Het was te middernacht
36
UITGAVE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LEIDEN EN DE EVANGELISCH-LUTHERSE GEMEENTE TE LEIDEN E.O. 1 Leids Kerkblad 21e jaargang december 2010 VERDER IN DIT NUMMER: • Femke Krijger 5 • Spreken over God 7 • Rouw 9 • Kerkbalans 36 Het was te middernacht Kerst In een maat- schappij die gelooft in een maakbare wereld vieren we met kerst de geboorte van een Kind. Een beetje iro- nisch, want juist een geboorte kan ons uittillen boven het idee dat wij het leven in de hand hebben. Kijkend in de ogen van een pasgeboren kind, doordringt ons een besef dat er meer is in het leven dan wat wij ervan begrijpen en bedisselen. Dat gevoel kan ons zomaar overvallen. Op de grensmomenten van het leven: geboorte, dood, het vinden van een levenspartner, maar soms ook tegen- over de grootsheid van de natuur. Zoals ‘s nachts: in de grenzenloze ruimte van het donker en opkijkend naar de verre puntjes van de sterren, verzuchten we: “Wie is de mens….” Dat besef klinkt ook in het lied “het was te middernacht” uit de Joodse paaslitur- gie. Daarin horen we hoe God zijn volk juist in het midden van de nacht redde. Als de mens de macht over het leven kwijt is, blijkt Hij daar te zijn. Ook in het kerstevangelie is het nacht. Hoewel Lucas nergens vertelt dat het Kind ’s nachts geboren wordt. “Terwijl ze daar waren, brak de dag van haar beval- ling aan”, lezen we, en de engel zegt tot de herders: “vandaag is … een redder geboren, de Messias, de Heer”. In de stilte van de nacht, als de hemel zich onmetelijk uitstrekt over de mens, als zich een wereld vol nachtleven om die enkele mensen heen beweegt die de wacht houden over hun kudden, gaat de herders een licht op en krijgen ze oor en oog voor het Kind waarin God naar ons toekomt. Te middernacht: als de maakbare wereld oplost in de onmetelijkheid van het bestaan. Als de mens verstilt en ontvankelijk wordt voor wat vanuit de onpeilbaarheid van God op ons afkomt. Een Kind. Gods nabijheid. Gods Liefde. Inge Smidt Kerst Kerstfeest wordt (vaak) in drieën gedeeld: kerstnacht, eerste én tweede kerstdag. De kerstnacht is niet zozeer een wake zoals in de paasnacht, maar een zelfstandige viering van het feest van de geboorte. Kleur- en kleedwisseling vinden ’s nachts plaats. Wit omvat alle kleuren van de regenboog en is de feestkleur, ook ín deze nacht. In het spoor van Christus’ geboorte volgt in de feestweek - octaaf genoemd, naar bijbelse gewoonte acht dagen - de gedachtenis van de eerste getuigen, die hun leven hebben gegeven. Op de achtste dag is er weer feest. Onze kalender staat dan op 1 januari: dag van besnijdenis en naamgeving. Met de herinnering aan dat verbondsteken - én aan de naam die ons verbindt met de Naam van de Eeuwige - beginnen wij een nieuw kalenderjaar. ds. Marianne van der Meij-Seinstra 1
Transcript of Het was te middernacht
1
Uitgave van de protestantse gemeente te Le iden en de evangeL isch-LUtherse gemeente te Le iden e .o .
1
Leids Kerkblad
21e jaargang december 2010
VERDER IN DIT NUMMER:
• Femke Krijger 5• Spreken over God 7
• Rouw 9• Kerkbalans 36
Het was te middernacht Kerst
In een maat-schappij die gelooft in een maakbare wereld vieren we met kerst de geboorte van een Kind.
Een beetje iro-nisch, want juist een geboorte kan ons uittillen boven het idee dat wij het leven in de hand hebben. Kijkend in de ogen van een pasgeboren kind, doordringt ons een besef dat er meer is in het leven dan wat wij ervan begrijpen en bedisselen.
Dat gevoel kan ons zomaar overvallen. Op de grensmomenten van het leven: geboorte, dood, het vinden van een levenspartner, maar soms ook tegen-over de grootsheid van de natuur. Zoals ‘s nachts: in de grenzenloze ruimte van het donker en opkijkend naar de verre puntjes van de sterren, verzuchten we: “Wie is de mens….”
Dat besef klinkt ook in het lied “het was te middernacht” uit de Joodse paaslitur-gie. Daarin horen we hoe God zijn volk juist in het midden van de nacht redde. Als de mens de macht over het leven kwijt is, blijkt Hij daar te zijn.
Ook in het kerstevangelie is het nacht.
Hoewel Lucas nergens vertelt dat het Kind ’s nachts geboren wordt. “Terwijl ze daar waren, brak de dag van haar beval-ling aan”, lezen we, en de engel zegt tot de herders: “vandaag is … een redder geboren, de Messias, de Heer”.
In de stilte van de nacht, als de hemel zich onmetelijk uitstrekt over de mens,
als zich een wereld vol nachtleven om die enkele mensen heen beweegt die de wacht houden over hun kudden, gaat de herders een licht op en krijgen ze oor en oog voor het Kind waarin God naar ons toekomt.
Te middernacht: als de maakbare wereld oplost in de onmetelijkheid van het bestaan. Als de mens verstilt en ontvankelijk wordt voor wat vanuit de onpeilbaarheid van God op ons afkomt. Een Kind. Gods nabijheid. Gods Liefde.
Inge Smidt
KerstKerstfeest wordt (vaak) in drieën gedeeld: kerstnacht, eerste én tweede kerstdag. De kerstnacht is niet zozeer een wake zoals in de paasnacht, maar een zelfstandige viering van het feest van de geboorte. Kleur- en kleedwisseling vinden ’s nachts plaats. Wit omvat alle kleuren van de regenboog en is de feestkleur, ook ín deze nacht. In het spoor van Christus’ geboorte volgt in de feestweek - octaaf genoemd, naar bijbelse gewoonte acht dagen - de gedachtenis van de eerste getuigen, die hun leven hebben gegeven. Op de achtste dag is er weer feest. Onze kalender staat dan op 1 januari: dag van besnijdenis en naamgeving. Met de herinnering aan dat verbondsteken - én aan de naam die ons verbindt met de Naam van de Eeuwige - beginnen wij een nieuw kalenderjaar.
ds. Marianne van der Meij-Seinstra
1
2
2
ColofonLeids Kerkbladis een uitgave van
de Protestantse Gemeente te Leiden
en de Evangelisch-Lutherse Gemeente
te Leiden e.o.
Dit blad verschijnt 8x per jaar;
tussentijds wordt (wijk-) informatie
verspreid.
Redactieraad De redactieraad wordt gevormd door de
scriba’s of andere vertegenwoordigers van
de wijken en kerkelijke organen en is ver-
antwoordelijk voor deze uitgave.
Redactieds. A. Alblas, hoofdredacteur
mw. H. Eshuis-Boter, eindredactie
H. de Geus, eindredactie
ds. H.J. Hemstede, interviews
mw. J.I. Schoonwater, jongerenredactie
mw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeen
mw. S.G. Visscher, eindredactie en website
FotoredactieVoor gebruik van de in dit blad gepubli-
ceerde foto’s door derden is voorafgaande
schriftelijke toestemming vereist van de
redactie.
N. Bavelaar H. Bertram
H. Boter mw. H. van den Broek
J. van Duuren J.H. Labots
mw. J. Takken mw. M. van Vliet
F. Voets T. Snepvangers
P. van Mulken
Martin Ken Studio, algemene foto’s
AdvertentieredactieR. Favier, e-mail:[email protected]
Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz.:Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden,
telefoon: 5764145
rekening 2533285, t.n.v. Leids Kerkblad
Het volgende nummerverschijnt op 27 januari.
De kopij moet uiterlijk op zaterdag 15 januari
om 09.00 uur zijn ingeleverd:
wijkberichten bij de scriba,
algemene berichten bij de redactie:
Vormgeving en drukDrukkerij Karstens, Leiden
http://protestantsegemeenteleiden.nl
Fotograaf in beeld: Jacqueline Takken
Als het kind dan geboren is, wachten we af wat ervan zal worden. Bij Jezus ontdekken we door bijzondere tekenen dat dit kind anders is. Een ster maakt ons op hem attent. Een stem getuigt midden in de woestijn en op een bruiloft wordt water wijn. Heidenen, zondaars en feestvierders, zij allen, ieder op een andere wijze, worden betrokken bij wat van Godswege gebeurt.Zo verschijnt God in het midden van mensen als het licht dat op gaat in de morgen. Wie het wil zien, wil horen, wil proeven mag meedoen. Je hoeft er geen catechese voor te volgen, ontvankelijk
ervoor zijn is voldoende. Gezegend wie de tekenen herkennen, over hun leven schijnt een bijzonder licht. Een licht dat wij niet veroorzaakt hebben, niet maken en waar wij niet over beslissen. Het schijnt vanuit die andere, grotere werkelijkheid, vanuit Gods realiteit over ons menselijk bestaan.Of, zoals Gezang 156 zingt:
Van ‘t vroeglicht van de dageraadtot waar de zon weer ondergaatzingt elk de koning Christus eer,het kind der maagd is onze Heer.
En toen ging het Licht op….EpifanieDe wijze koningen van ver,zij volgden de verheven ster,zij zijn van licht tot licht gegaanen boden God geschenken aan.
Het hemels lam stond wit en lichtin ‘t zuiver water opgericht.Met onze schuld heeft Hij gestaanals dopeling in de Jordaan.
O teken van zijn macht zo groot !Het water in de kruik werd rood.Toen Hij beval te schenken, schonkde schenker wijn en ieder dronk.
John Boon
Deze foto van een fresco heb ik geno-men in het klooster van de Heilige Lydia in het noorden van mijn meest favoriete vakantieland: Griekenland. Ik zie dat land als de bakermat van
onze beschaving. Onze democratie - een Grieks woord - staat of valt met de vrijheid van meningsuiting. Ook in mijn werk word ik daarmee geconfronteerd.
Jacqueline Takken is ruim 30 jaar verbonden aan de Leidse Studenten Ekklesia. Zij werkt in een centrum voor oorlogsgetroffenen, waar mensen worden behandeld met psychische klachten als gevolg van vervolging, oorlog en geweld. In haar vrije tijd doet zij veel aan fotografie in de breedste zin van het woord.
2
3
Ans van Broekhuizen [email protected]
Jacqueline Schoonwater [email protected]
Jong!
Er werden bergen verzet!Vlak voor de herfstvakantie, op vrijdag 15 oktober, was het een drukte van belang in de anders op vrijdag zo stille Bakkerij. In het kader van de maatschap-pelijke stage was voor de leerlingen van klas 2E van het Visser ’t Hooft lyceum een diaconale projectdag georganiseerd. Voor één dag waren zij deelnemers van M25 Leiden! Wat kwamen ze doen? Kleding uitzoeken voor een transport naar Targu Mures in Roemenië. Na oproepen in het Leids Kerkblad en via de e-mail was er kleding naar De Bakkerij gebracht. Volle dozen en vuilniszak-ken lagen op de 27 leerlingen en hun 2 docenten te wachten. Vanuit de Diaco-nie waren ook enkele vrijwilligers paraat. Rond 9 uur gingen ze aan de slag. Uitpakken en sorteren: dames- heren- en kinderkleding, schoenen, ondergoed…. Volle vuilniszakken werden aangedragen, leeggemaakt en uitgezocht. Turfzaal, Ovenruimte en Atrium lagen vol met grote bergen kleren, die na sortering ver-pakt werden in dozen en zakken en van
Voor degenen die het nog niet wis-ten: inmiddels bedoelen we met Taizé niet meer het kleine plaatsje midden in Frankrijk, maar de oecumenische kloostergemeenschap die in 1940 is gestart door broeder Roger Schutz als opvang voor vluchtelingen uit de oorlog. Inmiddels is deze gemeenschap uitge-groeid tot een plek waar het hele jaar door mensen van over de hele wereld bij elkaar komen om het geloof in God met elkaar te delen. In de zomerperi-ode komen er elke week wel zo’n 4000 jongeren bijeen!Elk jaar wordt er van 28 december tot en met 2 januari een grote jongeren-ontmoeting georganiseerd in een grote stad ergens in Europa. Dit jaar komt die
internationale jongerenontmoeting van Taizé naar Rotterdam! Dit mogen we natuurlijk niet missen, schrijf daarom 30 december in je agenda! Dan gaan we met de verschillende Leidse kerkclubs naar Rotterdam waar we een speciaal (Nederlands) middagpro-gramma kunnen volgen. En na afloop willen we natuurlijk meemaken hoe het is om met duizenden jongeren samen te komen in een gebedsdienst in Ahoy, en in verschillende talen samen te zingen, te bidden, en na afloop te eten. Meer informatie hoor je via de clubleiding van je eigen kerk. Benut deze kans dat Taizé in Nederland is en kom ook! Anne schrijft: “Het ontmoeten van zoveel verschillende christenen en de rust die
je vindt in Taizé zijn enorm inspirerend en versterkend voor je geloof. Het is echt aan te raden om eens een week naar Taizé toe te gaan en met zovelen tegelijk met God bezig te zijn.”
Voor een introductiefilmpje, kijk op http://www.taize.fr/nl_rubrique468.html, onder het kopje ‘foto’s en video’s’.
Ans van Broekhuizen – de Rooij
een sticker (met de inhoud) voorzien. Het was een gezellige drukte: radio aan, beetje meezingen, soms uit de berg kleren een jasje of schoenen aantrekken of een muts of hoedje opzetten. Ook even pauze om iets te drinken en boter-hammen te eten, klaargemaakt door 3 vrijwilligers. Even leek het erop of er nooit een eind aan alle kleren zou komen: maar opeens was alles weggewerkt en kon er gestofzuigd worden. Tot slot werd een groeps-foto gemaakt bij de berg dozen en zakken (en 4 fiet-sen en matras-sen) gemaakt. Alle leerlingen, docenten en vrij-willigers: hartelijk bedankt!
De jongerenontmoeting van Taizé in Rotterdam
3
4
ColumnMarten Stol
Meneer Keim
Meneer Keim (1918-2001), leraar aan de kweekschool, heb ik drie keer gesproken. Het eerst kwam zijn geboortedorp ter sprake: Kapelle, het dorp van Jan Peter en Jan Kees. Maar ook van Annie Schmidt, de dochter van de dominee die naar haar zeggen ongelovig was gewor-den, maar toch stug doorpreekte. Meneer Keim heeft hem gekend en kon dit niet geloven van deze inte-gere man. Het is Ja Zuster tegen Nee Zuster. Het tweede gesprek ging over zijn rare achternaam: hij stamt af van de Salzburgse Emigranten. In 1732 werden twintigduizend protestanten grof het land uitgezet door een aarts-bisschop. Dit in het beschaafde land van Mozart. Het Zeeuwse Sluis ontving 780 mijnwerkers uit Dürrnberg – het dorp waar de dich-ter van Stille Nacht leefde en dat vijf kilometer van Berchtesgaden afligt. Duizend protestanten vlucht-ten daar vandaan naar Hannover. Wat is beschaving? Een ellendig leven met moeraskoortsen wachtte in “het Land van Cadzant”, velen gingen terug en er bleven 171 over. De eigen Lutherse kerk in Groede bestaat nog - als cultureel centrum. De afstammelingen hebben namen als Brandstetter, Wemelsfelder. En Keim, natuurlijk. Zij herdachten dit in 2006 in de Lutherse kerk van Amsterdam, die hen ooit geholpen had. De nabestaanden kochten het gedenkboek van dertig euro gretig, op zoek naar zichzelf. Ik stond erbij en keek ernaar. De derde keer ontmoette ik meneer Keim in de Hooglandse Kerk. Dat was verrassend. Wel, zijn eigen Vredeskerk was hij ontvlucht, want daar ging een predikante voor van de Vereniging van Vrijzinnig Hervormden. Heer, waar dan heen? Ja, vele Salzburgers werden hersteld Luthers, afgescheiden of dolerend - dat alles in reactie tegen de vrijzin-nigheid. Meneer Keim hield zijn principes. Sinds 2004 zou hij in de PKN weer verenigd zijn geweest met vrijzinnigen en Lutheranen. Na zijn tijd.
Martin Stol
Predikant: ds. A. Alblas, , Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488,
Secretaris: mw. R.G.S. Jongsma, Schubertlaan 195, 2324 CT Leiden
Penningmeester: A. Zeilstra, Carneoolstraat 17, 2332 KA Leiden, tel. 071 – 5763061
Bankrekeningnr.: 783995 t.n.v. penningmeester Bijzonder Kerkenwerk
Bijzonder Kerkenwerk Leiden
Kerstnachtdiensten In de Pieterskerk organiseert onze com-missie de populaire kerstnachtdiensten, dit jaar verrijkt met musicale bijdragen van de jazz- en gospelzangers Denise Jannah en het koperkwintet Fullhouse o.1.v. Dominic Sierat. Voorganger is ds. Ad Alblas en het thema voor dit jaar is: ‘...God voor ons allen’.
Er zijn twee gelijke kerstnachtdiensten. Het loont om op tijd in de kerk te zijn, want ruim een kwartier van te voren begint het voorpro-gramma. De eerste
kerstnachtdienst begint om 20.30 uur, hiervoor worden géén toegangskaar-ten uitgegeven. De tweede begint om 22.15 uur. Wie dat wil kan voor deze dienst (gratis) toegangskaarten verkrijgen bij de volgende adressen: VVV-visitor Centre, Stationsweg 41; boekhandel Ichtus, Korevaarstraat 2E; kapsalon Smittenaar, Hooigracht 102 en kantoor Pieterskerk, Kloksteeg 16.
Kinderkerstfeest Vóór de kerstnachtdiensten is er een kerstfeest voor de kinderen in de Pieters-kerk, aanvang 18.30 uur. Ds. Ad Alblas vertelt het kerstverhaal en kinderen spelen mee, er is samenzang en de solo-optredens door jonge en oudere muzi-kanten ontbreken niet. Het thema voor dit feest is ‘zoek je mee?’
Oudejaarsavondgebed Het oude jaar wordt uitgeluid in een cantatedienst in samenwerking met de Leidse Binnenstadsgemeente in de Hooglandse Kerk; aanvang is 17.00 uur. Cantate 81 van J.S. Bach. ‘Ich habe genug’ wordt uitgevoerd door Job Hubatka, bas-bariton, Allison Smith. hobo, Peter Leerdam, contrabas, Bert Mooiman, orgel.
De titel kan verkeerde gedachten oproepen op de oudejaarsavond. Het is niet ‘ik heb er genoeg van’, maar ‘ik ben
voldaan’. We vieren nog het kerstoctaaf. Het licht valt - denk aan het schilderij van Rembrandt - op Simeon, die in de tempel het pasgeboren Kind aan zijn hart drukt. Dat vervult hem met onzeg-bare vreugde. Bij de jaarwisseling staan we stil bij wat ons vervulde met vreugde en we daarom graag meenemen het nieuwe jaar in.
Cantatedienst Op 30 januari is de cantatedienst om 19. 00 uur in de Hooglandse Kerk. Con Passione o.l.v. Ronald Threels brengt dan cantate 81 van J.S. Bach ten gehore. Precies voor deze zondag van het kerkelijk jaar werd de cantate gemaakt. Het Evangelie verhaalt over Jezus die aan boord is van een schip in nood en slaapt in de storm ‘Jesus schläft, was soll ich hoffen’. Bachkenners voelen direct aan, dat dit voor de componist aanleiding is om een opmerkelijke dramatiek in de cantate te brengen: de storm, het slapen, het roepen van de leerlingen, je hoort het terug in de muziek.
Adventsconcert Leidse Cantorij
Op zondagavond 19 december ver-zorgt de Leidse Cantorij o.1.v. Hans Brons het traditionele adventsconcert in de Hooglandse Kerk; Theo Visser bespeelt het orgel. De aanvang is 20.15 uur, de kerk is open vanaf 19.30 uur en na afloop is er glüwein. Vanuit het koorgedeelte van de kerk opent de Cantorij met een motet van de onlangs overleden Poolse compo-nist Henryk Górecki. Verder staan er twee Ave Maria’s op het programma: van Anton Bruckner en van Sergei Rachmaninoff. Bekende Engelse carols zullen niet ontbreken. Er klinkt muziek van Arthur Sullivan, John Rutter en een bewerking van Willcocks. Organist Theo Visser verzorgt twee orgelstukken van J.S. Bach en het concert wordt besloten met een Gloria van Herbert Howells.
