Ge(o)beurtenissen 2015-2016...Ge(o)beurtenissen 2015-2016 Op de volgende bladzijden vindt u een...
13
Ge(o)beurtenissen 2015-2016 Op de volgende bladzijden vindt u een chronologisch overzicht van ‘geografische’ gebeurtenissen in de loop van het vorige schooljaar. Heel wat daarvan liggen nog vers in het geheugen van de leerlingen, of duren door hun gevolgen door tot vandaag. Zij kunnen dan ook moeiteloos gebruikt worden als actualisering van de leerstof tijdens dit schooljaar. Veel succes daarmee! Overigens zijn de volgende bladzijden ook interessante lectuur voor wie wil weten wat hij/zij het afgelopen jaar toch nog heeft gemist of juist de evolutie van gebeurtenissen wil opfrissen. Om dit overzicht toegankelijk te maken gebruiken we een aantal symbolen die de gebeurtenis relateren aan een leerstofonderdeel. Zo kunnen gepaste onderwerpen snel teruggevonden kunnen worden. groen tekstblokje fysisch-geografische gebeurtenis kosmografie ruimtevaart aardbevingen en vulkanen geologie, geomorfologie, bodems weer en klimaat milieu, duurzaamheid bruin tekstblokje sociaal-economische gebeurtenis milieu, duurzaamheid bevolking geopolitiek sociale beweging mobiliteit € handel en economie Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 71
Transcript of Ge(o)beurtenissen 2015-2016...Ge(o)beurtenissen 2015-2016 Op de volgende bladzijden vindt u een...
Ge(o)beurtenissen 2015-2016Op de volgende bladzijden vindt u een chronologisch overzicht van ‘geografi sche’ gebeurtenissen in de loop van het vorige schooljaar. Heel wat daarvan liggen nog vers in het geheugen van de leerlingen, of duren door hun gevolgen door tot vandaag. Zij kunnen dan ook moeiteloos gebruikt worden als actualisering van de leerstof tijdens dit schooljaar. Veel succes daarmee!Overigens zijn de volgende bladzijden ook interessante lectuur voor wie wil weten wat hij/zij het afgelopen jaar toch nog heeft gemist of juist de evolutie van gebeurtenissen wil opfrissen.
Om dit overzicht toegankelijk te maken gebruiken we een aantal symbolen die de gebeurtenis relateren aan een leerstofonderdeel. Zo kunnen gepaste onderwerpen snel teruggevonden kunnen worden.
groen tekstblokje fysisch-geografi sche gebeurtenis
kosmografi e
ruimtevaart
aardbevingen en vulkanen
geologie, geomorfologie, bodems
weer en klimaat
milieu, duurzaamheid
bruin tekstblokje sociaal-economische gebeurtenis
milieu, duurzaamheid
bevolking
geopolitiek
sociale beweging
mobiliteit
€ handel en economie
groen tekstblokje fysisch-geografi sche gebeurtenis
bruin tekstblokje sociaal-economische gebeurtenis
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 71
72 Jaarboek De Aardrijkskunde 2016
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
SEPT
EMB
ER 2
015
M
ont B
lanc
gek
rom
pen.
De M
ont B
lanc
is, s
inds
de m
etin
g va
n 2
jaar
gel
eden
, ong
evee
r 130
cm g
ekro
mpe
n to
t 4.8
08,7
3 m
eter
. Dit
is w
el n
og al
tijd
geno
eg om
de h
oogs
te A
lpen
berg
te
blij
ven.
Het
Geo
-Inst
itut b
ekle
mto
ont d
at d
e sch
omm
elin
g ni
ets m
et h
et b
roei
kase
ff ect
te m
aken
hee
ft, m
aar m
et va
riabe
le
fact
oren
als w
ind
en n
eersl
ag.
Zw
are
aard
bevi
ng in
Chili
. Bij e
en kr
acht
ige a
ardb
evin
g va
n 8,
3 op
de s
chaa
l van
Rich
ter v
oor d
e kus
t van
Chili
, zijn
elf d
oden
ge
valle
n. Er
wer
d ee
n ts
unam
i-ala
rm af
geko
ndig
d na
dat e
r gol
ven
van
4,5
m ri
chtin
g la
nd kw
amen
. Daa
rdoo
r wer
den
een
milj
oen
men
sen
uit d
e kus
tstre
ek g
eëva
cuee
rd. H
et ep
icent
rum
lag
55 km
vo
or d
e Chi
leen
se ku
st.
N
ASA
vind
t vlo
eiba
ar w
ater
op
Mar
s. De
Am
erik
aans
e ru
imte
vaar
torg
anisa
tie h
eeft
bew
ijs g
evon
den
van
vloei
baar
w
ater
op M
ars.
Af en
toe,
hie
r en
daar
, stro
omt e
r ook
nu
nog
een
klei
n be
etje
wat
er op
Mar
s. He
t bet
reft
peke
lwat
er, v
olle
dig
verz
adig
d m
et ve
rschi
llend
e zou
ten.
Vloe
ibaa
r wat
er is
een
vere
iste v
oor a
arda
chtig
leve
n.
H
istor
isch:
drie
zwar
e or
kane
n te
gelij
kert
ijd in
Gro
te O
ceaa
n. O
rkaa
n Ig
nacio
is
inm
idde
ls af
gezw
akt t
ot ee
n ca
tego
rie 2
stor
m d
ie ra
kelin
gs la
ngs H
awaï
pas
seer
t. Ki
lo
bevo
nd zi
ch g
ister
en zo
’n 2.
000
km te
n ZW
van
Haw
aï, J
imen
a op
zo’n
3.00
0 km
ten
ZO va
n he
t eila
nd. E
lk va
n de
drie
orka
nen
bere
ikte d
e kra
cht v
an ee
n ca
tego
rie 4
stor
m.
R
aket
met
twee
Gal
ileo-
sate
lliet
en
gela
ncee
rd. E
en R
ussis
che S
ojoe
z-ra
ket h
eeft
vano
p de
bas
is in
Fran
s-Gu
yana
twee
nie
uwe
sate
lliet
en g
elan
ceer
d vo
or h
et Eu
rope
se
navig
atie
syste
em G
alile
o. D
e Sat
-9 en
Sat-1
0 sa
telli
eten
moe
ten
op ee
n ho
ogte
van
23.5
22
kilom
eter
in ee
n ba
an om
de a
arde
kom
en.
S
uper
bloe
dmaa
n in
Bel
gië.
Afg
elop
en
nach
t was
er ee
n co
mbi
natie
van
een
tota
le
maa
nsve
rdui
sterin
g en
een ‘
supe
rmaa
n’ te
be
won
dere
n. D
e vre
emde
rode
kleu
r was
te
zien
van
de V
S tot
Indi
a, vi
a Eur
opa e
n Af
rika.
He
t is a
l 33
jaar
gel
eden
en h
et za
l pas
over
18
jaar
nog
eens
geb
eure
n.
V
olks
wag
en e
rken
t: 11
milj
oen
auto
’s ui
tger
ust m
et fr
aude
rend
e so
ftw
are.
Het
bed
rijf z
et n
u al
6,5
milj
ard
euro
opzij
. De k
oers
van
het a
ande
el va
n VW
tuim
elt d
oor h
et em
issie
scha
ndaa
l in
twee
dag
en 4
0 %
naa
r ben
eden
.
V
S dw
ingt
VW
tot t
erug
roep
en h
alf
milj
oen
wag
ens.
In d
e aut
o’s, g
ebou
wd
tuss
en
2009
en 2
015,
wer
d ee
n m
anip
ulat
iesy
steem
ge
plaa
tst d
at d
e res
ulta
ten
van
mili
eute
sten
beïn
vloed
t. De
ze sj
oem
elso
ftwar
e bep
erkt
de
uits
toot
van
de w
agen
tijd
ens d
e em
issie
test.
In
de V
S han
gt h
et co
ncer
n ee
n m
iljar
denb
oete
bo
ven
het h
oofd
.
H
oogs
te ci
jfer i
n 15
jaar
: 4.5
90
asie
lzoek
ers i
n au
gust
us. E
inde
ju
li kw
am d
e vlu
chte
linge
nstro
om
goed
op g
ang
en va
naf h
alf a
ugus
tus
bere
ikte d
e wac
htza
al va
n de
Die
nst
Vree
mde
linge
nzak
en b
ijna e
lke d
ag d
e m
axim
umca
pacit
eit v
an 2
50 p
erso
nen.
St
eeds
mee
r men
sen
over
nach
ten
in d
e bu
urt v
an h
et B
russ
else
Noo
rdst
atio
n.
D
odel
ijk g
edra
ng in
Mek
ka. T
ijden
s de
islam
itisc
he b
edev
aart
in M
ekka
zijn
in ee
n m
assa
al g
edra
ng 1
.849
dod
en g
eval
len.
Er
kwam
en o.
m. 4
64 Ir
anië
rs, 1
82 Eg
ypte
nare
n,
145
Nige
riane
n, 1
29 In
done
siërs
en 1
01
Indi
ërs o
m h
et le
ven
bij d
e mee
st d
odel
ijke
bede
vaar
t uit
de g
esch
iede
nis.
V
luch
telin
gen
stro
men
Kro
atië
in. H
onga
rije
bouw
t nie
uw h
ek. K
roat
ië sl
oot z
even
van
de ac
ht
gren
sove
rgan
gen
en ve
rkla
arde
dat
het
land
nie
t mee
r vlu
chte
linge
n ka
n op
vang
en. H
onga
rije r
icht o
nder
tuss
en
nu oo
k aan
de g
rens
met
Kro
atië
een
omhe
inin
g op
om
een
verd
ere i
nstro
om va
n vlu
chte
linge
n te
gen
te h
oude
n.
Fo
to va
n Ay
lan
(3) c
hoqu
eert
de
wer
eld.
De f
oto v
an d
e ve
rdro
nken
Syris
che k
leut
er u
it Ko
bane
, voo
r de k
ust v
an Tu
rkije
, zor
gt
voor
een
nieu
we s
chok
golf.
Het
jong
etje
kwam
om to
en h
ij van
uit
Bodr
um in
Turk
ije n
aar h
et G
rieks
e eila
nd K
os p
robe
erde
te vl
ucht
en. H
ij w
as am
per d
rie ja
ar ou
d en
hee
ft al
leen
maa
r oor
log
in zi
jn la
nd g
eken
d.
N
oord
pool
ijs b
erei
kt la
agst
e m
inim
umni
veau
ooi
t. M
et 4
,41
milj
oen
km² d
oet
de A
rctis
che i
jskap
het
1,8
1 m
iljoe
n km
² sle
chte
r da
n he
t gem
idde
lde m
inim
um va
n de
per
iode
19
81 -
2010
. De v
ersn
elde
doo
i is te
wijt
en aa
n tw
ee g
rote
gat
en d
ie in
augu
stus
in h
et d
ikke i
jspak
op
doke
n te
r hoo
gte v
an d
e Bea
ufor
tzee
en d
e Ts
joek
tsje
nzee
.
Sh
angh
ai sl
uit 1
53 fa
brie
ken
rond
toek
omst
ig
Disn
eyla
nd-p
ark.
Hie
rmee
will
en d
e lok
ale a
utor
iteite
n de
mili
eukw
alite
it ro
nd h
et p
ark v
erbe
tere
n. D
e be
trokk
en b
edrij
ven
zijn
voor
nam
elijk
actie
f in
de
sect
oren
chem
ie, te
xtie
l, en
fabr
icatie
van
mec
hani
sche
on
derd
elen
. Disn
ey Sh
angh
ai g
aat o
pen
in 2
016.
Sy
risch
e vl
ucht
elin
gen
gebr
uike
n Ar
ctisc
he g
renz
en. N
iet e
nkel
Dui
tsla
nd
en Zw
eden
zijn
een
gelie
fkoo
sd
eind
doel
. Sin
ds ko
rt w
ordt
ook,
ho
og b
oven
de N
oord
pool
cirke
l, de
gren
s tus
sen
Rusla
nd en
Noo
rweg
en
over
gesto
ken.
Nad
at d
e asie
laan
vraa
g w
orde
n ze
over
gevlo
gen
naar
de N
oorse
ho
ofds
tad
Oslo,
1.4
00 km
zuid
elijk
er.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 73
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
OK
TOB
ER 2
015
Tw
intig
dod
en n
a fe
lle w
olkb
reuk
aan
de
Fran
se
Côte
d’A
zur.
Tuss
en 1
9 en
21
uur v
iel e
r in
Cann
es 1
80
mm
rege
n, d
e nor
mal
e hoe
veel
heid
voor
twee
maa
nden
. Ko
lkend
e mod
derst
rom
en sl
eurd
en au
to’s
mee
en d
e Pr
omen
ade d
es A
ngla
is sto
nd b
lank
. Er v
iele
n do
den
in
Antib
es, B
iot e
n Ca
nnes
.
D
icht b
ij Pl
uto-
maa
n Ch
aron
. Op
hoge
reso
lutie
foto
’s di
e de r
uim
teso
nde N
ew
Horiz
ons,
gela
ncee
rd in
200
6, d
oorst
uurd
e zijn
ber
gen,
klov
en en
cany
ons t
e zie
n. Er
is
een
giga
ntisc
h ge
bied
van
1.60
0 kil
omet
er aa
n kl
oven
en sc
heur
en te
zien
. Die
zijn
vie
r kee
r zo l
ang
als d
e Gra
nd Ca
nyon
en op
som
mig
e pla
atse
n tw
ee ke
er zo
die
p.
A
fgel
open
maa
nd w
as ko
udst
e se
ptem
berm
aand
sind
s 200
1. D
e gem
idde
lde
maa
ndte
mpe
ratu
ur la
g op
13,
5 gr
aden
Celsi
us. D
at is
1,4
gra
den
koud
er d
an d
e no
rmal
e tem
pera
tuur
. De k
oude
valt
te ve
rkla
ren
door
de n
oord
noor
doos
tenw
ind,
daa
r w
aar e
r in
sept
embe
r mee
stal
een
zuid
zuid
wes
tenw
ind
waa
it.
2
66 d
oden
en
150
verm
isten
na
aard
vers
chui
ving
in
Gua
tem
ala.
