1

Welkom

2

Walter Hartjes, Wehl

Maart 1978 ScheidsrechterJuli 2005 Praktijkbegeleider/coachFebruari 2009 Rapporteur Scheidsrechter Landelijke Competitie AV

3

En toen trof ik mijn vriend

4

Waar gaan we het over hebben

• Doel• Beoordelen en veroordelen• Nieuwe Handleiding rapporteur met nieuwe

competenties• Accenten zijn verlegd binnen arbitrage• De rapporteur

5

Doel presentatieWij doen het samen

6

Doel presentatie

• Verbeteren van jouw arbitrage• Overzicht verschaffen• Zekerheden in bouwen• De wedstrijd lezen• Zelfreflectie tonen• Tot inzicht komen• Je eigen prestatie herkennen• Je eigen prestatie erkennen

NIET: Rapporten bespreken!!

7

De scheids scoort veel te veel negensmaandag 14 april 2008 | 04:57

De Stentor

Auteur: Harry Hekkert

Thomas Hamhuis floot gisteren zijn eerste wedstrijd bij de senioren, de derby ABS-Schalkhaar. De 19-jarige Tukker bleef ruimschoots overeind op het hobbelige tweede veld in Bathmen. Hamhuis heeft gemiddeld een 9,5 en maakt kans op promotie naar de Talentengroep van de KNVB.

8

Doel nieuwe rapportage

• Beter aansluiten op visie arbitrage– Duidelijker en eenvoudiger– Minder en duidelijke competentieonderdelen

• Minder schrijfwerk, meer inhoud• Vrijheid om meer te kunnen vertellen• Gezocht naar aansluiting betaald voetbal• Handleiding Rapporteur Veldvoetbal 2015/’16

9

Waar gaat het om

• Is de S. in staat een goede beslissing te maken• Wordt de snelheid in het spel gehouden• Consequent (strak) # consistent (duidelijke logische lijn)• Is het handelen functioneel van de S.

• Hoe wordt weerstand afgehandeld– Uitstraling – Gedecideerd handelen– Arbitrage aanpassen– Juiste spelers aanspreken en op welke manier

10

Beoordelen # Veroordelen

• Concreet waargenomen gedrag• Geen mening geven• Analyse van feiten• Objectief mogelijk beoordelen• Blijf positief

11

Manier van beoordelen

• Wat wordt beoordeeld?– Geen focus op fouten– Aandacht voor het ‘leiden’ en ‘managen’ wedstrijd

• Hoe wordt beoordeeld?– Rapporteur maakt aantekeningen– Feitelijke waarneembaar gedrag

Wat de scheidsrechter daadwerkelijk doet!

12

Conclusie

Niet de mening van de rapporteur telt,maar

Een objectieve analyse van de feiten!

13

Professioneel beoordelen

• Observeren en registreren• Classificeren• Rapporteren• Beoordelen

14

WATER wordt verwacht

• Waarnemen• Aantekeningen maken • Turven• Evalueren • Rapporteren

15

Beoordelen Verzamelde informatie toetsen aan de vijfpuntschaal

per competentie

Beoordelen Competentie RapporteurA Steeds

B Meestal (minimaal 1x niet)

C Soms wel/soms niet

D Onvoldoende

E Nauwelijks

Score op Rapportageformulier Scheidsrechter

Laag Hoog

E D C B A

16

Competenties

1. Positie kiezen & volgen2. Toepassing spelregels3. Communicatie4. Managen van de wedstrijd

Aandacht voor het ‘leiden’ van de wedstrijd

17

Respect

18

Het oude turfformulier Wedstrijd: Datum:

Scheidsrechter: Wedstrijdnr:

Positie in het veld Duidelijkheid

1.1 Positie 3.1 signaal

1.2 Spelhervatting 3.2 Gebaren

1.3 Anticiperen 3.3 Verduidelijken

1.4 Hinderen T<< gelekaart>>B

1.5 Ter plaatse T<<rode kaart>>B

Toepassing Spelregels Contactvaardigheid/weerstand

2.1 Regels duel 4.1 Contact

2.2 Buitenspel 4.2 Plezier

2.3 Voordeelregel 4.3 Signaal Ass. S.

2.4 Vermaning/ 4.4 Oogcontact

straftijd/kaarten

2.5 Aanpassing 4.5 Afstand houden

2.6 Omschakelen 4.6 Houding

2.7 Snelheid in spel 4.7 Emoties

2.8 Reageren overtr. 4.8 Strijd negeren

19

20

Het nieuwe turfformulierWedstrijd: Scheidsrechter: Datum:1. Positie kiezen & Volgen 1. Positie kiezen & Volgen

