in Heusden-Zolder...8. De Kluis: (o.a. bereikbaar via Kluisstraat & Kluispad) De Kluis van...

21
1 BEZIENSWAARDIGHEDEN in Heusden-Zolder FOTOQUIZ Deel 3 Oplossingen & Info

Transcript of in Heusden-Zolder...8. De Kluis: (o.a. bereikbaar via Kluisstraat & Kluispad) De Kluis van...

  • 1

    BEZIENSWAARDIGHEDEN

    in

    Heusden-Zolder

    FOTOQUIZ

    Deel 3

    Oplossingen &

    Info

  • 2

    1. ZLDR Luchtfabriek : mijnterrein Zolder

    Hoe geraakten mijnwerkers down under en hoe slaagden ze erin om op 800 m

    diepte (!) te kunnen ademen? Benieuwd hoe perslucht werd gemaakt om

    machines aan te drijven? Altijd

    al eens willen weten hoe het

    voelt om in een oneindige

    schacht te staan, of je niet meer

    te kunnen oriënteren in het

    donker? ZLDR luchtfabriek

    neemt je mee doorheen dit grootse

    ophaalmachinegebouw. Volg de stapstenen en

    neem een duik in het verleden. Ervaar aan den lijve

    de lichtkunstwerken van lichtkunstenaar Jaap Van

    den Elzen.

    2. Schachttoren : mijnterrein Zolder

    Gebouwd in 1924 door de Luxemburgse

    firma Wurth en in 1993 als monument

    beschermd, wacht deze schachttoren

    op restauratie. Een tweede

    schachttoren werd afgebroken. Deze

    'brede' schachtbok, van bijna 52 m

    hoog is een mooi voorbeeld van

    metaalvakwerk, met een open liftkoker

    boven de schacht. In 1925 werd onder

    de toren een ontvangstgebouw opgetrokken in beton en staal.

    In deze torens hingen de mijnliften die het ondergronds

    personeel en alle materiaal vervoerden en die de steenkolen

    naar boven brachten. Rond de grote aandrijfwielen (8 m), liep

    over een halve toer de kabel die aan elk uiteinde een liftkoker

    droeg. De kabel had precies de juiste lengte die nodig was: als

    lift 1 op 0 stond, dan hing lift 2 op 800 m diepte. Precies

    halverwege kruisten ze elkaar. Per verdieping (5) konden 16

    mensen vervoerd worden (= 80 personen per lift). Zo werden bij de postwissel 160 personen

    gelijktijdig getransporteerd. De mijnliften bevatten eveneens een kipinstallatie die de kolen

    vervoerden. Oorspronkelijk werden de kolen in kleine wagonnetjes naar boven gebracht. In 1957

    werd echter een kipinstallatie gebouwd: 13 ton kolen/container in 8 sec, betekende 1.176 ton kolen

    per uur!!

  • 3

    3. Het Domherenhuis : Dekenstraat 39

    Het Domherenhuis is een

    historisch herenhuis gebouwd

    in 1795 in het centrum van

    Zolder door een Domheer. Dit

    was een adellijke priester

    (Vogelsanck) die actief was in de Dom van Keulen.

    Later verbleven daar de ongetrouwde

    meerderjarige kinderen van de baron. Rond het U-

    vormige kasteel ligt een park van ongeveer 25

    hectare met eeuwenoude bomen dat voor het

    publiek toegankelijk is. Er zijn o.a. een b&b en de

    kantoren van stichting Limburgs Landschap

    gevestigd. Een deel van het vroegere park is ingenomen door Het Weyerke.

    4. Het kasteel van Meylandt : Meylandtlaan 41

    Het kasteel was oorspronkelijk een groot landhuis en werd voor het eerst vermeld in 1385. Het heette toen het Hof van Boeckt. In 1603 wordt de naam Milandt voor het eerst gebruikt. In 1715 komt het landgoed in handen van de familie de Theux die het landhuis verbouwt tot een kasteel.

    Kasteel Meylandt werd in 1842 grondig verbouwd door Barthélémy de Theux de

    Meylandt, een van de eerste Belgische premiers. In 1907 werd het kasteel nogmaals verbouwd, maar deze keer door graaf Albert de Theux de Meylandt tot het huidige neoclassicistische kasteel. Ook werd toen het bijhorende koetshuis gebouwd. Na het vertrek van de familie de Theux in 1959 werd het kasteel eigendom van de gemeente Heusden die er in 1972 een kunstacademie in onderbracht.

    Rond het kasteel ligt een openbaar park met een aantal vijvers die gebruikt worden als visvijver. In 1994 werd een standbeeld van Barthélémy de Theux in het park geplaatst. Later kreeg het standbeeld een plaats op het Sint Willibrordusplein van de deelgemeente Heusden. Door werken werd het voorlopig weggehaald en tot op heden (april 2020) kreeg het nog geen nieuwe plek.

    Enige jaren later werd het kasteel terug in zijn oorspronkelijke kleuren geschilderd.

    Vlak bij het kasteel ligt het natuurreservaat Meylandt-Obbeek, gelegen aan weerszijden van de N72. Het gebied beslaat zo'n 250 ha. Het is een moerasgebied in de vallei van de Mangelbeek, een zijtak van de Demer.

    Wist je dat het kasteel oorspronkelijk in Zolder lag. Toen de toenmalige graaf politieke ambities had

    om burgemeester te worden zag hij die ambitie gedwarsboomd door de baron van Vogelsanck die

    al burgemeester was in Zolder. Géén probleem! De graaf van Meylandt liet de loop van de

    Mangelbeek verleggen naar de andere kant van het kasteel. Hierdoor lag het kasteel in Heusden

    https://nl.wikipedia.org/wiki/1385https://nl.wikipedia.org/wiki/1603https://nl.wikipedia.org/wiki/1715https://nl.wikipedia.org/wiki/1842https://nl.wikipedia.org/wiki/Barth%C3%A9l%C3%A9my_de_Theux_de_Meylandthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Barth%C3%A9l%C3%A9my_de_Theux_de_Meylandthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Premier_(Belgi%C3%AB)https://nl.wikipedia.org/wiki/1907https://nl.wikipedia.org/wiki/Classicismehttps://nl.wikipedia.org/wiki/1959https://nl.wikipedia.org/wiki/1972https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstacademiehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Parkhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Vijverhttps://nl.wikipedia.org/wiki/1994https://nl.wikipedia.org/wiki/Standbeeldhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Standbeeldhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Deelgemeente_(Belgi%C3%AB)https://nl.wikipedia.org/wiki/Meylandt-Obbeekhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Hectarehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Mangelbeekhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Demer_(rivier)

  • 4

    vermits de Mangelbeek de officiële grens was tussen beide gemeenten. Nadien werd hij dus

    burgemeester in Heusden. Die nieuwe bedding is intussen niet meer in gebruik maar is nog steeds

    te zien als je naar het kasteel rijdt.