De s
lopp
enw
ijk Ca
mbr
ay in
de r
and
van
Guat
emal
a-st
ad is
omge
ven
door
stei
le h
euve
ls en
de m
eeste
hu
izen
bevin
den
zich
op ee
n va
lleib
odem
. Doo
r rec
ente
hev
ige
rege
nval
war
en d
e heu
vels
verz
wak
t en
zijn
inge
stort.
125
w
onin
gen
wer
den
begr
aven
onde
r de m
odde
rstro
om.
A
ster
oïde
sche
ert r
akel
ings
lang
s Aa
rde.
De N
ASA
voor
spel
de p
as tw
ee
wek
en g
eled
en d
at ee
n en
orm
e aste
roïd
e la
ngs d
e Aar
de za
l sch
eren
. Het
gev
aarte
he
eft e
en d
iam
eter
van
ca 4
00 m
eter
en
een
snel
heid
van
125.
529
km/u
. De
plan
etoï
de p
asse
erde
de A
arde
op ee
n ve
ilige
afst
and
van
480.
000
km.
Zw
are
bevi
ng in
noo
rdoo
sten
van
Afgh
anist
an e
n Pa
kist
an. D
e sch
ok m
et
een
krac
ht va
n 7,
5 w
as te
voel
en to
t in
de
Pakis
taan
se h
oofd
stad
Isla
mab
ad en
de
Indi
ase h
oofd
stad
New
Del
hi. M
inste
ns
400
men
sen
zijn
omge
kom
en. E
r zou
den
hond
erde
n ge
won
den
zijn.
Am
erik
aans
e on
derz
oeke
rs vr
ezen
dat
het
dod
enta
l kan
op
lope
n to
t dui
zend
.
€ A
B In
Bev n
eem
t SAB
Mill
er o
ver.
De
Brits
-Zui
d-Af
rikaa
nse b
ierb
rouw
er SA
BMill
er,
‘s w
erel
ds n
umm
er tw
ee, i
s uite
inde
lijk
over
stag
geg
aan
voor
mar
ktle
ider
AB
InBe
v. Di
e bet
aalt
44 p
ond
per a
ande
el, w
at
over
eenk
omt m
et ee
n to
taal
bed
rag
van
94,5
m
iljar
d eu
ro. D
e nie
uwe g
roep
bez
it m
eer d
an
30 p
ct. v
an d
e wer
eldw
ijde b
ierm
arkt
.
2
24 d
oden
bij
cras
h vl
iegt
uig
in Eg
ypte
. Een
Rus
sisch
vlie
gtui
g m
et 2
24 p
assa
gier
s aan
boo
rd is
ne
erge
stort
in d
e Sin
aïw
oest
ijn.
Niem
and
over
leef
de d
e cra
sh.
Het t
oeste
l ste
eg op
in Sh
arm
-el
-She
ikh en
was
onde
rweg
naa
r Si
nt-P
eter
sbur
g. A
an b
oord
zate
n vo
orna
mel
ijk R
ussis
che t
oeris
ten.
De
terre
urgr
oep
IS ei
ste d
e ve
rant
woo
rdel
ijkhe
id op
.
€ V
S slu
iten
vrijh
ande
lsakk
oord
met
Zu
id-O
ost-
Azia
tisch
e la
nden
. Jap
an, d
e VS
en 1
0 an
dere
land
en aa
n de
Still
e Oce
aan
en
in Z.
O.-A
zië b
erei
kten
een
akko
ord
over
een
vrijh
ande
lspac
t, he
t Tra
ns-P
acifi
c-Pa
rtner
ship
(T
PP).
De 1
2 la
nden
verte
genw
oord
igen
40
pct.
van
de w
erel
dwijd
e eco
nom
ie. Ch
ina w
erd
buite
n de
onde
rhan
delin
gen
geho
uden
.
R
ecor
daan
tal a
siela
anvr
agen
. 5.
472
men
sen
hebb
en in
sept
embe
r asie
l aa
ngev
raag
d in
ons l
and.
Het
aant
al
asie
laan
vrag
en is
een
vijfd
e hog
er d
an
vorig
e maa
nd. D
e toe
nam
e is h
et g
root
st vo
or Sy
riërs
en A
fgha
nen.
Voor
Irak
ezen
w
as er
een
klei
ne af
nam
e. N
ieuw
kom
ers
moe
ten
nog
max
imaa
l 4 d
agen
in d
e pr
eopv
ang
door
bren
gen.
V
ier k
rane
n bo
uwen
300
met
er la
nge
dam
voor
Zwin
. De d
am m
oet v
erhi
nder
en
dat o
lie u
it he
t gez
onke
n vr
acht
schi
p Fli
nter
star
het
nat
uurg
ebie
d he
t Zw
in
verv
uilt.
De F
linte
rstar
bot
ste va
noch
tend
zo
’n ac
ht km
voor
de k
ust m
et d
e gas
tank
er
Al-O
raiq
, waa
rdoo
r tw
ee g
rote
olie
vlekk
en
van
drie
km la
ng d
rijve
n op
de N
oord
zee.
EU
legt
doe
lstel
linge
n va
st vo
or
klim
aatt
op P
arijs
. De E
U w
il te
gen
2030
veer
tig p
ct. m
inde
r bro
eika
sgas
sen
uits
tote
n, 4
0 %
min
der e
nerg
ie ve
rbru
iken
en 3
0 %
van
de en
ergi
e uit
hern
ieuw
bare
br
onne
n ha
len.
Dat
is d
e doe
lstel
ling
die
het E
urop
ees p
arle
men
t hee
ft va
stgel
egd
voor
de V
N-w
erel
dklim
aatto
p di
e ein
d di
t ja
ar p
laat
svin
dt in
Parij
s.
M
uur t
usse
n Ho
ngar
ije e
n Kr
oatië
. Ho
ngar
ije sl
uit o
ok zi
jn g
rens
met
Kro
atië
af m
et ee
n dr
ie m
eter
hog
e afra
sterin
g.
Hier
door
wor
den
vluch
telin
gen
gedw
onge
n Eu
ropa
bin
nen
te g
aan
via
Slov
enië.
Sind
s Hon
garij
e vor
ige m
aand
de
gre
ns m
et Se
rvië
afslo
ot, w
as d
e vlu
chtro
ute v
ersc
hove
n na
ar K
roat
ië.
R
ecor
d: m
eer d
an 1
2.00
0 vl
ucht
elin
gen
in é
én d
ag in
Sl
oven
ië. S
love
nië,
met
twee
milj
oen
inw
oner
s, vo
elt z
ich
over
wel
digd
doo
r de v
luch
telin
geni
nstro
om. V
anoc
hten
d w
acht
en m
eer d
an 1
0.00
0 vlu
chte
linge
n op
het
gro
ndge
bied
om
hun
toch
t naa
r Oos
tenr
ijk en
Dui
tsla
nd ve
rder
te ku
nnen
zette
n.
Ch
ina
stop
t met
1-k
indp
oliti
ek.
De Co
mm
unist
ische
Parti
j van
Chin
a be
sliste
dat
alle
kopp
els v
oorta
an
twee
kind
eren
mog
en h
ebbe
n. D
eze
verso
epel
ing
van
de fa
mili
epla
nnin
g m
oet e
en op
loss
ing
bied
en vo
or
het t
ekor
t aan
arbe
idsk
rach
ten,
de
verg
rijzin
g en
het
onev
enw
icht i
n de
ve
rdel
ing
tuss
en m
anne
n en
vrou
wen
.
74 Jaarboek De Aardrijkskunde 2016
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
NO
VEM
BER
201
5
Zw
are
aard
bevi
ng in
oos
ten
van
Indo
nesië
. De a
ardb
evin
g m
et m
agni
tude
6,3
vero
orza
akte
lich
te sc
hade
zond
er sl
acht
off e
rs te
m
aken
. Het
epice
ntru
m b
evon
d zic
h op
een
diep
te va
n 14
km on
der
zee i
n de
arch
ipel
Alo
r, op
77
km va
n Di
li, d
e hoo
fdst
ad va
n Oo
st-
Timor
. De b
evin
g ga
f gee
n aa
nlei
ding
voor
een
tsun
ami-a
larm
. M
ont B
lanc
-gle
tsje
r is o
p ja
ar ti
jd 3
m
eter
dun
ner g
ewor
den.
La M
er d
e Gla
ce,
Fran
krijk
s gro
otste
gle
tsje
r op
de M
ont
Blan
c, is
het v
oorb
ije ja
ar 3
2 km
² ver
klei
nd
en g
emid
deld
smol
t 3,6
met
er ijs
aan
de
oppe
rvla
kte.
De v
oorb
ije 3
0 ja
ar w
erd
de
glet
sjer e
lk ja
ar g
emid
deld
1 m
eter
dun
ner
door
de o
pwar
min
g va
n de
aard
e. Ee
rste
tien
dag
en n
ovem
ber w
aren
no
g no
oit z
o w
arm
. De g
emid
deld
e te
mpe
ratu
ur b
edro
eg 1
3,7
grad
en. D
aarm
ee
wor
dt h
et vo
rige r
ecor
d va
n no
vem
ber
2011
verp
ulve
rd, t
oen
12,3
gra
den
wer
d ge
met
en. N
orm
aal h
alen
we a
ls ge
mid
deld
e te
mpe
ratu
ur ov
er d
ie p
erio
de ro
nd 8
,5 g
rade
n.
P
eru
getr
off e
n do
or tw
ee
krac
htig
e aa
rdbe
ving
en. H
et
epice
ntru
m va
n de
twee
bev
inge
n m
et ee
n kr
acht
van
7,6
op d
e sch
aal
van
Rich
ter l
ag in
het
ooste
n va
n Pe
ru, b
ij de g
rens
met
Bra
zilië.
De
bevin
g vo
nd p
laat
s op
zo’n
570
km
diep
te, i
n ee
n on
bega
anba
ar d
eel v
an
het A
maz
oneg
ebie
d.
B
elan
grijk
ste
exop
lane
et o
ntde
kt.
De ro
tsac
htig
e pla
neet
ter g
root
te va
n de
Aa
rde l
igt o
p am
per 3
9 lic
htja
ren.
GJ 1
132b
, in
het
ster
rens
telse
l Vel
a, ci
rkel
t ron
d ee
n ro
de d
wer
g en
is on
geve
er ze
stie
n pr
ocen
t gr
oter
dan
de A
arde
. Hij b
evin
dt zi
ch d
rie ke
er
dich
terb
ij dan
de d
ichts
tbijz
ijnde
aard
acht
ige,
rots
ige p
lane
et d
ie to
t nu
toe g
evon
den
was
.
G
root
ste
diam
ant i
n ru
im e
en e
euw
ge
vond
en. M
ijnw
erke
rs in
Bot
swan
a vo
nden
een
diam
ant v
an 1
.111
kara
at.
Mijn
wer
kers
van
Luca
ra D
iam
ond
ontd
ekte
n de
stee
n in
de K
arow
e-m
ijn in
he
t cen
trale
dee
l van
Bot
swan
a.
Sl
oven
ië b
ouw
t afs
luiti
ng o
m
vluc
htel
inge
n af
te st
oppe
n. H
et
klei
nste
land
op d
e Bal
kanr
oute
van
de vl
ucht
elin
gen
is be
gonn
en aa
n de
co
nstru
ctie
van
een
afslu
iting
aan
de
gren
s met
Kro
atië
om d
e toe
stro
om te
ka
nalis
eren
. Het
klei
ne la
nd m
et n
auw
elijk
s tw
ee m
iljoe
n in
won
ers k
rijgt
dag
elijk
s te
mak
en m
et d
uize
nden
vluc
htel
inge
n.
G
iftig
e m
odde
rstr
oom
na
dam
breu
k in
Z.O.
-Bra
zilië
. Oo
rzaa
k van
de r
amp
is de
in
storti
ng va
n tw
ee d
amm
en
in ee
n ijz
erer
tsm
ijn op
5 no
vem
ber.
De m
odde
rstro
om
heef
t al 6
50 km
afge
legd
, vee
l w
oong
emee
nsch
appe
n zij
n ve
rnie
ld en
een
groo
t dee
l van
de
Rio
Doc
e, ee
n va
n de
gro
otste
riv
iere
n in
de r
egio,
is ve
rvui
ld.
N
ieuw
scha
ndaa
l bij
Volk
swag
en. Z
o’n 9
8.00
0 be
nzin
ewag
ens v
an V
W zi
jn g
eman
ipul
eerd
en st
oten
mee
r CO
₂ uit
dan
geda
cht.
Volk
swag
en tr
ekt 2
milj
ard
euro
uit
voor
het
nie
uwste
scha
ndaa
l, wat
per
auto
nee
rkom
t op
2.50
0 eu
ro. D
e CO₂
-aff a
ire ka
n gr
oter
e gev
olge
n he
bben
dan
de
sjoe
mel
softw
are,
waa
rbij 1
1 milj
oen
auto
’s zij
n ge
troff e
n.
M
eer d
an 2
18.0
00 vl
ucht
elin
gen
stak
en
de M
idde
lland
se Ze
e ov
er in
okt
ober
. Dat
is
een
nieu
w m
aand
reco
rd vo
lgen
s het
UNH
CR.
Op d
e Ege
ïsche
Zee w
erde
n de
afge
lope
n dr
ie da
gen
nog
mee
r dan
1.4
00 vl
ucht
elin
gen
gere
d. O
ok se
ptem
ber l
ever
de ee
rder
al
een
reco
rdaa
ntal
aank
omste
n op
met
zo’n
172.
843
men
sen.
V
anav
ond
land
t laa
tste
vluc
ht va
n Je
tairF
ly
met
Bel
gen
uit S
harm
el-S
heik
h. N
a de c
rash
van
een
Russ
isch
pass
agie
rsvlie
gtui
g in
de E
gypt
ische
ba
dpla
ats p
aste
Bui
tenl
ands
e Zak
en h
et re
isadv
ies
aan.
Alle
reize
n na
ar Sh
arm
el-S
heikh
wor
den
tijde
lijk
afge
rade
n. Th
omas
Cook
schr
apt a
lle vl
ucht
en n
aar
Shar
m-e
l-She
ikh to
t 18
dece
mbe
r.
