HOOFDSTUK I: STRALINGS-BESCHERMINGS-ELEMENTEN

1

Basiscursus - Rev 1 - Juni 2021

Inhoudstafel

0. Inleiding

1. Basisbegrippen over radioprotectie

2. Regelgeving

3. Voorschriften verpakking

4. Markering, etikettering en signalisatie

5. Transport voorschriften

6. Boorddocumenten

7. Nucleaire verzekering

8. Expertise in de onderneming

9. Maatregelen ingeval incidenten en/of ongevallen

10. Bijlagen


1

2

2

Wat is het ADR?

• Een Europees akkoord voor het vervoer van gevaarlijke goederen over de weg.

• Europees (48) breder dan de 28 landen van de Europese Gemeenschap

• Geldig voor de nationale transporten

• Wordt elke 2 jaar herzien (onpare jaren)

• Gevaarlijke stoffen worden ingedeeld in 9 klassen

• Radioactieve en nucleaire stoffen zijn de klasse 7 : hiervoor moet een specialisatiecursus gevolgd worden

• Indien er zich wijzigingen voordoen in het reglement tussen het moment van de vorming of de recyclage, moet de werkgever deze informatie verstrekken aan de betrokkenen.


Welke ADR opleidingsgetuigschriften bestaan er?

• Soorten certificaten:

- Vervoer in tanks

- Andere wijze dan in tanks

• Hoe bekomen ?

- Uitbreiding van het basiscertificaat tot de klasse 7

- Geldigheid : maximaal 5 jaar

• Verlenging:

- de opleiding moet gevolgd worden in het jaar voorafgaand op de uiterste vervaldatum


3

4

3

Toelatingsvoorwaarden

• ADR Basiscertificaat

– Ofwel certificaat

– Ofwel basiscursus gevolgd en geslaagd in examen (met bewijs)

• Verplichting om de opleiding te volgen

• Betaling van retributies

• Slagen voor het examen (minimaal 50%)

Opmerking: als het ADR-basiscertificaat geldig is voor tanks, dan moet u ook de opleiding klasse 7 voor tanks volgen.



Recto

Verso

5

6

4

Doelstelling van de cursus

• Verbeteren van de kennis over:– Radioactiviteit en radioactieve stoffen– Risico’s– Beschermingsmiddelen– Maatregelen in geval van incident en of ongeval

• Zodat:– Betere bescherming– Herkennen van de risico’s en indicatoren voor ongevallen

» Om zo:» Betere en efficiëntere preventieve interventie

– Types colli, etiketten, verplichte markeringen– Vervoersdocumenten voor het vervoer van de gevaarlijke

goederen van de klasse 7


▪ Frankrijk: 900.000 Colli/jaar

▪ België : 450.000 Colli/jaar45.000 transporten/jaar

Transporten in Europa


7

8

5

Transporten in België


Transports routiers

-UF6-Cibles U



Medical sector

-International transports-Distribution in Belgium

9

10

6



Transport mode

Totalefrequentie

Medische toepas-singen

Nucleaire brandstofcyclus Andere (iindustrie,onderzoek,

…)UF6,

brandstof-elementen

Afval en gebruikte brandstof

Weg > 100/dag 80 % < 5 % < 1 % < 15 %

Lucht (cargo en passagiers-vliegtuigen)

> 10/dag 90 % 0 % 0 % 10 %

Zee 3 tot 4/week 0 % < 95 % < 1 % < 5 %

Spoor 1/week 0 % 90 % 10 % 0 %

Binnenlandse waterwegen

Geen / / / /

HOOFDSTUK I:Basisbegrippen stralingsbescherming

• Radioactiviteit

• Straling en blootstelling

• Dosis

• Risico en normering

• Beschermingsmiddelen


11

12

7

HOOFDSTUK IBasisbegrippen stralingsbescherming

Radioactiviteit

• Ontdekt einde 19de eeuw

• Niet zintuiglijk waar te nemen (kleurloos, reukloos, smaakloos)

• Eerste gekende toepassingen: radiumverf, Röntgenfoto's, radiumtherapie

• Later ook militair: kernwapens

• Eerste reglementeringen dateren van einde jaren 50

• Eerste ADR reglementering dateert van einde jaren 50.



Radioactiviteit

• Kosmische straling

• Natuurlijke straling

= natuurlijke radioactieve stoffen aanwezig in de bodem, in het menselijke lichaam

• Kunstmatig straling= aangemaakt door de mens voor verschillende doeleinden: nucleaire installaties, medische sector, cyclotron..


13

14

8


Radioactiviteit

• Diverse toepassingen

– Elektriciteitsproductie

– Medische wereld

• diagnose

• therapie

– Andere industriële toepassingen: • diktemetingen, niveaucontrole, controle lasnaden, sterilisatie,

bestraling voedingsmiddelen, ouderdomsbepaling

– Onderzoek



Radioactiviteit

• Stoffen die ioniserende stralingen uitzenden

= radioactieve stoffen

• Waarom?

Stoffen zijn opgebouwd uit atomen


15

16

9


Radioactiviteit


ATOMEN bestaan uit elektronen en een kern

van protonen enneutronen


Radioactiviteit

• De kern van éénzelfde element kan verschillen

– Stabiel

– Instabiel

-> = Isotopen

• Instabiele kernen vervallen naar:

– Stabiel

– Instabiel

Uitzenden van energie/straling

= Radioactief verval


17

18

10

Stabiele kern Noyau radioactifa++

b-/+

g1 desintegratie per seconde = 1 becquerel (Bq)



Radioactiviteit


Straling en blootstelling

• Ieder isotoop wordt gekenmerkt door het soort straling dat uitgezonden wordt en door de energie

• ALFA - straling:

– Relatief zware deeltje.

– Elektrisch geladen

– Gering doordringingsvermogen

– Wordt tegengehouden door enkele cm lucht, blad papier, dode opperhuid


19

20

11



• BETA – straling

– Lichtere deeltjes dan alfastraling

– Elektrisch geladen

– Groter doordringingsvermogen

– Enkele meter in lucht, enkele millimeter metaal

– Huid voldoende diep doordringen: brandwonden




• GAMMA – straling

– Elektromagnetische straling

– Zeer doordringend

– Intensiteit verminderen door massieve materialen (Pb of U)

• Algemeen: Meestal combinatie van gamma-straling met alfa of bèta


21

22

12



• Neutronenstraling:

– Relatief zware deeltjes

– Niet elektrisch geladen

– Groot doordringingsvermogen

– Splijtstoffen of nucleaire reacties

– Tegengehouden door water of door dikke betonlaag




Type stralingUitgezondendeeltjes of

straling

Massa(uma)

Lading

Alfa Helium kern 4 + 2

Bèta - Elektronen (e-) 1/2000 - 1

Bèta+ Positronen (e+) 1/2000 + 1

Gammaen RX

Fotonen (elektro-magnetische

straling)0 0

a++

b-/+

g


23

24

13



Papier AluminiumPlexiglas Beton

Lood

a

b-

g



Radioactiviteit


25

26

14


Radioactiviteit

• Het symbool van het atoom is niet voldoende om het isotoop te karakteriseren

Combinatie van symbool en getal geeft isotoop weer



Radioactiviteit


27

28

15


Radioactiviteit



Radioactiviteit

• Voorbeelden van radioactieve isotopen: chemisch symbool van het element en het karakteristiek nummer

Waterstof: 3H (H-3 , Tritium)Koolstof: 14C (C-14)Cobalt: 60Co, 58Co, 57Co (Co-60, Co-58, Co-57)Molybdeen: 99Mo (Mo-99)Jood 125I, 131I (I-125, I-131)Cesium: 134Cs, 137Cs (Cs-134, Cs-137)Iridium: 192Ir (Ir-192)Uranium:234U, 235U, 238U (U-234, U-235, U-238)


29

30

16


Radioactieve bronnen

• Stoffen die één of meerdere radio-isotopen bevat:

– Is een radioactieve stof

– Zendt straling uit

– Is een radioactieve bron

• Verschillende vormen:

– Verspreid over groot volume

• Radioactieve afvalstoffen

• Besmette radioactieve stoffen

– Niet-ingekapselde bronnen

– Ingekapselde bronnen

– Bronnen/radioactief materiaal in speciale vorm



Activiteit

• Hoe een radioactieve bron kwantificeren:– Door een evaluatie te maken van de straling die per tijdseenheid wordt

uitgezonden ( en dit in functie van de vervaltijd van deze bron )

– De maat van deze uitgezonden straling noemen we de ACTIVITEIT

– Eenheid Becquerel (Bq)

– 1 Bq = gemiddeld 1 radio-isotoop vervalt per seconde

– Kleine eenheid: veelvouden

• 1 kBq = 1 000 Bq

• 1 MBq = 1 000 kBq = 1 000 000 Bq

• 1 GBq = 1 000 MBq = 1 000 000 kBq = 1 000 000 000 Bq

• 1 TBq = 1 000 GBq = 1 000 000 MBq = 1 000 000 000 kBq

– De gemiddelde activiteit in het menselijk lichaam bedraagt 8 kBq


31

32

17


Halfwaardetijd

• is tijd waarbinnen de activiteit van een radio-isotoop met de helft afneemt.

0

20

40

60

80

100

120

0 1 2 3

Halveringstijd

Basiscursus - Hoofdstuk 1 - Rev 0 - Juni 2019


Halfwaardetijd

• Sommige ontzettend kort:

– fracties van seconden

• Sommige ontzettend lang:

– miljarden jaren

• Voorbeelden:

– Ir-192: 73,8 dagen

– I-131: 8,02 dagen

– Tc-99m: 6,01 uur

– U-238: 4,47 miljard jaar

– Ra-226: 1600 jaar

– F-18: 110 minuten

Basiscursus - Hoofdstuk 1 - Rev 0 - Juni 2019

33

34

18


Halfwaardetijd



Halfwaardetijd


35

36

19


Blootstelling

• Uitwendige blootstelling:

– Radioactieve stoffen buiten het lichaam

• Inwendige blootstelling of besmetting:– Ingestie (opeten)

– Inhalatie (Inademing)

– Verwondingen

– Directe absorptie door de huid

Verwijdering door combinatie van natuurlijk verval en de uitscheidingsprocessen



Halfwaardetijd

Uitwendige bestraling Inwendige besmetting

De radioactieve bron blijft De radioactieve deeltjes

buiten het lichaam en bestraald dringen het lichaam binnen

het lichaam gedurende een en kunnen er zich vastzetten

beperkte tijd


37

38

20


Halfwaardetijd

• Blootstelling aan straling:

– Uitwendig• Alfa minder gevaarlijk

• Bèta

• Gamma

• Neutronen meer gevaarlijk

– Inwendig• Alfa meer gevaarlijk

• Bèta

• Gamma

• Neutronen minder gevaarlijk



Dosis

• Straling veroorzaakt ionisaties in het menselijk weefsel

= chemische reactie vorming van ionen ( <+> of <->)

ioniserende straling

• Twee soorten gezondheidseffecten:

– Directe

– Uitgestelde of vertraagde


39

40

21


Dosis

• Directe of acute effecten:

– Bij grote hoeveelheid beschadigde cellen

– Orgaan kan functie niet meer uitoefenen

– Drempeldosis

– Bij iedereen

– Als het herstelmechanisme beschadigd is

– Wanneer cel producerende organen aangetast zijn, zijn de gevolgen onomkeerbaar



Dosis

• Uitgestelde of late effecten:

– Ten gevolge van verkeerd herstelde cellen of blijvende beschadigde cellen

– Kanker

– Gevolgen voor nakomelingen

– Geen drempeldosis

– Niet bij iedereen

– Kans op voorkomen hoger als dosis hoger


41

42

22


Dosis

• Stralingsbescherming is gebaseerd op beperken van uitgestelde of late gezondheidseffecten

• Eenheid dosis = Sievert

– meestal voorkomend als mSv, µSv

– 1 mSv = 0,001 Sv

– 1 µSv = 0,001 mSv = 0,000001 Sv

• Registratie/opvolging: dosimeters



Dosis

• Het aantal geworpen kiezelstenen kan men vergelijkenmet het aantal becquerels

• De schade die de projectielen aanbrengen kan men vergelijken met Sievert, ze zullen anders zijn ter hoogtevan de benen dan in het aangezicht, of de ogen


43

44

23


Risico’s

• Acute effecten:

– →1 Sv: misselijkheid, stralingskater

– 3-5 Sv: 50 % dodelijk door onherstelbare schade aan beenmerg

– 6-7 Sv: 100 % dodelijk tenzij medische hulp o.a. beenmergtransplantatie

– > 10 Sv: dodelijk ten gevolge van hersenbeschadiging.



