2.2.2 Verenigingen waar armen zelf het woord nemen Dialoogmethode

APGA

Verenigingen waar armen het woord nemen Samenwerking tussen armen en niet-armen Doel: structurele armoedebestrijding Werkwijze: - Armen verenigen en het woord geven + blijven

zoeken- Werken aan maatschappelijke emancipatie en

structuren- Dialoog en vorming organiseren Belang van participatie van armen

Mbv de dialoogmethode

Verenigingen waar armen het woord nemen Voordelen:- Emotionele erkenning- Beleidsmaatregelingen rekening houdend met leefwereld- Heldere beleidsmaatregelen Dialoogmethodiek: Presentatie Lokale gesprekken over ervaringen van de doelgroep Thematische werkgroepen Overleg met de beleidspartners Dialoogwerkgroepen vertrouwen! tijdrovend

Dialoogmethode Armen en niet-armen samen 20 tal mensen Pedagogisch team Vaste onderzoeksfases : iedereen neemt

gelijk deel Synthese die zicht biedt

Welzijnsschakels Vrijwilligers Materiele zorg Emotionele ondersteuning Participatie door armen het woord te

geven

Ervaringsdeskundigen Erkend beroep Brugfiguur tussen mensen in armoede

en de rest (beleid, begeleiders, samenleving)

Principe van armen (voormalig mensen in armoede) te betrekken in de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting

Doel: armoede meer begrijpbaar maken Tewerkstellingen

2.2.5. Bind-kracht Project van KDG (2004) Doel : kwaliteit van hulpverlening aan

mensen in armoede verbeteren Biedt vorming, training, onderzoek In dialoog met coaches uit de armoede

2.2.6. Op internationaal niveau Twee internationale Verdragen :

eindverslag Rechten van de mens (1996)

voorontwerp verslag Wereldbank

Wat is Bindkracht? Twee vrouwelijke onderzoekers : Kristel

Driessens en Tine Van Regenmortel doen onderzoek naar armoede en hulpverlening aan mensen in armoede , aangevuld met praktijkdocenten en mensen van Recht-op

Project Bind-kracht in armoede: boeken Training en opleiding en coachen bij

methodische principes

Nog even terug Individueel schuldmodel : eigen schuld,

dikke bult Deserving en non-deserving poor Op een disciplinerende manier werken

aan eigen verantwoordelijkheid Bindkracht: oog voor structurele

processen en kracht van mensen ; rechten en plichten in wederzijds engagement

Individueel ongevalmodel Geboren in armoede of er in beland ,

zonder menselijk kapitaal Corrigerend werken vanuit caritatieve

medemenselijkheid Bindkracht ziet armoede als een

multidimensionele problematiek, mensen in armoede als actoren en wil integraal en participatief werken

Maatschappelijk ongevalmodel Maatschappij in crisis bv. economisch Tijdelijke hulp in residuele benadering

van welzijnszorg Bindkracht erkent de maatschappelijke

processen, die de leefwereld van mensen in armoede beïnvloeden en eist preventie en opvang van welzijnsproblemen

Maatschappelijk schuldmodel Armoede zit ingebakken in onze

maatschappelijke structuren Voortschrijdende dualisering Armoedebestrijding is een gedeelde

verantwoordelijkheid Bindkracht heeft interactionistische en

positieve kijk: geen blaming the system, wel samenspel tussen alle niveaus en tegen determinisme, oog voor diversiteit

… Structureel werken aan sociaal

rechtvaardige samenleving Armen en professionelen samen Signaalfunctie naar beleid

Institutioneel ongevalmodel Voorzieningen voor allen toegankelijk? Voorzieningen stigmatiserend? Participatief werken als middel en doel Bindkracht focust op kracht van

hulpverleningsrelatie ook al hebben beide partijen een verschillend referentiekader

