hapinieuwsmaart 2012 | jaargang 32 nr13

Feest in huize Hapin! Onze stichting bestaat dit jaar veertig

jaar. Al vier decennia lang zien de Papua’s zich door u gesteund.

Dat vieren we met een jubileumeditie van de nieuwsbrief. Hierin

gaan we terug in de geschiedenis, naar hoe het allemaal begon.

Welke enthousiaste vrijwilligers stonden er aan de wieg van Hapin

en wat waren hun drijfveren? Ook hebben we oud-directeur

Wietse Tolsma bereid gevonden om te schrijven over een project

dat hem in alle jaren dat hij werkzaam was voor Hapin het meest

is bijgebleven.

Dit jaar is het ook vijftig jaar geleden dat zo’n honderd tot

tweehonderd Papua’s uit Nederlands Nieuw-Guinea wegvlucht-

ten en naar Nederland kwamen. De Papua-gemeenschap bestaat

inmiddels uit zo’n drie generaties die geruisloos zijn geïntegreerd

in de Nederlandse samenleving, maar een sterke band met hun

thuisland hebben. Verschillende in Nederland wonende Papua’s

hebben een platform opgericht om dit gegeven niet ongemerkt

voorbij te laten gaan. U leest er alles over in deze nieuwsbrief.

Veertig jaar Hapin

JuBIleuMedItIe

Foto

: Fok

ke v

an S

aane

Op 23 februari 1972 werd in het Zeeuwse Veere de stich-ting Hulp aan Papua’s in Nood opgericht. dat gebeurde in de huiskamer van thera Beun-Voorstad die samen met Nicolaas Padding en Nicolaas Jouwe de drijvende kracht achter Hapin was. Nu, veertig jaar later, kijkt ze terug op die tijd.

“Ik heb vele jaren met veel plezier in en voor Nieuw-Guinea

gewerkt. Destijds was ik er van overtuigd dat de Papua’s op weg

naar zelfstandigheid werden geholpen. Des te groter was de schok

toen in 1969 de Act of Free Choice werd gehouden. Ik woonde

toen al weer een hele tijd in Nederland, maar had sterk het gevoel

dat we iets moesten doen. Een afvaardiging van Papua’s was naar

New York gegaan om voor het gebouw van de VN te demonstre-

ren. Op die manier probeerden ze de overdracht aan Indonesië

tegen te houden. Wij wilden hen een hart onder de riem steken,

dus gingen we aan de slag. In een recordtempo wisten we 155.000

handtekeningen en 80.000 gulden in te zamelen.”

Vanuit dit initiatief is Hapin geboren. In 1972 was de stichting

officieel een feit. In de akte van oprichting staat de doelstelling als

volgt omschreven. “Het behartigen van het welzijn van de in nood

verkerende autochtone bevolking van het voormalige Nederlands

Nieuw-Guinea, door haar alle mogelijke financiële, materiële en

morele steun te verlenen.” Die steun kwam er uit alle uithoeken

van het land. “We zamelden spullen in en stuurden die naar

uit de oude doos

“ We zamelden spullen in en stuurden die naar Papua. Kleding, linnengoed, speelgoed en medicijnen.”

Papua. Kleding, linnengoed, lesmateriaal, speelgoed en medi-

cijnen. Ze hadden daar niets. We schreven al onze kennissen

aan en zetten advertenties in kranten. Op een gegeven moment

gingen we zelfs het telefoonboek nabellen op zoek naar nieuwe

donateurs.”

Het geld werd aanvankelijk gestoken in weeshuizen en inter-

naten, maar ging ook naar vluchtelingen. Later breidde de

projecthulp zich uit en kregen studenten financiële steun. In die

dagen werd er ook flink gelobbyd. Politici en journalisten in bin-

nen- en buitenland werden opgeroepen om zich het lot van de

Papua’s aan te trekken. Ook de contacten met Papua’s over de

hele wereld werden warm gehouden. “We waren altijd bezig met

het schrijven van brieven”, zegt mevrouw Beun-Voorstad. “Dat

was soms echt nachtwerk. Onze gezinnen hebben er misschien

wel eens onder geleden, maar we voelden die noodzaak. Dat is

nu niet anders. Nog steeds denk ik dat de Papua’s in vrijheid

hun eigen keuzes moeten kunnen maken, en nog steeds denk ik

dat ze onze steun en hulp daarbij verdienen.”

