Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Hoofdstuk 8

Leiderschap

Management van gedrag

Dia 8.2

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Dia 8.3

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Definities van leiderschap

• Leiderschap gaat over verschil maken.• Het omvat het veranderen van een organisatie en het

kiezen voor een bepaald alternatief.• Het is afhankelijk van de ontwikkeling van anderen en de

inspanningen die men levert om bepaalde taken uit te voeren. Useem

• Leiderschap is een combinatie van voorbeeldfunctie, overtuiging en dwang, zodat mensen dingen gaan doen die ze anders niet hadden gedaan. Adair

Dia 8.4

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Onderscheid tussen management en leiderschap

Een manager• stuurt aan• onderhoudt• is gericht op systemen en

structuren• vertrouwt op controle• let op het bedrijfsresultaat• doet dingen op de juiste

wijze

Hollingsworth

Een leider• vernieuwt• ontwikkelt• is gericht op mensen• wekt vertrouwen• kijkt naar de toekomst• doet de juiste dingen

Dia 8.5

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Interactie van behoeften in groepen

Figuur 8.2Bron: Adair, J., Action-Centred Leadership, Goewe Press (1979), blz.10.

Dia 8.6

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Belangrijke dimensies van leiderschap

Figuur 8.3

Dia 8.7

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Algemene classificatie van leiderschapsstijlen

• Autoritaire (of autocratische) stijl

• Democratische stijl

• Laissez-fairestijl

Dia 8.8

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Invloeden op de leiderschapskeuze

• Krachten in de manager

• Krachten in de ondergeschikte

• Krachten in de situatie

Tannenbaum en Schmidt

Dia 8.9

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Contingentiemodellen van leiderschap

Enkele van de belangrijkste modellen:

• Gunstigheid van de leiderschapssituatie (Fiedler)

• Kwaliteit en acceptatie van het besluit van de leider (Vroom en Yetton)

• De pad-doeltheorie (House)

• Taakbereidheid van ondergeschikten (Hersey en Blanchard)

Dia 8.10

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

De pad-doeltheorie

Figuur 8.6

Dia 8.11

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Transactioneel leiderschap

• Gebaseerd op legitiem gezag binnen de bureaucratische structuur van de organisatie

• De nadruk ligt op het verduidelijken van doelen en doelstellingen, taken en resultaten, en beloningen en sancties

• Gericht op het eigenbelang van ondergeschikten

• Gebaseerd op een uitwisselingsproces en relaties van wederzijdse afhankelijkheid: ‘Ik geef jou dit, als jij dat voor mij doet’

Dia 8.12

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Transformationeel leiderschap

• Een proces waarmee men ondergeschikten extra probeert te motiveren

• De nadruk ligt op het ontwikkelen van een visie voor de organisatie en het vermogen van de leider om de hogere idealen en waarden van ondergeschikten aan te spreken, en een gevoel van rechtvaardigheid, loyaliteit en vertrouwen te wekken

• Het transformeren of veranderen van de prestaties of resultaten van de organisatie

Dia 8.13

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

Macht en invloed

• Beloningsmacht

• Afgedwongen macht

• Legitieme macht

• Referentiemacht

• Expertisemacht

French en Raven

Dia 8.14

Mullins: Management van gedrag – Individu, team, organisatie © Pearson Education Benelux 2007

De leiderschapsrelatie

Welke benadering op leiderschap we ook nemen, het belangrijkste blijft de leiderschapsrelatie en de manier waarop de leider het gedrag en handelen van anderen beïnvloedt.