HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

26
1 betrokken ORGANISATIEVERANDERING DOOR CO-CREATIE Deltion College Zwolle Henk Achtereekte / Marije van Moerkerk Nieuwegein, 17 september 2009 Ontwikkelingen MBO Onderwijs en arbeidsmarkt Ontwikkelingen MBO Onderwijs en arbeidsmarkt 1. 1. Veranderende doelgroepen Veranderende doelgroepen 2. 2. Competentiegericht onderwijs Competentiegericht onderwijs 3. 3. Aansluiting houden met samenleving Aansluiting houden met samenleving dmv dmv ondernemender en innovatiever ondernemender en innovatiever 4. 4. Marktgericht werken in concurrerende omgeving Marktgericht werken in concurrerende omgeving 5. 5. Doorontwikkelen : perspectief in allianties, coalities, Doorontwikkelen : perspectief in allianties, coalities, samenwerking samenwerking 6. 6. Samenwerken in MBO land Samenwerken in MBO land ipv ipv concurreren concurreren 7. 7. Vergrijzing, braindrain Vergrijzing, braindrain 8. 8. Krappere arbeidsmarkt Krappere arbeidsmarkt 9. 9. Langer doorwerken : focus op vitaler en gezonder Langer doorwerken : focus op vitaler en gezonder

description

Door: Henk Achtereekte en Marije van Moerkerk

Transcript of HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

Page 1: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

1

betrokken

ORGANISATIEVERANDERING DOOR CO-CREATIEDeltion College Zwolle

Henk Achtereekte / Marije van MoerkerkNieuwegein, 17 september 2009

Ontwikkelingen MBO Onderwijs en arbeidsmarktOntwikkelingen MBO Onderwijs en arbeidsmarkt

1.1. Veranderende doelgroepenVeranderende doelgroepen

2.2. Competentiegericht onderwijsCompetentiegericht onderwijs

3.3. Aansluiting houden met samenleving Aansluiting houden met samenleving dmvdmvondernemender en innovatieverondernemender en innovatiever

4.4. Marktgericht werken in concurrerende omgevingMarktgericht werken in concurrerende omgeving

5.5. Doorontwikkelen : perspectief in allianties, coalities, Doorontwikkelen : perspectief in allianties, coalities, samenwerkingsamenwerking

6.6. Samenwerken in MBO land Samenwerken in MBO land ipvipv concurreren concurreren

7.7. Vergrijzing, braindrain Vergrijzing, braindrain

8.8. Krappere arbeidsmarktKrappere arbeidsmarkt

9.9. Langer doorwerken : focus op vitaler en gezonderLanger doorwerken : focus op vitaler en gezonder

Page 2: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

2

Paradox van snelheden

Burgermaat-schappij140 km/hBedrijven

160 km/hGezin

100 km/h

Vakbonden50 km/h

Overheid40 km/h

Onderwijs15 km/h

Internationale instituties8 km/h

Politieke structuren5 km/h

Juridische systeem

1 1/2 km/h

Verhoudingen in snelheid adoptie veranderingen op weg naar de toekomst

De paradox van snelheden volgens Toffler (2006)

Krachtenveld organisatie en medewerkerKrachtenveld organisatie en medewerker

Vraag

Aanbod

MEDEWERKER(inzetbaar en effectief)

Werk- en denkniveau

(Vak)kennis

Vaardigheden

Levenservaring

Relevante werkervaring

Persoonlijke kwaliteiten

Drijfveren

Overtuigingen

Waarden

ORGANISATIE(goed werkgeverschap)

Leiderschap

HRD-beleid

Arbeidsvoorwaarden

Ontwikkelmogelijkheden

Stimuleringsmaatregelen

Arbeidsomstandigheden

Functiegebouw

Functie eisen

Functiewaardering

Spelregels tbv meedingen in vervullen functies

Page 3: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

3

uitdaging

vermogen

HOOG

LAAG HOOG

angst/stress

zorg

verveling

FLOW

UITDAGINGEN VERSUS VERMOGEN

matheid

spanning

routine

Model Rob Vinke 2006

Focus op excellente organisatieFocus op excellente organisatie

Leiderschap met lef, inspirerend en dienstbaarLeiding draagt uitdagende koers uit, motiveert, is consistent, congruent en consequent

