Fruitteelt 09 v01...inzetten op een verbod per 2030 voor bestaande instal-laties. Bij de huidige...

weekblad van de neder landse fruitte lers organisat ie

fruitteelt 2 maat 2013, jaargang 103, nr 9

Mechanisch dunnen? Beter van niet | Satelliet-teeltbedrijf in het buitenland

De voorjaars schoonmaak is begonnen

2

Inhoud

RubriekenNFO-info 3Deze week 4Marktzicht 14Werkwijzer 16NFO in het land 18Agenda 19

6 Mechanische dunning blijft riskant

8 Goede communicatie maakt consument nieuwsgierig

10 Studiedag vol eye-openers

12 Schone boel met nieuwe logo’s

Er zijn al weer heel wat hectares gesnoeid, als de weersomstan-digheden het toelaten is het dus ook weer tijd om te poetsen en te snipperen.

Foto: Marijke van Ossenbruggen, NFO

6

8

10

12

16

Coverfoto

Uw partner voor het machinaal snoeien van fruitbomen zowel zagen als knippen, in Zuid-West Nederland!

Kees Dominicus+ Amaliaplein 61

4424 HA Wemeldinge) 06 229 00 915

* [email protected]

fruit-dominicus 120504.indd 1 04-05-2012 14:28:09

Deze Fruitteeltdag groeit in populariteit, waardoor de huidige locatie voor het aantal standhouders te klein werd. Vanaf dit jaar vindt de beurs plaats in de Zeelandhallen te Goes.Kijk op www.nfo-evenementen.nl voor meer informatie.

Ook als standhouder deelnemen aan de

Zeeuwse Fruitteeltdag op 7 juni 2013?

3

Snel toepassen erkende driftreducerende maatregelen

het beleid ish e t b e l e i d i s

nfo

Heffingen PTVanuit het PT zijn na 2013

geen hef�ngen meer nood-

zakelijk. Daar zet de NFO zich

voor in. Het PT zal dit jaar nog

een aantal projecten aanbeste-

den die van belang zijn voor de

fruitteeltsector. Ook heeft de

fruitteeltsector nog projecten

lopen met een doorlooptijd tot

in 2014 en 2015. De belang-

rijkste daarvan zijn de cam-

pagnes voor Elstar altijd Raak

en Conference in Nederland

en Duitsland. Deze projecten

worden deels uit de reserve en

deels uit de hef�ngen van 2013

ge�nancierd. De hoogte van de

exacte hef�ng over 2013 wordt

later in het jaar vastgesteld.

De NFO gaat uit van maximaal

een halve hef�ng, net zoals

in 2012, en verwacht dat er

na 2013 geen hef�ngen meer

nodig zijn. Ook niet voor het

opheffen van het PT.

Fruitprojecten in topsectoren

De NFO is er in geslaagd ver-

scheidene innovatieprojecten

voor de fruitteelt goedgekeurd

te krijgen binnen het nieuwe

topsectorenbeleid van de over-

heid. De overheidsbijdrage

hiervoor bedraagt ongeveer

850.000 euro. Het betreft de

volgende onderzoeksprojecten:

• Bodemgezondheid; inzetten

van nuttige bodemorganismen.

• Teelt de grond uit; onderzoek

bij appel en blauwe bes op

zandgronden.

• Ontwikkelen fosfaatarme

champost.

• Bestrijding perenbladvlo;

grootste plaag in de gewasbe-

scherming.

• Vruchtrot; ter voorkoming

van bewaarverliezen.

• Geïntegreerde gewasbescher-

ming van houtig kleinfruit.

• In beeld brengen van risico’s

van microbiologische verontrei-

niging in de voedingstuinbouw

en deze te verkleinen.

• Biologische fruitketens; tes-

ten van robuuste rassen.

Het doorgaan van deze projec-

ten hangt nog af van de vraag

of de bijdragen uit het bedrijfs-

leven via de productschappen

worden goedgekeurd. De

sector Tuinbouw en Uitgangs-

materialen is een van de negen

topsectoren die de overheid

heeft erkend.

Uitfasering HFK De NFO wil verlenging van

de periode waarbinnen een

aantal gangbare koelvloeistof-

fen (HFK) zoals R404a en R507

moet verdwijnen. Het verbod

binnen de EU staat nu gepland

voor 2020. De NFO wil, samen

met de Nederlandse Vereni-

ging van Koel en Vrieshuizen,

inzetten op een verbod per

2030 voor bestaande instal-

laties. Bij de huidige verbods-

datum zijn vele koelinstallaties

nog niet afgeschreven. De

levensduur van deze instal-

laties bedraagt wel dertig jaar.

Vervangende middelen van de

toekomst zoals ammoniak en

CO2 kunnen niet in de huidige

apparatuur worden ingezet

en vereisen vervanging van de

totale installatie.

uit het hoofdbestuur

Uitgelicht

Het NFO-hoofdbe-

stuur is in principe

voorstander van een

drift-classi�catiemo-

del waarbij nieuwe,

erkende emissiemaat-

regelen snel kunnen worden gebruikt.

Op dit moment duurt het doorgaans

lang voordat een erkende maatregel kan

worden toegepast omdat die eerst moet

worden opgenomen in het etiket van

gewasbeschermingsmiddelen. Hier kan

wel enkele jaren overheen gaan voordat

de etiketten van alle relevante gewasbe-

schermingsmiddelen zijn erkend. Het is

voor leden van de NFO van belang dat er-

kende maatregelen, waarbij de mogelijk-

heden van gewasbeschermingsmiddelen

worden verruimd, sneller kunnen worden

toegepast. Dit kan met een classi�catie-

systeem waarin alle driftreducerende

maatregelen worden ingedeeld in drift-

classen van bijvoorbeeld 50, 75, 90 en 95

procent. In het nieuwe systeem komt dan

alleen de vereiste driftclasse op het etiket

te staan. Nieuwe driftreducerende maat-

regelen worden bij erkenning ingedeeld

in een driftclasse en kunnen dan meteen

worden ingezet zonder dat er etiketwij-

zigingen nodig zijn. Het hoofdbestuur

wil eerst het classi�catiemodel uitwerken

voordat het een de�nitief besluit neemt.

Meststoffen. De NFO zet vier punten in

voor verruiming van de gebruiksmogelijk-

heden voor meststoffen in de fruitteelt-

sector. 1) Geen N gebruiksnormen meer.

2) Geen verlaging van P gebruiksnormen.

3) P-vrijstelling voor afdekken onderstam-

men. 4) Op alle gronden vaste mest het

gehele jaar kunnen uitrijden; nu mag dit

niet op zand en löss.

In de fruitteeltsector worden de fosfaat-

normen een knelpunt en daarom moeten

deze normen niet verder verlaagd wor-

den. Ook het ef�ciënt kunnen aanaarden

ter bescherming van vorst moet het ge-

hele jaar onder alle omstandigheden kun-

nen plaatsvinden.

De NFO vindt dat de agrarische sector

beloond moet worden voor het feit dat

de normen van meststoffen in het grond-

water zo goed als geheel zijn gehaald.

De Nederlandse overheid moet dit feit

benutten bij de komende onderhandelin-

gen over het 5e actieprogramma nitraat-

richtlijnen.

Siep Koning

[email protected]

De NFO zorgde voor een forse �nanciële bijdrage van de over-

heid dat besteed kon worden aan fruitteeltonderzoek. Open

dag bij het Fruitkenniscentrum PPO Fruit Randwijk.

Foto: Caroline van Assche, NFO

Fruitteelt 9, 2 maart 2013, jaargang 103

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

4

Deze week

MiniTree wint Innovatie Award De Meiden van Fleuren in Baarlo hebben donderdag-

avond 21 februari de TuinIdee 2013 Innovatie Award

gewonnen met de MiniTree. Het publiek van de Tuin-

Ideebeurs in Den Bosch koos de compacte kolomfruit-

boom als de beste noviteit uit tien door een vakjury

geselecteerde innovaties. Corine en Mieke Fleuren

kregen met hun product en hun stand op deze lande-

lijke tuinbeurs in de Brabanthallen alle aandacht.

Het Europees Economisch

en Sociaal Comité (EESC)

roept de Europese Com-

missie op het machtsmis-

bruik van supermarktke-

tens naar de leveranciers

aan de retail aan te

pakken. In niet mis te ver-

stane taal laat het comité

weten dat het machtsmis-

bruik in de retailsector

zorgt voor een versnelde

achteruitgang van de

agro-foodsector. Het

EESC roept de commis-

sie op dringend werk te

maken van een bindend,

regulerend kader om

faire concurrentie te sti-

muleren. Initiatieven om

die prijsvorming beter te

controleren, zoals bijvoor-

beeld de oprichting van

producentenorganisaties,

worden te vaak tegenge-

werkt door de overheden

van lidstaten die te zeer

gefocust zijn op de natio-

nale productie en te wei-

nig rekening houden met

de internationale context,

aldus het comité.

‘Pak machtsmisbruik aan’

Het Productschap Tuin-

bouw heeft producen-

tenorganisaties op de

hoogte gebracht van

de wijzigingen (met

ingang van 2013) in

subsidiabele investerin-

gen en middelen vanuit

GMO. Innovatieve ap-

paratuur voor nacht-

vorstbestrijding in de

fruitteelt door middel

van het verblazen van

hete lucht, komt nu in

aanmerking voor GMO-

subsidie. Tenminste als

het apparaat getrokken

wordt door een trekker

(zoals de Frostbuster)

en het niet om een sta-

tionaire installatie gaat.

Beregeningsinstallaties

tegen nachtvorst komen

niet voor GMO-subsidie

in aanmerking. Ook is

de lijst voor gewasbe-

schermingsmiddelen van

natuurlijke oorsprong

(GNO), die in aanmer-

king kunnen komen

voor GMO-subsidie,

uitgebreid met midde-

len zoals Boni Protect,

Armicarb en Karma. Het

is aan de erkende telers-

verenigingen om GMO-

subsidies te verlenen op

zaken die aan de GMO-

criteria voldoen.

Volg ook de artikelense-

rie Subsidie in Fruitteelt

GMO-subsidie in 2013

Vier blije P2829-telersFruitmasters-telers Sjako Kloosterman (Ka-

pelle), Jan Verkooijen (Dussen), Gert Milder

(Doornenburg) en Berend Jan Westreenen

(Echteld) mogen volgend plantseizoen

(2013/’14) elk 5.000 bomen planten van het

perenras P2829. Directeur Ilse Hayen van

European Fruit Cooperation (EFC) maakte de

namen 20 februari in St. Trui-

den bekend aan de hand van

een loting. Circa twintig telers

hadden zich voor de loting

aangemeld. Voor volgend jaar

is al weer meer belangstelling

dan er bomen te verdelen zijn,

het precieze aantal bomen is

nog niet bekend. EFC hand-

haaft om die reden het loting-

systeem.