    5. De blokhut (kasteel van Meylandt): Meylandtlaan 41

    Aan de visvijvers die bij het kasteel van Meylandt horen vinden

    we het clublokaal van visclub De Meylandtvissers beter bekend

    als De Blokhut. Dit cafetaria is alom bekend bij de vissers maar

    ook bij wandelaars en fietsers. Op zonnige dagen is het terras

    dan ook dikwijls volzet.

    6. Circuit Terlaemen : Kerkstraat (tussen Viversel & Bolderberg)

    Het huidige circuit kreeg gestalte in het begin van de jaren zestig,

    toen de lokale motorclub AMC Bolderberg die sinds 1961 al

    wedstrijden organiseerde op zijn voorloper "omloop Terlaemen",

    besliste om de zaken grondiger aan te pakken en een circuit liet

    ontwerpen door de Nederlander John Hugenholtz sr. De officiële

    opening kwam er op 19 juni 1963.

    De baan was oorspronkelijk 4,2 kilometer lang en heeft nu een lengte van 4,011 kilometer. De basisvorm van de omloop bleef al die jaren vrijwel ongewijzigd. In afwachting van de komst van de Formule 1 werd in 1972 een chicane gebouwd om de snelheid bij het oprijden van de Sacramentshelling te drukken, in 1975 werd de Jacky Ickx-chicane aangepast en in 1986 werd de Villeneuve-chicane aangelegd.

    In 1974 was het opnieuw de beurt aan Nijvel, maar daarna zou de Formule 1 tot 1982 in Zolder blijven. Na de heropening van Spa-Francorchamps voor de Formule 1 in 1983 kwam de Grand Prix nog een laatste keer naar Zolder in 1984.

    Circuit Zolder werd internationaal mede bekend door het dodelijk verongelukken van Gilles Villeneuve die in een ultieme poging om de pole-positie te veroveren voor de Grand Prix in 1982 met zijn Ferrari tegen de RAM van Jochen Mass knalde die zijn uitloopronde reed.

    Op en rond het circuit werd ook een aantal keren wielerwedstrijden georganiseerd. In 1969 en 2002 zelfs het WK op de weg, respectievelijk gewonnen door Harm Ottenbros en Mario Cipollini. In 1970, 2002 en 2016 werd het WK veldrijden georganiseerd.

    In dit voorjaar werd o.a. de asfaltlaag weer grondig vernieuwd.

    https://nl.wikipedia.org/wiki/Hans_Hugenholtzhttps://nl.wikipedia.org/wiki/1963https://nl.wikipedia.org/wiki/Chicane_(verkeer)https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacky_Ickxhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Gilles_Villeneuvehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Spa-Francorchampshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Grand_Prix_Formule_1https://nl.wikipedia.org/wiki/Grand_Prix_Formule_1https://nl.wikipedia.org/wiki/Gilles_Villeneuvehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Gilles_Villeneuvehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Ferrari_(automerk)https://nl.wikipedia.org/wiki/Jochen_Masshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Harm_Ottenbroshttps://nl.wikipedia.org/wiki/Mario_Cipollinihttps://nl.wikipedia.org/wiki/Veldrijden

  • 5

    7. Domein Bovy : Galgeneinde 22

    Domein Bovy behoorde van de 12de tot en met de 18de eeuw toe aan

    de abdij van Averbode. In de 19de eeuw kwam het domein in handen

    van Jozef Bovy, voormalig gouverneur van Limburg, die aan het domein

    zijn naam schonk.

    Domein Bovy is een 34 ha. groot park met vijvers, bossen en weiden.

    Via de bewegwijzerde wandelingen breng je een bezoekje aan de

    dierenweide, imkerij en ontmoet je ook de Cosmogolem.

    Het vlonderpad loodst

    je over en langs de verschillende vijvers. Martin de

    IJsvogel neemt je kinderen mee op

    verkenningstocht met leuke opdrachtjes en voor de

    allerkleinsten is er het kleuterpad.

    Nabij de ingang aan de vierkantshoeve vind je ook

    het speeltuintje. Momenteel wordt er hard gewerkt

    zowel in het park als aan de gebouwen.

    8. De Kluis : (o.a. bereikbaar via Kluisstraat & Kluispad)

    De Kluis van Bolderberg ligt boven op de Bolderberg in het dorp

    Bolderberg.

    De pelgrim Lambert Hoelen uit Diepenbeek bezocht tijdens een tocht

    tussen 1670 en 1672 naar Rome de Santa Maria di Loreto. In het

    Italiaanse stadje Loreto vlak bij Ancona is de Basiliek van het Heilig Huis

    gebouwd rondom een huis dat volgens de overlevering het geboortehuis

    van de maagd Maria was. Het zou door een serie wonderen in de late 13e

    eeuw van Nazareth naar Loreto zijn overgebracht.

    De man vroeg bij zijn thuiskomst toelating aan

    Ferdinand, graaf von Inhausen und Kniphausen,

    baron van het Vrije Land van Vogelsanck en heer

    van Zolder om op het hoogste punt van de

    omgeving een kluis en kapel te bouwen volgens

    dieselve forme ende grootheyt als het voorscreven

    huysken in Loreto. Hij kreeg de toelating op 16

    januari 1673 en werd de eerste kluizenaar van

    Bolderberg.

    De kluis kreeg meer glans door de oprichting van

    het Broederschap van O.L.Vrouw van Loreto op de Bolderberg via een pauselijk decreet op 15 mei

    1679 en werd een bekend bedevaartsoord.

    Tot 1880 woonden er twaalf kluizenaars. Het gebouw had te lijden van de Franse revolutionairen

    en vandalisme. Baron de Villenfagne de Vogelsanck, de eigenaar van het gebouw besloot einde

    jaren tachtig van de vorige eeuw de kluis te restaureren. De kluis werd beschermd als monument

  • 6

    in 1996. In 2004 startten de restauratiewerken die eindigden in 2006. Sindsdien is de kluis terug

    bewoond en kan de kapel bezocht worden.

    9. Uitzicht vlakbij De Kluis : (o.a. bereikbaar via Kluisstraat & Kluispad)

    Het uitzicht van op de

    Bolderberg vlak bij de Kluis in de

    richting van het kasteel en de

    vijvers van Terlaemen kreeg

    enkele jaren geleden de titel

    ‘twee-sterren-plekje’ bij de

    toekenning van de zogenaamde

    landschapssterren in Limburg. 3 is 'moet je gezien

    hebben, 2 betekent 'een goede reden voor een

    uitstapje' en 1-ster 'is een omweg waard.'

