LL 13: Grammatica Perfectum Passivum en PPP
description
Transcript of LL 13: Grammatica Perfectum Passivum en PPP
LL 13: GrammaticaPerfectum Passivum en PPP
E. Mos-Burgers
Vanuit oogpunt van de soldaat:
De soldaat (ond.) heeft geroepen: (actief, dat doet hij zelf).
<))))))))
De soldaat Asterix
De soldaat roept Asterix. (praes. Actief: voco)
De soldaat riep Asterix. (impf Actief : vocabam)
De soldaat heeft Asterix geroepen. (Perf. actief : vocavi) volt. deelwoord actief.
Asterix!!
Vanuit oogpunt van Asterix:
Asterix (ond) is geroepen door iemand ond. doet het niet zelf, passief)
(((>
Asterix De soldaat
A. wordt geroepen door de soldaat. (praes. pass. vocor : komt later)
A. werd geroepen door de soldaat. (impf. pass. vocabar: komt later)
A. is geroepen door de soldaat. (Pf. Pass. vocatus sum) volt. deelw.pas.
Asterix!!
Actief vs. passief
Actief:Asterix heeft de slaaf geslagen.
Passief:
De slaaf is/werd geslagen door Asterix.
Verbuiging perfectum passivum
Voltooid deelwoord (participium) + vorm van esse
Vocatus + est hij is geroepen
Puer vocatus est
De jongen is geroepen
Voltooid deelwoord (participium) + vorm van esse
Vocata + est zij is geroepen
Puella vocata est
Het meisje is geroepen
enkelvoud meervoud
vocatus sum – ik ben/werd geroepen
vocati sumus – wij zijn/werden geroepen
vocatus es - jij bent/werd geroepen
vocati estis - jullie zijn/werden geroepen
vocatus est - hij is/werd geroepen
vocati sunt – zij zijn/werden geroepen
Let op:-us vs. - i
Geslacht: vrouwelijk
enkelvoud meervoud
vocata sum – ik ben/werd geroepen
vocatae sumus – wij zijn/werden geroepen
vocata es - jij bent/werd geroepen
vocatae estis - jullie zijn/werden geroepen
vocata est - zij is/werd geroepen vocatae sunt – zij zijn/werden geroepen
Door wie? Waardoor/Waarmee?
Door wie: a/ab + ablativusAugustus werd door zijn dochter gekwetstAugustus a filia laesus est.
Waardoor/Waarmee: ablativus (zonder a/ab)De soldaat werd door een zwaard
verwond.Miles gladio vulneratus est.
Het PPP
Participium Perfectum PassivumPerfectum passivum zonder de vorm
esseVocatus = participium/deelwoord
Parti cipium Perfectum Passief
+ vorm van esse:
Samengestelde werkwoordsvorm
-Vorm van esse:
Voltooid deelwoord-tus –ta –tum of –sus
–sa –sum
(zoals novus,-a,-um)
Laudatus est =
Hij is geprezen
PPP
Parti cipium Perfectum Passief
-tus –ta –tum of –sus –sa –sum
Predicatief: bijwoordelijke bijzin*
Bijvoeglijke bepaling/letterlijk. ₀
Bijv. bijzin•
PPP
Zonder vorm van esse?
Voltooiddeelwoord
Zoals bijvoorbeeld:novus,-a,-um
= voltooid deelwoord (vocatus – geroepen zijnde) regelmatige vormen: praesensstam + -tus of –sus voca-tus dele-tus audi-tus duc-tus
PPPParti cipium Perfectum Passief
Er zijn heel veel onregelmatig gevormde participia!
monere mone moni-tusrelinquere relinqu- relic-tusmittere mitt- mis-sus
Deze vormen staan apart in dewoordenlijst en die moet je leren.
PPPOnregelmatige Participia
Het participium is een werkwoordsvorm en een bijvoeglijk naamwoord!
het PPP wordt verbogen als de bijvoeglijke naamwoorden van groep 1 en 2 (bonus)
vocatus vocata vocatumvocati vocatae vocativocato vocatae vocatovocatum vocatam vocatumvocato vocata vocato
PPP
Gebruik van de PPP
PPP
A. attributief/ bijvoeglijke bepaling
servus vocatus intrat. de geroepen slaaf komt binnen.
de slaaf, die geroepen is, komt binnen.
B. predicatief/ dubbel verbonden bepaling
servus vocatus intrat. de slaaf komt geroepen binnen. de slaaf komt binnen, nadat hij geroepen is.
C. zelden zelfstandig:accusatus intrat. de aangeklaagde komt binnen.
PPP
servus vocatus intrat. de geroepen slaaf komt binnen.
PPPA. bi jvoegli jk participium
1) als bijvoeglijke bepaling ₀
(letterlijk als deelwoord)
servus vocatus intrat. de slaaf, die geroepen is, komt binnen.
PPPA. bijvoeglijk participium
2) met bijv. bijzin (met die/dat) •
Participium Coniunctum betekent „ een verbonden participium".
Het komt met getal, geslacht en naamval overeen.
Zegt iets over het zelfst. nw en het werkwoord (= dubbelverbonden)
Vertalen met een bijwoordelijke bijzin, ingeleid door voegwoord:
servus vocatus intrat. 1.de slaaf komt geroepen binnen 2. de slaaf komt binnen, omdat hij geroepen is.
hoewelomdat toenalsnadat
PPP
B. Predicatief part ic ip ium* of
Dubbel verbonden bepal ing
Zoek dus eerst het onderwerp van het participium. Dat moet in
naamval
getal
geslacht
overeenkomen met die van het participium.
Van deze combinatie maak je je predicatieve/bijwoordelijke bepaling (bijzin beginnend met voegwoord)
PPP
hoewelomdat toenalsnadat
Het participium congrueert altijd ergens mee!
Een PPP als dubbele bepaling vertaal je vaak met een bijzin met nadat.
Afhankelijk van de context is het soms beter te kiezen voor omdat, hoewel of als.
Een PPP vertaal je altijd passief en voortijdig hoewel
omdat toenalsnadat
Servus vocatus intrat. A. bijvoeglijk participium1) als bijvoeglijke bepaling ₀ (letterlijk als deelwoord)
de geroepen slaaf komt binnen 2) met bijv. bijzin (met die/dat) • de slaaf, die geroepen is, komt binnen B. Dubbel verbonden bepaling*
1. de slaaf komt geroepen binnen 2. de slaaf komt binnen, omdat hij
geroepen is.
Einde