€ P
hilip
s sch
rapt
159
ban
en in
Tu
rnho
ut. B
ij de l
ampe
npro
duce
nt in
Tu
rnho
ut m
oete
n er
77
arbe
ider
s en
82 b
edie
nden
verd
wijn
en. I
n Tur
nhou
t w
orde
n ho
gedr
ukga
sont
ladi
ngsla
mpe
n ge
prod
ucee
rd vo
or on
der m
eer s
ports
tadi
ons
of w
inke
leta
lage
s, m
aar e
r is v
eel
conc
urre
ntie
van
zuin
iger
e LED
-ver
licht
ing,
di
e vee
lal i
n Az
ië w
ordt
gep
rodu
ceer
d.
Zw
are
terro
ristis
che
aans
lage
n in
Par
ijs. D
e mee
ste sl
acht
off e
rs vie
len
in ee
n co
ncer
tzaa
l. Ver
der w
aren
er
zelfm
oord
aans
lage
n m
et b
omgo
rdel
s aan
he
t Sta
de d
e Fra
nce e
n sc
hiet
parti
jen
in
rest
aura
nts e
n ba
rs. In
tota
al kw
amen
130
m
ense
n om
het
leve
n. D
e blo
edig
e aan
slage
n w
erde
n be
raam
d in
Sint
-Jans
-Mol
enbe
ek.
B
russ
el is
bel
eger
de sp
ooks
tad.
Wei
nig
of g
een
men
sen
kom
en
buite
n en
agen
ten
en m
ilita
iren
zijn
over
al aa
nwez
ig in
het
stra
atbe
eld.
De
hoo
gste
terre
urdr
eigi
ng is
nog
altij
d va
n kr
acht
in h
et B
russ
els
Hoof
dste
delij
k Gew
est.
Alle
gro
te m
anife
stat
ies e
n ac
tivite
iten
zijn
gean
nule
erd.
De m
etro
rijd
t nie
t en
alle
scho
len
zijn
geslo
ten.
B
alka
nlan
den
late
n en
kel n
og
Syrië
rs, I
rake
zen
en A
fgha
nen
door
. Ser
vië, K
roat
ië en
Mac
edon
ië la
ten
niet
lang
er al
le vl
ucht
elin
gen
door
die
via d
e Bal
kanr
oute
hun
la
ndsg
renz
en w
illen
over
steke
n.
Via d
e zgn
. Bal
kanr
oute
kwam
en
sinds
dez
e zom
er h
onde
rddu
izend
en
vluch
telin
gen
uit h
et M
idde
n-Oo
sten,
Zu
id-A
zië en
Afri
ka n
aar E
urop
a.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 75
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
DEC
EMB
ER 2
015
K
limaa
takk
oord
in P
arijs
om
opw
arm
ing
aard
e on
der 2
gra
den
te h
oude
n. D
e ond
erha
ndel
aars
van
de 1
96 d
eeln
emen
de la
nden
heb
ben
op d
e klim
aatto
p in
Parij
s een
hist
orisc
h bi
nden
d kl
imaa
takk
oord
go
edge
keur
d, m
et d
aarin
het
stre
ven
om d
e op
war
min
g va
n de
aard
e te b
eper
ken
tot 1
,5 g
rade
n.
P
ekin
g ko
ndig
t roo
d al
arm
vo
or lu
chtv
ervu
iling
af.
De
milj
oene
nsta
d kr
eunt
onde
r een
ve
rstikk
ende
smog
laag
. Er w
orde
n w
aard
en g
emet
en va
n 60
0 m
icrog
ram
fi jn
stof
per
m³,
terw
ijl
de W
erel
dgez
ondh
eids
orga
nisa
tie
een
plaf
ondw
aard
e van
25
micr
ogra
m aa
nraa
dt. S
chol
en en
fa
brie
ken
wor
den
geslo
ten,
het
au
tove
rkee
r bep
erkt
.
Sc
heur
tjesc
entr
ale T
ihan
ge 2
op
nieu
w o
pges
tart
. De k
ernc
entra
le la
g st
il sin
ds m
aart
2014
. In
de st
alen
wan
den
van
de re
acto
rkui
pen
wer
den
duize
nden
w
ater
stofb
elle
tjes o
ntde
kt. O
ok d
e tw
eede
sc
heur
tjesc
entra
le, D
oel 3
, wor
dt op
17
dece
mbe
r opn
ieuw
oper
atio
neel
. Beg
in d
eze
maa
nd w
erd
besli
st om
de k
ernc
entra
les D
oel
1 en
2 ti
en ja
ar la
nger
open
te h
oude
n.
€ La
atst
e Br
itse
stee
nkoo
lmijn
slui
t de
poo
rten
. De m
ijn va
n Ke
lling
ley l
igt
in h
et n
oord
en va
n En
gela
nd, c
a 30
km
ten
zuid
en va
n Yor
k. Er
wer
kten
nog
450
m
ijnw
erke
rs. D
e slu
iting
bet
eken
t het
ei
nde v
an ee
n tij
dper
k. D
e gel
eide
lijke
ov
erst
ap n
aar a
ardo
lie en
goe
dkop
e in
voer
leid
den
de vo
orbi
je d
ecen
nia h
et
eind
e in
van
de B
ritse
stee
nkoo
lmijn
en.
N
ieuw
e on
derh
ande
linge
n ov
er Tu
rks E
U-lid
maa
tsch
ap.
Dat i
s een
bel
onin
g vo
or d
e toe
zegg
ing
van T
urkij
e om
m
ense
nsm
okke
laar
s aan
te p
akke
n en
te vo
orko
men
dat
vlu
chte
linge
n de
stap
naa
r Eur
opa n
emen
. Om
toe t
e tre
den
moe
t aan
een
reek
s voo
rwaa
rden
wor
den
vold
aan,
onde
r mee
r op
het
geb
ied
van
men
senr
echt
en en
per
svrij
heid
.
9
1 ve
rmist
en n
a gr
ondv
ersc
huiv
ing
in Ch
ina.
In
Shen
zhen
, een
milj
oene
nsta
d aa
n de
gre
ns m
et H
ong
Kong
, wer
den
22 g
ebou
wen
, waa
rond
er tw
ee
slaap
zale
n vo
or ar
beid
ers,
onde
r ee
n aa
rdm
assa
bed
olve
n. D
e aa
rdve
rschu
iving
wer
d ve
roor
zaak
t do
or d
e ope
enst
apel
ing
van
mod
der a
fkom
stig
van
een
bouw
wer
f in
de n
abije
omge
ving.
€ O
liepr
ijs o
p la
agst
e pe
il in
zes j
aar.
In Lo
nden
zakt
e de p
rijs v
an ee
n va
t ruw
e Br
ento
lie on
der 4
0 do
llar p
er va
t, he
t laa
gste
ni
veau
sind
s feb
ruar
i 200
9. D
e dal
ing
kom
t er
nad
at O
PEC g
een
over
eens
tem
min
g ha
d be
reikt
over
een
prod
uctie
bepe
rkin
g.
Bren
tolie
is m
aatg
even
d vo
or d
e olie
die
gew
onne
n w
ordt
in Eu
ropa
, het
Mid
den-
Ooste
n en
Afri
ka.
O
vers
trom
inge
n, to
rnad
o’s e
n bo
sbra
nden
in d
e VS.
De e
xtre
me
wee
rsom
stan
digh
eden
kom
en op
ta
lrijke
pla
atse
n vo
or: s
neeu
wsto
rmen
en
torn
ado’s
in Te
xas,
bosb
rand
en
in Ca
lifor
nië,
torn
ado’s
met
ov
erst
rom
inge
n in
de z
uido
oste
lijke
st
aten
Miss
issip
pi en
Ala
bam
a. Er
viel
en
al 4
3 do
den
door
het
noo
dwee
r.
2
015
was
war
mst
e ja
ar
ooit
op A
arde
. De g
emid
deld
e te
mpe
ratu
ur ko
mt u
it op
14,
8 °C
. Da
t is b
ijna e
en g
raad
mee
r dan
he
t gem
idde
lde v
an d
e voo
rbije
13
5 ja
ar. O
ok in
ons l
and
was
he
t bijn
a een
gra
ad w
arm
er d
an
gem
idde
ld, m
aar d
at is
gee
n re
cord
. Voo
r Bel
gië w
ordt
201
5 pa
s het
op vi
er n
a war
mste
jaar
.
A
ardb
evin
g m
et kr
acht
7,2
tr
eft T
adzji
kist
an. D
e sch
ok w
as
voel
baar
tot i
n de
Indi
ase h
oofd
stad
Ne
w D
elhi
en Pa
kista
n. H
et
epice
ntru
m la
g 11
1 km
verw
ijder
d va
n Ka
raku
l, een
dun
bev
olkt
be
rgge
bied
in h
et oo
sten
van
het
Pam
irgeb
ergt
e, en
op ee
n di
epte
van
28 km
. Er i
s voo
rlopi
g ge
en in
form
atie
over
scha
de of
slac
htoff
ers.
W
arm
ste
kers
t ooi
t in
New
York
. Het
w
arm
tere
cord
voor
24
dece
mbe
r wer
d m
et ee
n te
mpe
ratu
ur va
n 23
,3 °C
verp
ulve
rd. D
e gem
idde
lde
dece
mbe
rtem
pera
tuur
bed
raag
t in
New
York
no
rmaa
l 3 g
rade
n Ce
lsius
. De v
orig
e win
ter i
n de
gr
oots
te A
mer
ikaa
nse s
tad
was
uitz
onde
rlijk
koud
, m
et oo
k ong
ewoo
n ve
el sn
eeuw
.
Ty
foon
Mel
or d
oork
ruist
Filip
ijnen
: 70
0.00
0 m
ense
n ge
ëvac
ueer
d. D
e ty
foon
trof
eerst
het
eila
nd Sa
mar
al. E
r zijn
w
inds
nelh
eden
gem
eten
tot 1
85 km
/h. E
r w
ordt
gev
rees
d vo
or h
evig
e reg
enva
l, die
kan
leid
en to
t ove
rstro
min
gen,
hog
e gol
ven
en aa
rdve
rschu
iving
en.
Zw
are
over
stro
min
gen
in h
et n
oord
en va
n En
gela
nd. V
oora
l de g
raaf
scha
ppen
Lanc
ashi
re en
Yo
rksh
ire zi
jn zw
aar g
etro
ff en.
Rivi
eren
zoal
s de
Irwel
l, de R
ibbl
e en
de Fo
ss zi
jn b
uite
n hu
n oe
vers
getre
den.
Doo
r het
hog
e wat
er w
orde
n kw
etsb
are
men
sen
uit m
eer d
an 2
.000
hui
zen
in Yo
rk
geha
ald.
Het
is d
e erg
ste w
ater
snoo
d in
70
jaar
.
H
istor
ische
stor
m m
et o
rkaa
nkra
cht
op w
eg n
aar I
Jsla
nd. D
e ont
wikk
elin
g va
n de
stor
m w
ordt
versn
eld
door
een
erg
sterk
e stra
alst
room
bov
en d
e Noo
rd-
Atla
ntisc
he O
ceaa
n, m
et w
inde
n va
n 37
0 km
/h. H
et g
evol
g da
arva
n is
dat d
e te
mpe
ratu
ur op
de N
oord
pool
stijg
t van
he
t in
de w
inte
r geb
ruike
lijke
-30
tot 0
°C,
of ze
lfs to
t bov
en h
et vr
iesp
unt.
R
aket
van
Spac
eX ke
ert v
eilig
teru
g.
Spac
eX, h
et p
rivat
e rui
mte
vaar
tbed
rijf v
an
zake
nman
Elon
Mus
k, is
er vo
or h
et ee
rst
in g
esla
agd
een
onde
rdee
l van
de r
aket
Fa
lcon
9 di
e sat
ellie
ten
in d
e rui
mte
bre
ngt,
onbe
scha
digd
teru
g na
ar d
e aar
de te
doe
n ke
ren.
Doo
r ond
erde
len
te re
cupe
rere
n, ka
n ru
imte
vaar
t vel
e mal
en g
oedk
oper
wor
den.
76 Jaarboek De Aardrijkskunde 2016
JAN
UA
RI 2
016
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Ti
en d
oden
bij
zelfm
oord
aans
lag
in
Istan
bul.
De ex
plos
ie vo
nd p
laat
s op
het
Sulta
nahm
etpl
ein,
een
bela
ngrij
ke to
erist
ische
tre
kple
ister
in d
e sta
d, vl
akbi
j de H
agia
Soph
ia en
de B
lauw
e Mos
kee.
Het
mer
ende
el va
n de
sla
chto
ff ers
zijn
buite
nlan
ders.
De a
ansla
g is
een
zwar
e kla
p vo
or h
et to
erism
e in T
urkij
e.
A
l rui
m 1
1.60
0 ge
valle
n va
n zik
aviru
s in
Colo
mbi
a. H
et
virus
, dat
doo
r mug
gen
wor
dt ov
erge
drag
en, i
s nie
t gev
aarli
jk vo
or vo
lwas
sene
n, m
aar k
an to
t geb
oorte
afw
ijkin
gen
leid
en.
Zwan
gere
vrou
wen
wor
den
afge
rade
n na
ar La
tijns
-Am
erik
a te
reize
n. D
e rei
swaa
rschu
win
g is
van
toep
assin
g op
veer
tien
land
en in
de r
egio.
€ R
uwe
olie
in In
dia
goed
kope
r da
n m
iner
aalw
ater
. Een
vat o
lie
voor
de I
ndia
se m
arkt
kost
nu
29,2
4 do
llar,
of om
gere
kend
17
euro
cent
per
lite
r. Ee
n go
edko
pe
liter
fl es m
iner
aalw
ater
in d
e w
inke
l of o
p st
raat
kost
15
roep
ie of
21
euro
cent
. De r
eger
ing
heef
t de
accij
nzen
op b
enzin
e en
dies
el
verh
oogd
, waa
rdoo
r de p
rijsd
alin
g ge
mild
erd
wor
dt.