P2829 in Nederland in productie.

Foto: Koninklijke Fruitmasters Groep

namen 20 februari in St. Trui-

den bekend aan de hand van

een loting. Circa twintig telers

hadden zich voor de loting

aangemeld. Voor volgend jaar

is al weer meer belangstelling

dan er bomen te verdelen zijn,

het precieze aantal bomen is

nog niet bekend. EFC hand-

haaft om die reden het loting-

systeem.

P2829 in Nederland in productie.

De oudste perenboom

van Nederland is bijna

400 jaar oud en staat in

het Heilige Geesthofje

in het centrum van Den

Haag dat in 1616 werd

opgericht. De bejaarde

boom staat in het nieuws

omdat verzekerings-

maatschappij Natio-

nale Nederlanden de

Bomenstichting in Den

Haag een cheque van

2.500 euro cadeau deed.

De verzekeraar wil hier-

mee het belang van een

goede oudedagvoorzie-

ning onder de aandacht

brengen. Met het geld

gaat een boomchirurg de

perenboom behandelen

omdat hij een te zware

kroon krijgt.

Ouderenzorg voor juttepeer

De oude juttepeer

in Den Haag

5


9

mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm

Boskoop zoekt ruim 150 jaar na de introductie van het bekende appelras nu opnieuw een Schone van Boskoop. Deze Schone van Boskoop 2013 gaat als ambas-sadrice namens de regio Boskoop diverse taken op zich nemen. Be-langstellenden kunnen voor meer informatie terecht op: www.scho-nevanboskoop.nl.

Het oude appelras Schoone van Boskoop.

Opmerkelijk:

Middelenpakket Het artikel: Innovatie in middelpakket en

spuittechniek zet door, in Fruitteelt 8 be-

hoeft enige aanvulling die oplettende lezers

stuurden naar de redactie. Difcor 250 EC met

dezelfde werkzame stof als Score 250 EC heeft

een veiligheidstermijn van 14 dagen, terwijl

die van Score 250 EC 28 dagen is. Daarnaast

bleek dat de veiligheidstermijn van Teppeki

geen 21 dagen maar 24 dagen is. RAK3 wordt

niet meer verkocht, maar daarvoor in de

plaats kwam RAK3+4 beschikbaar.

LTO Seizoenarbeid ontwik-

kelde in samenwerking met

Keesing Technologies een

betaalbare, digitale tool om

valse identiteitspapieren van

(buitenlandse) medewerkers

op te sporen. Met de ID-scan

kunnen telers bij twijfel zelf

ID-documenten zoals pas-

poort en identiteitsbewijzen

van werknemers controleren.

Telers kunnen met de door

hen gemaakte scan het ID-

bewijs uploaden en op juist-

heid controleren. Dit kost

€ 1,25 per uitgevoerde check.

In tegenstelling tot de al wat

langer bekende ID-checker,

kan een teler nu zelf (in

zeer korte tijd) de controle

uitvoeren en roept hij pas

hulp in als hij twijfelt aan de

echtheid en geldigheid van

de papieren. Voor de eigen

administratie en als bewijs-

voering ontvangt de teler

een PDF-rapport van elke uit-

gevoerde identiteitscontrole.

Meer informatie:

LTO Seizoenarbeid,

tel. 088 4724 200 of e-mail:

[email protected].

ID-controle met ID-scan

De voorlopige uitkomst van

een areaalinventarisatie door

Statistik Austria leert dat

het fruitareaal in Oostenrijk

in 2012 uitkwam op 9.500

hectare, waarvan aan appel

(7.908 ha), peer (535 ha),

abrikoos (851 ha) en perzik/

nectarine (211 ha). Tegen-

over de voorlaatste telling in

2007 betekent dit een lichte

groei met 2 procent. Het

Bundesland/regio Steiermark

neemt met 6.197 hectare ap-

pel en 275 hectare peer het

overgrote deel van het are-

aal voor zijn rekening. Het

areaal appel bleef in de afge-

lopen vijf jaar stabiel, maar

het areaal peer (-3%) en

perzik (-7%) liep terug. Op-

vallend is de sterke groei van

abrikoos (+35%). In totaal

wordt op 2.530 bedrijven

beroepsmatig fruit geteeld,

dat is 6 procent minder dan

in 2007.

Areaalontwikkelingen

Oostenrijk

Alliance dealer voor Baywa AGToeleverancier Alliance

in Nieuwkuijk gaat voor

Baywa AG hagelnet- en

overkappingsystemen

in Nederland verkopen.

Alliance springt in op de

groeiende vraag naar

hagelnetten en kersen-

overkappingen. De Zuid-

Duitse coöperatie Baywa

AG heeft een eigen

systeem van hagelnet-

ten en overkappingen.

Bij hagelnetten heeft de

coöperatie systemen voor

zowel enkele rij als meer-

rijen. Baywa beweegt

zich steeds meer buiten

Duitsland, maar was nog niet actief in Nederland. In

opdracht van Veiling Haspengouw in België leverde het

vorig jaar ruim 80 hectare hagelnetten bij Belgische fruit-

telers. Baywa onderscheidt zich door gespecialiseerde

bouwploegen die de bouw en montage van hagelnetten

en overkappingen kunnen verrichten. Met de komst van

Baywa naar de Nederlandse markt hebben inmiddels alle

grote Europese fabrikanten van hagelnetsystemen een

Nederlandse dealer.

De samenwerking tussen Alliance

en Baywa is bezegeld.

Foto: Baywa AG

6

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

Na het eerste seizoen (2011) met mechanische snoeiproeven viel met name de vruchtmaat (% <70 mm)

erg tegen. Daarnaast was er duidelijk meer handdunning nodig in de mechanisch snoei-objecten om op het ideale drachtniveau te komen. Dit had diverse oorzaken. Bij de me-chanisch gesnoeide bomen in de zomer ont-stond het maatverlies onder andere door de slechte bladstand in de celdelingfase, zoals besproken in het voorgaande artikel over de verscheidene tijdstippen (Fruitteelt nr 5, 2013). In de overige mechanische snoeiob-jecten lag het probleem vooral bij het han-gende, zwakkere hout. Deze vaak oudere takken hadden nauwelijks tot geen groei meer. Dit zorgde voor beperkte junirui. Ook werkten dunningsmiddelen die groeiaf-hankelijk werken, zoals MaxCel, nauwelijks meer op deze takken. Er kwamen daardoor te veel appels op deze takken, hetgeen tot uiting kwam in kleinere appels van een ma-

tige kwaliteit. Handdunning was op deze takken noodzakelijk. Dat was met name een probleem op de kleinvruchtige rassen Elstar, Rubens en Kanzi. Bij de Jonagold- en Wellant-objecten was een klei-nere vruchtmaat juist gewenst om met een hoger percentage in een gunstiger maattraject te komen: lager percentage 85mm-op. Om ook met de kleinvruchtige ras-sen in een gunstiger maattraject te komen, werd op de helft van alle herhalingen steeds een cor-rectiesnoei toegepast. Daarnaast is op één perceel Elstar, Kanzi en Rubens een gedeelte mechanisch gedund om te kijken of dit een beter alternatief was voor de che-mische dunningsmiddelen.

Toegevoegde waarde De correctiesnoei werd gericht op het oudere, hangende hout in zowel de kop als de broek van de boom. Per boom werden vijf tot zes takken weggesnoeid met

Onderzoek naar correctiesnoei en mechanische dunning om de vrucht-

maat van de mechanische snoei te verbeteren, levert resultaten op.

Correctiesnoei geeft een toegevoegde waarde en zorgt voor een hogere

pack-out. Mechanische dunning blijft een lastig instrument om in te zet-

ten. In dit tweede artikel van de driedelige artikelenreeks over mecha-

nische snoei, behandelt Dirk van Hees (Fruitconsult) de resultaten van

proeven met correctiesnoei en mechanische dunning.

Mechanische dunning blijft riskant

Correctiesnoei is een toegevoegde waarde in mechanische snoei

Dirk van [email protected]

Mechanische snoei, deel 2

Tabel 1. Mechanische snoei in Elstar, met en zonder correctiesnoei

Elstar Tellingen Sorteerrapport Productie

Correctie- Appels per boom % % % % Kg/ Ton/ snoei (voor handdunning) <70mm 70-85 85-op industrie boom ha

nee 170 24% 63% 1% 12% 14,2 47ja 155 21% 70% 1% 8% 14,4 48praktijk 131 9% 79% 4% 8% 14,3 47

Tabel 2. Gemiddeld aantal vruchten per boom voor handdunning in de mecha-nische dunning-objecten

Mechanische Appels % bomen met te dunning per boom weinig appels (missers)

ja 120 36%nee 174 7%

Mechanische dunning op Kanzi.

Geen correctiesnoei. Wel correctiesnoei.

Verschil tussen wel en geen correctiesnoei in roze-knopobject op 18 sept. 2012

7


een grote takkenschaar. Af en toe werd er ook een zware, overheersende tak wegge-snoeid. Deze takken zorgden voor veel schaduw gedurende de zomer. Deze ronde kostte aan arbeid ongeveer 30-35 uur per hectare. In tabel 1 staan de resultaten van correctiesnoei op de mechanisch gesnoeide Elstar-percelen weergegeven. Opvallend is dat er veel meer bloemknoppen zijn weg-gesnoeid, maar uiteindelijk constateerden we slechts een verschil van vijftien vruchten per boom. De zetting was dus behoorlijk verbeterd in de objecten met correctiesnoei. De reden van deze verbeterde zetting was de betere belichting van de overige bloem-knoppen. De gemiddelde productie bleef uiteindelijk hetzelfde; omgerekend 47-48 ton/ha. Als we echter inzoomen op het sorteerrapport valt op dat het percentage in het gunstige maattraject (70-85 mm) beduidend hoger lag met correctiesnoei

(63% om 70%). Dit heeft enerzijds te maken met een hoger percentage vruchten onder de 70 mm, maar vooral ook met een ho-ger percentage industriefruit. Dit hogere percentage industriefruit komt met name doordat de kleuring op het hangende hout en in de broek van de boom moeilijker was, maar ook doordat het hangende hout in de kop van de boom veelal over elkaar heen hing. Dit hogere percentage in het gunstige maattraject vergoedt eenvoudig de ge-maakte uren voor de extra snoeironde. Het advies is daarom: wanneer u kleinvruchtige rassen mechanisch wilt snoeien en toch een goede kwaliteit appels wilt telen, een jaarlijkse correctiesnoei van 30-35 uur noodzakelijk is. Als u tevens deze correc-tiesnoei op tijd (voor eind februari) uitvoert en u snoeit voldoende op de stompen, dan krijgt u weer nieuwe scheuten terug aan de harttak. Dit is belangrijk om de boom jong en vitaal te houden. Ook dit draagt eraan bij dat uw boomgaard in de toekomst

voldoende vitaal blijft voor een goede pro-ductie en vruchtmaat. In de Jonagold- en Wellant-objecten werd in de proeven nog geen correctiesnoei toegepast. In deze ras-sen mag best veel hangend hout aanwezig zijn voor jaarlijks voldoende productie en gunstige maat. Ook hier is echter enige vernieuwing gewenst om de bomen jong en

vitaal te houden. Daarom is het advies om op deze rassen elke twee of drie jaar een correctiesnoei toe te passen.