4
5
Bijzonder Kerkenwerk Leiden
Femke Krijger: ‘wat je het licht lijkt te ontnemen, brengt je het licht’
Mens in Beeld
Femke Krijger vertelt over een ongewone leermeester: het Usher syndroom. Usher is een erfelijke ziekte die progressieve slecht-ziendheid en slechthorendheid met zich meebrengt (doofblind-heid). Haar gezichtsvermogen is beperkt tot 10 procent en ze is aan beide oren slechthorend. Het woord voor leermeester is in het Sanskriet ‘Guru’, wat letterlijk betekent: ‘hij die aan de duisternis onttrekt’. Dat wat je het licht lijkt te ontnemen, kan je uiteindelijk juist het licht brengen.
Op 30-jarige leeftijd werd Femke arbeidsongeschikt. Zij heeft inter-nationaal recht gestudeerd en was destijds werkzaam bij het Wetenschap-pelijk Bureau van de Hoge Raad. Ze is getrouwd met Roland en heeft twee prachtzonen: Jonathan (8) en Daniël (3). Dit jaar ontving zij de Co Verhooghprijs vanwege haar vrijwilligerswerk voor het DoofBlinden Netwerk, een organisa-tie die zich inzet voor de participatie van doofblinden. Daarnaast geeft zij regelmatig lezingen op (inter-)nationale congressen.
“Waar loop je tegen aan?”Tegen van alles, heel letterlijk. Het vergt veel concentratie om bijvoorbeeld een kopje koffie te maken of een gesprek te voeren en dat kost energie. Niets is meer vanzelfsprekend. Ik loop dus ook voort-durend tegen mijn fysieke grenzen aan.
“Wat zien mensen aan je?“In eerste instantie niets. Dat vind ik niet erg. Als beperkingen heel zichtbaar zijn, hebben mensen de neiging om iemand klein te maken. Alsof de beperkingen een hele persoon kan omvatten. Maar als je mij een hand wil geven en ik reageer niet, of iemand zegt ‘hallo’ en ik loop
die persoon straal voorbij, dan is het natuurlijk wel zichtbaar. Dan hoop ik maar dat mensen het begrijpen. Net zo als ik hoop dat ze begrijpen dat ik soms geen energie meer over heb om iets te doen, ook hele eenvoudige dingen. Dat is nog wel eens lastig uit te leggen.
“Wat geeft je energie?”Stilte is belangrijk. Omdat mijn ogen en oren niet goed meer functioneren, filteren mijn hersens de indrukken die ik binnenkrijg onvoldoende. Dat maakt dat ik soms vol halve indrukken zit, waar ik een logisch geheel van probeer te maken. In de stilte kom ik weer tot mezelf, letterlijk.
“Wat is het licht dat jij ziet?”Ik vergelijk Usher wel met de grot van Elia. Door Usher lijkt de wereld om mij heen langzaam te verdwijnen en dan ben je geneigd je in jezelf terug te trekken, zoals Elia in de grot. Maar die grot biedt geen veiligheid. Het is eerder beangsti-gend hoe je ingesloten wordt: blind en onzichtbaar, doof en onhoorbaar. Tot je geroepen wordt… Zoals Elia geroepen wordt: “Ik roep je, kom naar buiten”. Deze stem, zo anders en steeds opnieuw, vraagt mij om te voorschijn te komen. ‘Ik Ben Die Ik Ben’ roept mij om te zijn wie ik ben, met al mijn beperkingen en talenten, en zo Zijn naam te dragen. Zo overstijg ik de beperkingen van Usher en ervaar ik heelheid.
“Dit is óók licht voor zienden…”Dat is fijn. Usher leert me veel. Het gaat er niet om wat je denkt of gelooft, maar dat je openstaat. Wat je denkt zal steeds weer veranderen. Niemand is in
staat om iets definitief voor waar aan te nemen, elke voorstelling is uiteindelijk slechts een beperkte voorstelling van de mens die we zijn. Als je openstaat voor wat zich aandient, wordt het boeiend. Je komt op plaatsen waar je niet dacht te komen. Dat is voor alles en iedereen waar, geloof ik.
“Wat betekent Licht voor jou?”Ruimte. Uiteindelijk geeft het Licht ieder van ons ruimte Het stelt je in staat om te zijn wie je bent en anderen te laten zijn wie ze zijn. Het gaat niet om het feit dat je geroepen wordt, maar dat je daadwer-kelijk uit de grot weer in het licht komt en de wereld in gaat. Gods stem horen is pas het begin van de weg die je te gaan hebt. Elke dag wordt opnieuw van je gevraagd om dat waartoe je geroepen bent vorm te geven op de plaats waar je bent. Dat is niet makkelijk, maar dat is wel waartoe God je uitdaagt.
Ad Alblas
5
6
Secretaris: mw. C.C.M. Boeren, Hugo van Woerdenstraat 73, 2332 PH Leiden,
telefoon 071 – 572 14 12; email: [email protected]
Voorzitter: ds. A.Alblas, Jac.P.Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest,
telefoon 071- 523 24 88; email: [email protected]
Raad van Kerken in Leiden
Leerlingen van de basisschool De Spring-plank stelden hun werkstukken ten toon in de Burgerzaal. In deze monumentale en symbolisch rijke zaal werd vanaf 16.00 uur ‘1 Jaar Compassie’ gevierd.
De betrokken kerkelijke, religieuze, sociale, maatschappelijke, politieke, bur-gerlijke organisaties, die vorig jaar het Charter ondertekenden, waren gekomen om ‘the best practices’ door te spreken. Elke spreker kreeg twee minuten de microfoon.
De toespraken werden afgewisseld met de kletschmermuziek van het trio ‘C tot de derde’. Wethouder Roos van Gelderen sprak namens de Gemeente Leiden over het grote belang van ‘meer compassie’ en zegde toe er ook zelf ‘een schepje bovenop’ te doen.
Dat is overge-bracht aan het
Opening Turkse moskee Kooiplein
In het hart van de Kooiwijk staat de ISN-Mimar Sinan Moskee, van de Turkse Moslimgemeenschap die al 35 jaar in Leiden haar plaats vindt. Op 1 december vond de feestelijke opening plaats van het nieuw aangebouwde ontmoetings-centrum van de moskee, een ruimte waar ‘Iedereen is welkom’ het devies is. Dat blijkt ook uit de uiteenlopende activiteiten die er plaatsvinden. Niet alleen voor de Turkse gemeenschap in Leiden en de TICV (Turkse Isla-mitische Culturele vereniging), maar ook voor cursussen, filmavonden en
Charter for Compassion 1 jaarOp 11 november trokken Leidse gemeen-teraadsleden en andere prominenten de scholen langs om gastles te geven over respect.
Dit in het kader van de landelijke Dag van Respect. Inmiddels zijn 11 Leidse scholen bij dit initiatief betrokken.
College van B&W van Seattle waar op dezelfde dag het Charter door het Gemeentebestuur werd ondertekend, waarmee Leiden en Seattle de eerste ‘compassionated cities’ zijn; en er gaan vele volgen. Voordat de ontmoeting van vertegenwoordigers en personen los-barstte, kwamen de aanwezigen overeen om het komende jaar over een slechte ervaring na te denken, ‘a bad practice’, en daarover volgend jaar verslag te doen. Gemeente en Raad van Kerken/Interre-ligieus Platform zullen een projectgroep in het leven roepen, die de jaarlijkse bijeenkomst organiseert en het Charter onder de aandacht brengt.
Inter Religieus Platformals ontmoetingsplek voor jongeren en andere buurtactiviteiten. Burgemeester Lenferink onthulde samen met de heer Z. Arslan, die de voorzitter van de ISN Nederland de heer B. Senay verving, een speciale plaquette. Voormalig wethou-der Aart van Bochove introduceerde de sprekers en gaf aan zich ‘als echte CDA’er’ nauw betrokken te voelen bij de Turkse gemeenschap in Leiden, namens wie hij de terugtredende voorzitter de heer Güney mocht bedanken voor diens enorme inzet. Opmerkelijk veel verte-genwoordigers van de christelijke en interreligieuze samenwerkingsverbanden bezochten de opening.
6
7
Kerk en Samenleving
Uit de synodeOp 11 en 12 november vergaderde de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland. Circa 140 afgevaardigden vanuit de classicale vergaderingen bogen zich die dagen over een tweetal belangrijke rapporten. Nadat het vele jaren over de organisatievorm was gegaan moet het in de kerk – en dus ook op de synode – weer gaan over wezenlijke vragen. Wat geloven we en hoe stellen we ons op ten opzichte van mensen met een ander geloof.
Spreken over GodMede naar aanleiding van een boekje van een Zeeuws predikant (“Geloven in een God die niet bestaat”), was door de
scriba van de kerk een pastorale handrei-king geschreven met als titel “Spreken over God”. In deze notitie gaat hij in op de vraag hoe we in deze tijd met elkaar als gelovigen maar ook in gesprek met niet-gelovigen over God kunnen spreken. Bijna de gehele eerste zittingsdag was voor deze bespreking ingeruimd. Nadat scriba dr. Arjan Plaisier had toegezegd de commentaren van de synode in zijn notitie te verwerken werd de notitie – tot ieders verrassing – unaniem aanvaard.De notitie zal, na bewerking, aan de kerkenraden worden toegezonden om in kerkenraadsverband en bijvoorbeeld op kringavonden het gesprek over God te ondersteunen en te stimuleren.
De verhouding tot de IslamEen zelfde unanimiteit viel het rapport “Integriteit en respect” ten deel. Een nota waarin wegen worden gewezen om de dialoog aan te gaan met moslims en moslimorganisaties. De nota zal hier en daar nog wat worden aangepast aan de kritiek die vanuit de synode werd geuit en vervolgens worden voorgelegd aan een aantal organisaties (waaronder moslimor-ganisaties). In 2013 komt de nota dan weer op de synodetafel.
Predikantenopleiding in Leiden wordt opgeheven
De synode stemde voorts in met het verminderen en verplaatsen van de pre-dikantsopleidingen. Vanaf 2012 kunnen predikanten nog slechts in Amsterdam (VU) en Groningen worden opgeleid. De opleidingen in Kampen, Utrecht en Leiden zullen dan gesloten worden. Hoewel de argumentatie voor dit besluit deugdelijk was, had ik als Leidenaar er toch wel moeite mee, dat de predi-kantsopleiding die onze stad van Willem van Oranje in 1574 had verkregen ( als eerste in Nederland), nu zou verdwij-nen. Ik heb me – met stemverklaring – daarom maar van stemming onthouden.
Hans Karstens (synodelid classis Leiden)
12 oktober stond in het teken van het feestelijk in gebruik nemen van de nieuwe inventaris voor de kerkzaal. Wekelijks vinden hier vieringen plaats.Te midden van alles wat een mens kan overkomen is het daarnaast in deze intieme ruimte mogelijk een moment alleen te zijn met de eigen gedachten, muziek, een kaarsje, in stilte. Zowel voor religieuze bewoners en medewerkers als voor mensen met een meer algemene levensbeschouwing.Maanden lang werd door de medewer-
kers van de Geestelijke verzorging en met hulp van anderen nagedacht over - en gewerkt aan - de uitstraling die de ruimte zou moeten krijgen. Aankopen liepen via de Stichting Kerkelijk Kunstbezit in Nederland. Deze Stichting draagt bij in het herplaatsen van kerkelijke inventarisstukken, die door een kerk- of kloostersluiting of om een andere reden overtollig zijn geraakt.Zo kwam Overrhyn in het bezit van een aantal mooie religieuze attributen uit het Bisdom Haarlem/Amsterdam en
Rotterdam. Ze hebben in Overrhyn een mooi plekje gekregen.
Het geheel werd muzikaal omlijst door Klaas Maarse aan het orgel en de heren van de vocale groep INCIDENTO SEX-TETTO. Met het ophangen van een nieuw lezenaarskleed bereikte de viering een hoogtepunt.
Geestelijk verzorger Ellen KruytMedewerker Geestelijke verzorging
Bep Kaptijn
‘Open huis’ kerkzaal verpleeghuis Overrhyn
7
8
ZAALBERG makelaardij
Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47
- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven
“Rijks beëdigd makelaar”web: www.zaalbergmakelaardij.nlemail: [email protected]
LidLMV
Fournituren DMC splitzijden Babykleding
Setterlady / Setterlaine damesmodeHollandia / Ten Cate ondermode
Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578
Dusters O
chtendjassen Ondergoed B
adkledingNac
htkl
edin
g L
inge
rie L
inne
ntex
tiel
Pant
y’s
HAARHUISVAN TONGEREN
KappersbenodigdhedenPruiken - Toupets
Breestraat 32Leiden
Telefoon 071-5125212
Dijkmanschans 198ZoeTermeer
Telefoon 079-3312993
www.haarhuisvantongeren.nl
Verhuur van zaalruimte voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.
Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58
Monuta, winnaar van deInternational FuneralAwards
“Monuta is gekozen tot meestservice-gerichte uitvaartonder-neming in Nederland tijdens deInternational Funeral Awards2005. Voor mij iets om écht trotsop te zijn. Voor u de zekerheidvan een goed ver-zorgde uitvaart”.
Edward Kardol,teamleider
Monuta Soek,Hoogmadeseweg 66, 2351 CV Leiderdorp, (071) 573 08 34Monuta Van der Luit, Willem de Zwijgerlaan 179, 2316 CZ Leiden, (071) 521 32 31Monuta 't Leidse Huys, Gitstraat 1, 2332 RB Leiden, (071) 573 08 30www. monuta. nl www.scenarium.nl [email protected]
De mensen van Monutamaken hét verschil.
IchthusBoekhandel
B i j B e l s , B o e k e n e n m u z i e k
www.ichthusboekhandel.nl
korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061
du PrieBOUW & ONTWIKKELING B.V.
ADMIRAAL BANCKERTWEG 23
LEIDEN - TELEFOON 071-5222919
REDKEN AMBASSADOR
Al meer dan
35 jaar
hooigracht 35 2312 kn leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44telefax 071 514 35 49e-mail [email protected]
* * *met recht van koop
BARNING PIANO’S sinds 1921Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim
www.barning.com
8
9
Mens in Beweging
Rouw, de reactie op verdrietHospice Issoria aan de Plan-tage 4 in Leiden hield in de Vredeskerk een symposium over “Rouw, de reactie op verlies“.
Een Hospice is een huis voor mensen in hun laatste levens-fase en biedt de stervende en de naaste familieleden een huiselijke plek, met persoonlijke zorg. Issoria, de Latijnse naam voor de kleine parelmoervlinder. Een vlinder kruipt uit de cocon, vliegt uit en verbeeldt het ster-ven van de mens.
Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar worden in de protestantse kerken de gestorve-nen herdacht”. Heer, herinner U de namen van hen, die gestor-ven zijn...”. Hun namen worden genoemd, een kaars wordt aangestoken. In de rooms-katholieke traditie gebeurt de herdenking op Aller-zielen. Nabestaanden gaan naar het kerkhof om bloemen op het graf te leggen, een lichtje te laten branden.
Bekende rituelen voor mensen, die zich met de kerk verbonden voelen. Door de verminderde kerkelijke betrokkenheid zijn mensen zelf op zoek gegaan naar zingeving en rituelen rond sterven, afscheid nemen en rouwen. Rituelen geven een bedding aan verlies, verdriet en rouw.“
Rouwen is iets organiseren tegen de kou en tegen het vergeten “ schreef de Duitse theologe Dorothee Sölle. De erva-ring van verlies is heel persoonlijk, maar we kunnen elkaar er wel bij helpen. De werkelijkheid van het verlies van een geliefde wil soms maar moeilijk door-dringen. Het kan niet waar zijn dat zij of hij er niet meer is. Hoe kunnen wij het verlies verwerken en er mee omgaan? Zeker in deze tijd, waarin het leven
zoveel individueler is geworden. Er zijn nieuwe rituelen bedacht. Een stille tocht naar een gedenkplek, waar lichtjes worden aangestoken, bloemen, foto‘s, gedichten, knuffels worden neergelegd.
Een troostboom planten in het bos voor mensen, die aan kanker zijn overleden. Aids Memorial Day. In de Bijlmer wordt de vliegtuigramp herdacht rond “De boom, die alles zag”.
Rituelen kunnen je helpen bij het rouwen, het verwerken van verlies en verdriet. Rouw gaat nooit helemaal over. Opmerkingen als “Het is nu al een jaar geleden, huil je nog steeds?” of “Jullie hebben de andere kinderen toch nog”
doen veel pijn. “We leven met je mee”, maar komen steeds minder op bezoek. Een weduwe kwam voor het eerst na het overlijden van haar man op een verjaarsvisite. De naam van haar man werd niet genoemd. Zij ging maar naar huis. Bij iedere herinnering wordt het verlies weer voelbaar.
Leoniek van der Maarel gaf op het symposium uit eigen ervaring en uit verschillende bronnen tips mee aan rouwen-den en hen, die met rouwenden omgaan. In onze drukke samen-leving is het rouwen in een gemeenschap wat weggevallen en tot een individuele eenzame aangelegenheid geworden.
Rouw is een ingrijpende maar een gezonde reactie op verdriet en geen ziekte. Ieder moet het op eigen manier verwerken. Je emoties mag je wel laten zien, maar niet te lang, want dan word je een zeurkous gevonden. Terwijl het nu juist zo belangrijk is je eigen verhaal te kunnen vertellen. En een luisterend oor.
Rouwen is zwaar werk. Gemaakte plan-nen gaan niet door, toekomstdromen vervliegen. Wie rouwt moet opnieuw vorm geven aan haar of zijn leven.
Er is geen weg om de rouw en het ver-driet heen, alleen maar een weg er door-heen. “Luister met je hart, niet met je mond. Kom niet met eigen ervaringen”.Een rouwende zegt: “Loop niet voor me, want ik zal niet volgen. Loop niet achter me, want ik zal niet leiden. Loop naast me, zoals een vriend”.
Henk J. Hemstede
9
10
Secretariaat: De Bakkerij, Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965,
fax 071 - 5149744, [email protected]
Coördinator: RK Diaconaal werker Ton Snepvangers, [email protected]
Diaconaal werker: Jacqueline Schoonwater, [email protected]
Redactie diaconiepagina: Henriëtte van den Broek, [email protected]
Bankrekeningnrs: 97065 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden;
7820129 t.n.v. Vrienden van De Bakkerij, www.debakkerijleiden.nl
Stichting Hofjes Hervormde Diaconie: secr. Kanaalweg 33, 2313 DV Leiden, tel. 071 - 5130293
Website: www.debakkerijleiden.nl
Diaconie
Diaconie vraagt aandacht voor armoedeOp zaterdag 13 november organiseerden de protestantse en rooms-katholieke diaconie van Leiden, samen met Zorgbelang Zuid-Holland en Stichting Urgente Noden Leiden, in Diaco-naal Centrum De Bakkerij een drukbezocht symposium over stille armoede en sociale uitsluiting: “Hoe kom je d’r bij?”.
Ton Snepvangers, coördinator van De Bakkerij, opende met:‘Stille armoede en sociaal isolement zie je nauwelijks. Hoe kom je die op het spoor en wat betekent het voor mensen om de aansluiting met de maatschappij te missen?’ Jan Laurier, vroeger wethouder in Leiden, nu Eerste Kamerlid voor Groen Links, vertelde dat hij eens op 5 december een gezin aantrof dat op straat gezet was. Er werd voor onderdak gezorgd, maar het liet hem niet los. Onderweg stopte hij hen 25 gulden toe zodat ze toch iets van pakjesavond konden maken. Het voorval is typerend voor stille armoede: soms zie je het, soms niet. Soms wordt het probleem opgelost, vaak ook niet. Het onlangs verschenen rapport van Kerk in Actie laat zien dat de PKN diaconieën in 2009 34.000 aanvragen voor hulp kre-gen. Omdat het vangnet van de sociale zekerheden aan erosie onderhevig is wordt de rol van de kerken steeds groter. Ook het CBS geeft schrikbarende cijfers: 1 op de 9 kinderen onder de 18 jaar leeft in armoede. Het gaat dan vooral om eenouderge-zinnen. Laurier: ‘armoede heeft een ander gezicht gekregen: naast mensen in de bijstand, Wajongers en ZZP-ers, steeds meer mensen die hun baan verliezen. De gevolgen van de crisis zijn groot. Sociale Diensten krijgen aanvragen die niet geho-noreerd kunnen worden. Mensen hebben structureel te weinig inkomen en kunnen hun verplichtingen niet nakomen. Voedsel-
banken zien een toename van cliënten’. Armoede is niet alleen een tekort aan geld en het wegvallen van sociale contacten, maar geeft ook lichamelijke en psychische problemen.
Een gesprek met twee ervaringsdeskundigen maakt het verhaal van Laurier concreet. Elly is al 20 jaar mantelzorger voor haar zieke man. Hoewel er geen financiële zorgen zijn is haar leven wel veranderd: ‘altijd rekening houden met thuis, altijd een telefoon op zak’. Haar wereld is kleiner geworden, minder of korte sociale contacten, veel kan niet meer of met veel geregel vooraf. Marjan moet rondkomen van een minimum: ‘je wordt erg gehaaid en gaat met de fiets op koopjesjacht’. Eerst bezoeker van een maal-tijdproject is zij er nu vrijwilliger: op die manier heeft zij weer contacten. Ze geniet van de muziekles voor minima, maar kan door de vele eigen bijdragen sporten niet betalen. Voor haar als patiënt eigenlijk wel nodig. Jarenlang schaamde ze zich om hulp te vragen. Ze pleit ervoor niet neer te kijken op arme mensen: ‘wie vraagt er nou om armoe? Niemand toch?’
