ARCHIEVENOVERZICHT GROOTSEMINARIE BRUGGE€¦ · handschriften en archiefstukken van Ter Doest...
Transcript of ARCHIEVENOVERZICHT GROOTSEMINARIE BRUGGE€¦ · handschriften en archiefstukken van Ter Doest...
ARCHIEVENOVERZICHT
GROOTSEMINARIE
BRUGGE
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
1
INHOUDSTABEL
Het archief van het Grootseminarie- een beknopte geschiedenis.................................................... 4
De archieven in het Grootseminarie ................................................................................................. 6
1. Abdijen en kloosters .......................................................................................................................... 6
1.1. Archief van de abdij Ten Duinen- Ter Doest, Cisterciënzers
(Koksijde/Lissewege/Brugge, 1106-1796) ............................................................................... 6
1.2. Archief van de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van de Guldenberg te Wevelgem,
Cisterciënzerinnen (1214-1796) .............................................................................................. 7
1.3. Archief van de abdij van Nieuw Jeruzalem Spermalie, Cisterciënzerinnen (1200-1796)
8
1.4. Archief van de abdij van Sint Andries, Benedictijnen (1100-1796) ............................. 9
1.5. Archief van de abdij Onze-Lieve-Vrouw Zonnebeke, reguliere kanunniken van Sint
Augustinus (1072-1797) ........................................................................................................ 10
1.6. Archief van de abdij van Sint Bartholomeus ten Eekhout in Brugge, reguliere
kanunniken van Sint-Augustinus (1130-1796)....................................................................... 11
1.7. Archief van de abdij/proosdij van Sint-Pieter, Lo, reguliere kanunniken van Sint
Augustinus (1098-1797) ........................................................................................................ 12
1.8. Archief van de abdij Sint-Pieter en Sint-VA-aast, Eversam, reguliere kanunniken van
Sint Augustinus (1091-1794) ................................................................................................. 13
1.9. Archief van de Annonciaden van het Klooster Koninklijk militair hospitaal te Menen
14
2. Grootseminarie ................................................................................................................................ 15
3. Persoonsarchieven ....................................................................................................................... 16
3.1. Archief van Paul Allossery (1875-1943) .................................................................... 16
3.2. Archief van Karel Berquin (1907-1980) .................................................................... 16
3.3. Archief van Johan Bonny (1955) ............................................................................... 17
3.4. Archief van Camiel Callewaert (1866-1943) ............................................................. 17
3.5. Archief van Maurice Carpentier (1898-1985) ........................................................... 18
3.6. Archief van Godfried Danneels (1933) ..................................................................... 19
3.7. Archief van Leonardus De Bo (1826-1885) ............................................................... 19
3.8. Archief van Paul Declerck (1922-1981) .................................................................... 20
3.9. Archief van Alfons De Meester (1877-1959) ............................................................ 21
3.10. Archief van Michel Delrue (1877-1963) ................................................................... 21
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
2
3.11. Archief van Arthur De Schrevel (1850-1934) ............................................................ 22
3.12. Archief van Karel Dubois (1895-1956)...................................................................... 23
3.13. Archief van Jozef Dusautoir (1894-1980) ................................................................. 24
3.14. Archief van Jozef Ghesquiere (1896-1978) ............................................................... 24
3.15. Archief van Karel Grimminck (1676-1728) ............................................................... 25
3.16. Archief van Arthur Hödum (1902-1974) ................................................................... 25
3.17. Archief van Rodolophe Hoornaert (1886-1969) ....................................................... 26
3.18. Archief van Desiderius Lescouhier (1855-1939) ....................................................... 27
3.19. Archief Achiel Logghe (1878-1965) .......................................................................... 27
3.20. Archief van José Lowie (1898-1979) ......................................................................... 28
3.21. Archief van Jozef Mulier (1894-1988) ...................................................................... 29
3.22. Archief van Constant Remmerie (1905-1975) .......................................................... 29
3.23. Archief van Egied Strubbe (1897-1970) ................................................................... 30
3.24. Archief van Maurits Struyve ..................................................................................... 31
3.25. Archief van Joseph Van Der Meersch (1868-1952) .................................................. 32
3.26. Archief van Vital Vangheluwe (1910-1999).............................................................. 32
3.27. Archief van Paul Van Hee (1912-1994) .................................................................... 33
3.28. Archief van Achileus Verhamme (1891-1959) .......................................................... 33
4. Missies .............................................................................................................................................. 35
4.1. Verzameling missies ................................................................................................. 35
4.2. Archief van de Sint-Paulus Missiebond Kortrijk ........................................................ 35
5. Verzameling conferentie-en inspectieverslagen van onderwijs in het bisdom Brugge ............... 36
6. Handschrinftencollectie .................................................................................................................. 37
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
3
Dit archievenoverzicht omschrijft op summiere wijze de collecties die bewaard worden in het
archief van het Grootseminarie te Brugge. De verschillende archiefcollecties worden telkens
beknopt beschreven en in een historische context gesitueerd. De indeling van het
archievenoverzicht is gebaseerd op de archiefvormers.
Wie archiefstukken uit het Grootseminarie wenst te raadplegen, dient hiervoor een afspraak te
maken met de archivaris:
Céline Decottignies
Archivaris bisdom Brugge en Grootseminarie Brugge
Heilige Geeststraat 4- 8000 Brugge
Tel.: 050/33.59.05.
e-mail: [email protected]
http://www.grootseminariebrugge.be/archief.htm
De consultatie van archiefdocumenten kan uit conservatie-overwegingen steeds geweigerd
worden. De bezoeker dient verder rekening te houden met de wetgeving inzake de bescherming
van de persoonlijke levenssfeer en de wetgeving inzake het auteursrecht. Documenten recenter
dan 50 jaar kunnen niet geraadpleegd worden. Documenten die informatie bevat die schade kan
berokkenen aan de persoonlijke levenssfeer van de betrokken partijen kunnen niet geraadpleegd
worden.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
4
HET ARCHIEF VAN HET GROOTSEMINARIE- EEN BEKNOPTE GESCHIEDENIS
Wanneer de Cisterciënzers van de abdij van Onze-Lieve-Vrouw Ten Duinen zich in 1627 vanuit
Koksijde in Brugge vestigen, brengen ze hun uitgebreide bibliotheek en archief met zich mee. De
monniken nemen hun intrek in het voormalig refugehuis van Ter Doest aan de Potterierei. In 1624
hadden de Duinheren na een overeenkomst met de bisschop van Brugge de bezittingen van de
abdij van Ter Doest (Lissewege) overgenomen, inclusief het archief en de bibliotheek. De boeken,
handschriften en archiefstukken van Ter Doest werden opgenomen in de Duinencollectie,
waardoor beide fondsen tot op heden vermengd zijn. In 1796 werd de abdij als gevolg van de Franse
revolutie afgeschaft. De abdijgebouwen en het patrimonium werden nationaal bezit. In de
daaropvolgende jaren werden in de voormalige Duinenabdij onder meer een militair ziekenhuis en
verschillende scholen gevestigd. Tijdens de Hollandse periode (1814-1830) werd de abdij een
militaire opslagplaats (1814-1818) en daarna deden de gebouwen tot aan de Belgische
Onafhankelijkheid opnieuw dienst als school. De overgebleven monniken probeerden het archief
en de bibliotheek zo goed als mogelijk veilig te stellen. Ze brachten een deel van de collectie onder
in privéhuizen. Na de Belgische onafhankelijkheid werd de abdij door de stad ter beschikking
gesteld aan het pas opgerichte Grootseminarie. In de loop van de negentiende en twintigste eeuw
kocht het Grootseminarie de gebouwen aan. Het Grootseminarie is tot op vandaag een diocesaan
vormingshuis voor priesters, diakens en parochieassistenten.
