Hoe ga je als (welzijns)ondernemer om met gebruikers: van cliënt … 06 22 Ondernemen in Per… ·...
Transcript of Hoe ga je als (welzijns)ondernemer om met gebruikers: van cliënt … 06 22 Ondernemen in Per… ·...
1
Hoe ga je als (welzijns)ondernemer om met
gebruikers: van cliënt naar klant?
Studiedag “Ondernemen in perspectief 2020”
Antwerpen, Vlaams Welzijnsverbond, 22 juni 2012
Eric Goubin
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
2
Evolutie van de relatie
organisatie/cliënt,
gespiegeld aan evoluties
bij de overheid en in het bedrijfsleven
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Vanaf jaren vijftig: Weberiaanse benadering (Weber, 1947)
focus op aspecten zoals het compartimenteren van diensten,
specialisatie, standaardisatie, routinematige aanpak in het
dienstverlenende productieproces.
Louter rationele benadering: loskoppelen van emoties en
gevoelens. Kostenefficiëntie als centrale leidraad.
Veel aandacht voor het beperken van fouten, fraude, nonchalance,
opportunistisch gedrag van burgers/cliënten/klanten.
Gaat uit van idee dat een samenleving best functioneert op basis
van beslissingen door gekwalificeerde politici/bestuursleden
/topdirecteurs en dito medewerkers.
Ook nu werken sommige instellingen soms nog +/- binnen deze
Weberiaanse positionering.
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
In de loop van de jaren zeventig:
geleidelijke aandacht voor klantgerichtheid
Groeiende kritiek op Weberiaanse benadering als rigide
organisatie, gekenmerkt door proceduralisme en de
onbekwaamheid om burgers/cliënten/klanten te behandelen als
mensen met eigen voorkeuren en gevoelens.
Ondertussen ontdekte de privésector meer en meer het belang van
klantgerichtheid, wat ook overheid en socialprofitsector onder druk
zette om zelf mee in die richting te gaan.
Deel van het publiek (68’ers) eist inspraak op, wat leidt tot
experimenten.
4
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
In de loop van de jaren tachtig: Managerialism
aan de orde in de periode toen Ronald Reagan president van de
Verenigde Staten was.
beklemtonen van “financial and managerial performance”.
Sterk geloof dat oplossingen uit de privésector (ook) geschikt zijn
voor management in de overheids- en socialprofitsector.
5
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Jaren negentig: “New Public Management” (Osborne & Gaebler, 1992)
Verder bouwend op het Managerialism
Overheid: burgers niet langer bekeken als “subjects of the state”
maar als klanten: “clients”.
Overheidsbeleid van het burgers doen naleven van de wet naar een
dienstverlenende ingesteldheid ten opzichte van die burgers.
“Customer-driven government”: socialprofitsector en overheid
moet de mensen benaderen en behandelen als klanten.
Mikt overigens ook op rationalisering: het beperken van omvang en
kosten van de instelling, gekoppeld aan een betere performantie.
Klantgericht werken, en méér doen met minder middelen, daar ligt
hier de kern.
Andere sleutelwoorden: transparantie, klantvriendelijkheid en
daarmee gepaarde gaande detecteren van en tegemoet komen aan
de vraag/de behoeften van de klanten. 6
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
De Verenigde Staten waren onder president Clinton, en meer
specifiek binnen de bevoegdheid van vice-president Al Gore, bij de
allereersten om de principes van New Public Management om te
zetten in beleid. De meeste westerse landen zouden volgen.
New Public Management werd zowat de norm voor
overheidsmanagement, wat zich deels mee doorzette in
socialprofitmanagement.
Parallel met deze ontwikkelingen waren er in samenleving en
economie zeer sterke technologische ontwikkelingen (o.a.
internet).
7
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Begin 21e eeuw: voorzichtige erkenning van het
individu als actieve, veelzijdige persoonlijkheid
Groeiend besef dat je mensen niet alleen als klant kan benaderen,
hoewel hier toch wel het accent blijft liggen.
Inzicht in verschillende standpunten:
(als kiezer)
(als onderdaan (“subject of the state”): iemand die de wet moet gehoorzamen)
als klant (“customer”) van dienstverlenende instellingen. De mensen verwachten
het ook om volwaardig als klant behandeld te worden => onder invloed van “New
Public Management”
als participant / burger: iemand die -binnen bepaalde begrenzingen- kan
meedoen aan beleidsvorming, in functie van het bekomen van:
Draagvlak
Kwaliteitsbevordering
Afstemmen van aanbod op noden
8
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
9
Cliënt wordt klant wordt participant:
een praktijkvoorbeeld
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Het 7E-Model
4 E's van de Britse Sustainable Development Council
3 extra E’s toegevoegd door Change Designers
Gebaseerd op praktijkonderzoek i.v.m. sociale marketing
engage: het betrekken van de doelgroep om andere doelgroepleden te bereiken
encourage: het geven van incentives, beloningen, subsidies, fiscale voordelen, ...
