- 2 -

- 3 -

PÉÆqÀUÀÄ f¯Éè ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀgÀ¢, 2014

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛAiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁATåPÀ E¯ÁSÉ

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

f¯Áè ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Ý ªÀgÀ¢ (PÉÆqÀUÀÄ)

UÀæAxÀ ¸ÁéªÀÄå : AiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ

¸ÁATåPÀ E¯ÁSÉ, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

¥ÀæPÀluÉ : PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

¥ÀæxÀªÀÄ ¥ÀæPÀluÉ : 2014

J¯Áè ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß PÁ¬ÄÝj¹zÉ. F ªÀgÀ¢AiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ̧ ÀAAiÉÆÃd£É

ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁATåPÀ E¯ÁSÉÉ, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀÀ C£ÀĪÀÄw¬Ä®èzÉ ªÀÄgÀÄ

ªÀÄÄ¢æ¸ÀĪÀAw®è, ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀAw®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉà EvÀgÉ

ªÀiÁzsÀåªÀÄzÀ°è ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀAw®è.

ªÀÄÄzÀæt : PÀªÀįï EA¥ÉæµÀ£ï,

# 54, ²æà ©ÃgÉñÀégÀ læ¸ïÖ PÁA¥ÉèPïì, J¸ï.eÉ.¹.E. gÉÆÃqï,

n.PÉ. ¯ÉÃOmï, ªÉÄʸÀÆgÀÄ - 570023.

RavÀªÁzÀ CAQ-CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß E°è zÁR°¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.

DzÀgÀÆ vÀ¥ÀÄàUÀ¼ÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ G½zÀÄ PÉÆArgÀ

§ºÀÄzÀÄ. CAvÀºÀ vÀ¥ÀÄàUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ zÉÆõÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħAzÀ°è

CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄRå PÁAiÀÄ𠤪ÁðºÀuÁ¢üPÁj PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè

¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ

¸ÁATåPÀ E¯ÁSÉÉ, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀÀ E°èUÉ w½¸À§ºÀÄzÀÄ.

- i -

- ii -

- iii -

PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀĪÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢AiÀÄvÀAiÀiÁjPÉAiÀÄÄf¯èÉAiÀĸÀªÀÄUæÀC©ªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß«±Éèö¸ÀĪÀ¤nÖ£À°èMAzÀÄ«±ÉÃμÀªÁzÀ¥ÀæAiÀÄvÀߪÁVzÉ.FªÀgÀ¢AiÀÄÄPÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄd£ÀgÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ««zsÀDAiÀiÁªÀÄUÀ¼ÀD¼ÀªÁzÀM¼À£ÉÆÃlUÀ¼À£ÀÄßMzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.CμÉÖÃC®èzÉÃ,f¯ÉèAiÀÄĸÀÆPÀÛC©üªÀÈ¢ÞªÀiÁUÀðzÀ°èªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀÄ®Ä EgÀĪÀ ««zsÀ DAiÉÄÌUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß F ªÀgÀ¢AiÀÄÄ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁV,F ªÀgÀ¢AiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ««zsÀ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄμÁ×£ÀUÀ½UÉ ¤uÁðAiÀÄPÀ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄߤÃqÀÄvÀÛzÉ.

f¯ÉèAiÀĪÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀħUÉÎZÁjwæPÀzÀȶÖPÉÆãÀªÀ£ÀÄßPÉÆqÀĪÀÅzÀgÀeÉÆvÉUÉFªÀgÀ¢AiÀÄÄf¯ÉèAiÀÄC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ««zsÀDAiÀiÁªÀiÁUÀ¼À¥ÀæZÀ°vÀ̧ ÀªÁ®ÄUÀ¼À§UÉÎAiÀÄÆUÀªÀÄ£ÀºÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.C®èzÉÃFªÀgÀ¢AiÀÄÄf¯ÉèAiÀÄ §ÄqÀPÀlÄÖ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ «μÀAiÀÄUÀ½UÉ «±ÉÃμÀ UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÉÆnÖzÉ. f¯ÉèAiÀĸÀªÀÄUÀæC©üªÀÈ¢ÞUÉF̧ ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄÄCvÀåªÀ±ÀåPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ,ªÀgÀ¢AiÀÄF«±ÉÃμÀvÉAiÀÄÄ£À£ÀUÉ ¸ÀAvÀ¸ÀªÀ£ÀÄß vÀA¢zÉ.

PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ DyðPÀvÉAiÀÄÄ PÁ¦ü ¨É¼ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ, PÁ¦ü ¨É¼ÉAiÀÄGvÁàzÀPÀvÉ,DzÁAiÀĪÀÄvÀÄÛ¥ÀÆgÀPÀfêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀDAiÉÄÌUÀ¼À«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄßCxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀĪÀÄÄRåªÁUÀÄvÀÛzÉ.F«μÀAiÀÄUÀ¼À§UÉΪÀgÀ¢AiÀÄ°èªÁå¥ÀPÀªÁzÀ«±ÉèÃμÀuɬÄzÉ.vÀ£ÀÆä®PÀ,PÀȶªÀ®AiÀÄzÀ¨É¼ÀªÀtÂUÉUɨÉÃPÁzÀ¢ÃWÁðªÀ¢üPÁAiÀÄðvÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄßgÀƦ¸À®Äf¯ÁèqÀ½vÀPÉÌFªÀgÀ¢AiÀÄÄ£ÉgÀªÁUÀ°zÉ.

ªÀgÀ¢AiÀÄ°è PÀAqÀħAzÀAvÀºÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÁÛ¦¸À¯ÁzÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ ««zsÀC©üªÀÈ¢ÞAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À¸À¥sÀ®C£ÀÄμÁ×£ÀPÉ̸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉJAzÀÄ£Á£ÀÄ£ÀA©zÉÝãÉ.eÉÆvÉUÉ,vÀPÀëtPÉÌ UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ½UÉ DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ f¯ÁèqÀ½vÀPÉÌ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀĨsÁ«¹zÉÝãÉ.

FPÀμÀÖPÀgÀ¥ÀæAiÀÄvÀߪÀ£ÀÄ߸À¥sÀ®ªÁVªÀÄÄV¹zÀPÉÆqÀUÀÄf¯Áè¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ£ÀÄߣÁ£ÀÄC©ü£ÀA¢¸ÀÄvÉÛãÉ.ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è MmÁÖgÉ vÁAwæPÀ vÀdÕvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀ ªÉÄʸÀÆj£À UÁæ¸ïgÀÆmïì j¸ÀZïð CAqïCqÉÆéÃPÀ¹ ªÀÄƪïªÉÄAmï ¸ÀA¸ÉÜUÉ £À£Àß zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ. F ªÀgÀ¢AiÀÄÄ f¯ÉèAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܽÃAiÀÄ£ÀUÀgÀ̧ ÀA¸ÉÜUÀ¼À°èC©üªÀÈ¢ÞAiÀħUÉÎZÀað¸À®Ä«±Á®ªÁzÀªÉâPÉAiÀÄ£ÀÄߤ«Äð¸ÀĪÀÅzÀgÀªÀÄÆ®PÀ¸ÀPÁðgÀzÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀC£ÀÄμÁ×£ÀPÉÌC£ÀĪÀŪÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉJAzÀÄ£ÀA©zÉÝãÉ.

¸ÀAzÉñÀ

²æà PÉ.eÉ. eÁeïð

UÀȺÀ¸ÀaªÀgÀÄPÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

zÀÆgÀªÁt ¸ÀASÉå(£ÉÃgÀ):22251798 PÉÆoÀr ¸ÀASÉå 316, 316J3£ÉêÀĺÀr,«zsÁ£À¸ËzsÀ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560001.

- iv -

²æêÀÄw ZÉÆÃqÀĪÀiÁqÀ ±ÀjÃ£ï ¸ÀħâAiÀÄå

CzsÀåPÀëgÀÄ,

ZÉÆÃqÀĪÀiÁqÀ ±ÀjÃ£ï ¸ÀħâAiÀÄå

CzsÀåPÀëgÀÄ,

PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀĪÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢2014¥ÀæPÀlUÉƼÀÄîwÛgÀĪÀ«ZÁgÀªÀÅ£À£ÀUɸÀAvÀ¸ÀªÀ£ÀÄßvÀA¢zÉ.FªÀgÀ¢AiÀÄĺÀ®ªÀÅ«ZÁgÀUÀ½AzÁV«±ÉÃμÀªÉ¤¹zÉ.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄC©üªÀÈ¢ÞAiÀĹÜwAiÀħUÉÎEμÀÄÖ«¸ÀÛøvÀªÁzÀ ªÀgÀ¢ ªÀÄvÀÄÛ «±ÉèÃμÀuÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÀıÀ: EzÉà ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉÀ zÁR¯ÉAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. CμÉÖÃC®èzÉf¯ÉèAiÀÄ°èC£ÀÄμÁ×£ÀzÀ°ègÀĪÀ¸ÀPÁðgÀzÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À§UÉΫªÀgÀªÁzÀªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄߪÀgÀ¢AiÀÄĤÃrzÉ. CAQCA±ÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À, «±ÉèÃμÀuÉ, ªÀgÀ¢AiÀÄ vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¸ÀĪÀ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è¸ÀPÁðgÀzÀ««zsÀE¯ÁSÉUÀ¼À¸ÀºÀ¨sÁVvÀéªÀÄvÀÄÛ¥Á¯ÉÆμÀÄî«PÉAiÀÄÆFªÀgÀ¢AiÀĪÀÄvÉÆÛAzÀÄ«±ÉÃμÀvÉAiÀiÁVzÉ.eÉÆvÉUÉ,C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄÄJA¢UÀÆPÉêÀ®MAzÉÃDAiÀiÁªÀÄzÀ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ°èJAzÀÄd£À¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛC¢üPÁjUÀ½UɪÀÄ£ÀUÁt¸ÀĪÀÅzÀgÀ°è¸À¥sÀ®ªÁVgÀĪÀåzÀƪÀÄvÉÆÛAzÀÄ«±ÉÃμÀ.

PÉêÀ® DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ®èzÉà ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåªÀÇ PÀÆqÀ ªÀåQÛAiÀÄ AiÉÆÃUÀPÉëêÀÄPÉÌ CvÀåªÀ±ÀåPÀ JA§CA±ÀªÀ£ÀÄßFªÀgÀ¢AiÀÄĸÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV¤gÀƦ¸ÀÄvÀÛzÉ.¸ÀªÀiÁdzÀMmÁÖgÉC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄÄC°è£À¥ÀævÉåÃPÀ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀĹÜwUÀwUÀ¼ÀªÉÄïÉCªÀ®A©vÀªÁVzÉJA§CA±ÀªÀÇFªÀgÀ¢AiÀÄ°èPÁt§ºÀÄzÁVzÉ.F«ZÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉf¯ÉèAiÀÄ««zsÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀªÀiÁ£ÀªÁ©üªÀÈ¢ÞAiÀĹÜwUÀ¼À°èPÁt§ºÀÄzÁzÀC¸ÀªÀiÁ£ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß«ªÀgÀªÁVJwÛ»r¢gÀĪÀÅzÀıÁèWÀ¤ÃAiÀÄ«ZÁgÀªÁVzÉ.

¸ÀzÀj ªÀgÀ¢AiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ««zsÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½AzÁzÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä¥ÀƪÁðzsÁgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.ºÁUÉAiÉÄÃf¯ÁèqÀ½vÀªÀÄvÀÄÛEvÀgȨ́ ÀPÁðj̧ ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄvÀªÀÄävÀªÀÄäE¯ÁSÉ/¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀPÁAiÀÄðPÉëÃvÀæzÀ°èC©üªÀÈ¢ÞDzÀåvÉUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛUÀÄjUÀ¼À£ÀÄßUÀÄgÀÄw¹PÉƼÀî®ÄFªÀgÀ¢AiÀÄÄzÁj¢Ã¥ÀªÁVzÉ.

vÀªÀÄäªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀªÀÄvÀÄÛ£ÉÃvÀÈvÀézÀ°èFªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß̧ ÀA¥ÀÆtðUÉƽ¹zÀPÉÆqÀUÀÄf¯Áè¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀĪÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀC¢üPÁjUÀ½UÉzsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼À£ÀÄßC¦ð¸ÀÄvÉÛãÉ.ªÀgÀ¢vÀAiÀiÁjPÉUɨÉÃPÁzÀ««zsÀE¯ÁSÉUÀ¼À°ègÀĪÀ CAQ CA±ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉUÀ¼À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ªÁå¥ÀPÀ ±ÀæªÀÄ¥ÀlÖPÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå AiÉÆÃd£Á¢üPÁjUÀ½UÉ C©ü£ÀAzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄvÉÛãÉ. ªÀgÀ¢AiÀÄvÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°èvÁAwæPÀ£ÉgÀªÀŪÀÄvÀÄÛD¼ÀªÁzÀ«±ÉèÃμÀuÉAiÀÄ£ÀÄߤÃr±ÀæªÀĪÀ»¹zÀ°ÃqïKeɤìAiÀiÁzÀªÉÄʸÀÆj£À UÁæ¸ïgÀÆmïì j¸ÀZïð CAqï CqÉÆéÃPÀ¹ ªÀÄƪïªÉÄAmï ¸ÀA¸ÉÜUÉ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÉÛãÉ.

¸ÀAzÉñÀ

zÀÆgÀªÁt ¸ÀASÉå :08272-225102

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï,

ªÀÄrPÉÃj

- v -

¥Àæ¸ÁÛªÀ£É

ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄÄ d£À ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ JA§ JgÀqÀÄ «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß

PÉÃAzÀæªÁVlÄÖPÉÆArzÉ. d£ÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ JAzÀgÉ GvÀÛªÀÄ ²Pàët ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀå

¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄßMzÀV¸ÀĪÀÅzÀgÀªÀÄÆ®PÀCªÀgÀfêÀ£ÀªÀÄlÖzÀ¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ.EzÀjAzÁV

DAiÀÄÄμÀå¥ÀæªÀiÁtzÀªÀÈ¢Þ,ºÉaÑ£ÀGzÉÆåÃUÀCªÀPÁ±ÀUÀ¼À¸Àȶ֪ÀÄvÀÄÛd£ÀgÀDzÁAiÀÄ¥ÀæªÀiÁtzÀ

ºÉZÀÄÑ«PÉ,FJ¯ÁèCA±ÀUÀ¼À£ÀÄ߸Á¢ü¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

PÀ¼ÉzÀJgÀqÀÄzÀ±ÀPÀUÀ¼À°èCxÀð±Á¸ÀÛçdÕgÀÄPÉêÀ®DyðPÀ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀħzÀ®ÄªÀiÁ£ÀªÀ§AqÀªÁ¼À

ªÀÈ¢ÞAiÀÄ §UÉÎAiÀÄÆ UÀªÀÄ£À ºÀj¸ÀvÉÆqÀVzÀgÀÄ. 1990gÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è AiÀÄÄ.J£ï.r.¦ («±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ

C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ)AiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÀåAPÀªÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÁUÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ

DgÉÆÃUÀåzÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄPÀqÉUÀÆDzÀåvɤÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.EzÀjAzÁVªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄÄ

dUÀwÛ£ÁzÀåAvÀCxÀð±Á¸ÀÛçdÕgÀĪÀÄvÀÄÛ¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛçdÕgÀªÀÄ£ÀßuÉAiÀÄ£ÀÄߥÀqÉzÀÄPÉÆArvÀÄ.¥Àæ¸ÀÄÛvzÀ°èÀ

AiÀÄÄ.J£ï.r.¦ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ªÁ¶ðPÀªÁV ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄwÛzÀÄÝ DAiÀiÁ

gÁμÀÖçUÀ½UɱÉæÃtÂAiÀÄ£ÀÄߤÃqÀÄwÛzÉ.

EwÛÃZÉUɨsÁgÀvÀzÉñÀzÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄAiÉÆÃd£ÁDAiÉÆÃUÀªÀÅAiÀÄÄ.J£ï.r.¦AiÀĸÀºÀAiÉÆÃUÀzÉÆA¢UÉ

¨sÁgÀvÀzÀgÁdåUÀ¼ÀªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼ÀCAzÁdĪÀiÁrªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß

vÀAiÀiÁj¹zÉ.FªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ««zsÀ̧ ÁªÀiÁfPÀPÉëÃvÀæUÀ¼À°ègÁdåUÀ¼ÀÄ̧ Á¢ü¹zÀ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄßzÁR°¹zÀÄÝ

¤Ãw¤gÀÆ¥ÀuɪÀÄvÀÄÛPÁAiÀÄðPÀæªÀÄvÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ°èªÀÄÄRå¥ÁvÀæªÀ»¹zÉ.

