Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

64

Transcript of Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

Page 1: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 2: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

f^r^\

^Mrs^.

pm^

i\ir:>\^

^^1

m

^^ l^

Page 3: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 4: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

PERKINS LIBRARY

Uuke University

Kare Dooks

Si

Page 5: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 6: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 7: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

GRAMMATICArt

^gJo-SaxonicaE X

ICKESIANO ^-^'^^"^^

Linguarum Septentrionalium

THESAUROEXCERPT A.

X N I jE,

E Thkatro Sheldohiako, i^. X). mdocxi.

Page 8: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

J

4

i

Page 9: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

V 1 R O EX I M I O

Chrijlophoro Rawlinfon

ARMIGERO,

LITERATURE SAXONICE

FAUTORI EGREGIO,

HASCE BREVICULAS INSTITUTIONES

GR AMMATIC AS

DICAT, DEDICAT

EDITOR.

"%

Page 10: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

::K-

Page 11: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[ I]

ABED6FG;;>lKLa:)NOPQRSTDpUpXYZ.abcb ej^ghikl rn n opqpj-r^J>upxy z,

abcdefghiklmn o f q r s t tb uw x y z-

Alphabet! Anglo-Saxonici & Latini pene par eft poteftas.

H & Ix ubiqueduram vim habenr. Literal D^ d effcruntur

ut ^, at |) }) accedunt propius ad fonum -nZ d; quastamen

& a prelo & a calamoaccepimus mutuo millas. Character

•J,*},legitur AND, verius et. efl: enim Qoncr&xio Runarum f4,

ET. Signorum•f,

* J, prius notat J)aw, j>3et, iUud'^ pofterius

VEL, o])^e, & lice : ut, j-o^l, pro j-o^lice, certe. Comma& colon

[.J Periodus [:• Jvel [ ? ]

Literae jc, 5, p, )•, t, poft medium & Tub finem feculi noni,

inter dod:iores aulicofque, Gallicarum f, g, r, f, t, induebant

figuras. K^lfredui en'icn, abexteris redux, & (narrante /«•

gulfo) per Gallicanos doilores Uteris inftru6lus, manum intu-

lit Gallicam, quam in llbrls MSS, chartifque quibufdam ifllus

& fequioris aevi intuemur. at ifta ligna complexa ]?, ^, ^ &p, in fcriptis avorum dlutius retenta, etiam poft expugnatam

z Normannis Angliam^ manferuntj utpote quorum potefta-

tem nee olim norunt, ncc jam agnofcunt GaUi,

* Occurrunt uf pro 'ueh pdtm, pro pdleim, Gulielmus'^

& X>x\i pro t>xlent», yefm j 1 pro ieojrej-tan, (plx-nt-nt- apf,

pro apoj-tole, apoftolm, aplaj-, apojioU j ^leptm, Hierofolyma j

YC\\,foliduSi nummus. Abbreviaturae & jugationes alias dan-

tur baud paucas : ut, x}:c", xprep, pofL allrn", allmihrig",

omnipotens. am , amen, ancen ,ancenne&e, unigenitas, ap", ap,

apofiolus, b, "b, bjj-c", bifcop, epijcopus. I:)po^, bpod, bpo]>epu,

fratres. cape", capcepne, c«jrcer. /ft, cpift,C/&>'/y/«J. cp"? ("pae^^

M ,pro *5^55 '^^'^•fj mon, man, homo, men, homines, b 0, bd",

Davtd. 'o\i\\\,'o}^\Wc,dominus. b~h f, &pihrne|-, <^owi«;. ^,pop, oi», pro. 5", jeape, annus^ ^eracna^, fignificat. Ilif,

IhT, Jejus. J".CP. yeintc COd\\\c, fan^a Maria» y. p.fan^us

Tetrtts, •^^cjwyc, Chri/ius. x~p'ej-, [duse primae literae Tunc

Graca, x p. ut & trcs 1 h"c, pro yefii^] cpifCepj Chrijii» pur,

putobhce, mmirum. cum muhis aliis.

A Ele-

Page 12: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

Elementa duo k & Q^ ante Gulielmi conquaeftoris ingref-

fum, rarius uFurpataj quorum defe6tum hae literae c, cu, cp,

compenfarunt. Sub Normannis dominis utrumque civitate

donatum ; ut & angulatum )C» pro rotundo x» Turn pri-

inum coeperunt uu, w, th, th, vices mutare cum pure Saxo-

nicis p, ^j ]>. promifcue fcilicet, pro genio fcribarum.

Runas quoniam Canutis imperantibus, vulgari fcriptura

faepe interferebant Saxones ; & quoniam Nortnanni, ^ Nor^

'vegia oriundl, earundem ufum afFeftarunt; linguae Runica,

ut & Gothica & Ijlandica<t quod iftarum cum Saxonica ar&a

fit neceiTitudo, alphabetaad calcem libelli confulas.

Semivocales A. S. nonnunquam abforbent vocalem prae-

yiam, utpote in fe inclufara : ut, j-uj*l, ipYojfuydjfulpbur,

Vocales A. S. invicem mutata :

a, ae. ae, ea. ae, oe. ae, y. e, ae. e, i, y. u, e. y, u,

Comparativa exeunt in aji, gep, ep, ip, op, up, yp :•

Superlatlva, in afr, ae}-tr, ej-t, i|*t, oj-t, u^tr, yft :•

Participia praelentis, in ant), 3ent»,ent), mb, onb, unb, ynb :•

Participia praeteriti temporis, in a&, 3e&, eb, ib, ot>, ub, y t) .«

Subftantivaverbalia, in anj, en;g;, mg, ong, unj, yn^:-

Vocalium mira variatio, exemplo unius vocis , turbam

fignificantis, oftenditur : ut, maenegeo, marne^o, maenigeo,

masnigo, mxm^u, maenio, mjeniu, mseny^eo, mane^eo,

manegu, manige, raani^o, menegeo, menego, menegu,

menjgeo, menigo, menigu, memo, meniu :• xx. modis.

Conjonantes mutabiles»

b, PjV. c,^. c, k. c, q. c, h. ^, j. ^, h. m, n. v, p.

In dialecflo Dam-Saxonica-, literarum multo uberior eft

varietas. invicem etenim mutantur,

a, e. a, ea. a,eo. a, o. ae, se. ae,e. se, le. ae, o, oe, ea. x, ue.

h^toHitur. b, j:. b, p. b, u. c,^, h. c, hp. c, k. ch,h. b,ad'

ditur, b, t. b, ]>. e, a. e, eo, oe. e, o. e, u. e, ae, se. ea, eo.

ea, 1, y. eau,eop. ee, e. ei^ae. ei,i. eo, a. eo,e. eo, i. eo, ip.

eo, u. eu, yp, eupu, eop. e, y. p, b. p, p. pepn.pen. ^, /o/-

litur. 5, c. 5^ h. ^, lc. 5)-, X. h, additur, h, toUitur. h, c, 5.

h, ch,k. hu,p. bp, c. i,ia. 1, eo. 1, lo. 1, y. ix, se. le, ae.

iub|

Page 13: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[3 "J

iuh,eop. Ijp. m,n. n, tollitur. n, m. o, a. o, e. o, i. o, u.

oe, ae. oe, e. oe, o. oe, ue, pe. oea, eo. ope, uu. p, b. p, u.

Xi.additur. p5, pu^. p, I. ff, f . j-,]?. y.x. c,t),]>. ten,cepn.

]?opo, ]?po. u, bjj::. u,o. u, op. u, pe. u-.pi. u,pu. ue, ac,

ue, oe, pe. ui, p. uo, i. uu, ope. p, jc. p, ui. pe, oe, u, uc.

pi,u, uu. pa, uiae, pge. pp, pap. pu, u. x, }-. y, e. y, ea, i.

y, eop. y, eupu. yp, eu. &c,

Articului»

Sing, Now.* Sc, 0. j*eo, ^. face, to. G^w. Jjse)*, jjocpe, J^asj*.

Dat. ]?am,])sEpe,]>am. y^cc.|>onc,|>.i,])aer, ^^/.]7am,]>9epe,^am.

Plu 11. Now. * Da, Of, CM, TO. D. 5. J»iu, ])y. Gf». *]>3Epa. Dat»

]>am. Ace. ]ja. ^Z»/. ]7am :•

Artlculus fubinde naturam relatlvi induit. Seo, aliquando

occurrit pro |"e :• Sio, jjaep, ]jeo, pro j'eo:- Da|-, proj)^)*:.

Depe, pro J^aepe :• Dan, ])on, jjaem, pro ])am :• Daene, ]?sen,

Jeanne, Jjene, pro Jjone :• & ])a2ne, pro ])a, foeminino. Dy, ])e,

ufurpatur pro omnibus calibus, D. S.

8e, feo, "f,non folum appellativis praemittitur, fed etiam

propriis nomlnlbus & Indlviduis : ut, j-c man, homOf feo pip*

man, multer, )-e lohannei*, yohannes, j'eo ytjjclple&e, Ly^tbel"

fieda. Abftradis nominibus fubinde praeponicur. at in dia-

iedlo D. 5. utplurimum omittitur.

Nomina fuhfiantiva,

I. Sing. N. ^mi^, faher, G. fmi'^cj'. D. j-mi^e. Ace.

fmi"^. V, eala |)u ymi^. ^/', fmi])e :• Plur. N. j-mi^a)*,

fabrL G.fmi^a. i). fmi^um. Acc^rcivtizy, Kealagej-mi-

^aj*. Ab. jrmi^um :•

Pro fmi^a)', D. S* fcribunt j-mijjef, /<z^n, in nom, plur.

II. Sing. N. pitega, propbeta. G. pitegan. D. pitegan.

Ace. pite^an» K eala ])u pirega. Abl.-pi'ce'^^n:. Plur. N.

pterin, propbeta. G. pice^ena. D. piCegum. !/4ct. pitegan.

F. eala ge pitcgan. Abl. pitegum ;•

* Gof^. s/v. sji- ^AtA • * ^"^' p^'^^* ^^S5' ^^yy-

Ge«. rejgpa reyypa. N. ^. ab ]>a, vet. ^wg/. tJO, ^/^'.

A X Nomina

Page 14: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

_ [ 4 ]

Nomina hujus dcclinationis genium (equentla in libris D.5.faepe profcruntur in n, en, vel an: ur, a bema juJex, fit

baeman vel baemen. in plurali, baenunaj* vel baemenaf, y«.

dices, baemana vel baemena, judicum, 6cc. cujus terminatio-

nis haec ratio : IJlandi ex nomine (implici compolitum cudunt

:

ut ab anbe ^iritus, fit anbcnn Tt-jrvsZf^» nn k. a fine rS l^ann,

aicj abfcinditur, & nomini aflBgitur. banc compofitorum for-

mam, veteri lingua: Danica propriam, imitabantur noftri D. S.

III. Sing. N. anb^it, fenftts. G. anb^itep D. anbgite,

r-fca. yicc. anb^ic. Keala ])u anb^ic. Abl. anb^ite, — ta;-

Plur. iST. anbjiru, -ra, — to,y^w/aj. G. anbgita. Z).anb-

giCum. Acc.anb'^izu. F. eala ^e anbgitu. u^/»/. anbjiCum :•

IV. Sing. N. yojib, verbum. G.popbef. D.poptie. Ace,

yopb. V, eala ])u popb. Abl. popbe :• Plur. iV. popb, - be,

"ba, 'verba. G. popba. D* popbura. Ace. popb. K eala ^epopb. Abl. popbum :•

V. Sing. JSf. piln, ancilla. G. pilne. D. pilne. Ace, piln.

Flealajjupiln. ^R pilne;- Plur. N. pilna,-ne, —no,--nu,

ancilla, G. pilna. D.pilnum. Ace, yAnz. F". eala ^e pilna.

Abl, pilnum :•

VI. Sing. iV. funu,j?//;/j. G. funa. D. J*una, -nu. Ace.

yuna, — nu. K eala j>u j-unu. Abl. yanui* Plur. iVT. funa,

fin. G. funa. P. punum. Ace, puna. F, eala Jje puna. Abl.

j*unum :•

VII. Sing. N.jfpeOj—eoh, //^cr/«j. G. ppeop. D. ppeo.

Acc.lfi\)eo,-eoh. ^. eala J?u fpeoh. Abl, yijieo :• Plur.N,ypeoy, liberti. G. fpea. D. _f:peum. Acc.jppeof, F. eala ge

fjieop. Abl. j^peum :•

Feo, yieoh, pecunia. In nom. & ace. plur. emittir jreo & prea :•

Univcrfa varietas fleilendi nomina fubftantiva in hifce fe-

ptem norrais cxhibetur, pauca fi excipias heteroclita, quae fe-

quuntur. Focbcp, pater, in fing. raro movetur : in plur. fe

fubmittit exempUri primo. D. S. quidera piacbopep in gen,

Ungulari. Tk^cy^ calcei'^ mobop, -ep, w^r^r j bpojjop, -ep,

frater, funt aclita \ nifi quod bpo|?op in plur. tcrtiae flexioni

referatur. Al hoc, codex^ hec, codices ; yox:, pes, jiet:, pedes;

insin, homo, men^ homines; Ivf, pedicuhts, lyY,pcdicuii; mup,mus^ myy, mures ; cu, vacca, cy, vacca ; cojj, deizs^ tc}^, den-

tes ;[legitur Cofap J gop, anjer, gep, anfer^, mutant cum

numero

Page 15: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[T]numero vocalem. Cealj: 'vitulus^ & aej ovunti reddunt in

plurali asjpu ova, cealj^pu vituli,

Subftantiva funt vel fimplicia, vel compofita : ut, hipe do»

wusj ^e&ale dtvifio^ hipe-gebale repudium, Compoficorummagna eft vanctas, exemplo fint «n/C^><«/ iftas, quibus arcam

Noa expreffn Cadmon. me\ie-huY marina domus, pu&u-)::asj*cen

Ugneum cajirum^ mepe-ciej-re manna area., j'unti-peceb wtf-

rina aula^ P^6 ' ' nti fluduans tabernaculttm^ pae5-]>ele flu"

Buans tabulatum., j-r<tam-peaU flu^uum murusy hpop^ejrop j>

tedium mobile,

Terminationt-s fubftantlvorum plures funt, quam quae re-

gulis pareant : en tamen celebriores ! QuaEdam exeunt in domvel borne, quod dominium, offictum, <juaUtatem-i ftatum deno-

tat : ut, rynbome regnum^ hifceopt>om munus epijcopale, pif-

bom prudcntta, ]?copbomc fervitus. Quaedam in ric vel pice,

quod etiam dominium fignificat : ut, cynpic regnum, bij'ceop-

picc epifcopatui. Qtjxdam in had vel habe, quod fiatum de-

Ijgnat : ut, mx^^habe vel maebcnhab 'virginitas. Qiiaedam

in scYR vel )'cype, scyp vel J'cipe, munus, negotium : ut, ^epep-

fcype fodaltt/ff, tunj-cyjae 'villicatiO', ^epep-j"cyp focietas,

Jje^n-j'cipe thamdtgmtas, Quxdam in RiEDEN vel psebenne

conditio : ut, ^epp-pseben focietas, mac^paebenne cognatio.

at forfan haec omnia in compofitorum claflTes potius referenda

funt. Qusedam terminantur in elde : ut, fsep, J^aepelbe iter :

ni paspelbe potius notet tempus in itinere locatum , ab elban

cun^ari. Pauca in els : ut pjccelf thus , paEbelj* anigma,

ft ritlblC. Qusedam in sceaft : ut hy^ej-ceapt; animus.

Focminina invicem multa, in yss, ij*}*, ej"|", yjT^, ij^e, efye :

& in NEs, nefj^e, nij*, nyjje, nij')-e, [Goth. t^GS-] ut, cneo-

pij'ye generation jjpmej-fe trinitas. haec utplurimum funt ab-

firaBa. Verbalia communiter in ange, m^e, onje, ung;e,

yn^e : ut, leafun^e mendacium. Alia m th vel ]jc, [Gotb.

ijl. t|l^«] ab adjed:ivis vel vei'bis derivata : ut, niyp|> hila-

ritof, ^efih^e vifio. Mafculina perfonalia multa in er vel

epe, ad artcm, habitum, vel officium fpeilantia ; quorumfceminina in estre, ij'tpe, vel yftpe : ut, faedepe feminator^

Yxt>eYt\\e feminatrix •, particula ep, fit a pep, y/VljC» w>,, per aphaerefm. Diminitiva, & alia multa, in ling: ut,

fcnxpling puellus, \\xp\\n'^ captivus, Quaedam in least vel

lefte

;

Page 16: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

lej*t:e: ut, bapn-Ie|*te orhitai Uberorum, a bapn -leaj* i«;/>rtf/«/.

ab affixo privative leaj* :• Quaedam duplicem habent termi-

nationem ; ut cneo, cneopi)-|-e generation jcsepe, paepennyj-j-e

tranfmi^ratio. Patronymica in ing : ut, Erobpolfing God-

ovolfi films, iftud ING forHm derivatur a iun;5y«x;c«ar.

Genera per articulos, adje6liva, & pronomina dignofcuntur.

obiter nota, quod j-unna /o/, fit foem. mona luna, mafc. pip

uxor', neutrius generis. Multa fubftantiva funt communis

generis, quasque apud hunc au6torem mafculino, foemini-

nove genere gaudent, apud ilium facpe in neutro quiefcunt.

Nomina adjeBiva,

Sing. Masc. N, 50&, -ba, bonus. G. ^obej*, -ban. D. 50-

bum, -ban. Ace. ^obne, -ban. F. goba. Ah. ^obumj-ban*

Foem. N. ^g'obe, bona. G. ^obpe. D. ^obpe. Ace, ^obe. F.

^obe. Ab. ^obpe. Neut. N. 50b, bonuM. G. ^obef, -ban.

D.^obumj-ban. ^cc. 50b. K ^ob. y^^. ^obumj-ban. Plur.JV. 5obe,-ban,^o»;,-^, -tf. G.^obpa,-bena. D. ^obum. Ace»

^obe^-ban. ^oc. ^obe, -ban. ^^. 5obum,-ban ;•

Complura adje6liva affumunt a proftheticum, quod utplu-

rimum emphafin defignat J ut, ^obcunb ^ii;i««j, ^obcunba:»

G nominativi pluralis, apud poetas vertitur in u & o : ut,

bpihtlicu, ppelicu, sc]7elo, &c.Adje6^iva gentilia alia terminantur in * isc : ut, Jubeifc

Jud^eus. Romanifc Romanus. quibus addas bunlenbi}*c 7wo«-

tanus, &c. alia vero diter : ut Silheappen A^thiops. Pauca •

adjeftiva finiuntur in b^gr : ut, yeiftmbx\\ foecundus, luj*t;-

hxiijucundus, haecpotiuscomponuntur a baepan/frre. Quae-

dam in privativo*LEAs vel leaj-e, a fubftantivis formata, de-

notant defectum : ut, facleaj* infons, j-comlcaj-e impudens.