Niet rijp voor praktijkNaast correctiesnoei zou mechanische dunning een tweede manier kun-nen zijn om de boom zo

vroeg mogelijk op een acceptabel dracht-niveau te krijgen om zo weinig mogelijk maat te verliezen. Daarom is in 2012 naast correctiesnoei ook op één Elstar-, Rubens- en Kanzi-perceel mechanische dunning uitgevoerd. Deze mechanische dunning heeft erg heftig uitgepakt. Tabel 2 laat de vergelijking zien van het gemiddelde aantal appels over alle objecten met en zonder mechanische dunning. Voorafgaand aan de handdunning bleek dat er in de mechanische dunning-objecten ongeveer vijftig vruchten minder hingen ten opzichte van de overige objecten. Maar als we kij-ken naar alle getelde bomen, dan zat 36

procent van de bomen in de mechanische dun-objecten al onder het ideale drachtniveau. Bij de bomen die niet me-chanisch gedund waren, was dit 7 procent. Bij het ras Rubens (zie tabel 3) resulteerde dit in slechts een 50 procent oogst. Ge-middeld lag de productie in de mechanische dun-ning-objecten 17 procent lager. Ook ervaringen uit het verleden wijzen erop dat mechanische snoei vaak heftiger uitpakt dan verwacht. Mechanische dunning wordt uitge-voerd aan het begin van

de bloei (40-80% bloei), het is erg moeilijk inschatten hoe het weerbeeld en dus de zetting na de bloeiperiode zal worden. Daarom blijft mechanische dunning riskant. Een ander nadeel van mechanisch dunning is dat tijdens de behandeling veel rozetblad kapotgeslagen wordt. Rozetblad is enorm belangrijk voor de calciumopname. Calcium is een moeilijk opneembaar element, maar juist in deze fase nemen de vruchtbeginsels veel calcium op. Elk jaar opnieuw doen telers er alles aan, met behulp van blad-voeding en gibberellinen, dit rozetblad zo groot en gezond mogelijk te krijgen en mechanische dunning maakt dit juist kapot. Kortom: mechanische dunning is nog lang niet praktijkrijp. Het is beter om te zorgen voor een vitale boom met voldoende jong hout. De rui zal sterker zijn en de huidige dunningsmiddelen zullen beter werken. E

Tabel 3. Oogstresultaten mechanische dunning in Rubens (plantafstand 3 m x 0,8 m)

Objecten Correctie- Mechanische Kg / boom Ton / ha snoei dunning (4.100/ha)

1 nee nee 16,3 672 ja nee 13,8 573 praktijk nee 14,6 604 nee ja 8,9 365 ja ja 6,6 276 praktijk ja 7,7 32

Kapot rozetblad na mechanische dunning.

Geen correctiesnoei. Wel correctiesnoei.

Verschil tussen wel en geen correctiesnoei in roze-knopobject op 18 sept. 2012In het derde en laatste artikel van deze

reeks gaat Dirk van Hees in op de ver-

schillen in kosten en opbrengsten tus-

sen de objecten met mechanische- en

gangbare snoei.

8

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

Twee grote schermen maken elke bezoeker in een oogopslag duidelijk voor welk bedrijf hij of zij staat. Op

de gevel van de schuur prijkt ‘De boom-gaard’, de bedrijfsnaam van het biologisch-dynamische fruitteeltbedrijf van Harrie en Elianne van den Elzen. En voor wie het nog niet wist; hier komt de lekkerste/beste ap-pel uit Nederland vandaan. Naar aanleiding van deze onderscheiding is onlangs net naast de fruitautomaat een tweede scherm geplaatst.Het bedrijf is meer dan een teeltbedrijf. Op het eerste gezicht lijkt het niet zo groots opgezet als menig ander sorteerbedrijf, maar de eigenaar sorteert hier al vijftien jaar het fruit van hem en vijf collega’s, verenigd in Biofruit. Vrijwel net zo lang sorteert hij ook al voor Albert Heijn. Een volwaardig sorteerbedrijf, zo blijkt ook uit de toegangsdeur zonder klink aan de buitenkant. Eerst bellen, en als een reactie uitblijft moet het mobiele nummer van de ondernemer uitkomst bieden.Maar kort na het aanbellen gaat de deur open en laat Van den Elzen zijn sorteer-ruimte zien. Eerst de oude lijn, die vorig jaar niet meer voldoende capaciteit bood. Parallel daaraan is het gebouw uitgebreid en voorzien van een tweede, viersporen

sorteermachine. De machine staat stil en enkele medewerkers ruimen een en ander op. Ook het aanbod aan biologische appels is dit jaar fors kleiner met minder sorteer-werk tot gevolg.Tegenover de machine, vanaf de voormalige buitenmuur die nu binnen staat, kijken de andere telers van Biofruit toe wanneer hun fruit over de machine gaat. Ze staan afge-beeld op vergelijkbare schermen als die aan de buitenzijde van het gebouw. Typerend voor de menselijke maat in de biologische landbouw, en ook in de biologische fruit-teelt. Ook de sorteerder zelf ontbreekt niet, maar kijkt vanaf een scherm om de hoek toe hoe het gesorteerde fruit de grote werkcel in en uit gaat.

Winkelen met belevingDe klanten van Albert Heijn hebben afgelo-pen najaar ook kennis kunnen maken met de afbeelding van Van den Elzen. Als ver-volg op de verkiezing van beste appel van

het jaar lag zijn Dalinco verpakt op schaal-tjes, zoals gebruikelijk met biologische appels, enkele weken bij deze supermarkt in het schap. Het discussieforum Foodlog en Urgenda organiseerden afgelopen najaar deze verkiezingen van de beste appel van Nederland.Hoewel deze prijs ook om het verhaal achter de appel gaat, gaven de kinderen de doorslag bij deze keuze. “Harmen Peters, een van de telers binnen Biofruit, had het plan om mij voor te dragen. En het waren m’n kinderen die me ervan overtuigden dat het met Dalinco moest zijn. Ik neem vaak verschillende appels mee naar binnen voor onze eigen consumptie. En daar stak Dalinco qua smaak met kop en schouders boven uit.”Consumenten die appels uit ‘De Boom-gaard’ in de natuurvoedingswinkels als Udea kopen, moeten iets meer moeite doen om de teler in beeld te krijgen. Maar dan zien ze ook een leuk bedrijfsfilmpje.

De Dalinco van Harrie van den El-

zen werd afgelopen najaar verko-

zen tot de beste appel van Neder-

land. Vrijwel tegelijkertijd opende

hij een nieuwe sorteerlijn waar al

het hardfruit van de telersgroep

Biofruit overheen gaat. Commu-

nicatie is belangrijk voor de teler.

“Je moet mensen op een goede

manier nieuwsgierig maken.”

Anton Oostveenfreelance [email protected]

Goede communicatie maakt consument nieuwsgierig

Bedrijfsreportage

‘Het lijkt alsof de crisis aan de biologische teelt voorbijgaat’

Harrie van den Elzen: ‘Omschakelen doe je niet zozeer in de boomgaard, maar doe je vooral tussen de oren.’

Foto’s: Anton Oostveen

9


Op de kistkaart staat natuurlijk het nieuwe EU-logo voor de biologische teelt, het oude EKO-logo en dat van Demeter voor de biologisch-dynamische herkomst.Opvallend is de QR-code bij de naam. “Zo wordt het met een smartphone weer leuk om boodschappen te doen. Wie de code fotografeert, krijgt te zien waar de appels vandaan komen. En niet, zoals bij andere groenten- en fruitleveranciers, droge infor-matie over het product zelf. Boodschappen wordt zo op eenvoudige wijze een bele-ving”, vertelt Van den Elzen enthousiast.

“Mits we op een goede manier met de consu-ment communiceren, biedt de binnenlandse markt nog voldoende groeimogelijkheden”, vindt de teler. “Zo’n vijf jaar geleden ging een groot deel van de Ne-derlandse biologische productie bijna auto-matisch naar Duitsland. Maar de afgelopen jaren hebben de winkels van bijvoorbeeld Udea en een supermarkt als Albert Heijn steeds meer van die productie opgenomen. Het lijkt wel alsof de crisis aan de biologische teelt voorbijgaat.”

Omschakelen tussen de orenBuiten is nog maar een klein deel van de boombaard gesnoeid. Van elk ras een klein stuk, dat precies is afgebakend. “Ik ga niet naar snoeidemonstraties, maar vraag ieder jaar of Tonnie van Kessel om een ochtend mee te snoeien. Onze omstandigheden wij-ken af van vrijwel alle andere telers en zo krijg ik een advies op maat. Deze gesnoei-de bomen vormen dan als het ware de spie-gel voor de snoei van de hele boomgaard.”Het zwaartepunt van de snoei ligt echter niet in de winter, maar in het groeisei-

zoen, zo blijkt ook uit de toelichting bij de verkiezing van de beste appel. “In de bio-logische teelt vormen de snoeiwonden ’s winters een groot risico voor vruchtboom-kanker. Dan moet je ze ook niet maken, zo luidt mijn filosofie. De wintersnoei voer ik in het voorjaar uit, dan is het ook vaak plezieriger weer. Aanvullend breng ik in de zomer veel licht in de bomen om zo goed gekleurd en smakend fruit te krijgen. Daar-bij probeer ik zo te snoeien, dat het aantal ingrepen in het volgende voorjaar tot een minimum beperkt blijft.”Van den Elzen beaamt dat deze snoeiwijze mede mogelijk is door de beperkte groei-kracht van zijn grond. Waar hij overigens geen kwaad woord over wil horen. “Het is de beste zandgrond van Brabant”, vertelt hij stellig. “Tot zeventig centimeter diep is de grond mooi zwart, net potgrond. Dit perceel ligt aan de rand van het dorp, hier

is al eeuwenlang organische mest op uit-gereden.” Dat draagt ongetwijfeld bij aan de goede producties voor de biologisch-dynamische fruitteelt.“De productie schommelt tussen de 25 en 30 ton per hectare”, zegt hij niet zonder trots. Misschien wel door het ontbreken van Elstar is de productie ook stabiel. “De gevoeligheid voor beurtjaren is in de biolo-gisch-dynamische teelt, die meer beperkin-gen heeft dan de biologische teelt, lastig te hanteren. Daarom telen we Santana, Topaz en Dalinco, naast Conference en Concorde.