Vertegenwoordigers van JES Leiden, buurtmaatschappelijk werk van Kwadraad, Mantelzorg van Activite, Meldpunt zorg en overlast van de GGD en Stichting Urgente Noden melden dat hun organisaties helpen bij problemen veroorzaakt door armoede en sociale uitsluiting. Zij benadrukken dat mensen niet moeten aarzelen aan de bel te trekken als ze om zich heen problemen signaleren. De bezuinigingen van het kabinet komen voor 4,5 miljard uit de sociale zekerheid, dus van men-sen aan de onderkant van de samenleving. De politiek gaat er vanuit dat deze mensen voor zichzelf op komen, maar in de praktijk gebeurt dat niet. Roos van Gelderen, Leids wethouder voor Jeugd, Zorg en Welzijn, sluit zich hierbij aan. Vanuit de SP probeert zij de scherpe kantjes van het rechtse kabinetsbeleid bij te schaven. Organisaties kunnen hun werk nog meer op elkaar afstemmen en instellingen en particulieren kunnen aan de slag gaan, op mensen met problemen afstappen. ‘We zijn het niet gewend om aan te bellen, maar doe het maar’. Wat bovendien erg verhelderend werkt, en dat wil ze vooral politici meegeven, is om regelmatig ergens mee te lopen: dan weet je waar je over praat. Ze besluit met: ‘Leiden moet de sociale stad blijven die ze is. Het goede moet behouden blijven voor de mensen aan de onderkant van de samenleving en voor de nieuwe generatie’.
Doet u mee? Kerstcollecte 2010Altijd moeten rondkomen van heel weinig geld, dat maakt
10
11
moedeloos. Mensen moeten vérder kunnen met hun leven, gemotiveerd blijven om hun problemen op te lossen. Daarom worden al vele jaren kerstbonnen uitgegeven aan mensen die het financieel moeilijk hebben of aan de rand van de samenleving
staan. De Diaconie Protestantse gemeente Leiden en de RK Diaconie Leiden organiseren de uitgifte van de kerstbon-nen, dit jaar samen met de Stichting Urgente Noden (SUN). De bonnen gaan naar mensen die het nodig hebben; daarbij wordt niet gekeken naar afkomst of religie.Kerstbonnen zijn tegoedbonnen, die vrij te besteden zijn in een grote supermarkt in Leiden. De gezinssituatie is bepalend voor het aantal bonnen dat men krijgt. Mensen beslissen zelf welke levensmiddelen zij ervoor kopen. De afgelopen jaren is gebleken dat men het plezierig vindt om zelf een keuze te kunnen maken en vooral dat men iets extra’s kan doen.De bonnen worden -bijvoorbeeld- gegeven aan mensen die om hun probleemsituatie bekend zijn bij de Diaconie, de Raad- en Daadwinkels en het Buurtmaatschappelijk Werk. SUN stelt dit jaar € 10.000,- ter beschikking; de Diaconie doet een beroep op fondsen en draagt zelf ook bij, voor zover mogelijk. In de kerkdiensten tijdens de kerstdagen wordt gecollecteerd voor de kerstbonnen. Om welvaart en overvloed te delen met hen die het minder goed hebben: kerstbonnen kunnen zo een beetje licht brengen in de donkere dagen. Doet u mee?
Gireren mag ook: rekening 97065, Diaconie Protestantse gemeente Leiden, o.v.v. kerstcollecte 2010.
Broodpenning voor FranciscanenNa 550 jaar hebben de Franciscanen Leiden verlaten. Ter gele-genheid van het afscheid sprak Bert Verweij, voorzitter van het College van Diakenen van de Protestantse gemeente Leiden, pater Ton Peters en pater Jan van Duijnhoven toe. ‘Vijf eeuwen hebben Franciscanen en Diaconie naast elkaar gewerkt voor de Leidenaar die hulp nodig had. Naast elkaar, maar wél uit dezelfde bron. Waarom het tot in de 21ste eeuw heeft moeten duren voordat we elkaar konden vinden, zal wel altijd een raadsel blijven. De roep van Franciscus om de armen te helpen heeft altijd gegolden voor ons beiden’. Omdat de Francisca-nen in de afgelopen jaren van doorslaggevende betekenis zijn geweest voor de komst van de RK diaconaal werker in Leiden en de groeiende samenwerking tussen de Leidse protestantse en rooms-katholieke diaconie werd aan beiden -tot hun grote verrassing- de broodpenning aangeboden.
Leidse diaconieën tekenen samenwerkingsovereenkomst
Op 17 november hebben Bert Verweij, voorzitter van de Diaconie Protestantse gemeente Leiden, en Wilbert van Erp, voorzitter van de Rooms Katholieke Diaconie Leiden, in Diaconaal Centrum De Bakkerij een samenwerkingsover-eenkomst ondertekend, waarin beide diaconieën afspreken de reeds bestaande samenwerking verder te intensiveren. Met de komst van RK diaconaal werker Ton Snepvangers naar De Bakkerij, op 1 januari 2007, startte een proces van groeiende samenwerking tussen beide diaconieën. Samen met Jacqueline Schoonwater, diaconaal werker van de Protestantse Diaconie, werden vanaf dat moment alle activiteiten gezamen-lijk georganiseerd. Beide diaconieën vinden het belangrijk de inspiratie, kennis en kunde van beide kerken blijvend te bun-
NieuwjaarsbijeenkomstIn 2011 viert Diaconaal Centrum De Bakkerij haar 25 jarig bestaan. De nieuwjaarsontmoeting van de Leidse Diaconieën op vrijdag 21 januari vormt het startpunt van een aantal feestelijke activiteiten het jaar door, te begin-nen met de nieuwjaarstoespraak van Anton Dronkers, voormalig diaconaal predikant en grondlegger van Diaconaal Centrum De Bakkerij. U bent van harte welkom in De Bakkerij van 16.30- 18.00 uur om het glas met ons te heffen.
over Armoede gesprokenTer gelegenheid van het symposium “Hoe kom je d’r bij?” stelde Ton Snep-vangers het boekje over Armoede gesproken samen, met teksten over stille armoede en sociale uitslui-ting, aangeleverd vanuit de kerkelijke achterban (verkrijgbaar in De Bakkerij).
Nieuwe diakenenAtty Talma en Jaap van Wijck werden bevestigd als diaken in De Regenboog; Jan Hendrik Labots in de Vredeskerk.
StraatpastorPastor Paul Brommet is door de Stichting Straatpastoraat Leiden per 1 december 2010 aangesteld als straatpastor voor het werk onder dak- en thuislozen. Het initiatief om een straatpastor aan te stellen is ontstaan in De Bakkerij, waar hij ook zijn uitvalsbasis heeft, ondersteuning krijgt van het secretariaat van de Diaconie en waar een klank-bordgroep gevormd wordt. Zijn postadres is: Oude Rijn 44 b/c, 2312 HG Leiden. E-mail: [email protected] en website: www.straatpastoraatleiden.nl
delen, met het oog op de verdere uitbouw en ontwikkeling van activiteiten in en vanuit De Bakkerij. Een centrum dat in de afgelopen decennia een stevige reputatie heeft opgebouwd op het gebied van zorg, gastvrijheid, ondersteuning en belangen-behartiging van kwetsbare groepen in Leiden en omstreken.
11
12
Predikant: ds. A. Alblas, Jac. P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488,
tel. spreekuur dagelijks 08.00-09.00 uur, [email protected]
Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden
Scriba: R.G. Vanhaelen, tel. 071 – 5224162
Penningmeester: mw. A. van der Heide, Oude Singel 348, 2312 TK Leiden
Bankrekeningnr.: 703141 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden
Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg
Wijkgebouw: Het Hooglandsche Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden
Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl
Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com;
Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 – 5149636, [email protected]
Leidse Binnenstadsgemeente
GEMEENTELEVENGedooptOp de eerste zondag van de Advent schitterde het opkomende kerstlicht in het doopwater. Te midden van de gemeente en hun familie zijn door de Heilige Doop met God verbonden:• Daniël Michaël Jacobus, zoon van Michael & Geertrui
Betgen;• Rutger Pieter Anthonie, zoon van Eric & Lianne Brugman;• JayNoah en Johannes Willem Leo Bernardus, zonen van
Lilian de Rek;• Elsje Julie-Jet, dochter van Dirk Jan & Evelien Laman;• Olivier Willem Gijs, zoon van Floris & Irene Pijnse van der Aa.Onder het thema ‘het verschil maken’ werd overdacht wat het betekent om christelijk op te voeden en te leven. Met een ‘Ja van harte’ stemde de gemeente in met het jawoord van de ouders.
GetrouwdOp 2 december zijn Paul van der Werf & Mariëlle van de Ven getrouwd. Ze wonen vlak bij de kerk op de Hooigracht. Hoewel ze niet eenzelfde geloofsopvatting hebben, wil-den ze hun huwelijk graag in de kerk vieren, mét de zegen van God. Met hun familie en vrienden, muziek en samen-zang, een overweging-op-maat en de handoplegging vierden zij: ‘de meeste is de liefde’.
GestorvenOp 18 november is de heer Peeke Valk overleden. Hij woonde aan het Stadzicht en werd 87 jaar. Eén van de gedachteniswoorden begon met ‘Ondanks het verdriet en gemis sta ik hier als een bevoorrecht mens’. Samen met zijn vrouw Cor heeft hij een lang en goed leven gehad, verrijkt met hun kin-deren met gezin. De geboren Fries Peeke hechtte aan tradi-ties. Bovendien was hij vol van liefde, waaraan de schriftlezing uit 1 Corinthiërs stem gaf in de afscheidsdienst. Als door hogerhand geleid kwam ik daags voor zijn overlijden langs en
sprak met hem een gebed uit; onder grote ontroering ontving hij de zegen. We wensen Cor en verdere familie de blijvende kracht van de liefde toe.
KerkenraadsdagHet doel van de Kerkenraadsdag op 28 november was om het concept Beleidsplan 2011-2016 af te ronden. Vier thema’s werden door de deelnemende ambtsdragers uitvoerig door-gesproken. Onderwerpen die de LBG zullen bezighouden: de Binnenstadsgemeente als Stadsherberg, Diaconie in de naaste toekomst, Randkerkelijkheid en Verscheidenheid in geloven. Elk onderwerp werd stevig uitgediept. Daarbij kwamen inspirerende verhalen en ideeën tevoorschijn, die op een lijst van actiepun-ten zijn opgenomen. Op weg naar handen en voeten geven aan wat in het voorgestelde Beleidsplan zoal is opgenomen.
Bevestiging tot predikantOp 12 december is gemeente-lid Irma Pijpers-Hoogendoorn bevestigd tot predikant in algemene dienst. Dit ten behoeve van haar werkzaam-heden voor JOP, de jeugdorga-nisatie van de PKN. Al jaren werkt ze bij JOP. Voornamelijk met het ontwikkelen van materiaal voor kinderen en jeugdwerkers. De Generale Synode is van mening dat het jeugdwerk een belangrijke poot is van het werk van de Protestantse Kerk. Daarom heeft deze Irma en vier collega’s beroepen om hun werk als predikant uit te voeren. Dit geeft haar ook de bevoegdheid om de sacra-menten te bedienen. Aan haar werkzaamheden verandert weinig. Daarom zal ze nog regelmatig te zien zijn in de Leidse Binnenstadsgemeente en de Leidse Cantorij.
Bevestiging ambtsdragersIn de eredienst op 31 oktober was een wisseling van ambtsdra-gers. De termijn van Eveline Euser als ouderling voor jongeren zat er op. Na een persoonlijk dankwoord gaf zij haar ambt terug aan de gemeente, dat direct kon worden doorgegeven aan Aiko de Raaf. Het taakgebied omvat jongeren van 29-40 jaar met als gevleugelde opdracht ‘niets doen maar zorgen dat het gebeurt’. Dat is basisprincipe in onze gemeentevisie. Zo worden niet enkelen overbelast en staan anderen langs de lijn. Samen zijn we gemeente en samen zijn we verantwoordelijk voor een goed functionerend gemeenteleven. Dat geldt ook onze nieuwe pas-
12
13
VIEREN
Bij de vieringenOp zondagavond 19 december om 20.00 uur is het traditionele adventsconcert door de Leidse Cantorij in de Hooglandse Kerk (zie elders in dit blad).
24 December wordt de kerstnachtviering van de LBG samen met Bijzonder Kerkenwerk Leiden gehouden in de Pieterskerk (zie elders).
Op 25 december vieren we het Geboortefeest van ‘Het Woord van den Beginne’. We vervolgen de Micha-lezin-gen en horen het kerstevangelie van Lucas. Het thema luidt: ‘Waar komt Hij vandaan?’ Het antwoord ligt in de kerntekst: ’In het verre verleden ligt zijn oorsprong’. De kinderen komen naar voren en de Leidse Cantorij verleent medewerking.
Tweede kerstdag valt op zondag. We hebben dominee Steenstra bereid gevonden om deze ‘na-kerst’ met ons inhoud te geven.
Op 31 december houden we om 17.00 uur een oudejaars-avondgebed met een solo-can-tate van J.S. Bach, uitgevoerd door een ensemble onder leiding van Bert Mooiman. Na afloop staan koffie en oliebollen klaar.
Het nieuwe jaar beginnen we om 10.00 uur met een ont-moeting, gevolgd door het ochtendgebed bij dit nieuwe jaar waarin de naam van het kerstkind wordt gespeld.
Op 2 januari gaat mw. Rinske Scholten voor; zij werkt onder meer als ouderenwerker in Leiden-Zuidwest. Het rooster reikt lezingen uit Mattheüs aan.Epifanie vieren we op 9 januari met dominee Joep van den Berg uit Voorhout als voorganger
Op 16 januari zal ons gemeentelid Ab Ridder de dienst leiden.
Op 23 januari is dominee John Boon voorganger; hij is pastor in de Oecumenische Geloofsgemeenschap Merenwijk.
Op 30 januari is ondergetekende weer aan de beurt met de Bergrede in het volle licht.
torale ouderling voor ‘lief en leed’ Lilian de Rek, die eveneens het ambt van God en de gemeente ontving. Zij zal zich rich-ten op mensen op de kruispunten van het leven, bij ‘rouw en trouw’ present zijn en meedenken over het versterken van onze relatienetwerken. Diaken Wim Nieboer werd bevestigd voor een nieuwe termijn om zijn werk als penningmeester voort te zetten, wat hij met vreugde doet. Na de bevestiging van deze specifieke ambtsdragers, bevestigde de gemeente haar roeping tot het algemene ‘ambt van alle gelovigen’.
StudieverlofVan 3 tot 24 januari heb ik studieverlof. Dat zal gewijd zijn aan het grote onderwerp ‘Compassie’ en dat in de grote geloofstradities. Hiermee kan de enthousiaste ontvangst van ons boek met de ‘honger naar meer’ gevoed worden. Ook is het een uitbouw van het fundament onder de interreligieuze dialoog, waar de komende jaren meer aandacht voor nodig is. Uiteraard zal in gesprekken en preken het resultaat van de studie doorklinken en een gemeenteavond over dit studieon-derwerp hoort tot de mogelijkheden.
LERENBijbelse KernwoordenOp 2 november en 6 december zijn Bijbelse figuren tot leven gekomen. Ze werden door één van de deelnemers ‘uitgeno-digd’ om over de tijden heen gesprekspartners te zijn. Na de kerst wordt de serie voortgezet en belangstellenden kunnen altijd instromen. Informatie bij de wijkpredikant.
Bewust gelovenDoor omstandigheden gaat de kring pas in januari van start. Belangstellenden kunnen zich alsnog aanmelden bij de wijkpredikant. Als je overweegt belijdenis te doen, is dit dè mogelijkheid, maar ook als je samen met anderen - eventueel je partner - je van je geloof bewuster wilt worden, is deze kring iets voor jou.
Kring KerkgeschiedenisDe gesprekskring ‘Wat betekent de Kerkgeschiedenis voor ons?’ komt op 13 januari van 10.00 - 12.00 uur bijeen in het Hooglandsche Huys. Nieuwe deelnemers zijn welkom. Inlich-tingen bij Jan den Boeft, 5132657.
DIENENDiaconale RaadOp 3 november vergaderde de Raad, waarbij diaconale en ver-wante activiteiten zijn besproken. Het Refo-congres in Gouda met discussie over ‘Compassie’, het congres in Naturalis over
‘Wetenschap en Geloof’, het Diaconale Symposium ‘Hoe kom je erbij?’, ‘De Zaak’, het Straatpastoraat, Colour your Mind 2011, het Interreligieus Platform en de Vredesweek. Verder het wijkgerelateerde werk: het ouderenwerk, de kring ‘Kerk-geschiedenis’, onze aanwezigheid op de Dag van de Diaconie, ‘Lief en Leed’, het Collectenrooster. En we spraken over de actie van de Waalse Gemeente voor mw. Victoire in Rwanda.
13
14
Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071-5134558, [email protected],
www.ekklesia.leidenuniv.nl
Studentenpastores: drs. Elise Woertman (RK), 06-45100439, [email protected];
drs. Rob van Waarde (PKN), 06-41935997, [email protected]
Participantenpastores: ds. Ranfar Kouwijzer (PKN), 020-4750248, [email protected]
(zakelijk), [email protected] (persoonlijk)
wnd. ds. Henk Schouten (PKN), 071-5218723, [email protected]
Academiepredikante: dr. Christiane Berkvens-Stevelinck (rem.), 020-6714568,
Rekeningnummers: Leidse Studenten Ekklesia: 2635559 t.n.v. Stichting Materiële
Voorzieningen LSE te Leiden; Diaconaat: 3313366 t.n.v. Stichting Diaconaal Fonds
Hulpverlening LSE te Leiden
LSE-raad: Hans Nuiver, voorzitter ([email protected]), Jan Slotboom, secretaris,
071-5414508 ([email protected]), Johan de Groot, penningmeester
Leidse Studenten Ekklesia
HOOGLANDSE VIERINGEN Iedere zondag - maar dit jaar niet op 26 december - is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend.
Na de diensten rond Kerstmis (let wel: zondag tweede kerst-dag slaan we over!) gaan we op 9 januari met een nieuwe serie van start. Volgens de traditie beginnen we het jaar met fragmenten uit een evangelie. Dit jaar is Johannes aan de beurt. De eerste drie evangeliën leveren altijd genoeg verhalen op, over of door Jezus verteld (denk voor het laatste aan de gelijkenissen). Hoewel er bij Johannes ook een paar beroemde verhalen staan, maakt het geheel toch meer een theologische dan een narratieve (verhalende) indruk. Voor de serie heb-ben we gekozen voor een aantal beelden waarmee Johannes de betekenis van Jezus duidelijk heeft willen maken: de ware wijnstok, het brood des levens, het levende water, het licht der wereld. Het is niet moeilijk deze beelden ook met verhalen in verband te brengen, zoals de bruiloft te Kana, de broodverme-nigvuldiging, de ontmoeting met de Samaritaanse vrouw bij de put en de blindgeboren jongen.In 2009 lanceerde de bekende schrijfster Karin Armstrong haar Handvest voor Compassie. Daardoor geïnspireerd schre-ven Christiane Berkvens en Ad Alblas een Catechismus van de compassie. Geen 52 ‘zondagen’ met vraag en antwoord, maar 12 kernbegrippen uit de sfeer van het geloof. Een catechis-mus waarbij het er niet om gaat geloofswaarheden van buiten te leren, maar om de lezer aan het denken te zetten. In febru-ari beginnen we alvast met vier van deze begrippen: liefde, compassie, roeping en rechtvaardigheid.
Kerstnacht in Leiden: 24 december 22.30 uurBeleef de kerstnacht op een bijzondere manier en kom naar de Hooglandse Kerk. Oecumenische kerkdienst op 24 december van de Leidse Studenten Ekklesia, niet alleen voor studenten en oud-studenten, maar voor alle belangstellenden. Met samenzang van bekende kerstliederen, het kerstevan-gelie, brood en wijn, en de zegen voor iedereen die komt. Voorganger: Christiane van den Berg. Ruim veertig zangers van
de Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru zullen deze kerstnacht-dienst muzikaal ondersteunen. Aanvang: 22.30 uur (deuren open om 21.45 uur).
Rob van Waarde bevestigd als studentenpredikant
In een feestelijke dienst op 3 oktober (Leidse feestdag!) is Rob van Waarde bevestigd als predikant van de Protestantse Gemeente te Leiden en deed hij zijn intrede als studentenpre-dikant bij de Leidse Studenten Ekklesia. Ds. Henk Schouten, die in april afscheid had genomen, kon hem nu bevestigen als zijn opvolger. Intussen is Rob op Rapenburg 100 al voluit bezig met het werk onder de Leidse studenten, samen met Elise Woertman namens de rk-kerk.
