Expertenoorlogserfgoed

Preventiedrugs

Meester-molenaaropleiding

informeelJRG. 19 NR.3 - DRIEMAANDELIJKS - SEPTEMBER - OKTOBER - NOVEMBER 2014

Souvenirsuit de oorlog

INFORMATIEMAGAZINE VAN HET PROVINCIEBESTUUR OOST-VLAANDEREN

02

INHOUD TOT UW DIENST

GOUVERNEUR JAN BRIERS09 267 80 25kabinet.gouverneur@oost-vlaanderen.beBevoegdheden: voorzitter van de deputatie, commissaris van de federale regering (integrale veiligheid), voorzitter provinciaal veiligheidoverleg, commissaris van de Vlaamse regering voor o.a. lokale besturen

GEDEPUTEERDE ALEXANDER VERCAMER (CD&V)09 267 82 33alexander.vercamer@oost-vlaanderen.bewww.oost-vlaanderen.be/vercamerBevoegdheden: woordvoerder, communicatie, financieel beheer, interbestuurlijk beleid, gemeente en OCMW, landbouw en plattelandsbeleid, toezicht polders

GEDEPUTEERDE GEERT VERSNICK (OPEN VLD)09 267 82 43geert.versnick@oost-vlaanderen.bewww.oost-vlaanderen.be/versnickBevoegdheden: buitenlandse betrekkingen, economie, ICT en e-Gov, juridische aangelegenheden, ruimtelijke planning

GEDEPUTEERDE PETER HERTOG (SP.A)09 267 82 35peter.hertog@oost-vlaanderen.bewww.oost-vlaanderen.be/hertogBevoegdheden: energie, mobiliteit, onderwijs, recreatiedomeinen, waterbeleid

GEDEPUTEERDE JOZEF DAUWE (CD&V)09 267 82 42 jozef.dauwe@oost-vlaanderen.bewww.oost-vlaanderen.be/dauweBevoegdheden: archiefbeleid, cultuur en erfgoed, erediensten en vrijzinnigencentra, middenstand, milieubeleidsplanning

GEDEPUTEERDE HILDE BRUGGEMAN (OPEN VLD)09 267 82 55hilde.bruggeman@oost-vlaanderen.bewww.oost-vlaanderen.be/bruggemanBevoegdheden: interne kwaliteit, patrimonium, personeel en organisatieontwikkeling, ruimtelijke vergunningen, sport

GEDEPUTEERDE EDDY COUCKUYT (CD&V)09 267 81 72eddy.couckuyt@oost-vlaanderen.bewww.oost-vlaanderen.be/couckuytBevoegdheden: gezondheid, ontwikkelings-samenwerking, toerisme, welzijn en jeugd, wonen

PROVINCIEGRIFFIER ALBERT DE SMET09 267 80 00provinciegriffier@oost-vlaanderen.be inzage@oost-vlaanderen.beBevoegdheden: inzage in bestuursdocumenten, hoofd van het personeel, voorzitter managementteam

PROVINCIERAADSVOORZITTER MARC DE BUCK09 380 23 58marc.de.buck@oost-vlaanderen.beBevoegdheden: leidt de zittingen van de provincieraad

11 Ontwikkelingssamenwerking Filipijnen, Ecuador en Rwanda

13 Schoolroutekaart veilige fietsroutes

08 Meester-molenaar opleiding tot molenaar

CONTACTwww.oost-vlaanderen.be

Provincie Oost-Vlaanderen @oost_vlaanderen

COLOFONOost-Vlaanderen Informeel verschijnt vier keer per jaar en wordt uitgegeven door het provinciebestuur Oost-Vlaanderen. Verantwoordelijke uitgever: gedeputeerde Alexander Vercamer, Gouvernementstraat 1, 9000 Gent.Coördinatie: dienst Communicatie van de Provincie Oost-Vlaanderen.Werkten mee aan dit nummer: Joost Wylin, Bea Hageman, Annie Verdonck, Marie-Paule De Wael, Nele Bogaert, Caroline Delbaere, Naomi Schamp, Beatrice Decrock, Mieke Reuse, Luc Derudder.Realisatie: f-twee uitgeverij, met Frank Goetmaeckers, Ellen Beyaert, Ine Bonte, Bart Desomer, Veronique Temmerman (redactie), Anne Deknock (fotografie) en Bjorn Vandenbussche (vormgeving). www.f-twee.beAdreswijzigingen en aanvraag van gratis abonnementen via 0800 94 808 of met de bijgevoegde antwoordkaart.

05 Vlinders in Puyenbroeck

14 Souvenirs uit de oorlog

06 Sjaaltjes met Oost-Vlaanderen

22 Modderduivels Mountainbikers

informeel 3

De helden van het circusHet circus is een droomwereld waar de acrobaten, jongleurs, dresseurs, magiërs en clowns de echte helden zijn. Hoe het leven van deze circushelden er uitziet, toont de Provincie Oost-Vlaanderen in de expo ‘Circus van A tot Z’. De tentoonstelling reist nog tot november volgend jaar doorheen de provincie, en houdt telkens enkele weken halt in de openbare bibliotheken. Kleurrijke affiches, verhalen en foto’s van artiesten uit de circus-collectie van het Gentse Huis van Alijn brengen het Belgische circusverleden tot leven. In de agendapagina’s achteraan (blz. 18) lees je in welke bibliotheken de tentoonstelling de komende maanden kampeert.

Voor meer info: dienst Kunsten en Cultuurspreiding, 09 267 72 59, sbb@oost-vlaanderen.be

04

KORTNIEUWS

Bloembollen voor bijen Vorige jaren kon je een bloemenmengsel krijgen om in te zaaien in het voorjaar. Dit jaar verdeelt de Provincie Oost-Vlaanderen via 56 steden en gemeenten 19 000 zakjes gratis krokusbollen om in het najaar te planten. De krokussen vormen in het voorjaar dan de eerste voedselbron van bijen die de winter doorkomen. Je kan de zakjes krokusbollen afhalen in jouw gemeente of stad, tot zolang de voorraad strekt.

Een overzicht van de deelnemende gemeenten en steden vind je op www.oost-vlaanderen.be/bijen.

02

Je kan de routes gratis bestellen via www.tov.be/ecoroute.

01

Knap staaltje

boten bouwenEind vorig jaar kregen vier Oost-Vlaamsescholen met een lasopleiding, waaronder de Provinciale School voor Buitengewoon Secundair onderwijs Het Spectrum in Bug-genhout, een pakket gesneden stalen platen aangeleverd. De bedoeling daarvan? Boten bouwen, en meer bepaald lelievletten. Een lelievlet is een stalen boot met een lengte van 5,6 meter en een breedte van 1,8 meter. Gemakkelijk was het niet, maar dankzij de kennis en kunde van de leerlingen en hun leraren werden deze zomer vier boten te wa-ter gelaten in de vijver van Puyenbroeck. Het plan is om ze op het provinciaal domein en bij de Oost-Vlaamse zeescouts in te zetten.

Ergens tussen groen en industrieWie uit fietsen gaat, kiest liever voor groen dan voor drukke straten. Een havengebied of kanaalzone is een verrassend alternatief. Toerisme Oost-Vlaande-ren stippelde drie routes uit die de grens van groen en industrie verkennen. In het Waasland voeren twee routes je door natuurgebieden zoals het ver-dronken land van Saeftinghe en verlaten polderdor-pen waaronder Doel. De route van het Meetjesland loopt langs de Gentse kanaalzone. Een tip: picknick aan de Gerardsmolen in Wippelgem of neem je fiets mee op het veer over het kanaal Gent-Terneuzen.

04

liva.goedertier@oost-vlaanderen.be 09 267 87 41

Subsidies middenstand

Oost-Vlaamse steden en gemeenten kun-nen subsidies aanvragen voor de onder-steuning van de lokale detailhandel, zoals bijvoorbeeld het opzetten van een digitaal serviceloket. Het subsidiebedrag bedraagt tot 80 % van de kosten of maximaal 10 000 euro per projectaanvraag. Ook midden-stand- en handelsverenigingen kunnen tot 80% van de kosten van bijvoorbeeld een promotiecampagne recupereren, met een plafond van 5 000 euro.

03

informeel

Nieuwe speeltuin Puyenbroeck

Als je wil ravotten met de kinderen of rustig toekijken hoe zij zich uitleven, kan je naar de nieuwe speeltuin in Puyenbroeck. Sinds eind mei staat daar in Wachtebeke een heus speeldorp, met onder (veel) meer een kabelbaan en glijbuizen. ‘Avontura’, zo heet de speeltuin, heeft zijn naam niet gestolen. Een investering van 450 000 euro leverde een avontuurlijke klim- en klauterspeel-wereld op met draken, sprekende bomen en fantasieforten. Toegankelijke wandelpaden en toestellen zoals een rolstoelcarrousel zorgen ervoor dat ook kinderen met een handicap hier massa’s pret kunnen beleven.

08

Vlinders in Puyenbroeck Wie goed oplet, kan in het provinciaal domein Puyenbroeck een glimp op-vangen van de keizersmantel. Deze zeldzame vlindersoort komt nu al een aantal jaar voor in het domein, en dat is te danken aan het bosbeheerplan, met maatregelen om de fauna en flora van het domein in stand te houden. Zo mogen dode bomen met ruwe schors bijvoorbeeld een tijdje blijven staan, omdat de keizersmantel daarop zijn ei-tjes afzet. Dit jaar alleen werden er maar liefst 22 verschillende soorten dagvlin-ders waargenomen in Puyenbroeck.

Je kan de publicatie raadplegen via www.oost-vlaanderen.be/landbouw (rubriek feiten en cijfers)

Stuur een korte motivatie en cv naar religieuserfgoed@oost-vlaanderen.be. 09 267 72 18 (Laurence De Bolle, Dienst Erfgoed)

05

06 Erfgoed zkt vrijwilligerKerken vertellen verhalen. De Provincie Oost-Vlaanderen en de erfgoed-cellen willen dit religieus erfgoed niet verloren laten gaan en zoeken vrijwilligers om alle religieuze voorwerpen in de kerken op te lijsten in een inventaris, ze te fotograferen en in te voeren in de gloednieuwe databank www.erfgoedinzicht.be. Heb je een voorliefde voor religieus erfgoed en heb je zin om deel uit te maken van een vrijwilligersteam in jouw streek?

Het verhaal van land- en tuinbouw

De provincie Oost-Vlaanderen is 300 794 ha groot, en op niet minder dan 150 575 hectare telen landbouwers voedsel en sierteeltproducten. Ruim de helft van Oost-Vlaanderen wordt dus gebruikt voor land- en tuinbouw. In de nieuwe publicatie ‘land- en tuinbouw in Oost-Vlaanderen, meer dan cijfers’ kom je alles te weten over akkerbouw, veeteelt, tuinbouw en de bedrijvigheid daarrond, via duidelijke cijfers en grafieken. Je krijgt ook een overzicht van landbouwonderwijs en onderzoekscentra. Naast de naakte cijfers maak je kennis met Oost-Vlaamse land- en tuinbouwgezin-nen, die een boekje opendoen over het wel en wee van hun dagelijks bestaan.

07

05

www.puyenbroeck.be 09 342 42 42

© W

ikip

edia

Toon je Oost-Vlaming!De Provincie heeft sjaaltjes voor al wie zich Oost-Vlaming wil tonen. Deze sjaaltjes kan je dragen als haarband,

als hoofddoek tegen de zon, rond de hals, … Bovendien zijn ze helemaal gratis als je ze in groep aanvraagt. Surf hiervoor naar www.oost-vlaanderen.be/sjaaltjes.

Met de sjaaltjes aan kom je als Oost-Vlaamse vereniging, school of groep ook in beeld op de website of de facebookpagina van de Provincie.

06

SJAAL

informeel 07

AFSLANKEN

Gedeputeerde Alexander Vercamer is strijdlustig: “Neen, de Provincie Oost-Vlaanderen wordt niet afgeschaft. We blijven onze dienstverlening en grondge-bonden bevoegdheden op een kwaliteits-volle manier verzorgen en we blijven ons volop inzetten in datgene waar we het verschil maken. Een heleboel taken, onze zogenaamde grondgebonden bevoegd-heden, blijven we behouden. Ons net-werk aan fietspaden bouwen we verder uit. De toeristische promotie eveneens. We nemen steeds meer waterwegen over van gemeenten die het onderhoud niet zelf aankunnen, en de teller staat nu al op 2 000 kilometer. De provinciale domeinen en onze 19 provinciale scholen met een dertigtal vestigingen blijven onze sterkhouders, al is er blijkbaar nog discussie over de toekomst van ons provinciaal onderwijs.”De domeinen cultuur, sport, welzijn en

jeugd verdwijnen volgens het regeerak-koord uit het takenpakket. Hiermee is een aanzienlijk deel van het perso-neelsbestand gemoeid. Waar de musea, de uitleendienst, de drugpreventie, … terecht zullen komen is koffiedik kijken. Worden ze opgedoekt, of ondergebracht bij gemeenten of bij het Vlaams Gewest? “De verwarring is momenteel groot. Neem nu het Raveelmuseum. De vorige Vlaamse minister van Cultuur vroeg ons om van het Raveelmuseum een provin-ciaal museum te maken. Na moeizame onderhandelingen zijn we daar vorig jaar in geslaagd. De huidige Vlaamse regering vraagt ons nu het Raveelmuseum af te stoten…”

Veel vragenHet Vlaams regeerakkoord voorziet een aparte regeling voor de steden Gent en Antwerpen. De Provincie Oost-Vlaande-

ren zal dan geen grondgebonden, noch bovenlokale activiteiten meer mogen uitoefenen binnen de Gentse stads-grenzen. Dat zet grote vraagtekens bij de toekomst van de provinciale scholen op Gents grondgebied, het provinciale Caermersklooster, de financiering van het Gentse STAM-museum, het Waalse Krook-project, de nieuwe sluis in de Gentse haven…Alexander Vercamer: “We kennen de con-crete plannen van de Vlaamse regering hieromtrent nog niet. We betreuren dat. Het gaat om minstens een kwart van onze middelen. Dit leidt tot veel vragen bij ons personeel. We willen dat de Vlaamse re-gering haar plannen op een ordentelijke wijze uitvoert, in overleg met ons, met een duidelijk tijdspad, met respect voor de engagementen, voor onze medewer-kers en voor de organisaties waarmee we samenwerken.”

De nieuwe Vlaamse regering wil de Provincies afslanken. Ze zet het mes in de financiering en de bevoegdheden van de Provincies. Hoe het precies moet verlopen en op welke termijn is nog niet duidelijk, maar financieel wordt er flink in de vleugels van de Provincies geknipt.

Provincie wordt kleiner

08

MOLENS

Het molenaarsberoep, is dat niet al lang uitgestorven?“Integendeel. Honderden molenminnaars zorgen er vandaag nog altijd voor dat de traditionele Vlaamse molens blijven draaien en malen. Om de kennis van het molenaarsambacht niet verloren te laten gaan, organiseert Molenforum Vlaanderen met onze hulp de molenaarscursus. De volgende reeks start in ok-tober.”

Kan ik molenaar worden?“Om aan de cursus deel te nemen, hoef je geen voorkennis te hebben. Al wie interesse heeft in molens kan instappen. Als je slaagt voor het theore-tische gedeelte, krijg je het diploma van molengids. Dan geef je bezoekers op bijvoorbeeld molendagen uitleg over de werking en de geschiedenis van de molen. Wie daarbovenop 100 uur stage volgt bij een molenaar en slaagt voor het praktijkexamen, mag zich meester-molenaar noemen. Dan mag je de mo-len ook zelf bedienen.”

