1

Gebiedsplan 2018 Oud-West/De Baarsjes

2

In dit gebiedsplan leest u wat de belangrijkste onderwerpen zijn in gebied Oud-West/De Baarsjes en wat het stadsdeel samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties in 2018 gaat doen.

Inhoud

Inleiding 3

Prioriteit 1 Jeugd 6

Prioriteit 2 Oud-West/De Baarsjes in balans 12

Prioriteit 3 Armoede, sociale uitsluiting, dragende samenleving en ouderen 17

Prioriteit 4 Openbare ruimte 24

3

Inleiding

Het gebied Oud-West/De Baarsjes is populair en trekt veel nieuwe bewoners: woonden hier in 2007 nog ca. 65.000 mensen, anno 2017 ligt dat aantal al op 73.000 – een toename van ruim 12 procent. De stijging van het aantal inwoners is in lijn met de ontwikkelingen in heel Amsterdam, maar aangezien Oud-West/De Baarsjes al het dichtstbevolkte gebied van Nederland was, is de groei hier duidelijker merkbaar dan in andere delen van de stad. We zien ook het karakter van het gebied veranderen: de gemiddelde leeftijd wordt steeds lager, wat een verschuiving in het winkel- en horeca-aanbod met zich meebrengt. Deze ontwikkeling is in Oud-West al langer gaande en breidt zich nu uit naar De Baarsjes. Oud-West/De Baarsjes is voor twintigers en dertigers een aantrekkelijk woongebied. Het stadscentrum is dichtbij en er is een gevarieerd aanbod van horecagelegenheden, winkels en culturele voorzieningen. Gezinnen met jonge kinderen vertrekken echter over het algemeen snel uit het gebied, omdat hun woning te klein is. Wat sociaal-economische positie betreft zit Oud-West/De Baarsjes rond het gemiddelde van Amsterdam. In de Mercatorbuurt-Noord en -Zuid en de Borgerbuurt is relatief veel sprake van armoede en eenzaamheid. Een kwart van de huishoudens in deze buurten heeft een minimuminkomen en een tiende van de beroepsbevolking heeft een bijstandsuitkering. De jongeren uit deze gezinnen hebben een minder goede uitgangspositie op de arbeidsmarkt.

Niet alleen bij bewoners, maar ook bij bedrijven is Oud-West/De Baarsjes populair. Veel bedrijven uit de creatieve en de ICT-sector hebben hier een vestiging. Het gebied trekt steeds meer bezoekers en toeristen; vooral De Hallen en het Mercatorplein, waar veel evenementen plaatsvinden, zijn publiekstrekkers. Oud-West beschikt over een groot aantal hotels en hier worden veel woningen verhuurd aan toeristen.

De bewoners zijn over het algemeen tevreden over hun buurt en de ontwikkelingen. Het horeca-aanbod wordt hoog gewaardeerd. Dat is misschien niet verbazingwekkend met maar liefst 140 restaurants en 129 snackbars. Een aantal bewoners ervaart overlast door toeristen en horecabezoekers. Zo geeft een kwart van de bewoners in de Kinkerbuurt aan hinder te ondervinden. De hoge bevolkingsdichtheid in combinatie met de vele bezoekers heeft zijn weerslag op de toch al krappe openbare ruimte. De parkeerdruk voor zowel auto’s als fietsen is hoog. Het gebied zelf beschikt niet over veel groen of ruimte om te sporten of te recreëren. De bewoners wijken daarom uit naar parken in de omringende gebieden, maar hebben behoefte aan meer groen en ruimte in de eigen buurt. Het stadsdeel is de afgelopen jaren bezig geweest om samen met bewoners te kijken waar de openbare ruimte opgeknapt en vergroend kan worden. Daar gaan wij in 2018 mee door. Zo wordt de openbare ruimte in de Bellamybuurt straat voor straat aangepakt. Zorgen voor een juiste balans tussen wonen, werken en recreëren blijft een punt van aandacht.

4

De Baarsjes Oud-West

5

Totstandkoming van het gebiedsplan

Sinds 2015 werkt de gemeente met gebiedsagenda’s waarin de prioriteiten voor een periode van vier jaar zijn opgenomen. De agenda’s zijn opgesteld op basis van analyses en in nauwe samenwerking met bewoners, ondernemers en organisaties in het gebied. Op 2 juli 2015 heeft de gemeenteraad de gebiedsagenda’s 2016-2019 vastgesteld. Op 23 februari 2016 stemde het algemeen bestuur van stadsdeel West in met een actualisatie van de agenda.

De prioriteiten uit de gebiedsagenda 2016-2019 voor gebied Oud-West/De Baarsjes zijn:1. Jeugd2. Stad in Balans3. Armoede, sociale uitsluiting, dragende samenleving en ouderen4. Openbare ruimte

Op basis van de agenda wordt er jaarlijks een gebiedsplan gemaakt, met daarin de activiteiten die per prioriteit voor dat jaar op het programma staan. Het gebiedsplan is geen uitputtende lijst van wat er allemaal in het gebied gebeurt, maar een overzicht van onderwerpen die dat jaar extra aandacht krijgen.

Het gebiedsplan van 2018 is een vervolg van de acties die in 2016 en 2017 in gang zijn gezet. Het plan is tot stand gekomen in voortdurend overleg met bewoners, ondernemers en professionals, zowel in levenden lijve als via online platforms. De gebiedsteams van stadsdeel West zijn in 2017 op verschillende bijeenkomsten in gesprek gegaan met belanghebbenden om vooruit te kijken naar 2018 en te laten zien wat er in 2017 is bereikt. De informatie die daar is verzameld, hebben we verwerkt in dit gebiedsplan.

Om zoveel mogelijk mensen te bereiken zijn er op 16 september 2017 in het hele stadsdeel picknicks georganiseerd, waar werd gediscussieerd over de vraag: wat mag er meer, minder of misschien wel anders in 2018? De Oud-Westpicknick vond plaats op het Nicolaas Beetsplantsoen, de Baarsjespicknick op het Mercatorplein.Aan de hand van stellingen konden de bezoekers hun mening geven over de plannen voor 2018. Daarnaast konden ze zelf een voorstel voor een activiteit indienen. De picknick op het Mercatorplein leverde tien ideeën op en die op het Nicolaas Beetsplantsoen twaalf. Tijdens een verkiezing onder begeleiding van een deskundige jury riepen de aanwezigen het plan voor een matrixbord op het Mercatorplein uit tot favoriet voor De Baarsjes en het plan ‘Iedereen in het groen’ voor Oud-West. Beide ideeën zullen in 2018 worden uitgewerkt.

Prioriteit 1 Jeugd

In de afgelopen twee jaar is er bij de jeugd van Oud-West/De Baarsjes veel ten goede veranderd. Jongeren tussen de 18 en 23 jaar hebben vaker een startkwalificaties behaald en het percentage laagopgeleide schoolverlaters ligt lager dan het Amsterdams gemiddelde. Toch blijven wij extra aandacht besteden aan deze groep.

We willen jongeren aansporen tot een gezondere leefstijl. Sport is daar onlosmakelijk mee verbonden, maar voor een deel van de jongeren in Oud-West/De Baarsjes is het niet eenvoudig om een sport te beoefenen. De voorzieningen zijn beperkt en sommigen kunnen de contributie of benodigdheden niet betalen. Met stimulerende activiteiten gaan we de sportdeelname verhogen. Anders dan in de rest van de stad is het aandeel kinderen met overgewicht niet gedaald ten opzichte van 2012.

In De Baarsjes, waar op een aantal plekken vaak overlast was, is het mede door de inzet van het Buurt Praktijk Team een stuk rustiger geworden. Wel moeten we vaststellen dat hier steeds vaker jonge tieners worden geronseld voor criminele activiteiten. Aan deze groep gaan we in 2018 extra aandacht besteden. Ook hebben we extra oog voor kwetsbare jongeren in zowel Oud-West (Borgerbuurt) als de Baarsjes.

Goed contact tussen instellingen op het gebied van zorg en welzijn blijft van groot belang. Hoe beter het netwerk functioneert, hoe eerder problemen worden gesignaleerd en hoe sneller er actie kan worden ondernomen. Nauwe samenwerking tussen stadsdeel en partners is dan ook een speerpunt in 2018.