Natyra staat hier als pilot. Teelttechnisch loopt dat goed, maar persoonlijk hik ik wel tegen het late pluktijdstip in oktober aan.”Ondanks het sorteerwerk kreeg de boom-gaard veel aandacht. “Ik heb altijd een podium willen bieden om de kennis van de biologische teelt te verbeteren. Zo pas ik al vanaf 1999 feromoonverwarring tegen fruitmot toe. Dankzij al die contacten met het Louis Bolk Instituut en Marc Trapman doe je zelf ook veel kennis op.”Wie geïnteresseerd is in omschakeling, is ook welkom. Maar die interesse moet die-per liggen dan de ogenschijnlijk hoge prij-zen voor biologisch fruit. “Sommige telers krijgen als het ware dollartekens in de ogen, negentig cent voor een kg Elstar is een veel-voud van de gangbare teelt. Maar dat heb je jaar in jaar uit ook nodig. Omschakelen doe je dan ook niet zozeer in de boomgaard, maar doe je vooral tussen de oren.” E

‘De boomgaard’, het biologisch-dynamische fruitteeltbedrijf van Harrie en Elianne van den Elzen.

Harrie van den Elzen: ‘Omschakelen doe je niet zozeer in de boomgaard, maar doe je vooral tussen de oren.’

Foto’s: Anton Oostveen

10

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

Eric van de Louw (Nehem Consultants) liet zien dat de consument, handel en retail een grote invloed hebben op de prijs van het product. De teler daarentegen vrijwel niet. “Jullie denken misschien dat de prijs afhan-kelijk is van de kwaliteit van jullie produc-ten. Een stijging van de prijzen heeft daar niets mee te maken.” En dat moet en kan volgens Van de Louw veranderen als telers meer gaan samenwerken. Er zijn zo’n 1.200 fruittelers in Nederland. Die zouden zich kunnen verenigingen in tien of minder pro-ducentenverenigingen. Zo kunnen zij wer-ken aan een zogeheten toegevoegde waarde model. Hierdoor kunnen zij bij de vermark-ting van fruit gericht focussen op innovatie en kwaliteit, de klant en de prijs/meerwaar-de van een product. Net als producenten van bijvoorbeeld Old Amsterdam kaas, Calvé pin-dakaas of De Ruijter hagelslag doen, zouden fruittelers een product in de markt moeten zetten waar de consument meer voor wil betalen of zelfs om gaat vragen. “Telers kun-nen hun product acht maanden bewaren, dat is een groot voordeel. Denk na hoe je dit organiseert en stel een lange termijnvisie op. Nu zie je de prijzen even stijgen, maar als je de basis niet anders aanpakt ben je volgend jaar wellicht de pineut als er weer een overvloed aan fruit is.”

SatellietbedrijfNederlandse fruittelers kiezen wel eens voor semigratie; het opzetten van een zo-geheten satellietbedrijf in het buitenland. De voordelen hiervan zijn volgens belas-tingadviseur Jeroen Geerts (Geerts & Van

Spijk) onder meer lagere arbeidskosten en grondprijzen; betere groeiomstandigheden en grootschaliger productiemogelijkheden. Valkuilen daarentegen zijn de taal en an-dere cultuur, mentaliteit van het personeel; afwijkende weten regelgeving en finan-cieringsregels. Geerts: “Ons advies is om bij een buitenlandse investering met een lokale vennootschapsvorm te werken. Zo worden de Nederlandse activiteiten afge-schermd van het buitenlandse bedrijf. Ook een splitsing van exploitatie en onroerende zaken over twee vennootschappen is ver-standig.”Als ondernemers in meer landen actief zijn, moeten ze er op letten dat de totale belas-tingdruk zo laag mogelijk blijft. Zo kan het zijn dat u in het buitenland verlies draait

en in Nederland winst maakt. De winst is niet automatisch met het verlies te verrekenen. Daarnaast moet u, volgens Geerts, goed kijken naar de onderlinge handelingen tussen het Nederlandse en buitenlandse bedrijf. Vergoedingen op het gebied van beheer, management, leveringen en financieringen kunt u aan zodanig sturen dat u in totaal minder belasting betaalt. Ook bestaat er het risico van dubbele belasting. De meeste

landen heffen bronbelastingen op uit-gaande dividenden, rentes en royalty’s. Als Nederland ook over dergelijke posten heft, loopt u tegen dubbele belasting aan. Bin-nen de EU zijn deze situaties al opgelost. Nederland heeft daarnaast met steeds meer landen buiten de EU belastingverdragen gesloten. “Voordeel hierbij is dat Neder-land over het algemeen gunstige verdragen sluit, waar je als ondernemer op kunt te-rugvallen.”

Leer de cultuur Een sprekend voorbeeld van semigratie is vruchtboomkweker Pieter van Rijn (Van Rijn-De Bruyn). Hij sprak over zijn ervarin-gen in allerlei delen van de wereld, met name in Polen en Oekraïne. In 1992 begon

Tijdens de jaarlijkse studiedag van

Fruitteelt.info en WTE Fruitadvies

zorgden diverse sprekers voor

interessante lezingen. Naast een

aantal praktische onderwerpen

ging het onder meer over de kan-

sen en valkuilen bij (s)emigratie,

de opties om fruit als merk in de

markt te zetten en meer investe-

ren in de verkoop.

Dick van Doornfreelance [email protected]

Studiedag vol eye-openers‘Zet een product in de markt waar consument meer voor wil betalen

Ondernemerschap

Jeroen Geerts.

in 2004 zette vruchtboomkweker Pieter van Rijn een bedrijf op in Moldavië. Foto: Pieter van Rijn

11


hij in Polen, in 2000 ging hij naar Oekra-ine en in 2004 naar Moldavië. De meest recente landen waar de boomkweker zijn bedrijvigheid heeft verbreed zijn China en Georgië. Van Rijn semigreerde vanwege de knellende weten regelgeving in Nederland, afzetproblemen in het buitenland en de schaarste van de grond in Nederland. Hij wil daarnaast lokaal produceren; daar waar de afzet en de vraag van de klant zijn. Hij koos dan ook voor landen waar zijn afnemers zit-ten. “Het opzetten van bedrijven in het bui-tenland kost wel heel veel tijd. Je moet dit, ook privé, goed in de gaten houden. Je bent namelijk erg veel van huis.” En de cultuur van het land kennen, mag men ook niet ver-geten. “Probeer mee te doen. Als je in China sprinkhanen voorgeschoteld krijgt, probeer ze gewoon te eten. Degene die het op de ‘Nederlandse manier’ in het buitenland doet, gaat het niet redden.” Vandaar dat hij zowel in Polen als in de Oekraïne naast een verkoopkantoor met alleen Nederlandse aandeelhouders ook een joint-venture heeft met een plaatselijke partner voor de opkweek van de bomen. “Je moet ook goed op de hoogte zijn van belastingwetten en andere regels. Oekraïne bijvoorbeeld heeft meer belastingwetten dan wij.

InvesterenGerard Poldervaart wees de telers op het belang van investeren in de verkoop in plaats van alleen in productie. “De Ne-

derlandse fruittelers zijn toppers op het gebied van productie en kwaliteit, maar tobbers op het vlak van de verkoop”, aldus Gerard Poldervaart (hoofdredacteur EFM). Zij benutten ook veel te weinig de moge-lijkheden om deze situatie te verbeteren, zei Poldervaart. Als voorbeeld noemde hij

Duitse telers die veel investeren in de afzet van hun eigen producten. Hun bedrijven kregen hierdoor een enorme boost en wer-den minder afhankelijk van grote afnemers. Investeren in verkoop betekent volgens Poldervaart niet alleen huisverkoop, maar ook goede contacten onderhouden met verkopers van afzetorganisaties en de handel of tijd investeren in marktkennis. “Blijf op de hoogte van de marktsituatie

en speel hierop in. Zoek desnoods an-dere afzetmogelijkheden.” Hij wees op de veilingsite Service2Fruit. “Aan de hand van deze veilingsite zie je de prijs momenteel gewoon stijgen. Het doel van Service2Fruit is om in 2013 veertig miljoen kg via dit platform af te zetten. De site kan de komende jaren weleens het belangrijkste afzetkanaal voor de fruitsector worden.”Ron Rutten (Solar Duurzaam Nederland) presenteerde een inleiding over de kan-sen op het terrein van zonne-energie. Een investering in zonnepanelen ver-dient zich na verloop van jaren terug mits je zorg draagt voor een systeem dat voldoende stroomopbrengst heeft en je gebruik maakt van de aanschaf-subsidies. Hij wees onder meer op de subsidie voor het vervangen van asbest-daken voor zonnepanelen. Het beleid van de overheid is erop gericht dat in 2024 alle asbesthoudende daken gesa-neerd zijn. E

Pieter van Rijn.

‘Als je in China sprinkhanen voorgeschoteld krijgt, probeer ze gewoon te eten’

in 2004 zette vruchtboomkweker Pieter van Rijn een bedrijf op in Moldavië. Foto: Pieter van Rijn

12

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

In het Convenant inzake resten en gebruikte verpakkingen van gewasbe-schermingsmiddelen, kortweg Verpak-

kingenconvenant gewasbeschermingsmid-delen genoemd, spraken de initiatiefnemers destijds af een schoonspoelverordening in te stellen. Daarnaast werd de Storl-regeling van kracht. Storl staat voor: Stichting op-ruiming restanten landbouwbestrijdings-middelen. Eind 2012 werden de logo’s en verwijderingszinnen aangepast (zie figuur). Hiermee neemt het stichtingsbestuur de on-duidelijkheid weg over de bestemming van de verpakking.

Schoon spoelenLege verpakkingen van gewasbeschermings-middelen dienen telers schoon te spoelen

mee te geven met het bedrijfsafval dat doorgaans een commerciële ophaaldienst regelt. Uit onderzoek blijkt dat fust goed schoon te spoelen is. 25 jaar geleden schaf-ten veel telers een (mobiele) spoelinstallatie aan om aan de eisen te kunnen voldoen. Nieuwe spuitmachines zijn standaard voor-zien van een spoelinstallatie, hoewel dit niet verplicht is. Bijkomend voordeel van schoonspoelen is dat er geen middel verlo-

ren gaat. Om schoonspoelen goed mogelijk te maken, ‘stroomlijnden’ fabrikanten hun verpakking inwendig of verbreedden zij de hals, zodat deze over de spoelkop paste. Zo blijven geen resten achter in het fust. Het Productschap Tuinbouw controleert op de naleving van de schoonspoelregeling. Ook de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit controleert hierop en blijft dit doen na de opheffing van het PT. Overigens vraagt GlobalGap geen installatie voor het schoon-spoelen van fust, maar wel dat er schoon-gespoeld wordt. De stichting verwacht dat na de opheffing van het PT de schoonspoel-plicht onderdeel wordt van de Wet Gewas-beschermingsmiddelen en Biociden.