Afscheidsdienst ds. Ranfar KouwijzerOp zondag 19 december zal ds. Ranfar Kouwijzer, die vanaf Pinksteren 2007 aan de LSE verbonden was als predikant voor niet-studerenden, afscheid nemen. Hij is door het Landelijk Dienstencentrum aangesteld als studentenpredikant in zijn woonplaats Amsterdam. Wij zullen hem zeer missen. Na de dienst is er gelegenheid persoonlijk afscheid van hem te nemen.
Wat is er voor studenten te doen?De activiteiten gaan van kloosterweekends, vrijwilligerswerk
14
15
Indien geen locatie wordt genoemd, vindt de activiteit plaats in de Hooglandse Kerk.
Zondag 19 december, 11.45 uurds. Ranfar Kouwijzer, afscheidsdienst
Vrijdag 24 december, 22.30 uur (kerk open 21.45 uur)drs. Christiane van den Berg, kerstnachtdienst
Zaterdag 25 december, 11.45 uurdrs. Corine van der Loos, 1e kerstdag
Zondag 26 december: geen dienst
28 december - 1 januari, Rotterdam-Taizé33e Europese ontmoeting voor jongeren
Zondag 2 januari, 11.45 uurds. Henk Schouten
Zondag 9 januari, 11.45 uurdrs. Corine van der Loos: De ware wijnstok
Zondag 16 januari, 11.45 uurdrs. Elise Woertman: Het brood des levens
Zondag 23 januari, 11.45 uurds. Henk Schouten: Levend water
Woensdag 26 januari, 18 uur, Rapenburg 100Meditatieve viering: [email protected]
Zondag 30 januari, 11.45 uurds. Rob van Waarde: Het licht der wereld
Zondag 6 februari, 11.45 uurdr. Christiane Berkvens: Liefde
Zondag 13 februari, 11.45 uurds. Ad Alblas: Compassie
Zondag 20 februari, 11.45 uurds. Karin van den Broeke: Roeping
Zondag 27 februari, 11.45 uurpastor Jan Delhaas: Rechtvaardigheid
Agenda
Cluster BinnenstadContactadres: dhr.C.van Vliet, voorzitter clusteroverleg,
e-mail: [email protected]
hier of in Ghana, avonden over psychiatrie of criminaliteit, trainingen over kiezen of vrij-zijn, verlies-verwerken, homosek-sualiteit, reli-shoppen en bidden, tot de Bijbel voor dummies. Het programma is verkrijgbaar bij het secretariaat Rapenburg 100, tel.071-5134558 (op werkdagen van 9-12 uur), [email protected].
Meditatieve viering - in de sfeer van TaizéElke laatste woensdagavond van de maand is er een medita-tieve viering op Rapenburg 100, voor wie behoefte heeft aan inspiratie, stilte, even op adem komen. In de viering maken we gebruik van de meditatieve liederen van Taizé, een klooster in Frankrijk waar jaarlijks tienduizenden jongeren naartoe komen. We beginnen voor wie wil met een gezamenlijke vegetarische maaltijd en een gespreksgroep rondom een tekst. Eerstvolgende keer: 26 januari, 18.00 uur maaltijd, 19.45 uur gespreksgroep (voor wie wil), 20.30 uur viering. Aanmelding (voor het eten) bij [email protected]
33e Europese jongerenontmoeting, Taizé Rotterdam
Duizenden jongeren worden in Rotterdam verwacht voor vijf dagen van uitwisseling en gebed, georgani-seerd door de gemeen-schap van Taizé. Het is van 28 december 2010 tot 1 januari 2011 in Rotterdam op uitnodiging van de Nederlandse bisschoppenconferentie, het moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland en de Nederlandse Raad van Kerken. Bij de duizenden jongeren die in de lokale kerken actief zullen zijn, voegen zich meer dan 20.000 jongeren vanuit heel Europa.Met deze nieuwe etappe in de ‘Pelgrimage van vertrouwen op aarde’ wil de gemeenschap van Taizé de weg voortzetten die frère Roger is begonnen om jongeren te ondersteunen in hun zoektocht naar verzoening en vrede. Niet alleen tussen christe-nen, maar tussen alle mensen.De jongeren worden door kerken en gezinnen uit de hele regio ontvangen: van Breda tot Den Haag, van Gouda tot Hoek van Holland. ’s Ochtends zijn ze te gast bij een van de 150 gastkerken en rond de middag ontmoeten zij elkaar in de plaatselijke evenementenhal (Ahoy) voor de maaltijden en het gezamenlijke gebed. ’s Middags bieden de workshops de jon-geren de gelegenheid om zich te bezinnen op de bronnen van het geloof en op hun betrokkenheid bij de dienst aan Christus in de kerk en in de samenleving. Zie voor het programma en meer informatie: www.taize-rdam.nl
Op zondagavond 14 november hebben wij onze gezamenlijke vesper gehouden. Dit keer was het in de Marekerk. Wij had-den gekozen voor het thema ‘zegenen’. Aangezien wij drie (wijk)gemeenten zijn, waren er ook drie voorgangers, te weten ds. Ad Alblas, ds. Christiane Berkvens-Stevelinck en ds. Ton Jacobs. Het onderwerp konden wij dit keer ook heel mooi in
drieën knippen. In het eerste gedeelte kwam het subthema ‘door God gezegend zijn’ aan de orde. Vervolgens stonden wij stil bij ‘God zegenen’ en wij sloten af met ‘leven als een gezegend mens’. Het accent lag in deze vesper op het lied. Het was liturgisch dan ook evenwichtig en mooi opgebouwd. Wij hebben prachtige liederen gehoord en gezongen. Na afloop hebben wij gezellig achter de preekstoel - zo doen ze dat in de Marekerk - met elkaar een kopje koffie gedronken en nage-sproken over hetgeen we beleefd hadden. Eén vesper met drie kleuren. Een waardevolle viering!
15
16
Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071 – 8870207,
Scriba: M.P.H.J. Korbee, Zandzegge 11, 2318 ZK Leiden, tel. 071 – 5126574,
Penningmeester: P. Jasperse, Oude Singel 92a, 2312 RD Leiden, tel. 071 – 5610122,
Bankrekeningnr.: 1720266 t.n.v. Hervormde Marewijkgemeente
Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208
Wijkgebouw: Marehuis, Oude Vest 61, 2312 XS Leiden
Beheerder kerk en wijkgebouw: P. Breedijk, tel. 06-57721473
Website: www.marekerk.nl
Hervormde Marewijkgemeente
KerstfeestIn de eerste drie eeuwen kende de kerk alleen het paasfeest. Pas in 354 besloot paus Liberius door middel van een decreet, dat op 25 december de geboorte van Jezus Christus gevierd zou worden met een speciale kerstmis. 25 December was niet zomaar een datum. Verschillende volkeren vierden op die dag een feest waarbij op de een of andere manier het licht het donker overwon. Het was dan ook voornamelijk de wens van keizer Constantijn dat die feesten op 25 december ‘verchris-telijkt’ zouden worden. En zo is het kerstfeest ontstaan. Slim bedacht, moet ik erkennen. En zo is kerstfeest uitgegroeid tot ‘het’ feest hier in het Westen. Maar als kerk moeten wij wel het kerstfeest (= Christusfeest) blijven vieren. Kerst zonder Pasen kan niet. ‘Het hout van de kribbe is van hetzelfde soort als het kruis op Golgotha’, werd er vroeger nogal eens beweerd. Een uitspraak om over na te denken.
Uit de gemeente• Op 8 november is Alexander Willem Pieter Inderson geboren, zoon van Akin & Anneke en broertje van Olivier (Marepoort-kade 21, 2312 MP Leiden). Wij feliciteren dit gezin met dit grote geschenk. Mooi hoe op het geboortekaartje de dank en verwondering is verwoord met woorden van Psalm 139.• Op woensdag 24 november hebben wij weer onze ouderen-dag in Rosenburch gehouden. Dit keer hadden wij gekozen voor een middag. En dat bleek goed aan te sluiten bij de wen-sen van onze ouderen. Er waren ongeveer 50 ouderen. Na de koffie hadden wij een kerkdienst waarin het Heilig Avondmaal
is gevierd. In de preek hebben wij stilgestaan bij Mar. 8:34-38. ‘Want een ieder, die zijn leven zal willen behouden, die zal het verliezen; maar een ieder, die zijn leven verliezen zal om Mijnentwil en omwille van het evangelie, die zal het behou-den.’ Daarna was er een informeel samenzijn onder het genot van een drankje en een hapje. Dat was erg gezellig. De middag werd afgesloten met een lopend buffet (chinees). Dank aan onze diakenen en vrijwilligers voor het organiseren van deze waardevolle middag!• Op D.V. woensdag 29 december gaan Matthias Gerritsen en Corry Houwaard trouwen (Parnassia 413, 2224 JS Katwijk). De kerkelijke inzegening van hun trouwverbond zal plaatsvin-den in de Marekerk in een dienst die om 15.00 uur begint. Ikzelf zal de dienst leiden. Wij wensen dit bruidspaar alle goeds toe en Gods zegen. T. Jacobs
KerstavonddienstOp 24 december zal Deo Volente zoals gebruikelijk een kerst-avonddienst plaatsvinden, die om 19.30 begint. Wijkpredikant dominee T. Jacobs gaat dan voor. Het thema dit jaar zal zijn “A Christmas Carol”. Overeenkomstig dit thema zal de dienst in Engelse stijl worden ingekleed. De muziek zal worden verzorgd door Henk Gijzen op het orgel, in samenspel met het koor MareVocale. Omdat de kerstnachtdienst bij uitstek een dienst is waar mensen heengaan die niet gewend zijn wekelijks een kerk te bezoeken, wordt er dit jaar alles aan gedaan om de viering ook voor deze mensen toegankelijk te maken. Iedereen die wil komen wordt dan ook hartelijk uitgenodigd om zijn of haar familie, vrienden en kennissen mee te nemen! Na afloop is er gelegenheid tot het drinken van een kop lekkere warme choco-lademelk...en, zoals het past bij een echte Engelse kerst, natuur-lijk een cadeautje!
AC h r i s t m a s
C a r o lw w w . m a r e k e r k . n l
d a t u m : 2 4 d e c e m b e r a a n v a n g : 1 9 . 3 0 u u rm u z i e k : M a r e V o c a l es p r e k e r : d s . T . J a c o b s
Marekerk - Lange Mare 48 -Leiden
k e r s t a v o n d i n d e M a r e k e r k
16
17
AgendaOp zondag 12 december werden de volgende kinderen gedoopt: Lennard Ruben Horst, Alexander Willem Pieter Inderson en Vera Jacoba Dorothea Rauws. Het was weer een prachtige dienst, waarin Gods trouw schitterde.
Voor vrijdagavond 24 december staat weer de kerstavond-dienst gepland. In deze dienst zal MareVocale haar mede-werking verlenen en een aantal prachtige kerstliederen zingen. In deze dienst zal de geschiedenis van de wijzen uit het oosten centraal staan.
Op Eerste Kerstdag (zaterdag 25 december) willen wij ‘s morgens het Christusfeest met elkaar vieren. Ook in deze dienst wil MareVocale van zich laten horen.
Aangezien Tweede Kerstdag op een zondag valt, zal er dit jaar wel een morgendienst zijn.
Vrijdagavond 31 december vanaf 19.30 uur willen wij met elkaar het kalenderjaar gezamenlijk afsluiten.
En zo willen wij ook op nieuwjaarsdag om 10.00 uur met elkaar het nieuwe jaar beginnen.
Op zondag 9 januari hopen wij nieuwe ambtsdragers te mogen bevestigen. In deze dienst zullen wij ook afscheid nemen van een tweetal broeders van de kerkenraad.
In de morgendienst van zondag 23 januari willen wij een terugkomdienst van de familie Ten Hove houden. Zes jaar geleden zijn zij vanuit onze gemeente uitgezonden naar Zimbabwe om te gaan werken in het Morgenster Mission Hospital. Nu zij definitief terugkomen, willen wij deze bijzondere periode van hun leven ook samen afsluiten met een kerkdienst.
Missionair StadswerkMissionair ouderling Marewijkgemeente:
Herman Paul, [email protected]
Druk, druk, drukZelden kom je iemand tegen die zegt: ‘wij willen een mis-sionaire gemeente zijn, laten we daarom onze tradities koesteren.’ Veel vaker hoor je het omgekeerde: ‘willen we buitenkerkelijken bereiken, laten we dan een beetje progres-siever worden. Een missionaire gemeente is een eigentijdse gemeente. Weg dus met het Latijn in de kerk, met het orgel, met gewoonten en gebruiken van vroeger.’
Inderdaad, Jezus was geen conservatief en christenen zouden het evenmin moeten zijn. Maar één ding wordt intussen vaak vergeten: dat afschaffing van oude kerkelijke gebruiken een averechts effect kan hebben.
Dit is geen klacht van een kalende dominee. Kijk eens op de sites van kloosters die een stilte- of bezinningsweekend aan-bieden. Voor zo’n weekend bestaan wachtlijsten! Niet omdat men vroeger die kloosters zo krapjes bouwde, maar omdat veel mensen hunkeren naar rust en denken dat een kerkelijk ritme hen daarbij kan helpen.
Onlangs vertelden twee Amsterdamse predikanten mij van hun ontdekking dat Advent bij uitstek iets voor yuppen is – voor jonge mensen die voortdurend ‘druk, druk, druk’ zijn. Waarom?
Onze samenleving heeft een probleem met tijd. Wij weten niet meer hoe we onze tijd moeten indelen. Gevolg: we doen alles tegelijk en worden hondsmoe.
Laat dit nu een probleem zijn waarvoor de kerk iets in huis heeft – tenminste, zolang ijverige progressievelingen de getij-den, de leesroosters en de zondagsnamen niet hebben afge-schaft. Zo kent het kerkelijke jaar een periode van verwachting (advent), waarin christenen zich vier weken oefenen in vier
WeekbriefGemeenteleden die niet meer naar de kerk kunnen gaan, maar wel graag een weekbrief willen ontvangen, kunnen deze thuis bezorgd krijgen. Neem hiervoor contact op met br. G. Sirag, 071-5892028.
aspecten van verwachting. Een tijd van inkeer, gevolgd door een vrolijk feest.
Niet alleen aan het jaar, maar ook aan de dag heeft de kerk een ritme gegeven. Wie op kloosterweekend gaat, viert lauden en metten. En zulke ritmes zijn uitdrukkelijk niet alleen voor ‘gevorderden’ bedoeld. Nee, de liturgie is één van de manieren waarop jonge gelovigen worden ingewijd in het geloof.
Het heeft dus iets moois, die kloosterweekenden en die boek-jes over tijdsmanagement naar benedictijnse principes. Ik vind het stimulerend om te horen dat de Amsterdamse dominees cursussen ‘kerkelijk tijdsdenken’ aanbieden aan opgejaagde twintigers en dertigers. Wie dacht dat missionair gemeente-zijn de wijsheid van het voorgeslacht kan missen, krabbe zich langdurig achter de oren!
En zou dan de opgejaagde bezoekster van onze kerstavond-dienst mogen ontdekken dat het ritme van de kerk niet alleen haar agenda, maar haar hele leven wil veranderen? Dat ‘druk, druk, druk’ uiteindelijk een vlucht is voor een leven gelijktijdig aan dat van Jezus?
Herman Paul, missionair ouderling
17
18
Wijkpredikant: vacant
Consulent: zie bij Vredeskerk
Scriba: mw. E.J.F. Venekamp-van Hal, Hoge Morsweg 63, 2332 HH, tel.: 5767607,
e-mailadres: [email protected]
Giro Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden: 240776, ten name van Protestantse Mara-
nathawijkgemeente Leiden
Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 21, 2313 GG
Intenet: www.vredeskerk-leiden.nl
Kerkdienst op internet: www.kerkomroep.nl
Wijkcentrum: Topaaslaan 23
Beheerder Wijkcentrum: dhr. K. Bakker, Smaragdlaan 45, tel.: 5765158
Teksten zonder ondertekening zijn afkomstig van de scriba.
Maranathawijk
Dank u welDe afscheidsdienst ligt al weer een tijdje achter ons. Ondanks de dingen van de dag, moeten we er nog vaak aan terug den-ken. Van tevoren denk je, een beetje onderkoeld, dat het een gewone dienst is.
Het enige bijzondere is dat het de laatste dienst is. Nou en? Het leven gaat gewoon verder. Maar wanneer alles achter de rug is, besef je pas hoe bijzonder het was. Zo bijvoorbeeld stond onze zoon, Geerten, nog geen twee weken daarvoor vader geworden van een zoon, op die zon-dagmorgen zomaar onaangekondigd vanuit het zuiden van Duitsland vóór ons en nam hij met zijn trompet deel aan de begeleiding van de gemeentezang.
Maar ook de verbondenheid met familie, vrienden en ken-nissen uit vorige gemeenten was een bijzondere ervaring. En natuurlijk het samenzijn met de eigen gemeente, zowel Maranathawijk als Vredeswijk. De mooie deken van de nevendienst, met handen en namen er op van alle kinderen, straalt warmte uit. Allerlei blijken van waardering die we na de dienst in ontvangst mochten nemen.
Maar evenzeer de lieve woorden van dank en toewijding of gewoon de handdruk die boekdelen spreekt. Teveel om op te noemen. Namens de wijk ontvingen we een geluidsinstallatie. De oude was inmiddels heel wat jaartjes oud en deze nieuwe kunnen we goed gebruiken. Zo bent u nog regelmatig hoorbaar bij ons thuis. Maar er was ook een vrij te besteden gift voor de
tuin. En zoiets is beslist goed besteed aan iemand met groene vingers. Het is allemaal teveel om op te noemen. Het geheel werd compleet met een prachtig fotoalbum waarin we vele kostbare en visuele herinneringen aantroffen.
U begrijpt dat we een hele tijd nodig hadden om dat alles op een rij te zetten en tot ons te laten doordringen. Onze dank-baarheid is nog groter, omdat we tijdens en na mijn ziekte-periode eens te meer de kwetsbaarheid van een mensenleven ondervonden en het helemaal niet vanzelfsprekend was de periode tot mijn emeritaat te kunnen volmaken.
Mensen vragen me wel eens: ga je nog wel ‘es voor in een kerkdienst? Een mens moet nooit ‘nooit’ zeggen, maar eerst breekt nu een periode aan om op verhaal te komen. Ondertus-sen is het goed te benadrukken dat dit een kerkelijk afscheid was, het ogenblik waarop een einde komt aan mijn kerkelijke werkzaamheden. Het is geen afscheid van onze woonomge-ving. Wij zien elkaar nog, in de kerk, op het Diamantplein of elders. En dat vergoedt veel bij dit afscheid.
Rest ons nog u allen van harte te danken voor dit zo geslaagde afscheid. Wij wensen u allen met elkaar en ieder persoonlijk nog een gezegende tijd toe.
Frank en Martine Rooze
18
19
AgendaDonderdag 16 december:Inloopmiddag vanaf 14.30 uur in de Wijkplaats aan de Topaaslaan 23.
Busvervoer rond kerst: Op 1e en 2e kerstdag rijden de twee bussen van en naar Robijnhof en Schouwenhove als gebruikelijk. Op 24 december rijden er geen bussen. Mocht u toch naar de Vredeskerk willen, dan kunt u de scriba bellen, schrijven of mailen voor overleg. Zie voor verdere activiteiten ook de wijkrubriek bij de Vredeskerk.
Rondom de eredienstVoor informatie over de erediensten in de komende periode verwijzen wij u graag naar de pagina’s van de Vredeskerk.
Afscheid ds en mevrouw RoozeOp 24 oktober namen we in de Vredeskerk afscheid van Frank en Martine Rooze. Het was een goede dienst met elkaar. In de weken daarvoor hadden we bij de Maranatha-wijkgemeente materiaal verzameld voor het fotoboek dat we als herinneringsgeschenk aan Frank en Martine wilden meegeven.
Gelukkig hebben we een mooi boek met materiaal kunnen vullen. Alle gevers daarvoor hartelijk dank! En we mogen hier toch wel heel speciaal Ben Venekamp bedanken die van aller-lei zaken, als foto’s, herinneringen aan Bijbelkringen, de pane-len, de verjaardagskalender en nog veel meer een fotoboek van 80 pagina’s wist te fabriceren.
Dit fotoboek is aan Frank en Martine overhandigd, maar we hebben nog een (digitaal) exemplaar laten maken. Ja, dat kan met de huidige techniek. Dit andere exemplaar houden we als aandenken in de Maranathawijk. Als u het wilt inzien, kunt u mij bellen, schrijven of mailen.