Risico’s

• Uitgestelde effecten (waarschijnlijkheid):– 5% per Sv kanker

– 0,3 % per Sv ernstige afwijkingen nakomelingen

• Voorbeeld:– 5% per Sv, 100.000 personen, 10 mSv dosis: : 0,05 x 10 x

0,001 x 100.000 = 50 personen

Niet te onderscheiden van andere types van kanker

(20 à 25 %: 20 à 25.000 personen)


45

46

24


Risico’s

• Fundamentele principes:

– Justificatie van elke praktijk

– Optimalisering van de bescherming (principe ALARA)

– Dosislimieten:• 20 mSv werknemers per jaar (12 glijdende maanden) • 1 mSv bevolking per jaar

De chauffeur heeft ook zijn verantwoordelijkheid voor zijn blootstelling gedurende

de transportoperaties



Risico’s


47

48

25


Risico’s

• Ter vergelijking:

– Vlucht 8h: 8h x 5µSv/h = 40 µSv.

– Boottocht 8h: 8h x 0.03µSv/h =

0.24 µSv.

• Medisch onderzoek :

– Radiografie van de borstkast: 20µSv

– Mammografie: 700µSv

– Scan van het hoofd: 2mSv

– Scan van de buik: 10mSv


0.03 µSv/h

1 µSv/h

5 µSv/h

10 µSv/h

0.1 µSv/h


Risico’s

• Dragen van een dosimeter:

– Historisch overzicht van de ontvangen dosis

– Dragen van de dosimeter verplicht indien de jaarlijkse dosis >1mSv

– Jaarlijks medisch onderzoek


49

50

26


Risico’s

• Radioprotectieprogramma

– Rekening houden met voorzorgsmaatregelen ter bescherming tegen straling

– Individuele dosissen onder de geldende limieten houden en zo laag als redelijkerwijs mogelijk is (economische en sociale factoren)

– Nemen van maatregelen tegen mogelijke blootstelling aan straling

– Gedocumenteerd in geval van inspecties

– Evaluatie van de dosissen op de werkplek en, indien nodig, individueel (+ individuele dosimetrie register)

– Opleiding van de werknemers met voorzorgsmaatregelen om blootstelling voor zichzelf en anderen te beperken



Beschermingsmiddelen

• Uitwendige bestraling:

AFSTAND

TIJD

AFSCHERMING


51

52

27


Risico’s

• Inwendige besmetting:

– Vermijd contact met besmette voorwerpen of oppervlakken

– Dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) : handschoenen, kleding, masker, bril, …

– Buiten de windrichting blijven

– Controle op besmetting



Samenvatting

• Natuurlijke of kunstmatige radioactiviteit

• Stabiele en instabiele kernen → isotopen → radioactief verval → halveringstijd

• Soorten straling: alfa, bèta, gamma en neutronen: verschillende doordringingsvermogen

• Activiteit: Bq (Becquerel)

• Uitwendige bestraling >< inwendige besmetting

• Gezondheid: directe of indirecte effecten

• Dosis: Sv (Sievert) → dosimeter → dosislimieten

• Beschermingsmiddelen:

– Uitwendige blootstelling: afstand – tijd – afscherming

– Inwendige besmetting: contact vermijden – PBM - windrichting


53

54

28

HOOFDSTUK II:REGLEMENTERINGEN

• Internationaal

• Europese gemeenschap

• Nationaal


HOOFDSTUK IIReglementeringen

Internationaal

• IAEA: Internationale organisatie voor Atoomenergie– Agentschap van de verenigde naties – Leidinggevende en coördinerende rol

– Publicaties van technische en administratie aanbevelingen en vereisten

• ADR

– 50 landen ( EU = 28 landen )


55

56

29


Internationaal

• Opleidingsvereisten:– Niet uitsluitend voor de chauffeurs

– Iedereen die met vervoer te maken heeft

– Opleiding aangepast aan verantwoordelijkheden

– Sensibiliseren voor veilige manipulatie, procedures in geval van ongeval en multimodale voorschriften

– Gedetailleerde beschrijving bij te houden zowel werknemer als werkgever



Europese Unie

• Opleidingsgetuigschrift:– Alle bestuurders voor klasse 7

– Uitzonderingen:• Transport van vrijgestelde radioactieve stoffen

(Bijlage 1: vrijstellingslimieten)• Uitgezonderde colli

• Type A colli indien:– Maximum = 10 colli– Maximum totale transportindex = 3

WEL ATTEST WERKGEVER INTERNE OPLEIDING VEREIST (formulier beschikbaar op website FANC)


57

58

30


Europese Unie

• ADR ook nationaal van toepassing

• Publicatie van Directieven:– Richtlijn 2004/112/CE (omgezet in KB 23/03/2006 ): uniforme

controles

(Bijlage 2: uniform controledocument)



Europese Unie

• RICHTLIJN 2004/112/CE (Omgezet in KB 23/03/2006): uniforme controles

– 3 risicocategorieën van inbreuken :

• Categorie I: hoog risico op dodelijke slachtoffers, ernstige letsel of significante aantasting milieu

• Categorie II: risico op letsels voor personen of aantasting milieu

• Categorie III: gering risico op letsels voor personen

(Bijlage 3: lijst van inbreuken)


59

60

31


Europese Unie

• RICHTLIJN 2004/112/CE (Omgezet in KB 23/03/2006): uniforme controles

- Verschillende sancties :

• Categorie I: Voertuig wordt geblokkeerd

• Categorie II: Transport toegelaten tot volgende leveringsplaats voor het terug in orde brengen van het voertuig

• Categorie III: later terug in orde brengen



61

62

32


Bijlage Risico’s


63

64

33


Nationaal

• KB van 22 oktober 2017 betreffende het vervoer van gevaarlijke goederen van de klasse 7

➢ van kracht sinds 01/01/2018

➢ erkenning van de vervoerders en vergunningen voor bepaalde transporten


• De vervoerders moeten erkend zijn– Voor 1 of meerdere UN-groepen

• UN groep 1 : Uitgezonderde colli(2908, 2909, 2910, 2911, 3507)

• UN groep 2 : Radioactieve stoffen, uitgezonderdsplijtstoffen

(2912, 2913, 2915, 2916, 2917, 2919, 3321, 3322, 3323, 3332)

• UN groep 3 : Splijtstoffen(3324, 3325, 3326, 3327, 3328, 3329, 3330, 3331, 3333)

• UN groep 4 : UF6(2977, 2978)


Nationaal


65

66

34

• Erkenningen zijn ook noodzakelijk voor:

– Onderbrekingssites

– Afhandelaars van colli ( haven en luchthaven )

– Vervoerders met onderaannemer(s)


Nationaal


• Volledig dossier indienen:

– Stralingsbeschermingsprogramma

– Beheersysteem

– Opleiding personeel

– Noodplan

– Beheer evenementen (non-conformiteit, incident, ongeval)

– Veiligheidsadviseur klasse 7, aangestelde voorhet vervoer, fysische controle


Nationaal


67

68

35

• Types van erkenningen en vergunningen:(Bijlage 4: voorbeeld erkenning en transportvergunning)

– Ambtshalve erkkenningen: omzetting van de bestaandevergunningen naar erkenning zonder indienen volledigdossier;

– Erkenningen: erkenning afgeleverd na indienen volledigdossier (nieuwe vervoerder, aflopen ambtshalveerkenning, bij wijziging ambtshalve erkenning, …);

– Vergunningen in bepaalde gevallen.

• Geldig voor maximum 5 jaar


Nationaal


• Vergunningen blijven nog steeds mogelijk voor zeer specifiekegevallen:

– Eénmalige transporten (maximum 1 per jaar)

– Sommige nucleaire transporten

– Transferts van afval of gebruikte brandstof met eenoverdrachtsvergunning

– Type B(U) met activiteit > 3000 A1 of 3000 A2 of 1000 TBq

– Totale TI per transport > 200

– Totale CSI per schip > 200

– Goedkeuringscertificaat voor het vervoer

• B(M) met tussentijdse beluchting

• B(M) onderhevig aan buitentemperaturen van -40°C tot 70°C

• Type B(M) met meer dan 3000 A1 of 3000 A2 of 1000 TBq

• Splijtstoffen met een CSI > 50 per voertuig of per container

• Speciale overeenkomst


Nationaal


69

70

36



71

72

37



73

74

38



Nationaal

• Internationale regelgeving - Europese - Nationale

• Opleidingsvereisten chauffeur (uitzonderingen) en andere personen betrokken bij het vervoer

• Controles en maatregelen

• Erkenning vervoerders en vergunningen


75

76

39

HOOFDSTUK III:VOORSCHRIFTEN VOOR HET COLLO

• Doel van de voorschriften

• Types van collo en hun inhoud

• Criteria voor de afscherming

• Criteria voor besmetting


HOOFDSTUK IIIVoorschriften voor het collo

Objectieven

• Basisprincipe:

– Veiligheid zit in het collo

– Veiligheid zo min mogelijk afhankelijk van controles en toezicht tijdens het vervoer

• Eisen aan verpakking afhankelijk van aard en activiteit inhoud

• Hoe meer radioactieve stoffen in de verpakking, hoe meer eisen aan verpakking gesteld worden

• Hoe sterker de straling van de inhoud is, hoe meer afscherming nodig

• Verpakkingen dienen te worden gebruikt waarvoor ze ontworpen werden

• De afzender is verantwoordelijk voor het goede gebruik van de verpakking


77

78

40


Objectieven

• Basisvereisten:

– Het insluiten van de radioactieve stoffen verzekeren

– Stralingsniveau aan de buitenzijde beperken

– Kriticaliteitsongevallen voorkomen

– Warmteafvoer verzekeren

De voorschriften van het ADR zijn gebaseerd op de IAEA van 2018



Objectieven


GEEN WEERSTAND

TEGEN ONGEVALLEN

WEERSTAAT KLEI-

NE INCIDENTJES

BIEDT WEERSTAND TEGEN

ZWARE ONGEVALLEN

KLEINE

HOEVEELHEIDLSA or SCO A1 of A2 UF6 FISSIEL

GOEDGEKEURDE

HOEVEELHEID

Uitgezonderde / IP-1 / IP-2 / IP-3/ Type A UF6 / Fissiel / Type(B) / Type(C)

Kwaliteitsborging; niet goedgekeurd Kwaliteitsborging; goedgekeurd

Toenemende eisen inzake testvoorwaarden

BEPERKTE INHOUD GOEDGEKEURDE INHOUD

Certificatie door gebruiker Certificatie door bevoegde overheid

79

80

41


Objectieven


• Principe « Defense in depth » 4 assen– Colli (verpakking en zijn inhoud)

– Beperkingen tijdens het transport

– Betrouwbaarheid van de transporten

– Beheersing en preventie van incidenten en ongevallen

INHOUD

VERPAKKING COLLI


Soorten colli en inhoud

• 5 types colli:

– Uitgezondere colli

– Industriële colli: IP-1, IP-2, IP-3

– Type A

– Type B

– Type C

Inhoud is afhankelijk van het al dan niet in speciale vorm zijn van de radioactieve stoffen en de mate van verspreiding van deze stoffen die verpakt zijn.


