'Het belang van leren op het werk' door Prof.dr. Andries de Grip
-
Upload
duurzameinzetbaarheid -
Category
Business
-
view
1.602 -
download
0
description
Transcript of 'Het belang van leren op het werk' door Prof.dr. Andries de Grip
PRAKTIJKDAG
Over DuurzameInzetbaarheidLeren van oplossingen uit de praktijk
DONDERDAG 8 DECEMBER 2011DOMUS MEDICA IN UTRECHT
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Het belang van leren op het werk
Prof.dr. Andries de Grip
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Waar ga ik op in?
•Waarom moeten we ons druk maken over duurzame inzetbaarheid?
•Hoe blijven we duurzaam inzetbaar? - bij- en omscholing - leren op het werk
• Het nieuwen leren op de werkplek
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Waarom moeten we ons druk maken om duurzame inzetbaarheid ?
Toenemende dynamiek op de arbeidsmarkt
Competentieveroudering
Dubbele vergrijzing van de arbeidsmarkt
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Dynamiek in de vraag op de arbeidsmarkt
Verschuivingen in de functiestructuur
Toename opleidingseisen
Toenemende vraag naarkey-skills
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Krimpende werkgelegenheid:
Productiefuncties Lagere administratieve functies Agrarische beroepen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Groeiende werkgelegenheid
Managementfuncties Staffuncties ICT- functies Marketingfuncties Verkoopfuncties
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Upgrading van opleidingseisenin vrijwel alle functies
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Oorzaken stijging opleidingseisen
Specialisatie in kennisintensieve sectoren en werkzaamheden
Technologische en sociale innovaties
Kwaliteitszorg + toenemende eisen klanten en samenleving
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
9
Verschuivingen in gevraagde competenties
Toenemende vraag naar Key-skills
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Verwachte competentietekorten in de maakindustrie
• Vaktechnische compenties
• Probleemoplossend vermogen• Relaties met klanten• Omgaan met veranderingen• Flexibiliteit• Initiatief
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Risico’s op competentieverouderingHalfwaarde tijd
van een geschoolde werknemer
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Halfwaarde tijd van een geschoolde werknemer:
1940: 12 jaar1970: 7 jaar
2010: 3 jaar?
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Oorzaken van Competentieveroudering
Atrofie
Slijtage door belastende arbeidsomstandigheden
Verschuivingen in de werkgelegenheid
Technologische en organisatorische vernieuwingen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Waarom moeten we blijven leren?
Toenemende dynamiek in de vraag op de arbeidsmarkt
Competentieveroudering - opscholing - omscholing - bijscholing
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Bedrijven krijgen te kampen met dubbele vergrijzing
Toename aantal 60+ers en daling arbeidsmarktinstroom jongeren
Toename participatiegraad 60+ers
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Pensioenleeftijd wordt steeds verder naar achteren geschoven
• Verlagen (vroegtijdige) pensioenrechten:
- Afschaffing VUT, FPU
- Afspraken pensioenakkoord m.b.t. AOW
Focus op financiële prikkels voor werknemers om langer door te werken
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Invloed pensioenakkoord op verwachte pensioenleeftijd
Verhoging AOW leeftijd tot 66 jaar (geboortejaar 1955-1959)
• Verwacht langer doorwerken 4 maanden
• Met 66 jaar met pensioen 20%
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Active Ageing onderzoek i.s.m. APG
Factoren die langer doorwerken bevorderen.
Gevolgen van langer moeten doorwerken (natuurlijk experiment)
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Factoren die langer doorwerken bevorderen
Dynamische werkomgeving Goede sfeer met collega’s Duidelijkheid over taken en bevoegdheden Bereidheid om cursussen te volgen Het niet hebben van prestatiebeloning Financiële prikkels: opgebouwd pensioen Werksituatie die geen negatief effect heeft op de gezondheid
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Gevolgen van langer moeten doorwerken
Toename trainingsparticipatie (maar alleen in grote organisaties) Toename depressiviteitsklachten
Geringere werkmotivatie bij mensen die zich unfair behandeld voelen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Duurzame inzetbaarheid
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Duurzame inzetbaarheid vereist dat mensen blijven leren om:
hun competenties op peil te houden.
uit te kunnen wijken naar ander werk wanneer dat nodig is.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Hoe blijft iemand duurzaam inzetbaar?
