FP_2015_04

4

DEEN IN DIEMEN: NIET GROOT, DUS SLIM PRESENTEREN

Fast Movers Congres:Je loopbaan als belevenis

De Kameleons:Netwerk voor food-interimmers

Lidl benadrukt kwaliteit en luxe:Prijsimago wordt probleem, ja of nee?

01 cover 1 07-04-2015 14:56:09

D

RYHOPPED WITH

D

RYHOPPED WITH

Duvel wordt traditioneel met 2 hopsoorten (Saaz-Saaz en Styrian Goding) gebrouwen, wat het bier de typische, frisse bitterheid schenkt. Elk jaar selecteren onze brouwers een derde hopsoort voor Duvel Tripel Hop. Zo blijft het uiteindelijke smaakprofiel verrassend boeiend voor elke echte bierliefhebber en springen we in op de behoefte naar smaakvariatie.

of4-PACK LOSSE FLESBESCHIKBAAR IN

Nieuw

Geen 18, geen alcohol

INTENS GEHOP T

NA JARENLANG SUCCES IN HORECA,

DIT JAAR OOK VERKRIJGBAARVOOR SUPERMARKTEN!

MoD228_Tripel-Hop_ad_240x340_NL.indd 1 31/03/15 08:53

3FoodPersonality april 2015

INHOUD

Deze maand

Hoofdredactioneel: je verdiende loon

6 Personality’s

8 Formulecijfers GfK

11 Met Pim op straat

11 Superkijken: Ivo Hendriks (Perfotec)

Gefundenes Fressen

13 EFMI/Leo Kivits: verleidelijke winkels, stuitende

reclame

Deen in Diemen, formule doorontwikkeld

17 Open brief van Frans Fredrix

18 De genomineerde producten van de

FoodAwards

Ruzie met Rutte: doe als Sulmann, doe het niet

Lidl: zo veel kwaliteit dat de prijsbeleving ‘duur’

wordt?

Van Duin: de ondernemer en de boycot

Fastmoverscongres: spiegelen aan andermans

loopbaan

‘De Kameleons’, interimmersnetwerkvereniging

Bij Evelyn aan tafel: Joris Snelten (Delta Wines)

36 Geen promoties, maar oplossingen op de vloer

37 Van Kippersluis: stadsallure… nee, toch maar

McDonald’s

38 Paul Moers’ boek ‘Werk a/d winkel 3.0’

Ammerlaan: het nieuwe A-merk = niche

Erik Hemmes in Duitsland: Frischeparadies

Vleursvloer: uit de HelloFresh-doos eten

Formule-atlas: Hengelo (O)

Locatienieuws

Productnieuws

18

03 inhoud 3 07-04-2015 14:57:37


DEZE MAAND

Een trend: winkeldansjes

Wouter Kolk geeft Moers groot gelijk. Zegt Moers

Misschien zijn we een trend op het spoor in de

detailhandel. Dansjes van personeel in de winkel,

om de consument te vermaken. Het komt, ja, weer

door dat nieuwe boek van Paul Moers, waar we

hierboven al naar verwijzen. Moers heeft het in

zijn nieuwe boek Werk aan de Winkel 3.0 over

meer beleving in de zaak, een wapen om niet he-

lemaal terrein te verliezen van internetaanbieders

(stel dat dat met food ook ooit gebeurt, dan). Als

voorbeeld is dat: de ‘chicken dance’ bij de Ame-

rikaanse formule Lowes. Wat is dat? Nou, telkens

als het personeel van de vleesafdeling een portie

gegrillde kippen klaar heeft, zie je als klant een stuk

of zes, zeven medewerkers een soort dansje doen.

Kruising tussen cowboydanspasjes en hoe een kip

Marketingadviseur Paul Moers, ooit zelf werkzaam bij AH, heeft de laatste tijd flink wat kritiek op AH. Andersom lijkt Jumbo niets fout te kunnen doen. Verdacht? “Aan meepraten heb je niets. En Wouter Kolk geeft mij groot gelijk.”

Door: Marieke Venbrux

“Het loopt niet met die Bonuskaart, het lukt vaak

niet om de Air Miles eraan te koppelen. En ik koop

nooit cola light, loop er altijd met een grote boog

omheen, maar krijg via Albert Heijn tóch een

aanbieding om cola light te kopen.”

“De magie is eraf. (…) Het kraakt en het piept bij

Albert Heijn. Het staat allemaal in het licht van het

verlies van omzet en het marktaandeel, dat onder

druk staat.”

“Het vervangen van Euroshopper door AH Basic is

een rare zet. Hiermee zegt Ahold eigenlijk tegen de

consument: we hebben jullie jarenlang besode-

mieterd met slechte producten. Albert Heijn haalt

hiermee zijn eigen merk omlaag.”

“Die aardige behulpzame Harry zie je in de echte

winkels niet terug. Albert Heijn is de afgelopen

jaren een stuk onpersoonlijker geworden, heeft het

serviceniveau afgebroken.”

Zomaar wat uitspraken die marketingadviseur Paul

Moers, ooit zelf werkzaam voor AH, over Albert

In FoodPersonality maart op blz. 20 is het bedrijf

van adviseur en interimmanager productontwikke-

ling Andreas Oerlemans abusievelijk niet gespeld

als Goed in Food, maar als Goed in Dood. We

beseffen het pijnlijke van deze fout en hebben An-

dreas Oerlemans onze excuses aangeboden.

eventueel zou kunnen bewegen. Dat doet ons eraan

denken dat twee maanden terug Albert Heijn-me-

dewerkers bij de opening van de verbouwde XL in

Eindhoven (zie foto linksonder) ook zo’n show ten

beste gaven, maar dan iets swingender en moderner

dan zo’n versleten cowboyriedeltje, ach, over smaak

valt te twisten. En dat doet ons eraan denken dat we

in FoodPersonality november de formule Candyli-

cious behandelden, met beelden van Erik Hemmes,

die in Dubai in dat enorme winkelcentrum die zoet-

warenformule in was gegaan en daar personeels-

leden pasjes zag uitvoeren (zie foto rechtsonder).

Winkeldansjes, een trend dus? Nou… En daarbij,

moeten we dit wel willen? Stel, je rent op maandag

roncd een uur of zes een supermarkt binnen, met de

Heijn, recentelijk deed in verschillende media (om

precies te zijn: de Telegraaf, NRC Handelsblad en

Het Financieele Dagblad). In dit blad doet hij daar

nog wat schepjes bovenop. “Voor AH Excellent

betaal je de hoofdprijs, maar Lidl Delicieux is veel

beter”, zegt hij in een artikel over de communi-

catie op kwaliteit die Lidl de laatste tijd laat zien

(zie blz. 24 e.v. in dit blad). En verderop in het

artikel: “AH heeft de laatste jaren veel blunders en

miskleunen gehad, neem de WK-actie die het net

niet was. (…). AH heeft ook de winkels de laatste

jaren dramatisch koud en kil gemaakt, de oudere

winkels hadden meer sfeer, hoekjes, warmere

belichting. Schappen zijn nu te rationeel, ik kwam

laatst zelfs dozen tegen in het schap. Als klant kom

je in een ongezellige winkel, maar je betaalt wel de

hoofdprijs, dat is funest.” Ook in zijn nieuwe boek

krijgt AH er van langs (zie blz. 38 in dit blad), al

noemt – eerlijk is eerlijk – Moers hierin ook wel

wat positieve AH-punten. Maar dan nog, AH lijkt

niet te kunnen tippen aan Jumbo, over wie Moers

onverkort positief is – terwijl daar heus ook wel

wat op aan te merken is, dachten wij zo.

Moers is consequent, dat wel. En hij neemt geen

blad voor de mond, dat is voor journalisten ook

altijd prettig. Inderdaad heeft Albert Heijn als

formule ook zeker betere tijden gekend. Maar toch,

wie alle kritieken en artikelen bij elkaar beziet,

krijgt de indruk dat Moers wel erg anti-AH (en

tegelijkertijd behoorlijk pro-Jumbo) is, zeker als

we bedenken dat Moers zelf in het verleden bij AH

werkzaam is geweest.

We vroegen het Moers zelf maar eens. Die beaamt

dat hij de laatste tijd inderdaad ‘zeer kritisch’ is

geweest op AH, en met redenen. “Het mooie is dat

AH nu iets met de kritiek aan het doen is. Ik heb

daarover net met Wouter Kolk gesproken, hij vond

dat ik groot gelijk had.”

Moers noemt nog maar eens wat voorbeelden. “Er

zijn bij het AH-hoofdkantoor te veel ‘chiefs’ en te

weinig ‘indians’. Dat gaan ze nu aanpakken. De

winkels worden te steriel. Dat gaan ze nu aanpak-

ken. Het ondernemerschap is weg. Dat gaat AH nu

al aanpakken. De category managers vliegen in en

uit. Dat pakt AH nu op door vaste teams te gaan

vormen, met zelfbeschikking. De Foodmarkt is 1-0

voor Jumbo, maar de AH XL met technologie is

een goede stap voorwaarts.”

Moers is als oud AH’er naar eigen zeggen ‘verre

van anti-AH’. “Maar ik zag wel dat ze achterliepen

op Jumbo. Daar heb ik kritiek op geuit. Het lijkt

wel of de positieve dingen wat ondersneeuwen, zie

een eerdere tv-uitzending over de nieuwe Bonus-

kaart bij Vara Kassa, waarin ik AH verdedigde.”

Aan de andere kant: het was nu eenmaal zo dat AH

zat te slapen, aldus Moers. “Dat lijkt nu definitief

over, hoor. Maar aan meepraten heb je niets. Ik

probeer mijn kritiek altijd met minimaal drie

punten te onderbouwen.”

nodige haast en honger, en dan ren je zo’n groep-

je kippendansers tegen het lijf. En de maandag

erna weer. Misschien dat sommige gezinnen met

jonge kinderen het attractief blijven vinden, dan

wordt het een ‘levensfase-activatiemiddel’. Wij

van dit blad, willen eigenlijk verschoond blijven

van de Vogeltjesdans en soortgenoten. Daarmee

doen we ook iets goeds voor het supermarkt-

personeel: je hoeft geen talent te hebben voor

pasjes en heupwiegbeweginkjes. Hoewel het wél

de moeite waard zou zijn als bijvoorbeeld bij een

familiebedrijf de familie zelf de dansles geeft. En

bij een beursgenoteerde retailer de ceo zelf.

Correcties en aanvullingen

04 deze maand 4 07-04-2015 17:40:39


Walmart komt met een label voor artikelen waar-

bij de consument kan zien dat de leverancier in

handen is van een of meer vrouwen.

Sinds vorige maand heeft Walmart er een nieuwe

mvo-categorie bij; producten van leveranciers

waarvan de leiding of het bedrijf zelf in handen

is van een of meer vrouwen. Het initiatief is niet

helemaal nieuw, wat wél nieuw is, is het label dat

producten in de winkel krijgen of op de inter-

netbestelsite. Om maatschappelijke gelijkheid te

bevorderen heeft Walmart vrouwen als groep aan-

gewezen die in het bedrijfsleven een steun in de

rug kunnen gebruiken. Het moet dan wel om een

bedrijf gaan waarbij dat steuntje in de rug reëel is;

dus, Heineken met dat label vanwege Charlène de

Carvalho, dat is niet de bedoeling.

De introductie van het label ‘women owned’

staat niet op zichzelf. Jaren geleden is er een

keerpunt gekomen bij ’s werelds grootste retailer,

na jarenlang te zijn aangevallen op werkelijk elk

denkbaar onderdeel uit de bedrijfsvoeringen,

van lage lonen tot kinderarbeid in verre landen,

van te veel macht op het gebied van ruimtelijke

ordening; op het laatst hielden plaatsen en dorpen

de komst van een Walmart zelfs tegen omdat men

in de gaten had dat deze retailer, die werkelijk

alles verkoopt, altijd de doodssteek inhield voor

de lokale middenstand en voor de levendigheid

van stads- en dorpscentra. Sindsdien hanteert

Walmart een mvo-beleid dat zo uitgebreid is dat

je het bijna niet meer kunt bedenken. Onderdeel

daarvan is het ‘suppliers diversity program’. Dat

begon voorzichtig met een stapsgewijze herverde-

ling, waarbij Walmart bijvoorbeeld minder van

grote multinationals zou gaan afnemen en meer

zou kijken naar het midden- en kleinbedrijf (voor

zover dat bedrijf wel op de schaal van Walmart

kan leveren of anders alleen lokaal of regionaal).

En sinds een tijd hanteert Walmart ook een beleid

dat erop gericht is om bij voorkeur artikelen af

te nemen van leveranciers waar minderheden,

vrouwen, minder validen of oorlogsveteranen

werkzaam zijn of die in handen van mensen uit

die groepen zijn. Vooral die veteranen vallen op,

een contrast met de Nederlandse situatie. De VS

heeft uiteraard nog altijd een groep teruggekeerde

soldaten die bijvoorbeeld door een blijvende

verwonding of door geestelijke aanpassingspro-

blemen minder makkelijk werk krijgen, laat staan

dat ze een bedrijf leiden of bezitten.

Walmart gaat het women owned-label in fasen

invoeren. Het start met zes artikelen. De retailer

werkt voor dit initiatief samen met twee vrouwen-

organisaties voor het bedrijfsleven.

Vrouwenlabel Walmart

Hoofdredactioneel Gé Lommen

Je verdiende loon

Het speelt weliswaar in een andere branche, de bankensector, maar de ophef over de beloning van ABN Amro-directeuren is een

kwestie waar bestuurders uit de levens-middelensector goed naar moeten kijken. Bovendien hebben twee betrokkenen zich hierover geuit die in de supermarktsector werkzaam zijn geweest. De verwikkeling: vier directeuren van ABM Amro verdienden voorheen € 600.000, dat zou met ingang van dit jaar € 700.000 worden. Op het moment van bekrachtiging ontstond de ophef. Want: de bank is van de staat en die moest in 2008 door de Nederlandse staat ge-red worden, lees: door de belastingbetaler. Een dubieuze rol van minister van Financiën. Jeroen Dijsselbloem verklaarde het niet pas-send te vinden, terwijl hij een jaar eerder allang akkoord was gegaan. De beursgang van de bank, dit jaar gepland, zou erdoor uitgesteld worden.De verhoging gaat niet door. En dan komt opeens Peter Wakkie vin NRC Handelsblad voorbij, we kennen hem als de bestuurder die jaren geleden Ahold in de nasleep van het boekhoudschandaal deskundig langs de afgrond van juridische ravijnen heeft geleid en die nu commissaris is van ABN Amro, en verantwoordelijk voor het ‘bezoldigingsbeleid’. Wakkie kritiseert in voorzichtige bewoordingen de gang van zaken en Dijsselbloem, legt nog eens uit dat de vier directieleden al een geaggre-geerde bonus vanaf 2010 tot nu van € 1,5 miljoen hebben laten lopen en ‘afspraak is afspraak’. Dus: het kan niet als je daarop terugkomt. Meteen daarna stapt Wakkie op. Een rechte rug kan hem niet ontzegd worden.In de slipstream komt een andere ex-food-man voorbij, Hans de Boer, tegenwoordig VNO-baas, maar jaren geleden nog voorzit-ter van de rvc van Sperwer. Hij signaleert

‘Consumenten zoeken in super-

markten naar aan-biedingen om geld

te besparen, terwijl de hoogste gastheer van die supermarkt

het geld niet op krijgt’

‘een economische sfeer van jaloezie’, een samenleving die de vier bankdirecteuren de verhoging gewoon niet gunt. Proberen we ons deze kwestie eens voor te stellen in de supermarktsector, als een hernieuwd soort Anders Moberg-affaire. Consumenten zoeken in supermarkten naar aanbiedingen om geld te bespa-ren, terwijl de hoogste gastheer van die supermarkt het geld niet op krijgt. Ja maar,

capabele mensen kósten wat, is de bekende riedel. En – nog zo een, ooit door Unilever-man Burgmans bedacht – anders gaan ze naar het buiten-land. (‘Laat ze maar snel gaan dan’, was daarop de reactie.)Bij ABN Amro hebben klanten hun rekening opgezegd. Premier Rutte begrijpt ‘de onrust’, maar zijn partij is ‘wat meer ontspannen’ over het onderwerp topbeloningen.Publicist Bas Heijne concludeert in het

weekend daarna in NRC Handelsblad, na de schermutselingen van Wakkie, Dijssel-bloem, Rutte etc.: “Ook in deze affaire moet moreel besef kennelijk vanuit de publieke opinie worden afgedwongen. Dat is de tragedie.”En nou in termen van consumentenmar-keting: zolang er geen voor iedereen acceptabel bezoldigingsgebouw bestaat, is het wijs om een goede reputatie te laten prevaleren ten gunste van iets wat voor de Nederlander naar graai- of hebzucht riekt. De kans dat het egalitair denkende Nederland ooit een soort bewondering voor rijkdom zal opvatten zoals in Amerika, is klein. Dat is geen glazen plafond, maar een glazen vloer waar geen Wakkie en geen De Boer met argumenten doorheen kunnen breken.

[email protected]

04 deze maand 5 07-04-2015 17:40:51


Personality’sWie wat waarheen en waarvandaan, in de personaliarubriek

van FoodPersonality.

Mailen? [email protected]

Nijssen, Bakkersland, TripelRRobbert Nijssen is sinds vorige

maand begonnen met zijn eigen

bedrijf TripelR, voor advies en

interimmanagement. Nijssen was

tot voort kort business develop-

ment manager bij broodleverancier

Bringmann, Masselink, FSINHet Foodservice Instituut Nederland heeft in de persoon van Paul

Bringmann een nieuwe voorzitter. Bringmann is bekend als de direc-

teur die het destijds verouderde restaurant van V&D omvormde tot een

moderne eetgelegenheid La Place, met veel vers en een zo authentiek

mogelijk aanbod. Hij is als voorzitter van het FSIN de opvolger van Fre-

derik Masselink, in de levensmiddelenbranche bekend doordat hij jaren

geleden nog o.a. directeur was van CPC in Nederland, destijds merk-

houder van bijvoorbeeld Knorr, Conimex en Mazola. Masselink heeft de

voorzittersfunctie twee termijnen (acht jaar) vervuld. ■

Van Zetten, Jegen, HemaRonald van Zetten vertrekt

deze maand als directievoorzitter

van Hema. Van Zetten heeft twaalf

jaar bij Hema aan het roer gestaan.

Voordien was hij onder andere di-

recteur winkelorganisatie bij Albert

Heijn en lid van het toenmalige

AH-directieteam.

Opvolger van Van Zetten is Tjeerd

Jegen (43), die eveneens een Ahold-

verleden heeft, maar de laatste jaren

was hij managing director voor de

supermarkten en de pompshops van

Woolworths, marktleider in Austra-

lië. De loopbaan van Jegen gaat van

Ahold (van jaren in Nederland tot

‘vice president’ van Ahold Europa

en werkzaam voor de supermarkten

van Ahold in Tsjechië), naar Metro

in Roemenië en vervolgens naar

Tesco, om leiding te geven aan de

Tesco-dochter Tesco Lotus in Thai-

land en Maleisië, en daarna vertrok

hij naar Australië. In een profiel van

Jegen in Het Financieele Dagblad

boekte hij voor Woolworths eerst

succes, maar de laatste tijd minder,

omdat ook de markt in Australië in

Van Hout, BrandNew

Moolenschot, Jan Linders

Sinds deze maand is Quirien

van Hout ‘client service director’ bij

Brandnew, een branding- en pack-

Ferry Moolenschot (34) is af-

gelopen maand tot directeur super-

markten benoemd bij Jan Linders.

Moolenschot werkte al bij die keten,

maar dan als adjunct-directeur. Hij

ging eind 2013 bij Jan Linders aan

de slag. Daarvóór werkte hij o.a.

bij C1000 als ‘operationeel mana-

ger ondernemers en filialen’. Twee

jaar geleden werden de functies

van Chantal de Rijk (commercie

en marketing) en Hans Jaspers

(financiën en logistiek) van adjunct-

het slop zit (denk bijvoorbeeld aan

de opkomst van Aldi in dat land).

Jegen stapte net voor de publicatie

van niet echt positieve halfjaarcijfers

op en dat liet de Australische pers

niet voorbijgaan, terwijl Jegen zelf

verklaarde om gezinsredenen naar

Nederland terug te keren.

Zoals Jegen kennelijk de nodige kri-

tiek kreeg in de Australische pers,

zo was ook de rol van Van Zetten

de laatste tijd aan kritiek onder-

hevig. In de eerste jaren boekte hij

met Hema succes na succes, maar

de ijzige wind in de detailhandel is

ook voor Hema voelbaar geworden.

Resultaten lieten te wensen over,

Ronald van Zetten

Ahold wilde het bedrijf niet van

Lion Capital overnemen, omzetda-

lingen in de thuismarkt, franchi-

sevestigingen die het niet meer

redden en verwoede pogingen om

de formule nieuw leven in te blazen

door middel van een gemoderni-

seerd food- en cosmetica-aanbod.

Daarbij hebben verschillende

Nederlandse kranten nog eens de

perikelen rondom Van Zetten op

een rij gezet, zoals het patroon van

komende en gaande mededirec-

tieleden en de kritiek van derden

op Van Zetten als zou hij solistisch

optreden en intern aan andermans

mening voorbijgaan, iets wat Hema

en Van Zetten zelf altijd categorisch

bestreden hebben. NRC Handels-

blad stelt dat Van Zetten volgens

ingewijden zo verknocht was aan

Hema, dat het onwaarschijnlijk

is dat hij uit eigen beweging is

opgestapt; alle mooie woorden van

Lion Capital in het persbericht ten

spijt, waarin gesproken wordt over

een vertrek van Van Zetten nadat is

gebleken dat een herstelplan heeft

gewerkt en het tijd is voor ‘transitie

van leiderschap’. ■

agingdesignbureau, dat sinds vorig

jaar ook retaildesign als activiteit

heeft. Van Hout werkte jaren gele-

den bij retailontwerpbureaus SVT

en Pluspoint en ging in 2008 bij

Ahold aan de slag, waar ze betrok-

ken was bij de introductie van non-

food in een shop-in-shoppresentatie

in de XL-vestigingen van Albert

Heijn, bij de start van AH To Go in

Duitsland en bij de ‘digitale instore-

communicatie’. Daarna werkte Van

Hout aan de modernisering van de

formule van de ANWB-winkels. ■

directeur naar directeur omgezet,

op het moment dat Moolenschot bij

Jan Linders kwam. ■

Bakkersland en management-

teamlid van de thuisafbakdivi-

sie, en daarvóór commercieel

manager bij Bakkersland. Verder

vervulde Nijssen commerciële en

trademarketingfuncties bij onder

andere FrieslandCampina, West-

land, Granfood en Menken. Nijs-

sen wil met zijn nieuwe bedrijf

vooral gebruik gaan maken van

een marktbenaderingssysteem

gebaseerd op rotatie, rendement

en relevantie. Dat zijn tegelijk

ook de drie r’en uit zijn bedrijfs-

naam. (Eerder al interviewde dit

blad Nijssen over dat systeem, in

januari 2012.) ■

07 personality’s.indd 6 07-04-2015 16:22:44


Huisman, Zwitser, Jumbo, AH

Griek, De Vries, Foodwatch

Spike Huisman is de nieuwe

senior category manager voor wijn

bij Albert Heijn. Huisman heeft

daarmee een overstap gemaakt van

Jumbo naar Albert Heijn. Bij Jumbo

werkte Huisman kort, van mei

afgelopen jaar tot januari dit jaar, hij

was daar senior category manager

voor wijn en gedistilleerd. Voordien

werkte Huisman van september

2010 tot april vorig jaar bij C1000,

eerst als category manager wijnen

en gedistilleerd, en bij de inkrim-

ping van mensen en taken bij C1000

kreeg hij er ‘impuls’ bij, dat zoetwa-

ren en snacks inhoudt.

Ilse Griek is Hilde Anna

de Vries afgelopen maand

opgevolgd als directeur van

Foodwatch in Nederland, de

ngo die zich beijvert voor een

andere levensmiddelenproduc-

tie en -consumptie. Foodwatch

is in de sector bijvoorbeeld be-

kend van het Gouden Windei,

dat de instelling als ‘bashprijs’

toekent aan supermarktketens

of fabrikanten.

Griek (34) is rechtsantro-

poloog, gespecialiseerd in

mensenrechten. Voordat zij

bij Foodwatch aan de slag is

gegaan, werkte ze als mensen-

rechtenspecialist onder meer

bij Sustainalytics, Vluchtelin-

genwerk en bij het UHNCR

(het Hoog Commissariaat der

Verenigde Naties voor Vluchte-

lingen). Vorig jaar behaalde zij

naar doctorsgraad in mensen-

rechten en humanitaire hulp

aan de Universiteit van Tilburg.

Hilde Anna de Vries zal tot

en met mei voor Foodwatch

blijven werken, maar dan als

adviseur en woordvoerster. Zij

is ongeveer twee jaar directeur

geweest. ■

Smit, Linssen, Plus Retail

advertentie

Van Loo, Spits, VrumonaBij frisdrankenleverancier

Vrumona stopt Gerrit van Loo als

algemeen directeur, opvolger wordt

Murk Spits. Vrumona is bekend

van merken als Rivella, Sourcy,

Sisi, Pepsi, die of van Vrumona zelf

zijn of anders op basis van licentie

worden geproduceerd.

Van Loo (53) werkte sinds 2009 bij

Vrumona en in de jaren daarvóór

bij Heineken. Vrumona is het water-

en frisdrankenbedrijf van Heineken

Nederland. Van Loo is al sinds 1988

bij Heineken-dochters werkzaam.

Hij gaat nu ook terug naar een

Directeur winkelorganisatie Yvo Smit zal in juni Plus Retail

verlaten. Hij heeft ruim dertien jaar bij Plus Retail gewerkt en heeft

te kennen gegeven toe te zijn aan een vervolgstap in zijn loopbaan.

Opvolger van Smit is Edwin Linssen (48). Linssen is afkomstig

van Jumbo, waar hij sinds 2013 werkte, als hoofd retail operations

Nederland. Daarvóór echter werkte hij jarenlang bij C1000 en daar

vervulde hij onder andere de functie van directeur retail. ■

Ilse Griek

Spike Huisman

Gerrit van Loo

Hilde Anna de Vries

Gert Zwitser

Murk Spits

Huisman is daarmee opvolger van

Gert Zwitser, die ongeveer twaalf

jaar category manager voor wijn

was bij de marktleider, maar die

sinds vorige maand ‘sourcing mana-

ger’ is bij AH voor koek en banket.

Vorige maand berichtten we al dat

Alexandra Pouderoyen de wijn-

verantwoordelijke bij Jumbo was

geworden. Het blijkt dus dat zij

daarmee Huisman bij Jumbo is op-

gevolgd. Pouderoyen was jarenlang

category manager voor wijn bij Plus

Retail en in de branche komt de

reputatie van Plus als ‘wijnformule’

op haar conto. ■

werelddeel waar hij al eerder mee te

maken had: hij was ooit marketing

manager voor Afrika bij Heineken.

En hij wordt met ingang van mei

directeur van Heineken in Ethiopië.

Met ingang van die datum is Murk

Spits (40) de nieuwe directeur van

Vrumona. Spits werkte al eerder bij

dit bedrijf, sinds 2013 als directeur

out of home en export. Daarvóór

werkte hij voor Vrumona in Algerije

als marketingmanager en in Congo

als commercieel manager, en hij

werkt al sinds 1999 bij Heineken en/

of Vrumona. ■

07 personality’s.indd 7 07-04-2015 16:23:09


GfK-formulecijfers

DEZE MAAND

Klantenkringen, P02 2015 stijgers/dalers

Penetratie naar inkomen, P02 2015

Klantenkringen, P02 2015 vs. P02 2014

Supermarktomzet, P02 2015

In FoodPersonality maandelijks de klantenkringen van acht landelijke supermarktformules van onderzoeksbureau GfK. Deze penetratiecijfers - het percentage huishoudens dat per periode een bepaalde formule bezoekt – geven een beeld van het ‘switchgedrag’ van de consument. Deze maand: periode 2 (week 5 tot en met week 8).

Met periode twee hebben we gegevens tot en met de voorlaatste week van februari. Wat valt op? De grote beweeg-lijkheid; de grootste stijgers in de vorige periode – Albert Heijn en C1000 – zijn nu de grootste dalers. Bij Albert Heijn is de daling ook fors (-2). En verder iets wat we al lang niet meer hebben gezien. Aldi (+0,6) voert namelijk de lijst met stijgers aan. Maar vergeleken met een jaar eerder is het verschil nog altijd groot. Anders gezegd: er valt voor Aldi best nog wat terrein te herwinnen.

Wat hebben Albert Heijn en Lidl ge-meen? In tegenstelling tot alle andere formules scoren ze beide bovengemid-deld in de laagste inkomenscategorie (< 900; studenten/alleenstaanden). Dat is bij Albert Heijn al heel lang zo (en heel uitgesproken), maar bij Lidl is dat voor het eerst. Het is ook maar amper bovengemiddeld (0,1%), maar toch. Er is wel iets aan het veranderen…Wat alle formules gemeen hebben is een bovengemiddelde penetratie in de hoogste inkomensgroep (> 1.700). Aldi valt hier als discounter extra op met een bovengemiddelde score in de twee hoogste inkomensgroepen.

De supermarktomzet is over de hele maand februari uitgekomen op € 2,54 miljard, wat neerkomt op een stijging van 1,2%. Voor periode 2 geldt dat alle afzon-derlijke weken groei lieten zien. Minpuntje is dat net die ene week die in februari buiten periode twee viel (week 9)geen groei liet zien. Bij een bijna gelijk aantal uitgegeven kassabonnen (+0,1%) steeg de omzet per kassabon in februari met 1,1% van € 21,98 naar € 22,22. In de eerste twee maanden van dit jaar is de supermark-tomzet met 1,8% gestegen, van € 5,69 miljard (2014) naar 5,80 miljard dit jaar.