Wanneer vinden de lessen plaats?“De cursus start op zaterdag 18 oktober en loopt tot maart 2015. Om de twee weken krijg je een voormid-dag theorie, gevolgd door praktijkbezoeken in de

namiddag. Per provincie worden een aantal molens bezocht, want elke molen is uniek. Wie na de cursus voor het diploma van meester-molenaar wil gaan, kan stage lopen in een werkende molen in zijn of haar buurt.”

Zijn er nog veel molens in Oost-Vlaanderen?“Meer dan je zou denken: 35 windmolens, 53 water-molens en 1 rosmolen. Oost-Vlaanderen is dus een molenrijke provincie. De Provincie is zelf eigenaar van 4 windmolens en 1 watermolen. Tijdens Open Monumentendag op zondag 14 september en de Provinciale Molendag op zondag 5 oktober zijn de provinciale molens vrij toegankelijk. Je ziet er onder andere een echte molenaar aan het werk.”

Een paar eeuwen geleden was de molenaar een hele grote mijnheer (of mevrouw!) in het dorp. Verwonderlijk is dat niet: molens waren onmisbaar voor onze voedselvoorziening. Ide Manteleers, wetenschappelijk medewerker bij het Provinciaal Molencentrum Mola:

“Die rol is weggevallen, maar het molenaarsambacht blijft bestaan. Wie interesse heeft in de molenwereld, kan een molenaarscursus volgen. Want we kunnen altijd nieuwe molenaars en

molengidsen gebruiken!”

MEESTER MOLENAAR

Mola – het Provinciaal MolencentrumKasteel Puyenbrug, Puyenbrug 5, 9185 Wachtebekemola@oost-vlaanderen.be 09 342 42 40Meer info over de molenaarscursus, de molendagen en andere molenactiviteiten naar op: www.oost-vlaanderen.be/mola www.molenforumvlaanderen.be

Bevoegde beleidsverantwoordelijke: Gedeputeerde Jozef Dauwe

informeel 09

KORTNIEUWS

03

Ontdek Provinciaal onderwijs

De Provincie Oost-Vlaanderen telt een twintigtal onderwijsinstel-lingen. Het aanbod is gevarieerd en er is voor elk wat wils. Je kan kiezen uit een hele resem opleidingen zowel in het secundair als in het volwassenenonderwijs. Kinderen met een beperking of leerstoornissen kunnen terecht in een van onze scholen voor buiten gewoon lager of secundair onderwijs. Ook deeltijds onder-wijs is vertegenwoordigd.

Een overzicht van de 19 provinciale onderwijsinstellingen vind je in een nieuwe brochure op www.oost-vlaanderen.be (Onderwijs & vorming > Provinciaal on-derwijs > Scholen).

05

04 Lekker lokaalDe bewoners uit 23 woon- en zorg-centra krijgen deze winter Oost-Vlaamse streekproducten op hun bord. Gezond, lekker en goed voor de lokale economie. Het menu werd door de grootkeukenkoks van de deelnemende woonzorgcentra samen-gesteld. De verse, seizoensgebonden producten leggen minder kilometers af dan geïmporteerde producten, wat dan weer een plus voor het milieu betekent. Met dit project wil de Eco-nomische Raad voor Oost-Vlaanderen een duurzaam en lokaal voedselbe-leid steunen in de scholen, woon- en zorgcentra en dienstencentra.

Meer baantjes zwemmen

Zwem je graag baantjes over de middag? Het zwem-bad van het provinciaal domein Puyenbroeck ver-andert haar openingsuren. Vanaf maandag 22 septem-ber kan je over de middag van 11.30 uur tot 13.30 uur

het grote bad in, een half uur vroeger dan voorheen. Deze nieuwe openingsuren gelden van maandag tot en met don-derdag. Aan de ochtend- en avondshift verandert er niets. Zoals gewoonlijk kan je van maandag tot donderdag van 7.30 uur tot 9 uur en van 16 tot 22 uur in het 50 meter-bad, en blijft op vrijdag een gedeelte van dat bad de hele dag gereserveerd voor baanzwemmers.

01

www.puyenbroeck.be 09 342 42 60 (zwembad)

www.erov.be 09 267 86 10

Fair Trade ProvincieDe Provincie Oost-Vlaanderen engageert zich als Fair Trade provincie. Dit wil om te beginnen zeggen dat de provincie-medewerkers op kantoor Fair Trade producten gebruiken. Daarnaast wil de Provincie minimum 65% van de Oost-Vlaamse gemeenten overtuigen om zich in te schrijven in de campagne Fair Trade Gemeente. Van 1 tot 10 oktober vindt de Week van de Fairtrade plaats. Wil je weten welke activiteiten er zijn in jouw buurt? Kijk dan op www.fairtradegemeente.be

Als bloemen en planten praten

Plattelandsdichter Johan de Boose schreef een verhaal over een sprookjesachtige wereld waarin bloemen en planten kunnen praten. De moraal van het verhaal? Vergeet geld, blijf kind en laat de liefde bloeien als een bloem.

02

Surf naar de website ( www.plattelandsdichter.be > Gedichten 2014-2015) en je hebt er een leuk luistersprookje bij.

Win!Welke Italiaans enfant terrible krijgt in het Caermersklooster

een tentoonstelling?Stuur je antwoord met de wedstrijdkaart of via

info@oost-vlaanderen.be voor 15 oktober.In de prijzenpot: een stapel sportieve T-shirts van de

Provincie Oost-Vlaanderen!

10

TECHNIEKACADEMIES

Zit je kind in het 5de of 6de leerjaar van de basis-school, is het geboeid door techniek en wil het zijn technische talenten ontdekken? Schrijf het dan in voor een techniekacademie. Op woensdagnamid-dag vinden in meerdere Oost-Vlaamse secundaire scholen techniekacademies plaats, ondersteund door de Provincie.

• PTI Zottegem, 09 360 19 93, vanaf 4 februari• PTI Hamme, 052 47 83 54, vanaf 28 januari• Atheneum Herzele, 053 62 23 71, vanaf 1 oktober• Don Bosco Sint-Denijs-Westrem, 09 221 31 11,

vanaf 7 februari• Erasmusatheneum Deinze, 09 381 56 00,

vanaf januari• EDUGO Oostakker, 09 255 91 13, vanaf 4 februari• KTA MoBi Gent, 09 225 33 04, vanaf 14 januari• Lyceum aan de Stroom Temse, 03 771 03 56,

samen met Koninklijk Atheneum Beveren-Waas, 03 750 96 80, vanaf 14 januari

• Technisch Instituut Sint-Jozef Geraardsbergen, 054 43 30 82, vanaf 12 november

• Koninklijk Atheneum Geraardsbergen, 054 41 21 88, vanaf 7 januari.

informeel 11

Ignacio Nazareno, een cacaoboer in Ecuador, en zijn familie kunnen nu van hun oogst leven. De steun uit het Westen was cruciaal. En dan praat hij niet zozeer over geld, maar vooral over advies en over het opzetten van organisaties in Ecuador zelf. Ignacio Nazareno: “De verenigingen waarin we samenwerken, maken ons sterker. Aproca, onze vereni-ging van cacaoboeren, bestaat nog maar tien jaar maar heeft al een grote impact gehad. Als je verenigd bent, kun je ervaringen delen, de krachten bundelen en meer kennis verzamelen. De aange-sloten leden krijgen vorming en leren nieuwe productiemethodes kennen. Onze vereniging is dan weer lid van de ‘Unión de Organizaciones Productoras de Cacao Arriba – Esmeraldas’, en dat is het kanaal waarlangs we onderhandelen met de afnemers, om samen betere prijzen te krijgen voor onze cacao.”

Welke vorming heb je gekregen?“Een complete vorming. Hoe kan je een betere oogst krijgen? Hoe kan je een ca-caoplantage beter beheren? We hebben niet alleen de oogsten vergroot, maar ook de kwaliteit van de cacao verbeterd. De kwaliteit verhogen is niet eenvoudig: zaaien met de juiste aromavolle cacaova-riant, op een goede manier fermenteren en drogen, de bonen veilig opslaan zodat ze niet bederven, daarin hebben we training gekregen.