Focus op resultatenLeiding stuurt op toegevoegde waarde én waardering van stakeholders

Steeds verbeteren en vernieuwenResultaten worden gemeten, wat gaat goed wat kan beter, verbeteringen worden doorgevoerd

TransparantDuidelijkheid voorop : Doelen, doelstellingen, taken verantwoordelijkheden, bevoegdheden,

prestatie indicatoren en bijdragen van iedereen aan resultaten zijn bekend

SamenwerkenManagement en medewerkers werken professioneel samen, organisatiedoelen en persoonlijke

doelen worden op elkaar afgestemd. Samenwerking met externe partners vergroot mogelijkheden

Page 4: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

4

Onderwijs en het INK-managementmodel

Waardering door inspectie,

Maatschappij, etc

ORGANISATIE RESULTAAT

Verbeteren en vernieuwen

Leider-schap

Management vanmedewerkers

Strategie en beleid

Resultatenen

WaarderingCvBen

RaadVan

Toezicht

Managementvan

processen

Waarderingdoor studenten,

Ouders, overigen, etc

Waarderingdoor

Medewerkers

Managementvan middelen

HRDHRD--trajecttraject in vijf sporen in vijf sporen

Identiteit & Imago : Versterken aantrekkelijk werkgeverschap

Spoor1

Individu & Verantwoordelijkheid :Versterken Eigenaarschap

Spoor2

Sturing & Waarden : Versterken Leiderschap

Spoor3

Reflecteren & Leren : Een lerende organisatie werkt met leercirkels

Spoor4

HR-Dienstverlening : Tijdig, juist en volledig

Spoor5

Page 5: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

5

Imago &Identiteit

Binden en boeien alsaantrekkelijk werkgever

Taakinhouden

arbeidsorganisatie

Arbeidsmarkt-communicatie,Werving en

selectie

Opleiding enontwikkeling

Loopbaanen

mobiliteit

Feedback enbeoordeling

Controlen

reflectie

Introductiebeleid

Stagebeleid /banden met onderwijs

Gezondheid,vitaliteit

en ARBO

Personeelen

planning

Arbeidsvoorwaarden en

beloning

Exit monitoring

Verbeteren in-,door- en uitstroominstrumentarium

Strategieen

Beleid

Integriteitsbeleid

Identiteit & Imago: Versterken aantrekkelijk werkgeverschap

Spoor1

Sturing & Waarden

Versterken Leiderschap

Investeren in visieontwikkelingen gezamenlijkreferentiekader

Investeren in kennis en

vaardigheden

Investeren in werving, selectie,

mobiliteit en flexibiliteit

Visie uitdragenExterne

gerichtheidMotiveren en

coachenVoorbeeld geven

voorleven

MD Spoor 1 MD Spoor 2 MD Spoor 3

Aspect 1 Aspect 2 Aspect 3 Aspect 4

MD team

ontwikkelt

MD programma

Spoor2

Sturing & Waarden : Versterken Leiderschap

Page 6: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

6

NU

EXTERN

INTERN

TOEKOMST

RELATIEBEHEERDER LEIDER

MANAGER COACHOPERATIONEEL,

REACTIEF

RICHTING GEVEN,

PRO ACTIEF

Investeren in leiderschap

Korte termijn

Stabiliteit

Belangen eigen organisatie

Hierarchie, autoriteit

Instructies, control

Tactiek, structuur, systemen

Gecompliceerde taal

Hoe

Logica

Toekomst

Verbeteren en vernieuwen

Meer dan eigen organisatie

Charisma

Visie gedreven, inspirererend

Waarden, gedeelde doelen

Eenvoudige taal

Waarom

Intuitie

Focus op

Doel

Gericht op

Invloedgebaseerd op

Leidt door

Werkt met

Gebruikt

Vraagt

Reageert vanuit

Topmanagement

Sturen op vertrouwen

van naar

Page 7: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

7

Individu &Verantwoordelijkheid

Voorwaarden voor versterken Eigenaarschap

FlexibiliserenFunctiegebouw

Innovaties van werkwijzen wordenerkend en beloond

(Jaarlijkse innovatieprijs ?)

werken metkweekvijvers c.q.