08 formulecijfers 8 03-04-2015 16:19:10

09 advertentie 9 03-04-2015 12:03:44

NIEUW!LiGA belVitaHONING&HAZELNOOT

LiGA belVita

Create delicious moments of

10 ADV 10 03-04-2015 12:04:13


DEZE MAAND

‘Superkijken’Deze maand: Ivo Hendriks, commercieel directeur

bij Perfotec. Op verzoek van: Edwin Palsma, van

The Food Agency, vorige maand.

Door: Gé Lommen Foto: Bart van Dieken

Je werkt voor een aanbieder van een perforatie-systeem van agf-verpakkingen, waardoor die agf langer vers blijft. Dus je kijkt in een winkel uiteraard meer naar agf… “Ik ben ‘geboren in de broodcategorie’, maar al enkele jaren heb ik inderdaad beroepshalve met agf te maken. Op die afdeling kijk ik vooral naar verpakte groente en de convenienceproducten. Ik kijk naar herkomst, presentatie en versheid. Word ik verleid door uitstraling of door prijs? Welke agf-producten zijn er in de aanbieding en

vooral waarom? Daarnaast ben ik toch een beetje gedeformeerd door de kennis die ik heb, ik zie altijd hoeveel geld retailers laten liggen door de verkeerde verpakking, niet alleen omdat daarmee de derving minder wordt, maar ook omdat ik uit ervaring in andere landen weet dat consumenten de kwaliteitsverbetering waarderen. En dan stijgt ook de omzet. En ik kijk ook ‘technisch’. Zit er vocht in het zakje spruiten, staat het zakje wortelen bol, hebben de aardappelen kiemen of ogen ze groen? Is het zachte fruit topseal of clamshell verpakt en staat het in of náást de koe-ling. De ademhaling van agf varieert per seizoen. en vraagt om een aangepaste folieperforatie.”

Is je oordeel als consument van invloed op je oordeel als branchepersoon, of vice versa? Weet je hoe dat bij jou werkt of is het onbewust?“Ik kan mijn blik als branchepersoon moeilijk uitschakelen. Door kennis van de versketens weet je bijvoorbeeld dat bepaalde agf op bepaalde mo-menten van het jaar minder smaakt. ‘Als consu-ment’ weet je dit niet. En kun je dus teleurgesteld raken. Waardoor een snelle herhalingsaankoop uitblijft.”

Welke supermarkt of levensmiddelenwinkel maakte een bijzondere indruk op jou?Bij Globus in Duitsland vroeg een agf-medewerk-ster laatst of zij mij kon helpen. Na doorvragen bleek dat Globus weer in kennis investeerde op de agf-afdeling. Een goed initiatief!Verder vind ik dat je niet altijd naar het bui-

tenland hoeft te gaan om inspiratie op de doen. ‘Het buitenland’ is om de hoek, zoals Marks & Spencer in Den Haag, met nieuwe verpakkingen en concepten in overvloed. Niet voor iedere Nederlandse consument weggelegd maar wel een en al verleidelijkheid en inspiratie.Als bakkerszoon ben ik op dit moment onder de indruk van de nieuwe bake-off van Lidl; goede producten, scherpe prijs. De consument waardeert dat. En ik kan als consument ook in de periferie van de grote steden op zondagochtend verse broodjes halen. Helaas zie ik authenticiteit en lokaliteit nog te weinig terug op de versafde-ling. Jan Linders pakt dit bij agf goed op. De afzender is vaak de teler. Maar wie zijn al die ‘versbakkers’ van de supermarkten?”

Wat koop je vaker dan anderen?“Ik ben een wijnen kaasliefhebber. Ik ga graag naar Robbers & Van den Hoogen in Arnhem en laat me daar verrassen door wijnen uit de ‘nieu-we’ landen, in combinatie met de juiste kaas.”

Wat zou er anders/beter moeten?“Al het zachte fruit in de koeling. En meer varië-teiten, het is het snelst groeiende agf-segment.”

Stel, je begint zelf een supermarkt.“Nee nooit, eerder een bakkerij. Alleen moet ik dan op zoek naar een andere vrouw.”

Wie moet er volgende keer in de rubriek?“Erik Does, directeur van Ekoplaza.” ■

“In Zutphen kwam ik bij een bijzonder ambachts-centrum.Driekant is een bedrijf in brood en banket, waar de weg naar het hart via de handen loopt.Meer doen met minder mensen is voor de oprich-ter Henk Smit een heilloze weg.Hij gelooft juist in het omgekeerde: zoveel mogelijk ‘handen aan het brood’.Met zijn zonen Marijn en Piet heeft hij een van de bijzonderste bakkerswinkels van Nederland.Henk werkte eerder voor grote bakkerijen, maar kon zijn wens om zorg en economie met elkaar in balans te brengen niet genoeg in vervulling laten gaan.Steeds maar weer die nadruk op volumes draaien

Met Pim op straatPim van den Berg (van z’n eigen bedrijf

‘ Perspectives’) kijkt naar de menselijke maat in

detailhandel en bedrijfsleven.

maakte hem niet gelukkig.Het roer moest om. Nu heeft het drietal Smit met veel getalenteerde medewerkers een wereldtent, in de Lange Hofstraat in Zutphen. Voor velen die in Zutphen wonen, is het de lokale ontmoetingsplek. Gemoedelijk, lek-ker, bewogen, aandachtig en meelevend. Zicht vanuit de winkel op al die mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Met plezier, precisie en gedrevenheid maken Henk, Marijn en de anderen prachtige producten.Mvo, duurzaamheid; geen loze kreten, maar een

mentaliteit waar ik onder de indruk van raak. Dat is wel wat anders dan die grote posters in win-kels met managers etc. die allemaal hun best doen om zo oprecht en eerlijk mogelijk over te komen.De echte zekerheden zitten in je ziel. Waarden die ertoe doen. Daar een onderneming mee sturen vereist bijzonder leiderschap en visie.Laat de kwaliteit van het ambacht en het respect voor de medemens doorslaggevend zijn voor klein-schalige successen!” ■

11 met pim op straat 11 07-04-2015 10:38:02


“Zakelijk flirten is goed voor 80% van onze busi-

ness. Klanten lopen uiteen van grote financials

tot universiteiten, van Ahold tot een stichting

van vijf mensen.”

* Esther Popelier

* Het Financieele Dagblad

(Volgens de directeur-eigenaar van The Flirt Company

maakt dus ook de marktleider gebruik van advies op

het gebied van ‘zakelijk flirten’.)

“Ik heb begrepen dat de Heel Holland Bakt-lijn

van Albert Heijn niet erg succesvol was. Dat er

veertig procent is verkocht en dat zestig procent

naar de Voedselbank is gegaan. Dus wat dat

betreft, is het nog heel goed terecht gekomen

allemaal.”

* Jan Slagter

* Pauw

(De directeur van omroep Max, aan tafel bij Jeroen

Pauw, nadat bekend is geworden dat de omroep

door het Commissariaat voor de Media is beboet voor

vermeende ontoelaatbare tv-merchandising, in een

deal met Albert Heijn.)

“In Azië heb je wel wat uit te leggen als je als ceo

na zeven jaar afzwaait. Dat vinden ze vreemd,

deloyaal.”

* Cees ’t Hart


(De ceo van FrieslandCampina gaat bij Carlsberg aan

de slag, maar daarvóór gaat hij met opvolger Roelof

Joosten naar Nigeria en Singapore. Om o.m. uit te leg-

gen waarom hij vindt dat zijn werk erop zit.)

“Hij zorgt ervoor dat ik me niet gek laat maken.

Herinnert me aan wat ik leuk vind en waarom ik

Stach ooit bedacht.”

* Stach Schaberg

* Volkskrant Magazine

(Schaberg, van de Amsterdamse eetwinkelformule

Stach, heeft een oude schoenmakersmachine in zijn

werkkamer staan, die hem ‘schoenmaker, blijf bij je

leest’ voorhoudt – te vergelijken met een Beppie voor

de deur.)

Gef

unde

nes F

ress

en

“We leiden onze eigen concurrentie op, hoor ik

wel eens zeggen, maar zo zie ik dat niet. Er is zo

veel vraag naar voedsel!”

* Piet de Boer


(Volgens de president-commissaris van FrieslandCam-

pina, zelf melkveehouder, biedt mensen in Afrika en

Azië tot boer opleiden alleen maar voordelen.)

“De klassieke fabriek, vaak Chinees, gaat veran-

deren. De consument wil zijn eigen producten

ontwerpen. Daarom komen er flexibele, kleine

fabrieken die zich continu kunnen aanpassen

aan de wens van de consument.”

* Egbert-Jan Sol


(De ‘chief technology officer’ van TNO Industry over

de gevolgen van de opkomst van 3d-printen voor de

industrie, in dit geval non-food.)

“De klant verwacht uitmuntende service,

perfecte logistiek, de laagste prijs, noem maar

op. Al het geld dat je als kleinere speler aan dat

soort zaken uitgeeft, geef je niet uit aan het

uitbouwen van dat aspect dat jou zo bijzonder

maakt. Op die manier leg je het als kleinere win-

kel af tegen de groten en ontstaan er natuurlijke

monopolies als er geen actie wordt onderno-

men.”

* Daniel Ropers


(De ceo van Bol over de ‘schaalnadelen’ van kleine

webwinkeliers, en waarom Bol is gestart met Plaza,

een platform waarbij kleinere webwinkels hun pro-

ducten kunnen aanbieden.)

“De bestuurders hebben hun doelstellingen

steeds met vlag en wimpel gehaald. Als je die

gehaald hebt, heb je recht op die bonus. Die

hebben ze al sinds 2010 niet meer ontvangen.

In werkelijkheid hebben ze dus 1,5 miljoen laten

liggen.”

* Peter Wakkie

* NRC Handelsblad

(Het voormalige rvb-lid van Ahold, de laatste

tijd vice-voorzitter van de rvc van ABN Amro,

verdedigt zijn beloningsbeleid na de ophef over de

salarisverhogingen bij ABN Amro. Enkele uren na

dat interview stapt hij op, kennelijk met als motto

‘afspraak is afspraak’.)

“Wij willen onze sociale verworvenheden en

Europese standaarden op het gebied van mi-

lieu en voedselveiligheid graag handhaven.

Die zijn niet door god gegeven. Daar is een

lange strijd aan voorafgegaan.”

* Agnes Jongerius

* NRC Handelsblad

(De ex-vakbondsvrouw en europarlementariër

van de PvdA legt uit waarom zij niets ziet in het

handelsverdrag TTIP tussen Europa en de VS, in de

huidige vorm althans.)

“Toen ik net voor mijn veertigste inderdaad

lid van de raad van bestuur werd van Bols-

Wessanen, dacht ik het walhalla te hebben

gevonden. Niets bleek minder waar. Er werd

aan elkaars stoelpoten gezaagd en alles was

gefocust op de korte termijn. Zó erg dat ik

dacht: er moet toch meer zijn?”

* Robert-Jan van Ogtrop


(De oud-bestuurder van BolsWessanen en CVC

(voormalig C1000-maatschappij) over de jaren

waarin hij steeds meer ging nadenken over een

circulaire economie.)

“Klanten denken geen dingen als ‘ik ga van-

daag naar de discounter’ of ‘vandaag ga ik

naar de servicesupermarkt’. Klanten denken

in behoeften en aangezien wij ook een heel

goed discountaanbod hebben, kunnen ook

mensen met die behoefte bij ons terecht.”

* Frans Muller


(De ceo van Delhaize peinst er niet over om bij de

reorganisatie van het bedrijf met de discountfor-

mule Red Market te stoppen.)

DEZE MAAND

Plus introduceert varianten Bilder & De Clerq-maaltijdenJe kunt stellen dat er een scheiding der geesten

bestaat in de levensmiddelendetailhandel. De

supermarkten die van alles willen als het duur-

zaam, authentiek en kwalitatief hoogwaardig eten

betreft, maar ook huismerkcola in de aanbieding

doen om de strijd om het marktaandeel. Aan de

andere kant formules als Marqt, Stach, Landmarkt,

Bilder & De Clerq etc., die zo weinig mogelijk

concessies willen doen. Vaak zijn de mensen uit

die laatste hoek een soort spijtoptanten uit de

levensmiddelensector. In die scheiding der geesten

is nu sprake van branchevervaging, dus ook wij

zelf blurren er lekker op los. Of: er is een schaap

over de dam. Met als suggestie dat het hier niet

bij blijft. Dat schaap is Plus of Bilder & De Clerq.

Ligt eraan vanaf welke kant van de dam je dat

bekijkt. We hadden al Instock, maar dat is een

initiatief van Ahold-mensen die van binnenuit

vernieuwing en idealistisch elan willen brengen,

geen fusion tussen de supermarktwereld en de

spijtoptanten. Trouwens, Leopold en Van Gelder

zijn geen spijtoptanten, ze hadden nog nooit iets

met de foodsector gedaan, op boodschappen

doen na dan.

Eric Leebeek (Plus Retail) en Diederik van Gelder (Bil-der & De Clerq) met de module ‘vers koken op maat’.

12 gefundenes fressen 12 07-04-2015 14:47:57


Met ingang van deze maand bestaan de wisselende columnisten van EFMI Business School uit Marcel van Aalst, Koen Hazewinkel, Leo Kivits en Laurens Sloot. Irene van Berlo en Melanie Murk nemen afscheid van deze taak, omdat EFMI heeft besloten een ander publicitair initiatief te starten, waar zij aan gaan werken. De redactie van dit blad bedankt Irene en Melanie voor hun bijdrage als columnist in de afgelopen vier jaar.

Deze maand: Leo Kivits. Reacties: [email protected]

Ik ben verbaasd. Afgelopen maand had-

den wij op het EFMI Mark Dickinson te

gast. Mark heeft als ‘vice president’ van

Daymon in de afgelopen decennia in

Europa en Amerika gigantisch veel super-

marktketens geadviseerd op het gebied

van inkoop- en privatelabelbeleid. Omdat

Mark enkele dagen in ons land was, heeft

hij in Amsterdam de Jumbo Foodmarkt en

de Foodhallen bezocht en in Rotterdam de

Markthal. En is hij aan de hand van foto’s

bijgepraat over andere formulevernieuwin-

gen, zoals Albert Heijn XL in Eindhoven,

Dekamarkt World of Food in Beverwijk en de

‘Briljant’-formule van Plus. Zeker die laatste

heeft in het afgelopen jaar zijn meerwaarde

bewezen. De omzet groeit fors boven het

gemiddelde van de markt. Resultaatgroei tot

tevredenheid van de centrale organisatie en

van de eigen ondernemers. En ik denk dus

ook dat het wel op zijn plaats is om hier de

complimenten uit te spreken voor de voor-

malige Plus-aanvoerder Jan Ferwerda, omdat

onder zijn leiding een Plus Retail-team die

Briljant-formule heeft ontwikkeld.

Mark Dickinson was oprecht verbaasd over

zo veel vernieuwing. Hij zei dan ook dat hij

de directies van andere Europese super-

marktketens hier uitvoerig over zou bijpra-

ten en hen in Nederland op winkelsafari zou

sturen in plaats van hen te verwijzen naar de

ontwikkelingen in de Engelse markt.

Een mooi en naar mijn mening ook zeer

terecht compliment. Want als je bij de ge-

noemde formule-ontwikkelingen optelt wat

er in ons landje allemaal op productniveau

gebeurt, de nieuwe internettoetreders, de

opening van de beste vers vlees-, traiteur-

en visafdeling die ik ooit heb gezien - bij

Van der Valk in Voorschoten -, dan val je als

vakliefhebber van de ene verbazing in de

andere.

En dan is mijn verbazing des te groter als

ik in de kranten word geconfronteerd met

wel erg simpele reclame-uitingen die bij de

vorige eeuw horen. Topmarketeers selecte-

ren met moeite, uit een totaal aanbod van

15.000 tot 20.000 artikelen, een kassabon-

lijstje met dertig producten, vergelijken

Verleidelijke winkels, stuitende reclame

Column EFMI

‘Hoe kan het dat Jan Brouwer verklaart

dat de prijsperceptie van Plus verder ver-

beterd moet worden?’

zowel letterlijk als figuurlijk appels met peren

en gaan heel trots zitten wachten of de con-

sument er nog iets van snapt.

En nog erger is de kruidenier die dan gaat

reageren met een collage van flutlijstjes,

die nagenoeg iedere week in de Telegraaf

verschijnen, en waar aan de hand van een

pakket van hooguit vijftien, ook nog vaak on-

vergelijkbare artikelen de prijsperceptie van

de lezer wordt beïnvloed. En hoe kan het nou

toch dat Jan Brouwer, nu topman van Plus,

onlangs nog in een interview verklaart dat

de prijsperceptie van Plus verder verbeterd

moet worden? Hoe krijgen we het primaire

prijsdenken ooit uit de hoofden van de he-

dendaagse kruideniers?

Laten we nou eens ophouden om elkaar

het verlies niet te gunnen. De marges zijn al

zeer smal en het overzicht met de behaalde

operationele resultaten van nogal wat super-

marktketens laten toch spijkerhard zien dat

diverse spelers wel heel dicht tegen de rand

van het ravijn aan zitten.

Overigens is het fenomeen ‘elkaar het verlies

niet gunnen’ niet voorbehouden aan de

vaderlandse markt. Ook in Engeland bijvoor-

beeld hebben de retailers weer de prijsknop

weten te vinden om zo de opmars van Aldi en

Lidl een halt toe te roepen, en ervaringsdes-

kundigen weten dat dit met prijsverlagingen

niet gaat lukken.

Laten we alle energie stoppen in denken in

toegevoegde waarde. Laten we nu eindelijk

eens echt de consument centraal stellen.

En laten we stoppen met geld verkwisten aan

printcommunicatie die niet aansluit bij het

hoge innovatieve gehalte van de formule-

ontwikkelingen.

Dat ik me tot deze oproep geroepen voel, dat

is het eigenlijk, waar ik verbaasd over ben.

Goed, Plus Retail gaat enkele maaltijden van gerechtenformule Bilder & De Clercq opnemen, eerst in zes Plus-vestigingen. De koks van Bilder & De Clercq bedenken ze, maar het zijn níet dezelfde gerechten als die de klant in de twee Bilder & De Clercqs aantreft. Het zijn telkens twee gerechten, een ervan kost 3 tot 4 euro p.p, de ander loopt tegen de 6 euro aan. Ze staan in een speciaal maaltijd-meubel, vergelijkbaar met de maaltijdmeubels van Bilder & De Clercq, maar in een Plus-variant. Eric Leebeek, commercieel directeur van Plus Retail, en Diederik van Gelder, van het Bilder & De Clercq-duo, presenteerden het plan tijdens de perspresen-tatie van het ‘sociaal en verantwoord’ jaarverslag van de organisatie, eind vorige maand. Het initiatief heet ‘vers koken op maat’, omdat de ingrediënten in afgepaste hoeveelheden worden verpakt.Het is niet het enige nieuwtje, Plus Retail introdu-ceert ook ‘1-2-3 snel op tafel’, een ouder idee van Plus Retail in een nieuw jasje. Recepten voor snel en voordelig koken, het hoofdproduct staat in het be-treffende schap, de rest kan de klant er in de winkel bij pakken. Dit maakt het al in de winkel makke-lijker om een keuze voor het avondeten te maken. De ‘1-2-3 Snel op tafel’-recepten wisselen elke drie weken. Het wordt als proef in negen Plus-vestigin-gen gelanceerd. Voor zowel ‘vers koken op maat’ als ‘1-2-3 snel op tafel’ houdt Plus Retail een proefpe-riode van negen weken aan. Plus Retail wil met de initiatieven de klant beter op weg helpen bij het be-antwoorden van de vraag ‘wat eten we vanavond?’ Leebeek: “Veel consumenten hebben door de week weinig tijd om een gezonde maaltijd op tafel te zet-ten, vaak ontbreekt het ze aan de juiste kennis over variatie en gezond. Veel huishoudens vallen vaak terug op zo’n tien terugkerende gerechten.”Beide initiatieven zijn onderdeel van een nieuw thema waar Plus Retail mee aan de slag gaat: ‘lang leve lekker eten!’ De leus is het resultaat van een nieuwe visie op voeding en gezondheid van de for-mule. Die bestaat uit vier onderdelen: ‘eet kleurrijk’, ‘proef van alles wat’, ‘weet wat je drinkt’ en ‘gezond kan altijd’. De ‘lang leve lekker eten’-campagne is onderdeel van een van de pijlers onder het maat-schappelijk verantwoord ondernemen-beleid van Plus Retail: ‘gezondheid en vitaliteit’, ‘aandacht voor mens en maatschappij’, ‘een verantwoorde herkomst van producten’ en ‘verantwoordelijkheid voor een beter milieu’. Die pijlers omvatten tal van projecten en doelstellingen van Plus Retail, zoals een zo min mogelijke milieubelasting van teelt en productie, de introductie van Blonde d’Aquitaine-vlees met twee Beter Leven-sterren, het bijhouden van de licha-melijke gezondheid van dc-medewerkers, emissies van transport verlagen, ingrijpende introducties van fairtrade-, Beter Leven- en Gijs-artikelen, introductie van gezonde tussendoortjes bij de kassa, ondernemers helpen om plaatselijk hun ‘verant-woordpositie’ te verbeteren en restafval en voed-selverspilling tegengaan. Dat is nog maar de helft, dus daar komen we nog eens op terug. Bijzondere doelstelling dit jaar: een groei van 6% van het totale ‘verantwoord’-assortiment van de formule.

12 gefundenes fressen 13 07-04-2015 14:48:10


DEEN IN DIEMEN

Kleiner – maar toch doorontwikkeld

Door: Gé Lommen Foto: Jan Willem Houweling

Twee dingen. Eén: pak een onderzoeksrapport

of neem een uitspraak van een consultant uit de

sector en het wordt altijd weer gezegd; alles onder

de 1.000 m2 vvo zal het op termijn moeilijk

krijgen – tenminste, als het geen echte citysuper-

markt is. En twee: in een tijd waarin iedereen het

heeft over internet als hét nieuwe winkelkanaal,

verslapt de aandacht voor de uitbouw van het

netwerk aan filialen. Natuurlijk staat de branche

niet helemáál stil als het om winkelinvesteringen

gaat, Jumbo is nog steeds C1000 aan het ombou-

wen, en Plus is de oude generatie in de Briljant-

generatie aan het omzetten. En je hebt openingen

als AH XL in Eindhoven en de Jumbo Foodmarkt

in Breda en A’dam, en Dekamarkt World of Food.

Maar verder zijn veel ketens terughoudender ge-

worden in de jacht op nieuwe vestigingspunten.

De markt lijkt immers verzadigd, de consument

is zuinig en koopjesjager, iedereen in de branche

kijkt naar het mogelijke omslagpunt van bood-

schappen doen via internet/afhaalpunten/bezor-

ging, en sinds de eurocrisis melden verschillende

marktonderzoekers de groeiende leegstand in de

detailhandel. Of pak dat boek van Cor Molenaar

en lees over het einde van de detailhandel in zijn

huidige contouren.

Maar er zijn van die marktgebieden waar je veel

voor doet om er een vestiging te krijgen. Zoals

Deen in Diemen. Deen breidt van Noord-Hol-

land gestaag uit naar het zuiden en het oosten.

De laatste tijd was dat vooral in de provincie

Flevoland: Almere, Zeewolde, etc. Maar nu heeft

Deen er een bij ten zuiden van Amsterdam.

Het heeft moeite gekost, zo veel mag duidelijk

zijn: 967 m2 vvo, voorheen acht speciaalzaken.

Laat dat ‘onder de duizend’ nou net de grens zijn

waarvan die consultants zeggen dat ze op termijn

te klein zullen zijn. Niettemin, Deen vocht zich

bij wijze van spreken hierin, want – zo begrijpen

we – Deen heeft bijna tien jaar naar een vestiging

in Diemen gezocht.

Maar wat doe je dan, met maar 967 m2? Het werd

hoe dan ook een volwaardige supermarkt met tal

van ruimtelijke oplossingen. Evenmin had het

metrage tot gevolg dat deze Deen een kopie is van

alle andere. Deen kwam met een nieuwe vloer,

nieuwe artikelen uiteraard, nieuwe formule-

uitmonstering, afijn, de formule is toch weer

doorontwikkeld, vergeleken met de voorgaande

opening, enkele maanden geleden in Zeewolde.

Het staat allemaal bij de foto’s. ■

Deen, Diemerplein 14, Diemen

967 m2 vvo

8 kassa’s

We zeggen het er maar meteen bij: het is niet echt goed in beeld te brengen, maar Deen gebruikt hier ledverlichting, en dat zorgt voor een aangenaam effect, zeker bij versafdelingen. Het is bovenin wat ‘schemeriger’, terwijl de artikelen uiteraard wel goed aangelicht zijn. De ‘plafondcirkels’, die Deen voorheen bij versafdelingen gebruikte (blauw, rood en met de naam Deen erin), zijn hier meer een soort lampenkappen geworden, groen bij de agf, bruin bij brood-kaas-vleeswaren, blauw bij diepvries en turquoise bij bloemen en planten. Met beelden van de bijbehorende productgroep aan de binnenkant.

14 Deen 14 07-04-2015 14:45:09


Inmiddels verkoopt Deen veel

agf los. De losse agf is in de

andere agf geïntegreerd en de

biologische agf is in houten

kistjes gepresenteerd. Naast het

eiland, tegen een pilaar aan, een

grote kist losse aardappelen.

Pilaren te over. Deze 967 m2 vvo tellende ruimte omvatte voorheen acht

speciaalzaken, vandaar die pilaren. Bij het ontwerp staan ze je allemaal in

de weg, maar Deen gebruikte ze om bijzondere artikelen voor het voetlicht te

brengen, zoals hier bij de agf-afdeling: bonen en peulvruchten van de Neder-

landse aanbieder Mahuna, uit Utrecht.

We zien er ‘Puur Hollands’ bij staan. Een embleem dat Deen overal gebruikt

voor een opvallend aanbod uit eigen land of zelfs uit eigen streek. Zo heeft

Mahuna (lezen we op de site van die aanbieder) o.a. citroenbonen, krombek-

bonen en grauwe erwten uit Noord-Holland, het ‘Deen-gebied’.

Een ouderwetse weeg-

schaal met de bood-

schap: ‘we wegen af

aan de kassa, hoeft u

niet zelf te doen’. Waar

Deen nieuw is in het

marktgebied, maakt

het dat duidelijk.

Joost Deen (van de familie, uiteraard) is

momenteel rayonmanager bij Deen voor

Amsterdam en omstreken. Hij vertelt dat het

jaren heeft gekost om een plek in Diemen te

bemachtigen. Andere supermarkten hielden

het een en ander tegen.

Diemen, met ongeveer 27.000 inwoners, telde

vóór de komst van deze Deen vier supermark-

ten, twee AH’s (waarvan één AH XL) en twee

Jumbo’s.

De AH XL huist in hetzelfde winkelcentrum als

deze Deen, AH beneden, Deen boven.

Klinkt als een lastige marktsituatie, maar

Joost Deen is vol vertrouwen. “Ja, we zijn op-

timistisch omdat de eerste verkoopresultaten

ons daarin steunen. Tijdens de openingsdag

zijn we best overvallen door de klanten, zo

véél mensen hadden we niet verwacht. En de

omzet in de dagen erna laat zien dat we hier

goed zitten. We hebben uiteraard campagne

gevoerd, maar dat is niet alles; we merken ook

dat veel mensen uit Diemen ons kennen; van

horen zeggen. Door die mond-tot-mondrecla-

me willen mensen uit Diemen weten wie wij

zijn en wat we te bieden hebben.”

Waar de ruimte het ook maar eventjes toelaat, zet Deen een actie neer. Zo

staan aan het eind van het agf-eiland twee tonnen met flessen wijn en noten.

De wijnen op die tonnen verwijzen naar de actie: zes flessen in deze witte

dozen, met een hengsel eraan, om makkelijker mee te nemen.

14 Deen 15 07-04-2015 14:45:47


Van de huismerkvarianten van Superunie gebruikt Deen Perfekt, maar het hanteert ook de eigen naam als huismerk. Te zien bij deze West-Friese pruimenjam en kersensaus. Weer met ‘Puur Hollands’.

Achter in de winkel: vlees in zb, vleeswaren, kaas en brood zijn in bediening. In één, geïntegreerde, toonbank, om toch zoveel mogelijk van de beperkte ruimte gebruik te maken.

Panotta is sinds tien jaar het premium broodmerk van Deen.

Inmiddels wordt Panotta ook gebruikt voor artikelen die maar één deur van brood verwijderd zijn, zoals

deze spelt- en havermuesli.

Bij bepaalde verwenproducten die je met verwennen of genieten kunt associëren gebruikt Deen hout bij de presentatie, zoals bij de wijn en bij koek en banket. Bij koek en banket gebruikte Deen dat al, bij het wijnschap is het nieuw.

Zoals we al zeiden: woekeren met de ruimte. Pils en speciaalbier staan echt op maar een paar vierkante meter, en toch zitten de kratten van alle bekende pilsmerken erin. En dan zie je aan het eind tóch nog een etagère met Straffe Hendrik in de actie. Elke centimeter wordt gebruikt.

Zo’n wand in een winkelcentrum heeft altijd het risico om iets doods te worden. Deen heeft deze wand echter voorzien van een folie met driedimensionale beelden van een Deen-winkel om het levendig te maken.

14 Deen 16 07-04-2015 14:46:14


XX

XxXxx

Door: Naam Foto: Naam

Xxx

Open

brie

f van

Fran

s Fre

drix

Frans Fredrix

(eigenaar Fredrix Support,

voormalig algemeen

directeur Superunie en

actief voor meerdere

levensmiddelenbedrijven

uit handel en industrie

– al dan niet als

commissaris), schrijft

om de twee maanden in

FoodPersonality een open

brief aan iemand uit de

levensmiddelen- of een

aangrenzende sector.