De aanzet tot de huidige archiefcollectie van het Grootseminarie werd gevormd toen de laatst
overgebleven monnik van de Duinenabdij, Nikolaas De Roover, in 1834 het archief en de bibliotheek
bij testament naliet aan het bisdom Brugge. Het bisdom deponeerde de Duinenbibliotheek-en
archief vervolgens in het nieuw opgerichte Grootseminarie. Na 1834 werden nog tal van
archieffondsen aan het bisdom en het Grootseminarie geschonken. Deze fondsen waren afkomstig
uit abdijen die de nasleep van de Franse revolutie niet hadden overleefd. Daarnaast werd de
archiefcollectie in de loop van de negentiende en twintigste eeuw aangevuld met documenten van
het Grootseminarie. Vanaf de jaren 1960 werden ook archieven van prominente West-Vlaamse
geestelijken in de collectie opgenomen.
Met uitzondering van het handschriftenfonds, zijn de archieven die in het Grootseminarie bewaard
worden zijn nooit vermengd geraakt. Dit is uniek, want vele archieven werden in de loop van de
negentiende eeuw door al te ijverige archivarissen en historici op basis van onderwerp of
redactionele vorm geordend, zonder daarbij rekening te houden met het nu gangbare
herkomstprincipe.
Negentiende-eeuwse historici en archivarissen poogden verschillende malen om de collectie te
ontsluiten. Tot op heden bestaat er echter geen integrale inventaris van de archiefcollectie in het
Grootseminarie. Dit archievenoverzicht wil alvast een eerste stap zetten in de richting van een
verdere ontsluiting van deze prachtige en uitzonderlijke collectie.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
5
Voor een uitgebreid historisch overzicht van de Duinenabdij en van het Grootseminarie, zie A.
DENAUX, E. VANDEN BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners,
gebouwen, kunst, Tielt, 1984.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
6
DE ARCHIEVEN IN HET GROOTSEMINARIE
1. ABDIJEN EN KLOOSTERS
1.1. ARCHIEF VAN DE ABDIJ TEN DUINEN- TER DOEST, CISTERCIËNZERS
(KOKSIJDE/LISSEWEGE/BRUGGE, 1106-1796)
Datering: 1106- circa 1830.
Omvang: Circa 7300 charters, 10 archiefdozen en 4 registers.
Historische context en collectie
Wanneer de Cisterciënzers van de abdij van Onze-Lieve-Vrouw ten Duinen zich in 1627 vanuit
Koksijde in Brugge vestigen, nemen ze ook hun archief en bibliotheek mee. Na de overheveling van
de Cisterciënzerabdij van Ter Doest, geraakte het archief van beide abdijen vermengd.
Het fonds van Ten Duinen- Ter Doest bestaat uit ongeveer 7300 charters die op basis van
chronologische criteria opgedeeld zijn in twee reeksen. De eerste reeks omvat oorkondes uit de
periode 1106-1499. De twee reeks, de zogenaamde B-serie, bestaat uit charters uit de periode
1500- circa 1830. De rekeningen van Ten Duinen-Ter Doest werden in een afzonderlijke reeks
geklasseerd en dateren uit de periode 1543-1796.
In een latere periode werden nog twee dozen losse documenten aan het Duinen/Doest fonds
toegevoegd. Deze bescheiden dateren uit de 17de en 18de eeuw.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archieffonds Ten Duinen- Ter Doest kan vrij geraadpleegd worden.
In zijn “Inventaire des chartes, bulles pontificales, privilèges et documents divers de la bibliothèque
du séminaire épiscopal de Bruges” geeft deken Ferdinand Van de Putte een beschrijving van de
charters uit de periode 1106-1499. Deze inventaris is onvolledig en bevat heel wat gebrekkigheden,
maar biedt niettemin een deelse toegang tot het rijke fonds. De inventaris kan ter plaatse
geraadpleegd worden.
De charters uit de B-serie zijn ontsloten door twee reeksen handgeschreven steekkaarten. De
eerste reeks steekkaarten omschrijft de oorkondes inhoudelijk. De klassering van de steekkaarten
gebeurde op basis van de fysieke plaats van de charters in het depot. De tweede reeks steekkaarten
is chronologisch geordend. De steekkaarten kunnen ter plekke geraadpleegd worden.
Van de rekeningen bestaat er een ongepubliceerde inventaris, opgesteld door Joris Lambrecht.
Deze inventaris kan eveneens in het Grootseminarie geraadpleegd worden.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
7
Selectieve bibliografie
▪ B. BEERNAERT, R. DESMEDT, M. LINGIER, VANDAMME red., Lissewege en Ter Doest.
Monnikenwerk. Geschiedenis van het witte dorp en zijn abdij, Tielt, 2003.
▪ DENDOOVEN, L., De abdij Ter Doest: historische schets, Lissewege, 1953.
▪ DENDOOVEN, L., De abdij Ter Doest te Lissewege-Brugge, Lissewege, 1987.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ GEIRNAERT, N., VANDAMME, L., “Cisterciënzerbibliotheken in het middeleeuwse
Vlaanderen: handschriften uit de abdijen Ten Duinen, Ter Doest en Clairmarais”, L. BUSINE,
L. VANDAMME red., Middeleeuwse handschriften: besloten wereld, open boeken, Brugge,
2002, pp. 57-78.
▪ LAMBRECHT, J., Ordening der rekeningen van de Abdij Ter Duinen, 1940.
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=duinen.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ VANCLOOSTER, D., De Duinenabdij van Koksijde. Cisterciënzers in de Lage Landen, Brugge,
2005.
▪ VAN DE PUTTE, F., Inventaire des chartes, bulles pontificales, privilèges et documents divers
de la Bibliothèque de Séminaire épiscopal de Bruges, Brugge, 1857.
1.2. ARCHIEF VAN DE ABDIJ VAN ONZE-LIEVE-VROUW VAN DE GULDENBERG TE
WEVELGEM, CISTERCIËNZERINNEN (1214-1796)
Datering: 1216-1752.