Toenemende eisen

aan het collo

betreffende weerstand

ingeval van

transportincidenten of

-ongevallen

81

82

42



• Bron in speciale vorm

– Insluiting van de radioactieve stoffen wordt door de bron reeds verzekerd

• Voorbeeld: dichtgelaste capsules

– Goedkeuring bevoegde overheid

• 2 activiteitslimieten

– A1: maximale activiteit voor een bron in speciale vorm in type A collo

– A2: maximale activiteit voor een bron in niet-speciale vorm in een type A collo




• Bron in speciale vorm = ingekapselde bron

• Ingekapselde bron ≠ bron in speciale vorm

– Voorbeelden van A1 en A2:


Isotopes A1(TBq) A2(TBq)

I-131 3 0,7

Ir-192 1 0,6

Mo-99 1 0,6

Pu-238 10 0,001

U natuurlijk Onbeperkt onbeperkt

83

84

43






• Uitgezondere colli:

– Fracties van A1 of A2, afhankelijk van de fysische vorm

– Voor toestellen kunnen deze waarden gaan tot A1 of A2

– Geen noemenswaardig risico in ongevalsomstandigheden

– Minimale vereisten (in normale vervoersomstandigheden)

• Vastzetten van collo (arrimage)

• Schok- en trilbestendig

• Waterbestendig

• Stralingsbestendig


85

86

44



• Voorbeelden:




• Industriële colli:

– LSA (Low Specific Activity): Lage specifieke activiteit, fracties A2/g

• LSA-I, LSA-II en LSA-III

– SCO (Surface Contaminated Objects): oppervlakte besmette materialen, activiteit per oppervlakte-eenheid bepaalt classificatie

• SCO-I, SCO-II en SCO-III (vanaf ADR 2021)

– IP-1, IP-2 en IP-3


87

88

45



• Graduele vereisten: IP-1 → IP-3

– LSA-I, SCO-I verpakt: IP-1 ofwel onverpakt

– LSA-II en SCO-II in IP-2

– LSA-III in IP-3

– Afwijking kunnen in ‘uitsluitend gebruik’

• Uitsluitend gebruik = het gebruik van een vervoermiddel door 1 afzender waarbij alle laad- en losoperaties gebeuren volgens de instructies van afzender of bestemmeling voor zover beschreven in het ADR

• Tanks kunnen als industriële colli IP-2 of IP-3





89

90

46



• Tanks IP-2 of IP-3:

– Vereisten:

• Minstens 2,65 bar ontwerpdruk

• Geen ventilatie-inrichting

• Sluiting:

– dubbele sluiting op alle openingen

• Vloeistoffen:

– Geen vul- en losopeningen onder de vloeistofspiegel

– Wel hermetisch afgesloten reinigingsopening

• Tankcode:

– S2.65AN(+)

– L.2.65CN(+)




• Colli van type A:

– Inhoud beperkt tot A1 of A2

– Weerstaan aan normale transportomstandigheden d.w.z. inclusief kleine incidenten

– Gesimuleerd door testen:• Valtest 0,3 – 1,2 meter

• Stapeltest

• Penetratietest vanop 1m met staaf 6kg

• Regensimulatie

• Valtest van 9m hoogte indien vloeistoffen of gassen


91

92

47







93

94

48



• Colli van type B:

– Activiteit > A1 of A2

– Ontworpen voor specifieke inhoud

– Goedgekeurd door bevoegde overheid (unilateraal, multilateraal)

– Aan basisvereisten voldoen in ongevalsomstandighedenzodat gevolgen beperkt blijven tot deze van een type A

– Ongevallen gesimuleerd door testen




• Ieder model van collo onderworpen aan een reeks van testen:

• 9m valtest op onvervormbaar oppervlak of 9m impactest met plaat van 500 kg

• Penetratietest: valtest op stalen punt vanop 1m hoogte

• Brandtest van 800°C gedurende 30 minuten

• Wateronderdompelingstest


95

96

49







97

98

50



• Colli van type C

– Luchtvervoer grote hoeveelheden:

• Activiteit > 3.000 A1 of 100.000 A2 als radioactieve stoffen in speciale vorm

• Activiteit > 3.000 A2 voor andere radioactieve stoffen

– Weerstand tegen luchtvaartongeval

– Simulatietesten




• Simulatietesten:

– Ingraaftest

– 9m valtest onvervormbaar oppervlak

– 9m impacttest van stalen plaat van 500kg

– Doorboringstest staaf 250kg vanop 3m hoogte

– Thermische test 800°C gedurende 1uur

– Impact 90 m/s ofwel 324 km/u

Unilaterale goedkeuring door bevoegde overheid


99

100

51



• Splijtstoffen:

– Splijtstoffen zijn deze radioactieve stoffen die de eigenschap hebben onder welbepaalde omstandigheden te splijten (U-233, U-235, Pu-239, Pu-241 en hun mengsels)

– Alle colli, behalve uitgezondere, kunnen voor splijtstoffen gebruikt worden

– Goedkeuring als splijtstofcolli

– Aantonen dat geen kriticaliteitsongeval kan gebeuren tijdens vervoer (inclusief ongevallen)

– Multilaterale goedkeuring





101

102

52



• Type AF uraan brandstofelementen




• Uitzondering van de definitie splijtstof:

– Als de totale massa van splijtbare isotopen lager is dan 0,25g

– “fissile-excepted” stoffen:• Lage massa

• Lage verrijking

Dan worden die stoffen beschouwd als niet-splijtbaar voor de voorschriften van collo


103

104

53



• UF6 (ook corrosief en toxisch)

– Bijkomende eisen

– Goedkeuring

– Industriële standaardisatie in cilinders (48Y en 30B)





105

106

54



• Speciale overeenkomst

– Indien niet aan alle bepalingen van het reglement kan voldaan worden

– Compenserende maatregelen (zelfde veiligheidsniveau)

– Multilaterale goedkeuring




• Oververpakking:

– Omsluiting

– 1 afzender

– Kan één of meerdere colli bevatten

– Manipulatie of vastzetten vergemakkelijken:

• Stijve oververpakkingen: gesloten kisten

• Niet-stijve oververpakkingen: pallet waarop colli vastgemaakt zijn met folie


107

108

55

• Oververpakkingen






• Type A Tc-generator


109

110

56



• Type A, Ir-192 bronnen voor branchytherapie




• Type A, Co-60 bronnen (baggerschepen)


111

112

57



• Type B(U), Ir-192 bronnen




• Type B(U) voor gammagrafie


113

114

58






• Type B(U)F: gebruikte brandstof/heropwerking


115

116

59



• Radioactieve stoffen gegroepeerd om een risicoevaluatiete maken:– Indeling volgens kenmerken van de stof:

• Speciale vorm

• Splijtbaar

• LSA: LSA-I, LSA-II, LSA-III

• SCO: SCO-I, SCO-II, SCO-III (vanaf ADR 2021)

• UF6,…

– En/of colli:

• Uitgezonderd

• Type A

• Type B

• Type C,…

– UN-nummer voor elke groep (Bijlage 5: lijst UN-nummers en vervoersnaam)


Uitgezonderde colli

UN 2908 RADIOACTIEVE STOFFEN, VRIJGESTELD COLLO – LEGE VERPAKKING

UN 2909 RADIOACTIEVE STOFFEN, VRIJGESTELD COLLO – INDUSTRIËLE VOORWERPEN VAN NATUURLIJKURAAN of VAN VERARMD URAAN of VAN NATUURLIJK THORIUM

UN 2910 RADIOACTIEVE STOFFEN, VRIJGESTELD COLLO – BEPERKTE HOEVEELHEID STOF

UN 2911 RADIOACTIEVE STOFFEN, VRIJGESTELD COLLO – INSTRUMENTEN of INDUSTRIELE VOORWERPEN

UN 3507 URANIUMHEXAFLUORIDE,RADIOACTIEVE STOFFEN,UITGEZONDERD COLLO, met

minder dan 0,1 kg per verpakking niet-splijtbaar of splijtbaar

Radioactieve stoffen met geringe specifieke activiteit

UN 2912 RADIOACTIEVE STOFFEN MET GERINGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA-I), niet splijtbaar of splijtbaar,vrijgesteld

UN 3321 RADIOACTIEVE STOFFEN MET GERINGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA-II), niet splijtbaar of splijtbaar,vrijgesteld

UN 3322 RADIOACTIEVE STOFFEN MET GERINGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA-III), niet splijtbaar of splijtbaar,vrijgesteld

UN 3324 RADIOACTIEVE STOFFEN MET GERINGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA-II), SPLIJTBAAR

UN 3325 RADIOACTIEVE STOFFEN MET GERINGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA-III), SPLIJTBAAR

Voorwerpen met besmetting aan het oppervlak

UN 2913 RADIOACTIEVE STOFFEN, VOORWERPEN MET BESMETTING AAN HET OPPERVLAK (SCO-I, SCO-II ofSCO-III), niet splijtbaar of splijtbaar, vrijgesteld

UN 3326 RADIOACTIEVE STOFFEN, VOORWERPEN MET BESMETTING AAN HET OPPERVLAK (SCO-I of SCO-II),SPLIJTBAAR




117

118

60

Colli van type A

UN 2915 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE A, niet in speciale toestand, niet splijtbaar ofsplijtbaar, vrijgesteld

UN 3327 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE A, SPLIJTBAAR, niet in speciale toestand

UN 3332 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE A, IN SPECIALE TOESTAND, niet splijtbaar ofsplijtbaar, vrijgesteld

UN 3333 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE A, IN SPECIALE TOESTAND, SPLIJTBAAR

Colli van type B(U)

UN 2916 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE B(U), niet splijtbaar of splijtbaar, vrijgesteld

UN 3328 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE B(U), SPLIJTBAAR

Colli van type B(M)

UN 2917 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE B(M), niet splijtbaar of splijtbaar, vrijgesteld

UN 3329 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE B(M), SPLIJTBAAR

Colli van type C

UN 3323 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE C, niet splijtbaar of splijtbaar, vrijgesteld

UN 3330 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLO VAN TYPE C, SPLIJTBAAR

Speciale overeenkomst

UN 2919 RADIOACTIEVE STOFFEN, VERVOERD OP GROND VAN EEN SPECIALE REGELING, niet splijtbaarof splijtbaar, vrijgesteld

UN 3331 RADIOACTIEVE STOFFEN, VERVOERD OP GROND VAN EEN SPECIALE REGELING, SPLIJTBAAR

Uraniumhexafluoride

UN 2977 RADIOACTIEVE STOFFEN, URANIUMHEXAFLUORIDE, SPLIJTBAAR

UN 2978 RADIOACTIEVE STOFFEN, URANIUMHEXAFLUORIDE, niet splijtbaar of splijtbaar, vrijgesteld





Criteria voor afscherming


– Max. 5µSv/u in contact aan oppervlak

• Andere colli:

– Max. 2mSv/u aan oppervlak

– Max 0,1 mSv/u op 1m afstand

– Indien 1 van beide limieten overschreden wordt

-> “uitsluitend gebruik” met maximaal 10mSv/u aan oppervlak

• Oververpakkingen:

– Zelfde limieten van toepassing


119

120

61


Criteria voor afscherming

• Voertuigen:

– Max. 2 mSv/u aan oppervlak

– Max. 0,1 mSv/u op 2m afstand

• Bestuurderscabine:

– Max. 0,02 mSv/u voor in België geregistreerde voertuigen

– > 2,5 µSv/u: verplicht dragen van dosimeter

– ADR: > 20µSv/u: dosimeter, geen bovenlimiet (met uitzondering van BSS voor werknemers): 20mSv/ 12 glijdende maanden



Criteria voor besmetting

• Besmetting:

– Aanwezigheid van radioactieve stoffen aan de buitenzijde van de colli

– Zo laag mogelijk

– Max. 4 Bq/cm² bèta, gamma en laag toxische alfa

– Max. 0,4 Bq/cm² andere alfa

– Zelfde limieten voor voertuigen

– Max. 5 µSv/u in contact met leeg voertuig


121

122

62


Samenvatting

• Colli → basisprincipes → 5 types → limieten activiteit per colli → testen

• Weerstand tegen vervoersomstandigheden, routine en ongeval

• Bronnen onder speciale vorm – ingekapselde bronnen –niet-ingekapselde bronnen

• Splijtbaar materiaal

• Oververpakkingen

• UN-nummers

• Dosislimieten voor colli en voertuigen


HOOFDSTUK IV:MARKERINGEN, ETIKETTERING EN

SIGNALISATIE

• Markeringen (colli en tanks)

• Etikettering van de colli

• Signalisatie van voertuigen

• Signalisatie tankvoertuigen en tanks


123

124

63

HOOFDSTUK IVMarkeringen (merktekens), etiketten, signalisatie


Etikettering

Markeringen


Markeringen (merktekens)

• Identificatie afzender of bestemmeling of beide

• Bruto massa indien > 50 kg

• Letters “UN” gevolgd door identificatienummer van de radioactieve stof en benaming (Uitgezondere colli: geen benaming)

• ‘type IP-1”, “type IP-2”, “type IP-3”, “type A”, “type B(U)”, “type B(M)”, “type C”

• Indien type IP-2, type IP-3, type A:

– Identificatie land van oorsprong

– Naam fabrikant (of andere identificatie van de verpakking)


125

126

64



• Indien colli werd goedgekeurd:

– Identificatiekenmerken

– Serienummer

• Voor type B(U), type B(M) en type C:

– Klaverbladsymbool (bestand tegen water en vuur)

AANDACHT: Milieugevaarlijke producten• ADR: niet van toepassing

• IMDG: wel van toepassing




• Goedkeuringsnummers

– Colli:• B/999/B(U)-96

• F/8888/B(U)