Reageren mag (zowel

de aangeschrevene als

anderen): [email protected]

Afgelopen weken zijn we overstelpt met nieuws over de beursgang van Refresco. Een bijzonder moment voor een bedrijf. Beursgangen van levensmiddelenbedrijven zien we sowieso niet vaak in Nederland. Die van Douwe Egberts was de laatste. En van korte duur… Voor mij gaat Refresco terug tot de tijd van Frans Barel met zijn Menken Drinks. Trots lieten we – ik heb het dan over mijn Superunie-tijd – daar ooit de eerste blikjes First Choice-cola afvullen. Frans sprak met mij over zijn kijk op de sappenmarkt. En dat toenmalig moederbedrijf Campina Melkunie sappen niet als kernactiviteit zag.Veel bekende bedrijven zijn in de loop van de tijd onderdeel geworden van Refresco. Ik denk aan Herschi Drinks van Herman Schiffers uit Hoensbroek en Winters Frisdranken uit Maarheeze. Maar ook internationaal nam u aardig wat bedrijven over. Allemaal gebaseerd op die visie van Frans Barel en naderhand van u, namelijk dat een klant binnen een cirkel van 300 kilometer een frisdranken- of sappenfabriek moet hebben. Verder kun je niet rijden met deze waarde-volumeverhouding. Op zich een prima gedachte.

Na de fusie met Gerber Emig ontstaat een internationaal mooi gespreid bedrijf, competent in alle onderdelen van de categorie. Maar toch met name gericht op productie en afvullen voor anderen. Retailers en fabrikanten. Veel private labels, maar ook grote merken als Coca-Cola, Lipton en Red Bull. Hét Refresco-merk, Wicky, is alleen bekend in eigen land. Iedereen heeft wel een sapje of drankje van u in de koelkast staan. Maar tegelijk is er geen consument die het bedrijf achter al die producten kent. Is dat erg? Op zich niet natuurlijk. Er zijn zoveel bedrijven achter merken of producten die consumen-ten niet kennen. En als het businessmodel rendabel is; wat maakt het dan uit? Maar dat is het ‘m nou net. De resultaten over de afgelopen jaren zijn erg mager. Zeker als je dat vergelijkt met de winsten van de grote merkbouwers. Onder andere degenen waar Refresco voor afvult. Dat moet toch zuur zijn.

Met alleen grootschaligheid en professionaliteit redt u het dus niet. En het verbaast me zeer dat ik rond de beursgang nauwelijks iets heb gehoord over de strategie die voor een prettige winstgevend-heid gaat zorgen. Dat is tenslotte wat aandeelhouders zoeken.Misschien is het wijs om in dat hele grote bedrijf toch ergens een klein apart afdelinkje in te richten dat voor u zelf producten conceptontwikkeling gaat doen. Een speeltuin waar een paar goede com-merciële technologen en ondernemende marketeers aan de slag kunnen. Let wel: dat laatste is verre van vanzelfsprekend… Dan is het wel zaak om die innovaties vervolgens niet direct ter beschikking te stellen aan retailers en fabrikanten, die er direct met de marge vandoor gaan. Zet innovaties om in onderscheidende merkconcepten, die u op eigen houtje in de markt kunt zetten. Het kan namelijk wel. Ook in uw categorieën. Denk aan Healthy People. Twee eigenwijze en crea-tieve types uit Den Haag verzonnen een merk door heel vroeg op de superfoodstrein te springen die internationaal op stoom begon te komen: cranberries, gojibesjes, wat anti-oxidantenclaims erdoor-heen geroerd – of het allemaal wetenschappelijk klopt; geen idee. Maar alle retailers verkopen het. En de consumenten kopen het. Recht in het hart van de klanten. Feilloos aanvoelend wat klanten nu blijkbaar willen drinken.

Het kan ook anders. Innovaties kun je ook kopen. Zoals Remia onlangs deed, door Yil’driz in te lijven. Maar als je verzuimt zélf te innoveren, moet je daar later iemand anders wel miljoenen voor betalen…Natuurlijk snap ik het dilemma. Dat elke introductie van Refresco concurrerend kan zijn voor een van de klanten. En dat die belangen groot zijn. Maar het alternatief is dat het bedrijf een beroerde winstge-vendheid houdt. En dat is niet goed voor de koers van het Refresco-aandeel.Geachte heer Roelofs, ik denk dat er echt actie nodig is, om van ‘beursgenoteerd’ tot ‘beurslieveling’ uit te groeien.

Met vriendelijke groet, Frans Fredrix

Aan de heer Hans Roelofs, algemeen directeur van Refresco

Geachte heer Roelofs,

OPEN BRIEF

17 Frans Fredrix 17 03-04-2015 12:04:46


FOODAWARDS 2015

Geen innovatie, geen groeiOndanks alle retoriek over het belang van innovatie, wil de innovatiemotor nog

altijd niet echt op gang komen. Na een lichte verbetering in 2013, laat het

introductiejaar 2014 toch weer een terugval zien. Desalniettemin vond het

Retailcollege 87 producten de moeite van het nomineren waard.

Door: Dave van Loon Foto’s: FoodPersonality

Jammer: bij de vorige editie van de Food-

Awards leek de jarenlange trend van een dalende

marktimpact van introducties doorbroken. Leek,

want onderzoeksbureau IRI, dat ook dit jaar weer

2014: Amstel Radler wint behalve een FoodAward ook de FoodTopAward. Martijn van Keulen en Bud van Loon van Heineken leggen ‘de buit’ vast.

Na een herstel in 2013, daalde het aantal grote introducties (meer dan €100.000 weekomzet) in 2014 weer, naar

slechts vier.

De consumentenactie voor de FoodAwards op Face-

book.

de longlist voor het Retailcollege samenstelde,

concludeert dat het herstel dat we in 2013 zagen

zich vorig jaar niet heeft doorgezet. Het noemt

2014 gewoon een slecht introductiejaar.

Als indicator gebruikt IRI daarvoor onder meer

het aantal introducties dat een weekomzet van

meer dan € 100.000,- realiseert. Dat waren er in

2014 vier, terwijl dat er een jaar eerder nog zes

Aantal introducties met weekomzet > € 100.000 (2000-2014)

18 FA Nominaties 18 07-04-2015 16:49:07


De advertentie voor de FoodAwards zoals die afgelopen 4 april in De Telegraaf stond.

De procedure

FoodPersonality verzamelt aan begin van het jaar de introducties van het

voorgaande jaar. Daarvoor wordt aan onderzoeksbureau IRI gevraagd om op

basis van omzetgegevens introducties van enige omvang in kaart te bren-

gen. Op die manier ontstaat een longlist die dit jaar 387 introducties telde.

FoodPersonality bepaalt in samenspraak met het Retailcollege, de jury van

de FoodAwards, hoeveel introducties genomineerd worden en welke dat

zijn. Daarbij wordt de vrijheid genomen om bepaalde productcategorieën te

laten vallen, bijvoorbeeld bij gebrek aan succesvolle of innovatieve introduc-

ties. Het Retailcollege brengt daarbij criteria in zoals omzet, marge, innova-

tief gehalte, ondersteuning en waarde voor de categorie. Hieruit ontstaat de

lijst genomineerden voor de FoodAwards die dit jaar 87 producten omvat.

FoodPersonality vraagt aan de producenten of leveranciers van de genomi-

neerde producenten of zij willen participeren in een consumentenactie.

Deze consumentenactie vindt ook dit jaar plaats in De Telegraaf, op Smul-

web, Facebook en op www.foodawards.nl. Consumenten maken daarbij kans

op in totaal 21 prijzen van LG, Princess, Philips en Tefal.

Het Retailcollege bepaalt mede op basis van de uitslag van de consumen-

tenactie hoeveel FoodAwards er worden uitgereikt en welke dat worden.

Daarnaast wordt besloten of de zogeheten FoodQualityAward, ter beloning

van bijzondere initiatieven, wordt uitgereikt. Tenslotte besluit het Retailcol-

lege welk product van alle introducties uit het voorgaande jaar het beste was

en beloond wordt met de FoodTopAward.

Het Retailcollege

De jury van de FoodAwards heet van oudsher het

Retailcollege en wordt gevormd door inkoopma-

nagers van de drie grote inkooporganisaties in de

sector (Albert Heijn, Jumbo/C1000 en Superunie).

Dit jaar bestaat het Retailcollege uit:

near food Albert Heijn

Superunie

Ten opzichte van vorig jaar is de samenstelling

van het Retailcollege op één plaats gewijzigd.

Heijn in de jury, daar waar deze rol vorig jaar door

Johan de Visser werd vervuld.

Hoofdredacteur Gé Lommen is voorzitter van het

Retailcollege.

waren. Het gemiddelde lag in de afgelopen 15

jaar op 7,2. Daarbij moet gezegd worden dat in

de jaren vóór 2007 het aantal grote introducties

aanzienlijk hoger lag dan in de jaren daarna. In

feite is het aantal grote introducties sinds het

uitbreken van de economische crisis nooit meer

hersteld. Grote innovaties? Denk dan niet alleen

aan innovaties van het caliber Senseo (Food-

TopAward 2002) of de Heineken BeerTender

(FoodTopAward 2005). Een doorbraakinnovatie

als Senseo zal sowieso altijd een zeldzaamheid

blijven. Nee, het waren met name de ‘gewone’

introducties die in die jaren van een hogere

kwaliteit waren en in staat waren iets teweeg te

brengen in de markt.

Natuurlijk en natuurlijkerKijken we naar de bijdrage van de 20 grootste

introducties aan de totale supermarktomzet, dan

bedroeg deze in 2014 zo’n € 1,5 miljoen op een

gemiddelde weekomzet van € 557 miljoen. Dat

komt neer op een bijdrage van 0,3%, terwijl dat in

2013 nog 0,36% was. Ter illustratie: in de periode

2000-2007 lag diezelfde bijdrage van grote intro-

ducties doorgaans tussen de € 2 en 2,5 miljoen.

Wanneer je innovatie in de vorm van nieuwe of

sterk vernieuwde supermarktproducten be-

schouwt als essentieel voor het realiseren van

groei, dan is het op zichzelf niet vreemd dat 2014

geen of nauwelijks groei heeft laten zien. Het

belang van innovatie is groot, daar is iedereen het

over eens. Maar dat zeggen is niet voldoende; de

daad moet bij het woord.

De merkartikelfabrikanten die dat in 2014 het

beste deden maken aanspraak op een Food-

Award. Wat aan de genomineerden van dit

jaar opvalt, is opnieuw de dominantie van een

beperkt aantal grote bedrijven - want ook aan de

industriezijde schrijdt de consolidatie voort – die

kennelijk beter in staat zijn regelmatig nieuwe

initiatieven te lanceren. Maar wat dit jaar vooral

in het oog springt, is hoe massaal er bij de trend

van natuurlijke (of liever gezegd natuurlijker)

producten wordt aangehaakt. Het gaat van uit-

gesproken natuurlijke en biologische producten

naar frisdrank gezoet met stevia en plantaardige

dranken, tot aan meer verantwoorde alternatie-

ven voor bestaande producten zoals ovensnacks,

chips en zelfs snoep.

Op de pagina’s hierna komen de 87 voor een

FoodAward genomineerde producten voorbij.

Consumenten hebben deze onder meer via een

oproep en consumentenactie in De Telegraaf van

4 april kunnen zien. Door te stemmen op hun

favoriete producten, maken ze kans op mooie

prijzen. De consumentenactie loopt daarnaast

ook via Smulweb en Facebook. Mede op basis van

de uitslag van die consumentenactie bepaalt het

Retailcollege dezer dagen welke producten een

FoodAward winnen. De winnaars zijn volgende

maand bekend.■

18 FA Nominaties 19 07-04-2015 16:49:24


Alpro Amandeldrink OngezoetLicht geroosterde mediterrane amandelen en water, zonder suikers en zoetstoffen, dat maakt Alpro Amandeldrink Ongezoet ideaal om je dag mee te beginnen.

Alpro Kokosnootdrink Original Geniet van deze frisse ervaring: Alpro Kokosnootdrink is een heerlijke verfrissende drink en een zonnig tussendoortje!

Alpro Mild & Creamy Limoen-Citroen Een plantaardige variatie op yoghurt met de frisheid van citrus. Het geeft direct een verfrissende twist aan je ontbijt of toetje.

Aviko zoete aardappelZoete aardappel is een typisch Amerikaans gerecht. Heerlijk zoet en rijk aan vezels en β-caroteen, een anti-oxidant dat het de herkenbare oranje kleur geeft. Verkrijgbaar in blokjes en frites.

Bolletje Goede MorgenHet tussendoortje met het goede van een voedzaam ontbijt. 100% natuurlijk, 100% lekker!

Colgate Max White One Optic Colgate Max White One Optic tandpasta met optische witmakers zorgt voor direct zichtbaar wittere tanden, al na één keer poetsen. Maak van je glimlach je beste accessoire!

Dr. Oetker PizzaburgerDr. Oetker Pizzaburger is de eerste pizza in burgervorm. Van binnen smeuïg als een pizza en van buiten krokant als een burger!

Grolsch RadlerGrolsch Radler (2%) is een mix van echt Grolsch bier met echt vruchtensap. Een heerlijk drankje met een verfrissende smaak met net meer ‘bite’ dan een ‘gewone’ frisdrank.

Hak BonenmixenWelk gerecht er ook op je weekmenu staat, het wordt nóg lekkerder en rijker met één van de drie nieuwe bonenmixen erbij van Hak.

Goody Good StuffGoody Good Stuff is écht lekker snoep, gemaakt met natuurlijke kleur- en smaakstoffen, maar zonder gelatine en vrij van gluten en lactose. Daarnaast zijn deze lekkere zachte snoepjes vegetarisch, halal en koosjer gecertificeerd. Dat maakt Goody Good Stuff zeer geschikt voor consumenten met verschillende dieetwensen.

Haribo Miami, Brazil en JamaicaHaribo introduceerde in het voorjaar van 2014 met trots haar nieuwe concept: drie frisse, zomerse producten met een zure bite: Haribo Miami, Brazil en Jamaica.

Karvan Cévitam 0% suiker toegevoegdDeze siroop bevat alleen van nature aanwezige suikers uit fruit en is verder gezoet met het natuurlijke Stevia. Hierdoor kun je lekker én verantwoord genieten!

20 FoodAwards 20 07-04-2015 14:34:49


Karvan Cévitam Green TeaMet Karvan Cévitam Green Tea-siroop maak je in een handomdraai een lekkere, verfrissende dorstlesser, helemaal naar eigen smaak.

Koopmans Oud-Hollandse StroopwafelcakeKoopmans Oud-Hollandse Stroopwafelcake is een lekkere, smeuïge cake met stukjes karamel om gezellig thuis van te genieten. Nieuw, maar ouderwets lekker!

Kwekkeboom OvenKwekkeboom Oven: verrassend eenvoudig. Speciaal ontwikkeld voor de oven. Net zo krokant en lekker als uit de frituur.

Lay’s Oven Crispy ThinsHeerlijk verfijnde, licht knapperige aardappel-zoutjes uit de oven met 40% minder vet dan vergelijkbare producten in het zoutekoekschap gemiddeld bevatten. Verkrijgbaar in twee smaken: Emmental Cheese en Olive Oil & Herbs.

Liga BelvitaLiga Belvita, de gemakkelijke oplossing als onderdeel van je ontbijt tijdens die hectische ochtenden. Morning Win!

Maggi Aardappelvariatie CupcakesHet is tijd voor een nieuw AGV-menu met Maggi Aardappelvariatie Cupcakes. Leuk en lekker om samen met je kinderen te vullen met verse groenten.

Old Amsterdam 35+Met Old Amsterdam 35+ kies je voor minder vet én genieten van de rijke volle smaak die je van Old Amsterdam gewend bent.

M&M’s Limited EditionsIedere gelegenheid zijn eigen M&M’s. Bijvoorbeeld met Pasen. Neem de vrolijke mini bunnies, de nieuwe M&M’s geschenkbox, of de kleurige M&M’s paaseditie, nu ook als chocoladevariant.

Olvarit Friends maaltijden fruitknijpzakjesDe groentesoorten zijn zacht gestoomd en hebben een pure smaak die in elke leeftijdsfase terugkomt. Voor kindjes vanaf 12 maanden is er ook Olvarit Friends Fruit als gezond tussendoortje.

Penotti Cookie NottiOverheerlijke speculoospasta met een hart van romige Cappuccino. Cookie Notti is een nieuw assortiment speculoospasta’s met vier bijzondere smaken: Cappuccino, Espresso, Crunchy en Original. Puur Genotti!

Pepsi NextPepsi Next heeft de echte colasmaak met 30% minder suiker dan Pepsi regular dankzij zoetstof van een natuurlijke bron.

Quaker CompleteNieuw van Quaker: Quaker Complete. Een rijk gevulde granenmix van haver, tarwe en gerst, aangevuld met pompoenpitten en noten of fruit. Gezond volkoren, krokant lekker.

20 FoodAwards 21 07-04-2015 14:35:23


Nominaties FoodAwards 2015

Quaker HavermoutrepenQuaker Havermout nu ook als reep voor tussendoor. Handig voor tijdens het werk of bij het sporten. In twee lekkere smaken: Golden Syrup en Framboos Granaatappel.

Raw SuperfoodPure voeding is het begin van een gezonde levensstijl. De producten van Raw Superfood bevatten een hoge concentratie aan mineralen, vitaminen en anti-oxidanten en zijn bovendien 100% natuurlijk, biologisch en zonder toevoegingen.

Remia American BBQ SaucesEen échte BBQ-held kan natuurlijk niet zonder de American BBQ Sauces van Remia! Deze unieke sauzen met authentieke Hickory rooksmaak maken je BBQ compleet en halen het beste in het vlees naar boven.

Rivella Green Tea Rivella Green Tea: al het goede van Rivella met de verfrissende smaak van groene thee. Net als de andere Rivella-varianten bevat Rivella Green Tea slechts 5 kcal per 100ml.

Robijn ZwitsalRobijn met de milde geur van Zwitsal is er speciaal voor alle fans… De vertrouwde geur van Zwitsal nu verkrijgbaar in Robijn wasmiddel en wasverzachter.

Slimme ReusDankzij het innovatieve anti-kleur doorloopsysteem van Slimme Reus bespaar je veel tijd doordat je de gekleurde was niet meer hoeft te sorteren.

Zonnatura Detox Kruidenthee Zonnatura heeft met haar 60 jaar kennis van planten en kruiden zorgvuldig heerlijke biologische ingrediënten geselecteerd voor de nieuwe Detox kruidenthee. Deze kruidige en verwarmende melange zit vol ingrediënten die bekend staan om hun zuiverende werking, voor een heerlijk ontspannen moment voor jezelf.

Yakult PlusYakult Plus, het nieuwste kleintje. Met de vertrouwde LcS-bacteriën die levend de darmen bereiken. Plus vezels, vitamine C én een lekkere nieuwe smaak!

Zonnatura kant-en-klare maaltijdenBij Zonnatura geloven we in makkelijke maaltijden zonder onnodige toevoegingen. Eenvoudig en snel te bereiden en heerlijk als basis voor een lekkere en verantwoorde maaltijd. Verkrijgbaar in vijf smaken op basis van verschillende biologische oergranen en peulvruchten.

Alpro Amandeldrink Ongezoet Alpro SojaAlpro Coconutdrink Original Alpro SojaAlpro Mild & Creamy Limoen-Citroen Alpro SojaAmstel Grapefruit HeinekenAmstel Radler 0.0% HeinekenAnta Flu Dropmint PervascoAppelsientje van ‘t Land FrieslandCampinaAviko zoete aardappel AvikoAxe Peace UnileverBavaria 0.0% Radler BavariaBavaria Bokbier BavariaBeckers Gehaktstaaf IzicoBen & Jerry’s Greek Style UnileverBolletje Goed Bezig BolletjeChio Space Raiders IntersnackColgate Max White One Optic Colgate-PalmoliveCoolBest Passionfruit Heaven FrieslandCampinaCornetto Mini Classico UnileverDouwe Egberts Cups Douwe EgbertsDr. Oetker Bistro Flammkuchen Dr. OetkerDr. Oetker Pizzaburger Dr. OetkerDr. Oetker Verwen Bakmix Cheesecake Dr. OetkerDubbelfrisss Boys versus Girls FrieslandCampinaElla’s Kitchen Camps FoodsGoody Good Stuff CloettaGrolsch Radler GrolschHak Bonenmixen HakHaribo Miami, Brazil en Jamaica HariboHealthy People Tropical Twist Healthy PeopleHebro Saté Ketjap en Pangnang Van Geloven

Hellmann’s Real Mayonaise UnileverHero Bevroren Fruit Op een Stokje Rood Fruit HeroHertog Sorbetpretje UnileverIglo Fish Filet Burger IgloIglo Lekkerbekjes Salt & Vinegar IgloJohma Salade Twents kruidentuintje JohmaKarvan Cévitam 0% Suiker toegevoegd H.J. HeinzKarvan Cevitam Green Tea Citroen H.J. HeinzKatja Sallos Xplosiv Katja FassinKoopmans Oud-Hollandse Stroopwafelcake Dr. OetkerKwekkeboom oven New ForrestLassie Biologische Quinoa Mix LassieLassie Rijke Roerbak Risotto LassieLassie Zilvervlies met Quinoa LassieLay’s Raad de Smaak PepsiCoLay’s Oven Crispy Thins PepsiCoLiga Belvita MondelêzM&M’s Limited Editions MarsMaggi aardappelvariatie NestléMelkunie Breaker High Protein ArlaMelkunie Koek Vla ArlaMentos Now Mints Perfetti van MelleMilka Chips Ahoy MondelêzMilka Lilastix MondelêzMilka Oreo Bar MondelêzMona Tompouce pudding FrieslandCampinaMora Ovenfrikandel Van GelovenMora Slagersfrikandel Van Geloven

Napoleon Tropical Sweet PervascoNivea Afstersun Inshower BeiersdorfOld Amsterdam 35+ kaas Westland

KaasspecialiteitenOlvarit Friends NutriciaOptimel Langlekker FrieslandCampinaOptimel Mango Passie 1,5 liter FrieslandCampinaPeijnenburg Spelt en Rogge PeijnenburgPenotti Cookie Notti Peeters ProduktenPepsi Next VrumonaPickwick Fruit Fusion Douwe EgbertsQuaker Complete PepsiCoQuaker Havermoutrepen PepsiCoQuaker Oats Express Multi-Grain Naturel PepsiCoRaw Super Food De SmaakspecialistRemia American BBQ Sauces RemiaRivella Green Tea VrumonaRobijn Zwitsal UnileverSisi No Bubbles Strawberry blik VrumonaSlimme reus HenkelSmiths Nibb-it Happy Ones PepsiCoStarbucks Frappuccino Cookies & Cream ArlaStegeman Vleeswaren StegemanUnilever Compressed Deodorant UnileverVerkade Chocodromen VerkadeWagner Steenovenpizza NestléYakult Plus YakultYeau TBFYCZonnatura Detox Kruidenthee WessanenZonnatura kant-en-klare maaltijden Wessanen

20 FoodAwards 22 07-04-2015 14:35:48


Ruzie met Rutte!Aldi omarmt internetverkopen. ‘De Duitse dis-

counter Aldi, die lange tijd de boot heeft afgehou-

den, wil in het Verenigd Koninkrijk en mogelijk in

andere landen een proef doen om producten aan

de man te brengen via internet, zo meldt CNBC op

basis van ingewijden.’ Dat meldt De Telegraaf eer-

der deze maand. Dat is interessant nieuws. Even los

van de vraag of het waar is, Aldi is wel dé formule

waarbij internetverkopen gaan lukken. Een grote

bedreiging voor iedereen.

Zelf ben ik altijd uitermate sceptisch over de

kansen voor internetverkopen in food. Ik ben van

mening dat zolang de klant er niet voor wenst te

betalen, de activiteit altijd verlieslijdend zal blijven.

Maar omdat iedereen in deze branche achter

iedereen aanloopt, stapt bijna iedereen in dit zin-

loze avontuur.

Nee, niet iedereen. Vomar Voordeelmarkt is onder

leiding van Aart van Haren tot bezinning geko-

men en heeft de internetactiviteit aan de kapstok

gehangen. Verstandig. Ik moet daarbij denken aan

een uitspraak van Nettorama-directeur Harrie

Sulmann, die hout snijdt: “Wij doen dingen niet

die andere ketens wél doen en daarom verdienen

we meer geld.” Een waarheid als een koe. Leuk om

zoiets van iemand als Sulmann te horen, want ge-

woonlijk is hij zo gesloten als een schelp. Goeie ke-

rel; mag wat mij betreft wat meer op de voorgrond

treden. Als ik langs dat dc’tje van Deen in Hoorn

fiets, dan moet ik aan Harrie denken. En geef ik

hem vloekend gelijk. Wat een onzinnige activiteit.

Ondanks mijn negatieve houding over de moge-

lijkheden voor internetverkopen in food, ben ik in

het geval van Aldi bereid mijn mening enigszins bij

te stellen. Sterker nog: ik vind het een meesterzet

van Aldi. Waarom gaat internetverkoop voor Aldi

slagen? Even de argumenten op een rij:

1) Aldi heeft een beperkt assortiment met over het

algemeen prima producten. Feitelijk is Aldi de ide-

ale consumentenwinkel. Een beperkt assortiment

betekent ook een eenvoudige en dus goedkope

handeling. Aan de andere kant is er geen keu-

zestress voor de klant. De besteltijd is minimaal,

een onderschatte negatieve factor bij internetver-

kopen. Bij servicesupermarkten kost het vaak veel

tijd om de boodschappen ‘digitaal’ te verzamelen.

Bij Aldi is dit, net als in de winkels, een pluspunt.

2) Klanten die nu niet naar een Aldi willen (om-

dat het in veel winkels een zootje is en het imago

nog steeds slecht), zullen graag hun toevlucht

nemen tot de webshop. Hierdoor komen ze in

aanraking met de positieve kanten van Aldi.

3) Als de internetbesteller eenmaal de juiste ‘evo-

ked set’ aan producten gevonden heeft en die zijn

in de keuken en aan tafel goed bevallen, dan zal

een snelle herhalingsaankoop gerealiseerd wor-

den. Basisproducten worden standaard en bijna

geautomatiseerd besteld. Als Aldi slim is, zal daar

het zwaartepunt liggen van de webshop. Voor ser-

vicesupermarkten is dit een enorme bedreiging.

Door het wegvallen van de basisproducten is een

gezonde exploitatie in de toekomst nog ondoenlij-

ker dan het nu al is.

4) Naast de basisproducten zullen de ‘luxere

producten’ gewoon meebesteld worden. Hierdoor

wordt de room van het toetje van de servicesuper-

markten weggesnoept. Opnieuw een groot gevaar.

5) Prijzen kunnen online beter vergeleken. Dat

kan nogal een klappertje geven in de supermarkt-

vijver. Wat betekent dit bijvoorbeeld voor Jumbo,

dat nu nog op een onverklaarbaar maniakale

manier Albert Heijn aan het aanvallen is? Met

zinloze prijsvergelijkingen. Wordt een keer vol-

wassen, jongens en meisjes!

6) Eenmaal in aanraking gekomen met het as-

sortiment, zullen klanten ook vaker naar een

‘stenen’ vestiging van Aldi gaan. ‘Aldi zou onder

meer voorbereidingen treffen om in Engeland een

winkel op te zetten voor online-verkopen. Eerder

was de Duitse supermarktketen in Australië een

project gestart waar klanten via internet alco-

holische dranken konden bestellen. Daarnaast

zou Aldi ook overwegen om in andere landen

waaronder thuismarkt Duitsland te beginnen met

de internetverkoop’, besluit De Telegraaf.

Als dit waar is, dan bent u gewaarschuwd. Aldi

komt eraan. Is aan een stille opmars bezig en gaat

op een zinvolle manier uw internetactiviteiten

ontrafelen. Het gaat slim te werk, door die onzin-

nige functies in uw websites buiten de deur te

houden. Vaak één pot nat, er zit nergens onder-

scheid en slimmigheidjes ontbreken.

Doe als Sulmann. Begin er niet aan. En als u er al

mee begonnen bent: doe dan als Van Haren. Kom

tot bezinning. Trek u terug. Sloop het paard van

Troje.

Gerard, het nadeel voor Aldi is dat als het die lage prijzen hanteert, Aldi er wellicht net zo min aan verdient als de concurrentie.Rutte: “Bij Aldi snijdt het mes aan meer kanten

en is er een ander verdienmodel mogelijk. Hogere

bestedingen en makkelijke herhalingsaankopen

via internet. Al dan niet geautomatiseerd.”

En er zit een paradox in; juist als Aldi met inter-netverkopen begint, voel je je als concurrent nog méér geroepen om mee te gaan in dat moeizame internetgedoe. Misschien zelfs Nettorama…Rutte: “Voor Nettorama is er geen verdienmo-

del denkbaar met internetbestellingen. Ervan af

blijven is het beste model. Dan verliest alleen je

directe concurrent geld en jij niet.”

* Gerard Rutte werkt voor alle zelfstandig onder-nemers van alle formules en voor Plus Retail en Detailresult.

met Rutte!

Ruzie met Rutte! De rubriek waarin Gerard Rutte*

weer eens de knuppel in het branchehoenderhok

gooit. (En als het nodig is reageren wij daar weer op,

om schandalen te voorkomen.) RUZIE

23 Rutte 23 03-04-2015 16:19:44


Communiceert Lidl te veel op kwaliteit?