PÀ£ÁðlPÀ gÁdåªÀÅ 1999 gÀ°è ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ 2006gÀ°è JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¨ÁjUÉ gÁdå ªÀiÁ£ÀªÀ

C©üªÀÈ¢ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrzÉ. PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðÀgÀzÀ AiÉÆÃd£ÁE¯ÁSÉAiÀÄÄ MAzÀÄ

ºÉeÉÓ ªÀÄÄA¢nÖzÀÄÝ ««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è f¯ÉèAiÀÄ°è vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼ÀÄ ¸Á¢ü¹zÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß CAzÁdÄ

ªÀiÁqÀ®Äf¯ÁèªÀiÁ£ÀªÀC©ªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢vÀAiÀiÁj¹ªÀÅzÀPÉ̸ÀA§A¢ü¹zÀ¥ÀæAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄßDgÀA©ü¹

¥ÀæxÀªÀĪÁVGqÀĦ,ªÉÄʸÀÆgÀÄ,«dAiÀÄ¥ÀÄgÀªÀÄvÀÄÛPÀ®§ÄgÀVf¯ÉèUÀ¼À£ÀÄßDAiÉÄ̪ÀiÁr2008gÀ°è

F ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß ©qÀÄUÀqÉUÉƽ¹vÀÄ.

£ÀAvÀgÀzÀ°ègÁdåzÀJ¯Áèf¯ÉèUÀ¼À°èªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄßvÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ§UÉÎPÀ£ÁðlPÀ

¸ÀPÁðgÀwêÀiÁð¤¹AiÉÆÃd£ÁDAiÉÆÃUÀzÀ¤zÉÃð±À£ÀzÀAvÉgÀÆ¥ÀÄgÉÃμÉUÀ¼À£ÀÄß¹zÀÞ¥Àr¹PÉÆAqÀÄ

ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖzÉ. CzÀgÀAvÉ PÉÆqÀUÀÄ

f¯ÉèAiÀÄf¯ÁèªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ°èf¯Áè¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ AiÉÆÃd£Á

WÀlPÀªÀŸÀA§A¢ü¹zÀPÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄßPÉÊUÉÆArvÀÄ.gÁdåAiÉÆÃd£ÁE¯ÁSÉAiÀÄÄ««zsÀE¯ÁSÉUÀ¼À

C¢üPÁjUÀ¼À gÁdåªÀÄlÖzÀ ¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÁ®PÁ®PÉÌ £Àqɹ ªÀgÀ¢AiÀÄ

¤jÃPÉëAiÀÄ£ÀÄߪÀÄ£ÀzÀlÄÖªÀiÁrvÀÄ.

PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄÄd£À¸ÀASÉåAiÀÄ°ègÁdåzÀ°èAiÉÄøÀtÚf¯ÉèAiÀiÁVzÀÄÝ««zsÀªÀUÀðUÀ¼Àd£ÀgÀÄE°è

£É¯É¹gÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀÄvÀÄÛ f¯ÉèAiÀÄ «²μÀÖ ¥ÁæPÀÈwPÀ ¥Àj¸ÀgÀ, ¨sËUÉÆýUÀ ¹ÜwUÀw, ««zsÀ jÃwAiÀÄ

fêÀ£À±ÉÊ°EvÁå¢PÁgÀt¢AzÀf¯ÉèAiÀĪÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄßvÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ̧ ÀªÁ°£À

PÉ®¸ÀªÁVzÉ. F CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß °Ãqï KeɤìAiÀiÁzÀ UÁæ¸ïgÀÆmïì j¸ÀZïð ªÀÄvÀÄÛ

CqÉÆéÃPÀ¹ ªÀÄƪïªÉÄAmï (UÁæªÀiï) ¸ÀA¸ÉÜAiÀĪÀgÀÄ AiÀıÀ¹éAiÀiÁV ªÀiÁrPÉÆnÖzÁÝgÉ.

¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÁÜ¥ÀPÀgÁzÀ ²æà qÁ. Dgï ¨Á®¸ÀħæºÀätåA CªÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀzÀ°è ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ

¹§âA¢ªÀUÀðzÀªÀgÀÄ®¨sÀå«gÀĪÀCAQCA±ÀUÀ¼ÀÄ,ªÀiÁ»wUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛ««zsÀE¯ÁSÉUÀ¼À¸À®ºÉ

- vi -

²æà C£ÀÄgÁUï wªÁj ¨sÁ.D.¸Éà f¯Áè¢üPÁjUÀ¼ÀĺÁUÀƪÀÄÄRå

PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ(¥Àæ¨sÁgÀ)

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

PÉÆqÀUÀÄ f¯Éè

¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄßPÀ¯ÉºÁQzÁÝgÉ.EzÉÃC®èzÉÃf¯ÉèAiÀÄ°è£ÀqÉzÀ««zsÀPÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛ¸ÀtÚ

PÉëÃvÀæCzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀªÀÄÆ®PÀf¯ÉèAiÀħUÉκÀ®ªÀŪÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄ߸ÀAUÀ滹zÁÝgÉ.UÁæªÀiï¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ

vÀAqÀªÀÅ̧ ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÁzÀ²æñÁåªÀiïJ£ï.PÀ±Àå¥ïgÀªÀgÀ£ÉÃvÀÈvÀézÀ°è,«μÀAiÀÄvÀdÕgÀ̧ À®ºȨ́ ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À

¸ÀºÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ F ¸ÀªÀÄUÀæªÁzÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉƽ¹zÁÝgÉ. F ªÀgÀ¢AiÀÄÄ f¯ÉèAiÀÄ

««zsÀ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ M¼ÉîAiÀÄ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaAiÀiÁVzÉ. F ¤nÖ£À°è

UÁæªÀiï£ÀvÀAqÀªÀ£ÀÄßCªÀgÀ¥Àj±ÀæªÀÄPÉÌC©ü£ÀA¢¸ÀÄvÉÛãÉ.

F vÀgÀºÀzÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀgÀĪÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥Àj±ÀæªÀÄ, ºÉÆuÉUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ

vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ¤uÁðAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¤nÖ£À°è f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå

AiÉÆÃd£Á¢üPÁjAiÀiÁzÀ²æÃJ.²æäªÁ¸ÀgÁªïCªÀgÀ¤gÀAvÀgÀ¥Àj±ÀæªÀĪÀÄvÀÄÛD¸ÀQÛ¬ÄAzÁVF

ªÀgÀ¢AiÀÄÄGvÀÛªÀĪÁVªÀÄÆr§A¢zÉ.CªÀjUÉ£À£ÀߺÀÈzÀAiÀÄ¥ÀƪÀðPÀªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.FªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß

vÀAiÀiÁj¸À®ÄC«gÀvÀªÁV±Àæ«Ä¹zÀ²æÃf.J£ï.°AUÀgÁdÄ,G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ,AiÉÆÃd£Á«¨sÁUÀ,

²æà PÉ. ªÉAPÀmï gÁªï, ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÁARåPÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á WÀlPÀzÀ J¯Áè

¹§âA¢ªÀUÀðzÀªÀgÀ£ÀÄßC©ü£ÀA¢¸ÀÄvÉÛãÉ.

F ªÀgÀ¢AiÀÄÄ f¯ÉèAiÀÄ ¥Àj²μÀÖ ¥ÀAUÀqÀzÀªÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ¹ÜwUÀwUÀ¼À §UÉÎ

«±ÉÃμÀªÁzÀUÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄߤÃrzÉ.ºÁUÉAiÉÄÃ,f¯ÉèAiÀİ讨sÀå«gÀĪÀPÁ«ÄðPÀgÀ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ§¼ÀPÉAiÀÄ

§UÉAiÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÉ. EzÀÄ PÉêÀ® ªÀgÀ¢AiÀiÁV G½AiÀÄzÉÃ, E°è£À ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼ÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼ÀÄC£ÀÄμÁ×£ÀPȨ́AzÁUÀªÀiÁvÀæªÀgÀ¢UÉCxÀð§gÀÄvÀÛzÉ.F¤nÖ£À°èf¯ÉèAiÀÄ

««zsÀ E¯ÁSÉUÀ¼À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, F ªÀgÀ¢AiÀÄ°è MzÀV¹gÀĪÀ ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß

UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄvÀªÀÄäAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄßvÀAiÀiÁj¸À®ÄPÉÆÃgÀÄvÁÛ,f¯ÉèAiÀÄĪÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ

¥ÀxÀzÀ°è ¸ÁUÀ®Ä £ÉgÀªÁUÀ®Ä PÉÆÃgÀÄvÉÛãÉ.

- vii -

PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ

PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®ÄºÀ®ªÀÅ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À £ÉÃgÀ ªÀÄvÀÄÛ

¥ÀgÉÆÃPÀë £ÉgÀ«®èzÉà ¸ÁzsÀåªÁUÀÄwÛgÀ°®è. CªÀgÉ®ègÀ MmÁÖgÉ ¥Àj±ÀæªÀÄzÀ ¥sÀ®ªÁVFªÀgÀ¢AiÀÄĺÉÆgÀ§A¢zÉ.

F PÁAiÀÄðzÀ°è £ÁAiÀÄPÀvÀé ªÀ»¹zÀ AiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ G¸ÀÄÛªÁj ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁATåPÀ E¯ÁSÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ

ªÀiÁ£ÀªÁ©üªÀÈ¢Þ«¨sÁUÀªÀ£ÀÄߣÁªÀŪÀA¢¸ÀÄvÉÛêÉ.ºÉZï.r.©.L(C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄߤÃV¸À®ÄªÀiÁ£ÀªÁ©üªÀÈ¢Þ)

AiÀÄAiÉÆÃd£ÉAiÀĪÀÄÆ®PÀ£ÉgÀªÀŤÃrzÀAiÀÄÆ.J£ï.r.¦-¦.¹.L¸ÀA¸ÉÜUÉzsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.

FªÀgÀ¢AiÀÄvÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°èªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀªÀÄvÀÄÛ£ÉgÀªÀŤÃrzÀ²æøÀAfêïPÀĪÀiÁgï.¨sÁ.D.¸ÉÃ,ªÀiÁf

¥ÀæzsÁ£ÀPÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ,AiÉÆÃd£É,PÁAiÀÄðPÀæªÀĸÀAAiÉÆÃd£ÉªÀÄvÀÄÛ¸ÁATåPÀE¯ÁSÉ,²æêÀÄwC¤vÀP˯ï,

¨sÁ.D.¸ÉÃ, ªÀiÁf C¥ÀgÀ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ, AiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁATåPÀ E¯ÁSÉ,

«.ªÀÄAdļÀ,¨sÁ.D.¸ÉÃ, ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ,AiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀĸÀAAiÉÆÃd£ÉªÀÄvÀÄÛ¸ÁATåPÀ

E¯ÁSÉ, ²æà gÁfêï gÀAd£ï, ¨sÁ.C.¸ÉÃ, PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ, AiÉÆÃd£É, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ

¸ÁATåPÀE¯ÁSÉ,²æÃqÁ.ºÉZï.±À²zsÀgï,¨sÁ.D.¸ÉÃ(¤),gÁdåªÀÄlÖzÀ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄEªÀjUÀzsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.

²æÃ̧ ÀħæºÀätåAPÉ.«,dAn¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ,DyðPÀªÀÄvÀÄÛ̧ ÁATåPÀ¤zÉÃð±À£Á®AiÀÄ,²æúÉZï.J¸ïC±ÉÆÃPÁ£ÀAzÀ,

¨sÁ.D.¸ÉÃ,¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ,CqÉÆéÃPÀ¹,PÉ.ºÉZï.¦.n,²æÃqÁ.f.J¸ï.UÀuÉñï¥Àæ¸Ázï,¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ,C§Äݯï

£ÀfÃgï¸Á¨ïgÁdåUÁæ«ÄÃtC©üªÀÈ¢Þ̧ ÀA¸ÉÜ,¥ÉÆæ.n.DgïZÀAzÀæ±ÉÃRgï(¤),ºÀA¦PÀ£ÀßqÀ«±Àé«zÁå®AiÀÄ,¥ÉÆæ.

J£ï.£ÁgÁAiÀÄt±Á¹Ûç(¤),£ÀUÀgÀAiÉÆÃd£É«μÀAiÀÄvÀdÕgÀÄ,DqÀ½vÀvÀgÀ¨ÉÃw¸ÀA¸ÉܪÀÄvÀÄÛEvÀgÀ¸À®ºÉUÁgÀgÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ«μÀAiÀÄvÀdÕjUɪÀAzÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄßC¦ð¸ÀÄvÉÛêÉ.

PÉÆqÀUÀÄf¯Áè¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ««zsÀE¯ÁSÉUÀ¼À£ÉgÀ«®èzÉÃFªÀgÀ¢AiÀÄĸÁzsÀåªÁUÀÄwÛgÀ°®è.¥ÀæªÀÄÄRªÁV,

FªÀgÀ¢AiÀÄvÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°èf¯Áè¸ÀASÁå¸ÀAUÀæºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ,f¯ÁèDgÉÆÃUÀåC¢üPÁjUÀ¼ÀÄ,¸ÁªÀðd¤PÀ²PÀët

E¯ÁSɪÀÄ»¼ÁªÀÄvÀÄÛªÀÄPÀ̼ÀPÀ¯ÁåtE¯ÁSÉ,¸ÀªÀiÁdPÀ¯ÁåtE¯ÁSÉ,PÀȶ,vÉÆÃlUÁjPÉ,gÉÃμÉä,ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ,

UÀtªÀÄvÀÄÛ¨sÀÆUÀ¨sÀð±Á¸ÀÛçªÀÄvÀÄÛEvÀgÀE¯ÁSÉUÀ¼ÀG¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀ¥ÁvÀæ¥ÀæªÀÄÄRªÁVzÀÄݺÀ®ªÀÅCAQCA±ÀUÀ¼À

¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ°èEªÀgÀ¸ÀºÁAiÀĪÀĺÀvÀézÁÝVzÉ.f¯ÉèAiÀÄ««zsÀE¯ÁSÉUÀ¼ÀvÁ®ÆèPÀĪÀÄlÖzÀC¢üPÁjUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛ

vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¹§âA¢UÀ½UÀÆ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄvÉÛêÉ.

¸ÀtÚ PÉëÃvÀæ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀĺÀ¸ÀÛ ¤ÃrzÀ ªÀÄgÀUÉÆÃqÀÄ, ªÁ®ÆßgÀÄ-vÁåUÀvÀÆÛgÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÁzÀ

AiÀiªÀPÀ¥Ár,aäºÀqÀÄè,CAiÀÄågÀ¸ÀĽªÀÄvÀÄÛPÀmÉÖºÁrUÀ¼ÀZÀÄ£Á¬ÄvÀ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ,¹§âA¢UÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛd£ÀjUÉ

ªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ. f¯Áè ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À°è ¸ÀQæÃAiÀĪÁV ¨sÁUÀªÀ»¹ f¯Áè, vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬Äw̧ ÀzÀ¸ÀågÀÄ,f¯ÉèAiÀÄ«μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄßCxÉÊð¹PÉƼÀÄîªÀ°ȩ̀ ÀºÀPÀj¹zÁÝgÉ.CªÀjUÉ£ÀªÀÄäzsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.

CAwªÀĪÁV, F ªÀgÀ¢AiÀÄ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è £ÀªÀÄä£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀÄvÁÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ PÉÆqÀUÀÄ

f¯Áè¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄCzsÀåPÀëgÀÄ,G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ, ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ½UɪÀA¢¸ÀÄvÉÛêÉ.

FªÀgÀ¢AiÀÄvÀAiÀiÁjPÉAiÀÄCªÀ¢üAiÀÄ°è£ÀªÀÄUɸÀA¥ÀÆtð¸ÀºÀPÁgÀªÀ¤ßvÀÛPÉÆqÀUÀÄf¯Éè¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀĪÀÄÄRå

AiÉÆÃd£Á¢üPÁjAiÀiÁzÀ²æÃJ.²æäªÁ¸ÀgÁªïªÀÄvÀÄÛAiÉÆÃd£Á«¨sÁUÀzÀCªÀgÀvÀAqÀzÀªÀjUÉ«±ÉÃμÀPÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ.

qÁ. Dgï. ¨Á®¸ÀħæºÀätåA

UÁæ¸ïgÀÆmïì j¸ÀZïð CAqï CqÉÆéÃPÀ¹ ªÀÄƪïªÉÄAmï (UÁæªÀiï)

- viii -

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ

ªÀgÀ¢ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ ¸À«Äw

²æà C£ÀÄgÁUï wªÁj ¨sÁ.D.¸Éà CzsÀåPÀëgÀÄ

f¯Áè¢üPÁjUÀ¼ÀĺÁUÀƪÀÄÄRå

PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ(¥Àæ¨sÁgÀ)

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

PÉÆqÀUÀÄ f¯Éè

²æà JA. PÀƪÀiÁðgÁªï ¨sÁ.D.¸Éà ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

PÉÆqÀUÀÄ f¯Éè

²æêÀÄw ¦.L. ²æëzÁå ¨sÁ.D.¸ÉêÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

²æà PÉ.©. CAd£À¥Àà,ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

²æà J. ²æäªÁ¸ÀgÁªï,ªÀÄÄRåAiÉÆÃd£Á¢üPÁjUÀ¼ÀÄ,

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

qÁ|| Dgï. ¨Á®¸ÀħæªÀÄtåA,UÁæ¸ïgÀÆmïì j¸ÀZïð CAqï CqÉÆéÃPÀ¹ ªÀÄƪïªÉÄAmï

ªÉÄʸÀÆgÀÄ.