“De Papua’s zijn geruisloos in de Nederlandse samenleving

opgegaan”, zegt mede-initiatiefnemer Vien Sawor. “Anders dan

de Molukkers waren we niet met velen, en daardoor vrij onzicht-

baar. Ik denk dat veel mensen in Nederland niet eens weten dat

er in ons land Papua’s wonen.” Toch is het een hechte groep,

met een sterke identiteit die altijd dichtbij de wortels is geble-

ven. “Of het nu mensen zijn die politiek actief zijn, of mensen

die via dans en muziek vasthouden aan hun cultuur, Papua is

nooit ver weg.”

Met 50jPiN wordt niet alleen teruggekeken, maar ook vooruit.

“Natuurlijk, we delen een geschiedenis waar veel verdriet in

zit”, zegt Sawor. “Maar we zijn ook een sterke groep die samen

wil werken, trots is op zijn afkomst en dat uitdraagt.” Vanaf mei

worden verschillende activiteiten georganiseerd, die gedurende

het jaar verder worden uitgewerkt. Van lezingen, debatten en de

uitgave van een boek tot flashmobs, dansvoorstellingen en een

sportdag. Ook komt er een speciale uitgave van de West Papua

Courier, het opinieblad over Papua. Dat staat voor de gelegen-

heid helemaal in het teken van Papua’s in Nederland, en zal

voor een groot deel over identiteit gaan.

Voor meer informatie over 50jPiN en de precieze agenda kunt

u de website www.papuasinnederland.nl raadplegen of hou

www.hapin.nl in de gaten.

Niet langer onzichtbaar

donateur van het eerste uur gezocht!

Paradijsvogels in de polderIn het kader van 50jPiN brengt Nancy Jouwe een fotoboek

uit met bijzondere portretten en verhalen van Papua’s in

Nederland. In Paradijsvogels in de Polder worden drie genera-

ties Papua’s belicht, in de hoop zo een einde te maken aan de

onzichtbaarheid van deze bevolkingsgroep. Het boek komt in

mei uit. Tegelijkertijd wordt in het stadhuis van Utrecht een

tentoonstelling ingericht met de fotoportretten uit het boek,

gemaakt door fotografe Bodil Anaïs.

U kunt Paradijsvogels in de Polder bestellen via KIT Publishers

(020-5688272 of publishers@kit.nl).

In 2012 is het vijftig jaar geleden dat een paar honderd Papua’s om politieke redenen vanuit Nieuw-Guinea naar Nederland vluchtten. Om dat te herdenken én te vieren heeft een aantal actieve Papua’s een platform in het leven geroepen. Onder de noemer ‘50 jaar Papua’s in Nederland’ (50jPiN) worden gedurende het hele jaar activiteiten georganiseerd.

Bent u een donateur van het eerste uur en steunt u Hapin al veertig jaar? Dan zijn we erg benieuwd naar uw fascinatie

met Papua. Als u het leuk vindt om in de HapiNieuws uw verhaal te doen, komen we graag met u in contact.

Dat kan telefonisch (030-2340012) of via een mailtje (hapin@hapin.nl).

HapiNieuws is het informatieblad van

Hapin voor (toekomstige) donateurs en

andere belangstellenden en verschijnt

3x per jaar.

Redactie: Marl Pluijmen, Sophie Schreurs

Foto’s: Hapin, Fokke van Saane

Vormgeving: Beeldspraak, Zwolle

Bestuur

Mw. W. Inggamer, voorzitter

Mw. Drs. M.M. te Rietmole, secretaris

Dr. R. v.d. Lustgraaf, penningmeester

Dr. G. Benedictus, Dr. A. Ipenburg,

D. Itaar, W. Westerbaan, leden

Mw. Th. Beun-Voorstad, erevoorzitter

Kantoor Hapin

Programme & Communication Manager/

Waarnemend directeur Sophie Schreurs

Financial Controller Reinier de Lang

Acceptgiro voor de adressering

De acceptgiro wordt gebruikt als adres-

drager. Uw gift vinden wij niet vanzelf-

sprekend maar is wel bijzonder welkom.