Quaedam in full, defignantiacopiam : ut, paeceppuU hydro-

picus, Quaedam in sum, exprimentia difpolitionem, feu ha-

bitum : ut, pm^um jucundus. Denominativa in lig vel lice>

fimilitudinis fc. nota : ut, heopenlic coelefiis, eop])lice terrC'

ftris. Materialia in -|- en : ut, aej*cen fraxineus, ytxnen la-

pideus. & alia praeter materialia : ut, miblen medioxumus,

* Goth. iSK. iSKfi: Dan. gfor. * Goth. AAHS t

•f-Latina 6\' Graca in inus, inos : ut, faginus, »§vi-u».n(^,

j-ujjeaftepen

Page 17: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[7]yul^egifceiien euro-aufiralfs, Qusedam in 'cund; uc, pojiult)-

cun& tnundanus» Quaedam in ig : ut, mypi^ hilarts. & nu-

ineralia : ut, cpenrig 'viginti, Nota quod omnia adje£liva

defincntia in f^st, funt compofita : ut, paeb-paeft; conjilio

firmiter adbarens, a paeD confilium, & psft firmus,

Adjediiva pofitivi gradus producunt coroparativa in *E«.

vel epe, ap, aepe, ip, op, up, yp, & fuperlativa in ast, aeft,

eft, 3 ij*t, ofr, ufC, yfr : ut pihcpife jufius^ pihrpij*epe

juftior^ pihtpij-afC -efc -yft; jujitjfimus, & pihtpip, piht-

pij-epa, pihtpi^ej"ca :• Quaedam enormiter compaiantur: ut,

50& ^o»«f, betepe -repa meltor, betej't; -te^ra & felofC

optimus : yyd malm^ Pypr/'9^^» yy\\yt pejjlmus : micelw^^-

j^way, maepe, maepa major^ mae)*t, maej-ra rnaximus : lytel

parvus^ lej-j'c minor^ Isej-c mimmus : urrep, yccpe exterior,

yttpeyc, ytcmei-t, ytjemej-ta extremus: x]i prius, aepeft,

aepefCa primui. fopma, popme}*r, popmej-ra primus, pup-

J)op, j:up]jup, pupjjpe, pup))pa ulterior.

Tip vel 4 ryp, gin, pen, ^ten-.i adjeflivis D. 5. prasfixa,

fignificationem intendunt quafi ad tertium gradum : ut, eabig

hatus, Cipeabig beatijfimus, y^xytfirmus^ ^\n-f2£,]"c firmijfimus,

Frommina,

Sing. N. \c ego» G. mm. £>. me. Ace. me. ^^. me.

Dual. N. ^ pit nos duo, mi, »«. G. uncep. D.^unc, un^e,

uncpu. Jccyit. y^^. unc, unge, uncpu. Pjuur. N.pe.nos.

G. upe. Z>. up y^cc. up Jb.uy:-

Mec, mek, meh, D. S. pro me wc. Go?^. MIK : Pro pri-

mltivo pe nos, utuntur D. S* poe, & uph. ut & upc^ upch,

uj'15, uj-ih, pro uf:-

Sing. Masc. & Neut. iV. mm mens -urn* G. mmej* met,

D. minum. Ace. mmne, mm. Ab. mmum. Foem, N. mmemea» G. mmpe mea. D. mmpc. Ace. mme. Ah. minpe.

I Goth. KHNA-S: 2 Emphatice in epa, & eftajaj-Caj&c,

3 Goth.iST ^' ad formam quorundam Gracorum in /«-(^, uc

W^'s-©-, «^/r©-, 6cc. Runice Bi^/11-lh4/I latijjimus. 4 Ow-Zr/Ve (Til' (Tiir, nomen ;<-/(;//, vel uniusde numero Afarum- 5mautem, ab at 0ina ^wr^, fignificat vafius, ampins, 5 G(?f^.

VIT : d Go;^. nrPKlS :

Plur.

Page 18: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

enPlur* N.cnine fnei-a -a, G. minpa. D. minum. j4cc» mine.

Ab. minum :•

Pro mmpa & ]?inpa, faepe in D. S» obviam fe ferunt menpa,

}>enpa, tneorum,mearuw, tuorum, tuarurn»

Sing. Masc. & Neut. N. upe nofter -urn. G. upei* nofiru

D. upum. ^cc. Lipne. y^^, upura. Foem. N.upe »tf/?r<». G.

uppe nojira, D. uppe. Ace. upe. Ab* uppe. Plur. JsT, upe

mfiri-a-a. G. uppa. D. upum. Ace, u\ie, y^/». upum ;•

Pro poffelTivo upe, legirur ufe, ufep & "rr^P* ^TT^^pro upum. uffej* proupef. uj'fe pro upne, D. ^,

Sing. Masc. N. uncep, vuln^^. G. uncpef. D. uncpum.

^cc. uncepne. Ab. uncpum. Foem. N. uncepe nofira. G.

unceppef. D. unceppe. Ace. uncepe. Ab. unceppe, Plur.

N. uncpe nofiri -a 'a, G. unceppa. D. uncpum. Ace. uncpe.

Ab, uncpum :•

Sing. N. Du tu. G.j)m. D.l^e. Ace, |>e. & * ]>ec, }eh. D,S.

F. eala ])u. Ab.'^e, Dual. N.^yr, e-^^^», «-^». G. incep. D,incpum,mc. Accmc, F. ealainc. y^^. mcpum, inc. Plur.

N, 2;e vos, G. eopep. D. eop. Ace. eop. V, eala ge. y^^. eop :•

©m f««^, J)me ^«^, ^m tuum, fequitur formam ts min

meus, Incit vos duo, occurrit progyt, ^«. inc^yc;- Ereop,

pro eop :• Et juch, iph, juh, juih, juich, eopic, lopih, ^eiop,

in D,S, pro eop:. & luep, lueppe, luop, pro eopep, D.S.Sing. Masc. & Neut. N. eopep vefhr -um. G. eopepej*

'Utfiri. Deopepum. Ace. eopepne. &c. Foem. N, eopepe

*veHra, G. eopeppa vefira, D. eopeppc. Ace, eopepe. &c,

Plur. N. eopepe »o/?n -^ -<a. G. eopeppa. £>• eoppum. Ace.

eopepe. &c.

Pro eopepe, fcribitur eoppe. & pro eoppum, D.S. luppe:-

Incep, o-(pm7T^i, declinator ut uncep, v^m^s.

Sing. N. he ille, G. hi]', hyp D. him. Ace, ' hme. Ab,

him. N. heo ilia. G. hipe. D. hipe. Ace, hi. Ab. hipe.

Plur. iV. hi, hio ///i. G. hipa. D.him. Acc.hi. Ab.Uim, N.hi ilia, G.*heopa,hipa. D. » him. Acc.hu Ab. him:-

Se ufurpatur pro he :• Pro hi illant^ illi, illos, reperitur + hij,

& heo:. Pro heopa, fcribitur hiopa, di heopum:- Prohipa,

* Ombr, li^. Goth. (j^HK : Fr. thee, i Run. *IK. H^e.

2 Vet. Angl. Jer illorum. 3 5cJem iHos, 4 Ab Gotb.'ig^i

^hep

Page 19: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[?]hep& hepe:. ^eom etiam pro him;- hi-heom, ilH ipft* */?if»

hyu, eft neutrum t*» he tc heo, & valet illnd. ^c, in D. 5«

faepe redundat : utj ^Kf he );alfa|>, hie blajphemat.

Sing. Masc. & Neut. N". ^afj*, ^i)*, ^ej-, ^eo|* (&;f, i&fl^"»

G. ^ij-ej-, ^iffef,^epej",^3ep D. ^lyum,^!!". ^ai-j-um, D.^.

Acc'^^X^e hunc, ^ij-j^ef/rjoc. y^^. ^ij-um. Foem. N.^eof^*ec. G. ^ij*|"epc. D. ^ij-fepc. ^<:c. ^3EJ-, ^aj*, ^eof . ^^^.

^iffepe, ^ij-epe. Plur. N. ^jj" ^i, ha, hicc, G. ^ifepa,^i^-pepa. D. ^i)'um. Acc'^^ay. ^^. ^i|-um :•

Pro ^1]-, ^cf , ufurpantur ^.it, ^aetr, quae notant hie, hac$

hoc. Dyfum bi ^ifon, pro ^ifum :• ^laj-ne pro ^ifne:-

^ij'l'e & ^Saspe, pro ^ipfcpe :• '^ifj'a & ^iff? pro ^ij-fepa :•

Dif, "^ej-.^eoi", ^ar, notant //?/c, //?<«c, /,'?(?c.

Sing. Masc. & Neut. N. hpilc ^i/r, ^mo^. G. hpilcej*. Z?.

hpilcum. yffc. hpilcne. ^Z». hpilcum. FoEM. N. hpilce^w^*

G. hpilcepe, hpilcpe. D. hpilcepe, hpilcpe. Ace* hpilce. Ab*hpilcepc, hpilcpe. Plur. N. hpilce ojui, ^ua, qua. G. hpil-

cpa. D. hpilcum, -«^cc. hpilce. ^^. hpilcum:.

^pilc etiam lignlficat quts, qualti^ quifque, Eodem mododeclinatur 3elc, x\ce quijijuc, quaque, quodqitej & as^hpilc,

sejhpilce, [^«. aslc-hpilcj unt4fquifque, unaquaqite, unumquod*

que. j-pa hpilc ppa quifqttn, K^hilc [pro celc hpilc, ut as^hpaeji

uhique, pro aelc hpaepj quifque^ unufqutfquf^ quilibet, quivts^

fnguli. Anpa ^ehpilc unufquifqtte.

Pronominis relativi naturam induunt j*e, po, & ]?e, ];eo,

Yiti' defignant etiam euTr;, cwroi, eV.j7v©-. £)e, pofrpofitum

pronominibus omnium perlonarum^ fignificati^w: ut, ic j^e,

j>u ]?e, j-e ]>e :• Pro fe ]?e, occurrit J)e fe ; i; g'w/. ]?xpe, qui,

D. S, Dzer J^aet, notant id quod.

Sing. Masc. ^ Neut. iV. j-ylp »;>/^, -/«w. G.yylpey. D.fylfum. Ace, r/^F"^» -^^- ry^F^'™- FoEM. N. j'ylpe ipfa,

G.yyljppe. D. j-ylppe. Ace. yjlye. Ab. yj\y]ic. Plur. iV.

j-ylp ip/i, ipfa, ipja. G. rylppa. D. pylfum. Ace. yylyc.

Ab. yyVjpum :•

Syly: vcl j-il}*e cum aliis pronominibus componifur : ut,

ic-j-ylj^ fgomet, min-j-yfjre meimet, pe-fyl_p nojrnet, &c. &cum nominihus: ut, Perpuf-fylp ipje Petrus.

* Goth, i'TA :

B SiNQ*

Page 20: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[10]Sing. Masc. & Neut. N, y\c ipfe, ipfum» G.yicef. D.

ylcum. Ace. ylcne, Ab.y\c\.\vc\, Foem. N. ylce ipfa. G.yUcjie. D. ylcpe. Ace. ylce. Ah. ylcpe. Plur. JV". ylce ipfii

jpfa,ipfa. G. ylcpa. D. ylcum. Ace. ylce. ^4^, ylcum :•

Spile ^ualu, hpilc ?<»/«•, ])illic, ]>ylc & Jjij-Jic talisy eodemmodo inflei^untur. Ylc2.ipje, emphaticum rayk, fic decli-

natur: Sing. N. ylca. G. ylcan. /). ylcan. Ace. ylc^n, Ab.

ylcan. Plur. N. ylcan. G. ylcpa. D. ylcan. y^fc. ylce. Ab.ylcum, ylcan :•

£>pj5 hua cjui, ijiiisi ^tta!^ hpxt, huaec c^uidf ejuod^ fic de-

cllna-ntur: A^. lipa, hpaer, hpac. G. hpsej* . D. hpam, hpaem.

^cc. hpasne, hpone. Ab. hpam, hpxm :•

Hue refer t^paet-hu^u, hpaer-hpegu, bpaer-hpe^. D. .S.

huoc-huoego ali'ju.i7itulum^ parum. J;>pxt:hpe5unin5aj hpaer-

hpaeganungej- aliejidd. yE^hpa, ae^hpaet[ab selc hpa] ^«//^

^«f, ijuacjue^ quodejite^ quiltbet^ quivis^ omnis. 5pa hpa j*pa

c^uicunque. j'pa hpsec |'pa cfuodcunque. Depha alteju'ts. Je-hpxr, gehpaet» alKjuid. 611e|--hp3et; aliud. !?p3ene, bpene, hpon

paulus, paula, panlum ; ukXciu..

Sing. Mas<:. fc Neut. JST. aeni^ quifpiam., quodpiam. G.

geni^ej*. D. aenigum. y/cc. aeni^ne. y^/i. aeni^um. Foem. N.aenige quapiam. G. senigpe. D. aeni^pe. yi/jc. aenije. y^^.

aenigpe. Plur. N. aenige quipiam, qua- . G. xnijpa. D*geni^^um. Ace. xni^^e. Ab» xni'^xin) :.

Pro indefinito acnig,- occurrit seni :• legitur aenme, pro aeni^-

ne Tut bypne, pro bypgne.] Pro anijum, legitur aenjum ;•

& ex ne «ow, & seni^ ullus, fit naeni^ nulius ; cjuod eodem

fitu declinatur, ut ik 2inhp\'^ Jtngularis.

Sing. Masc. & Neut. N. j"um aUquis^ quidarn, aliquid,

G. fume}*. D. fumum. Ace. fumne. Ab. j"umum. Foem.

lSl.Y^n)eaIiqi4ay qua:dam. G. fumpe. D. j"umpe. Accyume.^^. j-umpe. Plur. N. yume aliqui., -quay -qua. G-fumpa.D. |"umum. Acc.yu^e v^^. fumum-.-

Singulare indefinitum sum nonnunquam denotat Anunust

o ^Hm. Ekloco pronominis |*um <7//^«;V, ponitur man Aowo. &pro j-um aliquid^ occurric lipaethugu, hpaerhpuju, hpcerhpi^u^

hpaethpe^a, hpilcehu^u, serhpaeg, aethpseja, xthpsegu, D.S.

SiNG. Masc. & Neut. N. an, aen «««j, unum. G. anej*.

D. anum. y^c^anne. -<4^. anura. Foem* N. ^ne una. G. anpe.

£>. anpe. Ace, ane. Ab, anpe ;• Ab

Page 21: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

Ab an unus, deiivatur ana folus j & nan vullus, qu. ne anmn unus : pro quo fubinde fcribitur noan tiemo^ N. S.

Sing. Masc. & Neut. N. n^enproprius^-um. G. ajene)*.

D. a^enum. y^cc. a^enne. ^^. a^cnum. Foem. JV. agenepropria, G. a^enpe. £). agenpe. Ace. a^enc. .-^Ratjenpe:-

Sing- N. eall ow«/V, -ne. G. callcf. D. eallum. Ace. ealne.

^^.eallum. N. ealle cw«w. G. ealpc. D.ealpe. y^cc. ealle.

-^^. ealpe. Plur. N. tdXh omnes^ omnia. G. ealpa. D. eal-

lum. Acc.eaWe. y^^. eallum:-

Generate hoc collediivum ball, aliter fcriptum eft acll,

all, a quo fit allic catholicus. /Rll, call & all, in compoli-tione perfethonem denotat : ut aell-palba omriipotens.

/;)pEj7ep, 5ehpa:{)ep, asghpasj^ep utcr'^iue j rP^lip^efep, j-pa:-

hpx^cp, rpajep, [-pasjjep uterctmcfne ; aujjep, ou])ep, o))cp,

op)?ep alter,altm j na]?ep, nap|)cp, najjop, nahpxfep, nohpe])cp

Jteuter-f ^'^]>^\\ utercjuet declinantur ad communem forniampronominum in er, qualiu funt uncep & copep :•

Claudet pi^)nominum fericm apihc vel apuhr, contra^l'e

aphr, auht:, uhr, per aphserefm pihr, puhc aliquid. hinc na-

pihr, nopihr, nauhr, nahr, nsenig puhc [««>« alif^tiid] jiibiL

m plurali nauhraf:-

Numeri cardinales.

An, ane, sen i. rpe^en, cpc;5e, tpi^, tpa ^. ])py, |)peo 5.

}-'eopep4.. )-'i|: 5. j"ix6. j-eofon 7. eahca 8. nigon 9. ryn 10.

enblup.in, aentilepan, ajnt)ly):an II. Zfz\y 11. j?peotyne 15.

peopepcyne 14. j:yj::Cyne 15". fyxryne 16. j-eoponcyne 17»eahcatyne 18. ni^ontynei^. rpenngio. an jrpenngzi."Jjpittig 30. J^eopeptig 40. pptig 50. p-^^'S ^c)- liun^-

j-eoj::onri5 70. hunDeahrang 80. hunttni;5onti59o. hunt)-

reontij 100. hun&-ent>lu):!ont)^ no. hun&rpelvri^ 110.

tpahunt) 200. |>peohunt) 300. jjuj-enb 1000. Hi numeri,

a IV ad c, viciilim lunt omnium generum.

Numeri ordinales. ..

Fopma, pypmej'Ca, aepej-ca, aeppa i"«. o])ep, scptrepa i.

J^pibba 3. ^eop^a^. ppra ^r. fjxra 6. j'eo):o])a 7. eah-

reo]>a 8. nigojja 9. tco|)a 10. ent)luj:ta,en&le):wa,senly}:ta,

aellyptja II. rpelpra 12. ])peoteo]?a 13, }:eopeptcoJ)a 14.

B 2 pp

Page 22: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[ I^]jfi):teo])a i^r. pxteo]?a 16. }"eopnteo)a 17. eahtateo])a 18.

ni^ontreoj'a 19. tpenreo^ojja lo. an "j tpenteo^oj^a zi.

]7piCt;e;5o])a 30. peopepreo^ojja 40. pifteojojja 50. pX-reo^ojjado. hunb-feoj:onri5o|)a 70. hun&eahcati^o^a 80.

hunt)ni;5onreo5oj)a po. hunbteonteojoj^a 100.

His adde, Ba, begen, ba tpa, butu, butpu ambo. Nom. ba.

G. be^pa. D. bam, Acchz. y^^. bam :• Tpm, ^etpin ge-

minus. ^eCpinne gemini. eallfpa pela totidem» eall]-pa micel

tantundem. eft j"pa micel f<7«//(^a>7. hpilcepe <^«(?f«^. anpealb

Jimplex, tyyyiealti duplex. ])pypealt) /ri/j/ex. ytemeytn ultimui*

In rebus numerandis fum & bealjc,apud Ang. Sax. infignem

habent ufum : -ut, ])pjrri^a fum triginta plus minus, oJ)ep

hea]_p unum cum dtmidio, o|)ep healjc hunb, cl. Ita Graci

& Latini fcripfere : ut ef^^j»» ifuruXct^ivv, pro [ex talentu d^dimidio, Seflertius [qu./fww ferf;»/j pro duobits affibus libra-

libus cum dimidio', cujus nota antiqua btS , in HS jam abiit.

» Ferba fuhfiantiva.

Sing. i. 60m, earn, am, om, * beom, beo, 3 ap, fy, yifum.

%. eapt, ap^, bij't;, ej-, p ej. 3. yj-, ij-, byJ, bi]?, p ^/?,

iPlur. 1.2. 3. fin&on, j-en&on, penbon, pent, fX"'^» pnt»j

pnt, pn, pen, j'eon, pe, fynbon, pnbun, 4 apon, bijjon, beo]>

fumus, ejin, Junt.

Sing. i. yxy eraM,fuijfueram. z.^ixpe eraSffuiJ^i^ fue-

ras. ^.pay^ipXY eratjfuityfuerat. Plur. 1.2.3 p^eponjpaepun

eramus, eratis, erant. fuimus, &c. fueramus, &c.

Nota. faepe, pa^pon, in D. S. occurrunt pro pa;p ut &iruef, vie]', vasj*, pef :• Pro paepun, legitur paepum i poepon :•

Sing. i.Beo, beom,biom ero. z.byyteru, 3* ^jl^i V^Terit. Plur. i. 2. 3. beo];, bijjon erimus^ eritu, erunt.