Door: Marieke Venbrux Foto’s: archief FoodPersonality

omdat ze zo goedkoop zijn, nee, Lidl heeft een mini-magazine, nog net geen Allerhande, waarin het aan alle kanten uitstraalt dat het klanten wil verleiden met smakelijke, bijzondere producten, al dan niet van Lidls premiummerken Delicieux of Italiamo. De prijs lijkt bij dat alles bijzaak, Lidl wil de klant vooral verwennen – op een betaal-bare manier, dat uiteraard wel. Die strategie pakt voor Lidl vooralsnog positief

‘n Lekkere lente met Lidl’, ‘Lidl, de beste super-markt in groente en fruit’, ‘Bellarom koffiecups (althans, een aantal varianten, MV), als beste getest door de Consumentenbond’ en zo kunnen we nog wel even doorgaan met de op kwaliteit gerichte boodschappen die Lidl de wereld in slingert. En wie naar de Lidl-folder kijkt, ziet al lang geen steriel reclameblaadje meer waarin producten onder de aandacht worden gebracht

Lidl gaat maar door. Het aantal winkels blijft stijgen, net als het marktaandeel. Lidl

zelf hamert ondertussen maar op die ‘beste kwaliteit’. Hoe groot is het risico dat het

(net als eerder AH) met alle nadruk op kwaliteit een negatief prijsimago creëert?

uit. Het marktaandeel van de formule is nu bijna 10%, uit recent marktonderzoek van Q&A blijkt dat Lidl tot de 13% van de winkelformules be-hoort die volgens consumenten onmisbaar zijn; mensen ‘worden blij van Lidl’, aldus Q&A.Daarmee dringt zich tegelijkertijd wel de vraag op: houdt Lidl dit ook op langere termijn vol? Een opmerking die we onlangs op Facebook voorbij zagen komen ‘het lijkt alsof Lidl alleen maar duur eten wil verkopen’ is in dit verband veelzeggend. Neem ook de pr-stunt die Lidl eer-der in Stockholm deed: in pop-up-restaurant Dill liet het tweesterrenchef Michael Wignall culinaire hoogstandjes koken en serveren, gemaakt van Lidl-producten – maar dat laatste maakte Lidl pas achteraf bekend. In België deed Lidl iets vergelijk-baars: het organiseerde een blinde proeverij in enkele vooraanstaande restaurants, waarbij 950 culinaire fijnproevers een gratis diner kregen, in ruil voor het invullen van een kwaliteitscheck. Ook hier bleek Lidl achter te zitten. Originele, mediagenieke initiatieven, waarmee Lidl bena-drukte: onze producten zijn kwalitatief in orde, sterker, onze producten doen misschien wel niet onder voor die van een sterrenrestaurant en met onze producten is het in íeder geval mogelijk om gerechten van topkwaliteit op tafel te zetten. Maar ‘sterrenrestaurant’ en ‘topkwaliteit’ worden doorgaans ook geassocieerd met ‘duur’, en dat is misschien wel de andere kant van de kwaliteits-medaille die Lidl nu vooral nog veel voordeel oplevert. Zie de opmerking op Facebook, waarbij de luxeproducten van Lidl kort door de bocht worden neergezet als ‘duur eten’. Los van de vraag of die luxeproducten ook daadwerkelijk duur zijn – de klant ziet het als luxe, en luxe is duur(der), is dan de redenering.Daar komt dit nog bij: hoe meer Lidl die luxe-producten uitbreidt, hoe groter de kans dat de klant verleid wordt om die producten te kopen: geen gewone gerookte zalm, maar gravad lachs,

In de ‘reuzen-Lidl’ in Nijkerk. “‘n Lekkere lente met Lidl”, ‘genieten’ en Lidls luxe-merk Delicieux worden volop onder de aandacht gebracht.

24 Lidl-kwaliteit 24 07-04-2015 14:39:53


gemarineerd in dille. Geen gewone aardappelen,

maar rode krieltjes. Geen gewone vanillevla,

maar frambozenroulade of witte chocolademous-

se. “Het is toch Lidl, ‘en dus’ goedkoop.” Met als

gevolg dat de klant bij de kassa komt, en opeens

een veel hoger bedrag moet afrekenen dan hij of

zij ongemerkt in gedachte had. “Het is toch hoger

dan gedacht.”

Een pijnpunt waar vooral Albert Heijn jarenlang

tegen aan is gelopen, je zou kunnen stellen dat

AH de laatste acht jaar zozeer van dat ongunstige

prijsimago afwilde bij een sterk bezuinigende

consument in de krediet- en daarna eurocrisis

dat AH daarin doorsloeg en nu weer ‘beleving en

verleiding’ moet toevoegen.

Zou het ook Lidl kunnen overkomen dat klanten

in de gangpaden de verleiding niet kunnen

weerstaan en aan de kassa door het bonbedrag

gefrustreerd raken? Want die hogere kassabon

ligt uiteraard niet aan de keuze van de klant zelf,

die klant geeft dan liever de formule de schuld, in

dit geval Lidl.

Of zien wij het dan voor Lidl te zwartgallig in en

is de nadruk op kwaliteit en verwenproducten

ook op de langere termijn vooral in het nadeel

van AH, Jumbo, Plus, Hoogvliet, Dirk etc.? Die

vullen hun folders immers behalve met verspro-

ducten vooral met A-merken, en dat is niet per

se ‘kwalitatiever dan de concurrent’, want die

concurrent heeft in de folder dezelfde A-merk-

artikelen staan. En heeft Lidl als het over prijs en

kwaliteit gaat misschien nog andere troeven ach-

ter de hand, die wij nu niet voorzien? We vroegen

het aan EFMI-directeur Laurens Sloot, retailad-

viseur Frans Fredrix, marketingconsultant Paul

Moers en ‘smaakdeskundige’ Bob Cramwinckel.

Laurens Sloot, directeur EFMI Business School, hoogleraar Retail Marketing aan de Rijksuni-versiteit Groningen (en ‘wisselcolumnist’ in dit blad):“Lidl is al een paar jaar geen hard discounter

meer. Het adverteert veel en maakt hoge mar-

ketingkosten om de boodschap over te brengen

dat het ‘de beste in de markt’ is. Kennelijk is

Lidl van mening dat de kwaliteit van het aanbod

hoger is dan in de opinie van de consument. Lidl

heeft de laatste jaren veel omzet bij Aldi wegge-

haald, wellicht is nu de strategie: we gaan omzet

weghalen bij Dirk, Jumbo, AH, etc. en daarvoor

is nodig dat we meer nadruk leggen op kwaliteit,

we moeten die kwaliteitsperceptie verbeteren.

Daarbij zit er inderdaad een kern van waarheid in

de veronderstelling dat als je alleen op kwali-

teit communiceert, de prijsfactor op den duur

ondergesneeuwd raakt. Feit is dat Aldi inmiddels

een scherper prijsimago heeft dan Lidl, Lidl is in

‘absolute gevoelstemperatuur’ niet zo goedkoop

als Aldi. Maar prijsimago is een optelsom. Al-

lereerst van de feitelijke prijs, die bepaalt voor

60 tot 70% het prijsimago. Daarnaast speelt

luxe-uitstraling, zoals ‘hoe ziet de winkel eruit’

en ‘hoe ogen de verpakkingen’ een rol; Lidl

heeft mooiere winkels dan Aldi en ook mooiere

verpakkingen – kijk vooral naar de Delicieux

en Italiamo-producten. Die verpakkingen stra-

len kwaliteit uit, maar mogelijk ook een hogere

prijs. Verder speelt bij prijsimago verleiding

inderdaad een rol: hoeveel koop je en hoeveel

meer koop je dan gepland? Bij Aldi bescherm

je jezelf makkelijker, er is minder verleiding.

Beide formules hebben in Nederland in totaal

zo’n 350.000 m2 winkeloppervlak, maar Aldi

heeft een kleine 7% marktaandeel en Lidl bijna

10%. Lidl weet veel meer uit die vierkante me-

ters te halen, het verkoopt meer. Onder andere

doordat het veel meer verleiding biedt. Dat is

zowel een kracht als een zwakte. Lidl heeft in

korte tijd de kunst van service retail geleerd,

daar hoort ook bij dat je als consument meer

koopt dan je van tevoren had bedacht. Zeker

als je daarbij bedenkt ‘het is Lidl, misschien

niet zo goedkoop als Aldi maar nog steeds

goedkoop, dus hier kan ik die luxe producten

wel aanschaffen.’ En dan aan de kassa schrik

je. Luxe-uitstraling, meer verleiding, mooiere

verpakkingen in combinatie met het continu

hameren op kwaliteit, kan ertoe leiden dat Lidl

een ongunstiger prijsimago krijgt. Als ‘vakman’

vind ik persoonlijk ook dat Lidl wel erg ver

afraakt van hard discount. Valkuil is dat Lidl te

ver doorschiet, zijn oorspronkelijk klantenbase

verliest en Aldi daarmee in het zadel helpt.

Dus Lidl doet er verstandig aan om niet al te

veel afstand te nemen van hard discount. Aan

de andere kant: voorlopig verliest Lidl er nog

helemaal niets mee, het groeit nog steeds, er

ligt nog genoeg ruimte in de markt voor Lidl.

Bovendien is Lidl een professionele retailer,

als het ziet dat de communicatie op kwaliteit

een slechter prijsimago creëert, zal het het roer

omgooien, daar ga ik wel van uit.”

Paul Moers (ex-AH), marketing consultant bij zijn eigen bedrijf P.M. Strategic Marketing Services (PM.SMS.)“Ik denk dat het met dat creëren en riskeren van

een negatief prijsimago heel erg meevalt. Een

van de dingen die ik beschrijf in mijn nieuwe

boek (zie blz. 38 van deze FoodPersonality, MV),

is het succes van de paradoxen: formules die

voor weinig geld heel veel toegevoegde waarde

bieden. Neem Ikea, H&M, Zara: allemaal hoog

design voor een lage prijs. De formules hebben

de afgelopen jaren nauwelijks last gehad van de

crisis. Mijn boodschap: probeer als formule die

paradox erin te krijgen. Dat doet Lidl heel goed;

het bouwt aan die paradox. De prijzen van het

reguliere Lidl-assortiment zitten exact op het ni-

veau van Aldi, maar Lidl heeft veel meer artikelen

dan Aldi: 1.350 versus 900. Bovendien voegt Lidl

twee keer per jaar, rond kerst en rond Pasen, 200

bijzondere artikelen toe. Dat doet Lidl briljant,

want ook die luxeproducten zijn stervensbetaal-

baar. Ik had laatst les gegeven aan de MBA in

Kopenhagen en op het vliegveld kocht ik voor

mijn vrouw een doosje chocolaatjes met rum. Ik

moest 16 euro afrekenen – dan kan je zeggen: een

vliegveld is altijd duurder, maar ook bij andere

supermarkten betaal je voor zo’n doosje een

behoorlijke prijs. Bij Lidl kost zo’n doosje

€ 2,95. Dat is krankzinnig goedkoop - en goed.

Lidl kijkt bij de Delicieux-producten: wat is de

inkoopprijs en wat kan ik ervan maken zodat de

klant het wil hebben, ofwel: wat kan de consu-

ment ervoor betalen? Tegelijkertijd is de kwaliteit

heel goed, ik ben zo iemand die bij de chocolade

meteen alle vakken leegrooft.”

Maar is dat nu niet precies het probleem? Moers:

“Dat hoeft niet. Want mensen weten wel dat ze

iets ‘exclusiefs’ kopen. Lidl maakt dat exclusieve

nu juist bereikbaar voor mensen die het anders

niet zouden kunnen betalen. Mensen die weinig

te besteden hebben, kunnen nu ook luxeproduc-

ten kopen en zichzelf verwennen. Dat is nu juist

de mooie paradox. Daarnaast heb je AH-klanten

die zeggen ‘zo’n parmaham voor €149-, die wil ik

Lidl: ‘Klant maakt bewuste keuze’We legden de vraag over prijs- en kwaliteitperceptie ook voor aan Lidl zelf. Lidl-woordvoerder

Séverine van Tuyll van Serooskerken: “Wij bieden onze klanten altijd de hoogste kwaliteit voor de

laagste prijs. De combinatie van deze twee factoren is typerend voor onze producten en dus com-

municeren wij over beide aspecten. Wij merken dat er vraag is naar luxeproducten voor een betaal-

bare prijs. Daarom bieden wij rondom de feestdagen het speciale Delicieux-assortiment, dat staat

voor ‘luxe voor iedereen’. Door onze filialen naast ons vaste assortiment ook van deze alternatieve

producten te voorzien, bieden we een ruimere keuze en kunnen onze klanten zelf een bewuste

keuze maken op basis van prijs en kwaliteit.”

24 Lidl-kwaliteit 25 07-04-2015 14:40:24


hoofdprijs, dat is funest. Qua technologie doet AH het wel heel goed, met de pick-up-points, het scan-nen met je i-Phone, de tablets in AH XL. AH moet zijn dominante positie in de markt terug zien te pakken, De marktomstandigheden zijn veranderd. Vroeger waren er veel kleine supermarkten, nu komt de concurrentie van een grote Jumbo en een steeds grotere Lidl; het spel wordt anders gespeeld.” Lidl zal de komende tijd kwaliteit blijven bena-drukken, weet Moers. “Ik heb een paar weken terug met de Lidl-directie gesproken. Ze willen kwaliteit betaalbaar maken voor mensen die min-der te besteden hebben. Dat doen ze goed en dat willen ze op deze manier blijven doen.”

Frans Fredrix (ex-Superunie), retailadviseur bij/met zijn eigen bedrijf Fredrix Support (en columnist in dit blad):“Ik ben het deels met jullie analyse eens. Het

Dat laatste is meteen het probleem: daarmee ontstaan voor AH grenzen aan de groei en dus moet AH zich afvragen: hoe gaan we groeien aan de grens? Omdenken dus. Mijn advies aan Wouter Kolk: kom met een hele strakke strategie en accepteer dat je niet de hele markt als klant kunt hebben. Maak keuzes in doelgroep, nu wil AH alles zijn voor iedereen. AH heeft de laatste jaren ook veel blunders en miskleunen gehad, neem de WK-actie die het net niet was. De moes-tuintjesactie is wel weer geniaal, hier zien we weer het oude AH. AH moet weer innoveren, en niet alleen in kleine categorieën die er amper toe doen. AH heeft de winkels de laatste jaren dra-matisch koud en kil gemaakt, de oudere winkels hadden meer sfeer, hoekjes, warmere belichting. Schappen zijn nu te rationeel, ik kwam laatst zelfs dozen tegen in het schap. Als klant kom je in een ongezellige winkel, maar je betaalt wel de

ook wel hebben’ en de slimmeriken: mensen die AH Excellent vergelijken met Lidl Delicieux en weten: voor AH Excellent betaal je de hoofdprijs, maar Lidl Delicieux is veel beter. Dat is wat mij betreft ook een van de belangrijkste taken voor Wouter Kolk: die moet gaan nadenken over hoe AH de kwaliteit van de huismerken gaat neerzet-ten, want die huismerken zijn gewoon niet goed genoeg. En dan hebben we het nog niet over de plek in het schap. Bij AH moet je permanent bukken voor AH Basic. Ik kwam vorige week in de AH nog twee vrouwen tegen: ‘Holy shit, we moeten voor basic op onze knieën. Kunt u dat niet eens uitleggen aan meneer AH?’”Lidl gaat met AH en Jumbo de komende jaren het supermarktlandschap bepalen, aldus Moers. “Lidl zit op 9,7%. er komen dit jaar weer 15 nieuwe Lidls bij, Lidl gaat dan over de 10% heen. Jumbo zit op 21%, AH zit nu op 33,7% marktaandeel.

Colu

mn

Hans

van

Duin

Hans van Duin |

Columnist in dit blad

over het wel een wee

van inkoop (Van Duin

vervulde commerciële

en inkoopfuncties

bij Albert Heijn,

Heineken en DA

en was voormalig

inkoopdirecteur bij

Bijeen).

‘Inkoper, heeft uw pastasauzenleverancier ruzie met uw concurrende supermarkt? Nodig

hem in ieder geval eens uit op de koffie!’

Met regelmaat lezen we in de pers: “De

boycot van de verschillende producten

zorgt voor veel reuring onder de onder-

nemers van supermarkt y. Een deel van

de ondernemers koopt die producten nu bij derden

in om de klant niet teleur te stellen. Het merendeel

begrijpt de keuze van het hoofdkantoor echter wel,

want de marges voor product x zijn echt minimaal,

zegt een supermarktondernemer.”

Het is vreemd, maar het moet blijkbaar nog steeds

uitgelegd worden. Gezamenlijk inkopen betekent

gezamenlijk de lusten én de lasten. In verschillende

posities heb ik met dit fenomeen kennis mogen ma-

ken, ook van twee kanten van de tafel. Als je bij een

grote A-merkleverancier werkt, wil het nog wel eens

werken om het tot een boycot aan te laten komen

en dan je producten nog steeds volop voorradig bij

de winkels te zien. Met name franchisers hebben er

een handje van om een boycot te omzeilen, maar

die staan er niet eens alleen in. Zelfs afroepers op

dc’s wilden nog wel eens een voorraadje aanleggen

van producten waarover een geschil leek te ont-

staan, want dat was beter voor de servicelevels waar

ze op afgerekend werden. Klassiek gevalletje van

‘de achterdeur uit’. Er was ooit een franchiser die mij

toefluisterde: “Ik boycot nooit mee. Mijn collega’s

doen de boycot en het omzetverlies en ík profiteer

van de lage prijzen die uiteindelijk onderhandeld

worden. Wie is er hier nu slim?”

Ook superintelligent (voel het cynisme): supermark-

ten die een boycot bij de concurrent proberen uit te

buiten. Geen Amstel-bier bij de buurman: wij gaan

eens flink inslaan en weet je wat: we doen ook een

promotie om klanten te trekken! Met de strategen

achter zo’n besluit zul je nooit een oorlog winnen.

Bedenk eens hoe stevig je in een prijsonderhande-

ling komt als een fabrikant, of supermarkt het al

zwaar heeft. Toeslaan op het zwakste moment.

Verkoper, heeft uw klant ruzie met uw collega-

koekjesfabrikant? Kom dan eens met een gezellige

prijsverhoging. Inkoper, heeft uw pastasauzenleve-

rancier ruzie met uw concurrerende supermarkt?

Nodig hem in ieder geval eens uit op de koffie! In

mijn andere columns leest u hoe u het dan aanpakt.

Maar belangrijker voor de supermarktjongens

onder ons: rijg uw eigen achterban aaneen. Doe

in alle rust nog een keer het verhaal dat het niet

teleurstellen van klanten op de korte termijn vrijwel

per definitie betekent dat je ze op langere termijn

zult teleurstellen, met bijvoorbeeld te hoge prijzen

of uiteindelijk een faillissement. Een klantenteleur-

stelling waarbij je niemand te woord hoeft te staan,

omdat er niemand meer is, mijn god, wat heb je

De ondernemer en de boycot

24 Lidl-kwaliteit 26 07-04-2015 14:40:44


In het artikel hebben we het over het risico van

een ‘deceptie’ aan de kassa, ofwel: dat je als Lidl-

bezoeker naar hartenlust je mandje of karretje

vult met luxeproducten (want het is Lidl ‘en dus’

goedkoop), waarna je bij de kassa – al dan niet

terecht – schrikt van de prijs die je moet afrekenen.

Opmerkelijk in dit geval is wat Lidl bij de luxemer-

ken lijkt te doen. Tijdens een bezoek aan een Lidl,

zien we in het schap onder andere een crémeux de

Normandie (150 gram), voor € 1,69. Daarnaast zien

we een Langres, (180 gram), voor € 3,39. Daar-

onder zien we een Parmigiano Reggiano (voorver-

pakt, uiteraard). Prijs: €1,89. Echter: per 100 gram,

zo staat in kleine letters onder de prijs vermeld. En

onder de naam Parmigiano Reggiano staat klein

vermeld: ‘circa 220 gram per verpakking’. Inder-

daad is het stuk Parmigiano Reggiano dat we in

onze hand hebben 226 gram. Wie dus denkt een

stukje Parmigano Reggiano te kopen van € 1,89

per stuk (iets wat je -als je niet heel goed leest- zo-

maar zou kunnen denken, de kaas is immers voor-

verpakt, bovendien zijn de prijzen van de kaasjes

eromheen allemaal per stuk), moet aan de kassa

waarschijnlijk even slikken: het stukje kost € 4,27.

Iets soortgelijks – duurder dan gedacht – over-

hoofdkantoor van Lidl heeft onlangs ook aan-

gegeven dat het het aantal Delicieux-producten

wil beperken. Er zou te veel restaanbod zijn,

enige inperking was noodzakelijk. Maar mijn

indruk is dat de inperking van het Delicieux-

aanbod niet alleen wordt ingegeven vanwege het

restaanbod, maar dat Lidl ziet dat het zijn hand

misschien toch een beetje overspeeld heeft met

alle bijzondere producten. De kunst voor Lidl is

om in het midden te blijven en basisproducten te

blijven combineren met ‘het bijzondere beleven’.

Lidl moet niet doorslaan: als de consument straks

alleen nog maar ossenstaartsoep en kreeftensoep

kan kopen en geen gewone kippensoep, dan is het

niet goed. Ik heb de indruk dat Lidl het ‘feestas-

sortiment’ wat gaat inperken. Los daarvan is en

blijft Lidl natuurlijk een dijk van een formule.

Het gaat naar de 600 winkels en daarmee wordt

het een geduchte concurrent voor AH en Jumbo,

hoor. Zeker nu de inrichting van Lidl nog steeds

een voordeel is voor de prijsperceptie.

Jumbo kampt met het probleem dat het lage prij-

zen verkoopt in een omgeving die suggereert dat

de winkel duur is. Daar heeft Lidl geen last van.

Wat Lidl verder goed doet, is de winkel levend

houden. Bij soft discount gaat het doorgaans om

saaie winkels waar altijd hetzelfde verkrijgbaar

is, Lidl heeft daar een laag overheen gelegd en

dat is knap. En Lidl kruipt dicht bij de mensen.

Bij de nieuwste Lidls, zoals in Boxmeer, hangen

dorpsfoto’s van die plaats, daarmee creëert Lidl

een hecht gevoel, het wordt een winkel ‘van de

eigen mensen’. Het is ook heel knap hoe Lidl haar

eigen seizoenen maakt, met de Chinese weken,

de Spaanse weken; ‘beste klant, u heeft altijd weer

een nieuwe reden om naar ons toe te komen’. En

waar andere supermarkten nog steeds denken

vanuit de paasfolder, heeft Lidl die periode

opgerekt: ‘‘n Lekkere lente met Lidl’. Lidl doet aan

activatie van de formule zoals een schouwburg

dat ook doet met zijn programmering. Aan-

dachtspunt daarbij is als gezegd dat het bijzon-

dere dingen zal moeten blijven communiceren

met de basisproducten. Albert Heijn ‘oude stijl’

heeft twee piekmomenten, met Pasen en kerst,

daarna gaat het weer gewoon om de rookworst.

Lidl neigt er een beetje toe om elke keer bijzon-

dere dingen te willen verkopen. Als je dat doet,

word je een delicatessenwinkel en daar moet het

voor oppassen.

Toch zal Lidl voorlopig wel op kwaliteit blijven

communiceren, want het potentieel aan nieuwe

klanten zit bij Plus en Jumbo. Je ziet dat mensen

die nu bij Aldi winkelen toch behoorlijk Aldi-

minded zijn. En dus blijft Lidl vissen naar klanten

van AH, Jumbo en Plus. En ja, dan zullen ze af

en toe een Chablis voor € 7,99 moeten verkopen.

Maar daarnaast dus óók die gewone witte wijn

voor € 2,95.”

Bob Cramwinckel, directeur Centrum voor Smaakonderzoek (dat in opdracht van bedrij-ven en instellingen kwalitatief en kwantitatief smaakonderzoek uitvoert):“Vergelijk Lidl eens met Ikea. Het lijkt me

verstandig om te communiceren waar je als

bedrijf wilt staan. Dus prima smaakkwaliteit voor

een lage prijs. Het is fijn dat de consument kan

kiezen. Daarbij is het een goede zaak dat er meer

op smaakkwaliteit gelet wordt dan op prijs. Want

iets dat heel goedkoop is en niet smaakt, kun je

weggooien.” ■

komt ons op de wijnafdeling, bij een andere Lidl.

We zien een fles valpolicella staan. Laatst nog

gekocht bij de slijter; geweldige wijn, €10 per fles.

Die nemen we bij Lidl ook eens mee. Het prijs-

kaartje is niet te vinden. Maar ach, het zal bij Lidl

vast geen tientje zijn, zoals bij de slijter.

Aan de kassa rekenen we € 9,90 af. Slechts een

dubbeltje goedkoper dan bij de slijter. En thuis

blijkt: lang niet zo lekker. Nou valt over smaak niet

te twisten, het gaat ons meer om die prijs die we

niet zagen en die nauwelijks van die van de slijter

verschilt.

Hoe zit het met die prijsvermelding (of beter;

het ontbreken daarvan): foutje van het filiaal

of wordt die vaker weggelaten bij exclusieve

producten? Nee, verzekert Lidl-woordvoerder

Séverine van Tuyll van Serooskerken ons. “Naast

ons vaste wijnassortiment, bieden we rondom

feestdagen en bij themaweken, zoals ‘grands vins

de France’, kwalitatief zeer hoogwaardige wijnen

aan. Nederlands beste sommelier Jan Willem van

der Hek selecteert daarbij voor Lidl de mooiste

wijnen. Het resultaat is een ruime en verrassende

keuze van wijnen die stuk voor stuk de hoogste

kwaliteit bevatten, voor een zeer betaalbare prijs

worden. Zoals de Italiaanse rode wijn valpolicella

ripasso classico superiore bijvoorbeeld, van € 7,99

per fles. Wat jullie ervaring betreft, we vinden het

vervelend om dit te horen. Voor elke (actie)wijn

geldt dat er een specifieke prijskaart bij de wijn in

het filiaal hangt.”

En hoe zit het met de kaas? “We verkopen produc-

ten met een variabel gewicht en producten met

een vast gewicht. Voor de producten met een va-

riabel gewicht geldt dat er een prijs per 100 gram

of per kg op de prijskaart vermeld wordt. Voor de

producten met een vast gewicht geldt dat de prijs

per consumenteneenheid groot vermeld wordt en

daarbij een omgerekende prijs per kg of 100 g klei-

ner, onder aan de prijskaart wordt vermeld.”

Dat laatste konden wij niet ontdekken (zie foto),

maar wellicht komt dat nog.

Onduidelijke prijzen?

dan Nutella-for-brains?! Werkelijk, de domheid

achter het breken van de rangen vervult mij nog

iedere keer met angst als het om een club gaat

waar ik voor werk, en met ongebreidelde hoop

als ik het bij mijn concurrenten zie. O, ik weet ook

wel dat er nu mensen zijn die roepen: “Wat is die

Van Duin klantvriendelijk, zeg! Die wil dat ik voor

die lieve mevrouw De Bruin straks geen Senseo

meer heb…” Maar die weten niet dat ik mevrouw

De Bruin en haar vriendinnen allang met succes

heb kunnen uitleggen hoe het werkt, dat ik haar

een goed huismerkalternatief heb kunnen bie-

den, dat ze bij mij geen cent te veel betaalt en dat

we er voor haar dan zijn zolang ze leeft. Makkie.

En als fabrikant zou ik iets soortgelijks kunnen

doen. Met twee vingers in de neus en een spette-

rende landelijke advertentie waarin ik een gewel-

dig afhaalalternatief aanbied (desnoods online!),

dat ze terecht graag voor kwaliteit betaalt en dat

we er dan zullen zijn zolang zij leeft. Of woorden

van gelijke strekking. U kunt ook boycotbrekers

belonen, maar die trukendoos kan gevaarlijk in

uw rug ontploffen. Enfin, dat wist u allemaal al.

Belangrijker nog is de ‘ondernemer’, die niet de

lasten wil maar wel de lusten, meenemen. De

winkels zijn onze kathedralen, zei Ahold-bestuur-

der Pierre Everaert ooit. Dan bij deze maar eens

een kogel door de kerk. Denkt u daar eens rustig

over na. Met een kopje koffie en een koekje.

24 Lidl-kwaliteit 27 07-04-2015 14:40:59


FAST MOVERS CONGRES

Een beetje stout‘Breaking the rules’, dat was het thema van het derde Fast Movers Congres.

Voorbeelden te over, maar in ónze sector? Daar zijn we hooguit een beetje

stout. Maar soms is dat al heel verfrissend.

Door: Dave van Loon Foto: Jan Willem Houweling

Wanneer de meest prikkelende uitspraken

afkomstig zijn van de dagvoorzitter, dan kun je

vaststellen dat een congresthema dat oproept

om de bestaande regels overboord te zetten niet

helemaal uit de verf komt. Maar ja, die dag-

voorzitter heet wel Jort Kelder. Die mag dan wel

precies weten ‘hoe het heurt’, het is tegelijkertijd

ook iemand van wie bekend is dat hij geen blad

voor de mond neemt. Bij het welkom doopte hij

het congresthema dan ook spontaan om tot ‘F*ck

the rules’.

Inspirerend of dichtbijMaar daarmee wordt het contrast met de gemid-

delde congresbezoeker wel erg groot. Dat zijn

vooral FMCG’ers en retailers, veelal werkzaam in

een corporate omgeving waar de regeltjes rege-

ren. Dan biedt het onwaarschijnlijke verhaal van

Wim Hof – beter bekend als the iceman – vooral

inspiratie, evenals de aan stand-up comedy gren-

zende bijdrage van leiderschapstrainer Remco

Claassen of het doldwaze avontuur van vrijbui-

ter Ronnie Degen met zijn Zwarte Cross (zie

verderop). De echte aanknopingspunten zijn dan

toch afkomstig van de sprekers uit de sector zelf.

Henk Jan Beltman oogstte daarbij veel lof met

zijn verhaal van Tony Chocolonely (door Kelder

getypeerd als “keurig VPRO-merk.”).

Maar als Marit van Egmond, sinds vorig jaar

senior vice president merchandising & sourcing

fresh bij Albert Heijn, komt vertellen over hoe

zij haar eigen weg heeft gevonden binnen de

corporate wereld die Ahold heet, dan komt het

ineens dichtbij. Misschien niet meteen qua func-

tieniveau, maar wel in termen van werkomgeving

en cultuur. En daarbij, Van Egmond is natuurlijk

ook nog eens een van de hoogste assortimentsba-

zen van ons land.

Marit van Egmond vertelde over haar 18 jaar bij Ahold en wat ze daarvan geleerd heeft (zie achter-grond). Van Egmond is sinds vorig jaar senior vice president merchandising & sourcing fresh bij Albert Heijn. “Tering, wat ben jij hoog!”, riep dagvoorzitter Jort Kelder.

Tussendoor ontspannen met de ‘brain machine’ (audiovisuele therapie die je gemoedstoestand kan veranderen) bij People Select/Leading Talent.