    10. Mijnterril : best bereikbaar via parking op het einde van de Halstraat

    Natuurreservaat 124 ha, 155 m boven de zeespiegel. De mijnterril is gelegen in een belangrijke open ruimte op de westrand van het Kempens Plateau. De terril ligt aldus in de vallei van de Helderbeek, die behoort tot het beeklandschap van de Zwarte Beek. De steenberg ontstond als afvalberg van de mijn van Zolder. De steenkolen werden destijds in de 'kolenwasserij' gescheiden van stenen. Deze werden dan, eerst met een smalspoortreintje en later op een transportband, naar de steenberg of terril vervoerd. De steenberg werd in 1997 door de N.V. Mijnen verkocht aan het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. De berg werd vervolgens ingezaaid en als natuurreservaat geklasseerd. De top van de terril bevindt zich op 155 m boven de zeespiegel en strekt zich 85 m boven de omgeving uit. De hellingen aan de zuidkant van de berg hebben een apart microklimaat, dat snel opwarmt. Hierdoor komt hier zelfs mediterrane flora voor en planten die van droge tot matig vochtige gronden houden zoals o.a. het leverkruid. De top is een drie-sterrenplekje, dat niemand mag missen. Met de 'spotter' breng je het omringende landschap dichterbij. Bij helder weer heb je een fascinerend uitzicht op de omgeving en kan je kilometers ver kijken. Aan de voet ligt Lindeman, één van de eerste tuinwijken in Limburg. Genieten doe je in één van de gezellige Italiaanse tavernes. De terril is toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Honden toegelaten enkel aan de leiband. De mijnterril heeft 3 sterren gekregen bij de toekenning van de Limburgse landschapssterren.

    11. Fietspad kolenspoor : van de oude mijnterreinen tot aan de kolenhaven

    In 1938 werd de constructie voltooid van de haven te Genebos

    (Lummen) op het Albertkanaal en van de spoorverbinding,

    over een achttal kilometers, met de mijnzetel van Zolder.

    Deze haven wordt nog steeds 'de lossing' genoemd. De

    rollende portaalkraan maakt het mogelijk kubels met een

    inhoud van 10 ton (per drie gemonteerd op een onderstel met

  • 7

    twee assen) te behandelen. De kaaimuur is 450 meter lang en voor de verlichting werden

    natriumlampen aangebracht. Een 2de identieke portaalkraan werd in juni 1957 gemonteerd. De

    steenkool die werd opgehaald werd vooral naar Luik of Antwerpen vervoerd via het Albertkanaal.

    Het kolenspoor werd na de mijnsluiting opgebroken voor de aanleg van een fietspad als onderdeel

    van het fietsroutenetwerk Limburg dat de mijnsite verbindt met het kanaal.

    Deze verbinding loopt door het natuurgebied De Vallei van de Mangelbeek. De nattigheid van het

    gebied is o.a. te verklaren door de mijnverzakkingen. Daardoor vind je hier de beschermde broek-

    of moerasbossen.

    12. Uitkijktoren De Wijers : Bolderdal 400 ZONHOVEN (= verlengde van Bolderdal in

    Bolderberg)

    Breng eens een bezoek aan de kersverse uitkijktoren in

    natuurgebied De Wijers! Het uitzicht over het vijvergebied is

    van bovenaf adembenemend. De 15 meter hoge uitkijktoren in

    het vijvergebied Bolderdal staat deels in het water en biedt

    uitzicht over de honderden vijvers.

    13. Woutershof : Dekenstraat 28

    Het Woutershof is een pastorie uit 1742, die gebouwd is in classicistische stijl. Ze

    is opgetrokken in baksteen en de vensteromlijstingen zijn in witte zandsteen

    uitgevoerd. In 1744 werden de twee bijbehorende tiendschuren gebouwd. De

    parochie viel onder de Abdij van Averbode, die tot 1815 ook het patronaatsrecht

    bezat.

    Het Woutershof deed tot 1973

    dienst als pastorie. In 1974 kwam het gebouw aan

    de plaatselijke Heemkundige kring, die er het

    Heemkundig Museum Woutershof in vestigde. In

    1985 werd het gebouw en omgeving als monument

    geklasseerd en in 2002 volgde restauratie. Op 30

    januari 2020 besliste de gemeenteraad dat de

    concessie met de Heemkundige Kring Zolder wordt

    stopgezet op 31 december 2020. Bij de

    herinrichting van Zolder-Centrum zal het gebouw

    een nieuwe functie krijgen.

  • 8

    14. Watertoren in natuurgebied De Galgenberg : Watertorenstraat

    De watertoren werd in 1948 in gebruik genomen door de gemeente

    Heusden. Er zijn nu 3 putten waaruit 3 600 000 liter per dag kan gepompt

    worden. Dat is voldoende voor ongeveer 25 000 personen. De meeste

    inwoners van Zolder krijgen leidingwater dat in Eisden wordt opgepompt.

    De gemeente heeft intussen heel de drinkwatervoorziening verkocht aan

    de Vlaamse Watermaatschappij. De watertoren is gelegen in een

    beschermd natuurgebied De Galgenberg.

    Zowel Heusden als Zolder had vroeger een ‘galgenberg’. Dat was een

    executieplaats waar veroordeelde misdadigers

    opgehangen werden. Dat gebeurde steeds op een

    hoog gelegen plaats zodat inwoners en passanten

    de gehangenen van ver konden zien hangen. Dit

    was bedoeld als afschrikkingsmiddel om alle

    criminele intenties in de kiem te smoren. Het is ons

    niet bekend of de Heusdense galgenberg ooit echt

    is gebruikt.

    15. Kasteel van Obbeek : Obbeekstraat 48

    Het Kasteel Obbeek is een herenhuis, gelegen aan de Mangelbeek in de

    omgeving van het gehucht Ubbersel. Het "kasteel" is genoemd naar de

    nabijheid van de beek, en werd gebouwd omstreeks 1750 in classicistische

    stijl.

    In tegenstelling tot de

    naamgeving is het geen

    kasteel, maar in vergelijking met de lemen huizen

    van de arme Kempense boeren was het contrast zo

    groot dat men het de naam kasteel gaf.

