Hfdstk 10 Financiële markten§10.1 Beleggen

§ 10.2 Opties

§ 10.3 Futures

§ 10.4 Beleggingskengetallen

9.1

De beleggingsomgeving

1. Het begrip beleggen2. De macro-economische betekenis3. Beleggingsinstrumenten4. Markten en instituties5. Het beursklimaat

Het begrip beleggen (1)

Het begrip beleggen (2)

Het aanwenden van gespaard geld met als doel het instandhouden dan wel het vergroten van de koopkracht ervan onder acceptatie van een bepaalde risicograad

Het begrip beleggen (3)

Investeren Beleggen

Vergroten productiecapaciteit

Vergroten koopkracht

De macro-economische betekenis van beleggingen

Productie Inkomen

Besteding Besparing

Vermogensmarkt

Beleggingsinstrumenten

• Sparen – Consumptiemoment verplaatsen naar toekomst

• Nadeel:– Waardevermindering koopkracht bij algemene

prijsstijging

Beleggingsinstrumenten

Gespaard geld omzetten in een (ander) waardeobject. Bij voorkeur een object dat:– in waarde stijgt of anderszins inkomsten

genereert, en– eenvoudig in geld om te zetten is.

Beleggingsinstrumenten

Op basis waarvan verwachten we dat een waardeobject in de loop van de tijd meer geld waard wordt?

Beleggingsinstrumenten

Dit is in geval wanneer:

1. Het waardeobject vertegenwoordigt opbrengsten van productieve activiteiten.

– Vorderingen (bijv. lening, obligaties)– Aandelen

Beleggingsinstrumenten (3.5)

2. waardeobject in de loop van de tijd schaarser wordt

• Kunst• Antiek• Onroerend goed• Wijn• Etc.

Beleggingsinstrumenten (3.6)

3. waardeobject het recht of het recht én de plicht vertegenwoordigt om een ander object te kopen of te verkopen tegen een bepaalde prijs.

– Opties – Termijncontracten (future)– Turbo’s

Beleggingsinstrumenten

Ris

ico

en

mo

ge

lijk

ren

de

me

nt

Spaarrekening

Obligaties

Aandelen

Opties

Futures

Markten en instituties

Onderhandse m arkt

Prim aire m arkt Secundaire m arkt

Openbare m arkt

Kapitaalm arkt Geldm arkt

Verm ogensm arkt

Markten en instituties

• De handel in effecten dateert sinds 1602;• Oorsprong bij de VOC;• Geen handel zonder organisatie!;• Sinds 1611 effectenhandel op de beurs.• In 1876 is de Vereniging voor effectenhandel

opgericht

Markten en instituties

• Halverwege jaren ‘90 wordt de Amsterdamse Effectenbeurs omgedoopt tot AEX;

• In 2000 fusie ParisBourses, Brussels Exchanges en AEX tot Euronext.

Markten en instituties

• Bemiddelaars op de Effectenbeurs– Toegelaten instelling

• Banken en commissionairs– Floorbrokers/daghandelaar

• Hoekman (alleen nog resterende opdrachten)

• Broker (alleen obligaties)

• Clearing member (afwikkeling transacties)

Markten en instituties

• Plaatsen van effectenorders– Limietorder– Bestensorder– Doorlopende order– Dagorder

Het Beursklimaat

• Koerspublicaties– Officiële Prijscourant– Dagbladen– Internet– http://www.iex.nl/content/?id=streamingKoersen

_AEX

– Teletekst

Het beursklimaat

• Het beursklimaat wordt o.a. door indexcijfers weergegeven.

• Belangrijkste graadmeter is de AEX-index

• De AEX-index bestaat uit het gewogen gemiddelde van de 25 meest verhandelde fondsen

http://www.behr.nl/Beurs/aex.html

• De Midkap-index bestaat 25 ondernemingen uit het middensegment (AMX)

