In 1933 kwam Adolf Hitler aan de macht in Duitsland. De mensen in dat land waren toen arm en hadden het moeilijk, en Hitler had hen beloofd dat ze het onder zijn leiding beter zouden krijgen. Maar dan moesten de Joden uit Duitsland wel weggaan, zei hij. Daarom werden er allerlei plannen bedacht om Joden weg te jagen. Joden werden ontslagen en hun kinderen mochten niet meer studeren. Later moesten ze hun huis en spullen verkopen en daar kregen ze maar weinig geld voor. Ook het Joodse gezin van Anne Frank ging om die reden weg uit Duitsland en verhuisde in 1933 naar Amsterdam.

Maar de plannen van Hitler en zijn nazipartij gingen veel verder. Duitsland ging oorlog voeren tegen andere landen en in mei 1940 vielen ze ook Nederland binnen. Door hun sterke leger waren ze hier al snel de baas en namen de macht over.

S T E E D S M E E R V E R A N D E R I NG E NIn de eerste maanden van de oorlog ging het leven in ons land grotendeels door zoals het vroeger was, ook al hadden de nazi’s het nu voor het zeggen. De Duitse bezetters wilden laten zien dat ze goede bedoelingen hadden met Nederland en gedroegen zich rustig en netjes. Mensen gingen gewoon naar hun werk, winkels waren open en kinderen gingen naar school.

Maar langzamerhand gingen de nazi’s steeds meer dingen veranderen. Zij bepaalden wat er in het nieuws kwam. En ook in ons land werden Joden ontslagen. In restaurants kwamen er bordjes op de deur met de tekst ‘Joden niet gewenst’. Steeds vaker werden ramen van Joodse winkels vernield, werden hun spullen gestolen en werden Joden op straat lastiggevallen en mishandeld door de nazi’s.

OPDRACHT: WAAROM DENK JE DAT DE NAZI’S WILDEN BEPALEN WAT ER IN HET NIEUWS KWAM?

1/2

ramen van Joodse winkels vernield, werden hun spullen gestolen en werden Joden op straat lastiggevallen en mishandeld door de nazi’s.

OPDRACHT: WAAROM DENK JE DAT DE NAZI’S WILDEN BEPALEN WAT ER IN HET NIEUWS KWAM?

Groep 6/7/8

Les 1

FEBRUARISTAKINGde

H E T B E G I N VA N D E T W E E D E W E R E L D O O R L O G

2/2

E E R S T E R A Z Z I A

Op 19 februari 1941 vielen de nazi’s in Amsterdam binnen in een ijswinkel van twee Joodse mannen, die een groep hadden opgericht om zich tegen de nazi’s te verzetten. De Joodse mannen vochten dapper, maar verloren de strijd.

De Duitsers waren zo kwaad over het verzet, dat ze een paar dagen later een razzia hielden in het Joodse centrum van Amsterdam. Ze trapten de deuren van huizen in waar Joden woonden en sloegen hen naar buiten. Met veel geweld dreven ze op straat een groep van 427 Joodse mannen bij elkaar. Mensen die het zagen, schrokken er enorm van. Ze hadden nog niet eerder zo openlijk de haat van de nazi’s tegen Joden gezien. De Joodse mannen werden naar speciale kampen gebracht. Van de 427 mannen die bij die razzia werden opgepakt en naar kampen werden gestuurd, overleefden er maar twee de oorlog.

OPDRACHT: MISSCHIEN HEBBEN JOUW OPA OF OMA DE TWEEDE WERELDOORLOG NOG ALS KIND MEEGEMAAKT. WEET JIJ HOE DAT VOOR HEN IS GEWEEST? KUN JE DAT NOG VRAGEN AAN HEN OF AAN JE OUDERS? KUN JE DAT NOG VRAGEN AAN HEN OF AAN JE OUDERS?

Razzia op Joden, Jonas Daniël Meijerplein, op zaterdagmiddag 22 februari 1941.

(Foto: collectie NIOD)

Les 1

Groep 6/7/8

FEBRUARISTAKINGde