Omvang: Circa 0,2 strekkende meter.
Historische context en collectie
In de nasleep van de Franse revolutie werd de abdij van Onze-Lieve-Vrouw van Guldenberg te
Wevelgem met al haar bezittingen geconfisqueerd. Wat van het archief overbleef, werd verspreid.
Het grootste deel van het abdijarchief bevindt zich in het Rijksarchief in Kortrijk.
In het archief van het Grootseminarie worden een vijftigtal oorkondes en kopies van oorkondes van
de Guldenbergabdij bewaard. Het fonds bevat daarnaast een lijst van abdissen uit 1721, twee
cartularia, respectievelijk uit de 15de en 18de eeuw, en een aantal rentenboeken.
Toegankelijkheid en openbaarheid
De archiefstukken kunnen vrij geraadpleegd worden.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
8
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ FAVOREL, P., « De Guldenbergabdij te Wevelgem”, Mémoires du Cercle Royal historique et
archéologique de Courtrai, XXIX, Kortrijk, 1957, pp. 11-17.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ HUYGHEBAERT, N., “Abbaye du Mont-d’Or à Wevelgem », Monasticon Belge III. Province de
la Flandre Occidentale, Luik, 1966, pp. 479-512.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=guldenberg.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
1.3. ARCHIEF VAN DE ABDIJ VAN NIEUW JERUZALEM SPERMALIE,
CISTERCIËNZERINNEN (1200-1796)
Datering: 1200-1822.
Omvang: Circa 5 strekkende meter.
Historische context en collectie
De Cisterciënzerabdij van Spermalie in Brugge overleefde de Franse revolutie niet. Het archief van
de abdij werd door de laatste kloosterlingen aan de congregatie van de Zusters van de H. Kindsheid
van Maria geschonken. In het begin van de 21e eeuw werd het archief van de voormalige abdij
gedeponeerd in het Grootseminarie.
Het Spermalie-fonds in het Grootseminarie behelst ongeveer 1400 charters, waarvan de oudste
dateert uit 1200. Daarnaast worden ook een 17de-eeuwse abdijkroniek, twee cartularia uit de 14de
en 15de eeuw, en verschillende bescheiden in verband met het economische en religieuze leven van
de abdij bewaard.
Toegankelijkheid en openbaarheid
De archiefstukken kunnen vrij geraadpleegd worden.
De charters werden in 1991 in een regestenlijst van Walter Goetghebeur opgenomen. Deze
regestenlijst kan ter plaatse geraadpleegd worden.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
9
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ GEIRNAERT, N., VANDAMME, L., 800 jaar Spermalie. Tentoonstellingscatalogus, Brugge,
1986.
▪ HUYGHEBAERT, N., « Abbaye de Spermalie à Slijpe, puis à Sijsele, ensuite à Bruges »,
Monasticon Belge III, Province de la Flandre Occidentale, Luik, 1966, pp. 447-477.
▪ JANSSEUNE, G., VERMANDER, L., Geschiedenis van de voormalige kommanderij Slijpe der
Tempeliers en Ridders van Malta: ontstaan der abdij Spermalie op de Hunckevliet, Slijpe,
1970.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=spermalie.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ STRUBBE, E.I., Egidius van Breedene, grafelijk ambtenaar en stichter van de abdij Spermalie:
bijdrage tot de geschiedenis van het grafelijk bestuur en van de Cisterciënzerorde in het
dertiendeeuwsche Vlaanderen, Brugge, 1942.
▪ VAN DER STICHELE, G. Spermalie : aantekeningen over ontstaan en geschiedenis van de
oude abdij van Spermalie, Brugge, 1961.
1.4. ARCHIEF VAN DE ABDIJ VAN SINT ANDRIES, BENEDICTIJNEN (1100-1796)
Datering: 1100-1530.
Omvang: 33 charters.
Historische context en collectie
Na de confiscatie van de Sint Andriesabdij in 1796 door de Franse revolutionairen, kwam het
grootste deel van het abdijarchief terecht in het Rijksarchief van Brugge. Via een schenking aan
Camiel Callewaert, priester-historicus en president van het Grootseminarie, kwamen 33 charters
terecht in het seminariearchief.
Toegankelijkheid en openbaarheid
De archiefstukken kunnen vrij geraadpleegd worden.
Het bestand is niet ontsloten.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
10
Selectieve bibliografie
▪ BROEKAERT, V., Brugge : Benedictijnenabdij Sint-Andries Zevenkerken, Regensburg, 1998.
▪ De abdij van Sint-Andries-bij-Brugge, Brussel Dotreville, s.d.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=sint%20andries.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ PAPEIANS DE MORCHOVEN, C., Een oude abdij in de Lage Landen: de Sint-Andriesabdij bij
Brugge (1100-1796), s.l., 2000.
1.5. ARCHIEF VAN DE ABDIJ ONZE-LIEVE-VROUW ZONNEBEKE, REGULIERE
KANUNNIKEN VAN SINT AUGUSTINUS (1072-1797)
Datering: 1072-1813.
Omvang: Circa 7 strekkende meter.
Historische context en collectie
Een deel van het archief van de abdij van Onze-Lieve-Vrouw in Zonnebeke is tijdens de Franse
bezetting verloren gegaan. De archiefcollectie werd vermoedelijk door een van de laatste
kloosterlingen aan het Grootseminarie geschonken.
Het archiefbestand omvat bescheiden in verband met de stichting van de abdij, privileges,
kloostergeloften en wijdingen, en benoemingen. Verder bevat het fonds dossiers met betrekking
tot fundaties, aflaten en patronaatsrechten. Daarnaast worden ook stukken bewaard die getuigen
van de politieke rol van de abt en de rechtspraak in de leengoederen en de heerlijkheden van de
abdij. Ten slotte bevat het archiefbestand administratieve en financiële stukken.
Toegankelijkheid en openbaarheid
De archiefstukken kunnen vrij geraadpleegd worden.
De collectie werd ontsloten en gedigitaliseerd door prof. Dr. Paul Trio en Marjan De Smet in het
kader van het DOZA-project, een samenwerking tussen de gemeente Zonnebeke, de heemkundige
kring van Zonnebeke en de Katholieke Universiteit van Leuven- afdeling Kortrijk:
http://www.kuleuven-kulak.be/doza/.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
11
Selectieve bibliografie
▪ BOSTYN, F., DE SMET, M., TRIO, P., Het verhaal van de Zonnebeekse
Augustijnenabdij 1072-1796, Roeselare, 2009.
▪ BOSTYN, F., INGELBRECHT, L., “Van heropbouw tot herwaardering: het
kasteeldomein van Zonnebeke in bouwhistorisch perspectief 1914-2012, Het
Zonneheem, 41(3), Zonnebeke, 2012, pp. 2-45.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E.
