Genoeg is beter - nav.nl bonus betekent in de praktijk een prijskorting vanwege de te verwachten...

4
GENOEG IS BETER 1 Genoeg is beter Het ledenblad van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond September 2016 Nummer 8 24ste jaargang GENOEG IS BETER 1 De supermarktketens Albert Heijn uit Nederland en Delhaize uit België zijn ge- fuseerd en nu heeft de combinatie zijn grote leveranciers een brief gestuurd, dat men vanwege het schaalvoordeel de inkoopprijzen wil verlagen. En dat met terugwerkende kracht tot 1 januari dit jaar. Boeren en tuinders weten dat de voedselverwerkende industrie deze prijsverlagingen aan hun leveranciers (de boeren en tuinders) gaat doorberekenen. Voedselketen niet in balans De verschillende schakels in de voedselketen zijn niet gelijkwaardig. De duizenden en voor sommige producten zelfs miljoenen aanbieders leveren hun producten aan slechts een handjevol grote en sterke inkooporganisaties. Daardoor heeft de primaire producent al een zwakke positie en door de gere- geld voorkomende overproductie voor diverse pro- ducten wordt die positie nog zwakker. Volgens de NAV is primaire producenten de ruimte geven voor productiebeheersing de enige mogelijkheid om hier echt verandering in te brengen. Wanneer het aan- bod van een product krap is, kunnen onze afnemers niet meer concurreren op de laagst-mogelijke in- koopprijs, maar moeten ze concurreren op volume. Wil een afnemer zijn marktaandeel behouden of vergroten, dan moet hij wel over voldoende product kunnen beschikken. En dan kan het bieden van een hogere prijs dan de concurrent dit volume veilig stel- len. Op dat moment hebben boeren en tuinders een heel andere –veel sterkere- positie in de keten. Nationale en internationale politiek De politici in Nederland en de EU hebben zo langzamerhand wel oog voor de zwakke positie van boeren en voor de gevolgen daarvan. Voor- lopig durven ze het probleem nog niet funda- menteel aan te pakken en boeren in het beleid en de wetgeving de ruimte te geven voor productie- beheersing. De oplossing wordt gezocht in een vrijwillige gedragscode voor eerlijke handel. Hier heeft de NAV twee bedenkingen tegen: 1. De fundamentele oorzaak van de zwakke positie van boeren is het gebrek aan mogelijkheden voor productiebeheersing. De Gedragscode kan alleen de scherpe kantjes wegnemen, maar doet niets aan het niveau van de markt. 2. Ervaringen in het Verenigd Koninkrijk hebben al lang laten zien dat een vrijwillig systeem niet gaat werken. Daarvoor is een wettelijke basis nodig en een onafhankelijke autoriteit die op de wetgeving toeziet. De NAV noemt dit de APM, hierover is in dit blad al regelmatig geschreven. Integratiebonus Ahold Delhaize? Ahold Delhaize stelt de grote leveranciers een integratiebonus in het vooruitzicht. Die bonus betekent in de praktijk een prijskorting vanwege de te verwachten schaalvoordelen voor de leve- ranciers. Dus zou hier de term ’integratiemalus‘ beter passen. Wanneer de voorgenomen prijskor- ting van Ahold Delhaize zo wordt uitgevoerd als dit nu in de media wordt voorgesteld, is dit een schoolvoorbeeld van oneerlijke handel. Een een- zijdige aanpassing van afspraken en ook nog met terugwerkende kracht! Uiteindelijk zijn de boeren en tuinders de dupe omdat zij onderaan de keten deze korting aan niemand meer kunnen doorbe- rekenen en ook al geen voordeel hebben van de schaalvergroting van de inkooporganisatie. De NAV heeft met een ingezonden brief gereageerd op een artikel in de Volkskrant hierover. Deze brief (zie www.nav.nl) heeft veel bijval geoogst, ook bij consumenten. Ook heeft het geleid tot een inter- view met Keimpe van der Heide in Trouw (25/8/16). Meldpunt Minister Kamp trekt na de mislukte pilot met de vrijwillige Gedragscode Eerlijke Handel de con- clusie, dat er in de agri- en foodketen geen pro- blemen zijn. Boeren en tuinders weten wel beter! Om een beeld te geven wat er allemaal gebeurt, heeft de NAV zoals wij al eerder berichtten, op haar website een Meldpunt Oneerlijke Han- delspraktijken ingericht. Hier kunnen boeren en tuinders hun ervaringen met oneerlijke handel melden. De NAV wil hier een zwartboek van maken en dat de Tweede Kamer en de minister aan- bieden om te laten zien dat er wel degelijk wat aan de hand is en dat er een effectiever systeem nodig is dan zelfregulering. Hoe meer meldingen wij in ons zwartboek kunnen weergeven, hoe sterker ons verhaal wordt! Dus meldt massaal uw ervaringen met oneerlijke handel! Conclusie Het is mogelijk dat door het rumoer dat er inmid- dels rond de integratiemalus van Ahold Delhaize is ontstaan men op zijn schreden terugkeert en het voor de boeren in dit geval met een sisser af- loopt. Maar dit geval maakt wel heel erg duidelijk dat voor een Gedragscode Eerlijke Handel zelf- regulering niet gaat werken. Jaco Geurts (CDA) pleit daarom voor een ‘Voedselscheidsrechter’ en bedoelt daarmee hetzelfde als de NAV met de APM. Welke naam je er aan geeft, maakt niet uit. Het is voor de NAV wel duidelijk dat er een meer dwingend systeem met een onafhanke- lijke autoriteit moet komen! De NAV heeft in de aanloop naar de Tweede Ka- merverkiezingen een visiedocument opgesteld en verstuurd aan politieke partijen en de pers. De NAV ziet in dit document een grote toekomst voor hoog-productieve, innovatieve en duurzame akkerbouw in Nederland. Dit berust op twee pijlers: 1. Markt- en prijsbeleid: het Europese land- bouwbeleid (GLB) moet er op gericht zijn dat zowel de voedselsoevereiniteit als de in- komens van boeren veilig zijn door aanbod- beheersing, marktregulering en ruimte voor boeren om zich te organiseren in de markt. Pas daarnà kan sprake zijn van verschuiving van toeslagrechten naar plattelandsontwikke- ling. Ook moeten agrarische producten buiten vrijhandelsverdragen worden gehouden. 2. Duurzame productie: aandacht voor bodemle- ven door balansbemesting, toename van inzet van groene gewasbeschermingsmiddelen met behoud van een voldoende breed middelenpak- ket, toename van de teelt van eiwitgewassen, binding van CO2 om de klimaatverandering tegen te gaan en een belangrijke rol voor de akkerbouw bij transitie naar een biobased economie. Onafhankelijke kwaliteitscontrole en verminde- ring van de regeldruk zijn belangrijke randvoor- waarden. Zowel de politiek als de consumenten moeten zich bewust zijn van de belangrijke bij- drage van de akkerbouw aan voedselveiligheid en –kwaliteit en de grote economische rol van de akkerbouw. Het document wordt per mail verstuurd aan de leden. Leden zonder email kunnen een exem- plaar opvragen via het NAV-kantoor. Integratiebonus Ahold Delhaize schoolvoorbeeld oneerlijke handel NAV publiceert visiedocument

