Info bescherming Leuven bondgenotenlaan

Beschermingen Bondgenotenlaan LeuvenInfovergadering 08.01.2014

Wederopbouwarchitectuur in Leuven Bondgenotenlaan

Programma

Inleiding

Inventarisatie & werkwijze

Historische schets

Selectie

Beschermingsprocedure

Beheer van monumenten en dorpsgezichten

Contactgegevens

Vragen


Inleiding

Agentschap Onroerend Erfgoed (Vlaamse Overheid)

Inventariseren ↓

selecterenBeschermen

↓ vrijwarenBeheren



Herinventarisatie binnenstad Leuven

afgerond eind 2009↓

prioriteitenlijst (jan. 2010)↓

doorkoppeling beschermingen - opportuniteiten OE - beleidsnota minister Bourgeois

↓thema-onderzoek wederopbouw in Leuven - gelijkaardige trajecten Dendermonde, Diksmuide, Aarschot, Lier


Werkwijze

Contextueel onderzoek rond wederopbouw in Leuven↓ algemene inleiding

aftoetsing aan de inventaris bouwkundig erfgoedinterieurbezoekenaftoetsing aan decretale waarden en criteriaaftoetsing aan stedelijke verordeningen (kernwinkelgebied), vergunningen ↓ selectie & afbakening

bijkomend literatuur- en archiefonderzoekhistoriek

↓ beschrijvingevaluatie

beschermingsbesluit


Historische schets

Oostelijke stadsuitbreiding (1839)

- tracé volgens plan Laenen (1839)

- verbinding tussen station (°1839)

en stadscentrum

- realisatie in verschillende fasen


- resultaat: een typisch 19de-eeuws ensemble met bepleisterde lijstgevels en een mix van functies

De ‘Groote Brand’ (25-26 augustus 1914) - Duitse inval - brandstichting om vermeende “franc-tireurs” - Statiestraat nagenoeg volledig in as gelegd (1/6 basisbebouwing gespaard)


De Statiestraat ca, 1918


Herstel en wederopbouw

Eerste zorg stadsbestuur:

- voedselvoorziening

- (nood)huisvesting

- puin ruimen

Wederopbouw

- beschadigde panden: onmiddellijk herstel zonder bouwvergunning

- verwoeste panden: wederopbouw enkel mits bouwvergunning

→ binnen de ‘kernzone’ - wederopbouw vanaf 1919 (rooilijnplan)

→ buiten de ‘kernzone’ - wederopbouw tijdens WO I


De ‘Statiestraat’ wordt ‘Bondgenotenlaan’

Bondgenotenlaan na de wederopbouw:

- Relicten van de 19de-eeuwse basisbebouwing- Wederopbouwpanden opgetrokken tijdens WO I- Wederopbouwpanden opgetrokken na WO I


SelectieDe Bondgenotenlaan: 1 stadsgezicht, 7 monumenten


Bescherming omwille van historische en socio-culturele waarde

→ monument: een onroerend goed dat van algemeen belang is omwille van zijn erfgoedwaarde, met inbegrip van de cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken, in het bijzonder de bijhorende uitrusting en de decoratieve elementen.

individuele waarde exterieur en interieur zijn beschermd

→ stadsgezicht: een groepering van één of meer monumenten en/of onroerende goederen met omgevende bestanddelen (bv. beplantingen, straten, pleinen, etc) die vanwege haar erfgoedwaarde van algemeen belang is.

contextuele waarde enkel exterieur is beschermd


Stadsgezicht Bondgenotenlaan

Historische waarde:- getuige stadsuitbreiding Laenen- getuige van een belangrijke fase in het

uitbreken van WO I

Architectuurhistorische waarde:- kwalitatief ensemble van - schaarste relicten van de basisbebouwing- wederopbouwpanden

Socio-culturele waarde:- geheel herinnert aan vernielingen van 25

en 26 augustus 1914- geheel symboliseert ‘wederopstanding’ van

Leuven (cf. ‘wederopbouwsteen’)


Bondgenotenlaan 81, Huis Delsart

Historische waarde:- 1915, Georges Decock- winkelpand met woonst en

leerverwerkingsatelier- getuige van de luxe-detailhandel die

Statiestraat typeerde voor WO I

Architectuurhistorische waarde:- Winkel-woonhuis met neoclassicistische

lijstgevel en neobarok dakvenster- Hoge ensemblewaarde door behouden

planindeling, interieurafwerking, winkelinrichting en leerverwerkingsatelier


Bondgenotenlaan 99, herenhuis Crabbeels

Historische waarde:- representatieve getuige 19de-eeuwse

basisbebouwing- bij wijze van ‘relict’ geïntegreerd in de

wederopbouw en daardoor hoge contextwaarde

Architectuurhistorische waarde:- 1869, Vital Vingeroedt- gaaf bewaarde gevel, rijkelijk uitgewerkt in