VANDEN BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners,
gebouwen, kunst, Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ HEYDE, S., Kasteeldomeinen, historische tuinen en parken in de Zuidelijke Westhoek
1975-2015, Tielt, 2015.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=zonneb
eke. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
1.6. ARCHIEF VAN DE ABDIJ VAN SINT BARTHOLOMEUS TEN EEKHOUT IN BRUGGE,
REGULIERE KANUNNIKEN VAN SINT-AUGUSTINUS (1130-1796)
Datering: 1130-1796.
Omvang: Circa 5 strekkende meter.
Historische context en collectie
Een deel van het archief van de Sint-Bartholomeusabdij ten Eekhout in Brugge heeft de Franse
revolutie doorstaan. Franciscus Tydgadt, de laatst overlevende kloosterling, schonk het archief bij
zijn dood in 1847 aan het bisdom. Het kwam vervolgens terecht in het Grootseminarie. De
archiefstukken die door de Franse revolutionairen in beslag genomen werden, bevinden zich zowel
in het Rijksarchief van Brugge als in het stadsarchief van Brugge.
De collectie in het Grootseminarie beslaat 766 charters, daterend vanaf 1130 tot en met 1796. De
charters hebben vooral betrekking op het economisch beheer en het bestuur van de abdij. Het
archief bestaat verder uit 16de-eeuws rentenboeken, een aantal 16de-, 17de - en 18de-eeuwse
obituaria en necrologia, een cartularium uit de 17de eeuw en een legger uit 1630.
Toegankelijkheid en openbaarheid
De archiefstukken kunnen vrij geraadpleegd worden.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
12
De charters zijn ontsloten door middel van steekkaarten die ter plaatse kunnen geraadpleegd
worden.
Selectieve bibliografie
▪ BOSSUYT, S., “De eremiet Everelmus en de stichting van de Eekhoutabdij te Brugge”,
Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, Brugge, 2003, pp. 179-201.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ HUYGHEBAERT, N., “Abbaye Saint-Barthélemy de l’Eeckhout à Bruges”, Monasticon Belge
III Province de la Flandre Occidentale, Luik, 1974, pp. 757-801.
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=eekhout.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
1.7. ARCHIEF VAN DE ABDIJ/PROOSDIJ VAN SINT-PIETER, LO, REGULIERE
KANUNNIKEN VAN SINT AUGUSTINUS (1098-1797)
Datering: 1106-1782.
Omvang: Circa 3 strekkende meter.
Historische context en collectie
Een groot deel van het archief van de abdij van Sint-Pieter in Lo heeft de Franse revolutie overleefd.
De laatste monnik vertrouwde het abdijarchief toe aan Ferdinand Van de Putte, die op dat moment
deken was van Kortrijk. Van de Putte deponeerde het archief in het Grootseminarie. Een klein deel
van het abdijarchief rust tot op heden in het archief van de Sint-Pietersparochie van Lo.
De collectie in het Grootseminarie bestaat uit 347 charters die dateren vanaf 1106 tot en met 1782.
Daarnaast worden ook verschillende administratieve en financiële bescheiden zoals rentenboeken
bewaard. Verder maakt ook een obituarium uit de 18de eeuw en een abtenlijst uit de 17de eeuw
deel uit van het archief.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan vrij geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten. P. De Stoop nam in zijn artikel in de Handelingen van het Genootschap
voor Geschiedenis in Brugge een onnauwkeurige inventaris van de charters op.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
13
Selectieve bibliografie
▪ DE STOOP, P., “Notice sur l’abbaye de Loo et invenaire de ses archives”, Handelingen van
het Genootschap voor Geschiedenis Brugge, 5(1843), Brugge, pp. 325-378.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ HUYGHEBAERT, N., “Prévôté puis abbaye de Saint Pierre à Lo », Monasticon Belge III
Province de la Flandre Occidentale, Luik, 1974, pp. 886-929.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=sint%20pieter%
20lo. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
1.8. ARCHIEF VAN DE ABDIJ SINT-PIETER EN SINT-VA-AAST, EVERSAM, REGULIERE
KANUNNIKEN VAN SINT AUGUSTINUS (1091-1794)
Datering: 1105-1794.
Omvang: Circa 2 strekkende meter.
Historische context en collectie
Franciscus Xaverius Rousseeuw, de laatst overlevende kloosterling, schonk het archief van de abdij
van Eversam bij zijn dood aan het bisdom Brugge. Het bisdom Brugge droeg het archief over aan
het Grootseminarie.
Het archiefbestand omvat 740 charters en verschillende losse archiefbescheiden, waaronder 16de-
eeuwse cartularia, liturgische bescheiden en documenten ter bevestiging van statuten.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand kan vrij geraadpleegd worden.
Selectieve bibliografie
▪ DENIJS, F., De Sint Bertinusproosdij, de kloosters te Poperinge, de Eversamabdij te Stavele,
het Birgitijnenklooster van Sint Sixtusbos te Westvleteren eind 18de eeuw, s.l., 2012.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ HUYGHEBAERT, N., “Prévôté des Saints-Pierre-et-Vaast à Eversam”, Monasticon Belge III
Province de la Flandre Occidentale, Luik, 1974, pp. 655-690.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
14
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=eversam.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
1.9. ARCHIEF VAN DE ANNONCIADEN VAN HET KLOOSTER KONINKLIJK MILITAIR
HOSPITAAL TE MENEN
Datering: 1552-1792.
Omvang: Circa 0,7 strekkende meter.
Historische context en collectie
Het leeuwendeel van het archiefbestand bestaat uit charters, registers en losse stukken
betreffende het bestuur van het militair hospitaal.
Toegankelijkheid en openbaarheid
De archiefstukken kunnen vrij geraadpleegd worden.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
15
2. GROOTSEMINARIE
Datering: Tweede helft 18de eeuw-heden.
Omvang: Circa 25 strekkende meter.
Historische context en collectie
Het archiefbestand van het Grootseminarie omvat in eerste instantie documenten die betrekking
hebben op de inhoudelijke organisatie van de priesteropleiding: lijsten van seminaristen,
wijdingslijsten, statuten… Daarnaast omvat het bestand een reeks collegecursussen en
collegedictaten uit de 18de-20e eeuw. Verder worden stukken bewaard in verband met het gebouw
en het economaat. Ook de verzameling losse foto’s en fotoboeken zijn interessant.
Het bestand wordt verder aangevuld met hedendaagse documenten.
Toegankelijkheid en raadpleegbaarheid
Enkel de archiefstukken opgesteld na 1968 kunnen geraadpleegd worden.
De reeks cursussen en collegedictaten is ontsloten via een plaatsingslijst. Deze lijst kan ter plaatse
geraadpleegd worden.