1.1 Tijdens het spel

1.2 Bij spelhervating

2. Toepassing Spelregels 2. Toepassing Spelregels2.1 Juistheid beslissingen

2.2 Disciplinair beleid

2.3 Consistent handelen

3. Communicatie 3. Communicatie3.1 Functioneel fluitsignaal

3.2 Non-verbaal/Verbaal

3.3 Correct in omgang

4. Managen van de wedstrijd 4. Managen van de wedstrijd4.1 Overtuigend/

zelfverzekerd/resoluut4.2 Rust bij

beslissing/weerstand4.3 Aanvoelen/flexibel/

arbitrage aanpassen

Helft

21

1. Positie kiezen & volgenDe mate waarin de scheidsrechter in staat is om het spel te volgen en positie te kiezen om de juiste beslissingen te kunnen maken en zijn beslissingen goed te verkopen.

1.1 Positie kiezen & volgen tijdens het spel1.2 Positie kiezen bij spelhervattingen

22

1.1 Positie kiezen tijdens het spel

23

1.1 Positie kiezen tijdens het spel

• Belangrijk onderdeel arbitrage • Flexibel gebruik maken diagonale systeem• Flexibel betekent afwijken waar jij nodig bent• Dit betekent

– Goed overzicht houden – Blijven kijken– Niet te dicht op de situatie– Bij contact duels van de zijkant inkijken; niet van achteren

24

Goed volgen en positie kiezen

• Tijdig op de plaats overtreding voorkom escalatie/protesten• Optimale waarnemingsafstand tot de actieve spelsituatie• Volg constant de aanvalsrichting

– stoor het spel niet en hou de passlijn open

• Maak gebruik van een flexibel diagonaal systeem– een wijd overzicht om de kleine overtredingen te zien– hou de bal en het spel zoveel mogelijk tussen jouzelf en Ass.SR

• Kom zo nodig in het strafschopgebied• Lees het spel; anticipeer op eerder ontstane situaties• Bij niet goed of niet objectief functionerende club Ass.SR,

hou hier rekening mee bij het kiezen van uw positie

25

Het beslismoment

• Waar staat de scheidsrechter?• Wat doet ie vooraf?• Is hij voldoende zichtbaar?• Maakt de SR de juiste keuzes?• Zit er een trend in?

26

1.2 Kiezen positie bij spelhervattingen

• Heb optimaal overzicht over de spelhervatting• Stel de juiste prioriteiten• Kies de meest efficiënte positie

– (bijv. bij vrije schoppen vanaf de zijkant centraal)• Blijf niet te lang staan op de plaats van de overtreding• Hou voldoende zicht op spelers en teamofficials tijdens

een blessurebehandeling

27

2 Toepassing spelregelsDe mate waarin de scheidsrechter in staat is om de spelregels consistent toe te passen en waar nodig snelheid in het spel te houden.

2.1 Juistheid van beslissingen2.2 Disciplinair beleid2.3 Consistent handelen

28

2.1 Juistheid van beslissingen

• Onderscheid tackles op de bal of op tegenstander• Bescherm spelers bij ernstige overtredingen (fluit direct)• Bestraffen verborgen overtredingen

– Waarnemen, correct en consistent– Duwen, trekken, vasthouden, ellebogen, hand(en) en/of arm(en)

• Laat u niet misleiden als S. en treedt op– Bemoeien met de leiding– Tijd rekken– De ‘swalbe’– Faken van een blessure

29

2.1 Juistheid van beslissingen• Opzettelijk en onopzettelijk spelen van de bal met de hand• De directe en indirecte vrije schop• Muur op afstand rond strafschopgebied• Toezien op het correct hervatten van het spel• Procedures bij spelerswisselingen en het behandelen van geblesseerde

spelers• Juiste toepassing voordeelregel

– Ontstaan van een veelbelovend teamvoordeel in plaats van een persoonlijk voordeel

– Balbezit is geen voordeel– Gaat de scheidsrechter goed om met wait and see– Bij situatie rode kaart nooit voordeel– tenzij het een duidelijke scoringskans is