Storl-regelingDe Storl-regeling houdt onder meer in dat met behulp van een aparte zin op het eti-

Zo’n 25 jaar geleden tekenden de toenmalige vertegenwoordigers

van de landen tuinbouw, de gewasbeschermingsmiddelendistributie,

-industrie en enkele ministeries het Verpakkingenconvenant gewasbe-

schermingsmiddelen. Doel was een verantwoorde afvoer van gebruikte

verpakkingen van gewasbeschermingsmiddelen om milieubelasting door

middelenresten en verpakkingen te verminderen. Fruitteelt maakt u

wegwijs in de regelgeving en hoe u er praktisch mee om kunt gaan.

Arjan de Bruinefreelance [email protected]

Schone boel met nieuwe logo’sPraktische omgaan met regelgeving restanten opruimen en schoonspoeling

Milieu

Deze verpakking is be-

drijfsafval, mits deze is

schoongespoeld, zoals

wettelijk is voorge-

schreven.


drijfsafval, nadat deze

volledig is geleegd.

Deze verpakking dient

nadat deze volledig

is geleegd te worden

ingeleverd bij een

KCA-depot. Informeer

bij uw gemeente.


drijfsafval, mits deze is



schreven.


drijfsafval, nadat deze

volledig is geleegd.


te worden ingeleverd

als Klein Gevaarlijk

Afval, nadat deze vol-

ledig is geleegd.


te worden ingeleverd

als Klein Gevaarlijk

Afval, nadat deze is



schreven.

Figuur. Oude en nieuwe situatie Storl-verpakkingen

Oude situatie Nieuwe situatie

3 verwijderingszinnen 1 logo 4 verwijderingszinnen 2 logo’sFiguur. Oude en nieuwe situatie Storl-verpakkingen

Oude situatie Nieuwe situatie3 verwijderingszinnen 1 logo 4 verwijderingszinnen 2 logo’s

Deze verpakking is bedrijfsafval, mits deze is schoongespoeld, zoals wettelijk is voorgeschreven.


Deze verpakking is bedrijfsafval, nadat deze volledig is geleegd.


Deze verpakking dient nadat deze volledig is geleegd te worden ingeleverd bij een KCA-depot. Informeer bij uw gemeente.

Deze verpakking dient te worden ingeleverd als Klein Gevaarlijk Afval, nadat deze volledig is geleegd.

Deze verpakking dient te worden ingeleverd als Klein Gevaarlijk Afval, nadat deze is schoongespoeld, zoals wettelijk is voorgeschreven.



















Agrodis en Nefyto

De Vereniging Agrodis behartigt de

belangen van Nederlandse distribu-

teurs van gewasbeschermingsmiddelen.

Circa 45 leveranciers zijn aangesloten

bij Agrodis met een gezamenlijk bin-

nenlands marktaandeel van 90 procent.

Nefyto, de Nederlandse stichting voor

Fytofarmacie, behartigt de belangen

van gewasbeschermingsfabrikanten.

Vijftien deelnemers zorgen samen voor

95 procent van de Nederlandse gewas-

beschermingsmiddelenomzet.

13


ket, de teler duidelijk weet dat hij de ver-pakking bij het bedrijfsafval kan verwijde-ren of als klein gevaarlijk afval (KGA) moet inleveren. Oorspronkelijk was het de in-tentie dat telers dit KGA kosteloos konden inleveren bij de gemeenten, maar de animo onder gemeenten om hier aan mee te wer-ken liep de afgelopen periode terug, mede omdat zij niet verplicht zijn de benodigde vergunningen voor KGA-inzameling in orde te brengen. Een teler is in zo’n geval aange-wezen op een reguliere afvalinzamelaar.Op www.storl.nl staat de landkaart met daarop de inleverlocaties (onder andere de milieustraten of KCA-depots (Klein Che-misch Afval van de gemeenten). Inmiddels discussieert Storl over een betere dekking voor het inleveren van dit afval.Onaangebroken middelen is de leverancier verplicht terug te nemen zonder verplichte creditering. Daarnaast hebben de gewasbe-schermingsmiddelenindustrie, handelaren en het landbouwbedrijfsleven de verplich-ting actief voorlichting te geven over de manier van verwijderen van gewasbescher-mingsmiddelenresten en lege verpakkingen.

Meer duidelijkheidTaak van de Storl is het milieutechnisch verantwoord opruimen van verpakkingen van gewasbeschermingsmiddelen. Door onduidelijkheid van de logo’s en verwijde-ringszinnen paste de Storl beide aan (zie fi-guur). Op de verpakkingen wordt nu onder-

scheid gemaakt tussen twee soorten fust nadat ze gespoeld of geleegd zijn: gewoon bedrijfsafval en gevaarlijk bedrijfsafval. Gewoon bedrijfsafval (logo: Bedrijfsafval) kunnen telers in de bedrijfsafvalcontainer afvoeren; gevaarlijk bedrijfsafval (logo: klein gevaarlijk afval) moeten zij inleveren bij de gemeente of een afvalverwerkingsbe-drijf. In de meeste gevallen zijn verpakkin-gen van vloeibare middelen bedrijfsafval.

Lege verpakkingen van middelen met een doodshoofd op het etiket vallen onder de categorie klein gevaarlijk afval. Controleer het logo op het fust.Voorheen gebruikte Storl de term: klein chemisch afval, maar deze term heeft al vele jaren alleen betrekking op chemisch huishoudafval van particulieren. In het Ver-pakkingenconvenant staan eisen opgesteld voor verpakkingen die als klein gevaarlijk afval moeten worden ingeleverd (zie kader). Dit seizoen verschijnen de nieuwe logo’s op de verpakkingen, evenals de verwijde-ringszinnen op het etiket.

Spoelen verplichtNiet alle lege verpakkingen kunnen of mo-gen schoongespoeld worden, bijvoorbeeld gewasbeschermingsmiddelen die niet worden gemengd met water (granulaten en stuifpoeders). Wanneer de verwijderingszin aangeeft dat spoelen moet, dan verplicht de spoelverordening van het PT om dit te doen met de voorgeschreven apparatuur. Overigens moet schoonspoelen direct na het leegmaken van het fust gebeuren. Tij-delijk opslaan van ongespoelde verpakkin-gen is verboden, ook niet als u ze bewaart in de gewasbeschermingsmiddelenkast of -opslagruimte.De verordening stelt ook eisen aan de spoelinstallatie, extern of op de boom-gaardspuit. Wanneer u hiermee gedurende dertig seconden spoelt, blijft minder dan 0,01 procent van het oorspronkelijke ge-wicht van de verpakkingsinhoud over in het fust en voldoet de spoelmethode aan de gestelde eisen van het Verpakkingenconve-nant. E

Eisen spoelinstallatie

Voor spuitmachines met een spoelinstal-

latie moet de spoeltrechter met spoelkop

op of dichtbij de spuitvloeistoftank zit-

ten. Daarnaast dient deze voorzien te

zijn van een (demontabel) spanframe

om lege zakken open te houden. De

minimum diameter van een ronde

spoeltrechter dient minimaal 400 mm te

zijn; bij een rechthoekige vorm minimaal

zijden van 400 mm. De onderuitloop

hiervan moet in de vloeistoftank of in de

aanzuigleiding van de spuitpomp eindi-

gen. Bij een gecombineerd gebruik van

de spoeltrechter als vultrechter moet de

doorlaat van de trechteruitloop een ope-

ning van minimaal 40 mm hebben zodat

afstort van spuitpoeder probleemloos te

verwerken is.

De spoelkop van de spoelinstallatie moet

minstens 35 boringen verdeeld over de

omtrek van de spoelkop bevatten, zodat

de totale spreidingshoek 240° of meer is.

Bij een waterdruk van 5 bar op de spoel-

kop-leiding moet circa 25 liter water per

minuut gegeven worden, gelijkmatig

verdeeld over de omtrek van de spoel-

kop. De spoelkop - maximaal 35 mm

diameter - moet ongeveer centraal in de

spoeltrechter zitten. Voor de aanvoer-

leiding naar de spoelkop mag de bui-

tendiameter niet groter zijn dan 16 mm.

Daarnaast moet deze aanvoerleiding een

hand- of voetbediende afsluiter hebben.

De pompdruk bij de spoelkop moet mini-

maal 3 en maximaal 5 bar zijn.

Voor het spoelen moet altijd schoon

water, zonder gewasbeschermingsmid-

delen, gebruikt worden waarbij het

spoelwater uitsluitend in de spoeltank

terechtkomt.

Regelgeving vastgelegd voor het afvoeren van verpakkingen voor gewasbeschermingsmiddelen.

Foto: Marijke van Ossenbruggen, NFO

14

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

BinnenlandAppels en peren blijven buiten schot

Lidl en Albert Heijn zijn steeds

meer aan elkaar gewaagd, zo

zou je uit de fruitaanbiedin-

gen van deze week kunnen

a�eiden. De Duitse discounter

blijft in reclame-uitingen be-

nadrukken dat ze, volgens de

Gfk-huishoudpanels de beste

agf-afdeling heeft van alle

supermarkten. Op dat vlak

heeft de grootste speler Albert

Heijn veel te verliezen, wat

deze supermarkt onder andere

met scherpe aanbiedingen

zoveel mogelijk probeert te

voorkomen. Deze week onder

meer met appels op schaaltjes

en beide hebben perssinaas-

appel in de aanbieding voor

€ 0,75 per kg. Het was sowieso

de week van het citrusfruit,

hetgeen al blijkt uit de omslag

van de AH-folder en aanbiedin-

gen bij andere supermarkten.

Natuurlijk is er altijd een die

nog goedkopere sinaasappels

in de aanbiedingen heeft. In

dit geval is dat C1000 met een

actie van € 0,60 per kg, maar

dan alleen op maandag en

dinsdag. Ook de lekkere mine-

ola’s zijn makkelijk te verkrij-

gen voor een euro

per kg.

Ten opzichte van dit

goedkope citrus steken

de appel- en peren prij-

zen extra hoog af. Vorige

week bleken de schaal-

tjes met appels erg duur

in de webshop van Albert

Heijn. In de winkel waren

ze allicht wat minder

duur, maar deze week

helemaal. AH verlaagt

deze week de prijzen

van alle appels op schaal-

tjes met 30 procent.