Selectieve bibliografie
▪ A. DENAUX, E. VANDEN BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge-
bewoners, gebouwen, kunst, Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=grootseminarie.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ PRIEM, K., Het Grootseminarie te Brugge, de voormalige Duinenabdij, Brugge, 2009.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
16
3. PERSOONSARCHIEVEN
3.1. ARCHIEF VAN PAUL ALLOSSERY (1875-1943)
Datering: 1905-1943.
Omvang: Circa 0,1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Paul Allosery was bestuurder van de Christelijke middenstandsorganisaties in het bisdom Brugge.
Hij werd in 1926 benoemd tot conservator van het nieuwe Guido Gezellemuseum. Hij publiceerde
ook frequent gedichten.
Zijn archief omvat persoonlijke notities van preken en conferenties, en documenten die betrekking
hebben op zijn verschillende functies.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de betrokken
partijen kunnen schade zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=allossery.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ STRUBBE, E.I., “E.H. Paul Allossery”, Ons Volk Ontwaakt, 1931.
▪ VIAENE, A., “Dr. Paul Allossery”, Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te
Brugge, Brugge, 1940-1946, pp. 219-231.
3.2. ARCHIEF VAN KAREL BERQUIN (1907-1980)
Datering: Eind 19de eeuw- 1978.
Omvang: Circa 1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Karel Berquin was van 1934 tot 1951 leraar Nederlands en godsdienst aan de normaalschool te
Torhout. In die periode was hij tevens diocesaan proost van “Caritas” en diocesaan hulpsecretaris
van de Eucharistische Kruistocht (1941-1951). In 1951 werd hij benoemd tot directeur van de
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
17
normaalschool en tot diocesaan proost van het Christelijk Onderwijzersverbond (COV). In 1956
werd hij aangesteld tot diocesaan hoofdinspecteur voor het secundair meisjesonderwijs en de
verpleegstersscholen. In 1956 werd hij titulair kanunnik en directeur van de Maricolen te Brugge.
In 1973 nam hij eervol ontslag als hoofdinspecteur.
Het archiefbestand omvat literaire werken, foto’s, kaarten, documentatie en verslagen van
vergaderingen.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkele archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=karel%20berqui
n. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.3. ARCHIEF VAN JOHAN BONNY (1955)
Omvang: Circa 10 strekkende meter.
Historische context en collectie
Mgr. Johan Bonny doceerde in het Grootseminarie de vakken kerkgeschiedenis, ecclesiologie en
spiritualiteit. In 1985 werd hij benoemd tot directeur van de afdeling theologie. In 1991 werd hij
aangesteld tot geestelijk directeur van de afdeling theologie. Hij was tevens een tijdlang archivaris
in het Grootseminarie.
Het archiefbestand omvat documenten met betrekking zijn lesopdrachten en zijn directeurschap.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand kan niet geraadpleegd worden.
3.4. ARCHIEF VAN CAMIEL CALLEWAERT (1866-1943)
Datering: 1887-1939
Omvang: Circa 0,5 strekkende meter.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
18
Historische context en collectie
Kanunnik Camiel Callewaert doceerde kerkgeschiedenis aan het Grootseminarie in Brugge. Hij werd
in 1894 aangesteld tot theologisch directeur en in 1907 tot president van het Grootseminarie. In
1929 werd hij benoemd tot huisprelaat van de paus. Hij doceerde ook kerkelijk recht aan de
Katholieke Universiteit van Leuven.
Het archiefbestand bestaat uit persoonlijke aantekeningen en notities omtrent seminariecursussen
en verschillende publicaties over theologie en liturgie. Het bestand omvat ook correspondentie.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de betrokken
partijen schade kunnen toebrengen zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ Lexicon van West-Vlaamse schrijvers II, Torhout, 1985.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=camiel%20calle
waert. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ VIAENE, A., “In memoriam Mgr. Callewaert”, Handelingen van het Genootschap voor
Geschiedenis te Brugge, Brugge, 1940-1946, pp. 211-213.
3.5. ARCHIEF VAN MAURICE CARPENTIER (1898-1985)
Datering: 1920-1981.
Omvang: Circa 0,5 strekkende meter.
Historische collectie en omvang
Het archiefbestand van priester Carpentier omvat notities bij cursussen en preken, en documenten
die betrekking hebben op de organisatie van vormselreizen.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
19
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=Maurice%20car
pentier. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.6. ARCHIEF VAN GODFRIED DANNEELS (1933)
Datering: 1970-1977.
Omvang: Circa 0,2 strekkende meter.
Historische context en collectie
Het archiefbestand van Mgr. Godfried Danneels bestaat hoofdzakelijk uit cursusmateriaal van zijn
lessen als docent sacramentenleer, liturgie en ascetica. Het bestand bevat ook aantekeningen
betreffende onderzoek in het kader van zijn doctoraat.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand kan niet geraadpleegd worden.
3.7. ARCHIEF VAN LEONARDUS DE BO (1826-1885)
Datering: 1885-1888.
Omvang: 1 archiefdoos.
Historische context en collectie
Priester Lodewijs De Bo was dialectoloog en voorvechter van het West-Vlaamse taalparticularisme.
Hij schreef onder andere Westvlaamsch Idioticon en postuum werd Deken de Bo’s
Kruidwoordenboek uitgegeven door Joseph Samyn. Hij werd in 1885 benoemd tot deken van
Poperinge.
Zijn archiefbestand omvat documenten die betrekking hebben op zijn Kruidenwoordenboek.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand is vrij toegankelijk.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
20
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ BRAET, M., “Leonard-Lodewijk De Bo, pastoor te Ruiselede (1882-1884) en onderpastoor
Flamen”, Oud Ruysselede, 23(1), Ruiselede, 2006, pp. 125-128.
▪ CLAERHOUT, F., Deken L. De Bo (1826-1885) en het “Westvlaamsch idioticon” gesitueerd in
het kader van het West-Vlaams taalparticularisme, Roeselare, 1993.
▪ DEBROUWERE, M., DUCATTEEUW E., “Leonard De Bo”, De Gaverstreke 13(1), Waregem,
1985.
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=de%20bo.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ WILLEMYNS, R., Leonardus Lodewijk De Bo: dialectoloog en particularist, Kortrijk, 1993.
3.8. ARCHIEF VAN PAUL DECLERCK (1922-1981)
Datering: 1934-1981.
Omvang: Circa 7 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Paul Declerck doceerde kerkgeschiedenis aan het Grootseminarie van Brugge. Hij gaf ook
les aan het Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen bij de Katholieke Universiteit Leuven.
In 1970 werd hij benoemd tot president van het Grootseminarie. Hij was lid van het Genootschap
voor Geschiedenis in Brugge.