Oppassen voor eenzijdige korte activering alleen

Institutioneel schuldmodel Armoedecultuur Gebrekkige diensten Recht op een menswaardig bestaan Bindkracht erkent bestaan van

structurele drempels en soms nefaste gevolgen van hulpverlening

Maatschappelijke kwetsbaarheid Overkoepelende verklaring die factoren op

micro-, meso- en macroniveau verbindt Interactie en cumulatief proces Krachtgerichte kijk en empowerment Aanvulling van Vranken (niet kunnen) met

krachten en toegankelijkheid van hulpbronnen:”De armoedekloof kan enkel worden overbrugd wanneer de samenleving ook een appel doet op het psychologisch

Van Regenmortel, 2002… Kapitaal van personen die in armoede leven

en van hun omgeving. De samenleving maakt daarbij de economische, sociale en culturele kapitaalvormen voor hen toegankelijk. Zo krijgt iedereen gelijke kansen op niet-kwetsende sociale en maatschappelijke interacties en op waardevolle bindingen met zichzelf, de anderen, de maatschappij en de toekomst.

2.3.1.1. Interne en externe beheersingsorientatie Belangrijk bij veerkracht en

empowerment Niet beschuldigend In nauwe interactie met anderen binnen

bepaalde maatschappelijke context Bewustwording en keuze geen

determinisme

gehechtheid Belangrijk in veerkracht Wensen voor eigen kinderen een beter

leven Intergenerationele overdracht Onveilige gehechtheid als risicofactor voor

latere ontplooiing gaat om gebrek aan aansluiting Meer negatieve emoties, meer

miscommunicatie ook in HV

Plaatsing en gehechtheid Earned attachment

Kwaliteit van gehechtheid?

Wegvegen van bestaande banden?

Thuislozen en gehechtheid Ouderlijke opvoedingsstijl

Verlies en scheiding in jeugd

Kwetsbaarheid voor scheiding in volwassenheid

Sociale relaties

Aanbevelingen Bonding en bridging

Zo vroeg mogelijk hulp geven aan gezinnen met kinderen

Belang van positieve basishouding en terug verbinden

Oppassen voor blaming the victim

Beheersingsorientatie Intern en extern; controle over eigen

situatie Locus of control, meer dan attributie Extern : toeval of geluk, noodlot of

macht van anderen Niet aangeboren en niet zwart-wit Kluwen van problemen

Interculturele stress minderheidsstress : bovenop algemene vormen van stress; afwijzing door dominante groep

Meerderheidsstress : dominante groep : verliezen en andere

Bepalende levenservaringen Opvoedingsstijl Weinig kansen op controle in verdere

leven Veel falen en weinig succes Gebrek aan positieve gevoelservaringen

Psychologische kost van controle

Fundamentele attributiefout

Waar leg je schuld voor tegenslagen en successen, bij jezelf of bij anderen?

Klasseverschillen die beschuldigend werken

2.3.2.1 Veerkracht Heel wat auteurs knowledge-bearers Recent onderzoek bij children at risk Damage naar challenge-model Aandacht voor risicofactoren en voor

beschermende factoren

2.3.2 Psychologische kijk

Definitie Vanistendael (1997) : “Veerkracht is het vermogen van een

mens of een systeem(groep, gemeenschap)om een goed bestaan te leiden en zich ondanks moeilijke levensomstandigheden positief te ontwikkelen en dit op een sociaal aanvaardbare wijze.”

Veerkracht

Steeling effect

Metaforen van veerkracht

Veerkracht en kwetsbaarheid

Survivor’s pride

Evoluties in begrip Statisch naar dynamisch

Multilevel

Contextgebonden en niet deterministisch

Veerkrachthuis Jan Van Gils Bouwstenen van het huis : Gedragenheid ; zingeving; sociale

vaardigheden, eigenwaarde en humor.

Opbouw van veerkracht Geen internalisering van de uitsluiting

Behoud van zelfrespect

Inzicht in en omgaan met tweede klap

Meer constructief perspectief op het verleden

Opbouw van veerkracht Geen toeschouwer maar actor

Recht op en kracht van het geven

Afstand nemen

adopteerbaarheid

Valkuilen bij veerkracht Problemen en tekorten niet negeren

Veerkracht is niet individueel

Sociale en psychologische kost van veerkracht