We verklappen hier natuurlijk niet hoeveel geld u heeft bijge-dragen aan de cadeaus, maar het was een heel mooi bedrag! Heel hartelijk dank hiervoor!
Wij gedenkenOp 25 november is na een leven vol inzet, liefde en zorg rustig ingeslapen Corry de Haan-De Bruine op de leeftijd van 82 jaar. Zij woonde in een aanleunwoning in Robijnhof, na vele jaren in de Aquamarijnstraat gewoond te hebben. Corry was een zeer meelevend lid van de Maranathawijkge-meente. Zij was betrokken bij allerlei activiteiten, maar had vooral een warm hart voor de mensen in haar omgeving. Vanaf het begin waren zij, en haar inmiddels overleden man, geïnteresseerd in onze zustergemeente in Istihaza in Roemenië. Zij is daar tevens een aantal keer op bezoek geweest.
We herinneren ons allen het ‘oliebollenbakken’ in haar garage om geld op te halen voor de mensen in Istihaza. Ook aan de gemeentemaaltijden deed zij altijd mee.Op haar overlijdenskaart stond: Geborgen in Gods hand. Op 30 november is Corry begraven op Rhijnhof.
Op 25 november is Neeltje Elize Oostendorp–Van Waas overleden. Ze werd de laatste fase van haar leven verzorgd in Robijnhof. De groentezaak, die zij samen met haar man dreef, was een belangrijk deel van haar leven. Daarnaast wist zij zowel haar eigen kinderen, als twee stief-dochters, later samen met hun gezinnen een royale plaats te geven in haar hart.
Nog maar kort geleden, op 5 februari 2009, overleed haar man. Het moment van haar heengaan was bijzonder. In haar coma ontving zij een zegen en werd het ‘onze Vader’ gebeden. Tijdens dat gebed werd zij weggenomen. Verdrietig om haar heengaan, maar dankbaar om haar onvoor-waardelijke liefde en zorg heeft de familie haar op 2 december begeleid naar Rhijnhof. Daar werd haar leven overdacht en opgedragen aan ‘de Heer, haar herder’.
Nieuwe ambtsdragersOp 10 oktober werden twee nieuwe ambtsdragers bevestigd. We willen deze nieuwe ambtsdragers zich graag aan u laten voorstellen. We beginnen met een nieuwe ouderling.
Mirjam van Griethuijsen, ouderlingEven voorstellen: ik ben Mirjam van Griethuijsen, sinds oktober 2010 ouderling van de Maranathawijkgemeente. Ik ben geboren in het mooie Rotterdam en opgegroeid in het zo mogelijk nog mooiere Nieuw-Vennep. Na mijn middelbare schooltijd ben ik naar het schitterende Leiden verhuisd om de hbo-opleiding tot verpleegkundige te gaan volgen.
Na zeven jaar met veel plezier in het LUMC gewerkt te hebben en iets korter in het Diaconessenhuis rondgelopen te hebben, ben ik dit najaar aan de slag gegaan in het Spaarneziekenhuis in Hoofddorp. Ik woon in de Coornhertstraat in Leiden, ben getrouwd met Bas van Velzen en wij hebben twee dochters, Esther en Anne.
De dierenliefhebbers onder u kan ik vertellen dat er ook een poes in huis rondloopt. Mijn favoriete hobby’s zijn wandelen, in de tuin werken en lezen.
En ook een nieuwe ouderling-kerkrentmeester: Thijs van Varick:Mijn naam is Thijs van Varick, ik ben geboren in 1948 in de Professorenwijk. Triny en ik zijn getrouwd in 1970 in de Vredeskerk en wij hebben 2 dochters en 2 kleindochters.
In 1980 zijn wij gaan wonen in Koppelstein in het Mors-kwartier en we wonen er nog steeds. Wij zijn toen betrokken geraakt bij de Maranathakerk.
Na de sluiting van de kerk zijn we meegegaan naar de Vredeskerk. Ik ben in de VUT, mijn beroep was stukadoor. Sinds oktober 2010 ben ik ouderling-kerkrentmeester. Ik hoop op een goede tijd in het ambt.
In het volgende nummer van het kerkblad stellen Jacintha en Koos Groen zich voor. Zij worden op 30 januari in het ambt bevestigd.
19
20
predikant: dr. G.J. Venema, Van den Brandelerkade 24, 2313 GW Leiden, tel. 071 – 5137919,
scriba: mw C. Kooreman, p/a Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden,
penningmeester: Th. Weizenbach, Van Vollenhovenkade 5, 2313 GG Leiden, tel. 071 –
5149092
bankrekeningnr.: 8285572 t.n.v. Protestantse wijkgemeente Vredeskerk
wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5142317
koster/beheerder: H. Holswilder, [email protected]
wijkcentrum ‘Staalwijk’: Herenstraat 45, 2313 AF Leiden, tel. 071 – 5143666;
verhuur via mw. J. van Rossen, tel. 071 – 5128692, [email protected]
website: www.vredeskerk-leiden.nl
Vredeskerk
In de stilte van de kerstnacht vinden wij elkaar in verwonde-ring en vreugde. Terwijl we de snijdende koude van een echte Hollandse winter trotseren, warmen wij ons aan liefdevolle aandacht en saamhorigheid. IJs en weder dienende, ontmoe-ten wij elkaar in de Vredeskerk!
Zondag 19 december is de laatste zondag van Advent. Daar-mee eindigt een bijzondere tijd van inkeer, voorbereiding en toeleven naar de komst van Gods geliefde Zoon. In deze weken hebben we gelezen uit de profetie van Micha. Daardoor zijn we bepaald bij een van de klassieke typeringen van Jezus: hij is Profeet. Zijn verschijnen is een profetisch gebeuren: hij ver-kondigt in woord en gestalte de komst van Gods heerschappij in deze wereld. Hoe donker en duister het ook mag zijn, zijn licht zal over ons allen schijnen!
U allen een goede en gezegende kerst gewenst!
Kinderkerstfeest
AmbtsdragersDe kerkenraad van de Maranathawijkgemeente wordt opnieuw versterkt met enkele ambtsdragers. Op zondag 30 januari wor-den bevestigd: Jacintha Groen in het ambt van ouderling en Koos Groen in het ambt van diaken. Koos heeft de afgelopen maanden al warmgedraaid als nieuwe voorzitter.
De kerkenraad van de Vredeskerkgemeente neemt afscheid van twee ambtsdragers. Ida van der Linden is de afgelopen jaren met grote trouw ouderling geweest. Zij kreeg waarde-ring voor de manier waarop ze de gebeden verwoordde. In de vergaderingen van de kerkenraad was zij altijd betrokken op de besproken zaken én op de mensen. Ida stopt na één termijn, met een positief gevoel. En dat is wederzijds!
Martin Vreeken, onze voorzitter, zal eveneens zijn ambt van ouderling neerleggen. Hoeveel jaren hij dat ambt heeft bekleed, dat durft eigenlijk niemand na te kijken: het zijn er veel. We zeggen niet ‘te veel’, want we zijn dankbaar voor al het werk dat Martin heeft verricht en we zullen hem missen. Op vele terreinen was hij actief, voor en achter de schermen. Of het nu ging om een bespreking van de toekomst van kerke-lijk Leiden of om het regelen van ballonnen voor de kinderen, met veel enthousiasme en inzet was hij aanwezig. En hoewel aan zijn voorzitterschap van de kerkenraad een einde komt, zal hij ongetwijfeld met veel activiteiten gewoon doorgaan.
Ten slotte: Kees de Groot heeft toegezegd een tweede termijn als ouderling-kerkrentmeester te willen dienen. Daar zijn wij blij om! Kees verricht belangrijk werk, niet alleen voor onze wijkgemeente, maar ook voor de Protestantse Gemeente te Leiden als penningmeester van het College van Kerkrent-meesters.
BelijdenisIn januari gaan we van start met een gesprekskring voor mensen die overwegen belijdenis te doen of daarover willen nadenken en spreken met elkaar. We komen regelmatig bijeen om te spreken over kerk en geloof, over de Bijbel, belangrijke belijde-nisteksten uit het verleden, maar ook uit het recente verleden.
Dat doen we in een sfeer van vertrouwen: eenieder moet kunnen zeggen wat hij of zij denkt en gelooft maar ook waarover twijfels of vragen bestaan. De beslissing om belijdenis te doen in de dienst van paasnacht wordt niet vooraf genomen, maar aan het
Op vrijdagmiddag 24 december van 16.00-17.00 uur vieren we een kinderkerstfeest voor álle kinderen! Zowel kinderen uit de kindernevendienst als uit de wijk zijn van harte welkom! De kinderen van de kindernevendienst verzorgen de uitvoering van het kerstspel: ‘Met de ogen van Micha’. Dit kerstspel gaat over een jongen die enorm van kerstballen houdt. Hoe dat zo komt? Dat vertelt het verhaal dat mede is geschreven door dominee Venema. Ook ouders, grootouders, gemeenteleden uit de Vre-deskerk- en Maranathawijkgemeente en belangstellenden zijn van harte welkom!
20
21
eind. Heb je interesse? Neem dan snel contact op met dominee Venema (071 5137919), in verband met de data!
Ouderensoos StaalwijkJarenlang werd elke dinsdagmiddag een gezellige bijeenkomst voor ouderen georganiseerd in wijkgebouw Staalwijk. Tot het moment waarop de kring zo klein werd dat er een punt achterge-zet moest worden; dat moment kwam in het voorjaar van 2010.
Gedurende een lange periode is de ouderensociëteit in Staal-wijk van grote betekenis geweest voor veel oudere mensen in onze wijk. De gezelligheid, het spelen van een spelletje, maar ook de bijzondere momenten met Pasen en Kerst, met 3 oktober en Sinterklaas: de deelnemers ontmoetten elkaar en hielden contact met elkaar, ook tussendoor.
De grande dame van de soos was Nies van den Brink. Zij orga-niseerde en regeerde de soos in de hoogtijdagen, toen er ook vakantieweken werden gehouden. Reizen die bij de deelne-mers nog altijd warme herinneringen oproepen. We gedenken Nies met dankbaarheid.
De laatste jaren lag de leiding in handen van een damescol-lectief, gecoördineerd door mw Gré Nolles. Zonder haar zou de soos vroegtijdig zijn geëindigd. Maar met haar bijzondere talent om zaken te regelen en haar vele contacten in de diaconale wereld, heeft mw Nolles de deelnemers nog vele mooie middagen bezorgd!
Op de achtergrond werkte Wim van den Brink als pen-ningmeester van de soos. Door kleine penningen te verzamelen waren er steeds voldoende middelen voor bijzondere activiteiten.
Met instemming van de kerkenraad wordt het restbedrag nu bestemd voor de jaarlijkse ontmoetingsdag voor zieken en mensen die aan huis gebonden zijn. Zo blijft de erfenis van de soos: pastorale aandacht voor ouderen. Een extra reden om dankbaar te zijn.
Loungemiddag DDDS op zondag 23 januariVieren van de zondag? Of zijn we dan ook druk-druk-druk …?De eerste loungemiddag van 2011 staat in het teken van het bijzondere karakter van zondag. Spreker is ds Jos Wolthaus die zal pleiten voor en met ons discussiëren over het feestelijk karakter van de zondag, en de rol van ceremonie en recreatie hierbij.We komen bijeen op zondag 23 januari vanaf 15.30 uur in de foyer van de Vredeskerk. Natuurlijk sluiten we rond 17.30 uur de middag af met een gezellige borrel. Deze loungemiddag wordt georganiseerd door de werkgroep DDDS vanuit de Vredeskerk, maar staat open voor leden van de PGL en andere belangstellenden. Met andere woorden: kom vooral en voel je vrij om iemand mee te nemen!
Nieuws van de penningmeesterNu het jaar 2010 ten einde loopt, leggen wij graag aan u verantwoording af.
AgendaBij de eredienst: Kerst en Epifanie
Vrijdag 24 december, 16.00 uur: kinderkerstfeestDe kinderen van de nevendienst hebben hard geoefend voor het kerstspel dat ze zullen opvoeren. Het belooft een mooie middag te worden. Vriendjes en vriendinnetjes: iedereen is welkom!
Vrijdag 24 december, 18.30 uur: kerstmaaltijdAan het begin van de kerstavond genieten we samen een eenvoudige, maar smakelijke kerstmaaltijd. In verband met de inkopen is opgave gewenst bij Willemien van Pijkeren, e-mail: [email protected].
Vrijdag 24 december, 20.00 uur: kerstavonddienstIn deze dienst zingen we veel bekende kerstliederen, daarbij ondersteund door een gelegenheidskoor, o.l.v. Liesbeth Boertien. We lezen voor de laatste keer de woor-den van de profeet Micha.
Eerste kerstdag, 25 december: dienst voor jong en oudAan deze dienst van Schrift en Tafel wordt meegewerkt door gospelrockformatie Dawwagiem. Voorganger is domi-nee Jos Wolthaus. Het is fijn dat hij bij ons voorgaat op dit Hoge Feest.
Tweede kerstdag, 26 december: eredienst!Aangezien Tweede Kerstdag op zondag valt, vieren we ook dan een dienst! De toonzetting zal bijzonder zijn, let-terlijk en figuurlijk.
Zondag 23 januari vieren we, samen met de Oud-Katholieke Parochie en de Evangelisch Lutherse Gemeente, een oecumenische dienst in de Vredeskerk. Deze keer volgen we de calvinistische ritus, de orde van dienst die we gewend zijn in de Vredeskerk.
Zondag 30 januari worden nieuwe ambtsdragers bevestigd en zeggen we dank aan ambtsdragers die hun ambt neerleggen (zie hiernaast).
In de periode april t/m november 2010 zijn de volgende contante giften binnengekomen. Ten behoeve van pastoraat/wijkkas (allen ‘NN’): via ds Venema 3x € 50, 2x € 100, 1x € 150, 1x € 200 en 1x € 250; via mw Jasperse € 50; via dhr Zwijsen € 50 en 2x € 20; via mw Schipper € 10. Voor de voedselbank: via dhr Vis 3x € 50.Dankbaar zijn we ook voor alle rechtstreekse betalingen op ING girorekening 8285572 n.a.v. ons verzoek voor de wijkbijdrage. Nogmaals hartelijk dank voor al uw gaven!
Met vriendelijke groet, Theo Weizenbach, penningmeester Protestantse Wijkgemeente Vredeskerk
21
22
predikant: Piet Warmenhoven, tel. 071 – 3100007, [email protected]
jongerenwerker: Pieter Nauta, tel. 06 81494568, [email protected]
missionair-diaconaalwerker: Sity Smedinga, tel. 06 81118017, [email protected]
ouderenwerker: Rinske Scholten, tel. 06 39771287, [email protected]
scriba: H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677
penningmeester: mw E.T. van der Vlist-Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden,
tel. 071 – 5790677
bankrekeningnr.: 534930 t.n.v. penningmeester Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest
geluidsopname vieringen: Siem Roosendaal, Jacob van Campenlaan 100, 2321 GG Leiden,
tel. 071 – 5728274
wijkkerk: Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11, 2321 TS Leiden (vieringen: zondag 09.15 uur)
wijkcentrum: ‘De Verdieping’, Stevensbloem 269, 2331 JD Leiden, tel. 071 – 8882393
website: http://leidenzuidwest.protestantsekerk.net
Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest
MattheüsWe zijn in de kerk niet gewend bij het lezen in de bijbel te bedenken wie er aan het woord is. Vroeger zeiden we: God sprak en wie toevallig de vulpen vasthield, dat deed er niet toe. Ik wens u een andere visie toe. Zeker nu wij Mattheüs gaan lezen dit jaar. Wie zich daarin verdiept merkt: bij Mattheüs ben je in een heel andere wereld dan bij Lukas of Markus of bij Johannes!1. Mattheüs is het meest joods, hij schrijft dichtbij Israel en
mijdt het woord God. Ook nu schrijven Joden liever G’d, om niet lichtvaardig over God te spreken. Daarom ook schrijft Mattheüs altijd koninkrijk der hemelen, Lukas gewoon: het koninkrijk van God.
2. Mattheüs is systematicus: hij zet woorden van Jezus netjes bijeen in langere redes: de Bergrede als de bekendste. Bij Lukas staan diezelfde woorden over het evangelie ver-spreid. Zo heeft Mattheüs ook blokken wonderverhalen.
3. En kerstfeest? Mattheüs is er kort over, hoofdstuk 1:18-25, acht verzen. Die lezen we dan ook met kerst. Niet Maria, maar Jozef staat centraal. En Mattheüs sluit daarbij erg aan bij Jesaja. Vers 23 schrijft hij over uit Jesaja 7:14, in griekse vertaling (maagd = grieks: parthenos in plaats van hebreeuws: alma = vrouw zonder kinderen, die wel al jaren getrouwd kan zijn!). En de naam Immanuel = met-ons-God, uit Jesaja 7:14 en 8:8-10.
Mattheüs viert het kerstfeest op de wijs van Jesaja en daarom lieten wij in Zuidwest Jesaja onze adventstijd bepalen! God met ons!
Piet Warmenhoven
Feestelijke dienstenRond de kerstdagen en de jaarwisseling zijn er meerdere fees-telijke diensten in de Antoniuskerk: Op kerstavond hebt u (minstens) twee opties: de lichtjestocht of de dienst van de parochie Lam Gods.Op kerstochtend beginnen we weer met een door de jeugd georganiseerd kerstontbijt, om 9 uur in de Antoniuskerk (opgave bij Pieter Nauta). Voor mensen die dit te vroeg vinden staat om 10 uur de koffie klaar. Om 10.30 uur begint de dienst waarin veel mooie oud-Nederlandse kerstliederen zullen klin-ken, meerstemmig gezongen. Ook op tweede kerstdag zal er een dienst zijn: ‘gewoon vroeg’ om 9.15 uur. In deze dienst zal ook veel worden gezongen: mooie Engelse Christmas Carols.
Op de middag van oudjaar is er traditiegetrouw een oecumeni-sche viering samen met de parochie Lam Gods om 16.30 uur. Na afloop is er gelegenheid oliebollen te eten en elkaar een gezegende jaarwisseling te wensen.Weet dat u van harte welkom bent bij deze en andere dien-sten!
Rinske Scholten
Lichtjestocht in de Stevenshof.Op kerstavond gaan we met elkaar, jong en oud op zoek naar de stal. Iedereen die mee wil lopen is van harte welkom. We verzamelen om 19.00 uur op de hoek Rie Cramerlaan en Petronella Moenspad. Wie liever niet mee wil lopen maar wel mee wil vieren is van harte welkom om 19.30 uur in de Verdieping (Stevensbloem 269) Sity Smedinga
In memoriam Neeltje van Ginhoven, 13 augustus 1918 – 24 augustus 2010
Pas laat bereikte ons het bericht van het overlijden van mevrouw Van Ginhoven. Zij woonde aan de Apollolaan samen met haar vriendin, die ernstig ziek was. Nel was een opgewekte vrouw die haar werk als kraamverpleegkundige had gedaan als een levensvervulling. Ze hield dan ook van psalm 8: “uit de mond van kinderen en zuigelingen hebt Gij sterkte gegrond-vest”. Van de Apollolaan verhuisde zij naar Rijn en Vliet, waar ze nog een aantal jaren heeft mogen wonen. We willen haar gedenken als een gelovig mens met een hart van goud. ds. Bernard Schelhaas
In memoriam Gerardus Hendrikus Hoogenkamp, 9 juni 1929 – 22 november 2010
Op 22 november is Gerard Hoogenkamp overleden, na een langdurig ziekbed. In 1957 zijn Gerard en Mary in de Bevrij-dingswijk komen wonen en hebben de wijk zien bouwen. En bouwen heeft Gerard ook gedaan binnen de wijk. Binnen de kerkenraad heeft hij zijn steentje jarenlang bijgedragen, ook binnen de diverse beroepingscommissies. Een speciale plek was er voor onze zustergemeente in Havad. Met veel plezier, overtuiging en toewijding heeft Gerard zich voor de wijk inge-zet. Tot hun verhuizing vorig jaar naar Sassenheim waren zij beiden zeer actief in de gemeente. In de dienst voorafgaande
22
23
Agendaaan de begrafenis klonk psalm 139:5, “Gij omgeeft mij van achteren en van voren en Gij legt uw hand op mij”. Wij geden-ken hem met grote dankbaarheid.