Zijn archiefbestand omvat persoonlijke notities en documentatie materiaal met betrekking tot
historisch onderzoek, seminariecursussen, briefwisseling en agenda’s.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ BAELDE, D., COENS, D., DENAUX, A., DEMEULEMEESTER, A., DE SMET, J., e.a., Herinneringen
aan kan. Paul Declerck, 1922-1981: naar aanleiding van de eerste verjaardag van zijn
overlijden op 17 decmeber 1981, Brugge, 1982.
▪ HUYGHEBAERT, N., “In memoriam Kan. Paul Declerck”, Handelingen van het Genootschap
voor Geschiedenis te Brugge, Brugge, 1982, pp. 111-117.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
21
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=paul%20declerc
k. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.9. ARCHIEF VAN ALFONS DE MEESTER (1877-1959)
Datering: Eind 19de eeuw- 1922.
Omvang: Circa 0,1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Alfons De Meester was professor kerkelijk recht en opvoedkunde aan het Grootseminarie
van Brugge. Hij werd in 1923 benoemd tot rector van de basiliek van het Heilig Bloed. Hij was
eveneens bibliothecaris in het Grootseminarie van 1905 tot en met 1914.
Zij archief omvat persoonlijke notities, cursusmateriaal en een dossier inzake het kerkelijk
onderzoek naar de wonderbare genezing van Pieter De Rudder in Oostakker (1875).
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de betrokken
partijen kunnen schade zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ DECLERCK, P., “In memoriam Kan. A. De Meester”, Handelingen van het Genootschap voor
Geschiedenis te Brugge, Brugge, 1960, pp. 265-267.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=de%20meester.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.10. ARCHIEF VAN MICHEL DELRUE (1877-1963)
Omvang: Circa 0,5 strekkende meter.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
22
Historische context en collectie
Het archiefbestand van priester Michel Delrue omvat persoonlijke notities ter voorbereiding van
preken, onderwijsopdrachten als leraar aan het Kleinseminarie te Roeselare en catecheselessen.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de betrokken
partijen kunnen schade zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=delrue.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.11. ARCHIEF VAN ARTHUR DE SCHREVEL (1850-1934)
Datering: 1880-1899.
Omvang: Circa 0,1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Arthur De Schrevel doceerde kerkgeschiedenis, liturgie en pastoraal aan het
Grootseminarie in Brugge. Hij combineerde zijn interesse voor 16de -eeuwse geschiedenis met zijn
lesopdracht. In 1880 werd hij tot directeur van het Grootseminarie benoemd, en in 1911 werd hij
vicaris-generaal van het bisdom Brugge. Hij was voorzitter en stuwende kracht van het
Genootschap voor Geschiedenis te Brugge. Hij is tevens de auteur van “Histoire de séminaire de
Bruges” (1887).
Zijn archief omvat notities in verband met zijn historisch onderzoek en lesvoorbereidingen.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de betrokken
partijen kunnen schaden zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
23
Selectieve bibliografie
▪ Lexicon van West-Vlaamse schrijvers II, Torhout, 1985.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=de%20schrevel.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ VIAENE, A., “In memoriam A. C. De Schrevel”, Handelingen van het Genootschap voor
Geschiedenis van Brugge, Brugge, 1936, pp. 138-143.
3.12. ARCHIEF VAN KAREL DUBOIS (1895-1956)
Datering: 1911-1963.
Omvang: Circa 7,5 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Karel Dubois doceerde aan het Kleinseminarie in Roeselare. Hij bouwde in West-
Vlaanderen de Katholieke Actie uit en werd benoemd tot algemeen proost ervan.
Zijn archief omvat persoonlijke notities, correspondentie, diverse documenten die betrekking
hebben op zijn functie als diocesaan proost van de Katholieke Actie van het bisdom Brugge (onder
andere verslagen, beleidsnota’s, briefwisseling…) en personalia.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de
betrokken partijen kunnen schade zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ E. COLENBIER, G. GIELEN, E. LARIDON e.a. red., De kanunnik denkend en dankend: Karel
Dubois (1895-1956), Roeselare, 1995.
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=karel%20dubois
. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
24
3.13. ARCHIEF VAN JOZEF DUSAUTOIR (1894-1980)
Omvang: Circa 0,1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Priester Jozef Dusautoir was leraar aan het Sint Lodewijkscollege en geestelijk bestuurder van de
broeders Xaverianen. Hij was tevens de stichter van Sobriëtas West-Vlaanderen.
Het archiefbestand omvat examenuitslagen en foto’s.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=dusautoir.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.14. ARCHIEF VAN JOZEF GHESQUIERE (1896-1978)
Omvang: Circa 0,5 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Jozef Ghesquiere gaf les aan de normaalschool in Torhout en werd in 1951 benoemd tot
directeur van het Lyceum van Hemelsdaele.
Zijn archief omvat persoonlijke papieren, voorbereidende nota’s voor preken en toespraken,
seminariecursussen, dagboeken en een verzameling bidprentjes.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
25
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=Jozef%20Ghesq
ui%C3%A8re. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.15. ARCHIEF VAN KAREL GRIMMINCK (1676-1728)
Datering: 18de eeuw.
Omvang: Circa 1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Pastoor Karel Grimminck was een spiritueel auteur en mysticus. Hij was pastoor in het bisdom Ieper
en op het einde van zijn leven kluizenaar.
Zijn archief omvat spirituele en moraliserende notities, correspondentie en documenten met regels
voor het kluizenaarsleven.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan vrij geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ GOEGEBUER, L., Grimminck, Karel Lodewijk, mysticus en geest. Schrijver, Brussel, 1979.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=grimminck.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ VAN DE PUTTE, F., Leven van de Z.E. Heer Grimminck, Brugge, 1849.
3.16. ARCHIEF VAN ARTHUR HÖDUM (1902-1974)
Omvang: Circa 1 strekkende meter.
Datering: Circa 1920-1974.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
26
Historische context en collectie
Kanunnik Arthur Hödum doceerde onder meer kerkgeschiedenis, opvoedkunde en methodenleer
aan het Grootseminarie in Brugge. Hij was er tevens een tijdlang bibliothecaris en archivaris.
Zijn archief bestaat hoofdzakelijk uit aantekeningen in functie van zijn lesopdracht, persoonlijke
nota’s van conferenties en congressen en cursussen.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=arthur%20hodu
m. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.17. ARCHIEF VAN RODOLOPHE HOORNAERT (1886-1969)
Omvang: Circa 1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Rodolphe Hoornaert werd in 1911 aangesteld tot ondersecretaris van de bisschop. In
1922 werd hij benoemd tot rector van het Brugse Begijnhof.
Zijn archief omvat notities van preken en persoonlijke studie, correspondentie, reisverslagen en
archiefstukken die betrekking hebben op de Schoolstrijd (1878-1884).
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de betrokken
partijen kunnen schade zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ BONNEURE, F., VERSTRAETE, L., Het prinselijk Begijnhof De Wijngaard in Brugge.