potential programma’s

kerncompetentiesorganisatie staanin elk functieprofiel

Organisatiewaardenzijn doorvertaald naarwaarneembaar gedrag

Managen verwachtingen:resultaatgerichte

Jaarplannen

Pro-actief en innovatief gedrag

wordt beloond

Verantwoordelijkheden en bevoegdheden

zo laag mogelijk in de organisatie

Elke organisatielaagmaakt elke vier jareneen bedrijfsplan met

duidelijke doelstellingen

Selectiegesprekkenmeten ook het aspect

‘eigenaarschap’

werken in een veiligeomgeving

wordt bevorderd

Er zijn duidelijkeafspraken over

persoonlijke ontwikkelingin elk individueel jaarplan“kennen, kunnen en willen”

Variabele en flexibelearbeidscontracten

Permanente prestatieverbetering

als basishouding wordt gestimuleerd

Individu & Verantwoordelijkheid :Versterken Eigenaarschap

Spoor3

NU

EXTERN

INTERN

TOEKOMST

samenwerkenklant georiënteerd

Product maken of dienst leveren

Inzetbaar blijven

Operationeeel, Reactief

Van buiten naar binnen

en pro actief

Investeren in ontwikkeling van mensen

Vergroten inzetbaarheid

Partnership, kennisdeling, etc

Page 8: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

8

inspireren, verleiden,uitdagen

KopgroepKoesteren,faciliteren,

blijven boeien

in gesprekover ……..

support geven, ontwikkelen

KUNNEN

WILLEN

HOOG

LAAG HOOG

WILLEN VERSUS KUNNEN

in gesprek

over………..

Goede match koesteren,faciliteren,

blijven boeien

gesprekover

vertrek

Grenzen bereikt, waken voor “peter principle”in gesprek over beter match

KUNNEN

WILLEN

HOOG

HOOGLAAG

WILLEN VERSUS KUNNEN

Page 9: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

9

Onderwijsen

Studie

Pensioenen

hobby

Lähde: Reday-Mulvey 2005

Werk en

bijscholing

Lähde: Reday-Mulvey 2005, Finland

Traditioneel

Leeftijd

Levensfasen

Onderwijsen

Studie

Pensioenen

hobby

Lähde: Reday-Mulvey 2005

Werk en

bijscholingWerken

Lähde: Reday-Mulvey 2005, Finland

Traditioneel Geintegreerd

Leeftijd

Levensfasen

Ontwikkeling, opleiding, training

Familie, zorgtaken, hobby, vereniging, etc

Leeftijdhet managen van de 3 sporen in elke levensfase

Page 10: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

10

Reflecteren &Leren

Investeren in afmakenleercirkels

Deltion Academie biedtopleidingenaanbodgericht op de vierprogrammalijnen

Participatie in netwerken :“als je niet kunt delen

kun je ook niet vermenigvuldigen”

Werken met doelstellingen

Investor in People

Individueelleren bevorderen

m.b.v. o.a. intervisie, supervisie, coaching

Periodiek metenmedewerkertevredenheid

(MTO + PAGO)

Interactiviteitwordt bevorderd m.b.v.

medewerkerpanels

Certificering van individuele leertrajecten

i.s.m. onderwijs + externefondsen (EVC)

Interne en externeperiodieke

prestatiemetingen m.b.v. benchmarken

Elk organisatieonderdeel heeft een actueel

opleidingsplan

Doorlichting / audits en verbeterplannen

als leerweg

Gericht programma opvitalisering van de organisatie

Gericht opleidingenaanbod

persoonlijke ontwikkeling op concernniveau

Werken vanuit eenvisie op integrale

kwaliteitszorg(PDCA cirkel)

Verbeteren digitaleInformatie uitwisseling

m.b.v. intranet“fouten maken mag, leren moet”

Reflecteren & Leren : een lerende organisatie werkt met leercirkels

Spoor4

Match waarden individu en organisatie

Identiteit

Drijfveren

Overtuiging

Compententies

Gedrag

Missie

Strategie

Doelen & Sturing

Processen & Systemen

Cultuur

verbinden

individu organisatie

zijn

willen

moeten

kunnen

doen

Model Sietse Rauwerdink 2009

Page 11: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

11

Dienst HRD - Deltion College

Wij leveren HRD-diensten aan (interne) klanten.