“Het doel is niet geld verdienen, maar iets goeds doen, een verande-ring teweeg brengen”, aldus Henk Jan Beltman van Tony’s Chocolo-nely. Zijn bedrijf heeft geen impact op de wereldmarkt voor chocolade, maar “we zijn in die wereld die wordt gedomineerd door maar acht bedrij-ven wel de mug in de slaapkamer.” Tony’s Chocolonely is nu goed voor zo’n € 18 miljoen per jaar en groeit met 70%. Beltman loopt wel tegen een grens aan; het ontbreekt aan productiecapaciteit. Vraag uit de zaal aan Beltman: “Waarom krijgen wij het niet? (Marc Huijssoon van Kruidvat). “Daarom dus. En we geven het natuurlijk niet weg.”

28 fastmovers 28 07-04-2015 14:50:34


‘Nee’ bestaat nietVan Egmond werkt al 18 jaar bij Ahold. Blauw

bloed inmiddels, zoals ook uit haar verhaal op te

maken viel. “Ik ben een dag na de oprichting van

Ahold geboren. Met Ahold wilde Albert Heijn

destijds professioneel worden en de wereld over.

Met hard werken en de voetjes op de grond. Die

Zaanse waarden zijn er nog steeds. Ik groeide in

Brabant op en kreeg van huis uit de overtuiging

mee dat alles uiteindelijk goed komt. Dat is ook

zo, al weet ik nu wel dat het niet vanzelf gaat. Ik

heb het verhaal van Ahold altijd heel inspirerend

gevonden.”

Van Egmond kwam na haar studie (levensmidde-

lentechnologie) bij Ahold. Dat was in 1997, in de

tijd dat CEO Cees van der Hoeven er de scepter

zwaaide en van die Nederlandse grootgrutter een

internationaal retailbedrijf ging maken. De jaren

van de snelle buitenlandse expansie… “Alles kon,

zo leek het. Ik ging voor Ahold naar China. Daar

heb ik geleerd dat alles met vier poten eetbaar

is – behalve de tafel dan. Maar ik leerde er ook

dat iedereen er ‘ja’ tegen je zegt, maar dat zo’n

antwoord toch allerlei andere dingen kan bete-

kenen. Mijn belangrijkste les daar was echter dat

‘nee’ niet bestaat. Daar worden de mensen om me

heen wel eens gek van, maar mijn overtuiging dat

iets wél kan is heel sterk.”

Droomrealisatie-urenEn toen spatte in 2003 de droom van dat inter-

nationale retailbedrijf uiteen. “Opeens bleek dat

breaking the rules op Ahold zelf van toepas-

sing was. In negatieve zin, wel te verstaan. Het

boekhoudschandaal en het vertrek van Van der

Hoeven. En het werd nog erger met Moberg en

die bonusramp.”

Van Egmond maakte daarna van dichtbij mee hoe

Albert Heijn onder leiding van Dick Boer en San-

‘Tentje, bandje, biertje, hoe moeilijk kan het zijn?’ – Ronnie Degen

Ronnie Degen vertelde het opmerkelijke verhaal

van de Zwarte Cross. Degen, die ooit nog eens

werkte voor Vrumona, mag zich met zijn bedrijf – De

Feestfabriek - organisator van dit inmiddels grootste

muziekfestival van Nederland (en grootste motorcross

ter wereld) noemen. De Zwarte Cross trok het afgelo-

pen jaar maar liefst 185.000 bezoekers! Die bezoekers

komen voor muziek (op tientallen podia), motorcross,

stunts en verder zoveel mogelijk gekkigheid (bijvoor-

beeld een hardloopwedstrijd over het circuit waarbij

de deelnemers alleen een valhelm dragen…

“Zo gaat het meestal: van hogerhand krijgen mensen in bedrijven iets in hun reet gestoken. Een nieuwe strategie, een reorganisatie, de targets voor het komend jaar etc. Een beetje zoals met die buizenpost van vroeger bij C&A: plop! Dat werkt dus niet meer.” Leiderschapstrainer Remco Claassen vertelde het allemaal nogal beeldend. Vraag aan de zaal: “Wie heeft er een uitgeschre-ven mission statement voor zijn eigen leven?” Het bleken er acht te zijn. Waarom dat zo belangrijk is? Wie geen plan maakt voor zijn eigen leven wordt volgens Claassen ingezet in de plannen van een ander. “Mensen, dit is tweet-stuff!”

Het avondgedeelte (met uitloop) op de SS Rotterdam: met medewerking van dj Jens Timmermans van Radio 538.

Maar de Zwarte Cross begon ooit als een bij-activiteit

van de Achterhoekse band Jovink. De voormannen

van de band, Hendrik-Jan Lovink en Gijs Jolink (ja,

de zoon van Bennie) speelden op zoveel plekken

waar ze zagen dat je het beter kon organiseren dat

ze bedachten dat de band wel een evenemententak

kon beginnen. Degen: “Tsja, hoe moeilijk kan het zijn?

Tentje, bandje, biertje… En goed geluid natuur-

lijk.” Motorcross was als gedeelde hobby een mooi

aanknopingspunt. Door ieder jaar nieuwe, vreemde,

gevaarlijke en absurde elementen aan de oorspronke-

lijke cross toe te voegen, groeide De Zwarte Cross uit

tot het enorme spektakel dat het nu is.

Maar Degen verloochent zijn Vrumona-achtergrond

niet helemaal. De Zwarte Cross heeft namelijk ook

een eigen drankje gelanceerd: Nozem Oil (10%

alcohol). Bedacht als gimmick voor tijdens het festival,

wil Degen het nu serieus lanceren. “Maakt dit kans

jongens?”, wilde Kelder weten. Kees Rusius, category

manager dranken bij Albert Heijn, had wel een idee:

“Ons land telt acht bierregio’s. Ik denk dat dit drankje

het in de oostelijke regio’s heel goed kan doen.”

28 fastmovers 29 07-04-2015 14:51:13


der van der Laan de prijzenoorlog begon. “Die

hebben we consequent volgehouden tot we weer

stonden waar we moesten staan. Ik heb in die

tijd de Zaanse Hoeve geïntroduceerd en ook Kies

& Kook. In die tijd heb ik geleerd dat je je week

behalve met de enorme hoeveelheid alledaags

gedoe moet vullen met wat ik droomrealisatie-

uren noem. Een corporate omgeving slokt je op;

je moet ruimte maken om vooruit te komen.”

Onbegrepen carrièremoveEn terwijl Albert Heijn in 2007 weer voorzichtig

kon gaan nadenken over toekomstige groei (XL,

To Go, online), leek de carrièrre van Van Egmond

een verkeerde afslag te nemen. “Ik werd directeur Winkelorganisatie Support. Daar begreep nie-

mand iets van. Het werd gezien als een raar clubje

dat iets met ict voor de winkels deed. Ik wist niks,

terwijl ik in category management jarenlang het

beste meisje van de klas was. Maar juist door die

positie waren we in staat veel te vernieuwen”.

Twee jaar later bleek die onbegrepen carrière-

move de opmaat te zijn geweest naar een ‘eigen

winkel’. In 2009 maakte Van Egmond namelijk de

stap naar Gall&Gall om daar directeur te worden.

“Gall & Gall was een mooi bedrijf, maar een

beetje stoffig. We hebben de formule kunnen her-

positioneren en daarmee het marktaandeel van

30% naar 40% gebracht. Daar ben ik nog steeds

ontzettend trots op. Ik had er een goed team; de

mensen gunden elkaar succes. Dan leer je dat de

kracht van delen enorm is.”

En vorig jaar werd Van Egmond dan benoemd

tot hoogste assortimentsbaas voor vers bij Albert

Heijn. “Een optelsom van ervaringen”, aldus

Van Egmond. “Ik realiseer me elke dag dat vijf

miljoen borden in Nederland worden gevuld met

‘Wij zijn de Carel van Bemmelen van de export’ – Michael van den Hurk

De SS Rotterdam, het schip waarop het Fast Movers

Congres dit jaar voor de derde keer wordt georgani-

seerd, blijkt voor Michael van den Hurk, commercieel

directeur bij Van Tol Retail, een bijzondere plek. “In het

verleden leverden wij aan dit schip. In de gloriedagen

van de Holland America Lijn schoven we hier zo 20

containers onder het schip in.” Ongewild bevestigde

Van den Hurk daarmee het beeld dat veel mensen

van Van Tol Retail hebben: iets van het verleden. Maar

daar wil Van den Hurk, die samen met zijn broers Erik

en Peter leiding geeft aan het familiebedrijf, niets van

weten.

Sterker nog, de ambities zijn grenzeloos. Letterlijk.

“We richten ons op ambulant, recreatie en buurtwin-

kels. Onze visie is dat we marktleider in foodretail

willen zijn op metrages tot 400 m2.” Maar daarnaast

is export een belangrijke pijler voor Van Tol. “Daarbij

zijn we partner voor fabrikanten als Unilever, Heinz en

Hak voor hun Nederlandse merken op buitenlandse

markten. We zijn zogezegd de Carel van Bemmelen

van de export.”

Van Tol is daarnaast actief in Hongkong - “Daar

begonnen we ooit met zes pallets, maar daar brengen

we nu 300 containers per jaar naartoe.” En pal over de

grens in Nordrhein-Westfalen is Van Tol groot in ha-

gelslag (650.000 pakken per jaar). Daarnaast is Van Tol

al jaren leverancier bij lokale grootheden als Mangusa

en Esperamos op Curacao en Choi’s in Suriname. Bij

die laatste is Van Tol nu ook betrokken bij de ontwik-

keling van een nieuwe hypermarkt.

Maar er moet de komende jaren nog een pijler bij:

online. Maar dan op geheel eigen wijze. “We gaan een

‘global’ medium lokaal inzetten. We beginnen klein

om er iets groots van te maken. En Van den Hurk had

in dat verband ook een primeur: “We gaan iets doen

wat Van Tol nog nooit heeft gedaan: we openen in

Bodegraven een filiaal, een online filiaal.”

Dat gaat lekkermakkelijk.nl heten. Dat is ook de

nieuwe naam voor de Troefmarkt-winkels. “Zo kunnen

onze ondernemers straks lokaal met e-commerce aan

de slag”, aldus Van den Hurk.

Ervaring met online retail deed Van Tol eerder al op

met Heimweewinkel.nl, een online winkel die typisch

Nederlandse producten wereldwijd verstuurt.

Een nieuw en opvallend initiatief van Van Tol is

Gratissample.nl, een dienst waarmee leveranciers on-

line gratis samples aan consumenten ter beschikking

kunnen stellen, logistiek geheel verzorgd door Van

Tol. “Het is een mooi platform waarmee de merken de

vraag bij de grote retailers op gang kunnen brengen.”

Een beetje stout dus ook.

Van ‘circusartiest’ naar wetenschappelijk feno-

meen: Wim Hof, the iceman. Hof leerde door zich

bloot te stellen aan extreme kou ‘tot zijn oerkracht

te komen’. “Mensen kunnen hun autonoom

zenuwstelsel beïnvloeden. Dat is nu ook weten-

schappelijk bewezen.” Van regels heeft Hof zich

nooit veel aangetrokken. “Mijn gevoel is mijn

gids.”

Jort Kelder introduceert Nils den Besten, (moderne boer; melkveehouder, coöperatiebestuurder én advi-

seur) en Rogier Leopold van Bilder & De Clercq. Beiden willen op hun eigen manier de consument weer

liefde voor producten bijbrengen.

Rogier Leopold (Bilder & De Clercq) repte tij-

dens zijn verhaal nog met geen woord over de

samenwerking met Plus. Wel deed hij een oproep

aan supermarkten: “Blijf van mijn producten af!”

De speltcrackers (Farm Brothers) van Bilder & De

Clercq stonden na een maand al bij Albert Heijn in

het schap.

28 fastmovers 30 07-04-2015 14:51:36


producten van Albert Heijn en dat ik daar deels

verantwoordelijk voor ben.”

Maar ook in deze functie zoekt Van Egmond

voortdurend naar ruimte voor eigen ideeën.

Over haar carrière blijkt ze eigenlijk weinig na te

denken, al was er wel een afsluitende les voor de

toehoorders. “Stel jezelf steeds de vraag waar je

gelukkig van wordt en bedenk dat als je je eigen

koers vaart, niemand je kan inhalen.”

Kelder prompt daarop: “Je zit daar al zo lang.

Wanneer wordt je de baas?” Wijselijk volgde er

geen antwoord. De corporate conventies blijken

toch sterk.

Marit, wat vind jij van…Als de zaal zich met de sprekers mag bemoeien,

dan blijkt het Fast Movers Congres, evenals voor-

gaande edities, uitgesproken informeel en wordt

een senior vice president van Albert Heijn ge-

woon met de voornaam aangesproken. Daarmee

worden geen harde regels overtreden, maar het is

wel opvallend en zeldzaam in congressenland.

Wat vind je zelf een mooie winkel? “Markten, met een k. “Kelder: “Markten? Maar

die hebben jullie allemaal kapot gemaakt.”

Waar lig je wakker van, Marit?“Als mensen in je bedrijf wel willen, maar het niet

‘E-commerce = breaking the rules’ – Roland van den Berg

“Ik heb de eerste ‘slide’ gemaakt van de presentatie

van wat Jumbo.com moest worden, ik heb samen met

mijn team de uiteindelijke implementatie gedaan

en run nu de business.” Aan het woord is Roland

van den Berg, directeur e-commerce bij Jumbo. “Ik

ben drie jaar met de voorbereiding van Jumbo.com

bezig geweest. Daarbij heb ik zo’n beetje alle Britse

online retailoperaties gezien. De openhartigheid was

opmerkelijk.” Kelder: “Wie vond je de beste? “Ocado,

een pure play online retailer. Ze hebben geen fysieke

winkels en willen die ook niet. Ze investeren met een

horizon van 20 jaar. Ongekend. Ik heb ook daar heel

veel kennis op kunnen halen, hoewel we bij Jumbo

een andere strategie hebben. Wij geloven dat online

en de winkels elkaar versterken.”

Maar het bleek nog lastig om de directie van een

eigen online operatie te overtuigen. ‘Begin nou eens

Ter afsluiting: nog even ‘mindf*cken’ met Victor Mids.

klein’, kreeg hij dan te horen. “Ik moest ze overtuigen

van de complexiteit van online. Maar ook dat Jumbo.

com een lange termijn investering in de digitale toe-

komst zou zijn. Dat heeft tijd gekost. De uiteindelijke

keuze was om voluit te gaan.”

Sowieso is Van den Berg ervan overtuigd dat het

supermarktbedrijf van de toekomst veel meer een

technologiebedrijf zal zijn. “Is breaking the rules van

toepassing op e-commerce? Jazeker. Neem het schap.

Dat is niet van elastiek, weten we. Maar online is

het schap wél van elastiek. Dus waarom zou Jumbo.

com zich niet meer in de richting van het model van

Amazon ontwikkelen?”

Desgevraagd: “Nee, Jumbo.com maakt nog geen

winst, maar we groeien wel hard. Het doel is voorlo-

pig om zoveel mogelijk fans te maken.

Opnieuw desgevraagd: “Of AH.nl winstgevend is weet

ik niet. Ik ken wel Britse retailers met de schaal van

AH.nl die een gezonde cash flow genereren. Maar

kijk je naar de cumulatieve investeringen van Albert

Heijn sinds James Telesuper, dan is het de vraag of ze

dat allemaal hebben terugverdiend.” Volgens Van den

Berg ziet de verlies- en winstrekening van een online

retailoperatie er fundamenteel anders uit dan die van

traditionele retailer. “Een stuk uitdagender zelfs.”

Van den Berg vertelde niet alleen over Jumbo.com,

maar maakte zijn verhaal ook persoonlijk: “Ik heb

voor Unilever wasmiddelen en margarine verkocht en

werk nu in retail. De concreetheid van retail en FMCG

spreekt me erg aan. Het is zo tastbaar.” Hij werkte

echter ook enkele jaren als consultant bij OC&C.

“Daar heb ik op strategisch niveau veel verschillende

dingen gedaan. Daar leer je veel van. Je ontwikkelt er

een algemene ‘business sense’ door.

Een aantal persoonlijke lessen – “voor als je regels

wil doorbreken” - gaf hij de zaal ook mee. Vier, om

precies te zijn:

om vooraf toestemming te vragen

overzien, begin gewoon!

Als uitsmijter kwam Van den Berg met een onderwerp

van een geheel andere orde: insectenburgers. “Die

verkopen wij sinds een tijdje. Dat mag je ook best

baanbrekend noemen. Ik heb ze meegenomen om ze

jullie te laten proeven. Ik zeg er wel meteen bij dat ik

zelf vegetarisch ben op het gebied van insecten…”

kunnen. Ik heb best veel exitgesprekken gevoerd,

maar ik blijf dat moeilijk vinden.”

Wat denk je als je ziet dat Lidl weer de beste verssupermarkt wordt genoemd?“Dat doet pijn. Ik krijg dan heel sterk de neiging

om Albert Heijn te gaan verdedigen. Het tergt

me. Tegelijkertijd zegt het me dat wij gewoon nog

harder werken.”

Hoe blijf je scherp in jouw functie?“Door heel veel buiten het bedrijf te kijken en

met gewone mensen te praten.”

Wat is je grootste fout geweest?

“Een reorganisatie doorvoeren met als eindresul-

taat een nieuw team met acht vacatures.”

Nee, ik bedoel in de markt. Zichtbaar dus..“Kies & Kook. Een sterk concept, maar we kregen

het logistiek niet voor elkaar. De tht-data van

de verschillende componenten sloten niet op

elkaar aan waardoor klanten het niet kochten. We

proberen het nu overigens opnieuw in onze XL in

Eindhoven.” ■

28 fastmovers 31 07-04-2015 14:51:52


DE KAMELEONS

Netwerkgroep voor interimmers‘De Kameleons’ is een nieuwe toevoeging aan de

bestaande netwerkinitiatieven in de levensmiddelen-

sector. ‘De Kameleons’ is bestemd voor interimmers.

Door: Gé Lommen Foto: Jan Willem Houweling

Eind vorige maand kwamen ze voor de vierde keer bij elkaar, bij ‘microbrouwerij’ Maximus in De Meern, waar boven in het gebouw vergader- en ontmoetingsruimten zijn en hier beneden is de kroeg annex eetcafé. Het was de eerste keer met twee sprekers, de tweede ‘officiële’ keer. Daarvóór hadden deze interimmanagers al enkele keren eerder met elkaar afgesproken, met als doel de vorming van de netwerkgroep zelf. Met vragen als: hoe moet zo’n netwerkgroep eruit zien? Wat moet het de interimmanager bieden? Voor welk soort interimmanager is deze groep bestemd? Hoe vaak komen ze bij elkaar? Welke onder-werpen moeten aan bod komen? En dan waren er uiteraard ook allerlei praktische vragen. Wie organiseert? Hoe hoog wordt de contributie? Is er een raad van advies en zo ja, wie?

‘Overtuigd’ interimmerHebben interimmanagers een eigen netwerkver-eniging nodig? Ja, dat blijkt wel. De flexibilisering van arbeid is een verschijn-sel dat ook in de levensmiddelensector jaar na jaar zichtbaarder wordt. Steeds meer hebben bedrijven in de sector tijdelijke managers in dienst, of dat nu Jumbo is of Unilever, Plus Retail of PepsiCo. Functies voor sales management, ac-countmanagement, category management, trade marketing, marketing, ze worden steeds vaker en steeds meer vervuld door mensen die hun eigen bedrijf vormen, de zzp’er. Deze zzp’er werft zijn eigen – volgende – werk door middel van searchbedrijven die voor klanten op zoek gaan naar interimmanagers, maar het blijkt dat de interimmanager ook vaak zelf op zoek gaat bij die bedrijven. En zo werkt hij of zij dan bijvoorbeeld een jaar bij dat bedrijf. En in de tussentijd zoekt dat bedrijf een geschikte opvolger, maar het kan ook zo zijn dat de interimmer een vast dienstver-band aangeboden krijgt. Kijken we echter naar deze netwerkgroep, dan blijkt het vooral te gaan om mensen die ‘overtuigd’ interimmer zijn en altijd wel na verloop van tijd opnieuw elders aan de slag gaan. Een bestaan met een structurele

onzekerheid, maar daar malen ze niet om. Dat je niet weet waar je volgend jaar werkt, is inhe-rent aan hun keuze. Daar staat tegenover dat de interimmer al doende ervaring opdoet die hem steeds gekwalificeerder maakt. Want hij of zij gaat van bedrijf a naar b naar c enzovoort, geen enkele periode is bij wijze van spreken dezelfde. Hij of zij leert veel meer verschillende bedrijfsculturen kennen, en verschillende marsroutes naar een doel of resultaat. En zodoende wordt de werker-varing van de interimmer steeds heterogener en waardevoller, zijn kennis en kunde, zijn capaci-teiten nemen op een heel andere manier toe dan bij iemand met een vast dienstverband. Dat zorgt er weer voor dat de interimmer in een bedrijf zogezegd ‘nieuwe oplossingen’ meebrengt.

Op de foto zien we slechts een deel van de leden. Momenteel omvat De Kameleons zo’n 25 leden. Sommigen op deze foto zijn er vanaf het eerste uur bij, anderen kwamen er naderhand bij. Weer anderen hebben pas net enkele weken eerder ervan gehoord en zijn op deze avond introducé, ze komen om te ervaren wat deze vereniging inhoudt.Sprekers bepalen, contributie regelen, uitno-digingen de deur uit, uitleg geven aan nieuwe mogelijke leden; er is veel werk te doen. De Kameleons heeft Dick ten Voorde, Walter van de Ven en Arjan Oosterlee als respectievelijk penningmeester, secretaris en voorzitter. De club is niet door een externe partij opgericht, nee, de leden doen het werk zelf. Ze hebben zich voor-lopig opgesplitst in een stuk of vijf, zes groepen, die elk een bijeenkomst inhoudelijk voorbereiden en organiseren: het onderwerp van de avond, wie zou de ideale spreker kunnen zijn, is één spreker voldoende voor het gekozen avondonderwerp of moeten het er twee zijn, en vormen die twee bijvoorbeeld twee tegengestelde stemmen in een kwestie enzovoort. Verder zullen de leden van De Kameleons ook zelf wel eens presenteren, zodat iedereen een duidelijker beeld krijgt van wat iedereen doet en

gedaan heeft. Ook in die presentaties zullen er-varing, kennis en kunde weer onderling gedeeld worden.

Een ander verschil met andere netwerkgroepen is: de leden betalen alles zelf. Ben je interim-manager, dan heb je geen vast dienstverband. Je werkgever is een tijdelijke, die vergoedt een lid-maatschap van een netwerkgroep in de regel niet. Het gevolg is dat de interimmer zelf goed naar de kosten van de netwerkgroep moet kijken: wat is het me waard? Wat betaal ik voor wat?De Kameleons is zodoende, als variant op een zelfsturend team, een zelfsturende netwerkgroep geworden, zowel organisatorisch als financieel.

Altijd aan de slagVan de ene kant verschillen ze onderling nogal, deze ‘Kameleon’ers’. De een is meer thuis in sales en heeft vooral sales- en accountmanagement-functies vervuld, de ander is vooral interim-marketeer, weer een ander neemt de trademar-ketingfunctie bij een bedrijf een tijd lang voor zijn of haar rekening, en een vierde is bezig de categorymanagementafdeling van een bedrijf beter gestalte te geven. Hun grote overeenkomst is: het soort bedrijven waar ze gewerkt hebben en nog werken. Lay’s, Nutricia, Wessanen, Iglo, Unilever, Mondelez, Bakkersland, Hilton, Redstar… Al zijn er ook interimopdrachten in sectoren als de doe-het-zelf of non-fooddetailhandel.Wat ook opvalt: ze zijn bijna altijd wel aan de slag. De flexibilisering van arbeid in de levens-middelensector is des te duidelijker naarmate je met deze leden spreekt. Er is een schil van interimmers die de fmcg-bdrijven te hulp kunnen schieten met allerlei taken en gebieden. Ofwel een werknemer van een bedrijf is uit eigen be-weging opgestapt, ofwel een werkgever heeft een werknemer niet capabel genoeg bevonden – maar is er haast bij of is de functie zo cruciaal dat er geen lacune mag optreden, dan komt een inte-rimmanager in beeld. Bovendien – dat merken we in de gesprekken – de interimmer die ergens binnenkomt, komt vaak in een bedrijf terecht waar bijvoorbeeld bepaalde afdelingen verouderd zijn (niet zozeer de mensen, maar de werkmetho-den en aannamen), niet meer helemaal bij de tijd. Of waar projecten versloft zijn geraakt. Of waar de dagelijkse operatie niet meer loopt zoals-ie zou moeten lopen.

Stoffer en blikPeter Beks is interimmer sinds 2001 en meteen na de eerste aanzet een van de mede-organisatoren van De Kameleons. Hij heeft daarmee al ruime ervaring als interimmer. Of het nou sales, trade marketing, een introductie goed naar de markt brengen en of het nou retail of out of home is. “Inmiddels weet ik wel wat ik kan verwachten.

32 De kameleons 32 07-04-2015 17:25:45


Je komt bij een bedrijf binnen voor een redelijk

omschreven taak, maar gaandeweg blijken er veel

meer problemen binnen dat bedrijf te zijn. Als

interimmer kun je goed de feilen en zwakheden

bespreekbaar maken, je bent immers ‘van bui-

tenaf ’. Van de andere kant, je moet ook oppassen

dat je niet als een soort interne saneerder en dus

als gevaar wordt gezien, je werkt met je tijdelijke

collega’s. Een ander verschijnsel dat ik maar al te

goed ken, is dat je meer taken naar je toetrekt dan

contractueel is afgesproken. Ik heb het meege-

maakt, elk probleem kwam op mijn bureau te

liggen en je probeert het je opdrachtgever zoveel

mogelijk naar de zin te maken en zaken op te

lossen, maar je wordt intussen een soort stoffer

en blik waar alles naartoe gaat. Daar moet je voor

waken. Maar het illustreert wel hoezeer je soms

nodig kunt zijn bij bedrijven. Toen ik jaren gele-

den voor mezelf begon, had ik niet verwacht dat

ik zozeer vliegende kiep zou worden overal.”

Ongelijk speelveldWalter van de Ven (niet aanwezig op de avond

waarop de foto is genomen) is een interimma-

nager die vooral salesfuncties heeft vervuld en

vervult. Hij heeft zijn eigen bedrijf, Lakefield.

Van de Ven is een van de initiatiefnemers van De

Kameleons en hij heeft er ook een uitgesproken

doelstelling bij. “Interimmers kennen elkaar wel,

via de wandelgangen vooral. Doordat we deze

groep hebben opgericht, kunnen we ervaringen

met elkaar delen. Kennis delen, ervaring delen, en

zo via deze netwerkgroep elkaars professionaliteit

vergroten. Ik kende sommige leden al via die schil

van interimmanagers, maar met de vorming van

onze netwerkvereniging spreken we elkaar op

regelmatige bijeenkomsten. Het wordt gestructu-

reerd.”

Arjan Oosterlee, interimmanager met zijn eigen

bedrijf Business Developers, is de andere initia-

tiefnemer van het eerste uur. “Ik ben nu ook al een

tijd lang interimmanager. Ik heb daar na verloop

van tijd bewust voor gekozen. De bedrijven waar

je voor werkt gaan jou niet zomaar de kans geven

om je verder te ontwikkelen. Bedrijven willen jou

wel graag hebben voor een taak, maar het zijn

doorgaans de mensen in vast dienstverband die de

kans krijgen om zichzelf verder te professionalise-

ren en te ontplooien. Iemand in vast dienstverband

mag naar een seminar, naar een vervolgopleiding,

dat soort extra arbeidsvoorwaarden. Als interim-

manager moet je dat allemaal voor eigen rekening

nemen. De interimmer krijgt die voorzieningen

niet, maar bedrijven verwachten juist wel dat de

interimmer ook op de hoogte is van alle laatste

ontwikkelingen in welke disciplines dan ook. Zon-

V.l.n.r.: Gé Lommen (van FoodPersonality), en dan de interimmers zelf, met tussen haakjes de namen van hun bedrijven voor zover zij die gebruiken); Peter van

der Woude (FMIE, ‘Fast Moving Interim Executive’), Joost Verhagen (Export Growth Consulting), Peter Beks, Mariek Wilms, Linda Platvoet (Merk Het Verschil),

Auke Teunissen (AT Management Services), Dick ten Voorde (Retailmade), Lucien Dechesne (Dechesne Solutions), Bart Heek (Tallum Interimmanagement),

André Adolfs (AA Foods), Manon Steenbergen (Vivid Advies) en Arjan Oosterlee (Business Developers).

der dat iemand dat wil, ontstaat er een ongelijk

speelveld. Doordat we De Kameleons hebben

opgericht, creëren we voor onszelf de mogelijkheid

om sprekers uit te nodigen, om onderwerpen op

de kaart te zetten, om ervoor te zorgen dat we op

andere manieren bijblijven. Wat mij betreft vooral

in die gebieden waar ik nog meer van wil weten.”

Daar komt wat Van de Ven betreft nog dit bij: “Ik

hoop dat door de vorming van De Kameleons de

interimmer meer een gezicht in de sector krijgt.

Nu zijn wij vaak onder de radar aan het werk.

We leveren voor een bedrijf een prestatie, maar

voor de buitenwereld is dat anoniem. Ik vind dat

jammer, ik vind dat eigenlijk ook een ongelijk

speelveld. Het gaat mij er ook om dat in deze tijd,

waarin steeds meer sprake is van een netwerk van

functies en mensen in plaats van allemaal mensen

in langdurige loondienst, de interimmanager meer

waardering en erkenning krijgt.”

Ook FoodPersonality heeft een bijdrage gehad in de totstandkoming van deze netwerkgroep. Officieel is ‘het blad’ lid van De Kameleons. De inhoud van de bijeenkomsten is echter alleen voor publicaties in dit blad bruikbaar voor zover het niet conflicteert met de vertrouwelijkheid van de leden en van de bedrijven waar die leden werkzaam voor zijn. Meer weten: [email protected] ■

32 De kameleons 33 07-04-2015 17:26:02


Bij Evelyn aan tafel

Door: Evenlyn Günther Foto’s: Jan Willem Houweling

Jij zit al heel lang in de wijnbranche.Ja, sinds 1991. Het is als drijfzand; als je erdoor gegrepen wordt, kom je er niet meer uit. Met dit verschil: je wílt er ook niet meer uit.