• GB/7777/AF-85

– Documenten:• B/0123/B(U)FT

• B/012/S-85

• B/9811/X

– UF6: H(U), H(M)


127

128

65







129

130

66



• Oververpakking:

– Het woord “OVERVERPAKKING” in de officiële landstaal van het land van oorsprong + in het Frans, Engels of Duits

– UN-nummer voor elke radioactieve stof aanwezig in de oververpakking (behalve indien enkel uitgezondere colli)

– Afzender en/of bestemmeling

BEHALVE wanneer UN-nummer en etiketten allemaal zichtbaar zijn




• Op iedere tank en tankwagen:

– Kenplaatje, roestvrij staal, gegraveerd

– Op plaats makkelijk toegankelijk voor controle

– Eventueel op tank zelf gegraveerd, indien sterk genoeg:• Klaverbladsymbool

• Goedkeuringsnummer van de tank

• Naam of merk van fabrikant

• Serienummer

• Beproevingsdruk

• Berekeningsdruk

• Capaciteit

• Eventueel berekeningstemperatuur (indien van toepassing)

• Datum en type van meest recente keuring

• Materiaal van de tank en eventueel bekledingsmateriaal


131

132

67



• Voor een tankvoertuig komt hierbij nog:– De naam en telefoonnummer van de eigenaar op de achterzijde (dit is een

Belgische vereiste)

– De massa in lege toestand

– De hoogst toegelaten massa

• Voor een tankcontainer

– op een bord ook nog de volgende informatie voorkomen:

• De naam van de eigenaar en exploitant

• De capaciteit

• Het tarragewicht

• De hoogst toegelaten massa

• De tankcode

• De officiële vervoersnaam van de stoffen die er in vervoerd mogen worden

• Eventueel de code met bijzondere bepalingen



Etiketten


– Geen vervoersetiket (enkel UN-nummer)

– “radioactief” bij openen voor UN 2910

– “radioactief “ op het toestel bij UN 2911

• Andere colli:

– 2 etiketten 7A, 7B of 7C op 2 tegenoverliggende zijden (+ 7E, indien van toepassing)

– Normale afmetingen 10 x 10 cm (mag kleiner indien leesbaar)


RADIOACTIVE I I

7

INDICE DETRANSPORT

RADIOACTIVE ICONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

7

RADIOACTIVE I I I

7

INDICE DETRANSPORT

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

7

FISSILE

7A 7B 7C 7E

133

134

68


Etiketten

• 7A: I-wit



Etiketten

• 7B: II-Geel


135

136

69


Etiketten

• 7C: III-Geel



Etiketten

• 7E: Splijtstof


137

138

70


Etiketten

• Splijtstoffen:

– 7E naast 7A, 7B of 7C

– Bijkomende risico’s (UF6)


+

+++


Etiketten

• Oververpakkingen:

– Minimum twee etiketten 7A, 7B of 7C

– Voor splijtstoffen: twee etiketten 7E

– Op twee tegenover elkaar liggende zijden

– Ook voor bijkomende risico’s

– Ook voor oriëntatiepijlen


BEHALVE wanneer ze allemaal

zichtbaar zijn van buitenaf

139

140

71


Etiketten

• Grote laadkisten en tanks:

– Kleine etiketten 7A of 7B of 7C (en 7E) + grote 7D

– OF 7A of 7B of 7C (en 7E) groot formaat (25 x 25 cm)

– Tankvoertuigen

• Idem maar op de twee zijden en achteraanBasiscursus - Rev 1 - Juni 2021

RADIOACTIVE I I

7

INDICE DETRANSPORT


ACTIVITE:...............................

7

RADIOACTIVE I I I

7

INDICE DETRANSPORT

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

7

FISSILE

7A 7B 7C 7E

RADIOACTIVE

7

7D

RADIOACTIVE I I

7

INDICE DETRANSPORT


ACTIVITE:...............................

7

RADIOACTIVE I I I

7

INDICE DETRANSPORT

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

7

FISSILE

7A 7B 7C 7E


Etiketten

• Informatie op de etiketten:

– 7A:

• Isotopen of LSA-I

• Activiteit

– 7B, 7C

• Isotopen of LSA-I

• Activiteit

• Transportindex

– 7E:

• Kriticaliteits veiligheidsindex


141

142

72


Etiketten



Etiketten

• Transportindex:– Geeft indicatie van dosis in omgeving van collo

– Getalwaarde die men als volgt bekomt: dosistempo op 1 meter van collo in mSv/u x 100

– Grote verpakkingen (containers, tanks): correctiefactor in functie van doorsnede

• Tot 1m²: factor 1

• Tussen 1m² en 5m²: factor 2

• Tussen 5m² en 20m²: factor 3

• > 20m²: factor 10

– Per voertuig: max. 50 (behalve onder uitsluitend gebruik)

– In opslag: max. 50 gegroepeerd en op 6m afstand


143

144

73


Etiketten

• Kriticaliteitsveiligheids-index (CSI)

– Enkel voor colli, oververpakkingen en containers die splijtstoffen bevatten in hoeveelheden boven vrijstellingen

– Geeft aan hoeveel colli samen mogen geladen worden om een kritisch veilige situatie te verkrijgen, ook in ongevalsomstandigheden

– Etiket 7E

– CSI = 50 per voertuig (behalve in “uitsluitend gebruik”: max. 100)



Etiketten

• Transportindex op oververpakking:

– Stijve oververpakkingen:

• Som van de transportindexen van de colli aanwezig

• OF Rechtstreekse metingen van het stralingsniveau

– Niet-stijve oververpakkingen:

• Som van de transportindexen van de colli aanwezig

• CSI op oververpakking:– Som van de CSI’s van de aanwezige colli


145

146

74


Etiketten

• Categorie:


DosissnelheidIn contact

transportindex

≤ 5µSv/u0

> 5 µSv/h en ≤ 0,5 mSv/h

>0 en≤ 1

> 0,5 mSv/h

en ≤ 2 mSv/h

>1 en ≤ 10

> 2 mSv/h en ≤ 10

mSv/h

ja

ja

ja

ja

ja

ja

ja

nee

nee

nee nee

nee

nee

In uitstluitend gebruik

7C

7C

7B

7ARADIOACTIVE I

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

7

RADIOACTIVE I I

7

INDICE DETRANSPORT

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

RADIOACTIVE I I I

7

INDICE DETRANSPORT

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

RADIOACTIVE I I I

7

INDICE DETRANSPORT

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................


Signalisatie

• Voertuigen die colli vervoeren

– 3x 7D, beide zijkanten en achterkant

– Afmetingen: 25x25 cm of 10x10 cm bij kleine voertuigen

– Woord “radioactief” mag vervangen worden door UN-nummer van radioactieve stof

– Ook bijkomende gevaren etiketteren

– De oriëntatie moet ten allen tijde dezelfde blijven onafhankelijk de richting van het voertuig

– Opmerking: geen 7D-borden meer voor uitgezonderde colli


147

148

75


Signalisatie

• Voertuigen die colli vervoeren

– Oranje schilden voor- en achteraan

– Afmetingen 40x30 cm of 30x12 cm voor kleinere voertuigen (de zwarte rand in maximum 15 of 10 mm, resp.)

– Weersbestendig

– De schilden moeten op het voertuig blijven tijdens een brand van minstens 15 min (metaal).

– Aanwezig blijven in om het even welke oriëntatie

– Opmerking: geen oranje schilden voor uitgezonderde colli



Signalisatie


149

150

76


Signalisatie



Signalisatie

• Indien bijkomende risico’s vermeld zijn op de colli

– Bijkomende signalisatie van deze bijkomende risico’s

– Naast voornaamste risico (klasse 7)


++

151

152

77


Signalisatie



Signalisatie

• Indien:

– Uitsluitend gebruik

– 1 enkel UN-nummer

Dan:

– Oranje schilden voor- en achteraan (zonder nummers) EN

– Oranje schilden op zijkant van voertuig met UN-nummer en nummer van het gevaar

OF

– Oranje schilden voor- en achteraan met UN-nummer en nummer van het gevaar


153

154

78


Signalisatie



Signalisatie


155

156

79


Signalisatie

• Tankvoertuigen en tanks

– Oranje schilden voor- en achteraan

– Oranje schilden zijkanten met vermelding

• identificatienummer van het gevaar (70 of 768)

• UN identificatienummer

(Inschrijvingen op schilden: letters van 100 mm hoog en 15 mm dik, onuitwisbaar leesbaar na brand van 15 minuten)

– Indien uitsluitend 1 radioactieve stof

• Nummers op de signalisatie voor en achterkant

– Indien bijkomend risico

• Etiketten met het bijkomende gevaar moeten ook vermeld worden naast het hoofdgevaar



Signalisatie


157

158

80


Signalisatie



Samenvatting

• Markering van colli

• Etiketten: I-Wit, II-Geel, III-Geel, 7E

• Etiketteren van colli, containers, tanks

• TI, CSI

• Signalisatie voertuig: oranje schilden en grote etiketten

• Uitsluitend gebruik


159

160

81

HOOFDSTUK V: VOORSCHRIFTEN VOOR HET VERVOER

• Basisuitrusting

• Algemene en specifieke voorschriften

• Goedkeuringen

• Tanks

• Verkeersborden

• Tunnelbeperkingen

• Beveiliging

• Stuwing van lading (ladingzekering)


• Basisuitrusting:

– 2 brandblusapparaten (type A,B en C)

a) Minimum 2 kg

b) 1 of meerdere toestellen, in functie van de massa van het voertuig:

• < 3,5 ton: a + b = minimum 4 kg (2 kg + 2 kg)

• Tussen 3,5 en 7,5 ton: a + b = minimum 8 kg en 2de minstens 6 kg (2 kg + 6 kg)

• > 7,5 ton: a + b = minimum 12 kg en 2de minstens 6 kg (2 kg + 6 kg + 4 kg of 6 kg +6 kg)

HOOFDSTUK VVoorschriften voor het vervoer

Basisuitrusting


161

162

82


Basisuitrusting

• Basisuitrusting:

– Klemblok aangepast aan de afmetingen van het wiel

(trekker-remorque: 2 klemblokken)

– Draagbare waarschuwingssignalen: oranje lampen of reflecterende kegels

– Oogspoelvloeistof



Basisuitrusting

• Basisuitrusting (vervolg):

– Fluorescerende vest (1/lid van de bemanning)

– Zaklamp (1/lid)

– Paar veiligheidshandschoenen (1/lid)

– Oogbescherming (veiligheidsbril) (1/lid)


163

164

83


Basisuitrusting

• Basisuitrusting (vervolg)

– Eventueel, afhankelijk van andere risico’s (klasse 6.1 en 8): schop, rioolafdichting, opvangreservoir, gasmasker



Basisuitrusting

• Uitgezondere colli -> verplichte uitrusting

– 1 brandblusser minimum capaciteit 2 kg type A,B,C

– 1 fluo-vest per lid van de bemanning


165

166

84


Algemene en specifieke voorschriften

Algemene voorschriften:

• Personen niet betrokken bij het vervoer mogen niet in het voertuig aanwezig zijn. Bestuurder mag begeleid worden door eender welk persoon omwille van veiligheids-, beveiligings-, opleidings- of exploitatieredenen

• Bestuurder en voertuig moeten aan de reglementaire bepalingen voldoen bij aankomst op los- of laadplaats

• De bemanning van het voertuig moeten weten hoe de brandblustoestellen te gebruiken

• Niet openen van de colli

• Niet in voertuig gaan met verlichtingsapparaten met een vlam




Algemene voorschriften:

• Motor afzetten bij laden en lossen

• Tijdens laden en lossen moeten de colli beschermd worden tegen beschadigingen

• Vastzetten van de colli zodanig dat er geen verplaatsing, geen wijziging in oriëntatie van de colli mogelijk is

• Bij stationeren altijd handrem

• Colli mogen niet gestapeld worden tenzij ervoor ontworpen.