7

De uitgangspositie van kinderen in Oud-West/De Baarsjes is gemiddeld wat gunstiger dan in Amsterdam als geheel, maar varieert per wijk. Basisschoolleerlingen hebben vaak minstens één hoogopgeleide ouder en relatief veel kinderen krijgen een hoog schooladvies: in 2015 kreeg 64 procent een havo/vwo-advies (heel Amsterdam: 52 procent).

Wat gaan we doen in 2018?

Een beter opvoedklimaat

We vinden het belangrijk dat de jeugd opgroeit in een verzorgende en beschermende omgeving, een omgeving die ouders stimuleert hun kinderen op te voeden tot zelfredzame deelnemers aan de samenleving. Daaraan dragen we bij door projecten op te zetten en te ondersteunen die ouders een handvat bieden bij de opvoeding.

Buurtaanjagers Vreedzaam West Het landelijke programma De Vreedzame Wijk komt voort uit De Vreedzame School en is inmiddels op veel basisscholen in Nederland ingevoerd. Kinderen ontwikkelen met dit programma allerlei burgerschapsvaardigheden. Ze mogen meepraten over diverse zaken en krijgen verantwoordelijkheden. Bovendien leren ze op een positieve en zorgzame manier met elkaar om te gaan en ruzies constructief op te lossen. De ‘buurtaanjagers’ geven op wijkniveau vorm aan Vreedzaam West. Zij zorgen ervoor dat de aanpak steeds dieper in de wijk verankerd raakt door bewoners en partners erbij te betrekken. Ook ondersteunen zij de Kinderwijkraad. De buurtaanjagers worden door het stadsdeel gefinancierd.

GezinsAcademie Via de GezinsAcademie bieden we een coachingstraject voor ouders aan waarin de ouder aan het roer staat en de (gezins)coach waar nodig ondersteuning biedt. Door de overdracht van kennis en vaardigheden worden ouders zelfredzamer en krijgen ze meer zelfvertrouwen. Zo kunnen ze een echt rolmodel zijn voor hun kinderen en hen beter stimuleren in hun ontwikkeling.

Placemaking Witte de WithpleinOp het Witte de Withplein organiseren we een aantal kinderactiviteiten. In 2017 hebben we workshops aangeboden waarin de kinderen de handen uit de mouwen staken om hun buurt te verbeteren en een positieve sfeer op het plein te scheppen. Ze hebben versierde borden gemaakt met het verzoek aan fietsers om af te stappen, en ze hebben gewerkt aan de oprichting van een buurtbibliotheek.De workshops zijn een succes gebleken: ze hebben geleid tot sociale betrokkenheid en nieuwe initiatieven en ideeën bij de kinderen. In 2018 willen we dan ook nieuwe workshops opzetten.

Circus Olympus In de Corantijnschool in de Postjesbuurt wordt elke woensdagmiddag geoefend voor een circusvoorstelling door jongeren. Met dit project bieden we een inspirerende omgeving waarin jongeren met elkaar leren samenwerken.

8

Huygens Media Lab Het Huygens Media Lab is opgericht door het Huygens College en sociaal geëngageerde mediamakers om vmbo-scholieren wegwijs te maken in de journalistiek en de banden tussen school, buurt en bedrijven aan te halen. Het is een multimediabedrijf voor inwoners, bedrijven, bezoekers, overheden en maatschappelijke organisaties in Amsterdam West, dat zoveel mogelijk wordt geleid door leerlingen van het Huygens College zelf. Onder professionele begeleiding maken de leerlingen journalistieke producties, zoals audiovisuele portretten van ondernemers en buurtbewoners, persoonlijke verhalen, stadsreportages, talkshows en reportages.

Inzet straatcoaches De straatcoaches van SAOA (Stichting Aanpak Overlast Amsterdam) leggen contact met jongeren op straat en gaan naar locaties waar sprake is van onrust. Ze voeren gesprekken met kwetsbare jongeren en leggen gezinsbezoeken af bij ouders van jongeren die op een negatieve manier de aandacht trekken.

Ontplooiing en verbinding

Jongeren kunnen veel steun aan elkaar hebben. Daarom moedigen we hen aan deel te nemen aan gezamenlijke activiteiten of deze zelf te organiseren. Kwetsbare jongeren willen we een handje helpen bij hun ontplooiing.

Jongerencoaches De jongerencoach legt contact met kwetsbare jongeren, stimuleert hen hun talenten te ontwikkelen en helpt hen zelfredzamer te worden. De coach neemt deel aan de jeugdnetwerken, waaronder het Buurt Praktijk Team. Flexibiliteit en buurtgericht werken zijn sleutelwoorden: de jongerencoach inventariseert de wensen en speelt daarop in.

Jeugdnetwerk Oud-WestIn Oud-West hebben jeugdorganisaties, bewoners en vrijwilligers zich verenigd in een netwerk om kwetsbare jongeren en hun ouders de juiste ondersteuning te bieden. Zij zorgen er gezamenlijk voor dat het aanbod van jeugdactiviteiten past bij de wensen van de buurt en dat jongeren die hulp nodig hebben bij de juiste instanties terechtkomen.

Meidenwerk In samenwerking met scholen organiseren jongerenwerkers van Stichting The Mall activiteiten voor meiden in de Doesbuurt, de Trompbuurt en de Geuzenbuurt. Zij creëren een veilige omgeving waarin deze meiden onderwerpen kunnen bespreken die hen bezighouden. Indien nodig krijgen meiden individuele begeleiding en wordt er contact gelegd met hun ouders.

StreetcornerworkOp een aantal locaties in Oud-West/De Baarsjes is sprake van zware jeugdproblematiek. Streetcornerwork zet in 2018 extra veldwerkers in op deze plekken. Zij leggen contact met de jongeren, gaan met hen in gesprek en verwijzen hen eventueel door naar de juiste hulpverlenende instantie.

9

Speeltuinvereniging BilderdijkparkDe speeltuinvereniging Bilderdijkpark vervult een belangrijke functie voor het jongerenwerk in de buurt: veel jongeren die dreigden af te glijden zijn met hulp van deze vereniging weer op het rechte pad gekomen. Het voortbestaan van de organisatie komt echter in gevaar doordat de stedelijke subsidies afnemen. Wij ondersteunen de speeltuinvereniging met een financiële bijdrage, zodat de jongerenactiviteiten in 2018 kunnen worden voortgezet.

Jongeren uit de criminaliteit houden

In de afgelopen tijd is geconstateerd dat er in De Baarsjes steeds vaker jonge tieners worden geronseld voor criminele activiteiten. We ondernemen actie om te voorkomen dat jongeren uit deze leeftijdsgroep afglijden.

Flexteam jeugd Het Flexteam jeugd, bestaande uit veldwerkers van Streetcornerwork, de gebiedsmakelaar, de projectleider jeugd en veiligheid en jongerenwerkers, wordt steeds voor een periode ingezet in een buurt. Het team is vier tot zes weken zichtbaar aanwezig, maakt avondrondes om contact te leggen met jongeren en is een aanspreekpunt voor bewoners. Verder organiseert het Flexteam verbindende activiteiten – zoals sport op pleinen en een koffiekar op straat waar bewoners elkaar en de veldwerkers kunnen spreken – en lossen ze samen met scholen conflicten op tussen jongeren.

Meer jongeren aan het werk

Voor een deel van de jongeren in Oud-West/De Baarsjes is het lastig om een baan te vinden. Hen willen we helpen door ze werkervaring te laten opdoen. Daarmee vergroten ze niet alleen hun kansen op betaald werk, maar wordt het voor hen ook makkelijker om een vak te kiezen dat bij hen past. We vullen het reguliere hulpaanbod aan met inloopspreekuren en het Ambachtslab.

Inloopspreekuren voor jongeren met schuldenHet JongerenServicePunt organiseert samen met de Jeugdschuldhulpverlening laagdrempelige inloopspreekuren om jongeren te helpen bij het verlagen of stabiliseren van hun schulden. Ook beantwoorden zij hun vragen over school, werk en geld. Zo nodig kunnen ze jongeren doorverwijzen naar de juiste zorgaanbieder.

