Gal en galwegen - llt.be en galwegen.pdf · “Achilleshiel” van de transplantatie ......

Gal en

galwegen

Prof. dr. W. Van Steenbergen

Hepatologie

UZ Gasthuisberg

Gal en galwegen

Structuren

Samenstelling en werking van gal

Gevolgen van slechte galwerking

Oorzaken van slechte galwerking

Galwegproblemen bij transplantpatiënten

Behandeling van galwegproblemen na transplantatie

Uitscheiding uit het lichaam

Nieren - urinewegen Lever - galwegen

Kleine,

wateroplosbare moleculen

Vb zouten, ureum, kreatinine

Grote,

vetoplosbare moleculen

Vb cholesterol, bilirubine

Structuren: lever en galwegen

Gal wordt geproduceerd in de lever

Door levercellen

Kleine galkanaaltjes in de lever

Grote kanalen in en buiten de lever

Stapeling van gal in galblaas

Afloop naar dunne darm


Galwegen

Poortader

Slagader


Portaveldjes in lever

Takjes van

Poortader

Galwegen

Slagader

Leverlobjes

Levercellen



Kleinste galkanaaltjes

“Canaliculus”

Galkanaaltjes in portavelden

Canaliculair netwerk


Grote galwegen

- In de lever

- Buiten de lever:

“Ductus choledochus”


Kleine galwegen

- Canaliculi tussen levercellen

- Kanaaltjes in portavelden

Grote galwegen

- In de lever

- Buiten de lever

Microscopisch niveau

Onderzoek: leverbiopsie

Macroscopisch niveau

Onderzoek: radiologie

Radiologie van grote galwegen


Gal wordt geproduceerd in de lever

Door levercellen

Kleine galkanaaltjes in de lever

Grote kanalen in en buiten de lever

Stapeling van gal in galblaas

Afloop naar dunne darm


Bij maaltijd

- Galblaas trekt samen

- Sfincter van Oddi

gaat open

- Gal loopt in darm

- Nodig voor vertering

Gal en galwegen

Structuren






Galzouten

Gemaakt door levercellen

Uitgescheiden in kleine galwegen

Zuigen water aan: galproductie

Gal: samenstelling en werking

GG

Kleinste galkanaaltjes


Galzouten

Water

Galzouten

Detergent effect: belangrijk voor

opname van vetten in de dundarm

Bij chronische galwegaandoening:

tekort aan galzouten in darm leidt tot

vette diarree en tekorten aan

vetoplosbare vitamines

(vb bij PBC, PSC, …)


GG


Galzouten

Bij lever/galwegaandoening: galzouten lopen naar bloed

JEUK


JEUK met krabletsels

Galzouten

Cholesterol


GG


Cholesterol

Bij lever/galwegaandoening: cholesterol neemt toe in bloed

GELE VLEKKEN OP OOGLEDEN


GELE CHOLESTEROLVLEKKEN ROND OGEN

Galzouten

Cholesterol

Bilirubine

Gele kleurstof

Uitgescheiden in galwegen

Geeft bruine kleur aan stoelgang


GG


Bilirubine

GG


Bilirubine

Bij lever/galwegaandoening: bilirubine gaat naar bloed

GEELZUCHT

GELE HUID en OGEN

WITTE STOELGANG

DONKERE URINE

Gal en galwegen

Structuren






Oorzaken van gestoorde

galwerking

Lever ziek

Grote galweg

ziek

Voor transplantatie:

Zieke lever: meestal cirrose, soms acuut leverfalen

Alcohol

Virale hepatitis B-C

Primaire biliaire cirrose (PBC)

Autoimmune hepatitis

Andere

“Iedere patiënt heeft zijn eigen verhaal”


galwerking


galwerking

Gal en galwegen

Structuren






Na transplantatie:

Meestal zieke grote galweg

Vernauwing (stenose) van galweg

“Achilleshiel” van de transplantatie

Frequent: 10-25%

Soms recidief van de ziekte waarvoor getransplanteerd

PBC, PSC

Galwegproblemen na transplant


Anastomose

Bifurcatie - hilus

Stenose op


Gal in donor

galweg

Stenose van anastomose

“Litteken op de naad”

Stenose van de hilus – bifurcatie

Zuurstofgebrek van galweg rond tijdstip van transplantatie

“Ischemische stenose”

Soms lek op de galweg


Symptomen

Jeuk

Geelzucht

Pijn in rechter bovenbuik

Koorts als infectie in galwegen, meestal hoge

koorts, koude rillingen

Gestoorde levertesten in bloed

AST, ALT

Alkalische fosfatasen, gamma GT, bilirubine


Diagnose door radiologie van galwegen


Scan: MRI Endoscopie: ERCP


Stenoses van anastomose


Stenoses en lekkage van anastomose


Beschadiging van hilaire galwegen


Diffuse beschadiging van alle galwegen

In en buiten de lever

April 2012

Stenose en lek

Anastomose

Juni 2012

Stenose hilus

Blijft wat geel…

September 2013

Grote stenen in galweg

Heel geel, hoge koorts

Levensbedreigend ziek

Gal en galwegen

Structuren






Zeldzaam retransplantatie

Bij recidief van de oorspronkelijke ziekte in

de transplantlever, opnieuw leverfalen

Bij diffuse beschadiging van de galwegen

Behandeling van

galwegproblemen na transplant

Meestal endoscopische behandeling via ERCP

Plaatsen van buisje(s)-stent(s)- prothese(s) in de galweg

Openrekken van vernauwing met ballon

Combinatie van technieken

Behandeling van

galwegproblemen na transplant

Opensnijden galweg

Verwijderen stenen

Plastic buisje Metalen buisje

Stents gedurende 3-4 maanden

Wisselen

Totale stentduur ongeveer een jaar

Evt te herhalen zo nodig

Besluit

Galstructuren en -productie: complex

Iedere patiënt heeft zijn eigen verhaal

Ziekte die leidt tot transplantatie

Eventuele verwikkelingen

Galwegverwikkelingen na transplantatie

zijn frequent

Galwegproblemen na transplantatie

Symptomen: geelzucht, jeuk, pijn, koorts

Vernauwing van galweg, stenen, lekkage

Anastomose: “gemakkelijke” behandeling

Hilair, ischemische: moeilijke therapie

Meestal succesvolle endoscopische

therapie doch mogelijk langdurig

Zelden leidend tot retransplantatie

Besluit

Dank u voor uw aandacht

Vragen?

Gal en galwegen - llt.be en galwegen.pdf · “Achilleshiel” van de transplantatie ......

Documents

Transcript of Gal en galwegen - llt.be en galwegen.pdf · “Achilleshiel” van de transplantatie ......