Zi
kavi
rus g
roei
t exp
losie
f. Op
di
t mom
ent z
ijn al
tot a
nder
half
milj
oen
men
sen
besm
et; v
oora
l in
Latij
ns-A
mer
ikaa
nse l
ande
n, m
aar o
ok
in Th
aila
nd en
op d
e Kaa
pver
disc
he
eila
nden
. Het
WHO
spre
ekt v
an
een
bedr
eigi
ng m
et al
arm
eren
de
prop
ortie
s. Br
azili
ë zet
mili
taire
n in
om
de A
edes
-mug
gen
te b
estri
jden
.
V
laam
se re
gerin
g ke
urt
ruim
telij
ke p
lann
en U
plac
e de
fi niti
ef g
oed.
Voor
alee
r Upl
ace
defi n
itief
van
star
t kan
gaa
n in
M
ache
len,
hee
ft he
t pro
ject
ook
nog
een
bouw
verg
unni
ng en
ee
n m
ilieu
verg
unni
ng n
odig
. Die
mili
euve
rgun
ning
is aa
n en
kele
m
obili
teits
voor
waa
rden
gek
oppe
ld.
€ V
S en
EU h
eff e
n ec
onom
ische
sa
nctie
s teg
en Ir
an o
p. H
et In
tern
atio
nale
At
oom
ener
giea
gent
scha
p he
eft v
astg
este
ld
dat I
ran
haar
nuc
leai
re p
rogr
amm
a hee
ft in
gepe
rkt e
n da
arm
ee vo
ldoe
t aan
de e
isen
die
de in
tern
atio
nale
gem
eens
chap
aan
het l
and
heef
t ges
teld
. Ira
n m
ag w
eer o
lie ex
porte
ren
en
inte
rnat
iona
le b
etal
inge
n do
en.
A
stro
nom
en o
ntde
kken
gr
oots
te zo
nnes
telse
l in
het
heel
al. H
et b
esta
at u
it ee
n gr
ote
plan
eet 1
2 to
t 15
keer
zo g
root
als
Jupi
ter,
die e
r bijn
a een
milj
oen
jaar
over
doe
t om
rond
zijn
ster
te
cirke
len.
De g
asre
us b
evin
dt zi
ch
een
biljo
en ki
lom
eter
van
zijn
ster.
Zijn
baa
n is
daar
door
140
keer
gro
ter
dan
die v
an P
luto
rond
onze
Zon.
W
eten
scha
p is
het e
ens:
tijdp
erk
van
de m
ens i
s aan
gebr
oken
. Het
ni
euw
e geo
logi
sche
tijd
vak,
het
An
tropo
ceen
, wor
dt g
eken
mer
kt d
oor
de ve
rspre
idin
g va
n m
ater
iale
n zo
als
alum
iniu
m, b
eton
, pla
stie
k, ra
dioa
ctie
ve
isoto
pen
en g
rote
re u
itsto
ot va
n CO
2. Al
lem
aal m
ense
lijke
zake
n w
aarv
an d
e ge
volg
en te
zien
zijn
in d
e aar
dlag
en.
N
egen
de p
lane
et o
ntde
kt in
on
s zon
nest
else
l. De
pla
neet
ligt
in
een
baan
ver v
oorb
ij Plu
to. H
et is
ee
n ijz
ige g
aspl
anee
t, on
geve
er vi
er
keer
gro
ter d
an d
e Aar
de en
op ee
n gr
ote a
fstan
d ve
rwijd
erd
van
de Zo
n.
Het b
esta
an va
n de
pla
neet
wer
d af
gele
id va
n de
bew
egin
g va
n re
cent
on
tdek
te d
wer
gpla
nete
n in
het
bu
iteng
ebie
d va
n he
t zon
neste
lsel.
St
erke
zeeb
evin
g tu
ssen
Mar
okko
en
Span
je. D
e bev
ing
had
een
mag
nitu
de
van
6,3.
Het
epice
ntru
m la
g op
62
km
ten
noor
den
van
de M
arok
kaan
se st
ad
Al H
ocei
ma e
n op
164
kilo
met
er te
n zu
idoo
sten
van
Gibr
alta
r. Er
volg
de oo
k no
g ee
n na
scho
k met
een
mag
nitu
de va
n 5,
3. A
an d
e Afri
kaan
se n
oord
kust
viel
en
min
stens
26
licht
gew
onde
n.
Ee
rste
ork
aan
bove
n At
lant
ische
Oce
aan
in ja
nuar
i in
78
jaar
. De t
ropi
sche
stor
m A
lex h
eeft
win
dsne
lhed
en
van
120
km/h
per
uur
en b
ewee
gt zi
ch n
oord
waa
rts.
De st
orm
ligt
dich
ter b
ij Afri
ka d
an b
ij de V
S; er
is ee
n or
kaan
waa
rschu
win
g af
gege
ven
voor
de A
zore
n. H
et
orka
anse
izoen
duu
rt no
rmaa
l van
juni
tot e
ind
nove
mbe
r.
Zw
are
snee
uwst
orm
verla
mt o
oste
n va
n VS
. De
zwar
e win
terp
rik st
ort d
e reg
io in
chao
s: er
zijn
25
dode
n ge
teld
, mee
r dan
10.
000
vluch
ten
wer
den
gean
nule
erd
en
mee
r dan
150
.000
won
inge
n zit
ten
zond
er el
ektri
citei
t. In
New
York
, waa
r 50
cm sn
eeuw
viel
, is d
e noo
dtoe
stan
d ui
tger
oepe
n en
is er
een
reisv
erbo
d in
geste
ld.
A
ardb
evin
g m
et kr
acht
va
n 7,
3 tr
eft z
uide
n Al
aska
. De
lang
e en
vrij k
rach
tige
bevin
g de
ed zi
ch vo
or op
50
km va
n Pe
dro B
ay. D
e sch
okke
n w
erde
n to
t in
Anch
orag
e ge
voel
d, zo
’n 28
0 km
verd
er.
De b
evin
g de
ed zi
ch vo
or op
ee
n di
epte
van
zo’n
130
km. E
r w
ordt
gee
n ts
unam
i ver
wac
ht.
Zw
are
aard
bevi
ng in
wes
ten
van
Mex
ico. D
e bev
ing
had
een
krac
ht va
n 6,
6 op
de
scha
al va
n Ri
chte
r. He
t epi
cent
rum
lag
in
de St
ille O
ceaa
n op
een
diep
te va
n tie
n km
, zo
wat
270
km te
n w
este
n va
n Ci
huat
lan,
in d
e de
elst
aat J
alisc
o. Er
is g
een
tsun
amig
evaa
r.
€ O
liepr
ijs d
uikt
eve
n on
der
30 d
olla
r per
vat.
Sind
s ein
d 20
03
was
olie
op d
e ter
mijn
mar
kt n
iet z
o go
edko
op. O
verp
rodu
ctie
doo
r Sao
edi-
Arab
ië en
twijf
els o
ver d
e gro
ei va
n de
w
erel
deco
nom
ie en
daa
rmee
de o
lievr
aag,
he
bben
het
laat
ste an
derh
alf j
aar t
ot ee
n sc
herp
e dal
ing
van
de ol
iepr
ijzen
gel
eid.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 77
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
FEB
RU
AR
I 201
6
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
1
16 d
oden
en
550
gew
onde
n na
zwar
e aa
rdbe
ving
in Ta
iwan
. De b
evin
g na
bij d
e ha
vens
tad
Kaoh
siung
had
een
krac
ht va
n 6,
4 en
dee
d zic
h vo
or op
een
diep
te va
n 10
km.
Een
tsun
ami b
leef
uit,
maa
r er i
s aan
zienl
ijke
mat
erië
le sc
hade
. De m
eeste
men
sen
kwam
en
om b
ij de i
nsto
rting
van
een
gebo
uw va
n 16
ve
rdie
ping
en in
de s
tad T
aina
n.
V
erbo
rgen
ster
rens
telse
ls on
tdek
t. St
erre
nkun
dige
n he
bben
met
de P
arke
s-ra
diot
eles
coop
in A
ustra
lië b
ijna 9
00 n
ieuw
e ste
rrens
telse
ls on
tdek
t op ‘
slech
ts’ ee
n pa
ar h
onde
rd
milj
oen
licht
jaar
afst
and.
De s
terre
nste
lsels
war
en
nooi
t eer
der o
pgem
erkt
omda
t ze a
an h
et oo
g on
ttrok
ken
wor
den
door
dikk
e sto
fwol
ken
in on
s ei
gen
Mel
kweg
stelse
l.
Al 3
6 do
den
na d
oort
ocht
cyclo
on o
p Fi
ji.
Het g
aat o
m d
e zw
aarst
e cyc
loon
ooit
over
Fiji.
W
insto
n ra
asde
met
snel
hede
n to
t 325
km/h
ov
er Fi
ji. H
ele d
orpe
n w
erde
n w
egge
blaz
en. H
et
para
dijse
lijke
Fiji t
elt 9
00.0
00 in
won
ers e
n le
eft
voor
al va
n he
t toe
rism
e. D
e hev
ighe
id w
ordt
to
eges
chre
ven
aan
El Ni
no.
Zw
are
aard
bevi
ng te
r hoo
gte
van
Indo
nesië
. De b
evin
g ha
d ee
n kr
acht
van
6,6
op d
e sch
aal v
an R
ichte
r. He
t epi
cent
rum
be
vond
zich
op on
geve
er 3
0,5
km d
iept
e, on
der d
e bod
em va
n de
zee v
an Sa
wu.
Er is
ge
en ts
unam
i-ala
rm af
geko
ndig
d.
D
uize
nden
pin
guïn
s ste
rven
do
or g
igan
tisch
e ijs
berg
. 150
.000
pi
nguï
ns va
n ee
n ko
loni
e op
Anta
rctic
a zijn
ges
torv
en n
adat
een
enor
me i
jsber
g is
gest
rand
in d
e ba
ai w
aar d
e die
ren
leve
n. H
ierd
oor
moe
ten
de p
ingu
ïns n
u ee
n to
cht
van
120
km m
aken
om vo
edse
l te
verz
amel
en en
teru
g te
bre
ngen
. Di
e vee
l lan
gere
toch
t eist
zijn
tol.
Zw
aart
ekra
chtg
olve
n w
aarg
enom
en.
Het b
esta
an er
van
wer
d in
191
5 vo
orsp
eld
door
Eins
tein
. De b
eweg
inge
n va
n m
assa
in
de r
uim
te ve
roor
zake
n cir
kelvo
rmig
e rim
pelin
gen,
die
trek
ken
en d
uwen
aan
de
ruim
te. A
lles w
at m
assa
of en
ergi
e hee
ft ka
n de
rgel
ijke g
ravit
atie
golve
n ve
roor
zake
n en
du
s de r
uim
te ve
rvor
men
.
B
alka
nrou
te vo
lledi
g af
sluite
n. H
onga
rije,
Pole
n, Sl
ovak
ije en
Tsje
chië
will
en d
e zgn
. Ba
lkan
rout
e vol
ledi
g slu
iten.
De v
ier l
ande
n vo
eren
ee
n st
reng
e asie
lpol
itiek
en zi
jn ra
dica
al te
gen
het p
lan
van
Duits
bon
dska
nsel
ier M
erke
l om
de
vluch
telin
gen
in Eu
ropa
te sp
reid
en. D
e Bal
kanr
oute
is
de p
opul
airst
e rou
te vo
or vl
ucht
elin
gen.
7
.000
vluc
htel
inge
n va
st
aan
gren
s Mac
edon
ië. D
ie m
ense
n w
illen
doo
rreize
n va
n Gr
ieke
nlan
d na
ar W
est-E
urop
a,
maa
r Mac
edon
ië la
at n
og m
aar
mon
djes
maa
t men
sen
door
, en
alle
en Sy
riërs
en Ir
akez
en. D
e om
stan
digh
eden
in h
et ka
mp
in Id
omen
i zijn
ram
pzal
ig. E
r is
niet
gen
oeg
voed
sel e
n de
vo
orzie
ning
en zi
jn n
iet a
ange
past.
B
osni
ë-He
rceg
ovin
a vr
aagt
offi
cieel
EU
-lidm
aats
chap
aan
. Het
zal e
chte
r nog
ja
ren
dure
n vo
orda
t het
Bal
kanl
and
wor
dt
toeg
elat
en to
t de l
ande
nuni
e. Ee
rst m
oet h
et
land
her
vorm
inge
n do
orvo
eren
op h
et g
ebie
d va
n de
rech
tsst
aat,
corru
ptie
best
rijdi
ng en
de
econ
omie.
Dit
kan
vele
jare
n in
bes
lag
nem
en.
€ Tr
ans-
Pacifi
sch
vrijh
ande
lsakk
oord
(TPP
) on
dert
eken
d. D
it le
idt t
ot d
e opr
ichtin
g va
n de
gro
otste
vrijh
ande
lszon
e ter
wer
eld.
Het
ak
koor
d w
erd
onde
rteke
nd d
oor A
ustra
lië,
Brun
ei, C
anad
a, Ch
ili, J
apan
, Mal
eisië
, Mex
ico,
Nieu
w-Z
eela
nd, P
eru,
Sing
apor
e, d
e VS e
n Vi
etna
m. D
ie la
nden
verte
genw
oord
igen
40
%
van
de w
erel
deco
nom
ie.
Eu
rope
se in
dust
rie b
etoo
gt te
gen
Chin
ese
dum
ping
. Wer
kgev
ers e
n w
erkn
emer
s tro
kken
doo
r Bru
ssel
om te
pro
teste
ren
tege
n Ch
ines
e dum
ping
. Ver
schi
llend
e ind
ustri
ële
sect
oren
vrez
en d
at d
e Eur
opes
e Com
miss
ie aa
n Ch
ina d
e sta
tus v
an m
arkt
econ
omie
zal g
even
, zo
dat g
een
antid
umpi
ngm
aatre
gele
n m
eer
kunn
en g
enom
en w
orde
n.
€ Ci
nque
Terre
zegt
‘nee
’ teg
en to
erist
en.
De vi
jf kl
eurri
jke It
alia
anse
viss
ersd
orpj
es
aan
de M
idde
lland
se Ze
e vor
men
sam
en
een
Unes
co W
orld
Her
itage
nat
iona
l par
k.
Jaar
lijks
krijg
en ze
gez
amen
lijk 2
,5 m
iljoe
n to
erist
en op
bez
oek.