Die komen daarmee op

circa twee euro voor een

schaaltje van vier of zes

appels, afhankelijk van

het ras en de teeltwijze.

De los verkochte appels en pe-

ren blijven bij prijsverlagingen

buiten beeld. Deze week is er

wel een opvallende volume-

actie met Rubens. C1000 heeft

naast de scherpe aanbieding

met sinaasappels ook een actie

met dit conceptras. Een zak

van 2,5 kg kost € 2,50, waar-

mee de winkelprijs op een

euro per kg uitkomt. En daar is

dan nog zo’n leuk ‘je weet nu’

boekje bij inbegrepen.

Jumbo gaat localJumbo onderzoekt hoe het

zich met streekproducten beter

kan onderscheiden. Daartoe

opent de supermarktketen

op 27 maart een zogenaamde

foodmarkt, een groot �liaal in

Breda. Daarbij komt de nadruk

te liggen op streek- en seizoens-

producten. Die zouden door

dit concept niet duurder hoe-

ven te zijn, wat vaak wel zo is.

Zo is het de bedoeling dat

bakkers ter plaatse brood bak-

ken van lokaal geteeld graan.

Boeren en tuinders kunnen let-

terlijk met de trekker hun pro-

duct aanvoeren. Jumbo houdt

het voorlopig bij deze ene

foodmarkt. Het concept vergt

veel vloeroppervlak, dat met

6.000 m² in Breda ruimschoots

voorhanden is. De gemiddelde

supermarkt van Jumbo omvat

1.500 m².

Rode bes nog duurderDe vaste prijzen voor ap-

pels en peren zijn geen

belemmering voor ver-

koop in de supermarkt,

maar dat speelt bij rode

bessen mogelijk wel. De

toch al hoge prijzen van

de afgelopen weken zijn

deze week verder opge-

lopen. Een bakje kost op

de groothandelsmarkten

nu ongeveer € 3,50.

Daar doet de beperkte

import uit Zuid-Amerika

blijkbaar niets aan af.

Ook blauwe bessen

en bramen komen nog gro-

tendeels uit Zuid-Amerika.

Daarvan zijn de prijzen stabiel

en goed. Blauwe bessen uit

diverse Zuid-Amerikaanse lan-

den noteren prijzen van ruim

anderhalve euro per bakje.

De bramen uit Mexico kosten

bij de groothandel nog steeds

meer dan twee euro per bakje.

Binnen de vaste prijzen van

het sortiment houtig klein-

fruit vallen de lagere prijzen

voor Spaanse frambozen extra

op. De detaillist kan die deze

week voor een euro per bakje

inkopen. Vorig week was dat

nog anderhalf tot twee euro.

Na deze verlaging bedienen

de frambozen uit Spanje een

ander marktsegment dan de

ingevlogen frambozen van

overzee. De Spaanse frambo-

zen komen voor 55 procent

van handelshuis Onunafruit,

waarin zes afzetcoöperaties

in de provincie Huelva samen-

werken.

Sweet Sensation Award

The Greenery reikte onlangs

de Sweet Sensation Award uit

aan John Kuijpers uit Wijdenes.

Hij kreeg deze eerste onder-

scheiding vanwege de beste

resultaten met dit ras. Kuijpers

realiseerde een aandeel klasse

I van 78 procent. De Noord-

Marktzicht

De los verkochte appels en peren blijven bij prijsverlagingen buiten beeld. Foto: NFO

Bramen komen nog grotendeels uit Zuid-Amerika. Foto: NFO

15


Hollandse teler is een van de

55 telers in Nederland, die

gezamenlijk een areaal van 220

hectare Sweet Sensation heb-

ben, meldt The Greenery.

Sweet Sensation moet op

termijn jaarrond worden aan-

geboden door afwisselend

product van het zuidelijk en

het noordelijk halfrond. In

Australië is een project van

200 hectare gaande, blijkt uit

gegevens van The Greenery.

In februari is in Argentinië de

eerste productie van commerci-

ele betekenis geoogst. Andere

beoogde productielanden op

deze wereldhelft zijn Chili,

Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland.

Op het noordelijk halfrond

zijn dat onder andere Canada

en Turkije. De productie in het

verre oosten kan de nieuwe

Aziatische markten beleveren.

In Europa wordt het grootste

areaal Sweet Sensation aan-

geplant in Italië. Het ras staat

ook in België, Frankrijk en het

Verenigd Koninkrijk.

Winst voor Bio+Het biologische A-merk Bio+

wint verder terrein. In de top

honderd van deze merken

stond het twee jaar geleden

nog op plaats 73. Dat is vorig

jaar toegenomen tot plaats

39. Bio+ groeit daarmee tegen

de stroom in. De groei van de

A-merken is vorig jaar afge-

nomen tot 1,5 procent, terwijl

de omzet van de huismerken

toenam met 5 procent, meldt

Biojournaal. Bio+ is een para-

plumerk voor diverse produc-

ten van biologische herkomst,

waaronder groenten en fruit.

Fruit over waterVijf grote importeurs in

Barendrecht en omstreken

gaan definitief gezamenlijk

fruit vervoeren in containers

op binnenvaartschepen.

Het afgelopen jaar is in het

kader van het project Fresh

Corridor fruit op deze wijze

vervoerd van de terminals

op de maasvlakte naar de

Rotterdamse Waalhaven,

vanwaar het fruit verder

alleen het laatste gedeelte

over de weg aflegt. Het is

mogelijk dat Nederlands

fruit ook aanhaakt bij deze

transportwijze. Een van de

deelnemers in Fresh Corri-

dor is Fruitpact Betuwe. Dat

is een van de beoogde logis-

tieke centra voor de over-

slag van groenten en fruit.

Transport over water heeft

niet alleen milieuvoordelen,

maar is ook wat betreft ver-

werking en distributie beter

te plannen.

Buitenland

Sporadisch Conference in Duitsland

Conference uit België en Ne-

derland is in Duitsland slechts

sporadisch verkrijgbaar,

analyseert het Duitse AMI.

Abate Fetel uit Italië voert de

boventoon bij de Europese pe-

ren. Maar sinds enkele weken

verschuift de aandacht in toe-

nemende mate naar de import

van het zuidelijk halfrond.

De hoge prijzen van Abate en

Conference werken de belang-

stelling voor het overzeese

sortiment in de hand. De acties

en aanbiedingen zijn een uit-

eenlopende verzameling van

soorten en herkomsten. Daar-

bij heeft een derde betrekking

op Abate Fetel, de rest betreft

peren van overzee. Het gaat

dan vooral om Williams of Bon

Chretien uit Zuid-Afrika of Ar-

gentinië.

Over het algemeen hebben

de Duitse huishoudens vorig

jaar slechts 1 procent minder

vers fruit gekocht dan het jaar

ervoor. Daarmee lijkt de daling

in de verkopen af te vlakken.

Deze afname vond sinds 2006

voortdurend plaats. In tegen-

stelling tot de volumes namen

de bestedingen wel toe, ge-

middeld met 3 procent.

Meer abrikoos in Oostenrijk

Het areaal abrikoos is in Oos-

tenrijk met 36 procent toege-

nomen tot 850 hectare, meldt

het Duitse AMI. Daarmee

wordt dit gewas na appel een

van de grotere fruitsoorten in

het land. In juni 2012 bestond

het areaal appel uit 7.900 hec-

tare, wat vrijwel gelijk is met

de jaren ervoor. Het areaal

peer kromp enkele procenten

tot 530 hectare. In tegenstel-

ling tot bij abrikoos kromp het

areaal perzik en kwam uit op

210 hectare. E

Anton Oostveen

freelance journalist

[email protected]

John Kuijpers teelt de beste Sweet

Sensation Foto: The Greenery

Conference heeft nog een lange weg te gaan naar de Duitse winkel-

schappen. Foto: Herman Bus, NFO

16

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

TeeltGrootfruit

Bemesten vóór de beplanting

Wanneer u nog bomen moet

planten en de grond nog be-

werkt moet worden. Laat dan

eerst een grondmonster nemen

zodat u vóór het planten nog

wat compost, champost, dier-

lijke mest of een kunstmest

met fosfaat en magnesium

kunt inwerken. Fosfaat is een

element dat nauwelijks mobiel

is, dus direct bij de wortels

moet liggen om opgenomen te

worden. Op gronden met een

hoge pH vormt fosfaat vaak

een verbinding met calcium.

Met als gevolg het fosfaat las-

tig beschikbaar komt voor de

plant.

Calcium. Naast fosfaat wordt

ook calcium graag onderge-

werkt. Zodoende komt het

in de wortelzone terecht in

plaats van dat het boven op

de grond blijft liggen. Met een

kalkbemesting kunt u de pH

verhogen. Daarnaast heeft cal-

cium een positief effect op het

bodemleven, de structuur en

voorkomt het calciumproble-

men. Maar: te hoge kalkgiften

doen juist het tegenovergestel-

de met uw bodem. Sommige

elementen komen dan minder

beschikbaar en kalk kan or-

ganische stof verbranden met

minder bodemleven tot gevolg.

Calcium repareren doet u het

beste met een calciummeststof

die een bepaalde hoeveelheid

zuurbindende waarde bevat,

zoals bijvoorbeeld Dolokal, Do-

logran, magnesiumrijke kalk,

magnesiumarme kalk, land-

bouwpoederkalk et cetera. Op

een monster vindt u vaak het

percentage koolzure kalk, dit

zegt iets over de kalkbuffer in

uw bodem.

Gips. Wanneer de bodem een

hoge pH heeft (>7) en er toch

te weinig calcium Ca2+ beschik-

baar is voor de plant, dan is het

verstandig het calciumtekort

aan te vullen met gips (een

calciumsulfaat). Gips heeft als

voordeel dat het de structuur

verbetert en dat calcium vrij-

komt, maar geen pH-verhoging

geeft. Bij gronden met een ho-

ge bezetting aan calcium aan

het kleihumuscomplex dient u

terughoudend te zijn vanwege

de negatieve invloed op de be-

schikbaarheid van magnesium

en kalium.

Calciumcompost. Tegen-

woordig is er calciumcompost

beschikbaar. Dit betreft een

compost waar gips doorheen

gemengd is: circa een deel

gips en drie delen compost.

Ook zijn er compostsoorten

waar koolzure kalk doorheen

gemengd is. Voordeel hiervan

is dat u behalve organische

stof ook een calciumbemesting

uitvoert.

Het moment van toedienen ligt

bij voorkeur in het najaar of

in het vroege voorjaar om niet

te veel concurrentie te krijgen

met de overige bemesting (kali

en magnesium). Wanneer u

echter nu nog moet planten,

bewerk dan de grond vooraf,

na het planten, kan het niet

meer.