Stichting Hulp Aan Papua’s In Nood

Niasstraat 1, 3531 WR Utrecht

T 030 234 00 12

e-mail: hapin@hapin.nl

website: www.hapin.nl

Rekeningnummer: 44.40.72.470

t.n.v. Hapin te Utrecht

Een van die initiatieven die op mij grote in-

druk maakte was de Muliamaschool in Asolo-

gaima (Baliemvallei). Middenin de weidsheid

van de vallei trof ik in 2007 een enthousiaste

gemeenschap van betrokken ouders, leerlin-

gen en docenten met een ideaal: de Papua-

kinderen te helpen ontwikkelen volgens hun

eigen individuele aanleg en talenten en met

respect voor hun medemens. Uniek voor

Indonesië, uniek voor Papua. Directeur

Willem Wetipo is een man met visie en durf.

De gesloten en veilige gemeenschap van de

stam, kampong en adat staat steeds meer on-

der druk van de opdringende markteconomie.

Geld, kennis en macht zijn nodig om staande

te blijven. De Papua’s van het bergland lijken

weerloos. Begrippen als ‘vooruitgang’, ‘veran-

dering’ en ‘ontwikkeling’ passen nog moeilijk

in hun wereldbeeld. Die processen vereisen

een lange adem en veel geduld en kunnen al-

leen verder ontwikkelen zolang ze ingebed zijn

in de plaatselijke gemeenschappen zelf. In het

huidig onderwijssysteem van Papua hebben

de leerlingen vaak geen idee waar het over

gaat en waar het toe dient.

Wetipo haalde in 1994 de leerlingen vanuit

de omringende dorpen naar zijn school

‘onder de bomen’ en bracht een voor

Indonesië nieuw schoolconcept in praktijk:

het persoonlijk welbevinden en de mentale

groei als een belangrijke voorwaarde voor

de intellectuele ontwikkeling van het kind.

Kortom: ontwikkeling van hart, hoofd en

handen. Daarom wordt er onderwijs gegeven

in de lokale stamtaal in plaats van het voor de

kinderen onbegrijpelijke Indonesisch. Kennis

staat niet op zichzelf, het moet ook kunnen

worden toegepast. In de filosofie van de school

is daarom het aanleren van vaardigheden een

prioriteit in plaats van het doelloze stampen

van feitjes zoals in het onderwijs in Indonesië

nog zo vaak het geval is. Daarom laat de direc-

teur de band met het Indonesische curriculum

bewust los.

Wetipo wil het onderwijs op Muliama dienst-

baar maken aan en laten aansluiten op de

tradities en waarden waarmee de kinderen

opgroeien. Dat wordt herkend door de ouders.

Ze weten zich betrokken en verantwoordelijk

en betalen in natura door het personeel van

eten te voorzien en de was te doen. Wetipo

heeft grootse plannen met zijn school. Zijn

ideaal is een brede scholengemeenschap met

een hogere beroepsopleiding. ‘De studenten

moeten hier kunnen doorleren en niet in het

verre Java. Daar raken ze helemaal vervreemd

van hun wortels’.

De leerlingen hebben het zichtbaar naar hun

zin op Muliama, er zijn nauwelijks drop-outs

en de resultaten zijn verbluffend. Hapin

financierde vele jaren de salarissen van enkele

leerkrachten, die directeur Wetipo zo veel als

mogelijk uit de regio recruteert. De anderen

werken op vrijwillige basis en krijgen een

onkostenvergoeding. De school maakt ook

gebruik van zonnepanelen, die gefinancierd

werden door Hapin. Onlangs is er een nieuwe

aanvraag binnengekomen voor nog meer

panelen waar ze onder meer computers op

kunnen laten draaien. Daar gaan we graag

mee aan de slag! Muliama, een school die het

verschil maakt.

Muliama – een ándere school op PapuaDoor oud-directeur Wietse Tolsma

Hapin heeft in haar strategie en projectenbeleid altijd voorrang gegeven aan de wensen en behoeften van de Papua’s zelf. Het adagium was dan ook om aansluiting te zoeken bij veelbelovende initiatieven die al vanuit de lokale gemeenschappen waren opgestart. Met uw steun en de bijdragen van externe fondsen als die van NOVIB, zijn in de loop der jaren tientallen van deze projecten verder uitgerold.