²æà f.J£ï. °AUÀgÁd,AiÉÆÃd£Á CAzÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ

ªÀiË®åªÀiÁ¥À£Á¢üPÁjUÀ¼ÀÄ,(¤ªÀÈvÀÛ)

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

²æà n.Dgï. gÁdUÉÆÃ¥Á¯ïAiÉÆÃd£Á CAzÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ

ªÀiË®åªÀiÁ¥À£Á¢üPÁjUÀ¼ÀÄ

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀÄrPÉÃj.

£ÉÆÃqÀ¯ï KeɤUÁæ¸ïgÀÆmïì j¸ÀZïð CAqï CqÉÆéÃPÀ¹ ªÀÄƪïªÉÄAmï

ªÉÄʸÀÆgÀÄ.

¥Àj«r

ªÀiÁ£Àå ªÀÄÄRåªÀÄAwæUÀ¼À ¸ÀAzÉñÀ i

AiÉÆÃd£É&¸ÁATåPÀ,ªÀiÁ»wvÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÄvÀÄÛeÉÊ«PÀvÀAvÀæeÁÕ£À,«eÁÕ£ÀªÀÄvÀÄÛ

vÀAvÀæeÁÕ£À¸ÀaªÀgÀ¸ÀAzÉñÀÀ ii

f¯Áè G¸ÀÄÛªÁj ¸ÀaªÀgÀ ¸ÀAzÉñÀ iii

PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀ ¸ÀAzÉñÀ iv

¥Àæ¸ÁÛªÀ£É v

PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ vii

PÉÆqÀUÀÄf¯ÁèªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀĪÀÄvÀÄÛ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀĸÀ«Äw viii

avÀæUÀ¼À ¥ÀnÖ xiv

£ÀPÉëUÀ¼À ¥ÀnÖ xv

gÉÃSÁ avÀæUÀ¼À ¥ÀnÖ xvi

PÉÆÃμÀ×PÀUÀ¼À¥ÀnÖ xvii

¸ÀAPÉëÃ¥ÀUÀ¼ÀÄ xxi

¨sÁUÀ 1.

PÁAiÀÄðPÁj ¸ÁgÁA±À xxv

¨sÁUÀ 2.

CzsÁåAiÀÄ 1.

¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 1

1.1 ¥ÀjPÀ®à£ÉºÁUÀÆCzsÀåAiÀÄ£À«zsÁ£À 2

1.2 ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞUɸÀºÁAiÀÄPÀªÁzÀCA±ÀUÀ¼ÀÄ 3

1.3 zÀvÁÛA±À¸ÀAUÀæºÀ,gÀZÀ£ÉªÀÄvÀÄÛªÀiË°åÃPÀgÀt 4

1.4 ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼À ªÀiÁ¥À£À 5

1.5 G¥À¸ÀAºÁgÀ 6

CzsÁåAiÀÄ 2.

PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄÄ¥ÀjZÀAiÀÄ-MAzÀÄ¥ÀQë£ÉÆÃl 9

2.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 11

2.2 »£Éß¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆÜ® ¥ÁæzÉòPÀ ZÀjvÉæ 11

2.3 ¨sËUÉÆýPÀªÉÄïÉäöÊ®PÀëtUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛf¯ÉèAiÀĨsËUÉÆýPÀªÀVÃðPÀgÀt 13

2.4 ¨sÀÆ«Ä,ªÀÄtÄÚ,£ÉʸÀVðPÀ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À¤PÉëÃ¥À 14

2.5 d£À¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀëgÀvÉ 14

2.6 PÉÊUÁjPÉ 15

2.7 ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄð 17

2.8 ¥ÁæzÉòPÀDAiÀiÁªÀÄUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛ»AzÀĽ¢gÀÄ«PÉ 17

2.9 G¥À¸ÀAºÁgÀ 18

- ix -

CzsÁåAiÀÄ 3.

¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼À gÀZÀ£É 21

3.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 23

3.2 ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(ºÉZïrL) 23

3.3 °AUÀ¸ÀA§A¢üC¸ÀªÀiÁ£ÀvɸÀÆZÀåAPÀ(fLL) 24

3.4 ªÀÄPÀ̼ÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(¹rL) 24

3.5 DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉ ¸ÀÆZÀåAPÀ 24

3.6 £ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(AiÀÄÄrL) 25

3.7 ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛvÁ®ÆèPÀÄC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(¹nrL) 25

3.8 G¥À¸ÀAºÁgÀ 26

CzsÁåAiÀÄ 4.

¸ÁPÀëgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët 29

4.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 30

4.2 f¯ÉèAiÀÄ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ ¹ÜwUÀw 31

4.3 zÁR¯Áw 32

4.4 ºÁdgÁw ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄzsÀåzÀ°è ©qÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ: ±Á¯É¬ÄAzÀ ºÉÆgÀVgÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ,

±Á¯ÁzÁR¯ÁwUɸÉÃj¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ 34

4.5 ±Á¯Á ¥ÀjªÀvÀð£À ¸ÀÆZÀåAPÀ 37

4.6 «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀªÀÄPÀ̼ÀÄ 37

4.7 ²PÀëPÀgÀĪÀÄvÀÄÛ«zÁåyðUÀ¼À£ÀqÀĪÀtC£ÀÄ¥ÁvÀ 37

4.8 ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸Ë®¨sÀåªÀÄvÀÄÛCªÀÅUÀ¼ÀzÉÆgÀPÀÄ«PÉÉ 38

4.9 JAlĪÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀıÁ¯ÁªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À¸ÀÆZÀåAPÀ 39

4.10 ±Á¯Á ²PÀët ¥ÀÆtðUÉƽ¸ÀĪÀ ¥ÀæªÀiÁt 39

4.11 ¥ËæqsÀ±Á¯Á£ÀAvÀgÀzÀ²PÀët:ªÀÈwÛ¥ÀgÀ²PÀët 40

4.12 ¸ÁPÀëgÀvÁ ªÀzsÀð£ÉUÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ 41

4.13 vÀ¯Á²PÀëtªÉZÀÑzÀ«±ÉèÃμÀuÉ 41

4.14 ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄÄwÛgÀĪÀ²PÀët¸ÀA§A¢üC¸ÀªÀiÁ£ÀvÉUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛvÁvÀàAiÀÄð 42

CzsÁåAiÀÄ 5.

DgÉÆÃUÀåºÁUÀƥ˶×PÀvÉ 45

5.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 46

5.2 PÉÆqÀV£Àd£À¸ÀASÉ嫪ÀgÀuÉ 47

5.3 vÁAiÀÄA¢gÀ DgÉÆÃUÀå 52

5.4 ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀå 55

5.5 PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt 59

5.6 ¸ÁAPÁæ«ÄPÀgÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ 60

5.7 ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄðºÁUÀÆDgÉÆÃUÀåªÀiÁ£ÀªÀ¸ÀA¥À£ÀÆ䮸ˮ¨sÀå 61

- x -

5.8 ««zsÀDgÉÆÃUÀåAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀavÀæt 66

5.9 DgÉÆÃUÀåªÀ®AiÀÄzÀ°èvÀ¯ÁªÀåQÛªÉZÀÑzÀ«±ÉèÃμÀuÉ 67

5. 10 DgﹺÉZï ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À ¦ºÉZ﹪ÁgÀÄ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ 68

5.11 DgÉÆÃUÀåªÀ®AiÀÄzÀ¸ÁzsÀ£ÉªÀÄvÀÄ۸ˮ¨sÀåUÀ¼ÀPÉÆgÀvÉ 68

CzsÁåAiÀÄ 6.

ªÀgÀªÀiÁ£À §qÀvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃU À 73

6.1 ¥ÀjZÀAiÀÄ 74

6.2 f¯Éè ºÁUÀÆ vÁ®ÆèQ£À DzÁAiÀÄ 75

6.3 PÀȶ:¨É¼ÉUÀ¼À¥ÀzÀÞw,¤ÃgÁªÀjªÀÄvÀÄÛeÁ£ÀĪÁgÀÄ 78

6.4 PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ 85

6.5 §qÀvÀ£À¤ªÀÄÆð®£É 86

6.6 GzÉÆåÃUÀªÀÄvÀÄÛ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ 89

6.7 ¨Á®PÁ«ÄðPÀvÉ 92

6.8 G¥À¸ÀAºÁgÀ 93

6.9 ¸ÀtÚPÉëÃvÀæCzsÀåAiÀÄ£À:PÉÆqÀV£À°èPÁ¦ü,¨sÀƫħ¼ÀPɺÁUÀÆ

¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄUÀ¼À£ÀqÀÄ«£À¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ 97

6.10 ¸ÀtÚPÉëÃvÀæCzsÀåAiÀÄ£À:PÉÆqÀV£ÀPÁ¦üvÉÆÃlUÀ¼À°èPÁ«ÄðPÀgÀ

¸ÁªÀiÁfPÀ-DyðPÀ ¹ÜwUÀw 102

CzsÁåAiÀÄ 7.

fêÀ£ÀªÀÄlÖ 109

7.1 ¥ÀjZÀAiÀÄ 110

7.2 ªÀ¸Àw ¹ÜwUÀw 110

7.3 PÀÄlÄA§WÀlPÀUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛD¹Û«ªÀgÀ 112

7.4 ªÀ¸Àw¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ 113

7.5 PÀÄrAiÀÄĪÀ¤ÃgÀÄ 115

7.6 «zÀÄåZÀÒQÛ 116

7.7 ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀEAzsÀ£ÀºÁUÀÆDzsÀĤPÀEAzsÀ£À 116

7.8 £ÉʪÀÄð®å 117

7.9 G¥À¸ÀAºÁgÀ 119

CzsÁåAiÀÄ 8.

°AUÀ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛC©üªÀÈ¢Þ 121

8.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É - °AUÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ JA§ ¥Àj¨sÁªÀ£É 122

8.2 d£À¸ÀASÁå±Á¸ÀÛçºÁUÀÆDgÉÆÃUÀå«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ 123

8.3 ¸ÁPÀëgÀvɺÁUÀÆzÁR¯Áw«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ 124

8.4 zÀÄrªÉĸÀºÀ¨sÁVvÀé¥ÀæªÀiÁtzÀ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 125

8.5 gÁdQÃAiÀĸÀºÀ¨sÁVvÀézÀ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 126

8.6 °AUÀ DzsÁjvÀ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀƪÁðUÀæºÀUÀ¼ÀÄ 127

- xi -

8.7 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀªÉÄð£ÀzËdð£Àå:f¯ÁèªÀÄvÀÄÛvÁ®ÆèPÀĪÀÄlÖUÀ¼À°èC¥ÀgÁzsÀUÀ¼ÀªÀiÁ»w 127

8.8 ªÀÄ»¼Á UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ J¸ïºÉZïfUÀ¼À ¥ÁvÀæ 128

8.9 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¨sÀzÀævÉ, ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ºÁUÀÆ ¸ÀÄgÀPÀëvÉUÁV ¸ÀPÁðgÀzÀ G¥ÀPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ 128

8.10 G¥À¸ÀAºÁgÀ(°AUÀ¸ÀªÀiÁ£ÀvɪÀÄvÀÄÛC©üªÀÈ¢Þ) 130

8.11 ¸ÀtÚ PÉëÃvÀæ CzsÀåAiÀÄ£À: ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ-DyðPÀ ¸À±ÀQÛÃgÀtzÀ°è J¸ïºÉZïfUÀ¼À ¥ÁvÀæ 130

CzsÁåAiÀÄ 9.

¥Àj²µÀÖ eÁw ºÁUÀÆ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ¹ÜwUÀw 135

9.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 136

9.2 d£À¸ÀASÉ嫪ÀgÀ 136

9.3 ²PÀët avÀæt 137

9.4 DgÉÆÃUÀ嫪ÀgÀ 139

9.5 ªÀÈwÛªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ 141

9.6 zÀħð®UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀC©üªÀÈ¢ÞUɸÀPÁðgÀzÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ 141

9.7 G¥À¸ÀAºÁgÀ (¸ÀAPÀµÀÖPÉÌ ¹®ÄQgÀĪÀ ªÀUÀðUÀ¼À ¹ÜwUÀw) 142

9.8 ¸ÀtÚPÉëÃvÀæCzsÀåAiÀÄ£À:¸ÀAAiÀÄÄPÀÛzÀ°vÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ 143

9.9 ¸ÀtÚPÉëÃvÀæCzsÀåAiÀÄ£À:PÉÆqÀV£À¥Àj²μÀÖ¥ÀAUÀqÀzÀd£ÀgÀªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ¹ÜwUÀw 147

CzsÁåAiÀÄ 10.

DqÀ½vÀ¥Àj¥Á®£ÉªÀÄvÀÄÛªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ 155

10.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 156

10.2 ¸ÀܽÃAiÀÄ DqÀ½vÀ gÀZÀ£É 156

10.3 ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ: gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæQæAiÉÄ 157

10.4 £ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ 158

10.5 gÁdQÃAiÀÄ¥Áæw¤zsÀå 158

10.6 gÁdQÃAiÀÄ£ÁAiÀÄPÀvÀézÀªÀÄvÀÄÛC¢üPÁgÀªÀUÀðzÀ¹ÜgÀvÉ 159

10.7 ºÀtPÁ¸ÀÄ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 160

10.8 ¥ÁæxÀ«ÄPÀ¸ÁªÀðd¤PÀ¸ÉêÁ«vÀgÀuɪÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄð 162

10.9 DqÀ½vÀ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÁVE-DqÀ½vÀG¥ÀPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ 163

10.10 ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ 164

10.11 G¥À¸ÀAºÁgÀ 164

- xii -

CzsÁåAiÀÄ 11.

ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è£ÀUÀjÃPÀgÀt¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ 167

11.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 168

11.2 ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄßMzÀV¸ÀĪÀ°ègÀĪÀ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ 169

11.3 PÀÄrAiÀÄĪÀ¤ÃgÀĸÀgÀ§gÁdĪÀÄvÀÄÛ£ÉʪÀÄð®å 171

11.4 WÀ£ÀvÁåd太ÀðºÀuÉ 171

11.5 £ÀUÀgÀ¸ÀܽÃAiÀÄgÀZÀ£ÉªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ 171

11.6 £ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ 171

11.7 G¥À¸ÀAºÁgÀ 171

CzsÁåAiÀÄ 12.