Rinske Scholten
Zeven plus één – Levensvragen De formule sloeg aan bij de deelnemers: lekker eten, een goed gesprek over een onderwerp en een bijbelverhaal dat te denken geeft en het tijdstip.Dit concept wordt vervolgd in 2011:elke laatste vrijdag van elke maand: 25 maart, 28 april, 27 mei en 24 juni, steeds tussen 18.00 en 21.00 uur in de Verdieping (Stevensbloem 269). Per keer opgeven, graag voor woensdagavond bij:Wilbert van Erp, tel. 5610725 of e-mail: [email protected] Reggie van West, tel. 06-51131673 of e-mail: [email protected] Piet Warmenhoven, tel. 3100007 of e-mail: [email protected]
Kerk, Sleutelbloem en ZwaluwIn november en december hebben we vanuit de kerk bijbel-verhalen verteld in de klas. De verhalen over Jakob kwamen tot leven door uitbeelding en gesprek met de kinderen. Jakob neemt zijn broer Esau in de maling, slaat op de vlucht, werkt hard voor Laban, trouwt met Lea en Rachel, keert terug naar huis, vecht bij de rivier de Jabbok en verzoent zich met zijn broer. De kinderen zitten soms op het puntje van hun stoel. Het verhaal roept bij kinderen van buitenlandse afkomst nog de meeste herkenning op. Dat Jakob met twee vrouwen trouwt is niet gek. In bijvoorbeeld Marokko trouwen mannen soms met vier vrouwen. En het slachten van een schaap is herkenbaar van het offerfeest. Door de verhalen kom je met de kinderen zelf in contact: Krijgt bij jullie thuis de één wel eens meer dan de ander? Hebben jullie wel eens ruzie met een broer of zus? Zijn jullie wel eens bang? Hebben jullie wel eens een bruiloft meegemaakt? Zijn jullie wel eens stiekem weggelopen? Geen eenrichtingsverkeer met een boodschap voor de kinderen of een pasklaar antwoord op hun vraag, maar ruimte voor beide kanten om verhalen te vertellen en vragen te stellen. Zo komt de bijbel weer tot leven.Woensdag 15 december vierde Pieter kerst met de Sleutel-bloem. Thema was: ‘Iedereen is welkom’. Sity vierde diezelfde avond kerst met basisschool de Zwaluw in de Antoniuskerk. Daar was het thema ‘Als alle deuren opengaan’.
Pieter Nauta
Vrijdag 24 december19.00 uur, Stevenshof, lichtjestocht19.30 uur, De Verdieping, viering20.00 uur, Antoniuskerk, kerstnachtdienst parochie
Zaterdag 25 december09.00 uur, Antoniuskerk, Kerstontbijt10.30 uur, Antoniuskerk, Kerstviering
Zondag 26 december09.15 uur, Antoniuskerk
Vrijdag 31 december16.30 uur, Antoniuskerk, oecumenische oudejaarsviering
Donderdag 6 januari10.00 uur, Antoniuskerk, bijbelkring13.30 uur, De Verdieping, bijbelkring
Woensdag 19 januari 10.00 – 12.0 uur, De Verdieping, Ruth: een sterke vrouw
Donderdag 20 januari10.00 uur, Antoniuskerk, bijbelkring13.30 uur, De Verdieping, bijbelkring
Vrijdag 28 januari18.00 – 21.00 uur, De Verdieping, 7+1 levensvragen
Donderdag 3 februari10.00 uur, Antoniuskerk, bijbelkring13.30 uur, De Verdieping, bijbelkring
Woensdag 16 februari10.00 – 12.00 uur, Antoniuskerk, mantelzorg
Donderdag 17 februari10.00 uur, Antoniuskerk, bijbelkring13.30 uur, De Verdieping, bijbelkring
Vrijdag 25 februari18.00 – 21.00 uur, De Verdieping, 7+1 levensvragen
Woensdagochtend ontmoetingen Elke derde woensdagochtend van de maand hebben we onze woensdagochtend ontmoeting Om 10 uur staat de koffie klaar en daarna is er een spreker, doen we iets leuks met elkaar of behandelen we een thema. Verdere informatie staat in de agenda.
Rinske Scholten en Sity Smedinga
Vele handen maken licht werkVoor de komende actie Kerkbalans (17 – 24 januari 2011) zijn wij op zoek naar bezorgers die – vooral in de Stevenshof - enveloppen willen rondbrengen en liefst ook ophalen. Maar ook voor andere delen van de wijk zijn nog mensen nodig. Bel even met Corrie Heijligers, tel. 5721074 of Els van der Vlist, tel. 5790677 of kom naar ons toe in de kerk.
23
24
Pastores: pastor J.A. van der Bie, Vliervlinder 8, 2317 JR Leiden, tel. 071 – 5220655,
ds. J.F. Boon, Hazezegge 7, 2318 ZH Leiden, tel. 071 – 5222723, [email protected]
mw. ds. E.S. Smidt, Hazezegge 7, 2318 ZH Leiden, tel. 071 –5284909, [email protected]
Wijkkerkenraad:
voorzitter ds. J.F. Boon, [email protected]; scriba O. Bloem, [email protected]
Algemene Kerkelijke Merenwijkraad:
voorzitter E.J.H. Elstak, [email protected]; secretaris E. Veenstra-Monteban
[email protected]; penningmeester: C.J. de Witt, [email protected]
Bankrekeningnr:
ING 2581191 t.n.v Algemene Kerkelijke Merenwijkraad
Kerkelijk Centrum de Regenboog, Watermolen 1 2317ST Leiden,tel. 071-5212858
Koster-beheerder:
R. van Heijningen: [email protected]
Oecumenische geloofsgemeenschap Merenwijk
Kerstzangavond in de RegenboogZondag 19 december aanvang: 19.00 uurTraditiegetrouw verzorgt het Regenboogkoor weer een kerstsa-menzangavond. In de aanloop naar het kerstfeest is het altijd een feest om met anderen samen te komen om gezamenlijk de bekende (en minder bekende) kerstliederen te zingen. Het Regenboogkoor ondersteunt ons zingen en zal zelf ook enkele prachtige meerstemmige liederen laten horen. Tussen de liederen in luisteren we naar een eigentijds en inspirerend kerstverhaal. Alles bij elkaar belooft het een waardevolle samenkomst te zijn. Iedereen is van harte uitgenodigd!
Kinderkerstfeest – “Zie je die ster?” – In De Regenboog begint kerstavond met de kinderkerstviering. Zingen, genieten van het kerstspel, luisteren naar kinderkoor Spetters én met elkaar nadenken over wat Kerstmis eigenlijk betekent. De viering van dit jaar heeft als thema: “Zie je die ster?” Het is de ster die de drie wijzen aan de hemel zagen, toen Jezus was geboren. Ze zagen in die ster een teken en vonden in hun boeken dat er een koning was geboren naar Gods hart. Die koning gaan ze zoeken, de weg gewezen door een ster. Onderweg komen ze meer mensen tegen, die ook op zoek gaan. Zullen ze die koning vinden?We nodigen alle kinde-ren (en hun ouders) uit om mee op zoek te gaan en de ster te volgen. De kinderkerstviering begint om 18.00 uur (zaal open om 17.45 uur). De viering is gericht op kinderen van ca. 4 tot 12 jaar. Voor de allerkleinsten is er een crèche.
KerstmorgenOp kerstmorgen lezen we Jesaja 52:7-10 en Johannes 1:1-14. De belofte van God die
komt redden en het licht dat in de wereld is verschenen. Met daarbij die intrigerende opmerking dat de wereld het maar niet wil begrijpen. Het kan goed zijn om er even bij stil te staan wat wij nu vandaag met dat Woord van redding kunnen. Verstaan wij het wel en weten we het een zinvolle plaats te geven in ons leven? Gaat er een licht(je) schijnen? De viering is mee voorbe-reid en vormgegeven door de koorcommissie en dat betekent dat ook het Regenboogkoor aan deze viering zal meewerken.
2e KerstdagOp zondag 26 december is de viering anders dan anders. In deze viering wordt er geen preek gehouden en is er geen tafelviering. Niettemin hopen we op een inspirerend en vreugdevol samenzijn. Een aantal mensen heeft met elkaar de viering voorbereid en rond een ontroerend kerstverhaal teksten liederen en gebeden gezocht, die ons willen helpen om het wonder van kerst ook in ons eigen leven tot werkelijkheid te laten worden. De viering zal grotendeels vorm gegeven worden door leden van de geloofsgemeenschap.
EpifanieZondag 16 januari leven we nog altijd in de bijna dronkenma-kende vreugde, die de Epifanie omgeeft. Hier verschijnt een
mens in ons bestaan die ons God doet ervaren. God met ons is hier.Daar past een verhaal als de bruiloft te Kana heel goed bij met de wijn die in overvloed zal gaan vloeien (Johan-nes 2:1-11). Ook al is voor de verwonderde beschouwer van Gods grootheid een bruiloft van twee eenvoudige mensen misschien niet de éérste plaats waar men een door God gezondene verwacht.Deze overweging past dan weer goed bij de
24
25
• Basiscatechese: elke maandag van 16.00 tot 17.00 uur
• Repetitie Spetters: elke maandag van 18.30 tot 19.15 uur;
• Morgengebed: elke woensdag van 09.30 tot 09.45 uur;• Inloop koffieochtend: elke woensdag van 10.00 tot
12.00 uur;• Repetitie Regenboogkoor: elke woensdag van 20.00 tot
22.00 uur;• Inzamelen oud papier, metaal en kleding: elke eerste
donderdag van de maand van 09.00 tot 21.00 uur;• Mothers Prayers: elke eerste vrijdag van de maand van
10.30 tot 12.00 uur;• Regenboogdis: elke laatste vrijdag van de maand van
18.00 tot 20.00 uur;• Regenboog open: elke werkdag van 10.00 tot
12.00 uur;• Stiltecentrum open: elke werkdag van 10.00 tot
12.00 uur;
Agendaalternatieve tweede Nieuw Testamentische lezing (1 Korintiërs 1:18-25) waar Paulus ons vertelt dat het dwaze van God wijzer is dan mensen en het zwakke van God sterker dan mensen.De oorspronkelijke tweede lezing uit het Nieuwe Testament verwijst ons naar Romeinen 4 waar Paulus ons op het hart drukt dat geloof of anders gezegd vertrouwen in wat God zegt, soms al genoeg is om ons bestaan open te breken naar God toe. Dat Abraham deed wat God hem zei en op weg ging naar het land dat God hem wijzen zou, zonder te weten waar dat hem zou brengen, was voor God reden genoeg om het hem tot gerechtigheid te rekenen. Zo breekt vertrouwen in wat van Godswege ons aangezegd wordt (of in wat Jezus tot de bediening zei) ons bestaan soms zomaar open naar God en ervaren wij het bruisende wonder van zijn nabijheid waardoor dit bruiloftsfeest een Feest kon blijven tot het einde toe.
Leerhuis Oude Testament‘Wij leven momenteel in een maatschappij waarin normen en waarden vaak ver te zoeken zijn.’ Daarover zijn –althans waren onlangs nog- veel Nederlanders het met elkaar eens. Balkenende wilde van normen en waarden zelfs een politiek issue maken. Daar is niet veel van terechtgekomen en dat is begrijpelijk, want de overheid kan zo’ n voornemen alleen maar steunen met subsidies en wetgeving. Maar besef van normen en waarden bevorder je niet met subsidies en dwing je niet af met wetten. Het is eerder omgekeerd: wetgeving vloeit vaak voort uit normen en waarden.Daarom lijkt het mij nuttig eens aandacht te schenken aan wat de Bijbel als normen en waarden ziet. Het komende leerhuis Oude Testament gaat daarom over ‘goed en kwaad in de Bijbel’.Dit onderwerp wordt in vier blokken behandeld, te weten: goed en kwaad in a.verhalen over de ‘oertijd’, b. de torah en de ‘historische’ boeken, c. de wijsheidsliteratuur (Spreuken, Prediker, Job) en d. de Psalmen.Bovendien is Riewerd Buitenwerf bereid ons in te wijden in wat in het Nieuwe Testament als ‘goed’ en wat als ‘kwaad’ wordt gezien.
We komen bijeen op 10 en 31 januari, 14 februari, 14 maart, 11 en 25 april.Vooraf aanmelden is niet per se noodzakelijk, maar voor een goede organisatie wel wenselijk.Voor nadere informatie: bel of mail Ab Ridder (tel. 071 3016317 of 06 23145572; e-mail: [email protected]).
De stem van God in de stilteOm diep in jezelf in contact te komen met de boodschap van het evangelie is geleide meditatie een beproefde methode uit de Ignatiaanse traditie. Deze manier van meditatie laat je in het verhaal kruipen alsof je er zelf bij geweest bent. En dan goed luisteren wat Jezus of andere personen uit het verhaal jóu te vertellen hebben.De avond begint met een korte oefening om stil te worden. Daarna wordt een evangelieverhaal gelezen en volgt de geleide meditatie. Na een korte afronding is er een pauze. Vervolgens is er gelegenheid in kleine groepjes ervaringen te delen.De avonden worden geleid door Daan Stigter en Ingrid Weitenberg. We proberen een lijn in de avonden te leggen, maar u kunt de avonden ook afzonderlijk volgen.plaats : Stiltecentrum data : donderdag 13 en 27 januari en 10 en 24 februaritijd : 20.00 – 22.00 uurU kunt zich opgeven bij Ingrid Weitenberg (tel.: 071 5211963; e-mail: [email protected]
Week van Gebed voor de EenheidIeder jaar wordt in de week van 18 – 25 januari wereldwijd gebeden voor de eenheid van alle christenen. Dit jaar staat een bijbeltekst centraal die is aangedragen door een groep Palestijnse christenen. Het is de tekst uit Handelingen 2: 42: ‘Ze bleven trouw aan het onderricht van de apostelen, vormden met elkaar een gemeenschap, braken het brood en wijdden zich aan het gebed’. In Leiden wordt er gedurende deze week elke avond een gebedsdienst voor de eenheid gehouden, elke avond in een andere kerk. Als oecumenische geloofsgemeen-schap doen wij daar graag aan mee. Donderdag 20 januari zal in het Stiltecentrum van de Regenboog een gebedsdienst voor de eenheid gehouden worden. Thema voor deze avond is: “we breken het brood van de hoop”. De gebedsdienst wordt voorbereid door leden van onze geloofsgemeenschap. We hopen dat velen van u komen meebidden.Donderdag 20 januari van 19.30 – 20.00 uur in het StiltecentrumMeer informatie: www.raadvankerken.nl of www.ea.nl of bij Ingrid Weitenberg tel. 5211963
Doornse CatechismusU heeft er vast wel van gehoord: De Doornse Catechismus die is opgesteld door jonge predikanten van Op goed gerucht. Daarmee willen ze oude vragen laten klinken in een nieuwe tijd. Net als in de Heidelbergse Catechismus zijn er 52 vra-gen; dus altijd wel één die aanspreekt. Voor de eerste bijeenkomsten was meer dan voldoende belangstelling. We gaan er dus ook in het nieuwe jaar mee door. Gekozen is voor de donderdagmiddag. We beginnen om 16.00 uur en ronden het gesprek na een uur af met een ontmoeting rond een glas wijn (à € 1.50).Data: 13 januari, 10 februari, 10 maart, 14 april, 12 mei en 9 juniBelangstellenden kunnen zich opgeven bij John Boon (tel. 5222723 of e-mail: [email protected]
25
26
Predikant: mw. drs M.M.B. van der Meij-Seinstra, Kerklaan 78, 2451 CH Leimuiden,
tel. 0172 – 506275, [email protected]
Voorzitter kerkenraad/kerkrentmeester: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse,
tel. 0252 – 414887, [email protected]
Secretaris kerkenraad: mw. C.C. Pet-Vonk, Muiderkring 217, 2332 BP Leiden,
tel. 071 – 5762782, [email protected]
Bankrekeningnrs: 103946 en 451024303 t.n.v. ELG Leiden te Lisse
Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 – 5140783,
Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 – 5140783,
Website: www.luthersekerkleiden.nl
Evangelisch-Lutherse Gemeente
Pastorale SeintjesAdvent en kerst:
Deze adventsperiode staat de profeet Micha centraal. In zijn profetieën en in de evangelielezingen zien we de seizoenen langstrekken. Ook in het projectlied staat dat thema centraal. De lente als de knoppen uitbotten, de zomer als metafoor voor de tijd dat er overal vrede is, de herfst met zijn oogst. Dan wordt het kil en koud. De winter komt en het lijkt wel of alles afgelopen is. Dan horen we, - als alles duister is - dat er een kind geboren zal worden, kwetsbaar en klein, maar wel een kind dat zal zorgen dat er toekomst is. Ook Micha ziet het voor zich: een kind maakt het verschil. Een seizoen van vrede breekt aan!
Erediensten:Voor de erediensten is er al van alles geregeld voor de verschillende orden van dienst en de cantorij is flink aan het oefenen. Er wordt door ‘Luthonica’ gezongen op kerst-avond en kerstmorgen. Kerstavond staat in het teken van de wijzen, hun liederen en hun verhaal. Naast de repetities van de cantorij zijn de leden van de dameskring hard bezig om kaarsen en kaarten, glazen en servetten, of misschien nog andere kerstspullen klaar te stomen voor de verkoop. Ook de feestcommissie zal het adventsontbijt weer uitmuntend organiseren. Schrijf ook uw naam op de lijst in de consistorie! De eredienst van 2 januari luidt het nieuwe jaar in met een dienst en aansluitend receptie. De oecumenische viering zal in die maand op de 23e plaatsvinden. Op 6 februari zal onze vaste organist zijn 40-jarig jubileum vieren en is het meteen muziekzondag.
Kringen en andere dingen:De bijbelkring heeft nog een afspraak staan op 25 januari en binnenkort zullen de andere afspraken geregeld worden. De gespreksgroep ‘Lutherse Spiritualiteit’ zet zich voort in 2011, en wel op de avonden van 16 februari, 16 maart en 13 april. De Wereld Gebedsdag zal plaatshebben op 4 maart in de Waalse Kerk. Het thema en de orde van dienst is gemaakt door mensen uit het land Chili. Bij alle bijeenkomsten bent u van harte welkom en hoop ik u te ontmoeten. Mocht dat niet het geval zijn, aarzel dan niet mij te bellen. Ik wens u allen een uitermate goede feesttijd toe, zodat wij allen een beetje van het ‘Licht’ mogen ervaren in deze kerstkring.Een hartelijke groet van huis tot huis,
Marianne van der Meij-Seinstra.
LutherpenningOp 31 oktober 2010 werd in de Rotterdamse Andreaskerk de derde Lutherpenning uitgereikt aan professor dr. J. P. Boender-maker. Dit was aansluitend aan de zogenaamde zeemansker-kendienst met de Deense, Duitse, Finse, Noorse en Zweedse Lutherse kerken van Rotterdam. De Lutherse gemeente Rotterdam reikt sinds 2006 bijna jaarlijks haar Lutherpenning uit. Deze werd geslagen bij de Koninklijke Munt te Utrecht. De eerste penning werd uitgereikt aan kunstenaar Ger Van Iersel en de tweede aan Museum het Catharijneconvent.
De kerkenraad van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Rotterdam stelde er een eer in de derde penning uit te reiken aan professor Boendermaker, vanwege zijn vele werkzaamheden op de terreinen van Lutherstudie tot liturgie, en van kerkorde tot oecumenische dialoog en dat alles in binnen en buitenland.
Eeuwigheidszondag:Op de laatste zondag van het liturgische jaar, - 21 november 2010 - hebben we de namen genoemd van gemeenteleden, die sinds vorig jaar zijn overleden. Ook hebben we allen her-dacht, die in onze familie - en/of vriendenkring in stad, land en wereld zijn gestorven. Steeds ontstaken we één kaars voor hen aan de paaskaars. Daarnaast stond het doopvont gevuld met water, waarin we telkens één steen legden. Het water doet ons denken aan de stroom van een rivier, - de Jordaan bijvoorbeeld, waarin Christus is gedoopt - maar ook alle men-sen, - die we gedenken - zijn daarin gedoopt. Omringd door een lied en een gedicht bevonden we ons samen in het Licht van Christus.
Maps van Ark-RiebeekAlwin Richard van BochoveBauke Caton
26
27
Agenda
Adventsontbijt: ‘Vier de Advent’, 19 decem-ber, ontbijt vanaf 09.30, met aansluitend metten, 10.45 – 11.15 uur.
Opgave via lijst in consistorie.Bijbelkring: Dinsdag 25 januari, 14.00-
16.00 uur, in de consistorie.Concert: Leids Kamerkoor, 20 december,
aanvang 15.30 uur, speciaal voor kinderen.
Dameskring: Maandagmiddag (tot aan janu-ari), 14.00-16.00 uur.
Contactpersoon: 071-5317342.Gesprekskring: ‘Lutherse Spiritualiteit’, woens-
dag 19 januari, 19.45 - 21.30 uur, te houden in de consistorie.
Zet in de agenda: 16 februari en 16 maart.
Jubileum: Zondag 6 februari zal het 40-jarig jubileum gevierd worden van de huidige, vaste organist: Anton den Boer.
Luthonica: Laatste repetitie van de cantorij voor de vieringen van kerstavond en kerstmis, op 19 december na de metten.
Kerkenraad: Vergaderingen op 11 januari en 8 februari, vanaf 20.00 uur in de consistorie.
Nieuwjaarsreceptie: Aansluitend aan de eredienst van 2 januari.