I In do£lrina verborum omnium tradenda, prolixam rao-

dorum temporumque defignationem miffam facimus; ytpote

«quorum feries, Latmarum vocum ope, facile dignofc4«tur.

tyronem enim Saxonicum grammatica^ tarn Gr<£ca quam La-

^/«^jjimbutum fupponimus. 2 Fr bjum. ^ Ap, ap'^japon,

ab cr, ert, crum, ///»?, cs,Jumui, 4 Vet. /Ingl. ^I'Olt? ^ttl\

SiNQ#

Page 23: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[13 ]

Sing. i. Beo ]?u, p ])u, vel pg ])u, pej- J)u yw, e/o. 3 . byfhe, ]-y he, fi he, j-i^g he, penbc he /f, e/^o. Plur. i. beo

pe, vel fin pe ftmus. i. beo]?, beo ge, vcl fin ge, pefe ge,

poprS^» pop]? je y?;*r. 5. beon hi, vel pn hi, pen hi funto.

Sing. i. Beo, p, yy fim, x. byfC, p /;/. 3. beo, p y?f.

Plur. i. beon, )-in, jryn y?/«»/. z. beon, pn, fyn, beo]? yjfiir,

3. beon, fin, j-yn /?«f.

Pro p & fin, fepe fcribuntur po, feo, fig, pe, fe, pon»

feon :• & pro beo]>, Dano-Saxonice beoJ).in :•

Sing. fxpeej[entifuerim,fuijjem» — ejfes^fueru, ftii£es»

— f^f/^, fuerit^ P"J[^^' Pi-UR. paepon, -an, -en, -un, paepe

ejfemusj ejjetu., ejjent. fuerimust 6cc. fuijjemusy &c.' Beon,bion,bian,byan,bien,p9Efan c/?e. pofa,^ porn» pofan,

5 pepe, 4 fie, Z). S. ejje. zo beonne, to bionne, to pofanne

extfiendif exiflendo^ exiftendnm.

Anpeapb prajens, topcayiXi futurus. ac pro topeapl), iaepe

videas fcriptum, fe ]?e fceal beon :•

Sing, ic peopj)e, pupj>e, pyp]?e, pupbe /«w, ero^ Jim, fioy

fi.mu ]?u peop]?eft, pup}?eft, pupbcft tf/, ens, fis,fis,fieSifiai:

he peop]?e, pup])e, pypjje, peopJ)e|>, pupbe efit erit,fit,fifi fiet,

fiat. Plur. pe peopj^on, peapbon, -an, -en, p€op]>aJ?, pup-

]m]> fumusi &c. ge peopjje, peop])c]?, peopbej), -a]? ^/?ijr, en-

r», fltis^fitu, fietu, fiatu, hi peopjjon, peopbon, -an, -en, -ua,

peop})a}), pup]?ci|) junt^ &c.

Futurum (;ircumrcribitur etiam per auxiliare fceal, quod

paulo pofl: fequitur. Cuique perlonse utriufque numeri nH

prop])e, praefigitur ge : ut 5epeop])e, &c. Pro gepupfa]?,

legitur gepupbaj?. media (c. de loco fuo trudente af'peram.

Sing, ic ]i>ea]\]> fui, fa^us fum. ]?u peapj>eft ///i/?/, /'«i^wi

es. he fca\)]>^ fuit, faiius e[t. Plur. pe pupbon, -an, -en,

peopbon, -an, -en fuimus, &c. ge yejibe^ fuifitf^fa^ifaifia.

hi pupbon, -an, -en, peopbo.n, -an, -en fuerunty &c.

Sing. peop]?a J)u e/?o, )jf^. peop]?e, pupj?e, pyp]?e he /r,

jfiijr. Plur. peop]?on, -an, -en, -un pe fimus,fiamus* peop}>e

ge e/tf/^, fitote. peop]?e hi /«»?(?, /$««;o.

I Bye, N.S, ut cume pro cuman :• 2 Fr. uuefan, yiSjVNcp, 3 Vr<r*l ejJe* 4 Francice Siin, SIQA*^ •

'

feop-

Page 24: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[ 14]pcop]?an, gepeopjjan, *pop])an effe, fieri, ro peopjjan «x-

if;endh 'do, -dum, popben, ^epopben /<?^«y.

Verba * adje&iva.

Sing. Ic lufi^e <«fwo, amabo. ])u luj:aj"t, -ej*t, -j"& <»w«/^,

amabts, he luj:a]>, -e]), -f]) ^»?<»f, amabit. Plur. pe lupia]?

amamus, awabimus, ge lupa]) amatu, amabitis» hi lupaj)

amant, amabunt,

PraefePiS indicativi formatiir per auxillare eom, & partici-

pium praefentis; ur, ic eom j-ittent), ego furn fedens ^ i.e.fedeo.

D .tertiae fingularis a^irata, aliquando vertitur in tenuem T :

ut, ap]j"r refurget, pro apij-e]? ;• Cum infinitivus exit in i an,

hae plurales definunt in ia]>: ut, lupan, lupi^gian amare^ lu-

pa]), iup^ia]) :. at eon, facit eo]) : ut, ^ej-eon 'u'ldere., ^e-

feoj? videmus. an impurum facit a)> impurum : ut, ^ypfCanJitire, ^ypj"Ca]> fitimus. Tj ante an plerumque liquefcit in

h: ut, psehj) trutinat^ a pae^an ;• Tcrtia fing. verborum in

DAN & ran, plerumque exit in T: ut, petsan pafcere, fCcfajcit, Perfonae plurales faepe terminantur eodem modo,

quo prima fingularis : ut, hpoer e'ce pe, ejuid manducabimm ?

hu pleo ^e, c^iiomodo fugietts ? valet & regula in aliis tempo-

ribus. Eaedem etiam perfonae definunt tarn in en, on, un^

quam in a]? : ut, pitun, pita]? fcitis. nyton, nuuton, nyta]>

nefcitis. legitur & putaf/dm, & puCo^, poetice, Poetae fsepe

pluralia in a]), terminant in o]).*' Dano-Saxones multo aliter

hoc tempus praefens formant: ut, ic lup^a vel lup^o amo;

"^u lup^ej- vel luj^igaj" amas ; he luj::i5a vel lupgaf-ej"-!)*

amat. pe lufigap vel lupgej- awamusj g'c lup^aj* vel -ef

amatii ; hi lujrijaj* vel -ey amant.

Sing. Ic lupobe, -e&e arnabam, ^u lupobei-t amahas.

he lu);o&e amabat, Plur. pe lupobon amabamus. gelufo-

t)on awabatts, hi luj:ot)on amabant.

Verba habentia p I, m, n, p, j*, t, ante terminationem

modiinfiniri, faepe contrahunt fua praeterita : ut, ^eftpyNangignere^ "^eyvynXie genuit, qu. ^ge^rynobe :• Praeteritum par,

2. yizan fcire, praefentis fignificationem habet : ut, ic par/ci»,

JJU paj*r fcisy qu. patej-r :• & pelft, pelrj-r imperabaSj qu.

f Indevet.v^w^. tO tDOi:t}|> #• * E pbilofophorum fcholis.

pealteft.

Page 25: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C 15]pealtej-t:, pealbept, a pealban imperare» Secunda perfbna

iingularis imperfe«5ti in Dano-Saxonica dialefto rerminatur in

ey : m, ineattcy intrabas, pro ineobej-C:. Impel fe6lum alias

formatur per auxiliare pxj" & participlum prxfentis ; ut, ic paef

bo&ien&e, pro ic bo&o&e prtedicabam.

Perfedlum & plufquam perfedtum, ut imperfe£i:um, for-

mantur ; atque etiam per praeteriti temporis participium, &auxiliaria hicbbe, ha;|:o&, hea_pob, \_AngL ^tittt f|fttl>3 ^^

hacbban habere x ut.

Sing. Ic haebbe hiyoh atnavi, ^u baebbeft \u}(^o'o amdjiL

he hebba]) luf^ob amavit. Plur. pe hasbba]) iupobe amavi-

rnus. ge haibbaj) lupobe ar/j4/}is. hi hacbba]) lupobe amdrunt.

I^afa ^ hnue occurrunt pro haebbe. hajraj't, haufC, pro

hoehbcj-t. h3p.i]>, hauc]?, pro hebba]?. hapn, hauen, pro

haebbaf, N. S.

Sing. Ic haej^ob ^eheopb audiveram. ^u haej:obej"t; ^e-

heopb audivcras, he hxpob ^eheopb audiverat. Plur. pe

haepbon ^eheopbe audiverat»tis. ge hae^bon ^ehcopbe audi'

veratis. hi haepbon ^t^itoyxXie audiverant.

l&a^bbon & hcaj-'bon faepe occupant locum t» h3e|:&on.

hae):be vero, ttS haej^obe, a quo contrahitur.

Futurum formatur, ut pra^fens, quod fupra : atque etiara

er auxiliaria )*ceal 6c pille, a verbis j-ceolban debere, &c pil-

an velle;quas refpondent Anglicis^ fl[|fttt & tUill» ex. gr.

Sing. Ic j-ceal yxyzan jejunabo. ^u j-ceaic paej-can /e/w-

tiabis. he fceal jpxycan jejuuabit. Plur. pe j-ceolon -un -an

jrxYtjin jcjunabimus. ^e }-ceolon -un -an jrae^ran jejunabitis,

hi fceolon -un -an faeftan jejunabunt.

Pro fceolon, occurrit j-culon, & j^chullen, N. S. Auxilia-

ria j-ceai & pille faepe leguntur cum elleipfi verbi principalis ;

ut, Dif goj-pel }*ceal on Anbpaeajr-msEj-j-e baej, hoc evange-

liuntlegetur in feHo S»Andrea'^ fupple beon ^epaeben :• Nelle

ic nu naejrpe hionon, non hinc facejfam'y fupple papan :•

Sing. Lupa "^namato. lupine heametiHe. Plur. lupon

pe amemus. lupine ^e awate. lupon hi amanto.

Pro lupine ^e, repericur lupa}). uri & papaj) •] axia]i, ifc

d^ interrogate^ &c. legitur 6c enormc puppen projicite, Sccunda

plurahs, D. S. exit in as vel ej*; ut lupp vellupej-^e^wtfr^.

cognata fc« primac in a: ut "^efQivideamHs, pro^ej-eon:-

Modo-

r

Page 26: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

Modorum optativi & lubjunft. formje funt perfaciles : ur,

Sing, Gala ^ij: ic nu lupine, utinant amem* eala 51): J»u

nu luj-'ije. eala gip he nu lupge. Plur. eala pp pe nulupon. eala 51}: ^e nu lupion. eala ^ip hi nu lupon, -an.

D. 5. lupa :• En & reliqua tenipora ! 6ala ^ip ic nu lupobe,

utinant amarem, eala ^tp |)u nu lupobepti 5cc. eala 51): pe

nu lupofton, &c. Gala jJ ic lupine ^yt:, utinant awavero^Sic,

Sing. Donne ic nu lupi;5e, cum amem. ^onne ]>u nu lu-

Jpaj*t. '^onne he nu lupa]>. Plur. ^onne pe nu lupiaj), &c.

Refidua tempora acquali methodo pergunr. Donne vei ]jaj)a

IC lupobe, cum amarem* ^onne Jju lupo&eft. ^onne he lu-

jrobe. ^onne pe lujcobon, &c. Donne ic lupge ^yt, c«;»

amavero. ^onne }u lup-^e-^yt, &:c.

Modus potentialis eft duplex ;purus & circumfcriptus. Puri

exerapla fint ; AfCige nu ojrpobe.-f

pe geseon •) ^eiypon,

defcendat nunc de cruce^ ut videamus ^ credamus. Circum.

fcriptus porentiam, libertacem, inclinacionem vel neceffita-

tem, auxilio certorum verborum defignac. Sunt autem ea,

MiEG, miht, polb, nolt), j-ceolb, niotr, moyc:. CPasg eft

praefens, miht imperfeftum -n'u ma^an, pojje. folb imper-

fe6lum verb! piUan, velle. * Sceolb Imperfedlum Tst; j-ceolban,

debere. * COoty 6r moptre, a ma^an, pojjc»

Omnia hoc uno modo fofmantur. Sing Ic maejc;. ^umaE^ept. hemaeg;. Plur. pe nia;5on. ;ge ma^on. hi majon;.

Perlonae omnes plurales indifcriminarim definunt in AN5 en,

on, vel un :• [vide vocalium rautationem, pag. i.J

En (ingulorum exempla : man ne ujeg ppilc ^in^ pop]^-

bjimgan, nemo tale proferat, ^a haepbe he nan pertle hpap

he ficfcan miht, turn nuUam jedem hahuit, in <jua federet.

"^et he SEjjJep ^e wold ^e sceold ^am jeleapan onpon'j

juodd^ 'vellet d^ deberet fidem arnpleBi. hi noldon him hni-

jan, noUent ei caput tncUnare. ne nan ppeopt mot beon act

^am bpiblacum, nullus facerdos interftt nuptialihus ludis. he

pilnabe ^ he jxtp hme ^popian moste, cupiebat ut pro illo

pateretur. His datis exemplis, advertat letStor, maeg&mbt,formare tempus praefens. miht, polb, nolb, pceolb, mopr,formare praeterira. Futura tempora coincidunt cum pracfen-

* Nob, a ne polb :• * Me ItlOUtj alicubi in Jnglia,

tibus,

Page 27: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[17]tibus, addico jir J ^yt, pofihac : ur, ic maeg oyt lu|:ian^

amaveroy Angl.3I Hiaj» lobe JereaftCr* Interim nota,

quod omnia haec auxiliaria cum elleipfi verbi principalis ali-

quando ufurpantur ; id quod de auxiliaribus wille & sceal»

fupra eft obfervatum.

Infinitivus modus eft duplex, alium voco prirnitivum : ur,

» lujrian amare, rxcan docere, ^ereon videre, * alium deri-

vativum (quern & fupinalem, gerundivum vel participia-

lem) appello : ut, t;o lupenne, co ge^eonne :•

Multiplici infervit ufui derivativus, utpote per quem red*

duntur vel fupina, vel gerundia, vtl participia in rus & dus^

pro varia ifta fententiarum,in quibus occurrunr,textura. Exem-pla : com ]?u uj* ro popj-pillanne, 'venijli nos perditum ? hwif ea]?elic to cpcj?anne, facile eji diBu. hic ij" tima to pge-

t>anne, temptts eji legend't, wy ij* to lupienne, amandum eji

nobis, ne elca ])u to gecyppanne to Jjobe, ne fis t-ardus in

convertendo ad Deum. jrop })eoj^. he bi]> to j?po)^i|annc o]>|)e

to aly|*anne, fur rnorti tradendus, ant redimendus* eapt f>a

J)e to cumennc eapt, an tu is qui venturm es ?

Participium prselentis temporis lupant», -ent5, See. antam 3.

Qjjod fubinde Ht fubftantivum : ut, ab hxlan fanare, fit ha:-

\enbe fervans, hxlent:) fervator, Jejui*

Participium praetcnti, luj:a&, -eb, -ob, &c. amatus. & ir-

regularia in en, ^c. ut ^cbunben vinous, opepppoh te^as,

beot 'verberatus^ apeb nutritus, acpanc extin^us. vide plura

inferius, inter verba anoniala.

Vox pafliva formatur per verbum fubftantivum 6C parti-

cipium praiteriti temporis: ut, Ic eom ^elujcob, amor. Ic

pzef ^eIu}:ot), amabary amatus fui, —fueram. Ic beo 5e!uj::ot),

} ic j-ceal been gclufoti, t ic pille beon -^du^ot), awabor»

81 |)u jelujrob, amare^ amator. Gala ^ijc ic eom ^eluj^ob,

I An infiniti, abiit in en. N. S. coniimilem pene termi-

nationem babemus in hodierna lingua Anglica : ut, tO I^ilUcit

accelerare, tO ffieilStljCU forttficare, tO ICUgtlflCn prolon-

gare, tO l||Ort0n abbreviare^ &c. 2 At Dano-Saxonicus in-

linitivus, abje(5lo finali N, ( a quo lingua Danica abhorret,)

»Siet(pi^u<; terminatur in a, /e, e, i, o, u, vel h. 3 Videpag, 2. lin. y. 6f d.

C ittinam

Page 28: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[ '8 ]

utinam amer, €ala ;^ip ic paepe ^elujfob, utinam amarer,

" amatut fuerim, — fuijj'em. Gala ^ip ic beo ^elupob, uti-

nam amatus fuero. Donne ic nu com ^elufots, cum amer.

Sonne 1 ])a ^a \c paep ^elupob, cum amarer, — amatus fuerim,

" fuij^em. Donne ic beo ^elupob, cum amatus fuero. Mo-dus potentlalis : IcmsE^beongelujcob. ic miht, mor, moj-r,

polb, j-ceolb beon jelujrob. ic maeg jyt beon jelupob. (f<-

InfinitivLis fic tormatur modus : beon ^elujrob, amari ; pe«

fan puUuhrob, baptiz-ari.

Complura funt verba in lingua Majorum, quae neque ad

hanc reduci poiTunt, neque aliam commode conftituent con-

jugationem. eorum ideo {ilvulam hie ordlne alphabetic© dii^

ponam, adnotatis praecipuis quibufdam anomaliis;

quas fi

ftudiofe perludrarit ryro, alibi vixulla ccfpitandi occafionem

facient ofiendicula.

Verba anomala.

* Acpencan, extinguere. acpent, acpanc, acpmen, extinBuf,

* abpeojan, patt^ ducere. abpu^on, pajji funt. * act-hpman,

tangen. set-hpan, ^cfi^rf. * a'^'dn^pofftdere, a^un, a^an, ^«j-

bemui, -tis^ -ent. ahr, hahuimus. ahron, habuerunt. * aheb-

ban, elevare, ahoj:, elevavit, [nifl aho)= trahatur ab ahajcan,

levare,] fic upahebban ;• *ahpeoj*an, ruere. ahpeoi*, ahpuj*.

ruit. ahpufon, ruerunt. * apij-an, furgere, apap, furrexit.

* appanan, /ji/zV^re. aypon,allexit. a)'ponnen,appanen,y^^«^»/.

fic ppanian :• * a])pean, lavare. a|)poh, lavir. fic ' ^pean ;•

* aymbsin, intexere, z^anb^intexit, apuntieo, intextus, fic pm-ban, glomerare, * appeon, revelare. appoh, revelabat. fic

ppeon, tegere. * bearan, verberare. beor, verberabat. * be-

ypman, interrogare. be):pan, interrogabat. * bel^an, irafci,

bealh, irafcebatur. ita ^ebel^an ; * beop^an, cavere. beoph^

cavit» * bep^can, fallere. bepasht, fallebat. ita paecan :•

* bibban, or<ar?. hit^rogat. bxt), bit), orabat, juffit. * bipm-

ban, involvere. bipanb, invol'vebat. bipunben, involutm** bpin^an, ferre. bpohce, tulit, * bpucan, frui. bpeac,bpgec,

fruebatur, * hu^m^hx'^czn, fieBere, beah,bi5be,^^x;>. begb,

I Inde ti^ctU, fiHa^ ad modum catarra^ac, in axem labens,

in qua rixatrices locatae lacu tinguntur. coquine-fCol.

bejcb,

Page 29: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[19]be^eb, fiexus. fic abu^an, gebu^an :• * byc^ean, emere,

bohte, ewif . fic bebic^gean, i/fWerf .* C€OfiT),eligere, ceaf,

elegit, fic ^eceoj-an :• * coman, cuman, cpiman, 'venire, com,

ventt. comon, cumon, 'venertinf. * cpapan, tf<?»//sir^. cpeop,

cantahat. * cunnan, /cir^. czn, fcio. cu]>effcivit. * belfan,

fodere. bulj.*, bielp, bclj:, bealj::, bal]^, /o^/f. bulpen, fojfus.