Die klanten zijn: docenten, medewerkers van ondersteunende diensten, collega’s binnen de dienst, leidinggevenden en directie.

Page 12: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

12

Waardering van een dienst

Klantwaarde

Verwachtingswaarde = ERVARINGSwaarde

De dienst die wij bieden komt tot uiting in het contact tussen de organisatie en de klant.

dienstbetoon

dienstverlening

Waardering van een dienst

dienst

ervaring

waardering

Page 13: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

13

Verandering door co-creatie

• Wat is het?• Wat is er anders aan?• Wat voor ander effect geeft het?• Wat moet ik anders doen?

Praktijkvoorbeelden Deltion

1. Taakbelastingsbeleid 2009 – 2010

2. Management Development-traject(MD-traject) 2010 - 2012

Page 14: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

14

Co-creatie: wat is het?

Co-creatie is een proces van interactie tussen organisatie en klant. Hierdoor wordt waarde gecreëerd.

De focus ligt daarbij op de totale ervaring en het proces van gezamenlijk creëren.

Co-creatie door proces van interactie

Vier belangrijke bouwstenen:

1. Dialoog2. Toegang 3. Transparantie4. Risico-inschatting

Bron: Prahalad & Ramaswamy (2004)

dialoog

co-creatie

risico-inschatting

toegang transparantie

Page 15: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

15

Co-creatie: wat is er anders aan?

Traditioneel wordt gesproken over bottom-up en top-down benadering. Bijvoorbeeld:

• Directie bepaalt verandering • Medewerkers geven input voor verandering

Proces: traditionele uitwisseling vservaringen door gezamenlijke creatie

traditioneel

gezamenlijke creatie

ontwikkelingsproces ervaring

ontwikkelingsproces

ervaring d.m.v. interactie

ervaring d.m.v. interactie

ervaring d.m.v. interactie

ervaring d.m.v. interactie

ervaring ontwikkelingsproces

Page 16: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

16

Match waarden individu en organisatie

Identiteit

Drijfveren

Overtuiging

Competenties

Gedrag

Missie

Strategie

Doelen & Sturing

Processen & Systemen

Cultuur

verbinden

individu organisatie

zijn

willen

moeten

kunnen

doen

Model Sietse Rauwerdink 2009

Match waarden individu en organisatie

Identiteit

Drijfveren

Overtuiging

Competenties

Gedrag

Missie

Strategie

Doelen & Sturing

Processen & Systemen

Cultuur

verbinden

individu organisatie

zijn

willen

moeten

kunnen

doen

Model Sietse Rauwerdink 2009

Page 17: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

17

Match waarden individu en organisatie

Identiteit

Drijfveren

Overtuiging

Competenties

Gedrag

Missie

Strategie

Doelen & Sturing

Processen & Systemen

Cultuur

verbinden

individu organisatie

zijn

willen

moeten

kunnen

doen

Model Sietse Rauwerdink 2009

co-creatie

Match waarden individu en organisatie

Identiteit

Drijfveren

Overtuiging

Competenties

Gedrag

Missie

Strategie

Doelen & Sturing

Processen & Systemen

Cultuur

individu organisatie

zijn

willen

moeten

kunnen

doen

Model Sietse Rauwerdink 2009

co-creatie

momenten van

interactie

Page 18: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

18

uitdaging

vermogen

HOOG

LAAG HOOG

angst/stress

zorg

verveling

FLOW

UITDAGINGEN VERSUS VERMOGEN

matheid

spanning

routine

Model Rob Vinke 2006

Momenten van interactie:unieke persoonlijke ervaringen

• Gebeurtenissen• Context van gebeurtenissen• Individuele betrokkenheid• Persoonlijke betekenis

De persoonlijke zingeving is het

overkoepelende element van gezamenlijk geïndividualiseerde waarde creëren.

Page 19: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

19

dienstbetoon

dienstverlening

Wat voor ander effect geeft het?

dienst

ervaring

waardering

dienstbetoon

dienstverlening

Wat voor ander effect geeft het?

dienst

persoonlijkeervaring

waardering

Page 20: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

20

Voordelen

Co-creatie verbindt: op onderwerp en op persoon

– Deelnemers voelen betrokkenheid bij het probleem, thema, onderwerp etc.