Werken jullie ook met fairtrade- en ecolabels?“Die nichemarkt is voor onze streek zeer belangrijk geworden omdat daar een betere prijs voor betaald wordt. Ook dat vroeg een aanpassing: hoe konden we certificaten behalen rond fair trade en biologische producten? De opleidingen hebben dat alles moge-

lijk gemaakt, zodat mijn productie groter wordt.”

Verdien je nu meer aan je cacao?“Ik krijg nu dubbel zoveel. Dat heeft een reële impact op ons leven. Ik kan meer aandacht geven aan mijn gezin, aan het onderwijs van de kinderen, aan de ge-zondheid van mijn familie. Maar ook, en dat is zeer belangrijk, het is een erken-ning van ons werk en het samenwerken in organisaties vergroot de verbonden-heid tussen de mensen hier.”

Twintig jaar geleden koos de Provincie Oost-Vlaanderen er voor om langdurige

partnerschappen aan te gaan met organisties in het Zuiden. Ze ondersteunt drie regio’s, in

de Filipijnen, Rwanda en Ecuador. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met

organisaties ter plaatse en Belgische ngo’s.

‘Ik verdien dubbel zoveel’

ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Bevoegde beleidsverantwoordelijke: Gedeputeerde Eddy Couckuyt

Directie Welzijn, Ontwikkelings samenwerkingAgnes Verspeet 09 265 99 79 www.oost-vlaanderen.be/zuiden

12

Genoeg oogsten om te kunnen verkopenCordillera is een schaarsbevolkte bergstreek. Lokaal verzet tegen ontbossing, vervuilende goudmijnbouw en armoede worden door de centrale overheid hard onderdrukt. Agnes Verspreet (directie Welzijn): “We helpen de boeren om een grotere oogst binnen te halen, zodat ze een deel van hun opbrengst kunnen verkopen. Een vrijwilligersnetwerk van studenten en gezondheidswerkers zorgt voor medische zorg in de vaak moeilijk bereikbare dorpen.”Daarnaast wordt ook aan emancipatie gewerkt, via een koepel met 140 plaatselijke organisaties die onder meer opkomen voor de rechten van de bevolking.

Samenwerken is werken aan vredeDe genocide is in Rwanda nog niet vergeten. “De overheid en lokale organisaties beseffen dat de vrede vandaag nog fragiel is. We proberen mensen sterker te maken en te betrekken bij de samenleving.”Een specifiek project is de integratie van personen met een handicap. Agnes Verspreet: “Zij kunnen terecht in dagcentra en de familieleden leren hoe ze hen het best verzorgen.” Duurzame landbouw vergroot de voedselvoor-ziening en het gezinsinkomen. “Via een vrouwenorganisa-tie versterken we het ondernemersschap bij vrouwen en we werken ook rond drinkwatervoorziening.”

De verkoop zelf regelenArm, onbereikbaar, nauwelijks geschoold: de provincie Esmeraldas was een van de meest achtergestelde provincies van Ecuador. Beetje bij beetje wordt de achterstand ingehaald. Agnes Verspreet: “De vele kleine cacaoboeren hadden een magere opbrengst door gebrek aan kennis. Hun oogst werd voor een prikje verhandeld door opkopers. Vorming heeft de kwaliteit en kwantiteit van de cacao sterk opgekrikt. Bovendien hebben ze zich verenigd in organisaties die een veel betere prijs bedingen, deels onder het Fair Trade label.” Een tweede grote luik is de aanleg van drinkwatervoorzieningen en sanitair, waarbij mensen en de gemeenten aangespoord worden om zelf hun verantwoordelijkheid op te nemen.

Filipijnen

Ecuador

Rwanda

ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

informeel 13

MOBILITEIT

Terug naar school: het ritueel zorgt elk jaar opnieuw voor een explosie aan fietsen in het straatbeeld. De schoolrou-tekaarten helpen om dat gewriemel van staal en chroom naar veiliger banen te leiden. Ze tonen per gemeente hoe je het best naar school kan fietsen en waar het oppassen geblazen is. Jan Lescrauwaet (dienst Mobiliteit, foto) “De eerste fietsroutekaart, die van Dein-ze, dateert van 2008. We zitten intussen aan 14 stuks en er komen er elk jaar bij. Dit jaar zijn dat Zingem en Melle. In 2015 volgen Lovendegem, Destelbergen en Lochristi. Sommige fietsroutekaarten beperken zich tot één gemeente, andere clusteren drie of vier gemeenten. Alles samen bestrijken we intussen een stuk of 25 Oost-Vlaamse gemeenten.”

Op papier en digitaalHet startpunt van de schoolroutekaart is input van de leerlingen zelf. “Zij kunnen via een app foto’s en een beschrijving van de knelpunten op een website zet-ten”, legt Jan Lescrauwaet uit. “Daarna nodigen wij, samen met de gemeente die mee initiatiefnemer is, de plaatselijke politici, ambtenaren, scholen, politie en

organisaties uit voor een aantal bespre-kingen. Die interactie is belangrijk. Niet zelden is het de eerste keer dat die par-tijen rond de tafel zitten om samen over fietsveiligheid te praten.”Na een maand of zeven is de fietsrou-tekaart een feit. De Provincie verzorgt een papieren exemplaar (minimum één stuk per leerling), de Vlaamse Stichting Verkeerskunde maakt een digitale versie. De leerlingen en inwoners kunnen die laatste consulteren via de school- of gemeentewebsite. De digitale kaart bevat meer details en kan makkelijker geactua-liseerd worden. Jan Lescrauwaet: “De kaarten worden ook op school besproken, bijvoorbeeld in de lessen verkeer of aardrijkskunde. De Provincie deelt de drukkosten met de gemeente, maar de rest is gratis. Het proces vraagt wel wat engagement van de gemeente. Die moet een coördinerende ambtenaar aanduiden en de bevoegde schepen moet bij de vergaderingen aan-wezig zijn.”Gemeenten of scholen die interesse hebben in een schoolroutekaart, mogen contact opnemen met de dienst Mobili-teit van de Provincie Oost-Vlaanderen.

De scholieren van Zingem en van Melle fietsen respectievelijk op 17 en 30 september hun splinternieuwe schoolroutekaart in. Zo’n kaart geeft een handig overzicht van de veilige fietsroutes naar school.

Langs veiliger banen

Dienst MobiliteitJan Lescrauwaet 09 267 78 29 mobiliteit@oost-vlaanderen.be

Bevoegde beleidsverantwoordelijke: Gedeputeerde Peter Hertog

1414

Een ansichtkaartje waarop Frankrijks mascotte Marianne belaagd wordt door een Pruisische duivel. Voedselbonnen en noodgeld. Een gebreide handschoen die de loopgraven heeft meegemaakt. Een oproepingsbrief. Een huishoudboekje waarin een huisvrouw opschreef hoe ze met gerantsoeneerde voedingswaren creatieve schotels op tafel zette. Het zijn maar enkele van de voorbeelden van oorlogserfgoed dat mensen thuis bewaren: een heel klein beetje oorlog op zolder. “Op zondag 16 november mag iedereen

dat soort van voorwerpen of documen-ten meebrengen naar het provinciaal Erfgoedcentrum in Ename”, vertelt Els Otte (Provincie Oost-Vlaanderen). “De Provincie organiseert het evenement ‘EHBO. Eerste hulp bij oorlogserfgoed en -geschiedenis’. We doen dit samen met historici van de UGent. Wij verzorgen het erfgoedparcours, zij het geschiedenispar-cours. Die twee hangen natuurlijk nauw samen: erfgoed op zich is leuk, maar het wordt pas echt interessant als je ook het persoonlijke verhaal en de historische context ervan leert kennen.”

Heb je thuis voorwerpen uit WO I of II liggen? Op zondag 16 november leggen experts van het Provinciaal Erfgoedcentrum tijdens 'Eerste hulp bij oorlogserfgoed en -geschiedenis' uit hoe je die familiesouvenirs correct kunt bewaren. Daarnaast vertellen historici over de geschiedenis van je oorlogserfgoed.