Transcript of Genoeg is beter - nav.nl bonus betekent in de praktijk een prijskorting vanwege de te verwachten...

GENOEG IS BETER 1

Genoeg is beterHet ledenblad van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond September 2016 Nummer 8 24ste jaargang

GENOEG IS BETER 1

De supermarktketens Albert Heijn uit Nederland en Delhaize uit België zijn ge-fuseerd en nu heeft de combinatie zijn grote leveranciers een brief gestuurd, dat men vanwege het schaalvoordeel de inkoopprijzen wil verlagen. En dat met terugwerkende kracht tot 1 januari dit jaar. Boeren en tuinders weten dat de voedselverwerkende industrie deze prijsverlagingen aan hun leveranciers (de boeren en tuinders) gaat doorberekenen.

Voedselketen niet in balansDe verschillende schakels in de voedselketen zijn niet gelijkwaardig. De duizenden en voor sommige producten zelfs miljoenen aanbieders leveren hun producten aan slechts een handjevol grote en sterke inkooporganisaties. Daardoor heeft de primaire producent al een zwakke positie en door de gere-geld voorkomende overproductie voor diverse pro-ducten wordt die positie nog zwakker. Volgens de NAV is primaire producenten de ruimte geven voor productiebeheersing de enige mogelijkheid om hier echt verandering in te brengen. Wanneer het aan-bod van een product krap is, kunnen onze afnemers niet meer concurreren op de laagst-mogelijke in-koopprijs, maar moeten ze concurreren op volume. Wil een afnemer zijn marktaandeel behouden of vergroten, dan moet hij wel over voldoende product kunnen beschikken. En dan kan het bieden van een hogere prijs dan de concurrent dit volume veilig stel-len. Op dat moment hebben boeren en tuinders een heel andere –veel sterkere- positie in de keten.