Het Ambachtslab In het Ambachtslab, gevestigd in het voormalige schoolgebouw aan de Jan van Breemenstraat, bieden ambachtslieden jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt de mogelijkheid om werkervaring op te doen en een startkwalificatie te behalen.

10

Jongeren aanzetten tot bewegen

In Amsterdam heeft ongeveer een op de vijf kinderen overgewicht, met alle gevolgen voor de lichamelijke en psychosociale gezondheid van dien. In 2013 is in de hele stad de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht (AAGG) gelanceerd, die het accent legt op gedragsverandering bij ouders en hun kinderen. In Oud-West/De Baarsjes is deze aanpak vooral gericht op jongeren in de Mercatorbuurt die opgroeien in gezinnen met een lage sociaal-economische status. Het programma West Beweegt heeft tot doel jongeren in het hele stadsdeel meer te laten bewegen en sporten. In het kader van dit programma organiseren we activiteiten op pleinen, speelplekken en in gymzalen. Een positief neveneffect is dat we vaak in contact komen met de jongeren in ons stadsdeel en ze beter leren kennen. Dat maakt het makkelijker om hen eventueel aan te spreken op ongewenst gedrag en hen te coachen op het gebied van scholing of een beginnende carrière. Al met al verwachten we dat het programma zal leiden tot meer veiligheid en levendigheid in speeltuinen en op pleinen, en tot een positievere instelling bij de jeugd.

Structurele sportbeoefening bevorderen Het Jeugdsportfonds is ingesteld om inactieve jongeren tussen de 12 en de 18 jaar uit gezinnen met een lage sociaal-economische status aan te moedigen structureel te gaan sporten bij een sportaanbieder.

Meidensport Om sportbeoefening onder meiden tussen de 5 en 16 jaar te bevorderen, gaan we deze groep vertrouwd maken met het aanbod. Samen met voetbal-, turn- en judoclubs organiseren we evenementen in de buurt en gratis proeftrainingen op school, op speelplekken of bij een buurtsportvereniging. Ook de ouders worden bij de campagne betrokken: voor hen organiseren we bijeenkomsten waarop sporten en sportaanbieders worden geïntroduceerd en informatie wordt gegeven over kortingsregelingen voor contributie.

Opleiden gezondheidsambassadeurs We leiden moeders uit de wijk op tot gezondheidsambassadeur. Zij adviseren andere ouders over de drie pijlers van een gezonde leefstijl: goede voeding, voldoende beweging en voldoende slaap. Dat doen ze door minimaal drie ouderbijeenkomsten te organiseren en andere ouders te stimuleren deel te nemen aan activiteiten die in het teken staan van een gezonde leefstijl voor het hele gezin.

Campagne ‘Fresh in de les’Als onderdeel van de Aanpak Gezond Gewicht is in de Mercatorbuurt de campagne ‘Fresh in de les’ gelanceerd. Het stadsdeel ondersteunt initiatieven van organisaties en bewoners die scholieren verleiden tot een gezondere leefstijl. Mogelijke voorbeelden van dergelijke initiatieven zijn kooklessen, voorlichting over gezonde voeding en sportieve activiteiten.

11

Tegengaan van polarisatie en radicalisering

Stadsdeel West maakt een vuist tegen radicalisering en polarisatie. Daarbij betrekken we moslimjongeren die vatbaar zijn voor radicalisering, de moslimgemeenschap die kampt met negatieve beeldvorming en zich niet meer thuis voelt, de Joodse gemeenschap die geconfronteerd wordt met antisemitisme en de autochtone Amsterdammers die hun vertrouwde omgeving zien veranderen. Iedereen moet zich veilig en thuis kunnen voelen in ons stadsdeel.

Voorlichting op scholen en trainingen voor ouders (Moslim)jongeren en hun ouders gaan we weerbaarder maken tegen de gevaren van radicalisering. Dat doen we onder andere via projecten in het onderwijs, op maat gesneden vaardigheidstrainingen voor jongeren, voorlichting en opvoedingsondersteuning voor ouders en het organiseren van gesprekken en filmavonden.

Tegengaan van huiselijk geweld

Huiselijk geweld is geweld dat wordt gepleegd door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer. De daders kunnen (ex-)partners of familieleden zijn, maar ook huisvrienden. Omdat zich in Oud-West/De Baarsjes de afgelopen jaren een enkele incidenten hebben voorgedaan, is besloten ook in 2018 extra aandacht aan huiselijk geweld te besteden.

Netwerkbijeenkomsten huiselijk geweldWe maken huiselijk geweld bespreekbaar door netwerkbijeenkomsten over dit thema te organiseren voor betrokkenen. Zo willen we de drempel om huiselijk geweld te melden verlagen. Bovendien willen we bereiken dat hulp- en zorgverleners sneller en adequater reageren op hulpvragen.

Veiligheid vergroten

Door criminaliteit en jeugdoverlast voelen sommige bewoners zich niet veilig in hun buurt. Vooral uit de Mercatorbuurt, de Borgerbuurt en de Bellamybuurt komen meldingen hierover binnen. In 2018 richten we onze aandacht op deze drie buurten.

Veiligheidsmaatregelen Jan Evertsenstraat/MercatorpleinIn de Mercatorbuurt concentreert de problematiek zich in de Jan Evertsenstraat en op het Mercatorplein. Met diverse maatregelen gaan we de jeugdoverlast terugdringen. Te denken valt aan extra toezicht en (licht)schouwen. Verder treden we op tegen overlastgevende en criminele horeca en bedrijven.

Prioriteit 2 Oud-West/De Baarsjes in balans

In het hele gebied neemt de drukte merkbaar toe. Het is nog niet vergelijkbaar met bijvoorbeeld de Negen Straatjes, maar het gebied wordt steeds populairder bij mensen die het overvolle centrum willen mijden. Er komen steeds meer bezoekers en toeristen, onder andere naar trekpleisters als De Hallen. De druk die hierdoor ontstaat, is sterk voelbaar in de winkelstraten én in de buurten daarachter. Bewoners maken zich zorgen over de leefbaarheid en de roep om behoud van variëteit in het winkelaanbod is sterk. De gestegen populariteit van het gebied uit zich de laatste jaren ook in een forse toename van (her)ontwikkelingsinitiatieven van projectontwikkelaars.

Het is zaak de balans tussen wonen, werken en recreëren te bewaren. Een bloeiende economie is belangrijk, maar mag niet ten koste gaan van de leefomgeving.

Samen met onze partners, de woningcorporaties en de rve Wonen, willen we een evenwichtige woningvoorraad in stand houden, met een goede verhouding tussen woningen in de sociale en de vrije sector. Daarnaast is er aandacht voor het behoud van de cultuurhistorie en het karakter van het gebied. Vooral in Oud-West, waar veel projectontwikkelaars actief zijn, is dit een aandachtspunt. Het grote aantal bouwprojecten vraagt bovendien om maatregelen die de overlast voor de buurt beperken.

13

Illegale vakantieverhuur willen we tegengaan. Ook richten we ons op handhaving van horecavoorschriften en het verminderen van de fietsparkeeroverlast.

Voor een prettige leefomgeving zijn groen, ruimte en rust essentieel. We gaan ons inzetten voor een groener en ruimtelijker aanzien van woon- en winkelstraten. Ook op het water willen we meer rust creëren, onder meer door de overlast door waterrecreanten te beperken. We ondersteunen en ondernemen daarnaast verschillende initiatieven op het gebied van duurzaamheid.

Een ander belangrijk aspect van een aangename leefomgeving is acceptatie van culturele diversiteit en onderlinge verschillen. Wij zetten ons in voor een gemengde buurt waar alle bevolkingsgroepen met elkaar kunnen samenleven.

Wat gaan we doen in 2018?

Balans tussen wonen en recreëren/verblijven

De bewoners van een groot aantal buurten in Oud-West/De Baarsjes geven aan dat ze overlast ervaren door het stijgende aantal bezoekers en toeristen, zowel op straat als op het water. Dat het gebied steeds populairder wordt bij bezoekers zien we ook aan het toenemende aantal toeristenovernachtingen en horecavestigingen. We willen de balans tussen recreatie en leefbaarheid bewaren.