Joris Wisse

Centrale Adviesdienst Fruitteelt

[email protected]

Gewas-bescherming

Grootfruit

Potentiële sporendruk verlagen

De komende periode is bij uit-

stek geschikt voor het nemen

van sanitaire maatregelen. Het

bevorderen van bladvertering

en/of het blad opruimen, kan

de sporendruk op afgeval-

len blad enorm verlagen, met

name die van schurft. Aantas-

tingen op afgevallen bladeren

vormen myceliumdraden die na

versmelting het po-

tentieel ascosporen

van 2013 vormen. Be-

denk dat op een en-

kel blad met aantas-

ting straks tot 60.000

ascosporen gevormd

kunnen worden. In

een perceel met aan-

tasting geldt dus de

macht van het getal

wat betreft sporen-

potentieel. Reductie

met 50 tot 70 procent

betekent dus een

enorme vermindering

van het absolute

aantal ascosporen.

Dit moet u bezien

uit het oogpunt dat

een goede bestrijding

van bijvoorbeeld 98 procent

ook betekent dat 2 procent

van de sporen ontsnapt aan de

chemie. Absoluut gezien is 2

procent van een kleiner getal

uiteraard gunstiger dan van

een groot getal. De komende

periode is verlagen van sporen-

druk vooral actueel op perce-

len met aantasting van schurft

of zwartvruchtrot in 2012.

Daarvoor kunt u nog een aan-

tal maatregelen uitvoeren.

• Blad poetsen en versnip-

peren. Door blad onder de

bomen te poetsen komt de

bron iets verder van de boom

te liggen, maar verkleinen ook

de bladdeeltjes waardoor ze

sneller verteren.

• Bespuitingen met Ureum. Dit

kan met de onkruidspuit voor

het poetsen uit of juist na het

versnipperen op de grasbaan.

Werk met hoge doseringen

Ureum van 25 tot 50 kg per

hectare. Hiermee worden

de bladrestanten aantrek-

kelijk voor wormen en micro-

organismen, wat de vertering

bevordert.

• Kalkstikstof. Deze meststof,

die uit een zeer traag werken-

de vorm van stikstof bestaat,

TeeltBladvoedingen Volop in bloeiBewaring


Werkwijzer

Gepoetste strook. Foto: NFO

17


Volop in bloei



bevat ook een component

cyanamide. Deze component

blijkt volgens Duits onderzoek

de groei van myceliumdraden

tegen te gaan en daarmee de

vorming van ascosporen. De

bladvertering zelf bevordert

het niet. Per hectare is een

� inke gift van circa 400 kg no-

dig, omgerekend geeft u hier-

mee 80 kg zuivere stikstof. Dit

wordt overigens diverse keren

omgezet en komt na een peri-

ode van enkele maanden vrij.

De bovenstaande behan-

delingen leiden niet tot

minder bespuitingen in

de primaire periode. Zie

ze als basismaatregel

en ondersteuning in de

totale aanpak van de ge-

wasbescherming. Overleg

met uw regiovoorlichter

over de aanpak van dit

jaar op uw bedrijf. Han-

del bij sanitaire maatre-

gelen voornamelijk op

perceel- of rasniveau.

Aryan van Toorn

Centrale Adviesdienst

Fruitteelt

[email protected]

BewaringEerste verschijnselen van inwendig bruin

Gaandeweg dit bewaarsei-

zoen komen we bij de appels

toch enkele problemen tegen.

Over het algemeen zien we

bij een paar rassen de eerste

verschijnselen van inwendige

bruinverkleuring. Bij Jonagold

en Elstar zijn al enkel gevallen

geregistreerd. Dit bruin. dat

we ook wel als ULO-bruin of

IBE aanduiden, komt meestal

voor bij de rijpere appels en

dan vooral aan de bloskant. De

eerste verschijnselen beginnen

dikwijls aan de steelkant en

kunnen langzamerhand uit-

breiden door de gehele appel.

Uitgaande van dit symptoom

en het moment waarop het

zich manifesteert, is de oor-

zaak waarschijnlijk een vorm

van lage temperatuurbederf

waar deze betreffende partijen

kennelijk gevoelig voor zijn.

Het enige wat u nu kunt doen

is monsters uit de cel halen en

ze te controleren. Leg de ap-

pels ook een aantal dagen bij

een hogere temperatuur (uit-

stalling), inwendig bruin wordt

dan meestal beter zichtbaar.

Dit geeft u tevens de moge-

lijkheid voor een schilvlekjes-

controle. Begin met de appel

doormidden te snijden aan de

steelkant, daar zit meestal het

begin van de bruinverkleuring.

Klokhuisrot. Bij Elstar zagen

we, bij aanvang van het be-

waarseizoen, in diverse par-

tijen het begin van klokhuisrot.

Dit begint zich ook verder uit

te breiden. Het wordt zicht-

baar aan de buitenkant en

veroorzaakt uiteindelijk een

totaal rotte appel. Ook daar

kunt u alleen door goede

controle achterkomen. Waar

klokhuisrot precies door ver-

oorzaakt wordt, is niet dui-

delijk. Bij andere rassen komt

de schimmel er vaak in via

een open neusholte. Maar dit

is bij Elstar niet aan de orde.

Men denkt dat het via bloe-

seminfectie tot stand kwam.

Ook is nog niet bekend welke

schimmelsoort(en) er voor ver-

antwoordelijk is. Dit proberen

we wel te achterhalen. Laat u

niet onaangenaam verrassen

als de cel straks open gaat.

Controleer op tijd!

Rode en roze bessen. De

meeste rode bessen zijn inmid-

dels afgezet, alleen in ULO-cel-

len zit nog enige voorraad, de

hoesbewaring is voornamelijk

geruimd. De bewaarkwaliteit

viel niet altijd mee, vooral de

roze bessen beginnen nu hier

en daar op te treden en lijken

wat meer aanwezig te zijn dan

in andere jaren. De verklaring

wordt mede gezocht in het

korte tijdsbestek van optimale

pluk. Bij te vroeg plukken zit

bijna altijd meer roze. Maar

ook partijen met grove bessen

van percelen met hoge groei-

kracht hebben meer kans op

roze. Het roze worden van bes-

sen is altijd een uiting van af-

sterven met heel verschillende

oorzaken waaronder ook te

lange bewaring valt. Probeer

goed in beeld te krijgen welke

partijen, percelen, of cellen

roze bessen hebben of had-

den. Was dit te wijten aan de

beskwaliteit, het pluktijdstip

of eventuele bewaarcondities?

Deze informatie kan een goe-

de opstap zijn naar het nieuwe

seizoen. E

Alex van Schaik

Wageningen UR

[email protected]

Opslagplaats vol ureum bij Yara in

Sluiskil.

Foto: Marijke van Ossenbruggen,NFO

Het vermoeden bestaat dat klokhuisrot via bloeseminfectie tot stand komt. Foto: Caroline van Assche, NFO

18

Frui

ttee

lt 9

, 2

maa

rt 2

013,

jaa

rgan

g 10

3

nfoin het land

Kring Midden-Nederland

Op de eerste kringvergadering

van dit jaar keek het bestuur

vooral terug naar het moei-

zame jaar dat achter ons ligt en

waarin de productie tegenviel.

De kring is wel optimistische

gestemd over de activiteiten

die de afdelingen hadden ont-

plooid. Ze sloten het jaar goed

af met informatieve ledenacti-

viteiten die allen druk werden

bezocht. Goede voorbeelden

daarvan waren de thema-avond

internationale markten die

afdeling Zuid-Gelderland met

ondersteuning van de kring had

georganiseerd. De thema-avond

die de kring in samenwerking

met NFO-Productgroep Peer

had georganiseerd in Gelder-

malsen trok eveneens veel

leden. Een van de thema’s van

de avond waren de ontwik-

kelingen in de bestrijding van

perenbladvlo. De productgroep

gaf daarnaast een verklaring

over de activiteiten van vorig

jaar en ze lichtte haar plannen

voor 2013 toe.

Afdeling West-Betuwe organi-

seerde zelf een zeer geslaagde

avond over nieuwe appel- en

perenrassen. Deze bijeenkomst

werd bezocht door meer dan

honderd telers hetgeen ook

was te danken aan de goede

samenwerking met de studie-

groepen in deze regio.

Ook de LaMi-dag die half de-

cember in het Utrechtse Houten

was bij te wonen, werd een

succes. Het convenant Schoon

Water Utrechtse Fruitteelt heeft

zijn eerste vruchten al afgewor-

pen met een betere communi-

catie en beter begrip tussen de

verschillende partijen.

Vooruitblikken deed de kring

echter ook. Kring Midden-Ne-

derland gaat zich inzetten om

meer en nieuwe mogelijkheden

te vinden die de vogelschade

kunnen verminderen. De eer-

ste stappen, door middel van

een expertmeeting in januari,

zijn al gezet. Het kringbestuur

noemde de vogelschade van

afgelopen jaar ‘extreem’. Daar-

naast komen de onderwerpen

bacterievuur en het gebruik en

de beschikbaarheid van zoet

water veelvuldig op de agenda

te staan.

Echteld,

maandag 11 februari 2013

Peter van Kampen

secretaris kring Midden-

Nederland

Kring Zuid-HollandHet kringbestuur besprak on-

der meer de invulling van de

vacature NFO-voorzitter die is

ontstaan vanwege het vertrek

van onze huidige voorzitter.

Het bestuur merkte op dat de

procedure netjes en zorgvul-

dig is doorlopen. Er werd een

vertrouwenscommissie aange-

steld bestaande uit een lid van

het hoofdbestuur, twee leden

van buiten het hoofdbestuur,

aangevuld met een onafhan-

kelijke deskundige van een

werving- en selectiebureau met

ondersteuning van de NFO.

Er verschenen advertenties

in Fruitteelt en aanverwante

bladen. Het kringbestuur vindt

het jammer dat tot nog toe

geen geschikte kandidaat werd

gevonden. Het hoopt dat de

commissie alsnog een goede

voorzitter vindt temeer omdat

de NFO, onder andere door

het verdwijnen van het PT, een

moeilijke periode tegemoet

gaat waarin een voorzitter

een zware en moeilijke taak

te wachten staat om onze NFO

daadkrachtig en financieel ge-

zond te houden. Zo blijkt maar

weer ‘ontberen doet waarde-

ren’.

Tevens besprak de vergadering

de altijd actuele onderwerpen:

gewasbescherming en milieu.