Wat is het dat iemand als jij dan geboeid blíjft door wijn? Het is mensenwerk. Het persoonlijke maakt het zo leuk. Het product is een resultaat van de inspanning van de mens en de wispelturige elementen uit de natuur, bodem, wijnplanten, weersgesteldheid, seizoenen. Dat is toch anders dan Coca-Cola. Bij wijn heb je te maken met steeds nieuwe oogsten en nieuwe situaties, nieuwe problemen, nieuwe oplossingen; hoe zorg je ervoor dat jouw privatelabelwijn toch dezelfde prijs en dezelfde stijl kan behouden als de oogst uit het wijngebied kleiner is? Of: welk gebied kan vervangende wijn leveren? Er zijn miljoenen wijnproducenten, de wereld is je werkterrein. Wij maken daar een keuze uit en de wijnen van onze selectie komen vervolgens in de markt.

Hoe zou jouw leven zijn geweest zonder wijn?Als ik me niet in de wijn had verloren, was ik waarschijnlijk ict’er geworden. Als ik gepassio-

neerd raak, dan ga ik daar ook helemaal in op. En als ik kijk naar wat Apple allemaal gedaan heeft en doet, dan zie ik het wel voor me dat ik daar helemaal voor had kunnen gaan.

Hoe ben je in de wijn terecht gekomen? Het komt door mijn vader, althans, grotendeels, want mijn drie zussen en mijn broer zijn toch echt wel iets anders gaan doen, maar goed, mijn vader was kinderarts en een ware wijnliefheb-ber. We hadden twee wijnkelders, we vierden vakanties in wijngebieden, logeerden in wijncha-teaux, ik ben meegenomen naar wijnproeverijen en als bijbaantje vulde ik wijnkistjes bij een grote Gastrovino. Na de Hotelschool met een vervolg-werkstage in de wijnhandel, heb ik in Frankrijk een wijnopleiding gevolgd en voor mezelf een traineeship opgezet. Ik ben van wijngaard naar wijngaard getrokken; nu eens een maand hier en dan weer twee weken daar. Het hele proces, van wijnproductie en wijngaardbeheer tot en met wijn proeven, marketing en export, kwam aan bod. Al die tijd had ik contact met Pim Nolen, van DGS (Delta Wines is de holding van DGS Wijn, Coenecoop Wine Traders en Pallas Wines, red.). Hij zei me dat als ik klaar was met die

studie in Frankrijk ik wel bij hem aan de slag kon. Zo kwam ik in 1996 in het bedrijf terecht. Hij was op zoek naar een opvolger. Ik wilde me nog niet binden, want ik wilde ook de wijnwereld verder ontdekken, Chili, Argentinië... Van Pim kreeg ik de mogelijkheid om twee maanden per jaar naar het buitenland te gaan, om oogsten vinificatie-ervaring op te doen. Dat was dus een fantastische kans. Zo ben ik dus bij DGS binnengekomen. In 2002 kon ik mijn eerste aandelen kopen, wéér een fantastische kans. In de jaren daarna heb ik die steeds kunnen uitbreiden. Inmiddels heeft eerst HAL Investments en daarna Nordian, dat voor-heen Rabo Capital was, in ons geïnvesteerd . Dat biedt ons enorme expansiemogelijkheden.

Waarin onderscheiden jullie je ten opzichte van concurrenten? Het grote verschil is dat wij ons volledig op business to business richten. We leveren niet rechtstreeks aan consumenten.

Waarom hebben jullie daarvoor gekozen? Omdat wij oordeelden dat we anders onze business-to-businessomzet van meer dan € 100 miljoen op het spel zouden zetten.

Hoe kan een fles wijn in de supermarkt voor drie euro worden verkocht? Voor supermarkten zijn dat klantentrekkers. Ook zij verdienen er niet veel op. En vooral Spanje hanteert heel lage prijzen, maar je vraag is terecht, hoe lang kan dat nog duren? Boeren beginnen nu in te zien voor hoe weinig geld ze zo hard moeten werken als de subsidies wegvallen. Pa stopt er misschien niet meer mee, maar zoon heeft gestudeerd en gaat wat anders doen. Dat is gevaarlijk voor de continuïteit, want als wijnstok-ken eenmaal zijn gerooid, komen ze niet zo snel meer terug. Nu moest er ook wel wat gesaneerd worden, want er waren ook slechtere wijnboeren die door subsidies goedkoper konden produceren dan boeren die wél voor kwaliteit kozen. Maar nu

Evelyn Günther van Günther + Van Grinsven en Josceline Bogaers van

People Select Search + Interim wisselen elkaar af met interviews.

Deze maand: Evelyn Günther interviewt Joris Snelten, algemeen directeur

bij Delta Wines.

34 Bij Evelyn 34 03-04-2015 12:05:28


is de bodem bereikt, het moet nu weer omhoog

gaan. De consumentenprijs aan de onderkant

moet omhoog, maar geen enkele supermarkt

durft daar het voortouw in te nemen.

Wat denk je dat jouw kracht is? Het is altijd goed om jezelf een spiegel voor te

houden. In de driehoek van collega’s, klanten en

producenten begeef ik mij het liefst. Ik kan beter

partijen bij elkaar brengen en connecties zoeken

dan managen. Ik ben veel bij klanten in Neder-

land en bij producenten en in onze vestigingen in

Tsjechië en Polen. Voor mij werkt dat het beste.

We hebben bijvoorbeeld net een stappenplan

voor e-commerce voor onze business tot business

moeten maken. Conceptueel weet ik precies wat

er moet gebeuren en hoe iedereen zijn deel moet

doen. Het is bijna een militaire operatie. Ik denk

er graag over na, maar ik krijg geen energie van

de uitvoering. Het heeft me veel rust gegeven om

dat aan mijn collega over te laten.

Hoe is je verhouding tussen werk en privé? Ik heb een vriendin, maar wij hoefden allebei niet

zo nodig kinderen. Zij is fotograaf en ze is net

als ik ook veel van huis. Momenteel trekt ze twee

maanden door Vietnam, want aan dat land heeft

ze haar hart verloren. Ze is negentien jaar ouder

dan ik en van mij hoeft ze op haar tweeënzestig-

ste niet zo nodig te werken. Financieel hebben we

dat ook niet nodig, dus ze kan het zich permitte-

ren om daar lang te zijn. Als we kinderen hadden

gehad, had dat niet zo gemakkelijk gekund. En

ze moet ook niet op mij wachten tot ik eindelijk

eens tijd voor dat soort dingen heb. Ze geniet

van haar vrijheid, ze heeft bijvoorbeeld een boek

geschreven over Vietnam, met reisverhalen, foto’s

en recepten. Vietnam is heel geliefd momenteel,

hopelijk wordt het niet te toeristisch, zoals in

Thailand.

Zou je niet met je werk willen stoppen en met haar meegaan?

Nee, er zijn nog te veel en te leuke dingen om

hier te doen. Uiteindelijk gaan we wel stoppen,

maar we hebben als management team de ambi-

tie om meerderheidsaandeelhouder te worden.

We hebben nu 49% in handen. De volgende

stap is dat we over een paar jaar meer aandelen

kopen. Dus de komende twintig jaar blijf ik hier

werken.

Maar wat motiveert jou dan om door te gaan terwijl je naar Vietnam zou kunnen gaan? Een sabbatical zou wel mooi zijn en die zou ik

trouwens nog wel kunnen nemen, in overleg

met mijn collega’s. Het is wel goed om even

helemaal afstand te nemen van je bedrijf. En

iedere keer als ik op reis ga, word ik daar wijzer

van. Het gaat dan ook om persoonlijke ontwik-

keling. Maar om er nu helemaal mee te stoppen:

nee. Als je zo’n bedrijf overneemt, weet je dat

je voor een lange termijn tekent. En ik doe het

allemaal graag, dus waarom zou ik er dan mee

stoppen?

Ben je privé veel met wijn bezig?Niet overdreven veel, denk ik. Ik ga veel naar

festivals, zoals Lowlands, maar ik ga ook gerust

op vakantie naar gebieden waar geen wijn wordt

geproduceerd. Verder zeil ik graag. Ik heb geen

eigen zeilboot, maar mag wel meezeilen.

Zijn er in de wijn echte meesters die het beter weten?Hoe harder iemand roept dat hij een wijn-

meester is, hoe meer ik daar mijn twijfels over

heb. Want hoe meer je van wijn komt te weten,

hoe meer je weet dat je nog een heleboel niet

weet. Er zijn zo veel veranderingen die je

voortdurend moet volgen als je bij wilt blijven.

Er zijn wel mensen die in een deelgebied heel

goed zijn, bijvoorbeeld in de chemische kant, de

productie of de logistiek. Maar echte wijnmeesters?

De een geloof je eerder dan de ander. Professio-

nele wijnjournalisten zoals Ronald de Groot en

René van Heusden weten bijvoorbeeld heel goed

wat er speelt en om welke landen, producenten en

oogstjaren het gaat. Maar dat wil bijvoorbeeld nog

niet zeggen dat ze ook goede wijninkopers zouden

kunnen zijn.

Er hangt altijd iets bijzonders rondom wijn. Heeft Delta ook zo’n aureool? Wij zijn toch meer no nonsense. Onze waarden

hebben we ‘sfinx’ genoemd: de s van snelheid, de

f van flexibiliteit, de i van innovatie, de n van no

nonsense en de x voor de x-factor. De x-factor is

dat wat je niet kunt omschrijven, maar wat er wel

is. Dat hoort het verschil te maken, waardoor wij

voorop lopen en het beter doen dan de rest. Als je

het zo bekijkt, zijn wij vooral bijzonder omdat we

een duidelijke kanaalkeuze gemaakt hebben door

niet aan horeca of aan de consument, maar enkel

aan retailers en wijnhandels te verkopen.

Hebben jullie wel een eigen wijnbar? Wat zou de functie daarvan zijn? We vinden het

belangrijker om een stage bij een wijnproducent

of een wijnreis te financieren. Uiteraard hebben

wij wel een professionele proefkamer. Overigens

zijn we wel de keuken aan het verbouwen. Die

gebruiken we bijvoorbeeld bij onze vrijdagmiddag-

borrels, daar willen we een sfeervoller geheel van

maken. Maar dat is voor onze eigen medewerkers.

Zij vormen het kapitaal van onze onderneming.

We hebben een goed logistiek apparaat en we clai-

men de mooiste wijnen te hebben, maar zij maken

echt het verschil, dus willen we hen graag aan ons

binden. Van alle mensen die bij ons werken, zijn er

ook twaalf die aandeelhouder zijn. ■

‘De komende twintig jaar blijf ik hier werken’

34 Bij Evelyn 35 03-04-2015 12:05:33


Inlevingsvermogen en ‘datavaardigheid’Twee sprekers, op de laatste netwerkbijeenkomst van Category & Trade Company.

De een over klantanalyse, de ander over begrip van de klant.

Door: Gé Lommen Foto’s: Jan Willem Houweling

Voor iedereen die denkt dat shopper marketing

een soort wetenschap is: nee. Het is meer een

ambacht dan een wetenschap. De klant zal je mis-

schien nooit vertellen wat hij/zij wenst. Omdat

hij/zij dat niet eens goed onder woorden kan

brengen. Dus zit er als retailer of als fabrikant

niks anders op dan voor die shopper of klant

bedenken wat zijn of haar echte wens is. En dat is

een kwestie van talent, vakmanschap, inlevings-

vermogen en, uiteindelijk, de goede uitvoering

van die wens in vervulling.

Dat zei Ken Hughes, na zijn presentatie op de

jaarlijkse netwerkbijeenkomst van Category &

Trade Company (het bedrijf is onder meer van

Evelyn van Leur, die in dit blad – zie blz. 46 – elke

maand shoppermarketingoverwegingen uitlegt

na een bezoek van een winkel waar onlangs iets

aan veranderd is, deze maand is het trouwens

geen winkel, maar HelloFresh).

Hughes heeft tal van voorbeelden van mislukkin-

gen en successen, van fabrikanten die een actie

bedachten, voor een product dat op de markt

kwam. Filmpjes te over, van hoe het niet moet.

En van cases die wél meehielpen een product tot

een succes te brengen. Bijvoorbeeld ijs bij McDo-

nald’s. Maar vrouwen eten bij McDonald’s geen

ijsje, ze vinden eten bij McDonald’s al zonde. Dus

moest Mc Donald’s zich op mannen richten. En

dus liet McDonald’s een ‘viral’ campagne maken,

waarbij mannen een gratis ijsje krijgen. Sterker

nog, ‘het staat al klaar voor je’. Dus opschieten,

want het smelt. Zo kreeg de fastfoodgigant heel

wat mannen aan het ijsje, om te proberen.

Hughes had ook een foto van Hellmann’s-mayo-

naise: torenhoge display in een supermarkt, met

korting. Dat wordt ‘m niet, vindt Hughes. Wat

dan wel: ergens bedacht een retailer in de VS

een recept dat makkelijk te maken is en dat het

gezin aan tafel zal verrassen. ‘Parmesan crusted

chicken’, kipfilet met kruimels van oud brood,

met daar Hellmann’s onder, parmezaanse kaas

eroverheen en dat een tijdje in de oven. Een

gerecht dat bedacht werd, in een magazine stond,

maar dat toen het erop aankwam ook echt goed

in de winkel te vinden was, de kip, de kaas en de

mayo. Kijk, zegt Hughes, je kunt wel proberen

Hellmann’s te slijten via een display, met korting,

maar je kunt ook inspelen op wat die shopper

wil: iemand moet vanavond voor het eten zorgen.

En die iemand wil best een verrassende maaltijd

op tafel zetten en te horen krijgen dat hij/zij iets

bijzonders heeft gemaakt. Dan heeft de klant

een positief beeld van Hellmann’s en het heeft

Unilever toen geen cent korting gekost. De kern

van de zaak, wat Hughes betreft: Unilever hielp

de shopper in kwestie van een probleem af; wat

eten we vanavond?

Nog een filmpje. In de Braziliaanse keten Pao

de Azucar (‘suikerbrood’ als formulenaam, blijft

bijzonder) hebben winkelwagens een display, als

gids voor de klant en voor zelfscanning, maar

er zit nog een andere voorziening op: telkens als

de klant in kwestie laten we zeggen een groente

scant, zijn op dat display verschillende gerech-

ten/recepten te zien die die klant kan maken en

waar die groentesoort onderdeel van is. Pao de

Azucar kan zelfs sturen. Wil de keten meer vlees

verkopen, dan is er een recept met vlees te zien.

Wil de keten meer vis verkopen, dan komt er een

recept met vis. Het zijn, aldus Hughes, momenten

waarop de klant reclame niet per se als reclame

ervaart, maar als hulpbron. Omdat het op het

juiste moment is: ‘wie of wat helpt mij mijn wens

van een lekkere maaltijd te realiseren?’.

Zo had Hughes ook voorbeelden van ‘staying in

is the new going out’, in de recessietijd; jongvol-

wassenen die niet meer uitgaan, maar thuisblij-

ven, met hun vrienden op bezoek. Met snacks,

frisdranken etc. Alleen, op de zaterdagmiddag

was het in de winkel niet goed voor elkaar; de

frisdrank, snacks etc. stonden niet in combinatie

met elkaar klaar. De campagne was voor niets.

Het zijn wel allemaal voorbeelden van formules

met flink wat ruimte, dus het zal in Neder-

land met zijn kleinere supermarkten niet altijd

werken. Formules in het buitenland ook, waar

fabrikanten en retailers ‘product placement’ op

een andere manier regelen dan hier in Nederland.

Bovendien waren gerechten ongekend voor de

Nederlandse consument, een ovengerecht met

mayo, wat gebeurt er dan met de mayo? Of een

lasagne met ketchup van Heinz: lasagne met

ketchup? Maar dan nog… Hughes wees op een

wobbler in een schap. Kijk, een wobbler. En is de

klant dan meteen overtuigd dat hij/zij dat pro-

duct op die wobbler uit het schap moet pakken?

Hughes: “Veel fabrikanten zijn niet verder dan

het niveau ‘ik kan de klant laten zien dat mijn

merk bestaat, kijk, hier is het’. Maar dat is geen

shopper marketing, pushen is niet meedenken

met de klant.”

Shopper marketing als ambacht, was de bood-

schap van Hughes; het vergt creativiteit en

inlevingsvermogen.

De voorgaande spreker had een totaal andere

boodschap: ict en marketing zullen bij retailers

op termijn steeds meer één afdeling, één team

worden. Daarmee verandert ict van een kosten-

Links Ken Hughes (van zijn eigen bedrijf Glacier Consulting), rechts Graeme Cooksley, directeur van Symphony EYC.

Hughes is in de Europese supermarkten fmcg-sector een veelgevraagd spreker over ‘de shopper begrijpen’. Hij noemt

zich dan ook gedragsanalist van shoppers en consumenten. Cooksley geeft leiding aan Symphony EYC, ict-bedrijf voor

retailers op het vlak van klantanalyse.

36 CTC event 36 07-04-2015 14:54:35


Martin van Kippersluis is ondernemer van ‘Supermarkt Kippersluis’ in Amersfoort.

Ik wil u graag deelgenoot maken van de

laatste ontwikkelingen in Rotterdam,

waar ik woon. Popster Madonna heeft

onlangs het grootste penthouse in de

Maasstad gekocht, en het schijnt dat andere

Amerikaanse beroemdheden staan te trap-

pelen om haar voorbeeld te volgen, want

Rotterdam is ‘hot’.

Zo hot, dat McDonald’s heeft besloten om er

zijn nieuwste flagshipstore te laten verrij-

zen. Een paar weken geleden is het lelijkste

gebouwtje van Rotterdam gesloopt – het

‘hamburgerpaviljoentje’ aan de Coolsingel.

Vervolgens is een spectaculaire gouden en

glazen phoenix uit zijn as herrezen.

Het oude paviljoentje werd sinds 1970 aan

McDonald’s gegund, destijds een van de eer-

ste Mac’s in Nederland. Maar tijden verande-

ren: de gemeente wil eigenlijk alle verkoop-

kiosken aan de Coolsingel weg hebben. Het

is de bedoeling om de Coolsingel opnieuw

om te vormen tot stadsboulevard met allure,

zodat de rijke, historische omgeving weer

zichtbaar wordt. Het oude beursgebouw, het

monumentale postkantoor en het prachtige

Jugendstil-hotel Atlanta moeten weer in hun

grandeur op de voorgrond treden. Vandaar

dat ook de hamburgerkiosk moest wijken,

want deze belemmerde het uitzicht op het

oude postkantoor.

In het ‘programma van eisen Coolsingel’ uit

2011 wordt uitgebreid ingegaan op de be-

kende kiosk. We lezen: “Horeca die zich richt

op snelle consumptie is niet langer gewenst.

Prijsvechters en filiaalbedrijven die al op vele

plekken in de stad aanwezig zijn horen niet

op de Coolsingel thuis. Kiosken en andere

obstakels werpen barrières op.”

De ambtelijke nota is volstrekt helder: “In

de loop der jaren zullen de meeste kiosken

verdwijnen, de manier waarop zal afhankelijk

zijn van de situatie.”

Toen bleek echter dat de erfpacht uit 1970

van de hamburgergigant nog tot 2044

zou doorlopen…Daarop is de gemeente

gezwicht: had ze geen zin om een (langdu-

rig?) conflict met McDonald’s aan te gaan?

Of is het nog platter: de inkomsten uit pacht

prevaleerden boven een stadsboulevard met

vooroorlogse grandeur?

Het is niet al goud wat blinkt

Column Van Kippersluis

Hoe dan ook, de nieuw herrezen phoenix is

een ontwerp van Mei Architecten, dat maar

liefst over drie ingangen en een majestueuze

trap beschikt. Burgemeester Aboutaleb heeft

deze McDonald’s geopend, te midden van een

spetterende lichtshow. Om met de woorden

van Rotterdam Promotion te spreken:

‘McDonald’s en de stad Rotterdam hebben

hun wensen en ambities op elkaar laten

aansluiten.’

Het in goud en glas opgetrokken fastfoodpa-

leis is een staaltje marketing pur sang van de

enorme keten, die zo graag de armoedigheid

van zijn cheap food van zich af wil schudden.

Het volgt de bekende en beproefde Disney-

klatergoudformule: ‘make it look like a million

dollars’ en iedereen slikt het. De bezoekers

stromen toe.

Maar het was geen onzin wat er in die nota

stond. Want is het wenselijk om in een stad

waar één op de drie kinderen een tekort heeft

aan vitamine D, een fastfoodpaleis te laten ver-

rijzen waar gegarandeerd nog meer euroknal-

lers verhandeld zullen worden?

En is er werkelijk behoefte aan een flagship-

store als er binnen een straal van 1.000 meter

toch al zo’n zeven Mac’s te vinden zijn? Het valt

voor de terugtrekkende overheid niet mee om

de weegschaal in balans te houden, maar nu

lijkt deze door te slaan onder het gewicht van

de grote corporate en het grote geld.

Verstandig is het niet; als de geschiedenis

iets onomstotelijk bewezen heeft, is dat het

zwakke leiders zijn die het gouden kalf aanbid-

den.

‘Is het wenselijk om in een stad waar één op de

drie kinderen een te-kort heeft aan vitamine

D, een fastfoodpaleis te laten verrijzen waar

nog meer euroknal-lers verhandeld zullen

worden?’

in een mogelijke inkomstenafdeling. Althans, bij

bedrijven die data als de oplossing van hun pro-

bleem zien. Het was Graeme Cooksley, directeur

van Symphony EYC, dat het juist moet hebben

van de supermarktketens of andere winkelketens

die meer uit hun data willen halen dan nu het

geval is. Dus ja, een verwijzing naar eigen handel,

maar dat wil nog niet zeggen dat het alleen als

sluikreclame kan worden afgedaan. Cooksley

beschreef een patroon van verleden naar heden

naar mogelijke toekomst voor de retailer. Met de

nodige bedreiging en gevaren van vandaag, mis-

schien wel het beste te omschrijven als ‘winkels

met veel assortiment en medewerkers (allemaal

kosten) concurreren met internet en discoun-

ter in een tijd van recessie’, dus dan weet je het

wel: problemen Tesco, problemen V&D, van die

dingen. En oké, er zaten ook van die clichés bij

van het soort van ‘de consument zit aan het stuur’.

Cooksley scheert overigens niet alle problemen

over één kam. Voor de ene retailer is het kleine

aantal meters een probleem, terwijl de ander er te

veel van heeft. Voor de ene retailer is het geringe

assortiment een probleem, voor de ander het te

grote aanbod. Retailproblemen beschrijven bleek

een talent van Cooksley: de kosten bij bood-

schappen bezorgen of ze op een goede stroom op

een afhaalpunt krijgen, een te hoog prijsverschil

bij convenience of maaltijdoplossingen, waardoor

de klant toch maar basale producten koopt. Of

een klantenkaart die niets anders meer is dan

een veredelde kortingkaart. “Trader Joe heeft

nooit een klantenkaart nodig gehad, de klant die

trouw is aan Trader Joe, waardeert het aanbod, de

winkel en/of de mensen die er werken.”

En nu terug naar Cooksleys aanbod: data en ict.

Er is een onderzoek ergens gedaan waaruit blijkt

dat consumenten het op termijn steeds minder

bedreigend vinden dat een supermarktketen aan

‘instore tracking’ doet, met andere woorden, de

consument vindt het geen bezwaar als ze elektro-

nisch gevolgd worden. 16% vond het vervelend,

en slechts 4% ‘heel vervelend’. Het klinkt als licht

aan de horizon, met steeds meer ict-oplossingen

zal de retailer de klant steeds beter van dienst

kunnen zijn. Waarbij de category manager bin-

nen het bedrijf steeds betere beslissingen zal

nemen op grond van conclusies uit data. Die

category manager zal dan steeds meer fungeren

als de bewaker van de klant, in plaats van de

bewaker van de productgroep. Maar dat is niet

overmorgen al het geval, aldus Cooksley, die een

aardig grafiekje had: van retailers weet 11% wel

wat het met big data kan doen, 19% een beetje,

65% is er nog niet klaar voor en 5% zal er nooit

toe komen. ■

36 CTC event 37 07-04-2015 14:54:09


Boodschappen doen 3.0In ‘Werk aan de winkel 3.0’ gaat marketingadviseur Paul Moers (ex-AH) in op de vraag

hoe retailers de toekomst overleven. “Retailers hebben geen kostenprobleem, maar

een opbrengstenprobleem.”

Door: Marieke Venbrux

“Albert Heijn was een geweldig succes in

Nederland, maar begint nu aan alle kanten te

kraken. Door de grootte van de organisatie zijn

de flexibiliteit en het ondernemerschap wat meer

op de achtergrond geraakt. Albert Heijn probeert

het bedrijf steeds meer rationeel aan te sturen.

Dat stuit met name bij de franchisenemers op

weerstand. Het bedrijf investeert veel geld om

medewerkers beter te informeren en te enthou-

siasmeren. Het behoud van het marktaandeel

(34%) in 2014 is echter ten koste gegaan van de

winst. De afgelopen anderhalf tot twee jaar is be-

langrijk terrein verloren en werd duidelijk dat het

concern moeite heeft met de positionering in de

markt. Dit heeft geleid tot het besluit om directie-

voorzitter Sander van der Laan te vervangen door

Wouter Kolk.”

Aldus merkstrateeg Paul Moers, in zijn vorige

maand verschenen boek ‘Werk aan de winkel 3.0;

hoe overleef ik als retailer de toekomst’. Of Moers

– die in het verleden zelf bij AH werkte; hij stond

mee aan de wieg van de panklare en verse kant-

en-klaarmaaltijden bij AH – deze informatie uit

AH-bron heeft of hier slechts een ‘eigen’ logische

verklaring geeft voor het vertrek van Van der

Laan, laat hij in het midden. Moers gebruikt de

‘Van der Laan-case’ dan ook vooral ter illustratie

van het feit dat retailers nogal eens moeite heb-

ben om de organisatie op één lijn te krijgen. Fu-

nest, aldus Moers, omdat het hen belemmert om

heldere keuzes te maken en ‘een zekere toekomst’

uit te stippelen.

Jumbo heeft die ‘steun in de organisatie’ stukken

beter voor de bakker, vindt Moers. Hoewel de

formule snel groeit, weet het toch het personeel

en de ondernemers te betrekken bij de geko-

zen manier van opereren. “Neem Jumbo.com,

dat eind vorig jaar pas werd geïntroduceerd na

overeenstemming met de franchisenemers over

verdeling van de inkomsten, met de click- en

collectstrategie van pick-uppoints in de winkels.”

Daar heeft Moers een punt. Maar we horen hem

niet over de moeite die het Jumbo kost om de

laatste C1000-vestigingen om te bouwen naar

Jumbo, vanwege de weerstand die het van de

toekomstige Jumbo-franchisenemers ondervindt.

“Als je je winkel wilt behouden, moet dat tegen

Jumbo’s voorwaarden. Teken je daarvoor, dan

weet je dat je de komende tien jaar geen stuiver

verdient aan je winkel. Het enige alternatief, de

winkel verkopen, kan alleen als je akkoord gaat

met een krankzinnig laag aanbod van Jumbo.

Andere opties zijn er gewoon niet”, aldus een

C1000-ondernemer/toekomstige Jumbo-franchi-

sers begin dit jaar in een artikel in Het Financi-

eele Dagblad. Ook de bedrijfscultuur van Jumbo

zou sommige ondernemers niet aanstaan. “Het is

knijpen, knijpen, knijpen, en dan vooral aan de

kant van de franchisenemers, het personeel en

de leveranciers.” Maar wellicht lag het boek van

Moers op dat moment al bij de drukker.

‘Werk aan de winkel 3.0’ gaat niet alléén maar

over Jumbo versus Albert Heijn, maar vooral over

de vraag hoe de detailhandel overeind blijft in een

tijd van afvlakkende bevolkingsgroei, vergrijzing,

verstedelijking, een afnemende middenklasse

en grotere inkomensverschillen, digitalisering

en een consument die de hand nog steeds op de

knip houdt, kritischer wordt en zich beter en

langduriger oriënteert. Een van de voorwaarden

om toekomstbestendig te zijn, is: heldere keuzes

maken (en die keuzes daadwerkelijk uitvoeren),

iets wat lastiger is dan vaak wordt gedacht, aldus

Moers. Heldere keuzes maken vereist niet alleen

eenheid in de organisatie, maar ook ‘lef hebben’:

neem het topmanagement van de Bijenkorf dat

besloot vijf van de twaalf vestigingen te sluiten,

terwijl de meeste filialen goed liepen.

Paradox: Ikea en JumboRetailers moeten daarnaast leren denken en

handelen buiten de gevestigde kaders, zeker nu

die retail steeds meer wordt gedomineerd door

paradoxen: bedrijven doen iets wat niet voor

mogelijk werd gehouden en wat ingaat tegen ge-

vestigde strategische principes. Ikea is de bekende

grondlegger van dit principe: het biedt hoog-

waardig design tegen een uiterst scherpe prijs,

iets wat voorheen volstrekt onmogelijk leek. Toch

heeft het dit kunnen doen door anders naar zijn

businessketen te kijken en nieuwe mogelijkheden

uit te proberen. H&M en Primark zijn andere

voorbeelden.

Mooie paradoxen binnen food vindt Moers

Mymuesli – een Duitse onlinefoodretailer waar

consumenten hun ideale muesli kunnen samen-

stellen uit tachtig ingrediënten –, Negozio Leg-

gero – een Italiaanse winkelketen die voedings-,

huishoudelijke en verzorgingsproducten verpak-

kingsvrij verkoopt, zoals in ons land Bag&Buy

dat wil gaan doen – de Markthal in Rotterdam,

en ja, wederom, Jumbo, dat in 1996 als eerste

supermarkt in ons land een enorm aanbod tegen

de laagste prijs wist aan te bieden.

Een retailer hoeft niet de hele formule op de

schop te gooien, het kan ook formule-onderdelen

als paradox gebruiken. Moers schroomt hier

niet om zichzelf impliciet een pluim te geven: als

voorbeeld noemt hij Albert Heijn, ‘dat met lef een

paradox in de categorie panklare groente heeft

geïntroduceerd’. Zoals gezegd was Moers destijds

zelf betrokken bij de ontwikkeling en introduc-

tie van die panklare verse groente, dus over lef

hebben gesproken... Of moeten we dit gebrek aan

valse bescheidenheid juist prijzen? Daar is ook

wat voor te zeggen.

Hoe dan ook, volgens Moers ‘siert het de toen-

malige directie van Albert Heijn dat ze deze grote

stap – het op de markt brengen van gewassen,

panklare porties in zakjes – hebben durven

nemen’. “Het was riskant en kapitaalintensief,

omdat in de winkels kostbare koeling moest

worden aangelegd. (...) Consumenten zijn tot op

de dag van vandaag blij met deze paradox.” Waar,

maar tegelijkertijd is er ook een groeiende kritiek

op voorverpakte en -gehakte groenten, vooral

van ‘kritische foodies’ die een hang hebben naar

ambachtelijke, ‘echte’, en transparante producten

en wars zijn van verpakkingen.

‘Fysieke winkel noodzaak’Dan is er nog ‘beleving’, waar retailers en dus

ook supermarkten volgens Moers nu écht eens

38 boek Moers 38 03-04-2015 12:06:02


iets mee moeten. Al het online-gewinkel ten

spijt, consumenten kunnen niet zonder fysieke

winkels. “Niet voor niets wil Amazon, althans,

zo gaan de geruchten, met zijn onlinefoodwinkel

Prime Pantry ook offline een keten van food-

speciaalzaken openen om de concurrentie met

supermarkten aan te gaan.”

Uit recent Amerikaans onderzoek blijkt volgens

Moers dat bijna 90% van de Amerikaanse burgers

eerst in een fysieke winkel komen alvorens het

product te kopen. “We hebben te maken met

kritische consumenten die op alle mogelijke

manieren hun tijd op een prettige manier willen

besteden. Winkels en winkelcentra zijn te lang

statisch geweest, terwijl consumenten een dyna-

misch aanbod vragen. Het antwoord daarop is

het bieden van ultieme beleving. Winkels moeten

verwondering opwekken. We moeten ervoor

zorgen dat ze aantrekkelijker worden dan ooit en

dat mensen er langer willen verblijven.”

Disney-supermarktEen extreem voorbeeld hiervan dat Moers in zijn

boek aanhaalt, is de Amerikaanse formule Lowes

Foods, die zo’n 100 winkels heeft in Virginia

en Carolina. Lowes Foods gooide begin vorig

jaar het roer drastisch om. Het bedrijf huurde

schrijvers van Walt Disney in om een concept

met de nadruk op echte zintuiglijke ervaring te

ontwikkelen. Moers: “De eerste winkel die deze

transformatie heeft ondergaan, is gevestigd in

Clemmons, North Carolina. Aan de buitenkant

heeft de winkel iets weg van een plantenkas, bin-

nenin komt de shopper terecht in een omgeving

die het midden houdt tussen een boerenmarkt

en een pretpark. Elke keer als er een gegaarde kip

uit de oven komt, is dat voor medewerkers een

teken om een ‘chicken dance’ uit te voeren. Soms

komt er zelfs een heuse kipmascotte meedoen.

De afdeling waar worsten worden verkocht, is

omgetoverd in een soort worstenlaboratorium

waar een vreemde worstenprofessor de zaak leidt.

Te midden van stoomovens legt hij uit hoe je het

beste een worst kunt bereiden. Op de afdeling

brood en banket kunnen kinderen verjaardags-

kaarsjes op een vierkante feesttaart uitblazen. Op

de afdeling groente en fruit snijden medewerkers

op een ludieke manier verse producten. Hoe deze

Walt Disneymethode verder zal uitpakken, is

vooralsnog de vraag.”

Voor Nederlandse begrippen gaat dit misschien

wat ver, beaamt Moers, maar er zijn duidelijke

belevingslessen uit te trekken: “Lowes Foods

heeft in 2014 zijn 60-jarig bestaan gevierd met

positieve resultaten in de testwinkel. Het volume

in het winkelmandje is gegroeid met 7% en het

transactievolume met 3%”

Elementen die bij beleving een belangrijke rol

spelen: licht (“licht heeft directe invloed op

de omzet, maar er wordt onvoldoende over

nagedacht”), ruimte (“stapelen en proppen heeft

geen zin meer en wekt eerder irritatie dan dat

het uitnodigt om te kopen, al is Kruidvat weer

de uitzondering die de regel bevestigt”), geluid,

materiaal, toegankelijkheid, gastheerschap (“dit is

in veel winkels grotendeels verdwenen, onbe-

grijpelijk, want een klant wil welkom geheten

worden”), dienstbaar zijn, sfeer, emotie, span-

ning. Brandtrust heeft volgens Moers aangetoond

dat 8 van de 10 retailers denken een goede win-

kelbeleving te bieden, terwijl slechts 8% van de

klanten het daarmee eens is. Oracle heeft op basis

van interviews met 1300 managers uit 18 landen

uitgerekend dat negatieve ervaringen van klanten

de bedrijven 18% van de jaaromzet kosten. Hoe is

het mogelijk, aldus Moers. “Bedrijven hebben de

mond vol van dienstbaarheid en klantenservice,

maar ze brengen het maar matig in de praktijk.”

Zeker nu internet belangrijker wordt, is ‘dienst-

baarheid’ een noodzaak. “Waarom zou je een

slechte ervaring in een winkel accepteren? Zo

word je meteen al richting internetaankopen

gestuurd.”

Met het oog op internet, is een ‘crosschannel-

aanpak’, gericht op een goede samenwerking

en afstemming tussen de verschillende koop-,

communicatie- en distributiekanalen van een

retailer, onontkoombaar. Daaraan ontbreekt het

bij veel bedrijven nog, weet Moers. Zelfs bij een

succesvolle speler als H&M. “Iets online kopen

bij H&M kan prima, wil je dit naar de winkel

terugbrengen dan krijg je niet je geld terug, maar

een tegoedbon. Stuur je het artikel per post terug,

dan krijg je je geld wel retour. Kinderziektes die

snel uit het systeem moeten worden gehaald.”

Snelheid: AH BelgiëNog een voorwaarde om als retailer overeind te

blijven in het snel veranderende retaillandschap:

snelheid. Ofwel, maak slagkracht en snel reageren

op de concurrentie tot prioriteit. Moers noemt

als voorbeeld Albert Heijn in België. Er ontstond

grote ophef over de prijsstelling toen AH de

Belgische markt betrad. “De Belgische super-

markten waren gewend aan veel hogere prijzen

en reageerden aanvankelijk niet. Maar wanneer

AH nu een winkel in België opent, leidt dat bij

nabijgelegen supermarkten tot een prijsverlaging

van gemiddeld 2%. Veel klanten stappen over

naar Albert Heijn, dat nu al 25 winkels heeft en

dat aantal wil verdubbelen. Belgische consu-

menten kunnen sinds 1 januari 2015 ook online

boodschappen bestellen bij Albert Heijn en

gebruik maken van ‘Mijn Bonuskaart’. Analisten

voorspellen dat Colruyt en Albert Heijn de slag

om de consument zullen winnen ten koste van

Delhaize en Carrefour.”

Tegelijkertijd is snelheid niet altijd voorwaarde

voor succes, benadrukt Moers. Neem wederom

AH, maar dan de thuisbezorgservice van de

formule. Die bestaat al lange tijd, maar heeft ook

lange tijd geen geld in het laatje heeft gebracht.

Inmiddels lijkt dat anders. “Ahold heeft de afge-

lopen 25 jaar fors geïnvesteerd om koploper te

worden met thuisbezorging. AH.nl is eind 2014

uitgebreid naar het noorden en het zuiden van

het land. Een deel van de online-omzet is extra,

omdat klanten het voordeel van thuisbezorging

waarderen door minimaal 50 euro te besteden.

Circa 2,5% van de Nederlandse huishoudens

maakt nu gebruik van thuisbezorging. In 2020

moet dat ongeveer 7% zijn. De voorsprong betaalt

zich uit in een supermarktwereld waar verdrin-

ging aan de orde van de dag is. Ahold investeert

tussen 2015 en 2017 60 miljoen euro extra in de

totale onlineactiviteiten.”

Moers gaat tot slot nog in op een aantal digi-

tale en technologische ontwikkelingen die de

komende jaren belangrijk zullen worden en geeft

hiervan enkele voorbeelden. Neem de proef van

AH om met behulp van de Bonuskaart het bood-

schappenmandje op AH.nl al voor 80 tot 90%

te laten invullen. “Zo komt als het ware de oude

kruidenier die de klanten herkent, weer terug.”

Of neem de winkelwagens met tablets van

het Britse The Co-operative. Terwijl klanten

boodschappen doen, kunnen ze op de tablet hun

mening geven over het assortiment en het ser-

viceniveau van de winkel; ook krijgen ze vragen

over maatschappelijk verantwoord ondernemen

en biologisch voedsel. “Een prachtige manier om

razendsnel feedback van klanten te krijgen en

hun tevredenheid te vergroten.”

Neem ook het begrip ‘social discount’, van de

Zwitserse supermarktdiscounter Denner. Denner

zet wekelijks drie artikelen op de site. “Hoe meer

mensen op deze producten klikken, hoe lager

de prijs – al zit er wel een bodem aan die door

Denner wordt bepaald. De week erop zijn de drie

artikelen beschikbaar tegen de prijs die de consu-

menten zelf online hebben gekozen.”

Sinds kort doet Hema iets soortgelijks. Het

kondigde een paar weken terug een grootscha-

lige campagne aan, waarbij het klanten gaat

vragen wat zij beschouwen als ‘meest onmisbare’

producten. Hema zal de prijs van deze producten

(enkele honderden) verlagen; zo hebben klanten

zelf invloed op de prijsverlagingen.

Kopen of kijken?Terug naar ‘Werk aan de winkel 3.0.’ Kopen, of

laten staan in de (digitale) boekhandel? Het boek

brengt geen schokkende nieuwe feiten aan het

licht, wel zet Moers alle nieuwe ontwikkelingen

met bijbehorende valkuilen en kansen voor retail-

ers uitgebreid op een rijtje en illustreert hij aan de

hand van concrete voorbeelden (en daarmee kun je

het eens of oneens zijn) en casussen welke retailers

goed bezig zijn of juist niet, en waarom. Hij doet

dat op een positieve en optimistische manier en

door retailers praktische handvatten te bieden.

In een tijd dat de kranten vol staan van berichten

over V&D en collega’s die op sterven na dood

zijn, leegstand in de binnenstad en internettende

consumenten, is dergelijk realistisch optimistisme

ook wel eens lekker. ■

38 boek Moers 39 03-04-2015 12:06:02


aard in het seizoensassortiment vanwege Pasen.

In het basisassortiment zijn er net iets meer

introducties (17) dan saneringen (11). Opvallend

is wel dat er nu verse zalmfilet en kabeljauwfilet

verkrijgbaar is.

Top-5 prijsverhogingen1. Olijfolie culinair, fles 1 liter +27%

2. Witte wijn Rheinhessen Lieblich,

fles 750 ml. +20%

3. Witte wijn Kabinett, fles 750 ml. +19%

4. Ontbijtspek, pak 200 gram +16%

5. Zalmfilet, blik 190 gram +16%

Top-5 prijsverlagingen1. Scholfilet, diepvries zak 500 gram -20%

2. Braadhaantje, diepvries -15%

3. Ardenner boterhamworst, pak 200 gram -12%

4. Palingworst, pak 200 gram -12%

5. Tampons, doos 80 stuks -11%

Wat verder opvalt…Het seizoensassortiment uiteraard. Let wel, het

thema is niet specifiek Pasen, maar ‘‘n Lekkere

Lente’. Onder dit thema pakt Lidl weer volop uit

met Delicieux. In de media is er in de aanloop

naar Pasen nauwelijks aan te ontkomen. In de

winkels zelf zet Lidl het speciale assortiment ook

pontificaal op displays in de gangpaden. ■

DE PROMOKOPER

DEZE MAAND

Terwijl de totale promotiedruk in 2014 daalde

naar 17,3% (ten opzichte van 19,3% een jaar eer-

der), wordt een steeds groter wordend deel van

de promotie-omzet gerealiseerd met multibuy

promoties (2+1, 1+1, 2+2). Dit aandeel is maar

liefst met 17% gestegen ten opzichte van een jaar

geleden (MAT Q4 2014 versus MAT Q4 2013).

Het grootste deel van de actieomzet (54%) wordt

echter nog steeds gerealiseerd met ‘single price-

off ’-promoties. Met name ouderen verkiezen ver-

houdingsgewijs de ‘singles’ boven de ‘multi’s’. Gek

genoeg zijn multibuys zowel bij gezinnen met

Lidl houdt de gemoederen in de sector bezig. Lage prijzen, een uitgekiend assorti-ment en bijzondere initiatieven zorgen voor een groeiende klantenkring en een stijgend marktaandeel. Vandaar dat we de prijzen en het assortiment van Lidl maandelijks onder de loep nemen.

L DL info

De informatie in deze rubriek is afkomstig van Pricing Experts

De promotiedruk is hoog. Er woedt een strijd om de actieklant… Hoog tijd voor ‘De promokoper’, een rubriek over de ins en outs van promoties en hun kopers, op basis van gegevens van onder-zoeksbureau GfK.

kinderen als bij gezinnen zonder kinderen even

populair, al vormen ze ook onder deze groepen

met 47% nog niet het grootste deel van wat er in

actie wordt gekocht.

De promoties zijn door GfK gemeten binnen de top-12 supermarkten.

We vergeleken het reguliere assortiment van week

12 (medio maart) met dat van week 8 (medio

februari). Er zijn in deze periode precies evenveel

prijsverhogingen (27) als prijsverlagingen (27)

geconstateerd. Prijsverhogingen zien we voor-

namelijk bij koffie, olie en vetten, verse salades,

maar ook bij voorgebakken frites en gekookte

aardappelen. Prijsverlagingen zien we voorname-

lijk in vleeswaren en diepvriesproducten.

In het reguliere assortiment zijn er eigenlijk wei-

nig grote veranderingen deze periode. Wel uiter-

40 lidl 40 07-04-2015 17:12:38


Anneke Ammerlaan, trendonderzoekster voor voeding en

consumentenwensen, beoordeelt de branche op het even-

wicht tussen goede smaak en commercie.

E-mail: [email protected]

Telkens wanneer ik in de supermarkt

kom, word ik weer verrast door de

metamorfose in het ‘droge’ schap.

Nieuwe producten, maar vooral ook

nieuwe merken. Het opvallendste vind ik

het schap met oosterse artikelen. Waar

ooit het geel van Conimex overheerste

en het merk daarmee leidend was in de

categorie en dat schap, is dat nu gewoon

één merk tussen de vele nieuwe – min of

meer – authentieke merken. Eet je oosters,

dan is Conimex bijna de laatste optie,

waar het vroeger de eerste was. Hetzelfde

zie ik gebeuren in het rijstschap, of beter

gezegd, het ‘granen- en rijstschap’, want

granen hebben daar een belangrijke plaats

ingenomen.

Het kruidenschap is ook zo’n schap waar ik

iedere keer weer even naar kijk. Daar is ook

iedere keer weer iets aan de hand. En het

theeschap. Daar zoeken supermarkten met

nieuwe ‘trendy’ merken onderscheid in.

Niet zo vreemd overigens dat er in deze

categorieën veel gebeurt, want hier liggen

de huidige trends. Zo kun je ook zien wat

‘uit’ is. Dat zijn de schappen waar weinig tot

niets gebeurt. Het soepschap bijvoorbeeld.

Daar zie je nog bijna uitsluitend de traditi-

onele merken én de traditionele smaken.

Of neem het Italiaanse schap, dat staat ook

min of meer stil. Of eentje die echt erg is: de

brood- en snacksalades.

Staan de ontwikkelingen in deze categorie-

en nu stil? Nee, totaal niet, maar de richting

waarin ze zich gaan ontwikkelen is radicaal

anders, maar niet minder leuk en spannend.

De fabrikanten van de grote merken zien

deze veranderingen heus wel. Vaak alleen

al door de stagnatie in de omzet. Erop

inspelen is iets anders. Niet dat ze niet wil-

len, maar de beslissingsprocessen bij grote

merkartikelfabrikanten zijn meestal zo taai,

dat radicale assortimentsveranderingen

vaak al vóór die tijd zijn gesneuveld.

Het nieuwe A-merk? Niche!

Column Anneke Ammerlaan

‘In trendy schappen krijgt de niche al de voorkeur boven het

gevestigde merk’

En dan is er nog – en dat is misschien wel

het belangrijkste – het sentiment bij de

consument, laat ik het maar ‘de jonge,

toonaangevende consument’ noemen. Die

kiest steeds minder grote merken en steeds

meer kleine merken. Dat heeft weer te

maken met de veelomvattende ‘individu-

aliteitstrend’. En dat betekent vooral ook

jezelf onderscheiden van de massa. En met

simpelweg een ‘nichemerk’ in je mandje

leggen – ze gebruiken ook geen winkelwa-

gen meer voor hun boodschappen – laat je

de andere klanten in de winkel zien dat je

‘anders’ bent. Supermarkten beginnen dat

te begrijpen en in trendy schappen krijgt de

niche al de voorkeur boven het gevestigde

merk.

In de huidige ontwikkeling is ‘niche’ het

nieuwe A-merk. Voor veel producten die

ooit als A-merk werden gezien, dreigt nu

een soort B-status. Zijn er geen kansen

meer? Wel degelijk, maar dat vraagt veel

snellere ontwikkelingstrajecten, meer durf

en vooral weg uit de ‘comfort zone’. Geld is

makkelijk, maar niet het belangrijkste. Het

gaat om daadwerkelijk engagement en

creativiteit. Dat hebben de start-ups wel

bewezen.

Intussen wordt boodschappen doen steeds

meer winkelen. Uiteindelijk zijn er maar een

paar producten die in mijn mandje – nee,

inderdaad, geen winkelwagen – terechtko-

men. Ik kom in ieder geval weer met steeds

meer plezier in de supermarkt. ■

IRI: Nederland is buitenbeentje in EuropaHoewel de Nederlandse economie duidelijke tekenen van herstel laat zien, blijven de be-stedingen in supermarkten ver achter bij die in de ons omringende landen. In termen van volume doen we het zelfs maar net iets beter dan de Grieken, zo blijkt uit IRI’s jongste Topline Report.

De Nederlandse economie groeide in het vierde

kwartaal van 2014 met een half procent. De con-

sumptie van huishoudens nam in die periode met

0,4% toe (bij een inflatie die over heel 2014 op

een procent uitkwam). Het gaat dus voorzichtig

beter nu ook de arbeidsmarkt wat aantrekt, aldus

IRI in zijn meest recente Topline Report.

Maar dat alles vertaalt zich nog niet in hogere

bestedingen in de supermarkten. IRI wijst daarbij

op een extreem laag consumentenvertrouwen in

ons land, zeker in Europees perspectief. In het

vierde kwartaal stegen de bestedingen in de food-

categorieën van supermarkten weliswaar met 1%,

maar daalde het volume met 2,2%. De groei was

dan ook te danken aan gestegen prijzen. In de

non-foodcategorieën (drogmetica, diervoeding

etc.) was de situatie ronduit dramatisch; de omzet

daalde met 4,9% bij een volumedaling van 4,6%.

In vergelijking met omliggende landen als Duits-

land, Frankrijk en Groot-Brittannië springt de

situatie in Nederland er in negatieve zin uit. Zo

is alleen in Griekenland de volume-ontwikkeling

slechter, al scheelt het niet eens zo veel.

Nederland valt ook in een ander opzicht op: de

promotiedruk. Tegen de Europese trend in is

die in Nederland in 2014 gedaald (zie ook De

Promokoper), terwijl die in de meeste landen

juist steeg. Volgens IRI lag de promotiedruk in de

foodcategorieën in het laatste kwartaal van vorig

jaar op 21,3% en in de non-foodcategorieën op

25,7%. ■

40 lidl 41 07-04-2015 17:12:55


FOOD RETAIL IN DUITSLAND:

Frischeparadies

Een reeks foodformules

uit Duitsland, met

beelden van Erik

Hemmes. Deze maand:

Frischeparadies.

Door: Gé Lommen Foto’s: Erik Hemmes

Deze maand de derde in de reeks Duitse formules

met beelden en commentaar van Erik Hemmes,

van Erik Hemmes\Trade Marketing Services.

Hemmes was een tijd terug in Duitsland, met

name in Berlijn en bezocht er onder meer een

filiaal van Frischeparadies.

Tja, waarom zouden we van Frischeparadies

meer moeten weten? Het is een kleine speler in

de Duitse markt, het heeft slechts zeven vesti-

gingen, de jaaromzet is ‘maar’ ongeveer € 180

miljoen en het is een formule die met Sligro,

Hanos en Makro vergelijkbaar is, dus eerst en

vooral bedoeld voor horeca-afnemers en pas op

de tweede plaats voor particulieren.

Het is in 1994 in Frankfurt begonnen, maar het

heeft wel al een andere voorgeschiedenis. Voordat

het tot Frischeparadies (‘versparadijs’) werd

omgebouwd, heette het Edelfisch. Het was een

visaanbieder voor de plaatselijke horeca. Ooit is

besloten het visaanbod voor horeca uit te breiden

tot een volledig aanbod eten en drinken, zowel

voor horeca als voor de particulier die de hoge

prijs geen criterium vindt om het beste eten te

laten liggen.

De presentatie van het fruit doet, net als de buitenkant van de winkel, niet meteen aan een top-van-de-marktformule denken. Het meubel oogt weliswaar netjes, maar de verschillende fruitsoorten liggen toch nog altijd doodgewoon in de dozen waarin ze zijn aangeleverd. Ertegenover: stevige koekenpannen in de reclame. Hemmes: “Grappig om te zien hoe de bananen zich over minstens drie meter uitstrekken via een hangpresentatie boven het eiland.”

Frischeparadies oogt van buiten niet zo bijzon-der, ook niet deze in Berlijn Prenslauerberg, die in elk geval niet oud is. Ook de winkelwagen-tjes laten de klant niet meteen zien dat je een formule met een topaanbod eten en drinken voor horecaklanten en particulieren betreedt. Hemmes: “Maar je kon het wel zien aan ‘het hogere segment’ Audi’s, BMW’s en Mercedesen op de parkeerplaats.”Frischeparadies is vergelijkbaar met Sligro en Makro, maar eerder nog met Hanos of de leden van VHC. De gelijkenis met Makro is dat het zowel voor de professionele horeca-afnemer bestemd is als voor de particulier (hoe dat gere-geld is: het zal ook wel met een inschrijving in de ‘Handelskammer’ te maken hebben).Op een ander vlak verschilt het juist zeer met ho-recagroothandels in ons land: het aanbod van Frischeparadies is beperkt; 5.000 tot 10.000 sku’s, afhankelijk van de omvang van de vestigingen.

42 hemmes 42 03-04-2015 12:07:01


Frischeparadies heeft inmiddels vestigingen in Frankfurt, Keulen, Stuttgart, Hamburg, Mün-chen, Essen en twee in Berlijn. En sinds enkele jaren ook in Oostenrijk, in Wenen en Innsbruck. In die laatste stad heet het nog ‘Fruchthof ’, omdat het een overname is. De zb-groothandel heeft een beperkt assortiment: afhankelijk van de filiaal-omvang 5.000 tot 10.000 sku’s. Maar het gekke is; het is voor zover we konden nagaan zo’n beetje de enige zb-groothandelsformule die landelijk is, bijna alle soortgelijke formules opereren meer regionaal en vaak zijn zij ook onderdeel van een grote retailorganisatie, zoals de regionale Edeka-retailorganisaties. Frischeparadies daarentegen heeft een andere positie; alleen gevestigd in grote steden. En: alleen voor degene die zoals gezegd absolute gastronomische kwaliteit zoekt. Geen frikandellen of kroketten in een diepvriesdoos.Bijvoorbeeld: de vis. Waar rechtsvoorganger Edelfisch al in uitblonk.Het merendeel van het visaanbod wordt door een groep Bretonse vissers gevangen. De beste vis die die vissers aan de haak hebben geslagen, is voor Frischeparadies bestemd. Die gaat in speciale verpakkingen zo snel mogelijk aan land en dan met het vliegtuig naar Frischeparadies, naar de

Een paar stellingen verderop begint de ware aard van Frischeparadies min of meer door te dringen. Hemmes: “Verschillende uien in verschillende mandjes, mooi gepresenteerd. We zien hier nu ook dat de hoge ruimte stijlvol ingericht is.”

Vis op ijs, met daarbij een mooie achterwand in Delfts blauw. Dit is de mooiste versafdeling van Frischeparadies. Maar dat is niet zo vreemd: voor-dat Frischeparadies in zijn huidige vorm bestond, heette de maatschappij Edelfisch en was het vooral een leverancier van vis voor de horeca. De verandering van Edelfisch naar Frischeparadies: de horeca-afnemer zou na verloop van tijd toch te veel overstappen op one-stop-shopping en dan val je als aanbieder van alleen vis buiten de boot.

In Duitsland is de markt voor champagne groter, niet alleen omdat het land meer inwoners heeft. De Duitse consument grijpt eerder een gelegenheid aan om champagne te drinken. Hemmes: “Frischepara-dies presenteert ook champagne in de actie, in dozen en op wijnvaten. Wat een sfeer.”

42 hemmes 43 03-04-2015 12:07:04


afzonderlijke filialen, waar het binnen 24 uur op

ijs ligt.

Van wie is Frischeparadies? Ja, dat is wellicht nog

opmerkelijker: van de ‘Oetker Gruppe’. Van Dr.

Oetker? Precies. Oetker Gruppe is vooral bekend

van de bakwaren (voor cake, koek, taart, des-

serts), pizza’s et cetera, het aanbod dat wij vanuit

onze branche in de supermarkt kennen. Maar het

Hamburgse familiebedrijf omvat veel meer dan

alleen bakproducten (o ja, we vergaten de zuivel

nog). De familie Oetker kunnen we gerust een

levensmiddelendynastie noemen. Het concern

heeft een jaaromzet van ongeveer € 11 miljard.

Het grootste deel daarvan omvat de productie

en marketing van die bakwaren en pizza’s, maar

daarnaast omvat Oetker Gruppe bijvoorbeeld

de Radeberger Gruppe. Dat is allereerst bier

van brouwer Radeberger, uit het gelijknamige

stadje ten oosten van Dresden. Het omvat ook de

verkoop van wijn en gedistilleerd, in de vorm van

dochter Henkell & Co. En dan omvat het verder

Hier wordt de sfeer opeens anders. Te midden van het enorme aanbod wijn twee soorten zitjes, tafels met stoelen en kleinere, hogere tafels met barkrukken. Hemmes: “Ik was er rond een uur of zeven ’s avonds, dan is ‘de bistro’, zoals het heet, dicht. Maar inderdaad, je kunt er wijn proeven en tot aan een zeker tijdstip eten, vooral lunchen, neem ik aan. Als een Frischeparadies een bistro heeft, vermeldt die vestiging dat op de pui.”

Ook in gedistilleerd is het aanbod bijzonder. Grappa voor € 96,-. Hoho, dan hebben we het wel over de ‘cru mono-vitigno’ van het familiebedrijf Nonino. Grappaken-ners schijnen dan begripvol te knikken.

Bij het opschrift ‘melk’ op de koof van de koel-wand zie je vooral níet gewone pakken melk, maar wel zuivel in allerlei maten en soorten. En ook geen toetjes die kant-en-klaar zijn. Daar doet een kok natuurlijk niet aan…

42 hemmes 44 03-04-2015 12:07:07


nog vrachtscheepvaart, een transportonderne-ming, acht hotels (allemaal zeer prestigieuze ho-tels, van Londen tot Parijs en van de Côte d’Azur tot aan wintersportplaats Courchevel tot aan het Marokkaanse Marrakesh), een uitgeverij van kookboeken, een vermogensbank, kredietmaat-schappij voor im- en exportmaatschappijen, een ict-bedrijf voor het mkb, een fosfaatproducent tot aan ‘Handelsgesellschaft Sparrenberg’, een dienst-verlenend bedrijf voor ‘strategische inkoop’. En er zit dus ook Frischeparadies tussen.Voor de leden van de familie Oetker is het dus van cruciaal belang om thuis te zijn in zeer verschillende disciplines, in plaats van alleen in bakproducten. Kernactiviteiten? Nee, geef de Oetker-familie maar van alles wat. ■

Meer foto’s zien? Mail Erik Hemmes via [email protected]

De vitrine bij de kaas en de vleeswaren. Zeer Italiaans, de parmezaanse kazen en de parmaham-men springen in het oog. Er zullen ongetwijfeld ook Spaanse hammen bij hangen of liggen.Ook Frischeparadies heeft – net als de meeste Duitse supermarktformules – een afdeling worst, los van de vleesafdeling. Verder valt het op dat dkw in Frischeparadies volstrekt níet te vergelijken is met die van een supermarkt. En dat is gezien de positionering ook logisch.

In een zb-groothandel voor de horeca verwacht je dat niet meteen, maar ook hier: ‘verantwoord assortiment’ is het devies, door Frischeparadies verwoord als ‘kwaliteit met een goed geweten’.

Behalve dan dat de inrichting van de formule mooi gestileerd is door het vele houtwerk, is het soms toch ook een allegaartje, zoals hier te zien is. Eieren, worsten, pasteitjes in een koeling en meteen daarbij allerlei varianten bier en wijn en pastasauzen in displays.

42 hemmes 45 03-04-2015 12:07:10


Een tijdje HelloFresh etenSinds een paar weken heb ik nog maar een kleine

boodschappentrip op zaterdag naar de supermarkt:

wat zuivel, beleg, fruit en sap. Want voor de maaltij-

den heb ik me geabonneerd op HelloFresh. Omdat

ik de proef op de som wilde nemen.