* tion,facere. t>o/facio, befC, byj-t,-c*r. be]j,by]>, -fir. bo]>,

facimus^ -itis) -iunt. bJb, bibc, bybc, fecit, bo. bon, faciatifa-

ciant. * bpeccan, vexare. bpohc, 'vexavit. bpohton, vexA-

runt. ^b\)iyiAn,pellere, t>]yAy,pepi4lit. fic abpipan, bebpijcan>

* byppan, audere. bopfre, audebat. * eb-iaecan, repetere»

etilxht, repetiit. fic ^e-eblaecan. ut & xpenlaecan :• *empla-

'cianyctrcurfjjpirere. cvnyUt, circumjpexit. * J::apan, Kf, jrep-

be, pop, that, jcopan, profeSii funt. ita ajcapan, emigrare.

I^op^jtrapan, wori. * yiealizn^ cadere. yieoW^ cadehat. *fen»^an, capere. pn^, ]poh, cepit. fic jron & bejcrengan, capere.

* peobran, pugnare. peahr, pugnabat. puhton, pugnarunf»"*" pinbin, invenire. panb, invenit. * fleon, fugere. pleb,

pleob, //'^^.*

S^'^B^n t Jan, ire. eobe, jcobe, ibarn, 5a,

i/o. "^x je, i/t". * jebinban, ligare. jebanb, Itgabat. gebun-

t)cn^ligatus. ita binban ;• * "j^tld^can^appropin^juare. jehbce,

approptncfuavit. * Jemetan, invenire. jemetce, mvenit-

*5tmunan,rfcor^<3(r/. 5emune,jemunbe,rffforJ<»r«j ^/?. gemii-

non, recordati funt. ^ •^to'C2L'n,effundere. "^utt effudit. gutan,

effuderunt. *;5e)-ean, jej-eon, Were. Jiepp, Jepah, gefeh,

jepcaj, jeraj, 'U/</<f. ^ej-epen, -vi/»/. * jerpingan, _^<?fe/-

/^r<?. jej-panj, ^<j^ei7<»t;;f. Jcj-punjen, fiagellatus. ^geran,

obtinere ^eo'c^'^cotzeyobtinuit. '^eo'con^obtinuertint. * ge-

pasccan, jepeacan, jepaecean, affligere. jepeahcc, gepcehre,

afflixit. *5ijran,^^re. gap, ^<i^<jr, * jpinban, wo/ere. jpanb,

molui. 5punbon,wo/«er««f. '^ UiW^en, fufpendere. hoh^ fufpendit. ficahanjen:- henjan, ;jeWere. hen"^^ pendebat. hen-

"^on, pendebant. * bealban, /e»ere. heolb, re»M»f. *helpan,

auxtliari. hulpe, auxiliatus e(t. fic jehelpan :• * hhhan, r<-

^ere. hloh, ri//f. * hTW^in^ inclinare /e. hnah, hnaj, ut in

unbcp-hnaj, fubii. * hpeoppn , vertere. bpupp, vertit.

bpuppan, verterunt. fic abpeoppan :• * lecan, augmentare,

\\\'c^auBus. * hy^u^navigare. h^y navigabat . *hxikn,ful'

gere. hxzon, fulgebant. qu, lixbon, hxobon :• ^majan,;»©/^.

C 2'

tniht.

Page 30: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[jo]mxhti poteram, * nim^T), capere. nam, cepit. nuraen, captus.

fic jeniman :• * opepppean, tegere, ojrepppoh, te^us. fic

ppeon:. * oYylciin, occidere, oyi-\oh ^ occidk. dc oyylx'j^an {

opj-lajan reddit opj-lo^ :• * on^innan, inctpere. on^an, /«-

cepit, * onjytan, inteUigere. ongeat, intellexit. on^atun,

intellexerunt. fic jytan i jetan, nancifci. * plaetan, ferire,

plat, /"^mf. * phhtanJfponclere. pUht, jpofpondit» *peccan,

curare, poht, curavit. pohton^ curdrunt. *piban, eefuitare,

pat), ecjuitavit. fic onpi&an :• * j-ahclan, reconciliare fajhc,

reconciliatus. N.S. * yiy^n,ferere. ye^^fevit. Y-^\>en, fatus.

* ycman, lucere. yctan, luxit, * j'cippan, cre«>"e. fceop, cre<?.

^<?f. fic ^ej'cippan :• * yec^n^ejuarere. yo\\X:,<juafivtt, j-oh-

ton, quafi'verunt, fic ^ej-aecan :• ^i-ec^an, r^^SS^", T^c^an,

ilicere, yxc^'oe^yxtie^dicehat. c\u. -d yxc^otie. ita pi])}-ec^an,

pi|)j'a5an, contradicere. * |*etran, ponere. yeoZte, fetJ, pojuit,

* pn'^an, camre. yun'^jcecmt. * yittan, federe, yxt^ fedebat,

* flajan, occidere. j"loh, c^^//. qu. f^o^. ^ in h verfo. fic

^eflagan :• * y\ir2n,fcindere. ylut, /cidit. * ypiyzn, fpuere»

fpap, /jO«/V .* j-tantian, )?^re. j*rob, /erif. ka pijjfCan&an,

cbfiftere.* ytyitcc^u^fiernere. j-tpeht, /r^ZTyif. ftpehron,

firaverunt. * /"Ci^an, fcandere, ["taj, ^Cah, fCih, fcandit»

ita compofita, jefui^an, afti^an, onj-ci^an, nijjepfcijan :•

* fpepian, ;W^y^. yj)op,juravit. * fpi^an, ///^r<?. j"upo&e, r<i-

f«if . j-upon, tacuerunt. fic gei-pigan :• * taecan, docere, rasht,

docuit, race, ^/oce. * teot), ducere. Zeh, cuje, traxit. teo,

* reoh, rr<?i&e. fic areon :• * ^encan,co^^V<«r^, ^oht,^uhte,

cogitavit. fic ^ejjencan:- *ty]jian, donare. t;yj>t)e, tyb&e,

donavit. * unnan, ^^r?. ubbe, </f^/f. * pacian, vigilare,

feahte,fufcitatus, ficapacian:- '^ pettzn, wfanire, pebbe, i«-

janivit. * peopcan, popcan, fabricare, pophte, fahricavit,

fic jroppypcan, perdere, * ypnan, apnian, apnan, currere. apn,

Cumrrtt. upnon, currtbant.

Adverbia

Temporis: a, ik,-kki^femper. aebbpe illico^ Fr. paspenja,=^ J^eplice, I'emninja/wi'/fo. yxyhcejam, D. S. •^ej^ypnpridem^

1 Inde naurarum tOlU» 2 Eft & adjeflivum : undc

Douglajii ftfXWZi miracukm fnbito natum vel nafcitHrum> <

Page 31: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

35€o, jeapa olim. jypftanbae^ heri» 5;eIome fepe. hpSB-

binc^o hrevL lunjpe protinm, Fr. nugena adhuc, j'ymble,

j-injallice /(fw;>fr. femnunja, j-nu&e confefiim^ Fr. j*nelpe eC'

leriter, fona, j-o cito. &c.

Loci : hpi^ephpe^a, ahpap alicubi, hponan undecwtejue,

^onanw</f. ellen&e proc«/. Jehenb pro/)^. ellopa/i^i. upj^r-

fuw, bune, abune deorfum. ^ehenbop propius. jreoppa, peop-

pan procuL &c.

Negandi : noht, nochc wow. nat:e)*hpon rninime, na, ne

»0». &c. Nota, quod ne coalefcit cum aliis orationis parti-

bus : ut ' nxy, pro nc paej" :• duo negativa nonnunquam in ea-

dem fententia occurrunt ; ut, ne om ic na Epij't;, mn Jumego Chriftus, Dano-Saxones negatione (Implici utuntur.

Affirmandi : la, jea, ea, "^yye etiam, ^cpij-Iice /cilicet*

fo^lice, j::ulfo^, eopnoj*rlice certe, ^e^nunga, eallunja

omnino. £cc.

Dubitandi : pen, fcnun^^eforfan. tpirw^enblice farta/fis»&:c.

Qualitatis ; pel bene, yjrele male, pasjepe pulcre. * ap-

\>uni^!i grafts, ynotojihce prudenter. 'i ypeyhcc proprie» Sec,

Intentionis : ^ez\\\e fnt4ht4tn, x^\\q 'valde, rp^J^op» P^Jjoprnagis. heapmaelum acervatim» eallunje pror/us. 6cc.

Remlflionis: ftunbrnselumy^w/zw. ycucemxlum paulatim,

jrae^epe pedetentirn. hpaethu^Ujhpaerhpe^anunjcr W(7</;V?.&c.

Similitadinis : ealfpajeacj-pilce ^w/7/fer. enbemefp^nV^r.&c.

Ordinis ; p]j]?an deinceps, nextran tandem, hpypptum w-cijjim, ^aep pihr confefiiW) reBa, &'c.

Humeri ; xnne femel. tuua bts. Sec. Haec de adverbiis.

Conjunciiones

Copulativae : anb, onb, [[enbe, Dano Saxonice^ d^, eac, ac,

[oc, D, S*] atejue, etiam, item, «juo^ue, &c.

Disjun£liva:: o]>]}eW. yzm fvo, 6cc.

Difcretivae: ac fed, yo)^hcc autem, picoblice, yi^. Sec.

Caufales : "^y propterea, quia,"f

ut, }:oji^am (jttoniam, &CC.

Conditionales : 5»p y7. ypa'^Sc'c modo, (itnodo.S^c,

. I Vetus Anglicum narOO0« pro nC arofe» non furrexit,

4. J<YXiq%. 5 A Gotlmo$yeS, i'^^» ff*«S'

Ex*

Page 32: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C " ]

Exceptive : » buton, buran, [but?a, Z>. S.] nym)>e, neranc»i^. hu]iu-]nn'^n folam^folummoJo. &c.

Interrogativas : hanne? hununonne? h pi, bpy c«r ?&c.Adverfarivae : ^eah^f/?. ^eah ^e .y»<awt;ii. a^^J^ep g;e, ge

tarftftfuar». hpxbep, hpaej^ep, hpsfepe ;«w^«. &c.

Illativae : pop]>! idcirco. aj>y i<^eo j a Ctmbrica ^m. &c.

'Brapojitiones regentes accufativunt.

A^en, a^ean contra, anblan^, an&lon^ ;«xr<?. Be in, ad,

be^eonb, be^eonban, be^onOan ultra, bejropan ante, bucan,

buton prater, betpyx, berpih, berpeox, becpox, berpux, iw-

ter. bi, by^ juxta. Gmb, em be circum, fuj>er, eonb ultra.

Fofi ob^ propter. Jjeman"^ inter. '^eonry,-^eonbzn,'^ont> ultra,

Innan, th. COit> inter, cum, Neah, neh y«xf<». Ofc]} fuper^

trans, on, i«, «^. on&lonj; juxta, on^ean contra, onteonan

adverfus. oj? ufcjue ad. 6ij?^an, pi]?]?on pof}. Dupb per, to-

^eane, ro^eanej- contra. Unbep fubter, uppan (uper. utran

circum. fi]^ juxta, contra, adhuc remanet in hodierna verna-

cular ut, to tliit'^tira'^, fubducere', tO tOtt^'^Oli), detinere ;

to iDiti|l!anlJ, re/i/^ere. & ver. y^n^l. tO toitjcleep, revo'

care, ni cadant ifta a pijjep, VUpK/V: pi^x^tan pofi, pone,

pi])5'eon&an circ^i. yi^uvin extra, Ymh^ ymbe circa, fuper.

Prapofitiones ablativum regentes,

Abuton,abuCanrirc<«. xyit^eji po/}, pro, 2^ji ante, xt apud,

ad, d, fttb, pro. asC);opan pra, amang; inter, an in. pro on :•

Bae)?tan, be aspcan pone, be pro, in, de, ex, bepopan coram,

beheonan cis. becpeonan, becpih, berpinan, berpux cum, inter.

binnan, binnon intus, intra. - bu}:an, bupon fuper^fupra. bura,

butan, bute, buron Jine j ^iUty Douglafio, Feop longe ab,

yo-^ pro, pra. popan-ro ante, ppa d, ab. ppam de, ex, De-

henb prope. ^eman^ inter. Innan, innon in^ intra, into in, ad»

COib, mi]) cum Jinde vet. Angl. tttpl), cum, Opep cum^fuper,

omibban inter, on in. onpopan pra, ongean, crimen contra,

on-innan in. onroan^ inter, oj> uf]ui. JjTil ad. to, ad ; ni

potius dativi fit particula. topopan pra. vet. Angl. tOfOtC*

I Vet. Angl. but, m/i, ^ Inde Dougl. ftbtlfe, UhOTlt,

. 3 Cimbrice 4I^ ad, ttfjae* Angl. titt» «/f«f dum, ft

' ^ to-

Page 33: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C 23 J

to-^eancy adverfM. tomibbef <«f<fr. topesij^b verfu/, Unbcpfub. unjceop prope. up, uppao, uppey«/>cr. fi^ fro^cumyfone^

contra*

Harum praepoficlonum qusedam utrumque cafum regunt:

viz. bepopan, betpux, bucan, ^o\i., jemanj, innan, mib,

opep, on, on^emanj, o]?, rojeane, unbep, uppan, pi]> ;. Re-periuntur etiam pi|), & anblanj praefixse genitivo.

Syllabus prapo/ttionum qua in compofitione ufurpantttr»

§1^ extra compofitionem vix occurrunt, notantur ajierifco.

* A,r^, negative: ut, appeon,re'i;f/<jrtf ; a ppeon, xre/<fr*.

* M.-, in^ negative : ut, ae-melle inftpidus. augmentum etiam

otiofum. a'):"en par: ur, ae|:en-J)eop confervta* xjiXep. pofil

ut,a2}:oep.bopenp<j/?/>««»«j. aep <a»fe ; ut, aep-^e-nemneb^ri^-

notfiinatus. ^vab.ad: ut, xt-hj\xbzn auferre^ aet-i-ranban

adjlare. ajen adverfus, retro : ut, a^en-franban opponere^

agen-hpyp^ran redire. * anb, ^nOi? JVnA-A» ^^^ coram,

contra : ut, anb-peapb prafens, anbfacan [anbfa^anj negate,

anbj"ranban,«»3'(s-«v«f. anb]?pypian tfi/xrer/tfr/. anbpypb, ^H^-y^HK-Ol, rcjponfum; a popb verbum, anhpeofan contra

ruere ; qu . anbhpeofan :• quibus adde anbfpapian, tO jfttlftDClT,

rejpondere, j-papian enim, licet notet jurare apud au^torcs ;

baud dubito tanien quin primitus fignificarit lotjui : adeoque

anbj'papian, quoad notationem, fignificabit tarn «m/7rt7», quamim<pBcy)4(B-M 4>A>vH. Becpux inter: ut, betpux-cuman intervC'

tiirc. be, nunc eft merum augmentum ; nunc idem quod bi,

big'jbyg circum: ut,be-):apan circuire, * Gbre: ut, eb-|*cea|:c,

-Tm^ty^teuix. * cfcnjlBN, cuw, par^ aijuus: ut, epen-bij*cop

co'e'pifcopus. epen-^eopa confervus. * ej:t re ' ut, ej::t-cyppan

recurrcre. * cm aqualis : ut, em-nihr aquinoSlium, emb cir-

cum: ut, emb-hpyp}:r circuitus. * emn p4r : ut, emn-fcolepe

condifcipulus. cm & emn, videntur deduci ab embe, \ aepen:»

Fop perpcram : ut, a li^^-m cubare ,popb^ran moechari»

yo\icpy£*, ut, pope-aetypian pramonftrare. eft & nudun»

augmentum. * jcuU valde: ut, ):ull-«|)el valdenobilts, * De,

aliquando notat carw : ut,i5ebeop conviva. "^ccXxitob confutus

.

^epaebep compater. ^emebep commater. ^epitra confcius. alias

otiofum eft. jeon f(>;f/r<i : ur, ^conbxpan oppomre* geonb

ferz

Page 34: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C24]ftr : ur, jeonb-jrapan pertranfire» CDib cum : ur, mib-])olian

cowpati. mib-punun^e confortium, hujufmodi voces diftin-

guendae ab compofitis cum mib, pro mibbel : quale eft mib-

pintep natales Domini. * mij", MISSA» ^*'' negative ; ut,

inif-hypan imbedire^ male audire', tO Itli^fj^fir* Oj: ah:

ur, op-ceoppan abfcindere. ojiep fuper : ut, ojf:ep-j::lean fuper-

volare. «on in: ut, on-ge-pij-j-e incertus. ongean re : ut on-

jean-bpinjan referre* * op i», privative : ut, oppice impune.

o]> ab '. ut, o])-penban aufugere, * Samob c«7« : ut, faraob-

cyman convenire. To «iw^r, adi ut, to-an-pillice »/m«r ^er-

tinaxi tOO^OblliltatC* to-baepan apportare, eft & merutn

augmentum, quale a i ^e :• toj:!opan ante: ut, Co}:opan-

heon praej^e. ^uph^er: ut, ^uph-beophc /)«r^/c««j. * Uni», privative : ut, un-acenneb i«^c«/f«i, UUbOtlt*. up, uppe

fuper : ut, up-):lepin5, «wt^So». pij> cum, contra : ut, pi])-jrcan-

bian refijiere. > pi]>ep co»fr<i : ut, pijjep-j-ec^an contradicercy

to tOitj^fd^* Ymb circum : ut, ymb-hpyp):an ambire,

InterjeBiones *

Dolentis : ut, pav^c. pam, palapa, fvet. Angl. tUClfitOCpc]

cop, hijla, eala heu. Gaudentis: ut, pel me e'vah. Vocan-

tis : ut, eala, aela, asala, hola o. la la heus, o la eho. la prae-

figitur & affigitur interrogativis. Optantis : eala ^ijc S (i.

pa la utinam. Hortantis : pella, ute age. uton agite, Ad-

mirantis : eala hu o quam. Demonftrantis : heonu, epne, j-e,

ecce, Laudantis : eala, eala euge, euge. felj^e euge.

Sjntaxis,

Vix opus eft regulas tradere de Anglo-Saxonica fyntaxi,

utpote cujus veftigia in hodierna lingua Anglicana dare cer-

nuntur. ne tamen eas penitus defideret tyro, ecce pauculas,

quas in thefaurum fuum congeflit cl. Hickeftus !

Ablativus abfblute ponitur : ut ^ebi^ebum cneopum him

ro cpae"^, genu flexo dixit illi. 4 j*eoj:on j-i]>on [fij^um] feptem

y

1 Cimbri, literae K, n pertaefi, utuntur ^ & H. ut A^AS&infortunium. flF/HRT impervium. z Goth. flNSGA »»<»-

lus ; a SeA bontii. 3 VI+K-A- 4 SlbHNSlNtpAM:niifihut

.

vicibm.

Page 35: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C ^J J

'vicibus. & genitivus fubinde, Graeco ritu : ut, fona ]>aef* pin-

rpe}-, [^fupple anpeap&ej-yj Wuixim vel u^xo^im ri ;t;«M«»®-.