    Op de binnenplaats vinden we ook de grafsteen van

    een Zoeaaf. Dat was een ‘pauselijke soldaat’. De

    betreffende jongeman was gewond geraakt in een

    veldslag en reisde naar huis. Onderweg kreeg hij

    tijdelijk onderdak in het kasteel maar zijn toestand

    verslechterde en hij overleed hier

    16. Standbeeld 3 generaties mijnwerkers : Sint-Willibrordusplein Heusden-Centrum

    Het monument werd opgericht op initiatief van het gemeentebestuur van Heusden-

    Zolder. Het werd ingehuldigd op 20 juni 1992.

    Het standbeeld beeldt de drie generaties bijzonder treffend uit:

  • 9

    - De hoogst staande figuur symboliseert de

    mijnwerker vanaf 1930, het begin van de

    mijnexploitatie in Zolder. De mijnwerker is hier

    staande uitgebeeld met halsdoek, primitieve

    lederen helm en drilboor. Hij is de harde werker,

    met ingevallen wangen en brede schouders die de

    mijn helpt uitbouwen tot een bloeiend bedrijf.

    - De staande mijnwerker, uitgebeeld met de

    rechterhand aan de klassieke koolputtershelm, stelt

    de midden-generatie vanaf 1945 voor. Hij draagt

    de mijnlamp aan zijn gordel. Hij is de zelfbewuste,

    fiere, vooruitkijkende kompel. Hij maakt deel uit

    van een industrie die zorgt voor de opbouw van

    Limburg. Hij is verzekerd van de toekomst.

    - De zittende mijnwerker stelt de jonge generatie vanaf 1960 voor. Hij heeft een pikhouweel bij

    zich en draagt op zijn hoofd een moderne helm met ingebouwde lamp. Hij heeft een jong gezicht.

    Door het machinaal werk heeft hij weinig geleden onder de zware arbeid. Als gevolg van de

    dreigende sluiting van het Limburgs mijnbekken is hij ontmoedigd, met hangende schouders en het

    hoofd naar beneden gekeerd. Hij legt letterlijk en figuurlijk het bijltje erbij neer.

    17. Standbeeld mijnwerker : Heldenplein Zolder

    Het beeld voor het gemeentehuis werd ontworpen en in brons gegoten door

    beeldhouwer Emiel Voeten uit Koersel-Beringen.

    Hij heeft de mijnwerker uitgebeeld

    als een stoere man, in de volle

    kracht van zijn leven, als een

    arbeider met stalen wilskracht, als

    een durver, die het gevaar van het ondergrondse

    mijnwerk wil trotseren. Dat is alleszins de indruk dat

    het beeld op de toeschouwer maakt.

    “De Mijnwerker” draagt een moderne helm met

    mijnlamp en houdt in de linkerhand de drilboor,

    waarmee de steenkool wordt aangeboord.

    Het beeld werd op 27 mei 1994 officieel onthuld.

  • 10

    18. Speelhuisje & omliggend bos : bos tussen Everselkiezel en Kanaalweg

    Het domeinbos Van Soest is sinds de 18de eeuw in bezit van de familie de Horion

    en hierdoor nauw verbonden met het nabijgelegen kasteeltje van Obbeek. De

    naam Van Soest duikt pas op in 1921. Toen huwde één van de stamboomtakken

    van de Horion met een Van Soestfamilielid. In 1998 werd de Vlaamse overheid

    eigenaar van het boscomplex. De jaren daarop werden nog enkele extra percelen

    aangekocht. Dit resulteert vandaag in een mooi geheel van ongeveer zestig

    hectaren. Wandelaars zijn van harte welkom en

    plaatselijke jeugdbewegingen hebben hun eigen

    speelbos waarin ze naar hartenlust kunnen

    ravotten.

    Het oorspronkelijk ‘speelhuisje’, op het einde van

    de mooi dreef die naar het kasteel van Obbeek, viel

    in de tweede helft van de 20ste eeuw volledig ten

    prooi aan vandalisme en verval. Er werd een nieuw

    modern paviljoen gebouwd dat nog steeds de

    bestemming is van vele wandelingen.

    Over de oorspronkelijke functie van het ‘Speelhuisje’ bestaan verschillende versies : rustplaats voor

    de wandelende dames, jachthuisje, …

    19. St-Janskapel : bos tussen Kapelstraat en Sint-Jansstraat

    De oudste en waarschijnlijk eerste Sint-Janskapel, was gelegen op een andere plaats

    dan de huidige (Ferrariskaart 1777).

    De eerste maal dat de Sint-Janskapel voorkomt in de boeken van de kerkfabriek is

    in 1636. De kapel is ongetwijfeld ouder. Ze werd toegewijd aan Johannes de Doper,

    waarschijnlijk als gevolg dat er doopsels plaatsvonden.

    Er werd geen beschrijving

    gevonden van de oude kapel. De constructie kan

    men enkel terugvinden aan de hand van uitgaven,

    gedaan door de kerkfabriek, voor herstellingen en

    aankopen. In de 17de en 18de eeuw werd een

    groot aantal herstellingen uitgevoerd, niet als

    gevolg van slijtage maar van de vele plunderende

    troepen die op vele plaatsen hun sporen

    achterlieten.

    Tijdens de Franse Revolutie heeft de Sint-

    Janskapel in de Heusdense geschiedenis nog een voorname rol gespeeld als gevolg van de

    revolutionaire wetgeving inzake godsdienstbeoefening.

    Na de Franse Tijd wordt de Sint-Janskapel niet meer genoemd. Waarschijnlijk werd de kapel

    afgebroken omdat ze in zeer slechte staat verkeerde.

    De nieuwe Sint-Janskapel werd gebouwd in 1845. De inzegening vond plaats op Drievuldigheidsdag

    1846. De huidige kapel bestaat uit een éénbeukige ruimte. In het torentje op het dak hangt een

  • 11

    klok, die gegoten werd in 1681. Het beeld van O.L.-Vrouw met het kindje werd omgevormd tot

    O.L.-Vrouw van Zeven Weeën. Vandaar de 7 paden die naar de kapel voeren.

    Op initiatief van de kerkmeester Alfons Claes, werd in 1977 de kapel grondig gerestaureerd. Nu

    wordt de kapel verzorgd door de buurtbewoners die er ook jaarlijks op de vooravond van Sint-

    Janskermis een open-lucht-mis laten opdragen.

    20. Moskee :Valentinusstraat 61

    De Turkse Moskee 'Selimiye' is één van de twee erkende moskeeën in

    Heusden-Zolder.

    De oorspronkelijke Turkse moskee, behorende tot de Diyanet koepel, werd in

    1963 gebouwd door de

    mijndirectie. In 1976 kocht de

    Turkse gemeenschap het

    gebouw aan en verbouwde het volledig. De laatste

    verbouwing van de moskee dateert van 1990. In

    2003 is een nieuwe ontvangst- en feestruimte en

    een moratorium toegevoegd. De Turkse

    gemeenschap organiseert vooral religieuze

    activiteiten zoals gebedsdiensten, koranlessen,

    organisatie van het offerfeest en religieuze

    uitwisselingen met de katholieke gemeenschap.