En d
at is
veel
te ve
el,
vinde
n de
inw
oner
s. De
auto
ritei
ten
gaan
he
t aan
tal t
oeris
ten
dras
tisch
bep
erke
n.
Es
sers
mag
uitb
reid
en e
n be
sche
rmd
bos
kapp
en. H
et lo
gist
ieke
bed
rijf m
ag va
n de
Vlaa
mse
re
gerin
g in
Gen
k uitb
reid
en. E
en n
atuu
rgeb
ied
naas
t zij
n te
rrein
wor
dt om
gevo
rmd
tot e
en b
edrij
venz
one
met
400
jobs
. De g
oedk
eurin
g ko
mt e
r ond
anks
ve
elvu
ldig
pro
test.
Het
11
hect
are g
rote
gek
apte
na
aldb
os w
ordt
elde
rs ge
com
pens
eerd
.
S
ucce
svol
le b
oorp
roev
en vo
or g
eoth
erm
ie in
de
Kem
pen.
In M
ol
wer
d ee
n pu
t van
361
0 m
die
p ge
boor
d na
ar ee
n la
ag m
et d
aarin
hee
t w
ater
met
tem
pera
ture
n to
t 138
°C. N
u m
oet e
en tw
eede
put
wor
den
gebo
ord,
zoda
t een
ges
lote
n w
arm
wat
ercir
cuit
kan
gecre
ëerd
wor
den.
Di
epe g
eoth
erm
ie h
elpt
Vlaa
nder
en d
e klim
aatd
oelst
ellin
gen
te h
alen
.
G
asle
k Ca
lifor
nië:
100
.000
to
n m
etha
anga
s ont
snap
t. He
t le
k in
een
gasp
ut va
n he
t bed
rijf
SoCa
lgas
kon
pas n
a 112
dag
en
wor
den
gedi
cht.
Men
sen
uit d
e om
gevin
g m
oeste
n tij
delij
k ver
huize
n,
omda
t ze l
ast h
adde
n va
n ho
ofdp
ijn
of b
loed
neuz
en. M
aar v
oor h
et
klim
aat d
reig
t er b
lijve
nde s
chad
e. M
etha
anga
s is e
en st
erk b
roei
kasg
as.
78 Jaarboek De Aardrijkskunde 2016
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
MA
AR
T 20
16
Zwar
e aa
rdbe
ving
nab
ij Ke
rmad
ecei
land
en. D
e bev
ing
ter
hoog
te va
n de
Nie
uw-Z
eela
ndse
ei
land
en h
ad ee
n m
agni
tude
van
5,7.
Het
epice
ntru
m b
evon
d zic
h 1
125
km te
n no
ordo
oste
n va
n de
hoo
fdst
ad W
ellin
gton
, op
een
diep
te va
n 10
km.
Ze
s dod
en b
ij la
win
e in
noo
rden
va
n Ita
lië. I
n de
Ital
iaan
se g
emee
nte
Ahrn
tal, i
n de
pro
vincie
Zuid
-Tiro
l, hee
ft ee
n sn
eeuw
law
ine a
an m
inste
ns ze
s skië
rs he
t lev
en g
ekos
t. De
law
ine d
eed
zich
voor
op
de 3
.358
met
er h
oge M
onte
Nev
oso a
an
de g
rens
met
Oos
tenr
ijk. D
e sne
euw
mas
sa
was
150
m b
reed
en 3
00 m
lang
.
K
omee
t sch
eert
voor
bij A
arde
. De
kom
eet P
/201
6 BA
14 Pa
nSTA
RRS
is di
cht l
angs
de a
arde
gep
asse
erd,
op
3,4
milj
oen
km. H
et g
aat o
m d
e der
de
dich
tste
sche
ervlu
cht v
an ee
n ko
mee
t oo
it. H
et b
etre
ft ee
n br
okst
uk va
n de
in
2000
ontd
ekte
230
met
er b
rede
kom
eet
252P
/LIN
EAR
die o
ns op
een
afst
and
van
ca 5
milj
oen
km p
asse
ert.
Zw
are
aard
bevi
ng tr
eft I
ndon
esië
, ts
unam
iala
rm in
getr
okke
n. H
et ep
icent
rum
va
n de
aard
bevin
g m
et m
agni
tude
7,8
lag
ruim
800
km te
n zu
idw
este
n va
n he
t eila
nd
Sum
atra
, op
een
diep
te va
n 10
km. D
e ts
unam
iwaa
rschu
win
g go
ld vo
or h
et n
oord
en
en w
este
n va
n Su
mat
ra en
voor
Atje
h.
Be
lgisc
he ‘N
OMAD
’ ver
trok
ken
naar
M
ars.
Het w
eten
scha
ppel
ijk in
stru
men
t, on
twor
pen
en ve
rvaa
rdig
d do
or h
et B
elgi
sch
Inst
ituut
voor
Rui
mte
-Aër
onom
ie, is
vanu
it Ba
jkono
er in
Kaz
achs
tan
naar
Mar
s ver
trokk
en.
Het g
aat o
m h
et ee
rste d
eel v
an d
e miss
ie Ex
oMar
s, da
t de a
tmos
feer
en h
et op
perv
lak
van
de R
ode P
lane
et in
kaar
t moe
t bre
ngen
.
N
egen
nie
uwe
mon
ster
ster
ren
geve
n sa
men
30
milj
oen
keer
zove
el li
cht a
ls Zo
n. D
e ste
rren
bevin
den
zich
in cl
uste
r R13
6 in
het
cent
rum
van
de
Tara
ntul
anev
el. D
ie b
evin
dt zi
ch in
de G
rote
Mag
elha
ense
W
olk.
De s
terre
n st
aan
op 1
70.0
00 li
chtja
ar va
n on
s. Elk
e ste
r is m
eer d
an h
onde
rd ke
er zo
zwaa
r als
onze
Zon.
V
liegt
uige
n aa
n de
gro
nd in
Al
aska
. Een
asw
olk u
it de
vulk
aan
Pavlo
f bes
laat
een
gebi
ed va
n zo
’n 64
0 km
². De
as st
eeg
naar
11
.200
met
er h
oogt
e en
bevin
dt
zich
nu in
een
gebi
ed w
aar v
eel
binn
enla
ndse
vluc
hten
wor
den
uitg
evoe
rd. A
lask
a Airl
ines
hee
ft 41
vluc
hten
ges
chra
pt, w
aard
oor
zo’n
3.30
0 kl
ante
n op
de g
rond
bl
even
staa
n.
N
oord
pool
vest
igt o
nhei
lspel
lend
nie
uw
reco
rd. S
inds
het
beg
in va
n de
met
inge
n in
197
9 w
as d
e tot
ale i
jsopp
ervla
kte i
n de
No
orde
lijke
IJsz
ee n
ooit
zo kl
ein.
Nor
maa
l gro
eit
het p
oolij
s tot
maa
rt ju
ist aa
n, m
aar n
u bl
ijkt
het o
mge
keer
de aa
n de
gan
g. H
et sm
elts
eizo
en
moe
t in
de N
oord
pool
nog
beg
inne
n.
H
ubbl
e ki
jkt 1
3,4
milj
ard
jaar
in h
et ve
rlede
n.
De ru
imte
tele
scoo
p he
eft h
et ve
rste o
bjec
t ooi
t ge
spot
. Dit
opva
llend
hel
dere
ster
rens
telse
l vor
mde
zic
h am
per 4
00 m
iljoe
n ja
ar n
a de B
ig B
ang.
Het
ste
rrens
telse
l kre
eg d
e naa
m G
N-z1
1, is
25
keer
kl
eine
r dan
onze
Mel
kweg
en b
evin
dt zi
ch 2
00
milj
oen
licht
jaar
verd
er d
an d
e vor
ige r
ecor
dhou
der.
M
aced
onië
slui
t gre
ns vo
or vl
ucht
elin
gen.
Na
Slov
enië,
Kro
atië
en Se
rvië
hee
ft nu
ook
Mac
edon
ië zi
jn g
renz
en g
eslo
ten.
Enke
l men
sen
met
een
geld
ige r
eisp
as en
een
visum
mog
en
het l
and
binn
en. D
aarm
ee is
de B
alka
nrou
te,
waa
rlang
s het
afge
lope
n ja
ar m
eer d
an ee
n m
iljoe
n m
ense
n na
ar O
oste
nrijk
en vo
oral
Du
itsla
nd zi
jn g
erei
sd, a
fges
lote
n.
V
erdi
epin
g va
n M
aas b
evei
ligt
tege
n ov
erst
rom
inge
n. D
oor e
en g
ebie
d va
n 70
ha a
an d
e oev
ers v
an d
e Maa
s he
rin te
rich
ten,
wor
den
10.0
00 in
won
ers
van
Maa
smec
hele
n, D
ilsen
-Sto
kkem
en
Mee
swijk
bet
er b
evei
ligd
tege
n ov
erst
rom
inge
n. D
e van
daag
ges
tarte
w
erkz
aam
hede
n zu
llen
tot i
n 20
19 d
uren
.
Tu
rkije
en
Euro
pa b
erei
ken
akko
ord
over
te
rugs
ture
n vl
ucht
elin
gen.
Ank
ara n
eem
t alle
as
ielzo
eker
s ter
ug d
ie vi
a Tur
kije i
n Gr
ieke
nlan
d aa
nkom
en, w
at d
e vlu
chte
linge
nstro
om n
aar
de G
rieks
e eila
nden
moe
t ter
ugdr
inge
n. In
ruil
krijg
t Tur
kije 3
milj
ard
euro
van
de EU
en ee
n ve
rsnel
ling
van
de on
derh
ande
linge
n ov
er h
et
Turk
se EU
-lidm
aats
chap
.
N
oord
en va
n Fr
ankr
ijk h
eet
voor
taan
‘Hau
ts-d
e-Fr
ance
’. De c
irca
6 m
iljoe
n in
won
ers v
an d
e reg
io N
ord-
Pas-
de-C
alai
s-Pi
card
ie ko
nden
stem
men
vo
or ee
n ni
euw
e, ko
rtere
naa
m.
N
ieuw
-Zee
land
wijs
t nie
uwe
vlag
af.
In
een
refe
rend
um h
eeft
de N
ieuw
-Zee
land
se
bevo
lkin
g ee
n ni
euw
e vla
g vo
or h
et la
nd
afge
wez
en: 5
6,6
proc
ent s
tem
de te
gen
het
nieu
we o
ntw
erp
met
een
vare
n, 4
3,2
proc
ent
stem
de vo
or. D
aarm
ee b
lijft
de ou
de vl
ag m
et
de B
ritse
Uni
on Ja
ck in
de h
oek b
ehou
den.
Te
rroris
tisch
e aa
nsla
gen
scho
kken
Bel
gië.
Bij d
rie
ontp
loffi
ngen
, tw
ee in
de v
ertre
khal
van
de lu
chth
aven
Bru
ssel
s Ai
rpor
t, en
één
in h
et m
etro
stat
ion
Maa
lbee
k in
het c
entru
m va
n Br
usse
l, vie
len
32 d
oden
en 3
00 g
ewon
den.
De a
ansla
gen,
gep
leeg
d do
or ze
lfmoo
rdte
rroris
ten,
zijn
opge
ëist
doo
r de r
adica
alisl
amiti
sche
or
gani
satie
IS. D
e luc
htha
ven
van
Zave
ntem
blij
ft vo
or on
bepa
alde
tijd
di
cht.
Talri
jke to
urop
erat
ors a
nnul
eren
reize
n na
ar B
elgi
ë.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 79
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
APR
IL 2
016
Th
aila
nd ko
ndig
t noo
dtoe
stan
d af
doo
r dr
oogt
e. D
e noo
dtoe
stan
d w
erd
afge
kond
igd
in 2
3 va
n de
76
prov
incie
s. De
dro
ogte
wor
dt ve
roor
zaak
t do
or h
et n
atuu
rfeno
mee
n El
Niño
, dat
ervo
or zo
rgde
da
t er o
p he
t ein
de va
n de
rege
ntijd
in se
ptem
ber
en ok
tobe
r te w
eini
g re
gen
viel. D
e vol
gend
e m
oess
onpe
riode
beg
int e
ind
april
.
K
rach
tige
aard
bevi
ng o
p ei
land
engr
oep
Vanu
atu.
De
eila
nden
groe
p in
de S
tille
Oce
aan
is ge
troff e
n do
or ee
n aa
rdbe
ving
met
een
krac
ht va
n 7,
3. H
et ep
icent
rum
bev
ond
zich
voor
de k
ust v
an d
e eila
nden
groe
p, ee
n kl
eine
hon
derd
kilo
met
er te
n zu
idoo
sten
van
de st
ad Sa
nto.
De h
aard
bev
ond
zich
op
een
diep
te va
n 10
kilo
met
er.
K
rach
tige
aard
bevi
ng sc
hrik
t Al
aska
op.
In h
et zu
idw
este
n va
n Al
aska
he
eft z
ich ee
n aa
rdbe
ving
voor
geda
an
met
een
krac
ht va
n 6,
2 op
de s
chaa
l va
n Ri
chte
r. Er
wer
d ge
en ts
unam
iala
rm
afge
kond
igd.
De b
evin
g de
ed zi
ch 6
50
kilom
eter
ten
zuid
wes
ten
van
Anch
orag
e en
100
kilo
met
er te
n no
ordo
oste
n va
n Ch
igni
k Lak
e.
3
30 m
iljoe
n m
ense
n in
Indi
a be
drei
gd
door
extr
eme
droo
gte.
Eén
op vi
er in
won
ers
in In
dia w
oont
mom
ente
el in
regi
o’s d
ie ge
teist
erd
wor
den
door
extre
me d
roog
te. I
n m
inste
ns tw
aalf
stat
en is
er h
onge
rsnoo
d ui
tgeb
roke
n en
expe
rts w
aarsc
huw
en er
voor
da
t de c
risis
nog
zal v
erer
gere
n al
s er g
een
maa
trege
len
wor
den
getro
ff en.