Verba pealban gubsrnare, ^olian t ^olijrean /«er^, helpan

auxiliart, bibban rogare, onbitan, onbyp^an, onbypian, de-

guJlarCi ^emiltfian mifereri^ tijjigean concedere, 3et-hpinan

tangere, cepan curare^ actpacan negare , regunt genitivum

:

ut, ealbopmen pealba]) hypa^eoba, principes gentibus futs do»

minantur, ppi^ea ^olige hi|- jrpeorej*, o])|7e fij^ti^ rcillin-

^ej-, Itber Itbertate fua privetur, aut l. folidos dependito» [el-

lipfi forfiin 7»S pite fnul^am.^ Dob aelmihti^ helpe upe,

Dr«* omnipotem auxilietur nobu, j^intellige unrpumnej'j'e ;~\

gij: he bir pifcej*, ft petierit pifcem, [ forfan fubauditur Jijce

donum.] nxtwg man nane)" mecef onbite, «^wo c/^»;?; de-

gu(iet. [ni fit ellipfis -nZ bxl portionem.] pinej- onbypgbe,

guflabat vinum. [dixerit aliquis fuppimi calic poculum.] upe

^emilrfob, »o/?ri mifertus. [alias dativum requirit.] jsulluh-

ref tijji^e, baptifmum miniliret. [videatur Repine myfteriumy

abeffe.J ne aechpan ^u min, m me tangaf. [intercidente lice

corpus: alias accufativum trahit.] he pleamef cept, medita'

batur fugam. ^a astj*aca|) "^sj* aepifre;*, qui negant refur-

reBionem. [fubintelledto forian lape doSlrinam.^ Ubi fenlu?

non eft ellipticus, haec verba utplurimum tranlitiva funt, 6c

regunt accufativum.

Verba acquifitive pofita rtgunt dativum : ut, Jif hpa himpihrej* bibbe, ft cjuu fib't ^ee^uum poflulaverit.

Verba imperandi & obfequendi regunt dativum : ut, ^abeab he ^Sam unclenan ^aj're, tum pracepit fpirltui impuro.

pinbaj- ) j-ae him hypi*umia]7, venti d^• mare ei obediunt.

Dativum etiam poftulant omnia verba dandi, miniftrandi,

reddendi, ferviendi, objurgandi, vetundi, favcndi, nuntiandi,

relpondcndi, commodandi, credcndi^ judicandi, gratias agendi,

tentandi, nocendi, 6cc.

Vcrbum pylian I pyh^tan fe(jfit, gaudet dativo: ut, Pe-

tpuj* piligbe ^am ^aelcnbe, Fetrui fecutus e/l Jejum.Verba quaedam regunt duplicem accufativum, perfonas 6c

rei ; ut, Jcbo hine pihrep pyp|?e» jui ei faciat.

Multae funt reciprocx locutiones in Anglo Saxonum idio-

niate : ut, hi^ aereopbon hi^mane^um, apparucru7)t multis,

Epift hine ^epeft, Chnfius con<jutevtf.

D Infini.

Page 36: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[ 2« ]

Infinitivus accufativum ante fe ftatuit : ut, fpa ^e 5e|*eo|»

me habban, ftcut me habere 'videtit» ^a XcC]^ii^ hme libban,

5"«! dicunt eurn vivere.

Voces Dano-Saxonicae.

Anglo-Saxonibus imperio Danorum fubje£l^is, & cum vi-

ftoribus mutua confuetudine conjugioque fociatis, voces mul-

tae Danica in avitam linguam Tunc inve6lae. En nonnulla<

rum in oratione tarn pedeftri, quam mctris occurrentium fe-

riem, ordine alphabetico difpofitam.

* Abal, afl robur corporis. *aE&pe illico. * xyc fcutum. a

materia, aej-c homo primus, ex fraxino quern dii condidere.

Edd. Snorr. vii. aefc-ryp howinum princeps, dew, aej-c, aehiC

fraxinus. in ^cj^-pi^e, y?^j*cpine hominum dux, "amicuf.* x^ehn-^fatrapas^ homo» * apop, afur odiojui. apepa.apopa,

Fr. avaro, aliaro proles, ajrapan exire, apop exibat» ^\z^\t'* altjop, altlit dowimfs, vita. * alb-ople^e fatum, vel feculi

fatum. vide oplo;^ :• * alh, ealh, []alhn, compofitum Danico

ritu ; ut Reopen, ^eop /eri/a^,] Fr. alah, ^VAh ba/ilica, «a-

OT5. * ambyht:, ambyhro, ombihr, /VNA-ByihTTS legatus,

fumcius. * anbpht, «nMit/<zcw. vide lyC vultM. * apjadultera, Ar^ur improbus. fOUgC i^r. arg /'i^^r. L. B, «r^tf,

curruca jFw'veW/, Sat. VI. popli^ep; Sax. * a])op, ofbbre,

abur fublhmor, prior. * Baepan, bepan pracellere. vel ut ge-

baspan /e gerere, pra fe ferre. * baepj-uini^, bxpj-uinih, baep-

j-umni^, bxpj-unni^, bsep^ynbi^ publicanus. bocrfpnbu0t fla-

gttioftis J a bflfr nudust & fpnbu^c peccator, * ba;ftepe, bae-

2epa,-pe, qu. bxpytepe baptifia. jcuUuhtepe; 5<»x. * bal-

t)op. princeps. z Baldro, Cimbrorumheroe^Odini filio.* balo,

bealo malum. bealo):ull, bealo}:ulla, bealope pejliferus, dirus^

execrandus. a bftul, bol malum, boluan ^;><^. hinc Douglafii

l)ftl0 i quod editor trahit a bael rogus. dixerim, minus re^e.* beabo, beabop, beabu, beabup prosliumt dedes, crudelitas. qu.

beatu, a beacan, baetan percutere. * beag;, beg gemma,

BiHlFri/Ii» ba^ua aurum^ argentum. Douglaf. Mn. II. 3 pi.

fCjinpng tDltJ ijiSi baugte ; verbatim, fpkndens cum fuo

crnamento, decorum. Editor ratus eft i)dUQ[t0 idem efTe, quod

hi\,^^Z->infigne. minus jufte. vet.y^«^/.tl^g|^0^fww^. * bene,

l)ccfur abacus. * benne, baene, [f. bepne,J homo, * beopn,

beopna

Page 37: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C 27 ]

beojina fatrapof^ vir. bcom urfus. honorlficum, Cerarura no*

minibus infigniri. Douglafto \itX\\Z homo. Editor putat &barne mfans, & bernC w>, ita did, qu. born, gemino

lapfu. Iftudenim a beapn. hoc a beopn. originibus fc. late

diftantibus. * bill]), bdb, bilb exemplar^ icon, (iatua» * bi-

pilan, bipili^an haurire. [hlaban ; Sax,] Indc Scoticum tO

birl0 firenue compotare, Dougl. Hoc, ut notatu indignum,

tranfilit editor. * bjfaec, Fr. beface, bilTac ;>fr<». cobb;5rfx.* bij*eno cecci. blinb ; Sax. * bpe^o, bragc j«x, rex. * bpyt-

ra dominus. ^olbepbpyrca, cfoUbriotr auri Mfpenjator, *bun-

bavilltcus, ejuirure doTKUjn habet, huj-'bonba. buanbc, bonbe

colonus. *bya, byan, at biia, B/VH/^N, habitare. puman

;

^tfx. * byp, byr, bur )?/;«/. at beta parere, * bypn, bypna^

bipn-homa, brinia /or/c^». Douglafio hixtl^t* * Ealla, fall,

farl x';r. * cameil camelus. olpenb; Sax. * axji]\ rupes,

A. B. fCrtrV, inaccejja rupes & fcopulofa cautes, * ccopl vir»

inde vet. /^w^/. {jivlC, gJJVlC p«fr. QtliC p«tf//^, a carlinna/af-

7;};»^. * cilb-hama «fer/Vi, ^ailiut exuvia. hert-hamon ^r/g-

cordia. Legg. Fr//^ * clypan, at cltjpa forfice torijuere.

* cneap, cneapp, FKsf^, navts, Chron, Sax. 938. nasjlcb

cneappum clavatis 7iavibus ; cpeab cneapon, turmd-onui^is

navibus. cpeab, a cpu^, 7»«/fir«^o, fl CVOllXj. *cneo, cneo-

pi|"fe, cneop generatio. & comp. more Danico, cneo|iij"n :.

*colla, colle, comp. collcn, follur, follncr, galea, collenfephji

virago. * cop))ep, copJ)p, Fr. corter, chortar, Muhitudo,

pompa^ cohors. * cpaept, fraptur, ft^ftcr, Fr. craft, craht,

ars^ robur, * cpanjan, gemitu dolores, mortis nuncios, tefiari.

franf, hckn^m,ager. A.B. to CVauUj ^ovx^l^siv. hincjecpan-

can, e'lua^eit. Douglafti gVi^nU) ejuefius, hinc du<fium. Editor

a Scotis fiflum putat. * cumbl, cumbol, Fr, cumbal, tefiers

militaris. ^tVxamU ^camhi, fymbolum, tejjeramtittarts. * cup-

fumbop, thus, paccelf; Sax. * Deajjbpepe, vioUnta mors,

* bo^op, bo^p, ba^ur, dies, cafu Danico, * bpenc, brecFur,

potus, * bpeope, bpop, brcyrc, Fr. dror crttor. * bpeo)*an

ruere, peofan^ hpeoj*an, ahpeopn :•* bpepe, btcp, letbi

caufa. a'b b epa, occidere. bea|?-bpcpe, internecio. * bpihc,

brott, Fr. druhx, familia, plebs. polc-bpiht comttattu, hujus

comp. Danicum, eft bpihten, 1. e. fc bpihr ;• * 6apopa,

eojcepa, eopppa, Fr, at»ara, auaro, libcri-) prolesy fuccejfor, ab

D z appan,

Page 38: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[28]ajrapan, exire. * ealbop, vita, * ebul, malum. HKlAS *

*ebop, domtts, * cj^nan, atefita, perpetrare, prafiare. * ejen,

timer. V. 05a, & oht ;• * ejop, c0ur, atjuor* e^op-hepe,

aquarum exercitus. ejop-fCpeamaj*, aquarumfiuenta, Cflgcr?

/e/7»^ maris'jGlouceftrenlibus. ^ej-ftpeum, Fr. ahaftrome,

aha, dtluviuwy aqua, ua.ovTvyjiu^TBi. Hejjcb. *ehe]iu^Jpica.

Fr, zhcTf Jpica. ea\iy Sax, * clbdy, homines, dlba^^bemum,

mortalibus. * ellcan, ellen, ein, clion, cliun, Fr. ellan, t/w

animi. ellen-baeba, ellen po]:, in potentia praftans. hinc no-

men EUa, regis Deirorum ; id, in homiliam feriis S. Gregorii

anniverfariis leditatam, folerter adnotante Elizahtba Elfto-

hia, virgine peierudita. * eo^ile, heros, homo, * eyt^ amor,

gratia. 6^, ar/iicitia^ Fr.Sin{\:,en{\i,favor, ^t^STS- *FaB5e,

fcX^m,mortbundu5, yle'^eyix'^e^ admortem defiinatus, * jpxm-

t\e, fc^ma, virgo, focmtna. * fajpe, pepeiinifi-e, tranjmigratio.

* paej-l, fctbfla, villus. * j^a^, rutilans, cruentus, p^an, ruti-

lare, * ji-ilyzn, hlafpheifiare, fcdB,fraus. *j::ana, fani, laba-

rum, * pean, yreon, pan, Fr. fian, lihan, frlQ^VN» odtjje.

hatan ; Sax, * j:e&an, ^t feba, parere, * y^tlb, fioll, locus

^afius montanus, A. B. ft fcH, ffrr<« montana, eiicae & rufci

fertilis. * yieoph, anima. fi(^v, vita. Fr. ferah, ferahu, ferhu,

ferh, vis vitalts. * peophjr, }:eph]>, anirnm, ]-tij7-_pephJ>,

con^antis vir animi, ^leap-jfeph}?, fapientis animi, jamol-

j:eph]>, experientu ob aecatem animi, T^p-j^fph]?, moiHifpiritus

.

fcepceb-peph]?, /orfat animi, collen -jfeph]), imperterrita men-

tis', z Qo\\tx\.^ galea. '^A-y.eyih^ , libidinofrts . pCal jreph]>, e/&<7-

/y^«, i. e. fortis^ animi. j-rajjel-pcph]?, (labilis animi ; inde

ftaltUatt, /orf/^, Douglaf. *|:e])ep-hama,;>/«w^. \\inc Dou-

glajianum fz^^tX^\Xit.t induvia plumofe. juftius forfan hoc

quam editoris etymon, videliam;. * pian^odiffe. vide pean.

*pipaj-, firar, firbar, t//>i, pr.x:feBi, * Jfla^j-c-homa, corpus.

^amur, induvi£, * j^lett, Fr. flett, ccenaculum. flct, cubile,

cubitulum, * jrolbe, folbe, f^rr^. vet, Angl. foldt» *J=op-

'^eatan, exponere. * ):op]?)-cian , wor/. ut, jropjj-^epitan,

j:op]) papan, wor;. vide j-cio :• * pofCpab, c/^«x. ab foflra,

nutrire. met ; 5««.v. * jco]?, fu{>, fub, matrix. '^ ppafan,

j:paj*ian, ):pap^an, fcifcitari, Fr. frafan, IzJi^lSA^, ^^^*"

/;7r^: 5<J*. aurem axan & ppae^nian :• ^ ^pacoh, pparoho,

fapesi perifiroma, penpctafma. J^paetpan, jrpaetpi«n, ornare,

inde

Page 39: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C =tp ]

inde ftCtt^tDOtlt) opus foli omatui infervlens, quod me do<*

cult D. Gu. Wottonusj i TnXvf^^irxivi, Putaram prius, in an-

tiqua penetrare minus folers, ita diftum, qu. itUtt^tDOtli)

quod ex ramis, foliis, floribus, racemis & omne genus /rw-

tltbus confter. * jrpea, jrpeo, ):pi, ppio, ppohe, )z)i^nQ/V,Fr. fraho, dominus. * ppeon, f:]<.IQ^N> Fr, frihan, triehan,

antare, jrpconSs, JiK-IQ^^NAS» Fr. friunt, amicus, ppeofe,

Jfpeojjo, jrpejjo, Fpi]>o, |z|<.yVl(p9^, dtleBio,amor, *):pot),

frabur, frobc, [aliens. * j:pon), medicus. Sax. lece :• * fpuo-ban, fenefcere. *puj*, fti6,promtus. * Kypn, pro ipy\\i ignif.

* pypfcyan, ignem obumbrare. Fr. fcuian, at efy^^a, obur»'

hare. * pyfan, feftinare, at fyfa, infligare. * Jjacpj-uma,

gepfuma, L. B. gerfoma, gerfutna^ ger/umma, fumptus, opes,

gaza, pracmium, compeniatio, quam finem vocant. IJlandice

cjcrfimar, ejuavu pretiof^ res ; quod annotavit Cbrijiianus

IVormius ncpos Olai, in notis fuis ad Ara Mulcifcii fchedas,

Oxonit impreffas, jam edendas. * ^aecan, at ^octa, anigma fol-

'vere. yo\\^-^xzsLn, explicare. * galpph]?, /iW/»o/«/. *5a-

mol, ^amul, cjamall, ^amvXU (enex, ealb; ^^x. * ^ebpeo-

fan, corruere. 0^)<.inSA^ •*S^FP^r'*"^ interrogare, * ^e-

jrpecnan, exajperari, at frcfa, afperare. fretr, fevus. * ge*

yiyXSin, feftinare. ^ge^enge, geincjur, /«fce<//>. ^cinge, /«c-

f«^«/. * ^emaecan, vet. ^«g/. lllCtEll? fomniare ; Douglafio

to niCt0. vocem e longinquo petit editor. * ^cmntj'e, ^'<»-

lentibus. Fr. gene fan, P/VNISA^» fanare. halum j Sax^* ^en, ^len, 0en, iterum, * gene^an, ^enogan, multtplicare,

(^^U%\\-, ntultus. ^enoh, jgenoj, 0no0, /^r*f, affattm. at

0rwr0a, jujficere. * 5eoj::on, Fr. ^eban, ware. * geongpa,

Fr. iungron, dtfcipulus. * geyceapu, Fr. gifcapu, w^»J<»r««;.

* jeremcpba, cribratos» A. B. ttttW, cribrum cilicinum, «aew-

gorlvaji. * ^len, ^lena, jin, ginne, abjfjus. pnna, amplus.

0tna, chafma nubium. at 0,ina^ biare. cjap?0mnun(ja, i/a/^ ca^

pedo. '^\n'jMce, va/}um regnum, '^\r\^xx'c,amplilfimus,firmijji-

mus. *S'K^j'e peopjjan i beon. Fr. gifithig, gibithiggit>idi,

gitiithig uuerthan J uuefan, dari, * jipian, odtjfe. Fr. fian,

JiIQA^* * S'baman, ff^<?rf. boc Jihamanb, j3A;oJVt«. vide

ham :• * ^m, njafie h'tans^ patens. * ginjpa, Fr, iungro,

difcipulusy /ubditus. * ^ij-capu, decretum. pe^inu 5;ifcap»i,

dccretum dtvinttrnt (c. fummum» * 5o^peb, Fr. goto-uuebb,

^«r/>«r<>.

Page 40: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[30]purpura. * ^ol&ef-bpytta, ^llbriotiir, auri difpenfator. do-

minus, * ^ombon, tributum. * ^piniDle, 0ririS, clathrum,

crates» inde 5. Laurent» crattcula, a gcid^itOIt. in quara Can-

nes, fuppofitis prunis, a^are vel uymfe^xKi^a*, tO gnli. *5pun&,

^runb, terra. * ^ume, juma, ^umen, ^umur, ^umnu:, <^«x.

rriMSiNSj »«as. vet. ^4»^/. gottte, gomme. ^um-pmc.vide pinc ;• * gujj-pna, vextllunt tnilitare, a ^uj», 0tinn,

fralium, & fani, labarum. * )?AX)]ie^ habpo, Fr. hedro,yere-

nus, i)cibc, atheris [ercmttu. A. Bor. tljE 0fe|? JfltJDl*00» <»«•

ferenat. * haegfCealb, ccelebs, 'virgo, * hael, haclej), ^alitr,

-yir firenuus^ heros, homo. '^hsej), pugna. * hap, ^ar, //«x.

happa, |)crta, dominus. * ham, hama, hom, b«tiwr, induvta.

inde ^;^/. {jamme0, Jonime^, f^''<=«. induvU collo equi

quadrijugi apcatae. Dtf«^/fl/?o]^ain0j5,j^ 3111111^15 i

de qua voce

perperam agit editor. * heahj-realt), calebs^virgo. * heap,

^ar, [ublimti, * heappa, hepa, dominus. * hea]?o, culmina,

excelfus. hea])o-pinca}-, «uiri fublimis (iatus & fortune, hepa,

heappa, Fr. hera, herra, dominus, bpihten ; Sax. * hepe-

pae]>a, </«^or exercitus. * hi^e, hy^e, ^uge, ^ugur, Fr. hugi,

hiugi, mens, ab hi^e defcendic higian, advertere animum',

hojan, hojian, foUtcitudine affici ; & popho^ian, lpernere\

\inde Dougla/it foi*]^OlU? defcrere\ g fluente in w. ut in boja,

botO ; lii^a, latU iniaja, matD ; &c. [fruflra fe torquet edi-

tor.J hu&i^, meditans. * hi^e-poj^e, viri magnanimt. vide

pop. * hilt), l)iUbr, bellona^ pugna. hilb-naebbpan, miUtares

ferpentes. * hilbe-calla, vir belli, militaris. vide calla ;•

* hife, hiff^, bij-fe, 'uir, hirejuitalius. *" hleop, ^{t^te, frater^

foetus, confors, homo, * hleo|>, hhojj, f)lqb5 jugum montis,

hleop, hleopJ>, umbraculum, afylum. |>lc, ^lice locus d vento (^

joleimmunis. 'xndtDouglafiiXt^XttAl^Z-tyefugium. editor vo-

cem durius tradtat. * holm, ^olitiur, infula, acjua, mare» no-

tat etiam arenam, quod &C Runicum %^^T • ut, o!b 6t0W a

i^olm, in arenam provocare. Lex. Run. in ViFsJRvI. * hopjM:,

Fr, horfca, prudens. * hpaep, ^r«e, Fr. hreu, hreo, cadaver,

^rorfu^lat, aUtes carnivori. Lex. Run, * hpmo, ejulatio^ rugi-

tus. hpman, at i^tinci, ejulare^ mugire. a ^chpman, vocife-

rari, fliut Douglafianum tO CtUm, ttOlXt, ttO^tlt, i*v>cZ^uf.

o in c crebernme verfo. editor, in vocem, meminit ts pu-

nian, fufwrare [myfteria vel arcana.] incalTum. * bpip, uterus,

hpuj-a.