Een heel klein beetje oorlog

informeel 15

Zuurvrij kartonHet eerste luik van de EHBO-dag, het erfgoedparcours, richt zich tot mensen die thuis oorlogserfgoed hebben liggen. Dat mag dateren uit de Eerste of de Tweede Wereldoorlog. Echt oorlogstuig is welkom, maar het accent ligt vooral op familiesouvenirs die iets vertellen over het dagelijkse leven aan het front. Het is niet de bedoeling dat je die afstaat. Integendeel zelfs: experts leggen uit hoe je ze thuis beter kan bewaren. Els Otte: “Specialisten in oorlogserfgoed kunnen de voorwerpen indien nodig identificeren of in de juiste context plaatsen. De depotconsulenten van het Erfgoedcentrum geven dan weer advies over hoe je de voorwerpen het best kan reinigen, onderhouden of conserveren. Documenten stop je bijvoorbeeld het

liefst in een doos van zuurvrij karton. Dit voorkomt het aftakelen van het papier en beschermt de inkt tegen het licht. Als we op de EHBO-dag zien dat mensen oude documenten bewaren in een gewone bruine enveloppe, dan kunnen we hen een mapje in zuurvrij karton meegeven. Dat vind je immers niet zomaar in een kantoorwinkel. In elk geval kunnen we per voorwerp zeer concreet bewaar- en onderhoudsadvies meegeven. We voor-zien ook een brochure met tips, samen-gesteld door de depotconsulenten. Zo kunnen de mensen hun erfgoed veilig en langdurig thuis bewaren.”Het oorlogserfgoed wordt op 16 novem-ber ook gefotografeerd of gescand en geregistreerd. De eigenaars hebben vaak een persoonlijk verhaal te vertellen bij hun voorwerp. Ook dat wordt genoteerd.

“Op basis van die registratie willen we in het najaar van 2015 een tentoonstel-ling organiseren rond oorlogserfgoed in privébezit. Het wordt een volgende expo in de reeks ‘#collectievissen’ in het Erfgoedcentrum.”Naast het erfgoedluik is er ook een his-

torisch luik: het geschiedenisparcours. Dit is in handen van het Instituut voor Publieksgeschiedenis van de UGent. Historici van de vakgroep Geschiedenis vertalen hier hun wetenschappelijke kennis naar een breed publiek. Zo zal een vijftiental historici doorlopend korte presentaties geven over sleutelthema’s in de oorlogsgeschiedenis. Fien Danniau (UGent): “Dat kan over col-laboratie, de frontbeweging of het verzet gaan, maar ook over thema’s uit het alle-daagse: de problematiek van de voed-selbedeling, de nieuwe rol die vrouwen in oorlogstijd spelen,… We merken dat er enorm veel vraag is naar informatie over de wereldoorlogen, zowel bij verenigin-gen als bij particulieren. Dit evenement is een mooie gelegenheid om veel mensen ineens aan te spreken.”

Zelf op zoekNaast de thematische presentaties hou-den de onderzoekers zich beschikbaar voor persoonlijk advies. Ze krijgen daar-voor het gezelschap van experts militaire geschiedenis uit het Studie- en Docu-mentatiecentrum Oorlog en Hedendaag-se Maatschappij. Je kunt bij hen terecht met alle vragen over je erfgoed of over je persoonlijke of familiegeschiedenis. Fien Danniau: “We geven ook metho-dologisch advies. Zo leggen we uit hoe je een onderzoek afbakent en waar je terecht kunt voor literatuur of bronnen. We brengen ook thematische leeslijsten en een boeken- en tijdschriftenstand mee. Veel mensen hebben er behoefte aan om de oorlogsgeschiedenis van hun familie uit te pluizen. Na al die jaren blijft de collaboratie bijvoorbeeld een actueel

thema. Aan de universiteit krijgen we bijna wekelijks telefoontjes of mails van mensen die willen uitzoeken wat er in hun familie of hun buurt precies gebeurd is. Veel informatie is bij ons te vinden, en we tonen ook de weg om zelf op histo-risch onderzoek te gaan.”

Een heel klein beetje oorlog

SOUVENIRS UIT DE OORLOG

‘EHBO. Eerste hulp bij oorlogserfgoed en -geschiedenis’Zondag 16 november 2014 van 10 tot 18 uurProvinciaal ErfgoedcentrumLotharingenstraat 1 9700 Ename (Oudenaarde)✆ 055 30 03 44 ✆ 09 267 72 86 erfgoedcentrum@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/erfgoedcentrum www.ipg.ugent.be

Bevoegde beleidsverantwoordelijke: Gedeputeerde Jozef Dauwe

Depotconsulente Anne-Cathérine Olbrechts

16

Belgisch noodgeld uit WOIIn de Eerste Wereldoorlog kampte België met geldtekort, vooral voor het

kleine betalingsverkeer. Daarom gaven gemeentebesturen en liefda-digheidsinstellingen noodgeld uit. Men kon dit geld alleen in de eigen

gemeente of in bepaalde magazijnen gebruiken. (verzameling Vincent Fockedey, foto Vic Wouters)

Werkweigeraar en durfalIn 1942 werd Daniël Van Cauwen-berge opgeroepen om in Duitsland te gaan werken. Zijn weigering was een spectaculaire gebeurtenis. Hij meldde zich in Brussel op de aan-wervingsdienst, maar griste op een onbewaakt moment alle documen-ten van het bureau en sloeg op de vlucht. Hij bleef tot het einde van de oorlog uit het vizier van de Duitsers. Na de oorlog behartigde hij jaren-lang de belangen van werkweige-raars in het Nationaal Verbond van Weggevoerden en Werkweigeraars. Zijn zoon Eddy heeft de bewuste do-cumenten al die jaren bijgehouden.

Mooi bewaard leerDeze goed bewaarde lederen gereedschapskoffer dateert uit de Eerste Wereldoorlog. Hij behoorde

vermoedelijk toe aan een Britse militair. (verzameling Vincent Fockedey, foto Vic Wouters)

Het kostuum van ons vaNa veel omzwervingen en fel vermagerd kwam Prosper Roels na de oorlog weer thuis, gekleed in het streepjespak van het concentratiekamp. Zijn drie dochters bewaarden zijn plunje op zolder. Enkele jaren geleden brachten ze het ‘kostuum van ons va’ mee naar het provinciaal Erfgoedcentrum in Ename. Ze wilden graag weten hoe ze het fragiele textiel het beste konden bewaren. Het kostuum wordt nu deskundig bewaard in het Stedelijk Museum Aalst en vormt het centrale thema van een educatief pro-ject. Het briefje van de oudste dochter (zie pagina 14) aan Sint-Maarten laat niemand onberoerd.

‘Recht op 1800 gr. Vleesch’Tijdens WOI was het voedsel gerantsoeneerd. Met de nodige identiteitsbewijzen en voedselbonnen kon men producten kopen tegen een vastgestelde prijs. Dit gezin had recht op 1800 gram vlees per week of 150 gram per persoon. Huisvrouwen stel-den receptenboekjes samen om ondanks de schaarste iets lekkers op tafel te zetten. (verzameling Vincent Fockedey, foto Vic Wouters)

foto©

V. F

ocke

dey,

foto

Vic

Wou

ters

© V

. Foc

kede

y, fo

to V

ic W

oute

rs

SOUVENIRS UIT DE OORLOG

informeel 17

16/10 – 25/01 2015Federico Fellini in beeld

Het provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster brengt in samenwerking met het Film Fest Gent een tentoonstel-ling over filmmaker Federico Fellini. Je ziet er zijn opna-men, tekeningen, reclamespotjes, affiches, nooit eerder geziene foto’s en de ‘droomboeken’ met beelden die hem inspireerden. Het Caermersklooster is alle dagen open van 10 tot 17 uur (deuren tot 16.30 uur), behalve op maan-dag 24, 25, 31/12 & 1/1.