Nationale en internationale politiekDe politici in Nederland en de EU hebben zo langzamerhand wel oog voor de zwakke positie

van boeren en voor de gevolgen daarvan. Voor-lopig durven ze het probleem nog niet funda-menteel aan te pakken en boeren in het beleid en de wetgeving de ruimte te geven voor productie-beheersing. De oplossing wordt gezocht in een vrijwillige gedragscode voor eerlijke handel. Hier heeft de NAV twee bedenkingen tegen:1. De fundamentele oorzaak van de zwakke positie

van boeren is het gebrek aan mogelijkheden voor productiebeheersing. De Gedragscode kan alleen de scherpe kantjes wegnemen, maar doet niets aan het niveau van de markt.

2. Ervaringen in het Verenigd Koninkrijk hebben al lang laten zien dat een vrijwillig systeem niet gaat werken. Daarvoor is een wettelijke basis nodig en een onafhankelijke autoriteit die op de wetgeving toeziet. De NAV noemt dit de APM, hierover is in dit blad al regelmatig geschreven.

Integratiebonus Ahold Delhaize?Ahold Delhaize stelt de grote leveranciers een integratiebonus in het vooruitzicht. Die bonus betekent in de praktijk een prijskorting vanwege de te verwachten schaalvoordelen voor de leve-ranciers. Dus zou hier de term ’integratiemalus‘ beter passen. Wanneer de voorgenomen prijskor-ting van Ahold Delhaize zo wordt uitgevoerd als dit nu in de media wordt voorgesteld, is dit een schoolvoorbeeld van oneerlijke handel. Een een-zijdige aanpassing van afspraken en ook nog met terugwerkende kracht! Uiteindelijk zijn de boeren en tuinders de dupe omdat zij onderaan de keten deze korting aan niemand meer kunnen doorbe-rekenen en ook al geen voordeel hebben van de schaalvergroting van de inkooporganisatie. De NAV heeft met een ingezonden brief gereageerd op een artikel in de Volkskrant hierover. Deze brief

(zie www.nav.nl) heeft veel bijval geoogst, ook bij consumenten. Ook heeft het geleid tot een inter-view met Keimpe van der Heide in Trouw (25/8/16).

MeldpuntMinister Kamp trekt na de mislukte pilot met de vrijwillige Gedragscode Eerlijke Handel de con-clusie, dat er in de agri- en foodketen geen pro-blemen zijn. Boeren en tuinders weten wel beter! Om een beeld te geven wat er allemaal gebeurt, heeft de NAV zoals wij al eerder berichtten, op haar website een Meldpunt Oneerlijke Han-delspraktijken ingericht. Hier kunnen boeren en tuinders hun ervaringen met oneerlijke handel melden. De NAV wil hier een zwartboek van maken en dat de Tweede Kamer en de minister aan-bieden om te laten zien dat er wel degelijk wat aan de hand is en dat er een effectiever systeem nodig is dan zelfregulering. Hoe meer meldingen wij in ons zwartboek kunnen weergeven, hoe sterker ons verhaal wordt! Dus meldt massaal uw ervaringen met oneerlijke handel!

ConclusieHet is mogelijk dat door het rumoer dat er inmid-dels rond de integratiemalus van Ahold Delhaize is ontstaan men op zijn schreden terugkeert en het voor de boeren in dit geval met een sisser af-loopt. Maar dit geval maakt wel heel erg duidelijk dat voor een Gedragscode Eerlijke Handel zelf-regulering niet gaat werken. Jaco Geurts (CDA) pleit daarom voor een ‘Voedselscheidsrechter’ en bedoelt daarmee hetzelfde als de NAV met de APM. Welke naam je er aan geeft, maakt niet uit. Het is voor de NAV wel duidelijk dat er een meer dwingend systeem met een onafhanke-lijke autoriteit moet komen!

De NAV heeft in de aanloop naar de Tweede Ka-merverkiezingen een visiedocument opgesteld en verstuurd aan politieke partijen en de pers. De NAV ziet in dit document een grote toekomst voor hoog-productieve, innovatieve en duurzame akkerbouw in Nederland. Dit berust op twee pijlers:1. Markt- en prijsbeleid: het Europese land-

bouwbeleid (GLB) moet er op gericht zijn dat zowel de voedselsoevereiniteit als de in-komens van boeren veilig zijn door aanbod-beheersing, marktregulering en ruimte voor

boeren om zich te organiseren in de markt. Pas daarnà kan sprake zijn van verschuiving van toeslagrechten naar plattelandsontwikke-ling. Ook moeten agrarische producten buiten vrijhandelsverdragen worden gehouden.