Page 41: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

r 51

J

* hpup, rup€s, mom praruptus. * hubig, hujbij, tneditans,

* bufce, Fr, hofce, holche, hoske, opprobrtum. * hyr^j hij*r^»

hyYYe^virf hirijaitallus. * hyye-bypi^hng, puerperium, *It)e^,

ibCYayittefe^fsemina, eibA, mater, ibix, filia, ibtfxtus. *La5o,w<n*«. * lambop, lambopo, agnos y terminatione Darned,* lapraj" lec;5an, laftaj- lejgan, acceUrare. laftr, 'vefiigiumt

Iflft* modulus calcei. * leo&e, ^«»/, populus, juvcnu, Itbur,

cowa viarum. vet. ^w^/. Uot)Ci Iddb^* unde foem. IfitJ^

DcCTC) contra6le laf0. fa:mina, * lib, Icib, «rfx/sr. * linb,

ttlia^ labarum Imb, IpiliJC vet. Angl. ri/w. Iinb-cpoba, fi//>

ramus. * Iioma, ItOftie, /«x. ^clioma, /«we». A. B. d glCflJlt

of fun> repenttna folts corufcatio. Douglafio gl^Itl^Si» radti

lucidi. cum quo mifcere vellet editor ^MlUpttj fortuitus rei

confpedus : quod a J'elimpan, co«f;w^?r^. * lij^c, lifl, Fr. lift,

fcientia, I iftrum, pfr/f^. * lixan, /«c^rf. j-cinan; 5<«jc. * lo-

ge, ia^o, ^y^PA, ^/^flF/f^» aoiua, Itijuor^ pelagus. dt fatl0«,

lavare. hinc Do«^/<»//< lotf)» /tfc«J. aut falrem a Sax. luh:.

* lungpe, confeftim. * lyj-te, lopt, ather, camera, inde aloft,

furfum. * iyt, lir, vultus. arx'iiMt, au^Mt, fades, his affinia

funt Saxonica plire & "jplitre, 'vultus'y quas Cimbrice eflPerun-

turpliren & jpiiren. -a pliren fit barbarum luicen. (ic lubens

legerim nummi epigraphen in Camdeni vernacula Britannid,

p. 814. J>nR FflT MHl*}ll. i' e. Thvr Gvt lueten, Thori

Dei effigies, adnorator ad Camdenum re£le vertit, baud bene

verba legiffe viderur. Vi extima runa eft wziAycTj/^s?, invicem

valens n & s. * 0?3Eblan, mxlan, maj?elan , (ermocinari.

M)i.^\(j\^l\t verba facere. ni3e|)el, mal, riMcl, mAoX, mal,

lo<]uela. M^4)ASifor»m. ver. Angl. tO ttltlUlojui. mthIpitgC) coUocutio. vide cl. Hickefii praef. generalem ; ad pag.

XVII. * maej, iiw^r, mo0r, /.W. Douglafio maiCj» macj»gencr, * maeran, (ommare. n^xtm'^e, fommum, Angl. vet.

metelli inetali, fommum. to inCteil, fomniare. Douglafii

in0ti0j fommant^ hinc du(5lum. editor mallet a metan, pm^gere !

* ma^o, ni^0ur, ino0ur, cognatus. * manlic, mon-lica, rnonnlpta,MyVN/V.A6IK,/'»^«tf»ffe^^i hommis. * meca,

mece, riifffcr, itiofFi, />. maki, machara, mycha, gladius^ in

Taurica Cherfonefo^ tefte Busbetjuio. * meopla, meople, /ar-

>»»»<» c<j/tf. f. 'i mcij 1 mcp, vtrgo, & oil» ojww/ : integra virgo»

*meotQb, 'Ub, raetob, -ub, Fr» raetad, racwoct", Dens, fum-

IDUS

Page 42: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[ 30mus omnium inventor, menforque ; a metan, invenirey metiri.

merot) ^ifcapu, dei decretum, * mib&um, inter ; tomi&bej*

;

Sax, * mil, i miUe, in, inter. * mifrape, fsmejlreffatium,

annus, * molt>, mollb, humus, * monlic, -lica, mannlyf«,

imago; M/VnASIK: * monnef-eln, munba^aln, cuhttus,

ulna menfura. vox gromatka. munt), monb, mun, manus;

aln,aln,«/«<?,«A£Hj. * mo-c^numifmaeenJui.M^T^yM^T^' JSrr^di.9 telonium, ^apol; 5<j(x. * munb, munb, manus.

*myn, man, mcin, /cc/«y, nocumentum. *Na, ne,nar, c<i</<i-

ver. bpihr-neaj*, pop// cadavera. * namf, nampj-» nam,

name, namium. pecus ob debita captum. at nema, NIM/VN,capere. * neipxna-ponj, neopxna-pan^, neopxena-panj, p<»-

radifus, neipxn, a ne, non & peopc, viti, iti, opus, panj,

vax\Q, campus, e^idto elyjiumcjuietis. ix^omc^operofus. ^nep-

"^sinffervare. * njjjaj*, ni]>])aj', worf«/w. nibur,w^/?of. * Oe-

'j^i'^zriyfpirare. ope&an ; Sax. * 05a, egen, horror. 5iryV.N,

Fr. ogan, timere. * oht, metus, * onb, ont), anima , & iyn-

ecdochice animal. ^I^V^, 0Ujj, fpiritus, Scotis. * op, ar,

origo, i^j(^i. opt), arb, exordium ; opb *] en&, initium c^ fx;V«/

;

Caedmon. bis Chaucerus habet tUOfb f fltJj» mendofe, pro

orb antJ pltJ» * oplae^, opla^, opiej, orIo^,/^r«w. urb,

fr. urdi, fatum, & le^, lo^, lau0, lex. v. pypbe :• alii, ab or,

ar, primordium. * oplae^, cu?iei, pralium. * op^^S'S'J^P^»

fatalis, * oplae^ -le;^ hpila, /iz^rts/if i6om. * Pa», paba. hufo,

rubeta major, volucer cadivis pajlus. * pacenta, catena.

* pacu, rceHa, pluvia. A.B. a I'^^Qi/uhfitllum, pluvia rojcidula,

* psej*pa, dynafia, * panb, raunb, cljpeus. * peceb, <»«/<».

^pegn, rajjn, roegn, rogn, re^Sfor. Ji'yVriN5iN» prafidere,

pe^mi-bhnbon, maxime caci. pc^n-^eopa, pc^n-fca^o,

princeps latronum. I'ca^e etenim/wr, quod addendum Somnero.

*pej'ren comp. pro peft fimplici, cjuies, k^us, * pieCa, at

ricta, porrigere. * pine , mi/es. vccfur, flrenuus miles, vir,

tXVU^t bomo ; Scoticum. occurritin Saryrographo f0Ufe0,^ow»<>.

jii potius t0nfe0 legendum, reperitur eciam ftClvC, homo, vel

a frc0ur, Celebris, \ a frcfut, (irenuus. & vet. /^wg/. g^lleo

adolefcentulus ^ a ceopl :• * pobep, pobop, Fr. rador, ;frw<»-

mentum exit, f, a rutilo colore ; raubur, ruber. * pop, pojce,

Fr. ruof, clarus, illuHris. baebpoj:, ob illufiria facinora clarus,

* pojcenb , rapax. ^ pun, run , literd > chara^er magicus,

pun-

Page 43: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C33 ]

Jiun-cpxj^Ci^, magus, * j-eej-hce, jam, * pi, falur, aoldi

vet. AngUcum, & hodiernum. * fal, Fr. falo, »/^ffr. t\i foilf

>

maculare. 4'ip^®-, fuligo fallotUj/«^/«/^«f. * fancef bl;mJ:>,

aggregatio mixta, fanfa) co//^^o ; blanba, blcntlv confundo*

* fca, eFa, «far, etatt, frafians^ eximius, * fcalc, }*ceal<%

j"cealca, fervm, homo, * fcea]?en, pro fcea^, ?^<?crf. * j*ceo-

2;olt), «fa^cjolb, ;>«r«w aurum, v, fca :• * fcio, j?<;, At efici

^cn, * j-cua, fcuia, Fr, skuuua. etu^^a, umbra, * j*cyban,

obumbrare. * reel» fel, tempui, opportimitof» tima ; 5<?>;«

* l-cjJa, fcfc, fejfe, wew/. *r^SK^' r^c^a, fcg^r, miles fire-

num, vir^ mafculus, vet. ^4»^/. fcgg0» * p^e, fel^^, ffff, fef,

(«lb, fclb, 4«/<ji. [Ita op, & compof. opb, ordium.] * fie, f/e.

* flen, ficn, fion, a/i/W. * f'^op » f>0ur, vivaria, fi^opa,

vtclorjdommus. lii;i^'>Sir%\iL,Slh%^-,ilt,domine, *pncj

obryzum, * fine, rerum omne genus coUetUo, tbefaurus, ccetus»

*fincef bpycra, a(jHie dominus, * f'^Se-J^ae^e, 4</ cademde/hnatiis. * fnut>c, fnubugr, ^^««o, c/ro. et)nipan ; Sax** fo])an, fobban, JimHtrer, hoc t ^/?o wo/:/(7. * fralj::eph'^,

(iabilis animt, * funt», fun^, mare, inde Dougl. XoUtit}-, fre'

tum : & ^QUItt), linus Codanus. qui & Balticus dicitur, a

bcUtc, balteui;quo terra cingitur ; iri<pxyMTcM, Dionyfio j xt*

xUxutM, Gloft. ryrafiuvio cinguntur j Senecas, H^rc. Oet. y. 9** funep, funpae, grex. *

f pa^gel, rpa:^!, fpejel, fpe^l, Fr*

fuuigli, ^f/>er. V. SyirAQ JV.NS :* fpaijl-bofme, manfw coe*

lejtis, * fpJEjl-buan, c(»/it:o/^. * fpaejel-tophr, c^r/f)?»;^/^»-

doru particeps, * fpeor, fucit, turba, turma. j!olc-fpeot:a,

pofuli mttltitudo, *fpipan , agitare, at fuipa, cito raptare»

^Teo^an, ducere, tohc, dutlor. * teohhe, rolir, rohra, fcs^

tus\ a Fr. zihan, zeohan, ««fr/rff. * refo, T^IHSV^^' ^''*

zelo dexter, * Dc^b, cogwff/j. '^o^an , at K'cfia, (To^^w/c^rf.

*^e5en, '^€^x\^dijctpnlus. * ^cgn-hyffiif, clientes. * ^en-

^el, |cn0ill, rex. * ^eob, ^eot>a, gens hominum, * ^mS"»?/7ttnus. t^in^, r« pretwja, lac; -.^ax. * ^in^an, at I'injjvl,

perorare. *^ic,/>flr<», pronts:» * ^paca, i;e^C7«c«j. *^paeCj

Ircf, ro/'rtr, atidacia. * ^pa!C-poj:, vir jlrenuus. * ^paec-

pe^e, /crt).v praliHrn. * ^pa^e, ^pa^o, perefwans, diu. at

J'rau^v;, perennare. * ^o^an, cogmjcere. * ^ypf- fure, fug,

gtg.is^ fpeBrum^ F. /<irr<?. * Tibep, tipep, 'vitlima. f. a Fr«

ziberan, tiberan, 5<?x. robaepan, ojf'erre ; ut «3f9«-4>95<«, a -sj&c^i^eiu

E * tibep-i

Page 44: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

r34]* tibep-[*ccaca , fuperficies terra, f. tibep-j-ceata :• * nl

«

TTlASj bonum. * cip, tipe, dominuSf imperium. a 7;'rOj prin-

cipe ^ Afarurn. * cohr, tohca, teohhe, fietusy Fr. zihan,

zeohsin, nutrire. zuht^ foetus, atque ab zeohan, ^^x. teogan,

ducere. inde heperoga, polcco^a, exercitus , populi dux.

* tophr, infignu, tophtj-type, illujiru dominus, Fr. toroht.

eft zorhtan & ougozorohtan, manifefiarti & ocults confpicuum

reddere, T, z & s in linguis Franco-Theotifca &C A. Sax. in-

vicem mutantur. * tojin^ tra. * tpx^, tentoriu?». *cpto,

rriu, arhr, tpip ; ^S^x. * Uncale, malttm. ab un, & til,

TIAS> bonus» ypel i Sax. * uplaj, fatum. * uulpp, ulfr,

/«/>»/. puljc; 5<8X. * paebep,i?ebur,;>rtfcf//<3. n{I>R4 Bi^^F^/fi»

turb'mum congeries, * pael, paele, /?r<7^^j. PaJur, cadtvumtn

acie. paelehpeop,cr«f»f«/. paele^pim, /)er«/«o/«/. *pasf, x)06,

<j^«<2. to OUf^» humorem emittere. H tDtl(||} ^«'c^^ palufiru»

* paejja, //«x. * pan^, rftngur, planittes. * papian, at Pari«,

defendere, * \>e\riy9 pcrar, propugnatores, homines, a pepan,

defendere. *yx]\e^e£e, * pepob, peoput), exerfr/>«j. *p«5»

facruWy idolam, tempium. P'^-^y^t)» idolunt aureum. pij-bob,

pi-bob, ^a/r^»-^. ySlhS, V^lh/V, Fr. wiho, /<»cer. at pei0a,

conjecrare, *p'S^, vi^or, miles, vet, ^«^/. tU^C- Douglajio^

lUp» * pult>op-ham, gloriofus amicus, ^airtur, induvi^,

* pypbe^parca. iixbtcfi &c vct^anbc, dua parca. vide Volufp.

jp. Do«^/<3/: gif lueitic^ toat not coiitrare ; fi qua fata

finant, * yl^af, ylt)o-beapn, homines, ft^^»^ bornuiD) morta-

libus, Fr. eldiu barn, homines,

'As, in pliirali aser, diis feptenrrionalibus erat nomengentile. Odinus & ejus aiTeclae, ex asia oriundi, fe pro diis

venditarunt. hinc ^esa, asa, asinia, dea, dim, Gracis, Fue-

runc autem xii. quorum Odinus princeps, nuncupafi iCSER.

baud filentio funt ifta 6^«cftf«« premenda : Aug. (^7» Sub idem

tempus iUu fuiminis ex injcriptione siatua ejus [c/Esaris au-

guftiJ prima nominis litera effiuxit, refponfum efi, centum jolos

dies pojihac viBurum, quern numerum c littra notaret : futu-

rumque ut inter deos referretur, quod a.sar, id eflt reliqua

pars c CiESARis nomine^ Etrufcd lingud devs vocsretur, He-iychio ii-ffv}, •?£«<, ov\ ivffviu La^antio teftc esvs, Gallorum

deus. :,;^^„

Linguam

I

Page 45: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[35]Linguam Saxdnicam, quae per Damrum incuffu!!, faecullg

nono decimoque ex pura & fimplici fafta ell mixta & hy-brida, poft ingreffum Normannontm, quotidie feftinatius la-

bafcentem intueamur. In vernaculum noftnim gradatim ver-

gentem luculenter fenties, le6lor, fi mutationes hafce litera-

rum fubfequehtes, & frequentem illam liberamque vocabu-lorum e NormanniJ in Angliam adoptationem ftudiofius pcn-iicaveris.

Lingua Normanno-Saxonica.

A toUitur'. ut, Isepeb, do^oruwt prola^peba;- a ine; uf,

j*pufrpe,ybror«w, pro fpufrpa :• j-canef, lapiJes, pro j-ranaj* :•

a in ea : uc, j-ec^ca]?, dicit, pro rccjaj? :. as in ae : ut, aeJ>eIo,

nobilis, pro acj)ela:. ae in eo : ut, beopan, ferre, pro baepan :•

fppeocan, lo^uiy pro j-ppaecan :• ae^ in op : ut, opjjep, t/f/,

pro aej^jjep:. ae^ in u; ut, \3y\\c,unuf^mf<fu£, pro aejhpilc :•

b in u: ut, beuep, ca/ior, pro bebep, be)?op :• c in ch : ur,

chea_p, ;>a/tf<j, proceaj^;. chilb, infam, procilb:' c in k : ut,

kmj, rex, pro cin;^, ^Y^^^'S '•' t) in ^ * ut, baui^, David,probauib ;• e toUttur: ut, e^j-a, horror, pro ejefa :• c in as

:

ut, banifCJE, D^w, pro banij-ce :• enboe, fnu, pro enbe >

e, ae, in ei : ut, pei^, via^ pro pe^ \ pae^ ;. e in ea : ut, heappa,

domimts, pro heppa ;• e in eo : ut, beopan, /err^, pro bepan :.

e in le : ut, hieppa, dominus^ pro heppa ;- ea in e : ut, ebje,

falicest pro eabije :• ea in le : ut, pem, futura, pro j-eam ;-

CO jn ae : ur, j-cae, iUa, pro )*eo. [ubi & c pro e.] & in e : ut^

meocob, deus, pro mecob :• p in m : ut, lammaEfi-e, frimi-

ftarum fe/}um, pro hlapmaei'j'e :• pimman, mulier, pro pij:man ;•

j: in u : ut, luvebe, amahant, pro luj^robe :• leove, amor, pro

lupu :• bileove, annona, pro bijleopa :• 5 in ch : ut, bupch,

oppidttWy pro bup5 :• 5 in 1 : ut, caeie, clavts, pro caeje :•

tpencei, tpenti, viginti, pro rpenrij :• mai, pojjimi pro mae^t-

5 in p: ut, ^epen, thanus, pro ^ejen :• ^ in y : ut, yap,

^e^if, pro ^ajc :• peyna, plwvta, pro pe;5na :• rey , iff;, pro rej,

quod pro ])a, i//;, hi. ^e y>;>g toUitur. je in 1 : ut, iclepeb,

yclcpeb, vocatus, pro ^eclepeb :• h additur : ut, hif , «y?, pro

If :• hupe, nofitr^ pro upe :• h in 5 : ut, ^ej-a^, vidtt, pro

jefah :• hea^, <»/////, pro heah ;• 1 toUitur : ut, lij^e, vivo,

pro hpje :• j in le : ut, penbon, fumuiy pro pnbon:.

E 2 n infe»

Page 46: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

r c j« ]

Tiinferitur : ut, ^eonben, JomwuSi pro ^eoben:- n toUitur'

\jit,'j>xpme,njafculi^ pro paepmen :• n in m : ut,ot)'^em, con-

tra, pro ongean :• o injaritur : ut, heopofcaj", corda^ pro heop-

tra/:- o in eo : ut, pppom, ah, pro ppom ;• u m p: uti

pncpse, vfij.Wf©-, pro un( pe ;• urn in an : ut, beapnan, ^//ftr,

pro beapnum :• pipan, muUeribui, pro pij'um :• urn in en :

Ut, .bajen, diebw^ pro ba^um :. y in eo ; ut, ^eoftpae,

^ecftpo, ^eo)-t:pu, tenehra^ pro ^yftpe :• y in le ; ut,

]-tpeonan, generare, pro j-tpynan :• His & aliis hujufmodi

multis literarum mutationibus quotidie obviam ibit antiqua-

rum fchedarum excuflbr. En tandem Neuftriacarum vocumproniifcyam farraginenj

!

Voces Normanno-Saxonicse.