Provinciaal Cultuurcentrum CaermerskloosterVrouwebroersstraat 6, Gent✆ 09 269 29 10 www.caermersklooster.be

Oktober novemberWilde Westenin de bib

In oktober en november kan je in een bib in je buurt naar gratis vertelsessies. Deze keer staat het Wilde Westen centraal, met verhalen over In-dianen en sjamanen, en wilde avonturen op de prairie. Er zijn aparte vertelmomenten voor kinderen vanaf 6 jaar en hun (groot)ouders, en voor volwas-senen.

Data en locaties vind je op www.oost-vlaanderen.be/ regiovertelsessies.

in Oost-Vlaanderen www.uitinoost-vlaanderen.be

29 - 30/11Jeneverfestival

Van 11 tot 18 uur is het Groot Vleeshuis het decor van het vierde Jeneverfestival. Alle Oost-Vlaamse graanjenevers O'de Flander en ook de fruit- en creamjenevers passeren er de revue. Er is ook een ten-toonstelling over de geschiedenis van de Oost-Vlaamse jenever, een gratis workshop 'cocktails met jenever' en ‘koken met jene-ver’. De inkom bedraagt 5 euro en daarvoor krijg je vier proefbonnetjes en een O'de Flander druppelglaasje bovenop.

Groot Vleeshuis Groentenmarkt 7, 9000 Gent www.grootvleeshuis.be grootvleeshuis@oost-vlaanderen.be✆ 09 223 23 24

Tot 30/11De erfenis van Karel de Grote

1 200 jaar na de dood van Karel de Grote brengt deze prestigieuze tentoonstelling het verhaal van zijn erfenis. Unieke objecten uit meerdere musea tonen hoe de verdeling van zijn immense rijk mee aan de basis lag voor het Europa van vandaag.

Provinciaal Erfgoedcentrum EnameLotharingenstraat 1, 9700 Oudenaarde-Ename✆ 055 30 90 40 www.tentoonstellingKareldeGrote2014.eu

28/9Hoeve- en streek-productenmarkt

Het provinciaal Streekcentrum Huysmanhoeve sluit een rijk gevuld seizoen af met de jaar-lijkse hoeve- en streekproduc-tenmarkt van mmm…eetjes-land cvba. Van 13 tot 17 uur kan je er het Meetjesland proeven en beleven. Kinderen kunnen er bijvoorbeeld cupcakes voor mezen maken, en je kan er de hele dag door je fruit persen (vooraf inschrijven via info@mobielefruitpers.com).

Provinciaal Streekcentrum Huysmanhoeve, Bus 1, 9900 Eeklo ✆ 09 327 04 47 huysmanhoeve@ plattelandscentrum.be www.plattelandscentrum.be

26/10Halloween @ Gavers

Tussen 17.30 uur en 19 uur kan je deelnemen aan de Halloweenwandeling in het provinciaal domein De Gavers. Er is dans, muziek en vuurspektakel, langs een parcours van vier kilome-ter. Kinderen kleiner dan een meter betalen niets, grotere griezels betalen 5 euro (voorverkoop www.degavers.be, aan de balie van het Gaversbad en aan de receptie van de camping) of 6 euro (aan de kassa). Opgelet, honden zijn niet toegelaten.

Provinciaal domein De GaversOnkerzelestraat 280, 9500 Geraardsbergen www.degavers.be

18

AGENDA

Nico CouckVan boomstam tot altaarstukMalende Molens Biënnale schilderkunst

05/10Malende molens

Benieuwd hoe een maalvaar-dige molen er van binnen uitziet? Op 5 oktober, van 10 tot 18 uur, zetten de provin-ciale molens terug hun deu-ren open. De Roomanmolen (Sint-Pauwels), Het Meuleken ’t Dal (Zingem), De Faucon-niersmolen (Oordegem) en de Zwalmmolen (Munkzwalm) zijn gratis te bezoeken en je kan er maal demonstraties bijwonen. Zie ook in dit magazine op pagina 8.

www.oost-vlaanderen.be/mola ✆ 09 342 42 40

Tot 30/06/2015Van boomstam tot altaarstuk

In het Caermersklooster wor-den de houten panelen van het Lam Gods onder de loep genomen. Via de jaarringen wordt bijvoorbeeld de datum van de boomkap achterhaald, en je ziet uitvergroot wat de oude restauraties deden met de panelen en verflagen. De expo is gratis voor kinderen tot en met 12 jaar of op vertoon van de Gentse Museumpas of City Card. Het Caermersklooster is alle dagen open van 10 tot 17 uur (deuren tot 16.30 uur), behalve op maandag 24, 25, 31/12 & 1/1.

Provinciaal Cultuurcentrum CaermerskloosterVrouwebroersstraat 6, Gent✆ 09 269 29 10 www.caermersklooster.be

12 - 19/10 Week van het Bos

Het provinciaal archeologisch museum Ename nodigt je uit om op verkenning te gaan in het historische bos van Ename. Een bosrugzakje met een ver-rekijker, waskrijtjes en een natuurgids helpt je op weg. Je kan de rugzak ontlenen in het museum (Lijnwaadmarkt 20, 9700 Oudenaarde-Ename).

Info & reservatie: ✆ 055 30 90 40 reservatie.pam-ename@ oost-vlaanderen.be

12/10Festival van VlaanderenNico Couck

Het provinciaal Molencentrum organiseert een kamerconcert van gitarist Nico Couck in het historische Salon van het Kasteel Puyenbrug (Puyenbrug 5, Wachtebeke). Hij brengt opzwepende ritmes van La-tijns-Amerika en Zuid-Europa. Inwoners van Wachtebeke en Zaffelare kunnen er gratis naar-toe, anders betaal je 5 euro. De plaatsen zijn beperkt, reserve-ren verplicht.

Meer info lees je op www.gentfestival.be

14/10Communicatie seniorenThemadag

De provinciale en de Vlaamse Ouderenraad organiseren een themadag rond informatie en communicatie. Ben jij goed geïnformeerd? Communiceer je vooral monde-ling en op papier of kan het ook digitaal? Kom inspiratie opdoen in het Provinciaal Administratief Centrum (Wood-row Wilsonplein 2, Gent), van 9.30 uur tot 16 uur. Deelname is gratis, maar vul wel voor 6 oktober het inschrijvingsfor-mulier in via www.vlaamse-ouderenraad.be.

Meer info via daphne.sasanguie@ oost-vlaanderen.be ✆ 09 267 75 27

Tot 12/10Biënnale schilderkunst

De Biënnale plaatst de schil-derkundige toets en de ma-teriële bouwstenen van het schilderij centraal. Elk van de drie deelnemende musea neemt de eigen collec-ties als uitgangspunt tijdens deze Biënnale van de Schilder-kunst.

Museum Dhondt-DhaenensMuseumlaan 14, 9831 Deurle✆ 09 282 51 23 www.museumdd.be

Roger RaveelmuseumGildestraat 2-8, 9870 Machelen-Zulte✆ 09 381 60 00 www.rogerraveelmuseum.be

Museum van Deinze en de LeiestreekL. Matthyslaan 3-5, 9800 Deinze✆ 09 381 69 70 www.museumdeinze.be

15/10Workshop belichting

De Uitleendienst van de Pro-vincie geeft een gratis work-shop over het gebruik van hun belichtingsmateriaal in het magazijn in Geraardsbergen (Zakkaai 27). Vooraf inschrij-ven is noodzakelijk, via e-mail met vermelding van het aantal personen.