    21. Zwembad Terlaemen : Kerkstraat 110

    Nu het overdekte zwembad

    afgebroken is, is dit het enige

    openbaar zwembad in onze

    gemeente. Op warme zomerdagen

    wordt het dan ook massaal bezocht.

    Er is een verwarmd peuterbad, een

    verwarmd zwembad met 60 m lange glijbaan,

    mogelijkheid tot beachvolleybal en minigolf. Bij

    slecht weer is het openlucht zwembad gesloten.

    22. Kerk Zolder : Heldenplein

    De Sint-Vincentiuskerk van de Sint-Hubertus- en Sint-Vincentiusparochie Zolder is

    in vele opzichten bijzonder. De kerk is in onze provincie een uniek voorbeeld van

    een hallenkerk. Ze is opgetrokken in Maaslandse gotiek en bezit een bijzonder

    kunsthistorisch patrimonium waaronder een sedes sapitentiae uit 1225. Als gevolg

    van mijnverzakkingen was het gebouw meer dan twintig jaar gesloten. Van 2000 tot

    2004 werd het merkwaardig gebouw op bijzondere wijze gerestaureerd. Een bezoek

    is zowel een belevenis op historisch, kunsthistorisch als bouwtechnisch vlak.

  • 12

    De kerk van Zolder-centrum werd door Arnold V,

    graaf van Loon, aan de abdij van Averbode

    geschonken op 4 september 1304. Zij was gelegen

    in de baronie van Vogelsanck, oude heerlijkheid van

    het graafschap Loon.

    Van 1304 tot 1832 werd de parochiale dienst

    onafgebroken waargenomen door de witheren van

    Averbode.

    In 1554 werd de Romaanse kerk vervangen door

    een gotisch gebouw.

    De huidige vorm dateert uit 1889 – 1890 toen de

    twee zijbeuken in neo-gotische stijl werden

    bijgebouwd naar de plannen van architect

    Helleputte. Daarom is de kerk op bouwkundig

    gebied belangrijk. Zij bestaat uit drie beuken, allen

    even breed, even hoog en even lang en elk

    bekroond met een scherp dak met twee hellingen. Aldus ontstond een kerk van het West-Vlaamse

    type “Hallenkerk”. Oorspronkelijk stond te Zolder een Romaanse kerk, die in de 16de eeuw door

    een vroeg-gotische kerk met een beuk werd vervangen. De onderkant van de toren is het restant

    van een vroeg Middeleeuwse mottentoren uit de 12de eeuw. Het bovenste deel van de toren is

    vroeg gotisch en dateert samen met de middenbeuk uit de 14de eeuw. Van buiten gezien vormt de

    huidige kerk een mooi geheel.

    Het onderste deel van de kerk is opgetrokken uit bruine ijzersteen, afkomstig van Diest.

    23. Kerk Eversel : Everselkiezel

    In 1511 werd er te Eversel een kapel gebouwd die

    toegewijd was aan Sint-Christoffel en die bediend werd

    door de paters Augustijnen uit Hasselt. In de 17e eeuw

    werd het karabijngilde Sint-Jacob opgericht. Rond 1750

    werd er een nieuwe kapel gebouwd die toegewijd was

    aan Sint-Jacobus de Meerdere en die bediend werd door

    de pastoor van Heusden. Dit blijkt uit een document van 1759

    waarin sprake was van de oude kapel die op de vroente gesteen

    heeft. De nieuwe kapel bleef bestaan tot 1940.

    In 1839 werd Eversel een zelfstandige parochie. De nieuwe

    parochiekerk, die eveneens aan Sint-Jacobus de Meerdere

    toegewijd was, werd in 1849 ingewijd. In 1991 werd de kerk

    gerestaureerd.

  • 13

    24. Kerk Boekt : Ubbelstraat

    De Heilig Hartkerk Boekt is gebouwd in 1958.

    Het is zeer modern van architectuur en de klokkentoren staat volledig

    onafhankelijk van de kerk en is 36 meter hoog. Het geheel is in hel wit chromoliet.

    In de kerk vindt men abstracte

    glasramen en een kruisweg in

    keramiek, die uitgesproken

    modern is opgevat.

    Ook het glasraam, geschonken aan het

    gemeentebestuur door onze partnerstad Bad

    Arolsen, vond na de afbraak van het oude

    gemeentehuis in 2009 een nieuwe thuis in deze

    kerk.

    25. Kerk Lindeman : Galgenbergstraat

    Vanaf de jaren dertig ton het einde van de jaren

    zestig was er een grote toestroom van

    vooral Italiaanse en Turkse arbeiders die hun

    brood in de steenkoolmijn wilden verdienen. Om al

    die mensen te voorzien van huizen werden er

    grote tuinwijken gebouwd. De meeste tuinwijken

    liggen op grondgebied Heusden. Lindeman is

    daarvan de grootste, met gebouwen in nieuwe

    zakelijkheid en geometrische stratenpatroon. De

    eerste huizen werden er in 1935 gebouwd. Het is

    een zeer multiculturele wijk: 60% van de bevolking

    is van Turkse origine, 25% van Italiaanse afkomst

    en 15% van andere origine.[bron?] In 1972 werd Lindeman een zelfstandige parochie en telde het al

    duizend inwoners. De kerk is sterk verbonden met de plaatselijke Italiaanse gemeenschap.

    26. Dodenhuisje koolmijn : mijnterrein vlak naast de Koolmijnlaan

    Bij de mijnontginning gebeurde er jammer genoeg

    regelmatig een dodelijk ongeval. Dit voormalige

    dodenhuisje werd gebruikt om het lichaam van een

    verongelukte werknemer te bewaren vooraleer het

    kon worden vrijgegeven voor autopsie en

    begraving. Als een lijk in het dodenhuisje bewaard

    werd, ontstak men steeds het licht. Zo wisten de

    mijnwerkers dat een van hun makkers verongelukt

    was.

    https://nl.wikipedia.org/wiki/1930-1939https://nl.wikipedia.org/wiki/1960-1969https://nl.wikipedia.org/wiki/1960-1969https://nl.wikipedia.org/wiki/Italiaansehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Turkijehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Tuindorp_(wijk)https://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwe_zakelijkheidhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwe_zakelijkheidhttps://nl.wikipedia.org/wiki/1935https://nl.wikipedia.org/wiki/Multiculturelehttps://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagdhttps://nl.wikipedia.org/wiki/Parochie_(kerk)

  • 14

    27. Volkerenplein : (wijk Lindeman)

    Op het Volkerenplein in de wijk

    Lindeman vindt u het

    culturenpad. Het doel van het

    Volkerenplein is de bezoeker

    wegwijs te maken in de

    geschiedenis van de migratie als

    gevolg van de mijnexploitatie.

