FPA en het meten van interne complexiteit

(bij de Belastingdienst)

Guido Leguyt, Wouter van Mossevelde,

15 november 2012 .

Agenda• Introductie

• FPA bij de Belastingdienst

• Waarom interne complexiteit meten?

• Eisen t.a.v. telmethode

• Kandidaten

• Kenmerken van IBRA

• Vervolg

Sturen op productiviteit met FPA

FPA bij alle projecten:• Estimate-rapporten• Dashboard met resultaten (KPI’s)

Normen (uren/FP): • Ontwikkeltaal• Beheerkosten

Jaarlijks: • Productiviteitsrapport (intern)• Overheidsbenchmarkrapport

Inrichting FPA

• Installed Base: 316 applicaties (300.000 fp in beheer)

• Jaarlijks 800 FPA tellingen vanuit de Base

• Metriekenoffice met interne FPA-analisten• Rechtstreekse input bij de bestuurder

Sturen met FPA: • Halvering ontwikkelkosten• Ingebed in het proces• Managementtool en een groot succes!

Kosten softwareontwikkeling B’dienst

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Ure

n pe

r FP

Waarom interne complexiteit meten?

Telling COBOL release

• Praktijkmethode : 164 FP (verkleinen

systeemgrenzen)

• NESMA : 38 FP

Productiviteit• Praktijkmethode : 25 uur/FP

• NESMA : 96 uur/FP

• Gemiddelde release: 16 uur/FP

Waarom interne complexiteit meten?

Gevolg:

• Rood vlaggen in dashboard

• FPA wordt niet serieus genomen(keerzijde van het succes!)

Nadere Analyse:

• Bij meerdere systemen praktijk methode

• “Verborgen functionaliteit”

• Wel in bedrijfsprocessen zichtbaar

• Grote variatie tussen systemen

Waarom interne complexiteit meten?

Behoefte:

• Aanvulling op NESMA

• Omvang bepalen (variatie eruit halen)

• Herkenbaar voor klant

• Bruikbaar in besturing

• Benchmarken

Probleemstelling

• Een bedrijfskritisch geautomatiseerd systeem met veel “interne verwerking” werd met Nesma FPA flink ondergewaardeerd

• Meerdere systemen met hetzelfde probleem, maar met eigen telmethode

Wat was het probleem waar de Belastingdienst zich voor gesteld zag?

Eisen t.a.v. telmethode

• Eenvoudig te leren

• Aansluiten op Nesma FPA

• Marktstandaard (bij voorkeur)

• Toepasbaar op bestaande documentatie (dus geen extra ontwerp-inspanning nodig)

• Toepasbaar op client-server systemen (3GL, procedurele opzet)

Kandidaat telmethoden

Keuze tussen Cosmic of IBRA

IBRA = Internal Business Rules Analysis

opgesteld in 2003 door Centrelink (Australian Social Services Delivery Agency)

IBRA Counting Guidelines

Voor- en nadelen Cosmic

Voordelen:

• Markstandaard, benchmark-gegevens beschikbaar

• Cosmic-FFP kunnen worden omgezet in Nesma-FP

Nadelen:

• Bestaande documentatie niet toereikend(zie voorbeeld 1)

• Tijd nodig om kennis en ervaring mee op te doen

Voorbeeld 1: opzet documentatie

Proces 1:Ophalen relevante gegevens

Behandeldossier

Proces 5:Bepalen HOTHOR

Proces 3:Berekenen en registreren

resultaten Heffingszaak van VA

Be han de ld oss ie r

s ig naa lH O T H O R

Proces 2:Berekenen en registreren VA

VA te be re ke nen

VA n ie t tebe re ke nen

Proces 4: Bepalen en registrerenrelatie met Heffingszaak m et bedrag van eerdere aanslagen

sig naa lG VA

O bjectdiagram

Be han de ld oss ie r

VA

H e ffingsza akm e t re su lta ten

H e ffingsza akm e t be d rag

ee rd e re aa nslag en

H O T H O R

Procesdiagram

Voor- en nadelen IBRA

Voordelen:

• Direct toepasbaar op aanwezige ontwerpdocumentatie (geen herontwerp nodig)

• Complementair op Nesma te gebruiken

• IBRA hanteert dezelfde begrippen als Nesma

• Geschikt voor procedurele systemen

• Snel te leren

Nadelen:

• Geen marktstandaard en geen benchmark-gegevens beschikbaar

• Bestaande telrichtlijnen niet specifiek genoeg

• Stelt hoge eisen aan ontwerpdocumentatie

Keuze voor IBRA omdat:

• Direct toepasbaar op ontwerpdocumentatie

• Eenvoudiger te leren

• Complementair op Nesma-tellingen

• Aansluiting bij Nesma-begrippen

Uitleg IBRA-begrippen (1)

IBRA kent 2 soorten functies:

• II = internal inference, interne bepaling

• IC = internal calculation, interne berekening

Bij een II-functie wordt een conditie bepaald, zoals "A < B" of "500 <= x < 987".

Bij een IC-functie wordt iets berekend, dit is in een formule uit te drukken.

Uitleg IBRA-begrippen (2)

Voor beide functies II en IC gelden:

• Uniek a.d.h.v. logische wijze van verwerking, gerefereerde ILGV's/KGV's en gebruikte attributen (net als bij Nesma)

• Het proces van de II of IC is niet betrokken bij het uitwisselen van data over de systeemgrens

• Bepaalt of berekent iets wat relevant is voor de gebruiker

Zie voorbeeld 2

Voorbeeld 2: Nesma FPA met IBRA

Invoeren banksaldi Klant en bepalen

klantstatus

Klant

Totaliseren bank-saldo per Klant

Banksaldo klant

banksaldo

Status =rood

< 0

Status =oranje

Status =groen

Telling:

Nesma:IF Registreren banksaldo 4ILGV Klant 7totaal FPA: 11

IBRA:IC tot. banksaldo per klant 3II bepalen klantstatus 3totaal IBRA: 6

Waardering van IBRA-functies

Een II- en IC-functie zijn beide altijd 3 IBRA-punten waard.

Er wordt niet met correctiefactoren voor complexiteit van de functie o.i.d gewerkt.

Bij Belastingdienst worden Nesma FPA punten en IBRA-punten apart geteld.

Aandachtspunten bij tellen met IBRA

• Bepaal het detailniveau van een IBRA-functie (heeft grote invloed op aantal IBRA-punten)Zie voorbeeld 3

• Uniciteit IBRA-functies

Voorbeeld 3: bepalen detailniveau

Functie: Bepaal aanslagnummer

Aanslagnummer = <jaar + dagnr aanslag><landcode><BSN-nr>

bv. 2012054NL245988463

Als alle onderdelen relevant zijn voor gebruiker, dan mogelijk de volgende IBRA-functies voor functie “bepalen aanslagnummer”:• II bepaal jaar aanslag• IC bereken dagnummer aanslag• II bepaal landcode• II bepaal samenstelling aanslagnummer

Als alleen Aanslagnummer relevant is, dan IBRA-functie:• II bepaal Aanslagnummer

Invulling Belastingdienst telwijze IBRA

• Na uitvoer IBRA-functie hoeft het systeem niet in een consistente staat te zijn

• IBRA-functies hoeven niet alleen met permanente gegevens te werken

• Validaties ook uitdrukken in IBRA-functies, zolang deze niet direct betrokken zijn bij gegevensoverdracht over de systeemgrens

• Gebruik bij systemen met een batch-deel: alleen batch-deel van systeem met IBRA tellen

• IBRA niet voor alle systemen relevant ondergrens (formule) gedefinieerd

Vervolg met IBRA

• Verder specificeren IBRA-handleiding

• Kalibreren IBRA-punten met Nesma

• Uitwisselen van ervaringen met andere organisaties m.b.t. telmethode IBRA

Vragen ?

Contact:gd.leguyt@belastingdienst.nlwac.van.mossevelde@belastingdienst.nl