K
rach
tige
aard
bevi
ng in
Mya
nmar
. De
zwar
e aar
dbev
ing
had
een
krac
ht
van
6,9
op d
e sch
aal v
an R
ichte
r. He
t ep
icent
rum
lag
74 km
ten
zuid
wes
ten
van
de p
laat
s Maw
laik
op m
eer d
an 1
00 km
di
epte
. Ook
in b
uurla
nd B
angl
ades
h en
in
Indi
a en
Nepa
l en
verd
er n
aar h
et w
este
n w
as d
e aar
dbev
ing
voel
baar
.
Zw
are
aard
bevi
ng tr
eft A
fgha
nist
an.
Het N
O va
n Af
ghan
istan
is g
etro
ff en
door
ee
n aa
rdbe
ving
met
een
krac
ht va
n 6,
6. D
e sc
hok w
as oo
k voe
lbaa
r in
Indi
a en
Pakis
tan.
He
t epi
cent
rum
van
de b
evin
g la
g 28
2 km
te
n no
orde
n va
n de
hoo
fdst
ad K
aboe
l, in
een
berg
acht
ig g
ebie
d da
t reg
elm
atig
doo
r aa
rdbe
vinge
n w
ordt
get
roff e
n.
H
evig
e aa
rdbe
ving
en in
Japa
n. Tw
ee
zwar
e aar
dbev
inge
n (m
et m
agni
tude
s 6,6
en
7,3)
en ti
enta
llen
klei
nere
heb
ben
het e
iland
Ky
ushu
in h
et zu
iden
van
Japa
n op
gesc
hrikt
. He
t epi
cent
rum
lag
op ee
n di
epte
van
10 km
. Zek
er 4
8 m
ense
n kw
amen
om h
et le
ven.
De
auto
fabr
ikan
t Toy
ota w
erd
getro
ff en
en
versc
hille
nde a
ssem
blag
elijn
en li
ggen
stil.
Sh
arm
-el-S
heik
h va
n br
uise
nde
badp
laat
s na
ar sp
ooks
tad.
Eind
okto
ber h
aald
en te
rroris
ten
een
Russ
isch
pass
agie
rsvlie
gtui
g ne
er. S
inds
dien
late
n to
erist
en d
eze v
akan
tiebe
stem
min
g lin
ks li
ggen
. In
de h
otel
s, de
win
kels
en op
de s
trand
en zi
jn am
per
toer
isten
te zi
en b
eken
nen.
Een
nega
tief r
eisa
dvie
s ho
udt v
eel b
uite
nlan
ders
weg
.
Sp
aceX
lanc
eert
eer
ste
ruim
tete
nt.
Het A
mer
ikaa
nse r
uim
teva
artb
edrij
f Spa
ceX
neem
t een
bijz
onde
re la
ding
mee
naa
r het
IS
S. D
e Big
elow
Expa
ndab
le A
ctivi
ty M
odul
e (B
EAM
) is e
en so
ort u
itkla
pten
tje d
at d
e ko
men
de d
agen
met
een
robo
tarm
aan
het
ISS w
ordt
ges
chro
efd
en d
aarn
a uitg
evou
wen
to
t een
woo
neen
heid
van
zo’n
30 m
³.
K
rach
tige
aard
bevi
ng tr
eft E
cuad
or.
De aa
rdbe
ving
had
een
mag
nitu
de va
n 7,
8. D
e bev
ing
zorg
de vo
or aa
nzie
nlijk
e sc
hade
in d
e om
gevin
g va
n he
t epi
cent
rum
en
in d
e gro
te st
ad G
uaya
quil.
Er kw
amen
67
0 m
ense
n om
het
leve
n. M
eer d
an 2
600
ande
ren
raak
ten
gew
ond.
Gev
rees
d w
ordt
da
t het
dod
enta
l nog
verd
er op
loop
t.
€ P
anam
a Pa
pers
ont
hulle
n ho
e rij
ken
geld
par
kere
n in
bel
astin
gpar
adijz
en.
Een
giga
ntisc
h le
k van
vertr
ouw
elijk
e do
cum
ente
n va
n M
ossa
ck Fo
nsec
a, h
et
vierd
e gro
otste
advo
cate
nkan
toor
ter
wer
eld,
onth
ult h
oe d
e rijk
sten
der a
arde
hu
n rij
kdom
verb
erge
n. D
e doc
umen
ten
beva
tten
ook i
nfor
mat
ie va
n 73
2 Be
lgen
.
€ O
liepr
ijs d
aalt
spec
tacu
lair.
De b
elan
grijk
ste
olie
prod
ucen
ten
hebb
en in
de Q
atar
ese h
oofd
stad
Doh
a gee
n ak
koor
d be
reikt
over
een
bepe
rkin
g va
n de
pro
duct
ie. D
e prij
s va
n ee
n va
t Am
erik
aans
e olie
zakt
e met
bijn
a 5 p
roce
nt to
t 38
,49
dolla
r (zo
’n 34
euro
). Br
ento
lie w
erd
ruim
4 p
roce
nt
goed
kope
r, bi
j 41,
31 d
olla
r (36
,52
euro
) per
vat.
Eg
ypte
dra
agt s
trat
egisc
he e
iland
en in
Ro
de Ze
e ov
er a
an S
aoed
i-Ara
bië.
De e
iland
en
Tiran
en Sa
nafi r
ston
den
ruim
60
jaar
lang
onde
r de
cont
role
van
Cairo
. Doo
r de o
vere
enko
mst
kan
een
brug
tuss
en Sa
oedi
-Ara
bië e
n Sh
arm
el
-She
ikh g
ebou
wd
wor
den,
die
pel
grim
stoch
ten
naar
Mek
ka m
oet v
erge
mak
kelij
ken.
€ H
orec
a en
toer
isme
lijde
n on
der
terre
urdr
eigi
ng. Z
aven
tem
blij
ft di
cht v
oor
toer
isten
en d
at h
eeft
grot
e gev
olge
n. Vo
oral
ho
tels
in B
russ
el en
Bru
gge z
ien
veel
klan
ten
verd
wijn
en. I
n Br
usse
l zijn
ampe
r 30%
van
de h
otel
kam
ers b
ezet
, en
toer
isten
mijd
en
rest
aura
nts e
n ca
fés.
Ook w
inke
ls zie
n de
he
lft va
n hu
n cli
ënte
el w
egva
llen.
K
ilom
eter
heffi
ng vo
or vr
acht
wag
ens
in B
elgi
ë. M
et ee
n kil
omet
erhe
ffi ng
voor
vr
acht
wag
ens v
an m
eer d
an 3
,5 to
n w
ordt
m
eer h
et g
ebru
ik da
n he
t bez
it va
n ee
n vr
acht
wag
en b
elas
t en
moe
ten
buite
nlan
dse
vrac
htw
agen
s mee
beta
len
aan
het g
ebru
ik va
n on
ze w
egen
. De j
aarli
jkse
opbr
engs
t w
ordt
ger
aam
d op
750
milj
oen
euro
.
80 Jaarboek De Aardrijkskunde 2016
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
MEI
201
6
€ D
iam
ant z
o gr
oot a
ls te
nnisb
al
kan
60 m
iljoe
n eu
ro o
pbre
ngen
. De
Lese
di la
Ron
a-di
aman
t wer
d in
no
vem
ber o
ntgo
nnen
in ee
n m
ijn
in B
otsw
ana.
De e
delst
een,
die
in
de A
frika
anse
Tsw
anat
aal ‘o
ns li
cht’
bete
kent
, is d
e tw
eede
gro
otste
di
aman
t die
ooit
gevo
nden
wer
d.
G
evaa
rlijk
e kw
ikve
rvui
ling
door
gou
dmijn
en in
Am
azon
e. D
e no
odto
esta
nd is
afge
kond
igd
in ee
n af
gele
gen
deel
van
de A
maz
one o
m
de kw
ikver
gifti
ging
in d
e reg
io aa
n te
pak
ken.
Die
is h
et g
evol
g va
n de
ve
le il
lega
le g
oudm
ijnen
, waa
r kw
ik ge
brui
kt w
ordt
om g
oude
rts va
n ste
nen
te sc
heid
en.
M
eer d
an 1
000
vluc
htel
inge
n op
1 w
eek
omge
kom
en in
M
idde
lland
se Ze
e. H
et zw
aarst
e on
gelu
k geb
eurd
e met
een
visse
rsboo
t di
e 670
men
sen
vanu
it de
Libi
sche
ha
vens
tad
Saba
thra
naa
r Eur
opa
brac
ht. D
aarb
ij kw
amen
verm
oede
lijk
550
vluch
telin
gen
om. T
acht
ig
opva
rend
en ko
nden
ger
ed w
orde
n do
or in
tern
atio
nale
pat
roui
lletro
epen
.
W
arm
ste
april
maa
nd o
oit g
emet
en.
Het i
s de 7
de m
aand
op ri
j waa
rin ee
n w
arm
tere
cord
wor
dt g
ebro
ken.
De g
loba
le
tem
pera
tuur
in ap
ril la
g 1,
11 °C
hog
er d
an h
et
gem
idde
lde t
usse
n 19
51 en
198
0. D
e stij
ging
w
as h
et g
root
st in
del
en va
n Al
aska
, Rus
land
, W
est-G
roen
land
en N
oord
-Afri
ka. D
aar l
ag d
e te
mpe
ratu
ur 4
gra
den
bove
n he
t gem
idde
lde.
A
ardv
ersc
huiv
inge
n in
Rw
anda
eise
n vi
jftig
tal d
oden
. De
aard
versc
huivi
ngen
zijn
vero
orza
akt d
oor
zwar
e sto
rtreg
ens.
Mee
r dan
vijfh
onde
rd
huize
n w
erde
n vo
lledi
g ve
rnie
ld, e
n zij
n ve
rschi
llend
e weg
en on
toeg
anke
lijk.
De
oorz
aak w
ordt
toeg
esch
reve
n aa
n he
t kl
imaa
tfeno
mee
n ‘El
Niño
’.
Uitz
onde
rlijk
zwaa
r noo
dwee
r in
ZW-D
uits
land
. Bij z
war
e onw
eder
s en
over
stro
min
gen
zijn
in d
e Dui
tse d
eelst
aat
Bade
n-W
ürtte
mbe
rg d
rie m
ense
n om
het
le
ven
geko
men
. Op
veel
pla
atse
n lie
pen
keld
ers o
nder
en ra
akte
n vo
etpa
den
besc
hadi
gd. O
p so
mm
ige p
laat
sen
staa
t het
w
ater
1,7
0 m
eter
hoo
g.
Ti
endu
izend
en Ca
nade
zen
op d
e vl
ucht
voor
bos
bran
d. A
lle
88.0
00 in
won
ers h
ebbe
n de
stad
Fort
McM
urra
y in
de p
rovin
cie A
lber
ta
verla
ten.
De a
utor
iteite
n va
ardi
gden
een
evac
uatie
beve
l uit
omda
t de b
osbr
ande
n de
eerst
e hui
zen
van
de st
ad b
erei
kten
. In
sam
enw
erkin
g m
et d
e fed
eral
e ove
rhei
d w
ordt
de o
ptie
van
een
luch
tbru
g be
keke
n.
Tw
ee zw
are
aard
bevi
ngen
in Ec
uado
r. De
twee
de b
evin
g w
as m
et ee
n kr
acht
van
6,8
nog
een
fract
ie kr
acht
iger
dan
die
van
enke
le u
ren
eerd
er. H
et ep
icent
rum
lag
opni
euw
even
ten
NW va
n de
hoo
fdst
ad
Quito
. Bij d
e tw
eede
aard
bevin
g zij
n ze
ker
een
dode
en 8
5 lic
htge
won
den
gete
ld. E
r w
as g
een
tsun
amiw
aarsc
huw
ing.
IS
S om
cirke
lt aa
rde
voor
100
.000
ste
keer
. Het
In
tern
atio
nal S
pace
Stat
ion
omcir
kelt
de A
arde
op ee
n ho
ogte
van
zow
at 4
00
kilom
eter
. Het
ruim
test
atio
n do
et on
geve
er an
derh
alf u
ur
over
een
baan
om d
e aar
de.
R
ecor
daan
tal n
ieuw
e pl
anet
en o
ntde
kt. D
e ru
imte
tele
scoo
p Ke
pler
hee
ft bu
iten
ons z
onne
stelse
l 12
84 n
ieuw
e pla
nete
n on
tdek
t. He
t is h
et g
root
ste
aant
al ex
opla
nete
n da
t ooi
t in
één
keer
is on
tdek
t. Da
arva
n ku
nnen
er 5
50 kl
eine
ges
teen
tepl
anet
en
zijn
zoal
s de o
nze.
Neg
en d
raai
en ee
n ba
an d
icht
geno
eg to
t hun
ster
om le
vens
vatb
aar t
e zijn
.
M
eer d
an 1
00 sl
acht
off e
rs b
ij zw
are
over
stro
min
gen
in Et
hiop
ië.
Gron
dver
schu
iving
en en
over
stro
min
gen
teng
evol
ge va
n zw
are r
egen
val r
ichte
n al
enke
le d
agen
in ve
rschi
llend
e del
en
van
het l
and
grot
e ver
woe
stin
gen
aan.
Het
nat
uurfe
nom
een
El Ni
ño is
ve
rant
woo
rdel
ijk vo
or d
e zw
are r
egen
val.
Zw
are
dode
ntal
na
aard
vers
chui
ving
en in
Sri L
anka
. Er
zijn
nu al
58
dode
n ge
teld
na h
et zw
are
storm
wee
r van
de a
fgel
open
dag
en.
Zow
at 3
00.0
00 an
dere
n zij
n op
de v
luch
t. De
extre
me r
egen
val, d
ie d
e voo
rbije
da
gen
versc
hille
nde o
verst
rom
inge
n en
aa
rdve
rschu
iving
en ve
roor
zaak
te, h
ebbe
n te
mak
en m
et d
e zui
dwes
tmoe
sson
.
Th
aise
par
adijs
eila
nd g
aat v
oor l
ange
tij
d di
cht v
oor t
oeris
ten.
Koh
Tach
ai, e
en kl
ein
onbe
woo
nd ei
land
, wor
dt g
ezie
n al
s het
moo
iste
eila
nd va
n Tha
iland
, met
haa
r witt
e stra
nden
en
azuu
rbla
uwe z
ee. H
et ei
land
is sl
acht
off e
r gew
orde
n va
n ha
ar ei
gen
succ
es en
scho
onhe
id. N
u w
ordt
het
ge
slote
n zo
dat d
e nat
uur k
an h
erste
llen.