• Snelheid in het spel houden; het spel niet onnodig ophouden of vertragen • De scheidsrechter dient alleen beoordeeld te worden op buitenspel indien

het mogelijk voor hem is om deze situatie zelfstandig te beoordelen

30

De praktijk nieuw 2.1

• Overtreding waarbij geen echt voordeel ontstaat, moet er worden gefloten

• Onderscheid moet gemaakt worden tussen balbezit en voordeel

• Buitenspel gaat om de eigen waarneming van de S • Snelheid van het spel beïnvloeden

– Enkele meters ‘terug fluiten’ van een inworp – Meenemen van de bal na fluitsignaal– Plaats van de spelhervatting van een overtreding eigen helft

31

2.2 Disciplinair beleid • Efficiënt gebruik van de mogelijke sancties

– Persoonlijke vermaning tussen scheidsrechter en speler– Publieke vermaning: voor iedereen te zien (signaal naar anderen)– Er is geen tussenvorm tussen persoonlijk en publiek– Uiteindelijk het wegsturen

• Juiste disciplinaire maatregelen nemen• Het disciplinair bestraffen (met een gele kaart) van o.a.

onsportief gedrag – Vertragen/verhinderen spelhervattingen– Aanmerkingen maken op de arbitrage (bv. wegwerpgebaar)– Vragen om een gele/rode kaart voor een tegenstander– Protesteren doelverdediger

32

2.2 Disciplinair beleid • Het tonen van een rode kaart voor tackles die de gezondheid van

een tegenstander in gevaar brengen• Juist beoordelen van

– Ontnemen van een duidelijke scoringskans• Richting van de aanval• Plaats van de overtreding • Positie van de verdedigers

– Op onreglementaire wijze onderbreken van een veelbelovende aanval• Moet de overtreding naar de aard niet met geel worden bestraft, maar

wel vanwege het doel van de overtreding

33

2.3 Consistent handelen

• Consistent bestraffen van overtredingen• Herkenbare lijn in zijn beoordeling van overtreding

gedurende de hele wedstrijd • Volgt vanaf begin een duidelijke lijn • Deze lijn is herkenbaar en begrijpelijk voor spelers/trainers• Past consistentie en voorspelbaarheid van persoonlijke

straffen toe • Hanteert een juiste opbouw van disciplinaire maatregelen

– Bij de beoordeling van tackles is er een grijs gebied, dus niet altijd geel of rood

– Hoe gaat de scheidsrechter hier mee om? – Op het juiste moment ingrijpen en duidelijk grens aangeven– Maakt een goede inschatting situatie voor eerste gele kaart

Kantelmoment van de wedstrijd

34

3. CommunicatieDe mate waarin de scheidsrechter in staat is om op adequate wijze bij beslismomenten op de voorgrond te treden en zo nodig met herkenbare gebaren een beslissing te ondersteunen.

3.1 Functioneel fluitsignaal.3.2 Duidelijke en functionele non-verbale signalen en verbale

communicatie3.3 Gaat op een correcte manier om met spelers, trainers en assistent-scheidsrechters.

35

3.1 Functioneel fluitsignaal

• Fluitsignaal moet altijd duidelijk hoorbaar zijn– Het fluitsignaal maakt de aard van de overtreding duidelijk – Er sprake is van een ‘normale’ overtreding of een ‘ernstige’ – Oftewel is er intonatie in het fluitsignaal

• Het fluitsignaal mag niet irritant zijn– Bijvoorbeeld onnodig lang op zijn fluit blazen– Door te fluiten voor elke spelhervatting

36

3.2 Non-verbale signalen en verbale communicatieduidelijk en functioneel

• Duidelijk gebaar bij doelschop, hoekschop, strafschop of inworp • Indirecte vrije schop aangeven door arm recht omhoog te steken

totdat de bal door een andere speler is geraakt of uit het spel is• Een moeilijk zichtbare overtreding met een armgebaar aangeven

– Door wie de vrije schop moet worden genomen– Of er sprake is van een directe- of indirecte vrije schop– Met een ondersteunend, functioneel gebaar aangeven welke vertreding

is geconstateerd. Dit kan hij bijvoorbeeld doen door een gebaar te maken van ‘duwen’ of ‘vasthouden’

• Voordeel aangeven– Verbaal (roepen) is belangrijk voor de spelers die in duel zijn – Non-verbaal (gebaar; met 2 horizontaal gestrekte armen in de

speelrichting) is van belang om voor alle overige spelers en toeschouwers

37

3.2 Non-verbale signalen en verbale communicatieduidelijk en functioneel

• Kaarten duidelijk en rustig laten zien; recht omhoog houden– Als speler ligt; wachten tot hij staat– Voor iedereen moet duidelijk zijn wie de kaart krijgt (speler

isoleren in plaats van wijzen)– Bij rood niet naar de uitgang wijzen– Niet met de fluit in de mond gaan staan bij het tonen van

een kaart• Maak gebruik van duidelijke en rustige (non-)verbale

communicatie, waarmee bijgedragen wordt aan het de-escaleren van de situatie.

