Harm valk het ventilatie dossier nul73 19mei15
-
Upload
peter-linders -
Category
Documents
-
view
221 -
download
2
description
Transcript of Harm valk het ventilatie dossier nul73 19mei15
Woningventilatie en renovatie
Bouwbesluit, bewoners en de praktijk
Workshop Energie Nul73
Ir. H.J.J. (Harm) Valk
Nieman Raadgevende Ingenieurs BV
19 mei 2015
Ventilatie
• Waarom ventileren?
• Kwaliteit en regelgeving en dat is niet altijd het zelfde
• Energiezuinig ventileren en een goed binnenklimaat schijnbare tegenstelling in balans brengen
• Geluid van ventilatie fluisterstil op stand 3
• Vragen en discussie
3 20-5-2015
Wat is ventileren?
4
Hoe wilt u ventileren?
Wat vinden bewoners belangrijk?
Bron: Monicair
Fris is vers?
Wat is ventileren?
• open raam?
• frisse lucht?
• roosters?
• ventilator?
• afzuiging?
• balans?
20-5-2015 8
Ventilatiesystemen in Nederland
20-5-2015 9
• Systeem A – natuurlijke toe- en afvoer
• Systeem B
– mechanische toevoer, natuurlijke afvoer
• Systeem C
– natuurlijke toevoer, mechanische afvoer
• Systeem D
– mechanische toe- en afvoer
• Systeem E / X
– hybride C / D
– lokaal D
Regelgeving – de hoofdlijn
• Bouwbesluit is minimum capaciteit
– minder mag niet
– terugregelen mag wel
• Bij bouwaanvraag aantonen
– uitvoeringscontrole niet door overheid
– verantwoordelijkheid opdrachtgever
– Ventilatiekeur VLA
– Toekomst: ‘as built’ / private toets
• Nieuw sinds 2012: geluidseis < 30 dB
– randvoorwaarde voor daadwerkelijk gebruik
10
Bouwregelgeving: CO2 als maatstaf
• 1200 ppm CO2
– consensus op basis van (oud) onderzoek
– hygiënische grens
• CO2 is indicator voor andere vervuilingsbronnen
– andere vervuilingsbronnen
• vocht
• roken
• fijn stof
• VOC’s (volatile organic compound)
• schimmels en bacterien
• geur
– maatstaf voor luchtwisselingen
– geen garantie op goede binnenluchtkwaliteit
• wel meest praktisch uitvoerbaar
11
Energie en ventilatie
12
Ventilatiehoeveelheid
Ver
vuili
ng
Energiegebruik
Vervuiling
Energie en ventilatie
13
Ventilatiestromen – NEN 8088-1
• Berekende ventilatie-energie
– voor EPC en E-label
• Verschillende luchtstromen:
1. ventilatievoorziening
2. spuiventilatie
3. open verbrandingstoestellen
4. infiltratie
Energiezuinige ventilatiesystemen
• ‘C’ natuurlijke toevoer – fitten op ventilatiebehoefte
– niet meer dan nodig
– ‘knijpen’
– eventueel warmte voor tapwater (beperkt)
– comfort is risico
– geluid lijkt geen probleem
• ‘D’ mechanische toevoer – warmteterugwinning als voorwaarde
– ‘ruim ventileren’ door wtw
– oplossing per ruimte goed mogelijk
– geen tochtklachten (mits …)
– inblazen via convector (<1,8m) mag!
– geluid goed oplosbaar
15
• Nieuwbouw
– onjuiste berekeningen
– fouten uitvoering / inregeling
– geluid
• Bestaand
– slecht binnenklimaat
– schimmelvorming
– geen toevoer / afvoer / overstroom
– geen gebruik door vermeend energieverlies
– onjuiste combinatie isolatie / ventilatie
• Algemeen
– onbegrip gebruik en functioneren
– praktijkprestatie
Knelpunten woningbouw
BB-eisen renovatie
• ‘Bestaande bouw’= aanschrijvingsgrens
– 0,7 dm3/s/m2 VR
– ‘geen’ inrichtingseisen
• Verbouw: ‘rechtens verkregen niveau’
• Advies: ‘nieuwbouw’
17
bestaand nieuwbouw
verblijfsgebied - 0,9 l/s.m2
verblijfsruimte 0,7 l/s.m2 0,7 l/s.m2
keuken 21 l/s 21 l/s
badkamer 14 l/s 14 l/s
toilet 7 l/s 7 l/s
thermisch comfort - leefzone
inrichting - fijnregeling
luchtkwaliteit afvoer toe- en afvoer
plaats - verdunningsfactor
Eisen: vergelijking
Energie en ventilatie bij renovatie
• Praktijk bestaand: – matige kierdichtheid
– box? op 1!
– luchtkwaliteit discutabel ervaren kwaliteit ‘goed’
– ventileren met (klep)raam
– discomfort
– energieverlies
• Sensorgestuurd leidt tot meer gebruik – binnenlucht op orde?
zie resultaten Monicair
– meer gecontroleerd ventileren
19
Praktijkonderzoek Monicair
• Grote verschillen tussen systemen die voldoen aan alle eisen.
• Grote verschillen tussen woningen onderling
• Bewoners regelen niet of nauwelijks
• Slaapkamers zijn kritisch
• Samenhang ventilatiedebiet en luchtkwaliteit groter bij systemen met mechanische component in verblijfsruimten
• Nauwelijks invloed kieren en naden
• Grote verschillen in energieprestatie
20
Voorbeeld praktijkmetingen
• 4 p.
• 5 p.
Bron: Monicair
Ventilatiesystemen vergeleken
Bron: Monicair
Lessen uit Monicair
• Ventilatiesystemen die voldoen aan de regelgeving zijn geen garantie op voldoende luchtkwaliteit.
• Praktijkprestatie van systemen met een mechanische component per ruimte is significant beter.
En de EPC / het Energielabel dan?
• EPC en EI: – theoretisch energiegebruik
– genormeerde omstandigheden
– genormeerd jaar
– actief ventilatiegedrag
• Bedoeld als bench-mark en ‘bezemwagen’
• Praktijk – comfort / afwezigheid hinder
– binnenluchtkwaliteit als doel
• ‘Gezondheid’ – zou apart kwaliteitsaspect gebouw moeten zijn
– samen met energie
24
Ventilatie
• Waarom ventileren?
• Kwaliteit en regelgeving kwaliteit vraagt om meer dan de regelgeving eist
• Wat mag en moet bij renovatie? verschil en overeenkomst met nieuwbouw
• Energiezuinig ventileren en een goed binnenklimaat mogelijk in nieuwbouw en bij renovatie
25