G
root
ste
crui
sesc
hip
ter w
erel
d va
art
uit.
De ‘H
arm
ony o
f the
Seas
’, 362
m la
ng en
18
verd
iepi
ngen
hoo
g, w
erd
voor
1 m
iljar
d eu
ro g
ebou
wd
in d
e hav
en va
n Sa
int-N
azai
re
in Fr
ankr
ijk. D
aar i
s het
crui
sesc
hip
vertr
okke
n om
koer
s te z
ette
n na
ar So
utha
mpt
on, w
aar
het o
ffi cie
el in
geb
ruik
geno
men
zal w
orde
n.
Er ku
nnen
6.4
10 g
aste
n aa
n bo
ord.
1
50 kl
imm
ers b
erei
ken
top
Mou
nt Ev
eres
t op
zelfd
e da
g.
Vorig
jaar
wer
den
alle
Ever
est-
expe
ditie
s gea
nnul
eerd
, nad
at ee
n aa
rdbe
ving
met
een
krac
ht va
n 7,
8 op
de S
chaa
l van
Rich
ter g
rote
del
en
van
Nepa
l en
ook h
et b
asisk
amp
van
de M
ount
Ever
est h
ad ve
rwoe
st.
Toen
kwam
en 1
9 be
rgbe
klim
mer
s om
het
leve
n.
81
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
JUN
I 201
6
La
ngst
e sp
oort
unne
l ter
wer
eld
geop
end
in
Zwits
erla
nd. D
e nie
uwe G
otth
ard-
verb
indi
ng is
57
km
lang
en m
oet m
eer t
rans
porte
urs o
p he
t spo
or kr
ijgen
, en
van
de w
eg. I
n de
nie
uwe t
unne
l kun
nen
740
met
er la
nge
goed
eren
trein
en ri
jden
. Sin
ds d
e eer
ste p
roef
borin
gen
is 23
jaar
aan
de ve
rbin
ding
gew
erkt
.
St
ille
ram
p op
Mad
agas
kar.
Door
de
droo
gte o
p M
adag
aska
r lijd
en m
eer d
an
een
milj
oen
men
sen
in h
et zu
iden
van
het
land
hon
ger.
Het g
aat o
m m
inste
ns 8
0 %
va
n de
pla
ttela
ndsb
evol
king.
De s
ituat
ie op
het
eila
nd is
exem
plar
isch
voor
een
groe
iend
aant
al la
nden
in Zu
idel
ijk A
frika
.
V
erbr
eed
Pana
mak
anaa
l gaa
t ope
n.
Na 9
jaar
wer
ken
wer
d he
t eer
ste
vrac
htsc
hip,
het
Chin
ese c
onta
iner
schi
p Co
sco S
hipp
ing
Pana
ma,
doo
r het
77
km
lang
e kan
aal g
esle
ept.
Het 1
01 ja
ar ou
de
kana
al w
erd
verb
reed
van
32 n
aar 5
5 m
en
zo g
esch
ikt g
emaa
kt vo
or re
uzen
sche
pen
tot 4
9 m
bre
ed en
366
m la
ng, d
ie to
t 14
.000
cont
aine
rs ve
rvoe
ren.
A
ntw
erps
e ha
ven
open
t gro
otst
e slu
is te
r wer
eld.
Na d
e offi
ciële
open
ing
vaar
t het
ee
rste s
chip
de n
ieuw
e Kie
ldre
chts
luis
uit.
De
Waa
sland
have
n op
Link
eroe
ver w
ordt
nu
bete
r be
reikb
aar v
oor g
rote
zees
chep
en.
B
rexi
t: de
Brit
ten
verla
ten
de EU
. Bij h
et
refe
rend
um h
aald
e het
‘Lea
ve’-k
amp
51,9
% va
n de
stem
men
, teg
enov
er 4
8,1
% vo
or ‘R
emai
n’.
Na 4
3 ja
ar ko
mt e
r een
eind
e aan
het
Brit
se
lidm
aats
chap
van
de EU
. Lon
den,
Scho
tland
, ho
ogop
gele
iden
en jo
nger
en st
emde
n vo
or
‘rem
ain’.
De B
ritse
pre
mie
r Cam
eron
stap
t op.
A
ardb
evin
g m
et kr
acht
van
6,5
voor
In
done
sisch
e ku
st. D
e bev
ing
gebe
urde
voor
de k
ust
van
Sum
atra
op zo
’n 14
0 kil
omet
er va
n de
stad
Pada
ng,
op ee
n di
epte
van
onge
veer
50
km. I
n ee
rste i
nsta
ntie
was
er g
een
spra
ke va
n sc
hade
of sl
acht
off e
rs.
S
eine
in P
arijs
hee
ft w
ater
peil
van
6 m
eter
ber
eikt
en
tree
dt
buite
n ha
ar o
ever
s. He
t nab
ijgel
egen
Lo
uvre
is g
eslo
ten
en d
e kun
stw
erke
n w
erde
n ov
erge
brac
ht n
aar d
e bov
enste
ve
rdie
ping
en. E
r wor
den
versc
hille
nde
maa
trege
len
geno
men
. Ver
wac
ht w
ordt
da
t het
pei
l nog
zal s
tijge
n to
t 6,5
met
er,
het h
oogs
te w
ater
peil
sinds
198
2.
N
atst
e ha
lf ja
ar o
oit g
emet
en. D
e ee
rste z
es m
aand
en zi
jn d
e nat
ste oo
it sin
ds h
et b
egin
van
de m
etin
gen.
In U
kkel
w
erd
sinds
janu
ari 6
48 m
m n
eersl
ag
gem
eten
. Het
vorig
e rec
ord
met
543
mm
ui
t 193
7 w
erd
verp
ulve
rd. I
n ee
n no
rmaa
l ja
ar va
lt er
gem
idde
ld 3
99 m
m n
eersl
ag.
N
oodw
eer h
oudt
Euro
pa in
zijn
gr
eep.
Hev
ige r
egen
val e
n ov
erst
rom
inge
n he
bben
een
zwar
e tol
geë
ist in
onze
bu
urla
nden
. In
Duits
land
kwam
en vi
jf m
ense
n om
het
leve
n al
s gev
olg
van
het
nood
wee
r; in
Bei
eren
zijn
hel
e dor
pen
door
het
wat
er g
eïso
leer
d. In
Fran
krijk
is in
m
eerd
ere d
epar
tem
ente
n ge
waa
rschu
wd
voor
over
stro
min
gsge
vaar
.
En
orm
e vo
orra
ad h
eliu
m o
ntde
kt in
Ta
nzan
ia. H
et h
eliu
mve
ld va
n 1,
5 m
iljar
d ku
biek
e met
er w
erd
ontd
ekt i
n de
Rift
valle
i en
zou
gedu
rend
e zev
en ja
ar ku
nnen
vo
ldoe
n aa
n de
wer
eldw
ijde v
raag
naa
r dit
erg
scha
ars g
ewor
den
soor
t gas
dat
geb
ruikt
w
ordt
voor
med
ische
scan
ners,
tele
scop
en,
cryo
geni
e en
ruim
teva
arto
nder
zoek
.
A
stro
nom
en o
ntde
kken
min
i-m
aan
rond
Aar
de. A
stero
ïde 2
016
HO3
heef
t een
dia
met
er va
n 40
tot 1
00 m
eter
en
wor
dt d
oor d
e aan
trekk
ings
krac
ht
van
onze
pla
neet
in zi
jn b
aan
geho
uden
. De
afst
and
tot d
e Aar
de va
rieer
t tus
sen
38 en
100
keer
de a
fstan
d Aa
rde-
Maa
n.
CO
2 om
geze
t in
stee
n. In
het
pro
ject
‘Car
bfi x
’ w
ordt
CO2
in h
et vu
lkan
isch
geste
ente
onde
r de
IJsla
ndse
bod
em g
epom
pt. D
it is
een
goed
kope
re
man
ier o
m CO
2 on
derg
rond
s op
te sl
aan:
in p
laat
s va
n he
t op
te sl
aan
als e
en g
as, w
ordt
het
omge
zet
in st
een.
Hie
rmee
wor
dt ee
n be
lang
rijke
stap
gez
et
in d
e aan
pak v
an d
e klim
aatv
eran
derin
g.
2
4 do
den
en 3
0 ve
rmist
en in
In
done
sië. D
e ove
rstro
min
gen
en
gron
dver
schu
iving
en in
del
en va
n de
ce
ntra
al g
eleg
en p
rovin
cie Ja
va zi
jn ee
n ge
volg
van
zwar
e reg
ens.
Tient
alle
n hu
izen
zijn
besc
hadi
gd en
raak
ten
bedo
lven
door
gro
ndve
rschu
iving
en.
IJ
sland
se vu
lkaa
n st
aat o
p ui
tbar
sten
. Rec
ente
met
inge
n w
ijzen
uit
dat d
e Hek
la m
agm
a aan
het
verz
amel
en
is en
dat
de i
nter
ne d
ruk a
anzie
nlijk
hog
er
is da
n vla
k voo
r de j
ongs
te u
itbar
stin
gen.
Vo
lgen
s geo
loge
n ka
n de
Hek
la-v
ulka
an
elk o
genb
lik u
itbar
sten.
Dat
zou
gevo
lgen
he
bben
voor
hee
l IJs
land
en vl
ucht
en ov
er
heel
Euro
pa ve
rstor
en.
G
rens
tuss
en B
elgi
ë en
Ned
erla
nd
hert
eken
d. H
et g
aat o
m ee
n on
bew
oond
ge
bied
lang
s de M
aas n
abij M
aast
richt
. De
huid
ige g
rens
wer
d in
184
3 va
stgel
egd
en
volg
t de l
oop
van
de M
aas.
Maa
r in
1961
wer
d de
rivie
r rec
ht g
etro
kken
voor
de s
chee
pvaa
rt,
zoda
t stu
kken
Bel
gisc
h gr
ondg
ebie
d in
Ne
derla
nd kw
amen
te li
ggen
en an
derso
m.
82 Jaarboek De Aardrijkskunde 2016
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
JULI
201
6
A
ansla
g in
Nice
: vra
chtw
agen
rijd
t in
op
men
igte
. Het
geb
eurd
e na h
et vu
urw
erk t
er er
e van
de
Fran
se n
atio
nale
fees
tdag
op d
e Pro
men
ade d
es
Angl
ais.
Daar
bij k
wam
en 8
4 m
ense
n om
het
leve
n.
De te
rreur
daad
, gep
leeg
d do
or ee
n Fr
ansm
an va
n Tu
nesis
che a
fkom
st w
erd
late
r opg
eëist
doo
r IS.
De
nood
toes
tand
wer
d m
etee
n ve
rleng
d.
So
lar I
mpu
lse 2
als
eers
te
zonn
evlie
gtui
g oo
it de
wer
eld
rond
. Het
vlie
gtui
g, b
estu
urd
door
de
Zwits
er P
iccar
d, la
ndde
op d
e lu
chth
aven
Al-B
atee
n, in
de V
.A.E
. Da
ar b
egon
de S
olar
Impu
ls 2
op
9 m
aart
2015
aan
een
reis
van
mee
r dan
42.
000
km ov
er vi
er
cont
inen
ten,
zond
er ee
n dr
uppe
l br
ands
tof t
e ver
brui
ken.
Lo
nden
wil
luch
tver
vuili
ng
teru
gdrin
gen
en ve
rhoo
gt to
lheffi
ng
fors
. De
Lond
ense
bur
gem
eeste
r Sad
iq K
han
wil
de
luch
tver
vuili
ng ve
rder
teru
gdrin
gen.
Ond
er
ande
re ee
n ex
tra ta
ks va
n 10
pon
d (1
1,7
euro
) op
oude
, ver
vuile
nde v
oertu
igen
en ee
n ui
tbre
idin
g va
n la
ge em
issiez
ones
moe
ten
een
posit
ieve
omw
ente
ling
op g
ang
bren
gen.
M
isluk
te p
ogin
g to
t sta
atsg
reep
in Tu
rkije
. Hie
rbij
wer
den
145
burg
ers e
n 60
pol
itiea
gent
en g
edoo
d. Er
viel
en
ook 1
.491
gew
onde
n. Er
wer
den
met
een
duize
nden
men
sen
opge
pakt
: sol
date
n, p
oliti
eage
nten
, rec
hter
s en
aank
lage
rs,
leer
krac
hten
, enz
. Vol
gens
de p
resid
ent E
rdog
an zi
t de i
n de
VS
won
ende
schr
iftge
leer
de G
ülen
acht
er d
e cou
ppog
ing.
Ju
ni w
as n
atst
e oo
it m
et re
cord
aant
al
onw
eers
dage
n. In
Ukk
el vi
el er
een ‘
uitz
onde
rlijk
’ ne
ersla
gtot
aal v
an 1
74,6
mm
, waa
rmee
het
reco
rd
van
juni
183
9 (1
73,7
mill
imet
er) w
erd
verb
roke
n. Er
w
aren
in to
taal
24
neer
slagd
agen
. Daa
rnaa
st w
erd
in
juni
ook e
en re
cord
aant
al on
wee
rsdag
en op
gete
kend
in
Ukk
el: 2
0, éé
n m
eer d
an h
et re
cord
jaar
198
2.
Am
erik
aans
e so
nde
met
succ
es in
ee
n ba
an ro
nd Ju
pite
r. De
onbe
man
de
ruim
teso
nde J
uno v
an d
e NAS
A is
met
su
cces
in ee
n ba
an ro
nd Ju
pite
r ger
aakt
, na
een
toch
t van
vijf
jaar
en 3
milj
ard
km. B
edoe
ling
van
de so
nde i
s o.a
. mee
r te
wet
en te
kom
en ov
er d
e mag
netis
che
veld
en, d
e sam
enste
lling
van
de
atm
osfe
er en
de k
ern
van
de p
lane
et.
A
l 100
dod
en d
oor z
war
e m
oess
onre
gens
in Zu
id-A
zië.