Abvent;, advejitm. aepce-bacnc)-, arcbi-diaconi. aeuep»

ftreyr, frutlus. aibc, adjumentur». almej-, eleemofyna. an-

^ley.aKgeli. ant, enbe, c^; enti, Fr. ayefjicutj als, Fr,

bachilepj-, baccalaurei. bapbycan, bapbacan, promuntorium

(Sntemurale, voceiii ab Arabia petunt do61i. annon buph-bea-

cot)t urbfi Jpecula^ practcnturis idonea ? Spelt/ianno bupgken^

m^ :. bapon, homo ; bar, Fr. bepbyz, verveces. hpaue,

Ijtera ; bref, diploma, Cimb. bup])en, promus ; btir, penuariutn j

I>en, Jje^n, mtni(ter, Cimb. huuc, bucca, bypla, opfonator;

qu. byp^la. at h'^x^dy'vichalia fuppeditare, Cimb. bypj-rjcull,

deficiens ; dX byrfta, deficere, Cimb. calb, 'vocatm -, At falla,

VOcare,C\vc\h. c[xv\cq\c\\^ canceUarius. anbtl^candela. ca-

noniaj*, canonici* capeiem, capellanus. capiteb, carita^, ca-

ytclay^ca/iella. cclhy^ celU, at)(:yi,vinumpoMorutn. cideri,

cicerayFr. cite, civitas. claclej*, a Itte immunu ; at fla^a,

accufarejCimbt ciepe, clepicep, clepe-habej*.man, clerus, cle^

ricus. chop, chorus, conquest, concjuifitio. conpil, confi-

Ham. coueye, conventus, perditum cavea. ni potius fit a

coy.u,latibtditm, cpapn, at frcfia, /(o/w/drre, Cimb. cunteff-e,

fomitijjd. ciipfeb, execratus ; cuppan, f. a cruciare, apyp-

geb, SaXf cupt, carta, bpenj, brctn^tr, miles, i/ir fortts,

Cimb. confule /^ily;?^, ^^ayy^fi^, Carolt du Frejhe. bubban

tro pibepe, at bubba to ribara, eijuitem creare^ Cimb. eipe,

heap, cectus^ Fr. empjpe, imperium, ej*cole, fchola. epc, cau,

aijua, Gallicym, plawe, pla^^?, ficlc^i, f^k^i, feU^a,fictus,

V. Cimb.

Page 47: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[37]Cimb. pjiytifixiiut, primus, C\mb, j:lem,/«w^». )!:olie,

multituclo-f |3lAn» feala, fela, felo, multus, Fr. ):pa, fra, ab^

</e,Cimb. jcpam,<S<»A;. gcpofrobjgiroftir, <?/«/, Fr. ^ebpebb,

5tfx, ^jiaban, ^r<«^«j. ^pas}:, |-lapi-5paua,grab,/f'^«/<:r«w,

Fr. bypjen, 5<ijc. haecce, hscccla, hacelo, haccile, ^aHa, cbla-

mys^pa/Itolur»^ C\mh, hxpncy, cerehrurn ; 0/^l)CN, ^iarnC,

tfr<j«ww,Cimb. ijarn'0 /^. iS- hapaz, cfl?f«f ; ab hcp^a^, /e-

giones. henbe, prabendere. labente pra. inde Douglafii j^ilttj

arriputty editore tacito. hepb, hard,^rcx, Fr. heaj:ob-men,

in capite tenentes, holiy-Ti^yJMramentufnfidelitatu. loie,jocuim

ki)*ton, cotjuina', cuire, cocjuere, Fr. legat, Icgatus. lej-e,

colletiio. AiS/VNj Iifan, coUigere, Fr. inde l0B(Ij) ^^rwo» rriw»»

coUeifio, leuemon, amafius. liel>mon, ctfr«f i6ow^, Fr. li^,

li]?a, lie, navis. inde lijjf-man, li^-pep, lit-pep, navarchus,

ligtltClS runiitur pro cymbd onerariJ, cum revera defignet

/capba dominu7K, mace, wajfa, man-beon, bomagium pra-

fiare, man-pseben, bomagii profeffio. mai, may, M jVr/V.<jl>

«lay» mci» incij, wV^o, Cimb, map, vir^o. A. B. & Douglaf.

Sax. raa^a]? :• raapmajjj-, nauta. raapker, mercatus, Lat.

mefpigcpj", 7iuntii; mitlagan, Fr. mib, incb, c«w, Cimb.roipaclej-, mtracula* mur, M^iT/V, mot, gemot, conveji'

tus. WOOU^UlU pratorium. n^tiWce^.nattvit/TS. nijjing,

homo rjedfuam. At n\i>Ai depravare, Cimb* nopice, nutrtx.

nye, nidus, o, in ; A, w, Cimb. octabaf, o^^ava» oj:, <^,

«X, de* b]ipe["C, orrufia, prtelium, Cimb. paif, pax. paj-che,

pafcba. py\ce,py\ece, toga peliicca, pm&n, tor<fucre» popt,

partus, poupe, pauper, poute, piet^u, ppiopcj'» prioratus.

pjaifun, prifunb, career, Cimb. cjuipon, cultna^ Fr. pent,

redditus, redttus, piche, di-ves. piciiefj*e, divitia. piht'

hanb, dextra. Sax. fpyj^pan-hanbe :< j'aca, ^c^it lu, Cimb.

j-aj^e, fagax, )-ahtlan, reconciltare. fahtnyffe, (ottt, recona-

/fW;o,Cimb. j'catepan,j^<ir^<rre. f. ab ex, & g ibepan, roil//-

gere. fcppyc, ferz/ttium. i-epgeaunt,/erx/;ewfw. j-ipenbx^

j-ipenne, firenn, ware, Cimb. j-nacca, fnccfia, navts, Cimb,

fniaclx. yneW, fncllo, celer, Fr. |-ocna, fofti, c<i«/^ cxa^to,

Cimb. fojrt, famft, /ew*f, Fr. yoz, (iultus, founbpe, fon-

^ve^ grex, Fr. J*tell, ftselle, locus, idem quod ftol, quod

moUefcit in ]*top :. J•t^pap^, ceconomus ; a |?iA & rarbur, ^^^^^

prafe^us, Fr. j-top, magnMi. |for; ffoor, (Tor, (loot, ;»^tf«J, Fr.

ftoup-

Page 48: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C J8 J

ftoupbinj, exturbatio. j*ummc, fumma pecuniae, vox Jep"fuma, abfque foret j4ra Multifcii auitoritate, ( apud quemfcap. VII. 0crimi4l', interprete Wonnio, eft dona magnijica',

Verdio res pretiofa) videretur hybrida, a Jeapo, ^jr<ar«j (no-

t2inte Somnero) &z yumme, Effetquej/www^i pecuniae, feu com-penfatio pra manibus data, quam Angli hodie vocant a fill^»

fpein, fpciun, fpcim, paw, Cimb. )•?""> Tom me, y«rd«<», Fr,

fauma. L. B. cenj-epie, ^»/«i. a tenfe & rei t rey, veBtgal

regit, Fi; '^e\it\obil?oxnab, deprivatus, C\mb, cippe, rop,ropp, toppa, turris, ropbe, turha, ttOUpC* rpej-op, the-

faurus. Zfiucznt deficere. Zujinan^ vertere, uc\jie, vitrum,

pape, ora partus, PAr, por, crepido, Cirab. pou, wio, wiou,

ejuomodoy Fr. pune, wunna, gaudium, F'r. pyppe, werre,

gerrcjgere, bellum^ Fr. guerra, werra, L. B. y, in» i, in.

De poefi Saxonica.

Alia poemata pura puta funt Saxonica^ alia Dano-Saxonica.

Puri Saxonici verfus funt omni grammatica «<rvv7K|i'« (qua hor-

ride Dano-Saxonici vitiantur) vacui. Sunt etiam ab exoticis

vocibus immunes, paucas quafdam fi exceperis, vatibus Ciw-hricis, Saxonicis^ Dano-Saxonicts & Francicu promifcue com-munes: quales funt iftae fuperius explicatae : balo. beat)u,

beabu-pinc. beopn. bpe^o. copjpe. bo^op. eapopa. ejop*

j:eoph. )-*eph^. ppaf. polb. j::pea. ^o&peb. ^um-pinc

habpe, habpo. haele, haele];. heafo. hilb. hpuj-a. la^o. hx'c,

li^, li]?a. lixan. ma^o, mn^o-pmc. meca. metot». molb.

po&op, j-ep. p^op. fine. funb. fun^. ^pago. copht.

ty]\. uffep, ufpch, ufph. pepob, peopob. 6fc.

Puris carminibus facile (ecernat le£lor verfus Dano-Saxo-

nicos^ (iftos praecipue poetarum T^orthanhymbricorunt^cm plagae

diutiflime vi<5lores incubabant Dani ,) utpote qui intumefcunt

ubique abhorrentibus a communi ufu vocabulis, quorum fe-

riem, fub titulo vocuM danicarvm, fupra tradidiraus.

In poefi tarn purd, quam Dano-Saxonica, nonnullae voces

Jpecialem bominHtu fiatum, ordinemve proprie defignantes,

fttruwiMicSi relaxantur ad bominem in genere denotandum : ut,

aej^elinj nobilja, beapn infans» beopn /atrapa. ealbop fenior,

dux. eopopa proles, eople comes, ^epepa, Jej-i^, focius, ge-

pej:a tribunus, leob, leoba compatrtota. fcealc, fcalc, Jervus.

Page 49: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C 59]^e^n thanui, pi^a, pijent) dux* pine amicus. Genus buma*

num ettam denoratur per noniina raultitudinis : qualia funt^

leoO, leobai, ^eob, ^eobe gens, populus. pepet), pepob, peopob

(imy^imi poctica ) coetus, agmen, bpiht, j!olc, ):olce, bpiht-

jrolc, familia, fUbs. eopla|* •] ceoplaj-, nobiles & ignohiUs*

pepaj- 1 pip, viri (^ foem'ma,

Conftant poemata ex verfibus trium, 4, y, 6, 7, 8, &c«

fyllabarum : at frequentiflimi tetrafyllabi Scpentafyllabi, qui-

bus verfus plurium pauciorumve fyllabarum ad placitum, ut

videtur, & abfque regula interfperguntur. certe tetrafyllabi

& pentafyllabi continent! ierie currunt, quoties incalefcens

poeca fellinanter prxcipltat orationem.

Utut baud arduum fit verfuum quorundam menfurani

dignolccre, modo fyllabas conftituentes ^zQ\m fofitionet quamvocant, fint longac; plurimorum tamen metra nulla unquampolTimus conje6tura affequi. quantitas etenim (yllabarura »4-

tura longarum breviumque hodie penitus ignoratur. infuper

jam nunc incognita duarum pluriumve vocalium mutuo con*

tiguarum pronunciatio quotidie obfcurior evadit ; & praecipue

^(pScyyu¥, live xv^im five ^^mx^vfti»*, poteftas in emortuadu-

dum & diu neglc<£l:a lingua clV plane infcrutabilis.

Attamen iftud baud dubium er.t, Saxonicos poctas, aemu-

los Scaldris (qui cxxxvi generibus carminum ufi (unt, di-

cente Wormto) & fyllabicae quantitati 6c metricis pedibus ad-

vertiffe : licet non tarn prefle & ad amuflim;quod faciunt

Graci & Latins, alias, quid caulse eft, cur in pojmatis tarn

frequentes, tam liberas, audaces & praepofterae ubique fere

ufurpantur vocum ftcita-atnn} alias^ quorfum poetica multi-

plicatio troporum ? quales funt, t>pon-pa&e bal<eni£ iter^ ^a-

notef-bae]) fulicarum balneum^ hpaslef sejjel balana patriay

pro MARI. Bpini-hl^rr, holmej* hlae^t proventus maris, pro

pisciBvs. BpeofCa-hopt) pftVor;;^ ;/je/<«Mr«/, pro ANTMA. Rin-

huj*ej* peapt) ojSex domus cu/los^ pro mente. !?eopjj-pepot>

fffcarius ccctus, pro familia. Tibep-j'ceaca oblationum quajja-

t^ix, pro TERRA, yji TnXvQiiv* Calltmachi. Folca ppib-can&el

homines animans candela^ Got)ef conbel beophc a Deo creata

candelalucida, pro soLZ. /E.^^-plx'^a clj/peorumludus, heapb

hanb-plae^a durus manuum ludm, pro bello. ZJilbe-naebbpa

militares colubri, pro sagittis. ^il&c-puljfaj- pugna lapi, pro

MILI*

Page 50: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C4o]MiLifiBVS. » iJleop-ma^af, hlcopjj-ma^af ejujdem familia

1 hofpitii fillip pro fratribvs, eodem teift-o agencibus, •<**

Indulgent Saxonum poetae, alicubi ied raro, verfibus i^Hh.

TtXiuTvii- ut, a^ene bpo|)op. •) hij* nnobop :• mibban Jeapb,man-cynnej- peapb :• Nonnunquam initialiutn gaudcnc bar*

monia: ut, peoh "] puglaj* :• la^palint):- Aliquando membraejufdem verfus emittunt parlter confonantia, Imavit^TfUnt fi.

milia: ur, pibe "^ fibe :• ^leam *] bpeim :• haec vocura eft,

non verfuum o//^/o>(j67ka»!|«», Subinde menlurse verfuum cumLatims Gracifvc conveniunr. metra adonidta: Rinc oj:;epj

exla:. RObepajpalbenb:- &c. tfrcj6//(?j:^/<i heptaryllaba : unbephe[opa j:o|rum :• oleappa oo|be|* ^eojpa:- &c. Eft quando

(inguli pedes lonici d mmori conftituunt lingulos verlus, &c.

/\pud poetas Dano-Saxonice fcribentes occurrunt frequcn-

tes elleipticx phrales : ur, pel ii^^am ^e "^ mot, bonumillis

tft, qui hoc pojjint facere. fuppreflo bon :• Unc ^emsene ne

yceal. ellej" apiht, nihil aliud inter nos erit. lapfo beon \ pe-

fan :• Z^paer j"eo hanb-ppite. halite)- ^ai-rej*, ojtiid ilia fcri'

ftura f. (piritus fignificabat. fuccidente gecacnobe :•

Paflim obviam veniunt nomina fublhntiva, more Cit»'

hricot cum articulo compofita : ut, alhn, pro alh, tewplum,

hafilica,"AAni. ppen, j:ipn, pro pip, ignis. Reopen, pro ^eop,

Jervus. ^eapen, pro^eap, mos, [wtl.Angl.t^z\}^Z-^ vide p.4.

Synonyma tarn fuhftantiva quam adje6liva laepe confluunt

ad denotandum fummum rci gradum : ut, j^pea bpihtcn mm,domine dontine mi. i. e. fupreme mi domine. iftius farinae funt,

j^eonb-j'ceajja, mas^en-cpaept:, pulbop-tophc :• &c. Optarim

autem libenter hujufmodi voces in compofitarum claflem re-

fcrre j eafdemque, quoties prelo fubjiciuntur, unionis nota

conftringere. quod & expetiverim Temper fa6tum, ad vitan-

dam fyntaxeft'S violationem, in his & hujufmodi gemellis vo-

cabulis, quoties prius in conftrud:ione manet immotum : ur,

I li^leop-ma^a, a hleo, hleop, locus d vento immMttu, de.

inde domus, afylum, & ma'^^, filius. hneo-ma^a, idem, a f)nco

generatio. Sax. cneo. c & h invicem mutatis ; ut in nummoiuh Ead-weardi nomine /j, rihard, pro ilio (ut videatur)

comite ricardo, in chron. 5<2X. an. 1040. memorato. adeo-

que Ead'wardi confeflbris erit moneta»

«penb-

Page 51: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[41 J

aepenb j-xc^, nuntws» ban-beopja)*, ojjium fr/sfidia, ocres.

ba^'Ypc\ie^venabulun7, ad aprura infedtandum. cpeab-cneapn,

naucarum turmts inftru^ba navis. bea])-pypb, fatum. beofi-

jcalb, beopcun, 'vivarium, eoji^-pice, terra dominiuM, plor*

cymn-j^^yilozsi'Cuninc-^.thala/jiarcha, polc-^eftxl, fkbiscitum*

^eon^-cempajZ/ro. hanb-^epeopc, hanti'YceAy:x:,manuum $pus.

hell-fcea|)a, tartareus hoftis, heo}:on-pice, caleft-e regnum, heo-

yen-fcohy^fedescceUlies. x^sel-'^elp^'vana gloria, leob-]'cca)>a,

hominum hojiis, diabolus. mob-fop^, <»»/»;/ dolor, naerleb-

cnezji, clavata navis. ojiti^hina, primus bomicida, Czin, opb-*

geapb, princeps area, pomarium. penij-mon^epe, colfybifiak

pasb-bopa, (enator. panb-beaj, panb-beah, umbo, ropj-popb,ejuerela. fpe^l-boj-maj", <:ff/^y/w«j. Voiiht-loiyie, clarus dominus^

deus. • peaUlanb, pealh-lanbe,/?er£^ri»<«r€^w. populb cyinn^)

mundi rex. pulbop-cynin^, g/o>;<>/«/ r^x-. cum infinitis aliis»''

£)e accentu.

Ad partem banc gramraaticae, fc. «rc»«r^'<ft'<iMi, baud incpte

referri poflTmt accentus, tov»» feu tenores, quorum nullum,

prastcr acutura, in lingua A. S. obfervavi. Alicubi certc ac-

centus diftinguit ambiguum : ut, 56b bonus, man malus ; ne

deum & hominem notarent. & crcdibile eft accentum in aiiis

olim ufurpatum vocabulis, quae poterant u^(p^o?^ioui parere.

Subinde videatur modumimponere tempori, geminafque vo-

cales in unam curtare : ut, '^t\[6o)(L^, jepcp, prafeSus, &c.

Alias ufus ejus adeo eft oblcurus, ut hodie grammaticorum

acumen efFugiat : ut, lutan [Dougl. tO lOUt] jfe incurvarCi &c.

Cryptograph!a jpecimina^ eWanleii catalogo.

Pag, z6. Obiruf y^Jjelftani facerdotif patnl pxipftbnk

j:pk. I. E. Obitus L^tfjelfi, facerdotis, patris Wulffiani ^ epi\

P. 223. B F K P XA E 1 O U

Dif ir. qutnque uocalcf. mib ^yfum pjcj-fcaj^um man rnx^

I pcal-lanb, in chron. Sax. an. 1040. nominis proprii di-

gnitatem injufte uliirpavit. a pealb, extraneutydekendklVallia

nomen. v. Somneri Glofllir. 2 Fratru^ rcddente IVanleio. baudre<^e. fic enim Ic habet alpbabetum iftud calligraphi arcanum

:

F a b c

Page 52: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

ppiran j*pa hpxt fpa he pile, hic ij* lytel cpaej^rt. ac 'beah

man mge^ bpehan raane^a men mib. as^j^ep ^e pape ^e un-

pape. Hoc efi^ ejuinque vocales. cum bu quinque litens pofjit

quis quidlibet fcrtbere. exiguum hoc e(i artificium, e^uocum

tamen pojfit aliquis multos ludificari, tarn cautos quamincautos.

En fpecimen ! Fater nofter^ qui es in calis^ fan^ificetur, 6fc.

Pbtfr npftfr qxk ff kn cfikf. fbnctkfkcftxr npmfn rxxm.bdxfnkbt rfgnxm txxm. fkbt xplxntbf cxb fkc xc cflp fr

kn cfrrb. pbnfm npftrxm cptkdkbnxm db npbkf hpdkf. fr

dkmktcf npbkf dtbktb npfcrb Ike xC npf dkrakttkmxldtbktprkbxf npftpkf. fc nf npf kndxcbf kn ifntbckpnfm

^4 Ikbfrb npf b mblp:- bmpn :•

,iv.</P« 83. c:.:nn. n;.: ni.;^: ^:.; apzb.n hpser ]):f m.^: b:on

kc p:n:-f

h:t; nif n. :^ poeb: If ^kf j^ppgjrn fjcllkc jjkn^e

tp psebpnp

Lege: cunna nu ma^e ^u apseban hpaet ))i|* ma^e beon.

ic pene ^ hit nij' na e^ paebe. i. e. Fojfn nunc ^tvinare,

quid hoc Jit ? non puto hoc fore ledu facile. Sequentia forfan

alia raanu : i}* ^\y ppe^en ^ j-ellic ^inge to paebene. i. E,

Efi hoc prohlema, res digna le^u.

