Groene Fabriek Lochem

CCS

• Energie, innovatief en integraal

• 12 adviseurs

• Onderwerpen

• Biomassa• Mono-mestvergisting op de boerderij

• Biogasopwerking tot Groen gas

• Mestraffinage

• Houtstook / torrefactie

• Kennisoverdracht binnen hele EU: BiogasAction

• Energiebesparing in de gebouwde omgeving

• Industriële energiebesparing

• Tools

7 juni 2017Innovatieve mestverwerking op de

boerderij

Klimaatneutraal 2030

Programma industrie

Kort

Weinig

Veel

Lang

Implementatietijd maatregelen

Agrarisch

Samenleving

Industrie80% energie/CO2

Invloed gemeente

Moeten = wettelijk kader

Willen = gezamenlijke ambities

Kunnen = slim samenwerken

Programma industrie

Vanaf 2018: uitvoeren

• Van denken naar doen

• Kiezen

• Organiseren

• Projecten starten

Projectmatige aanpak

Regionaal: Cleantech Regio

Lokaal: De Groene Fabriek

Kans: Aanleg nieuwe rondweg

Tot 2018: voorbereiden

• Ambities

• Doelstellingen

• Verkenningen

• Onderzoeken

Opzet Groene Fabriek

• Winnaar EO Wijers prijs

• Combinatie van bedrijven in de regio om grond-

stof/reststoffenverwerking, cleantech productie, en

energie uitwisseling en -opwekking te clusteren.

• Connectie gelegd tussen stad en platteland.

• Benutting bestaande bedrijventerreinen in de nabijheid

van steden & dorpen

• De principes van circulaire economie combineren met

duurzame energiebronnen

Opzet Groene Fabriek

Opzet Groene Fabriek

• Uitgangspunt

• Partners

De Groene Fabriek:

Koppelen van agenda’s

proces Groene Fabriek najaar 2016 – voorjaar 2018

Geïnventariseerde kansen

1. Energiebesparing, uitwisseling en productie

1a) bedrijfsscans voor proces en energie-optimalisaties

1b) Smartgrid systeem

1c) Uitwisseling van warmte tussen bedrijven onderling en bedrijven en stad Lochem

1d) Zonnepanelen op bedrijfsdaken maximaliseren

1e) Windenergie langs het kanaal of bij het bedrijventerrein

1f) Hoogwaardige warmte met lokale stoomopwekking uit biomassa

1g) Grootschalige Biogas productie

2. Grondstof- en afvalbesparingen en uitwisseling

2a) Biomassahub

2b) Optimaliseren en bundelen van afval- en retourlogistiek

2c) Onderzoeken circulaire mogelijkheden gehele bedrijventerrein

2d) Grondstof bank met grondstofmakelaar opzetten: actief koppelen vraag en aanbod

3. Duurzame mobiliteit

3a) LNG terminal opzetten voor transport over weg en water

3b) Laadpalen, snellaadstations en smartcharging

3c) Pool elektrische deelauto’s en elektrische heftrukken voor bedrijven

3d) Rondweg als energie-ader van Lochem ontwikkelen

Smart Grid

Op een slimme manier duurzame opwekking en verbruik

combineren.

Lochem: Ongeveer 25 hectare PV zon vergund

Is ongeveer 12 tot 25 MW

Slimme combinaties te maken

Samenwerking met Liander

Warmte

Uitwisseling van warmte tussen bedrijven onderling en

bedrijven en stad Lochem

Unieke kans: riool van industrieel afvalwater van FC

500 m3 per uur van 45°C

10 miljoen m3 aardgas eq. per jaar

Plan: nieuwbouw woonwijk langs deze leiding (100.000 m3)

per 1 juli mogen nieuwe woningen niet meer op aardgas

Nog meer kansen ?

Warmte

Warmtenet

Restwarmte bron

Stoomopwekking uit biomassa

Hoogwaardige warmte

Project For Farmers wordt gebouwd

- Wordt gekeken naar lokale biomassa

Engie kijk nu naar kansen bij FC

Circulus Berkel heeft ongeveer 40.000 ton GFT in haar

verzorgingsgebied

Lochem heeft ongeveer 4000 ton bermmaaisel. Hiervan is wel

500 ton aan Parenco toegezegd.

Locatie: biomassa centrale ?

18

Biomassaverbranding

• Houtpellets

• Houtsnippers

Business case stoom uit pellets

• Stoomketel op houtpellets 14,8 MWth (Fase 1):

• Basisbedrag; 0,066 Euro/kWh

• Voorlopig correctiebedrag; 0,017 Euro/kWh

• Max. vollasturen per jaar: 8.500

• Voorlopige jaarlijkse SDE+ 2018 bijdrage wordt dan:

• 5 miljoen Euro/jaar

• voor 8 jaar; ~41,5 mln. Euro (62 – 12 Euro/MWh) x 14,8

MWth x 7.000 uur

• Simpele TVT bij max vollasturen: 3-5 jaar

19

Biogashub

Biogashub

Energieopbrengst kleinschalige

vergisting

Biogashub , maart 2017

3 Melkkoeien

2500 m³ biogasper jaar

4500 kWh /1500 m³ groengas

per jaar

> 1-2 familievoor 1 jaar

21

Biogas 2-de generatie

15-10-2018 20 jaar CCS

3% van de mest nu in de vergister

Max 2 miljard m3 groen gas

Biogashub

23

Noord Deurningen

Mono mestvergisting in Wijnjewoude 24

Biogas potentieel Noord

Deurningen

Mono mestvergisting in Wijnjewoude 25

Fase Boeren Mest (ton)

Biogas productie (m³)

Groen gas (m³) Huishoudens

ND 1 9 41.000 2.860.000 1.790.000 1.375

ND 2 12 32.000 2.290.000 1.430.000 1.100

ND totaal

21 72.500 5.160.000 3.220.000 2.475

Doelstellingen

1. Het definiëren en tot uitvoering (laten) brengen van marktrijpe kansen voor de energietransitie. Hiermee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de energietransitie van de bedrijven langs de Kanaalzone in Lochem zowel in de verduurzaming van de bedrijven, de productie van duurzame energie als circulaire economie en het opzetten van een duurzaam warmtesysteem.

2. Een bijdrage leveren aan het integrale ontwikkelings-perspectief inzake de energietransitie van de gehele Kanaalzone en zodoende input te genereren voor het (energie)beleid van de gemeente Lochem.

3. Het genereren van draagvlak en betrokkenheid van de bedrijven op de Kanaalzone in Lochem voor de energietransitie.

MKB Ontzorgen

15-10-2018 20 jaar CCS

Communicatie

Scan

Uitvoering

Handhaving

www.MKBEnergyCheckUp.nl

15-10-2018 20 jaar CCS

BepalenErkende Maatregelen

Plan van aanpak