neoclassicistische stijl- hoge ensemblewaarde door goed bewaarde

planindeling en interieurafwerking met weelderige stucplafonds

- authentieke getuige van de rijke woonsfeer aan de vroegere Statiestaat


Bondgenotenlaan 104, herenwoning Donckers

Historische waarde:- Als wederopbouwpand, indirecte getuige

van de brandstichting in Leuven op 25 en 26 augustus 1914

Architectuurhistorische waarde:- 1931, Joseph Leroy- herenwoning met een bij de art deco

aanleunende gevelfront- voorbeeld van een op de eigentijdse

vormentaal geïnspireerd wederopbouwpand met goed bewaarde interieurelementen




Architectuurhistorische waarde:- 1926, Paul Stevens- Bel-etagewoning in met art deco-inslag- conceptueel vernieuwend en atypisch door

inpandige garage- goed bewaarde planindeling en behouden

art deco-interieurafwerking- gehandhaafde woonfunctie

Bondgenotenlaan 106, woning De Moor


Bondgenotenlaan 116, architectenwoning Bosmans

Historische waarde:- representatieve getuige 19de-eeuwse

basisbebouwing- bij wijze van ‘relict’ geïntegreerd in de

wederopbouw en daardoor hoge contextwaarde

Architectuurhistorische waarde:- 1868, L. Bosmans- 19de-eeuwse architectenwoning - gave, rijkelijk uitgewerkte lijstgevel in

Second-Empirestijl stijl- goed bewaarde planindeling en interieur- ruime tuin met 19de-eeuwse tuinaanleg- authentieke getuige van de rijke woonsfeer

aan de vroegere Statiestaat


Bondgenotenlaan 136, herenwoning Vander Elst



Architectuurhistorische waarde:- 1922, René Notéris- voor Leuven unieke art deco-herenwoning- verzorgd en gedetailleerd uitgewerkt

geometrisch gevelfront- representatieve getuige van de prestigieuze

woonsfeer aan de wederopgebouwde Bondgenotenlaan


Bondgenotenlaan 140, herenwoning Bauchau



Architectuurhistorische waarde:- 1921, Alphonse Stevens- ruime herenwoning met gaaf bewaarde

neorococo-lijstgevel - behouden planindeling en oorspronkelijke

interieurafwerking in Lodewijk XVI-stijl - representatieve getuige van de prestigieuze

woonsfeer aan de wederopgebouwde Bondgenotenlaan

Beschermingsvoorstel

Ontwerp van lijst

Definitieve bescherming

Ministerieel besluit & afbakeningsplan

Beschermingsprocedure



Ontwerp van lijst of voorlopige bescherming


Betekening eigenaars, openbare besturen Publicatie in Belgisch StaatsbladOpmerkingen eigenaars Openbaar onderzoek: - duur: 30 dagen

- PV naar OEAdvisering administratieve overheid Dossier beëindigd onderzoek (DBO)Advies K.C.M.L. 1ste afdeling

Termijn: 1 jaar, éénmalig verlengbaar met 6 maanden



Ontwerp van lijst


Ministerieel besluit

Betekening eigenaars, openbare besturen

Publicatie in Belgisch Staatsblad


Beheer van beschermd erfgoedD

Doel = beheer van onroerend erfgoed ondersteunen


http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=DnKwR1NhmFh0DM&tbnid=MtPTK9y4J9EbkM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.bouw-en-renovatie.be/schilderwerken/schilderwerken-gevel/&ei=SxEeUpO_J6eM0AXV9YFY&bvm=bv.51156542,d.d2k&psig=AFQjCNHpYHLcxm-G6fbd9SdvTXqi2Pj1vg&ust=1377788563543258

Gevolgen van de bescherming

• Doel bescherming = behoud• Decreet van 3 maart 1976: onderhoudsplicht • ‘De eigenaars of vruchtgebruikers van een beschermd

monument of van een in een beschermd stads- of dorpsgezicht gelegen onroerend goed, zijn ertoe gehouden, door de nodige instandhoudings- en onderhoudswerken, het in goede staat te behouden en het niet te ontsieren, te beschadigen of te vernielen’.


Wat houdt onderhoudsplicht concreet in ?

• ‘als een goede huisvader’• instandhouding

- bescherming tegen alle weersomstandigheden (dak, gebroken en gebarsten ruiten herstellen, tijdig vensters sluiten)

- beschermen tegen dierlijke vervuiling …

• onderhoud - reinigen van dakgoten - ontstoppen van afvoerleidingen - schilderen schrijnwerk (deur, vensters, dakgoot)

- snoeien van bomen …


Vereiste adviezen en vergunningen voor werken en/of herbestemmingen

• Monument Stedenbouwkundige vergunning via gemeente, machtiging OE door middel van

een advies binnen de stedenbouwkundige vergunningsprocedure Toelating of machtiging via Onroerend Erfgoed voor werken waarvoor geen

stedenbouwkundige vergunning vereist is

• Stadsgezicht Stedenbouwkundige vergunning via gemeente, machtiging Onroerend Erfgoed

door middel van een advies binnen de stedenbouwkundige vergunningsprocedure Toelating nodig voor werken vrijgesteld van een stedenbouwkundige vergunning.