P. 2,23. x, vel 1, vel w, A. XX, } n, 1 o , E. xxx, t 111,

} u , 1. xxxx, 1 nil, i y J o. xxxxx, i imi, J|j , u. Extant

ihtd. ipecimma. «-»

P. no. v:v: v.l: f':l; c::m cr:st:: .m:n [l^tve, vale^

flit cum Chrtfto. amen. Pundis fc. vocales repraefcntantibus;J

A E I O U.

P.222. oia ai e no e nui ao lu ea 1. aeuia aeuia aeuia.

[Gloria fatri d^filio &Jj>iritui[anth*ficut erat in. Sic. alleluia,

alleluia, alleluia. Omiflis fc. confonantibus.]

• CPann. h.p.M. pup. G?.x.l.k):pj::. hopp qxxs. Occurrunt

in tabella v. gram.IJland. ff. hae tres myfticae voces, quas cla-

abcbe3::5hiklmnoppj't;uxybcbepghiklmnoppftuxya

Elementorum iK-nmrncS» confirailem ftrigam, a Graeculo dige-

ftam, SLii Incidi ciiravit do6li{Iiraus Bernardus de Montfaucon»

Palaeographiae Graca p.288. i IVanleius edidit [m^»] forfan

mendoic. Pro Jjkngejlegerim J^kn^c :• x Notet etiam mirabilis.

vis

Page 53: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[ 4.? ]

vis fupra datae auxiiio referare polTit lector ; ur, mann, bourn'

piijc, mulier. hopj*, e^uus. In fecunda voce, ignari incuria

icribae, p exaratur pro p. atque j: literam tertiae primam, cafu

omiflam, librarius opus oculo recenlcns, ad tinem fecundac

vocis rejecit, locum, non fuum. Alia porro Cryptographiae

fpecies fit, permiftio ilia Gracarum cum Saxonicis Uteris,

quam olim vidimus in codice evangeliorum Lichesfeldenpy

TEXTUS S. CEADDiE VOCatO : Ut, fvLOYN WulfinttS, BHRHT-OLHA Berhtfleda. iEL<tFLiEA Mlfiicda. leoi<j>i Leofius. mh me.

AociERVHT docuerunt. mAim is indfgnts. safe. amhn.Casrera hujufmodi deliramenta dimicto, ne le(£t:or exiftimet

libraries, crepundiis captos, base fcriptitantes egide nugasj

meque denuorecitantem, infuKius Ajg^y >,i:^h».

Alphabetum, <^uod vocatur,V\fAx feu Moelb-Gotbicum.

jr effertur ut Gracum r. 6c rP? ut yy' uc

' r^rr^U, '^m^m, ambuUre, r locum tenet

! Latini c, ob affinitatem t*v c & g : ur, in Caius,

GaiuSi K««©-. Q fonat < Gracum: ut, iSK/V-1 I<.Q5iTGSii'"'»»£>«'^T.j?. h prx:mittirur vocalibus

;

i& confonantibus A, N, K.. ut, IlAjVlBS,|hAyVlI^Si fanis, [B & \l invicem mutatis;]

! llNSlV^N, hni^an, mclmare^ ni»^. hK^T,i teSiuw. i initialis eft vocls aut fyllaba: : at I

adhaeret praecedenti literae. i" s-iteTrt/ antiquo

Gracorum more, vide Junii alphabctum Go?^«-

cum. fic in Akxandrino n. t. codice ms, me-miniolim me legifle, lATPOr. iotAac. iAONT£c.

EHicTAMTO. iiPuji. cum multis aliis. quod &faftitatum krunt in exemplar! n. t. eximio Can-

tahigienfi, oVim Bez,a ; ut & in cod. Colbertim

evangeliorum, n. 5149. quern Cyprium voc2i-

vit MiUius ; nee non in Laudino cod. atSl. apoft.

Uteris uncialibus, Gt. L<xf. exarato. ^ vicilHm

denotans « & «y, omnino trahitur ab n. Origi-

nem t» quacrenti mihi barret aqua, valorem

putatur habere Scotici (Jllj^. S in argenteo co-

dice femel exaratur "Xi J^'b- ^^- 1 1» Cp fit d

T & H complicatis \U . inde natac faciliore?

F 2 figurx

r gv.

Q e t v.

l:fph<p.

9iy '

i* I f «.

A /a.

N « ».

^ o a.

^ cp hp.

n «t».

Ucp^u xa.

Vvuvy,

Page 54: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[44]figurac \|7, tjj : non dubium tamen, quin ijl cu Jj poffit a duo-

bus ^^ injiamii, ^. certe in flexione, <|> fe fblvit in ^, ut»

yiTX^P propbetay yiT^AlS propheta. Ainh^(|l /«x.

AinJl/VOllS /«tf^fo n eft ekmentum Runicum H, «7rog«A-

yiuxt/ui. CI vim pene habeas Latini Q^, Gothts vocatur cibo».

iftius rei ignarum fe proficente Junto, natum eft a runa H ^ M*vide alphabetum in libro Rabani Mauriy de inventione fcien-

tiarunty per Goldafium edito, J, C. Scaltger, de caufis ll. 1,40.

caudam ait t'Tj Q^fubditam, quod comes ei femper deferendus

effet <i^^. lepide, minus vere. Poteftas «wS y his exemplis in-

dicatur.^ ySm, vinum. O^jVySl^i, David, SnyK-61-(^ /VNSi o-3-«e«^'«f • figura acccdit prope ad Saxonicum j>, pro-

pms ad Pythagora literam. X refpondet Graco Xi & cumKmifcetur: ut, XAXAKHN?» z^;%:«e^«« XA^AKlAS,Znxae^ui, Latinum X & Gracum s exprimuntur per KS. ut,

AKJ^A^SA^ A^<^«|«<5'. Codex de literis & lingua Gotho-

ruin ufio-Tn-rti huic alphabet© addidit H, hoc eft Jt». quod tamen

in argenteo codice nufquam invenitur. Al diphthongus re-

fpondet Gracis & Latinis <m, «e, «, f, f. Gl valet «, <, /. A^»& Runicum y|^, a*"«?«V alias ^H reddit Gracum », quod

fc per n exprimitur. Paffim in argenteo cod- |fN pro \:\i\

Dominic. T"^ pro T%'>\^ Deus. fS pro t AlSflS Je/us.

yC$ pro XK-IST^^S Chr'tjim. more Gracorum.

Alphabetum Ruoicura ordine Latino dijpofitum»

1

y! A. Aar.

B B. Biarkan.

1 C. Knefol.

J ^ D. Dufs.

J E. Stungen jis.

F F V. Fie.

F G. Stungen kaun.

* H. Hagl.

I I. Jis.

P K. Kaun.

^ L. Lagur.

^ M. Madur.

K N. Naud.

^ O. Oys.

B P. Stungen birk.

F pn Q.R A R. Ridbr.

Vi^ S. Sol.

4 4 T. Tyr.

n U. Ur.

W V \V. Stungen fie.

*H X.

n Y. Stungen ur.

{> Th. Stungen dufs.

Genuina feries, 8f primgevus /?««^r«OT numerus, ex aureo-

fttfn numerorum & dotninicalium litcrarum progreffu col-

k(5^usj

Page 55: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C4y ]

kaus, hie eft : F- fl I». ^. R. P. * K- L A- H- l". B. ^. Y- A.Elernentum B? alias ventriculis patenrlbus B fcriptum, olim

notavit b & p. Pro l facpius exaratur F» Litera 1> mediofruitur fono inter d Lattnum & t cum afpiratione. } cum A.

promifcuam vim obtinet, & notam in monumenris commti-nem <f'. Runa F notavit c, g, k, literas ^v8<^^<>yyK5. DuaI & n? conionantcs quandoque funt : ut, HRN flMriA* «f

fl conlonantem expreffere neoteric! per p ^nn^cn^ pun^iatam,

quae Ws |), w, refpondet. R palTim locum habet, at in fine

vocum utplurimum ct\' Liters Vt Amgrtmo 'Jona eft z,

[ts, ds] Crymogaa I, :?. Elernentum X, Latints diu furt

ignotum, tefte Iftdoro^ etymol. I. ^. Cimbri expreftere per

^^\i^ vel per juguta 411)-^ Latini certe primitus fcripfere

macjumiis pro maxirmes* >\liquibus li vocatur Knefol : ^ Sol.

^ ordinarie h, quandoque ch notat ; cui [X ] dempta ptrpen-

diculari,;^ refpondet. Elementa }, F, BBi J^» f> vocarttur

flonrtcrt, i. e. punSfata. a rtge Damrum, cui tTalbemav* Koj«

ncr nomen, invent;!, [invenit idem U^aldemarus i- I ^ , quodmeruit vocari fJtlit^cn tyt, punciatum tyr^ quibus Kar^et diftrn*

£^ioncm praeftat. F, c, k ; F» g-. ita & inter c & g Latina

nudum pundJum intercfle vidctur. ^ fimplex litera nonnun-

quam duarum /IK? am, eft abbrcviatura. j^'» o ; fnterdum

NN. eodem modo si eft a a. ^ valet je & Ei, at. y|^, au.

^, OE. Confonans omnis vocalem prarviam, quam in fono

luo includere videtur, deglutlt : fic h fonat fN y^^, 6cc.

Fl"!^, /flF'N? & IF'M/t idcnT valent in duobus monumen-tis Ashmoliants^ F abforbcnte iftiusy^, hujus J. En did^a

monumenta, quibus fe juventus exerceat academica

!

MIHT:^!^R.M'r. ^Pn.I VltlK. ^Fl-I. IIlMBIRK. F.If.

ILit^fmotbr lit afua flirt auffi 3olil'i'^" f^'f^* '• ^* Lithsmo*THERVS fecit fculpi faxMm in weworiam Jvu^iRm pafris.

HRHtlK. Ml-. FfR/I- TfRFL FTIA- uniK- F^>nR.lllK. HF. Ftlrfc. MRl.BR^imR.WK. M^.*n/iRn. *nT.1^I^. Ff::IF/I. flF. IF4Irf • IKFimRfl. T^i^nR- ^IK- flBIT.

RiTitl- Zl)0\:\'iin lit 0cra njcrfi ftir Qiiin fat^ur fin. ii6

ftir Z^oti brot^ir fm. tt)ir ^oari» 5)"t tit (B|^r6i]fa. uf iftfe 3n*cjit^Ui'U mot^ur fm. Dbirri|?i. »'. e. TnoRSTiNuswof/sf j?m/e-ciVi» wcTfjoriamSvim patrtt fui. d^ in memoriam Thori fra-

tri; fui, hiprofe5iifu7it in Gr/Eciam. (^ in memoriam Ingi-

THVR JE matris futc. Ubirus wfcufp/it, Nort

Page 56: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

C4«JNon Cimhrica tantum Runicu veftluntur Uteris, led etiara

Latina infcriptiones, quarum mulca exempla tradic Wormiusin mon. Dan. & Hickefiui unam, gram. IJlandl tab, vi. Fuit-

que BELLI CASTRi [25€AUtalll0j in Cumbria crucis epigra-

phe leilu olim facilis, nunc temporum injurils exefa, pura

puta (cenfente Wanleio, catal. pag. 248.) Saxonica, runis ob-

fcurata. hujus apographum ^ cod. Cotton, fic exhibult,

RIkPhHRANTiPh.& verba fic legit Wanleius: rynas dryhtnes. i. e. My-(ieria Domini. Eandem infcriptionem cum Wormio commu-nicavit D. Henricm Spelmannm, alias paulo delineatam

:

Ex his 13 runls Wormius^ efFufa licentla, o^todecira (quarum

una eft vocis compendium) procudic, fic legens; RIKsi

H^fll RHK/i H41KsJ I», i. e. Rino pofuit Runicos lapides

bos. Cseterum putavim primum exfcriptorem in duabus li-

teris hallucinatum, fecunda i^c. & tertia. fiquidem proclivi

lapfii exaraverit I pro i cum binis apicibus forfan baud turn

fub afpeftum cadentibus, & K pro K, id eft t>, errorefimul

prono. leviufcula hac iramutatione admifla, monumentumerit Dano-Saxonicum ^ epiftylio crucis, cui infcrlbicur, ap-

prime conveniens : adeoque legendum :

RI^^HHRANfir^4.h. e. RODEN DRyHTNES. cvHx domint, Quinta hujus infcri-

ptionis runa H denotat tarn n, quam s. quod fupra notatum eft.

in pag. 31. aliud monumentum Runicum attigi, ab eruditilli-

mis HickeJjOi Kederoc[uey nee non a D.Andred Fountain^ equite

aurato, Saxonica rei nummariae fugientis ftatore fummo, fe*

liclus, ut yideatur, olim illuftratum.

Alphahetum Iflandlcum.

« b c bcfjj^i^E I m no^pqr fetupw^ryj.I> Runicum in fine vocis aut fyllabae notat b, initio valet

t^. Duo jf & 5 in alphabetum aliunde irrepferunt. quorum

poteftas olim expreffa per 06, 0.

j4l'

Page 57: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

[4^Alpbabetum Saxonicum, vulgo baud ufitatunty in quo lite'

rarum forma e nuntmis aliijque monumentis delineata, ty-

forum varietate aliquatenus adumbrantur*

* A multifariam exaratur cudlturve. A. j\. \*7!i* A.^t A,

A. A. A. /\. A. A^. K.7i. A- rt« X* A» X* P"'^^Latina funt

ifta/ aut a Latinis procliviter cadencia. V V *" nummis fur-

fum verfata, dormicante cuforc. 3 minulculum Komanum'y

n^ fere Jtalicum, e codice Licbesfeldenfi, ^. TV.A. A- A»X tarn Latina quam Graca, qualia in cod. a^ft. apoftol. Z,rf«-

</i«(?. A Runico /I, aut Gotbico ^V. affine, ut & X, mucato fitu.

p. TT in t\\xmTi\\% Haroldi i, 2. iE formatur -£ , in num-

mo Eadgari 12. fE "£ Eadwardi 22. 43. -{^Eadmundi zz»

ni)J<^ diftin£tion'is nota, perperam t3 E affigatur. A£ in num-

nio Eadgari y. qui legendus eft iERiG. etfi dubltarim annon

potius HERIG, qui Eadredi i. j. 17. percuflit, id permittente

aetate. "R. 7^. A. fubinde notant an. at. 2.*J

an&, ^.AV (ic figuratur N A(^» ^« JC- -^. '^» defignant a & n.

* B has fert figuras 3. B. B. @. 9. ^. at B par pene Go-

tbico B« & 9 uiTti-^iAftivou 'b benedic. benedi6lus. &c. "bp.

bifcop:- * C fit hoc modo, E f . & nummo 9. Canuti S.alids r. L. at CJ^ in nummo Ceolwulphi 30. cr. * D. aliter

P. 1^. I>j quae Ctwbrica funr. ^ minufculum eft Romanum.

'Xl in Lichesfeldenfi codice. alias "^3. q converfum, mone-

tarii ofcitantia, in nummo Eadmundi 18. R pro DR. in

num. Burgredi 16, Eadmundi 17. &c. * 6 exaratur, g .

£. -£. B . G. 8 . £ . S • 6- E* E in nummo '^y£tbelredi

a 5. h Ceolnothi r. 6- Ojf^ 13. { ii«»;V<g fpeciei. GproGopI.

E pro EL. "E, 3"•> notant ET, NET. In nummo Eadgari

10. S exprimit ET. fiquidcm legamus FASTOLF. Eopl

S [&] MOnetarius, Z alias. * F, ut |;. J vel "^. atpin nummo Ojfa 8. [T Formatum videatur a Runico W pun-

(5lato. * Multifariam G formatur ; Er. tj. 5 • S*» TT' 5- ^»

Q* t • n* Li* G* ^' O converfum. D G pro geman plebeius,

*Hfic: H-H.K.fl-H-^J- al^fiw^. b. b.h•^^^^^^'^^^'«•

t- fimilc

Page 58: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

i

[ 48]|- fiinile Gracorum afpero fpiritui. H pro C, in num. Ead-^

wardi /J. J£> pro HE. Hi pro HVN, in num. Eadwardi 15).

H", pro HT, in num. Cuthrtdi 6. * f, pro IE. Runico J

gentile. N, pro IN, in num.Ethelfianiiy. * Kt, calendae

-bajr, -tsif :• * L vario dudu, j^. V- Li. j. -J F converf. \

Lichciftidenft cod. baud abfimile Hcbrtea ^, atj(^purum pe

Gracum. E, pro LE. L & yp pro LF, in num. Cotmi/ulfi

E» pro LL, in nummo Eadmundi ri. lego enim. piLLELMOnetaritis, * M.CP. m • TTl • HI . Hi ffl. {^J. rH. ^3

Hi. Ul- *^ lAl n •I'l'I'D ^'^"^ Latina. I>j<I num. C<m«

17. 0>J(0 Eadgari 7. & 20. alias ovo. tJJ, Runicum

converfum. tl Eadwigi num. 4. a Graco f*. M, monetarius*

.fg^ cp, Mereiorum^ in n urn mis Ceolwulfi & Offa. f»fE, MAESl

MI, pro MC, l^, pro ME. /VC» P«"o MG. IVL, pro ML?pro M, etiam CD . cp . j^\. Q. //v- K^ f> in num. Etf^«»«»

X2. 5c M N, o, o, monerarius. ut & Ano—• alibi. * N.

H. n- VA. iV. y^. a L<?fi«o. F t" , a Cimbricis. \4, S, NA;

N:,NC. ^E,NE. IsC,X;,X),NG. Np,NW. N,proNI. o,

NO. N,NV. n,FroN. *O.n.<;).<3>.0-'<^' a L^.

tino. 3( a ftemmare Cintbrico, vel Gothtco ^. 00.5. o . O. O .

Q, omnia ab n G>'.;fco. o, OM, ON. o^, 03^. , ORVM. in

nummis Eadgari, /Ethelredique, * P. ficP. ^. P. * Q. [Lk.

Q. q, Lafm^ftirpisi cj, Cimbrica. * R. R. K.p. P»;

R,RD. R,regis. ri, rex. ::^, RVM. F , RVM. num. Canuti 20.

* S. S- S ' ^7 num. JEthelft, 18. CO CO ^^ antiquis chartis.

"Vp 1a* t^' &• ^3 Latina, devils paulum du61:ibus. Unura 21

Gracd progenie. (y^c, )-c, (anctus. j*ca", fandba. fee", fan<3:e*

r. c. figno crucls. * T. T.T. T. f. jl- q. T*". AA>TA,g",TE. *U.V.y.\.F.H.U-'U.'^^. vproVN. num.

H^ir^W/ 2. V\, VA. * p. jre» vocatur. p. p. 17.P.YV.

UU. pp, num. Eadmundi 6. * X. -f. Is . X • ^^ * Y. \. \/.

*Z.J.

*D. r-6or» vocatum. D.J^J* B". 0- E^.^. I.f.l.

•g,THB. * ^. ^, Xg^ira?. V, Menckenii fchediafma, de^.Nota, /i. 5. nummos cjuofdam /Sss-gj^»;^» effe caelatos.

FINIS.

Page 59: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 60: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 61: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...

^

Page 62: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 63: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...
Page 64: Grammatica anglo-saxonica ex Hickesiano Linguarum ...