    De palen symboliseren de verschillende stappen in

    die geschiedenis. De kroon op het cultuurpad is het

    kunstwerk 'De Poort' van Niki Vranken. Deze kleine

    poort symboliseert de tijd dat de steenkolenmijnen in Limburg de verovering van een nieuw terrein

    waren. Een 'ingang' als het ware, die duidt op een nieuwe weg. Aan de ene kant is de poort versierd

    met tegels uit het Midden-Oosten. Het verwijst naar de glorietijd van de mijn en naar de vele

    migranten die uit Turkije naar Heusden-Zolder kwamen. Aan de andere kant is de poort zwart

    gemaakt met 'schlam', een modderige massa van water en kolengruis. Aan die kant staat eveneens

    een muntstuk van 0,50 BFR afgebeeld. Het afgebeeld worden op een muntstuk is een vorstelijk

    voorrecht. De mijnwerker kreeg dit toebedeeld, zij het dan voor het kleinste muntstuk. Het duidt

    hier eveneens op het waardeverlies van de steenkolenindustrie in ons land. Naast de poort

    herinneren gedenkplaten het 50-jarig bilateraal akkoord met Italië en het 75-jarig bestaan van de

    Poolse Gemeenschap in Heusden-Zolder.

    28. Vogel- en zoogdierenopvangcentrum : Stabroekweg 32

    Het Vogel- en Zoogdierenopvangcentrum vzw uit

    Heusden-Zolder is al meer dan 30 jaar actief en is

    op die tijd uitgegroeid tot één van de grootste en

    meest professionele opvangcentra voor in nood

    verkerende wilde dieren in België en zijn

    buurlanden. Met ‘wilde dieren’ worden geen

    leeuwen bedoeld maar gewoon dieren die in onze

    natuur voorkomen zoals merels, eekhoorntjes,

    egels en vossen.

    De in nood verkerende wilde dieren worden

    opgevangen met de bedoeling deze na behandeling

    en revalidatie terug in een geschikt biotoop vrij te

    laten.

    Het centrum is vierentwintig uur per dag en zeven dagen per week actief met de opvang van in

    nood verkerende wilde dieren in een sector van drie provincies (heel Limburg, Antwerpen en

    Brabant).

    Het opvangcentrum is opgericht door Francis Van Bogaert uit Heusden-Zolder in 1989. Hij was een

    groot parkieten- en kanarieliefhebber, maar wilde zich ook inzetten voor de vogels die in de natuur

    ziek of gewond waren. Hierdoor viel het hem op dat er nog geen opvangcentra waren voor deze

    dieren in de omgeving van Heusden-Zolder. Hij startte zelf een vogelasiel in zijn veranda, maar door

    onbekendheid kreeg hij weinig patiënten. Hij plaatste een advertentie in de weekkrant en Maria

  • 15

    Bosmans en Rudi Oyen reageerden hierop en boden hun hulp aan. Er werden stickers gedrukt ten

    voordele van het vogelasiel.

    Vervolgens kwamen er jaren van drukbezette weekends door de vele beurzen waaraan ze

    deelnamen. Er kwam zo wat geld in de kassa en ze werden bekender. Het werd tijd om een

    vergunning te vragen om beschermde vogelsoorten te mogen houden voor verzorging.

    Men sprak toen over het opvangcentrum van Midden-Limburg met een paar vrijwilligers. Er werd

    besloten om een vzw op te richten. In 1989 ontstond Vogelasiel Centraal-Limburg vzw.

    Intussen breidt de werking zich nog steeds uit op hun huidige locatie in de Stabroekweg. Zij zijn nu

    ook één van de weinige opvangplaatsen voor paarden, pony’s en ezels wat jaarlijks voor vele

    tientallen interventies leidt.

    29. Multi-culturele markt : marktplein mijnterrein

    Elke 2de en 4de woensdag van de

    maand van 12 - 17 u. kan je op de

    mijnsite flaneren over de

    multiculturele markt, in de

    volksmond 'Turkenmarkt' genoemd.

    Je kan er letterlijk proeven van de

    internationale sfeer en kiezen uit

    producten vanuit alle windstreken. Parkeren kan langs de

    Koolmijnlaan en aan het Helzoldstadion (Stadionlaan).

    30. Beemdenhof : Beemdenstraat 23A

    Het Beemdenhof is een vijver met cafetaria waar je

    op forel kan vissen. De naam is afgeleid van

    ‘beemden’ wat laaggelegen vochtig weiland

    betekend. De vijver is alom bekend bij hengelaars

    maar ook veel fietsers bezoeken het cafetaria en

    terras.

  • 16

    31. Visclub Bolderberg : Vrunstraat 155

    De Bolderbergse visclub ontstond reeds in 1930 op

    initiatief van de personeelsdienst van de

    steenkoolmijn. Het was de bedoeling van de

    mijndirectie om door de oprichting van allerlei

    verenigingen de arbeiders een aangename

    vrijetijdsbesteding te bieden zodat ze niet teveel

    tijd doorbrachten op café. Oorspronkelijk was de

    visclub dan ook enkel toegankelijk voor

    mijnwerkers. Ook hier vinden we een aangenaam

    cafetaria en terras.

    32. Grauwe Steen : op het einde van ‘Weg naar de Grauwe Steen’

    De Grauwe Steen is een zwerfsteen die al in de

    Middeleeuwen gebruikt werd als grenssteen op het

    vijfdorpenpunt waar de vroegere gemeenten

    Heusden, Zolder, Koersel, Houthalen en Helchteren

    samen kwamen.

    De steen is een blok van ongeveer anderhalve

    meter hoog en enkele tonnen zwaar dat ongeveer

    een half miljoen jaren geleden door een voorloper

    van de huidige Maas werd aangevoerd uit het

    zuiden.

    De steen staat op de rand van het militair domein, ten noorden van de terril van Zolder, ten

    zuidoosten van Koersels Kapelleke. Zowel op het grondgebied van Heusden-Zolder als op het

    grondgebied van Koersel-Beringen voert er een ‘Weg naar de Grauwe Steen’ naartoe.