2. Duurzame productie: aandacht voor bodemle-ven door balansbemesting, toename van inzet van groene gewasbeschermingsmiddelen met behoud van een voldoende breed middelenpak-ket, toename van de teelt van eiwitgewassen, binding van CO2 om de klimaatverandering

tegen te gaan en een belangrijke rol voor de akkerbouw bij transitie naar een biobased economie.

Onafhankelijke kwaliteitscontrole en verminde-ring van de regeldruk zijn belangrijke randvoor-waarden. Zowel de politiek als de consumenten moeten zich bewust zijn van de belangrijke bij-drage van de akkerbouw aan voedselveiligheid en –kwaliteit en de grote economische rol van de akkerbouw.Het document wordt per mail verstuurd aan de leden. Leden zonder email kunnen een exem-plaar opvragen via het NAV-kantoor.

Integratiebonus Ahold Delhaize schoolvoorbeeld oneerlijke handel

NAV publiceert visiedocument

Het is voor de akkerbouw in 2016 als met het weer van de bijna afgelopen zomer: positieve uitschieters met daarnaast diepe depressies.

Toch is de factor weersinvloed een zeer belangrijke factor voor de gewasopbreng-sten en dus ook voor de prijsvor-ming. Individu-eel is natuurlijk de belangrijkste vraag of je ge-

spaard bent gebleven voor extreme buien en wateroverlast. Maar nu de zomer een eind-sprint gemaakt heeft, blijkt dat met name de uien en aardappelen toch flink te lijden gehad hebben, waardoor de opbrengsten beneden gemiddeld uitkomen met een krappe markt tot gevolg. Deze markt biedt uitzicht op een han-delsseizoen met redelijke tot goede prijzen.

Maar natuurlijk moet de oogst eerst maar eens gewonnen zijn…! Hoe anders ziet de graanmarkt er uit; ook al door weersinvloeden een grotere oogstver-wachting in Oost-Europa en Noord-Amerika, waardoor de prijsvorming onder druk staat en de marktprijzen met slechts ongeveer 14 cent per kg tarwe erg laag zijn. Hierbij gevoegd de gemiddeld 15 à 20% lagere opbrengst voor de Nederlandse teler brengt het saldo duidelijk onder nul. Dan ligt richting volgend jaar met-een ‘achter de markt aan telen’ van aardap-pelen en uien op de loer.Op het gebied van de landelijke politiek in Ne-derland is de NAV een campagne gestart met een visiedocument richting politieke partijen, die momenteel hun verkiezingsprogramma’s presenteren richting de Tweede Kamerverkie-zingen van maart 2017. Centraal in de bood-schap van NAV staat de noodzaak van het voeren van landbouwbeleid voor zowel de voedselzekerheid op de langere termijn als ook

de inkomensmogelijkheden voor boeren. Het verleden heeft geleerd dat de landbouwecono-mie niet te vergelijken is met de ‘gewone’ in-dustriële economie, waardoor voor landbouw en voedselpolitiek een sturende werking van de (Europese) overheid voor de bewaarbare basisproducten nodig is. Deze vorm noemen we de ‘Managed Trade’. De keuze voor deze gecontroleerde vorm van handel raakt ook meteen de zogenaamde vrijhandelsverdragen TTIP en CETA. Het ongecontroleerd in de EU binnen laten komen van bulkproducten leidt onmiskenbaar tot een lager prijsniveau voor graan en suiker. We kennen de situatie van plantaardig eiwit dat door een gelijksoortige ruil als nu voorgesteld in TTIP, namelijk nu heffingvrije toegang voor bepaalde Europese industrieën naar de VS in ruil voor meer Ame-rikaanse landbouwexport naar de EU. En dat terwijl de ban op Europese zaden en plantgoed op fytosanitaire gronden blijft bestaan… Teun de Jong

2 GENOEG IS BETER

Er zijn strengere wettelijke eisen op komst bij de toelating van gewas- beschermingsmiddelen, met name wat betreft de veiligheid voor bijen (zie juni-nummer van ‘Genoeg is Beter’) en wat betreft hormoonverstorende effecten. Daarnaast hebben onder druk van de milieuorganisaties ook de grote supermarktketens Albert Heijn en Jumbo hun eisen opgehoogd en worden door hen een groot aantal toegelaten middelen ‘verboden’. En tegelijkertijd speelt de discussie over glyfosaat nog steeds.

