Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe...

33
HET KLIMAAT VERANDERT, EN NU?

Transcript of Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe...

Page 1: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

HET KLIMAAT VERANDERT, EN NU?

Page 2: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Even voorstellen

ir. Sabrina Helmyr

Programmaleider KlimaatadaptatieArcadis Nederland

Page 3: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Onderwerpen

KLIMAATVERANDERING, HOE ZIT HET OOK AL

WEER?

MOGELIJKE RISICO’S EN

KANSEN

WAT DOET DE OVERHEID

EEN AANPAK VOOR BEDRIJVEN

PRAKTISCHE TIPS VRAGENISO 14001

Page 4: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

KLIMAATVERANDERING, HOE ZIT HET OOK ALWEER?

Page 5: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Klimaat – mitigatie of adaptatie?

Klimaatmitigatie Klimaatadaptatie

Page 6: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal”

Herkent u dit?

Ons klimaat verandert…

Page 7: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

IPCC – 2018 scenario’s

Page 8: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Klimaatveranderingin Nederland

WateroverlastHitte DroogteOverstroming

Storm

Bronnen: KNMI, Deltares en Rioned

Page 9: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Gevolgen voor Nederland

Page 10: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

MOGELIJKE RISICO’S EN KANSEN

Page 11: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Global RisksReport

Kans op voorkomenversus impact

bron: World Economic Forum, 2019

Page 12: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

• Economische schade:

• Wateroverlast: 29 miljard

• Paalrot: 25 miljard

• Zakking: 9 miljard

• Hittestress: 8 miljard

• Veiligheid en gezondheid:

• Hittestress (2006: 1000 meer doden)

Bron: Deltares, 2012

Wat staat er op het spel?

Page 13: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Mogelijke klimaat ‘brede’ risico’s voor bedrijven

Bron: World Business Council for Sustainable Development, 2019

Page 14: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Mogelijke klimaat ‘brede’ kansen voor bedrijven

Bron: World Business Council for Sustainable Development, 2019

Page 15: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Wateroverlast (regen)

Toegangswegen versperd, aan- en afvoer belemmerd

Lekkages daken

Uitval elektriciteitsnetwerk

Voorraden beschadigd door waterschade

Gebouwschade

Installatieschade

Spills van toxische stoffen

Overstort vanuit riool op terrein

Hitte

Te hete arbeidsomstandigheden personeel

Extra koeling nodig voor ruimten

Uitval installaties door oververhitting

Koelwater te hoge temperatuur

Procesverstoring

Droogte

Tekort aan koel- en proceswater

Lozen koelwater verboden

Aanvoer van grondstoffen over water belemmerd

Afvoer van producten over water belemmerd

Tekort aan agrarische grondstoffen

Verzakking bodem, gebouwen, infrastructuur en leidingen

Overstroming (rivier, zee)

Toegangswegen versperd, aan- en afvoer belemmerd

Uitval elektriciteitsnetwerk

Voorraden verloren door waterschade

Gebouwschade

Installatieschade

Spills van toxische stoffen

Evacuatie van personeel

Grondwater verzilt

Storm

Gebouwschade

Installatieschade

Aan- en afvoer routes belemmerd

Fysieke risico’s voor een lokale site

Page 16: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

WAT DOET DE OVERHEID

Page 17: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

➢2020 Klimaatbestendig inrichten is onderdeel

van beleid en handelen van NL overheden

➢2050 Nederland is zo goed mogelijk water

robuust en klimaatbestendig ingericht

De Nederlandse overheden hebben de

gezamenlijke inzet hiervoor vastgelegd in de

Bestuursovereenkomst Deltaprogramma

Rijk, Provincies, Waterschappen en Gemeenten

Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie, 2014

Page 18: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Eerste stappen:

1. Stresstest

Inventarisatie kwetsbare locaties

2. Klimaatdialoog

Herkenning potentiële risico’s

3. Klimaatadaptatiestrategie

Inzicht in maatregelen

Overheden: Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie

Page 19: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

ISO 14001: AANDACHT VOOR KLIMAAT

Page 20: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

4.1 Inzicht in organisatie en context

De organisatie moet belangrijke punten bepalen. Deze punten moeten ook milieuomstandigheden omvatten die invloed kunnen hebben op de organisatie

Wat vraagt ISO 14001?

5.2 Milieubeleid

Het milieubeleid bevat een

verbintenis tot het beschermen

van het milieu.

Een specifieke verbintenis in dit

kader kan onder andere bestaan

uit het tegengaan van en

aanpassen aan

klimaatverandering

6.1.1 Planning - algemeen

De organisatie moet de processen vaststellen, implementeren en onderhouden die nodig zijn om te voldoen aan….

het voorkomen of verminderen van ongewenste effecten, met inbegrip van de mogelijke invloed van externe milieuomstandigheden op de organisatie

Page 21: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

AANPAK BEDRIJVEN

Page 22: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Strategische aanpakBron: World Business Council for Sustainable Development, 2019

Governance

Board’s oversight of climate related risks andopportunities

Management’s role in assessing and managing climate related risks andopportunities

Strategy

Identified climate relatedrisks and opportunities(short, medium, long term)

Impact of climate relatedrisks and opportunities on business, strategy andfinancial planning

Risk Management

Organisation’s processesfor identifying andassessing climate relatedrisks

Organisation’s processesfor managing climaterelated risks

How organisationintegrates processes foridentifying, assessing andmanaging climate relatedrisks into its overall risk management

Metrics

Disclose the metrics toassess climate relatedrisks and opportunities

Describe targets tomanage climate-relatedrisks and opportunities andperformance againsttargets

Page 23: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Identificeren van klimaateffecten

• Risk assessment

• Vulnerability assessment

• Treshold analysis

Begrijpen klimaatrisico’s en kansen

• Short, medium, long lifespan decisions

• Adaptive capacity

• Prioritising actions

• Partners and stakeholders

Opstellen klimaatadaptatieplan

Monitoring

Rapportage

Europese norm Klimaatadaptatie

ISO 14090 – Framework

ISO 14091 – Vulnerability assessmentISO 14092 – Adaptation planningISO 14097 – Metrics for Financial Institutions

Page 24: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

PRAKTISCHE TIPS

Page 25: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Krijg inzicht in klimaat effecten

Wateroverlast

Hitte

Droogte

Overstromingen

Storm

Gemeente website ofwww.klimaateffectatlas.nl

Page 26: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Gebouwschade bij extreme regen

www.arcadis.com/klimaatadaptatie

Page 27: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Een snelle check!

Page 28: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Vertaal effecten naar risico’sWateroverlast

Page 29: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Vertaal effecten naar risico’sHitte en droogte

Page 30: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Neem passende actie

Page 31: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Page 32: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

HET KLIMAAT VERANDERT, EN NU?

IR. SABRINA HELMYR

Programmaleider Klimaatadaptatie

[email protected]+31 6 27060113

Page 33: Het klimaat verandert, en nu?...© Arcadis 2019 “De extremen van nu, zijn in de toekomst de nieuwe normaal” Herkent u dit? Ons klimaat verandert…

© Arcadis 2019

Arcadis.Improving quality of life.