• Verboden te roken in de laadruimte, in de bestuurderscabine en tijdens het behandelen van de colli

• Stationeren buiten het verkeer

• Niet onbewaakt of ongesloten achterlaten


167

168

85



Specifieke voorschriften:

• Alarmsignaal op sluiting laaddeuren (voor in België geregistreerde voertuigen)

• Jaarlijkse besmettingscontrole van de voertuigen

• Scheiding laadruimte en bestuurdersruimte

• Makkelijk te ontsmetten laadruimte




Specifieke voorschriften:

• Samenladingsverbod met voedingswaren, geneesmiddelen, chemicaliën en andere gevaarlijke goederen, fotografisch materiaal. Andere voorwerpen toegelaten indien radioactief materiaal onder speciale vorm of in een type B(U)

• Vergrendeling laaddeuren en bescherming tegen diefstal

(beveiliging)


169

170

86


Stuwing van lading

• ADR 7.5.7. Stuwing en vastzetting

• A.R. 27/04/2007 in voege getreden sinds 10/09/2009 voor de voertuigen type C

– Versnellingswaarden

• 0.8 g vooruit

• 0.5 g achteruit

• 0.5 g lateraal



Stuwing van lading

• IAEA (SSG-26):

– Richtlijn (GEEN wet )

• 2 g vooruit

• 1 g lateraal

• 2 g in de hoogte

• 3 g naar achteren

• Opmerking: bij een volledig gesloten lading

• 0 cm in de lengte

• Max 10 cm in de breedte


171

172

87


Voorschriften tanks

Tanks:

• Goedkeuring prototype.

• Eerste keuring voor ingebruikname.

• Periodieke keuring (2,5 of 3 jaar):

• Dichtheidsbeproeving

• Mogen niet meer gebruikt worden voor andere dan radioactieve stoffen tenzij decontaminatie.



Voorschriften tanks

Tanks:

• Vullingsgraad beperkt: 93% bij 15°C (90% voor zee)

• Vuller moet toestand afsluitingen verifiëren.

• Als verschillende afsluitingen eerste deze het dichtst bij de stof.

• Geen resten van radioactieve stoffen aan buitenzijde van tanks.

• Lege tanks zelfde garanties als geladen tanks voor dichtheid.


173

174

88


Voorschriften tanks

Keuringen bij tanks:

• Voertuigen met vaste tanks > 1000 liter of tankcontainers > 3000 liter

• Vaste of afneembare tanks zijn onderworpen aan een specifieke ADR keuring

• Opmerking : voertuigen die colli vervoeren– Geen specifieke ADR keuring voor de klasse 7

– Het voertuig moet in orde zijn, rekening houdend met de andere regelgevingen

Alle keuringsdocumenten moeten aanwezig zijn in het voertuig op het moment van het vervoer



Tunnelbeperkingen

• Iedere tunnel krijgt een classificatie A,B,C,D of E op basis van :

– Karakteristieken tunnel

– Evaluatie risico’s

– Beschikbaarheid van alternatieve reiswegen

– Verkeersmanagement

• 3 hoofdgevaren (eventuele slachtoffers en beschadigingen aan de tunnel):

– Ontploffingen

– Vrijkomen giftige gassen en vluchtige giftige vloeistoffen

– brand


175

176

89


Tunnelbeperkingen

• A: Geen enkele beperking voor het vervoer. Ook niet voor radioactieve stoffen

• B: Beperking van het vervoer van gevaarlijke goederen die een « zeer grote ontploffing » kunnen veroorzaken.

• C: Beperkt voor het vervoer van gevaarlijke stoffen die een « zeer grote ontploffing », een « grote ontploffing » of het vrijkomen van belangrijke hoeveelheden giftige stoffen kunnen veroorzaken

• D: Beperkt voor het vervoer van gevaarlijke stoffen die een « zeer grote ontploffing », een « grote ontploffing » of het vrijkomen van belangrijke hoeveelheden giftige stoffen of een grote brand kunnen veroorzaken

• E: Verboden voor alle gevaarlijke goederen



Tunnelbeperkingen

• Signalisatie met verkeerborden C24 en een bord met aanduiding van het type tunnel.

• Op een plaats waar er nog een keuze is voor een alternatieve reisweg

• Verschillende categorieën afhankelijk van het uur van de dag of de dag van de week.

• Ook voor radioactieve stoffen is er een tunnelcode

• Indien aan boord voertuig meerdere stoffen met verschillende code zijn: meest restrictieve toepassen.


177

178

90


Tunnelbeperkingen

• Bijkomende borden bij C24a en D4

• Nieuwe borden D4

Verplichting voor alle voertuigen die gevaarlijke stoffen

vervoeren om de aangeduide richting te volgen



Tunnelbeperkingen


179

180

91


Tunnelbeperkingen

• Gevaarlijke goederen

– Hebben eveneens codes: (B), (C), (D), (E) of (-)

– Combinaties zijn mogelijk: (B/D), (B/E), …

• Eerste code is voor tanks, tweede voor colli;

• Niet voor radioactief.

– Als er meerdere gevaarlijke stoffen aanwezig zijn, zal de meest beperkende genomen worden



Tunnelbeperkingen


Toegelaten tunnels in functie van vervoerde materialen:

181

182

92


Tunnelbeperkingen

• Uitgezonderde colli (UN2908, 2909, 2910 en 2911):

– mogen door elke tunnel (E, maar vrijgesteld o.w.v. geen oranje borden)

• UN3507: UF6 in uitgezonderde colli:

– Klasse 6.1 (subklassen 7 en 8)

– Tunnelbeperkingscode D

– Mag niet door tunnels van categorie D en E

• UN2977 en UN2978:

– Tunnelbeperkingscode C

– Mogen niet door aan tunnel met code C, D en E

• UN2919 , UN3331:

– Hebben geen classificatie

– Is afhankelijk van wat opgenomen is in de vergunning bij speciale overeenkomst

• Alle andere radioactieve stoffen:

– Tunnelcode E

– Voertuigen die radioactieve stoffen vervoeren mogen niet doorrijden aan tunnels met classificatie E.



Beveiliging

Beveiliging:

• Sinds 2005 editie in het ADR en andere modale reglementeringen

• Indicatieve lijst van gevaarlijke goederen met « hoge consequentie » = belangrijke bronnen:

– Potentieel misbruik door terroristen

– Serieuze gevolgen: massavernietiging of veel slachtoffers


183

184

93


Beveiliging

• Algemeen:

– Iedereen is betrokken zowel vervoerders, afzenders en bestemmelingen

– Vervoerders moeten geïdentificeerd zijn

– Opslagruimten niet toegankelijk voor publiek

– Beveiligingsopleiding

• Sensibilisatie in deze materie, herkennen van de risico’s, methodes om deze risico’s te verkleinen

• Bij de aanwerving en herhaling op regelmatige tijdsstippen



Beveiliging

• Bronnen met hoge activiteit:

– Beveiligingsplannen moeten opgesteld worden• Aanduiding van de verantwoordelijkheden

• Bijhouden van lijsten van vervoerde goederen

• Beoordeling van de werkmethodes naar hun kwetsbaarheid

• Maatregelen om beveiligingsrisico’s te verminderen

• Procedures voor rapportering

• Procedures voor het evalueren van de efficiëntie van deze plannen

• Beperking van de verspreiding van de informatie over het transport


185

186

94


Samenvatting

• ADR uitrusting

• Algemene voorschriften en specifieke voorschriften voor klasse 7

• Voorschriften tanks

• Tunnelbeperkingen → tunnelcodes → code gevaarlijke goederen

• Beveiliging transporten


HOOFDSTUK VI:BOORDDOCUMENTEN

• Algemeen

• Transportdocumenten

• Schriftelijke richtlijnen


187

188

95

• Volgende documenten kunnen aan boord van het voertuig aanwezig zijn (max. 7):– Transportdocument: in taal van land van verzending + F, UK of D

– Schriftelijke instructies in geval van ongeval of incident (indien van toepassing): in een taal die de bestuurder(s) begrijp(t)(en)

– Kopie van de erkenning en, indien van toepassing, van de vergunning van het FANC

– Document mét foto ter identificatie van de identiteit (voor ieder lid van de bemanning)

– ADR opleidingscertificaat (indien van toepassing)

– Waarschuwingsschema in geval van incident of ongeval, zichtbaar aanwezig in de bestuurderscabine

– Goedkeuringsdocument ADR voor tanks (indien van toepassing)

HOOFDSTUK VIBoorddocumenten


• Transportdocument:

– UN-nummer, omschrijving, “7” (tunnelbeperkingscode):• Bijv. UN 2915 radioactieve stoffen in colli van type A, 7(E)

– Belangrijkste isotopen• Bijv. Ir-192, Co-60, Mo-99, SCO-I

– Fysische toestand (vast, vloeibaar, gasvormig) en chemische vorm (oxide,…) of de vermelding “radioactief materiaal in speciale vorm” of LDRM

– Maximale activiteit in Bq of de totale massa splijtbaar materiaal

– Categorie van colli (I-Wit, II-Geel, III-Geel)

– Transportindex (indien van toepassing)

– Criticaliteitsveiligheidsindex (indien van toepassing)


Transportdocument


189

190

96

• Transportdocument (vervolg):

– Merkteken goedkeuringscertificaat

– Gedetailleerde lijst van de colli in oververpakking of containers

– “Zending uitsluitend gebruik”, indien van toepassing

– Activiteit in een veelvoud van A2 voor LSA-II, LSA-III, SCO-I, SCO-II

– Aantal colli

– Naam en adres van verzender

– Naam en adres van bestemmeling


Transportdocument


• [Voorbeeld vervoersdoc]


Société ABC

Rue du Pont, 1

B-1000 Bruxelles - Belgique

Entreprise XYZ

Zoning industriel, 10

F-75000 Paris- France

Transporteur 123

Avenue Marathon

B-5000 Namur- Belgique

UN 2915, MATIERES RADIOACTIVES EN COLIS DE TYPE A, 7 (E)

- 2 colis I-131, liquide, Iodure de sodium , activité 500MBq, II-jaune, TI 0.5

xxxx

xxxx

xxxx xxxx Xxxx xxxx

Société ABC

Rue du Pont, 1

B-1000 Bruxelles - Belgique

Entreprise XYZ

Zoning industriel, 10

F-75000 Paris- France

Transporteur 123

Avenue Marathon

B-5000 Namur- Belgique

xxxx xxxx Xxxx xxxx


Transportdocument

191

192

97


Transportdocument


• Bij distributie:

– Naam van alle bestemmelingen

– Colli geleverd op elke bestemming

– Doel: in staat zijn om een evaluatie te maken van de colli en het aanwezige radioactief materiaal op elk moment in het voertuig

– Kan vervat zijn in een ander document toegevoegd aan de CMR of vrachtbrief

• Transportdocument voor enkel uitgezondere colli

– Naam en adres van verzender en bestemmeling

– UN-nummer


Transportdocument


193

194

98

• Schriftelijke richtlijnen volgens ADR (bijlage 6: schriftelijke richtlijnen):

– Door transporteur ter beschikking gesteld voor vertrek

– Controleren of bemanning in staat is dit toe te passen

– In een taal die voor alle leden van de bemanning begrijpbaaris

– In de cabine ter beschikking

– Nieuw model (4 pagina’s) te gebruiken van 1 juli 2017

– In kleur


Schriftelijke richtlijnen





195

196

99







197

198

100





Samenvatting

• Boorddocumenten

– Aantal en type

– Layout details

– Taal

• Schriftelijke richtlijnen volgens ADR


199

200

101

HOOFDSTUK VII:Burgerlijke aansprakelijkheid


• Verzekeringspolis moet de risico’s gerelateerd aan transport van radioactief materiaal afdekken

• Voor splijtstoffen moet het transport gedekt zijn door de Conventie van Parijs:

– Nucleair exploitant

– Bepaalde transporteurs worden erkend als exploitant

– Specifiek bedrag in België: € 297.472.229,73

HOOFDSTUK VIIBurgerlijke aansprakelijkheid


201

202

102

• Specifiek voor België:

– Voor wat betreft transport van UF6, ook al valt dit niet onder de Conventie van Parijs (U verarmd of natuurlijk), moet dit toch worden afgedekt voor dezelfde bedrag zoals deze van toepassing is in de Conventie van Parijs naar België

HOOFDSTUK VIIBurgerlijke aansprakelijkheid


HOOFDSTUK VIII: Bekwaamheid binnen de onderneming


203

204

103

• Agent stralingsbescherming (vroeger: aangestelde voor het vervoer):– Maakt deel uit van de dienst voor fysische controle;

– In dienst van de werkgever (niet extern);

– Diverse taken betreffende de fysische controle;

– Contactpersoon voor het FANC en de bestuurders;

– Vorming noodzakelijk;

– Verantwoordelijk voor de voormeldingen en maandelijkse rapporteringen;

– Gebeurtenissen melden (anomalie, non-conformiteit, incident of accident).

• Veiligheidsadviseur klasse 7 (ADR 1.8.3 + KB 07/2006):– Controleren;

– Adviseren;

– Rapporteren.