– Deelnemers voelen zich eigenaar van het uiteindelijke product

– Deelnemers waarderen de beleefwereld van de andere mensen en de interactie brengt deze belevingswerelden bij elkaar

– Deelnemers leren samen door middel van ontwikkeling (organisatie leert)

Kritische noten

• Geen tijd“snelheid veroorzaakt traagheid,

traagheid veroorzaakt snelheid”

• Verschillende belangen“vertrouwen bouwen”

• Co-creatie binnen een ‘oude’ context is moeilijk “paradigmawisseling”

• Het is eigenlijk een ander woord voor committment (ver)krijgen“to commit = zich (ver)binden”

Page 21: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

21

Wat moet ik anders doen?

Wij kunnen niet bepalen hoe de persoonlijke ervaring uitpakt bij mensen,

maar…

Wat moet ik anders doen?

… wij kunnen wel een hoge mate van persoonlijke interactie mogelijk maken door een

ervaringsomgeving en ruimte te bieden voor heterogene belangstelling, kennis, behoeften

en wensen van klanten.

Page 22: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

22

Randvoorwaarden voor succesvolle co-creatie

• De intentie is inspirerend, waarachtig en oprecht• Deelnemers zijn uitgenodigd op basis van

(groeps)diversiteit, niet alleen volgens hiërarchische lagen

• Je gaat met elkaar in dialoog, niet in debat – met transparante informatie vooraf, zonder (individuele) belangen, spelregels voor het voeren van een dialoog

• Het is een proces waarbij meerdere interactie-momenten zorgen voor gezamenlijk creëren

• Het proces van co-creëren is gefaciliteerd waardoor de deelnemers in het proces zich gesteund en ondersteund voelen (bijv. ICT, communicatie, waardering)

Vraag aan jullie

• Wat leent zich in jouw organisatie voor een succesvol proces van co-creatie?

• Waarom gaat dit lukken?

• Wat zijn volgens jou de belemmeringen?

Page 23: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

23

Tweede vraag aan jullie

• Wat heb je gedaan in jouw organisatie dat het meest in de buurt komt van co-creatie?

Ervaringen door gezamenlijke creatie

ontwikkelingsproces

ervaring d.m.v. interactie

ervaring d.m.v. interactie

ervaring d.m.v. interactie

ervaring d.m.v. interactie

Page 24: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

24

Bedankt voor je aandacht!

Co-creatie: wat is er anders aan?

Kwaliteit van interactie klant-bedrijf en ervaring van het gezamenlijk creëren.

Kwaliteit van interne processen en bedrijfsaanbod

Zwaartepunt van kwaliteit

Actief, bedrijf of klant neemt initiatief, één op één of één op veel

Passief, het bedrijf neemt het initiatief, één op één

Interactiepatroon

Reeks interacties en transactiesop basis van interactie via meerdere kanalen

Gebaseerd op transactiesRelatie bedrijf – klant

Herhaaldelijk, overal op elk moment in het systeem

Eenmaal aan het eind van de waardeketen

Plek van interactie

Gezamenlijk waarde creëren door aantrekkelijke ervaringenen onttrekken van economische waarde

Onttrekken economische waarde

Doel van interactie

Ervaringen van gezamenlijke creatie

Traditionele uitwisseling

Page 25: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

25

Contactgegevens

• Henk Achtereekte, directeur HRDemail: [email protected]

• Marije van Moerkerk, beleidsadviseur HRD & projectleider Ondernemerschapemail: [email protected].: 038 – 850 3033

Spelregels voor dialoog

• Luisteren (eerst begrijpen, dan begrepen worden)

• Respect voor jezelf en elkaar• Zeggen van je waarheid• Huidige werkelijkheid kunnen overstijgen

Page 26: HRM Hijst De Zeilen - presentatie Organisatieverandering door co-creatie 17-09-2009

26

Literatuurlijst

• Prahalad, C.K. & Ramaswamy, V. (2004). De toekomst van concurrentie. Waarde creëren samen met de klant.

• Wierdsma, A. (2005). Co-creatie van verandering.