    De oudste bekende vermelding van de Grauwe Steen als markering van de gemeentegrenzen is uit

    1386 . Van de vijftiende tot de negentiende eeuw komt de Grauwe Steen regelmatig voor in

    vonnissen naar aanleiding van grensbetwistingen, waarbij inwoners van aangrenzende gemeenten

    aangeklaagd werden voor het hoeden en drenken van vee, kappen van heidestrooisel of het steken

    van turf over de grens. Eeuwenlang vormde de zware steen een duidelijke, onverplaatsbare

    afbakening. Tot in 2014 de Grauwe Steen (tijdelijk) verdwenen was. Onbekend met de historische

    betekenis van de steen, nam een militair met de nodige takel- en transportvoorzieningen het grote

    blok als versiering mee naar huis. Nadat de verdwijning de pers gehaald had, werd de Grauwe Steen

    teruggevonden en weer op zijn oorspronkelijke plaats gezet

  • 17

    33. Sacramentskapel : op beboste heuvel binnen het circuit van Zolder

    De Sacramentskapel op de

    Sacramentsheuvel, gelegen

    binnen het parcours van

    Circuit Zolder, is in 1845

    gebouwd door de familie

    Palmers de Terlamen ter nagedachtenis aan het

    mirakel van het H. Sacrament. Dat speelde zich af

    op 1 augustus 1317.

    Jaarlijks trekt een plechtige processie naar de

    Sacramentsberg. Men gaat er op bedevaart tegen

    koorts en hoofdpijn en velen vonden er genezing.

    Een Lummense kapelaan die de zielzorg van Viversel verzorgde, werd bij een stervende geroepen

    in het gehucht “Den Dickel”. Hij droeg de H. Hostie met zich, en daar aangekomen plaatste hij de

    hostiedoos op een tafeltje en ging in de kamer van de zieke de biecht afnemen. Bij zijn terugkeer

    vond hij het deksel van de pixis opengebroken en op de grond lag de bloedende hostie.

    Vol twijfels vertrekt hij op 1 augustus met de bloedende hostie naar de abdij van Herckenrode om

    de geleerde monnik Simon van Aulre te raadplegen. Toen hij even buiten Viversel een kudde

    schapen passeerde zonk deze op de knieën voor het wonder dat hij droeg.

    Dit gebeurde op een heuvel die sindsdien de Sacramentsheuvel wordt genoemd.

    Het wonderbare Sacrament van Viversel werd 400 tot 500 jaar zorgvuldig bewaard in de abdij van

    Herckenrode, dat hierdoor een druk bezocht bedevaartsoord werd. De abdij werd vereerd met

    bezoeken van prinsen van de kerk, kardinalen en zelfs een pauselijke Nuntius.

    Vanaf de Franse Revolutie krijgt de bebloede H. Hostie verschillende bewaarplaatsen, toch kwam

    het ongeschonden door de woelige tijden. In 1804 werd het H. Sacrament overgebracht naar de

    kerk van de H. Quintinus te Hasselt waar het zich nog steeds bevindt.

    34. ’t Kanaaltje : in het verlengde van het Visserspad (vlak bij grens Houthalen)

    Deze langgerekte waterpartij werd oorspronkelijk

    uitgegraven met de bedoeling de mijn van Houthalen

    per schip bereikbaar te maken. Dit plan werd echter

    zeer snel opgegeven. Nadien fungeerde het als

    waterbekken voor het industrieel water voor de mijn

    van Houthalen. Het werd ook opengesteld voor

    mijnwerkers-hengelaars. Aanvankelijk mochten alleen

    de mijnwerkers van Houthalen hier vissen. Na de fusie van de mijnen

    van Zolder en Houthalen mochten ook de Zolderse mijnwerkers daar

    hun sport beoefenen. Nu kunnen alle hengelaars hier terecht in deze

    prachtige omgeving.

  • 18

    35. Meylandtse molen : Meylandtlaan

    De watermolen is verbonden aan het landgoed van Kasteel Meylandt. Ze werd

    voor het eerst vermeld in 1415 en ook in 1432. De huidige molen werd in 1742

    gebouwd met behulp van lokaal gewonnen ijzerzandsteen. De molen

    fungeerde als korenmolen en werd 1775 tevens vermeld als bockwey molen

    (boekweitmolen). Voor het malen van boekweit was een ander type

    molensteen vereist.

    In 1829 werd een weinig stroomafwaarts, nabij Ubbersel, de Stabroekmolen, een zogeheten

    bookmolen, in werking gesteld (beuken, het kneuzen van hennep om de vezel te winnen, welke

    voor touw en visnetten werd gebruikt). In 1893 werd deze hennepmolen omgebouwd tot oliemolen,

    waar de familie de Theux de Meylandt bezwaar

    tegen maakte, daar het peil stroomafwaarts van de

    Meylandtmolen, die adellijk bezit was, hierdoor te

    veel zou stijgen.

    Onder meer ten behoeve van de watermolen en het

    kasteel werd de loop van de Mangelbeek in het

    begin van de 19e eeuw verlegd.

    Omstreeks 1948 kwam een einde aan het bedrijf

    van de Meylandtmolen. Investeringen werden te

    duur geacht en de nabijgelegen Steenkoolmijn van

    Zolder gebruikte veel water uit de Mangelbeek voor

    haar kolenwasserij. De mijn bood weliswaar ter compensatie elektrische aandrijving aan, maar de

    Meylandtmolen maakte hier geen gebruik van en werd in 1951 in gebruik genomen als woonhuis.

    In 1959 werden kasteel en park, inclusief de molen, verkocht aan de toenmalige gemeente Heusden.

    Het rad werd verwijderd, maar het binnenwerk en de molenstenen bleven behouden tot 1965.

    Daarna werd het binnenwerk gesloopt en werd het molengebouw tot woning ingericht. In 1996

    werd het molenhuis geklasseerd als monument en wellicht wordt een nieuw molenrad aangebracht.

    36. Mijnwerkerswoningen : Koolmijnlaan & aanpalende straten

    Toen de steenkoolmijn van start ging was er een

    grote behoefte aan extra woningen. De

    (franstalige) kaderleden en ingenieurs moesten

    gehuisvest worden. Ook het aantal beschikbare

    arbeiders in de streek was ruim onvoldoende.

    Vandaar dat de mijn zelf woningen liet bouwen. Deze waren niet voor

    iedereen gelijk. De grootste en mooiste woningen dicht bij de mijn

    waren voorbehouden aan de hoogste functies. Een beetje verder van

    de mijn vinden we vierblokken voor de hogere bedienden. Het verst

    van de mijn lagen de rijhuizen voor de arbeiders en lagere bedienden

    (o.a. Mommeplas, Onder de Poort, …). Nog later werd o.a. ook de wijk

    Lindeman gebouwd.

