HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

43
Scenarioplanning Dit werk wordt, met uitzondering van het fotomateriaal, uitgegeven onder creative commons licentie: BY-NC-ND Voor licentie voorwaarden zie http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/ Instituut voor Toekomstontwikkeling Bezoek ons op www.ivto.org Bijeenkomst 1: introductie Open Educational Resource Nederlandse editie – versie 1.0 Onderdeel van Handboek Scenarioplanning – druk 1 De rechten van de foto’s in dit werk zijn gereserveerd aan de rechtmatige eigenaar

description

IVTO - Open Educational Resource Handboek Scenarioplanning HBO module 1 - bijeenkomst 1

Transcript of HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Page 1: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Scenarioplanning

Dit werk wordt, met uitzondering van het fotomateriaal, uitgegeven onder creative commons licentie: BY-NC-ND Voor licentie voorwaarden zie http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/

Instituut voor Toekomstontwikkeling Bezoek ons op www.ivto.org

Bijeenkomst 1: introductie

Open Educational Resource Nederlandse editie – versie 1.0 Onderdeel van Handboek Scenarioplanning – druk 1

De rechten van de foto’s in dit werk zijn gereserveerd aan de rechtmatige eigenaar

Page 2: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 3: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1
Page 4: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Programma module

Opzet

• Week 1: introductie scenarioplanning + start praktijkcase

• Week 2: toekomstanalyse uitvoeren

• Week 3: impactanalyse en scenarioraamwerk

• Week 4: basisscenario’s ontwikkelen

• Week 5: basisscenario’s toetsen

• Week 6: scenario’s verbeelden

• Week 7: afronding en vooruitblik

Combi theorie en hands-on ervaring (casus)

Belasting = 1 ECTS (= 28 SBU)

Week 1 en 2 – veel theorie

Overige weken: theorie + aan de slag

Voor jezelf: week 6 en 7 meer tijd reserveren i.v.m. maken verbeeldingen

Page 5: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Programma module

Toetsing

• Tentamen aan het einde van de module

• Inleveren (per groep) praktijkcase

Meer weten: zie modulewijzer

Page 6: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Programma – bijeenkomst 1

Iedereen voorbereidt? • Handboek scenarioplanning: hoofdstuk 1 t/m 3 (deel 1)

Vooruitblik volgende bijeenkomst

Behandelen van de basis (plenair) • Gebeurtenissen en scenario’s • Scenarioplanning: historie • Scenarioplanning: hoe

Samenstellen projectgroepen i.v.m. casus

Tot zover: vragen?

Page 7: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Wat zijn scenario’s?

| Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Programma – bijeenkomst 1

Gebeurtenissen leiden tot scenario’s: • Trends • Controversies • Onoverkomelijke zaken • Discontinuïteiten

Page 8: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Trends

Page 9: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

http://vlscopenhagen.files.wordpress.com

Page 10: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

http://itech.dickinson.edu

Page 11: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

http://i.telegraph.co.uk/

Page 12: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

©

Page 13: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Prognoses Projecties

historie toekomst

Trends | Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Page 14: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Discontinuïteiten abrupt

Page 15: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Hurricane Katrina August 28, 2005 NASA - Wikimedia

Page 16: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Eruption Eyjafjallajökull April 17, 2010 Árni Friðriksson - Wikimedia

Page 17: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Earthquake Haiti Januari 13, 2010 United Nations Development Programme - Wikimedia

Page 18: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 19: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Discontinuïteiten geleidelijk

Page 20: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 21: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 22: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 23: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

http://www.astronomie.nl

Page 24: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Discontinuïteiten

Er bestaan verbindingen tussen geleidelijke en abrupte discontinuïteiten

Geleidelijk of abrupt wordt soms beïnvloed door je eigen wereldbeeld

| Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Page 25: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

petermann_glacier_31July-7_August2010 - http://www.wired.com

Page 26: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 27: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Controversies vaak gedreven door media…

Page 28: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 29: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 30: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 31: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

Page 32: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Onoverkomelijke zaken

(oorzaak) IF… THEN…(gevolg)

Page 33: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO © ISTOCKPHOTO

Page 34: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

© ISTOCKPHOTO

© ISTOCKPHOTO

© ISTOCKPHOTO

Page 35: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

http://www.griepophetwerk.nl/

© ISTOCKPHOTO

Page 36: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Typen scenario’s | Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Page 37: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Praktijk voorbeeld toekomstscenario’s | Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Voorbeelden - ga naar www.ivto.org -

Page 38: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Toekomstscenario’s | Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Wat zijn scenario’s WEL Wat zijn scenario’s NIET

Meerdere toekomstbeelden die allemaal even waarschijnlijk en even onwaarschijnlijk zijn

Eén beeld van de toekomst zoals een voorspelling, wens of droom

Beelden gericht op de middellange tot lange termijn

Beelden gericht op een korte termijn

Beeldende, communiceerbare en aannemelijke verhalen

Dikke rapporten zonder beleving

Kwalitatief

Kwantitatieve wetenschappelijke verhandelingen

Focus op onzekerheden: controversies en discontinuïteiten

Focus op zekerheden: trends en onoverkomelijke zaken

Een instrument voor het voeren van een strategische discussie

Een set met kant-en-klare antwoorden

Een instrument om de wegen naar de toekomst al mentaal te doorleven zodat adequaat gereageerd kan worden op werkelijke ontwikkelingen

Alleen een beeld ver weg, zonder de link met het heden

Page 39: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Historie | Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Game theory

Herman Kahn

Koude oorlog

Yom Kippur oorlog

Page 40: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Businesscase Draagvlak Plan van aanpak

Scenariotraject voorbereiden

Toekomstanalyse uitvoeren Scenarioraamwerk Ontwikkelen scenario’s

Strategische awareness Strategische evaluatie Strategische ontwikkeling

Herijking Toekomstbewustzijn S-EWS

Scenario’s toepassen

Scenariotraject borgen

Scenario’s ontwikkelen

Casus = eenvoudig

Scenarioplanning I

Ervaren – doen!

Scenarioplanning I

Hoe? | Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Page 41: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Praktijkcase | Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Case - ga naar www.ivto.org -

Page 42: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Vooruitblik bijeenkomst 2

Vooruitblik - Scenariodenken (verschillende denkwijze) - Uitvoeren van een toekomstanalyse (macro- en meso-analyse)

| Programma | Gebeurtenissen en scenario’s | Historie | Hoe? | Case | Vooruitblik |

Voorbereiding - Lezen Handboek scenarioplanning: hoofdstuk 7 en 8 - Projectgroep: casus scherper maken en bijbehorende bronnen zoeken zodat je voorbereidt

aan de toekomstanalyse kunt beginnen

Tot zover: vragen?

Volgende bijeenkomst

Page 43: HBSP - HBO module 1 - bijeenkomst 1

Bezoek ons op www.ivto.org

Dit werk wordt, met uitzondering van het fotomateriaal, uitgegeven onder creative commons licentie: BY-NC-ND

Voor licentie voorwaarden zie http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/

Instituut voor Toekomstontwikkeling

De rechten van de foto’s in dit werk zijn gereserveerd aan de rechtmatige eigenaar