• De zichtbare wijze van samenwerking tussen de scheidsrechter en de assistenten/4e official

38

3.3 Gaat op een correcte manier ommet spelers, trainers en assistent-scheidsrechters

– De scheidsrechter is in zijn manier van optreden correct richting spelers, teamofficials en assistent-scheidsrechters

– De scheidsrechter is een waardig representant van de KNVB in al zijn uitingen en handelingen

39

4. Managen van de wedstrijdDe mate waarin de scheidsrechter in staat is om acceptatie van zijn beslissingen te verkrijgen door het aanpassen van zijn arbitrage en zijn uitstraling.

4.1 Komt overtuigend, zelfverzekerd en resoluut over bij een beslissing en/of weerstand4.2 Straalt rust uit bij een beslissing en/of weerstand4.3 Voelt de wedstrijd aan en is voldoende flexibel om arbitrage aan

te passen

40

4. Managen van de wedstrijdkernbegrippen

• Managen van de wedstrijd• Juiste keuzes en oplossingen vinden bij veranderend

wedstrijdbeeld• Door juiste aanpak controle• Proactief reageren op veranderend wedstrijdbeeld• Reageren op spelers, teamofficials, ASR• Accepteren en respecteren door spelers• Optreden overtuigend en gedecideerd• Beïnvloedbaar

41

4.1 Komt overtuigend, zelfverzekerd en resoluut over bij een beslissing en/of weerstand

• Beteugeld stressvolle situaties• Assertief & consistent• Resoluut, moedig & besluitvaardig• Reactie op weerstand & moeilijke beslismomenten• Controle op situaties• Omgang teamofficials

42

4.2 Straalt rust uit bij een beslissing en of weerstand

• Beheerst, kalm, voorspelbaar, discreet en onopvallend

• Niet onnodig op de voorgrond• Gespannen of ontspannen omgang• Gepaste afstand bij kritiek op zijn beslissingen

43

Moeilijke beslissing

• Blijf staan• Arm uitsteken• Creëer comfortzone • Communiceer• Staan blijven• Straal overtuiging uit

44

4.3 Voelt de wedstrijd aan en is flexibel genoeg om arbitrage aan te passen

• Arbitreren in de geest van de wedstrijd• Voldoende inlevingsvermogen• Herkennen van spelers die herhaaldelijk de fout in gaan en

gedrag ombuigen door arbitrage aan te passen• Korter erop als de wedstrijd dat vraagt• Touwtjes strakker en laten vieren naar gelang• Aanpassen arbitrage naar weersomstandigheden• Verbaal coachen van spelers door for-checking zodat beoogde

actie achterwege blijft

45

Competentie 1&2 3&4

1. Positie kiezen & volgen2. Toepassing spelregels3. Communicatie4. Managen van de wedstrijd

1&2 --> 3&4Oorzaak Gevolg Technisch TactischSpecifiek waarneembaar Generiek totaalbeeld

46

Laat een wedstrijd ‘n wedstrijd worden

• Houd tempo in de wedstrijd• Niet te pietluttig plaats vrije schop eigen helft• Wel op helft tegenstander; plaats & stil liggen• Niet te snel de verzorger in het veld• Hanteer veelvuldig voordeelregel• Maak randgebeuren niet belangrijk• Haal de angel uit de wedstrijd• Eerste emotie moet kunnen• Less = more

47

Meewegen

• Aandacht voor het ‘leiden’ van de wedstrijd• Ontwikkelmogelijkheden en sociale en mentale vaardigheden• Goede keuzes maken en invloed hebben op de spelers en het

verloop van het spel• Zit er een trend in• Hoe concreter, hoe beter• Bepaalde competenties worden pas zichtbaar bij specifieke

incidenten zoals weerstand tegen beslissingen

48

Weerstand• Consequent fluiten• Overtuiging uitstralen• Logische beslissingen nemen• Communicatief vaardig zijn• Spelers belangrijk maken en bespelen• Aanvoerder gebruiken bij probleemspeler• Tactisch kunnen handelen• Respect • De-escalerend