De stukken hierover en over

het bemestingsbeleid zijn van

de hand van Jaco van Bruchem,

NFO-beleidsmedewerker. Het

NFO-hoofdbestuur verzoekt

op zijn algemene ledenverga-

dering van 18 april de leden in

te stemmen met een extra bij-

drage van 30 euro vanwege het

wegvallen van het PT en daar-

mee de financiering van Jaco

van Bruchem. Het kringbestuur

vindt Van Bruchems werk van

groot belang voor de fruitteelt-

sector en vindt dat hij zijn werk

moet kunnen blijven doen.

Een punt van zorg vindt de

kring dat fabrikanten van gwb-

middelen steeds meer overgaan

op biologische middelen het-

geen volgens de vergadering

ingegeven wordt door het feit

dat steeds meer middelen in

Europa beperkingen krijgen

opgelegd of onder druk van

de politiek gaan verdwijnen.

De kring merkt wel op dat als

de telers een voldoende mid-

delenpakket willen behouden

er ook een taak bij hen zelf

ligt om met zorgvuldigheid

en kennis van zaken met deze

middelen om te gaan. Men zou

het daarnaast een goede zaak

vinden als er nader onderzoek

kwam naar methodes om

champost te scheiden waarbij

de fosfaat wordt verwijderd en

er zodoende verruiming van de

toepassing komt. De gewonnen

fosfaat is vervolgens als mest-

stof te gebruiken.

Verder kwamen nog aan de

orde: markten promotiezaken;

de Fruitacademie; scholing en

innovatie.

Schoonderwoerd,

maandag 11 februari 2013

Hein van Kekem

bestuurslid kring Zuid-Holland

Het ophangen van Rak3+4. Sommige telers maken zich zorgen over de overstap naar geïntegreerde gewas-

bescherming. Foto: Caroline van Assche, NFO

19

Midden-NederlandZuidoost-UtrechtDonderdag 7 maart

Bijeenkomst over gewasbescher-

ming in samenwerking met

de CAF en AgruniekRijnvallei.

Deze bijeenkomst telt mee voor

de verlenging van uw spuitlicentie

onderdeel Teelt. Neem uw licen-

tiepas mee. Inschrijven kan vanaf

19.00 uur. Locatie: `t Dorpshuys,

C.B. Kentiestraat 2, Cothen.

Aanvang: 19.30 uur.

Vecht en IJsselMaandag 4 maart


ming onder leiding van Henny

Balkhoven (Fruitconsult) en Hilko

Strik (Agrifirm). Deze bijeenkomst

telt mee voor de verlenging van

uw spuitlicentie onderdeel Teelt.

Neem uw licentiepas mee. Locatie:

Dorpshuis Benschop, Oranje Nas-

saustraat 31, Benschop.

Aanvang: 19.30 uur.

Zuid-HollandVijfheerenland en Alblasserwaard Donderdag 7 maart


ming met begeleiding van Tonnie

van Kessel (Agro Buren). Deze

avond telt mee voor de verlenging

van uw spuitlicentie onderdeel

Teelt. Neem uw licentiepas mee.

Locatie: De Linde, Lindenstraat 1,

Meerkerk. Aanvang: 19.00 uur.

StudieclubDit jaar kunt u weer deelnemen

aan de studieclub van de afdeling

Vijfheerenland en Alblasserwaard.

De club krijgt begeleiding van

twee medewerkers van de CAF. De

kosten bedragen zijn 75 euro per

persoon. Meerdere personen van

één bedrijf die zich inschrijven be-

talen 37,50 per persoon.

Voor meer informatie en inschrij-

ven, kunt een e-mail sturen naar

Jan van Buuren,

[email protected], of

tel. 0345 641 937.

Zeeland/Noord-Brabant

Oost Zuid-Beveland en TholenWoensdag 6 maart

Algemene ledenvergadering met

aansluitend een lezing van Henk

Nooteboom. Locatie: Dorpshuis de

Meiboom, Kerkpolder 30, Krab-

bendijke. Aanvang: 19.30 uur.

Midden-Brabant Donderdag 7 maart

Gewasbeschermingsavond onder

leiding van Pieter Aalbers en

Arie van Horssen (Alliance BV).

Deze bijeenkomst telt mee voor

de verlenging van uw spuitlicen-

tie onderdeel Teelt. Neem uw

licentiepas mee. Locatie: Café `t

Karrewiel, Vaartweg 112, Dongen-

Vaart. Aanvang: 19.30 uur.

NFO-Productgroep Houtig Kleinfruit

Maandag 4 maartBijeenkomst met vier sprekers over

diverse aspecten van gewasbe-

scherming en kwaliteit in houtig

kleinfruit, en diverse NFO-zaken.

Deze bijeenkomst is alleen toegan-

kelijk voor kleinfruittelers die lid

zijn van de NFO. Zij ontvangen per

e-mail een uitnodiging met het

programma. Locatie: Veiling Zalt-

bommel. Aanvang: 14.45 uur.

NFO-Productgroep Steenfruit

Vrijdag 8 maartSnoeibijeenkomst pruim en kers

onder leiding van Tonnie van Kes-

sel. Deze bijeenkomst is alleen toe-

gankelijk voor steenfruittelers die

lid zijn van de NFO. In het kader

van de samenwerking met Fruit-

academie, zijn ook leerlingen van

Helicon en Edudelta uitgenodigd.

Locatie: Jaco Elenbaas, Langeweg

34, 4341 RE Arnemuiden (Zeeland).

Aanvang: 13.30 uur

DLV-Openmiddag Kleinfruit

Vrijdag 15 maartOpenmiddag Kleinfruit, gratis

te bezoeken. Aan bod komen:

Toepassen en optimaal benutten

van zonne-energie; kostprijsbere-

keningen framboos en rode bes;

het nieuwe telen van roden bes;

productie- en kwaliteitverhoging

(maat) bij framboos en braam;

vaststellen van gebreken en ziek-

tes aan de hand van analyses.

Aanmelden (is noodzakelijk

ivm de catering) kan via e-mail:

[email protected]. Locatie:

Thwan van Gennip, Eindje 6,

5715 PK Lierop. Aanvang: 15.00

uur, sluiting circa 21.00 uur.

Fruitteelt is het verenigingsor-gaan van de Nederlandse Fruitte-lers Organisatie. Abonnementen zijn alleen te verkrijgen door leden van de organisatie.

Opzegging: schriftelijk, minstens drie maanden voor het einde van het kalenderjaar. Wijziging bedrijfsgegevens: schriftelijk tot 1 januari.

AdresgegevensPostbus 3442700 AH ZoetermeerLouis Pasteurlaan 62719 EE ZoetermeerTelefoon: (079) 368 13 00Fax: (079) 368 13 55

E-mail NFO-secretariaat en ledenadministratie: [email protected]

E-mail redactie: [email protected] Website: www.nfofruit.nl

RedactieHerman Bus (hoofdredacteur)Caroline van AsscheMarai Ebben (eindredacteur)Marijke van Ossenbruggen

RedactiecommissieH. BalkhovenA. GoesH. van Kekem A. OostveenM. RaveslootH. ReindersC. UijttewaalB.J. van WestreenenR. van ’t Westeinde

Advertentie-acquisitieBureau Van Vliet Robert Mondelaars Remco WijnhoutPostbus 20, 2040 AA [email protected]: (023) 571 47 45Fax: (023) 571 76 80

DrukkerijDeltaHage, Den Haag

VormgevingRichard van Rheenen, Grafisch!OK

Uitgever en auteurs verklaren dat Fruitteelt op zorgvuldige wijze en naar beste weten is sa-

mengesteld en aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijk-heid voor schade, van welke aard ook, welke het gevolg is van handelingen en/of beslis-singen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van Fruitteelt wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring. Niets uit deze uitgave mag op enige wijze worden verveelvoudigd, opge-slagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

C O L O F O N

nfo agendaAgendaberichtenAgendaberichten voor deze

rubriek kunt u indienen tot

maandagochtend 09.00 uur

van de eerste week waarin

de redactie het bericht moet

plaatsen. In principe plaatst

de redactie het bericht in

twee achtereenvolgende

bladen. De Agendaberichten

opgeven via het digitale

formulier op de homepage

van www.nfofruit.nl >

Vakblad Fruitteelt.

Wanneer dit problemen op-

levert, stuur dan uw bericht

naar de redactie via e-mail

[email protected].

TE KOOP GEVRAAGDVooraadkisten.

Fruitbedrijf Kutschuiter BV. Tel. 06 5043 5238.

Vangbandje

Een kleinfruitmiddag van DLV in

2012. Foto: Marijke van

Ossenbruggen, NFO



f fruitruit fruit f teelt

Gewasbescherming

Ook uw

advertentie

in Fruitteelt?

Bel

023-5714745

Complete basisbemesting voor fruitteelt

DCM MIX 5

Meer info:DCM NederlandNoord-Nederland: Mark van Dulmen [email protected] 06-51310492Zuid-Nederland: Aldert Engelsman [email protected] 06-23689287

Meer info:DCM NederlandNoord-Nederland: Mark van Dulmen [email protected]

✔ NPK 10-4-8 + 3 MgO

✔ Lange werking

✔ Activeert het bodemleven

✔ Vervanger voor minerale meststoffen

✔ Bevat 36 % organische stof

✔ Voor goede vruchtzetting en betere vrucht-kwaliteit

✔ Leverbaar in korrel (25 kg zakken en big bags)

w w w . d c m - i n f o . c o m

Fruitteeltnieuws_98X275.indd 1 30/01/13 08:59

Vraagt te koop

BedrijfsinventarisTrekkers, maaiers, spuitenSorteemachines: A3 en A4KistenkantelaarsGewichtsorteerdersPluk o Track’sBoreco plukstelling etc.Kleine Fruitkisten 15, 20,25 kg

www.dikvanderlinden.nl

Mob: 06 5580 53370487 – 570674

Schulp schenktwinstkansen.

Schulp schenktwinstkansen.

Schulp schenkt

Sap van fruit uit uweigen boomgaard.

www.schulp.nlwww.schulp.nlwww.schulp.nlwww.schulp.nlSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenTelefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: 0346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 30

TE KOOP:VOLAUTOMATISCHE WATERDUMPER BURG MET DROOGROLLENBAAN 3 M LANG EN MET SCHIJVENBAAN 4.50 M LANG MET DROOGVENTILATORS, ALLE TOESTELLEN 1.20 M BREED. + WATERZUIVERINSTALLATIE VOOR WATERDUMPER.

TEL: (0032) 475 - 863 560

fruit-borgloon 130225.indd 1 26-02-13 09:53

Fruitteelt 09 v01...inzetten op een verbod per 2030 voor bestaande instal-laties. Bij de huidige...

Documents

Transcript of Fruitteelt 09 v01...inzetten op een verbod per 2030 voor bestaande instal-laties. Bij de huidige...