Ouderlingen: Vergadering op 1 maart, vanaf 20.00 uur: in de consistorie van het lutherse kerkgebouw.
Oecumenische dienst: Zondag 23 januari om 10.00 uur, in de Vredes-kerk. Samenwerking van de Oud-Katholieke parochie met de (wijk)gemeenten van Maranatha- en Vredeskerk en de Lutheranen.
Redactiecommissie: Vergadering op 20 januari, vanaf 20.00 uur, in de pastorie. Inleveren kopij vóór deze datum.
Wereld Gebedsdag: Vrijdag 4 maart, 20.00 uur in de Waalse Kerk. De orde van dienst komt uit Chili. Thema: ‘Hoeveel broden heb je?’
Carola Cavalieri-GroenendaalHermanna Jacoba van Grol-AbeenJanneke Sara Houtvester-PetersenAukje Nijholt-van der SchaafAnna Maria Wareman-TeskeGeertruida Johanna Zandvliet-Bekooy
‘Ik heb een steen verlegd in een rivier op aarde.Het water gaat er anders dan voorheen.De stroom van een rivier houd je niet tegen.Het water vindt er altijd een weg omheen’.
Zwaan:Op deze bladzij staat bovenaan een zwaan, maar ook als het lukt als foto van een oud schilderij. Het is de zwaan die ooit als een windvaan, - eigenlijk windzwaan - het torentje van de kerk heeft gesierd. Vaak komen er vragen naar de bedoe-ling van die zwaan, die zich ook bevindt op het orgel, in het glas-in-lood raam, op het eerste schilderij én als de lezenaar er staat. Dat symbool van de zwaan gaat terug op de legende dat Johannes Hus, - de Boheemse hervormer – 100 jaar vóór Luther zou hebben geprofeteerd. Hij stond terecht in Konstanz en werd daar verbrand. Met de volgende woorden zei hij: “Nu verbrandt gij een gans (Hus is het Tsjechische woord voor gans), maar na mij zal over honderd jaar een zwaan verrijzen, die zult gij niet kunnen braden en die zal mijn werk voort-zetten”. Een legende is een overlevering. In het algemeen wordt deze voorzichtig geformuleerd, - soms zelfs vaag. Maar de Lutheranen in Nederland hebben deze boodschap overal aangebracht op en in hun kerkgebouwen. De zwaan staat sym-bool voor Martin Luther. De ‘windzwaan’ is in de kerk terecht gekomen, - van de toren afgehaald - want het torentje was te krakkemikkig geworden.
Studiedag 12 februari 2011:Ieder jaar werkt de ‘Nederlands Lutherse Vrouwen Bond’ (NLVB) met een thema. Voor 2011 is dat: ‘Droom Gods droom’. Je kunt er achter aan denken ‘in de 21e eeuw’. Oude structuren lijken niet meer te werken, maar wat zijn de nieuwe? En wat is Gods droom voor onze samenleving? Vragen, die de NLVB met vrouwen en mannen, - met jong en oud - wil uitdiepen op een studiedag. Als gastspreker is Evert-Jan Ouweneel uitgeno-digd. In de middag zijn er verschillende workshops. Naast een gespreksgroep zijn er groepen voor bibliodrama, de spiritualiteit van de Iona-gemeenschap en creatieve workshops. De studie-dag is op 12 februari, van 10.00 tot 16.00 uur. Er wordt voor koffie en thee gezorgd bij uw meegebrachte lunch. De kosten bedragen € 15,00. Opgave (en informatie) tot 5 februari bij Coby Aartsen-Kraaypoel, telefoon: 0575-515396 of e-mail: [email protected].
Verkiezing:De verkiezing van een nieuw lid van de kerkenraad is in de vergadering voorbereid. De kerkenraad wil de aanbeveling doen voor de heer Kees Sparrius. In de komende tijd kunnen gemeenteleden nevenkandidaten stellen. De kerkenraad.
Van de kerkrentmeesters:In de periode oktober/november 2010 is door kerkrentmees-ters ontvangen:Collecte kerk € 837,80Collecte diaconie € 104,30Collecte kerk mevr. J € 100,00
ACTIVITEITEN van A tot Z
Collecte wereldiaconaat € 293,85Collecte kerk dhr. B. € 500,00Giften: mevr. A. € 200,00fam N. € 30,00mevr. R. € 500,00
De kerkrentmeesters
27
28
Predikant: mw. ds. M. Driessen, Lammenschansweg 51, 2313 DJ Leiden, tel. 071 – 5131422,
Voorzitter: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest, tel. 071 – 5153865
Secretaris: mw. E. Kromhout, Ridderspoorlaan 25, 2343 TV Oegstgeest, tel. 071 – 5157567,
Bankrekeningnr.: 175067 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest
Kerkdiensten: Gemeentecentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest
Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl
Vereniging van Vrijzinnige Protestanten
Agenda18 januari 14:30 uur Vrouwengroep, Vredeskerk20 januari 10:00 uur Wie is wie in de bijbel,
Vredeskerk 25 januari 10:00 uur Vrouwengespreksgroep,
Vredeskerk30 januari 17:00-19:00 uur Inspiratie en Spiritualiteit
à la carte, Gemeentecentrum31 januari 20:00 uur Literatuur en religie,
Gemeentecentrum1 februari 14:00 uur Literatuur en religie,
Gemeentecentrum15 februari 20:00 uur Lezing:’Grote verscheiden-
heid binnen de Islam’ door dr. J. ter Haar, Gemeentecentrum.
Kerstmaaltijd Op 20 december wordt u allen hartelijk welkom geheten met een glaasje wijn of sap en kunt u luisteren naar gospel muziek van Pam Wagenaar-Macbeth, begeleid door guitarist Chris Coene. Om 17:00 uur beginnen we met het programma, waarin Libera Voce o.l.v. Monique Schendelaar Carols zal zin-gen en Julia en Kate Wildschut kerstmuziek zullen spelen. We kijken ook naar een korte animatie film van Paul Driessen rond het thema kerst. De film heet ‘une vieille boite’ Een beeld uit deze film waarin de oude doos verandert in van alles, ziet u op de illustratie. Natuurlijk is er volop gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan, ook over die film. Tussen half acht en acht uur sluiten we het programma af.
Inspiratie en Spiritualiteit à la carte Rond het thema ‘Tijd maken’ zullen we op zondagmiddag 30 januari van 17:00 uur tot 19:00 uur in de Kapelzaal van het Gemeentecentrum bij elkaar komen. We laten dan een paar korte film fragmenten zien over de betekenis van ‘Tijd’ en gaan daarover in discussie. We luisteren naar muziek over dit thema en maken misschien nog een ‘Loesje’, als er ‘tijd’ is. Met het oog op de maaltijd waarmee we afsluiten, is het prettig als u zich bij mij opgeeft. (email of telefoon) Iedereen is welkom, maar vooral ook mensen die weinig ‘tijd’ over hebben, naar hun gevoel.
KringenIn de kringen ‘literatuur en religie’ lezen we het boek ‘Ararat’ van Frank Westerman. Hij beschrijft een adembenemende reis op het breukvlak van religie en wetenschap. Waar is de God van mijn kinderbijbel en Wie of Wat heeft zijn plaats ingeno-men ? Deze en andere vragen komen los als hij het bijbelse Ararat ziet, waar ooit de ark van Noach zou zijn vastgelopen. Prof. Ter Haar zal in zijn lezing ingaan op ‘de grote ver-scheidenheid aan richtingen in de Islam’ en met name een karakteristiek geven van de richtingen die met grote regelmaat in de publiciteit komen en/of een niet onbelangrijke rol spelen binnen de islamitische gemeenschap in Nederland.
Een gezegende kersttijd gewenst en een inspirerend 2011. Marjan Driessen
Kerkdienst op eerste kerstdagIn deze dienst zal een kwartet uit het kamerorkest Leiden Simfonietta, bestaande uit Tanja Verstelle hobo, Han de koning en Lammert Leertouwer altviool en Nancy van den Brandhof, cello, delen uit het hoboqaurtet nr.36 van F.A. Hoffmeister spe-len. Het thema van deze dienst is ‘van stamboom tot kerstboom’
Kerkdienst 2 januari Vanaf 10:00 uur staat de koffie klaar en kunnen we elkaar nieuwjaar wensen. Na een korte kerkdienst waarin pastor Liesbeth Kromhout voorgaat en zij naar aaanleiding van het thema ‘’liede en haat’ een overdenking houdt, zullen we geza-menlijk het glas heffen op het nieuwe jaar.
28
29
Pasteur: Mme Françoise Weber, Houtlaan 15, 2334 CJ Leiden, tel. 071 – 5177533,
Presbytère: Houtlaan 15, 2334 CJ Leyde
Président du consistoire : H.J. de Jonge, Zeemanlaan 47, 2313 SW Leiden. [email protected]
Trésorier: Frank E. H. van Egmond, Herensteeg 16, 2311 SJ Leiden
Compte de l’Eglise: ING bank 5370099 au nom de: Eglise wallonne de Leyde à Leiden
Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139
Compte de la diaconie: 575834431 au nom de Diaconie Waalse Kerk Leiden.
Salle Loeber: Breestraat 62, 2311 CS Leiden
Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden,
tél. 071 – 5134139, [email protected]
Site web: http://www.eglisewallonne.vze.com
Secrétariat: [email protected]
Soutien chrétien à Victoire Ingabire.
Nous prions tous les lecteurs du Leids Kerkblad de signer la pétition “S.O.S.! Mevrouw Victoire Ingabire gearres-teerd en in gevaar”. Voici la préambule de la pétition:
De Ruandese Victoire Ingabire zit gevangen in Kigali (Ruanda) en zij wordt daar zo slecht behandeld dat haar leven in gevaar is. Wij treden hierbij niet in de omstan-digheden van de arrestatie, noch in de toestand van het land. Wij willen dat haar fundamentele rechten worden geëerbiedigd.
Petitie : http://petities.nl/petitie/sos-mevrouw-victoire-ingabire-gearresteerd-en-in-gevaar
De tekst van de petitie luidt:
Wij kerkleden en sympathisanten voor wie het menselijk leven respect verdient in elke actuele situatie, constateren:
dat Victoire Ingabire (42 jaar, getrouwd en moeder van drie kinderen) zich in een bedreigende situatie bevindt in de gevangenis in Kigali. Zij is, na zestien jaar in Nederland te hebben gewoond, in januari 2010 terugge-keerd naar Ruanda om te werken aan de opbouw van de democratie in haar geboorteland, maar daar half oktober gearresteerd,
en verzoeken U, de minister van Buitenlandse Zaken, stappen te ondernemen die ertoe kunnen leiden dat de rechten van mevrouw Ingabire worden geëerbiedigd en haar leven wordt beschermd.
Eglise wallonne
CulteCulte en français chaque dimanche à 10h30. Prédications : pasteur Fr Weber. Les 9 et 30 janvier: pasteur D. Ribs.
Culte de NoëlSamedi 25 décembre à 10h30, culte musical avec Sainte Cène. Pen-dant le culte la chorale interprétera la Cantate BWV 150 de J.S. Bach.
École du dimancheTous les dimanches matin et à Noël, pendant le culte, l école du dimanche est assurée par H.J. de Jonge ou A.M. Euser.
DiaconieLa deuxième collecte de nos cultes est destinée à la diaconie, le 2 janvier pour Oudezijds 100, l’œuvre sociale et spirituelle œcuménique au centre d’Amsterdam; le 6 février pour «Keys for kids», maison d’accueil pour garçons défavorisés à Buffalo City, en Afrique du Sud, ville avec laquelle Leyde a un jume-lage. Pendant un an, des garçons y vivent accompagnés de moniteurs et reçoivent une formation qui doit les équiper pour une vie responsable et sociale.
ConsistoireLe consistoire prie les membres de noter dès maintenant que le 6 mars 2011, pendant et après le culte, notre église recevra les visiteurs ecclésiastiques de l�Eglise Protestante aux Pays-Bas.
CatéchismeDimanche 6 février de 12h à 13h au temple, salle Loebèr: �Augustin contre Mani ; qui est encore manichéen?’. Vous pou-vez rejoindre le groupe à tout moment, ou demander les livrets à lire chez vous.
ChoraleRépétition chaque mercredi de 20h à 21 h au temple. Direction et accompagnement: E.N. van Bruggen.
Après-midi de la francophonieDimanche 23 janvier, de 14h à 17h, au temple, projection du film ‘’Molière’’, film français, sous-titré en néerlandais.
Groupe des jeunes adultesWeek end du 29 et 30 janvier: Tour des Églises wallonnes, deuxième édition. Visite aux paroisses d�Utrecht, Groningue le samedi, et Zwolle avec animation du culte le dimanche.
Portes ouvertesDimanche 30 janvier de 14h à 16h, accueil de visiteurs du temple.
29
30
Kerst- en Nieuwjaarswensen
Hogewoerd 2 hoek Gangetje Leiden 071-5124237
Wenst cliëntenen bekenden een
gelukkig 2011
SLIJPERIJ VLIJM V.O.F.
wenst zijn cliëntèle en vriendenhet allerbeste in 2011
Flevoweg 12D LeidenTel. 071-5222789
Wij wensen u fijne kerstdagen en een voorspoedig 2011
Barendse Loodgietersbedrijf b.v.
wenst cliënten en bekenden
fijne kerstdagen eneen gelukkig 2011
Flevoweg 6, Leiden. Tel.: 071-5233239
Den Elzen schoenenwenst u
prettige kerstdagenen een
voorspoedig en gezond 2011
Kopermolen 25 Leiden Tel. 071-5218572
Wenst iedereen een goed geknipt 2011
Verfmolen 1 - 2317 PX Leiden Telefoon 071-5210212
haarmode
Wij wensen u fijne kerstdagen en veel geluk in het nieuwe jaar
Van Vollenhovenkade 5,2313 GG LeidenTelefoon 071 - 5149092
Verzorgt en adviseert:Boekhoudingen, Belastingzaken & Verzekeringen
Voor particulieren, midden- en kleinbedrijf
DE GEUS DELICATESSEN
doezastraat 8 - 2311 hb leiden 071-5125256
wenst iedereen prettige feestdagen eneen voorspoedig 2011
Specialiteiten: Boerenkaas - Wijnen
31
TEEUWEN
A S S U R A N T I Ë N
Wij wensen u gelukkige Kerstdagenen een goed verzekerd 2011
D E S K U N D I G I N V E R Z E K E R I N G E N
D E S I T T E R L A A N 8 92 3 1 3 T L L E I D E N
T E L 0 7 1 - 5 1 4 9 9 6 7
GRAFMONUMENTENSinds 1902 de leverancier van grafmonumenten in de regio.
Vestigingen- Lisse - LeiderdorpMeer en Duin 21-23 Hoogmadeseweg 68Tel. 0252-413307 Tel. [email protected] [email protected] HB Lisse 2351 CV LeiderdorpFax. 0252-419664 Fax. 071-5422376
www.bootlisse.nl
Het Koetshuis beschikt over twee ruimtes;
Het restaurant (de benedenruimte), en de Burggravenzaal.
De Burggravenzaal wordt gebruikt voor gezelschappen die apart willen zitten van 20 tot 80 gasten, en diner of buffet en afstudeerborrels de Burggravenzaal beschikt over een eigen bar.
De benedenruimte is ook zeer geschikt voor het geven van bijvoorbeeld een promotie borrel.
Deze zaal beschikt over een eigen bar.
Wij serveren ook: high tea, lunches en a la carte
Wij hebben een uitgebreid terras en een openhaard.
Het Koetshuis is 7 dagen per week geopend.
De keuken is geopend van 12.00 tot 21.30 uur.
Voor verdere informatie:Restaurant “Het Koetshuis de Burcht” • Burgsteeg 13 2312 JR, te Leiden • Telefoonnummer: 071-5121688
Brasserie Restaurant
Het Koetshuisd e ‘ B u r c h t ’ B . V .
“Je gaf ons alle ruimte om de begrafenis zó vorm te geven dat wij onszelf daar allemaal in herkenden.”
Lange Voort 3, Oegstgeest, t 071 565 15 77, AttendoUitvaartzorg.nl
Wij wensen u een heel gelukkig kerstfeesten een voorspoedig en veilig 2011
Sleutels bijmaken!Lips cilinder- en autokontaktsleutels klaar
terwijl u wacht!
Sloten, Lips, Yale, beveiligingen en onderdelen.
NIEUWE BEESTENMARKT 7-11, LEIDENTEL. 071-5126627 - FAX 071-5125399
Draadbaan 18 2352 AW Leiderdorp
Telefoon : 071 522 70 00 Telefax : 071 522 65 65 [email protected] www.rijnstreek.info
Lid van de Vereniging van Nederlandse Installatiebedrijven
Wij wensen u een
voorspoedig
nieuwjaar.
Kerst- en Nieuwjaarswensen
Touwbaan 12, LeiderdorpTelefoon 071 - 589 93 03
www.meerburg.nl
Lammenschansweg 138 Leiden (071) 532 38 48www.wj-zirkzee.nl
Gelukkig Kerstfeesten een
VoorspoedigNieuwjaar
31
32
Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente te Leiden
preases: J.K. Radder, Marelaan 42, 2341 LE Oegstgeest, tel. 071 – 5174803
scriba: J.F. Nagelkerke, Eli Heimanshof 74, 2341 PH Oegstgeest, tel. 071 – 5215365;
postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden,
tel. 071 – 5764145, [email protected]
Kerkelijk Bureau Protestantse Gemeente te Leiden:
Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, geopend van maandag tot en met donderdag
van 09.00 – 12.00 uur, met o.a. bestelmogelijkheden voor collectebonnen.
tel.: 576 41 45, fax 579 02 68
e-mail adres: [email protected]
girorekening 41878: t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden
girorekening 121554: t.n.v. Actie Kerkbalans Leiden (voor de vrijwillige bijdragen)
Melding van mutaties: Verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne doorgeven aan het
Kerkelijk Bureau i.v.m. de verwerking in de ledenadministratie.
Algemene KerkenraadUit de Algemene Kerkenraad.
In een vergadering op 16 november heeft de Algemene Kerkenraad de begrotingen 2011 van de Protestantse Gemeente te Leiden (PGL) en die van de Diaconie van de PGL voorlopig vastge-steld. Voordat de Algemene Kerkenraad de begrotingen 2011 definitief kan vaststellen kunnen gemeenteleden van de PGL er van kennisnemen. In dit Leids Kerkblad treft u samenvattingen van beide begrotingen aan met toelich-tingen. De volledige begrotingen kunt u aanvragen bij het Kerkelijk Bureau. Daar liggen op 11, 12, 13, 18 en 19 januari de begrotingen ook ter inzage. Eventuele vragen of opmerkingen kunt u schrifte-lijk, ter attentie van de scriba, naar het Kerkelijk Bureau zenden tot uiterlijk donderdag 20 januari.
J.F. Nagelkerke, scriba.
Toelichting bij de begroting 2011 van de Diaconie van de Protestantse Gemeente te Leiden
In 2011 vieren we het feit dat De Bakkerij 25 jaar geleden onder de vlag van de (toen nog Hervormde en Gereformeerde) diaconie(ën) van Leiden een nieuwe start maakte met de hulp aan de zwakken in de Leidse samenleving en ook daarbuiten. Op diverse momenten in het jaar zal hieraan op verschillende manieren aandacht worden gegeven. Dit jubileum markeert ook min of meer een nieuwe start; een vervelende periode met problematiek in de personele sfeer is afgesloten. Met de benoeming per 1 september 2010 van een nieuwe coördinator, die ook diaconaal werkzaam is voor de Leidse Rooms-Katholieke paro-chies gaan we de komende jaren in.