ªÀÄÄA¢£À zÁj 175

12.1 ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É 176

12.2 PÉÆqÀV£À°èªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀĹÜwUÀw 176

12.3 ªÀÄÄA¢£À zÁj 179

G¥À¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀħAzsÀUÀ¼ÀÄ 181

G¥À¸À«Äw 182

C£ÀħAzsÀ 1: ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼À gÀZÀ£É 185

C£ÀħAzsÀ 2: ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼À ªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ §¼À¹zÀ CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ 196

C£ÀħAzsÀ 3:f¯ÁèªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢AiÀÄvÀAiÀiÁjPÉAiÀÄn¥ÀàtÂUÀ¼ÀÄ 202

C£ÀħAzsÀ 4: ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ CAQCA±ÀUÀ¼À ®¨sÀåvÉ, UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆgÀvÉUÀ¼ÀÄ 203

C£ÀħAzsÀ 5: ªÀiÁ»w ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¯ÉèÃRUÀ¼ÀÄ 204

C£ÀħAzsÀ 6:¸À¨sÉUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛPÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À«ªÀgÀ 206

C£ÀħAzsÀ 7:PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞªÀgÀ¢AiÀįÉÃRPÀgÀÄ 209

- xiii -

- xiv -

avÀæUÀ¼À ¥ÀnÖ

avÀæ1.aPÀÌ«ÃgÀgÁeÉÃAzÀægÁd£À£Á®ÄÌ£ÁqÀÄCgÀªÀÄ£É 11

avÀæ2.aPÀÌ«ÃgÀgÁeÉÃAzÀæªÀÄvÀÄÛEvÀgÀºÁ¯ÉÃjªÀA±À¸ÀÜgÀUÀzÀÄÝUÉ 12

avÀæ3.¦üïïتÀiÁ±Àð¯ïPÁAiÀÄð¥ÀàªÀÄvÀÄÛeÉ£ÀgÀ¯ïwªÀÄäAiÀÄå 13

avÀæ4.PÉÆqÀªÀgÀ¸ÀA¥ÀæzÁ¬ÄPÀL£ïªÀÄ£É 13

avÀæ 5. vÀrAiÀÄAqÀªÉÆÃ¼ï ¥ÀªÀðvÀ 14

avÀæ 6. C¨Éâ d®¥ÁvÀ 14

avÀæ 7. PÉÆqÀV£À ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ vÉÆqÀÄUÉUÀ¼À°è AiÀÄĪÀPÀgÀÄ 15

avÀæ8.£ÁUÀgÀºÉƼÉgÁ¶ÖçÃAiÀÄGzÁå£ÀªÀ£À 16

avÀæ 9. vÀ®PÁªÉÃj, PÁªÉÃj £À¢AiÀÄ GUÀªÀĸÁÜ£À 17

avÀæ 10. zÀĨÁgÉ D£É PÁåA¥ï 18

avÀæ11.f¯ÉèAiÀÄQjAiÀÄ¥ÁæxÀ«ÄPÀ±Á¯ÉAiÉÆAzÀgÀ°èªÀÄzsÁåºÀßzÀ©¹Hl 33

avÀæ12.±Á¯ÉAiÀÄ£ÀAvÀgÀªÀÄ£ÉUɺÉÆgÀl«zÁåyðUÀ¼ÀÄ 36

avÀæ 13. f¯ÉèAiÀÄ ªÉÆgÁfð zÉøÁ¬Ä ªÀ¸Àw ¸À»vÀ ±Á¯ÉAiÀÄ PÉÆoÀr 38

avÀæ14.f¯ÉèAiÀÄMAzÀĺÀ¼ÉAiÀĸÀPÁðj¥ÁæxÀ«ÄPÀ±Á¯É 39

avÀæ 15. PÀÆUïð E£À¹ÖlÆåmï D¥sï mÉPÁß®f, f¯ÉèAiÀÄ ªÉÆzÀ® vÁAwæPÀ PÁ¯ÉÃdÄ 40

avÀæ16.f¯ÉèAiÀĸÀPÁðj¥ÁæxÀ«ÄPÀ±Á¯ÉAiÀÄ°èPÀA¥ÀÆålgï²PÀët 41

avÀæ17.1952gÀ°è»A¢£ÀPÉÆqÀUÀÄgÁdåzÀ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°èPÀlÖ¯ÁzÀ¥ÁæxÀ«ÄPÀDgÉÆÃUÀåPÉÃAzÀæ 48

avÀæ18.f¯ÉèAiÀÄ¥ÁæxÀ«ÄPÀDgÉÆÃUÀåPÉÃAzÀæªÉÇAzÀgÀ°èaQvÉì¥ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀªÀÄ»¼É 52

avÀæ19.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ¥ÁæxÀ«ÄPÀDgÉÆÃUÀåPÉÃAzÀæzÀ°èaQvÉìUÁV§A¢gÀĪÀ¸ÁªÀðd¤PÀgÀÄ 54

avÀæ20.eÉãÀÄPÀÄgÀħºÁrUɨsÉÃn¤ÃqÀÄwÛgÀĪÀK.J£ï.JªÀiï 55

avÀæ21.ªÀÄPÀ̽UÉ©°ØAUï¨ÁèPïDlªÀ£ÀÄߺÉýPÉÆqÀÄwÛgÀĪÀCAUÀ£ÀªÁrPÁAiÀÄðPÀvÉð 56

avÀæ22.ºÉZï.L.«Kqïì§UÉÎCjªÀÅPÁAiÀÄðPÀæªÀÄ 60

avÀæ23.EwÛÃaUÉPÀlÖ¯ÁzÀUÁæ«ÄÃt¥ÁæxÀ«ÄPÀDgÉÆÃUÀåPÉÃAzÀæ 61

avÀæ 24. ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèQ£À°ègÀĪÀ ¸ÀAZÁj DgÉÆÃUÀå WÀlPÀ 61

avÀæ25.PÉÆqÀUÀÄf¯ÁèD¸ÀàvÉæAiÀÄM¼ÀgÉÆÃVUÀ¼ÀªÁqïð£ÀzÀȱÀå 65

avÀæ26.f¯ÉèAiÀÄ°è¨sÀvÀÛzÀPÀȶ 78

avÀæ 27. ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèQ£À ºÁgÀAV d¯Á±ÀAiÀÄ 79

avÀæ 28. ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèQ£À aQèºÉÆ¼É d¯Á±ÀAiÀÄ 80

avÀæ29.PÀmÁ«UɧA¢gÀĪÀPÁ¦üºÀtÄÚ 81

avÀæ30.f¯ÉèAiÀĨsÀvÀÛzÀPÀȶAiÀÄ°èAiÀiÁAwæÃPÀgÀtzÀGzÁºÀgÀuÉ 81

avÀæ31.f¯ÉèAiÀÄPÁ¦üvÉÆÃlzÀ°èPÁ¼ÀĪÉÄt¹£À§½îUÀ¼ÀÄ 82

avÀæ32.¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ½UÉ«vÀj¸À®Ä¹zÀÞªÁVgÀĪÀPÀÈvÀPÀeÉãÀÄUÀÆqÀÄUÀ¼ÀÄ 83

avÀæ33.¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉAiÀÄPÀÆrUÉUÁæªÀÄzÀPÀ£ÁðlPÀºÁ®ÄGvÁàzÀ£ÁMPÀÆÌlzÀ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁWÀlPÀ 84

avÀæ34.SÁ¸ÀVPÉgÉAiÀÄÄAzÀgÀ°è«ÄãÀÄPÀȶ 84

avÀæ35.PÉÆqÀªÀgÀ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ£ÀÈvÀå 85

avÀæ 36. ªÀÄrPÉÃjAiÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀ ¥ÀæªÁ¹ vÁt - gÁeÁ ¹Ãmï 86

avÀæ 37. ªÀÄrPÉÃjAiÀÄ NAPÁgÉñÀégÀ zÉêÀ¸ÁÜ£À 86

avÀæ38.ªÀÄrPÉÃjAiÀĺÉÆÃA¸ÉÖÃMAzÀgÀavÀæ 86

- xv -

avÀæ39.gÀ¸ÉÛAiÀÄJgÀqÀƧ¢AiÀÄ°ègÀĪÀPÉÆqÀV£ÀPÁ¦üvÉÆÃlzÀMAzÀÄ£ÉÆÃl 97

avÀæ40.PÁ¦üvÉÆÃlzÉƼÀVgÀĪÀºÉÆÃA¸ÉÖà 99

avÀæ41.K®QÌVqÀ 101

avÀæ42.PÁ¦üAiÀÄ£ÀÄßMtV¸ÀĪÀQæAiÉÄAiÀÄ°è¤gÀvÀgÁVgÀĪÀPÁ«ÄðPÀgÀÄ 102

avÀæ43.PÉÆqÀV£ÀPÁ¦üvÉÆÃlzÀ°ègÀĪÀ‘¯ÉÊ£ïªÀÄ£ÉUÀ¼ÀÄ’ 103

avÀæ44.PÁ¦üAiÀÄPÀmÁ«£À°èvÉÆqÀVgÀĪÀPÁ«ÄðPÀªÀÄ»¼É 104

avÀæ 45. ªÀÄrPÉÃj vÁ®ÆèQ£À ºÉÆzÀÄÝgÀÄ UÁæªÀÄzÀ ªÀ¸ÀwAiÉÆÃd£É 112

avÀæ46.«gÁd¥ÉÃmÉvÁ®ÆèQ£À¤lÆÖj£À°è¤ÃgÀĸÀgÀ§gÁf£ÀªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄð 116

avÀæ47.PÁ¦ü«AUÀqÀ£ÉAiÀÄ°èvÉÆqÀVgÀĪÀªÀÄ»¼ÁPÁ«ÄðPÀgÀÄ 125

avÀæ48.CAUÀ£ÀªÁrUÀ½UɸÀgÀ§gÁeÁUÀĪÀ¥Ë¶×PÀDºÁgÀzÀGvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è

vÉÆqÀV¹PÉÆArgÀĪÀ J¸ï.ºÉZï.f 128

avÀæ 49. ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ f¯ÉèAiÀÄ ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀªÉÇAzÀgÀ ¸À¨sÉ 130

avÀæ 50. CrPÉ ºÁ¼ÉUÀ½AzÀ vÀmÉÖ vÀAiÀiÁjPÁ WÀlPÀªÀ£ÀÄß £ÀqÉɸÀÄwÛgÀĪÀ J¸ï.ºÉZï.f ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ 132

avÀæ51.«gÁd¥ÉÃmÉvÁ®ÆèQ£ÀD±ÀæªÀıÁ¯ÉAiÀÄ«zÁåyðUÀ¼ÀÄ 136

avÀæ 52. f¯ÉèAiÀÄ ªÉÆgÁfð zÉøÁ¬Ä ªÀ¸Àw ±Á¯ÉAiÉÆAzÀgÀ £ÉÆÃl 138

avÀæ 53. ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèQ£À PÀıÁ®£ÀUÀgÀzÀ°ègÀĪÀ ªÉÄnæPï ¥ÀƪÀð ¨Á®QAiÀÄgÀ ºÁ¸ÉÖ¯ï 139

avÀæ54.f¯ÉèAiÀÄ¥Àj²μÀÖ¥ÀAUÀqÀzÀºÀ½îAiÉÆAzÀgÀ°èMzÀV¸À¯ÁVgÀĪÀªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ 141

avÀæ 55. ªÁ®ÆßgÀÄ-vÁåUÀvÀÆÛgÀÄ UÁæªÀÄzÀ°è PÉëÃvÀæ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¨sÁUÀªÁV PÀÄlÄA§ ¥Àæ±ÁߪÀ½AiÀÄ

ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÀ¯ÉºÁPÀÄwÛgÀĪÀ avÀæ 145

avÀæ56.CgÀtåGvÀà£ÀßUÀ¼À£ÁßzsÀj¹zÀ(UÉqÉØUÉt¸ÀÄUÀ¼ÀÄ)fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄzÀGzÁºÀgÀuÉ 147

avÀæ 57. JgÀªÀ PÀÄlÄA§ªÉÇAzÀgÀ £ÉÆÃl 148

avÀæ 58. eÉãÀÄ PÀÄgÀħ PÀÄlÄA§ 148

avÀæ59.PÀÄrAiÀħÄqÀPÀnÖ£ÀMAzÀÄPÀÄlÄA§ 149

avÀæ60.eÉãÀÄPÀÄgÀħgÀºÁrAiÀÄ°ègÀĪÀMAzÀÄPÀZÁѪÀÄ£É 150

avÀæ61.²±ÀÄ«£ÉÆA¢UÉeÉãÀÄPÀÄgÀħÀPÀÄlÄA§ 150

avÀæ62.PÀÄrAiÀħÄqÀPÀnÖ£ÀK®QÌAiÀÄ£ÀÄߨɼÉAiÀÄĪÀ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ¥ÀzÀÞw 151

avÀæ 63. ªÀÄrPÉÃj PÉÆÃmÉ: f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀPÁðj PÀbÉÃjUÀ¼À ¸ÀAQÃtð 156

avÀæ64.«gÁd¥ÉÃmÉvÁ®ÆèQ£ÀªÀiÁ¯ÁÝgÉUÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀĪÀÄ»¼ÁUÁæªÀĸÀ¨sÉ 158

avÀæ65.ªÀÄrPÉÃj£ÀUÀgÀ¥ÀæzÉñÀUÀ½UɤÃgÀĸÀgÀ§gÁdĪÀiÁqÀĪÀPÀÆlĺÉƼÉZÉPïqÁåA 170

avÀæ 66. ªÀÄrPÉÃj £ÀUÀgÀ WÀ£ÀvÁådå ¸ÀA¸ÀÌgÀt WÀlPÀ 170

£ÀPÉëUÀ¼À ¥ÀnÖ

£ÀPÉë 1. PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ £ÀPÉë 10

£ÀPÉë 2. ¸ÀévÀAvÀæ-¥ÀƪÀðzÀ°è PÉÆqÀUÀÄ gÁdå (gÁdåUÀ¼À ¥ÀÄ£Àgï¸ÀAWÀl£Á PÁAiÉÄÝUÉ ªÀÄÄAZÉ, 1956) 12

£ÀPÉë3.PÉÆqÀV£ÀªÀiÁ£ÀªÁ©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼ÀÄ 22

£ÀPÉë4.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀĪÀÄPÀ̼ÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(¹rL) 58

£ÀPÉë5.f¯ÉèAiÀÄDgÉÆÃUÀå¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀPÉë 63

£ÀPÉë 6. PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉ ¸ÀÆZÀåAPÀ 95

£ÀPÉë7.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀĸÀAAiÀÄÄPÀÛvÁ®ÆèPÀÄC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ 96

£ÀPÉë 8. PÉÆqÀV£À °AUÀ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ ¸ÀÆZÀåAPÀ 129

- xvi -

gÉÃSÁ avÀæUÀ¼À ¥ÀnÖ

gÉÃSÁavÀæ1.ºÉZïrL£À°èvÁ®ÆèPÀUÀ¼À¹ÜwUÀw 24

gÉÃSÁavÀæ2.J¥sï.J¸ï.L£À°èvÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À¹ÜwUÀw 25

gÉÃSÁavÀæ3.¹nrL£À°èvÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À¹ÜwUÀw 26

gÉÃSÁavÀæ4.C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ««zsÀ¸ÀÆaUÀ¼À°èvÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À¹ÜwUÀw 26

gÉÃSÁ avÀæ 5. PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÁPÀëgÀvÁ ¥ÀæªÀiÁt 31

gÉÃSÁavÀæ6.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°è±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄßvÉÆgÉzÀªÀgÀ¥ÀæªÀiÁtgÀqÁg﫱ÉèÃμÀuÉ 36

gÉÃSÁavÀæ7.²PÀëPÀ-«zÁåyðC£ÀÄ¥ÁvÀ 38

gÉÃSÁavÀæ8.PÉÆqÀV£À±Á¯ÉUÀ¼ÀªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 39

gÉÃSÁavÀæ9.PÉÆqÀV£Àd£À¸ÀASÉå¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 49

gÉÃSÁavÀæ10.PÉÆqÀUÀĺÁUÀÆPÀ£ÁðlPÀzÀªÀAiÀĹì£À¦gÀ«ÄqïUÀ¼ÀÄ2001 49

gÉÃSÁavÀæ11.PÉÆqÀUÀĺÁUÀÆPÀ£ÁðlPÀzÀªÀAiÀĹì£À¦gÀ«ÄqïUÀ¼ÀÄ-2011 49

gÉÃSÁavÀæ12.d£ÀASÉå°AUÀC£ÀÄ¥ÁvÀzÀ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 50

gÉÃSÁ avÀæ 13. 0-6 ªÀµÀð ªÀAiÀĹì£À ªÀÄPÀ̼À d£À¸ÀASÉå ¥ÀæªÀiÁt 50

gÉÃSÁavÀæ14.2005ºÁUÀÆ2011gÀ°è¥Ë¶×PÀvÉPÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À¥ÀæªÀiÁt 54

gÉÃSÁavÀæ15.PÉÆqÀV£À°èvÁAiÀÄA¢gÀªÀÄgÀtUÀ½UɸÀA§A¢ü¹zÀ¥ÀæªÀÈwÛ 55

gÉÃSÁ avÀæ 16. PÉÆqÀV£À°è vÁAiÀÄA¢gÀ ªÀÄgÀtzÀ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ 2010-12 55

gÉÃSÁ avÀæ 17. PÉÆqÀV£À°è 2011gÀ°è ²±ÀÄ ªÀÄgÀtPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ 56

gÉÃSÁ avÀæ 18. PÉÆqÀV£À°è 2011-12gÀ°è GAmÁVgÀĪÀ ²±ÀĪÀÄgÀtUÀ¼À ¸ÀªÀiÁfPÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ 56

gÉÃSÁavÀæ19.««zsÀd£ÀUÀtwªÀμÀðUÀ¼À°èqÀ§Æèöå¹r¥Ë¶×PÀvÉPÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À

¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«ªÀÄPÀ̼À¥ÀæªÀiÁt 59

gÉÃSÁavÀæ20.PÉÆqÀV£À°èºÉZïL«KqïìªÀÄvÀÄÛPÀëAiÀÄgÉÆÃUÀUÀ¼À¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ. 61

gÉÃSÁavÀæ21.UÁæ«ÄÃt¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è¦ºÉZï¹UÀ¼ÀĺÁUÀƸÀ¨ï¸ÉAlgïUÀ¼À

CAzÁdÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ ºÉÆðPÉ 62

gÉÃSÁavÀæ22.PÉÆqÀV£À°è¥ÀæwwAUÀ¼ÀÄzÁR¯ÁUÀĪÀ¸ÀgÁ¸ÀjM¼ÀgÉÆÃVUÀ¼À¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 65

gÉÃSÁavÀæ23.2012-13gÀ°è¸ÀPÁðj¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°èDVgÀĪÀºÉjUÉUÀ¼À«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 66

gÉÃSÁavÀæ24.2011-12gÀ°èvÁ®ÆèPÀĪÁgÀÄDgÉÆÃUÀåªÉZÀÑ 67

gÉÃSÁavÀæ25.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄf.n.r.¦gÀZÀ£ÉAiÀÄgÀqÁg﫱ÉèÃμÀuÉ(2008) 76

gÉÃSÁ avÀæ 26. 2009-10gÀ°è PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°è ªÀ®AiÀĪÁgÀÄ fr¦ gÀZÀ£É 76

gÉÃSÁavÀæ27.GzÉÆåÃUÀSÁvÀjAiÉÆÃd£ÉAiÀÄvÁ®ÆèPÀĪÁgÀĸÀÈf¹zÀGzÉÆåÃUÀ¢£ÀUÀ¼ÀÄ(2011-12) 89

gÉÃSÁavÀæ28.¨sÁgÀvÀzÀ°èPÁ¦üAiÀĨsÀÆ¥ÀæzÉñÀªÀÄvÀÄÛE¼ÀĪÀj 98

gÉÃSÁavÀæ29.CAvÀgÀ-gÁ¶ÖÃAiÀĪÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°èPÁ¦üAiÀĨɯÉAiÀÄ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 98

gÉÃSÁ avÀæ 30. PÉÆqÀUÀÄ ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è 2011gÀ°è ªÀÄ£ÉUÀ¼À ¥Àj¹Üw 110

gÉÃSÁavÀæ31.f¯ÉèAiÀÄ°è£ÀUÀgÀUÀȺÀ¤ªÉñÀ£ÀUÀ¼ÀºÀAaPÉ 115

gÉÃSÁavÀæ32.d£À¸ÀASÉåºÁUÀƪÀÄPÀ̼À°AUÀC£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼À¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 123

gÉÃSÁavÀæ33.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀĦDgïLUÀ¼À°èªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ¥Áæw¤zsÀå 126

gÉÃSÁavÀæ34.PÉÆqÀV£À°èªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ«gÀÄzÀÞzÀC¥ÀgÁzsÀUÀ¼ÀÄ 127

gÉÃSÁavÀæ35.ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ«gÀÄzÀÞzÁR¯ÁVgÀĪÀC¥ÀgÁzsÀUÀ¼À¥ÀæPÀgÀt 128

gÉÃSÁavÀæ36.PÉÆqÀÄUÀÄf¯ÉèAiÀĪÀÄgÀtUÀ¼À¸ÁªÀiÁfPÀªÀUÀðªÁgÀÄ¥ÀævÉåÃPÀ«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 140

gÉÃSÁavÀæ37.²±ÀĪÀÄgÀtUÀ¼À¸ÁªÀiÁfPÀªÀUÀðªÁgÀÄ¥ÀævÉåÃPÀ«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 140

gÉÃSÁ avÀæ 38. PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÀAiÀiÁvï DAiÀĪÀåAiÀÄ ºÀAaPÉUÀ¼ÀÄ 160

gÉÃSÁ avÀæ 39. PÉÆqÀUÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À DAiÀĪÀåAiÀÄzÀÀ ªÀ®AiÀĪÁgÀÄ gÀZÀ£É 160

gÉÃSÁavÀæ40.UÁæ.¥ÀA.ºÀtPÁ¸ÀÄ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 161

- xvii -

PÉÆõÀ×PÀUÀ¼À ¥ÀnÖ

PÉÆÃμÀ×PÀ1.PÉÆqÀV£ÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆaUÀ¼ÀMmÁÖgÉvÁ®ÆèPÀıÉæÃAiÀiÁAPÀUÀ¼ÀÄ xvi

PÉÆÃμÀ×PÀ2.2001jAzÀ2011gÀ£ÀqÀĪÉPÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄd£À¸ÀASÉåªÉʲμÀÖöåvÉUÀ¼ÀÄ. 15

PÉÆÃμÀ×PÀ3.PÉÆqÀUÀÄvÁ®ÆèQ£ÀªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼ÀÄ 23

PÉÆÃμÀ×PÀ4.PÉÆqÀUÀÄvÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À°AUÀ¸ÀA§A¢üC¸ÀªÀiÁ£ÀvɸÀÆZÀåAPÀ 24

PÉÆÃμÀ×PÀ5.PÉÆqÀV£ÀvÁ®ÆèPÀÄUÀ½UɪÀÄPÀ̼ÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ 24

PÉÆÃμÀ×PÀ6.PÉÆqÀUÀÄvÁ®ÆèPÀÄUÀ½UÉDºÁgÀ¨sÀzÀævɸÀÆZÀåAPÀ 25

PÉÆÃμÀ×PÀ7.PÉÆqÀUÀÄvÁ®ÆèPÀÄUÀ½UÉ£ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ 25

PÉÆÃμÀ×PÀ8.PÉÆqÀUÀÄvÁ®ÆèPÀÄUÀ½UɸÀAAiÀÄÄPÀÛvÁ®ÆèPÀÄC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ 26

PÉÆÃμÀ×PÀ9.PÉÆqÀV£À°èC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆaUÀ¼ÀMmÁÖgÉvÁ®ÆèPÀıÉæÃAiÀiÁAPÀUÀ¼ÀÄ 26

PÉÆÃμÀ×PÀ10.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄvÁ®ÆPÀĪÁgÀĸÁPÀëgÀvÉAiÀÄ¥ÀæªÀiÁt 31

PÉÆÃμÀ×PÀ11.UÁæ«ÄÃtªÀÄvÀÄÛ£ÀUÀgÀUÀ¼À¸ÁPÀëgÀvÉ¥ÀæªÀiÁt 32

PÉÆÃμÀ×PÀ12.f¯ÉèAiÀĪÀμÀðªÁgÀÄzÁR¯Áw-1jAzÀ5£ÉÃvÀgÀUÀw 33

PÉÆÃμÀ×PÀ13.d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄßDzsÀj¹zÀAvÉMlÄÖzÁR¯Áw 33

PÉÆÃμÀ×PÀ14.MlÄÖ¤ªÀé¼ÀzÁR¯Áw¥ÀæªÀiÁt 34

PÉÆÃμÀ×PÀ15.±Á¯É¬ÄAzÀºÉÆgÀUÀĽzÀªÀÄPÀ̼À¥ÀæªÀiÁt 35

PÉÆÃμÀ×PÀ16.¥ÁæxÀ«ÄPÀºÀAvÀzÀ°èªÀÄPÀ̼ÀG½AiÀÄÄ«PÉzÀgÀ 35

PÉÆÃμÀ×PÀ17.2011-12£ÉøÁ°£À°è±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄßvÉÆgÉzÀªÀgÀzÀgÀ 36

PÉÆÃμÀ×PÀ18.2011-12£ÉøÁ°£À°è±Á¯É¬ÄAzÀºÉÆgÀVgÀĪÀªÀÄPÀ̼À£ÀÄß±Á¯ÁzsÁgÉUɸÉÃj¹zÀ«ªÀgÀ 36

PÉÆÃμÀ×PÀ19.2007jAzÀ2011-12£ÉøÁ°£À°è5£ÉÃvÀgÀUÀw¬ÄAzÀ6£ÉÃvÀgÀUÀwUɪÀÄPÀ̼ÀZÀ®£É 37

PÉÆÃμÀ×PÀ20.¸ÀªÀð²PÀëtC©üAiÀiÁ£ÀzÀªÀÄÆ®PÀ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼ÁzÀ«PÀ®ZÉÃvÀ£ÀªÀÄPÀ̼À«ªÀgÀ 37

PÉÆÃμÀ×PÀ21.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀıÁ¯ÁªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄðzÀ«ªÀgÀ 38

PÉÆÃμÀ×PÀ22.f¯ÉèAiÀÄd£ÀªÀ¸Àw¥ÀæzÉñÀªÀÄvÀÄÛ¥ÁæxÀ«ÄPÀ±Á¯ÉUÀ¼À®¨sÀåvÉ 39

PÉÆÃμÀ×PÀ23.f¯ÉèAiÀIJPÀët¥ÀÆtðUÉƽ¸ÀĪÀ¥ÀæªÀiÁtªÀÄvÀÄÛvÉÃUÀðqÉzÀgÀUÀ¼À«ªÀgÀ 39

PÉÆÃμÀ×PÀ24.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄG£ÀßvÀ²PÀët¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ 40

PÉÆÃμÀ×PÀ25.f¯ÉèAiÀÄvÀ¯Á²PÀëtzÀªÉZÀÑ(2011) 41

PÉÆÃμÀ×PÀ26.PÉÆqÀV£À°èDgÉÆÃUÀåzÀ¥Àj¹Üw 47

PÉÆÃμÀ×PÀ27.PÉÆqÀV£À°èd£À¸ÀASÉåAiÀÄ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛzÀ±ÀPÀªÁgÀÄ¥ÀæUÀw¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ 48

PÉÆÃμÀ×PÀ28.2011gÀ°èJ¸ï¹ºÁUÀÆJ¸ïnUÀ¼Àd£À¸ÀASÉå¥ÀæªÀiÁtzÀºÉÆðPÉ 48

PÉÆÃμÀ×PÀ29.d£À¸ÀASÉå¸ÁAzÀævÉUÀ¼ÀºÉÆðPÉ 48

PÉÆÃμÀ×PÀ30.PÉ®¸À¤ªÀð»¸ÀĪÀUÀÄA¦£Àd£À¸ÀASÉå¥ÀæªÀiÁtzÀºÉÆðPÉ 50

PÉÆÃμÀ×PÀ31.nJ¥sïDgï,¹©DgïºÁUÀƹ©Dgï£ÀqÀĪɺÉÆðPÉ 51

PÉÆÃμÀ×PÀ32.²±ÀĪÀÄgÀt¥ÀæªÀiÁtzÀvÀÄ®£É 51

PÉÆÃμÀ×PÀ33.vÁAiÀÄA¢gÀDgÉÆÃUÀåzÀDAiÀÄݸÀÆZÀPÀUÀ¼ÀºÉÆðPÉ 52

PÉÆÃμÀ×PÀ34.2011gÀ°èPÉÆqÀV£À°è¸ÁA¹ÜPÀºÉjUÉUÀ¼ÀÄ 53

PÉÆÃμÀ×PÀ35.PÉÆqÀV£À°èJJ£ï¹«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 53

PÉÆÃμÀ×PÀ36.PÉÆqÀV£À°èvÁAiÀÄA¢gÀªÀÄgÀt¥ÀæªÀiÁt-2011 54

PÉÆÃμÀ×PÀ37.PÉÆqÀV£À²±ÀĺÁUÀƪÀÄPÀ̼ÀªÀÄgÀt¥ÀæªÀiÁt-2011 56

- xviii -

PÉÆÃμÀ×PÀ38.¸ÀA¥ÀÆtð®¹PÁ¥ÀæªÀiÁtzÀºÉÆðPÉ 57

PÉÆÃμÀ×PÀ39.PÉÆqÀV£À°è2011gÀ°èvÁ®ÆèPÀĪÁgÀÄ®¹PÁ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ 57

PÉÆÃμÀ×PÀ40.ªÀÄPÀ̼À°è¥Ë¶×PÀvÉAiÀĹÜwUÀw 59

PÉÆÃμÀ×PÀ41.PÀÄlÄA§AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄߧ¼À¸ÀÄwÛgÀĪÀCºÀðzÀA¥ÀwUÀ¼À¥ÀæªÀiÁtzÀºÉÆðPÉ 59

PÉÆÃμÀ×PÀ42.2011gÀ°èPÀÄlÄA§AiÉÆÃd£ÉAiÀÄAiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆMAzÀÄ«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß

§¼À¸ÀÄwÛgÀĪÀ CºÀð zÀA¥ÀwUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁt 60

PÉÆÃμÀ×PÀ43.PÉÆqÀV£À°èUÀÄgÀÄw¹gÀĪÀ¥ÀæªÀÄÄRSÁ¬Ä¯ÉUÀ½gÀĪÀgÉÆÃVUÀ¼À¸ÀASÉå,2011 60

PÉÆÃμÀ×PÀ44.2011gÀ°èUÀÄgÀÄw¸À¯ÁVgÀĪÀ¸ÁAPÁæ«ÄPÀgÉÆÃUÀUÀ½AzÀ§¼À®ÄwÛgÀĪÀgÉÆÃVUÀ¼À«ªÀgÀ 61

PÉÆÃμÀ×PÀ45.PÉÆqÀV£À¸ÀPÁðjDgÉÆÃUÀåªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄð 62

PÉÆÃμÀ×PÀ46.¦ºÉZï¹UÀ¼ÀĺÁUÀÆG¥ÀPÉÃAzÀæUÀ¼Àd£À¸ÀASÉåªÁå¦Û 62

PÉÆÃμÀ×PÀ47.PÉÆqÀV£ÀDgÉÆÃUÀåªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄðzÀ¹ÜwUÀw 64

PÉÆÃμÀ×PÀ48.DgÉÆÃUÀåºÁUÀÆPÀÄlÄA§PÀ¯ÁåtE¯ÁSÉAiÀİ讨sÀå«gÀĪÀ

ºÀÄzÉÝUÀ¼À«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ(¢:05-2013gÀAvÉ) 64

PÉÆÃμÀ×PÀ49.2011gÀ°èPÉÆqÀV£À°è¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄDgÉÆÃUÀå¸ÀA§A¢üvÀªÀiÁ»w 66

PÉÆÃμÀ×PÀ50.PÉÆqÀV£À°èeÉJ¸ïªÉʺÁUÀƪÀÄr®ÄQmïUÀ¼À¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 67

PÉÆÃμÀ×PÀ51.2011gÀ°èDgÉÆÃUÀåzÀvÀ¯ÁªÀåQvÀªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ 67

PÉÆÃμÀ×PÀ52.DgﹺÉZï¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À¦ºÉZ﹪ÁgÀÄ«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 70

PÉÆÃμÀ×PÀ53.DyðPÀªÀ®AiÀĪÁgÀĨɼÀªÀtÂUÉAiÀÄ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 75

PÉÆÃμÀ×PÀ54.vÁ®ÆPÀĪÁgÀÄDyðPÀªÀ®AiÀÄUÀ¼À¨É¼ÀªÀtÂUÉ 75

PÉÆÃμÀ×PÀ55.¥ÁæxÀ«ÄPÀªÀ®ÄAiÀÄzÀ««zsÀPÉëÃvÀæUÀ¼À¨É¼ÀªÀtÂUÉ 77

PÉÆÃμÀ×PÀ56.2010-11gÀ°PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°è¨sÀÆ«ÄAiÀħ¼ÀPÉ«zsÁ£À(ºÉPÉÖÃgÀÄUÀ¼À°è) 79

PÉÆÃμÀ×PÀ57.PÉÆqÀV£À°èªÀļɥÀæªÀiÁtªÀÄvÀÄÛªÀļÉAiÀÄ¢£ÀUÀ¼ÀÄ(«Ä.«ÄÃUÀ¼À°è) 80

PÉÆÃμÀ×PÀ58.2011gÀ°èPÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°èPÀȶ¨sÀÆ»qÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ(¸ÀASÉåUÀ¼À°è) 81

PÉÆÃμÀ×PÀ59.PÉÆqÀV£À¥ÀæªÀÄÄRvÉÆÃlUÁjPɨɼÉUÀ¼ÀÄ(2011-12)ºÉPÉÖÃgïUÀ¼À°è. 82

PÉÆÃμÀ×PÀ60.2011-12gÀ°èPÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄeÉãÀĸÁPÀuÉ«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 83

PÉÆÃμÀ×PÀ61.vÁ®ÆèPÀĪÁgÀÄeÁ£ÀĪÁgÀÄ«ªÀgÀ(2011-12) 83

PÉÆÃμÀ×PÀ62.PÉÆqÀV£À¥ÀæªÁ¹ÃDPÀμÀðuÉUÀ¼ÀÄ 86

PÉÆÃμÀ×PÀ63.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ£ÁåAiÀĨɯÉCAUÀrUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛ¥ÀrvÀgÀaÃn¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ. 87

PÉÆÃμÀ×PÀ64.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀĨsÀÆ»qÀĪÀ½zÁgÀgÀºÀAaPÉ 88

PÉÆÃμÀ×PÀ65.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°èPÀȶªÉÃvÀ£À«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 88

PÉÆÃμÀ×PÀ66.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄGzÉÆåÃUÀSÁvÀjAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ¥ÀQë£ÉÆÃl(2011-12) 89