Uitleendienst Provincie Oost-VlaanderenKapiteinstraat 55, Gent✆ 09 253 40 38 uitleendienst.provincie@ oost-vlaanderen.be

© K

IK/I

RPA

© V

irgin

ie S

chre

yen

03/09 – 31/12Circus Van A tot Z

De helden van het circus (zie ook pagina 3) vormen het mid-delpunt van je bibliotheek. • Melle (Kruisstraat 2A),

03/09 tot 27/09.• Herzele (Solleveld 35),

03/09 tot 27/09.• Nieuw Gent (Rerum Novarum-

plein 186 B), 01/10 tot 15/10.• Wondelgem (Vierweegsestraat

16), 16/10 tot 29/10.• Ledeberg (Driesstraat 99),

01/10 tot 29/10.• Moerbeke (Statiestraat 4),

05/11 tot 29/11.• Sint-Niklaas (Hendrik Hey-

manplein 3), 05/11 tot 29/11.• Aalter (Boomgaardstraat 10),

03/12 tot 31/12.• Sint-Amandsberg

(Halvemaanstraat 92), 03/12 tot 31/12.

www.oost-vlaanderen.be/ circustentoonstelling

Tot 15/12‘Doodendraad’ De reizende tentoonstelling over de elektrische draadver-sperring tijdens WOI doet nog deze bibliotheken aan:• 20/09 tot 20/10 bibliotheek Eeklo en Zele• 20/10 tot 17/11 bibliotheek Kaprijke• 20/10 tot 15/12 bibliotheek Kieldrecht• 17/11 tot 15/12 bibliotheek Zomergem www.oostvlaanderen.be/ erfgoed

12/11B’Rock met Bach

Uit alle hoeken van Europa verzamelt B'Rock, het Belgian Baroque Orchestra Ghent, jonge musici. Bijvoorbeeld, met een eigen arrangement blaast de virtuoze Russische barokviolist Dmitry Sinkovsky Bachs ‘klavecimbelconcerto BWV 1052’ nieuw leven in. Op woensdag 12 november kan je het orkest aan het werk zien, om 21 uur in de Sint- Laurentiuskerk in Ename.

Provinciaal Archeologisch Museum (pam) EnameLijnwaadmarkt 20, 9700 Oudenaarde-Ename ✆ 055 30 90 40 www.pam-ename.be

informeel 19

Biënnale schilderkunst Brood- en pizzabak workshopB'Rock met Bach Circus van A tot ZHalloween @ Puyenbroeck

15/11Brood- en pizzabak workshops

Van 9 tot 12 uur bakken volwas-senen brood onder leiding van een ervaren bakker. Van 14 uur tot 16.30 uur tonen de kinderen hun pizzabakkunsten onder leiding van het Culinair Ge-nootschap. Alles wordt bereid in de authentieke bakoven van de hoeve. Voor beide (gratis) activiteiten is het aantal plaat-sen beperkt, dus inschrijven via info@plattelandscentrum.be of 09 379 78 37 is de bood-schap. Provinciaal Streekcentrum HuysmanhoeveBus 1, 9900 Eeklo ✆ 09 327 04 47 huysmanhoeve@ plattelandscentrum.be www.plattelandscentrum.be

19/10Gezwam over paddenstoelen Op zondag 19 oktober start om 14 uur een paddenstoelenwan-deling. Een gids neemt je mee naar de verborgen hoekjes van het provinciaal domein, naar wereld van de oliebolzwam, de okerbruine pronkridder, de fopzwam, glimmerige voor-jaarssatijnzwam. De wandeling is gratis maar inschrijven is verplicht. Provinciaal domein PuyenbroeckPuyenbrug 1a, WachtebekeInschrijven www.puyenbroeck.be/ inschrijven✆ 09 342 42 17

22/10Workshop video

Op woensdag 22 oktober geeft de Uitleendienst van de Provin-cie een gratis workshop over het gebruik van hun video-materiaal in het magazijn te Geraardsbergen (Zakkaai 27). Vooraf inschrijven is noodzake-lijk, via e-mail met vermelding van het aantal personen.

Uitleendienst Provincie Oost-VlaanderenAdministratie en centraal magazijn GentKapiteinstraat 55, Gent✆ 09 253 40 38 uitleendienst.provincie@ oost-vlaanderen.be

26/10Halloween @ Puyenbroeck

Voor de negende keer op rij kan je op het evenementenei-land van Puyenbroeck grieze-len. In de namiddag worden kinderen verwend met allerlei leuke randanimaties. En wan-neer de duisternis over Puyen-broeck valt, start een griezelige fakkeltocht met tal van mysteri-euze ontmoetingen. Deelname kost 6 euro (voorverkoop, + 1 euro via uitbureau) en 8 euro (aan de kassa), voor kinderen tot 1 meter is het gratis.

Provinciaal domein PuyenbroeckPuyenbrug 1a, 9185 Wachtebeke www.puyenbroeck.beTickets: www.uitbureau.be of ✆ 09 233 77 88 www.halloweenin puyenbroeck.be ✆ 09 342 42 42

22/11Sint in Groot Vleeshuis

Vanaf 13.30 uur zijn alle kinderen welkom in het Groot Vleeshuis, al dan niet met een ingekleurde tekening. Eerst geven de goochelpieten het beste van zichzelf, om 14.30 uur komt Sinterklaas. Elk kind krijgt een pakketje vol Oost-Vlaamse lekkernijen.

Groot Vleeshuis Groentenmarkt 7, 9000 Gent www.grootvleeshuis.be grootvleeshuis@ oost-vlaanderen.be✆ 09 223 23 24

© M

auco

rn

20

Pinten leren drinken en sigaretten roken: zo werd je in de ‘goede’ oude tijd een echte man. Vandaag denkt de maat-schappij daar ietsjes anders over. Toch is de drugproblematiek er niet eenvou-diger op geworden, vindt Christophe Vanhuyse, medewerker bij Drugpunt. “In 2009 werd het schenken van alcohol aan -16 jarigen bij wet verboden. Dankzij die wetgeving en preventiecampagnes springen ze er in het algemeen ook voor-zichtiger mee om. Maar tegelijk nemen de uitspattingen toe. ‘Binge drinking’ – zeer veel alcohol op korte tijd drinken – is geen uitzondering bij vijftienjarigen. Dat is toch onrustwekkend. Kinderen zijn

gevoeliger voor de effecten en kwets-baarder voor schade door alcohol dan volwassenen.”

Niet zo onschuldig Tegelijk zijn illegale genotsmiddelen makkelijker bereikbaar geworden. Nogal wat jongeren vinden wietgebruik normaal en zelfs minder schadelijk dan alcohol. Christophe Vanhuyse: “Er doet veel foute informatie de ronde. Wiet is een plantje en dus minder gevaarlijk dan alcohol, hoor ik jongeren bijvoorbeeld beweren. Nochtans is de hoeveelheid werkzame stof in marihuanaplanten de laatste jaren sterk toegenomen. Joints kunnen wel

Vindt je lief dat je te veel drinkt als je uitgaat? Ben je door de politie betrapt met een joint? Of zit je als bezorgde ouder met vragen over druggebruik? Bij de verschillende preventiediensten kunnen jongeren en hun omgeving terecht met beginnende drugproblemen. Gratis en vertrouwelijk.

Drugpreventie

informeel 21

degelijk verslavend zijn. Er bestaan ei-genlijk geen softe of harde drugs, alleen soft of hard gebruik. Vroeger zaten er in de residentiële therapeutische instel-lingen vooral heroïneverslaafden. Sinds 2013 vormen mensen met een cannabis-verslaving er de meerderheid.”Ook de wetgeving is niet goed gekend. Blowen blijft bijvoorbeeld illegaal. “Bij minderjarigen blijft de politie het als een ernstige zaak beschouwen, waarbij men het parket en de ouders inlicht. Daar-naast hebben illegale drugs het nadeel dat je nooit zeker weet wat erin zit en in welke hoeveelheid. Zo stijgt het risico op onverwachte, onprettige reacties of zelfs een overdosis.”