Ook in financieel opzicht maken we min of meer een nieuwe start. Een periode met, soms forse, tekorten op begroting en jaarrekening lijkt vooralsnog te zijn afgesloten. De begroting voor het jaar 2011 vertoont een begroot batig saldo van € 4.000,-, zelfs nadat een incidentele begrotings-post van € 15.000,- voor activiteiten in het kader van het jubileum is verwerkt. Voor 2010 werd nog een nadelig saldo begroot van € 37.000,-Deze ontwikkeling is in grote lijnen als volgt te verklaren:
• Voor het salaris van de nieuwe coör-dinator wordt aan de RK-parochies van Leiden en omstreken een aandeel doorberekend;
• In 2010 kwamen de beide woningen,
die de diaconie verhuurt, leeg door opzegging door de huurders. Dit bete-kent dat de huurprijzen opwaarts kun-nen worden bijgesteld tot de huidige marktprijzen. Ook werd een nieuwe
Diaconie van de Protestantse Gemeente te Leiden
Begroting 2011Bedragen x e 1.000
Lasten Begroting Begroting Begroting2011 2010 2009
e e e
1. Personeel en Bureau 181 220 325
2. Ondersteuningen en bijdragen 24 24 22
3. Quota 13 16 12
4. Gebouwen t.b.v. derden 61 75 68
5. Projecten 61 43 54
6. Bijzondere lasten 0 0 0
Totaal lasten 340 378 481
Baten
1. Algemene collecten en giften 91 96 92
2. Inkomsten leningen, effecten en banksaldi 20 26 57
3. Huuropbrengst diaconale panden 60 52 52
4. Huuropbrengst beleggingspanden 127 125 117
5. Collecten, giften en subsidies
t.b.v. projecten 46 42 47
6. Bijzondere baten 0 0 0
Totaal baten 344 341 365
Saldo lasten en baten 4 -37 -116
Resultaatbestemming
Toevoeging/ontrekking eigen vermogen 4 -37 -112
Ontrekking/toevoeging bestemmingsreserves 0 0 -4
4 -37 -116
32
33
Begroting 2011 Begroting 2010 Rekening 2009
KOSTEN
Kosten pastoraat(predikanten en kerkelijk werkers)
548.430 567.250 516.027
Personele kosten (koster-beheerders, organisten, admin. personeel)
354.350 384.250 388.738
Beheer en administratie 123.200 111.100 124.453
Gemeenteleven 39.950 33.950 49.132
Verplichte bijdragen aan andere organen 66.100 69.500 61.505
Kosten commerciële verhuur gebouwen 145.000 160.100 138.815
Kosten gebouwen, inventaris, instrumen-ten en terreinen
247.363 276.750 266.372
Afschrijvingskosten 29.060 78.800 27.594
Bankkosten 1.000 43.500 55.477
Totale kosten 1.554.453 1.725.200 1.628.112
OPBRENGSTENVerhuur terreinen 99.900 94.500 97.141
Verhuur gebouwen 79.200 65.000 62.614
Commerciële verhuur kerkgebouwen 405.000 393.000 391.232
Rentebaten en dividenden 100.000 323.200 168.344
Bijdragen levend geld 780.800 780.250 775.761
Overige opbrengsten 3.800 0 4.647
Totale opbrengsten 1.468.700 1.655.950 1.499.740
Tekort 85.753 69.250 128.372
Mutaties in fondsen en voorzieningen 11.570 - 2.300 - 59.282
Uiteindelijk tekort ten laste van vermogen 97.323 66.950 69.090
Toelichting bij de begroting 2011 van de Protestantse Gemeente te Leiden
De begroting 2011 vertoont helaas een fors tekort, € 97.323. Het tekort op de begroting 2011 is hoger dan het tekort op de begroting 2010.Bij het opstel-len van die begroting werd het tekort geraamd op € 66.950. In 2009 was
uiteindelijk het tekort € 69.090. Al die tekorten zetten het huidige beleid van onze Protestantse Gemeente te Leiden stevig onder druk. Dat beleid betekent nu voor alle zes wijkgemeenten een predikant en vijf gebouwen waar kerkdiensten kunnen plaatsvinden. Wij hopen natuurlijk dat nieuwe bezui-nigingen niet nodig zijn, maar dat hangt ook van u af !Zoals u kunt zien in de begroting 2011 bestaat het grootste deel van onze kosten uit de personele kosten van predikanten en kerkelijk werkers (€ 548.430,00) de personele kosten van kosters, organisten en administratief personeel ( € 354.350,00) en uit de onderhouds- en exploitatiekosten van de kerkgebouwen en de instrumenten (€ 247.363,00) De inkomsten bestaan vooral uit verhuur van de kerkgebouwen (netto-opbrengst € 260.000,00; waar nog wel perso-neelskosten tegenover staan), opbrengst van het vermogen (netto € 100.000,00) en de vrijwillige bijdragen van onze gemeenteleden (€ 780.800,00). Deze inkomsten zijn niet toereikend om de kosten te dekken. Vandaar het tekort.
Oorzaken van het tekortHet tekort wordt veroorzaakt door tegenvallende opbrengsten van ons vermogen en achterblijvende inkomsten uit de actie kerkbalans. De tegenval-lende opbrengsten van ons vermogen hangen samen met de economische situatie. De achterblijvende inkomsten voor de actie kerkbalans worden vooral veroorzaakt doordat bijdragers, meestal ouderen, ons door overlijden ontvallen, hetgeen onvoldoende opgevangen wordt door de jongere generatie.
Oproep aan een iederWij doen een ernstig appel aan een ieder die een bijdrage geeft. Kijkt u nog eens kritisch naar het bedrag dat u geeft. Wellicht dat een verhoging mogelijk is. Het voortbestaan van de Protestantse Gemeente te Leiden in de huidige vorm staat op het spel. Informatie over de actie kerkbalans leest u elders in dit kerkblad.
Begroting ligt ter inzageAls u zich verder in de begroting van onze gemeente wilt verdiepen (wat wij van harte aanbevelen) dan ligt deze voor u ter inzage op het kerkelijk bureau. Ook in uw wijkkerk liggen enkele exempla-ren ter informatie. Graag willen wij een toelichting op de begroting geven en uw vragen beantwoorden!
huurder verwelkomd in een tot dan onverhuurde ruimte. Daarnaast wordt rekening gehouden met de reguliere indexering. Wel moet nog een bestem-ming, bij voorkeur met uitstraling, gevonden worden voor de reeds enige tijd leegstaande ruimte op de begane grond aan de Oude Rijn;
• Naast de nieuwe coördinator mochten we in 2010 ook een nieuwe conciërge verwelkomen. Doordat voor hem, in tegenstelling tot zijn voorganger, maar tijdelijk subsidie werd verkregen, zullen de personeelslasten op dit onderdeel stijgen. Daar staat tegen-over dat we kunnen bezuinigen op de schoonmaakkosten omdat de nieuwe functionaris ook een deel van het schoonmaakwerk voor zijn rekening zal nemen;
• De beleggingsopbrengsten, uitgezon-derd de huuropbrengsten, nemen al jaren gestaag af. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door de teruglopende rentestand op de kapitaalmarkt; anderzijds is het belegde kapitaal ook afgenomen door de jaarlijkse tekorten.
Ook in 2011 kunnen zich weer projecten voordoen waarmee bij het opstellen van de begroting geen rekening is gehouden. Hiervoor is zowel onder de lasten als de baten een pm-post opgenomen. Gezien de beperkte financiële ruimte zal ook dit jaar weer gelden dat voor projecten met belangrijke financiële implicaties altijd externe financiering gevonden zal moeten worden, zodat er per saldo geen resultaatgevolgen zijn. Daarnaast is er natuurlijk voor deze projecten vrijwel altijd inbreng van menskracht en van ruimten en faciliteiten van de diaconie.
Namens de Diaconie van de Protestantse Gemeente te Leiden,
W. Nieboer , penningmeester
33
34
KerkdienstenZondag 19 december vierde advent
Deurcollecte: Opbouw Protestantse Gemeente te Leiden
Hooglandse Kerk 10.00 u. mw. J. van den Berg-Meelis11.45 u. oec. studentendienst, ds.
R.Q. Kouwijzer, afscheidsdienstMarekerk
10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest
17.00 u. ds. W.J. Dekker, DelftMaranathawijk
10.00 u. zie VredeskerkVredeskerk
10.00 u. J.A. de WaalAntoniuskerk
09.15 u. ds. P.F. WarmenhovenDe Regenboog
10.00 u. pastor M. Taverne
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.45 u. mw. ds. M.M.B. van der Meij-
Seinstra, metten, voorafgaand 09.30 uur adventsontbijt
Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. Chr. Duhoux-Rueb,
WassenaarWaalse Kerk
10.30 u. pasteur F. Weber, culte avec cantate
Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. R. Rus, Oegstgeest
Overrhyn 11.00 u. C. van Rijn, Katwijk
LUMC 10.00 u. pastor H. van Breukelen
Diaconessenhuis 10.15 u. mw. B.M. Hofland
Dienst voor dovenScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):
10.00 u. E. Bergman (met tolk)
Vrijdag 24 december kerstnachtdiensten
Deurcollecte: Opbouw Protestantse Gemeente te Leiden
Hooglandse Kerk22.30 u. oecumenische studentendienst, mw. Chr. van den Berg
Pieterskerk18.30 u. kinderkerstfeest20.30 u. ds. A. Alblas22.15 u. ds. A. Alblas, beide diensten m.m.v. Denise Jannah en Koperkwintet Fullhouse
Marekerk 19.30 u. ds. T. Jacobs, m.m.v. MareVocale
Maranathawijk 20.00 u. zie Vredeskerk
Vredeskerk 20.00 u. ds. G.J. Venema
College van kerkrentmeesterssecretaris: J.P. Karstens, tel. 071 – 5212087
postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5764145,
bankrekeningnrs: 41878 t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden (voor giften) 121554 t.n.v.
Actie kerkbalans Leiden
(voor vrijwillige bijdragen)
Kerkelijk Bureau Protestantse Gemeente te Leiden: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden
geopend: maandag t/m donderdag van 09.00-12.00 uur,
tel. 071 – 5764145
collectebonnen: verkrijgbaar van e 0,75 van e 15,00 per vel; bonnen van e 1,20 van
e 24,00 per vel en bonnen van e 2,00 van e 40,00 per vel
e-mail: [email protected]
Mutaties in verband met verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne melden bij het
Kerkelijk Bureau ten behoeve van de verwerking in de ledenadministratie.
Afscheid mevrouw G.G. Vroomans-Favier
Tijdens de jaarlijkse vrijwilligersdag op zaterdag 20 november hebben wij afscheid genomen van mevrouw Geertrui Vroomans-Favier. Sinds 1 januari 1999 was zij in dienst van onze gemeente als hulp van de koster-beheerder (Arnold Vroomans)van de Hooglandse Kerk. Voordien was zij van 1 december 1982 tot 10 mei 1994 (de datum van de sluiting van de kerk) werkzaam geweest als koster van de Bethlehemkerk aan de Driftstraat. Zij trad toen in de voet-stappen van haar vader, die zij al vele jaren bij zijn kosterstaken had geas-sisteerd. Veel heeft zij voor het beheer en het multifunctionele gebruik van de Hooglandse Kerk betekend. Samen met haar man heeft zij kunnen bewerkstel-ligen dat het multifunctionele gebruik tot grote hoogten is opgevoerd: van € 15.000,- in 1995 naar € 300.000,- in 2009! Zij heeft ervoor gezorgd dat er ruim 100 vrijwilligers kwamen die behulpzaam zijn bij alle activiteiten die er in de Hooglandse Kerk plaatsvinden, waardoor de opbrengst van deze activi-teiten een belangrijke bijdrage is gewor-den in de kosten van het onderhoud en de exploitatie van de Hooglandse Kerk. Het is ook typerend voor Geertrui Vroomans dat ze afscheid wilde nemen temidden van al die vrijwilligers, met
wie zij in de loop der jaren een band had opgebouwd. Namens de vrijwilligers wer-den dan ook hartelijke woorden van dank tot haar gesproken en kreeg zij van de vrijwilligers ook een prachtig afscheids-cadeau. Namens de wijkgemeente sprak wijkpredikant ds. Ad Alblas woorden van dank en waardering aan het adres van zijn “collega” Geertrui Vroomans. Ten slotte sprak Hans Karstens namens het college van kerkrentmeesters zijn dankbaarheid uit voor de onbaatzuch-tige en liefdevolle dienst aan de kerk van Leiden die Geertrui Vroomans meer dan 40 jaren had verricht en mocht hij
haar de gouden broche opspelden van de Vereniging van Kerkrentmeesterlijk Beheer, een broche die verstrekt wordt bij meer dan 40 jaar dienst aan de kerk. Een terechte onderscheiding voor onze Geertrui! Hans Karstens
34
35
De Regenbooog18.00 u. mw. ds. E.S. Smidt,
kinderkerstfeest19.30 u. kerstsamenzang m.m.v. het
RegenboogkoorEvangelisch-Lutherse Kerk
10.45 u. mw. ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra
Overrhijn20.00 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp
LUMC 20.00 u. mw. ds. H.C. Pasterkamp,
m.m.v. Werkmans WilskrachtDiaconessenhuis
19.30 u. ds. A.C. Kooijman
Zaterdag 25 december eerste kerstdag
Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas, m.m.v. de Leidse
Cantorij11.45 u. oecumenische studentendienst,
mw. pastor C. van der LoosMarekerk
10.00 u. ds. T. Jacobs, m.m.v. MareVocaleMaranathawijk
10.00 u. zie VredeskerkVredeskerk
10.00 u. ds. J.R. Wolthaus, dienst van schrift en tafel
Antoniuskerk 10.30 u. ds. P.F. Warmenhoven
De Regenboog10.00 u. ds. J.F. Boon en mw. ds. E.S.
Smidt m.m.v. het RegenboogkoorEvangelisch-Lutherse Kerk
10.15 u. mw. ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra m.m.v. Luthonica
Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. M. Driessen, m.m.v.
een kwartet uit kamerorkest Simfonietta
Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber, Sainte-Cène
Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest
LUMC 10.00 u. mw. ds. M.A. de Vries
Diaconessenhuis 10.15 u. ds. M. de Leeuw
Zondag 26 december tweede kerstdag
Deurcollecte: Opbouw Protestantse Gemeente te Leiden
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. R. Steenstra11.45 u. geen dienst
Marekerk 10.00 u. ds. D. Verboom, Rijnsburg
Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk
Vredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema
Antoniuskerk 09.15 u. mw. R. Scholten
De Regenboog10.00 u. ds. J.F. Boon en mw. ds.
E.S. SmidtEvangelisch-Lutherse Kerk
10.15 u. geen dienstGemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. geen dienstWaalse Kerk
10.30 u. pasteur F. WeberZorgcentrum Groenhoven
10.00 u. mw. A. WamstekerOverrhyn
11.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest
Zuydtwijck10.15 u. pastor H. van Breukelen en
mw. pastor M. van Wassenaar
Vrijdag 31 december oudejaarsdag
Deurcollecte: Eindejaarscollecte
Hooglandse Kerk 17.00 u. ds. A. Alblas, oudejaarsavond-
gebed, cantatedienst met solo-cantate
Marekerk 19.30 u. ds. T. Jacobs
Antoniuskerk 16.30 u. oecumenische oudejaarsviering
De Regenboog19.00 u. pastor H. van Breukelen
Zaterdag 1 januari nieuwjaarsdag
Deurcollecte: Wijkkas
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas,
nieuwjaarsochtendgebedMarekerk
10.00 u. ds. T. Jacobs
Zondag 2 januari
Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen
Hooglandse Kerk 10.00 u. mw. R. Scholten11.45 u. oecumenische studentendienst,
ds. H.E. SchoutenMarekerk
10.00 u. ds. J. Smit, Katwijk a/d Rijn17.00 u. ds. A. Christ, Katwijk aan Zee
Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk
Vredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema
Antoniuskerk 09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven
De Regenboog10.00 u. ds. H.E. Schouten
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. ds. M.M.B. van der Meij-
SeinstraGemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. mw. pastor E. KromhoutWaalse Kerk
10.30 u. pasteur F. Weber
Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. mw. A. Wamsteker
Overrhyn 11.00 u. Nog niet bekent
LUMC 10.00 u. pastor J.H.S. Evers
Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijman
Dienst voor dovenScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):
10.00 u. G. de Best
Zaterdag 8 januari
Zuydtwijck10.15 u. pastor H. van Breukelen
Zondag 9 januari
Deurcollecte: Opbouw Protestantse Gemeente te Leiden
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. J. van den Berg, Voorhout11.45 u. oecumenische studentendienst,
mw. pastor C. van der LoosMarekerk
10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. J. Quist, Scheveningen
Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk
Vredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema
Antoniuskerk 09.15 u. mw. S. Smedinga
De Regenboog10.00 u. pastor J.A. van der Bie
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp
Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. L. Lafeber, Zoetermeer
Waalse Kerk 10.30 u. pasteur D. Ribs
Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. R. Rus, Oegstgeest
Overrhyn 11.00 u. mw. J.K. Borreman-La Fleur
LUMC 10.00 u. mw. ds. H.C. Pasterkamp
Diaconessenhuis 10.15 u. ds. M. de Leeuw
Dienst voor mensen met een verstandelijke beperkingDorpskerk Leiderdorp:
15.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest
Zondag 16 januari
Deurcollecte: G.O.O.S.
Hooglandse Kerk 10.00 u. dr. A.W. Ridder11.45 u. oecumenische studentendienst,
mw. pastor E.J.G. WoertmanMarekerk
10.00 u. J.P. Karstens17.00 u. ds. T. Jacobs
Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk
Vredeskerk 10.00 u. ds. H.E. Schouten
35
36
Er op of er onderEen bekend gezegde. Dat geldt zeker voor onze Protestantse Gemeente Leiden! Gaat het totaalbedrag aan vrijwillige bijdragen van onze gemeente in 2011 omhoog of omlaag?
Als de bijdragen omhoog gaan, dan kunnen we hopelijk een nieuwe bezuinigingsronde voorkomen. Maar als de bijdragen gelijk blijven of misschien zelfs omlaag gaan, dan ontkomen we niet aan nieuwe bezuinigingen. Het is dus echt: er op of er onder! Elders in dit kerkblad is de begroting voor 2011 opgeno-men. U kunt daarin zien dat er een fors tekort dreigt.
Elk jaar daalt ons ledental door overlijden of door vertrek naar een andere gemeente. Gelukkig komen er ook weer nieuwe (jonge) mensen bij. Maar vaak is dat niet voldoende om de almaar stijgende kosten op te vangen.Het zou geweldig zijn als al onze leden in deze economisch barre tijden hun bijdrage willen verhogen.
En wie de financiële ruimte heeft: doe er een flinke schep bovenop!
In januari gaan weer honderden vrijwilligers op pad om bij u de kerkbalansenvelop te overhandigen of in de brieven-bus te doen. U wordt uitgenodigd een bijdrage te doen voor de instandhouding van onze Protestantse Gemeente. Leest u alstublieft de folder en de brief goed.Als u vragen hebt, neem dan contact met ons op.
Wij doen een dringend beroep op u allemaal: doe mee en zorg dat het “er op” wordt!Heel veel dank!
Namens het college van kerkrentmeesters
Mr. E.J. Moolenaar, voorzitterJ.P. Karstens, secretaris
Antoniuskerk 10.00 u. ds. P.F. Warmenhoven en pastor
I. Elling, oecumenische dienstDe Regenboog
10.00 u. mw. ds. E.S. SmidtEvangelisch-Lutherse Kerk
10.15 u. geen dienstGemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. K. BezemerWaalse Kerk
10.30 u. pasteur F. WeberZorgcentrum Groenhoven
10.00 u. ds. G.F. Smalng, OegstgeestOverrhyn
11.00 u. H.J. Hemstede, LeiderdorpLUMC
10.00 u. pastor H. van BreukelenDiaconessenhuis
10.15 u. ds. A.C. KooijmanDienst voor dovenScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):
10.00 u. mw. ds. E. Dibbets-v.d. Roest
Zaterdag 22 januari
Zuydtwijck10.15 u. mw. pastor M. van Wassenaar
Zondag 23 januari
Deurcollecte: Oecumene/ Marekerk GZB
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. J.F. Boon11.45 u. oecumenische studentendienst,
ds. H.E. Schouten
Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs17.00 u. ds. W.G. van den Top,
HazerswoudeMaranathawijk
10.00 u. zie VredeskerkVredeskerk
10.00 u. oecumenische dienst met Maranathawijk, Vredeskerk, Oud-katholieke kerk en Evangelisch Lutherse kerk
Antoniuskerk 09.15 u. mw. ds. M. Driessen
De Regenboog10.00 u. pastor M. Hoogervorst
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 u. zie Vredeskerk
Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. R. Buitenwerf
Waalse Kerk10.30 u. pasteur F. Weber
Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest
Overrhyn 11.00 u. mw. pastor E. Kromhout
LUMC 10.00 u. pastor J.H.S. Evers
Diaconessenhuis 10.15 u. mw. R. Schultheiss, Sassenheim
Zondag 30 januari
Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas
11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. R. van Waarde
19.00 u. ds. A. Alblas, cantatedienst m.m.v. Con Passione
Marekerk 10.00 u. ds. P. Hoogendoorn,
Bergschenhoek 17.00 u. ds. T. Jacobs
Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk
Vredeskerk 10.00 u ds. G.J. Venema
Antoniuskerk 09.15 u. mw. R.Scholten
De Regenboog10.00 u. ds. J.F. Boon
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. ds. M.M.B. van der Meij-
SeinstraGemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. ds. A. Klamer, Hilversum Waalse Kerk
10.30 u. pasteur D. Ribs Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. mw. J.K. Borreman-la Fleur, Leiderdorp
Overrhyn 11.00 u. mw. pastor E. Kruyt
LUMC 10.00 u. mw. ds. M.A. de Vries
Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijma
Dienst voor dovenScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):
10.00 u. mw. P.A. de Jong-v.d. Zwaard
KERK BALANS
Kerkbalanslogo NIEUW.pdf 1 25-8-09 9:10
36