Voor
al N
epal
, het
ooste
n va
n In
dia e
n Pa
kista
n zij
n ge
troff e
n. B
ij onw
eder
s in
de In
dias
e dee
lstaa
t Oris
sa w
erde
n 28
m
ense
n do
or b
likse
min
slage
n ge
dood
. Oo
k in
Nepa
l kw
amen
zeke
r 80
men
sen
om h
et le
ven
door
over
stro
min
gen
en
gron
dver
schu
iving
en.
Ze
ker 1
86 d
oden
doo
r ov
erst
rom
inge
n la
ngs B
lauw
e Ri
vier
in
Chin
a. 3
3 m
iljoe
n m
ense
n zij
n ge
troff e
n do
or d
e ove
rstro
min
gen
en m
eer d
an
56.0
00 w
onin
gen
zijn
inge
stort.
Doo
r he
t noo
dwee
r zijn
ook s
poor
weg
en
en au
tow
egen
onto
egan
kelij
k. 2
3 m
ense
n w
erde
n m
eege
sleur
d do
or
mod
derst
rom
en in
de p
rovin
cie G
uizh
ou.
H
evig
onw
eer i
n de
el V
laam
s-Br
aban
t. He
t wat
er st
eeg
tot e
en h
alve
m
eter
hoo
g. Vo
oral
Kor
tena
ken
en Li
nter
he
bben
te ka
mpe
n m
et w
ater
over
last.
Zow
at
de h
elft
van
de g
emee
nten
staa
n on
der
wat
er en
vele
keld
ers e
n w
onin
gen
kwam
en
blan
k te s
taan
. In
Korte
nake
n vie
l op
korte
tij
d 80
lite
r nee
rslag
per
vier
kant
e met
er.
1
6 m
iljoe
n Ch
inez
en g
eëva
cuee
rd
door
extr
eme
rege
nval
. Dez
e zom
er h
eeft
hevig
e reg
enva
l in
Chin
a al a
an m
eer d
an 2
00
men
sen
het l
even
gek
ost.
Ruim
1,5
milj
oen
hect
ares
met
gew
asse
n ra
akte
n to
t nu
toe
besc
hadi
gd, m
et al
s gev
olg
een
econ
omisc
h ve
rlies
van
zo’n
3 m
iljar
d do
llar.
Het z
ijn d
e he
vigste
over
stro
min
gen
sinds
199
8.
P
lane
et m
et d
rie zo
nnen
ont
dekt
. De
ontd
ekkin
g va
n de
pla
neet
(bui
ten
ons
zonn
este
lsel)
gebe
urde
met
de V
LT-te
lesc
oop
van
de ES
O in
Chili
. De p
lane
et H
D 13
1399
Ab
staa
t op
een
afst
and
van
onge
veer
320
lich
tjaar
in
het
ster
renb
eeld
Cent
auru
s. He
t bet
reft
een
jong
e pla
neet
van
ampe
r 16
milj
oen
jaar
oud.
Tw
ee zw
are
aard
bevi
ngen
in
Ecua
dor.
Een
eerst
e aar
dbev
ing
met
een
mag
nitu
de va
n 6,
2 vo
nd p
laat
s in
de
prov
incie
Esm
eral
das,
in h
et n
oord
ooste
n va
n he
t lan
d aa
n de
Colo
mbi
aans
e gre
ns.
Een
twee
de, l
ange
re b
evin
g va
n 5,
9 op
de
scha
al va
n Ri
chte
r vol
gde v
ier m
inut
en
late
r in
Prop
icia,
nie
t ver
van
Esm
eral
das.
Er vi
elen
gee
n sla
chto
ff ers.
K
oew
eit m
eet w
arm
ste
dag
ooit:
54°
C. H
et h
ele M
idde
n-Oo
sten
wor
dt g
etro
ff en
door
een
hitte
golf.
In
Irak,
Koe
wei
t, Sa
oedi
-Ara
bië e
n he
t w
este
n va
n Ira
n ste
eg d
e tem
pera
tuur
to
t 51,
6 gr
aden
. Het
reco
rd w
as vo
or
de st
ad M
itrib
ah, i
n Ko
ewei
t, w
aar h
et
kwik
54 g
rade
n be
reikt
e.
€ O
mst
rede
n to
erist
enta
ks o
p M
allo
rca
van
krac
ht. D
e bez
oeke
rs va
n he
t pop
ulai
re
vaka
ntie
-eila
nd m
oete
n vo
orta
an n
aarg
elan
g de
ov
erna
chtin
gpla
ats t
ot tw
ee eu
ro p
er p
erso
on en
per
na
cht b
etal
en. D
e tak
s gel
dt oo
k voo
r de e
iland
en
Men
orca
, Ibi
za en
Form
ente
ra. O
ok p
assa
gier
s van
cr
uise
sche
pen
moe
ten
het b
edra
g be
tale
n.
B
rain
drai
n ui
t Grie
kenl
and.
Weg
ens d
e zw
are fi
nan
ciële
crisi
s heb
ben
427.
000
Grie
ken
hun
land
verla
ten.
Sind
s 201
3 em
igre
ren
jaar
lijks
zelfs
m
eer d
an 1
00.0
00 m
ense
n. H
et is
de d
erde
gro
te
emig
ratie
golf
in ru
im ee
n ee
uw. N
u zij
n he
t voo
ral
hoog
opge
leid
e jon
gere
n di
e em
igre
ren,
voor
al n
aar
het V
.K.,
Duits
land
en d
e V.A
.E.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 83
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
AU
GU
STU
S 20
16
G
root
ste
schi
p te
r wer
eld
vaar
t uit.
De
Pio
neer
ing
Spiri
t, he
t gro
otste
schi
p te
r wer
eld
dat i
n de
Rot
terd
amse
hav
en
wer
d af
gem
onte
erd,
is ei
ndel
ijk kl
aar.
Het
meg
asch
ip is
bed
oeld
voor
het
ontm
ante
len
van
grot
e olie
- en
gasp
latfo
rms o
p ze
e. H
et
schi
p is
382
met
er la
ng en
124
met
er b
reed
.
W
eten
scha
pper
s zet
ten
CO2 o
m in
el
ektr
icite
it. A
mer
ikaa
nse w
eten
scha
pper
s on
twikk
elde
n ee
n al
umin
ium
-koo
lstof
diox
ide-
batte
rij, d
ie vi
a ele
ktro
chem
ische
reac
ties d
e CO 2
afbr
eekt
en te
gelij
k ene
rgie
pro
duce
ert.
D
orp
in A
lask
a st
emt o
ver v
erhu
is w
egen
s klim
aatv
eran
derin
g. H
et d
orp
van
650
inw
oner
s bev
indt
zich
op ee
n ei
land
je vo
or d
e wes
tkus
t. De
voor
bije
35
jaar
verlo
or h
et ei
land
onge
veer
een
kilom
eter
van
de ku
stlij
n. St
ijgen
de
tem
pera
ture
n zo
rgen
ervo
or d
at h
et ze
e-ijs
smel
t, w
aard
oor S
hish
mar
ef m
inde
r be
sche
rmd
is te
gen
de h
evig
e sto
rmen
.
N
ieuw
e br
ug o
ver B
ospo
rus g
eope
nd.
In d
e Tur
kse s
tad
Istan
boel
is ee
n ni
euw
e bru
g ge
open
d di
e ove
r de B
ospo
rus l
eidt
. Net
als d
e an
dere
twee
bru
ggen
over
de z
eest
raat
verb
indt
de
Yavu
z Sul
tan
Selim
-bru
g Az
ië en
Euro
pa. E
r is
drie
jaar
aan
de b
rug
gebo
uwd.
De v
ierb
aans
brug
is
2100
met
er la
ng en
bijn
a zes
tig m
eter
bre
ed.
N
ASA
mee
t hee
tste
maa
nd o
oit.
Volg
ens d
e NAS
A w
as d
e maa
nd ju
li w
erel
dwijd
0,8
4 gr
aden
Celsi
us w
arm
er
dan
de g
emid
deld
e jul
imaa
nd tu
ssen
195
0 en
198
0, d
e ref
eren
tiepe
riode
. De r
ecor
ds
wijz
end
volg
ens N
ASA
maa
r op
één
ding
: “D
e aar
de w
ordt
war
mer
”.
D
oden
tal d
oor n
oodw
eer M
exico
st
ijgt n
aar 3
8. D
e tro
pisc
he st
orm
Earl
die M
exico
ber
eikt
e, g
ing
verg
ezel
d va
n he
vige s
tortr
egen
s. Zo
viel
er in
de
stad
Hua
uchi
nang
o, op
200
km va
n de
ho
ofds
tad
Mex
ico-S
tad,
bin
nen
24 u
ur
bijn
a eve
nvee
l reg
en d
an er
nor
maa
l ge
zien
in ee
n he
le m
aand
valt.
V
ulka
an o
p IJs
land
get
roff e
n do
or
zwaa
rste
aar
dbev
inge
n in
40
jaar
. Tw
ee
bevin
gen
sterk
er d
an 4
ded
en zi
ch vo
or in
de
krat
er va
n de
Kat
la-v
ulka
an. D
at zi
jn d
e zw
aarst
e bev
inge
n sin
ds 1
977.
Er kw
amen
oo
k nog
tien
nas
chok
ken.
Er zi
jn g
een
slach
toff e
rs of
scha
dem
eldi
ngen
, maa
r de
IJsla
ndse
auto
ritei
ten
zijn
extra
waa
kzaa
m.
A
arde
acht
ige
plan
eet g
evon
den
bij
dich
tstb
ijzijn
de st
er. R
ond
de ro
de d
wer
gste
r Pr
oxim
a Cen
taur
i dra
ait e
en p
lane
et d
ie le
vens
vatb
aar k
an zi
jn. D
e exo
plan
eet m
et
de n
aam
Pro
xima b
dra
ait o
p ee
n af
stan
d va
n on
geve
er ze
ven
milj
oen
km ro
nd d
e m
oede
rster
. De o
pper
vlakt
etem
pera
tuur
maa
kt
het v
oork
omen
van
vloei
baar
wat
er m
ogel
ijk.
B
osbr
ande
n bl
ijven
woe
den
in
Calif
orni
ë. Ca
lifor
nië i
s met
zijn
66 m
iljoe
n bo
men
zeer
kwet
sbaa
r voo
r bra
nden
. In
het n
oord
elijk
e Big
Sur h
eeft
de b
rand
‘S
ober
anes
’ op
iets
mee
r dan
een
wee
k tij
d al
164
km² i
n de
asse
n ge
legd
. Doo
r he
t vuu
r wer
den
al 5
7 hu
izen
vern
ield
en
lope
n 2.
000
gebo
uwen
het
risic
o be
scha
digd
te w
orde
n.
K
rach
tige
aard
bevi
ng in
Mid
den-
Italië
. De
aard
bevin
g ha
d ee
nkra
cht v
an 6
,2. H
et ep
icent
rum
la
g in
de r
egio
Um
brië,
waa
r de s
tede
nAcc
umol
i, Am
atric
e, Po
sta e
n Pe
scar
a del
Tron
tozw
aar w
erde
n ge
troff e
n. N
a de a
ardb
evin
g w
aren
er h
onde
rden
na
scho
kken
, waa
rvan
enke
le zw
are.
De a
ardb
evin
g ei
ste 2
90 le
vens
en 3
50 g
ewon
den.
K
rach
tige
tyfo
on tr
eft T
okio
. De
wee
rdie
nste
n w
aarsc
huw
en vo
or
mod
derst
rom
en, o
verst
rom
inge
n en
hog
e go
lven.
Er w
orde
n w
inds
tote
n to
t 180
km
/uur
gem
eten
. De z
war
e reg
enva
l tre
ft vo
oral
de h
oofd
stad
. In
som
mig
e geb
iede
n w
erd
een
reco
rd aa
n re
genv
al g
emet
en,
van
onge
veer
100
mill
imet
er p
er u
ur.
Zw
are
aard
bevi
ng vo
or ku
st va
n Va
nuat
u.
De b
evin
g ha
d ee
n m
agni
tude
van
7,2
en vo
nd
plaa
ts op
zow
at 5
35 km
ten
ZO va
n de
kust
van
Vanu
atu
en op
685
km te
n w
este
n va
n No
uméa
(in
Nieu
w-C
aled
onië
). He
t epi
cent
rum
bev
ond
zich
op
een
diep
te va
n on
geve
er 1
0 km
. Er w
erd
tijde
lijk
een
loka
al ts
unam
i-ala
rm af
geko
ndig
d.
K
rach
tige
aard
bevi
ng in
zuid
en
Atla
ntisc
he O
ceaa
n. D
e bev
ing
in h
et
gebi
ed va
n Zu
id-G
eorg
ia en
de Z
uide
lijke
Sa
ndw
ichei
land
en h
ad ee
n m
agni
tude
7,4
en
deed
zich
voor
op on
geve
er ti
en km
die
pte.
Omda
t de p
lek v
er ve
rwijd
erd
lag
van
bevo
lkte
ge
bied
en, w
erd
er g
een
scha
de op
gem
eten
en
viele
n er
gee
n sla
chto
ff ers.
Ee
uwen
oude
tem
pels
verw
oest
do
or a
ardb
evin
g in
Mya
nmar
. De
bevin
g m
et ee
n kr
acht
van
6,8
deed
zich
vo
or op
een
diep
te va
n zo
’n 84
km. H
et
bero
emde
tem
pelco
mpl
ex va
n Ba
gan
liep
zwar
e sch
ade o
p. D
e boe
ddhi
stisc
he
tem
pels
beho
ren
tot d
e voo
rnaa
mste
to
erist
ische
bez
iens
waa
rdig
hede
n va
n he
t lan
d. Er
viel
en d
rie d
oden
.
Lu
xe cr
uise
schi
p pr
ofi te
ert v
an sm
elte
nde
pool
kapp
en. E
en A
mer
ikaa
ns cr
uise
schi
p m
et
1600
pas
sagi
ers,
de Cr
ysta
l Ser
enity
, is b
egon
nen
aan
een
reis
lang
s de N
oord
pool
die
tot v
oor k
ort
onm
ogel
ijk w
as d
oor d
ichtg
evro
ren
zeeë
n. D
oor d
e op
war
men
de aa
rde i
s de z
ee b
evaa
rbaa
r gen
oeg
voor
het
gro
te cr
uise
schi
p.