    Toen de mijn ook in het buitenland arbeiders ging aanwerven, werden veel van deze huizen

    ingenomen door deze buitenlandse mijnwerkers.

  • 19

    37. Kasteel van Vogelsanck : Kasteeldreef z/n (Vogelsancklaan)

    Het waterslot Vogelsanck is één van de merkwaardigste kastelen van ons

    land. Het oudste gedeelte is de basis van de slottoren in ijzeroer en bruine

    ijzerzandsteen. Het zijn de resten van een donjon uit het jaar 1000. Het

    meest indrukwekkende gedeelte is in Maaslandse renaissancestijl en dateert

    van 1637, toen Ferdinand, graaf von Inhausen und Kniphausen, baron van

    Vogelsanck en heer van Zolder, het liet optrekken. Het is herkenbaar aan de

    natuurstenen vensteromlijstingen in kruisvorm. De

    gotische slotkapel van 1445 bevindt zich achter de

    slottoren en is in dit gedeelte opgenomen (niet

    zichtbaar vanaf de weg). Het gedeelte links is een

    verbouwing uit 1875 in Engelse neo-Tudorgotiek.

    Dit gedeelte werd gebouwd in opdracht van de

    echtgenote van de toenmalige baron de

    Villenfagne. Zij was van Ierse afkomst en noemde

    Lady Camille Preston of the Lords of Gormanstone.

    Door haar toedoen werd in ons land één van de

    zeldzame gebouwen in neo-Tudorstijl

    opgetrokken. Het kasteel is gebouwd rond een rechthoekig binnenhof (niet te bezoeken) waarvan

    de 4 muren verschillende bouwstijlen omvatten m.n.: Maaslandse Renaissance (1637), Lodewijk XV

    (1758), neo-Tudor (1875) en Maaslands classicisme (1895). Rond het kasteel strekt zich over 5 ha

    een Engels park uit. Hiervan is een deel als arboretum ingericht. Dit arboretum, dat destijds door

    baron Jean-Louis de Villenfagne (1752-1823) werd aangelegd, bezit indrukwekkende exemplaren

    van uitheemse bomen. Hij was blind geworden na een nachtelijk treffen met stropers op het domein.

    Nadien hield hij zich bezig met het aanplanten van allerlei bomen. Jaarlijks betaste en beschreef hij

    de bomen terwijl de kapelaan van het kasteel alles noteerde. Deze notities zijn van grote waarde in

    het onderzoek naar de bomen.

    Vanuit dit kasteel werd van 1187 tot 1795 de zelfstandige “Heerlijkheid Vogelsanck” bestuurd. Zij

    omvatte o.a. de dorpen Zolder, Zonhoven, Houthalen en delen van Hasselt, Heusden, Genk en Peer.

    Dit kasteel werd in zijn duizendjarige geschiedenis slechts éénmaal verkocht, nl. op 27 juni 1741,

    toen de Portugese graaf Jan-Willem de Souza-Pacheco het domein verkocht aan Gilles baron de

    Villenfagne. Het kasteel is nog steeds bewoond door de baron de Villenfagne de Vogelsanck.

    Het kasteel is niet toegankelijk voor bezoekers (behalve op open-deur-dagen).

    38. Hoogstamboomgaard Meylandt (Meylandtlaan)

    Binnen het kasteeldomein van Meylandt bevindt

    zich ook een uitgestrekte boomgaard van 2,5 ha.

    Deze hoogstamboomgaard werd aangelegd door

    graaf Albert de Theux de Meylandt. De Nationale

    Boomgaarden Stichting beheert nu de

    uitzonderlijke boomgaard: hij bevindt zich namelijk

    in een gebied waar fruitteelt zo goed als niet

    bestaande is.

  • 20

    39. Begrazing door Schotse Hooglanders in de vallei van de Mangelbeek :

    De vallei van de Mangelbeek bestaat natuurlijk al net zo lang als de beek zelf. Door de

    mijnverzakkingen is het grondniveau echter fel gezakt waardoor er permanent water moet

    weggepompt worden. Desondanks is het een zeer vochtig gebied met specifieke plantengroei. De

    vallei bestaat uit weilanden, vochtige bosjes en moerasgebieden.

    Een deel van de vallei wordt beheerd door Stichting Limburgs

    Landschap. Heel anders dan het landschap met de keurige,

    grazige vlakken en strakke boomlijnen, zijn de zones waar

    bosjes, struwelen, ruigten en graslanden als een mozaïek langs

    elkaar voorkomen.

    In die zones zorgen zelfredzame Schotse hooglandrunderen

    voor het dagelijkse beheer. Deze dieren vinden in het gebied

    het jaar rond voldoende voedsel en hebben een sterk kudde-

    instinct. Limburgs Landschap vzw wil met deze grote grazers

    zoveel mogelijk natuurlijke processen hun gang laten gaan:

    terwijl in het voorjaar de dieren het jonge gras opeten en zo

    ruimte maken voor kruiden, ruimen ze in de winter ruigtes op

    en knabbelen ze aan takken en bomen. Zo ontstaan weer nieuwe open plekken. Via hun vacht

    verspreiden ze zaad. Hun mest is dan weer een bron van voedsel voor plant en dier.

    40. BMX-parcours (circuit Terlaemen)

    De Lotto BMX Track is het snelst groeiende circuit van Circuit Zolder. In 2015

    werd het parcours voor 60% vernieuwd. Vers en strak asfalt, maar vooral: een

    8 meter hoge constructie die zich vlak naast de bestaande 5 meter hoge

    startheuvel nestelde.

    De upgrade katapulteert de

    Lotto BMX-track in één klap

    naar F1-niveau: vandaag behoort ze dan ook tot de

    top 10 van BMX-tracks wereldwijd. Vanaf de nieuwe

    startheuvel denderen de BMX pro’s in rotvaart naar

    beneden richting eerste sprong. Pure adrenaline: de

    afstand tussen de twee heuveltoppen bedraagt

    maar liefst 12 meter! Het parcours is na de

    organisatie van enkele grote kampioenschappen

    zoals het WK wereldberoemd.

  • 21

    41. De Veen : Veenderweg

    Een andere bekende sportaccommodatie

    in onze gemeente is het atletiekstadion

    De Veen. Het is de thuisbasis van

    atletiekclub AVT. In open lucht vinden we

    de volledige accommodatie voor

    internationale wedstrijden met een overdekte zittribune voor

    1000 toeschouwers. Sedert 2013 is er ook een overdekte

    atletiekhal voor indoortrainingen en –wedstrijden. De

    bekendste meeting is de ‘Nacht van de Atletiek’, de op één na

    grootste meeting in ons land.