enable: het voorzien van begeleidende maatregelen of ondersteunende wetgeving
exemplify: het presenteren van rolmodellen die het voorbeeld geven of het
voortouw nemen.
enlighten: het geven van informatie en kennis (wanneer informatie geven
aanleren wordt, spreken we van educate)
enthuse: het enthousiasmeren van de doelgroep voor het beleidsthema of de
beleidsmaatregel
experience: het bieden van een goede ervaring.
=> De inzet van zo veel mogelijk hefbomen vergroot de succeskansen
van je communicatieactie
10
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
OCMW Sint-Pieters-Leeuw
– Dienst Warme Maaltijden
Verhuis naar nieuw woonzorgcentrum
Nieuwe keuken
Nieuwe wijze van maaltijdbereiding: “ontkoppeld koken”
Van 5 dagen op 7 warm aan huis, naar “koud bedeeld”
3 dagen per week (met maaltijden voor 7 dagen per
week)
Vrees: sterke daling van cliënteel
12
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Oorspronkelijk plan:
Infomomenten personeel
Publieksflyer met uitleg
Maatschappelijk assistent voor face-to-face uitleg en
opvang van vragen
=> accent op informeren
13
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Experiment
Als één van de pilootprojecten in het kader van een
Memori-onderzoek naar communicatie met
kansengroepen
Toepassen van het beproefde 7E-model
Veronderstelt grondige analyse van product/dienst
evenals kennis, houding en attitude van de cliënt/klant
én zijn omgeving
D.m.v. interne brainstorming + gesprekken met
referentiepersonen, op zoek naar weerstanden e.a.
aandachtspunten
14
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Weerstanden
Opgewarmde kost / minder kwaliteit
Perceptie (zowel bij doelgroep als bij personeel):
van menselijk naar industrieel
Intellectuele / technologische drempel: de microgolfoven
15
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
7E model in de praktijk:
Engage: Personeel (infomoment & testmaaltijd)
sleutelfiguren (vnl. eerstelijns gezondheidszorg) e.a.
contactpersonen van de gebruikers
Encourage door: te laten proeven
informatief huisbezoek van de maatschappelijk assistent
Hulp aan huis gedurende de eerste weken
Enable: gratis microgolfoven ter beschikking stellen
stappenplan voor de bereiding van de maaltijd door
pictogrammen ;
Info op de verpakking van de maaltijd
contactgegevens binnen handbereik (placemat of magneet)
16
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Exemplify:
?
(bvb. door getuigenissen => storytelling)
Enlighten:
Flyer over dienstverlening (ook voor sleutelfiguren)
Artikel in gemeentelijk infoblad
Infomoment
Telefonische ondersteuning
Enthuse:
Openkeukendag
“Koude lijn” klinkt negatief => slogan “Wie staat er voor u aan het
fornuis?”
Experience:
Laten proeven, zodat iedereen overtuigd is van smaak &
kwaliteit
17
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Resultaat?
(slechts) beperkte afname cliënteel
(ruim) compenserende toename met nieuw cliënteel
algemeen gevoel van tevredenheid/draagvlak omwille
van nauw betrekken publiek + voorzien van
klantvriendelijke ondersteuning (vnl. in de
overgangsfase)
=> betrekken van cliënt/klant als participant in functie
van het bekomen van:
Draagvlak
Kwaliteitsbevordering
Afstemmen van aanbod op behoeften
18
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
19
5 (vast)stellingen
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
1: De verhouding welzijnsorganisaties / burger is in evolutie:
cliënt wordt klant wordt participant
2: De welzijnssector mikt nog te veel op een “breed” publiek
3: Het is zaak noden en drempels te herkennen, te kennen én
te erkennen
4: Sociale marketing is een proces, in interactie met je
doelgroepen
5: Vinden & gevonden worden: communicatie is meer dan “je
bekend maken”
20
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
21
Voor wie meer wil…
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
22 www.communicerenmetarmen.be
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
23
Bedankt voor uw aandacht!
Volg ons op:
www.memori.be
www.lessius.eu
Alsook op LinkedIn, Twitter, Facebook, Netlog…
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
24
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?
Wie zijn potentiële klanten?
Hoe detecteer je noden van klanten?
Hoe maak je je bekend bij potentiële klanten?
Hoe ken je je klanten?
Hoe ga je om met klanten?
Hoe onderhandel je met klanten?
25
Workshop 3 - Van cliënt naar klant?