Hormoonverstorende werkingDe Europese Commissie (EC) heeft aange-kondigd dat bij de beoordeling van gewas-beschermingsmiddelen in de nabije toekomst ook een mogelijk hormoonverstorend effect bij mensen zal worden meegenomen. De EC heeft gekozen voor de zogenaamde ‘hazard-based’ benadering: een stof is gevaarlijk ja of nee. Veel partijen waaronder de EFSA (Europese Food Safety Association, een agentschap van de EU dat onafhankelijke wetenschappelijke adviezen geeft over voedselveiligheid) hebben gepleit voor de ‘risk-based’ benadering: een stof vormt een reëel risico als er een hormoon-verstorend effect optreedt bij het toegestane gebruik. De EC laat wel de mogelijkheid van ontheffingen open, waarbij een stof wel als hormoonverstorend wordt aangemerkt, maar een ontheffing krijgt als in de praktijk nooit de niveaus voorkomen waarbij hormoonver-storing optreedt. Dit lijkt op hetzelfde neer te komen als de risk-based benadering, maar dat is niet zo, omdat een middel namelijk een la-bel meekrijgt waarmee een zekere stigmatise-ring ontstaat. Ook al is er geen risico dat de

concentraties waarbij hormoonverstoring kan optreden ooit worden bereikt, toch verwachten wij dat dergelijke middelen voortdurend onder vuur zullen liggen van milieuorganisaties. Hoe-wel de NAV voorstander is van het uitsluiten van zo veel mogelijk risico’s met gewasbe-schermingsmiddelen, hebben wij toch met een zienswijze gepleit voor beoordeling via een risk-based systeem, omdat dit evenveel bescherming biedt aan consumenten terwijl het beschikbare middelenpakket dan breder blijft. De NAV vindt het ook niet juist dat de EU als enige kiest voor de hazard-based be-nadering, waardoor er met andere landen bui-ten de EU een ongelijk speelveld ontstaat, nog versterkt door mogelijke vrijhandelsverdragen. Overigens zullen de nieuwe regels zeker ook een aantal groene middelen raken.

Bovenwettelijke eisen supermarktenTegelijkertijd met toenemende eisen bij de wet-telijke toelating van gewasbeschermingsmid-delen hebben Albert Heijn en Jumbo aange-kondigd dat ze bepaalde middelen gaan weren op de producten van Nederlandse telers. Jumbo spreekt nog over een hogere vergoeding voor boeren, Albert Heijn legt een verbod op voor 24 middelen, uitsluitend voor Nederlandse pro-ducten. Hiermee creëren ze een ongelijk speel-veld met de buitenlandse producenten en gaan ze bovendien in feite op de stoel zitten van de onafhankelijke toelatingsinstantie Ctgb. De NAV vindt dat je de beoordeling van de veilig-heid van middelen beter kunt overlaten aan het Ctgb wat hiervoor bevoegd is en de juiste kennis heeft dan aan een supermarktketen! En ondertussen doet zich het merkwaardige fenomeen voor dat staatssecretaris Van Dam verkondigt het kopergebruik in biologische aardappelteelt ontoelaatbaar te vinden terwijl

Albert Heijn dezelfde dag zegt daar geen moeite mee te hebben. De NAV heeft geen moeite met het stellen van hogere eisen aan het Milieukeur segment, mits dit op vrijwillige basis gebeurt en er een kostendekkende prijs voor wordt betaald. Maar dat Albert Heijn zich nu het recht toe-eigent om middelen te verbieden of juist toe te laten gaat echt te ver. Het hele persbericht over dit onderwerp kunt u lezen op www.nav.nl/gewasbescherming.

GlyfosaatEen middel waar veel over te doen is is gly-fosaat. Eerst waren er verdenkingen door het Internationaal Agentschap voor Kankeronder-zoek (IARC) dat het mogelijk kankerverwekkend zou kunnen zijn, nu is er van EFSA een rapport dat dat niet zo blijkt te zijn maar dat wordt niet overal geloofd. De EC heeft nu besloten ver-dere onderzoeken af te wachten. De toelating is voorlopig met 18 maanden verlengd. Wel heeft het Ctgb op 22 augustus 2016 besloten de toelating van middelen waarin glyfosaat is gemengd met tallowamine per direct in te trekken. Wat dat betekent voor de bestaande voorraden is nog niet duidelijk.

