Hoe zal het BVD programma in België er uit zien? · in afmest:15 euro Kalvermesterij Duitsland...
Transcript of Hoe zal het BVD programma in België er uit zien? · in afmest:15 euro Kalvermesterij Duitsland...
1
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
1
Hoe zal het BVD programma in België er uit
zien?Dr. Stefaan Ribbens
2
DGZ is dé betrouwbare partner van de Vlaamse veehouder ommet gezonde dieren op duurzamewijze veilig voedsel te produceren.
Onze missie
2
3
Organisatiestructuur
Gezondheidszorg
Identificatie & Registratie
Laboratorium
Herkauwers
Varkens
Pluimvee
Diagnostici
4
Gezondheidszorg herkauwers - #1
- 1
Guido BertelsKleine herkauwers
Guido BertelsKleine herkauwers
Hans Van Loo AbortusprotocolHans Van Loo Abortusprotocol
Stefaan RibbensBVD
Stefaan RibbensBVD
Koen De BleeckerTeamleider
Koen De BleeckerTeamleider
Annelies GoolaertsIBR
Annelies GoolaertsIBR
Jo MarisVeepeiler Rund
Jo MarisVeepeiler Rund
Lien MerchiersParatuberculoseLien MerchiersParatuberculose
Eva Van MaelKleine herkauwers
Eva Van MaelKleine herkauwers
Jozefien CallensBVD
Jozefien CallensBVD
3
5
Diagnostici
Cora MiryTeamleider
Diagnosticus varkens
Cora MiryTeamleider
Diagnosticus varkens Marieke StrubbeRundveeMarieke StrubbeRundvee
Annick GryspeerdtPluimvee & paardenAnnick GryspeerdtPluimvee & paarden
Emily RollyVarkensEmily RollyVarkens
Katrijn RosiersHistologieKatrijn RosiersHistologie
Programma?
STOP BVD!
Waarom?
Hoe?
Wanneer?
Wat?
4
7
Diergezondheid
Infectiedruk immuniteit (afweer)
Infectieziekten (bestrijding en preventie)
Diagnose (curatief) PREVENTIE programma’s
Evaluatie (behandeling of anders) vrijwillig verplicht
Dierziekten richten naar preventie!
BVD!!!
8
Waarom BVD-bestrijden?Probleem: meerdere oorzaken
LADENKAST
• Elk schuifje = probleem
• BVD: de grootste lade?
• IBR, …
• Koecomfort & hygiëne
• Voeding, mineralen
• ……….Wanneer te veel schuifjes open
5
9
Waarom BVD bestrijden?
KAST VALT OM:
gezondheidsproblemen
productie daling STERFTE !
10
• Op dit ogenblik geen wetmatige aanpak!• Geen gestructureerd bestrijdingsprogramma
maar VRIJWILLIG• Enkel wet op koopvernietiging:
‐ Koopvernietiging kan ingeroepen worden als 2 antigen positieve resultaten met min 21 dagen tsstijd kunnen voorgelegd worden (beiden uitgevoerd binnen de 30 dagen na aankoop dier)
• MAAR: technieken en mogelijkheden voor vrijwillige BVD aanpak bestaan!
• Werkt een vrijwillige aanpak goed? NEEN…
Huidige wetgevende ondersteuning
6
BVD bestrijding België = vrijwillig
Vlaanderen: ~18.000 bedrijven –1.5 miljoen rundvee
~ 45 à 50% met actieve circulatie van BVD?( PREVET: Sarrazin et al., 2012 http://dx.doi.org/10.1016/j.prevetmed.2012.07.005)
Bewijs van BVD-dragers 2011-2012
210.157 runderen op besmette bedrijven!n=1.356 bedrijven
SCHADE ENORM!!! (15.200.000 euro per jaar?)
ONDERSCHATTING!!!