Stad in BalansOud-West/De Baarsjes werkt mee aan het stedelijke programma Stad in Balans, dat erop is gericht de toenemende drukte in goede banen te leiden. Kernpunten van het programma zijn: meer ruimte op straat in drukke gebieden, een beter en aantrekkelijker winkel- en voorzieningenaanbod en minder overlast door fietsparkeren en vakantieverhuur.

Overlast door waterrecreanten beperkenWaternet besteedt extra aandacht aan de bestrijding van overlast op het water.

Behandeling ligplaatsaanvragenBij aanvragen voor aanleg- en opstapplaatsen voor bedrijfsvaartuigen kijken we zorgvuldig of en hoe die ligplaatsen zijn in te passen in de omgeving en of er geen overlast ontstaat.

Buurtconsultatie We faciliteren overleg tussen ondernemers onderling en stimuleren ontwikkelaars, ondernemers en bewoners om met elkaar in gesprek te gaan over de plannen in hun directe omgeving.

Aanpak luchtvervuiling OvertoomIn 2017 is een verkenning gedaan naar methoden om conform de Europese norm de luchtvervuiling op de Overtoom en andere doorgangswegen te beperken. De maatregelen die uit deze verkenning naar voren kwamen, zoals het aanpassen van laad-en losplaatsen, gaan we in 2018 uitvoeren.

14

Leefstraten We blijven bewoners de kans bieden om van hun straat een Leefstraat te maken. In een Leefstraat wordt tijdelijk geen verkeer toegelaten en mogen bewoners zelf bepalen hoe ze de vrijgekomen ruimte inrichten. Er kunnen bijvoorbeeld evenementen worden georganiseerd waarop buurtgenoten elkaar ontmoeten, en kinderen krijgen de kans om veilig op straat spelen. Dit heeft een positief effect op de sociale cohesie in de straat en versterkt het verantwoordelijkheidsgevoel voor de eigen leefomgeving.

Woningvoorraad in balans

We streven naar een passende en evenwichtige woningvoorraad die ruimte biedt aan alle bewoners, met bijzondere aandacht voor ouderen. De woningcorporaties zijn hierbij een belangrijke partner. De toenemende populariteit van Oud-West/De Baarsjes leidt tot stijgende woningprijzen en er staan veel nieuwbouwprojecten op stapel. Het belang van rust en groen op straat en in binnentuinen mag niet uit het oog worden verloren.

Sociale woningvoorraadWe blijven in gesprek met de corporaties over de samenstelling en het behoud van de sociale woningvoorraad die zij bezitten. We streven naar gemengde buurten en de woningvoorraad dient daarop te worden afgestemd.

Voorlichting aan ouderenOm ouderen de kans te bieden in hun eigen buurt te blijven wonen, geven we onder meer voorlichting over de mogelijkheden op het gebied van woningaanpassing. Daarnaast gaan we samen met corporaties bekijken hoe we het aantal seniorenwoningen kunnen uitbreiden.

Economische bedrijvigheid stimuleren

Met een gevarieerd winkel- en dienstenaanbod en ruimte voor maatschappelijke initiatieven kunnen we een aantrekkelijk woon- en leefklimaat creëren. Het streven naar een veelzijdig aanbod mag geen belemmering worden voor ondernemers en pandeigenaren: zij moeten hun eigen bedrijfseconomische keuzes kunnen maken.

Gebiedsgerichte ondernemersinitiatieven We leveren een bijdrage aan ondernemersinitiatieven die het buurtgevoel versterken, zoals een buurtfeest, braderie, vergroening van winkelgebieden of het opzetten van een website. Ondernemers kunnen een subsidieaanvraag indienen voor activiteiten in bijvoorbeeld de Jan Evertsenstraat.

Ondersteuning voor ondernemersverenigingenWe moedigen ondernemers en winkeliers aan zich te verenigen en een bedrijveninvesteringszone (BIZ) op te richten. De deelnemers van een BIZ zetten zich gezamenlijk in voor de veiligheid en kwaliteitsverbetering van hun winkelgebied. Op dit moment telt Oud-West zes BIZ’s en in De Baarsjes is de eerste in oprichting (Jan Evertsenstraat). In 2018 treffen we voorbereidingen voor een BIZ in de Kinkerstraat-Oost en in de Jan van Galenstraat.

15

Sociale Helden West De subsidieregeling Sociale Helden West is bedoeld voor bedrijven, ondernemers en bewoners die een product of dienst aanbieden waar de bewoners van het stadsdeel baat bij hebben. Voorwaarde om voor de subsidie in aanmerking te komen is dat de initiatiefnemers ernaar streven op den duur financieel onafhankelijk te worden van de overheid. Met een (start)subsidie geven we hun een zetje.

Voortzetting platform Compaan Compaan is een on- en offline platform waarmee alle partijen in winkelgebieden en op bedrijventerreinen gezamenlijk de veiligheid en leefbaarheid verbeteren. Dankzij een snelle app en onderliggende afspraken kunnen ondernemers, gemeente en politie elkaar veel sneller bereiken én makkelijker informatie uitwisselen. In 2017 zijn de winkelgebieden De Clercqstraat en Kinkerstraat met Compaan begonnen. We zetten dit samenwerkingsplatform voort en breiden het uit.

Schonere winkelstraten In het kader van het programma Stad in Balans gaat er in 2018 extra aandacht uit naar de bestrijding van zwerfvuil in winkelstraten. We betrekken ondernemers en de landelijke stichting Nederland Schoon bij deze campagne.

Nieuwe technologie voor ondernemers Het Hallenkwartier (verband van ondernemersverenigingen in Oud-West) gaat samen met de HvA en het stadsdeel innovatieve technologie ontwikkelen voor ondernemers. We bevorderen de samenwerking tussen jongeren en ondernemers en stimuleren de ontwikkeling van duurzame concepten.

Duurzaamheid

We gaan mogelijkheden en initiatieven op het gebied van duurzaamheid ondersteunen en beter zichtbaar maken.

Duurzame initiatieven steunenDe gemeente heeft verschillende regelingen om duurzame initiatieven te stimuleren. Zo helpt de gemeente de beheerders van buurtmoestuin ‘I Can Change the World with My Own Two Hands’ om hun kennis over inzameling van gft-afval te delen met tien groeninitiatieven in West. In 2018 kijken we hoe we meer van dergelijke kansrijke initiatieven kunnen ondersteunen.

Mode en mediaWe willen de samenwerking in de mode- en mediasector rondom het thema duurzaamheid bevorderen. In december 2017 heeft het stadsdeel een bijeenkomst georganiseerd voor duurzame ondernemers, initiatiefnemers op het gebied van duurzame mode, en de centrale stad. Naast het uitwisselen van kennis en ervaring willen we onderzoeken hoe we in 2018 gezamenlijk de consument kunnen verleiden tot het maken van duurzame keuzes en kunnen aanzetten tot recyclen. Een eerste stap is om meer bekendheid te geven aan het duurzame winkelaanbod in West.

Buurtinitiatief PostjesbuurtMet het initiatief ‘Postjesbuurt in transitie’ zetten bewoners zich in voor een gezonde, groene, leefbare en klimaatbestendige buurt. In 2018 wordt er gewerkt aan de uitvoering van ideeën als de aanleg van klimaatbestendige tuinen, gezamenlijk composteren en het energieneutraal maken van woningen.

16

Pilot duurzaamheid Hallenkwartier In samenwerking met het Hallenkwartier voeren we een onderzoek uit naar energiebesparende en andere duurzame maatregelen. Onderzocht wordt bijvoorbeeld of ondernemers hun afval gezamenlijk kunnen inzamelen om het aantal afhaalmomenten te beperken.

Meer groen in Oud-West/De Baarsjes

Voor 2018 staan niet alleen projecten op de agenda voor meer groen in de openbare ruimte, maar ook voor groenere daken en binnentuinen.