• Dienst fysische controle– Steeds intern;

– Minstens één agent stralingsbescherming;

– Erkend deskundige (intern of extern).

HOOFDSTUK VIII Bekwaamheid binnen de onderneming




205

206

104

• Opleidingsvereisten (herhaling hoofdstuk II):

– Niet enkel voor de bestuurders;

– Voor alle personen betrokken bij het transport;

– Volgens hun verantwoordelijkheden en hun taken;

– Sensibilisering voor de handelingen met de colli, noodprocedures in geval van incident en ongeval, multimodale voorschriften;

– Het in detail bijhouden van de gekregen opleiding door zowel de werkgever als de werknemer.




Samenvatting

• Bestuurders

• Personeel

• Agent stralingsbescherming

• Fysische controle

• Veiligheidsadviseur klasse 7


207

208

105

HOOFDSTUK IX: MAATREGELEN BIJ BELANGRIJKE

GEBEURTENISSEN

• Incidenten / ongevallen

• Interventie

• Notificatie van belangrijke gebeurtenissen

• Rapportering van belangrijke gebeurtenissen


• Ongevallen vermijden

– Wegcode respecteren (snelheid, prioriteit verkeer op autosnelwegen)

– Respecteren van specifieke voorwaarden opgelegd in de speciale vervoervergunningen (zichtbaarheid, snelheidsbeperkingen, uren van verkeer,…)

– Defensieve rijstijl

– Respecteren van rij- en rusttijden

– …

HOOFDSTUK IXMaatregelen bij belangrijke gebeurtenissen


209

210

106

• In geval van ongeval

– Blijf rustig

– Pas het verwittigingsschema van de chauffeur toe (zichtbaar aanwezig in de cabine van de chauffeur en beschikbaar voor de externe interventiediensten)

– Pas de schriftelijke richtlijnen in geval van ongeval toe

– Geef via telefoon alle belangrijke informatie met betrekking tot het incident of ongeval door aan de aangestelde voor vervoer (zie schema)





Deel aan elk van de opgeroepenen mede:Of er gewonden zijn;Of er brandgevaar is;Of er verkeersproblemen zijn;Een zo precies mogelijke bepaling van de plaats van het ongeval (naam van de gemeente of stad, straatnaam, nummer van de weg of autoweg, rijrichting, kilometerpaal, …);De aanwezigheid van radioactieve stoffen aan boord van het voertuig.

Agent voor de Stralingsbescherming

Hulpdiensten 100 of 112

In het geval eer gekwetsten zijn of bij kans op brand

Hulpdiensten 101

In geval van verkeersproblemen

Naam:

Vervolledig met naam en telefoonnummer (GSM)

211

212

107

• Interventie:

– Bescherm de plaats van het ongeluk:• Motor stilzetten

• Aanzetten van de vier knipperlichten

• Plaatsen van gevarendriehoek (wegcode) en waarschuwingssignalen (ADR)

• Afbakenen van een zone rond het voertuig

– De agent stralingsbescherming verwittigen en, indien nodig, de hulpdiensten 112 contacteren

– Evacueren van slachtoffers uit de gevarenzone, rekening houdend met verwondingen en mogelijk explosiegevaar

– Brand bestrijden

– Instructies uitvoeren



• Interventie (vervolg):

– Bestuurders zorgen voor hun eigen veiligheid

– Elementaire beschermingsmaatregelen voor radiologische risico’s:

• Afstand

• Tijd

• Contact vermijden

• Uit de windrichting gaan staan (rug naar de wind)

– Bestuurder is de enige persoon ter plaatse in informatie kan geven aan de hulpdiensten over de lading van het voertuig

– De overige maatregelen worden genomen door de eerste interventiediensten in samenwerking met de fysische controle en het FANC (gids interventie FANC)



213

214

108

• Notificaties in geval van niet-naleving voorschriften:

– Bestuurder dient zijn aangestelde voor vervoer te informeren van alle abnormale gebeurtenissen (bijv. beschadigde collo)

– De verantwoordelijke van de onderneming doet de notificatie bij het FANC

– Dit moet resulteren in:• Directe maatregelen om de gevolgen te beperken

• Analyseren van de oorzaak, omstandigheden en de gevolgen

• Maatregelen om dit te vermijden

• Overbrengen van de informatie aan de autoriteiten

– Zo snel als mogelijk de informatie overmaken



• Rapportering van belangrijke gebeurtenissen:

– Alle gebeurtenissen die plaatsvinden bij het vullen, het laden, het transport of bij het afladen moeten bij het FANC gemeld worden via een standaardformulier

– Bijkomend, voor de klasse 7, een standaardformulier conform ADR, indien:

• De inhoud vrijgekomen is buiten de verpakking

• Wanneer blootstellingslimieten overschreden werden

• Vermoeden van schade aan de colli

– Doel: verzamelen van gegevens om de wettelijke voorschriften te evalueren



215

216

109


Samenvatting

• Verwittigingsschema !!!

• Interventie

• Niet-naleving van de voorschriften voor transport

• Verklaring in geval van incident of ongeval


INFO

• Examen:

– Datum:

– Plaats:


217

218

Bijlage 1: Vrijstellingslimieten

Isotoop Hoeveelheid

(Bq)

Concentratie

(kBq/kg)

H-3 109 106

Be-7 107 10³

C-14 107 104

O-15 109 10²

F-18 106 10

Na-22 106 10

Na-24 105 10

Si-31 106 10³

P-32 105 10³

P-33 108 105

S-35 108 105

Cl-36 106 104

Cl-38 105 10

Ar-37 108 106

Ar-41 109 10²

K-40 106 10²

K-42 106 10²

K-43 106 10

Ca-45 107 104

Ca-47 106 10

Sc-46 106 10

Sc-47 106 10²

Sc-48 105 10

V-48 105 10

Cr-51 107 10³

Mn-51 105 10

Mn-52 105 10

Mn-52m 105 10

Mn-53 109 104

Mn-54 106 10

Mn-56 105 10

Fe-52 106 10

Fe-55 106 104

Fe-59 106 10

Co-55 106 10

Co-56 105 10

Co-57 106 10²

Co-58 106 10

Co-58m 107 104

Co-60 105 10

Co-60m 106 10³

Co-61 106 10²

Co-62m 105 10

Ni-59 108 104

Ni-63 108 105

Ni-65 106 10

Cu-64 106 10²

Zn-65 106 10

Zn-69 106 104

Zn-69m 106 10²

Ga-72 105 10

Ge-71 108 104

As-73 107 10³

As-74 106 10

As-76 105 10²

As-77 106 10³

Se-75 106 10²

Br-82 106 10

Kr-74 109 10²

Kr-76 109 10²

Kr-77 109 10²

Kr-79 105 10³

Kr-81 107 104

Kr-83m 1012 105

Kr-85 104 105

Kr-85m 1010 10³

Kr-87 109 10²

Kr-88 109 10²

Rb-86 105 10²

Sr-85 106 10²

Sr-85m 107 10²

Sr-87m 106 10²

Sr-89 106 10³

Sr-90 + 104 10²

Sr-91 105 10

Sr-92 106 10

Y-90 105 10³

Y-91 106 10³

Y-91m 106 10²

Y-92 105 10²

Y-93 105 10²

Zr-93 + 107 10³

Zr-95 106 10

Zr-97 + 105 10

Nb-93m 107 104

Nb-94 106 10

Nb-95 106 10

Nb-97 106 10

Nb-98 105 10

Mo-90 106 10

Mo-93 108 10³

Mo-99 106 10²

Mo-101 106 10

Tc-96 106 10

Tc-96m 107 10³

Tc-97 108 10³

Tc-97m 107 10³

Tc-99 107 104

Tc-99m 107 10²

Ru-97 107 10²

Ru-103 106 10²

Ru-105 106 10

Ru-106 + 105 10²

Rh-103m 108 104

Rh-105 107 10²

Pd-103 108 10³


Pd-109 106 10³

Ag-105 106 10²

Ag-108m + 106 10

Ag-110m 106 10

Ag-111 106 10³

Cd-109 106 104

Cd-115 106 10²

Cd-115m 106 10³

In-111 106 10²

In-113m 106 10²

In-114m 106 10²

In-115m 106 10²

Sn-113 107 10³

Sn-125 105 10²

Sb-122 104 10²

Sb-124 106 10

Sb-125 106 10²

Te-123m 107 10²

Te-125m 107 10³

Te-127 106 10³

Te-127m 107 10³

Te-129 106 10²

Te-129m 106 10³

Te-131 105 10²

Te-131m 106 10

Te-132 107 10²

Te-133 105 10

Te-133m 105 10

Te-134 106 10

I-123 107 10²

I-125 106 10³

I-126 106 10²

I-129 105 10²

I-130 106 10

I-131 106 10²

I-132 105 10

I-133 106 10

I-134 105 10

I-135 106 10

Xe-131m 104 104

Xe-133 104 10³

Xe-135 1010 10³

Cs-129 105 10²

Cs-131 106 10³

Cs-132 105 10

Cs-134m 105 10³

Cs-134 104 10

Cs-135 107 104

Cs-136 105 10

Cs-137 + 104 10

Cs-138 104 10

Ba-131 106 10²

Ba-140 + 105 10

La-140 105 10

Ce-139 106 10²

Ce-141 107 10²

Ce-143 106 10²

Ce-144 + 105 10²

Pr-142 105 10²

Pr-143 106 104

Nd-147 106 10²

Nd-149 106 10²

Pm-147 107 104

Pm-149 106 10³

Sm-151 108 104

Sm-153 106 10²

Eu-152 106 10

Eu-152m 106 10²

Eu-154 106 10

Eu-155 107 10²

Gd-153 107 10²

Gd-159 106 10³

Tb-160 106 10

Dy-165 106 10³

Dy-166 106 10³

Ho-166 105 10³

Er-169 107 104

Er-171 106 10²

Tm-170 106 10³

Tm-171 108 104

Yb-175 107 10³

Lu-177 107 10³

Hf-181 106 10

Ta-182 104 10

W-181 107 10³

W-185 107 104

W-187 106 10²

Re-186 106 10³

Re-188 105 10²

Os-185 106 10

Os-191 107 10²

Os-191m 107 10³

Os-193 106 10²

Ir-190 106 10

Ir-192 104 10

Ir-194 105 10²

Pt-191 106 10²

Pt-193m 107 10³

Pt-197 106 10³

Pt-197m 106 10²

Au-198 106 10²

Au-199 106 10²

Hg-197 107 10²

Hg-197m 106 10²

Hg-203 105 10²

Tl-200 106 10

Tl-201 106 10²

Tl-202 106 10²


Tl-204 104 104

Pb-203 106 10²

Pb-210 + 104 10

Pb-212 + 105 10

Bi-206 105 10

Bi-207 106 10

Bi-210 106 10³

Bi-212 + 105 10

Po-203 106 10

Po-205 106 10

Po-207 106 10

Po-210 104 10

At-211 107 10³

Rn-220 + 107 104

Rn-222 + 108 10

Ra-223 + 105 10²

Ra-224 + 105 10

Ra-225 105 10²

Ra-226 + 104 10

Ra-227 106 10²

Ra-228 + 105 10

Ac-228 106 10

Th-226 + 107 10³

Th-227 104 10

Th-228 + 104 1

Th-229 + 103 1

Th-230 104 1

Th-231 107 10³

Th-232sec 103 1

Th-234 + 105 10³

Pa-230 106 10

Pa-231 103 1

Pa-233 107 10²

U-230 + 105 10

U-231 107 10²

U-232 + 103 1

U-233 104 10

U-234 104 10

U-235 + 104 10

U-236 104 10

U-237 106 10²

U-238 + 104 10

U-238sec 103 1

U-239 106 10²

U-240 107 10³

U-240 + 106 10

Np-237 + 103 1

Np-239 107 10²

Np-240 106 10

Pu-234 107 10²

Pu-235 107 10²

Pu-236 104 10

Pu-237 107 10³

Pu-238 104 1

Pu-239 104 1

Pu-240 103 1

Pu-241 105 10²

Pu-242 104 1

Pu-243 107 10³

Pu-244 104 1

Am-241 104 1

Am-242 106 10³

Am-242m + 104 1

Am-243 + 103 1

Cm-242 105 10²

Cm-243 104 1

Cm-244 104 10

Cm-245 103 1

Cm-246 103 1

Cm-247 104 1

Cm-248 103 1

Bk-249 106 10³

Cf-246 106 10³

Cf-248 104 10

Cf-249 103 1

Cf-250 104 10

Cf-251 103 1

Cf-252 104 10

Cf-253 105 10²

Cf-254 103 1

Es-253 105 10²

Es-254 104 10

Es-254m 106 10²

Fm-254 107 104

Fm-255 106 10³

Bijlage 2: Uniform controledocument

Bijlage 3: Inbreuken

Bijlage 4: Erkenningsbesluit

Bijlage 5: Lijst UN-nummers en vervoersnamen

Bijlage 6: Schriftelijke instructies

Figuur 1: Gevaarsetiketten voor gevaarlijke goederen van de klasse 7

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

CONTENU:...................................

ACTIVITE:...............................

FISSILE

7A 7B 7C

7D 7E

1

VRS

Inleiding

Wanneer er zich tijdens het vervoer van radioactieve stoffen (VRS) 1 een ongeval voordoet, is het mogelijk dat er onmiddellijke acties vereist zijn, rekening gehouden met het potentiële risico en de snelle kinetiek die vaak met dergelijke situaties gepaard gaat. De vereiste om tot dergelijke acties over te gaan is afhankelijk van de ernst van het ongeval (in het bijzonder de beschadigingsgraad, het in brand vliegen van het voertuig …), het soort radioactieve stoffen dat betrokken is en hun conditionering (type collo 2 en verpakking 3), evenals, desgevallend, andere omstandigheden waarmee rekening moet worden gehouden (plaats van het ongeval, weersomstandigheden…).

Deze onmiddellijke acties bestaan in het bijzonder uit:

1. De afbakening van een cirkelvormige uitsluitingszone waarvan de straal afhankelijk is van het risico en,

2. In geval van een zware brand, van een cirkelvormige zone waarbinnen de bevolking wordt gewaarschuwd, aangeraden wordt de schuilmaatregelen na te leven en naar de berichtgeving ter zake te luisteren.

Het spreekt evenwel voor zich dat de hulpverlening, het redden van levens, de toediening van de eerste zorgen, de beheersing van een brand en andere gevaren prioriteit hebben boven de radiologische aspecten. Een eventueel risico op radiologische blootstelling mag nooit leiden tot enige vertraging bij of een weigering van het verstrekken van medische zorgen of een evacuatie van gewonden.

Nadien kunnen deze zones, afhankelijk van de omstandigheden (plaats van het ongeval, weersomstandigheden…) en na een deskundigenadvies op het gebied van de noodplanning en de stralingsbescherming (deskundigen van het FANC, adviseur gevaarlijke stoffen…), worden aangepast op basis van een schatting van de risicozone.

In geval van een vervoerongeval waarbij radioactieve stoffen betrokken zijn, kunnen onmiddellijke acties vereist zijn en dit zowel voor de bescherming van de bevolking, de intervenanten en het leefmilieu als voor de vergemakkelijking van de interventie op zich.

1 Het vervoer van radioactieve stoffen behoort tot de klasse 7 van de regelgeving van toepassing op het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen (ADR, RID, ADN, IMDG, TI of ICAO). Aan deze stoffen werden de volgende UN‐nummers toegekend: 2908, 2909, 2910, 2911, 2912, 2913, 2915, 2916, 2917, 2919, 2977, 2978, 3321, 3322, 3323, 3324, 3325, 3326, 3327, 3328, 3329, 3330, 3331, 3332, 3333, 3507 (zie bijlage pagina A4).

2 Collo: de verpakking, met de radioactieve inhoud, zoals deze voor vervoer wordt aangeboden. Definitie overgenomen uit de GLOSSAIRE DE SÛRETÉ DE L’AIEA ‐ TERMINOLOGIE EMPLOYÉE EN SÛRETÉ NUCLÉAIRE ET RADIOPROTECTION [ÉDITION 2007]

3 Verpakking: het geheel van alle voor de volledige omsluiting van de radioactieve inhoud noodzakelijke onderdelen. De verpakking kan in het

bijzonder bestaan uit één of meer houders, absorberende stoffen, onderdelen die een veilige afstand waarborgen, een afscherming tegen straling en inrichtingen voor het vullen, ledigen, ventilatie, drukontlasting, koeling en voor demping van mechanische schokken, voor de behandeling en vastzetting, voor warmte‐isolatie, alsmede ingebouwde bedieningsinrichtingen. De verpakking kan een kist, een vat of een soortgelijke houder of ook een container, een tankwagen of een tankcontainer zijn. Definitie overgenomen uit GLOSSAIRE DE SÛRETÉ DE L’AIEA ‐ TERMINOLOGIE EMPLOYÉE EN SÛRETÉ NUCLÉAIRE ET RADIOPROTECTION [ÉDITION 2007]

05 juni 2019

2

VRS

Initieel reactieschema bij een ongeval bij VRS

Bij alle vervoersongevallen waarbij radioactieve stoffen betrokken (kunnen) zijn 4, vormen de volgende zaken de belangrijkste parameters van het voorgestelde reactieschema:

Uitbreken van een zware brand;

De (vastgestelde of veronderstelde) beschadigingsgraad van het collo;

De vorm en het soort collo;

De aard van de aanwezige radioactieve stoffen (in het bijzonder de colli met uraniumhexafluoride 5 ‐ UF6 of uranylnitraat ‐ UO2(NO3)2, die bijkomende chemische risico’s, toxisch en corrosief, inhouden).

Onder "zware brand" dient te worden verstaan: een omhullende brand met dichte vlammen die minstens 30 minuten duurt. In dat geval zal er automatisch worden uitgegaan van een ernstige beschadiging van de colli.

Onder ernstige beschadiging van de colli dient te worden verstaan: de aanwezigheid van visuele (of andere) indicaties van een beschadiging die van dien aard zijn dat ze de afschermings‐ en/of containmentfunctie

van de radioactieve inhoud van de colli ernstig in gevaar kunnen brengen 6.

Om de standaarddimensies van de uitsluitingszone en van de eventuele schuilzone te bepalen moeten er vier gevallen in aanmerking worden genomen:

[1] Ongeval met ZWARE BRAND en met UF6 of UO2(NO3)2 [2] Ongeval met ZWARE BRAND maar zonder UF6 of UO2(NO3)2 [3] Ongeval ZONDER zware brand MET aangetoonde of vermoede ERNSTIGE BESCHADIGING [4] Ongeval ZONDER zware brand en ZONDER aangetoonde of vermoede ERNSTIGE BESCHADIGING

Deze zones zijn a priori cirkelvormige zones. Afhankelijk van de omstandigheden (plaats van het ongeval, weersomstandigheden…) en na deskundigenadvies op het gebied van de noodplanning en de stralingsbescherming, kunnen ze vervolgens worden aangepast op basis van een schatting van de grootte van de risicozone.

4 Op basis van de door de vervoerders verstrekte informatie of de vaststellingen door de hulpdiensten op het terrein. 5 UN‐nummer voor UF6 : 2977 of 2978.

6 Bijvoorbeeld duidelijke beschadiging van de laadruimte (door verplettering bijvoorbeeld) is een duidelijke indicatie van een mogelijke ernstige beschadiging van de colli aanwezig in deze laadruimte.

05 juni 2019

3

VRS

[1] ZWARE BRAND MET UF6 of UO2(NO3)2

Afkoeling van de cilinders/colli in de buurt van de brandhaard.

Instelling van een uitsluitingszone van 100 m, of aangepast aan de limiet van 100 µSv/h 7.

Per definitie is een uitsluitingszone een zone waaruit de inwoners onmiddellijk geëvacueerd worden en waartoe de toegang verhinderd wordt door middel van een afsluiting, georganiseerd door de hulpdiensten. Deze zone is voorbehouden aan de hiertoe gemachtigde interventieteams die voorzien zijn van de nodige beschermingsuitrusting die aangepast is aan de hieraan verbonden toxische risico’s (HF).

Onmiddellijke instelling van een cirkelvormige schuilzone van 1 km rondom de plaats van het ongeval (in deze zone wordt de bevolking gewaarschuwd, moet ze de schuilmaatregelen naleven en dient ze te luisteren naar de berichtgeving terzake), hoofdzakelijk omwille van het hiermee gepaard gaande chemische risico (vrijkomen van HF en UO2F2).

Zo snel als mogelijk zal deze cirkelvormige schuilzone van 1 km beperkt worden tot een risicogebied (in de windrichting), en dit afhankelijk van de omstandigheden (plaats van het ongeval, weersomstandigheden…) en na een deskundigenadvies op het gebied van de noodplanning en stralingsbescherming. Deze zone kan tevens worden aangepast in functie van chemische metingen (HF) of radioactiviteitsmetingen (dosistempo) in de omgeving.

[2] ZWARE BRAND ZONDER UF6 noch UO2(NO3)2

Instelling van een uitsluitingszone van 100 m of aangepast aan de limiet van 100 µSv/h.

Per definitie is een uitsluitingszone een zone waaruit de inwoners onmiddellijk geëvacueerd worden en waartoe de toegang verhinderd wordt door middel van een afsluiting, georganiseerd door de hulpdiensten. Deze zone is voorbehouden aan de hiertoe gemachtigde interventieteams.

Onmiddellijke instelling van een circulaire schuilzone van 500 m rondom de plaats van het ongeval (waarschuwen, schuilen en luisteren naar de berichtgeving is van toepassing op de bevolking in deze zone).

Zo snel als mogelijk zal deze cirkelvormige schuilzone van 500 m beperkt worden tot een risicogebied (in de windrichting), en dit afhankelijk van de omstandigheden (plaats van het ongeval, weersomstandigheden…) en na een deskundigenadvies op het gebied van de noodplanning en stralingsbescherming. Deze zone kan tevens worden aangepast in functie van de metingen van de radioactiviteit in de omgeving (dosistempo).

[3] GEEN ZWARE BRAND MAAR ERNSTIGE BESCHADIGING

Invoering van een uitsluitingszone van 100 m of aangepast aan de limiet van 100 µSv/h.

Per definitie is een uitsluitingszone een zone waaruit de inwoners onmiddellijk geëvacueerd worden en waartoe de toegang verhinderd wordt door middel van een afsluiting, wat georganiseerd wordt door de hulpdiensten. Deze zone is voorbehouden aan de hiertoe gemachtigde interventieteams.

[4] NOCH ZWARE BRAND NOCH ERNSTIGE BESCHADIGING

Instelling van een uitsluitingszone van 20 m of aangepast aan de limiet van 100 µSv/h.

Per definitie is een uitsluitingszone een zone waaruit de inwoners onmiddellijk geëvacueerd worden en waartoe de toegang verhinderd wordt door middel van een afsluiting, georganiseerd door de hulpdiensten. Deze zone is voorbehouden aan de hiertoe gemachtigde interventieteams.

7 De waarde van 100 µSv/h is de dosistempo alarmdrempel van de elektronische actieve LD dosismeters (low dose – witte sticker) en de dosistempo vooralarmdrempel van de HD dosismeters (high dose – rode sticker) die door een multidisciplinaire werkgroep onder de leiding van het AD Crisiscentrum bepaald werden voor de dosismeters die door de AD Civiele Veiligheid ter beschikking van de hulpdiensten werden gesteld en beheerd zijn.

05 juni 2019

4

VRS

ACTIES VOOR DE INTERVENANTEN

In het geval van een ongeval waarbij colli betrokken zijn die uraniumhexafluoride ‐ UF6 (UN 2977 of 2978) bevatten, dient er te worden vermeden dat er water of schuim rechtstreeks wordt gericht op de stoffen die uit de colli kunnen ontsnappen;

Er mogen geen handelingen worden uitgevoerd op de beschadigde colli;

De niet‐beschadigde colli dienen van de brand verwijderd te worden indien dit zonder risico’s kan gebeuren;

De verspreide stoffen of materialen mogen niet worden aangeraakt;

In geval er vloeistof lekt, dient dit te worden ingedamd met zand, aarde of een absorberende stof;

Neem contact op met het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle: o tijdens de werkuren (maandag tot vrijdag van 08h30 tot 16h30): met het Onthaal van het

FANC op 02/289.21.11 en naar de Dienst Invoer & Vervoer vragen. o buiten de werkuren: met de Algemene Wachtrol van het FANC waarvan het nummer gekend is

bij de bevoegde diensten.

BEGELEIDINGSMAATREGELEN VOOR DE INTERVENANTEN

De normale beschermingskledij voor de hulpdiensten (brandweer, civiele bescherming,…) is geschikt voor de brandbestrijding en de onmiddellijke uitvoering van de hierboven beschreven acties.