Geschiedenis van de site en van de bewoners, Tielt, 1992.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
27
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=hoornaert.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ VAN DEN BROECKE, E., UYTTENHOVE, L., Laus Deo. Rodolphe Hoornaert en zijn werk,
Brugge-Leuven, 2013.
3.18. ARCHIEF VAN DESIDERIUS LESCOUHIER (1855-1939)
Omvang: 1 archiefdoos.
Historische context en collectie
Kanunnik Desiderius Lescouhier werd in 1895 benoemd tot geestelijk directeur van de Zusters van
Liefde in Moorslede. In 1907 werd hij diocesaan inspecteur godsdienstonderwijs in Kortrijk en in
1910 werd hij aangesteld tot hoofdinspecteur godsdienstonderwijs en lichamelijke opvoeding.
Zijn archief omvat documentatiemateriaal dat hij verzameld heeft voor publicaties betreffende
kerkgeschiedenis, liturgie en kerkspiritualiteit.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de persoonlijke levenssfeer van
betrokken partijen schade kunnen toebrengen kunnen worden tot honderd jaar na de laatste
registratie afgesloten.
Het archief is niet ontsloten.
Selectie bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=lescouhier .
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.19. ARCHIEF ACHIEL LOGGHE (1878-1965)
Datering: 1884-1965.
Omvang: Circa 3,5 strekkende meter.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
28
Historische context en collectie
Het archiefbestand van kanunnik Achiel Logghe omvat personalia, verslagen van vergaderingen,
correspondentie, nota’s van preken en toespraken, beleidsdocumenten en uiteenlopend
documentatiemateriaal. Het leeuwendeel van het archief heeft betrekking op de Sociale Werken
en de uitbouw van de Christelijke Arbeidersbeweging in West-Vlaanderen.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de
betrokken partijen kunnen schaden zijn pas na honderd jaar toegankelijk voor onderzoek.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=achiel%20loggh
e. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ OSAER, T., “Kanunnik Achiel Logghe en de arbeidersbeweging in West-Vlaanderen”, E.
GERARD red., De kracht van een overtuiging. 60 jaar ACW, Leuven, 1981.
▪ WOUTERS, N., “Achiel Logghe”, Nieuwe encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt, 1997.
3.20. ARCHIEF VAN JOSÉ LOWIE (1898-1979)
Datering: 1921-1959.
Omvang: Circa 1,5 strekkende meter.
Historische context en collectie
Het archiefbestand omvat persoonlijke papieren en nota’s, notities met betrekking tot
onderwijsopdrachten en conferenties, foto’s, en documentatie in verband met missies en
documentatie in verband met de VKSJ.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
29
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=jos%C3%A9%20
lowie. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ TANGHE, O., Priester van de wereldkerk, kanunnik José Lowie, Maarkedal, 1980.
3.21. ARCHIEF VAN JOZEF MULIER (1894-1988)
Omvang: Circa 1 strekkende meter.
Collectie
Het archiefbestand bestaat uit persoonlijke fotoalbums.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=Jozef%20mulier
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.22. ARCHIEF VAN CONSTANT REMMERIE (1905-1975)
Omvang: Circa 0,1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Constant Remmerie werd in 1944 benoemd tot directeur van het Sint-Leocollege in
Brugge.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
30
Zijn archief omvat correspondentie en notities in verband met de voorbereiding van preken en
lessen.
Toegankelijkheid en raadpleegbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=constant%20re
mmerie. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.23. ARCHIEF VAN EGIED STRUBBE (1897-1970)
Datering: Begin 20e eeuw- 1970.
Omvang: Circa 11 strekkende meter.
Historische context en collectie
Egied Strubbe was als hoogleraar geschiedenis verbonden aan de universiteit van Gent. Hij speelde
een belangrijke rol in de Brugse geschiedschrijving. Hij ontsloot onder meer de
handschriftencollectie in het Grootseminarie en was lid van het Genootschap voor Geschiedenis in
Brugge. Hij was nauw betrokken bij de ontwikkeling van de musea in Brugge en stond aan de wieg
van het Groeningemuseum. Zijn archief kwam via kanunnik Paul Declerck in het Grootseminarie
terecht.
Het archiefbestand bevat hoofdzakelijk documenten met betrekking tot zijn historisch onderzoek
en zijn lesopdrachten. Er zijn onder meer notities omtrent zijn historisch onderzoek in Brugge
bewaard. Verder zijn er ook afschriften van archivalische bronnen en steekkaarten van zijn hand
bewaard.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archiefbestand is niet ontsloten.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
31
Selectieve bibliografie
▪ GEIRNAERT, N., “Het archief van het Grootseminarie te Brugge”, A. DENAUX, E. VANDEN
BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge- bewoners, gebouwen, kunst,
Tielt, 1984, pp. 107-123.
▪ GLISSEN, J., “In memoriam Egied I. Strubbe”, Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, 40(1),
Groningen, 1972, pp. 1-41.
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=strubbe.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
▪ ROOSE, F., Brugse figuren, Handzame, 1973.
▪ VAN CAENEGEM, R. C., “Legal historians I have known: a personal memoir”,
Rechtsgeschichte- Zeitschrift des Max-Planck-Instituts für europäische Rechtsgeschichte,
Göttingen, 2010, pp. 253-299.
▪ VAN DEN ABEELE, A., De Balie van Brugge, Brugge, 2009.
▪ VAN DER HOEVEN, J., Egied I. Strubbe, een Bruggeling voor Europa, Torhout, 1985.
▪ VIAENE, A., “In memoriam Egied Strubbe”, Handelingen van het Genootschap voor
Geschiedenis te Brugge, Brugge, 1971, pp. 109-116.
3.24. ARCHIEF VAN MAURITS STRUYVE
Datering: jaren 1920.
Omvang: 1 archiefdoos.
Historische context en collectie
Het archiefbestand van priester Struyve omvat notities ter voorbereiding van preken en
aantekeningen met betrekking tot geestelijke conferenties.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS, http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=struyve .
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
32
3.25. ARCHIEF VAN JOSEPH VAN DER MEERSCH (1868-1952)
Datering: 1918-1925.
Omvang: Circa 0,1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Joseph Van Der Meersch doceerde dogmatiek, kerkzang en onderwijskunde aan het
Grootseminarie in Brugge.
Het archiefbestand bestaat uit notities en cursusmateriaal met betrekking tot de
onderwijsopdrachten.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de
betrokken partijen kunnen schade zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=joseph%20van
%20der%20meersch. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.26. ARCHIEF VAN VITAL VANGHELUWE (1910-1999)
Omvang: Circa 0,1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Vital Vangheluwe doceerde homiletiek, moraaltheologie, maatschappijleer en sociologie
aan het Grootseminarie in Brugge. Hij was tevens directeur van de afdeling theologie en geestelijk
directeur van de afdeling filosofie.