Groenere winkelstratenOp initiatief van ondernemers en bewoners zijn in veel winkelstraten en aan bruggen groenbakken, bomen en hangmanden aangebracht om het versteende gebied aantrekkelijker te maken. Een deel van dit groen wordt onderhouden door de initiatiefnemers zelf. In de gevallen waar zelfbeheer niet toereikend is, wordt het onderhoud uitbesteed.

Vergroening binnentuinen en dakenBij de expertmeeting binnentuinen in 2017 is gesproken over mogelijkheden om binnentuinen en daken klimaatbestendiger en groener te maken. In 2017 is door Rooftop Revolution bekeken welke huizen in de Bellamy- en de Borgerbuurt geschikt zijn voor een groen dak. De pandeigenaren zijn benaderd en uitgenodigd om daknatuur aan te brengen met ondersteuning van de stedelijke subsidieregeling. Daarnaast is 0nderzocht welke maatregelen in het nieuwe bestemmingsplan kunnen worden opgenomen voor het regenbestendig maken van binnentuinen. We gaan door met het stimuleren van vergroening en organiseren een open binnentuinendag.

Ruimte voor groen in de Witte de WithstraatDoor het omleggen van tram 7 naar de Jan Evertsenstraat ontstaat er in de Witte de Withstraat meer ruimte voor groen. Samen met en op initiatief van bewoners gaan we bekijken op welke manieren de straat een groenere aanblik kan krijgen. Naast extra groen, is ook het verbeteren van de verkeersveiligheid belangrijk in de Witte de Withstraat. Er zijn in 2017 al tijdelijke maatregelen getroffen en gaan we in overleg met de buurt in 2018 op zoek naar een permanente oplossing.

Deelname Tulp Festival In 2018 vindt de vierde editie van het Tulp Festival plaats: van april tot mei staat de stad vol tulpen die in de periode daarvoor in de volle grond en in potten zijn geplant. In 2018 komen ook in de De Clercqstraat, de Jan Evertsenstraat en bij de Sloterplas tulpen te staan. Zo ontstaat een mooie route om per fiets of te voet deze bloemen te bewonderen.

SlatuinenDe Slatuinen is een grote natuurtuin aan de Slatuinenweg in de Chassébuurt. Dit unieke, ruige terrein wil het stadsdeel graag behouden. In 2018 overleggen we met het bestuur om een voorstel uit te werken.

Prioriteit 3 Armoede, sociale uitsluiting, dragende samenleving en ouderen

In een aantal buurten, waaronder de Borgerbuurt en de Mercatorbuurt-Noord, wonen veel mensen die in armoede verkeren. Ouderen maken een groot deel uit van deze groep. Een andere risicogroep zijn de zzp’ers. Bij een aantal van hen is sprake van armoede – die grotendeels verborgen blijft omdat ze verhoudingsgewijs weinig aanspraak doen op beschikbare voorzieningen.

De bestrijding van armoede en de ondersteuning van kwetsbare groepen blijven dan ook speerpunten in 2018. We werken nauw samen met partners als de rve WPI en Economische Zaken en met onze welzijnspartner de ABC Alliantie. Specifieke aandacht zal in 2018 uitgaan naar de zzp’ers.

Armoede kan leiden tot sociaal isolement en psychische problemen. We gaan de banden tussen formele en informele zorgnetwerken verder aanhalen, zodat problemen op tijd gesignaleerd worden en de betrokkenen naar de juiste hulpverlener kunnen worden verwezen. Ook ervaringsdeskundigen spelen een steeds belangrijkere rol. Zij worden bij verschillende instellingen ingezet als begeleider.

18

In 2018 blijven we werken met ‘schakelteams’. Daarin komen de sociale wijkteams, gebiedsteams en medewerkers van hulp- en zorgvoorzieningen bijeen om per gebied te bekijken wat de aandachtspunten zijn en om intensief samen te werken aan verbeteringen, elk vanuit hun eigen vakgebied. Tegelijkertijd zetten we in op vernieuwende initiatieven om informele netwerken rondom bewoners met een hulpvraag op het gebied van zorg en welzijn te versterken. Ook samenwerkingsverbanden tussen het bedrijfsleven, maatschappelijke instanties, zorginstellingen en vrijwilligers(organisaties) willen we stimuleren.

Wat gaan we doen in 2018?

Lokale infrastructuur zorg en welzijn versterken

Nu de maatschappelijke zorgtaken zijn overgeheveld van de rijksoverheid naar de gemeenten, wordt er een groter beroep gedaan op de eigen kracht van bewoners. Hierdoor ontstaan mogelijkheden om zorg, hulpverlening en welzijn met elkaar te verbinden. Veel bewoners willen buurtgenoten die in armoede of eenzaamheid leven of psychische problemen hebben de helpende hand bieden, en hun bijdrage is van groot belang. Maatschappelijke initiatieven van bewoners ondersteunen we dan ook graag op allerlei manieren. Daarnaast zijn er verschillende gemeentelijke teams actief op het gebied van zorg en welzijn, zoals het Ouder- en Kindteam, het Team Activering, het buurtteam Samen DOEN en de wijkzorgnetwerken. Hulp en ondersteuning voor kwetsbare bewoners wordt onderling afgestemd. In 2018 is er een belangrijke rol weggelegd voor de in 2017 gestarte Alliantie Wijkzorg: een samenwerkingsverband tussen uitvoerende zorgprofessionals in het stadsdeel.

Zorg vanuit Buurtkamers We willen kwetsbare mensen helpen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te blijven wonen. Daartoe zullen we het aantal hulpvoorzieningen uitbreiden. Buurtkamers die zelfstandig activiteiten organiseren op het gebied van zorg en welzijn willen we ondersteunen.

EDplaatsIn De Baarsjes is de EDplaats van start gegaan, een herstelwerkplaats opgezet door een groep ervaringsdeskundigen (het Team ED) en bedoeld voor kwetsbare bewoners met een GGZ-achtergrond. De EDplaats biedt de deelnemers de kans om twee dagen per week in contact te komen met lotgenoten. Daarnaast kunnen zij trainingen en begeleiding krijgen gericht op geestelijk herstel.

Sociaal spreekuurDe vrijwilligers van de Tagerijn in de Baarsjes organiseren op verschillende locaties in de buurt een sociaal spreekuur waar bewoners terecht kunnen met allerlei maatschappelijke kwesties, zoals vragen over schuldhulpverlening, toeslagen en fondsen.

19

Meet the Matches In 2018 worden er twee ‘Meet the Matches’ georganiseerd, bijeenkomsten waar vrijwilligers van het Rode Kruis (maatjes) en buurtbewoners met elkaar kennis kunnen maken. Niet alleen kunnen de deelnemers nieuwe contacten aanknopen, ze krijgen ook informatie over het activiteiten- en voorzieningenaanbod in de buurt. Aan dit project werken vele instellingen mee, waaronder buurtcentrum De Havelaar, vrijwilligersorganisaties, maatschappelijke instellingen, de openbare bibliotheek en het bankjescollectief.

Rode Kruis aan huis Vrijwilligers van het Rode Kruis komen aan huis bij ouderen en controleren aan de hand van een checklist de veiligheid in en rondom hun woning. Daarnaast geven ze informatie en advies, bijvoorbeeld over valpreventie.

Vrijwilligersdag We organiseren elk jaar een vrijwilligersdag om blijk te geven van onze waardering voor mensen die zich inzetten voor een ander of voor hun buurt. In 2018 verwachten we ongeveer zeshonderd vrijwilligers op deze bijeenkomst. Het stadsdeel stelt een budget ter beschikking aan de sociale ondernemers met het beste plan voor de opzet en organisatie van die dag.

Vrijwilligerscommissie In 2016 zijn de Wij Zijn West-campagnes gelanceerd om vrijwilligers te mobiliseren. Uit dit initiatief is in 2017 een alliantie ontstaan tussen buurtbewoners en beroepskrachten. Deze groep ontplooit diverse initiatieven om vrijwilligerswerk aantrekkelijker te maken, nieuwe vrijwilligers te werven en op allerlei manieren blijk te geven van de waardering voor iedereen die vrijwilligerswerk verricht. Er is een vrijwilligerscommissie opgericht en er worden nieuwsbrieven uitgebracht. Het stadsdeel wil de alliantie graag ondersteunen.