De toelating wordt verkregen via de meldingsplicht aan de stad

Formulieren op www.onroerenderfgoed.be


Adviezen en vergunningen voor werken of herbestemmingen

Beoordeling

• Criteria

– Erfgoedwaarden behouden– Historisch belangrijke erfgoedkenmerken of erfgoedelementen in stand houden– Specifiek: het optimale behoud van de waardevolle gevelwanden en volumes van de uit de

19de eeuw stammende basisbebouwing en de 20ste-eeuwse wederopbouwpanden.

bijzondere aandacht voor o.m. oorspronkelijke gevelordonnantie, -ritmiek en gabarit, gevelafwerking en -detaillering, oorspronkelijke materialen, (winkel)puien, schrijnwerk, kroonlijsten, dakvensters en dakkapellen.


Adviezen en vergunningen voor werken of herbestemmingen

Beoordeling

• Richtlijnen omtrent publiciteit

– Elke vorm van publiciteit moet geïntegreerd zijn in het architecturale geheel van de gevel en wordt beperkt tot het gelijkvloers.

– Het gebruik van storende neonletters en (licht)bakken is niet toegestaan. Onze dienst schrijft het gebruik van letters of karakters, zonder gebruik te maken van een paneel voor.

– Vlakke panelen met opschriften en publiciteit mogen de verticale geleding van de gevel niet ondermijnen.

– Haakse panelen en vaandels mogen niet hoger komen dan de onderdorpels van de vensters op de eerste verdieping en blijven beperkt in aantal.

– Ramen en deuren mogen niet afgedekt worden


• Bescherming sluit verbouwing, verbetering of aanpassing aan nieuwe comforteisen niet uit

• Garanties ‘kernwinkelgebied’ verankerd in bescherming

• Neem vooraf contact op met Onroerend Erfgoed voor raad en advies


Financiële stimuli

Monument

• Belastingvermindering

• Restauratiepremie

• Onderhoudspremie

Stadsgezicht

• Belastingvermindering mits toelating

• Onderhoudspremie mits herwaarderingsplan


Belastingvermindering• Helft van het eigen aandeel in de uitgaven voor werken kan voor

30% in mindering worden gebracht van de netto te betalen belastingen (max. 37.640 euro).

• Voorwaarden Werken van onderhoud, herstel, restauratie aan de delen

zichtbaar van op de openbare weg (niet voor nieuwe delen) Personenbelasting Niet verhuurd Attest ‘publieke toegankelijkheid’ (FOD Financiën) Attest ‘uitgevoerde werken’ (OE)


Monument: Restauratiepremie

• Beschermd monument

• Verregaand restauratief ingrijpen

• Premie van 40%, bedrag niet gelimiteerd

• Aanstelling architect noodzakelijk

• Opmaak restauratiedossier


Monument: Onderhoudspremie• Werken voor onderhoud en instandhouding

Bvb. - herstel of vernieuwen dak, goten, …

- herstel schrijnwerk of vernieuwen naar oud model

- herstel metselwerk

• Wie? Private eigenaar, houder zakelijke rechten of huurder

• Jaarlijks

• Premie van 40% op uitgaven 1.000 – 30.000 euro (+ BTW)

• Vastgelegd op offerte/ raming, voorafgaand aan de werken

• Beperkte dossiersamenstelling


WAT

Een herwaarderingsplan is een beleidsinstrument om de toekomstige werken in het stadsgezicht te begeleiden:

• omschrijft de erfgoedwaarden.

• geeft aan hoe deze erfgoedwaarden in stand gehouden/hersteld/ geherwaardeerd worden met als doel VERSTERKING van de erfgoedwaarden.

• bevat een lijst van werken waarvoor een onderhoudspremie kan worden verkregen.

• biedt rechtszekerheid aan de eigenaar.

Stadsgezicht: Onderhoudspremie mits herwaarderingsplan



OPMAAK

Indien de stad Leuven initiatiefnemer is →

premie voor de opmaak van het plan = max. 5.000 Euro

GELDIGHEIDSDUUR

10 jaar

Contactgegevens

Vragen rond beschermingsprocedure ?

Claartje Verloove, teamverantwoordelijke bescherming bouwkundig erfgoed [email protected]. 02-553 16 06

Vragen rond beheer van beschermd erfgoed ?

Onroerend Erfgoed Vlaams-BrabantDiestsepoort 6, bus 94, 3000 [email protected]. 016 - 66 59 00


mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

Info, brochures en formulieren: www.onroerenderfgoed.be

Onroerend Erfgoed Vlaams-BrabantDiestsepoort 6, bus 94, 3000 [email protected]. 016 66 59 00


http://www.onroerenderfgoed.be/

Vragen


Info bescherming Leuven bondgenotenlaan

Education

Transcript of Info bescherming Leuven bondgenotenlaan