7
Een willekeurig geval (BWB stier)…
1
2
35
4
1. Geboorte:
15/09/2008
2. Detectie
03/02/2010
5. Nog steeds in leven
19/01/2012
De principes van BVD-bestrijding
• BVD-oormerken (antigeen)• Jongveevenster (antistoffen)
Monitoring
• Opsporen en direct verwijderen antigeen POS dieren
• BVD-oormerken en screenen
Verwijder dragers
• Aankoopprotocol
• Drachtig vee beschermen van direct en indirecte contacten
Bioveiligheid
8
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Hoe ontstaan dragers?
Drager
Drager
Dag 0-125 van dracht
9
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Drager
Drager
Direct/indirect
As
As
BVD Drager
= Persistent virus POS
= Virusfabriek
Ag
10
19
Acute infectie
(TI)
• subklinisch
• Ernstig acuut BVD verloop, bloedingen, ademhalingsstoornissen, Immunosuppressie
• Onvruchtbaarheid, verlengde besmetting sperma stier
Foetale infectie
• Verwerpingen
• Aangeboren aandoeningen, neonatale infectie
• Normaal kalf met antistoffen
Persistente infectie
DRAGER
• Achterblijvers, sterfte
• Schijnbaar ‘Normaal’
• Mucosal Disease (acuut, chronisch, herstel, uitgestelde vorm)
Verloop
20
• Elke 18 uur – nieuwe generatie met hoge mutatiefrequentie
• Alle excreties: 10 miljoen viruspartikels/g secreet !!!
• 1 drager besmet gemiddeld 20 andere dieren !
• 50% ‘lijkt gezond’, meerderheid sterft eerste levensjaar (10% > 2 jaar)
BVD -drager = grote virusfabriek!
Permanente uitscheiders = DRAGERS ± 1% runderen
11
21
Leeftijd of productiestadium Mogelijke gevolgen infectie BVD
Kalveren jonger dan 2 maanden
indien onvoldoende biest: fatale darmontsteking eventueel in combinatie met slijmvliesletselsindien voldoende biest: milde diarree
Kalveren ouder dan 2 maanden en jongvee
diarree (waterig tot bloederig)ademhalingsstoornissensymptoomloos
IPI runderen (=BVD drager) Mucosal disease (indien cytopathogene stam)
BVD= ernstige problemen!
22
Leeftijd of productiestadium Mogelijke gevolgen infectie BVD
Volwassen (niet drachtig) acute diarreesymptoomloos
Volwassen (<120 dagen dracht)
acute diarreesymptoomloosembryonale sterfte/abortus van het kalfcongenitale afwijkingen van het kalfIPI kalf (=DRAGER)
Volwassen (100-150 dagen dracht)
acute diarreesymptoomloosabortus van het kalfcongenitale afwijkingen het kalfmogelijkheid IPI kalf
Volwassen (>120 dagen dracht)
acute diarreesymptoomloosabortus/congenitale afwijkingen/geen effectenopmerking: indien het kalf geboren wordt, dan is het positief op BVD-antistoffen
BVD= ernstige problemen!
12
23
• IMMUNOSUPPRESSIE = ondermijning actieve en passieve immuniteit‐ ↓B-cellen‐ ↓T-cellen (helper & cytotox.)‐ ↓ neutrofielen‐ Gestoorde afdoding van bacteriën‐ ↓ chemotaxis‐ ↓ proliferatie lymfocyten‐ ↓ Immunglobine secretie
• Secundaire – co-infecties !!!• Beeld van AIDS-patiënt (geen afweer)
BVD = Dé afweer KILLER
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Inschatting Assumpties8.8 m CHF (95% BI: 5.5-12.9 m CHF)
Schade BVD voor Zwitserse rundveepopulatie in 2011
10-44 miljoen US$ per miljoen kalvingen in Amerika
Gemiddelde schade per kalvingin Amerika tgv BVD
40-50 miljoen Noorse kronen per jaar
Jaarlijkse nationale schade in Noorwegen voor de start van BVD-bestrijding
20 miljoen US$ per jaar Schade in Denemarken in 1992 bij 34% actief besmette bedrijven
Herverdientijd Ierland 0.5 tot 1.2 jaar
Herverdientijd voor Ierse sector door nationaal programma in vergelijking met schade BVD
Geraamdeschadeoplandniveau
13
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Inschatting Assumpties Opmerkingen19-600 € per koe per jaar
Melkproductiedaling, verminderde vruchtbaarheid, groeivertraging, verhoogde gevoeligheid andere ziekten, vervroegde afvoer en sterfte jongvee
Gemiddelde kosten bij een BVD-uitbraak
88 € per koe per jaar
Berekening schade ten gevolge van BVD op een onderzoeksbedrijf in Ierland
‘Conservatieve inschatting’ zonder rekening schade jongvee!