49

Herziening interpretatie Competenties• Alle scores lager dan ‘A’ dienen zo concreet mogelijk te

worden toegelicht• Minimaal de helft van het aantal toegekende A-scores dient te

worden onderbouwd

Alléén op 1.1, 2.1 en 2.2 is een wedstrijdbepalende fout mogelijk– Gewijzigd in een belangrijke verwijtbare fout – 1x verwijtbare fout = C– 2x verwijtbare fouten = D– 3 of meer verwijtbare fouten = E

1.1 Positie kiezen & volgen tijdens het spel2.1 Juistheid van beslissingen2.2 Disciplinair beleid

50

Belangrijk verwijtbare fout • Het verwijtbare zit in het feit dat de scheidsrechter het kon

waarnemen of had moeten waarnemen• Is een verkeerde beslissing t.a.v. een strafschop, rode kaart,

tweede gele kaart, onjuiste toepassing buitenspel met een direct gevolg, etc.

• Een fout is een fout en hoeft geen invloed te hebben of de uitslag van de wedstrijd

• Slechts op één competentieonderdeel aftrek• Bij andere competentieonderdeel is het een normale fout

51

Voorbeelden toepassen lagere score

• Niet geven of ten onrechte geven van strafschop, rode kaart, 2e gele kaart

• Buitenspeldoelpunt goed keuren• Fluiten voor buitenspel waarbij een veelbelovende situatie

teniet gaat

• Twijfel je om B/C dan naar C

52

Eisen rapporteur

• Spelinzicht en spelregelkennis (toets)• Minimaal tien rapporten per seizoen• Fungeren als rapporteur en actief als S.• Kwaliteitsbewaking

• Volledigheid• Kwaliteit• Juiste toepassing van de beoordeling• Objectiviteit

• Verzoek kwaliteitscoach aan rapporteur tot bijstellen rapport

Handboek arbitrage veldvoetbal seizoen 2015/’16

53

Beoordeling kwaliteit rapportages7x in het seizoen

• Verbeterpunt(en) (3x)• Compliment(en) (3x)• Tegenstrijdigheden (2x)• Opmaak van het rapport (1x)• Concreet waarneembaar gedrag (1x)• Spelregels (2x)• Arbitrage technisch (2x)

54

Wegingsfactor van de competentie

Verzamelde informatie toetsen aan de vijfpuntschaal per competentie:

Score C is 50 % bij het beoordelen van A B C D E

55

Wegingsfactor van de competentiediscussie

Verzamelde informatie toetsen aan de vijfpuntschaal per competentie

A. Steeds 100 %B. Meestal (minimaal 1x niet) 99/80 %; 99/55 % C. Soms wel/soms niet 79/60 %; 55/40 %D. Onvoldoende 59/40 %; 40/25 %E. Nauwelijks 39/20 %; 25/1 %

Doordat er minder competenties zijn, zullen er meer B’s vallen

56

Verbetertips

• Oog op de ass.S. en de bal• Hou de spelsituatie rechts (10-20 m. van de situatie) • Zijkanten goed belopen vanuit de midden zone van het veld• Hou het spel voor jou• Bij aanval in de lengteas start op tijd, blijf niet te lang hangen• Na fluitsignaal: helder & verduidelijken• Aangeven van de richting en plaats van spelhervatting• Het managen van de spelhervatting• Muur zet je met voorwaartse stappen op afstand• Geef pas toestemming als je in positie bent• De STARR-methode voor zelfreflectie

57

STARR & zelfreflectie

58

Overpeinzing

Voordat je bezwaar maakt tegen jouw rapport .Stel de volgende vraag:

Heb ik gedaan wat daar staat?

Is het antwoord, ja dat heb ik gedaan, accepteer dan jouw rapport, hoe het verwoord is.

59

Reflectie van de rapporteur• Geen gezeur in het rapport• Je waardeert competentie met een C met slechts 3 “missers”• Doelverdediger zelfde kleur als S.: geen opmerkingen meer

over maken en geen halszaak van maken

60

Dilemma’s • Technisch rapporteren of in de geest van de wedstrijd?• Wat heeft de arbiter er aan? • Wat schiet hij op met jouw commentaar?• Waarom gaat de S. daar staan?• De best gekozen positie innemen om de beslissing te maken.• Herken jouw eigen prestatie in de wedstrijd zelfreflectie.• Eén vink (1 x niet) kan geen A score meer opleveren.• Weging van de competenties.

61

Bedankt

Walter Hartjes