PÉÆÃμÀ×PÀ67.1991,2001ºÁUÀÆ2011gÀ°è(%)zÀÄrªÉÄAiÀÄ°è¸ÀºÀ¨sÁVvÀézÀ¥ÀæªÀiÁt 90

PÉÆÃμÀ×PÀ68.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°è°AUÀªÁgÀÄzÀÄrªÉÄAiÀĸÀºÀ¨sÁVvÀézÀ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ 91

PÉÆÃμÀ×PÀ69.zÀÄrªÉĸÀºÀ¨sÁVvÀé¥ÀæªÀiÁtMlÄÖºÁUÀÆC¯ÁàªÀ¢üPÁ«ÄðPÀgÀÄ(%) 91

PÉÆÃμÀ×PÀ70.2011-12gÀ°èf¯ÉèAiÀĪÀÄÄRåºÁUÀÆC¯ÁàªÀ¢üPÁ«ÄðPÀgÀMlÄÖPÁ«ÄðPÀgÀ¸ÀASÉå(%) 92

PÉÆÃμÀ×PÀ71.2011gÀ°èªÀÄÄRåºÁUÀÆC¯ÁàªÀ¢üPÁ«ÄðPÀgÀ«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ(CAQUÀ¼À°è) 92

PÉÆÃμÀ×PÀ72.PÉÆqÀUÀÄf®èAiÀÄPÁ¦ü¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀ,E¼ÀĪÀjªÀÄvÀÄÛ¸ÀgÁ¸Àj¸ÀȶֹzÀGzÉÆåÃUÀ¢£ÀUÀ¼ÀÄ 98

PÉÆÃμÀ×PÀ73.PÉÆqÀUÀÄf®èAiÀÄPÁ¦ü¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀ,E¼ÀĪÀjªÀÄvÀÄÛ¸ÀgÁ¸Àj¸ÀȶֹzÀGzÉÆåÃUÀ¢£ÀUÀ¼ÀÄ 102

PÉÆÃμÀ×PÀ74.PÉÆqÀV£À°èªÀÄ£ÉgÀ»vÀºÁUÀƤªÉñÀ£ÀgÀ»vÀPÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ 111

- xix -

PÉÆÃμÀ×PÀ75.f¯ÉèAiÀÄ¥ÀPÁ̪À¸ÀwUÀ¼À¹ÜwUÀw 111

PÉÆÃμÀ×PÀ76.ªÀÄ£ÉUÀ¼À¹ÜwUÀw¸ÁªÀiÁfPÀªÀUÀðªÁgÀÄ 111

PÉÆÃμÀ×PÀ77.PÀÄlÄA§WÀlPÀUÀ¼À D¹Û ¹ÜwUÀw 112

PÉÆÃμÀ×PÀ78.2000-01jAzÀ2011-12gÀ£ÀqÀĪɫ«zsÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼Àr¤«Äð¹zÀ

ªÀÄ£ÉUÀ¼À WÀlPÀ zÀgÀUÀ¼ÀÄ 113

PÉÆÃμÀ×PÀ79.2011-12gÀ£ÀqÀĪɫ«zsÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼Àr¤«Äð¹gÀĪÀªÀÄ£ÉUÀ¼À¸ÀAavÀ¸ÀASÉå 113

PÉÆÃμÀ×PÀ80.£ÀUÀgÀªÀ¸ÀwAiÉÆÃd£ÉUÀ¼Àr¤«Äð¹gÀĪÀªÀÄ£ÉUÀ¼ÀÄ 114

PÉÆÃμÀ×PÀ81.2010-11ªÀÄvÀÄÛ2011-12gÀ°èUÁæ«ÄÃtªÀ¸ÀwAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 114

PÉÆÃμÀ×PÀ82.UÁæ«ÄÃtUÀȺÀ¤ªÉñÀ£ÀUÀ¼ÀvÁ®ÆèPÀĪÁgÀĺÀAaPÉ 115

PÉÆÃμÀ×PÀ83.ª2011gÀ°èf¯ÉèAiÀÄ°èPÀÄrAiÀÄĪÀ¤Ãj£ÀªÀÄÆ® 115

PÉÆÃμÀ×PÀ84.PÉÆqÀV£À°è«zÀÄå¢ÃPÀgÀtzÀ¹ÜwUÀw 116

PÉÆÃμÀ×PÀ85.2011gÀ°èf¯ÉèAiÀÄ°èCqÀÄUÉEAzsÀ£ÀzÀ«zsÀ 116

PÉÆÃμÀ×PÀ86.2001&2011gÀ°è±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼À®¨sÀåvÉ 117

PÉÆÃμÀ×PÀ87.f¯ÉèAiÀİ褪ÀÄð®UÁæªÀÄ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀ¥ÀqÉ¢gÀĪÀUÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À¸ÀASÉå 119

PÉÆÃμÀ×PÀ88.PÉÆqÀV£Àf.LL¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ 122

PÉÆÃμÀ×PÀ89.gÁdåzÀ°èPÉÆqÀV£ÀfrL±ÉæÃAiÀiÁAPÀ 123

PÉÆÃμÀ×PÀ90.PÉÆqÀV£À°èvÁAiÀÄA¢gÀDgÉÆÃUÀåzÀ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ 124

PÉÆÃμÀ×PÀ91.PÉÆqÀUÀĺÁUÀÆPÀ£ÁðlPÀzÀ°è¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ 124

PÉÆÃμÀ×PÀ92.2011gÀ°è,PÉÆqÀV£À°èvÁ®ÆèPÀĪÁgÀĸÁPÀëgÀvÉ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ 124

PÉÆÃμÀ×PÀ93.2011gÀ°èPÉÆqÀV£À°è¥ÁæxÀ«ÄPÀªÀÄlÖzÀ¤ªÀé¼ÀzÁR¯Áw¥ÀæªÀiÁt 125

PÉÆÃμÀ×PÀ94.PÉÆqÀV£À°è2011gÀ°èG£ÀßvÀ²PÀëtzÀzÁR¯Áw 125

PÉÆÃμÀ×PÀ95.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°è°AUÀªÁgÀÄzÀÄrªÉÄAiÀĸÀºÀ¨sÁVvÀézÀ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ 126

PÉÆÃμÀ×PÀ96.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°è¥ÀÄgÀÄμÀºÁUÀƪÀÄ»¼ÁzÀÄrªÉÄUÁgÀgÀPÀȶªÉÃvÀ£À«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 126

PÉÆÃμÀ×PÀ97.J¸ïºÉZïfUÀ¼À«ªÀgÀuÉ 131

PÉÆÃμÀ×PÀ98.PÉÆqÀV£À°èJ¸ï¹ºÁUÀÆJ¸ïnd£À¸ÀASÉå 136

PÉÆÃμÀ×PÀ99.PÉÆqÀV£À°è2011-12gÀ°èJ¸ï¹ºÁUÀÆJ¸ïn«zÁåyðUÀ¼À

zsÁgÀt(ªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀÄÄ«PÉ)¥ÀæªÀiÁt 137

PÉÆÃμÀ×PÀ100.¸ÀPÁðj¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°èJ¸ï¹ºÁUÀÆJ¸ïn«zÁåyðUÀ¼ÀzÁR¯Áw¥ÀæªÀiÁt 137

PÉÆÃμÀ×PÀ101.2012-13gÀ°èPÉÆqÀV£À°è±Á¯É¬ÄAzÀºÉÆgÀUÀĽ¢gÀĪÀªÀÄPÀ̼ÀÄ 138

PÉÆÃμÀ×PÀ102.2011-12gÀ°èJ¸ï¹UÀ¼ÀĺÁUÀÆJ¸ïnUÀ½UÁV¸ÀPÁðjªÉÄnæPï¥ÀƪÀðºÁ¸ÉÖ¯ïUÀ¼ÀÄ 139

PÉÆÃμÀ×PÀ103.¸ÀAAiÀÄÄPÀÛzÀ°vÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ¯ÉPÁÌZÁgÀ 146

PÉÆÃμÀ×PÀ104.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀĦDgïLgÀZÀ£ÉUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛZÀÄ£Á¬ÄvÀ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ 157

PÉÆÃμÀ×PÀ105.ªÀVÃðPÀgÀt«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 158

PÉÆÃμÀ×PÀ106.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄAiÀÄÄJ¯ï©UÀ¼ÀÄ 158

PÉÆÃμÀ×PÀ107.2011gÀ°è¸ÉêɸÀ°è¸ÀÄwÛzÀݸÀzÀ¸ÀågÀªÁ¸ÀÛªÀzÀvÁÛA±À 159

PÉÆÃμÀ×PÀ108.ºÀtPÁ¹£ÀªÀμÀðzÀ°èFºÀÄzÉÝUÀ¼À°èzÀݪÀåQÛUÀ¼À¸ÀASÉå 159

PÉÆÃμÀ×PÀ109.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄJAfJ£ïDgïEfJAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ¥ÀæUÀwAiÀÄEvÀgÉ¥ÀæªÀÄÄR¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ 162

PÉÆÃμÀ×PÀ110.«¸ÁÛgÀªÁV¥ÀjUÀt¸À®àqÀĪÀ«μÀAiÀÄUÀ¼À¥ÉÊQDgÉÆÃUÀå,²PÀëtªÀÄvÀÄÛfêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ 162

- xx -

PÉÆÃμÀ×PÀ111.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ°è¸ÀPÁðgÀzÀªÀw¬ÄAzÀ««zsÀE¯ÁSÉUÀ¼À°è

C£ÀÄμÁ×£ÀUÉƽ¹gÀĪÀE-ªÀiÁzÀjUÀ¼À«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ 163

PÉÆÃμÀ×PÀ112.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄAiÀÄĪÀªÀÄAqÀ½UÀ¼ÀÄ(2011) 164

PÉÆÃμÀ×PÀ113.PÉÆqÀV£À£ÀUÀgÀ¸ÀܽÃAiÀÄgÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ 168

PÉÆÃμÀ×PÀ114.2011gÀ°è£ÀUÀgÀ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°èªÀ¸Àw¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ 169

PÉÆÃμÀ×PÀ115.2011gÀ°è£ÀUÀgÀ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°èCUÀvÀå¸ÉêÉUÀ¼ÀĪÀÄvÀÄÛ¸ÀÄgÀQëvÀ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ 169

PÉÆÃμÀ×PÀ116.2011gÀ°è£ÀUÀgÀ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è¤ÃgÀĸÀgÀ§gÁdĪÀÄvÀÄÛZÀgÀArªÁå¦Û 170

PÉÆÃμÀ×PÀ117.PÉÆqÀV£À¥ÀlÖtUÀ¼ÀWÀ£ÀvÁådåzÀ«ªÀgÀ 170

PÉÆÃμÀ×PÀ118.2011gÀ°èºÀtPÁ¸ÀĪÀiÁ»w 171

PÉÆÃμÀ×PÀ119.2011gÀ°è£ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ 171

PÉÆÃμÀ×PÀ120.PÉÆqÀV£À°èC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀMmÁÖgÉvÁ®ÆèPÀıÉæÃAiÀiÁAPÀUÀ¼ÀÄ 176

- xxi -

¸ÀAPÉëÃ¥ÀUÀ¼ÀÄ

JLrJ¸ï(Kqïì) CPÉéöÊgïØEªÀÄÆå¤nr¦ü¶AiÀĤì¹AqÉÆæêÀiï

JJ£ï¹ ¥Àæ¸ÀªÀ¥ÀƪÀð ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¸ÉêÉ

J.J£ï.JA Auxilliary Nurse and Midwife (QjAiÀÄ ªÀÄ»¼Á DgÉÆÃUÀå ¸ÀºÁAiÀÄQ)

J¦J¯ï §qÀvÀ£À gÉÃSÉVAvÀ ªÉÄîàlÖªÀgÀÄ

JDgïJ¸ï PÀȶ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÁPÉÃAzÀæ

JDgïJ¸ï DgÉÆÃUÀågÀPÁë¸À«Äw

JJ¸ïºÉZïJ(D±Á) CQæÃqÉÃmÉqï¸ÉÆöAiÀįïºÉ¯ïÛDQÖ«¸ïÖ

DAiÀÄÄμï DAiÀÄĪÉÃðzÀAiÀÄÄ£Á¤¹zÀÞªÀÄvÀÄÛºÉÆëÄAiÉÆÃ¥Àw

©¹JA »AzÀĽzÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ C®à¸ÀASÁåvÀgÀÄ

©¦J¯ï §qÀvÀ£À gÉÃSÉVAvÀ PɼÀ¥ÀlÖªÀgÀÄ

©¦M ªÁå¥ÁgÀ¥ÀæQæAiÉĺÉÆgÀUÀÄwÛUÉ

¹JfDgï ¸ÀAavÀªÁ¶ðPÀ¸ÀAAiÀÄÄPÀۨɼÀªÀtÂUÉzÀgÀ

¹©Dgï ¸ÀAavÀ d£À£À ¥ÀæªÀiÁt

¹rrL ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛzÀ°vÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ

¹rL ªÀÄPÀ̼ÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ

¹rDgï ¸ÀAavÀ ªÀÄgÀt ¥ÀæªÀiÁt

¹EM ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀC¢üPÁj

¹EJ¸ï¹ ZÁªÀÄÄAqÉñÀéj«zÀÄåvï¸ÀgÀ§gÁdĤUÀªÀÄ

¹ºÉZï¹ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ

¹JA¹ £ÀUÀgÀ ¥Á°PÉ

¹JADgï ªÀÄPÀ̼À ªÀÄgÀt zÀgÀ

¹¦M ªÀÄÄRåAiÉÆÃd£ÁC¢üPÁj

¹J¸ïM PÉÃAzÀæ¸ÁATåPÀ¸ÀA¸ÉÜ

¹nrL ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛvÁ®ÆèPÀÄC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ

rr¦ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ GvÀà£Àß

rr¦L G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀĸÁªÀðd¤PÀ²PÀëtE¯ÁSÉ

rºÉZï f¯Áè D¸ÀàvÉæ

rºÉZïM f¯ÁèDgÉÆÃUÀåC¢üPÁj

rLJ¸ï¹ f¯Áè±ÉÊPÀëtÂPÀªÀiÁ»wªÀåªÀ¸ÉÜ

rJ¯ïºÉZïJ¸ï f¯ÁèªÀÄlÖzÀPÀÄlÄA§¸À«ÄÃPÉë

rJ¸ï G¥À PÁAiÀÄðzÀ²ð

rJ¸ïM f¯Áè¸ÁATåPÀC¢üPÁj

J¥sïDgïJ CgÀtå ºÀPÀÄÌUÀ¼À PÁAiÉÄÝ

J¥sïDgïAiÀÄÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀgÀªÁ£ÉWÀlPÀ

J¥sïJ¸ïL DºÁgÀ¨sÀzÀævɸÀÆZÀåAPÀ

frr¦ MlÄÖf¯ÉèAiÀĸÀܽÃAiÀÄGvÀà£Àß

frL °AUÀC¸ÀªÀiÁ£ÀvɸÀÆZÀåAPÀ

- xxii -

fr¦ MlÄÖDAvÀjPÀGvÀà£Àß

fEJA °AUÀ ¸À§°ÃPÀgÀt C¼ÀvÉ

fEDgï MlÄÖzÁR¯Áw¥ÀæªÀiÁt

fLL °AUÀC¸ÀªÀiÁ£ÀvɸÀÆZÀåAPÀ

fML ¨sÁgÀvÀ¸ÀPÁðgÀ

fMPÉ PÀ£ÁðlPÀ¸ÀPÁðgÀ

f¦ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï

fnr¦ MlÄÖvÁ®ÆèPÀÄDAvÀjPÀGvÀà£Àß

ºÉZïrr ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞE¯ÁSÉ

ºÉZïrL ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ

ºÉZïJ¥sïqÀ§Æèöå DgÉÆÃUÀåªÀÄvÀÄÛPÀÄlÄA§PÀ¯Áåt

ºÉZïL«ºÀÆåªÀÄ£ï EªÀÄÆå£ÉÆÃr¦ü¶AiÀĤìªÉÊgÀ¸ï

ºÉZïJALJ¸ï DgÉÆÃUÀåªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£ÁªÀiÁ»wªÀåªÀ¸ÉÜ