Veel onrust rondom gewasbescherming

Van de Voorzitter Wisselvallig

GENOEG IS BETER 3

Elke maand laten we onder de titel ‘NAV-er in beeld’

een NAV-lid aan het woord. Deze keer NAV-lid Bart

Schuitema, lid van de werkgroep Klimaat.

De 28-jarige gepassioneerde boer uit Mussel in

Groningen runt samen met zijn ouders een akker-

bouwbedrijf met vleeskuikens met als neventak een

vergistingsinstallatie.

Bart Schuitema: ‘Akkerbouwers, we zijn collega’s, geen concurrenten’IntroductieIn de vroege avond vertelt Bart Schuitema dat ook in zijn regio de graanoogst geruimd is. In de dro-ge week voorafgaand aan de iets koelere dagen met lichte regen waren alle boeren enthousiast en moest ineens alles maar gebeuren. Bart zit sinds 2014 in maatschap met zijn ouders en heeft zich na het afronden van de richting agrarisch onder-nemen op de HAS in Dronten naast de akkerbouw ook op de intensieve veehouderij toegelegd. Voor-dat hij thuis op het bedrijf kwam, heeft hij nog an-derhalf jaar als pluimvee-adviseur gewerkt.

De keuze akkerbouw en pluimvee‘Toen mijn vader het bedrijf overnam van zijn va-der is hij in 1988 al begonnen met vleeskuikens en in 1990 heeft hij er de tweede stal bij gezet. Het was en is een keuze om door deze tak aan risicospreiding te doen en de kansen van het bedrijf te vergroten. Hoe meer poten onder het bedrijf, hoe stabieler het wordt. Het kernvoer komt van de voerleverancier, maar al ons graan wordt bijgevoerd aan de kippen. Zo heb je voer uit de regio en weet je waar het vandaan komt. Hiermee proberen we een meerwaarde te creëren. De kippenmest komt weer op het eigen land. Alhoewel het eigenlijk de laatste jaren aantrek-kelijker is om mest aan te voeren, voor veel akker-bouwers zijn dit extra inkomsten.’ Sinds een jaar of vijf is Bart verantwoordelijk voor de pluimveetak op het bedrijf. Hij kreeg die kans van zijn vader. Zelf al-les regelen en beslissingen nemen stimuleerde hem om allerlei dingen te ondernemen en uit te zoeken. Bovendien verlicht het zijn vaders werkzaamheden. Zijn vader doet al het spuitwerk en zijn moeder ver-zorgt de administratie van het bedrijf. Ze kunnen in drukke tijden of tijdens de vakantieperiodes elkaar steunen en voor elkaar invallen.

Aandachtspunt‘Dit jaar heb ik geprobeerd om minimaal één keer per week overal in de gewassen te gaan kijken. Ter plekke te registreren wat je ziet en waar mogelijk te overleggen met collega’s over de actuele dingen.

Of er Phytophthora is of een andere ziekte. Overal er goed boven op zitten en vergelijken van de ene met de andere week en er snel bij zijn zodra je de eerste symptomen ziet. In welk stadium het is en welke kant het op gaat, dat zie je alleen maar als je echt in het gewas staat, niet van de weg of vanaf de spuit. Je krijgt een veel specifi eker beeld, je ziet bijvoorbeeld in mei al kleine melden staan en je kunt ze dan bestrijden, vóór ze een paar maanden later boven het aardappelgewas gewas uit komen. En als je overlegt met collega’s, komt het weer uit: je bent collega’s, geen concurrenten en als je el-kaar kunt helpen is dat alleen maar een voordeel.’

Regio Noordoost In de regio ziet Bart dat de van oudsher coöpera-tieve ouderen steeds vaker plaats maken voor jon-ge boeren die producten voor de vrije markt gaan produceren. En hierdoor ook te maken krijgen met soms aantrekkelijke prijzen. ‘Door deze verschui-ving worden coöperaties geprikkeld beter hun best te doen om hun leden te behouden. Een coöpera-tie is ook gewoon een bedrijf, dat zich moet ont-wikkelen en moet gaan voor een zo goed mogelijk resultaat. Wat verder in de regio speelt is dat veel bedrijven hun akkers verspreid hebben liggen. Dit is in de loop der jaren zo ontstaan en het zou wel-licht weer eens nodig zijn de boel te verkavelen.’