Talentmakelaars Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Het bedrijfsleven is een belangrijke partner in de dragende samenleving. Steeds meer bedrijven verbinden zich met maatschappelijke initiatieven en stellen hun deskundigheid ter beschikking aan mensen die zich vrijwillig inzetten voor anderen. De Talentmakelaars Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen hebben een bemiddelende rol in dit proces: zij weten aan welke kennis en vaardigheden er behoefte is bij de vrijwilligers en koppelen hen aan deskundigen uit het bedrijfsleven.

Isolement ouderen doorbreken

Veel ouderen, met name alleenstaanden, leven in een isolement. Hen willen we helpen hun sociale netwerk uit te breiden. Ook willen we deze bewoners aansporen meer gebruik te maken van de voor hen bestemde voorzieningen en regelingen.

Tour 66 Samen met Health Tour organiseren we onder de naam ‘Tour 66’ een programma van twaalf weken dat ouderen stimuleert om meer te bewegen. De tour gaat langs de verschillende beweegaanbieders in de wijk. Ook zijn er activiteiten in de openbare ruimte, zoals een wandeling door de buurt of een beweegsessie op een plein.

20

Programma Lang leve(n) de HelmersbuurtIn de Helmersbuurt wonen verhoudingsgewijs de meeste senioren van Oud-West. Het programma Lang leve(n) de Helmersbuurt in Buurtsalon Jeltje, dat ouderen de gelegenheid biedt elkaar te ontmoeten en deel te nemen aan groepsactiviteiten, wordt voortgezet.

Chi Kung voor ouderenSenioren en mensen met een fysieke beperking kunnen bewegingslessen Chi Kung volgen die speciaal op deze doelgroep zijn afgestemd. Aangezien het om groepslessen gaat, kan deze activiteit ook een functie hebben bij het doorbreken van sociaal isolement.

Vrouwenparticipatie

We willen vrouwen de juiste begeleiding bieden om op eigen kracht vooruit te komen. Met een financiële bijdrage ondersteunen we een pakket van ontmoetingsactiviteiten, cursussen, opleidingen en coachingstrajecten dat vrouwen de kans biedt hun talenten te ontplooien en hun eigen koers te kiezen.

Expeditie De Baarsjes en Expeditie Oud-West Het gebied telt verschillende vrouwennetwerken die tot doel hebben de zelfredzaamheid van vrouwen te vergroten, hen te helpen de regie te voeren over hun eigen leven en hen te stimuleren tot actieve deelname aan de samenleving. Met de projecten Expeditie De Baarsjes en Oud-West ondersteunen we de ‘sleutelvrouwen’, de drijvende krachten achter de vrouwennetwerken, bij het organiseren van activiteiten.

Doorlopende leerlijn Mode en Ambacht Via inspiratiebijeenkomsten, opleidingen en stages brengen we kwetsbare jonge vrouwen in aanraking met het modevak.

Fit in Oud-West/De Baarsjes Oudere vrouwen met een migratieachtergrond die een geïsoleerd, passief leven leiden, sporen we aan tot een gezondere leefstijl, meer bewegen en deelname aan de maatschappij. We stimuleren deze vrouwen bovendien om zelf gezondheidsbevorderende activiteiten te organiseren.

Taalvaardigheid vergroten

Onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal en van computervaardigheden leiden tot een hoger risico op financiële moeilijkheden. Wie niet goed uit de voeten kan met de taal of de computer, vindt namelijk niet zo gauw de weg binnen het voorzieningenaanbod. Bovendien kan een bewoner die gebrekkig Nederlands spreekt minder makkelijk deelnemen aan de samenleving, een opleiding volgen of betaald werk zoeken. Daarom bieden we bewoners in een kwetsbare financiële situatie de kans hun taalvaardigheid te verbeteren.

Taalinformatiepunt en taal- en computerlessenHet Taalinformatiepunt houdt twee keer per week spreekuur in de buurtcentra De Havelaar en De Tagerijn. Iedereen die hulp nodig heeft op taalgebied kan hier terecht. In De Havelaar, De Tagerijn en De Wending organiseren vrijwilligers daarnaast taal- en computerlessen voor bewoners die in een isolement leven. Hoewel de meeste mensen uit deze groep al bezig of klaar zijn met een taaltraject, blijft hun vaardigheid in het Nederlands soms achter door gebrek aan sociale contacten. Tijdens conversatielessen kunnen de deelnemers de Nederlandse taal oefenen.

21

Activering en participatie

We spannen ons ervoor in om mensen die weinig sociale contacten hebben en zich eenzaam voelen uit hun isolement te halen en ze een actievere rol in de samenleving te bieden. Het bevorderen van ontmoetingen tussen buurtgenoten is een eerste stap.

Samen Kappen Binnen het project Samen Kappen krijgen bewoners kosteloos een knipbeurt, manicure of andersoortige ‘make-over’-dienst van vrijwillige kappers en visagisten uit de buurt. In ruil daarvoor voert de klant klusjes uit in de kapsalon, het buurthuis of elders in de omgeving. De klant wordt bovendien aangespoord om deel te nemen aan participatie- of dagbestedingsactiviteiten. Wij leveren een financiële bijdrage aan dit project.

Wijkleerschool De Wijkleerschool biedt 25 enthousiaste stadsdeelbewoners zonder startkwalificatie de mogelijkheid een erkende mbo-opleiding op niveau 1 of 2 te volgen.

Talentenbeurs West Tweemaal per jaar organiseert het stadsdeel de Talentenbeurs West. Mensen die een ervaringsplaats zoeken of zich als vrijwilliger willen inzetten, kunnen daar in contact komen met organisaties en bedrijven. Op deze manier wil het stadsdeel bewoners met een afstand tot de arbeidsmarkt een opstapje bieden naar betaald werk. De beurs trekt veel publiek en wordt in 2018 uitgebreid en vernieuwd. Door intensieve samenwerking met WPI en de Economic Board Amsterdam komen er meer contacten tussen werkgevers en werkzoekenden tot stand. Verder zullen de workshops meer variatie bieden dan voorheen. Voor het eerst geven we ook een masterclass voor HR-medewerkers en managers. Tot slot introduceren we een nieuwe dienst: een LinkedIn-groepsaccount met alle deelnemende bedrijven waarvan werkzoekenden lid kunnen worden. Zo blijven zij ook na de beurs op de hoogte van vacatures.

Kunst en cultuur

Kunst en cultuur kunnen dienen als motor voor sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen en dragen bij aan een aantrekkelijke leefomgeving. Wij stimuleren artistieke en culturele projecten dan ook met subsidies. Bij de programmering van evenementen wordt nauw samengewerkt met de buurtbewoners, lokale kunstenaars en culturele instellingen.

Cultuur in de buurtHet stadsdeel organiseert tien tot vijftien hoogwaardige, buurtgebonden kunst- en cultuuractiviteiten die aansluiten bij de sociale en maatschappelijke uitdagingen en kansen van het gebied.

Culturele evenementen Het stadsdeel programmeert laagdrempelige culturele evenementen op het Mercatorplein. Daarmee willen we de aantrekkingskracht van het gebied blijvend vergroten.

22

Vrij West

In West moet je jezelf kunnen zijn zonder angst voor discriminatie of agressie. Het is echter niet voor iedereen vanzelfsprekend om open te staan voor andere culturen, identiteiten en opvattingen. Met het programma Vrij West willen we daar verandering in brengen. Het programma concentreert zich op de thema’s Mensenrechtenagenda/Gedeelde geschiedenis, Emancipatieagenda en Roze Agenda. Zo maken we ons samen met bewoners sterk voor onze waarden en opvattingen over vrijheid, diversiteit, respect en tolerantie.

Mensenrechtenagenda/Gedeelde geschiedenis Stadsdeel West draagt bij aan de stedelijke Mensenrechtenagenda en het stedelijke programma Gedeelde geschiedenis. We ontplooien diverse activiteiten om deze onderwerpen steeds weer onder de aandacht te brengen. Zo organiseren we openbare herdenkingen en vieringen waarop wordt stilgestaan bij belangrijke momenten uit het verleden (zoals de Tweede Wereldoorlog, het koloniale verleden en de geschiedenis van Amsterdam als migrantenstad). Bovendien steunen we initiatieven die gericht zijn op de uitwisseling van verhalen over deze historische momenten, organiseren we gesprekken in de wijk en sluiten we aan bij de Vreedzame School.