Zijn archief omvat persoonlijke notities met betrekking tot zijn lesopdrachten en conferenties.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
33
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=vangheluwe.
Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.27. ARCHIEF VAN PAUL VAN HEE (1912-1994)
Datering: 20e eeuw.
Omvang: Circa 1,4 strekkende meter.
Historische context en collectie
Het archiefbestand van priester Paul Van Hee omvat hoofdzakelijk documenten met betrekking tot
zijn functie als vicaris van de religieuzen in het bisdom en persoonlijk notities van preken en
conferenties.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=paul%20van%2
0hee. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
3.28. ARCHIEF VAN ACHILEUS VERHAMME (1891-1959)
Datering Circa 1930- 1952.
Omvang: Circa 1 strekkende meter.
Historische context en collectie
Kanunnik Achileus Verhamme was van 1934 tot en met 1952 president van het Grootseminarie.
Zijn archiefbestand bestaat uit notities ter voorbereiding van preken.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
34
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archiefbestand kan geraadpleegd worden. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de
betrokken partijen schade kunnen toebrengen zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Selectieve bibliografie
▪ ODIS,
http://www.odis.be/hercules/search2.php?searchMethod=simple&search=achileus%20ver
hamme. Laatst geraadpleegd op 20 februari 2018.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
35
4. MISSIES
4.1. VERZAMELING MISSIES
Datering: 20e eeuw.
Omvang: Circa 2 strekkende meter.
Beschrijving van het archiefbestand
De verzameling missie betreft bescheiden met betrekking tot missionarissen uit het bisdom Brugge,
lokale missiebonden en activiteiten die in het bisdom ten voordele van hun missieprojecten werden
georganiseerd. Het leeuwdeel van het bestand bestaat uit correspondentie, verslagen van
vergaderingen en activiteiten en foto’s van personen en activiteiten.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Het archief is niet ontsloten.
4.2. ARCHIEF VAN DE SINT-PAULUS MISSIEBOND KORTRIJK
Datering: 1928-circa 2000.
Omvang: Circa 2 strekkende meter.
Beschrijving van het archiefbestand
Het archiefbestand omvat stukken betreffende de organisatie en de activiteiten van de Sint-
Paulusmissiebond te Kortrijk. Het gaat vooral om verslagen van bestuursvergaderingen,
administratieve stukken en stukken die betrekking hebben op de organisatie van de activiteiten die
werden georganiseerd ten voordele van de missies. Het bestand omvat ook briefwisseling van de
missionarissen.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Enkel archiefstukken ouder dan 1968 kunnen geraadpleegd worden.
Er is ter plekke een plaatsingslijst beschikbaar.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
36
5. VERZAMELING CONFERENTIE-EN INSPECTIEVERSLAGEN VAN ONDERWIJS IN HET
BISDOM BRUGGE
Datering: 1880-1955.
Omvang : Circa 2 strekkende meter.
Beschrijving van het archiefbestand
Het bestand omvat verslagen van vergaderingen voor onderwijzers in katholieke basisscholen in
het bisdom Brugge, en inspectieverslagen bewaard van de diocesane inspecteurs in de basisscholen
in het bisdom Brugge.
Toegankelijkheid en openbaarheid
Het archief is toegankelijk. Archiefbescheiden die de levenssfeer van de betrokken partijen kunnen
schade zijn pas honderd jaar na opmaak toegankelijk.
Het archief is niet ontsloten.
Grootseminarie Brugge
Potterierei 72 – 8000 Brugge
http://www.grootseminariebrugge.be/index.htm
37
6. HANDSCHRINFTENCOLLECTIE
Datering: Tweede helft 12de eeuw- Tweede helft 18de eeuw .
Beschrijving van het archiefbestand
De handschriftencollectie omvat manuscripten die deels afkomstig zijn van de abdijen van Ten
Duinen en Ter Doest. De handschriftencollectie werd door de laatste Duinheer Nikolaas De Roover
aan het Grootseminarie geschonken. De collectie werd in de loop van de negentiende en twintigste
eeuw aangevuld met handschriften afkomstig uit andere fondsen, onder meer van de Eekhoutabdij
te Brugge, de Sint Pietersabdij in Lo en de Annonciaden van Brugge. Onder bisschop Malou werd
de reeks handschriften verder uitgebreid, onder meer met collegedictaten.
De ontsluiting van de handschriftencollectie gebeurde voor het eerst door Ferdinand Van de putte,
F. VAN DE PUTTE, Notice sur les bibliothèques modernes de la Flandre-occidentale, ASEB 2(1840)
146-168. De inventaris werd in 1857 uitgebreid.
In de jaren 1940 werkte professor Egied Strubbe aan een nieuwe ontsluiting van de
handschriftencollectie. Zijn onuitgegeven inventaris is beschikbaar op het Grootseminarie.
Selectieve bibliografie
▪ BAKKER, P., GEIRNAERT, N., HAUWAERTS, E., PRIEM, K., VAN BELLEGHEM, D., WATTEEUW,
L., De Duinenhandschriften: over de manuscripten van de Cisterciënzerabdij Ten Duinen in
het Grootseminarie Brugge en de Openbare Bibliotheek Brugge, Brugge, 2016.
▪ CARDON, B., SMEYERS, M., “Vier eeuwen Vlaamse miniatuurkkunst in handschriften uit het
Grootseminarie”, A. DENAUX, E. VANDEN BERGHE red., De Duinenabdij en het
Grootseminarie te Brugge, Brugge, 1984, pp. 137-188.
▪ DEROLEZ, A., Corpus catalogorum belgii. De middeleeuwse bibiotheekscatalogi der
Zuiderlijke Nederlanden, deel 1: provincie West-Vlaanderen, Brussel, 1966, pp. 96-98.
▪ HUGHEBAERT, N., « Trois manuscrits de Jean Crabbe, abbé de Dunes », in Scriptorium
23(1969) pp. 232-242.
▪ GEIRNAERT, N., De bibliotheek van de Duinenabt Jan Crabbe (1457/58-1488), Vlaamse kunst
op perkament, Brugge, 1981, pp 176-206.
▪ GEIRNAERT, N., VANDAMME, L., “Cisterciënzezrbibliotheken in het middeleeuwse
Vlaanderen: handschriften uit de abdijen Ten Duinen, Ter Doest en Clairmarais”, BUSINE,
L., VANDAMME, L. red., Middeleeuwse handschriften- Besloten wereld, Open Boeken,
Brugge, 2002, pp. 57-78.
▪ VAN DE PUTTE, F., Manuscrits, incunables et autographes appartenant à la bibliothèque du
séminaire de Bruges, Brugge, 1857.
▪ VANDER PLAETSE, R., “Index van de handschriften van het Grootseminarie van Brugge”, A.
DENAUX, E. VANDEN BERGHE red., De Duinenabdij en het Grootseminarie te Brugge,
Brugge, 1984, pp. 125-134.