ºÉZï¦J¸ï »jAiÀÄ¥ÁæxÀ«ÄPÀ±Á¯É

ºÉZïDgï ªÀiÁ£ÀªÀ¸ÀA¥À£ÀÆä®

LJªÉÊ EA¢gÁDªÁ¸ïAiÉÆÃd£É

L¹M CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄPÁ¦ü¸ÀA¸ÉÜ

LfJ£ïqÀ§Æèöå¦J¸ï EA¢gÁUÁA¢ügÁ¶ÖçÃAiÀÄ«zsÀªÁ¦AZÀtÂAiÉÆÃd£É

LJADgï ²±ÀĪÀÄgÀtzÀgÀ

Lnr¦ ¸ÀªÀÄUÀæVjd£ÀC©üªÀÈ¢ÞAiÉÆÃd£É

eÉJ¸ïªÉÊ d£À¤¸ÀÄgÀPÁëAiÉÆÃd£É

PÉJAJ¥sï PÀ£ÁðlPÀºÁ®ÄGvÁàzÀ£ÁMPÀÆÌl

PɦM eÁÕ£À¥ÀæQæAiÉĺÉÆgÀUÀÄwÛUÉ

J¯ï¦¹r °Ãlgïì ¥Àgï PÀ¦l ¥Àgï qÉÃ

J¯ï¦f °Qéqï ¥ÉmÉÆæðAiÀÄA UÁæ¸ï

J¯ï¦J¸ï QjAiÀÄ¥ÁæxÀ«ÄPÀ±Á¯É

JA¹ºÉZï vÁAiÀÄA¢gÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀå

JA¹nJ¸ï vÁAiÀÄA¢gÀªÀÄvÀÄÛªÀÄPÀ̼À¤UÁªÀåªÀ¸ÉÜ

JArf ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀC©üªÀÈ¢ÞUÀÄj

JAfJ£ïDgïEfJ ªÀĺÁvÀäUÁA¢ügÁ¶ÖçÃAiÀÄUÁæ«ÄÃtGzÉÆåÃUÀSÁvÀjAiÉÆÃd£É

JALJ¸ï ªÀiÁ»w¤ªÀðºÀuÁªÀåªÀ¸ÉÜ

JAJADgï vÁAiÀÄA¢gÀ ªÀÄgÀt ¥ÀæªÀiÁt

J£ïJ©JDgïr PÀȶªÀÄvÀÄÛUÁæ«ÄÃtC©üªÀÈ¢ÞgÁ¶ÖçÃAiÀĨÁåAPÀÄ

J£ï©J ¤ªÀÄð®̈ sÁgÀvÀC©üAiÀiÁ£À

J£ïrr¦ ¤ªÀé¼Àf¯ÉèAiÀĸÀܽÃAiÀÄGvÀà£Àß

J£ïEDg浪Àé¼À zÁR¯Áw¥ÀæªÀiÁt

J£ïfM ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÁ¸ÀA¸ÉÜ

J£ïf¦ ¤ªÀÄð®UÁæªÀÄ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀ

J£ïDgïºÉZïJA gÁ¶ÖçÃAiÀÄUÁæ«ÄÃtDgÉÆÃUÀåC©üAiÀiÁ£À

- xxiii -

J£ïJ¸ïJ¸ïM gÁ¶ÖçÃAiÀĪÀiÁzÀj¸À«ÄÃPÉë¸ÀA¸ÉÜ

¦J ¥Àæ¸ÀÆw DgÉÊPÉ

¦ºÉZï¹ ¥ÁæxÀ«ÄPÀDgÉÆÃUÀåPÉÃAzÀæ

¦J¯ïr© ¥ÁæxÀ«ÄPÀ¨sÀÆC©üªÀÈ¢Þ¨ÁåAPÀÄ

¦J£ï¹ ²±ÀÄUÀ½UÉ ºÉjUÉ £ÀAvÀgÀzÀ DgÉÊPÉ

¦DgïL ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï¸ÀA¸ÉÜ

¦AiÀÄĹ ¥ÀzÀ«¥ÀƪÀð²PÀët

DgﹺÉZï ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀå

Dgïr¦Dgï UÁæ«ÄÃtC©üªÀÈ¢ÞªÀÄvÀÄÛ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï

DgïfºÉZï¹J¯ï gÁfêïUÁA¢üªÀ¸Àw¤UÀªÀĤAiÀÄ«ÄvÀ

DgïJAJ¸ïJ gÁ¶ÖçÃAiÀĪÀiÁzsÀå«ÄPÀ²PÀëtC©üAiÀiÁ£À

J¸ï¹ ¥Àj²µÀÖ eÁw

J¸ï¹ G¥À-PÉÃAzÀæ

J¸ïºÉZï f ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄ

J¸ïJ¸ïJ ¸ÀªÀð²PÀëtC©üAiÀiÁ£À

J¸ïJ¸ïJ¯ï¹ ¸ÉPÉAqÀj¸ÀÆ̯ï°Ã«AUï¸Ànð¦üPÉÃmï

J¸ïn ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ

n© PÀëAiÀÄ

nr¦ vÁ®ÆèPÀÄ DAvÀjPÀ GvÀà£Àß

nJ¥sïDgï MlÄÖ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ¥ÀæªÀiÁt

nfJ MlÄÖ¨sËUÉÆýPÀ«¹ÛÃtð

nJZï vÁ®ÆèPÀÄ D¸ÀàvÉæ

vÁ.¥ÀA vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï

AiÀÄÄrL £ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ

AiÀÄÄJ¯ï© £ÀUÀgÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜ

AiÀÄÄJ£ï ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ gÁµÀÖç

AiÀÄÄJ£ïr¦ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛgÁμÀÖçUÀ¼ÀC©üªÀÈ¢Þ¤¢ü

«ºÉZïJ¸ïJ£ï¹ UÁæªÀÄDgÉÆÃUÀå,£ÉʪÀÄð®åªÀÄvÀÄۥ˶×PÀvɸÀ«Äw

«qÀ§ÆèöåJ¸ï¹ UÁæªÀĤÃgÀĪÀÄvÀÄÛ£ÉʪÀÄð®å¸À«Äw

qÀ§Æèöå¹r ªÀÄPÀ̼ÀC©üªÀÈ¢ÞE¯ÁSÉ

f.¥ÀA f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï

- xiii -- xxiv -

¨sÁUÀ 1

PÁAiÀÄðPÁj ¸ÁgÁA±À

- xxv -

- xxvi -

ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞzÀȶ×PÉÆãÀªÀÅ,D¥ÀæzÉñÀzÀ£ÁUÀjÃPÀjUÉ

¢ÃWÀðºÁUÀÆDgÉÆÃUÀåPÀgÀ,UËgÀªÀAiÀÄÄvÀfêÀ£À£ÀqɸÀ®Ä,

dUÀvÀÄÛMzÀV¸ÀĪÀCªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄßCxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®ÄºÁUÀÆ

§¼À¹PÉƼÀî®Ä, ²PÀëtªÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ UËgÀªÀAiÀÄÄvÀ

fêÀ£À£ÀqɸÀ®ÄCUÀvÀå«gÀĪÀ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄߥÀqÉAiÀÄĪÀ

CºÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀ½¸À®Ä CUÀvÀå«gÀĪÀ, ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ªÀÄvÀÄÛ

¤uÁðAiÀÄPÀ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À¥ÀæªÉÄÃAiÀĪÀ£ÀÄßDzsÀj¹zÉ.EzÀÄ,

C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄDAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄßD¼ÀªÁVCxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä

CzÀgÀ ¤dªÁzÀ ¸ÀAQÃtð ¸Àé¨sÁªÀªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä

zÁjAiÀiÁVzÉ. F ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß FUÀ PÉêÀ® ²PÀët,

DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼À

¹ÜwUÀwAiÀÄ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ «±Éèö¸À®Ä

§¼À¸ÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ, ºÉƸÀ ¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀ

ªÀÄÆ®PÀ, CAvÀgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀ, FVgÀĪÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À

ªÀiÁ¥Á£ÁA±À ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðgÀ ºÁUÀÆ £ÁUÀjÃPÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ

ªÀÄzsÀå¹ÜPÉUÀ¼À¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀĺÁUÀÆ«zsÁ£ÀUÀ¼ÀC£ÀÄμÁ×£ÀªÀ£ÀÄß

§zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀAvÀºÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄß

ºÉZÁÑV¸À®Ä§¼À¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

f¯Áè ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è

ªÀÄvÀÄÛ CzÀQÌAvÀ PɼÀªÀÄlÖzÀ°è ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ £ÉÊd

¹ÜwUÀwUÀ¼À£ÀÄßMzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.EzÀÄ̧ ÀPÁðgÀzÀ¤ÃwUÀ¼ÀĺÁUÀÆ

AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄμÁ×£ÀUÉƽ¸À®Ä

f¯ÉèUÀ¼À DAiÉÄÌ ºÁUÀÆ CzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀ°è

¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.FªÀgÀ¢UÀ¼ÀªÀÄÆ®PÀªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ

¹ÜwUÀw ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ««zsÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ

¸ÀªÀÄUÀæ avÀætªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzɪÀÄvÀÄÛ EzÀjAzÁV,f¯Áè

ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀQÌAvÀ PɼÀV£À ªÀÄlÖzÀ°è «¸ÁÛgÀªÁzÀ

«±ÉèÃμÀuɺÁUÀƪÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß«±Éèö¸ÀĪÀMlÄÖ

K¼ÀÄ ¸ÀÆaUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F ¸ÀÆaUÀ¼ÀÄ

¤ÃwºÁUÀÆC£ÀÄμÁ×£ÀUÀ¼À°è§zÀ¯ÁªÀuɧUÉθÀ®ºÉAiÀÄ£ÀÄß

¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.F¸ÀÆaUÀ¼ÀÄFjÃw¬ÄªÉ:ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ

¸ÀÆZÀåAPÀ(ºÉZïrL),°AUÀC¸ÀªÀiÁ£ÀvɸÀÆZÀåAPÀ(fLL),

ªÀÄPÀ̼ÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(¹rL),DºÁgÀ¨sÀzÀævɸÀÆZÀåAPÀ

(J¥sïJ¸ïL),£ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(AiÀÄÄrL),¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ

zÀ°vÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÀåAPÀ (¹rrL) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ

vÁ®ÆèPÀÄC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆZÀåAPÀ(¹nrL).

f¯Áè ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä

««zsÀ KeɤìUÀ¼À ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé«zÉ. gÁdåªÀÄlÖzÀ°è AiÉÆÃd£É,

PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁATåPÀ E¯ÁSÉAiÀÄ

ªÀiÁ£ÀªÀC©üªÀÈ¢Þ«¨sÁUÀªÀÅ,̧ ÀÆaUÀ¼ÀªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ

ºÁUÀÆ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀ°è £ÉgÀªÁ¬ÄvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä MmÁÖgÉ £ÁAiÀÄPÀvÀéªÀ£ÀÄß

MzÀV¹vÀÄ.vÀAqÀPÉÌ«μÀAiÀÄvÀdÕgÀĺÁUÀƸÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀPÀgÀÄ

¨ÉA§®MzÀV¹zÀgÀÄ.C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀĺÁUÀÆ

zÀvÁÛA±ÀzÀ ¤§AzsÀ£É ºÁUÀÆ ¹AzsÀÄvÀé dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß

««zsÀf¯ÉèUÀ¼Àf¯Áè¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UɪÀ»¸À¯ÁVvÀÄÛ.eÉÆvÉUÉ

¸ÀtÚ PÉëÃvÀæ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À zÀvÁÛA±À ¸ÀAUÀæºÀPÀÆÌ ¸ÀºÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß

MzÀV¹vÀÄ. zÀvÁÛA±À ¸ÀAUÀæºÀ, ««zsÀ ¸ÀÆaUÀ¼À ¯ÉPÁÌZÁgÀ,

«±ÉèÃμÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ §gÉAiÀÄÄ«PÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ

¥Àæwf¯ÉèAiÀÄ°èMAzÀÄ°ÃqïKeɤìUÉ (¸ÁªÀiÁfPÀ«eÁÕ£À

CzsÀåAiÀÄ£À PÉëÃvÀæzÀ°è vÉÆqÀV¹PÉÆArgÀĪÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ºÁUÀÆ

¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ) dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ.

F°ÃqïKeɤìUÀ¼ÀÄ,DAiÀiÁf¯ÉèAiÀÄ«±ÉÃμÀUÀÄtUÀ¼À£ÀÄß

«±Éèö¸ÀĪÀ¸ÀtÚ¥ÀæzÉñÀCzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À£ÀÆ߸ÀºÀ£ÀqɹzÀªÀÅ.

ªÉÄïɫªÀj¹zÀAvÉK¼ÀÄ̧ ÀÆaUÀ¼ÀgÀZÀ£ÉAiÀÄzÀvÁÛA±À««zsÀ

ªÀÄÆ®UÀ½AzÀPÉÆæÃrüÃPÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.F»AzÉZÀað¹zÀAvÉ,

¸ÀÆaUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÀ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ

F CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ; C) ªÀiÁ£ÀªÀ

C©üªÀÈ¢ÞAiÀĪÀÄÆgÀÄ¥ÀæzsÁ£ÀDAiÀiÁªÀÄUÀ½UȨ́ ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ

£É®ªÀÄlÖzÀ ªÁ¸ÀÛªÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀĪÀÅzÀÄ; §) J¯Áè

f¯ÉèUÀ¼À°èAiÀÄÆ«±Áé¸À¤ÃAiÀĪÁV®¨sÀå«gÀ¨ÉÃPÀĺÁUÀÆ;PÀ)

CªÀÅUÀ¼À ¸Àé¨sÁªÀ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è «±ÉèÃμÀuÁvÀäPÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ CAvÀgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ.

¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀAUÀ滹zÀ zÀvÁÛA±ÀªÀ£ÀÄß

¸ÀªÀiÁ£ÀªÁV2011£ÉêÀμÀðPÉ̤UÀ¢ü¥Àr¸À¯ÁVvÀÄÛ.

“PÀÆUïð” JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄ®àqÀĪÀ PÉÆqÀUÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ

Cwà ¸ÀtÚ f¯ÉèAiÀiÁVzÉ. EzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥À²ÑªÀÄ WÀlÖUÀ¼À

£ÀqÀĪÉ, £ÉÊIÄvÀå PÀ£ÁðlPÀ ¨sÁUÀzÀ°ègÀĪÀ, £ÉʸÀVðPÀªÁV

¸ÀÄAzÀgÀªÁVgÀĪÀAvÀºÀ, UÀÄqÀØUÁqÀÄUÀ½AzÀ PÀÆrgÀĪÀ

f¯ÉèAiÀiÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀzÀ Cwà ¸ÀÄAzÀgÀªÁzÀ

VjzsÁªÀÄUÀ¼À ¥ÉÊQ MAzÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¹PÉÆArzÉ. PÉÆqÀUÀÄ,

£ÉʸÀVðPÀªÁV ¸ÀÄAzÀgÀªÁzÀ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ

¨sÁUÀ - 1

PÁAiÀÄðPÁj ¸ÁgÁA±À

- xxvii -

f¯ÉèAiÀiÁVzÉ.f¯Éè,PÁ¦ü,PÁ¼ÀĪÉÄt¸ÀĺÁUÀÆK®QÌAiÀÄAvÀºÀ

CvÀåªÀÄÆ®å ªÁtÂdå ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ

¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.F¥ÀæPÁgÀ, f¯Éè UÁæ«ÄÃt PÀȶ

DzsÁjvÀ DyðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄzÀ

DzÁAiÀÄUÀ½AzÀ ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÉ.

PÉÆqÀUÀÄ F ªÀÄÄAZÉ, ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ªÀÄÄRåªÀÄAwæ ºÁUÀÆ

±Á¸ÀPÁAUÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ ¥ÀævÉåÃPÀ gÁdåªÁVvÀÄÛ. 1956gÀ°è

PÀ£ÁðlPÀzÉÆA¢UÉ «°Ã£ÀªÁ¬ÄvÀÄ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÉÆqÀUÀÄ,

ªÉÄʸÀÆgÀÄ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÁ PÉëÃvÀæzÀ ¨sÁUÀªÁVzÀÄÝ, f¯Éè ªÀÄrPÉÃj,

¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ ºÁUÀÆ «gÁd¥ÉÃmÉ JA§ ªÀÄÆgÀÄ

vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À£ÀÄߺÉÆA¢zÉ.PÉÆqÀUÀÄMlÄÖ16ºÉÆç½UÀ¼ÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ 98 UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½AzÀ PÀÆrzÉ. d£ÀgÀÄ

ªÁ¸À«®è¢gÀĪÀAvÀºÀ LzÀÄ UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ, MlÄÖ

296 PÀAzÁAiÀÄ UÁæªÀÄUÀ½ªÉ. f¯ÉèAiÀÄ°è C£ÉÃPÀ ¨ÉlÖUÀ½zÀÄÝ,

vÀrAiÀÄAqÀªÉÆüï (¸ÀªÀÄÄzÀæ ªÀÄlÖ¢AzÀ 1750«ÄÃlgïUÀ¼À

JvÀÛgÀ)ªÀÄvÀÄÛ¥ÀÄμÀàVj(¸ÀªÀÄÄzÀæªÀÄlÖ¢AzÀ1715«ÄÃlgïUÀ¼À

JvÀÛgÀ) Cwà JvÀÛgÀzÀ ¨ÉlÖUÀ¼ÁVzÀÄÝ, f¯ÉèAiÀÄ PɼÀªÀÄlÖzÀ ¨sÀÆ

¥ÀæzÉñÀ,¸ÀªÀÄÄzÀæªÀÄlÖ¢AzÀ900«ÄÃlgïUÀ¼ÀJvÀÛgÀzÀ°èzÉ.

PÉÆqÀUÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ Cwà PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢gÀĪÀ

f¯ÉèAiÀiÁVzÀÄÝ,PÀ¼ÉzÀzÀ±ÀPÀzÀ°èIÄuÁvÀäPÀ(CAzÀgÉ-0.26%)

d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß PÀArgÀĪÀ aPÀ̪ÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ

f¯ÉèAiÀÄ £ÀAvÀgÀ, gÁdåzÀ Cwà PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå ¨É¼ÀªÀtÂUÉ

¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ (1.09%). gÁdåzÀ ºÉÆðPÉAiÀÄ°è,

f¯ÉèAiÀÄ zÀ±ÀPÀªÁgÀÄ d£À¸ÀASÉå ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ¥ÀæªÀiÁt ¸ÀvÀvÀªÁV

PÀrªÉĬÄzÉ.2011gÀ°ègÁdåzÀMlÄÖd£À¸ÀASÉåAiÀÄPÉÆqÀV£À

d£À¸ÀASÉåPÉÆqÀÄUÉ,0.91%gÀ¶ÖzÉ.

«±ÉÃμÀªÁVPÁ¦üvÉÆÃlUÁjPɬÄAzÁV,PÉÆqÀV£ÀDyðPÀvÉ

¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀ®AiÀĪÀ£ÀÄß DzsÀj¹zÉ. PÉÆqÀUÀÄ, zÉñÀzÀ MlÄÖ

PÁ¦üGvÁà£ÀzÉAiÀÄ¥ÉÊQ1/3gÀμÀÄÖGvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢zÉ

ªÀÄvÀÄÛ¨sÁgÀvÀzÀMlÄÖPÁ¦üGvÁࢸÀĪÀ¥ÀæzÉñÀªÁå¦ÛAiÀÄ

¥ÉÊQ25%¥ÀæzÉñÀªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢zÉ.PÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ

ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÀĪÀ fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À

DAiÉÄÌ JAzÀgÉ, ‘¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ’. PÉÆqÀUÀÄ, ¨sÁgÀwÃAiÀÄ

¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ PÉëÃvÀæzÀ°è vÀ£ÀßzÉà DzÀ bÁ¥À£ÀÄß ªÀÄÆr¹zÉ.

f¯Éè, £ÉʸÀVðPÀ ¸ËAzÀAiÀÄð ºÁUÀÆ PÉÆqÀªÀgÀ «±ÉÃμÀ

DwxÀåPÁÌV dUÀwÛ£ÁzÀåAvÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß UÀ½¹zÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ,

zsÁ«ÄðPÀ¥ÀæªÁ¹ÃDPÀμÀðuÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ PÉÆqÀUÀÄ,¥Àj¸ÀgÀ-

¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀĺÁUÀƺÉÆÃA¸ÉÖÃUÀ¼À«Ä±ÀæDwxÀåzÉÆA¢UÉ

¤¸ÀUÀð¦æAiÀÄgÀ£ÀÄßDPÀ¶ð¸ÀĪÀ°èAiÀıÀ¹éAiÀiÁVzÉ.

FPɼÀPÀAqÀPÉÆÃμÀ×PÀªÀÅ,ªÀiÁ£ÀªÁ©üªÀÈ¢ÞUɸÀA§A¢ü¹zÀ5

¸ÀÆZÀåAPÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ vÁ®ÆèQ£À ±ÉæÃAiÀiÁAPÀUÀ¼ÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ f¯ÉèAiÀÄ MmÁÖgÉ ±ÉæÃAiÀiÁAPÀªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀÄvÀÛzÉ

(AiÀÄÄrLC£ÀÄߤ®ðQë¸À¯ÁVzÉ.KPÉAzÀgÉ,EzÀÄ¥ÀlÖtUÀ¼ÀÄ

ºÁUÀÆ £ÀUÀgÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ªÉ, vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À£Àß®è).

vÁ®ÆèPÀÄ ºÉZïrL fLL ¹rL J¥sï-J¸ïL

¹nrL

ªÀÄrPÉÃj 1 3 2 2 2

¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ 2 2 1 3 1

«gÁd¥ÉÃmÉ 3 1 2 1 3

PÉÆÃμÀ×PÀ1.PÉÆqÀV£ÀC©üªÀÈ¢Þ¸ÀÆaUÀ¼ÀMmÁÖgÉvÁ®ÆèPÀÄ

±ÉæÃAiÀiÁAPÀUÀ¼ÀÄ

5 ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼À ¥ÉÊQ ªÀÄrPÉÃj vÁ®ÆèPÀÄ ºÉZïrL£À°è

ªÉÆzÀ®±ÉæÃAiÀiÁAPÀzÀ°èzÉ.¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmɹrLºÁUÀÆ

¹nrL£À°èªÉÆzÀ®±ÉæÃAiÀiÁAPÀªÀ£ÀÄߺÉÆA¢zÉ.«gÁd¥ÉÃmÉ

fLL ºÁUÀÆ J¥sïJ¸ïL£À°è ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.

«gÁd¥ÉÃmÉvÁ®ÆèPÀÄfLLºÁUÀÆJ¥sïJ¸ïL£À°èªÉÆzÀ®

±ÉæÃAiÀiÁAPÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÀÆ ¸ÀºÀ, ºÉZïrL ºÁUÀÆ

¹nrL£À°è EvÀgÉ JgÀqÀÄ vÁ®ÆèPÀÄUÀ½VAvÀ »AzÀĽ¢zÉ

ªÀÄvÀÄÛ EzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ, MmÁÖgÉ C©üªÀÈ¢Þ ¹ÜwUÀwUÀ¼À°è,

CzÀgÀ®Æè ²PÀët ªÀ®AiÀÄzÀ°è (ºÉZïrL ºÁUÀÆ ¹nrL

JgÀqÀgÀ ²PÀët DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À°èAiÀÄÆ 3£Éà ±ÉæÃAiÀiÁAPÀªÀ£ÀÄß

ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀjAzÁV) »AzÀĽ¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV

¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.

f¯ÉèAiÀÄ°èªÀÄrPÉÃjvÁ®ÆèPÀÄCwúÉaÑ£ÀºÉZïrLAiÀÄ£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ ºÁUÀÆ «gÁd¥ÉÃmÉ

vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼ÀÄ £ÀAvÀgÀzÀ ̧ ÁÜ£ÀUÀ¼À°èzÉ. GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ

²PÀët ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À zÉÆgÉAiÀÄÄ«PÉAiÉÆA¢UÉ

ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ

ªÀÄrPÉÃj vÁ®ÆèPÀÄ DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ ²PÀët ¸ÀÆZÀåAPÀUÀ¼À°è

ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ. ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ, fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄ

DAiÀiÁªÀÄzÀ°è GvÀÛªÀĪÁVzÉ. DgÉÆÃUÀå ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ°è

ªÀÄrPÉÃj vÁ®ÆèQ£À ºÉÆðPÉAiÀÄ°è, «gÁd¥ÉÃmÉ ºÁUÀÆ

¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼ÀÄ, Cwà ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ

vÁAiÀÄA¢gÀªÀÄgÀt¥ÀæªÀiÁtUÀ½gÀĪÀPÁgÀt¢AzÁV,PÀ¤μÀ×

¸ÀÆZÀåAPÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. f¯ÉèAiÀÄ EvÀgÉ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À

ºÉÆðPÉAiÀÄ°è«gÁd¥ÉÃmÉvÁ®ÆèPÀĸÁPÀëgÀvÉ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è

»AzÀĽ¢gÀĪÀ PÁgÀt¢AzÁV ²PÀët ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ°è »A¢zÉ.

- xxviii -

f¯ÉèAiÀÄ°è «gÁd¥ÉÃmÉ Cwà PÀrªÉÄ °AUÀ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ

¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ, ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ £ÀAvÀgÀzÀ

¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ. ªÀÄrPÉÃj vÁ®ÆèPÀÄ Cwà ºÉaÑ£À °AUÀ

C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. ªÀÄrPÉÃj vÁ®ÆèQ£À

fLL ªÀiË®åUÀ½UÉ, Cwà ºÉaÑ£À UÀ©üðt ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è

gÀPÀۻãÀvÉvÉÆAzÀgɬÄgÀĪÀ PÁgÀt¢AzÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ

¥ÉÊQ PÀrªÉÄ zÀÄrªÉÄ ̧ ÀºÀ¨sÁVvÀé ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ PÁgÀtUÀ¼ÁVªÉ.

¹rL£À°è ªÀÄrPÉÃj ºÁUÀÆ «gÁd¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼ÀÄ

¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ GvÀÛªÀÄ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

«gÁd¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèPÀÄ GvÀÛªÀÄ DºÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄ«PÉ

ºÁUÀÆ ®¨sÀåvÉUÀ¼À ªÉʲμÀÖöåvÉUÀ½AzÁV, J¥sïJ¸ïL£À°è

«gÁd¥ÉÃmÉ vÁ®ÆèPÀÄ EvÀgÉ vÁ®ÆèPÀÄUÀ½VAvÀ GvÀÛªÀÄ

¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ. ªÀÄrPÉÃj vÁ®ÆèPÀÄ Cwà PÀrªÉÄ vÀ¯Á ªÀåQÛ

DºÁgÀzsÁ£ÀåUÀ¼ÀGvÁàzÀ£ÉªÀÄvÀÄÛCwúÉaÑ£À¥ÀæªÀiÁtzÀ

PɼÀ zÀeÉð ¨sÀÆ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. f¯ÉèAiÀÄ £Á®ÄÌ

¥ÀlÖt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ: ªÀÄrPÉÃj ¹JA¹, ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ,

«gÁd¥ÉÃmÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀıÁ®£ÀUÀgÀ ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ

¸ÉÃjªÉ.ªÀÄrPÉÃj¥ÀlÖtCwúÉaÑ£ÀAiÀÄÄrLªÀiË®åªÀ£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ.PÀıÁ®£ÀUÀgÀCwÃPÀrªÉÄAiÀÄÄrLªÀiË®åªÀ£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ.

¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉ ¹nrL£À°è ªÉÆzÀ® ±ÉæÃAiÀiÁAPÀªÀ£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ. C©üªÀÈ¢Þ UÀæ»PÉAiÀÄ°è, C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ 68

¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ, ¹nrL ºÉZÀÄÑ

«¸ÁÛgÀªÁzÀ UÀæ»PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ, ªÀÄvÀÄÛ ºÉZïrL

PÉêÀ® 11 ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ªÀÄÄAzÉ, vÁ®ÆèQ£À

««zsÀ fêÀ£À ªÀÄlÖzÀ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À°è, EvÀgÉ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À

ºÉÆðPÉAiÀÄ°è¸ÉÆêÀĪÁgÀ¥ÉÃmÉCwúÉaÑ£ÀªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ.

DPÀμÀðPÀUÁæ«ÄÃtºÁUÀÆPÀȶDzsÁjvÀDyðPÀvɪÀÄvÀÄÛ

¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀĨÉA§°vÀDyðPÀvɪÀÄvÀÄÛ vÀÄ®£ÁvÀäPÀªÁV

GvÀÛªÀÄ fêÀ£À ªÀÄlÖ ¸ÀÆZÀPÀUÀ½AzÁV PÉÆqÀUÀÄ, gÁdåzÀ

EvÀgÉ f¯ÉèUÀ¼À ºÉÆðPÉAiÀÄ°è GvÀÛªÀÄ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀªÀ£ÀÄß

PÁAiÀÄÄÝPÉÆArzÉ. DzÀgÉ, f¯Éè §qÀ §ÄqÀPÀlÄÖ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ

ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ¹ÜwUÀwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¤uÁðAiÀÄPÀ

¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄwÛzÉ. f¯ÉèAiÀÄ ¨sÀÆ»qÀĪÀ½

ªÀiÁzÀjAiÀÄÄ,f¯ÉèAiÀÄPÀȶªÀ®AiÀÄzÀ°ȩ̀ ÀªÀiÁdzÀ»AzÀĽzÀ

ªÀUÀðUÀ¼À DyðPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ vÉÆqÀPÁUÀĪÀAvÀºÀ wêÀæªÁzÀ

‘C¸ÀªÀiÁ£ÀD¹ÛºÀAaPÉ’¥ÀæªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄߺÉÆA¢zÉ.f¯Éè,zÉÆqÀØ

¥ÀæªÀiÁtzÀ°è GzÉÆåÃUÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀAvÀºÀ ªÀÄzsÀåªÀÄ

ºÁUÀÆ vÀÈwÃAiÀÄ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À G¥ÀPÀæªÀÄUÀ¼À PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß

ºÉÆA¢zÀÄÝ F CA±À, »AzÀĽzÀ ªÀUÀðUÀ¼À DyðPÀ

¨É¼ÀªÀtÂUÉ vÉÆqÀQUÉ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉ.F¥ÀæPÁgÀ, PÁ«ÄðPÀgÀ

PÉÆgÀvɬÄAzÁV ªÀÄvÀÄÛ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À PÉÆgÀvɬÄAzÁV

P˱À®åªÀżÀîPÁ«ÄðPÀgÀºÉÆgÀªÀ®¸ÉPÁgÀtUÀ½AzÁV,f¯Éè

C¤AiÀÄAwævÀ M¼À ªÀ®¸ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¢é¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ.

²PÀët ¹ÜwUÀwAiÀÄ°è gÁdåzÀ EvÀgÉ f¯ÉèUÀ¼À ºÉÆðPÉAiÀÄ°è

PÉÆqÀUÀÄ GvÀÛªÀÄ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÀÆ 2012gÀ ªÉüÉUÉÉ

gÁμÀÖçzÀ UÀÄj 85% ¸ÁPÀëgÀvÉ ¥ÀæªÀiÁtzÀ UÀÄj¬ÄAzÀ ¸Àé®à

»A¢zÉ. f¯ÉèAiÀÄ°è E£ÀÆß ¥ÀÄgÀĵÀ ºÁUÀÆ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ

¸ÁPÀëgÀvÉ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÉ®ªÀÅ ªÀåvÁå¸ÀUÀ½ªÉ (9%). f¯ÉèAiÀÄ

ªÀÄÆgÀÄvÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À¥ÉÊQ,«gÁd¥ÉÃmÉ,¥ÁæxÀ«ÄPÀºÁUÀÆ

ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ²PÀëtzÀ°è ±Á¯É¬ÄAzÀ ºÉÆgÀVgÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À

¥ÀæªÀiÁt, ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄð

zÉÆgÉAiÀÄÄ«PÉ ¥ÀæªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ vÀ¯ÁªÀåQÛ ²PÀëtzÀ ªÉZÀÑ

¸ÉÃjzÀAvÉ, ²PÀët ªÀ®AiÀÄzÀ ºÀ®ªÀÅ ªÀÄÄRå ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ

ºÁUÀÆ ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À°è »AzÀĽ¢zÉ. F ¥ÀæPÁgÀ, ¸ÀPÁðj

AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À̧ ÀÄzsÁgÀuÉ,ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À̧ ÀÄzsÁgÀuÉ

ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è, CzÀgÀ®Æè §ÄqÀPÀlÄÖ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è

±Á¯ÉUÀ¼ÀDzÀåvɺÉaѸÀĪÀAvÀºÀCA±ÀUÀ¼ÀÄPÉÆqÀUÀÄf¯ÉèAiÀÄ

²PÀëtªÀ®AiÀÄzÀ°è¤ÃwºÁUÀÆC£ÀÄμÁ×£ÀUÀ¼À¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄ

DgÀA©üPÀCA±ÀUÀ¼ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.

ºÉZïrL£À DgÉÆÃUÀå DAiÀiÁªÀÄzÀ°è PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ

ªÀÄÄRå DgÉÆÃUÀå ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À ¹ÜwUÀw gÁdåzÀ EvÀgÉ f¯ÉèUÀ¼À

ºÉÆðPÉAiÀÄ°è GvÀÛªÀĪÁVªÉ. f¯Éè, PÀÄlÄA§ AiÉÆÃd£É

ºÁUÀÆ ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉ ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ, d£À£À PÁ®zÀ°è °AUÀ

UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«PɪÀÄvÀÄÛ°AUÀ̧ ÀA§A¢üC£ÀÄ¥ÁvÀUÀ¼ÀÄ,¥ÀæwgÀPÀëuÉ

ºÁUÀÆ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À G¥À¹ÜwAiÀÄAvÀºÀ

¤uÁðAiÀÄPÀDgÉÆÃUÀå«μÀAiÀÄUÀ¼À°è,UÀªÀÄ£Áº