Havo 4 - thema 3: voortplanting

Hormonen• Boodschappers in je lichaam.• Hormonen worden verspreid door de bloedbaan• Alleen cellen die receptoren voor een bepaald

hormoon hebben kunnen hierop reageren.• Een receptor is een eiwit die meestal in het

celmembraan van een cel zit en waaraan een hormoon zich kan binden.

Havo 4 - thema 3: voortplanting

Hypofyse

Regelaar van voortplanting: hypofyse. De hypofyse is een hormoonklier.

Maakt een groot aantal hormonen, waaronder twee geslachtshormonen. -FSH: follikel stimulerend hormoon-LH: luteïniserend hormoon.

Onder invloed van deze hormonen: productie andere geslachtshormonen geregeld.

Regeling bij mannen

FSH: Vorming van zaadcellen (+)

LH:Stimulatie testosteron productie in de cellen tussen de zaadkanaaltjes (Interstitiële cellen) (+)

Testosteron: -Invloed op ontwikkeling primaire en secundaire geslachtskenmerken -Invloed op verdere ontwikkeling zaadcellen (+)-Remt bij bepaalde concentratie de hypofyse.(-) De hypofyse maakt dan minder LH.

Regeling bij vrouwenFSH: (in eerste 12 dagen van de menstruatie cyclus)-Stimuleert de rijping van de follikels (+)-Stimuleert de productie van oestrogenen (wand van rijpende follikels) (+)

LH: (in eerste 12 dagen van de menstruatie cyclus)-Stimuleert de productie van oestrogenen (wand van rijpende follikels) (+)-Stimuleert de opname van vocht door de follikel (ovulatie) (+)

Oestrogeen: heeft Invloed op secundaire geslachtskenmerken(+)(in eerste 12 dagen van de menstruatie cyclus)-Baarmoederslijmvlies wordt dikker (+)-Stimulatie LH afgifte (+)

Regeling menstruatieNa ovulatie: LH:-Stimuleert vorming van gele lichaam(+): productie van oestrogenen en progesteron(+) (door gele lichaam)

Progesteron: (gemaakt door gele lichaam)-Baarmoederslijmvlies dikker (+)-Remming FSH en LH (-)

-Door LH afname: gele lichaam sterft 11 dagen na ovulatie af: Hierdoor daalt aanmaak van progesteronHierdoor baarmoederslijmvlies aanmaak niet meer gestimuleerd: afgestoten. Geen remming meer van FSH en LH! (nieuwe cyclus)

ZwangerschapLH: -Stimuleert follikelrijping en ovulatie -Houdt gele lichaam enige tijd in stand

FSH -Geremd door progesteron (geen nieuwe follikels rijpen)Progesteron werd gemaakt door gele lichaam

Zaadcel 3 dagen in leven en een eicel maar 12 uur na ovulatie.Bevruchting kan dus maar in bepaalde tijd plaatsvinden: 3-4 dagen (3 dagen voor de ovulatie tot halve dag na de ovulatie)

Na de bevruchting:Eicel vervoerd naar de baarmoeder 5 tot 7 dagen na de ovulatie nestelt het klompje cellen zich in

HCG: zwangerschapshormoon. -Wordt de eerste weken door embryo gemaakt, daarna door placenta

-Houdt gele lichaam in stand. HCG neemt functie LH over. Hierdoor blijft het gele lichaam progesteron produceren!(remt FSH en LH: geen nieuwe rijpende follikels en geen ovulatie)

Tot 3 maanden na bevruchting produceert gele lichaam progesteron onder invloed van HCG.Daarna: Placenta neemt progesteron productie over!

-Het HCG hormoon is na twee weken zwangerschap al aanwezig in de urine van de vrouw

Zwangerschap

Progesteron:-Zorgt voor dik en klierrijk baarmoederslijmvlies

-Afgifte van FSH en LH wordt geremd: Geen nieuwe follikels rijpen en geen ovulatie treedt opGeen menstruatie treedt op!

-Zorgt voor de ontwikkeling van de melkklieren in de borsten

Zwangerschap