Schadeopeenmelkveebedrijf
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Inschatting Assumpties Opmerkingen40-44 € per koe per jaar Afweerdaling jongvee (7%),
groeivertraging, aangeboren afwijkingen (5%), BVD-dragers (19%), dragers onder vaarzen of volwassen vee (16%), verwerpingen (9%) en verminderde vruchtbaarheid (44%)
Schade BVD op zoogkoeienbedrijf in Ierland (Opmerking, niet te vergelijken met BWB intensief vleesvee gezien geringere economische waarde kalf tov BWB!!)
40.000 tot 100.000 US$ Uitbraken virulente stammen in Amerikaanse bedrijven
Meerwaarde van BVD vrij kalf in afmest :15 euro
Kalvermesterij Duitsland
Schade van IPI 572-1350 euro Inherente schade van één BVD-drager, zonder secundaire schadekosten
Negatieve gevolgen: +15% ziekte, +40% griep + 50% aanvangsbehandeling, groeivertraging; globaal -6.8-22.6 kg slachtgewicht
Negatieve gevolgen van drager op afmestbedrijf
Schadeopeenvleesveebedrijf
14
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Dragers (in mindere mate ook TI) besmetten drachtig vee
Betrouwbare, economische en vroege detectie elimineert BVD
BVD op een bedrijf
15
BVD op een bedrijf, één jaar later
BVD op een bedrijf, nog één jaar later
- Uitbraak in koppel met weinig afweerstoffen:
> €500 per koe
- Viruscirculatie op gemiddeld melkveebebedrijf
> €60-90 per dier/jaar
16
32
Verwijder dragers consequent !
??????
???
17
33
BVD oormerk Primo identificatieoormerken met oormerkfunctie
(Allflex Senior Ultra TST) + bijhorende plaatsingsmateriaal en documenten
Analyse van BVD Ag op oorweefsel
Voordeel van deze methode: Staalname snel en eenvoudig
Betrouwbare analyse en éénduidige interpretatie
Geen fouten in identificatie dier
Geen interferentie met biestmelkantistoffen
Er wordt geen basiskost gerekend bij analyse earnotch!
VROEGE DETECTIE!!!
Voordelen van de BVD oormerken
Testen nieuwgeborenen!
Ag NEG
Ag NEG
Ag NEG
Ag NEG
Nieuwgeborenen Moeder
Levenslang
Geen drager Certificatie op basis van neg
nakomelingenonderzoek
18
Vroege detectie drager!
Drager ELIMINEER
VIRUSBRON !!!
?
Controle moeder voor antigeen
Ag POS
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
19
Totaal aanpak BVD (‘trage methode’)
Test alle nieuwgeborenenmet ear‐notch staalnamegedurende twee jaar
Test alle aankopen Ev. vaccinatie BVD
Earnotch AgNEG
Earnotch AgPOS
Moederdierenzijn NEG
OPRUIMEN DRAGER +Testen moeder met Ag ELISA
Evaluatie na 2 jaar ‐> controle volledigheid screening via stallijst!