• Smallcap: AScX

http://www.behr.nl/Beurs/aexnext.html

Kandidaat aex-index

fondsen

1: ING  89913

2: RD Shell-A  81115

3: Unilever  55181

4: Arcelor Mittal  54192

5: Philips  41363

6: KPN  33544

7: AEGON  28198

8: Akzo  23427

9: ASM Litho  22932

10: Unibail ** 20297

11: Ahold  17466

12: Heineken  16370

13: TNT  13894

14: DSM  13657

15: Air France-KLM ** 11826

16: Reed Elsevier  10351

17: TomTom  8920

18: Wolters Kluwer  7278

19: SBM Offshore  7128

20: Fugro  6598

21: Randstad  6429

22: Corio  5521

23: Boskalis  3190

24: Wereldhave  3045

25: BAM Groep  2832

Kandidaat midkap-

index fondsen

26: Nutreco  2829

27: SNS Reaal  2216

28: Vopak  2084

29: USG People  2083

30: Aalberts  1765

31: AMG  1759

32: CSM/C  1744

33: Imtech  1671

34: Smit  1575

35: ASM Int.  1554

36: OCÉ  1351

37: Crucell  1184

38: Eurocomm Prop  1063

39: Vastned Retail  880

40: Draka  866

41: OPG  803

42: Wavin  716

43: Logica  675

44: BinckBank  666

45: Heijmans  659

46: Wessanen  656

47: Arcadis  578

48: KTC  499

49: Ordina  490

50: ProLogis Eur.Prop  487

Kandidaat smallcap-

index fondsen

51: Sligro  359

52: Hunter Dougl. * 356

53: Vastned Off  335

54: Exact Holding  315

55: vd Moolen  300

56: Grontmij  277

57: Nieuwe Steen Inv  253

58: Unit 4  224

59: Kardan  200

60: Telegraaf  182

61: Super de Boer  150

62: Liberty Acq *** 147

63: TKH Group  146

64: InnoConcepts  142

65: Ballast Nedam  138

66: Brunel  137

67: Beter Bed  133

68: Eriks  133

69: Accell Group  108

70: Pharming  107

71: Homburg Inv  106

72: Macintosh  95

73: Qurius  85

74: Kas-Bank  71

75: Antonov  65

Top 15 overige

fondsen

76: Gamma  51

77: Fornix BioSc  38

78: Spyker Cars  31

79: Kendrion  22

80: Sopheon  22

81: BE Semicond.  21

82: Pan-Europ Hotel  21

83: RSDB  19

84: Nedap  15

85: ICT  13

86: CVG  12

87: C/Tac  12

88: Neways  11

89: Punch Graphix  11

90: Samas Groep  10

Het beursklimaat (3.2)

• Overige indices– FTSE Eurotop 100– DAX– Dow Jones– Nasdaq– Nikkei– Etc…….

Bekijk enkele beurssites

Opties en futures• Optie: recht of verkoop tegen bepaalde prijs (call of Put)

• Future: plicht tot koop of verkoop van onderliggende waarde (ook op indexen)

• (Initial) margin: aanbetaling onderliggende waarde (soms 10%)

• Fysieke levering: werkelijke levering• Cash settlement= afrekenen in geld

Technische analyse:"het analyseren van koers- en omzetgegevens met het doel een verwachtinguit te spreken over de toekomstige koersontwikkeling".

- Patronen ontdekken - concentreert zich puur op de koers- enomzetontwikkeling uit het verleden. - zoekt niet naar de oorzaken of verklaringen.

Probeert o.a. de volgende vragen te beantwoorden : · Is de markt omhoog (hausse) of omlaag (baisse) gericht ?· Is er een trendomkeer v.d. markt op handen ? (weerstand)· Wijzen de technische indicatoren in dezelfde richting ?

Technische analyse is een instrument voor de korte termijn. De steun- en weerstandniveau's resulteren in de zgn. 'self- fulfillingprophesy'.

Fundamentele analyse:

Kijkt naar: • macro- economische,• bedrijfseconomische• politieke • sociale factoren

Nadeel:- meestal slechts beschikbaar op maand- of kwartaalbasis

- cijfers zijn subjectief of moeilijk achterhaalbaar.

9.3

In trins ieke w aarde

Verw ach tingsw aarde

O ptie ...(bes taande aande len )

ca ll-op tie : rech t op koop

rech t op koop

put-op tie : rech t op ve rkoop

W arran t...(n ieuw e aande len )

ca ll-op tie :IW W = n (B W A – U O P )

put-op tie :IW O = n

V W O = B W O – IW O

(V O P – B W A )

Opties

Call (kooprecht)Put (verkooprecht)

Intrinsieke waarde: verschil tussen Uitoefenprijs en BeurswaardeDe optiehouder heeft een koop of verkooprecht. De intrinsieke waarde kanniet negatief zijn. Het recht wordt dan niet uitgeoefend.

Voorbeeld:P AHOLD Mei 2009 7Het recht om 100 aandelen te verkopen tegen €7 ;Beurswaarde €5:Intrinsieke waarde is 7 – 5 = €2 euro is 200 per contract van 100 stuksBeurswaarde optie: 2,50: tijdwaarde = 2,5 – 2 = 0,50 .

Beleggingskengetallen

• Koerswinstverhouding: Beurswaarde/ behaalde winst

• Koerscashflowverhouding: BW/ Cashflow per aandeel

• Koersintrinsieke waarde verhouding: BW/ IW

• Rendement: dividend + waardestijging/ aankoopkoers

• Pay-outratio: dividend/ behaalde winst