NAVMet de NAV is Bart al vijf jaar geleden in contact gekomen, via de regioavonden die hij met zijn va-der bezocht. Volgens Bart: ‘De NAV is een organi-satie met een heel helder standpunt. In ieder stukje dat je van hen leest komt helder naar voren wat de bedoeling is en het wordt keurig verwoord. Ze staan voor een eerlijke prijs. De NAV hoeft binnen hun eigen organisatie geen concessies te doen en het is puur akkerbouw. Ook de leden hier uit de buurt zijn enthousiast, weten waar de NAV voor staat en zien de noodzaak er van in. Met vergaderingen is er vaak een beleid-technisch stuk met een inhoudelijk deel waar je direct voordeel van kunt hebben. Dat neem je mee voor op je eigen bedrijf. Ik vind dat

leden binnen de organisatie nog meer moeten kun-nen overleggen en sparren over allerlei zaken. Want je bent tenslotte een collega in Nederland en geen concurrent van elkaar. En samen sta je sterker.’

Werkgroep KlimaatVoor de werkgroep Klimaat werd hij gevraagd om-dat ze op hun bedrijf een biogas-installatie heb-ben. Hiermee zetten ze puur plantaardige stoffen (waaronder maïs) om in energie. Die energie ge-bruiken ze en het overschot verkopen ze. De rest-warmte gebruiken ze voor hun pluimveestallen waarmee ze een heel gunstig groeiklimaat kunnen creëren, in combinatie met extra ventilatie. Het is volgens Bart wel jammer dat de energieprijzen sinds de crisis erg zijn gedaald en de prijs voor de grondstoffen (voor de biogas-installatie) juist zijn gestegen. Hierdoor zijn de verdiensten gering.

Boer/mens en maatschappij In de toekomst zou Bart de pluimveetak nog wil-len uitbreiden en een ’zichtstal‘ toevoegen. ‘Om te laten zien hoe we bezig zijn en om eens een ander verhaal te laten zien dan de media vaak schetsen. De media zijn niet geïnteresseerd in goed nieuws, want dat is geen nieuws.’ Toch bemerkt hij dat het anders kan: met zijn enthousiaste verhalen op Facebook over de gang van zaken op een modern boerenbedrijf oogst hij veel lof, ook van mensen buiten de agrarische kennissenkring. Ondanks dat hij 24 uur per dag bereikbaar is voor zijn kippen en volop werk heeft op zijn bedrijf maakt hij tijd vrij voor het sociale leven. Dit vindt hij ook heel belang-rijk. Hij zit in het dagelijks bestuur van het GrAJK en de jongerenraad van AVEBE. En zo nu en dan gaat hij er op de bonnefooi even tussen uit.

Bedrijfsgrootte: 300 haGrondsoort: zandgrondBouwplan: • 100 ha zetmeelaardappelen• 60 ha graan • 5 ha Parijse worteltjes• 50 ha suikerbieten • overig maïs• 14 ha uien • 50.000 vleeskuikens

4 GENOEG IS BETER

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) houdt een enquête over gebruik van gewas-beschermingsmiddelen die men verplicht moet invullen op straffe van een boete. De NAV heeft hiertegen geprotesteerd. We hebben inmiddels de toezegging gekregen, dat er begrip is voor het missen van de deadline in verband met

de oogstwerkzaamheden. Deelnemers die wel willen meedoen maar nu geen tijd hebben om het in te vullen wordt verzocht om nu wel de deelname te melden en dan in de rustige tijd de gegevens te leveren. Over de aard van de vragen en de vraag of dit verplicht kan worden gesteld heeft de NAV in september een gesprek met het CBS. We houden u op de hoogte van het vervolg!

Op zaterdagmiddag 10 september is er in Zuid-broek een informatieve bijeenkomst over TTIP georganiseerd door Milieudefensie Zuidoost Groningen, FNV, Mondiaal FNV-Noord en VPRO-

Tegenlicht. De bijeenkomst wordt gehouden in De Broeckhof, W.A. Scholtenweg 1, 9636 BS in Zuidbroek (vlak bij station en A7). Aanvang 14 uur, gratis toegang. Graag aanmelden via [email protected] o.v.v. TTIP-bijeenkomst Zuidbroek.

Ondanks de teruglopende aantallen boeren mag de NAV zich verheugen in een toene-mend aantal leden. We zijn verheugd dat ak-kerbouwers ons spontaan weten te vinden en zich aanmelden als lid, ook jonge boeren. Hoe

meer leden we hebben, hoe meer we kunnen bereiken! Weet u nog iemand die misschien lid wil worden? We hebben nieuwe flyers waar de NAV-standpunten helder in staan verwoord die we op verzoek kunnen toesturen. Richt u zich daarvoor tot [email protected].

Staatssecretaris Van Dam heeft besloten om de periode waarin het toegestaan is drijfmest uit te rijden met twee weken te verlengen tot en met 15 september. Dit geldt alleen voor boeren die op de betreffende percelen groen-bemesters of winterkoolzaad inzaaien. Extra voorwaarde is dat de groenbemester of het koolzaad dan wel uiterlijk 16 september moet worden ingezaaid. De precieze details waren bij het ter perse gaan van dit nummer nog niet

gepubliceerd in de Staatscourant. Zodra de regeling officieel is gepubliceerd zal deze ook te vinden zijn op www.rvo.nl.

Ledenwerving

Uitstel uitrijverbod mest

Voordelig kennismaken met de NAV!Nog geen lid van de enige echte, onafhankelijke en sectorale vakbond van en voor akkerbouwers, de NAV?

Word dan nu lid. Dat is nu heel aantrekkelijk: tot 1 januari 2017 betaalt u € 100,-. Of: u bent al lid maar uw buurman of vriend nog niet? Help de NAV versterken en over-tuig uw collega van het goede en nuttige werk van de NAV. Ook voor uw collega geldt: tot 1 januari 2017 is de contributie € 100,-.

De NAV is puur sectoraal voor het akker-bouwbelang en stelt het inkomen van akker-bouwers centraal. Belangenbehartiging kan plaatsvinden zonder concessies te doen aan andere sectoren. De NAV zet zich in voor faire opbrengstprijzen, dat wil zeggen integrale kostprijs (dus inclusief vergoeding voor eigen arbeid en eigen vermogen) plus ondernemersmarge. De vakbond strijdt voor betere toekomstkansen dan degenen die de akkerbouw willen overleveren aan de grillen van de (wereld)markt. U ziet het: de NAV is uniek. Lid worden kan via het inschrijfformulier.Dit kunt u vinden op www.nav.nl of pak de telefoon (0168 - 329 130).

NederlandseAkkerbouw Vakbond

Groeneweg 624759 BB Noordhoek

tel 0168 - 329 130fax 0168 - 328 735

e-mail [email protected] www.nav.nl

@NAV_AkkerBouwer

Nederlandse.Akkerbouw.Vakbond

Nederlandse Akkerbouw Vakbond

Contactpersonen

VoorzitterTeun de Jong0518 - 400 081

Regio NoordYtzen Pieter van der Werff06 - 20 40 42 66

Regio NoordoostBerend Jansema0599 - 326 308

Regio FlevolandKeimpe van der Heide0320 - 213 611

Regio Noord-HollandTom Koenraadt06 - 11 47 21 39

Regio Zuid/ZuidwestKees van Dijk0167 - 502 211Het volgende ledenblad verschijnt op 1 oktober.

En wat deed de NAV nog meer in juli/augustus?• De NAV heeft deelgenomen aan een bijeenkomst over de resultaten van het eerste jaar van de

erfemissiescan. Er zijn inmiddels ruim 500 scans ingevuld.• De NAV heeft beroep ingesteld bij de Raad van State tegen de voorgenomen tijdelijke peil-

verhoging in het Lauwersmeer. De NAV vindt dat onvoldoende rekening is gehouden met de belangen van boeren en burgers in de directe omgeving, omdat het Lauwersmeer haar belang-rijke afwateringsfunctie dreigt te verliezen met de peilverhoging.

• De NAV heeft een zienswijze ingediend op het activiteitenbesluit milieubeheer. Daarin hebben we gesteld dat we ons kunnen vinden in verhoging van de verplichte driftreductie van 50 naar 75%, maar dat wij het niet eens zijn met de verbreding van de teeltvrije zone voor graan van 25 naar 50 cm en dat we bezwaar hebben tegen de verplichte drukregistratie.

• De regio Noord-Klei heeft een geslaagde zomeravond excursie met barbecue georganiseerd bij Johan Dijck in Nes (Friesland).

• De NAV heeft deelgenomen aan een bijeenkomst over Routewijzer Geïntegreerde Gewasbe-scherming.

• De NAV is bezig contact te leggen met particulieren en MKB’ers met asbestdaken om gezamen-lijk op te trekken in dit dossier.

juli & augustus

13 september: vakbondenoverleg19 september: zitting bij Raad van State over

de Bildtdijken21 september: vergadering NAV-bestuur

Agenda

foto voorpagina: Corina Hermus

Enquête CBS

Bijeenkomst over TTIP