Bijscholen en/of omscholen
Leren op het werk
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Deelname aan cursussen en trainingen (in 2 jaar tijd)
Bron: SCP Aanbodpanel 2009
Lager opgeleiden 18% MBO
39% HBO
48% WO 51%
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Deelname aan cursussen en trainingen (in 2 jaar tijd)
Bron: SCP Aanbodpanel 2009
25-34 jaar 56% 35-44 jaar 48% 45-54 jaar 43% 55-64 jaar 20%
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Economische literatuur:Hoge rendementen van training
Korte trainingen leiden tot sterke salarisstijging Effect op productiviteit is nog veel groter.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Mogelijke overschatting rendement:
Training wordt vaak gevolgd door de betere of meer
gemotiveerde medewerkers
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Onderzoek naar rendement van training in call center
Aanpak: Randomisering: geloot in welke volgorde de teams worden getraind. Zuiver onderscheid tussen “treatment” en controle groep maakt het mogelijk het causale effect van training vast te stellen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Uitkomsten van het onderzoek
5-daagse training leidt tot
productiviteitsstijging van circa 10%.
Spill-over effect: wanneer medewerkers
worden
getraind, stijgt ook de productiviteit van de
andere medewerkers in hun team.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Waarom is rendement scholing zo hoog?
Scholing stimuleert informeel leren
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Duurzame inzetbaarheid vereist ‘leerrijke werkomgeving’
Learning by
doing
Leren van
collega’s
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
33
Leren op het werk:
Percentage van de werktijd besteed aan leerzame taken:
Bron: ROA Levenslang leren enquête, 2004 ,2007, 2010
Gemiddeld 31% Jongeren 40% Ouderen 25%
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
94% van de tijd die werkenden aan leeractiviteiten besteden heeft
betrekking op learning by doing.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Van welke taken leren we veel?
Taken die nieuw zijn.Taken waar een bepaalde uitdaging in zit.Samenwerken
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Van welke taken leren we weinig of niets?
RoutinewerkVergaderen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Uitdagende taken zijn ook van grootbelang voor iemands cognitie
Mensen met een baan onder hun niveau gaan op
den duur slechter cognitief functioneren qua geheugen, verbale vaardigheden en cognitieve flexibiliteit.
Mensen die boven hun niveau werken houden hun cognitie beter op peil.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Duurzame inzetbaarheid vereist andere organisatie van het werk
Ouderen moeten taken doen
- die minder belastend zijn
- waarvoor ervaring belangrijk is
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Het nieuwe leren op de werkplek
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Hoe bevorder je het leren op het werk ?
Leg verantwoordelijkheid bij de werknemer,
maar wees een aantrekkelijke werkgever die zijn personeel hierbij faciliteert.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Hoe bevorder je het leren op het werk ?
Goed beeld van loopbaanperspectief Uitdagende taken Functieroulatie Positieve en kritische feedback Productinnovaties Sociale innovaties in organisatie
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Ontwikkelen E-learning support systems
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
E-learning cursus E-learningPerformance support
systems
HelpdeskCoach
TeamleiderCollega
Klassikaal
Cursist
Context:Informeel
Trainer
Content:Formeel
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Efficiënt werkend leren
Optimale mix van:- Taken- Cursussen- Feedback en ondersteuning- Interactie tussen medewerkers- E-learning support system
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Hoe kan de optimale mix bereikt worden?
Ook dit is een kwestie van leren:– Informatie over wat waarschijnlijk werkt– Systematisch uitproberen– Implementeren
Veldexperimenten
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Het bedrijfsperspectief t.a.v.belang van leren
Kenniseconomie:
De kwaliteit van het personeel bepaalt de concurrentiekracht van het bedrijf
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Investeren in personeel vergroot concurrentiekracht
op afzetmarkt en arbeidsmarkt
Personeel met up-to-date competenties Personeel met meer commitment Minder personeelsuitstroom Beter Imago op arbeidsmarkt