Gentse lesLiliane Van Maldeghem

16/05/2013

Gents en Frans

Gents• efforke• ambras• cannasjère (boekentas)

• crayoen• cajee• toernavies

• commere

Frans• effort (inspanning)• embarras (drukte)• carnassière (mand voor

wild)• crayon (potlood)• cahier (schrift)• tournevis

(schroevendraaier)• commère

Gents en Frans

• trottinette• content• chiconeren• apepree• geen apprense van• bariele• numero

• trottinette (step)• content (blij)• chiconer (kibbelen)• à peu près (ongeveer)• apparence (schijn)• barrière (slagboom)• numéro (nummer)

gaan

schaar

aa

goan

Schoare

oa

Ze gaan een schaar halen

Ze goan een schoare goan hoale

hand

markt

a

and

mort

a o

Ik ga naar de markt met mijn guitig kindje aan de hand

Ik goa noar de mort mee mijne pagadder aan mijn and

droom

Kool (groente)

oo

druum

kuule

uu

Ik droomde dat ik die kool niet moest opeten

Ik druumdege dak die kuule nie moest opeten

vogel

mogen

oo

veugel

meugen

eu

Mijn vogel is gaan vliegen maar daarvoor mag ik niet schreienMijne veugol es goan vliegen moar doarveure meuge kik nie schrieme

Kolen (kachel)

woord

oo

Kolle

word

o

Wij gebruiken geen kolen meer om ons te verwarmenmaar het woord bestaat nog

Wulder gebruiken gien kolle nie mier om oens te verwoarmen moar da word bestoa nog

antwoorden

oo

antwoorden

oo

Daar antwoord ik niet op

Doar antwoorde kik nie op

steen

been

ee

stien

bien

ie

Een ezel stoot zich geen tweemaal aan dezelfde steen maar ik wel en ik breek dan mijn been

Nen ezel stuut zijn eigen geen twie kier an dezelfde stien moar ik wel en k breke toens mijn bien

leven

Beven

breken

ee

leven

Beven

breken

ee

Ik beef nooitIk beve vanze leve nie

Klanken• aa

gaan

• aa) Zandb) ladderc) Markt

• ooa) droom, kool (groente) b) vogel, voor, mogen c) antwoordend) kool (kachel)

• eea) steen

lenenb) leven

• oagoan

• a of oa) Zandb) ladderc) mort

• uu of eu of oo of oa) druum, kuule b) veugel, veure , meugenc) antwoordend) kolle

• ie of eea) stien

lienenb) leven

Woorden die veranderenNederlands woord

• jullie• wij• dan (later)• leuk (plezierig)• graag • mooi• zin in• pijn• samen

• melodietje

Gents woord• gulder• wulder• toens• giestig, plezant• girre• schuune• goeste• ziere• tuupe tegoare• irke

Woorden die veranderenNederlands woord

• paardenbloem• aangezicht• deksel, dop• laarzen• pet• boekentas of pak slaag• rot• Kruiwagen• Voetpad• krabben

Gents woord

• pisblomme• toater• scheel• lizen of botten• klakke• ransel• vurt• Kurtewoagen• Plankier• scharten

Woorden die veranderen

• schort• pantoffel• klompen• meisje• slager• kaalkop• schreien• denken• blaffen

• Veurschuut• slets• kloefen• meiske• vliesschehwer• pletshuufd• schriemen• peizen• bassen

Gentse woorden waarvoor geen Nederlands woord bestaat

Gents woord• Wemelirre

• Tangerachtig• Kwiestenbiebel

Omschrijving• Ongeduldig iemand die niet

stil kan zitten• Zeer erg verlangen• Iemand die niet ernstig te

nemen is

Gentse uitdrukkingen•Weggaan•Goed opletten•Traag van aannemen•Ondervraging met veel vragen•Erbij zitten voor Piet Snot•Het ruzie maken niet waard•Ik ben weg

•Het is erg•niets

•Mijn schuppe afkuisen•Op zaane kievief zijn•Dure de comprenure•De koas van tussen eu tienen hoalen•Ge zit doar gelijk nen uil op ne kluit•‘t Sop es de kule nie weert

•Ik ben piepedada of ribbedebie•‘t Es vried joeng•Nul komma nul de botte/ riën de knots

Eigenaardige personen

Gents

• Babbelesse• Slure• Brodspoeler, broddelirre• Foefkesmoaker• Giestegoard

• Kurieuzeneuze• Kastaar• Pagadder• Petoater• Kloefkapper• neute

Nederlands

• Babbelaar• Sukkelaar• Knoeier• Arrogant iemand• Iemand die voor geestig wil

doorgaan• Nieuwsgierig iemand• Doortastend iemand• Guitig, koddig kindje• Iemand die iets dom doet• Onbekwaam iemand• klager

Zinnetjes om te vertalen

•In de winter eet ik kool.•Als ze mij pijn doen dan schrei ik.•‘s Middags ga ik thuis eten en dan dek ik altijd de tafel met borden, messen en vorken.•Ik geloof niet dat de vogels fluiten omdat ze blij zijn.•Ik schrijf graag in mijn schrift met een potlood of een balpen. •‘s Avonds maak ik mijn boekentas. •Bij mijn oma moet ik niets doen tegen mijn zin. •Ik doe mijn laarzen aan en ik zet mijn pet op. •Zing eens een ander liedje•Het is hier leuk, ik ken al wat Gents.

De cijfers

• 1• 2• 3• 4• 5• 6• 7• 8• 9

• ien of iene• twie of twieë• drei of dreie• vier of viere• vijf of vijve• zes of zesse• zeve • acht of achte• nege

Getallen van 10 tot twintig• 10• 11• 12• 13• 14• 15• 16• 17• 18• 19• 20

• tien of tiene• elf of elve• twoalf of twoalve• dertien of dertiene• viertien of viertiene• vijftien of vijftiene• zestien of zestiene• zeventien of zeventiene• achttien of achtiene• negentien of negentiene• twintig

De kwadraten• 2x2=2²• 3x3=3²• 4x4=4²• 5x5=5²• 6x6=6²• 7x7=7²• 8x8=8²• 9x9=9²• 10x10=10²• 11x11=11²• 12x12=12²• 13x13=13²• 14x14=14²• 15x15=15²

• =4• =9• =16• =25• =36• =49 (viertig)• =64• =81 (ienentachtig)• =100 (oenderd)• =121 • =144 • =169• =196 • =225 (200: twie-oenderd)

vierkantswortels• 64• 25• 225• 121• 36• 196• 100• 9• 81• 4• 169• 49• 16• 144

• =8²• =5²• =15²• =11²• =6²• =14²• =10²• =3²• =9²• =2²• =13²• =7²• =4²• =12²

1. Liedje - ‘t es eun schuun irke

Luupen, luupen, lange lo es doar, lange loo es doar, lange loo es doar

Luupe, luupe, lange loo es doar , lange loo es doar

2. Liedje - ‘t es eun schuun irke

Sloap kindje sloap, doar buiten leupt eun schoapEun schoap mee witte voetjes, hijdrinkt zijn melkske zuu zoetjes

Sloap kientje sloap

3. Liedje - ‘t es eun schuun irke

K goa nog nie noar huis bijlange nie, bijlange nie

K goa nog nie noar huis, mijn moeder es nie thuis

De bloem van Atelonië