Hoe gaat dat nu? Op maandagmiddag wordt een

doos afgeleverd met drie verse maaltijden met

recepten erbij. Eigenlijk krijg je dan een krat met je

eigen verrassingsboodschappen: vaak een maaltijd

met vis, een met vlees en een vegetarisch, vrijwel

alle ingrediënten erin, behalve wat basics die je in

huis moet hebben.

De eerste maaltijd, enkele weken terug, was na-

tuurlijk spannend. En ook wel een zoekplaatje: wat

hoort er bij dit gerecht en recept? Eenmaal aan het

koken was het niet ingewikkeld, en vooral veel verse

ingrediënten en kruiden, en weinig sausjes of kant-

en-klaar. In een half uur had ik een lekkere maaltijd

op tafel. Die man en kinderen met smaak opaten.

Het HelloFresh-systeem is eenvoudig: je abonneert

je - waarschijnlijk met een van de kortingsbonnen

van € 20,- voor minimaal twee weken, je kiest tus-

sen de ‘original’ of de vegetarische box, je geeft het

aantal personen op, het gewenste aantal maaltijden

per week (drie of vijf), de gewenste bezorgtijd en

het is geregeld.

Op de dag zelf krijg je een sms’je hoe laat

HelloFresh bezorgt, een lokale bezorger kwam het

afgeven. En als je er niet bent (zoals in mijn geval),

heb je het adres van buren op kunnen geven. Die

moeten dan wel de box ergens koud kunnen laten

staan (of ze hebben jouw sleutel, ja, probeer je maar

eens voor te stellen wat buren onderling allemaal

organiseren om internetbestellingen te verstouwen

sinds Zalando, Bol.com, Wehkamp steeds meer het

huishouden beïnvloeden).

In de box zit naast de ingrediënten ook een boekje

met de receptenkaartjes. En een aanbeveling van de

volgorde van de maaltijden, waarbij de vegetarische

maaltijd meestal de laatste dag is.

Wat ik ervan vind? Eigenlijk erg lekker, gemakkelijk

en het geeft me wel een goed gevoel: ten eerste, je

bent wel echt aan het koken, met verse ingrediënten,

ten tweede, door die box zet je weer eens wat anders

op tafel zetten dan ‘ons vaste repertoire’. Vergeten

groenten als pastinaak, en pompoensoep, veel sa-

lade, maar met lekkere combinaties.

Op de site legt HelloFresh veel uit over de leveran-

ciers, die nu eens biologisch zijn, dan weer van het

soort ‘met passie’ of anderszins duurzaam – mooie

leveranciers als Brandt & Levie en Driessen Food.

Duur? Hello Fresh heeft zelf zijn prijzen vergeleken

met de nummers één en twee uit de supermarkt-

sector, AH en Jumbo. Hello Fresh claimt dat je even

duur uit bent als je alle ingrediënten los koopt bij de

supermarkt. Kennelijk heeft HelloFresh gewoon een

goede prijsanalyse van zijn grootste concurrenten

gedaan en daar z’n prijspeil aan aangepast. Je komt

uit op gemiddeld € 4,- per persoon per maaltijd.

Daarbij moet ik aantekenen dat de porties zeer

ruim zijn: wij hebben vaak met z’n vieren genoeg

aan de hoeveelheid voor drie. (Het argument van

‘geen verspilling’ is dus een kwestie van hoe groot de

magen zijn.)

Ook mag je eind van de week je mening geven over

de recepten.

En kun je op woensdag nog bepalen of je de week

erop wel of niet een box wilt. De doos kun je weer

mee teruggeven bij de volgende levering of bij het

oud papier doen.

In de doos zitten vrijwel wekelijks extra cadeautjes

als een cadeaukaart van Fonq, een gratis pakket ‘My

Muesli’, of een gratis spatel. HelloFresh heeft een

interessante doelgroep voor veel spelers: mensen die

bereid zijn geld te besteden aan eten. Daar kunnen le-

veranciers natuurlijk gebruik van maken met samples.

VleursvloerGemiste kansen, rariteiten, misvattingen en flaters (en ook goeie zetten!) uit het oogpunt van een

weldenkende shopper. De rol van weldenkende shopper wordt ‘gespeeld’ door Evelyn van Leur,

partner bij de Category & Trade Company. Reageren? Mail [email protected]

Dat maakt van het uitpakken wel weer een feestje.

Wat betekent dit voor mijn supermarkt? Dat ik

geen € 80,- per week meer uitgeef daar, maar nog

maar € 40,-. En ik ben niet de enige: HelloFresh is

nog maar een kleine speler, de laatste schatting die

ik op internet kon vinden: 50.000 maaltijden van

Hello Fresh per week, het streeft naar 1% markt-

aandeel van de supermarktomzet.

Maar HelloFresh mag zelf dan (nog) klein zijn, wat

erachter zit, is groot. Onlangs is weer investe-

ringsgeld opgehaald bij moeder Rocket Internet,

en die kennen we van Zalando. Investeren doet

HelloFresh als geen ander. Kledingstuk bij Zalando

gekocht? Dan heeft u vast een probeerbon van

€ 20,- van HelloFresh erbij gehad. Tijdschrift op

de mat? Zat ook vast herhaaldelijk een HelloFresh-

bon erbij. HelloFresh samplet er de laatste tijd

enorm op los. We hebben het hier over een bedrijf

dat vanuit Duitsland over een lange investerings-

adem beschikt.

Dat enorme samplen zorgt natuurlijk voor een

grote kans op ‘ik doe ook eens mee’. Maar het is in

de communicatie ook een van de minpunten, vind

ik. Je wordt wel erg aangezet om nieuwe abonnees

te rekruteren en om daar weer iets voor terug te

krijgen.

Maar ook dat is om me heen goed te merken. Mijn

vriendinnen en mijn kennissenkring praten erover,

net zoals een tijd terug over Zalando. De reacties

zijn overwegend verbaasd en enthousiast, daar leid

ik uit af dat een behoorlijke grote groep nog fan

van HelloFresh kan worden.

Het biedt ook nog een ander voordeel ten opzichte

van de e-commerce van Albert Heijn en Jumbo:

afgepaste hoeveelheden. Daar zie ik AH en Jumbo

nog niet toe overstappen. Bij HelloFresh is verder

ook de koppeling tussen de aankoop en een

gerecht/recept hechter. (Hoewel, een eerste stap uit

het traditionele kanaal is al bekendgemaakt; Plus

Retail gaat in Plus een test doen met de recepten

van Bilder & De Clerq).

We hebben thuis met z’n allen overlegd. En beslo-

ten dat we het abonnement nog eens drie weken

verlengen. ■

46 Vleursvloer 46 03-04-2015 12:07:41


FORMULEATLAS: HENGELO

De gemeente Hengelo telt circa 81.000 inwoners. Deze inwoners vormen

tezamen met inwoners uit de kernen Oele en Beckum het volledige markt-

gebied van supermarktaanbod in Hengelo. Het totale winkelvloeroppervlak

(wvo) aan supermarkten bedraagt ongeveer 21.000 m² verdeeld over 24

supermarkten waaronder drie zelfstandige ondernemers, zoals een grotere

allochtone supermarkt van 500 m². De gemiddelde ‘formule’-supermarkt

telt 950 m² wvo. Elke inwoner van Hengelo heeft 0,26 m² supermarkt tot

zijn of haar beschikking. De supermarktdichtheid in Hengelo ligt daarmee

boven het landelijk gemiddelde van 0,23. Nagenoeg alle inwoners zijn voor

hun dagelijkse boodschappen aangewezen op de in de gemeente Hengelo

gevestigde supermarkten, wat zich vertaalt in een hoge koopkrachtbinding

in de dagelijkse sector. Die bedraagt minimaal 95%. Hengelo kent deels een

hiërarchische structuur voor dagelijkse aankoopplaatsen; er zijn diverse

wijken buurtwinkelcentra zoals Esrein, Hengelose Esch en Groot Driene.

De formule-atlas van FoodPersonality: maandelijks worden van een stad, dorp of ander marktgebied de kenmerken beschreven en de in het gebied actieve supermarkt-formules. De gegevens zijn afkomstig van BVDW, een in winkelonderzoek gespecialiseerd bureau.

Actueel overzicht supermarktaanbod in Hengelo

Supermarkt Locatie m² wvoJUMBO Willem De Merodestraat 1.400ALBERT HEIJN Thiemsbrug 1.400JUMBO Christiaan Langefeldstraat 1.300ALBERT HEIJN Uitslagsweg 1.300ALBERT HEIJN Willem De Merodestraat 1.300EMTÉ Oude Molenweg 1.200ALBERT HEIJN Christiaan Langefeldstraat 1.200LIDL Waarbekenweg 1.200ALBERT HEIJN Straatsburg 1.100PLUS Agathaplein 1.000C1000 Boekeloseweg 1.000EMTÉ Paul Steenbergenstraat 900EMTÉ Mozartlaan 800ALBERT HEIJN Boekeloseweg 800ALDI Christiaan Langefeldstraat 800ALDI Straatsburg 750ALDI Uitslagsweg 750SPAR Berfloplein 600EMTÉ Woolderesweg 500Zelfstandig Marskant 500ALDI Industriestraat 400Zelfstandig Castorweg 400Zelfstandig Deurningerstraat 200Ekoplaza De Wetstraat 200 TOTAAL 21.000Gebruikte bronnen: Supermarktgids, maart 2014 en waarneming op basis van locatiebezoek

Berekening (bij benadering) distributieve ruimte supermarktaanbod in HengeloBesteding per hoofd € 1.890Inwoners verzorgingsgebied 81.000Koopkrachtbinding 95%Omzet verzorgingsgebied € 145 miljoenToevloeiing koopkracht 5%Omzet toevloeiing € 7 miljoenTotale omzetclaim € 152 miljoenBestaand aanbod in m² wvo 21.000Normatieve vloerproductiviteit € 8.300Gerealiseerde vloerproductiviteit € 7.300Maximaal mogelijk aanbod in m² wvo 18.400Distributieve ruimte in m² geenGebruikte bronnen: Gemeente Hengelo, Detailhandel.info, eigen bewerking

Daarnaast kent Hengelo een aantal solitaire supermarktlocaties, zoals die van

Lidl aan de Waarbekenweg.

Nieuwe LidlHengelo huisvest een divers aanbod aan supermarkten. Albert Heijn bedient

met zes winkels (ofwel circa 7.100 m²) het hogere segment en ook Plus (1.100

m²) is met één supermarkt vertegenwoordigd. In het middensegment maken

Emté (vier winkels) en Jumbo (twee winkels) voor een belangrijk deel de

dienst uit. C1000 aan de Boekeloseweg zal op termijn worden omgebouwd

naar Jumbo. Aldi is lokaal heer en meester in het discountsegment met vier

supermarkten. Lidl kent één vestigingspunt, maar wel met een behoorlijke

schaalgrootte (1.200 m² wvo). Lidl heeft concrete plannen voor een tweede

vestigingspunt aan de Enschedestraat. Tegen deze plannen werden forse

bezwaren gemaakt door concurrenten. Tevergeefs, want de Raad van State

heeft de aangedragen argumenten ongegrond verklaard omdat het vigerende

bestemmingsplan een supermarkt ter plaatse reeds toestaat. Vanuit beleids-

matig oogpunt is de gemeente echter wel terughoudend met het faciliteren

van dit soort nieuwe marktinitiatieven.

Geen ruimteHet totale omzetpotentieel in Hengelo bedraagt circa € 152 miljoen. Van

toevloeiing is vrijwel geen sprake (hooguit 5%). Dichtbij Hengelo liggen

plaatsen als Almelo en Enschede die op hun beurt over een compleet aanbod

van supermarkten beschikken. Er is een vloerproductiviteit becijferd van

ongeveer € 7.300,- en deze ligt wat onder de landelijke norm volgens het HBD

(circa € 8.300,-). Op basis daarvan kan verkennend worden geconcludeerd

dat de lokale supermarktstructuur op dit moment vrij goed functioneert. Dit

blijkt ook uit een indicatieve berekening van de marktruimte; het maximaal

mogelijke aanbod is redelijk goed in balans met het daadwerkelijke metrage.

Er is dan ook eigenlijk geen sprake van beschikbare marktruimte voor nieuw

toe te voegen supermarktaanbod, behoudens kwalitatieve opwaarderingen

van bestaande locaties.

Moderne schaalgrootteIn Hengelo beschikken 11 supermarkten over een redelijk moderne schaal-

grootte (minimaal 1.000 m²). De twee grootste supermarkten zijn die van

Jumbo aan de Willem de Merodestraat en die van Albert Heijn aan de

Thiemsbrug. Beide supermarkten beschikken over een wvo van 1.400 m².

De daarna volgende supermarkten hebben een vergelijkbare schaalgrootte.

Hengelo kent op dit moment geen supermarkt die er qua metrage met kop en

schouders bovenuit steekt. Onder de wat kleinere supermarkten zitten vier

vestigingen van Aldi, een Emté en een Spar. Ook kent Hengelo een drietal

kleinschalige zelfstandige supermarkten.

Complete wijkwinkelcentraUitgangspunt van de gemeente voor de lokale boodschappenstructuur is dat

consumenten op een zo kort mogelijke afstand een zo compleet mogelijk da-

gelijks winkelaanbod moeten kunnen vinden. Dat begint volgens de gemeente

met een modern en divers supermarktaanbod. Dit zijn immers de trekkers

van een winkelcentrum. Het overige winkelaanbod kan profiteren van traffic

naar de supermarkt(en). Een compleet wijkwinkelcentrum heeft bij voorkeur

twee grotere supermarkten die elkaar qua positionering aanvullen, zodat ze

hun trekkersrol optimaal in kunnen voelen. Als randvoorwaarden voor een

modern wijkwinkelcentrum ziet de gemeente verder een compacte en over-

zichtelijke opzet, een goede bereikbaarheid, voldoende parkeerplaatsen en een

verzorgde uitstraling. ■

47 formule-atlas 47 03-04-2015 12:08:05


XX

XxXxx

Door: Naam Foto: Naam

LocatienieuwsMaandelijks een overzicht van openingen, uitbreidingen, opheffingen en de planvorming van

supermarktlocaties. Tips? Mail de redactie: [email protected]

TIENRAY - Jan Linders gaat verhuizen naar het industrieterrein aan de

Spoorstraat. Op de huidige locatie, die door gemeente Horst aan de Maas

wordt gekocht, zijn woningen gepland. De huidige plek van de supermarkt

is volgens de gemeente niet ideaal. In eerste instantie wilde de supermarkt

op de locatie waar ze nu zit gaan investeren. Volgens de gemeente worden

daar de bestaande bevoorradingsproblemen niet mee opgelost en werd

daarom voorgesteld naar een andere plek te verhuizen. De gemeente

koopt de oude locatie, zodat Jan Linders op het industrieterrein een nieuwe

vestiging kan bouwen.

TYNAARLO - De gemeente Tynaarlo blijft zich sterk maken voor een super-

markt in de wijk Ter Borch in Eelderwolde. Er is vanuit het dorp Eelde veel

weerstand tegen een nieuwe supermarkt in de nabijgelegen wijk. Onderne-

mers vrezen 20 tot 30% van de klanten kwijt te raken. De opbrengst die de

gemeente heeft van deze supermarktontwikkeling komt ten goede aan de

centrumontwikkeling in de dorpskern van Eelderwolde.

DRACHTEN - Het voormalige busstation aan de Stationsweg is verkocht aan

Anrico Maat en Paul Papo (Maripaan). Het terrein van 14.500 m² ligt direct

naast het wijkwinkelcentrum Noorderpoort, waar een Jumbo van Maripaan

en een Aldi zijn gevestigd. Beide supermarkten hebben de wens om uit

te breiden (of te verhuizen) en met de aankoop van het terrein naast het

winkelcentrum ontstaan hiervoor mogelijkheden. Jumbo heeft al langere

tijd de wens om uit te breiden en de gemeente Smallingerland geeft de su-

permarkt mogelijkheden om uit te gaan breiden. Maat en Papo exploiteren

inmiddels 13 Jumbo-supermarkten in Bedum, Drachten, Groningen, Haren,

Leek en Surhuisterveen.

GELDROP/MIERLO - Er komen geen nieuwe supermarkten in Geldrop-

Mierlo. Met zeven supers in Geldrop en drie (inclusief de nieuw te vestigen

Albert Heijn) in Mierlo is de markt verzadigd. Ook moeten de supermarkten

zoveel mogelijk in het centrum gevestigd zijn. Dat blijkt uit de nieuwe

supermarktvisie die BRO in opdracht van het college van Geldrop-Mierlo

heeft opgesteld

WINTERSWIJK - Nettorama heeft half maart de deuren geopend van een

nieuwe vestiging aan de Landbouwstraat. Het betreft de voormalige C1000-

locatie van ondernemer Jonnie Mennings aldaar. Mennings verkocht de

winkel eerder al terug aan C1000.

WISSENKERKE - De Raad van State heeft definitief uitspraak gedaan in de

zaak rondom de plannen voor een nieuwe Aldi in die plaats. De eindcon-

clusie is dat de bouw van de supermarkt van start kan gaan. De ingediende

bezwaren zijn allemaal ongegrond verklaard.

SPIJKENISSE - De enige supermarkt in de wijk Schenkel, een vestiging van

Aldi, sluit daar eind september de deuren. Onlangs is in Spijkenisse-Noord,

bij winkelcentrum Plateau, een nieuw filiaal van de Aldi geopend. Naar

verluidt kampen beide supermarkten in de huidige situatie met tegenval-

lende omzetten.

BREDEVOORT - Het plan Bekendijk dat voorziet in de bouw van 57 wo-

ningen wordt gehalveerd. Het bijgestelde plan gaat nu uit van 23 wo-

ningen. Reden voor de bijstelling is de voorziene is bevolkingskrimp. Het

nieuwe plan heeft ook gevolgen voor de geplande supermarkt. Die wordt

verplaatst naar de locatie van een voormalige knopenfabriek, waar de

supermarkt achter de historische gevel wordt gebouwd. Op de oorspronke-

lijke supermarktlocatie wordt een park aangelegd. De nieuwe supermarkt

zal door Spar worden ingevuld.

HEEMSKERK - Voor het pand van de voormalige Multimate bestaan plannen

voor de vestiging van een nieuwe, biologische supermarkt: Superfair. Harrie

Westra, de man achter Superfair, hoopt de deuren al per 1 mei te kunnen

openen. Superfair opende zijn eerste winkel afgelopen februari in Utrecht.

BALK – De supermarkt van de familie Siemonsma is vorige maand om-

gebouwd, van C1000 naar Plus. Daarbij is de supermarkt flink vernieuwd

en telt nu ruim 1.000 m² winkelvloeroppervlak. Op dezelfde locatie is al

sinds 1929 sprake van een winkel voor dagelijkse aankopen; eerst een

kruidenierszaak en later een supermarkt. Inmiddels is de vierde generatie

Siemonsma actief in de zaak.

EPE - Het filiaal van Dekamarkt aan de Hoge Weerd gaat definitief dicht.

De sluiting zal waarschijnlijk samenvallen met de opening van de nieuwe

Dekamarkt in de nieuwbouw van de Marktwand, in juni. Daar krijgt Deka de

beschikking over 1.400 m2 winkelruimte.

WOUDENBERG - De gemeente heeft besloten geen medewerking te

verlenen aan plannen voor een tweede supermarkt bij de ‘Kop van de

Spoorzone’ aan de Parallelweg. Het besluit is een reactie op een verzoek

van ontwikkelaar Woudenberg Vastgoed. De ontwikkelaar wil de aanwezige

winkelbedrijven op het bedrijventerrein verplaatsen naar de Kop van de

Spoorzone. Hier wil Woudenberg Vastgoed de Aldi vanuit het centrum aan

toevoegen. Op grond van marktonderzoek bestaat het vermoeden dat de

relocatie van Aldi nadelige invloed heeft op het centrum van Woudenberg

en Scherpenzeel. De gemeente heeft de ontwikkelaar daarom gevraagd om

de plannen zonder tweede supermarkt uit te werken.

NIJMEGEN - De Raad van State heeft een streep gezet door de relocatie van

de Albert Heijn aan de Groenestraat. Het ongeveer 700 m² tellende filiaal

van AH zou verhuizen naar een nabijgelegen voormalig terrein van Smit

Draad. Daar zou een grotere supermarkt moeten komen. De Raad van State

heeft de daartoe benodigde wijziging van het bestemmingsplan echter

afgewezen.

DEN HAAG - Marqt opent 30 april in het Statenkwartier een tweede vesti-

ging in Den Haag. Voor deze nieuwe Marqt zijn drie panden aan de Frederik

Hendriklaan samengevoegd. De winkel wordt hiermee groter dan 250 m²,

wat een uitzondering op het geldende bestemmingsplan betekent. Marqt

wil niet alleen in Den Haag verder uitbreiden, maar zoekt ook nieuwe win-

kellocaties elders in Nederland.

48 locatienieuws 48 07-04-2015 09:45:30

PRODUCTNIEUWS


Nieuw: Karvan Cévitam GoVeel water drinken is goed, maar soms wel

wat saai. Voor deze momenten introdu-

ceert H.J. Heinz Karvan Cévitam GO, een

extra geconcentreerde siroop in een handig

meeneemflesje. Zo kunnen consumenten

altijd en overal een fruitig smaakje aan hun

water geven. Met één kneep combineer je het

lekkere van Karvan Cévitam met het goede

van water.

Het kleine flesje supergeconcentreerde siroop

- ‘liquid water enhancer’ - is goed voor circa

30 glazen. Een glas KC Go bevat niet meer

dan vijf calorieën. KC GO is er in vijf varian-

ten: Strawberry, Ice Tea Lemon, Cactus Lime

en Lemon.

De siropenmarkt laat een duidelijke groei

zien ten opzichte van frisdranken. Dat heeft

enerzijds te maken met de toegenomen

aandacht voor gezondheid, maar anderzijds

ook met de recessie. Siropen zijn populair bij

gezinnen met kinderen, maar worden steeds

vaker door volwassenen gekocht.

Karvan Cévitam GO is vanaf deze maand

leverbaar. De consumentenadviesprijs voor

een flesje bedraagt € 2,99. ■

Inlichtingen: H.J. Heinz, 030 - 697 37 00 (www.karvancevitam.nl)

Tijdens de Cum Laude-verkiezingen is de

boerenkarnemelk van zuivelaar Den Eelder uit

Well uitgeroepen tot de allerlekkerste van 2015.

Ook de nog niet op de markt gebrachte vruch-

tenroomyoghurt met Hollandse aardbeien en

Bunzl Retail & Industry, totaalleverancier op het gebied van verpakkingen, dispo-sables en hygiëneproducten, brengt een nieuwe ananasmachine op de markt. De consument krijgt met één druk op de knop een vers geschilde ananas, netjes in schij-ven in een afsluitbare emmer.

De Pine-O-Matic zorgt voor een unieke versbe-

leving op de winkelvloer. De machine is speciaal

ontworpen voor gebruik in supermarkten,

horeca, versgroothandels, speciaalzaken en

andere foodondernemingen: de machine is com-

pact, door consumenten zelfstandig te bedienen

en eenvoudig schoon te maken.

Voor supermarkten en andere foodondernemin-

gen biedt de nieuwe machine een extra boost op

het gebied van versbeleving. Annelies Clements

(national sales manager): “Steeds meer formules

zetten in op gezond en vers in hun winkeluit-

straling. Fruit is daar natuurlijk een belangrijk

onderdeel van. De sinaasappelpers wordt inmid-

dels helemaal omarmd door zowel ondernemers

als consumenten, en de ananasmachine is daar nu

een mooie aanvulling op.”

De Pine-O-Matic is zeer makkelijk te bedienen

voor consumenten. Daarnaast stonden de wensen

en eisen van ondernemers centraal bij de ontwik-

keling van de machine. “De tijdsinvestering in

het schoonmaken van apparaten en machines

is bijvoorbeeld altijd een issue voor supermark-

ten”, legt Clements uit. “De onderdelen van de

Pine-O-Matic zijn snel en eenvoudig uit elkaar te

halen en alles kan in de vaatwasser. Het dage-

lijks onderhoud is dus binnen een paar minuten

geregeld.

rabarber heeft goud gewonnen in de categorie

‘zuivelspecialiteiten van de boerderij’.

Cum Laude is de landelijke wedstrijd voor de

lekkerste zuivelproducten van de boerderij.

Gemaakt door de boer en boerin zelf, met de

melk van hun eigen koeien, geiten of schapen.

De Cum Laude verkiezing is geïnitieerd door

de Bond van Boerderijzuivelbereiders (BBZ).

De jury over de boerenkarnemelk van Den

Eelder: “Deze karnemelk is romig rond van

smaak, het zure ‘piekje’ is perfect en maakt de

smaak aangenaam fris.” De karnemelk kreeg

het rapportcijfer 10, de enige 10 die werd uit-

gedeeld. Deze karnemelk is het oudste product

Karnemelk Den Eelder bekroond

Ananassnijder: Pine-O-Matic

Omdat de consument de machine helemaal zelf-

standig bedient, heeft de ondernemer er verder

weinig omkijken naar”. De machine bestaat uit

zeer sterke materialen en is robuust van opzet.

Bovendien leent de machine zich goed voor full

colour bedrukking op maat. Ook de transparante

ananasemmers kunnen indien gewenst bedrukt

worden. ■

Inlichtingen, Bunzl Retail & Industry, 026 - 384 38 38 (www.bunzl.nl)

van Den Eelder, 25 jaar geleden werd deze voor

het eerst gekarnd op hun boerderij. Dat traditio-

nele proces is onveranderd gebleven.

De vruchtenroomyoghurt is het jongste product

van Den Eelder. Het is zelfs zo nieuw, dat het pas

begin juni in de supermarkt te verkrijgen is. De

vruchtenroomyoghurt werd gewaardeerd met

een 9. Volgens de jury is dit een mooie romige

vruchtenyoghurt met een goede structuur en een

heerlijke smaak: “Een mooi zuurtje, niet te zoet,

gewoon erg lekker.” ■

Inlichtingen: Den Eelder, 073 - 599 12 83 (www.deneelder.nl)

49 product 49 03-04-2015 12:08:31


PRODUCTNIEUWS

Pickwick Double Green

FoodPersonality

Onafhankelijk maandblad voor managers in de

levensmiddelenhandel en -industrie

FoodPersonality is een uitgave van:

Shelfl ife Publishing bv

Molenveldlaan 104

6523 RN Nijmegen

Telefoon: 024 – 365 16 70

E-mail: [email protected]

www.foodpersonality.nl

HR 09160015

Abonnementen:

€ 208,- per jaar exclusief btw

Collectieve afname: prijs op aanvraag

Opzegging abonnementen: 2 maanden voor

einddatum van het abonnement

Prijs los nummer: € 20,50 exclusief btw

en portokosten

Abonnementsopgave, klachten

en/of (verhuis)mededelingen:

Vakblad FoodPersonality

T.a.v. Klantenservice

Molenveldlaan 104

6523 RN Nijmegen

Redactie:

Gé Lommen, [email protected]

Dave van Loon, [email protected]

Marieke Venbrux, [email protected]

Redactionele medewerking:

Constant Berkhout

Pascal Kuipers

Ivonne de Thouars

Jeroen van der Weerd

Verkoop:

Robin Kramp, [email protected]

Vormgeving:

Giesbers Velp, Walter Bouwman, Hans de Vries

Druk:

Koninklijke BDU

Distributie:

PostNL

Auteursrecht

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen

in een geautomatiseerd bestand, of openbaar gemaakt, in

enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch,

door fotokopie of enig andere manier, zonder voorafgaande

schriftelijke toestemming van de uitgever.

Aansprakelijkheid

Hoewel FoodPersonality met de meeste zorg wordt samen-

gesteld, kunnen uitgever en redactie niet aansprakelijk worden

gesteld voor mogelijke onjuiste berichtgeving en/of zetfouten.

ISSN: 0925 – 8051

© Shelfl ife Publishing bv

De lente staat voor de deur… en dus is het weer hoog tijd voor een nieuwe Duvel Tripel Hop.

De Duvel-brouwers selecteerden naar jaarlijkse traditie een derde hopsoort. Deze keer kozen

ze voor de unieke, nieuwe hopsoort Equinox. Deze Amerikaanse hop is nog nagenoeg niet

gebruikt. Door het toevoegen van Equinox krijgt de nieuwe Duvel Tripel Hop naast de

aroma’s van grapefruit en citroen ook een vleugje groene peper.

De Equinox wordt toegevoegd tijdens de ‘dry-hopping’, verder in het brouwproces, waardoor

deze hoparoma’s extra waarneembaar worden. Deze vijfde Duvel Tripel Hop werd op 20

maart, de weerkundige equinox, feestelijk gelanceerd. ■

Inlichtingen: Duvel Moortgat, 0570 – 66 09 60 (www.duvel.com)

Nieuwe Duvel Tripel Hop

Groene thee is inmiddels aardig ingeburgerd bij de Ne-

derlandse consument. Werd de theesoort voorheen vooral

geassocieerd met gezondheid, nu is groene thee grote

trend en een segment dat maar blijft groeien. Pickwick

komt daarom met een primeur onder de groene theeën in

de supermarkt: Pickwick Double Green. Een groene thee

met een combinatie van twee karaktervolle groene ingredi-

enten zoals bijvoorbeeld groene kruiden.

Pickwick Double Green is sinds vorige maand verkrijgbaar

en is er in drie heerlijke smaakvarianten:

Appel & Citroengras, Komkommer & Munt, en Druif &

Citroenverbena.

Pickwick Double Green heeft een consumentenadviesprijs

van €1,65. ■

Inlichtingen: Douwe Egberts, 030-2977000 (www.pickwick.nl)

50 product_colofon 50 03-04-2015 12:08:58

NIEUW VAN PENOTTI

COOKIE NOTTI. PUUR GENOTTI.

www.cookienotti.nl

Speculoos Spread meteen hart van cappuccino

ORIGINAL CRUNCHY CAPPUCCINO ESPRESSO

51 ADV 51 03-04-2015 12:09:17

BOLLETJE

CATEGORIESTEVIG

BOLLETJE

CATEGORIESTEVIG

52 ADV 52 03-04-2015 12:09:50

FP_2015_04

Documents

Transcript of FP_2015_04