Emancipatieagenda In West vinden diverse activiteiten plaats op het gebied van vrouwenemancipatie. Om hier meer bekendheid aan te geven, wordt in 2018 een emancipatieagenda uitgebracht. In aanvulling daarop bieden we ruimte aan initiatieven die gericht zijn op emancipatie en economische zelfstandigheid. Een voorbeeld van zo’n initiatief is het Women of West Amsterdam Festival.

Roze agendaWe gaan discriminatie te lijf door seksuele diversiteit bespreekbaar te maken, informatie te verstrekken en een dialoog op gang te brengen tussen de LHBTI-gemeenschap en bewoners, jongeren en instellingen in West. Daarnaast zetten we ons ervoor in om het Roze Netwerk onder de aandacht te brengen en te verstevigen. Zo bekijken we onder meer of we activiteiten kunnen organiseren rondom de Gay Pride.

Armoedeaanpak

Het komt nogal eens voor dat mensen die in een sociaal isolement leven, buiten het zicht van de reguliere hulpverleners blijven. In 2017 is daarom in de Jan Maijenbuurt een succesvol experiment gehouden waarbij ervaringsdeskundigen werden ingeschakeld om deze groep te bereiken. Een team bestaande uit medewerkers van het stadsdeel, de ABC Alliantie en WPI heeft de armoedecijfers geanalyseerd en een gerichte aanpak ontwikkeld. Deze aanpak blijkt succesvol: de maatschappelijke dienstverleners hebben meer bewoners weten te bereiken, met name ouderen.

Armoedepreventie bij ouderen We willen (migranten)ouderen bekendmaken met het aanbod op het gebied van informele zorg en inkomensondersteunende regelingen.

Armoedepreventie bij jongeren en alleenstaanden in Oud-WestMet name in de Borgerbuurt leven veel jongeren en alleenstaanden in armoede. In 2017 zijn we begonnen met armoedepreventie middels budgettrainingen en een gezondheidsmarkt. In 2018 willen we daarnaast ervaringsdeskundigen inschakelen.

23

Aanpak Armoede Jan MaijenbuurtIn de Jan Maijenbuurt werkt een kwartiermaker aan het vergroten van de draagkracht van bewoners. Voorbeelden van acties zijn het geven van voorlichting, het helpen van bewoners met de aanvragen voor inkomensondersteunende voorzieningen en het bevorderen van het gebruik van taallessen. Ook het verbeteren van de samenwerking tussen organisaties, bewoners en informele netwerken is onderdeel van het takenpakket. Gebleken is dat de doelgroep in de Jan Maijenbuurt de beschikbare voorzieningen niet altijd weet te vinden. Daarom gaan we op zoek naar een goed toegankelijke, centraal gelegen locatie waar spreekuren kunnen worden gehouden en gezelschapsactiviteiten kunnen worden georganiseerd.

Zzp’ersIn Oud-West/De Baarsjes wonen en werken veel zzp’ers. Onder een deel van hen is sprake van (verborgen) armoede. Er is een stedelijk programmateam ingesteld met het doel kwetsbare zzp’ers te bereiken en hen bekend te maken met het voorzieningenaanbod.

Betrokkenheid bewoners stimuleren

In West vinden we het belangrijk om bij plannen en projecten van het stadsdeel gebruik te maken van de denkkracht en creativiteit van bewoners. We willen bewoners, ondernemers en andere betrokkenen uitnodigen om mee te denken en mee te praten over wat er in hun buurt gebeurt.

Online participatieplatformsOnline platforms zijn een belangrijk instrument om participatie te bevorderen. Een voorbeeld zijn de platforms buurtbudget, waarop mensen kunnen stemmen over besteding van het buurtbudget. Dit platform wordt verder uitgebouwd. Voor projecten in de openbare ruimte gaan we aan de slag met crowdsourcing. Ook voor de invoering van de omgevingswet en bij het opstellen van de gebiedsplannen zoeken we naar manieren om bewoners online te laten meepraten. De interactieve software die we hiervoor ontwikkelen maken we als open source beschikbaar voor allerlei participatieprocessen in de stad.

Ruimte voor buurtinitiatievenBewoners krijgen van ons veel ruimte om zelf initiatieven te ontplooien die bijdragen aan een prettige leefomgeving. We ondersteunen hen bij het verwezenlijken van hun plannen, spelen in op vragen en wensen uit het gebied en helpen bij het oplossen van knelpunten.

Prioriteit 4 Openbare ruimte

De openbare ruimte in Oud-West/De Baarsjes is krap en staat onder druk, mede vanwege de groeiende bewoners- en bezoekersaantallen. De drukte uit zich onder meer in verkeers- en parkeeroverlast en in de toename van (zwerf)afval. Vooral in Oud-West geven bewoners en ondernemers aan dat de grens van wat de openbare ruimte aankan is bereikt. Ze willen minder doorgaand autoverkeer, minder parkeerplaatsen in woon- en winkelstraten en meer groen, zodat hun leefomgeving prettiger wordt. Het stadsdeel investeert in een schone, hele en veilige openbare ruimte. Dat doen we onder meer met een aantal fysieke aanpassingen en met bouwprojecten. In 2018 gaan we samen met de rve Verkeer en Openbare Ruimte op zoek naar mogelijkheden om meer ruimte te creëren voor voetgangers en fietsers.

Maar ook bewoners en bezoekers spelen een belangrijke rol; zij zijn medeverantwoordelijk voor het leefbaar houden van de buurt. We zien al steeds meer bewoners die een bijdrage leveren, bijvoorbeeld door zelfbeheer van openbaar groen en door het adopteren van afvalcontainers. We willen ook het buurtgevoel versterken door op straat meer gelegenheid te bieden voor ontmoetingen tussen bewoners.

25

Wat gaan we doen in 2018?

Terugdringen (fiets)parkeeroverlast

Met ruim zeventigduizend inwoners is Oud-West/De Baarsjes het dichtstbevolkte gebied van Amsterdam. Er zijn dan ook evenredig veel fietsen aanwezig. In combinatie met de miljoenen bezoekers en passanten leidt dat tot overlast. Knelpunten doen zich voor in de krappe en drukke winkelstraten, waar de doorgang wordt belemmerd door de vele foutgeparkeerde fietsen, maar ook in de omliggende woonbuurten. In die straten is er te weinig ruimte voor fietsenrekken en de meeste woningen beschikken niet over inpandige fietsbergingen.

Toezicht op fietsparkeren Elke straat wordt minstens eenmaal per jaar door het fietsknipteam bezocht. Fietsen die langer dan zes weken ongebruikt in het rek staan, worden verwijderd. Voor winkelstraten gelden andere regels: daar worden wrakken direct verwijderd en worden fietsen al na twee weken weggehaald.

FietscoachesOp locaties waar verkeerd geparkeerde fietsen en brommers tot overlast leiden, bijvoorbeeld in de Jan Evertsenstraat en de Kinkerstraat, worden fietscoaches ingezet. Zij verwijzen fietsers en scooterrijders naar plekken waar ze hun rijwiel kunnen stallen.

Betaald parkeren op zondag In sommige delen van Oud-West is de parkeerdruk op zondag zo hoog dat het vaak niet mogelijk is een parkeerplek te vinden. Het stadsdeel heeft het college verzocht om ook voor de zondag betaald parkeren te mogen instellen. Als het college hiermee akkoord gaat, wordt dit in 2018 ingevoerd.

Fietsparkeren De Hallen Autoparkeergarage De Hallen wordt niet optimaal benut. In 2018 wordt de fietsenstalling in de garage uitgebreid. We onderzoeken of dit tot efficiënter gebruik van de parkeerruimte leidt.

Schoon en heel

De hoge bevolkingsdichtheid, de relatief kleine woningen, de krapte in de openbare ruimte en het grote aantal bezoekers leiden tot rommel en snelle slijtage van het straatmeubilair. We gaan dit probleem te lijf en doen daarbij een beroep op bewoners en bezoekers.