Samen sterkerHet voordeel van Drugpunt is dat je niet ver weg hoeft te lopen om over drugs te praten. Drugpunt werkt immers zeer lokaal. Bert Mostien (Provincie Oost-Vlaan-deren): “Drugpunt is de overkoepe-lende naam voor zes intergemeentelijke drugpreventiediensten. Die bestrijken 24 gemeenten en werken met zeven medewerkers. De Provincie zorgt voor inhoudelijke ondersteuning en een deel

van de financiering, de gemeenten leg-gen de rest bij. In Zuid-Oost-Vlaanderen zorgt het provinciaal agentschap PISAD in 19 gemeenten voor drugpreventie en begeleiding. In totaal ondersteunt de Provincie dus 43 van de 65 gemeenten in Oost-Vlaanderen. Elk op zich zouden die te klein zijn om een eigen lokaal drugbe-leid uit te bouwen.”Binnen elke deelnemende gemeente wordt een Lokaal Overleg Drugs op-gestart. Het idee is om alle betrokken sectoren daarbij te betrekken: onderwijs, jeugdwerking, sport, welzijn, horeca, politie, huisartsen,… Bert Mostien: “Als we die allemaal mee hebben, is de kans groot dat iemand met een probleem tijdig doorverwezen wordt. We spreken ook per gemeente af welke preventieve actieplannen opgezet wor-den. Elke gemeente kan zijn eigen accen-ten leggen: infocampagnes op school, sensibilisering in samenwerking met de horeca of met jeugdbewegingen, ...”

Geen wijsvingerJe krijgt geen moraliserende opgestoken wijsvinger onder je neus geduwd als je met een medewerker van Drugpunt afspreekt. Wel mag je rekenen op objec-

tieve informatie. Over legale en illegale genotsmiddelen, maar ook over gokken en gamen. Zo’n gesprek kan helpen om in te schatten hoe problematisch je eigen gedrag is.Christophe Vanhuyse: “Dat hangt van veel factoren af. Heb jij er last van? Je om-geving? Lijdt de school eronder? Zorgt het voor conflicten met familie of vrienden? Krijg je er juridische problemen door? Meestal gaat het om een samenspel van factoren. Via een zelftest kan de jongere zelf nagaan of hij in de risicozone zit of niet.”De begeleiding door Drugpunt valt onder de noemer vroeginterventie. Als na een aantal sessies duidelijk wordt dat er nood is aan extra begeleiding, verwijst Drugpunt naar andere instanties voor verdere begeleiding.

PREVENTIE

Bert MostienDienst Preventie, Hulpverlening en Zorg✆ 09 267 75 49 bert.mostien@oost-vlaanderen.be www.drugpunt.be

Bevoegde beleidsverantwoordelijke: Gedeputeerde Eddy Couckuyt

22

MOUNTAINBIKE

Geen enkele andere provincie heeft meer bewegwijzerde mountainbikeparcours dan Oost-Vlaanderen: 2.300 kilometer! De meest ambitieuze MTB-ers kunnen niet om de Vlaamse Ardennen heen, denkt Philippe Van de Velde (dienst Sport): “Paterberg, Koppenberg, Kluis-berg, Knokteberg, Oude Kwaremont: in de wegwielrennerij zijn het mythische namen, maar ook veel mountainbikers willen deze kuitenbijters - al dan niet via onverharde wegen - wel eens bedwin-gen. Niet echt voor beginners… maar ook beginnende MTB-ers vinden in de Vlaamse Ardennen hun gading. Zingem is bijvoorbeeld overwegend vlak, zodat je genoeg 'puf' over hebt om in alle rust van de schitterende natuur in de Scheldeval-lei te genieten.”

Route gratis op GPSHet mountainbikenetwerk Vlaamse

Ardennen is het sluitstuk van netwerken die samen de hele provincie bestrijken. Het bestaat uit negen mountainbike-routes, waaronder twee nieuwe: Kruis-houtem (31,5 kilometer) en Zwalm (50 kilometer). Samen met de vernieuwde routes van Brakel, Kluisbergen, Maar-kedal, Oudenaarde, Ronse, Zingem en Wortegem-Petegem zijn ze goed voor 406 kilometer MTB-plezier in de Vlaamse Ardennen. Gemiddeld 43 procent van de routes bestaat uit onverharde paden en als je het hele netwerk aflegt, heb je 4 klimkilometers in de kuiten.Philippe Van de Velde: “We hebben de MTB-routes aan elkaar gelinkt met verbindingsroutes, die met gele pijltjes aangeduid worden. De officiële vertrek-plaatsen bevinden zich meestal naast een sporthal. Daar kun je de wagen par-keren en achteraf je fiets afspuiten, een douche nemen of iets drinken.”

Je parcours kun je op voorhand uitstip-pelen met behulp van netwerkkaarten. Die bevatten niet alleen de routes, maar ook info over de lengte, de moeilijkheids-graad en de lastigste klimmetjes. De geplastificeerde netwerkkaarten zijn in een handig doosje te koop voor 15 euro bij de toeristische of sportdienst van de gemeente of online via www.vlaam-semountainbikeroutes.be. Op diezelfde site kun je ook de afzonderlijke routes voor GPS downloaden. Philippe Van de Velde: “In september komt de nieuwe Oost-Vlaamse mountain-bikekalender winter 2014 weer uit, met een overzicht van de eendaagse eve-nementen in de provincie. Je vindt hem gratis in alle Oost-Vlaamse sporthallen, zwembaden, toeristische diensten en fietswinkels.”

In mei ging het mountainbikenetwerk Vlaamse Ardennen officieel open. Met de afwerking van dit zesde en laatste netwerk is nu heel Oost-Vlaanderen bedekt – goed voor 2 300 kilometer bewegwijzerde mountain bikeroutes.

Modderduivels en kuitenbijters

Dienst SportPhilippe Van de Velde✆ 09 243 12 44 philippe.van.de.velde@ oost-vlaanderen.be www.vlaamsemountainbikeroutes.be

Bevoegde beleidsverantwoordelijke: Gedeputeerde Hilde Bruggeman

informeel 23INFORMEEL 23

28/09, 12/10, 19/10, 16/11

Herfstige doe-dingen

Op zondag 28 september om 9.30 uur leert een gids je hoe je bomen kan herkennen aan zijn bladeren. Op zondag 12 oktober om 9.30 uur is er de paddenstoelenwandeling ‘Boleet en co’. Zondag 19 oktober en 16 november staan in het teken van creatieve workshops, zoals het klaarmaken en proeven van een bosmaaltijd. Voor alle activiteiten moet je vooraf inschrijven. De culinaire workshop kost 20 euro per persoon, de andere activiteiten zijn gratis.

Provinciaal domein Het Leen Gentsesteenweg 80, 9900 Eeklo ✆ 09 376 74 74 www.hetleen.be

HERFST IN HET LEEN

Gezinswandeling

Ontdek de nieuwe themawandeling in het kader van de tentoonstelling 'Ontgroend'. De kleintjes kunnen onderweg de opdrachten van het Elfenpad uitvoeren, terwijl de grotere kinderen met een gps in de hand meer te weten komen over de bomen van Het Leen. Voor 2 euro kan je het materiaal huren in het bosinfocentrum.

Provinciaal domein Het LeenGentsesteenweg 80, 9900 Eeklo ✆ 09 376 74 74 www.hetleen.be

17/09 – 05/12

Expo ‘Ontgroend’

In het bosinfocentrum van het provinciaal domein Het Leen kan je het werk van foto-graaf Roel Jacobs bekijken. Hij bracht de herfstverkleuring van verschillende boomsoor-ten in beeld.

Provinciaal domein Het Leen Gentsesteenweg 80, 9900 Eeklo ✆ 09 376 74 74 www.hetleen.be

11/10

Nacht van de duisternis Om 20 uur start in Het Leen een nachtelijke boswandeling. Met meetapparatuur gaan we met een gids op zoek naar de donkerste, koelste en stilste plek van het provinciaal domein. Een ideaal moment om sterren te ontdekken. Tuur mee door de kijkers van de Volkssterrenwacht Armand Pien.

Provinciaal domein Het LeenGentsesteenweg 80, 9900 Eeklo ✆ 09 376 74 74 www.hetleen.be

in 9 Oost-Vlaamse openbare bibliothekendoor TcollectiefvertelT

vertellingen voor volwassenen

rook

plui

men

verh

alen

van d

e vla

kte

Meer info op: www.oost-vlaanderen.be/regiovertelsessies

Naamloos-2 1 8/09/14 11:15