Het dragen van een elektronische dosimeter wordt sterk aanbevolen. Er kan steeds een dosisberekening a posteriori worden uitgevoerd om de door de intervenanten opgelopen dosis te schatten, in het bijzonder voor diegenen die tijdens de interventie geen dosimeter gedragen zouden hebben.

Tijdens en na de interventie dient, bij het verlaten van de uitsluitingszone, een controle van de intervenanten door gekwalificeerd personeel te worden georganiseerd om na te gaan of er geen personen besmet werden en om de verspreiding buiten deze zone te vermijden.

In geval van een positieve contaminatiemeting van een of meerdere intervenanten zullen deze naar een geschikte plaats (dichtbij maar buiten de risicozone) gebracht worden waar een uitwendige decontaminatie (ontkleden en afspoelen van besmette lichaamsdelen) kan gebeuren. Op advies van de arbeidsgeneesheer of van een deskundige in de stralingsbescherming kan er vervolgens een controle van de interne besmetting van de intervenanten georganiseerd worden, wanneer dit nuttig wordt geacht.

Na de interventie moeten alle intervenanten aan een dosimetrische evaluatie en een medisch onderzoek worden onderworpen. Ze zullen omstandige informatie krijgen m.b.t. het radiologische risico waaraan ze tijdens de interventie werden blootgesteld.

De controle van de besmetting van de teams en hun eventuele decontaminatie zullen door gekwalificeerd personeel worden uitgevoerd.

05 juin 2019

BIJLAGE A

1

TMR

Regelgeving van toepassing op het vervoer van gevaarlijke stoffen

Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de weg (ADR): http://www.unece.org/trans/danger/publi/adr/adr_e.html.

Reglement betreffende het internationale spoorwegvervoer van gevaarlijke goederen (RID), Aanhangsel C van het Verdrag betreffende het internationaal spoorwegvervoer (COTIF).: http://otif.org/en/?page_id=112.

Europees verdrag inzake het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren (ADN): http://www.unece.org/trans/danger/publi/adn/adn_e.html.

Technische instructies voor het veilig vervoer van gevaarlijke goederen door de lucht van de International Civil Aviation Organization (ICAO) : http://www.icao.int/safety/DangerousGoods/Pages/technical‐instructions.aspx.

De internationale maritieme code voor gevaarlijke goederen (IMDG) uitgegeven door de Internationale Maritieme Organisatie (I.M.O.): http://www.imo.org/en/OurWork/Safety/Cargoes/DangerousGoods/Pages/default.aspx.

Het FANC heeft, in samenwerking met de Algemene Directie Crisiscentrum van de FOD Binnenlandse Zaken en de diensten van de Federale Politie, een gedetailleerd informatiedossier opgesteld over het vervoer van radioactieve stoffen in België: http://fanc.fgov.be/system/files/informatiedossier_vervoer_radioactieve_stoffen.pdf.

05 juin 2019

BIJLAGE A

2

TMR

CATEGORIEN VAN COLLI EN ETIKETTERING

De categorie van het collo, die eveneens bepaalt welke etiketten dienen aangebracht te worden, wordt vastgesteld op basis van het maximaal dosistempo aan het oppervlak van het collo en de transportindex (TI).

Soort etiket Maximale dosistempo aan het oppervlak van

het collo Transportindex (TI) *

I‐ wit (etiket 7A) Niet meer dan 0,005 mSv/h 0

II‐geel (etiket 7B) Meer dan 0,005 en niet meer dan 0,5 mSv/h Niet meer dan 1

III‐geel (etiket 7C) Meer dan 0,5 en niet meer dan 2 mSv/h Niet meer dan 10

III‐geel (etiket 7C) Meer dan 2 en niet meer dan 10 mSv/h Meer dan 10

Onder exclusief gebruik ** of speciale overeenkomst * De TI van een collo is de numerieke waarde van het maximale dosistempo (in mSv/h) op een meter van het oppervlak

van het collo, vermenigvuldigd met 100. Voor de oververpakkingen wordt de TI bepaald als de som van de TI’s van de colli die hierin verpakt zitten, of door een directe meting, afhankelijk van het soort overpack. De waarde van de TI wordt steeds naar boven afgerond op de eerste decimaal, behalve indien deze lager is dan 0,05. In dat geval wordt de TI teruggebracht tot 0.

** Onder exclusief gebruik wordt verstaan het gebruik van een voertuig of een grote container door een enkele afzender waarbij alle laad‐ en loshandelingen voor, tijdens en na het vervoer overeenkomstig de aanwijzingen van de verzender of de geadresseerde worden uitgevoerd.

Op de uitgezonderde colli 8 (UN 2908, 2909, 2910, 2911, 3507) dienen geen reglementaire vervoersetiketten op de buitenwanden van de colli te worden aangebracht. Wel dienen de collo gemarkeerd te worden met het UN‐nummer.

Op de andere colli moeten minstens twee etiketten worden aangebracht op de buitenwand van de colli op twee tegenovergestelde zijden; deze zijn van het type 7A, 7B of 7C (I‐wit, II‐geel of III‐geel) afhankelijk van de criteria bepaald in bovenvermelde tabel.

In het geval van splijtstoffen (UN 2977, 3324, 3325, 3326, 3327, 3328, 3329, 3330, 3331 et 3333), moet elk collo dat deze stoffen bevat in hoeveelheden die boven de waarden liggen die bepaald werden in de regelgeving, evenals de oververpakkingen van deze colli, voorzien zijn van een etiket 7E naast elk van de etiketten 7A, 7B of 7C.

Bijkomende risico’s Voor de stoffen met, naast het radioactief risico, bijkomende risico’s, dienen er, naast deze etiketten die voorzien zijn voor de klasse 7, de overeenkomstige etiketten van deze bijkomende risico’s worden aangebracht. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de nummers UN 2977 en 2978 waarvoor de bijkomende risico’s van de klassen 6.1 (toxische stoffen) en 8 (bijtende stoffen) door het risico op het vrijkomen van fluorwaterstofzuur (HF) gesignaleerd moet worden door middel van de etiketten « toxische stoffen » en « Bijtende stoffen ».

8 Deze colli zijn vrijgesteld van de specifieke voorschriften vermeld in de regelgeving voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, onder de

voorwaarden vermeld in deze regelgeving.

05 juin 2019

BIJLAGE A

3

TMR

INTERPRETATIE VAN DE ETIKETTERING EN MARKERING VAN DE COLLI

1. Etiketten van klasse 7

Dosistempo

bij contact

Dosistempo op 1m

Vermelding op de etiketten

De etiketten vermelden : ‐ het radionuclide; ‐ de activiteit; ‐ de transportindex (enkel op de etiketten 7B en 7C).

Interpretatie van de waarde van de transportindex (TI) vermeld op het etiket

Onder voorbehoud van het feit dat de TI correct werd bepaald en door de verzender werd vermeld, dient het dosistempo (in mSv/h) op een afstand van een meter van het oppervlak van het collo te liggen tussen de waarde TI/100 en de waarde (TI‐0,1)/100. Een aanzienlijk hogere waarde dan TI/100 betekent dat het collo en/of de afscherming ervan beschadigd zijn, een veel lagere waarde dan (TI‐0,1)/100 kan betekenen dat de bron niet meer in zijn verpakking/afscherming zit. Wanneer de TI gelijk is aan 0, dan moet het dosistempo op 1 m 0,5 µSv/h of minder bedragen.

≤ 0,5 mSv/h ≤ 10 µSv/h et

7B

≤ 5 µSv/h ≤ 0,5 µSv/h et

7A

7E

Splijtstoffen

≤ 10 mSv/h Voor vervoer onder exclusief gebruik

≤ 2 mSv/h ≤ 0,1 mSv/h et

ou

7C

05 juin 2019

BIJLAGE A

4

TMR

2. Markering (UN nummers) van de colli

UN‐NR. OFFICIËLE VERVOERSNAAM EN BESCHRIJVING TYPE

2908 RADIOACTIEVE STOFFEN, LEGE VERPAKKINGEN ALS UITGEZONDERDE COLLI UITGEZONDERD

2909 RADIOACTIEVE STOFFEN,VOORWERPEN GEFRABICEERD UIT NATUURLIJK URAAN, VERARMD URAAN OF NATUURLIJK THORIUM, ALS UITGEZONDERDE COLLI

UITGEZONDERD

2910 RADIOACTIEVE STOFFEN, BEPERKTE HOEVEELHEDEN IN UITGEZONDERDE COLLI UITGEZONDERD

2911 RADIOACTIEVE STOFFEN, TOESTELLEN OF VOORWERPEN IN UITGEZONDERDE COLLI UITGEZONDERD

2912 RADIOACTIEVE STOFFEN MET LAGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA‐I), niet splijtstoffen of splijtstoffen uitgezonderd

LSA

2913 RADIOACTIEVE STOFFEN, OPPERVLAKTEBESMETTE VOORWERPEN (SCO‐I OF SCO‐II), niet splijtstoffen of splijtstoffen uitgezonderd

SCO

2915 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE A niet in speciale vorm, niet splijtstoffen of splijtstof uitgezonderd

Type A

2916 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE B(U), niet splijtstoffen of splijtstof uitgezonderd

Type B(U)

2917 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE B(M), niet splijtstoffen of splijtstof uitgezonderd

Type B(M)

2919 RADIOACTIEVE STOFFEN ONDER SPECIALE OVEREENKOMST, niet splijtstoffen of splijtstof uitgezonderd (in deze gevallen kan IT groter dan 10 zijn)

SPECIALE OVEREENKOMST

2977 RADIOACTIEVE STOFFEN, URAANHEXAFLUORIDE, SPLIJTSTOF UF6

2978 RADIOACTIEVE STOFFEN, URAANHEXAFLUORIDE, niet splijtstof of splijtstof uitgezonderd UF6

3321 RADIOACTIEVE STOFFEN MET LAGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA‐II), niet splijtstoffen of splijtstoffen uitgezonderd

LSA

3322 RADIOACTIEVE STOFFEN MET LAGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA‐III), niet splijtstoffen of splijtstoffen uitgezonderd

LSA

3323 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE C, niet splijtstoffen of splijtstof uitgezonderd Type C

3324 RADIOACTIEVE STOFFEN MET LAGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA‐II), SPLIJTSTOFFEN LSA

3325 RADIOACTIEVE STOFFEN MET LAGE SPECIFIEKE ACTIVITEIT (LSA‐III), SPLIJTSTOFFEN LSA

3326 RADIOACTIEVE STOFFEN, OPPERVLAKTEBESMETTE VOORWERPEN (SCO‐I OF SCO‐II), SPLIJTSTOFFEN

SCO

3327 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE A SPLIJTSTOFFEN, NIET IN SPECIALE VORM Type A

3328 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE B(U), SPLIJTSTOFFEN Type B(U)

3329 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE B(M), SPLIJTSTOFFEN Type B(M)

3330 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE C, SPLIJTSTOFFEN Type C

3331 RADIOACTIEVE STOFFEN ONDER SPECIALE OVEREENKOMST, SPLIJTSTOFFEN (in deze gevallen kan IT groter dan 10 zijn)

SPECIALE OVEREENKOMST

3332 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE A, IN SPECIALE VORM, niet splijtstoffen of splijtstof uitgezonderd

Type A

3333 RADIOACTIEVE STOFFEN IN COLLI VAN TYPE A, IN SPECIALE VORM, SPLIJTSTOFFEN Type A

05 juni 2019

BIJLAGE B

VRS

B1

TYPE COLLO

Uitgezonderd colli: 2908 2909 2910 2911

Type A colli: 2915 3332

Type B(U) of B(M) colli: 2916

05 juni 2019

BIJLAGE B

VRS

B2

Industriële colli: 2912

Niet verpakte radioactieve stoffen: 2913

Splijtbare stoffen bestemd voor de splijtstofcyclus:

2977 3324 3327

05 juni 2019

BIJLAGE B

VRS

B3

TYPE VERVOER

Vervoer medische radio‐isotopen: 2910 2915

Vervoer industriële gammagrafie: 2916 3332

Vervoer verrijkte UF6 in cilinders type 30B: 2977

05 juni 2019

BIJLAGE B

VRS

B4

Vervoer natuurlijke UF6 in cilinders type 48Y: 2978

Vervoer gebruikte splijtstof of afval afkomstig van de verwerking van gebruikte splijtstof:

3328 3329

Vervoer UF6 in lege cilinders: 3507

HOOFDSTUK I: STRALINGS-BESCHERMINGS-ELEMENTEN

Documents

Transcript of HOOFDSTUK I: STRALINGS-BESCHERMINGS-ELEMENTEN