Aanpak ratten- en duivenoverlast Door goede voorlichting en campagnes willen we samen met bewoners, ondernemers en corporaties de overlast van ratten en duiven terugdringen.

Zelfbeheer openbaar groen Bewoners hebben aangegeven het op prijs te stellen om het groen in hun buurt zelf te kunnen inrichten en beheren. Waar mogelijk stimuleren wij hen hierbij.

26

CirkelmarktIn 2017 is in samenwerking met de Ten Katemarkt het experiment Cirkelmarkt van start gegaan. Het doel is om mensen te motiveren zich in te zetten voor een afvalloze samenleving. Tijdens het experiment wordt bewoners bijvoorbeeld geleerd hoe ze op koffieresten oesterzwammen kunnen kweken en zeep kunnen maken van sinaasappelschillen. De ‘circulaire’ producten worden vervolgens op de markt verkocht. Het experiment loopt door in 2018.

Hotspotaanpak afvalcontainerlocaties Vuile afvalcontainerlocaties zijn velen een doorn in het oog. Wij voeren inspecties uit en grijpen in waar nodig. Met een intensieve campagne willen we bewoners bewust maken van het belang van een schone leefomgeving en geven we tips over hoe ze daar zelf aan kunnen bijdragen. Dat doen we samen met corporaties, scholen, welzijnsinstellingen, ondernemers en bewoners.

Adopteer Uw Bak Met het programma Adopteer Uw Bak stimuleren we bewoners zich verantwoordelijk te voelen voor hun leefomgeving. Op dit moment telt West ongeveer 730 afvalbakadoptanten. In 2018 blijven wij deze adoptanten ondersteunen en streven we naar uitbreiding van het bestand.

Intensieve schoonmaaktrajecten In een aantal buurten willen we samen met bewoners extra schoonmaakacties organiseren.

Aanpak Bellamy- en BorgerbuurtIn 2017 is gestart met een integrale aanpak om de leefbaarheid en veiligheid in de steeds drukker wordende Bellamybuurt en Borgerbuurt te vergroten. Politie en het stadsdeel slaan daarbij de handen ineen. Zo spannen we ons gezamenlijk in om de Kinkerstraat goed bereikbaar en aantrekkelijk te houden, onder meer door erop toe te zien dat de regels worden nageleefd, door het laden en lossen in goede banen te leiden en door verloedering tegen te gaan.

Bouwprojecten en projecten in de openbare ruimte

In stadsdeel West worden door investeerders nieuwbouw- of transformatieprojecten opgezet om woningen te realiseren. Het stadsdeel is bij een aantal van deze initiatieven betrokken als procesbegeleider. Daarnaast werken we samen met de gemeente aan een aantal projecten in de openbare ruimte. Hieronder worden de belangrijkste projecten in Oud-West/De Baarsjes toegelicht (zie ook www.amsterdam.nl/projecten).

Transformatie voormalig Mentrumgebouw (SPDC-gebouw) Woningcorporatie Stadgenoot transformeert het voormalige Mentrumgebouw in de Tweede Constantijn Huygensstraat tot een wooncomplex.

Transformatie KPN-gebouw Er wordt gewerkt aan een plan om in het voormalige KPN-gebouw in de Filips van Almondestraat woningen te realiseren.

27

BellamybuurtDe verouderde openbare ruimte in de Bellamybuurt wordt vernieuwd. Er zijn vierhonderd parkeerplekken naar de parkeergarage onder De Hallen verplaatst om op straat meer ruimte te maken voor spelende kinderen, bredere stoepen en fietsparkeerplaatsen. Door het vervangen van riolen en het vergroenen van de buurt wordt deze buurt bovendien regenbestendig gemaakt. Ook worden veel woningen gebouwd of opgeknapt. Het stadsdeel streeft naar goede communicatie tussen de projectontwikkelaars en de buurt en zorgt voor afstemming met projecten in de openbare ruimte.

Jan EvertsenstraatDe gemeente wil de komende jaren het deel van de Jan Evertsenstraat tussen Mercatorplein en Sloterplas ontwikkelen tot een levendige buurt. Het plan is om in dit gebied zo’n 2200 woningen, winkels en andere voorzieningen te bouwen, in combinatie met een herprofilering van de weg.

Parkeergarage SurinamepleinOnderzocht wordt of de aanleg van een parkeergarage bij het Surinameplein haalbaar is.

Voorbereiding herinrichting Kinkerstraat Midden en Kinkerstraat West.De Kinkerstraat is een van de straten die opnieuw worden ingericht in het kader van het project Aanpak Stadstraten. Uitgangspunt is: optimaal gebruik van de krappe ruimte en een goede balans tussen bereikbaarheid en verblijfskwaliteit. Voor de Kinkerstraat-Midden worden meerdere varianten uitgewerkt; onder andere de variant waarin het profiel van de recent heringerichte Kinkerstraat-Oost wordt doorgetrokken. De verfraaiing van de Arcade wordt indien mogelijk in het plan opgenomen. Op het deel van de Kinkerstraat tussen de Jan Pieter Heijestraat en de brug bij de Kostverlorenkade willen we meer ruimte voor fietsers en voetgangers creëren. In 2018 wordt hiervoor een ontwerp gemaakt.

Da Costakade tussen De Clercqstraat en Van LennepstraatNaar aanleiding van groot onderhoud staat er een herinrichtingsproject gepland voor de Da Costakade, tussen de De Clercqstraat en de Van Lennepstraat.

Vergroening winkelstraten Bewoners en winkeliers in Oud-West willen graag groenere winkelstraten. Er is een participatietraject opgezet waaruit een ontwerp is voortgekomen met verschillende wensen, zoals groenvakken en hagen. In 2017 is er een pilot gestart voor het oostelijke deel van de Overtoom en een stuk van de Eerste Constantijn Huygensstraat. Tijdens die pilot is gekeken welke wensen uitvoerbaar zijn. De pilot loopt door in 2018. Na afloop gaan we kijken of een vervolg in de overige winkelstraten mogelijk is.

Balboaplein, fase tweeIn 2018 wordt het tweede deel van het plein vergroend.

ColumbuspleinHet Columbusplein is een groot, stenig verblijfsplein. In 2015 is samen met de bewoners een vergroeningsplan gemaakt, en inmiddels is het noordelijke deel voorzien van hagen. In 2018 wordt het zuidelijke deel aangepakt.

Speelpleintje Marco Polostraat Na renovatie van het pand MidWest aan de Cabralstraat wordt op verzoek van bewoners aan de achterkant een speelplekje gerealiseerd.

28

Speelplek de TulpHet speelplein tegenover buurtcentrum De Tulp ziet er gedateerd en stenig uit. Er is geen beschutting tegen de zon en het aanbod van speeltoestellen is karig. We willen het plein vergroenen en ombouwen tot een aantrekkelijk speelplein voor verschillende leeftijdsgroepen waar buurtbewoners elkaar kunnen ontmoeten.

Kleine projecten in de openbare ruimte Gedurende het hele jaar voeren wij kleine projecten uit in de openbare ruimte. Bijvoorbeeld om het groen te verbeteren, speelplekken op te knappen of de verkeersveiligheid te vergroten. In veel gevallen gaat het hier om de uitwerking van een bewonersinitiatief.

Extra speeltoestellen en betere entree Bilderdijkpark In overleg met omwonenden van het Bilderdijkpark en basisschool De Waterkant wordt bekeken waar ruimte is voor extra speeltoestellen en hoe de entree van de school verbeterd kan worden.

Herinrichting openbare ruimte in verband met stedelijk openbaarvervoerplan In verband met de ingebruikname van de Noord/Zuidlijn is voor heel Amsterdam een nieuw openbaarvervoerplan gemaakt, waarin de metro de ruggengraat van het ov-netwerk vormt. In enkele straten in Oud-West/De Baarsjes wordt vanwege deze vernieuwingen de openbare ruimte aangepast. Wij maken van de gelegenheid gebruik om in sommige van deze straten (waaronder de Witte de Withstraat en de De Clercqstraat) een aantal van onze wensen door te voeren, zoals meer ruimte voor fietsers en/of voetgangers.