Testen moederdiermet Ag ELISA bloed+ ev. opruim
MONITORING(Jongveevenster)
+Kalveren aangekochte drachtige dieren
38
• Op vraag van de SEKTOR!• BASIS:
‐ Systematisch testen van nieuwgeborenen (bij voorkeur met earnotch)
‐ Vermijden dat BVD-dragers in handel komen‐ BVD-databank
• Streefdatum 1 januari 2015
BVD programma
20
Stap 1 Stap 6
Stap 1:
- Communicatie
- BVD-databank uitwerken
- Beperking reguliere oormerken
- Voorbereiden KB
- Publicatie KB
Publicatie KB
Stap 3 Stap 4 Stap 5Stap 2
KB van kracht
Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 6
Publicatie KB
KB van kracht
Start BVD oormerken
Blokkeren BVD-dragers
Geen verplichte afvoer …
12 / 24 maand? Stap 4 Stap 5
21
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6
Publicatie KB
KB van kracht
Start BVD‐oormerken
12 / 24 maand?
Blokkeren BVD‐dragers
Vrijwillige bedrijfscertificatie
Individuele certificatie voor verkoop
Verplicht afslachten BVD‐dragers
22
Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6
Publicatie KB
KB van kracht
12 / 24 maand?
Testen van alle dieren die nogniet werden getest
Verplichtebedrijfscertificatie
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
2014 2015
Simulatie aantal geanalyseerde BVD oormerken
Aantal geboorten Aantal TST oormerken
BVD verplichting
?
Stap 1 Stap 2
BVD dierstatus
23
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
0
200.000
400.000
600.000
800.000
1.000.000
1.200.000
1.400.000
1.600.000
1.800.000
2.000.000ja
nfe
bm
rtap
rm
ei jun jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan
feb
mrt
apr
mei jun jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan
feb
mrt
apr
mei jun jul
aug
sep
okt
nov
dec
2014 2015 2016
Simulatie BVD certificatie
Aantal geboorten Aantal TST oormerken Vordering certificatie
Bestellingen op 681 rundveebedrijven
0500
10001500200025003000350040004500
maa
rt
april
mei
juni juli
augu
stus
sept
embe
r
okto
ber
nove
mbe
r
dece
mbe
r
janu
ari
febr
uari
maa
rt
april
mei
juni juli
augu
stus
2012 2013
Figuur 1: Aantal bestellingen BVD-oormerken per maand vanaf maart 2012 (DGZ-Vlaanderen).
42.272
24
BVD antigeen analysen oormerk op 609
bedrijvenFiguur 2: Evolutie van het aantal analyses op oormerkweefsel per week (DGZ-Vlaanderen).
20.262
Geografische verdeling oormerken
25
Opgespoorde BVD-dragers
0
20
40
60
80
1 2 3 4 5 6 7 12 13
Aant
al b
edrij
ven
Aantal gedetecteerde dragers
Staalname en verzending
Geboorte
0 73 30Gekoeld
Max 4°c
3 weken
ZO SNEL MOGELIJK
=VROEG RESULTAATWet
Primo oormerk
26
Staalname en verzending in programma
Geboorte
0 73 10 -14 dGekoeld
Max 4°c
3 weken
VROEG TESTEN =
NOODZAAK
doorlooptijd
ENKEL IN HANDEL
ALS CERTIFICAAT
OOK STIERKALVEREN
52
• Elke drager die op nu nog een bedrijf staat = enorme schade en continu risico!!!
• Terugverdientijd voor BVD gemiddeld 1.5 jaar op melkveebedrijf
• Meer BVD drager vrij gecertificeerde dieren• Meerwaarde vroege starters (vraag naar vrije
dieren en vrije bedrijven)• Vermijden stock reguliere oormerken• BVD-oormerken = beste vorm van
MONITORING!!!
Waarom nu al starten?
27
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
BVD dragers (& in minder mateTI) besmetten drachtig vee
Betrouwbare, economische en vroege detectie van dragers
elimineert BVD
BVD oormerken = systematisch en vroeg opsporen dragers
Samen BVD bestrijden!
STOP BVD!
Waarom?
Hoe?
Wanneer?
Wat?
28
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw