Filakrant 2012

FILAKRANTGratis jaarkrant voor actieve verzamelaars in België en Nederland

2012

Verrassingen

Welnu, wanneer het enige waarde vertegenwoordigt is het uiteraard voor veiling geschikt, maar echt heel bijzondere dingen komen natuurlijk niet dagelijks voor. Als taxateur heb je altijd de hoop dat de taxatie iets bij-zonders brengt en zo af en toe kom je dan iets tegen wat verba-zend goed scoort op de veiling.Bijvoorbeeld, toen mij een set munten van de Zuid-Afrikaanse Republiek onder de neus werd gehouden, met de vraag; zijn die nog wat waard? Gekregen uit de erfenis van grootmoeder!

Dat het iets bijzonders was had ik meteen in de gaten, echter de mate hoe bijzonder kon ik niet direct goed inschatten, daarvoor zie je dergelijke munten in het al-gemeen veel te weinig. Het bleek hier te gaan om een set munten van het eerste

jaar van productie (1892) in een luxe presentatiedoosje. Opa had zich blijkbaar bij de vertegenwoordigers van Paul Kruger verdienstelijk gemaakt ten tijde van de productie in Ber-lijn (waar de munten waren ge-maakt) en de munten als relatieg-eschenk gekregen. Het setje 1892 wijkt door kleine fouten af van overige jaren en is mede daardoor zeer gezocht.

Soms kom je als veilinghouder voor echte verrassingen te staan. Wanneer je echter op vrijdagmiddag de vijfde partij postzegels of munten van die dag bekijkt en er bevindt zich geen waardevol of beter materiaal tussen de eindeloze rij zegels of munten, wil de moed als taxateur je wel eens in de schoenen zinken. De cliënt blijft eigenlijk altijd hoopvol; is het nog wat waard?

Terwijl de financiële mark-ten door een diep dal gaan en de Euro zware tijden doormaakt is het toch op-merkelijk dat iemand zijn baan opzegt en zich volle-dig richt op de verkoop van postzegels. Evert-Jan ten Kate nam de stap. Wij vroe-gen hem waarom.

Om me heen zie ik mensen kla-gen over het instorten van de aandelenmarkten of de stress over omvallende banken. Waar-om zou je je leven zo negatief laten beïnvloeden? Postzegels bieden voor mij en veel anderen een uitkomst. Natuur-lijk zijn niet alle verzamelingen nog even veel waard als een paar jaar geleden. Toch, als je de juiste dingen koopt,

een juiste mix van zeldzaamheid en kwaliteit, blijft de waarde altijd aanwezig. En zeg nou zelf, wat is er nou leuker dan bezig zijn met je passie, terwijl je tegelijkertijd bouwt aan een waardevolle ver-zameling?De vraag naar postzegels vanuit nieuwe industrielanden zoals Chi-na neemt gestaag toe, waardoor de prijzen stijgen. “Maar ga niet mee met ‘hypes’ “ waarschuwt Ten Kate. “Bouw aan een mooie en waardevolle verzameling door vooral te letten op kwaliteit en oplagecijfers (schaarste). Dan maak je vanzelf de juiste keuzes!”

Postzegels, een goede belegging?

Ook de kwaliteit was natuurlijk super! De munten zijn meteen na productie in het doosje gedaan en hebben daardoor nooit gecir-culeerd.Met de belofte een en ander goed uit te zoeken zijn de munt-en door de erflaatster ingebracht. Mijn eerste inschatting was mini-

maal enige duizenden euro’s. Gaandeweg de naspeuringen in catalogi en het internationale netwerk van contacten, is de taxatie in de veilingcatalogus op € 10.000,- vastgesteld. Groot was dan ook mijn verbazing toen de uiteindelijke opbrengst maar liefst € 50.000,- bedroeg!

Elke dag is het een verrassing waarmee cliënten op kantoor komen en soms zitten daar bu-itengewone zaken tussen, die bu-itengewone opbrengsten kunnen halen.

John Kuin, Rietdijk B.V.

Evert-Jan ten Kate startte recent zijn eigen postzegel webwinkel (www.tenkatephilatelie.nl).

Met ruim 40 jaar ervaring waagde hij vorig jaar de stap en legt zich nu volledig toe op de handel in postzegels.

Waarom Filakrant ?Zoals velen van u wellicht nog weten heeft de V.O.V.V. in 2009 ter gelegenheid van de 10e eindejaarsbeurs een speciale jubileumkrant uitgegeven. Het succes hiervan was feno- menaal! We hebben dan ook ontzettend veel vragen gekregen óf en wanneer de vol-gende krant verschijnt. Na lang beraad en overleg met anderen hebben wij uiteindelijk besloten om een jaarlijkse krant met een bredere strekking en langere looptijd uit te geven. Een door de vereniging samengestelde en uitgegeven gratis verkrijgbare jaarkrant over de wereld van de filatelie in het Nederlands taalgebied. De krant wordt dus ook in grote aantallen in België verspreid.De krant kan ook aandacht besteden aan andere verzamelgebieden zoals munten, bank-biljetten en ansichtkaarten.

De krant zal slechts 1x per jaar verschijnen en bestrijkt een vol kalenderjaar. Filakrant is full color, zal telkens verschijnen gelijktijdig met de Eindejaarsbeurs en kan dan (ook in grotere aantallen) afgehaald worden. Vanaf medio januari gaat de krant in aantallen het land in en kunnen op verschillende plekken afgehaald worden.

Anders dan het maandblad Filatelie zal de berichtgeving van Filakrant objectiever en kritischer zijn. Dat is ook makkelijk want wij worden totaal niet gehinderd door de complexe (en niet meer van deze tijd zijnde) structuren en belangen waarmee het maandblad rekening moet houden. Wij kunnen ons onafhankelijk opstellen en Filakrant openstellen voor een ieder die het verzamelen postief (en dat moet dus soms kritisch) wil benaderen.Filakrant is absoluut niet bedoeld als concurrent van het maandblad. (onze hobby heeft gewoon een maandblad nodig!) Een nieuw medium erbij is helemaal niet verkeerd, door-dat deze krant overal gratis verkrijgbaar is, wordt er toch een grote groep verzamelaars bereikt die nergens bij aangesloten zijn. In eerste aanleg was het van onze kant de bedoeling om het maandblad ook redac-

tionele ruimte te geven in Filakrant. Echter na een reeks van miskleunen van ditzelfde maandblad naar onze vereniging toe die al begonnen in december 2010 hebben wij dit idee laten varen. Tevens hebben wij als grootste beursadverteerder van het maandblad besloten hier voorlopig even mee op te houden. Het is werkelijk de omgekeerde wereld als van onze verenigingsgelden (wij zijn allen onbetaalde vrijwilligers) redactionele ruimte voor commerciële concurrentie betaald moet worden. Voor diegenen die onze mooie en kleurige ad-vertenties missen, moeten wij voorlopig dan ook

verwijzen naar de Duitse en Belgische bladen.Filakrant is bedoeld voor alle ge-wone verzamelaars die actief bezig zijn met hun hobby, lekker voor zichzelf verzamelen en niet zo nodig hoeven te exposeren en af en toe een beurs bezoeken of naar een veiling gaan om nieuwe aanwinsten te scoren.

Filakrant zal géén aandacht schenken aan jubilea, onderscheidingen e.d. Ook zal Filakrant niet meewerken aan de huidige hausse van puur gecom-mercialiseerde persoonlijke- en beurspostzegels, waarbij je je vaak toch echt moet afvra-gen of er nog sprake was van enige hersenactiviteit bij de ontwerper. Filakrant richt zich wél op uitgebreide aandacht voor alle belangrijke beurzen van dat jaar, veilingen, jeugd, verenigingen enz.enz. Ongeacht de achtergrond kan een ieder (dus ook verenigingen) interessante filatelistische artikelen (al dan niet eerder verschenen) voordragen voor plaatsing in de jaargang 2013. Leuke verhalen van en voor jeugd zijn welkom evenals humoristische en serieuze artikelen over uw belevenissen als verzamelaar, beursbezoe-ker, standhouder, veilinghouder enz.

Voor deze krant zijn wij uiteindelijk (kwam langzaam op gang) bedolven onder aange-leverde artikelen – waarvan vele van hoge kwaliteit – waaruit wij een keus hebben moeten maken. Dit viel niet mee, eigenlijk wil je alles wel plaatsen omdat het goed materiaal betreft. Een groot aantal artikelen zullen dan ook pas in 2013 geplaatst kun-nen worden. De steun vanuit België was ook geweldig. Het is nu al vrijwel zeker dat de krant in 2013 nog een stuk omvangrijker zal zijn. Uiteraard bedanken wij een ieder (óók adverteerders) die het het mede mogelijk hebben gemaakt om tot dit eindresultaat te komen.

Helaas kan de krant nog best onvolkomenheden bevatten. Vanwege tijdsdruk en onver-wachte gezondheidsproblemen die echt even voor moesten gaan hebben wij niet alles meer zorgvuldig kunnen nakijken, er is écht een deadline bij drukkers.

Wij wensen u veel leesplezier, Evert en Pamela van de Vlekkert

J a a r g a n g n o . 1

Bent u al nieuwsgierig geworden naar:

FILATELIE AAN DE RIJN

Kijk dan op pagina 9 en 17

ColofonRedactie V.O.V.V.p/a Tienwoningenweg 537312 DL ApeldoornTelnr: 055-3558600e-mail: [email protected]: DTP-Studio Joke WensingVerspreiding: van 28 december 2011 t/m 2012Drukkerij: Drukwerkdeal.nl

LET OP !Filatelie aan de Rijn – Rijnhal is geannuleerd door onvoorziene omstandigheden.

2 FILAKRANT 2012

� � � � � � � � � � � � � � � �

� � � � � � � � � � � � � � � �

Maanderpoort 116711 AB Ede. Tel. 0318-610334E-mail [email protected]

27-29 januari Loosdrecht, Pandahallen9-10 maart Arnhem, Rijnhal23-24 maart Den Bosch, Filafair31 maart - 1 april Antwerpen, Antwerp Expo24-25 augustus Barneveld, Hollandfila7-8 september Den Bosch, Filafairoktober Antwerpen, Antwerp Expooktober Apeldoorn, Postex28-29 december Barneveld, Eindejaarsbeurs

Kijk voor ons wekelijks groeiend aanbod in de online shop op

www.dutchstamp.nl of bezoek ons in de winkel en op de volgende beurzen in 2012:

TE KOOPGEVRAAGD:

*Postzegel-collecties,

groot of klein*China

*Munten, goud of zilver

Directe contantebetaling

* Betere zegels 1840-1959 postfris, ongebruikt en gebruikt

* Jaargangen postfris 1960-2011

* Collecties en partijen vanaf € 25,-

* Brieven en postwaardestukken

van de gehele wereld

FILAKRANT 2012 3

Dit winkeltje van de commissie bezoekt de jeugdclubs om de postzegels en de blokjes en vel-letjes die bij de handel of op vei-lingen voordelig zijn aangekocht of die zijn geschonken door onze seniorleden voor hen – tegen in-levering van waardepunten – be-schikbaar te stellen.

Verder organiseert de commissie samen met de jeugdleiders een

jaarlijks jeugdevenement. Dit kan ook zijn tijdens een tentoonstel-ling of een beurs. Hier leest en ziet u welk een suc-ces dat in 2011 was!!!

Het is woensdag 1 juni 2011. De afdeling Zutphen heeft een grote zaal in het Warnshuus (in Warns-veld) gehuurd, tafels en stoelen gerangschikt en wacht op de jeugdleiders en commissieleden

die nog moeten komen. Als alle jeugdleiders en commissieleden op tijd binnen zijn beginnen de voorbereidingen. De werkstuk-ken van de deelnemende jeugd-leden worden op grote karton-nen borden tentoongesteld, de laptop en de beamer worden geinstalleerd voor een power-point presentatie, waarin foto’s zijn opgenomen van jeugdleden die aan het werk zijn en zwoe-gen aan hun werkstuk over Zwit-serland of een ander thema. De Postzegelberg wordt opgesteld. De veilingbordjes voor het bie-den en de veilingkavels worden in gereedheid gebracht. Het Postzegelwinkeltje stelt zich op. Dan kunnen de jeugdleden nu goed ontvangen worden. Dat kun je wel aan Jan Elbrink over-laten. Hij begroet de jeugdleden van de Achterhoek, Zutphen en van onze samenwerkingspartner Ruurlo. Bij elkaar zijn er 22 jeugd-leden gekomen.

Het is 14.00 uur als de happening begint. De jeugdleden zien hun werkstukken tentoongesteld, zien de powerpoint presentatie waar-in zij zichzelf en hun vriendjes/vriendinnetjes zien, ze zoeken al in de Postzegelberg en willen me-teen naar het Postzegelwinkeltje en de veilingkavels bekijken.Dus roept Jan ze tot de orde om met hen het programma van de middag door te nemen.Allereerst is het de bedoeling, dat

de jeugdleden zelf de werkstuk-ken van elkaar gaan beoordelen op wie de 1e, de 2e of de 3e beste is. Daarom moeten ze een briefje invullen.Vervolgens gaan we snuffelen in de Postzegelberg of in het Postzegelwinkeltje.Wanneer we daarna wat ge-dronken hebben gaan we de prijzen voor het beste werkstuk uitreiken. Dat geeft natuurlijk het nodige gejoel en gejuich!!Als we dat allemaal gedaan heb-ben begint de veiling. Alle jeugd-leden hebben al extra waarde-punten op de club verdiend, vandaag hebben ze nog extra punten gekregen, dus kunnen ze flink tegen elkaar opbieden. Er blijven maar weinig kavels over.

Voor we het weten is het 16.30 uur en moeten we de jeugdmani-festatie afronden.

Dat doen we met het uitdelen van een tas met daarin een in-steekalbum, een zak met post-zegels en met poststukken van Zwitserland. Zo kan iedereen weer verder werken aan zijn of haar verzameling.En we vergeten natuurlijk niet alle sponsors van harte te bedan-ken voor hun aandeel.Als we de jeugdleden vragen wat ze van de middag vonden, dan roepen ze in koor, dat het gewel-dig was!! Een goede reden om hiermee door te gaan.

Namens alle betrokken jeugd-leiders,

Hans van Laarhoven en Henk Overgoor

Jeugdfilatelie springlevendDe commissie jeugdfilatelie van De Globe zorgt er samen met de jeugdleiders van 8 jeugdclubs voor, dat jonge verzamelaars in de leeftijd van ca. 8 tot 18 jaar enthousiast wor-den en behouden blijven voor de hobby van het postzegels verzamelen. Zij doet dat op verschillende manieren. Na- tuurljk heeft elke jeugdclub een maandelijkse bijeenkomst met daarin een programma met allerlei activiteiten gericht op het vergaren van postzegels. Meerdere activiteiten leveren de jeugdleden waardepunten op. Deze waardepunten geven recht op het “kopen” van postzegels uit de albums van de jeugdclub of uit het mobiele “Postzegelwinkeltje”.

4 FILAKRANT 2012

www.buyprcstamps.nl

FILAKRANT 2012 5

Tijdens de eerste reis ging ik met een collega die de Russische taal machtig is naar een postkantoor niet ver van ons hotel. Ik had van internet wat plaatjes geprint van recent verschenen zegels. De

lokettiste bleef erg vriendelijk, maar voor postaal verkeer was de keuze slechts beperkt tot zelfklevende zegels. Ik kreeg een velletje met tien ze-gels van 10 Roebel, als ik er twee op een ansichtkaart zou plakken, dan zou de kaart beslist aanko-men. Zo gezegd, zo gedaan. En in-derdaad, circa tien dagen na mijn vertrek uit Moskou arriveerden de kaarten op hun bestemming.

Toch blijft het aan je knagen. Is het nu toch niet mogelijk om mooie zegels te vinden? De Russische posterijen geven van die mooie zegels uit? Tijdens mijn derde reis lag er een leuk boekje op mijn hotelkamer: “Moscow in your pocket”. Bij de praktische informatie stond ook het adres van het hoofdpostkan-toor vermeld. Dat was circa tien

Een filatelist in Moskou (1)

minuten lopen van het kantoor waar ik meestal werkzaam was. Op één van de laatste dagen in Moskou gingen we wat eerder weg. Met de kennis van het cyrillisch alfabet las ik dat er een filate-lie afdeling was op de 2e etage. Daar kwam ik terecht bij enorme vitrines met allerlei recent ver-schenen zegels, blokjes en vel-letjes. Klein probleem: het loket ging hier pas om 10:00 uur open.

Op de laatste dag van mijn ver-blijf ging ik ’s middags langs en slaagde erin een flinke collectie leuke zegels te kopen. De nomi-nale waarde van Russische ze-gels is voor onze begrippen niet bijzonder hoog, dus voor weinig geld heb je een aardige set. Van een blokje van vier (drie zegels + vignet) kocht ik wat extra exem-plaren voor de ansichtkaarten. Op de luchthaven schreef ik nog snel even wat ansichtkaarten. Ik probeerde de zegels op te plak-ken, maar helaas: de gom had een zodanige kwaliteit dat de zegels amper bleven zitten. Pas na veel aandrukken had ik enige hoop dat ze zouden blijven zitten. Ik

Bij een handelaar in postzegels heb je toch regelmatig het idee dat ze van hun hobby hun werk gemaakt hebben. Andere mensen besteden zoveel tijd aan hun werk, dat je denkt dat het tegelijk hun hobby is. Daarnaast zijn er mensen die soms een mooie combinatie kunnen maken van werk en hobby. Zo moest ik voor mijn werkgever en-kele malen naar Moskou. Bij elke buitenlandse dienstreis probeer ik toch te kijken of het mogelijk is een filatelis-tisch gefrankeerde ansicht-kaart te versturen aan mijn kinderen. Zoiets heb ik ook geprobeerd in Moskou. Met het volgende resultaat.

Een filatelist in Moskou (2)

leverde de kaarten in bij het loket van het postkantoor op de luchthaven. Hoe zou het gaan?Van de vorige keer wist ik nog dat het tien dagen kon duren. Na twee weken begon ik te twijfelen. Na drie weken had ik de moed opgegeven. Maar toen opeens viel er een kaart door de bus: een ansichtkaart uit Moskou, met een stempel ‘par avion’, maar helaas

zonder postzegels. Terwijl het erop leek dat de zegels wel ooit gestempeld geweest zijn. De dag erna arriveerde kaart nummer twee: zelfde recept. Daar doe je dan je best voor. Ge-lukkig had ik nog één exemplaar bewaard. Zo kon ik mijn kinderen laten zien: deze postzegels hadden op jullie kaart moeten zitten… Verder is Moskou trouwens wel een leuke stad.

Peter Stolk

Maar zo rond 16:30 uur was dat nog open. En er waren weer prachtige zegels en velletjes te koop.

Voor het frankeren van de ansichtkaarten viel mijn oog op een serie ijsbrekers die met kern-energie worden aangedreven. Prachtige, kleurrijke zegels met

een lage nominale waarde, maar wel ruimschoots voldoende om aan het tarief voor een internationale ansichtkaart te voldoen. Na de aanschaf van de zegels moest ik weer snel terug, omdat we nog een slotbespreking hadden. Je bent tenslotte in Moskou voor je werk en niet om te hobbyen.

In de hal van de luchthaven werden de ansichtkaarten ge-schreven. Ik was nu volledig op de hoogte van de kwaliteit van de gom van de Russische zegels. Daarom had ik een Pritt stift in mijn laptoptas. Hiermee werden de zegels stevig vastgeplakt. Ze waren toch nog wat groter dan ik had gedacht, dus er bleef niet al te veel ruimte over om het adres van de kinderen eronder te schrijven. Daarna leverde ik de ansich-tkaarten in bij het postkantoor op de lucht-haven, waar de dame achter de balie enigszins ver-

baasd naar de zegels keek, maar ze daarna wel extra zorgvuldig afstempelde. Deze keer zou het goed moeten gaan. En jawel, circa tien dagen later vielen fraaie fila telistisch gefrankeerde ansicht-kaarten op de mat. Het heeft wat

Naast de zakelijke beslom-meringen ging ik op een namid-dag naar het metrostation Chistye Prudy (schone vij- vers). Dichtbij dit station bevindt zich het hoofdpostkantoor van Moskou. Het is 7 dagen per week, 24 uur per dag geopend. Dat geldt echter niet voor het filate-lieloket op de tweede verdieping.

In de vorige krant heb ik een stukje geschreven over mijn verwoede pogingen om een filatelistisch gefrankeerde an-sichtkaart uit Moskou naar mijn kinderen te sturen. Toen ik eindelijk mooie zegels op de kop had kunnen tikken, bleek de gom van zodanige kwaliteit dat er met flinke vertraging an-sichtkaarten zonder postzegels arriveerden. Maar… de aan-houder wint. Onverwacht moest ik nog een extra reis naar Moskou maken.

moeite gekost, maar dan heb je ook iets heel bijzonders. Mocht u ook ooit naar Moskou gaan en een fraaie postzegel willen plak-ken, denkt u er dan aan om een Pritt stift mee te nemen.

Peter Stolk.

(Herdruk Eindejaarsjubileumkrant 2009)

6 FILAKRANT 2012

Het zal je misschien verbazen, maar het grootste dier, dat de aarde ooit gekend heeft, komt nog steeds voor. Het is namelijk niet de dinosaurus zoals men meestal denkt. De grootste van al die reptielen uit vroeger tijden - de brontosaurus - werd zelden groter dan dertig meter en woog gemiddeld nauwelijks 50 ton. Deze afmetingen zijn heel bescheiden in vergelijking met die van het beroemde ‘zeemonster’ de blauwe walvis. Er zijn exem-

plaren waar-genomen die bijna veertig meter lang waren en vele daarvan wegen tegen de 120 ton!

Praktisch alles aan deze dieren is gigantisch groot. De blauwe walvis heeft de grootste neus en de grootste tong van alle dieren en zijn bek is zo groot, dat een volwassen man rechtop tussen zijn tong en zijn verhemelte kan staan, en dan nog zijn armen uit moet strekken om dat verhemelte aan te kunnen raken! Ondanks zijn afmetingen en zijn geweldig grote eetlust kan de blauwe walvis geen dingen doorslikken die groter zijn dan een garnaal. Zijn voedsel bestaat voor het grootste gedeelte uit hele kleine visjes en plankton. Hij hoeft daar niet op te jagen, maar zwemt alleen maar lang-zaam rond met zijn bek open. De

De blauwe walvis (Balaenoptera muscules)

kleine beestjes spoelen zo naar binnen en raken gevangen in een soort benen borstel, die vanaf het verhemelte van de walvis naar beneden hangt. Nu en dan sluit hij zijn bek, laat al het water eruit lopen, likt de ‘baard’ met zijn reusachtige tong af en slikt dan duizenden voedselhapjes door.

Alhoewel hij zijn hele leven in het water doorbrengt is de blauwe walvis in feite geen echte vis. Het is eigenlijk een warmbloe-dig zoogdier, dat lucht in- en uit-ademt, net als zeehonden, bevers, otters en dolfijnen. De walvis kan niet langer dan een half uur onder water blijven. Maar dit is nog be-hoorlijk lang als we ons realiseren dat mensen het niet meer dan twee, drie minuten uithouden, en dat al met de grootste moeite! Als zo’n geweldig zoogdier naar de oppervlakte komt om adem te halen spuit hij een hele fontein damp de lucht in, die op mijlen afstand te zien is. Het lijkt alsof die damp uit zijn neusgaten komt, maar dat is niet zo. Een walvis zal nooit opzettelijk water in zijn luchtwegen zuigen want dan zou hij gewoon verdrinken net als een mens. Voordat hij onderduikt vult hij zijn longen met zoveel moge-lijk lucht en als hij weer aan de

oppervlakte komt spuit hij die verbruikte lucht met grote kracht naar buiten. De lucht is intussen in zijn longen warm en vochtig geworden, en zodra dit in con-

tact komt met de veel koudere buitenlucht condenseert het en de opstijgende damp lijkt dan op een fontein. Alleen als de walvis al onder water uitademt kan het gebeuren dat de fontein werkelijk voor een deel uit water bestaat.

Er bestaan bewijzen voor de veronderstelling dat sommige soorten walvissen er een ‘taal’ op na houden. Ze kunnen bijvoor-beeld reeksen hele lage geluids-golven uitzenden, die zich door het water heen voortplanten en die soortgenoten informatie ver-strekken. Sommige onderzoek-ers geloven zelfs dat walvissen met hun communicatie een hele oceaan kunnen overbruggen !

PostzegelgereedschapHoe minder we met onze vingers aan postzegels zitten des te beter dit is voor de kwaliteit van het papier. Postzegels zijn vaak ge-maakt van een natuurproduct en zijn zeer gevoelig voor vuil en vet. Eenmaal een vlek in een postze-gel en deze is alleen nog goed om te laten zien als voorbeeld hoe het niet moet. Hoe beter het pincet, hoe hoger de kwaliteit blijft. De loep is een schitterend hulpmiddel om nog beter naar de kwaliteit van postzegels te kij-ken. Zitten de zegels nog op een stukje papier dan mag je ze gerust met je vingers beetpakken. Maar zijn ze eenmaal afgeweekt, dan het liefst een pincet. Soms zie je wel mensen zonder pincet bezig. Of ze hebben heel droge handen en bovendien goed schoon, want anders zal de transpiratie van de handen haar werk wel doen. Je

John ChapmanDie bekender was onder de naam Johnny Appleseed werd in 1774 in Springfield, Massachu-setts geboren. Over zijn jonge jaren weten we heel weinig met zekerheid, behalve dat hij in het midden van de negentiger jaren in Pennsylvania was, waar hij ap-pelzaden en jonge boompjes uit-deelde aan families die naar het westen trokken. In 1801 dook

Johnny in Ohio op met een grote zak appelzaden, die hij in Pennsyl-vania en New York bij de cidermolens verzameld had. Van toen af aan tot aan zijn dood in 1845 bedekte Johnny Appleseed ruim honderd vijftigduizend vierkante kilometer grond met appelbomen. Hij keerde ook regelmatig op zijn schreden terug om de kleine boompjes te leiden, te snoeien en te cultiveren. Onder-weg trok Johnny veel bekijks door zijn ex-centrieke kledij: hij droeg een koffiezak als overhemd en een steelpannetje als hoed. Daar kon hij meteen zijn eten in koken en het beviel hem uitstekend zo. Behalve zaden distribueerde hij ook bijbels. Johnny Apple-seed was in die dagen een echte volksheld en zijn legende schijnt mettertijd alleen maar gegroeid te zijn. De boomgaarden, die nu het oostelijk deel van de V.S. tooien, vormen een levend gedenkteken van zijn liefde voor het land en voor zijn medemensen.

De reuzenmossel weegt soms wel 200 kiloHier in Nederland komen ze niet voor, maar in de Verenigde Staten, aan de oostkust bijvoorbeeld, vormen de zogenaamde ‘clams’, schelpdieren uit de oceaan, een geliefde traktatie. In de Stille Oceaan komen veel grotere ex-emplaren van dit weekdier voor dan in de Atlantische. Daar leeft tussen de koraalriffen de ‘reuzen-mossel’ of Tridacna gigas, die soms wel tweehonderd kilo weegt. De schelp van dit enorme weekdier

is geribbeld en de langste kant ervan meet vaak meer dan een halve meter. De beide helften van de schelp zijn zo groot dat ze vroeger in Franse kerken als wijwaterbakken werden gebruikt. Aan het weekdier zelf zit zoveel vlees, dat dit alleen wel acht á ne-gen kilo kan wegen. Dit buitenge-wone schepsel -het grootste be-kende tweeschalige dier- is echter heel verraderlijk. Parelduikers, die te dicht langs een reuzenmossel

zwommen hebben dit vaak met de dood moeten bekopen: de mossel klemde zijnmachtige schalen rond een arm of voet van de duiker en hield hem vast, tot hij ver-dronken was.

ziet soms zegels gewoon om- krullen in iemands hand. Hulp-middelen zijn er om te gebruiken en niet te laten liggen. Andere hulpmiddelen zijn nog een tand-ingmeter en een watermerk-zoeker. Deze hulpmiddelen wor-den bij oude en zeer oude zegels gebruikt. Een enkele keer komt de tandingmeter bij een modern zegel van pas.

Een kolibrie kan.....Kolibries vliegen op een heel andere manier dan de meeste vogels. Terwijl de meeste vogels recht vooruit vliegen, kan de ko-librie recht omhoog en recht naar beneden vliegen, op de plaats bli-jven zweven zonder hoogte te verliezen en zelfs achteruit! In het

Engels heten deze vogeltjes ‘hum-mingbirds’, wat zoveel betekent als ‘zoemende vogels‘. Die naam hebben ze echter niet te danken aan hun manier van zingen of aan enig ander geluid dat ze met hun bekje maken, maar aan hun ma-nier van vliegen. Hun vleugeltjes bewegen zo snel, dat zij een zoe-mend geluid voortbrengen!

De kleinste soort onder de kolibries is tevens het allerklein-ste vogeltje ter wereld. Van het puntje van zijn snavel tot aan het uiteinde van zijn staart meet dit schepseltje iets meer dan vijf centimeter. Daarbij weegt het slechts drie gram.

Oorlog om een wapenschildOnmogelijk, zou men zeg-gen. Oorlog om zo’n nietige aanleiding als een postzegel- wapentje? Een pennestrijd zeker, die met veel inkt en geschreeuw is ge-voerd. Mis, waarde postzegel-vrienden. Het was werkelijk een echte oorlog, die bovendien nog twee volle jaren duurde, van 1578 tot 1580 en die werd uitgevochten tussen de bewoners van Appen- zell en St. Gallen, dus in het anders zo vreedzame Zwitserland. Dat kwam zo: het ging om de “zwarte beer”, die zowel het kanton Appenzell als het naburige St. Gallen in hun wapen voerden. Nu werd in het jaar 1578 in

St. Gallen een schrijven uitge-vaardigd, waarin met minach- ting over de beer van Appenzell werd gesproken. Dit zou namelijk een vrouwtje zijn, terwijl de beer uit het wapen van St. Gallen natuurlijk tot het mannelijke ge-slacht behoorde. De beledigde Appenzellers lieten zich dat niet zeggen. De strijd werd steeds

heftiger en daar de bewo-ners van St. Gallen er niet over dachten om hun ver-ontschuldigingen aan te bieden of een woord terug te nemen van wat zij gezegd

hadden, kwam het tussen de beide kantons tenslotte tot een echte oorlog, die van weerskanten met grote verbittering werd gevoerd en veel geld kostte. Pas toen de St. Gallenaren tot inkeer kwamen en plechtig toegaven, dat ook de beer van hun buren geen zwak vrouwelijk schepsel voorstelde, kon er vrede worden gesloten. Twee van deze wapens zijn te zien op de mooie Zwitserse Ju-ventute-zegels van 1924 en 1928.

Appenzell- Innerhoden 1924St. Gallen 1928

Wist je dat.....! Speciaal voor de jeugd ++ Wist je dat.....! Speciaal voor de jeugd ++ Wist je dat.....! Speciaal ...en een ieder die leergierig is ...en een ieder die leergierig is ...en een

FILAKRANT 2012 7

‘s Werelds hoogste pijlerbrug Het is , omhoog kijkend, bijna on-voorspelbaar ver weg. Héél, héél ver boven de rivier de Tarn zweeft een snelweg. We staan helemaal beneden, aan de oever, tegenover een enorme betonnen kolos. De onderkant van de pijler heeft de omvang van een tennisveld. De grijze kolom rijst, om precies te zijn 270 meter de lucht in. Daar-boven, ergens tussen de wolken, rust op die pilaar een snelweg waarover 10.000 voertuigen per dag zullen rijden. ‘Ja, die pijlers

kunnen een beetje heen en weer gaan en het wegdek kan wat op en neer bewegen, maar dat moet

ook en het gebeurt allemaal bin-nen de toegestane ruimte’, zegt een lachende Jean Pierre Martin. ‘Als je erop rijdt merk je er niks van hoor.’ Dhr. Martin had de af-gelopen drie jaar de dagelijkse leiding bij de bouw van ‘s werelds hoogste brug: het viaduct van Millau, in Zuid Frankrijk. Hij ver-teld dat het bedrijf waarvoor hij werkt nog nooit zo hoog heeft gebouwd. Er zijn bruggen en viaducten die hoger liggen, maar nergens werden eerder zulke immense steunpilaren op de aarde gezet. Een bezoek aan de brug is een adembenemende ervaring. Van onderaf bezien lijkt op onvoorstelbare hoogte tus-sen twee bergen een touw ges-pannen waar auto’s balancerend overheen moeten. Van bovenaf bezien is de brug met haar licht kromme en strakke lijnen, een icoon van architectonisch ver-nuft en moderne bouwkunst. Op de brug is van de duizelingwek-kende diepte onder ons niks te

merken. Het wegdek is 32 meter breed en aan beide zijden staan drie meter hoge hekken tegen de wind. Al vele jaren was men bezig om iets te bedenken over een verbinding, maar de bergen, de vaak harde wind en de bodem-samenstelling vormden struikel-blokken voor eenvoudige oplos-singen. Uiteindelijk werd gekozen voor een viaduct. Het ontwerp is van de beroemde Britse architect Norman Foster. In de zomer ver-wacht men zo’n 22.500 voertui-gen per dag. In die maanden be-draagt de tol € 6,50, in de andere maanden is er een vast tarief van € 4,90. Aan veiligheid is volop gedacht: een weerstation meet continu

Wat nou: Olifanten-poep-papier?Papier van poep van olifanten? Dat bestaat écht! Ga maar eens kijken in de wereldwinkel in Houten, Spoorhaag 164, winkel-centrum Het Rond.Olifanten brengen geluk. Op Sri Lanka eten de olifanten 180 kilo blad en schors per dag. Zestien keer per etmaal draaien ze daar dikke keutels van. Jongeren ver-zamelen die vezelrijke poep en drogen hem in de zon. Daarna gaat alles in een kookpot en wordt het vermengd met oud-papierresten van kantoren uit de hoofdstad. Tot slot wordt de pulp gezeefd en verwerkt tot geschept papier, en dat stinkt écht niet. Raar verhaal, hè? Toch is het waar. 110 jonge mannen en vrouwen in het plaatsje Kegalle leven van de fabricage van dit artistieke papier. Ja, olifanten brengen geluk. Lanka Lamai importeert adresboeken en wenskaarten, alle voorzien van leuke olifantjes. Ook is er

een vierkant kleurboekje voor kinderen met het hele verhaal van de grootste papiermachine van de héle wereld.Ja, en dan is het nu wachten op de eerste Olifantenpoep-papier post-zegels. (ideetje voor post.nl?- mis-schien weer een geurtje erbij?) En zouden het dan gegomde of zelf-klevende zegels worden?

Het vogelbekdier (platypus)

Het is een vogelbekdier, een van de merkwaardigste wezens in de dierenwereld. Het vogelbekdier wordt meestal tot de zoogdieren gerekend om-dat het zijn jongen zoogt, maar in feite behoort dit dier tot een hele aparte klasse. Het wordt alleen gevonden in het land, waar zoveel vreemde, geheimzinnige schep-sels voorkomen: Aus-tralië. Aangezien het vogelbekdier deels op het land en deels in het water leeft, heeft moeder natuur het met de beste eigen-schappen van een vo-gel, een reptiel en een zoogdier uitgerust. Neem bijvoorbeeld eens de poten van het vogelbekdier. Er zitten niet alleen zwemvliezen tussen zijn tenen, zodat hij onder water kan zwem-men zoals schildpadden en otters, maar ook zitten er harde, scher-pe klauwen aan, waarmee hij tun-

nels in de modder kan graven. Aan de binnenkant van alle vier de korte pootjes heeft het vogel-bekdier een vlijmscherpe ‘giftand’ van been, deze dolk is hol, net als de tand van een ratelslang en het vogelbekdier kan er een dodelijk gif doorheen schieten. Als een

ander dier met een van deze gif-naalden gestoken wordt is het ten dode opgeschreven. Net als een eend gebruikt het vogelbek-dier zijn platte snuit om ermee in de modder van de rivierbodem

te wroeten om wormen, slak-ken en kleine schelpdieren bloot te leggen. Eveneens net als een eend, en dit in tegenstelling tot alle andere zoogdieren behalve de miereneter, legt het vogelbek-dier eieren. Het vrouwtje legt per keer twee

broze, witte eieren in haar tunnelnest onder de rivieroever en gaat er dan op zitten broeden, net als een vogel! Als de eieren uitkomen verschijnen er twee rare schep-seltjes, die een beetje op kale eekhoorns lijken. Uiteraard zou een zonderling dier als dit in elke dier-entuin een grote at-tractie vormen, maar vogelbekdieren zijn

verschrikkelijk moeilijk te vangen. En, wat nog erger is, ze gedijen niet in gevangenschap. Dus als u er wel eens een zou willen zien, dan zult u naar Australië moeten gaan!

Is het een vogel? Het legt eieren en heeft de snavel en de zwemvliezen van eenden. Is het een zoogdier? Misschien, het zorgt namelijk als een poes voor zijn jonkies en zoogt ze. Maar het graaft ook tunnels zoals een knaagdier. Het heeft ook giftanden, waarmee het vergif in een vijand kan spuiten zoals een slang. Wat is dit dan toch voor een vreemd, samen-gesteld beest?

zaken als windsnelheid en tem-peratuur van het wegdek. Over de hele lengte zijn waterputten voor de brandweer aangebracht. Zo’n 18 camera’s filmen alles op het viaduct en slaan, via de computer zelf alarm als er een ongeluk gebeurt. Voor degene met knikkende knieën: de brug is uitgebreid getest. Zo reden er 28 vrachtwagens, met een geza-menlijk gewicht van 960 ton, in colonne het viaduct over. Ze haalden de overkant en de brug

staat er nog. Voor Millau is het een bron van inkomsten: er zijn uitkijkplaatsen ingericht langs de weg, de winkels liggen vol met boeken en tijdschriften over de brug en een café heeft haar naam veranderd in ‘Aan de voet van het viaduct’, maar voor de bou-wer moet er geld mee verdiend worden. Zij zijn de komende 75 jaar verantwoordelijk voor de veiligheid en het onderhoud. Tot slot, de brug heeft een totale lengte van 2,46 km.

STAMPTALES AAN DE RIJN (Rijnhal Arnhem)

vrijdag 9 en zaterdag 10 maart 2012.Dit keer bijzondere aandacht voorDuitsland en gebieden en nog een

verrassingsthema.

STAMPTALES (De Veluwehal Barneveld)

vrijdag 28 & zaterdag 29 december 2012.

Deze Stamptales wordt Aziatisch van karakter en gaat in op de bijzonder-

heden van Japan en Thailand.

Agenda jeugdhoek en koopjescorner 201218 februari Postzegelmanifestatie Noord 2012 Sporthal De Hullen Roden (NL)9 & 10 maart Stamptales aan de Rijn Rijnhal Arnhem (NL)31 maart & 1 april Antwerpfila Bouwcentrum Antwerpen (B)24 & 25 augustus Hollandfila De Veluwehal Barneveld (NL) = kleinschalig6 & 7 oktober Antwerpfila Bouwcentrum Antwerpen (B)28 & 29 december Stamptales De Veluwehal Barneveld (NL)

voor de jeugd ++ Wist je dat.....! Speciaal voor de jeugd ++ Wist je dat.....! Speciaal voor de jeugd ++ Wist ieder die leergierig is ...en een ieder die leergierig is ...en een ieder die leergierig is


8 FILAKRANT 2012

Postzegel - Partijenhandel Van Vliet Molencatenlaan 16 B

7339 LM Apeldoorn (ugchelen) Tel: 055-54161808

Mail: [email protected] Openingstijden winkel: woensdag t/m zaterdag

11.00 – 17.00 uur.

Al ruim 20 jaar zijn we gespecialiseerd in het verkopen van verzamelingen en partijen postzegels. Onze succesformule is gebaseerd op het verkopen zoals het binnenkomt. Er worden dus nooit betere zegels en/of series uitgehaald of los verkocht. Onze prijsstelling is uiterst gunstig te noemen en komt meestal overeen met veilinginzetprijzen.

Ook kunt u bij ons terecht voor een abonnement van landen, motieven en uiteraard voor alle benodigdheden op postzegelgebied.

Wij nodigen u van harte uit om eens een kijkje te komen nemen in onze gezellige winkel. Zoals gewoonlijk staat de koffie altijd klaar. Wij zijn doorlopend op zoek naar nette collecties en/of partijen. Als u iets aan te bieden hebt kunt u altijd even langskomen of bellen voor een afspraak. Taxaties aan huis zijn ook mogelijk.

27 t/m 29 januari - 24e Filateliebeurs Loosdrecht Achmea Health Center (voorheen Pandahallen) in Loosdrecht. 27 jan. 13.00-18.00 uur.28 jan. 10.00-17.00 uur. 29 jan. 10.00-16.30 uur. Toegang en parkeren gratis. Voor wie met O.V. komt, is er een pendelbus.Aantal Handelaren: ± 60 Verenigingen e.d.: ± 30

18 februari - Postzegelmanifestatie Noord 2012 Sportcentrum De Hullen, Centuurbaan Zuid 6, 9301 HX Roden10.00-16.00 uur.Toegang €. 4,-. Jeugd gratis tot 17 jaar. Gratis parkeren. Voor wie met openbaar vervoer komt, is er een pendelbus beschikbaar.Aantal Handelaren: ± 50 Verenigingen e.d.: ± 5

Handel: Nog altijd een beurs met een uitgebreid en kwalitatief hoogwaardig aanbod. Na het vertrek van de als organisatie deelnemende N.V.P.H. zijn de daardoor ontstane gaten in de be-zetting niet altijd op even gelukkige wijze opgevuld. Het blijft dus oppassen als u betere dingen wilt aan-schaffen! (Dit geldt overi-gens voor alle beurzen) Hoewel het aanbod dus feitelijk is achteruitgegaan gebiedt de eerlijkheid ons toch te vermelden, dat het altijd nog een stuk beter is dan de als N.V.P.H.-thuisbasis bekend staande Postex. Doordat de beurs ook niet N.V.P.H. leden en semi-handelaren toelaat heb je als verzamelaar nog altijd redelijk kans op een “geluk-kige” aanschaf. Ook is het een pré dat er stoelen zijn bij de handelarenstands.Voor een stand van Post.nl kun je ook op deze beurs terecht maar vergeet dan niet om extra pijnstillers voor je portemonnee mee te nemen want voor het merendeel van de aangeboden producten moet flink boven de postprijs betaald worden. (prestigeboekjes, beurspostzegels e.a. zogenaamde bijzondere uitgiften) De beurs kent ook een aantal handelaren, die je alleen hier kunt treffen en dat is een pré. Verenigingen en promotiestands: Om alle tasjes en andere gadgets uitdelende pro-motiestands van beurzen e.d. te ontlopen kun je het best de trap afkomende zo snel mogelijk zoveel mogelijk afstand nemen van deze trap. Als gespecialiseerde verzamelaar kun je op deze beurs je hart ophalen want er is een goed en ruim aanbod van gespecialiseerde verenigingen waar je met vragen terecht kunt. Ook de bondsbibliotheek is met een stand aanwezig. Jeugd: Voor jeugd is er géén filatelistisch programma.Locatie: De minst fijne locatie van alle hier besproken beurzen. Ondanks alle moeite die de organisatie doet om alles in goede banen te leiden hoor je toch steeds meer geluiden – zowel van standhouders als bezoekers – dat het écht tijd wordt voor een andere loca-tie. De weilanden voor het parkeren kunnen met nat weer behoorlijk problemen geven. De trappen zijn een ramp. Licht, verwarming en catering zijn absoluut niet optimaal. (zie ook pag: 36)

Handel: Een redelijk tot goed aanbod met voldoende variatie. Er is voor elk wat wils. Zo’n 50 handelaren uit binnen- en buiten-land bieden hun waren aan in een ruime, lichte en overzichtelijke hal. De beurs is inmiddels uitgegroeid tot grootste filateliebeurs van het noorden en kan ook als u van ver moet komen zeker een bezoekje waard zijn.Voor het goedkopere segment kunt u ook prima terecht bij de V.O.V.V.-koopjescorner (Eindejaarsbeurs/Hollandfila).Verenigingen: Er zijn een aantal gespecialiseerde verenigingen aanwezig.

Jeugd: Voor jeugd is er een redelijk uitge-breid filatelistich programma, dat verzorgd wordt door de V.O.V.V. op een manier zo-als dat ook voor Antwerpen gedaan wordt. Het is dus échte jeugdfilatelie met schitterende moderne jeugdbladen en gratis postze-gels. Géén crèche met clowns en ballonnen maar vernieuwende filatelie!Locatie: Je moet er een stukje voor rijden, maar je kunt goed en gratis parkeren. Een goed

verlichte en moderne sporthal met een gezellige en goed betaalbare catering. Neem wel uw zorgpasje mee, want de tot op heden gebruikte ondervloer is ge-woon gevaarlijk! Aangezien de beurs nu al voor de 4e keer georganiseerd wordt, zou deze “kinderziekte” toch al ver-holpen moeten zijn. Gemeente!!!!!: het bestaat niet dat dit een goedgekeurde ondervloer is! Organisatie: WB-Evenementen i.s.m. Filatelistenvereniging Roden-Leek

FILAKRANT 2012 9

9 & 10 maart - Filatelie aan de Rijn & Stamptales aan de Rijn Rijnhal, Olympus 1, 6832 EL Arnhem9.30 – 17.00 uur. Toegang €. 3,-Jeugd gratis t/m 17 jr. Gratis parkeren.Aantal Handelaren: ± 75 Verenigingen e.d.: ± 30

31 maart & 1 april / 6 & 7 okt. Antwerpfila Bouwcentrum, J.van Rijswijcklaan, Antwerpen. 31 mrt. 10.00-18.00 uur1 apr.10.00-16.00 uur. Toegang €.3,-Aantal Handelaren: ± 60-70 Verenigingen e.d.: ± 5

21 & 22 april - Papermoney Maastricht De Poffermolen, Plenkertstraat 50, Valkenburg.21 april 9.00-18.30 uur. Toegang €. 10,-22 april 10.00-16.00 uur. Toegang €. 5,-Aantal Handelaren: ± 180

Handel: Nog niet veel over bekend, maar zeker is dat dit een grote en internationaal georienteerde beurs zal wor-den met een geweldig aanbod. De beurs wordt ook niet samengesteld op basis van zoveel mogelijk stands maar op basis van kwaliteit en diversiteit. Voor het handelsgedeelte van de beurs is de V.O.V.V. (Hol-landfila/Eindejaarsbeurs) verantwoordelijk.Verenigingen e.d: Dit gedeelte van de beurs valt onder de verantwoording van Filatelistenvereniging De Globe met ondersteuning van IV Philatelica. De verwachting is dat er zo’n 30 speciale stands aanwezig zullen zijn waar-onder ook enkele bijzondere uit het buitenland. Jeugd: Onder de naam “STAMPTALES AAN DE RIJN” wordt er een groot en internationaal jeugdevenement georganiseerd met dit keer als hoofdthema: Duitsland en gebieden m.m.v. Deutsche Post AG. Onder de naam “Stamptales” werkt een groot aantal jeugdleiders van ver-schillende pluimage samen om de jeugd een geweldige dag(en) te bezorgen. Door het samenwerkingsverband van de beurs spreekt het natuurlijk vanzelf dat de inbreng van de Globe hierin groot zal zijn.

Locatie: De Rijnhal is als beurslocatie overbekend, een enorm aantal gratis parkeerplaatsen en makkelijk te bereik-en. De catering is gemoderniseerd en biedt een ruime keus in verschillende prijsklassen. (meer info: pagina 32)

Handel: Een goed tot zeer goed aanbod met een interna-tionaal karakter. Veel Nederlanders zijn er vaste bezoeker en dat zegt eigenlijk al genoeg. Bij de voorjaarsbeurs zijn ook vaak een paar posterijen aanwezig.Promotiestands e.d.: Er zijn een aantal promotiestands, maar met mate. Jeugd: Voor jeugd is er meestal een uitgebreid filatelist-isch programma dat verzorgd wordt door de V.O.V.V. Het betreft hier écht leerzame filatelie die op een verfris-sende en vernieuwende wijze onder de aandacht gebracht wordt! Schitterende jeugdbladen en véél gratis postzegels.Locatie: Goed te vinden en makkelijk bereikbaar. Veel gelegenheid voor gratis parkeren nabij de hal. De beurs is ruim van opzet en het licht is voldoende. De hal is echter wel gedateerd en vooral bij warm weer werkt de luchtverversing niet zoals het zou moeten. Er is een cateraar met een beperkt assortiment aanwezig.Voor aanvullende informatie zie het artikel hieronder, en de advertentie op pagina 12.

Handel: Ruim 180 stands met deelnemers uit niet min-der dan ca. 70 landen. Van Nieuw-Zeeland tot Canada, van Singapore tot Zuid- Amerika enz. enz. Een bont en internationaal gezelschap van verzamelaars en handelaren die bezig zijn met papiergeld (de voertaal is voornamelijk Engels…) 25 Jaar geleden be-gonnen in Maas-tricht met nog geen 25 stands is de beurs uitgegroeid tot het grootste evenement ter wereld op het ge-bied van papiergeld… Hier in Nederland.Aangeboden wordt papiergeld uit de gehele wereld A-Z, waaronder natuurlijk ook Nederlandse bil-jetten maar ook veel Duitse inflatiebiljetten en zo. Dit aan-bod is aangevuld met historische waardepapieren… Het aanbod is nergens ter wereld groter: gebruikte en bank-frisse biljetten. Variërend in prijs van goedkope biljetten voor 50 cent of minder, tot uiterst zeldzame biljetten voor bedragen met 4 of zelfs 5 cijfers. Voor elke beurs dus wat. Speciaal voor de handel ook grotere hoeveelheden in bundels. Inmiddels is er sinds 7 jaar - op velerlei verzoek - een September-editie naast de April beurs. Deze is nog niet zo groot als de April-editie. Deze groeide inmiddels van ca. 40 stands 7 jaar geleden naar 115 afgelopen September. Voor 2012: 29 september €.5,-, 30 september €.2,-.Locatie: Goed bereikbaar aan de zuidzijde van Valken-burg, nabij het drukke oude centrum. Betaald parkeren op ca.300 m afstand van de hal.Ideale beurs voor een gezellig weekendje Valkenburg.

40 Jaar Postzegelbeurzen in Antwerp ExpoDe meeste van de bezoek-ers van de Antwerpfila post-zegelbeurs zullen mis-schien niet direct beseffen dat deze beurs reeds 40 jaar ingericht wordt in Antwerp Expo, het vroegere Bouwcentrum.

Even terug in de historie gaan. Eind jaren ’60 van de vorige eeuw was de VZW Antwerpse Postzegelbeurs (APB), met meer dan 2500 leden, een van de voor-naamste filatelistische vereni-gingen van Europa. Met wekelijks tussen de 400 en de 500 bezoek-ers, was het drummen aan de 20 standen in de toenmalige zaal St. Jan, aan het St. Jansplein in Ant-werpen, later verhuisde de beurs naar zaal “De Vrede” in de Pasto-rijstraat.

Met dit belangrijk wekelijks suc-ces, besloot het toenmalige bestuur om een eerste grote postzegelbeurs, met meer stand-houders, in 1969 in te richten, in de toenmalig zaal “Palladium” in de Offerandestraat te Antwer-pen. Meer dan 40 standhouders mooi verdeeld tussen handelaren uit het Antwerpse en het Brus-selse mochten rekenen op zeer veel aandacht. Een tweede beurs georganiseerd in 1970 in Brussel had minder belangstelling en toen stopte het even.De voorzitter van de APB besliste, in 1972, om toch maar uit te wijken naar het Antwerpse Bouwcentrum, welke toen de belangrijkste en bekendste ruim-te was van allerlei manifestaties. In zaal 2, wat toen niet meer

was dan eigenlijk een overdekte hangar, werd in het voorjaar van 1972 een beurs ingericht en boden een 50-tal standhouders hun koopwaar aan aan de vele bezoekers. De beurs was weder-om een succes, maar echter wel verlieslatend. De voorzitter kon het bestuur echter toch overtui-gen om de ingeslagen weg verder te zetten.Een nieuwe vereniging werd gesticht – de Nationale en In-ternationale Postzegelbeurzen Antwerpen (NIPA) – om elk voorjaar een postzegelbeurs in te richten in het Bouwcentrum. Van zaal 2 werd later overgegaan naar zaal 1, welke door de zaaleige-naars volledig hernieuwd was. Het aantal standhouders en bezoekers groeide gestaag en in

1977 werd besloten om naast de voorjaarsbeurs ook een najaars-beurs in te richten.NIPA organiseerde hiernaast ook nog enkele beurzen in de Eeuw-feestpaleizen op de Heizel te

Brussel, doch het bleek dat Ant-werpen toch het belangrijkste filatelistisch centrum werd, als-ook centraler gelegen was voor de internationale bezoekers In de topjaren van de organisa-ties door NIPA, nadien na 30 jaar opgenomen in FNIP, werden de beurzen ingericht over twee hernieuwde zalen (2 en 3), met meer dan 150 standen en meer dan 5000 bezoekers.

Vandaag is het dus 40 jaar geleden dat de postzegelbeurs alhier voor de eerste maal werd ingericht. Deze beurs is nu de 74ste in-richting, alsook de oudste beurs-organisatie, in het Bouwcentrum / Antwerp Expo.


10 FILAKRANT 2012

5 mei – Nunspeet Sport- en recreatiecentrum ‘De Brake’, Oosteinderweg te Nunspeet. 10.00-16.00 uur. Toegang en parkeren gratis. Voor wie met O.V. komt, is er een pendelbus. Aantal Handelaren: ± 50

24 & 25 augustus - Hollandfila De Veluwehal, Nieuwe Markt 6, 3771 CB Barneveld. 10.00-17.00 uur. Toegang €. 3,-. Jeugd gratis t/m 16 jr. Station Barneveld op ca. 400 meter lopen. Ook kunt u gebruik maken van het transferium. Gratis parkeermogelijk-heden in de wijken nabij de hal en de grote parkeerplaats de Vetkamp. Aantal Handelaren: ± 100 Verenigingen e.d.: ± 15

15 september - Muntmanifestatie Hotel van der Valk, Balkweg 1, 9405 CC Assen. 9.30-16.00 uur. Toegang vanaf 16 jr. €.4,-. Gratis parkeren. Bereikbaar met open-baar vervoer.Aantal Handelaren: ± 100Verenigingen e.d.: ± 10

12 mei - Filanumis Euretco Expo CenterMeidoornkade 29, 3992 AE Houten. 9.30-16.00 uur. Toegang vanaf 16 jr. €.4,-. Gratis parkeren. Aantal Handelaren: ± 50 Filatelie en ± 50 Munten

Handel: Een beurs met ca. 45-50 filate-liestands aangevuld met andere verzamel-gebieden zoals munten en ansichtkaarten. Het aanbod is zeer redelijk en divers. De hal is goed verlicht en de beurs wordt gek-en-merkt door een nette, ruime en over-zichtelijke indeling. Doordat dit evenement inmiddels al voor de 17e keer georgani-seerd wordt is de beurs toch uitgegroeid tot een belangrijke regionale trekker. De sfeer is gemoedelijk en ongedwongen zo-als dat eigenlik hoort wanneer een filate-lievereniging iets organiseerd (N.V.P.V.-Nunspeet).

Jeugd: Voor jeugd zijn er altijd leuke aktiviteiten.Locatie: Wordt goed aangegeven en is dus vlot te vinden. Ruime en goed verli-chte sporthal maar in combinatie met het (overigens mooie) zwembad is de catering eigenlijk niet toereikend.(zie ook adv. op pag.34)

Handel: Het aanbod is gewel-dig. Dit is Ned-erlands grootste f i l a t e l i e b e u r s ! Een enorm aantal officiële hande-laren waaronder een groot aantal NVPH-leden en buitenlandse han-delaren, grote in-loopstands, geselecteerde semi-handelaren uit binnen- en bu-itenland, grote uitzoekbergen enz. enz. De hal is goed verlicht. De ruime en overzichtelijke opstelling van de beurs alsmede het grote aantal zitplaatsen is duidelijk bedoeld om filatelisten de rust en ruimte te geven die ze bij andere beurzen nog wel eens te kort komen. Er zijn géén tentoonstellingen en ook géén ruiltafels. Een echte handelsbeurs waarbij iedere filat-elist iets van zijn gading kan vinden.Verenigingen e.d: Natuurlijk geeft ook een behoorlijk aan-tal gespecialiseerde verenigingen “acte de presence” waar u wellicht goed terecht kunt voor kennis of informatie op uw verzamelgebied. U kunt natuurlijk ook lid worden! Jeugd: Er zijn wel een aantal leuke aktiviteiten voor de jeugd.Locatie: Prachtig centraal gelegen en zowel per auto als O.V. goed bereikbaar (station op 400 m.). Er zijn veel gratis par-keerplaatsen in de nabije omgeving (o.a. De Vetkamp). Maar doordat de beurs veel bezoekers trekt moet u toch soms echt een stukje lopen. De hal ligt tegen de gezellige dorpskern aan, dus alle voorzieningen als banken, winkels, eethuisjes e.d. bevinden zich binnen loopafstand. De hal zelf heeft een ge-moedelijke en ruimtelijke uitstraling en is schitterend verlicht. Er is een gezellig en goed restaurant met een ruime keus en betaalbare prijzen. Organisatie: V.O.V.V. (zie ook adv. pag. 33)

Handel: Ooit begonnen in Ha-ren (Gr.) werd deze speciaalbeurs voor verzamelaars van munten, penningen en papiergeld al elf-maal eerder georganiseerd. Dit evenement heeft met Hotel van der Valk in Assen een sfeervolle locatie gevonden. Met een derde deel van de standhouders uit het buitenland, is dit bovendien de enige muntenbeurs in Nederland met een sterke internationale uitstraling. Voor verzamelaars ze-ker een bezoek waard.

Verenigingen e.d: Een tiental. Locatie: Goede ligging nabij de snelweg. Veel gratis parkeer-plaatsen. Door het grote aantal stands en bijgetrokken ruimtes oogt het geheel wat rommelig en benauwd. Een grotere locatie zou beter zijn voor deze beurs. Er is beneden een kleine catering maar u kunt natuurlijk ook naar het van de Valk restaurant boven. Organisatie: WB-evenementen

Handel: Gecombineerde beurs met zo-wel filatelie als numis-matiek. Met in beide categorieën zo’n 50 stands is dit een flinke beurs te noemen. Het aanbod zal zeker redelijk tot goed zijn. Er zijn ook ruim voldoende stoelen aanwezig. Omdat semi-handel ook wordt toegelaten en het de laatste grote beurs in Nederland is vóór de zomerstop, zeker een bezoekje waard.Locatie: Centraal gelegen nabij de A27 en dus goed bereikbaar. Voldoende gratis parkeerplaat-sen. Een mooie ruime en goed verlichte zaal, ideaal voor dit soort evenement. Voeg daarbij het mooie restaurant, met voor elk wat wils en eigenlijk moet je als verzamelaar dan beseffen dat het hier goed toeven is.Organisatie: WB-evenementen

Filatelistenvereniging Duitsland

Op 17 januari 1987 kwam een aantal Duitsland-verzamelaars in Utrecht bij elkaar om, voor de tweede keer sinds de Tweede Wereldoorlog, te trachten een vereniging van Duitsland-verzame-laars op te richten. Deze poging werd een succes! Inmiddels bestaat de Filatelisten-

vereniging Duitsland alweer 24 jaar en heeft ze rond de 200 leden.

De Filatelistenvereniging Duitsland stelt zich ten doel:

• de vele facetten van de Duitsland-filatelie onder een breder publiek te brengen, • informatie en kennis over de Duitsland-filatelie uit te wisselen en uit te breiden, • Duitsland-verzamelaars met elkaar in contact te brengen, • de Duitsland-verzamelingen van haar leden te verbeteren.

Onder “Duitsland” wordt in dit verband verstaan: alle gebieden die, volgens de Michel Duitsland-catalogus, tot het grondgebied van Duitsland behoren of daartoe ooit hebben behoord, alsmede alle gebieden die ooit, in welke hoedanigheid dan ook, onder het gezag van Duitsland hebben gestaan.

Zowel verzamelaars van Duitse postzegels als specialisten op het gebied van Duitse poststempels, poststukken en posthistorie kunnen bij de Filatelistenvereniging Duitsland terecht.

Voor informatie en/of aanmelding als lid kunt u zich wenden tot: A. Hulkenberg, Vivaldiweg 68, 3752 HC Bunschoten, telefoon 033-2983261.

FILAKRANT 2012 11

Voor deze agenda komen alleen beurzen in aanmerking met een substantieel (en/of inter-nationaal) handelarenaanbod vanaf ca. 50 stands en beurzen met een bijzonder karakter

Internationale Beursagenda 2012

Datum Wat Waar Plaats Info20 & 21 januari 2012 Yorkshow Stamp & Coinfair Racecourse York (GB) www.stampshow.net27 t/m 29 januari 2012 Filateliebeurs Loosdrecht Achmea Health Center Loosdrecht (NL) www.filateliebeurs.nl18 februari 2012 Postzegelmanifestatie Noord 2012 Sportcentrum De Hullen Roden (NL) www.wbevenementen.eu24 t/m 26 februari 2012 Stampex Business Design Centre in Islington Londen (GB) www.stampex.ltd.uk1 t/m 3 maart 2012 Internationale Briefmarkenmesse Messe Munchen Munchen (D) www.briefmarken-messe.de9 & 10 maart2012 Filatelie aan de Rijn / Stamptales aan de Rijn Rijnhal Arnhem (NL) www.eindejaarsbeurs.nl23 t/m 25 maart 2012 Collecta Gospodarsko razstavišče Ljubljana (SI) www.collecta.si31 maart & 1 april 2012 Antwerpfila Bouwcentrum Antwerpen (B) www.fnip.be6 & 7 april 2012 Brievenbeurs Sporthallen “de Mammoet” Gouda (NL) www.brievenbeurs.com12 t/m 14 april 2012 Internationale Briefmarkenmesse Messe Essen Essen (D) www.briefmarkenmesse-essen.de19 t/m 21 april 2012 Philatex The Royal Horticultural Halls,

Lawrence HallLonden (GB) www.stampshow.net

21 & 22 april 2012 Papermoneyfair De Poffermolen Valkenburg (NL) www.papermoney-maastricht.nl21 & 22 april 2012 Filamanifestatie 2012 / Dag v.d. Jeugd JFN Jan van Egmondlyceum Purmerend (NL) www.pprc.nl5 mei 2012 Verzamelbeurs met hoofdmoot filatelie Sportcentrum de Brake Nunspeet (NL) www.wijverzamelenpostzegels.com12 mei 2012 Filanumis, combinatiebeurs Expo Houten Houten (NL) www.wbevenementen.eu25 t/m 27 mei 2012 Veronafil, combinatiebeurs Verona fair-trade center Veronafil (IT) www.veronafil.it20 & 21 juli 2012 Yorkshow Stamp & Coinfair Racecourse York (GB) www.stampshow.net24 & 25 augustus 2012 Hollandfila De Veluwehal Barneveld (NL) www.eindejaarsbeurs.nl6 t/m 8 september 2012 Sběratel Expositie PVA Letňany Praag (CZ) www.sberatel.info15 september 2012 Muntmanifestatie Hotel van der Valk Assen (NL) www.wbevenementen.eu24 & 25 september 2012 Papermoneyfair, tevens munten De Poffermolen Valkenburg (NL) www.papermoney-maastricht.nl6 & 7 oktober 2012 Antwerpfila Bouwcentrum Antwerpen (B) www.fnip.be19 t/m 21 oktober 2012 Postex, nat.tentoonstelling Americahal Apeldoorn (NL) www.postex.nl26 t/m 28 oktober 2012 Briefmarkenmesse Sindelfingen Messe Sindelfingen Sindelfingen (D) www.briefmarken-messe.de1 t/m 3 november 2012 Philatex The Royal Horticultural Halls,

Lawrence HallLonden (GB) www.stampshow.net

3 t/m 5 november 2012 Stampex Business Design Centre in Islington Londen (GB) www.stampex.ltd.uk8 t/m 11 november 2012 Salon Philatélique d’ Automme ??? Parijs (F) www.cnep.fr28 & 29 december 2012 Eindejaarsbeurs/Stamptales De Veluwehal Barneveld (NL) www.eindejaarsbeurs.nl

Kleinere bijeenkomsten/beurzen van verenigingen e.d. hebben voor 2013 de mogelijkheid om gebruik te maken van een kleine advertentie (zie pagina: 15)

19 t/m 21 oktober - Postex Americahal, Laan van Erica 50, 7321 BX Apeldoorn19 & 20 okt. 10.00-17.00 uur. 21 okt. 10.00-16.00 uur. Toegang €. 5,- p.p. Jeugd t/m 17 jr. gratis. Gratis parkeren. Aantal Handelaren: ± 50 Verenigingen e.d.: ± 25

28 & 29 dec. – Eindejaarsbeurs & Stamptales De Veluwehal, Nieuwe Markt 6, 3771 CB Barneveld. 10.00-17.00 uur. Toegang €. 3,-. Jeugd gratis t/m 16 jr. Station Barneveld op ca. 400 m. lopen. Ook kunt u gebruik maken van het transferium. Gratis parkeer-mogelijkheden in de wijken nabij de hal en parkeerplaats de Vetkamp.Aantal handelaren: ± 110 filateliestands en ± 35 munten, bankbiljetten en ansichtkaarten. Verenigingen e.d. ± 15

Tentoonstelling en handel: Het duurste evenement van Nederland. Voor liefhebbers van tentoon-stellingen en groots opgezette evenementen dan ook een absolute aanrader. De hele wereld der filatelie in één hal bij elkaar. Als verzamelaar weet je niet goed wat je met dit evenement aan moet. De beurs heeft in de loop der jar-en een slecht imago opgebouwd onder verzamelaars. Als je gaat, weet je eigenlijk niet goed wat je er te zoeken hebt. De ruis (alles wat géén postzegels verkoopt) overheerst aan alle kanten. Als beurs is het dus minder geslaagd. Natuurlijk is post.nl aanwezig (denk aan de pijnstil-lers) en zo’n 25 postzegelhandelaren van de N.V.P.H. aangevuld met veilingen, albumfabrikanten en toebehoren. Een tiental buitenlandse handelaren en enkele niet N.V.P.H.-leden. De niet meer van deze tijd zijnde bakken van de N.V.P.H. zijn hier volop in gebruik. Dus staan!!!!

Verenigingen e.d.: Er zijn een flink aan-tal gespecialiseerde verenigingen aanwe-zig. Helaas ook veel te veel overbodige promotiestands en stands waarvan je denkt “wat doet dat hier”.

Jeugd: Er zijn jeugdaktiviteiten m.m.v. JFN maar deze hebben niet altijd wat met filatelie te maken.Locatie: Zeer goede locatie met uitstekend licht. Goed bereikbaar en ruim voldoende gratis parkeerplaatsen. Helaas (nog) niet veel voorz-ieningen in de nabije omgeving. Dat is jammer want de catering in de hal is tot nu toe (2011) in prijs/kwaliteit verhouding het slechts van alle besproken beurzen.

Handel: Beurs met enorme wachtlijsten en een gigantisch aantal deelnemers. Voor de filatelie geldt het-zelfde verhaal als bij Hollandfila. Echter; hier zijn vaak toch meer en andere stands aanwezig. Vanwege het ruimtegebrek staat deze beurs minder veel grote stands toe. Door het voeren van strenge regels, brede paden, schitterende banieren en zaalaankleding oogt de beurs fantastisch!De beurs kent ook een apart gesitueerd en redelijk groot segment met een divers aanbod in munten, penningen en bankbiljetten. Tevens een aantal grotere stands met ansichtkaarten.Verenigingen: Zie de beursbespeking van Hollandfila. Jeugd: Stamptales: Het grootste jeugdevenement van de Benelux. Ditmaal in Aziatische sferen met bijzon-dere aandacht voor Japan en Thailand. Dit gebeuren vind plaats in de toneelzaal. Deze is gratis toegankelijk voor iedereen, dus gaat u vooral eens kijken wat de beurs doet voor jeugd. Er worden kosten nog moeite gespaard om de jeugd aan het verzamelen te krijgen. Zelfs voor munten is er een leerzaam jeugdprogramma. (zie pagina 17)Locatie: Zie de beursbespeking van Hollandfila.Echter, doordat de beurs inmiddels is uitgegroeid tot hét evenement dat je écht niet moet missen zijn de bezoekersaantallen ook dusdanig groot dat je langer bezig kunt zijn om je auto kwijt te raken. In de cyclus van de beurs zijn er de minste bezoekers in jaren dat de kerst vol in het weekend valt (b.v. 2010). Dit jaar almede in 2013 valt de kerst midden in de week en de beurs op vrijdag en zaterdag. Dit betekent ook dat de beurs dan maximale bezoekersaantallen zal trekken en het dus voor kan komen dat u even zult moeten wachten tot u bij een handelaar terecht kunt. Dit geldt dus ook voor het restaurant. Aangezien de (kerst) sfeer en gemoedelijkheid van deze beurs fantastisch is hoeft u zich daardoor niet te laten weerhouden van een bezoek. En natuurlijk kunt u hier elk jaar de nieuwe Filakrant meenemen. Organisatie: V.O.V.V. (zie ook adv. op pag. 33)

Geannuleerd

12 FILAKRANT 2012

In deze catalogus staan in alfabetische volgorde van muntheer de uitvoerige beschrijvingen van alle bekende munten en noodmunten uit de periode 1555-1806, van Alkmaar tot en met Zwolle. Alle hoofdstukken met een

historische inleiding, een overzicht van muntmeesters en relevante literatuur. In totaal zijn bijna 2.500 munttypen opgenomen, inclusief jaartallenreeksen, belangrijkste varianten en prijsindicaties voor vier gangbare kwaliteiten.

Aparte hoofdstukken zijn gewijd aan massa’s en gewichten, Latijnse opschriften en spreuken en aan kloppen die op sommige munten kunnen voorkomen. Geschiedkundige achtergronden maken de gebruiker duidelijk

waarom deze kloppen of instempelingen zijn aangebracht.

Kortom, een onmisbaar naslagwerk voor iedere muntverzamelaar.

ISBN: 978-90-6622-006-5

Prijs € 49,50

Verkrijgbaar bij uw munthandelaar of de boekhandel

Catalogus van de nederlandse Muntengeslagen sinds het aantreden van Philips II tot aan het einde van de Bataafse Republiek (1555 – 1806)

2de geheel herziene en verbeterde druk Door Jan C. van der Wis en Tom Passon

Een aanbod van meer dan 500.000 verschillende postzegels, vrijwel allen met foto. Eenvoudige navigatie. Ook voor albums, catalogi etc.

Postzegels koop je bijPostBeeld.nlde grootste online postzegelwinkel

Postzegels vind je op

Gratis online wereldcatalogusnu met verlanglijstfunctie

Gratis wereldcatalogus www.freestampcatalogue.com met catalogisering op land of op motief. Mogelijkheid om beschikbare zegels direct te bestellen.

Nieuw: het is nu ook mogelijk om niet-beschikbare zegels op een verlanglijstje te zetten waarbij u dan per e-mail gewaarschuwd wordt zodra de

desbetreffende zegels leverbaar zijn.

Freestampcatalogue.com

FILAKRANT 2012 13

In het jaar 1949 is de Raad van Europa opgericht. Het doel van deze raad was om de democratie en de mensenrechten in heel Eu-ropa te bevorderen. Neder-land is als één van de eerste Europese landen lid gewor-den van deze organisatie. De organisatie moet niet worden verward met de Eu-ropese Unie. Het is namelijk een andere organisatie. Er zijn ook veel meer Europese landen lid van deze organi-satie, waaronder Rusland en Turkije.

De Raad van Europa is gevestigd in Straatsburg in een groot kan-toor. Special voor deze organi-satie geven de Franse posterijen

jaren ’80 stond het bouwwerk van de Raad op de postzegels.

Als je in de wikipedia (de ency-clopedie op internet) zoek op ‘timbres conseil de l’europe’, dan kom je op een webpagina waarop rechts een envelop wordt getoond met een gebruikte dienst- zegel voor de Raad van Europa. Er staat bij dat dit een bijzonder-heid is, want de postzegel mag al-leen maar gebruikt door de Raad van Europa. Dat bracht me op een idee. Toen ik in de meivakan-tie in een dorpje op circa 10 kilo-meter ten zuiden van Straatsburg was, wilde ik wel een ansichtkaart versturen vanuit het postkantoor van deze Raad. Op internet had ik het adres opgezocht. Zelfs de

Toen op I januari 2002 de euro als betaalmiddel werd ingevo-erd, hebt u waarschijnlijk ook €3,88 van minister Zalm gekre-gen. Het setje bestond uit de munten I, 2, 5, 10, 20, 50 euro-centen en 1 en 2 euro. Alle munten hebben een nationale en een gemeenschappelijke zijde. De Nederlandse hebben op de achterkant het keurig gekapte hoofd van koningin Beatrix.

ln Italië hebben ze de zaak crea- tiever aangepakt en gebruiken ze 8 verschillende afbeeldingen. Hebt u alle 8 verschillende munten in uw portemonnee, dan kun-nen we samen een vlucht door tijd en ruimte maken. Monetair toerisme!

1 eurocentHier ziet u het Castel del Mon-te, zo’n 50 kilometer van Bari. In 1240 liet Frederik II von Hohenstaufen dit massieve jacht-slot met een hoogte van25 meter op een heuvelbouwen. Hij werd gedreven door het cijfer 8: het gebouw is achtkantig en telt acht achthoekige torens. Ga je door de toegangspoort naar binnen dan opent zich een achthoekig plein. In de gebouwen zijn dan 2 maal acht zalen.

2 eurocentHier ziet u de Mole Antonellia uit Turijn. Toen de Mole in 1889 na een kwart eeuw bouwen eindelijk af was, keek Turijn vol trots op naar het op dat moment hoogste gebouw van Italië.Tien jaar later werd er nog een gouden engel op de spits gehe-

aparte postzegels uit. Het zijn dienstzegels voor de Conseil de l’Europe, de Raad van Europa. Het begon in 1958 met een opdruk op een postzegel met de kathe- draal van Rouen. Daarna zijn er postzegels verschenen met eigen ontwerpen. Aan het begin van de

Een reis door Italië voor € 3,88

sen. Maar wat is het gebouw nu eigenlijk? Het oorspronkelijke plan was een nieuwe synagoge ter gelegenheid van de wet op de godsdienstvrijheid, maar toen de kosten geweldig uit de hand liepen, veranderde men eenvoudig de functie van het toekomstige gebouw: het werd nu een eerbetoon aan koning Victor Emanuele II, die Rome aan de nog jonge staat Italië toevoegde. Nu is er het Museo Nationale del Cinema gevestigd.

5 eurocentDit gebouw herkent ieder-een meteen: het Collosseum in Rome, gebouwd in de le en 2e eeuw na Christus door de kei- zers Vespasianus en Tito. De gevel is 48,5 meter hoog, terwijl het ovale grondvlak, over de assen gemeten, 188 bij 156 meter is.

10 eurocentHier is de hoofd afgebeeld van Venus van ‘De

Postzegels voor de Raad van Europa

openingstijden stonden er bij. Gewapend met een setje toepas-selijke ansichtkaarten ging ik op pad. Groot was dan ook mijn te-leurstelling toen bij de ingang van het gebouw bleek dat het post-kantoor niet toegankelijk is voor gewoon publiek. Ik kwam er niet in! Geen kaarten dus met een speciale postzegel of stempel.

Maar zo gauw geef ik het niet op. Op de Briefmarkenmesse in Essen bezocht ik de stand van de Franse posterijen. Daar kocht in enkele exemplaren van een dienst- zegel van de Raad van Europa in het Europese tarief van € 0,75. De ansichtkaarten had ik al ge-schreven. Ik stopte het geheel in een envelop, met een vriendelijk briefje aan de directeur van het postkantoor van de Raad van Europa. Of hij dit netjes voor mij

wilde stempelen. Na twee weken sloeg de twijfel toe. Komen die kaarten ooit wel terug? Maar na ca 3,5 week kon ik verheugd de ansichtkaart van de mat halen. Rechtstreeks uit Straatsburg, met een echt gelopen zegel van de Raad van Europa. Leuk, met een extra stempeltje erop. Chapeau voor de directeur van het post-kantoor, ook al heb ik de beste man nooit ontmoet. Ik ben erg trots op het resultaat.

Peter Stolk.

geboorte van Venus’ in 1485 ge-schilderd door Botticelli. Het hele schilderij is te zien in de Uffizi in Florence. Het toont een naakt (het eerste monumentale vrouwelijke naakt sinds de oud-heid) staande op een schelp in de zee. De bijbehorende mythe: Saturnus had zijn vader gecas-treerd en gooide zijn edele delen in de zee. Het zaad bevruchtte de zee en de ideale schoonheid, Venus-Aphrodite werd geboren.

20 eurocentVoor dit muntje moeten we naar Milaan. In de Galleria d’Arte Mo- derne bevindt zich ‘Forme uniche nella continuità dello spazio’ een bronzen sculptuur van Umberto Boccioni uit 1913.Snelheid, kracht en de onbe- grensde mogelijkheden van de nieuwe technologieën spraken hevig tot zijn verbeelding. Na 2 jaar grondige studie van het menselijke spierstelsel en vele

schetsen kwam hij tot een drie- dimensionaal portret van een krachtig menselijk lichaam in ac-tie.

50 eurocentHier ziet u het standbeeld van keizer Marcus Aurelius. Het bronzen standbeeld is in het jaar176 vervaardigd en het is het enige ruitersculptuur uit de Ro-meinse tijd dat de eeuwen over-leeft heeft. Tot 25 jaar geleden heeft het op het plein gestaan. Toen is het voor een 9 jaar du-rende restauratie verwijderd. Nu staat er een kopie, het origineel is te zien in het Museo Capito-lini. De keizer berijdt het paard zonder teugels, symbool voor de zachte hand waarmee hij zijn rijk bestuurde. Onder de benen van het paard zien we de stervormige versiering die Michelangelo ont-worpen heeft voor het Piazza del Campidoglio.

I euroHier ziet u de ‘Vitruvische mens’ door Leonardod a Vinci getekendi in 1490 als een illustratie bij ‘De wet van Vitruvius’. De Romeinse architect Vitruvius verwoordt in de Ie eeuw de verhoudingen van het menselijk lichaam, die in de bouw van de tempels moest wor-den weerspiegeld, als volgt: “De navel staat in het midden van het menselijk lichaam. Als een cirkel beschreven wordt rond een man

die op zijn rug ligt met armen en benen uitgestrek, zal deze zijn te-nen en vingers raken. Het is niet slechts met een cirkel dat het lichaam zo omschreven kan wor-den, maar ook met een vierkant. Men ziet dat de lengte van het lichaam gelijk is aan de breedte van het lichaam, wanneer men de twee armen uitstrekt”. De originele tekening met potlood en pen bevindt zich in de Gal-leria dell’Accademia in Venetië. Een verrassende 3-dimensionale weergave vindt u voor het Museo Leonardoi n Vinci.

2 euroAan het einde van onze munten-reis ontmoeten we Dante Aligh-ieri, de schrijver van de ‘Divina Commedia’, het grootste epos ooit in het Italiaans en misschien zelfs wel in de hele wereldlitera- tuur geschreven. Waarschijnlijk is de beeltenis op de munt gehaald van ‘Stanzen van Raffael’ in het Vaticaans museum in Rome. Op de berg Parnassus, de woonplaats van de dichters in de nabijheid van de god Appolo en de muzen, krijgt Dante een plaatsje naast Homerus. Maar u vindt Dante ook op de Piazza Santa Croce in Florence meer dan levensgroot.

En zo zijn we dan met zeven- mijlslaarzen door de Italiaanse geschiedenis gesneld met hulp van de Italiaanse Euromunten.

14 FILAKRANT 2012

Voorschotense Postzegelhandel http:/www.vph-wph.nl e-mail: [email protected]

tel: 071-5619264

Specialist in Roltanding-Port-Dienst-Internering etc. Oud-Nederland in typen en tanding.

Overzees gebiedsdelen ook goed aanwezig, Europese landen, Australië, Nieuw-Zeeland en Israël.

Thematisch: Vogels, Vuurtorens, Schepen, Vliegtuigen

en Motoren. Ook veel andere thema's beschikbaar.

Aanwezig op de Filatelie beurs Loosdrecht, Antwerpfila Filatelie aan de Rijn, Hollandfila, Eindejaarsbeurs,

Filafair, Postex en de Verzamelaarsjaarmarkt Utrecht.

Rembrandt woonde en werkte jarenlang in de Amsterdamse jodenbuurt (in het huidige Rembrandthuis aan de Joden-breestraat). Dit gegeven komt samen met een aantal andere elementen telkens terug in de verhalen over Rembrandt en de joden. Hij zou zijn joodse buurtgenoten vaak hebben gebruikt als model voor zijn bijbelse taferelen. Rabbijn Menasse ben Israël en andere joden zouden met Rem-brandt bevriend zijn geweest, hem opdrachten hebben gegeven en hem hebben geholpen met Hebreeuwse teksten voor zijn schilderijen. Bovendien werden veel populaire schilderijen en etsen van mannen met baarden en hoofddeksels steeds meer gezien als joden die Rembrandt zou hebben geschil-derd. De werken kregen titels als Rabbi met platte hoed en Poolse jood.

Trots op RembrandtOok joden zelf waren trots op de beroemde schilder uit de Am-sterdamse jodenbuurt. Naarmate Rembrandts roem als nationaal symbool van de Gouden Eeuw

Rembrandt in de jodenbuurt

verder steeg, beschouwden zij hem steeds meer als ‘hun’ kun-stenaar. De schilder Jozef Israëls (1824-1911) identificeerde zich openlijk met Rembrandt en liet zich voor zijn Joodse bruiloft (1903) inspir-eren door Rembrandts Joodse bruidje. De joodse identificatie met Rem-brandt gaat zo ver, dat de Encyclo-paedia Judaica (1971) een lijst van

78 werken van de meester met een ‘Jewish interest’ vermeldt, waaronder al zijn oud-testamen-tische schilderijen en etsen.

Ephraim BuenoZeker niet alleen de joden eigen-den de schilder aan zich toe. Ook kunsthistorici met nationaal

socialistische sympathieën zagen in Rembrandt een groot Ger-maans kunstenaar. Vele werken van Rembrandt uit joodse collec-ties werden door de nazi’s ver-worven met als doel een plaats te krijgen in Hitlers geplande mu-seum in Linz.

Zo ook zijn portret van de joodse arts Ephraim Bueno (afb JHM).Overigens zal dit pas gerestau-reerde portret als bruikleen van het Rijksmuseum op de tentoon-stelling te bewonderen zijn.

Zijn geportretteerden joods?Uit onderzoek blijkt de laatste jaren steeds vaker dat de afge-beelde personen op Rembrandts joodse portretten helemaal geen joden zijn. Zelfs zijn de werken niet altijd echte Rembrandts. De vraag is hoe joods Het joodse bruidje is, en hoe joods de koop-man is op het Portret van een joodse koopman. Het Joods Histo-risch Museum heeft vele verhalen naast het bekende feitenmateri-aal. Zo kan iedere bezoeker zelf bepalen waar feit en fictie elkaar raken of tegenspreken.

De vereniging Nederland-Israël Philatelie (NIP) bestaat sinds 25 oktober 1953 als gespecialiseerde vereniging. De vereni-ging voor het verzamelgebied Israël, maar waar ook regel-matig andere thematische verzamelgebieden aan de orde komen zoals: Judaica en de Levant periode.

Ook thema’s die aan de Bijbel gerelateerd zijn worden binnen onze vereniging verzameld. Judaica is het verzame-len van postzegels van joodse voorwerpen en /of personen en gebeurtenissen die met het jodendom te maken hebben. Hieronder treft u een Judaïca artikel aan.

De jonge jood (1653)

Poststempel van het Rembrandthuis Amsterdam in het Rembrandtjaar 1956 (afb H.Suiveer)

De Joodse bruiloft (1903) van Jozef Israëls (1824-1911)

Ephraim Bueno

De Joodse bruid (1665) van Rembrandt

De Joodse bruid (1665), inzet rechts: Rembrandt zelfportret

FILAKRANT 2012 15

Blijf altijd op de hoogte van aanbiedingen en nieuwe producten, volg ons nu ook op:

Uw thematische specialist op het web!

Bezoek ook eens de winkel vanHowell Holding B.V. in Den Haag

Altijd duizenden boeken met 5cent zegels aanwezig

Elke zaterdag van 10-16 uur geopendZuiderparklaan 133

www.collect4all.nlwww.collect4all.com

Verschijnt op 28 dec 2012, gelijktijdig met de 1e dag van de

Eindejaarsbeurs

• Wist u dat u ook kunt adverteren? • Wist u dat het leuke tarieven zijn? • Wist u dat u ook redactie kunt insturen? • Wist u dat de krant full color is? • Wist u dat deze krant 1 jaar looptijd heeft? • Wist u dat u hierover informatie kunt

krijgen bij onderstaand adres?

V.O.V.V.- / Filakrant p/a Tienwoningenweg 53 7312 Dl Apeldoorn NL

Tel: 0031-(0)55-3558600 Of stuur een mail: [email protected]

V.O.V.V.

FILAKRANT Jaargang no: 2

Kleine advertentie voor ver-zamelaars en/of verenigingenFilakrant biedt de mogelijkheid aan voor haar lezers om te adverteren in de volgende jaarkrant. Deze komt uit op de 1e dag van de eindejaarsbeurs 2012 op 28 december.

Voor een bedrag van €. 17.50 kunt u een advertentie plaatsen. Voor dit bedrag heeft u een advertentie c.q. oproep die een looptijd heeft van een jaar lang.Maximaal 300 leestekens. Dit is inclusief letters, cijfers, spaties, komma’s, punten. Elk hokje is een teken. Sluitingsdatum voor inleveren is 31 oktober 2012. Dit i.v.m. opmaak.

Vul onderstaande bon in en stuur deze op aan de V.O.V.V. per post (adres in onze ad-vertentie hiernaast). De V.O.V.V. behoud zich het recht voor om aangeboden teksten te weigeren. Betaling na toezending factuur, indien advertentie wordt opgenomen.

Ondergetekende:Naam:Adres:Postcode /Woonplaats:Tel.nr:Handtekening:

Vul hieronder uw tekst in voor de advertentie.

Kruis hieronder aan in welke rubriek u uw advertenie opgenomen wenst te zien:o Aangeboden o Gevraagdo Bijeenkomsten / Beurzen o Diversen

16 FILAKRANT 2012

FilatelieRufus kwam deze morgen heel tevreden op school. Hij toonde ons een heel nieuw schrift wat hij had, en op de eerste pagina links-boven was een postzegel geplakt. Op de andere pagina’s zat niets.Ik begin een postzegelverzameling, zei Rufus tegen ons. En hij legde ons uit dat zijn vader hem op dat idee had gebracht om postzegels te verzamelen; dat je dat filatelie noemt en dat het erg nuttig was, want je leerde vanzelf geschie-denis en aardrijkskunde als je goed naar postzegels keek. Zijn vader had hem ook verteld dat een verzameling postzegels erg veel geld waard kon zijn en dat er een koning van Engeland was geweest die een verzameling had die ontzettend veel waard was.Wat goed zou zijn, zei Rufus tegen ons, is dat jullie allemaal postzegels gaan sparen. Dan kunnen we ruilen. Papa heeft me gezegd dat je op die manier verschrikkelijk goed verza-melt. Maar de postzegels mogen niet gescheurd zijn, en het is vooral belangrijk dat ze alle tandjes nog hebben.

Toen ik thuis kwam voor de lunch vroeg ik mama meteen om mij postzegels te geven.Wat is dat nu weer voor een ver-zinsel? vroeg mama. Ga je handen wassen en breek mijn hoofd niet met je zotte ideeën.En waarom wil jij postzegels, jonge-man? vroeg papa. Ga je brieven schrijven?Welnee, zei ik, het is om aan filate-lie te doen, net als Rufus.

Maar dat is heel goed, zei papa. Filatelie is een zeer interessante bezigheid. Tijdens het verzamelen van postzegels leer je een heleboel, vooral over geschiedenis en aardrijk-skunde. En weet je, een goede ver-zameling kan veel geld waard zijn. Er is een koning van Engeland ge-weest die een verzameling had die een fortuin waard was!Ja, zei ik. Dan ga ik met mijn vrienden ruilen, en zo ontstaat een geweldige verzameling, met post-zegels die alle tandjes nog hebben.Nee maar, zei papa. In ieder geval, ik heb liever dat je postzegels spaart dan nutteloos speelgoed dat je zakken vult en heel ons huis. Nu ga je gehoorzamen aan je moeder, je gaat je handen wassen, je gaat aan tafel en na de lunch zal ik je een paar postzegels geven.

En na het eten zocht papa in zijn bureau, en hij vond drie enve-loppen, waarvan hij de hoek af-

scheurde waar de postzegel zat.En zo ben je op weg naar een for-midabele verzameling, zei papa lachend tegen mij.En ik omhelsde hem, omdat ik de aardigste papa van de wereld heb.Toen ik die middag op school kwam, waren meerdere vrien-den een verzame-ling begon-nen; Clotaire had een postzegel, Geoffroy had een andere en Alceste had er ook één, helemaal gescheurd, erbarmelijk, onder de boter en er ontbraken tandjes. Ik met mijn drie postzegels had de mooiste verzameling.Eudes had geen postzegels en zei dat wij allemaal gek waren en het diende nergens toe; wat hem be-treft, hij hield meer van voetbal.Jij bent gek, zei Rufus. Als de kon-ing van Engeland had gevoetbald inplaats van postzegels te sparen,

zou hij niet zo rijk geweest zijn. Mis-schien was hij zelfs wel geen koning geweest.Hij had gelijk, Rufus. Maar omdat de bel ging om naar binnen te gaan, konden we niet doorgaan met postzegels verzamelen. In de pauze begonnen we allemaal te ruilen.Wie wil mijn postzegel? vroeg Alceste.Jij hebt een postzegel die ik niet heb, zei Rufus tegen Clotaire. Ik wil die met je ruilen.Dat is goed, zei Clotaire. Ik ruil deze postzegel tegen twee andere postzegels.En waarom zou ik je twee postzegels voor jouw postzegel geven, als ik vragen mag? zei Rufus. Voor één postzegel geef ik één postzegel.Ik zou graag mijn postzegel ruilen tegen één postzegel, zei Alceste.Toen kwam Le Bouillon bij ons. Le Bouillon, dat is onze surveillant, en hij wantrouwt ons wanneer hij ons samen ziet. En daar wij altijd samen zijn, omdat we een hechte vriendengroep zijn, wantrouwt Le Bouillon ons voortdurend.Kijk me recht in de ogen, zei hij tegen ons, Le Bouillon. Wat bekon-kelen jullie nu weer, deugnieten?

Niets meneer, zei Clotaire. We doen aan filatelie, daarom ruilen we postzegels. Eén zegel tegen twee zegels, dat soort trucs, om een mooie verzameling te krijgen.Filatelie? zei Le Bouillon. Maar dat is goed! Heel goed! Erg leerzaam, vooral wat betreft geschiedenis en aardrijkskunde. En bovendien, een mooie verzameling kan veel waard worden… Er is een koning geweest, ik weet niet meer precies van welk land, die een verzameling had die een fortuin waard was!... Dus, ga lekker ruilen, maar wees verstandig.Le Bouillon ging weg en Clotaire strekte zijn hand met een post-zegel erin uit naar Rufus.Nu, is het goed? vroeg Clotaire.Nee, antwoordde Rufus.Ik vind het wel goed, zei Alceste.Toen kwam Eudes op Clotaire af en hop! Hij pakte zijn postzegel af.Ik ook, ik begin ook een verzameling, riep Eudes lachend. En hij begon te rennen. Clotaire lachte niet, maar rende achter Eudes aan ter-

wijl hij riep dat hij zijn postzegel terug moest geven, stomme dief. Eudes stopte niet, maar likte aan de postzegel en plakte hem op zijn voorhoofd.Hé jongens! riep Eudes. Kijk! Ik ben een brief! Ik ben een luchtpostbrief!

En Eudes strekte zijn armen wijd uit en begon te rennen, ter-wijl hij vroem vroem riep, maar Clotaire slaagde erin hem beentje te lichten, zodat Eudes viel, en zij begonnen te vechten, waarop Le Bouillon rennend terugkwam.

Oh, ik had kunnen weten dat ik jullie niet kan vertrouwen, zei Le Bouillon. Jullie zijn niet in staat om je op een intelligente manier te ontspannen. Jullie twee, in de hoek staan.En jij Eudes, wil jij onmiddellijk die belachelijke postzegel van je voor-hoofd halen!Ja, maar zeg hem wel goed op te passen dat er geen tandjes afge-scheurd worden, zei Rufus. Dat is één van de postzegels die ik nog niet heb.En Le Bouillon stuurde ook hem, samen met Clotaire en Eudes, naar de hoek.Als verzamelaars bleven alleen Geoffroy, Alceste en ik over.Hé jongens. Willen jullie mijn post-zegel niet? vroeg Alceste.Ik ruil jouw drie postzegels tegen mijn postzegel, zei Geoffroy tegen mij.Ben je niet een beetje gek? vroeg ik hem. Als je mijn drie postzegels wilt, geef mij dan drie andere, zonder gekheid. Per zegel geef ik je een zegel.Ik wil graag mijn postzegel ruilen tegen een andere postzegel, zei Alceste.Maar wat brengt mij dat? zei Geoffroy tegen mij. Het zijn dezelfde postzegels.Dus, jullie willen hem niet, mijn postzegel? vroeg Alceste.Ik vind het goed om je mijn drie postzegels te geven, zei ik tegen Geoffroy, als je mij er iets leuks voor teruggeeft.Goed, zei Geoffroy.Welnu, als dan niemand mijn postzegel wil, dan doe ik dit ermee! riep Alceste en hij verscheurde zijn hele verzameling.Toen ik heel tevreden thuis kwam, vroeg papa aan mij: En,

jonge filatelist, gaat het goed met je verzameling?Geweldig, zei ik tegen hem. En ik toonde hem de twee knikkers die Geoffroy me gegeven had.

Peter Stolk

De kleine NicolaasIn het jaar 2009 gaven de Franse posterijen een post-zegelboekje met 14 zelfklevende zegels uit, gewijd aan Le Petit Nicolas. De kleine Nicolaas is de hoofdpersoon in verhaaltjes, die in de periode 1959 tot 1965 wekelijks verschenen in een Frans tijdschrift. De tekst was geschreven door René Goscinny, een naam die u wellicht ook kent van de vroege stripverhalen van Aste-rix en Lucky Luke. De ver-halen over de kleine Nicolaas werden geïllustreerd door de tekenaar Jean-Jacques Sempé. Ze zijn bedoeld voor kinde-ren, maar er zit regelmatig een dubbele bodem in, die alleen volwassenen begrijpen. De vriendjes van Nicolas hebben al-lemaal karakteristieke eigenschappen, die in elk verhaal te-rugkomen. Zo is Agnan het lievelingetje van de juf en Alceste loopt altijd te eten. Geoffroy’s vader is schatrijk en koopt alles wat hij maar wil en Eudes slaat bij voorkeur zijn vriendjes op de neus... In Franse boekwinkels zijn bundels met deze verhalen nog steeds te koop. In 2009 is er ook een speelfilm gemaakt over Nicolaas. In Nederland zijn recent verhalen vertaald door Marijke Koekoek. Het onderstaande verhaal heb ik daarin niet terug kunnen vinden, daarom heb ik zelf een vertaling gemaakt. Het gaat over… enfin, u kunt het wel raden.

FILAKRANT 2012 17

9 14

8

10 13

21

*) Nooduitgangen 1) Ontvangsttafels 2 ) Muntenspel 3) Spel hoger en lager 4) Memoriespel 5) Albumbladen maken 6) Zitjes 7) Postzegelberg 8) Kwis Frankrijk 9) Prijzentafel 10) Kwis Belgie 11) Albumbladen maken algemeen 12) Albumbladen maken algemeen 13) Europa-en wereldkaartspel 14) Grabbelzakspel 15) Controletafel veiling 16) Veilingmeester 17) Kaveltafels bekijken 18) Stoelen/banken voor deelnemers veiling 19) Rad van avontuur 20) Landenzegels uitzoeken 21) Eigen albumblad maken 22) Motiefzegels uitzoeken 23) Motief blokken en series 24) Motief poststukken uitzoeken 25) Boeken 26) Informatietafel F.V. De Globe 27) Afscheidstafel Op de stands 23 / 24 / 25 kunnen volwassenen op vertoon van een entreekaartje ook kopen. 26

Dagelijks jeugdveiling vanaf 14.30 uur.

5 5

4

7

23

20 25 24

3

STAMPTALES 28 & 29 december 2011 Ingang toneelzaal

21

1

2b

6

6

11 12

15

16

17

18

19

22

27

*

2a

*

* *

De grootste jaarlijkse postzegelhappening voor de jeugd• Gezellige dag uit in de kerstvakantie • Mega veel gratis postzegels • Belgische en Ned. jeugdleiders• Groot filatelistisch spellencircuit • Schitterende nieuwe jeugdbladen • Samen bezig zijn met postzegels• Elke dag een veiling om 14.30 uur • Zaal van 400 m2 • Niets moet, maar alles mag

Stamptales is een geheel apart georganiseerd en voor iedereen gratis toegankelijk evenement voor jeugd tot 17 jr. I.v.m. de hoge kosten van dit mega-evenement treed de V.O.V.V. (Hollandfila/Eindejaarsbeurs/ Filatelie aan de Rijn - de drie grootste filateliebeurzen van Nederland) als hoofdsponsor op. De locatie- en inrichtingskosten blijven beheersbaar door Stamptales te laten samenvallen met Filatelie aan de Rijn en de Eindejaarsbeurs. Het schitterende (en vaak waardevolle) materiaal dat weggegeven wordt aan de jeugd wordt betaald uit de opbrengsten van de V.O.V.V.-koopjescorner. Eventuele tekorten worden aangevuld uit de kassaopbrengsten van de Eindejaarsbeurs. Natuurlijk dragen ook diverse handelaren een steentje bij, evenals “De Postduif” en de “Globe”.

Het programma wordt nog verder uitgebreid (iedere keer een special) en krijgt diverse keuzemogelijk-heden. Het team van ca: 20 tot 25 jeugdleiders waarbij de kern wordt gevormd door jeugdfilatelievereniging De Postduif uit Wijk bij Duurstede en de Commissie jeugdfilatelie van de Filatelistenvereniging de Globe aangevuld met jeugdleiders uit België en andere vrijwilligers staan dit keer klaar met een uitgebreide (en óók leerzaame) special over België en Frankrijk.De spellen staan door de hele zaal verspreid. Bij de ontvangsttafels krijgt ieder kind een programmablad. De jeugdleiders wijzen de weg (en helpen natuurlijk!!!!).

Wat is er verder nog voor jullie te doen?• de prijzentafels bekijken• vooraf de veilingkavels bekijken• de informatietafel van Postzegelvereniging De Globe• de afscheidstafel, voor een mooi afscheidscadeau • de poststukkenhoek van de Eindejaarsbeurs waar tegen jeugdtarieven poststukken (FDC’s, maximkaarten, mooie stempels en/of echt gelopen stukken) gekocht kunnen worden

Bereikbaarheid RijnhalBus: Als u van plan bent met de bus naar de Rijnhal te komen, dan kunt u de volgende lijnen nemen: Lijn 7 (Rijkerswoerd) elke 7 minuten en verder: Lijn 4 (Kronenburg) / Lijn 20 (Elderveld) / Lijn 31 (Nijmegen) / Lijn 88 (Elst). NB: Deze vertrekken allen van het Centraal Station Arnhem op regelmatige tijden. Voor meer specifieke informatie kunt u bellen met reisinformatie Nederland (0900-9292) Trein: Voor een geheel overzicht kunt u kijken op www.ns.nl Auto: Met eigen vervoer is de Rijnhal eenvoudig te bereiken. De Rijnhal staat op de borden aangegeven. Er zijn duizenden gratis parkeerplaatsen op het eigen parkeer-terrein en in de nabije omgeving.• Vanuit de richting Utrecht: Neem de A12 richting Oberhausen, vervolgens de afslag

N325 (op knooppunt Velperbroek) richting Nijmegen/Huissen en de Rijnhal. • Vanuit de richting Rotterdam: Neem de A15 richting Nijmegen, dan de afslag A325

Arnhem. (De Rijnhal staat op de borden aangegeven. • Vanuit de richting Nijmegen: U neemt de A325 richting Elden, Elst en Arnhem. • Vanuit de richting Duisburg (Dld): Neem de A12 richting Arnhem (knooppunt Velper-

broek), dan de afslag N325 richting Nijmegen/Huissen en de Rijnhal. • Vanuit de richting Apeldoorn: Neem de A50 richting Arnhem, dan de afslag A12 rich-

ting Oberhausen, vervolgens de afslag N325 (op knooppunt Velperbroek) richting Nijmegen/Huissen en de Rijnhal.


18 FILAKRANT 2012

Lijst standhouders Eindejaarsbeurs 2011(Overzicht per 4 december 2011. Wijzigingen voorbehouden!)

Standhouder Specialiteit Land Plaatsnr. PostzegelsABFA Friesland Advies voor het verzekeren van verzamelingen 48

Advantage, Pzh. Beter materiaal van Ned.+ O.G. W-Europa zoals België-Duitsland-Oostenrijk-Liechtenstein- Luxemburg en Zwitserland.

62

Aix Phila Shop Verzamelingen, detailverkoop, partijen, uitgebreide motief sortering. Tevens veilinghuis en taxaties

D 40-42

Albers, Pzh. Kleinrondstempels Nederland, Zwitserland, Oostenrijk enz.

67

Alderkamp, J.D. Posthistorie, poststukken en brieven 102

Armin Pithan Partijen, brieven enz. Tevens detailverkoop D 100

Ast, van Ned.+ Indie, België, Frankrijk, Vogels. O en XX 165

Aust Postzegels hele wereld in betere kwaliteit D 80

Berg, H. van de West-Europa gestempeld van begin tot heden 163

Berg, Pzh. Joke van den Postzegels Nederland en Europa gestempeld en postfris, catalogi, stockboeken

55-57

Bert Brinkman Filatelie

Brieven en posthistorie klassiek 75

Besten, J. den USA vellen gestempeld, Nederland, Canada, Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, partijen

90-91

Biese, Ute Brieven, betere verzamelingen W-Europa D 112

Blerk, Mr. E.L. van Posthistorie in uitgebreide zin, landen en mo-tieven

101

Bogaard, A. v.d. Pzh. Postzegels XX Europese Landen, Ned. en O.G., Nieuw Zeeland, Australië, Amerika, FDC’s

97

Bos, Munten en Pzh. Munten Nederland + Provinciaal, bankbiljetten, postzegels

135

Bouw, H. Australië, hoofdzakelijk modern, postfris en ge-stempeld, Engeland O

89

Bredenhof, Pzh. & Mh. Partijen, Kilowaar, Ned.+Overzee, Plaatfouten, Stockboeken enz

5-6

Breebaart Filatelie Brieven van de hele wereld D 154

Brittannië, Studiegroep Vereniging van Groot-Brittannië en gebieden 153

BRM, Filatelie Inkoop-verkoop. Tevens taxaties 4

Classic Europe Philately

Gesp. in postfrisse en gestempelde zegels van alle Europese landen, koloniën, periode 1840-1960

23

Collect+ Partijen en covers, fdc’s 160

Standhouder Specialiteit Land Plaatsnr.Collectura Catalogi, literatuur voor postzegels 114

Deursen, J. van Motief fauna hele wereld, klassiek en semiklassiek hele wereld, partijtjes, brieven en poststukken

35-36

DNS Stamps Partijen en diversen 22

Dongen, P.A. van Klassiek materiaal buiten Europa, tevens Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland

158

Duitsland, Fil. vereni-ging

Filatelievereniging Duitsland 144

Dutch stamp 2000 Restpartijen en collecties. Betere zegels hele wereld

76-78

Esch, P. van Sortering Oost-Europa, brieven, lectuur, catalogi, vertalingen etc.

18

Filateliebeurs Loos-drecht

Info stand filateliebeurs Loosdrecht 141a

Filcon Pzh. Gespecialiseerd in Nederland en Overzee. O, X en XX. Tevens oude en nieuwe FDC’s

79

Folkerts, R. Poststukken thematisch en landen 159

Fila Francis Motieven, uitgebreide sortering B 81

Fransen, J.A. Postzegels Nederland en Overzee, motieven 103

Friesland, Pzv. Veilinghuis uit Fryslân, taxaties 16

Gabriël Thematische vereniging voor verzamelaars van religie en kunst

150

Geertzen Philatelie Verenigd Europa en meelopers, Europese landen, Indonesië, Nederland en overzee. O en XX, stockboeken en toebehoren

69-71

Globe Commisie jeugdfilatelie. Promotiestand Globe T26

Gunther Zwitserland van topmateriaal klassiek tot heden CH 93

HCC Gebruikersgroep computers 147

Haarlem, Pzh. J. van Moderne landenstocks gestempeld, kilowaar-specialist

82-84

Heiduck, Thomas R. Grote sortering Duits materiaal, tevens ander materiaal, brieven

D 162

Hertog, Karel den, Pzh Plaatfouten, misdrukken, automaatboekjes, Ned + O.R zeer uitgebreid. Voor 1940 postfris veelal met certificaat

64-65

Herrema, S. Australië, Nieuw-Zeeland zowel postfris als ges-tempeld, van klassiek tot modern. Div. motieven, partijen

9

FILAKRANT 2012 19

Standhouder Specialiteit Land Plaatsnr.Heuvel, Jos van de Benelux, Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk,

Liechtenstein en Scandinavië. Alles gestempeldB 104

Hillebrand Filatelie jr, Pzh.

Landenstocks, Kilowaar, €.0.05 Boeken, Partijen, gebruikte luxe albums, uitzoekbakken. Inkoop nominaal

108-110

Hilster, J. Verkoop nieuwtjes en ouder materiaal zuidelijk Afrika

148

Howell Holding BV Partijen en Covers 160

Huisman, H. Oost en West Europa, USA, Afrika en diverse andere landen. Diverse motieven

111

Interphila, Pzh. Ned.+ OG klassiek (tandingen en types, stempels,plf.), België O (1849 tot heden, stempels),Ol. Spelen, sport, treinen, auto’s.

68

Jacobs, R. L. West-Europa gestempeld van begin tot nu. 163

Jeugdhoek Schitterend filatelistisch materiaal echter alleen voor de jeugd tot 17 jaar

TZ

Kees Jhon Postzegels en postwaardestukken België van klassiek tot heden

B 107

Kempenaar, P. Postzegels modern Nederland O. Persoonlijke zegels, Engeland

48

Klein, B. Zwitserland, België, Spanje en Luxemburg van klassiek tot modern

155

Klemaphil Nederland, motieven, div. partijen, brieven 115-116

Koopjescorner Stand met leuke aanbiedingen en gigantisch veel goedkoop materiaal. Opbrengst ten bate van het jeugdwerk

43-44

LACA Filatelievereniging Latijns-Amerika 146

Leeninga, A.S. Postzegels Duitsland, Reich, Koloniën, Bezette gebieden 1e en 2e wereldoorlog, lokaalpost

33

Li, Mr Modern China CN 26

Limbustamps België klassiek van begin tot heden postfris en gestempeld, motief ruimtevaart postfris en gestempeld

B 45-46

Lingen, Pzh. R. van Thematische postzegelhandel met grote sorte-ring, specialist in vuurtorens

7-8

Lohmer, Peter Duitsland, Frankrijk postfris en gestempeld, diverse motieven

D 113

Marigny Philatélie Specialist in Frankrijk, Monaco, Andorra, T.A.A.F. zowel postfris als gestempeld

FR 10-11

Marzstamps Engelse gebieden, Duitsland en gebieden, Europese landen, diverse motieven

156

Mastplaatfout, Pzh. Plaatfouten, velranden e.d. Uitgebreid Nederland 53-54

Meinhardt, P.W. Catalogi en filatelistische literatuur 114

Melle, R Partijtjes, fiscaalzegels, Aziatische postzegels. Losse no’s, rare items

99

Motiefshop Motieven series en blokken. Uitgebreid motieven op stuk. Zie Koopjescorner, toneelzaal

TZ23-25

N.I.P., Israel Fil. Ver. Filatelievereniging Israël 143

Nisja vof, Pzh. Gespecialiseerd in Nederland klassiek tot modern, zowel gestempeld als postfris. Tevens gestempeld Australië en IJsland

51-52

Oost Europa Philatelie Sortering Oost-Europa, brieven, lectuur, catalogi, vertalingen etc.

18

Organisatiestand Informatiestand voor bezoekers en standhouders 1

Pender, W. de WNF - Wereld Natuur Fonds motief 25

Peters, Patrick België klassiek van begin tot heden postfris en gestempeld, motief ruimtevaart postfris en gestempeld

B 45-46

Pietersma Filatelie Posthistorie hele wereld, postzegels Europa, partijtjes en diversen

58-60

PMCE Munten, bankbiljetten, postzegels en div. partijen 117-119

Po & Po Nederlandse vereniging van poststukken en post-stempelverzamelaars

151

Postduif, de Jeugdfilatelievereniging uit Wijk bij Duurstede TZ

Postzegel, de Maandblad van de Koninklijke Vlaamse Bond van Postzegelverzamelaars

142

Postzegelhandel 1840 Postzegels, brieven, ansichtkaarten en munten 74

Postzegelhoes H. Mans Nederland en Overzee postfris en gestempeld, restpartijen

98

Rossem, Filatelie Dirk van

België postfris en gestempeld, ongetand. Motieven postfris, westen oost Europa postfris

B 49-50

Sauvage Claude Belgie en kolonieën, diversen B 106

Skandinavië, NFV Nederlandse Filatelistenvereniging Skandinavië 152

Schelling, E. Postzegelpartijtjes, Ansichtkaarten 127

Schilden, T. van der Betere zegels wereld, 2e WO, brieven, specialty’s 24

Schipper-Burgum, G.H. Filatelie posthistorie Nederland 161

Schmidt, H. Postzegels Australië en Canada postfris, diverse motieven

88

Smit, J.P. Postzegels West-Europa gestempeld 164

Smits Philatelie Verkoop partijen 96

Snoek, M. Postzegels Indonesië, Motieven waaronder veel Wereld Natuur Fonds

34

Specialsale.nl Postzegel speciaal gebieden (donderdag 29 dec) 61

Stamps for you Ned. en Overzee, West Europa, Indonesie, Japan, Thailand en Australië

63

Taxaties Taxaties. Woensdag vanaf 13.00 uur. Donderdag vanaf 11.00 uur. Veel expertise aanwezig.

2 + 4

Standhouder Specialiteit Land Plaatsnr.Ten Kate Philatelie Europese landen, Australië en Nw. Zeeland, post-

fris en gebruikt92

Tietz, Holger Groot Duits postzegelverzendhuis met zegels, brieven, restpartijen, Duitsland, Europa, Overzee, motieven

D 14-15

Tilburg, Hugo van Frankrijk en kolonieën. Diversen, partijen B 105

Tjallinks, H. Diverse partijtjes, tevens ansichtkaarten 120

Vansteenkisten, L, Pzh. Postzegels België, Frankrijk, Birma en div. partijen hele wereld, Pap’s, duo-stamps, uitzoekbakken kilowaar

B 12-13

Veen, W. van Beter Nederland, Europa en rariteiten 157

Vergossen Fil. Ruud, Pzh.

Aanbiedingen postzegelboekjes hele wereld, brieven, blokken West-Europa. Diverse motieven. Inkoop nominaal

37-39

Verkoopbemiddeling Verkoopbemiddeling en taxaties. Gratis service van de vereniging

3

Vincennes Philatélie Frankrijk, Andorra, Monaco, Territoires D’outre-mer, kolonieën

FR 85-87

Vion, Eric (woensdag) Modern O materiaal hele wereld, specialist in modern Frankrijk O, uitzoekboeken, partijen (Woensdag 28 december)

B 61

Vliet, Pzh. W. van Partijenhandel uit Apeldoorn 72-73

Voorschotense, Pzh. Postzegels West-Europa, Australië, Nieuw-Zee-land, Israël en Nederland + O.G. thema’s

21

Wever, J.W. Beter materiaal w.o. boekjes en blokken. Hoofdzakelijk postfris voor 1970

94-95

Wichman Philatelie GBR

Postzegels en brieven hele wereld. Motieven en collecties

D 20

Wilco WWF-Stamps Wereld Natuur Fonds motieven 25

Zondervan, Pzh. Grote partijenhandel 16-17

Zuid Afrika Fil. Ver. Filatelievereniging Zuidelijk-Zuid-Afrika 149

Zwanenburg, F. Gesp. in postfrisse en gestempelde zegels van alle Europese landen, kolonieën, periode 1840-1960

23

ZWP Studiegroep Studiegroep Zuid-West Pacific 145

Munten en BankbiljettenBredenhof, Pzh. & Mh. Munten en toebehoren. Tevens postzegels 5-6

Borculo, L. van Munten, bankbiljetten en catalogi 28

Bos, Mh. & Pzh. Munten Nederland en provinciaal, bankbiljetten, postzegels

135

Brumunt Munten, bankbiljetten, catalogi en diverse be-nodigdheden

B 31

Daalen, W.A. van Munten hele wereld 130

Drenth, G. Munten en bankbiljetten 27

Eijsermans, Jos F.M. Bankbiljetten en noodgeld 128

Euving, J. Bankbiljetten hele wereld vanaf 1729, noodgeld 133

Kerimunt Nederland. Oud materiaal vanaf de middeleeu-wen, spec, zeldzaam. Mineralen, halfedelstenen

132

Kooistra, A Munten uitgebreid 140

Kronen 5 numismatiek Munten uitgebreid 136

Limbustamps Euromunten B 45-46

Matthias & Flores Munten e.d. D 162

Munten voor de jeugd Onderdeel van de jeugdhoek in de toneelzaal, speciaal voor munten

TZ2

Muntenhoek.nl Voor al uw munten en opbergsystemen 30

Muntkoerier Nederlands maandblad voor munten- en bank-biljettenverzamelaars

Hal

Papermoney Maastricht

Promotiestand papiergeldbeurs 129

Piso F.T. Munten en bankbiljetten 139

PMCE Munten en bankbiljetten 117-119

Reekers Munten, penningen, bankbiljetten, oude aandelen 131

Ruijs, Jan Munten en bankbiljetten 138

Spoelder, A. Munten en bankbiljetten 134

Squirrel, The Munten en bankbiljetten 29

Zonnemunten Koninksrijksmunten en Euro’s 137

PrentbriefkaartenBoonstra, J. Prentbriefkaarten grote stand met veel echt

gelopen kaarten121-123

Dantuma, J. Prentbriefkaarten zowel plaatsen als motieven 124-125

Het vergeet mij nietje Prentbriefkaarten, tevens antiquariaat 126

Het verzamelpunt Prentbriefkaarten zowel plaatsen als motieven 32

E. Schelling Prentbriefkaarten diversen 127

Tjallinks, H. Prentbriefkaarten diversen 124

Veilinghuis Poveia uit Assen (munten en postzegels) en de familie Severein (ansichtkaarten w.o. spec. spoorwegen) zijn dit jaar niet aanwezig om gezondheidsredenen. Wij wensen hen beiden beterschap en hopen hen volgend jaar weer te kunnen begroeten.

20 FILAKRANT 2012

Åland bezit niet veel historische bezienswaardigheden. Een van de grootste bezienswaardigheden van Åland wordt gevormd door de ruines van de fortificatie van Bomarsund. Het is een herinne-ring aan de Russische periode. Na de oorlog in 1808-1809 tus-sen Zweden en Rusland, was de positie van Åland ingrijpend ver-anderd.

Bij de vredesonderhandelingen in Fredrikshamn, werd Zweden gedwongen afstand te doen van Finland en Åland ten gunste van Rusland. Finland werd een deel van het groothertogdom en kreeg een nieuwe vorst, de Russi-sche Tsaar.Nu werd de geografische positie van Åland erg interessant. Tij-dens de Zweedse tijd was Åland

gesitueerd in een Zweedse bin-nenzee, een veilige plaats. Maar na de oorlog in 1809 werd Åland de meest westelijk gelegen bui-tenpost van het groothertog-dom. Russische troepen werden gestationeerd in Åland en door een fortificatiedeskundige werd aangeraden om een fort te bou-wen in de nabijheid van Bomar-sund om daar een verdedigings-macht te huisvesten als antwoord op mogelijke bedreigingen vanuit het westen. Dit fort werd ge-bouwd op het meest oostelijke deel van het eiland en het diende als bruggenhoofd naar het vaste-land.Met de bouw werd begonnen in 1832. De fortificatie zou een centrale kazerne hebben met een doorsnee van 290 meter. De fortificatie zou uiteindelijk plaats moeten bieden aan 5000 per-sonen en 500 kanonnen. Er werd ook een nieuwe haven aangelegd, waar grote slagschepen voor anker konden gaan. Ook ver-rezen er verscheidene torens die met elkaar waren verbonden. Iedere toren had ongeveer vijftig batterijen, ieder bestaande uit vier kanonnen.Het twee verdiepingen hoge hoofdfort was in 1842 klaar en het lukte de Russen drie van de twaalf geplande verdedigings- torens te bouwen.

Volk uit heel Rusland kwam naar Åland om deel te nemen aan de aanleg. Ze spraken verschillende talen en hadden verschillende religies. Gedurende 25 jaar woonden ze samen op een klein oppervlak.Er ontstond een kleine gemeen-schap, Skarpans, met winkels en een school. Op een nabijgelegen eiland werden een ziekenhuis en zowel een Orthodoxe als een Lutherse kerk gebouwd. Hier bevonden zich ook kerkhoven

van verschillende religies. Sommi-ge grafstenen zijn nog te vinden.Het meest indrukwekkend is het nieuw-Orthodox kerkhof.Op een zeker moment woon-den er 3000 - 3500 mensen in en bij Bomarsund. Een groot aantal mensen voor die tijd.Maar tijdens de bouw ontstond een nieuwe oorlog, bekend als de Krimoorlog. De aanleiding was het volgende.Rusland had een geschil met de Turkse sultan over het bescherm-heerschap van een aantal Hei-

lige Plaatsen in Palestina en viel Moldavië en Walachije binnen. In 1853 leidde dat tot oorlog tussen de sultan en de tsaar.Frankrijk had hier tevens aandeel in, doordat tsaar Nicolaas I van Rusland de Franse keizer Napo-leon III beledigde en zijn keizer-schap betwijfelde. Het was dus niet alleen een oorlog van mili-taire belangen, maar ook een van prestige.In november 1853 vernietigde een Russische vloot onder ad-miraal Pavel de Turkse vloot bij Sinop. Daarop kreeg het Ot-tomaanse Rijk op 28 maart 1854 steun van de Britten en de Fran-sen die beducht waren voor Rus-sische invloed in de Middellandse Zee .

Bij het uitbreken van de oorlog in 1854 was het fort echter nog niet voltooid. Als een symbool van de Russische expansiedrift vormde het fort een belangrijk doel van de geallieerde vloot. Op 21 juni 1854 vond het eerste bombarde-ment plaats, geleid door het schip de HMS Hecla. Op dit schip di-ende Charles Davis Lucas. Toen er een granaat op het dek van de boot terechtkwam, ging hij, tegen de voorschriften in, niet plat op de grond liggen, maar greep de granaat en wierp deze over boord, zo zijn kameraden reddend. Voor deze dappere daad werd hij als eerste met het Victoriacross onderscheiden. De

Britse en Franse schepen waren op weg naar Sint Petersburg, cen-trum van de macht in Rusland.Over het effect van dit bombar-dement gaan diverse verhalen, die elkaar tegenspreken.Op 8 augustus vond een lan-ding plaats van Engelse en Franse troepen. Onder andere de

Notvikstornet, de toren in het noordelijke deel, werd aangeval-len en veroverd. De Russen gaven zich over op 16 augustus 1854. Het fort werd aangeboden aan de Zweden, maar die sloegen het aanbod af om te voorkomen dat ze problemen met de Russen

zouden krijgen. Op de ochtend van 2 september 1854 werd het fort opgeblazen.

Tijdens de vredesconferentie in Parijs in 1856 werd Åland tot gedemilitariseerde zone verk-laard door het aanvaarden van de Åland Treaty. Eerst en vooral verbiedt deze internationale overeenkomst de fortificatie van Åland.Tijdens de onderhandelingen in 1921 bevestigde de voorloper van de Verenigde Naties de Åland Treaty, terwijl de demilitarisering van Åland werd gegarandeerd. Een belangrijke toevoeging was, dat Åland tot neutral gebied werd verklaard. Gevolg gevend aan beide conventies, verklaarde Finland Åland niet militair te zul-len versterken. Er mogen geen militaire troepen noch oorlog-suitrusting aanwezig blijven op Åland.

Ton Steenbakkers

Literatuur:- Ålands Frimärken berättar 2004-2005- Ålands Frimärken berättar 2006-2007- Ålands posten frimärken- en.wikipedia.org- ukinfinland.fco.gov.uk

BomarsundAl enige jaren heb ik in mijn bureaulade wat schrijfsels lig-gen die betrekking hebben op een en het zelfde onderwerp: Bomarsund. Een onderwerp wat me interes seert, omdat ge-schiedenis me interesseert. Het begon met de uitgave van een fraai boekje in 2004. Onderwerp was de ruïne van deze forti ficatie, die 150 jaar eerder werd verwoest, in 1854.

De uitgave van dit boekje werd in 2005 gevolgd door de uitgave van een zegel die de aandacht vestigt op het initiatief om een bezoe kerscentrum te vestigen bij Bomarsund. Op grappige wijze wordt de mogelijkheid voor toeristische uitstapjes duidelijk gemaakt.En in 2006 werd een postze-gel uitgegeven die een deel van de ruïne toonde en de aandacht vestigde op de de-militarisering van Åland, ook weer 150 jaar geleden.Aan deze uitgaven moest ik denken toen ik de nieuw-ste postwaardestukken van Åland, uitgegeven op 8 maart 2009, onder ogen kreeg. Op een van de kaarten is slechts een tekst te lezen in vijf talen: Åland, eilanden van de vrede.In een interview met de ontwerpster Chiqui Mattson, zegt ze, dat haar zoon vindt dat er meer aandacht besteed moet worden aan het feit dat Åland een gedemilitariseerde zone is.

Postzegelboekje, uitgegeven op 9 juni 2004. Het postzegelboekje bevat acht postzegels in twee velletjes.

Een van de twee postzegelvelletjes uit het postzegelboekje.

De postzegel toont delen van de ruïne van de Bomarsund fortificatie. Op de achtergrond zien we een deel van de tekst van het vredes-verdrag, dat werd geschreven in verband met dedemilitarisering. Uitgegeven op 29 maart 2006.

Toeristische uitstapjes naar Bomarsund.

Ook het jaarboek 2004-2005 besteedt ruim aandacht aan de geschiedenis.

Een van de drie uitgegeven kaarten

De laatste bladzijden van het boekje

FILAKRANT 2012 21

Alweer een aantal jaren geleden werd er op een veiling een par-tijtje “Zuid-Afrikaanse brieven” brieven aangeboden. Dit partijtje bleek heel bijzonder te zijn. Het ging om twaalf brieven uit het be-gin van de Boerenoorlog, waar-van het merendeel was geadres-seerd aan de heer A. Snoey Kievit (het laatste deel van de naam ook wel gespeld Kiewiet), Post-bus 3248 te Johannesburg. Van andere bieders had ik nauwelijks last dus ik kon dit partijtje voor een nette prijs verwerven. Ik heb in Zuid-Afrika navraag laten doen wie indertijd de houder was van deze postbus maar daar is geen antwoord op gekomen.

Van de heer Snoey Kievit heb ik weinig kunnen achterhalen. Ik heb enige personen met deze achter-naam gebeld maar bij hen geen zinvolle informatie kunnen ver-krijgen. Wel heb ik op het internet kunnen achterhalen dat hij, al in Johannesburg woonachtig, lid was van het Algemeen Nederlandsch Verbond waarvan de doelstelling was de handhaving en verbreiding van de Nederlandse taal. Verder bevonden zich onder de pas-sagiers van de Prins Willem II, op 25 september 1897 op weg naar Zuid-Afrika, een mevr. G. Snoey Kievit (mogelijk zijn echtgenote),

De Fleischer-stempels gebruikt tijdens de Boerenoorlog

met 2 kinderen. Terug naar de aankoop, het mooiste stuk was een brief met het stempel “Post-kant. Lager Noorder Grens”, een zeer zelden aangetroffen stempel Dit stuk bevindt zich intussen in de verzameling van een bekende Zuid-Afrikaanse filatelist.In de Anglo-Boer War Philatelist (ABWP) van september 1996 heef George van den Hurk zich de vraag gesteld welke de eerste en laatste genoteerde data zijn geweest van het gebruik van deze stempels. In de loop van de jaren zijn er vervolgens in de ABWP diverse meldingen hierover ge-weest. Aan de hand hiervan kun-nen voorlopig de volgende data worden bepaald. Deze zijn als volgt: voor het dub-belrings rondstempel begindatum

16 december 1899 t/m 14 april 1900. Het ovale stempel heeft een zeer korte levensduur gehad, t.w. van 18 mei 1900 t/m 28 mei 1900 .

Het briefje met het dubbelrings-stempel is van bijzonder be-lang. Het is verstuurd op de dag van het ontzet van Ladysmith,

28 februari 1900. Natallager Modderspruit, waarvan een duidelijk ovaal stempel, was eveneens een Boerenkamp bij Ladysmith, te Elandslaagte is een tweede ovaal stempel gezet. Op Elandslaagte was een station met een treinverbinding naar Trans-vaal. Het laat zich raden wat de inhoud van het briefje is geweest.

Van de heer G.F. Fleischer heb ik niet veel kunnen achterhalen. Zijn voornaam is Fritz, hiermee ondertekent hij een ansichtkaart op 10 januari 1900 verzonden vanuit een hospitaal in Johannes-burg naar zijn echtgenote Sophie in Isny, Baden-Württemberg. Joh Groenewald meldt in de ABWP van juni 1995 dat er zich in “the

Transvaal archive” een dagboek van Fleischer bevindt, geschreven in “a lesser-known dialect” en in een ongebruikelijk handschrift. Het dagboek zal ongetwijfeld in het Sütterlinschrift zijn ge-schreven, een schrift dat heden ten dage voor weinigen nog maar toegankelijk is. Joh heeft indertijd professoren in de geschiedenis benaderd om studenten onder-zoek in genoemd archief te laten doen maar blijkbaar is van een onderzoek niets van gekomen.

Piet Mulder

Bovenstaand artikel stond ver-meld in de Periodiek van de Fila-telistenvereniging Zuidelijk Afrika: BARTLOMEU DIAS.Wilt u meer informatie over het verzamelen van postzegels en/of postwaardestukken van Zuidelijk Afrika, dan kunt u contact opnemen met de secretaris/redacteur van de Bartolomeu Dias, de heer P. Mulder, Ruimzicht 304, 1068 CZ Amsterdam, tel: 020 6197689, e-mail: [email protected]

22 FILAKRANT 2012

Stripfiguren op Japanse postzegels (1)

In Japan heeft Tezuka zoveel invloed gehad dat de Japanse striptekenstijl zich op een karakteristieke manier is gaan verschil-len van de Westerse. Alhoewel in Japan het woord manga bijna equivalent is aan ‘stripverhaal’ (al was het maar omdat er geen andere strips te koop zijn in Japan dan manga), is het zo dat in de rest van de wereld het woord manga echt exclusief voor de Japanse striptekenstijl wordt gebruikt.Binnen de Japanse cultuur neemt manga een veel belangrijkere positie in dan strips binnen de westerse cultuur. Manga wordt er gerespecteerd als een kunstvorm of zelfs als een vorm van populaire literatuur. Het is dus niet zoals in het westen, waar strips voornamelijk bedoeld zijn voor kinderen. Het aanbod in Japan is enorm groot. Rond de eeuwwisseling boden boekwinkels in grotere steden als Tokyo of Osaka normaliter hele wanden vol nieuwe of tweedehandse manga-pockets te koop aan.Mede door (voornamelijk kinder-) series op tv en de verspreiding via het internet werd de Japanse manga na het jaar 2000 geleidelijk ook in het Westen populairder. Opvallend is daarbij dat de meeste manga, die in Europa uitgebracht worden, conceptueel en stilistisch verhoudingsgewijs sterk homogeen uitvallen: de stijl en de onderwerpen verschillen onderling vaak slechts in details. Een succesvolle titel krijgt dan ook vaak tientallen ‘gekloonde’ navolgers binnen hetzelfde subgenre.

Aardig wat manga worden in zogenaamde ‘manga antho-logieën’ gepubliceerd waarin verschillende vervolgverhalen staan. Deze magazines zijn verge-lijkbaar met onze striptijdschriften, maar hebben wel de dikte van een telefoonboek. Ze komen gewoonlijk uit op een weke-lijkse basis, maar er bestaan ook maandelijkse en tweemaandelijkse uitgaven. De kwaliteit van het papier is gelijkwaardig met dat van onze kranten, en de manga zijn gewoonlijk in zwart-wit gedrukt, op (soms) enkele pagina’s na. Deze manga magazines zijn vrij goedkoop, hebben grote circulatiegebieden en hebben verschillende doelgroepen, zoals jonge meisjes (shojo), jongens (shonen), huisvrouwen en volwassen mannen. De manga bestrijken derhalve een rijk

spectrum aan onderwerpen en worden ook vaak gebruikt als educatief gereedschap, ook voor volwassenen. De meeste van deze magazines eindigen echter in de papiermand als recyclage materiaal.Vele van deze manga’s worden later uitgebracht in een verzamelmap of ‘tankobon’ waarvan de papieren drukkwaliteit veel hoger is. Deze worden vooral gekocht door verzamelaars en fans van de mangaka, of mensen die de serie niet vanaf het begin gevolgd hebben en later toch geïnteresseerd zijn geraakt in het verhaal.Het bekendste manga-‘tijdschrift’ is de “Shonen Jump”, en is typisch gevuld met makkelijk entertainende manga voor jonge jongens. Dit blad verschijnt elke week in Japan, maar er wordt ook in Amerika en Canada maandelijks een zeer grote Shonen Jump uitgebracht. De vrouwelijke tegenhanger van Shonen Jump in de Verenigde Staten is Shojo Beat.Een relatief groot gedeelte, vergeleken met Westerse strips, is (soft)porno. Vaak zijn deze ‘gewoon’ in de warenhuizen en sommige lokale buurtwinkels of ‘konbini’ verkrijgbaar. Japanners nemen er nauwelijks aanstoot aan en zien het meer als fantasie. Dit type manga wordt in Europa hentai genoemd, hetgeen pervers betekent, (in het Japans heten deze manga’s ‘ero-manga’).De manga, soms zelfs in manga voor volwassenen, blijken vaak furigana te hebben. Dit zijn fonetische ‘hiragana-karakters’ die boven of naast de complexere Japanse karakters (kanji) staan om de uitspraak aan te duiden. Het voornaamste doel van furigana in manga is om jongere kinderen, die nog leren hoe ze het complexe Japanse geschrift moeten lezen, te helpen.Manga’s worden over het alge-meen traditioneel van rechts naar links gelezen. Men begint op wat wij de ‘laatste’ bladzijde noemen en leest zo naar voren.

De eerste stripfiguren verschenen op de Japanse postzegels in de reeks ‘Het Museum van de 20ste Eeuw’. Een reeks van 17 blaadjes met telkens 10 zegels die uitgegeven is tussen augustus 1998 en december 2000. Omdat de stripfiguren die voorgesteld worden in deze reeks later nog uitvoerig aan bod komen wordt in dit eerste deel slechts een wat beperkte voorstelling gegeven.

‘Nonki ni Tosan’ (Easy going Daddy) is de titel van een komische serie die dagelijks

verscheen in de krant in 1923. De schepper van deze strip, Yutaka Aso, was in feite een journalist en tekenaar. Toen de krant een order uitschreef om door een komische bijdrage de lezers weer nieuwe moed in te spreken na de ‘Grote Kanto Aardbeving’ kwam Yutaka Aso met het idee om met

een reeks komische tekeningen de mensen op te vrolijken. Zijn tekenverhaaltjes vielen niet alleen bij de kinderen in de smaak.

‘De avonturen van Sho-chan’ is eveneens een krantenstrip die verschenen is in het jaar 1923 en een antwoord was op het succes van de ‘Nonki no Tosan’ strip. Het is een verhaal over een jonge kerel die met zijn vriend, een eekhoorn, avonturen beleefd op het land, de zee en in de lucht. De verhalen werden geschreven door Shosei (Nobutsune) Oda en getekend door Tofujin (Katsuichi Kabashima). De naam Sho-chan werd een bijnaam voor avontuurlijk aangelegde kerels in die jaren in Japan.

‘ N o r a k u r o ’ . Het werk van de schrijver/t e k e n a a r Tagawa Suiho ‘Norakuro Nito

Sotsu’ begon in de nieuwjaarseditie van het tijdschrift ‘Boys Club’ in 1931. Het is een reeks verhalen over een onfortuinlijke straathond met de naam ‘Kuro’ die van de ene ontgoocheling in de andere valt. De verhalen werden uitermate goed ontvangen zodanig dat het oorspronkelijke tweejarige project uitgegroeid is tot een stripreeks die elf jaar gelopen heeft.

‘Ohgon Bat’ (Golden Bat) is een tekenverhaal door Suzuki Ichiro dat een enorme populariteit genoot in het begin van de Showa periode (regeringsperiode van Keizer Hirohito). ‘Ohgon Bat’, een gouden geraamte dat een rode mantel droeg in de stijl van de ridders in de middeleeuwen, was een figuur uit de verhalen van ‘Kamishibai’ (kindervertellingen met tekeningen). Door de op-komst van de televisie was deze vertelstijl echter op de achter-grond geraakt. De ‘Ohgon Bat’ tekenverhalen zijn verschenen in meerdere kindertijdschriften.

‘Tetsuwan Atom’ of ‘Astro Boy’. De op de postzegel afgebeelde tekeningen zijn de frontpagina’s van het striptijdschrift ‘Shonen’ van juli 1951 en augustus 1961. De serie is ontworpen door de mangaka Tezuka Osamu en verscheen voor het eerst in de stripmagazines in 1951. In het oorspronkelijke verhaal was Atom slechts een tweede rangsfiguur maar vrij snel kreeg hij de hoofdrol toebedeeld. Door het grote succes van de manga werd er eveneens een anime van gemaakt wat zijn

populariteit nog deed stijgen. In de westerse wereld is ‘Tetsuwan Atom’ bekend geworden onder de naam ‘Astro Boy’.

‘Ultraman’ is een sciencefiction anime die in 1966 voor het eerst verscheen op TV. Op de ene postzegel is ‘Ultraman’ afgebeeld zoals hij in de beginseries te zien was. De andere zegel geeft een beeld van ‘Baltan Seijin’, een monster uit de Balkan dat eveneens in de verhalen speelt. ‘Ultraman’, de SF figuur van de planeet Nebula M78, was meteen een held voor de meeste Japanse kinderen. De reeks mag beschouwd worden als een voorbeeld voor de vele andere SF monsters en verhalen die nog zouden opduiken in de Japanse mangawereld.

‘Roses of Versailles’ is een manga getekend door IkedaRiyoko in 1972. Op de postzegel is de originele tekening van ‘Oscar’ te zien, het hoofdpersonage van de manga. De strip ‘Roses of Versailles’, ook wel genoemd ‘Belubara’, werd in series gepubliceerd in de shojo magazines en genoot een grote populariteit bij de Japanse tiener-meisjes. ‘Oscar’, een meisje, wordt opgevoed als een man met het doel haar vader op te volgen als leider van het paleis. Ze is een briljante strijder met een sterk gevoel voor rechtvaardigheid. Oscar is trots op het leven dat ze leidt maar wordt verscheurd tussen loyaliteit en haar wens om verarmde mensen te helpen. De manga is later bewerkt tot een musical voor het beroemde Takarazuka Operette Gezelschap.

‘Kidosenshi Gundam’ is een manga en anime die uitgezonden is in 1979. Op de linkse postzegel zien we Gundam naar een tekening van Ohkawara Kunio (1979) en op de rechtse zegel zien we Amuro, het hoofdpersonage, met op de achtergrond Gundam. In het jaar 0079 van de Universele Eeuw leeft de mens in ruimte kolonies die men Sides noemt. Side 3, het Vorstendom Zeon, heeft de oorlog verklaart aan de Earth Federation. Na de eerste gevechten is er een impasse van 8 maanden opgetreden. Deze pat- stelling wordt echter onder-broken wanneer ontdekt wordt dat de Aarde een geheim wapen, de Gundam, wil inzetten tegen Zeon.

Aimé Van LaarhovenBronnen:JP POST: www.post.japanpost.jp/Gigazine: http://en.gigazine.net/Anime News Network: http://animenewsnetwork.com/

De Japanse stripwereld is anders dan deze die we in Amerika en West Europa kennen. Men gebruikt ook andere woorden en termen om de begrippen rond het stripgebeuren te beschrijven.

‘Manga’ is het Japanse equi-valent van het stripverhaal. Geanimeerde manga (tekenfilm) wordt ‘anime’ genoemd en heeft vooral de laatste helft van de vorige eeuw aan populariteit in het Westen gewonnen. De Koreaanse tegenhanger van de mangakunst is ‘Manhwa’ en de Chinese tegenhanger is ‘Manhua’Het woord manga wordt uitge-sproken als: /man-ga/, waarbij beide “a’s” kort zijn en de “g” als in het Engelse ‘good’. Officieel is er geen meervoudsvorm, toch wordt manga’s veel gebruikt.Een striptekenaar (man of vrouw) van manga wordt ‘mangaka’ genoemd. ‘Manga-ka’ betekent letterlijk tekenaar/kunstenaar van manga, waarin ‘-ka’ staat voor tekenaar of kunstenaar. Deze striptekenaars hebben in Japan een vergelijkbare status als een beroemd popidool in Amerika en West Europa. Japan kent meer vrouwelijke striptekenaars dan Europa en Amerika.De term manga is in feite ontleend aan het in 1814 uitgegeven boek van Hokusai: ‘Hokusai Manga’. Het was een boek met daarin een grote verscheidenheid aan schetsen van mensen, dieren, planten en landschappen. Kort-om, een variatie aan beelden uit het dagelijks leven in Japan van de negentiende eeuw. Manga betekent ook zo iets als ‘onbeheerste of willekeurige penseelstreken’ en verwijst naar de losse, vloeiende tekenstijl, die het werk van Hokusai tot inspiratiebron voor vele impressionisten maakte.De grote grondlegger van de hedendaagse manga is Osamu Tezuka, die na 1946 als eerste honderden manga en anime maakte en het genre via titels als ‘Astro Boy’ (Tetsuwan Atom) sterk populariseerde. Beïnvloed door tekenaars uit de Disney-stal en de soepele, ‘grote ogen’-stijl van Amerikaanse tekenfilms, als Betty Boop, kregen zijn stripfiguren vaak ook deze fysieke karaktertrekken mee. Deze grote ogen komen echter minder voor in hedendaagse manga dan vaak wordt gedacht. Er zijn erg veel manga titels en de markt is enorm groot. Daardoor kan elke reeks bewust op een doelpubliek worden gericht. In manga voor de jongste generatie wordt gewerkt met grote ogen, omdat grote ogen erg expressief zijn. Hoe ouder de doelgroep van de manga is, hoe normaler de ogen worden.De invloed van Tezuka is erg groot in Japan, alhoewel zijn Astro Boy vrij westers aandoet. De manga heeft zich namelijk als een zelfstandige stijl erg uitgebreid. Maar de belangrijkste prijs in Japan die voor manga te halen valt heet nog altijd de “Tezuka prijs”.

Voor deel 2 zie Filakrant 2013

FILAKRANT 2012 23

10 jaar “mijn zegel”-uitgifte in België

Je kunt een strip van 3 postze-gels naast elkaar vinden (5 rijen onder elkaar) of 5 verschillende beelden onder elkaar en zo dus 3 rijen naast elkaar of zelfs 15 ver-schillende beelden op één vel plus eventueel een bladrandtekening.Als we even die 10 jaar overlo-pen hebben we toch al een moo-ie reeks van verschillende types postzegels die tijdens die jaren in gebruik waren. Als filatelisten zouden we dus ons kunnen beperken tot het verza-melen van minstens één type van elk met als thema de filatelie

Hoeveel “koerserende” postzegels zijn al gebruikt geweest tijdens deze 10 jaar?

1° We starten op 17.10.2001 met het gekende viooltje van de hand André Buzin:2° Vanaf 1.12.2001 werd echter gebruik gemaakt van een nieuw type postzegel: witte posthoorn op rode achtergrond.

Je kan een verzameling opbouwen per type postzegel en eventueel uitbreiden met de horizontale en verticale uitgiften. We kunnen ook een onderscheid maken in 2 categorieën:1° privé uitgiften, beter gekend als familie foto’s, huisdieren, hu-welijken en verjaardagen.2° uitgiften van verenigingen, handelaars logo’s en dergelijke waarvan steeds een kleine oplage gemaakt werd.Als specialisatie kun je nog een onderverdeling maken in “mijn zegel” en “media postzegels”.Kleine oplagen zijn “mijn zegel” uitgiften daar waar de gekende “Media postzegels” aangemaakt worden in een oplage van min-stens 50 vellen. Op dat ogenblik heeft men zelfs de mogelijkheid om in de bladrand rechts een ex-tra tekst of tekening te plaatsen.In het type “Media” zegels is het ook mogelijk om meer-dere beelden op één vel van 15 postzegels te laten drukken.

3° Ook deze afbeelding werd vanaf 1.6.2002 vervangen door een inversie, nml. de rode post-hoorn op een witte achtergrond.4° Eind 2002 kwam de “prior” postzegel op het toneel waar-door we terug een nieuwe “mijn zegel” afbeelding kregen op 3.11.2002: het type prior met waarde aanduiding van 0,49 €5° Maar op 16.10.2003 werd nog een extra afbeelding van een oms-lag onderaan “prior” aangebracht!6° En vanaf 1 april 2004 ver-scheen een aangepaste postzegel

In dit type postzegels is het niet gemakkelijk om postfrisse uitgiften voor uw verzameling te vinden. Een verzameling “kompleet” hebben is zeker iets waar je nooit moet aan den-ken in deze tak van de filatelie.

maar zonder vermelding van de waarde! De postzegel blijft zijn waarde voor binnenlands brief-port behouden.7° En op 1.10.2007 werd dan nog een nieuwe beeltenis in gebruik gebracht zonder melding van prior maar met het gekende “cijfer 1”dat nu nog in voege is voor binnenlandse brieven tot 50 gr. Normaal formaat.8° De Post is steeds in beweging en sinds 18.10.2010 hebben we dus de uitgifte “bpost” met cijfer “1”. Ook dit type postzegels is nog steeds in

beweging en we kijken al uit naar een volgend nieuw beeld … !

In deze lijst heb-ben we geen rek-ening gehouden met speciale uitgiften van ge-personaliseerde postzegels zo-als de uitgifte “Belgica 2001”, “Belgica 2006 en de “Kerstman 2006” postzegel.

Deze vallen onder een reeks “speciale uitgiften” daar deze slechts beperkte periode in ge-bruik waren.Onze werkgroep zal deze viering van 10 jaar zeker niet vergeten… een speciale p-stamp is door ons voorzien Wenst u een idee te hebben van wat al allemaal gekend is kan u rustig een kijkje nemen op onze website:http://users.skynet.be/wauterma

W. Van dyckVoorzitter M.D.G

USA: “Playing Cards”In Turnhout staat het Nationaal Museum van de Speelkaart, één van de weinige musea in de wereld dat de speelkaart als onderwerp heeft. Dit staat niet toevallig in deze stad. Dit komt door de prominente rol die de Turnhoutse grafische industrie speelt bij het vervaardigen van speelkaarten en dat al sinds de 19° eeuw. In de 20° eeuw hebben een aantal fabriek-en van speelkaarten zich verenigd in één bedrijf, met name “Carta Mundi”, dat de enige fabrikant is van speelkaarten in de Benelux en één van de belangrijkste producenten in de wereld met zes productie-eenheden wereldwijd.

Het museum laat niet alleen de geschiedenis en de evolutie van de speelkaart zien. Ook de ver-schillende productietechnieken worden uitgebreid belicht. In het in 2003 vernieuwde gebouw staan vele originele machines ten toon die bovendien nog werken. Regelmatig geven ervaren rotten in het vak drukdemonstraties: een unieke ervaring. Absoluut een bezoek waard! (www.turn-hout.be/speelkaartmuseum).

Tijdens een bijeenkomst in Nederland van préo-verzame-laars had een lid een doosje met Amerikaanse speelkaarten bij. Als Turnhoutenaar en gepassioneerd kaarter onderzocht ik het onmid-dellijk en er bleken twee spellen in te zitten, nog in de originele cellofaanverpakking.Op de verpakking van elk spel kleefde een zegel met in de hoe-ken de afbeeldingen van de sym-bolen harten, ruiten, klaveren en schoppen; de zogenaamde “Playing Cards”. Op de zegels stond een rood stempel dat veel gelijkenis vertoonde met de

Amerikaanse voorafstempelin-gen en enkele initialen. Ik kocht het doosje onmiddellijk voor het museum. Daar bleek de archiva-ris Filip Cremers heel wat van dit soort zegels te weten.Kort samengevat: het kaartspel genoot nooit een vlekkeloze rep-utatie. Het werd met een scheef oog bekeken door moralisten, die het niet hadden begrepen op tijd-verlies en nutteloze bezigheden. Het werd te vuur en te zwaard

bestreden door pre-dikanten en monniken van allerlei overtuig-ingen als een heidens tuig, als een duivelse uitvinding. De slechte faam van het spel was dermate hardnekkig,

dat sommigen geloofden dat het kaartspel in een ideale samen-leving niet meer zou bestaan.

Het boek Utopia (1516) van de Engelse humanist Thomas More rangschikte in het eerste deel het kaarten bij de “liederlijke spelen”, een plaag die alle standen had aangetast. In het land Utopia, dat in een tweede deel als een ideale staat in contrast met de barre werkelijkheid werd geschetst, kwam het niet voor. De Utopiërs amuseerden zich niet met zinloze spelletjes.

Landsbesturen, vorsten en ge-meenteraden schaarden zich met verboden en bepalingen achter de strijd tegen het kaarten en in het algemeen tegen de spelen die allerlei kwalijke uitwassen bevor-derden. Hoever kon de bemoei-enis van de overheid gaan? De eindeloze lijst verboden bewees de vruchteloosheid van dit soort maatregelen. Maar de overheden hadden nog een ander wonder-middel achter de hand, een mid-del dat al vaker zijn doeltreffend-heid had bewezen, met name de belastingen. In hun argumentatie bespeelden ze meerdere malen de morele snaar. De fiscus zou bijdragen tot de verbetering van de zeden. Het heffen van belas-ting zou de speeldrift terugdringen.De belastingen op speelkaarten konden verschillende vormen aannemen, zoals accijnzen, invoer- rechten, monopolies, zegelrech-ten en heffingen op gebruik, uit-bating of winsten. De inning en de controle geschiedden niet overal op dezelfde wijze. Overtredingen en fraude leken echter wel een universeel verschijnsel te zijn.In Nederland heeft een dergelijke belasting bestaan tot 1 april 1927. In 1925 kostte een kaartspel 0,11 gulden + 0,75 gulden belas-ting = 0,86 gulden. 87,2% van de aankoopprijs was dus belasting! De wikkel of omslag moest een cirkelvormige opening hebben, met een middellijn van minimum 25 mm, waaronder hartenaas stak (zie afbeelding). Bij aanbie-

ding van de spellen en betaling van de be-lasting kon door dit gat het spel worden ge-stempeld.

De geschiedenis van de speel-kaartenbelasting in de USA be-gon met de Tariff Act of 1780, waarmee een invoerheffing op kaarten werd geïntroduceerd. De jonge staat speelde de pro-tectionistische kaart. Pas in 1861-1862 was sprake van een onvervalste, specifieke taks op speelkaarten (Revenue Act of 1862). De opbrengst zou ten goede komen aan de Federale regering, die geld nodig had voor de Burgeroorlog. De grootte van de heffing schommelde in de loop der jaren; verdween zelfs tijdelijk tussen 1883 en 1894, en werd in 1965 onder president Lyndon B. Johnson definitief afgeschaft.De inning geschiedde met fiscale zegels (revenues) die het uiterlijk hadden van postzegels. De fabri- kanten kochten van de belast-ingdienst zegels, waarmee ze de doosjes moesten dichtplakken. Door het plakken van deze zgn. “Internal Revenue Stamp” werd aan de belasting voldaan. In prin-cipe zijn dit soort zegels vooraf-stempelingen. Ze werden immers van een afstempeling voorzien vóór ze op een kaartspel gekleefd werden. De fabrikant kon de zegels vernietigen en voor herge-bruik ongeschikt maken door ze te laten voorzien van zijn initialen of te dateren (zie afbeeldingen).

Speelkaarten mochten niet wor-den verkocht zonder het zegel, of opnieuw verkocht met een ge-broken exemplaar.Enkele jaren geleden wilde het Postmuseum in Washington miljoenen (over-tollige) van deze “revenues” vernietigen. Veel ver-zamelaars in de VS kwamen in opstand. Besloten werd om de zegels in partijen te veilen. Hier-

P.C. CO.: ARRCO PLAYING CARD CO.

C.D.C. CO.: CONSOLIDATED DOUGHERTY CARD CO.

G.P.C. CO.: GIBSON PLAYING CARD CO.

tussen bevond zich ook ’n par-tij met 8.000 exemplaren van de duurste “revenu”: de hier afgebeelde “C.P.C.” van de Criterion Playing Card CO, cata-loguswaarde $ 500. De nieuwe eigenaar van deze partij werd de postzegelhandelaar Eric Jack-son. Via zijn webwinkel houdt hij regelmatig veilingen. In een vei-ling van september 2008 werd één exemplaar van deze zegel aangeboden. De opbrengst was $ 520.29 …

Mon Römer

De Nederlandse Studiegroep Voorafstempelingen geeft twee maal per jaar een tijdschrift uit met 60 bladzijden artikelen over voorafstempelingen van over heel de wereld. Belgische en Amerikaanse préo’s komen ruim aan bod. Voor meer inli-chtingen: Mon Römer, tel.: 014/ 41 89 84 of e-mail: [email protected] .

24 FILAKRANT 2012

De Hongaarse hyperinflatie van 1945-1946© Freddy Poelmans

terreur (laten we het kind zijn ware naam geven!) tot 1989, wan-neer de U.S.S.R. uiteen begon te vallen en aan macht moest in-boeten. Trouwens, vanaf 1944 circuleerden ook Pengö’s van Russische makelij in Hongarije.

Evolutie van de briefporten de inflatie

Zegels van vóór de inflatie,links 1926, rechts 1944.

Het is uiteraard op filatelistisch en numismatisch vlak dat deze inflatie het best te volgen is. Het zijn tastbare bewijzen. Zo bedroeg de normale, binnenlandse brief-port 0,16 Pengö vanaf 01 April 1926, vanaf het moment dat de Pengö de gedevalueerde Korona verving na de kleine inflatie. Na 15 november 1930 werd dit opgedreven tot 0,20 Pengö; tijdens de oorlog, vanaf 01 juli 1943 werd dat opgetrokken tot 30 Pengö en op 01 Mei 1945 bedroeg de briefport reeds 1 Pengö. Men mag stellen dat dit een normale evolutie was, zoals overal elders in Europa.

Doch voor Hongarije bleef het niet daarbij. Op dat ogenblik was de hoogste nominale waarde van een bankbiljet 1.000 Pengö. Am-per één jaar later was de hoogste

circulerende waarde ooit een biljet van honderd miljoen B-Pengö (B-Pengö = Biljoen-Pengö) of honderd quintiljoen Pengö, verkort 1020 Pengö, voluit geschreven

100.000.000.000.000.000.000 Pengö. Op een bankbiljet was

het nog mogelijk geweest een dergelijk getal gedrukt te krijgen, op een postzegel was het helaas niet te doen. Een biljet van één miljard B-Pengö werd nog aangemaakt, maar kwam nooit in circulatie, omdat de adópengö in algemeen gebruik genomen werd

De op vier na hoogste waarde van100.000 B-Pengö

De adópengö bestond inderdaad reeds sinds januari 1946, doch was vooral bestemd tot afhandeling van taksen, belastingen en postale of bankverrichtingen. Adópengö betekent trouwens fiscale Pengö.

10.000.000 adópengö

Zo op 01 januari de Pengö en de adópengö eenzelfde waarde bezaten, was die waarde 2 maan-den later reeds 10 Pengö voor één adópengö, op 1 april moest men al 44 Pengö neertellen en op 1 mei 630 Pengö. De inflatie versnelde: op 1 juni had je 160.000 Pengö nodig, op 1 juli 7,5 x 109 of 7.500.000.000 Pengö, om 12 dagen later het historisch getal van 2 x 1021 Pengö te bereiken, wat die drastische maatregel noodzakelijk maakte. In die dagen kon men het volk op straat ontmoeten met dozen of valiezen vol bankbiljetten om ge-woon een brood te gaan kopen, iets wat ons niet zo vreemd lijkt als we ons die recente beelden herinneren uit Zimbabwe!

100 triljoen Zimbabweaanse dollar

Trouwens, indien dit land het record van Hongarije niet heeft kunnen breken, is zij toch recordhouder met het bankbiljet met de hoogste nominale waarde.

Eigenlijk was het de bedoeling van de veralgemening van de adó-pengö om de galopperende inflatie af te remmen, maar dat mislukte duidelijk. Toen op 16 juli de eerste nominale waarde in adópengö verscheen op postzegel, bedroeg de minimum waarde al 5.000 adó-pengö. De hoogste nominale waarde werd op 26 juli uitgegeven: 5.000.000 adópengö! In diezelfde periode circuleerden biljetten tussen 10.000 en 100.000.000 adópengö.Toen op 01 Augustus de nieuwe munt, de Forint, werd ingevoerd, werd diens waarde bepaald op 200.000.000 adópengö of 4 x 1029 Pengö (400.000.000.000. 000.000.000.000.000.000 Pengö (een leuke tongbreker om dat correct uit te spreken! Ik begin er alleszins niet aan!). Al met al duurde de Hongaarse inflatie 15 maanden.

Prentbriefkaart naar Oostenrijk (terug gevormd na de Duitse nederlaag) gefrankeerd voor een totaal van 1 Forint en onderschept door de censuur.

Het filatelistisch aspectGedurende de hele inflatie-periode werden in totaal welge-teld 200 zegels uitgegeven. In het begin van de inflatie stelde de Hongaarse post zich tevreden met het overdrukken van oude koerserende zegels van 1943

en 1944, met sporadisch een bijzondere herinneringsreeks of –zegel. Deze overdrukte zegels kregen vooraf een blauwe of gele achtergrondkleur.

De eerste definitieve reeks, wederopbouw, werd dan uitge-geven tussen 30 november 1946 en 05 februari 1946 op 10 verschillende data, enkel maar voor 15 verschillende waarden! En ze hadden het zich moeilijk gemaakt doordat alle 15 zegels dienden gegraveerd te worden. De symboliek op de zegels was wel duidelijk communistisch getint, al was de sikkel nog even afwezig. Tussen 14 januari en 01 mei 1946 werd zelfs een poging gedaan met opdrukken, op koerserende zegels van 1943-1944 en zelfs deze met opdrukken van 1945, die het specifieke doel van elke uitgegeven waarde bepaalde.

Enkele zegels van de drie opeenvolgende specifieke uitgiften tussen 14 januari en 1 mei 1946, waarbij de opdrukken het gebruik van de zegels bepaalden.

Zo had je zegels voor respectievelijk drukwerken, stadspost-kaarten, stadsbrieven, postkaar-ten voor heel het land, brieven voor heel het land, aangetekende brieven (zonder onderscheid), postpakketten tot 5 Kg en post-pakketten tot 10 kg. In januari moest voor dat laatste 6.000 Pengö neergeteld worden, veer-tien dagen later al 15.000 Pengö en op 1 mei 8.000.000 Pengö. Zelfs een gewone brief kon nogal zuur opbreken: 2.000.000 Pengö! Gezien de vaart die de inflatie begon te nemen zagen ze er verder van af dergelijke zegels uit te geven.

Niets spreekt meer tot de verbeelding dan een grote Depressie, zeker als die wereldwijde gevolgen heeft. Deze die de ouderen onder ons zich zullen herinneren is die van 1929, die begon in de Verenigde Staten, doch weldra de hele wereld meesleurde. Men zegt wel eens dat deze beurscrash de tweede wereldoorlog in de hand heeft gewerkt.

Er zijn er die beweren dat de huidige economische crisis nog erger is dan die van 1929. Ik weet het toch zo niet hoor, maar ja, dat laat ik beter aan de kenners over.In de loop van de XXste eeuw heeft Europa vier grote inflaties gekend die enkel één land troffen, of een regio waarvan nadien de politieke kaarten hertekend werden. Dat zijn het Duitse Rijk tijdens de Weimar repu-bliek in 1922-1923, Griekenland vanaf de tweede Wereldoorlog tot september 1954, Hongarije in 1945-1946 en Joegoslavië in de periode 1987-1994. We zullen op de Duitse, Griekse en Joegoslavische terugkomen wanneer we die nader zullen bestuderen bij de vergelijkende studie. Momenteel focussen we ons op de Hongaarse hyperinflatie, die heden ten dage nog altijd het wereldrecord draagt, zowel in tijd als in percenten, en waarrond ik een verzameling heb opgebouwd.

OorzaakEen bron stelt dat deze hyperinflatie opzettelijk werd gestart door getrainde Russische marxisten teneinde de Hongaarse midden- en hogere klassen te vernietigen. Die klasse was uiteraard nog Koningsgezind, zelfs al was er sinds 1920 geen echte koning meer, maar werd het land bestuurd door een regent, admiraal Miklós Horthy. De gevolgen kennen we alle-maal, Hongarije ging sindsdien gebukt onder de communistische

Twee van de in omloop zijnde bankbiljetten van de Russische bezetter, het Rode leger.

De blauwe afstempelingen die in de sorteercentra gebruikt worden om de postzegels te ontwaarden van de manueel ge-sorteerde zendingen, zijn afkom-stig van eigenlijk strikt gezien frankeermachines, die aangepast werden om enkel af te stempelen.

In het ISC Antwerpen X worden, vanaf 30 oktober 2008, drie Neo-post-machines van het type IJ 110 gebruikt, geplaatst naast de CFC (Culling - Facing - Cancelling)-machines.

Wijzigingen in de af-drukken worden veroorzaakt door de onder-houdstechnicus van de

firma Neopost. Deze per-soon beschikt over de nodige datakaartjes om de gegevens in de machine te laden. Het betreft kaartjes in bankkaartformaat, met chip, waarop de gegevens wegge-schreven worden. Deze kaartjes worden aangemaakt door de firma Neopost.

Zo verscheen op de machine naast CFC 3 en met 30.12.2010 als eerst gevonden datum, “ANTWERPEN X” in grote let-ters.

Tijdens de eindejaarsperiode 2010 werd “TEKST 2” afgedrukt, links naast het kader met, op de plaats van de datum, “OUT OF SERVICE”, hetgeen er op wijst dat de machine defect is.

In het ISC Gent X werd, naast de twee Neopost-machines van het type IJ 110, vanaf 21 oktober 2010 ook een “omgebouwde” frankeermachine van het type

DM 900 van Pitney- Bowes, op proef, in gebruik genomen als afstempelmachine.

In de beginperiode diende de datum handmatig ingesteld, wat evenwel soms niet gebeurde; hetgeen nadien, door aanpassing

van de software, automatisch ge-schiedde.

Lucien Van Hecke (Erevoorzitter Oost-Phila)

Postautomatisering: Afwijkende blauwe afstempelingen

Bronvermelding: - Technisch Deskundigen - Opera-tional Support Oost- en West-Vlaande-

ren en Antwerpen-Limburg van bpost - http://werkgroep.mecanotelie.in.evergem.be.

FILAKRANT 2012 25

74e jaargang

December 2011ISSN 1782/6306

MAANDBLAD VAN DE V.Z.W.KONINKLIJKE VLAAMSE BOND VAN POSTZEGELVERZAMELAARS

De Postzegel

738

HetgrootstefilatelistischmaandbladinVlaanderen Verschijnt11maalperjaaropmin.64blz.meto.a.: *Diverseartikelsvanvooraanstaandefilatelisten *Uitvoerigerubriek“Nieuweuitgiften”metzeerveelafbeeldingen *Overzichtvanfilatelistischetentoonstellingenenruilbeurzen *GRATISspeurdertjesvoorleden *Tijdschriften-enboekbesprekingen *DrieKVBP-veilingenvoorendoorledenperjaar *Nieuwsvandeveilinghuizeninbinnen-enbuitenland *Ennogzoveelmeer.........

ABONNEERUNU!!

De Postzegel

Bon voor GRATIS proefnummer op de stand van de KVBPof stuur naar het secretariaat: W. Verlinde, Kortestraat 21, BE 3053 HAASRODE

Bij afgifte van deze volledig ingevulde bon ontvangt U GRATIS en geheel vrijblijvend een proefnummer naar keuze Nog geen KVBP-lid? Zonde! Gewoon doen!

Naam:............................................................................................................................................Nieuwlid:Ja/Neen

Straat+Nr.:...................................................................................................................................

Postcode:.................Woonplaats:..............................................................................................

e-mail:...........................................................................................................................................

Buiten drie gelegenheidsuitgiften werden in snel tempo vijf opeen-volgende reeksen uitgegeven die de galopperende inflatie moesten bijbenen, tot de regering besloot om de adópengö als vervangingsmunt te gebruiken. Er werd achteraf vastgesteld dat de zegels telkens in twee drukbeurten werden gedrukt.

Eerst het gemeenschappelijk zegelbeeld, bij de twee eerste uitgiften in diverse kleuren, nadien werden ze slimmer …, en nadien werden de waarden gedrukt in dezelfde kleuren als de zegels (de drie eerste reeksen), later in het rood voor de volgende twee reeksen. Van 18 februari tot 15 april, 13 zegels in ezer-Pengö (duizend Pengö, en zo werden drie nullen gespaard) in vier verschillende uitgiftedata. Waarden tussen 4 en 800 ezer-Pengö.

Van 01 mei tot 20 mei, 8 zegels in Millio-Pengo (miljoen Pengö, nu al zes nullen gespaard!), in eveneens vier verschillende uitgifte-data. Waarden tussen 1 en 50 Millio-Pengo.Van 24 mei tot 18 juni, 11 eenkleurige zegels (bruin) in MilPengö (eveneens miljoen Pengö, maar

nieuwe schrijfwijze om mogelijk conform te zijn met deze van de bankbiljetten) in zeven ver-schillende uitgiftedata Waarden tussen 100 MilPengö en 50.000 MilPengö.27 juni, 3 tweekleurige zegels (olijf en rood) in Miljard-Pengö (1.000.000.000 Pengö (en weer eens drie nullen uitgespaard). Waarden van 100, 200 en 500 Miljard-Pengö. De ongewijzigde tekening zou opnieuw gebruikt worden voor de zegels in Adópengö.Van 03 juli tot 13 juli, 14 twee-kleurige zegels (grijs en rood), in 5 verschillende uitgiftedata, in Billio-Pengö (1.000.000.000.000 Pengö…). Waarden tussen 1 Billio-Pengö en 500.000 Billio-Pengö. Een waarde van 1.000.000 Billio-Pengö zat er duidelijk niet meer in, zonder de zegel uit z’n voegen te laten springen.En tenslotte de zegels in adópengö, waarbij dus gebruik gemaakt werd van de zegels in miljard-Pengö, doch in nieuwe grondkleuren: groen voor de Ezer waarden, rood voor de Millio waarden. De waarden zelf wer-den in het zwart gedrukt gaande van 5 Ezer-Pengö tot 5 Millio-Pengo 6 verschillende uitgiftedata.

Zelfs toen de fillér/Forint waar-den verschenen werden slechts

twee basisontwerpen gegraveerd, omdat alles zo snel moest gebeuren. Indien bij de meeste voorgaande reeksen nauwelijks sprake was van kleurnuance, was dit niet meer het geval met deze nieuwe reeks, waar, bij de fillér waarden, het krioelt van soms zeer uiteenlopende kleurnuances, zelfs -variëteiten.

De Europese top vierLaten we nu even een verge-lijkende studie maken van die vier Europese inflaties, filatelistisch gezien, wel te verstaan. Vanzelf komen we bij de oudste, dat plaatsgreep in Duitsland tijdens de Weimar republiek in 1922-1923 en dat begon op:

Al met al duurde de Griekse inflatie toch een goede twaalf jaar, met een uitschieter in oktober 1944, toen de Griekse maandelijkse inflatie 8,5 miljard bereikte procent.Uiteraard komen we dan ook terecht bij de Hongaarse inflatie, dat al uitvoerig besproken werd, maar waar een overzichtstabel (zie rechts) niet mis-plaatst is.

De hoogste maandelijkse inflatie bedroeg in juli 1946 4,19 x 1016%; de prijzen verdubbelden toen iedere 15 uur!

Tenslotte komen we aan de meer recente hyperinflatie, dat van Joegoslavië. Tot 1991 werd heel Joegoslavië erin betrokken, nadien enkel die gebieden die onder de Servische invloedssfeer lagen (Krajina, Servisch Bosnië (Pâle). Men mag stellen dat de inflatie langzaam evolueerde in de jaren 80, om dan vanaf 1988 in versnelling te gaan, met een eerste piek in 1990.

We zullen twee tabellen gebruiken, één voor de evoluerende inflatie en de munthervormingen, een tweede specifiek over de hoogste postzegelwaarden die in omloop werden gebracht in de desbetref-fende periodes.

Nadien stabiliseerde de Dinar zich, zelfs na de invoering van de Euro in september 2003, welke waarde weliswaar op de postzegels voorkomt, die dient enkel als prijsbepaling bij export (verzamelaars).

01 Jan 1922 De binnenlandse briefport 50 gr bedroeg 0,50 Mark01 Jan 1923 Na 12 maanden 10,00 Mark01 Aug 1923 Na 19 maanden 200,00 Mark01 Sep 1923 Na 20 maanden 15.000,00 Mark01 Oct 1923 Na 21 maanden 400.000,00 Mark01 Nov 1923 Na 22 maanden 20.000.000,00 Mark01 Dec 1923 Na 23 maanden 30.000.000.000,00 Mark

En toen werd de munthervorming ingevoerd. De waarde van 1 Rentemarkt (RM) was toen op 1.000.000.000.000 oude Marken bepaald. De Duitse inflatie duurde 23 maanden. De hoogste maandelijkse inflatie bedroeg in oktober 1923 29.500%; de prijzen verdubbelden toen iedere 3,7 dagen.

oude Mark < > nieuwe RM

De volgende inflatie die we onder de loep moeten nemen is de Griekse. Griekenland ging door zijn ergste inflatie in 1944. In 1942 was de hoogste denominatie voor een bankbiljet 50.000 drachmai. In 1944 werd die 100.000.000.000.000 drachmai.

De hoogste postzegelwaarde ooit uitgegeven was in de reeks landschappen op 15 september 1944: 5.000.000 Drachmai. Bij de munthervorming van novem-ber 1944 werd 1 nieuw drachme ingeruild voor 50 miljard drach-mai. In de periode van 1945 tot 1953 kwam slechts één waarde in lepta uit (100 lepta = 1 nieuwe Drachmai.) want de inflatie was nog niet gestuit, wel afgeremd. De hoogste postzegelwaarde werd in 1954 uitgegeven en bedroeg 20.000 drachmai.

Bij een laatste valuta hervorming rond september van dat jaar werd de drachme vervangen tegen een wisselkoers van 1 nieuw drachme = 1.000 oude drachmai.

01 Mei 1945 De binnenlandse briefport voor 20 gr bedroeg 1 Pengö01 Nov 1945 Na 6 maanden 60 Pengö01 Feb 1946 Na 9 maanden 3.000 Pengö01 Mar 1946 Na 10 maanden 20.000 Pengö01 Apr 1946 Na 11 maanden 80.000 Pengö01 Mei 1946 Na 12 maanden 2.000.000 Pengö01 Jun 1946 Na 13 maanden 400.000.000 Pengö01 Jul 1946 Na 14 maanden 40.000.000.000.000 Pengö12 Jul 1946 20 Ezer adópengö 40.000.000.000.000.000.000.000.000 Pengö18 Jul 1946 100 Ezer adópengö 100.000.000.000.000.000.000.000.000 Pengö24 Jul 1946 400 Ezer adópengö 400.000.000.000.000.000.000.000.000 Pengö01 Aug 1946 200.000.000 adópengö = 1 Forint 400.000.000.000.000.000.000.000.000.000 Pengöbriefport = 0,60 Forint 240.000.000.000.000.000.000.000.000.000 Pengö

Zegels van 1989.

01 Jan 1990 1 nieuwe Dinar voor 10.000 oude Dinars Waarde in oude Dinar 10.000 oD01 Jul 1992 1 nieuwe Dinar voor 10 vorige Dinars 100.000 oD01 Oct 1993 1 nieuwe Dinar voor 1.000.000 vorige Dinars 100.000.000.000 oD01 Jan 1994 1 nieuwe Dinar voor 1.000.000.000 vorige Dinars 100.000.000.000.000.000.000 oD

De evoluerende inflatie en de munthervormingen.

We beginnen uiteraard op:

Een velletje van mei 1992. Zegels van september 1993.

Zegels van december 1993.

4 december 1989 100.000 Dinar 100.000 oD5 mei 1992 1.200 Dinar 12.000.000 oD20 september 1993 300.000.000 Dinar 30.000.000.000.000 oD15 december 1993 400.000.000 Dinar 40.000.000.000.000.000.000 oD

De Joegoslavische inflatie duurde ongeveer zes jaar, de hoogste maandelijkse inflatie bedroeg in januari 1994 3,13 x 108%. De prijzen verdubbelden om de 1,4 dag.

n

De hoogste postzegelwaarden die in omloop werden gebracht.

26 FILAKRANT 2012

De Scheepjesgulden 1802 en haar onderdelen

Vrede van Munster

In Afrika en Azië brokkelt het han-delsimperium van de Portugezen af. Het geld dat voordien in de opstand tegen Spanje was gesto-ken kon nu voor uitbreiding van de handel worden aangewend. In korte tijd nam de VOC de plaats in van de Portugezen die zich in de 16de eeuw in Azië hadden ge-vestigd.

Fregat ‘Peter & Paul’ 1697

VOC-schepen naar IndiëEr was toen nog geen Suez-kanaal en al het scheepvaart-verkeer moest om de Kaap de Goede Hoop. De tocht naar Indië was lang. De omstandigheden aan boord van een VOC-vaarder was alles behalve aangenaam te noe-men. Het drinkwater was binnen twee weken ondrinkbaar gewor-den. Ook het bier verschraalde in de loop van de reis omdat het pasteuriseren nog niet was uit-gevonden.

De bemanning klopte het zgn. scheepsbeschuit eerst flink op de tafel, om het ongedierte te ver-wijderen dat zich hierin tegoed deed, alvorens het zelf te eten. Er heersten vele ziekten aan boord. Zo openbaarde het gebrek aan vitamine C zich in de scheurbuik. Tijdens de reis overleed een derde van de bemanning.

Stichting van de KaapkolonieIn 1651 wordt Jan Anthonisz van Riebeeck (1619-1677) door de VOC als opperkoopman aanget-rokken om een verversingspost te stichten op de Kaap. Deze in Culemborg geboren koloniale pionier trad in 1639 als onder-chirurgijn in dienst van de VOC.

Portret van Jan van Riebeeck

Vanuit Batavia reist hij door naar Desjima, de Nederlandse vesti-ging in Japan. In 1645 krijgt hij zelfs het bevel over de handelspost in Tonkin, China. In 1648 wordt hij ontslagen omdat hij ook handel drijft voor eigen rekening. Dat gebeurde waarschijnlijk op een dergelijke grote schaal dat men – om het gezag te kunnen hand-haven – geen andere oplossing

zag. Na een paar jaar wordt hij in genade aangenomen.

Met het schip De Dromedaris wordt Van Riebeeck in 1652 naar de Kaap gezonden. Onder zijn leiding wordt een fort gebouwd en enkele huizen. Het begin van Kaapstad. De eerste jaren zijn rampzalig. Hij wordt geplaagd door wanorde en misoogsten. In 1655 schrijft hij aan het bestuur dat de hele onderneming dreigt te mislukken tenzij vrije boeren voor eigen rekening zich hier kunnen vesti-gen. Zijn verzoek wordt ingewil-ligd. In 1657 komen vanuit Ned-erland oud VOC-vaarders aan: De Vrijburghers.

Nederlandse schepen bij de Tafelbaai

Vanuit Kaapstad onderneemt Van Riebeeck verschillende verken-ningstochten en voert oorlog met de Hottentotten. Tot 1662 is hij werkzaam als commandeur. Daarna vertrekt hij naar Indië en wordt lid van de Raad van Justitie, bevelhebber van Malakka en tot aan zijn dood secretaris van de regering.

Resolutie van de eerste meeting van de Politieke Vergadering gehouden aan boord ‘De Dromedaris’ op 30 december 1651

De kleine nederzetting aan de Kaap groeit uit tot een Europese agrarische kolonie. Vooral met de komst van Franse Hugenoten in 1688 en de daaropvolgende jaren expandeert de kolonie naar het noorden en het oosten onder het bewind van gouverneur Simon van der Stel (1679-1699).

Kaart van de Kaapkolonie

Men trekt steeds verder land-inwaarts. Aan het einde van de 17e eeuw liggen de vestigingen in een straal van 100 km rond de Kaap. Rond het midden van de 18e eeuw beheerst men al een gebied met een omtrek van 400 km. Rond 1800 bereiken de kolo-nisten de Grote Visrivier, 800 km ten oosten van de Kaap.

De Franse RevolutieWe keren terug naar Europa. Het absolutisme van bijna alle Europese vorsten breekt hen op. In Frankrijk breekt de Revolutie uit. De Bastille wordt op 14 juli 1789 bestormd. Op 13 augustus 1792 wordt de Koninklijke familie gevangen gezet en in 1793 vallen hun hoofden door middel van een nieuwe uitvinding: de valbijl of guillotine.

In 1792 wordt de Franse Repu-bliek uitgeroepen. Vanuit Frank-rijk wordt de leus van Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap Europa ingedragen. In 1795 pleegt Paul Francois Barras (1755-1829) met behulp van de Corsicaanse gene-raal Napoleon I Bonaparte een staatsgreep. Deze grijpt op zijn beurt in 1799 de macht en laat zich later tot keizer uitroepen.

De Franse revolutie, zoals uitge-beeld door Eugène Delacroix met zijn schilderij: La Liberté guidant le peuple

Deze gebeurtenissen gaan ook aan de Nederlanden niet onopgemerkt voorbij. In 1795 vallen de Fransen, onder aan-voering van generaal Charles Pichegru, bij Maastricht de Repu-bliek binnen. In Den Haag wordt op 16 mei 1795 een verdrag tus-sen Frankrijk en de Republiek gesloten. Het ontstaan van de Bataafse Republiek en het einde van het oude bestel.

Hoe was de situatie op de Kaap?Sinds 1781 was Nederland in Oorlog met Engeland. Ze werd hierin bijgestaan door de voorma¬lige vijanden Frankrijk en Spanje. In juni van dat jaar spoedde de Franse Admiraal Pierre-André de Suffren zich naar de Kaap. Onderweg komt het bij de Kaapverdische eilanden tot treffen met de Engelsen.Er was onvoldoende geld om de Franse troepen te betalen. In maart 1782 deed de VOC een oproep aan de bevolking van de Kaap om geld te lenen tegen een vergoeding van een half procent per maand. Dit geld verdween als sneeuw voor de zon. Gouver-neur Joachim van Plettenberg zag zich genoodzaakt tot de uitgifte van papiergeld over te gaan. Ze waren nog maar net in omloop of er doken al vervalsingen op.

Ons verhaal begint in 1602 toen de Staten-Generaal besloten de verschillende handels-maatschappijen zoals de Compagnieën van Verre (1594-1602), de Vereenigde Amsterdamsche Compagnie (1594-1602) en de Vereenigde Zeeuwsche Compagnie (1597-1602) te laten op-gaan in de Vereenigde Oost-Indische Compagnie. Dit sloot nauw aan bij de lijfspreuk van de Republiek ‘Concordia Res Parvae Crescunt’ (Eendracht maakt macht).

Een deel van het gebouwencomplex van de Kamer van Zeeland te Mid-delburg, kopergravure uit M. Smal-legange, Cronyk van Zeeland, 1696.

In Amsterdam, Middelburg en an-dere havensteden zoals Medem-blik, Hoorn en Enkhuizen werden in opdracht van de Heren Zeven-tien schepen uitgerust om handel te gaan drijven op de Oost. In korte tijd wist de VOC zich op tal van plaatsen in Azië te vestigen.

Hoe zag de wereld er in de 17e eeuw uit? In Europa woedde oorlog. De Nederlanden, de Duitse vorsten, Frankrijk, Zweden en Spanje had-den het met elkaar aan de stok. Toen in 1648 de Vrede van West-falen werd getekend, betekende dit het einde van de Dertigjarige Oorlog die de Duitse landen in diepe armoede hadden gedom-peld. De Vrede van Munster in hetzelfde jaar maakte een einde aan de Tachtigjarige Oorlog tus-sen Spanje en de Noordelijke Nederlanden. Nadat de rust was weergekeerd werden Frankrijk, Engeland en de Republiek der Zeven Provinciën de leiding- gevende staten in West-Europa.

FILAKRANT 2012 27

Cornelis Jacob van der Graaff

Na de Vrede van Versaille in 1783 besloten de Heren Zeventien de Kaapkolonie te versterken. Deze taak werd opdragen aan de nieu-we gouverneur Cornelis Jacob van de Graaff die hiervoor ‘vor-stelijk’ werd betaald. Hij leidde een luxe bestaan dat gekenmerkt werd door feesten en partijen. De ambtenaren van de VOC werden meegezogen en begon-nen hun eigen zaken te vullen. In 1790 werd Van der Graaff door de Staten-Generaal, de groot-ste creditverlener van de VOC, naar Nederland teruggeroepen. Van de bouwplannen was niets terechtgekomen.

De gebeurtenissen in Europa vonden ook hun weerslag aan de Kaap. Het aantal schepen dat jaarlijks de Kaap aandeed liep te-rug van gemiddeld 164 naar am-per 86 stuks. Hierdoor liepen de inkomsten van de Kaapbewoners fors terug. Er heerste armoede.Opnieuw zag het plaatselijke bestuur zich genoodzaakt nieuwe emissies papiergeld in omloop te brengen. In 1792 werden de commissarissen Nederburgh en Frijnkenius naar de Kaap gezon-den om orde op zaken te stellen.

Papieren rijksdaalder, gebruikt in de Kaapkolonie

In 1793 werd onder auspiciën van de VOC de Bank van Lening opgericht. Op basis van onder-pand werd het mogelijk om geld te lenen. Spoedig kreeg ze de bijnaam Lombard Bank. Het op-richterskapitaal bedroeg 680.000 papieren rijksdaalders. De kolo-nisten merkten spoedig dat dit geld waardeloos was. “Het ban-queroet is onvermijdelijk”, aldus Ne-derburgh toen hij in 1793 vertrok.

Einde van de VOC en bezet-ting door de EngelsenOp 7 november 1793 verzocht Mr. Jacob Abraham de Mist aan de Staten-Generaal om ten be-hoeve van ‘het gouvernement aan Cabo de goede hoop.. Te mogen worden voorzien van hele, quart en achtste guldens’. Dit geld moet het waardeloze papiergeld gaan vervangen. Tot een aanmaak kwam het toen niet.

In 1794 was de VOC failliet. Ze kon niet langer de rente van

de schulden betalen. In 1798 werden alle activa en passiva van de Compagnie via artikel 247 van de Nieuwe Constitutie overgenomen door de Bataafse Republiek. Een jaar voordat het octrooi van de VOC afliep.Op 15 september 1795 hadden de Engelsen de Kaapkolonie be-zet. Net als vele andere gebieden die voorheen onder Nederlands gezag stonden. Het betrof hier een onderhandse overeenkomst met de Prins van Oranje, die naar Engeland was gevlucht, om te voorkomen dat de Fransen hier-van bezit zouden nemen.

De scheepjesmunten van 1802Op 26 april 1802 kreeg munt-meester Hessel Slijper (provin-ciaal muntmeester 1781-1796, muntmeester in dienst van de Bataafse Republiek 1796-1803), toestemming tot het vervaardi-gen van 1/1, 1/2, 1/4, 1/8 en 1/16 guldens in zilver, 1/1 en 1/2 ko-peren duiten van respectievelijk 4 en 8 op 1 stuiver. Dit alles tot een bedrag van maximaal ƒ 100.000,- (Scholten 488 tot en met 498, 507 en 518). De op-dracht kwam voor rekening van de Raad der Aziatische Bezittin-gen en Etablissementen.

De Scheepjesgulden van 1802 en haar onderdelen

Sinds 4 juli 1796 was de voorma-lige Munt van West-Friesland te Enkhuizen op last van het Pro-vinciaal Comité van Holland een dependance geworden van de Hollandse Munt te Dordrecht. Ter onderscheiding van de te Dordrecht vervaardigde munten diende Slijper “te doen snijden een sterretje, volgens een door hem overgeleverd Model”.

Afslag in goud van de halve Scheep-jesgulden 1802

Op de voorzijde van de munten staat een driemaster, al dan niet in een binnencirkel, afgebeeld. Het omschrift luidt INDIAE BAT-AVORUM en het jaartal is in een cartouche aange¬bracht met een versiering aan weerszijden. Op de keerzijde staat het Generalit-eitswapen, al dan niet binnen een kabelrand. Het omschrift luidt MO: ARG: ORD: FOED: BELG: HOL: sterretje.

Scheepjesgulden 1802

Het gewicht en gehalte van deze nieuwe zilveren munten kwam overeen met die van de Gene-raliteitsgulden. De stempels voor deze munten werden vervaardigd door Gerrit Konsé. Hierbij maak-te hij gebruik van zgn. ponsoenen. Stempeltjes waarop een deel van de voorstelling was aangebracht waarmee in korte tijd een pro-ductiestempel kon worden ver-vaardigd.

Halve scheepjesgulden 1802

De stempels van de kwart, halve en hele gulden werden vervaar-digd met gebruikmaking van pon-soenen waarop de romp met de masten en enkele andere delen van de takelage voorkwamen. De rest van de afbeelding werd erbij gegraveerd.

Kwart Scheepjesgulden 1802

Sinds de publicatie van Moquette in het Tijdschrift van Indische Taal-, Land- en Volkenkunde van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, Batavia 1907-1910 zijn verzame-laars bezig (geweest) met het aanleggen van een collectie stem-pelvarianten van de scheepjes-munten.

Achtste Scheepjesgulden 1802

Moquette schrijft: “Van de gulden bezit ik 10, voor den halvengul-den 6 en van de kwartgulden 7 varianten. Van de genoemde 3 waarden, bezit ik of ken ik gouden afslagen, en vormt allen die van den halven gulden nog een stem-pel variant, tot heden, door mij nog niet in zilver aangetroffen”.

Zestiende Scheepjesgulden 1802

In totaal registreerde Moquette 10 stempels van de gulden, 6 stempels van de halve gulden, 7 stempels van de kwart gulden, 5 stempels van zowel de 1/8 als 1/16 gulden. Van de afslag in goud van de gulden 2 stempels. Van de tweede emissie 2 stempels van de 1/8 en 5 stempels van de 1/16 gulden.

De laatste inventaris van de stempels van de scheepjesmunt-en is van de hand van J. Leyten en werd gepubliceerd in De Beelde-naar. Voor de gulden komt hij op 12, voor de halve gulden op 7, voor de kwart gulden op 7, voor de 1/8 gulden op 8 van de eerste en 2 voor de tweede emissie, voor de 1/16 gulden op 5 voor de eerste en zes voor de tweede emissie.

Met gebruikmaking van moderne technieken, zoals scannen van de munten en deze vervolgens met een grafisch programma vrij- staand over elkaar te projecteren, kunnen misschien nog nieuwe varianten worden ontdekt.

Naast de scheepjesmunten werd voor een bedrag van ƒ 2.730,- aan hele en halve duiten door Slijper vervaardigd, t.w. 358.400 hele en 156.800 halve duiten (Scholten 228 en 229).

Doorzending naar BataviaNadat de partij gereed was, werd ze in zeven tonnen ver-scheept naar De Kaap. Toen de munten - voor een totaal bedrag van 85.024 gulden - hier aan-kwamen leek het Mr. J.A. de Mist, commissaris-generaal, verstandig de munten door te zenden naar Batavia. De kans was groot dat de Engelsen het geld zouden confis-queren.

Gezicht op Kaapstad door een Franse kunstenaar

Later vroeg De Mist om toezend-ing van een half miljoen gulden in contanten. Een paar maanden later werd een bedrag van 14.976 gulden, volgens enkele bronnen in de vorm van 1/2, 1/4 en 1/16 scheepjesguldens, afgeleverd. Deze werden door hem in veilige bewaring genomen. Latere ver-zoeken om contanten werden niet gehonoreerd vanwege de situatie in Patria.

Door hem werden toen zelfs plannen gemaakt tot het inrich-ten van een eigen munthuis op de Kaap. Het is echter bij plannen gebleven.

Tekening van een schroefpers, gemaakt door De Mist

De partij die door De Mist in bewaring was gehouden werd in 1806 door Sir David Baird, toen de Engelsen voor een tweede

maal de Kaap bezette, alsnog in omloop gebracht. Van de 1/8 en de 1/16 gulden bestaan munten van kleiner for-maat (Scholten 496 en 497). Het zijn de munten van de tweede geldzending aan De Mist.

Ontwerpen voor eigen munten voor de Kaapkolonie gedateerd 1804 en gemaakt door De Mist

De Achtste en Zestiende Scheepjes-gulden 1802 van de tweede emissie

Scheepjesmunten in IndiëOm als wettig betaalmiddel in Indië te kunnen worden aange-merkt werden zij bij Publicatie van 19/22 april 1803 gangbaar verk-laard. De voor de Kaap de Goede Hoop bestemde munten werden Nederlandsch-Indisch geld. In september kwam het scheepjes-geld in omloop, de gulden geta-rifeerd op 24 stuiver. Al spoedig bleek dat de scheepjesgulden ten opzichte van de Spaanse matten, feitelijk 27 stuiver waard was.

Op te voorkomen dat de munt-en werden opgekocht en uitge-voerd werd de koers van de gulden verhoogd tot 30 stuiver, de onderdelen navenant. Dit is misschien de reden geweest dat er vandaag de dag nog over een redelijk aantal exemplaren van de Scheepjesgulden en haar on-derdelen voor verzamelaars be-schikbaar zijn.

Tom Passon

Literatuur:C.L. Engelbrecht, Money in South Africa, Capetown 1988.J. Leyten, De Scheepjesgulden van 1802 en haar onderdelen, De Beeldenaar, 2e jaargang nr. 1, januari 1978.J.E.W. Sponk, De Scheepjes-gulden, JaarboekC. Scholten, De munten van de Nederlandsche Gebiedsdeelen over-zee 1601-1948, Amsterdam 1951.P. Verkade, Muntboek bevattende de namen en afbeeldingen van munten geslagen in de zeven voor-malig Vereenigde Nederlandsche Provincien, sedert den vrede van Gendt tot op onze tijd, Schiedam 1848.

n

28 FILAKRANT 2012

Energieweg 73401 MD IJsselsteinTEL: 030-6063944FAX: 030-6019895

Munten- & Postzegel OrganisatieMunten . Postzegels . Bankbiljetten . Ansichtkaarten . Onderscheidingen

Verkoop . Taxatie . Veiling

WWW.MPO.NL

Op zoek naar dat ene missende stuk of een collectie? Ook u kunt de MPO-veilingen bezoeken! In onze rijk geïllustreerde catalogi vindt u per verzamelgebied een groot aanbod van postzegels. Hierdoor is een bezoek zowel voor de beginnende als de gevorderde

verzamelaar zeer de moeite waard.

MPO organiseert vier maal per jaar een grote internationale veiling voor postzegels en munten. Het platform waar kopers en verkopers van kleine en grote verzamelingen elkaar ontmoeten en waar de werkelijke marktwaarde wordt gerealiseerd.

Wilt u uw verzameling laten veilen?Neem dan contact op met MPO en wij verzorgen professionele begeleiding van taxatie tot veiling.

+FAMA: Flota Aerea Mercante ArgentinaTussen 1939 en 1950 komen er een aantal nieuwe lucht-vaartmaatschappijen op in Latijns Amerika. Deze blijven niet lang bestaan, maar zijn zeker interessant voor de luchtpostfilatelist.

F.A.M.A. werd opgericht op 8 februari 1946 met een kapitaal van $ 150. Een 3e werd opge-hoest door de staat, omdat de private sector niet stond te trap-pelen om in deze onzekere tijd geld te investeren. Argentinië was op dat moment een dic-tatuur. En er heerste veel finan-ciële en politiek onzekerheid. En het zou tot einde 1947 duren, voordat Juan en Eva Peron aan de macht kwamen. Een promi-nente plaats bij de ontwikkeling van de commerciële luchtvaart is weggelegd voor de Dode-ro shipping company. Dr. José Dodero had veel belangstelling voor de commerciële luchtvaart. Zo bezat hij al de luchtvaartmy “ALFA”. Dodero had 4 Britse Sandringhams(vliegboten) bij Short aangeschaft en 1 week na oprichting van FAMA begon een van deze vliegtuigen “De Brasil” al aan een proefvlucht naar Balti-more via Montevideo, Rio, Natal, Trinidad en Bermuda. Dodero

eiste, dat zijn vliegtuigen bemand zouden worden met zijn perso-neel voor vluchten naar Europa.

Gedurende de eerste maanden van 1946 werd FAMA klaarges-toomd om haar plek in de in-tercontinentale luchtvaart in te nemen. Ze maakte afspraken met IAN(chili) en B.S.A.A. in maart resp. mei. Op 4 juni 1946 werd gestart met vluchten volgens di-enstregeling naar Santiago met een Douglas DC 4 en een maand later volgde de eerste vlucht naar Londen. Voor de internationale markt werden diverse typen vliegtuigen ingezet. W.o. AVRO lancasters, 3 AVRO Yorks en 5 a 6 Vickers Viking en 3 Bristol170 vrachtvliegtuigen. Het doel was zo snel mogelijk met deze vloot een echte dienstregeling te creëren. Daarom waren dan ook oorlogsversies van de vliegtuigen aangeschaft. Maar helaas vold-eden deze vliegtuigen niet voor de civiele luchtvaart.Met al deze initiatieven kwam Dodero in conflict met de staat. En hij liet voor de goede vrede zijn bedrijf in augustus 1946 op-gaan in FAMA. Nog geen maand later op 17 september 1946 werd

voor het eerst met een Douglas DC 4 op Londen en Parijs gevlo-gen. Met dit type vliegtuig werd ook op Santiago de Chile ge-vlogen. Het is de civiele opvolger van de C54 Skymaster, Dit was een militair transportvliegtuig. Na een overeenkomst met Span-je kon Madrid op 11 oktober aan de dienstregeling worden toege-voegd en op 9 juli 1947 gebeurde dit ook met Rome. De Douglas DC 4 werden het vlaggenschip van de maatschappij. De overige vliegtuigen verzorgden de korte trajecten zoals naar Santiago, Rio, Porto Alegre en Sao Paulo. Ge-durende 1947 werden de trainin-gen succesvol verbeterd en kon geheel gedraaid worden met een Argentijnse bemanning. Bij de start van het jaar 1947 bestond de bemanning uitsluitend uit ge-trainde Argentijnse werknemers. Op 21 oktober 1946 werd een dienst gestart op NY via Rio, Na-tal, Belem, Trinedad en Havana. Sommige DC 4 werden in 1948 vervangen door de opvolger DC 6. De vliegtuigen van FAMA wa-ren uitgerust met bedbanken. Hierdoor konden slechts 26 pas-sagiers vervoerd worden in plaats van 46 normaal. De Lancasters werden verkocht aan het leger. In 1949 bestaat de gehele vloot uit Douglas vlieg-tuigen. De DC 6 verzorgden de intercontinentale vluchten en de DC 4 de internationale. Madrid werd vervangen door Lissabon als zijnde de belangrijkste Eu-ropese luchthaven. FAMA’s naam was in een paar jaar gevestigd en

krijgt ook alle eer als maatschap-pij, die Argentinië op de landkaart van intercontinentale luchtvaart-maatschappijen te zetten. In 1949 wordt zij overgenomen door de staatmaatschappij Aerolinas Ar-gentina. Tot en met 1950 waren

er nog vliegtuigen van FAMA te bewonderen op de verschillende vliegvelden.

Beschreven vluchten Muller in zijn Cat. 1949 X Ongelukken met FAMA vliegtuigenNr. Datum FFC pts X Datum Vliegtuig-

soortDoden Lokatie

145 6/12/45 Buenos Aires, Rio, Dakar, Lisbon

250 X 27/9/49 Douglas C 54 – 1 Do

5 Castilla

146 Idem B.A., Rio, Dakar 400 X 14/5/48 Vickers 615 Viking 1B

0 Junin airport

147 Idem B.A., Rio 300 X 13/1/48 Douglas C 54 A 5 Do

0 Ponte Galeria

150 B.A., Londres 500 X 12/8/47 Douglas C 54 A 5 Do

0 Itape-mirim

155 B.A., Londres 350 X 25/7/47 Avro 685 York 1

2 + 2 Moron

159 ? B.A., Rio, Dakar, Madrid, Rome

– X 11/6/47 Avro 691 Lancastrian

5 Natal airport

160 ? B.A., Dakar, Madrid

– X 23/12/46 Avro 685 York 1

21 Bij Rio de J.

162 17/10/47 B.A., Rio, Dakar, Madrid, Geneve

250 X X X X X

Als basis ontleend aan boek van R.E.G. Davies en bewerkt door Jan de Ruiter. Dit stukje proza is ge-plaatst in de nieuwe Artikeldatabase op de website van LACA (www.laca.nl). Ook is het aangeboden als ver-

haal t.b.v. de Filakrant 2011. Elders in deze publicatie vindt u meer informatie over het Nederlandse LACA (Latin American Collectors Association).

FFC 1e vlucht Buenos Aires naar London. Muller 150 of 155

Voorbeeld van een FFC ter herinne-ring van de 1e vlucht naar Europa op 6 dec 1946. Muller 147. Uitbe-stemming brief: Brazilië

Ffc 21 maart 1950 Buenos Aires - New York

Commerciële brief 12 maart 1947 van Argentinië naar Duitsland. Op dat moment waren er nog geen rechtstreekse vluchten naar Duits-land en is ergens in Europa in een ander vliegtuig gekomen.

FILAKRANT 2012 29

ZWP: punt-en langstempels, censuur, langebalkstempels en aantekenstroken...

Sinds 2010 is ook ZWP als deelnemer betrokken bij de Eindejaarsbeurs in Barne-veld. Daar de naam ‘ZWP’ nogal ‘mistig’ overkomt, is het wellicht interessant om de geschiedenis en de activi-teiten van onze studiegroep aan de lezers van deze krant nader toe te lichten.

De oprichting vond plaats in 1968, toen een aantal speciali-sten op het gebied van Nieuw-Guinea zich in verenigings-band organiseerde onder de naam ‘Zuid-West Pacific’. Rond 1990 werden de ambities opge-schroefd en werd Nederlands-Indië opgenomen. De voltooiing vond plaats in 2003, toen ook de Overzeese gebiedsdelen in de ‘West’ werden geadopteerd. De studiegroep omvat sindsdien alle (voormalige) overzeese ge-biedsdelen in zowel de ‘Oost’ als de ‘West’ en kan zich met recht ‘Studiegroep voor Tropisch Ne-derland’ noemen (zie vignet).

Daarnaast houdt een aantal leden zich bezig met de postgeschiede-nis van Papoea Nieuw-Guinea en Australië. Om sentimentele redenen wilden de leden de oude naam niet helemaal kwijt, vandaar de keuze voor de afkorting ZWP.De studiegroep telt momenteel 125 leden, van wie 25 in het buitenland woonachtig zijn. Vrijwel alle grote verzamelaars op het gebied van de (voormalige) over-zeese gebiedsdelen zijn lid van ZWP.

Wat krijgt u voor het contri-butiebedrag van € 25,-?• Jaarlijks vijf bijeenkomsten in

‘De Brink’ in Ede, op slechts 200 meter loopafstand van NS Station Ede-Wageningen

• Een interne clubtentoonstel- ling met gezamenlijke maaltijd tijdens de laatste bijeenkomst van het jaar

• Aantrekkelijke veilingen• Korte presentaties door de

leden• Een mededelingenblad dat drie

keer per jaar verschijnt, geheel in kleur en nu ook digitaal

• Regelmatig bijlagen en studies over een grote verscheiden-heid aan onderwerpen

• Een eigen website: www.studiegroep-zwp.nl

Op de bijeenkomsten wordt door de aanwezigen veel infor-matie uitgewisseld en kan er ook geruild en gehandeld worden. Bovendien leert u bij ons het kaf van het koren te scheiden: is het nou maakwerk of toch echt (Afb. 1)? De gevorderde leden zijn al-tijd bereid om de beginneling op weg te helpen. Wij staan bekend om de vriendschappelijke sfeer op onze bijeenkomsten. Naast de bekende klassieke onderwerpen als bv. punt-en

langstempels (Afb. 2) en censuur, wordt veel studie gedaan naar minder voor de hand liggende onderwerpen.

Echter de stempels van dit type zijn nog tot laat in de Indone-sische tijd gebruikt (Afb. 3). Een prachtig verzamelonderwerp, dat bovendien weinig hoeft te kosten. Ook naar de moderne Indone-sische stempels is nog nauwelijks onderzoek verricht, terwijl er meer dan genoeg materiaal voor-handen is.

Nederlandse AntillenDe verscheidenheid aan stempel-typen en aantekenstroken van de laatste jaren is verbluffend (Afb. 4). Ook hiernaar is nog te weinig onderzoek gedaan. En welke postale gevolgen heeft de ophef-fing van de Nederlandse Antillen op 10 oktober 2010 (10-10-10)? Wij volgen de ontwikkelingen op de voet (Afb. 5).

SurinameVan de periode na de onafhanke- lijkheid van Suriname in 1975 is op posthistorisch gebied van alles te vinden: de gevolgen van de gie-rende inflatie in de negentiger jaren van de vorige eeuw (Afb. 6), de invoering van de Surinaamse dollar, het opmaken van oude voorraden frankeer- en port- zegels. Het is trouwens tegen-woordig erg moeilijk om met postzegels gefrankeerde post uit Suriname te vinden. Meestal worden roodstempels gebruikt (Afb. 7).

Nieuw-GuineaHet westelijk deel van het eiland kennen wij vooral als Nederlands Nieuw-Guinea. Het gaf slechts gedurende een korte periode ei-gen zegels uit: van 1950 tot 1962. Een leuke uitdaging is om alle 81 frankeerzegels echt gebruikt op niet-filatelistische post te vinden. Eind 1962 kwam het onder tijdelijk bestuur van de Verenigde Naties (UNTEA) (Afb. 8), vervol-gens ging het in 1963 over in In-donesische handen, eerst als Irian Barat (Afb. 9), in 1973 als Irian Jaya en vanaf 2000 als de provin-cie Papua (Afb. 10).

Het oostelijk deel, vanaf 1952 ‘Papua New Guinea’ geheten, wordt eveneens intensief verza-meld. Ook hiervan zijn poststuk-ken te vinden, gefrankeerd met schitterende motiefzegels en een grote rijkdom aan stempels en aantekenstroken (Afb. 11).

Ten slotte AustraliëEnkele leden houden zich bezig met diverse onderwerpen, zoals de bestudering van post van en naar krijgsgevangenen in Aus-tralië tijdens de Tweede Wereld- oorlog, van de dikwijls fraai geïl-lustreerde briefkaarten en lucht-postbladen en van te laag gefran-keerde brieven (Afb. 12).

Wilt u meer weten, bezoek dan onze stand of kijk op onze web-site: www.studiegroep-zwp.nl.U kunt ook informatie verkrijgen via het secretariaat:J.A. DijkstraDolderstraat 746706 JG [email protected]

Afbeelding 1. Echte, in Nederlands Nieuw-Guinea nabe-porte brief (1958). Pas op voor maakwerk!

Afbeelding 2. Omslag uit 1889, verzonden door een Chinese handelaar uit Poerbolingo (West-Java), via Ban-joemas (puntstempel 20) naar Tegal.

Afbeelding 3. Nederlands-Indisch stempel Tjitjoeroeg, gebruikt in Indonesië (1952).

Afbeelding 4. Luchtpostblad Nederlandse Antillen, aan-getekend verzonden vanuit Philipsburg, St. Maarten.

Afbeelding 6. Suriname: de frankering van 60 cent op de linkerzegel (1991) is uitge-

groeid tot een frankering van 600 gulden op de rechter-zegel (2000) als gevolg van de inflatie.

Afbeelding 7. Aangetekende brief (2002) met een rood-stempel van Surpost met een hoge frankering!

Afbeelding 8. UNTEA-bestuur als tussenfase in de over-dracht van Nederlands Nieuw-Guinea aan Indonesië.

Afbeelding 9. Binnenlandse pakketkaart Irian Barat; Indonesische postzegels met inschrift of opdruk ‘Irian Barat’ = West Irian.

Afbeelding 10. Zegel rechtsbo-ven: het wapen van de ‘Provinsi Papua’.

Afbeelding 11. Aangetekendebrief van Papoea-Nieuw-Guinea (1967), gefrankeerd met een van de vele prach-tige motiefzegels van dit gebied.

Afbeelding 12. Te laag gefrankeerde Australische brief (1957), met een nabeporting in Nederlands Nieuw- Guinea van 38 cent, hier voldaan met frankeerzegels.

Afbeelding 5 . Gemengde fran-kering 24 maart 2011: frankeer-

zegel van Curaçao in combinatie met een frankeer-strook van de Nederlandse Antillen.

Enkele voorbeeldenNederlands-Indië en IndonesiëEen van onze leden heeft zojuist

een omvangrijke studie over de langebalkstempels van Neder-lands-Indië afgesloten. Deze beslaat de periode 1916 – 1942.

30 FILAKRANT 2012

Bijna iedereen die met enige diepgang een hobby uitoefent, voelt regelmatig de behoefte om met collega-hobbyisten contact te hebben over de hobby, of die hobby nu is voetbal- len, vissen of postzegels verzamelen. Daarom bestaan er al minstens een eeuw filatelistische verenigingen, waar post-zegelverzamelaars hun medeverzamelaars kunnen ontmoeten om kennis en ervaringen uit te wisselen en/of zegels te ruilen.

komsten zijn meestal gevuld met activiteiten die te maken hebben met de filatelie: ze verschillen van afdeling tot afdeling, maar mees-tal omvatten ze activiteiten als onderling ruilen, soms een lezing of een quiz en bij veel afdelingen geeft ook een handelaar regel-matig acte-de-présence. Naast deze afdelingsactiviteiten heeft ook De Globe zelf het nodige aan zijn leden te bieden:- een rondzenddienst, waarbij

de deelnemers per jaar (in 30 porties) zo’n 40000 zegels onder hun neus krijgen met de mogelijkheid daarvan zegels aan te schaffen. Omdat deze zegels worden aangeboden door mede-filatelisten, zijn de prijzen vaak veel lager dan die een handelaar zou vragen.

- twee keer per jaar een zaalvei-ling met een zeer grote varia-tie aan aangeboden kavels (wel 1000 per veiling), van losse zegels tot complete landenver-zamelingen en stockboeken vol zegels.

- een nieuwtjesdienst waar de leden via een abonnement alle nieuwe uitgiften van een bepaald land of alle zegels die een bepaald motief dragen, kunnen aanschaffen.

- elke maand een veiling via het internet

- een goedkoop abonnement op het Maandblad Filatelie (optio-neel).

- een eigen kwartaalblad, De Globekoerier, met daarin agen-da’s en verenigingsnieuws en regelmatig ook een filatelistich artikeltje.

- en niet onbelangrijk: 8 aktieve jeugdafdelingen

Op dit moment is het bestuur van De Globe in overleg met IV Philatelica (een overkoepelende federatie van zo’n 50 filatelisten-verenigingen) over een nauwe samenwerking, zodat de leden van De Globe en die van de verenigingen die zijn aangesloten bij IV Philatelica beide kunnen profiteren van de diensten die de twee organisaties nu nog vooral aan hun eigen leden aanbieden.

Meer weten over De Globe?Kijk op onze website: http://www.fv-deglobe.nl/

De Federatie I.V. Philatelica

Geschiedenis van I.V. Philatelica, die oorspronkelijk “Internationale Postzegelverzamelaars Vereniging Hollandia” heette, is opgericht in het jaar 1911. Het clubje van HBS-ers uit het eerste jaar telde bij het 25-jarig bestaan in 1936 al 752 leden. Aan het einde van de oorlog waren dat er al 3.500. Na de oorlog steeg het aantal leden verder. In de tachtiger jaren zelfs tot 22.000. Toen de hausse in postzegels voorbij was, daalde het aantal leden tot circa 4000 leden in 2011, dit verdeeld over het hele land in 40 verenigingen.

De Federatie I.V. Philatelica is een overkoepelend lichaam van on-geveer 40 postzegelverenigingen in geheel Nederland. Al deze verenig-ingen zijn, juridisch gezien, zelfstandig en hebben rechtspersoonlijkheid. Zij hebben hun eigen bestuur, eigen statuten en eigen regelementen. Aan het lidmaatschap van de Federatie is slechts één voorwaarde ver-bonden: de statuten mogen niet strijdig zijn met die van de Federa-tie. In deze statuten staat ook het gemeenschappelijke doel waarnaar gestreefd moet worden: het bevorderen van de filatelie in het alge-meen en het behartigen van de belangen van de leden binnen onze verenigingen in het bijzonder.Het doel van de Federatie I.V. Philatelica is, om door samenwerking kwalitatief hoogwaardige diensten tegen kostprijs aan die verenigingen beschikbaar te stellen ten bate van hun leden. Daarom hebben de bij de Federatie I.V. Philatelica aangesloten vereni-gingen grote voordelen, zoals:• toegang tot een goed lopend en uitgebreid RONDZENDVERKEER

met honderden inzenders en duizenden uitnemers. Er is keuze uit tienduizenden boekjes op land en/of motief.

• Zij kunnen gebruik maken van een goed verzorgde NIEUWTJESDIENST Nederland waarbij wij een zeer aantrekkelijke sponsor regeling met POST.NL hebben, als een aangesloten vereniging zegels e.d. van Nederland via ons betrekt. Door deze regeling ontvangt de eindafnemer de postzegels voor de zelfde prijs als bij Collect-Club maar voor de vereniging zijn er grote voordelen te halen via een speciale sponsor bonusregeling.

• Zij kunnen gebruik maken van een goed verzorgde NIEUWTJESDIENST buitenland, waar vrijwel alle landen van de wereld vast leverbaar zijn tegen zeer gunstige prijzen.

• Zij kunnen gebruik maken van een goed verzorgde NIEUWTJESDIENST motieven, waar vrijwel alle motieven van de wereld leverbaar zijn tegen zeer gunstige prijzen.

• Zij kunnen gebruik maken van de GLOBE-INTERNETVEILING: zowel voor kopen als voor verkopen.

• Zij kunnen gebruik maken van de goed verzorgde halfjaarlijkse GLOBE-VEILING.

• Zij kunnen gebruik maken van de internetsite www.ivphilatelica.nl, met vele links, waarop door veel verzamelaars gezocht wordt naar evenementen en verenigingen.

• Zij kunnen gebruik maken van een goed verzorgde organisatie om de club- en bestuursactiviteiten te ondersteunen. We denken hierbij aan betaling Maandblad, KNBF en organisatie, ondersteuning en publiciteit bij tentoonstellingen, beurzen e.a. evenementen en gebeurtenissen.

• Tijdens het overleg in de Rayons stemmen de verenigingen uit de buurt hun activiteiten op elkaar af en organiseren in onderling overleg met elkaar de activiteiten waarbij ze hun leden aanzetten om de activiteiten van deze zusterverenigingen te bezoeken. Tevens vindt hier uitwisseling van ervaringen plaats.

• Zusterverenigingen wisselen voor elkaars beurzen hun semi- en clubhandelaren uit, die ieder weer hun eigen vaste klanten meebrengen, waardoor een goede toeloop van bezoekers naar de beurs verzekerd is.

• Zij kunnen de Federatie op laten treden als intermediair naar de KNBF, het Maandblad Filatelie, Collect-Club van Post.NL, organisatoren van grote evenementen en beurshouders en zaalverhuurders.

• Zij kunnen gebruik maken van reclame- en voorlichtingsfolders die door de Federatie ter beschikking gesteld worden.

• Clubactiviteiten worden door de Federatie op verschillende wijzen op aanvraag ondersteund.

• Steeds weer blijkt dat verenigingen die goed gebruik maken van de door de Federatie aangeboden diensten hun contributie erg laag kunnen houden. Dit door de extra inkomsten die gegenereerd worden vanuit die aangeboden diensten als veilingen, rondzendverkeer en nieuwtjesdiensten.

• Bij overlijden van een lid met een grote verzameling kan via de Federatie de stichting Pro Filatelie worden ingeschakeld om de verkoop van de filatelistische nalatenschap in goede banen te leiden.

• Zo kan óók een kleine, plaatselijke of regionale vereniging met enkele tientallen leden evenveel bieden als een grote vereniging met honderden leden.

• Wilt U meer van ons weten, kijk dan op onze website: www.ivphilatelica.nl

Dat alles onder het motto: Omdat we het samen beter kunnen

De Globe is een van de oudste van deze filatelistische vereni-gingen. Zij is opgericht in 1897 en heeft nu (2011) zo’n 1700 leden. De Globe is een algemene vereniging met als werkterrein de provincie Gelderland en de zuidoosthoek van Utrecht. Om-dat De Globe een algemene vereniging is, zijn alle filatelisten welkom binnen de club, of ze nu zegels van Nederland, zegels met fietsen of aantekenstrookjes ver-zamelen, en of ze dat doen door een algemene catalogus te volgen of zich juist volledig baseren op eigen studie. Leden mogen erop rekenen dat ze binnen de Globe andere verzamelaars kunnen treffen met een vergelijkbaar of hetzelfde verzamelgebied, zodat uitwisseling van kennis, ervarin-gen en materiaal (bijna) gegaran-deerd is.

De Globe is opgebouwd uit 23 plaatselijke afdelingen, die elk in beginsel elke maand een bi-jeenkomst houden. Deze bijeen-

LACA beleeft topjaar!De Latin American Collectors Association heeft wederom bewezen in een enorme behoefte te voorzien.

In het (bijna) afgelopen jaar heeft de vereniging voor de Latijns-Ameri-kaanse postzegelverzamelaar haar ledenaantal enorm zien groeien. De vereniging voorziet duidelijk in een behoefte! Niet in de laatste plaats door de nieuwe faciliteiten, die er sinds kort worden geboden. In 2009 heeft LACA haar zéér interactieve, 3 talige, Website (Neder-lands, Engels en Duits) gelanceerd en het Internetlidmaatschap geïn-troduceerd. Internetlidmaatschap? Dit vergt enige uitleg die verderop wordt gegeven.LACA organiseert 4 keer per jaar haar “traditionele” en steeds druk-ker wordende bijeenkomsten in De Bilt. Tweemaal per jaar houdt de vereniging een heuse en aantrekkelijke veiling voor al haar leden.En… tweemaal per jaar brengt LACA haar verenigingsorgaan CORRE(I)O uit. Maar… er zijn nog steeds mensen die om welke reden dan ook niet naar de bijeenkomsten in De Bilt willen of kunnen komen (voornamelijk bewoners buiten Nederland en België). Speciaal voor deze mensen heeft LACA het Internet lidmaatschap gecreëerd. U kunt er alles over te weten komen door de site te bezoek-en of een mailtje te sturen naar de voorzitter [email protected] en om inlichtingen vragen.Door mee te groeien met de nieuwste digitale mogelijkheden is deze vernieuwende interactieve website gecreëerd en is er een nieuw platform ontstaan voor alle leden. Een plat-form waarmee praktisch hetzelfde geboden wordt als wat er tijdens de huidige bijeenkomsten wordt geboden.U kunt contacten maken en kennis uitwisselen met leden die dezelfde belangstelling hebben. U kunt ruilen, kopen of verkopen aan geïnteresseerde leden, u kunt impressies en ideeën achterlaten…En u krijgt zelfs statische informatie. De allernieuwste loot aan de websitetak is de artikelendatabase. Alle kennis, die vergaard is, kunnen door de actieve leden toegevoegd of gewijzigd worden. Via de database kunnen de andere leden gericht naar de informatie zoeken. Afijn, te veel om op te noemen.Dit is uniek. Binnenlandse en buitenlandse leden kunnen van de faciliteiten gebruik maken. Bent u het Nederlands niet machtig? De site is sinds kort 3-talig! Engels en Duits is toegevoegd als communicatie middel. Misschien iets om uw buitenlandse contacten erbij te betrekken?Het laatste nieuwtje is de recent gehouden (eerste) bijeen-

komst buiten de Nederlandse grenzen. Voor haar Belgische leden en de Nederlandse leden die de moeite heeft willen nemen is er een bijeenkomst georgani-seerd in Antwerpen. Ook hier bleek het succes en de faam van LACA de grenzen te zijn over-schreden. Daar waar maximaal 10 bezoekers werden verwacht, zijn er maar liefst 22 belangstel-lenden komen opdagen. Een waar genoeglijke dag die zeker in 2012 een vervolg zal hebben. Terecht dat LACA er trots op is om 2011 tot een topjaar uit te roepen!

Bezoek www.laca.nl of vraag inlichtingen: [email protected]

FILAKRANT 2012 31

Het verzamelen van precancels (voorafstempelingen)

De precancels van de USA, zijn onder te verdelen in 2 grote groepen, t.w. de Bureau Precan-cels en de Locals. De Bureau pre-cancels worden gemakshalve ‘Bu-reaus’ genoemd en zijn allemaal gedrukt door het Bureau of En-graving te Washington, D.C. Deze bureaus zijn de meest populaire precancels, wellicht omdat het aantal verschillende precancels ‘beperkt’ is en er slechts zelden een nieuwe uitgegeven wordt. Van deze bureaus bestaan er zo’n 9.500 verschillende. Ze zien er altijd netjes verzorgd uit, fraaie kleine lettertjes en komen voor in de volgende waardes: ½ cent tot $ 1.00. De Bureau-drukken komen niet voor op gelegen-heidszegels (commemoratives, ‘Commems’ betiteld), hoewel daarop toch wel enige uitzon-deringen zijn.

Bureau Local Precancel Precancel

Om te weten op welke waarden de verschillende steden en op welke types hebben aangebracht is het aan te bevelen, dat u de des-betreffende catalogus raadpleegt en wel de ‘PSS’ (Precancel Stamp Society) catalogus, die om de paar jaar verschijnt en waar alle types van de Bureaus vermeld staan, zowel de prijzen voor ‘singles’ als ook voor blokken van vier. Van de coils de prijzen van ‘singles’ als ook de prijzen van ‘pairs’.

Deze catalogus is zowel als hard-copy alsmede op CD-rom te ver-krijgen.

De 2de groep precancels worden ‘Locals’ genoemd. Deze naam Locals is te danken aan het feit dat deze precancels lokaal door lokale drukkerijen zijn bedrukt. Een postkantoor kon slechts bureaus bestellen als ze er mini-maal 500.000 van een bepaalde waarde afnamen bij het Bureau of Engraving. Van deze Locals bestaan er tus-sen de 1½ - 2 miljoen verschil-lende precancels. Er bestaat een zogenaamde ‘Town & Type-list’, waarin alle plaatsen waarvan voorafstempelingen bestaan voorkomen, dus ook de ‘bureaus’; achter alle plaatsnamen staan de diverse typen, genummerd, welke aldaar gebruikt zijn. Deze cata-logus, de ‘Town & Type list’ bevat dus een lijst van alle plaatsen, al-fabetisch naar Staat en plaats, met alle typen zowel van de locals als van de bureaus, waarbij elk type een nummer heeft. In deze Town & Type list staan dus niet alle ver-schillende precancels, maar alleen de verschillende types die er zijn. Als u wilt weten welke verschil-lende postzegels van een bepaald type zijn voorzien, dient u een catalogus van die betreffende Staat te raadplegen.

Bij precancels gaat het alleen om de afstempeling en dus niet om de postzegel. De afdruk komt voor in de volgende types: ‘N’ = normaal, ‘I’ = inverted ofwel op de kop, ‘U’ of ‘Up’ = reading up, en ‘D’ of ‘Down’ = reading down.

Sommige afdrukken komen ook voor met dubbele en zelfs met driedubbele afdrukken voor; zij worden doubles en triples genoemd.

Double inverted

Een advies hoe uw verzameling op te zetten is, moeilijk te geven; ik huldig ‘t principe ‘vrijheid-blijheid’. Om U echter een idee aan de hand te doen raad ik u aan: de zegels Staat voor Staat te verzamelen, in alfabetische vol-gorde. Van de diverse Staten, de plaatsen eveneens in alfabetise volgorde en de plaatsen dan in chronologise volgorde van de uit-giften en van elke uitgifte de ver-schillende typen van voorafstem-pelingen bij elkaar; men heeft dan een overzichtelijk geheel. Maar er zijn mensen die bijvoorbeeld

een bepaalde postzegel als pre-cancel sparen, bijv. de 2¢ Harding Memorial uitgifte van 1923, bekend onder de naam Black Hardings of plaatsen met Neder-landse namen, zoals Brooklyn (Breukelen) of alleen plaatsen langs de ‘Route 66’. U ziet allerlei mogelijkheden.

Als u ‘geprikkeld’ bent door dit artikel kijkt u dan eens op de website van de Nederlandse precancelclub: www.precancel.nl of nog beter wordt lid van de Nederlandse studiegroep van voorafstempelingen voor slechts 12½ Euro per jaar. Deze vereniging beschikt over ‘n grote bibliotheek op het gebied van precancels. Gezellige bijeenkom-sten, veilingen en rondzendingen, maar u kunt vooral: uw kennis vergroten op het gebied van voorafstempelingen!

Mocht u vragen hebben over pre-cancels of dit artikel, kunt u mij altijd even mailen: [email protected]

Mike Molle

Precancels worden ze genoemd, maar wat zijn dat eigenlijk? De letterlijke vertaling is vooraf-stempeling. In dit artikel probeer ik één en ander uit te leggen over Amerikaanse precancels. Allereerst is het belangrijk om te weten wat nu tot een precancel gerekend kan worden. In de Hoover-catalogus uit 1932 staat de volgende definitie van een precancel: “Een vooraf-stempeling is een postzegel die afgestempeld is door de Posterijen of door anderen, maar onder toezicht en met toestemming van genoemde autoriteiten, VOORDAT deze postzegel verkocht is en op een poststuk geplakt”.

Een precancel moet voldoen aan de volgende spelregels:1. De afstempeling mag niet

doorlopen op het poststuk;2. De afstempeling moet ge-

beurd zijn vóór het plakken;3. Een voorafstempeling moet

‘tijd’ besparen in de behande-ling van het stuk;

4. Het apparaat waarmee voorafgestempeld wordt moet uitsluitend voor dit doel gebruikt worden en bij-voorbeeld niet om andere poststukken af te stempelen.

Precancels zijn er gekomen om met name de kosten te drukken voor het verwerken van duizen-den brieven en pakketten. Het afstempelen van elk poststuk af-zonderlijk is erg arbeids intensief en moest dus sneller. De postze-gels werden in een keer van een precancel voorzien in de volgen-de aantallen: 25, 50 en zelfs 100 stuks.

Het moet u nu duidelijk zijn, dat de precancel alleen op de postze-gel te zien is en de afstempeling niet doorloopt op het poststuk. Voorbeeld ‘A’ is een precancel, waarbij duidelijk is dat zichtbaar is de plaats van de stad en de Staat. Voorbeeld ‘B’ is een post-stempel, waarbij duidelijk te zien is dat de poststemel doorloopt op het poststuk.

A: Bureau B: poststempel Precancel

‘N’ = normaal

‘Up’ = reading up

‘I’ = inverted

‘Down’ = reading down

Onze vereniging zal op de onderstaande beurzen met een stand vertegenwoordigd zijn:

De vaste teamleden die onze stand bemannen, vertellen u graag over het lidmaatschap van onze vereniging. Mocht u niet

in de gelegenheid zijn om ons in Arnhem te bezoeken,dan kunt u altijd informatie aanvragen via onze website:

www.ver-nip.nlof via het secretariaat:

Rozengaard 14-61, 8212 DH Lelystad.

Wie Zijn Wij De filatelistische rijkdom van Scandinavië is van oudsher rijk aan vertellers. Ook de postzegels en poststukken vertellen. Ze vertellen over de mensen in het hoge noorden. Hun cultuur, natuur, communicatie én hun geschiedenis. De zegels zijn vaak staaltjes van de typisch Scandinavische graveerkunst. Ze brengen de opmerkzame verzamelaar zelfs op het spoor van het ontstaan en de toepassing van zijn eigen pronkstukken. De Nederlandse Filatelisten Vereniging “Skandinavie” (NFVS) maakt deze pracht toegankelijk voor Nederlandstaligen. Den-emarken, Føroyar, Groenland, Deens West-Indië, IJsland, Fin-land, Åland, Noorwegen, Zweden, allemaal landen met een exo-tische vleug.

De vereniging NFVS biedt haar leden rondzendverkeer, veilingen, en een kwartaalblad. De bijeen-komsten bieden de kans informa-tie onderling uit te wisselen. Niet alleen doorgewinterde speciali-sten voelen zich er thuis, maar zeer zeker ook beginnende en thematische verzamelaars.

visch materiaal gespecialiseerde handelaar aanwezig.Tevens vindt u er nieuwe en tweedehands boeken en tijd-schriften. Ook is er een veiling met vele, vele kavels. Om uw natje en uw hapje hoeft u zich geen zorgen te maken. Deze zijn tegen een schappelijke prijs aan de bar te verkrijgen. Uiteraard wordt het contact onderling om te ruilen, te kopen en verkopen, elkaar bij te praten en om nieuwtjes uit te wisselen, uitgebreid gebezigd.

Kijk voor meer info op de web-site: www.nfvskandinavie.nl

De bijeenkomsten worden ge-houden in Sociëteit AMICITIA, Prins Hendriklaan 15, 3818 HK Amersfoort. De sociëteit ligt drie minuten lopen van het station Amersfoort en is gemakkelijk met de auto te bereiken.

Niet-leden zijn van harte wel-kom. Informeert u dan wel even van te voren de secretaris of de PR commissaris 036-5344650 en schrijft u zich bij het betreden van de zaal wel even in als introducé.

In 2012 op 10 maart (jaarverga-dering), 9 juni, 8 september en 8 december. Op deze bijeen-komsten is altijd een in Scandina-

32 FILAKRANT 2012

Een vereniging voor verzamelaars van postzegels, postwaardestuk-ken en postgeschiedenis van En-geland, zijn huidige en voormalige bezittingen en bezettingen, het Verenigd Koninkrijk, de Com-monwealth, de Kanaaleilanden en Ierland.

BijeenkomstenVeel leden van Studiegroep Brit-tannië treffen elkaar 4 x per jaar op een zaterdag in Nieuwegein (bij Utrecht). Van de ruim 400 leden zijn er daar doorgaans zo’n 70 aanwezig. Naast een (korte) Ledenvergadering is de dag vooral bedoeld voor onderling contact.

Filatelisten Vereniging van Zuidelijk Afrikaeen filatelistisch eldorado

Nkosi Sikelel’ iAfrika, Maluphakam’ uphondo lwayo; Yiva imithandazo yethu Usisikelele.

Klinkt het u bekend in de oren? Zo ja, dan weet u ook dat dit het volkslied is van Zuid-Afrika. Maar misschien wist u niet dat het in vele landen van zuidelijk Afrika als een volkslied gezongen wordt.

Enoch Sontonga, componist van “Nkosi Sikelel’ iAfrika”

De landen die in ons verzamelgebied vallen zijn:- de voormalige landen van Zuid Afrika: Kaap de Goede Hoop, Na-

tal, Oranje Vrijstaat en Transvaal, met nog een reeks andere alle een korte tijd bestaan hebben. O.a. in de moderne tijd de Thuislanden Transkei, Bophuthatswana, Venda en Ciskei;

- voormalige Duitse kolonie: Duits Zuid West Afrika, nu Namibië. Het land is een lange periode bestuurd door Zuid Afrika;

- de voormalige Engelse protectoraten: Bechuanaland, nu heet het als onafhankelijke staat:Botswana; Basutoland, nu Botswana, en Swazi-land. (Swaziland is niet van naam veranderd). Deze landen hebben in de begintijd zegels van Kaap de Goede Hoop, Transvaal en Zuid Afrika gebruikt;

- de voormalige Engelse koloniën: Nyasaland, nu Malawi; Noord Rho-desië, nu Zambia; en Zuid Rhodesië, nu Zimbabwe. Ook zijn in de begintijd zegels van Rhodesië gebruikt;

- de voormalige Portugese koloniën: Angola en Moçambique. Hier zijn in de vroege periode allerlei provinciale uitgiften te melden.

Het verzamelgebied omvat een verscheidenheid aan landen, die allen een bewogen geschiedenis gehad hebben, een rijke flora en fauna, enz. Dit alles weerspiegelt zich in de uitgegeven postzegels en andere filatelistische materiaal.Deze gebieden lenen zich uit-stekend tot het verzamelen op traditioneel, posthistorisch, of thematisch gebied; zelfs fraai ge-stempelde zegels is een mogeli-jkheid. Materiaal is in overvloed aanwezig (natuurlijk moet men soms geduld betrachten om net dat ene stuk te vinden!).

We hopen dat hiermee uw be-langstelling voor zuidelijk Afrika als verzamelgebied is gewekt. U kunt als gast een van onze bijeen-komsten meemaken. Waar? Vijf-maal per jaar komen we samen in Tiel (Verenigingsgebouw “De Schakel”, Scheeringlaan 4/a, 4001 WJ Tiel), daar bent u van harte welkom.In 2012 zijn de bijeenkomsten op 21 januari, 21 april, 22 september en 17 november.

Onze landelijke vereniging heeft zoals gezegd viermaal per jaar een bijeenkomst voor de leden in Tiel, met een lezing en/of veil-ing en ruime mogelijkheden om net dat ontbrekende stuk te vin-den via ruilen of kopen. Verder publiceert FVZA viermaal per jaar een verenigingsblad (de Bar-tolomeu Dias). Ook bezitten we een uitgebreide eigen bibliotheek en is er een rondzenddienst met postzegels en poststukken.

Het doel van de NVPVL is: “De behartiging van de belangen van de verzamelaars van postzegels van het Vorstendom Liechtenstein in de ruimste zin van het woord en bevordering van de Liechtenstein-filatelie in al zijn facetten”.

Wat biedt de NVPVL?• Een mededelingenblad “LIECHTENSTEIN”, dat vier keer per jaar verschijnt. Het

mededelingenblad bevat naast de filatelie ook informatie over economische, culturele, politieke en toeristische situatie in het land. Frequent worden lezers in staat gesteld te bieden op kavels om tegen gunstige prijzen postzegels van Liechtenstein te kopen. Het mededelingenblad wordt van uit Liechtenstein aan de leden toegezonden.

• Tenminste één maal per jaar wordt er een Ledenvergadering en een leden-bijeenkomst in Utrecht of op een nader te bepalen locatie uitgeschreven.

• Gratis toezending van brochures met beschrijvingen van nieuwe uitgiften.• Een speciaalabonnement, waarin postzegels, eerstedagenveloppen, maximum-

kaarten, ect. worden geleverd. Deelnemers hiervan ontvangen de leveringen vier maal per jaar.

Postzegels van LiechtensteinDe eerste poststukken met adressering in of afkomstig uit Liechtenstein dateren van 1880. Tot 1912 werd voor frankering van brieven en andere poststukken, uitsluitend gebruik gemaakt van de postzegels van het Oostenrijkse Keizerrijk.Vanaf 1912 heeft Liechtenstein een postdienst die eigen postzegels uitgeeft. Deze dienst heeft vanaf het begin zegels uitgegeven die uitmunten in voorstelling en kwaliteit van druk. Om bovenstaande redenen worden de postzegels door fila-telisten dan ook bijzonder gewaardeerd.

2012 is het jubileumjaar 100 jaar post-zegels uit Liechtenstein. Dit evenement wordt gevierd tijdens de LIBA 2012 van 16 t/m 19 augustus 2012 “im Saal am Lindauplatz” te Schaan (FL).Zie ook www.philatelie.li

Het gebied van de Liechtenstein Filatelie is inmiddels zeer uitgebreid, maar deson-danks overzichtelijk gebleven. Voor veel filatelisten zullen er gebieden te vinden zijn die de aandacht zullen trekken.

Voor informatie: secretariaat NVPVL, Vanenburgerhout 2, 3845 EJ Harderwijk, telefoon: 0341-417557 of kijk op onze website www.nvpvl.nl

- Er is een lezing en/of er worden kaders met collecties en stu-dies van leden tentoongesteld.

- Er is een leestafel met recen-te engelse filatelistische lectuur.

- Er liggen boekjes uit de rond-zending waaruit gekocht kan worden.

- De kavels van de zaalveiling en van de schriftelijke vei-ling liggen er ter inzage.

- Er kan onderling geruild of ge-handeld worden.

- ‘s Middags wordt een uitge-breide clubveiling gehouden van materiaal dat door de leden is ingebracht.

De zaal is open vanaf 09.30 uur, rond 11.00 uur is het korte of-ficiële gedeelte, en vanaf circa 13.00 uur wordt er geveild.

Maak eens kennis, bel 070-3860232 of kijk op onze website:

www.sgbritannia.nl

Join the club, see you!

Meer weten ? Onze secretaris de heer P. Mulder, tel. 020-6197689; of e-mail: [email protected]; of onze voorzitter de heer A.A. de Hilster, tel. 033-661897; of e-mail: [email protected], geven u graag inlichtingen.

Tenslotte ben ik u nog de “vertaling” schuldig van het volkslied, in het Afrikaans:

Seën ons Here God, seën Afrika, Laat Sy mag tot in die Hemel reik, Hoor ons as ons in gebede vra, Seën ons in Afrika.

FILAKRANT 2012 33

!EINDEJAARSBEURS & STAMPTALES" 28 & 29 december 2012!

Locatie / Location / Ort:!De Veluwehal"

Nieuwe Markt 6"3771 CB Barneveld (NL)"

10.00-17.00 "Toegang/Entrée/Eintritt/Entrance: "#. 3,- p.p.per dag / jour / Tag/ day."Jeugd / Jeunesse / Jugend / Youth"

< 16 gratis / gratuit / frei / free"

Grote internationale beurs / Grande bourse internationale!Große internationale Messe / Big international fair !!!1500 stoelen / chaises / Stühle / chairs"!

Ca. 150 Handelaren / Marchands / H$ndler / Dealers.!Filatelie, munten, bankbiljetten, prentbriefkaarten, verenigingen.!Philatélique, monnaie, billets de banque, cartes, groupes d’étude.!Philatelie, Münzen, Banknoten, Ansichtskarten, ArGe.!Philatelics, coins, papermoney, postcards, studygroups.!!

28 / 29-Dec-2012 STAMPTALES!Megajeugdevenement!

Big youth event!Gro%es Jugendtreffen!

Grande réunion jeunesse ! !

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Auto / Voiture / Car:!A1: Afrit / Sortie / Ausfahrt / "Exit 16 Voorthuizen / Harselaar.!Volg / Suivre / Folge Barneveld-centrum!"Trein / Train / Bahn: !400 m. van station Barneveld-centraal / "du gare centraal / ab Bahnhof-centraal / "from station-centrum!"!

! !

!"#"!"!"$%&'(%)*+,-.,*,/+,-+/%01$%2134%56%7&+89..:,%;6%%<==13>?<=>00?100@A==%%+?B(*8%.:/(,*C(D+E+*,9+F((:CG+H:C",8%

---"+*,9+F((:CG+H:C",8%!.88+9*/+%8*FCI%J(,%%

CI(,9K.H9+:C%B+9*.%%+*,9%,.J+BG+:%4=34%%

34 FILAKRANT 2012

Avonturen in de filatelie

De beurs onder de boomAls de plicht van het boodschap-pen doen was vervuld, ging mijn vader op zaterdag regelmatig naar de postzegelbeurs onder de grote kastanjeboom voor het Paleis Noordeinde in Den Haag. Deze beurs, een vrijmarkt eigen-lijk, die ook op iedere woensdag werd gehouden, was in de loop van de decennia de bakermat voor duizenden filatelisten, vele tientallen handelaren en diverse veilinghouders.

Ik was inmiddels een jaar of acht en mijn collectie postze-gels was met mij meegegroeid, ik had een paar insteekboeken vol. Aan albums waagde ik mij voor-lopig niet meer. Gevoed door de verhalen van mijn vader over de beurs onder de boom was het verlangen gegroeid om daar zelf eens een bezoekje te brengen.

Eindelijk kwam de zaterdag, dat mijn vader mij oud genoeg vond om mee te gaan. Omdat ik niet voor spek en bonen wilde meedoen, besloot ik om voor-taan alleen Nederland te gaan verzamelen, zodat de inhoud van mijn dikke insteekboek met buitenlandse zegels in de verkoop kon.

‘Zou je dat wel doen?’, vroeg mijn vader. ‘Later krijg je er misschien spijt van.’

Ik wist zeker van niet, het hebben van die postzegels vond ik best leuk, maar het verkopen ervan bleek een enorme aantrek-kingskracht op mij te hebben. Soms werpen ook minder be-langrijke gebeurtenissen hun schaduw vooruit.

Op die bewuste zomermiddag leken er wel honderden

Eindelijk kwam de zaterdag, dat mijn vader mij oud genoeg vond

om mee te gaan...

De vrolijke avonturen van een fulltime postzegelaar

PaulvanBeek

De vrolijke avonturen van een fulltim

e postzegelaar - Paul van Beek


Hetverzamelenvanpostzegelsiseenfascinerendehobby,diealleenalinNederlanddoorongeveereenmiljoenmensenwordtbeoefend.Jammergenoeghebbenniet-verzamelaarsvaakeenverkeerdbeeldvandefilatelie.Alseenroman-schrijvereenkleurloosfiguuropvoert,verzameltdiesteevastpostzegels.Inadvertentiesenreclamespotjeszienwehetzelfdeverschijnsel.Daaromisditboeknietalleengeschrevenvooriedereen,diedefilateliealeenwarmharttoedraagt,maarookvoorniet-verzamelaars,dievanleukeverhalenhoudenenzicheeneigenmeningwillenvormen.Veel plezier met ‘De vrolijke avonturen van een fulltime postzegelaar’!

9 789081 680615 >

ISBN:978.90.8168.061.5

De vrolijke avontuur..indd 1 07-03-11 14:35

Voor een ruime keuze uit:

Engelse Gebieden Duitsland en Gebieden

Europese Landen Nederlandse Gebieden

Motief: o.a. Vogels en Vlinders

Elke week nieuwe partijen / collecties.

MMMeeeeeerrr dddaaannn 111555000000000 iiittteeemmmsss ooonnnllliiinnneee:::

Tevens het adres voor al uw postzegelbenodigdheden.

U kunt ook bij ons pinnen.

Marzstamps Van Alkemadelaan 27 2171 KL, Sassenheim TEL :0252 – 751897

[email protected]










[email protected]










[email protected]










[email protected]

Onlangs verscheen van de hand van schrijver en journalist Paul van Beek het boek ‘De vrolijke avonturen van een full-time postzegelaar’. Hierin staan ruim dertig nostalgische verhalen over zijn belevenissen als verzamelaar, handelaar en veilinghouder in de periode 1960-2000.Met de nodige vaart en humor vertelt hij over zijn ervarin-gen in de toenmalige wereld van de filatelie. Speciaal voor de lezers van deze krant één van de verhalen als voorproefje.

!

GROTE VERZAMELBEURS NUNSPEETZATERDAG 5 MEI 2012

250 METER VERZAMELOBJECTEN PHILATELIE STERK VERTEGENWOORDIGD

POSTZEGELS -TELEFOONKAARTEN - MUNTEN - ANSICHTKAARTEN - BRIEVEN

SPORTCENTRUM ‘DE BRAKE’ OOSTEINDERWEG 19 NUNSPEET VAN 10.00 - 16.00 UURENTREE IS GRATIS

GRATIS PENDELBUSJE VAN / NAAR STATION NUNSPEET

INFO VIA:POSTZEGELVERENIGING NUNSPEET tel. 0341 - 256163 www.wijverzamelenpostzegels.com

Secretariaat Kuntzestraat 150 8071 KP Nunspeet (0341) – 25 45 22 [email protected]

AFDELING NUNSPEET Nunspeet, augustus 2009. Onderwerp: Uitnodiging. L.S.

Hierbij nodig ik U uit tot het bijwonen van de bestuursvergadering van de Afd. Nunspeet van de N.V.P.V. op donderdag 3 september 2009 te 19.00 uur. Deze vergadering zal plaatsvinden in Chinees Spec. Rest. “Peking” aan de Harderwijkerweg te Nunspeet. (tel. [0341] - 25 15 89) REMINDER: LET OP DE GEWIJZIGDE DATUM !! Agenda:

1. Opening 2. Notulen van de vorige vergadering (07-05-’09) 3. Ingekomen stukken 4. Mededelingen Jeugdbestuur 5. Nieuwtjesdiensten 6. Bestuurszaken (o.a. jaarprogramma 2010) 7. Rondvraag 8. Vaststellen volgende bestuursvergadering 9. Sluiting Met vriendelijke groeten, De secretaris, C.A.de Bil

De voorkant van het boek van schrijver en journalist Paul van Beek waarin hij in ruim dertig nostalgische en humoristische verhalen zijn belevenissen beschrijft als verzamelaar, handelaar en veilinghouder.

FILAKRANT 2012 35

Dit was één van de tweeëndertig verhalen uit ‘De vrolijke avonturen van fulltime postzegelaar’. Inmiddels zijn er meer dan duizend exemplaren van het boek verkocht. Wilt u het ook bestellen? Stuur dan een mailtje met uw volledige adres aan: [email protected].

Het boek kost €12,50 (incl. GRATIS verzending) en wordt nog dezelfde dag met de nota aan u toegezonden.

postzegelaars onder de gigan-tische kastanje te bivakkeren. Op de grote witte bank rondom de boom lag veel van de koopwaar uitgestald. Daarnaast gebruikten veel verkopers de motorkap van hun auto of de zitting van hun brommer als etalage voor opengeslagen albums en insteek-boeken. Menig Solex, Zündapp of Kreidler werd zo tot een bescheiden postzegelwinkeltje omgetoverd.

In een oude schooltas had ik mijn handelsvoorraad mee- genomen. Een leeg Captain Grant shagdoosje, van welk merk ik ook de bijgesloten plaatjes van schepen verzamelde, zou als kassa dienen. Nu ik eenmaal in deze nieuwe en adembenemende omgeving te-

recht was gekomen, voelde ik de spanning toenemen.

Het wereldje onder de boom leek, op enkele leeftijdgenootjes en een zeldzame vrouw na, volle-dig te worden geregeerd door oude en heel oude mannen. Hier-bij dient aangetekend te worden dat in de belevingswereld van een kind iemand van dertig jaar al be-hoorlijk oud is.

Op de bank zat een wel héél oud mannetje, die met zijn wan-delstok in mijn richting priemde.

‘Hé jongen, heb jij nog postzegels van Nippon?’

Ik keek hem een beetje ge-schrokken aan en haalde mijn schouders op.

‘Weet jij wel welk land dat is?’Ik schudde mijn hoofd.‘Dat is Japan en ik zoek de post-

zegels uit de tijd dat Nederlands-Indië door de Jappen was bezet.’

‘Jappen?’, herhaalde ik met een iel stemmetje.

‘Zo noemden wij de Japanners tijdens de oorlog. Laat nu maar eens zien wat je hebt!’

Ik vond de oude man niet vriendelijk, maar kon niets anders bedenken dan hem mijn insteek-boek te overhandigen. Ik keek om mij heen, maar mijn vader was in de menigte opgegaan. Het was mijn eigen schuld, hij had mij willen helpen tijdens mijn eerste stappen in de postzegelhandel, maar ik had hem bij hoog en laag bezworen, dat ik mijn eigen boontjes wel kon doppen.

De man viste een paar zegels van Nederlands-Indië uit mijn boek, die een opdruk in de vorm van een ankertje hadden.

‘Kijk jongen, dat soort

zegeltjes bedoel ik nu! Wat moet je er voor hebben?’

Oei, dat was alweer een moei- lijke vraag.

‘Een kwartje?’ zei ik half vra-gend.

‘Een kwartje, denk je misschien dat het geld op mijn rug groeit? Vijftien cent lijkt mij meer dan genoeg.’

De man keek mij behoorlijk streng aan en ik merkte dat ik knikte.

‘Hier dan!’, zei de man. Hij had drie stuivers opgescharreld en gaf die aan mij.

Enkele minuten later had ik mijn vader weer teruggevonden. Hij was met iemand in gesprek. Ik opende mijn knuist en liet hem de drie stuivers zien. Pas nadat hij goedkeurend had geknikt, liet ik

ze in de kassa van Captain Grant verdwijnen. Mijn wangen gloeiden, want ik had zojuist de eerste zaak van mijn leven gedaan.Het kon die middag niet op! Een paar minuten later was het weer raak.

‘Wat kosten die Zwitsers?’, vroeg een man met een alpino- petje, terwijl hij toch duidelijk naar een blad met postzegels van Helvetia keek. Ik besloot hem in de waan te laten.

‘Een dubbeltje per stuk me-neer.’

De man knikte instemmend en haalde een pincet te voorschijn. Heel handig wipte hij een aantal blauw gekleurde postzegels uit mijn boek. Dat het allemaal hoge waarden waren, zou ik pas later leren. Vooralsnog vond ik het een aardige man en hij kocht voor maar liefst twee gulden. De kassa begon zo zoetjes aan een schat-kist te worden.

Ik kreeg nog meer klanten en voelde mij als een vis in het water. Toen we een paar uur later met de Ford Anglia naar huis reden, had ik pas de gelegenheid om al het geld te tellen. De omzet bedroeg ruim vijf gulden en ik voel-de mij de koning te rijk.

Het heeft enige tijd geduurd, voordat ik besefte dat voor dit luttele bedrag alle postzegels van enige importantie uit mijn in-steekboek waren verdwenen. Een vrijwillige bijdrage voor de prak-tijkopleiding in de filatelie. Die opleiding stond, net als ik, nog in de kinderschoenen. Ik zou nog heel veel moeten leren, niet al-leen over postzegels, maar vooral over mensen.

Onder de boom ontmoette je die van allerlei slag. Verzamelaars met uiteenlopende interesses en van verschillende niveaus. Vooral op de woensdagen werd de beurs bevolkt door flink wat ambte-naren, die indertijd nog met luxe lunchpauzes waren gezegend. Er waren gemakkelijke kopers en krentenkakkers, mensen die van alles konden gebruiken en witte ravenzoekers.

Gepensioneerde verzame-laars kwamen soms alleen voor een gezellig praatjes naar de kastanjeboom. Maar je had ook vervelende opsnijders met even dikke als doorzichtige verhalen over wat ze thuis allemaal niet hadden. Verder filatelisten, die hun kennis wilden delen en anderen, die daar nogal geheimzinnig over deden.

‘Jij weet toch niet, waar wij naar kijken!’, kreeg je dan te ho-ren, als jouw Engelse postzegels tegen het licht werden gehouden om te zien of er nog dure exem-plaren met fosforstrepen tussen zaten.

Toch deden de meeste bezoekers van de postzegel-markt op min of meer correcte wijze zaken, al zaten er wel een paar sjacheraars tussen, waar-voor je moest uitkijken. Kortom, het was een afspiegeling van de maatschappij, maar toegespitst op de filatelie.

Het woord onthaasten moest nog worden uitgevonden, maar was zeker van toepassing. Rond de boom hing een gezellige en ge-moedelijke sfeer. Er viel wel eens een lelijk woord, maar echte one-nigheid was bijna net zo zeldzaam als de blauwe Mauritius.

Het parkeren van een auto kostte in die tijd een kwartje per uur en de parkeerwachter, die met een reusachtig dienstrijwiel met zweefzadel aan de hand langs- kwam, was zo kwaad nog niet. Hij verzamelde zelf postzegels en maakte altijd eerst een rondje onder de boom, voordat hij met

controleren begon. Iedereen had ruimschoots de tijd om de par-keermeter, voor het eerst en het laatst die middag, te vullen. Naast alle voordelen van dit gra-tis toegankelijke evenement ge-biedt de objectiviteit om melding te maken van enkele ongemak-ken, waarmee de boombezoeker van tijd tot tijd werd geconfron-

teerd. Vocht is één van de aarts- vijanden van de postzegel en zodra de eerste druppels regen vielen, werden alle albums in sneltreinvaart opgeborgen. Een klein buitje werd nog wel afge-wacht. Soms schuilden we op de galerij van Paleis Noordeinde, dat na de dood van prinses Wilhelmi-na leegstond. Maar als het echt doorregende, kwam er aan de bijeenkomst van die middag abrupt een einde.

Een andere bedreiging werd veroorzaakt door de aan-wezigheid van stadsduiven, die na het bijeen scharrelen van hun kostje, bij wijze van variant op het Russisch roulette, op onver-wachte momenten hun uitwerp-

selen uit de kastanjeboom naar beneden lieten vallen. Een flinke duivenflats kon heel wat schade aanrichten. Het leek wel of de beesten verstand van de materie hadden, want de flatsen kwamen onevenredig vaak op de duurdere postzegels of series terecht. In-steekboeken met dubbele vloei-bladen en elastiekjes om ze vast te zetten vonden gretig aftrek onder de bomers, die hun koop-waar tegen de gevederde vijand wensten te beschermen.

In de herfst lag er weer een ander gevaar op de loer. Vallende kastanjes konden een pijnlijke bult veroorzaken of een bluts in een auto. Brommerbezitters waren in deze periode in het voordeel, die hielden gewoon hun helm op. Als ze die tenminste hadden, want die was nog niet verplicht. Inmiddels is de beurs onder de boom verleden tijd. Niemand gaat ’s winters meer in de sneeuw staan om postzegels te kopen of verkopen. Parkeren in het cen-trum is lastig en duur gewor-den. We hebben andere ideeën over het besteden van onze schaarse vrije tijd, de computer heeft het stokje overgenomen. Maar de herinneringen aan dit openluchtevenement zullen nog lang blijven voortleven. En dat die door een roze bril gekleurd zijn, heeft alles met nostalgie te maken.

Eindelijk kwam de zaterdag, dat mijn vader mij oud genoeg vond

om mee te gaan...

Mijn kassa begon zo zoetjes aan een schatkist te worden...


PaulvanBeek

De vrolijke avonturen van een fulltim

e postzegelaar - Paul van Beek


Hetverzamelenvanpostzegelsiseenfascinerendehobby,diealleenalinNederlanddoorongeveereenmiljoenmensenwordtbeoefend.Jammergenoeghebbenniet-verzamelaarsvaakeenverkeerdbeeldvandefilatelie.Alseenroman-schrijvereenkleurloosfiguuropvoert,verzameltdiesteevastpostzegels.Inadvertentiesenreclamespotjeszienwehetzelfdeverschijnsel.Daaromisditboeknietalleengeschrevenvooriedereen,diedefilateliealeenwarmharttoedraagt,maarookvoorniet-verzamelaars,dievanleukeverhalenhoudenenzicheeneigenmeningwillenvormen.Veel plezier met ‘De vrolijke avonturen van een fulltime postzegelaar’!

9 789081 680615 >

ISBN:978.90.8168.061.5

De vrolijke avontuur..indd 1 07-03-11 14:35

Het boek ‘De vrolijke avonturen van fulltime postzegelaar’ is eenvoudig via de mail te bestellen en kost €12,50 (incl. GRATIS verzending).

36 FILAKRANT 2012

Meer dan 92 jaar in dienst van de

verzamelaar 1919-2011

Agenda 2012: Postzegelveiling Grote voorjaarsveiling april

Grote najaarsveiling november Muntveiling: Grote voorjaarsveiling juni Grote najaarsveiling december

De catalogus verschijnt 1 maand voor de veiling op onze website: www.rietdijk-veilingen.com

Vraag nu de veilingcatalogus aan!

Het prachtige aanbod omvat o.a.: Schitterend Nederland met vele topnummers, engros en een enorm aantal collecties. Tevens een zeer mooie afdeling stempels en brieven. Prima afdelingen buitenland met heel veel diverse landen inclusief betere zegels en de zeer gezochte blokken, provinciale- en koninkrijksmunten, penningen, onderscheidingen, beleggingsgoud en zilver en vele avontuurlijke partijen.

Het totale aanbod per veiling tussen de 2000 en 4000 kavels en is daarmee een van de grootste verzamelaars- veilingen in de Benelux.

Noordeinde 41 2514 GC Den Haag The Netherlands

Tel.: +031-(0)70-364 79 57 Fax : +031-(0)70-363 28 93

[email protected] www.rietdijk-veilingen.com

FILATELIEBEURS 2012!

27 28 29 januari 2012!ACHMEA HEALTH CENTER

(v/h PANDA HALLEN – LOOSDRECHT) * Gratis entree * Gratis parkeren * Gratis busvervoer van af station!

Hilversum!www.filateliebeurs.nl

FILAKRANT 2012 37

Voor iemand die zijn postzegelver-zameling van de hand wil doen of op jacht is naar een verrijking van zijn verzameling, zijn de mogelijk-heden legio. Voor veel verzame-laars is een veiling een stap die niet meteen gezet wordt, maar wie op ‘laag niveau’ begint, krijgt de smaak al snel te pakken. Op veel verenigingsavonden is een kleine veiling een vast on-derdeel van het programma. Zo’n veiling is gezellig en levert ook nog iets op voor de clubkas. Veel verenigingen gaan nog een stap verder. Een of twee keer per jaar organiseren zij een ´Grote Vei-ling´, waarop honderden kavels onder de hamer komen. Soms gaat het er professioneel aan toe en kunnen we achter de tafel een ´echte´ veilingmeester en zelfs een deurwaarder aantreffen. Het aanbod is doorgaans gevarieerd, wat munten, soms wat literatuur en ansichtkaarten, maar meestal ligt de nadruk toch op Nederland en Overzee en ligt de kracht van de veiling in de aangeboden par-tijtjes, dozen, albums en stock-boeken.

Bij de grote voorjaarsveiling van de Purmerender Postzegel Ruil-club komen gemiddeld zo’n 900 kavels onder de hamer. Men be-gint met ‘de kleine kavels’: betere zegels en series Nederland, Over-zee en buitenland. Het meeste materiaal wordt door de leden aangevoerd en verraadt daarmee een aantal voorkeuren: plaat-fouten en persoonlijke zegels zijn populair in Purmerend. Veiling-meester Bert Huisenga: ‘We krij-gen ieder jaar wel een paar na-latenschappen aangeboden. Soms is het materiaal zo mooi en kost-baar dat we het doorsluizen naar de Nederlandsche of Corinphila, maar we kunnen zelf ook aardig wat verwerken. Ook worden we benaderd door mensen die geen zin meer hebben in het verza-melen en tassen vol ongeopende jaarsets, prestigeboekjes en fdc’s bij ons achterlaten. Verleden jaar kregen we paar verhuisdozen vol Nederlandse fdc’s van de dochter van iemand die daar echt zijn ziel en zaligheid in gelegd had, alle-maal keurig beschreven, in tien-voud. Dan is het even slikken als je zegt wat het op dit moment waard is. Gelukkig weten de plaatfoutverzamelaars hier nog veel ontdekkingen te doen.Bij de meeste mensen die dit materiaal inleveren, bespeuren we een soort berusting als ze horen dat de markt voor het ge-wone materiaal niet goed is op dit moment. Frankeergeldige gul-denswaarden brengen op dit mo-ment zo’n 40% nominaal op. Bij de eurowaarden ligt het gelukkig nog boven de 50%.’De meeste aandacht gaat door-

gaans uit naar de tientallen al-bums, stockboeken, dozen en partijen, waarmee een hoog verkooppercentage gehaald wordt. Bert Huisenga: ‘Ja, en dat is maar goed ook, want anders heb-ben we een flink opslagprobleem. Bij mij en de voorzitter thuis zijn ze iets minder gelukkig met deze verenigingsactiviteit.’De vereniging werkt met een spe-ciaal programma - opgezet door Willem Aaij van de Zaanse Post-hoorn – en daardoor heeft men binnen een uur de hele financiële afwikkeling rond, zijn alle kopers vertrokken met hun kavels en kan de zaal schoongeveegd wor-den voor een volgende activiteit. Huisenga: ‘Ik ken veilingbedrijven waar ze wat meer tijd nodig heb-ben. Dankzij de Grote Veiling houden we de contributie laag en kunnen we ook nog wat ex-tra dingen doen. In mei 2011 zijn we met een bus vol naar Essen gegaan, in oktober staat jaarlijks de Postex op het programma.’

Bieden op het internetPostzegelveilingen op het inter-net: niet iedere postzegelhande-laar is er blij mee. Marktplaats, Ebay en Delcampe zouden iets te vaak dubieus materiaal aanbieden en een bron zijn van fraude en bedrog. De meningen verschillen. Er zijn honderden verzamelaars die hun slag slaan op Delcampe en Ebay, slechts heel zelden gaat er iets mis. Voor hen bieden deze sites een prachtige aanvulling bie-den op de reguliere handel en de traditionele veilinghuizen, zeker als het gaat om ‘kleiner materi-aal’. Dure zegels en poststukken moet je waarschijnlijk alleen op internet kopen als je de aanbie-der/verkoper kent en als je weet dat je kunt reclameren als er iets niet klopt. Maar geldt dat ook niet voor de ‘gewone handel’?e-Costa is een onderdeel van de Nederlandsche Postzegel- en muntenveilinggroep en sinds 2002 actief op het internet. Het bedrijf is voorzien van een soort betrouwbaarheidsgarantie: NVPH-internetwaarborg. Deze waarborg is in het leven gero-epen als keurmerk voor bij de

NVPH aangesloten postzegelhan-delaren die producten en/of dien-sten verkopen aan particulieren via internet. Het maakt daarbij niet uit of zij dit doen via de ei-gen site, of via bijvoorbeeld Ebay of Marktplaats. Zo krijgt de koper

meer zekerheid dat hij veilig za-ken kan doen.Bij deze veiling treffen we vooral materiaal van Nederland en Overzee aan: poststukken, zegels, stempels, proeven en specimen-opdrukken. De inzetprijzen zijn redelijk en het scala is breed: van relatief eenvoudig materiaal tot dure toppers, soms met certi-ficaat. De veiling telt gemiddeld zo’n 500 kavels en loopt steeds veertien dagen. Het verkoop-percentage schommelt tussen de 40 en 60%. Wie mee wil bieden, moet zich laten registreren. Dat geldt overigens voor alle inter-net-veilingbedrijven. www.ecosta.nl

Wie succesvol wil zijn op Ebay moet even de tijd nemen om de structuur en mogelijkheden van de site te verkennen en de eigen voorkeuren vast te leggen. Je kunt je eigen favoriete handelaren laten opslaan, zodat je met een paar muisklikken al hun materiaal op je scherm krijgt. Je hebt ook de mogelijkheid om alle nieuwe aanbiedingen van een bepaalde verkoper of met een bepaald trefwoord te laten melden. Be-denk goed dat Ebay internationaal is, maar dat niet alle verko-pers de moeite nemen hun aan-biedingen in meerdere talen aan te bieden. Creatief zoeken loont! www.ebay.nl

Delcampe is van oorsprong een Waals bedrijf en bestaat al meer dan tien jaar. Meer nog dan Ebay biedt deze verkoopplek de mo-gelijkheid om eenvoudig materi-aal aan te schaffen, maar daarnaast zijn er vele handelaren actief die prachtig thematisch en posthis-torisch materiaal aanbieden. Op een deel van het materiaal kan geboden worden, maar er zitten ook veel zegels en poststukken tussen die meteen gekocht kun-nen worden. Grote prijsverschil-len tussen verkopers komen voor en het verdient aanbeveling vooraf de verkoopvoorwaarden te bestuderen. Advies: laat dure stukken uit verre buitenlanden aangetekend versturen.Een site als Delcampe biedt ook een goede mogelijkheid om de markt te verkennen, te zien wat er allemaal is. Ook hier loont het de moeite een beetje te ex-perimenteren met zoeksleutels (telegr*) en meertalig te zoeken. Wie zoekt naar poststukken met militaire portvrijdom, krijgt met ‘franchigia militare’ opeens een aantal verrassende treffers uit Italië voor zijn neus. Net als bij Ebay gaat het bij Delcampe niet alleen om postzegels. Er worden o.a. ook ansichtkaarten, munt-en en bankbiljetten, boeken en ‘oude papieren’ aangeboden. Dat

verkopers en kopers elkaar een beoordeling geven bij een ge-slaagde (of mislukte!) transactie, helpt zeker bij het op peil houden van het betrouwbaarheidsniveau. www.delcampe.net. TopklasseEen kleine inventarisatie in het Maandblad Filatelie leert dat, verspreid over het land, heel wat veilingbedrijven hun dien-sten aanbieden. De Brabantse (Eersel), Friesland (Leeuwarden), de Hollandse (Alkmaar), Dutch-Stamp (Ede), MPO (IJsselstein), Rijnmond (Rotterdam), Leopardi (Nijverdal), om er een paar te noemen.Bij de grootste veilingbedrijven zijn de meest zeldzame en dure spullen te vinden. Ze veilen twee of drie keer per jaar en presen-teren prachtige catalogi, vaak in fullcolour uitgevoerd. Soms zijn de opbrengsten al dezelfde avond op de website te vinden. Sommige van deze grote veilinghuizen heb-ben een bijna klassieke reputatie. Van Dieten (Roermond) presen-teerde in november 2011 zijn 622e veiling; Rietdijk (Den Haag) zijn 397e. De 250e veiling van de Nederlandsche Postzegelveiling (Weesp) telde meer dan 5.500 kavels, die op drie achtereenvol-gende dagen onder de hamer kwamen. Bijna de helft van de aangeboden kavels bestond uit Nederland en Overzee. De vei-ling bracht uiteindelijk meer dan 2,6 miljoen euro op. Het lijkt erop dat De Neder-landsche zich steeds meer richt op filatelistische topstukken. Een 10 gulden Bontkraag kom je bij de losse kavels ongebruikt alleen tegen in postfrisse kwaliteit. Als de eerste FDC van Nederland met een gesloten klep wordt aangeboden, gaat het om een ex-emplaar dat strak en vouwloos de afgelopen zestig jaar doorge-bracht heeft.

Wat bij de beschrijvingen van de kavels opvalt, is de creativiteit van de veilinghouders. Er is een barones die na het ontsluiten van een lang verwaarloosde zolder-kamer op een enorme collectie zegels stuitte. Vanuit een Belgisch landgoed werd een fabuleuze wereldcollectie aangeboden. Een man die jaren terug zijn collec-tie van Oost- naar West-Europa smokkelde (in kleine zakjes, op zijn lichaam gebonden) laat nu zijn verzameling veilen; de koper zal er de koude wintermaanden moeiteloos mee kunnen vullen. Inmiddels heeft de Nederland-sche zijn 251e veiling gehouden. Zeker 80% van die buitenlandse collecties en topstukken worden door buitenlandse particulieren en handelaren gekocht. De Ne-derlandsche wordt steeds meer een veiling voor de handel, al zijn er natuurlijk ook veel particuliere verzamelaars die hier hun slag slaan. De belangstelling is wereld-wijd. Kopers komen uit bij-voorbeeld Frankrijk, Rusland, de Ukraïne, Groot Brittannië, Amerika en Australië.

Ook Corinphila (voorheen Postzegelveiling Wiggers de Vries) in Amstelveen is een topveiling, met oog voor kwaliteit en steeds weer een verrassend aanbod. Corinphila veilt twee keer per jaar, postzegels, ansichtkaarten en munten. Bij de ‘kleine kavels’ is het mogelijk om ‘online’ mee te

bieden, een prachtige gelegenheid voor iemand om thuis actief (of passief) de veiling te volgen én een bijzondere ervaring voor de kopers in de zaal. (www.corinphila.nl)

Directeur Gerard Garritsen: ‘Het aantal aanwezigen bij de veilingen in de zaal en de vaak spectacu-laire opbrengsten geven over- duidelijk aan, dat filatelie voor een aantal enthousiaste verzame-laars nog steeds een fantastische hobby is. Het gaat daarbij niet al-leen om klassiek materiaal, maar ook bij modern(er)e afwijkingen worden resultaten behaald die voor de veiling niet te verwa-chten waren. De opbrengsten van oudere postzegelboekjes (vaak 150 tot 200% cataloguswaarde) zal leiden tot een aanpassing van de prijzen voor dit deel in de spe-ciaalcatalogus.Bij het moderne materiaal - ze-gels, blokken en velletjes - zijn, met wat geluk en speurzin, veel mooie vondsten te doen en zeker nu er veel wordt aange-boden, loont het de moeite dat zorgvuldig te bestuderen. Dat maakt ook het verzamelen van modern Nederland tot een span-nende hobby.Garritsen: ‘Je kunt bij onze vei-lingen zien dat ook goedko-per materiaal in mooie kwaliteit gezocht is. Ik denk aan zegels met kleinrond- of puntstempels, daar is veel vraag naar. Het loont de moeite daar je stockboeken kri-tisch op na te kijken. Een heel eenvoudige 5 cent Hangend Haar, met puntstempel 259 (Waddinx-veen) bracht € 8.400 op. Soms worden wij ook verrast door de belangstelling van kopers. Een brief met het oudste aanteken-strookje vanuit het Zeeuwse Big-gekerke bracht meer dan € 2.000 op. Bij een aantal collecties Oran-je Vrijstaat, door ons relatief laag ingezet, boden enkele mensen stevig tegen elkaar op. Ze gingen weg voor een prijs die ver boven onze verwachtingen lag. Maar ook hier gold: het waren mooie col-lecties, met zorg verzameld. Wie bereid is zich te specialiseren en oog heeft voor kwaliteit kan nog steeds veel plezier beleven aan de filatelie.’

John Dehé

Dit artikel is een bewerking van een aantal artikelen die eerder versche-nen in het Maandblad Filatelie in de rubriek ‘Veilingnieuws’.

Naar de veiling

38 FILAKRANT 2012

openbare postzegelveilingen

Veilingen

Van Osselaer

sales catalogue – online – catalogue de vente

www.vanosselaer.com - [email protected] Koolsveldlaan 39A – 2110 WIJNEGEM (BELGIUM)

� 0032 (0)3 354 48 88 – fax 0032 (0)3 303 63 96

Sinds 1986 houdt Veilingen Van Osselaer, tweemaal per jaar, een

internationale postzegelveiling, met steeds meer dan 1.000 loten.

Gespecialiseerd in België en andere Europese landen, kolonies,

volledige verzamelingen, wonderdozen, enz.

De veilingen in 2012 zijn voorzien op 12 mei en 15 december. Indien u

wenst in te leveren, breng tijdig uw materiaal binnen !

!!! Er wordt geen kavelgeld aangerekend en slechts 18% commissie !!!

Breng zeker eens een bezoek aan de gemoedelijkste veiling van België.

Raadpleeg tevens de beursagenda op onze website en schrijf u in voor

onze elektronische nieuwsbrief .

Datum Door wie Soort Veilinglocatie Plaats14 januari 2012 Leopardi Veiling P Rijssensestraat 203 B Nijverdal (NL)10 & 11 februari 2012 Brabantse Postzegel & en Muntenveiling P/M Kerver 10 Eersel (NL)25 & 26 februari 2012 MPO P Energieweg 7 IJsselstein (NL)25 februari 2012 De Hollandse Postzegel en Muntenveiling P/M Wijkcentrum Wijkwaard Alkmaar (NL)3 maart 2012 Leopardi Veiling P Rijssensestraat 203 B Nijverdal (NL)13 maart 2012 Postzegelveiling Friesland P Hidalgoweg 2a Leeuwarden ( NL)29 t/m 31 maart 2012 De Nederlandsche Postzegel- & Muntenveiling P/M Leeuwenveldseweg 14 Weesp (NL)4 & 5 mei 2012 Brabantse Postzegel & en Muntenveiling P/M Kerver 12 Eersel (NL)5 mei 2012 Leopardi Veiling P Rijssensestraat 203 B Nijverdal (NL)11 & 12 mei 2012 De Nederlandsche Postzegel- & Muntenveiling M/B Leeuwenveldseweg 14 Weesp (NL)12 mei 2012 Veilingen Van Osselaer P Frans Van Dijkstraat 46 Deurne (B)19 mei 2012 De Hollandse Postzegel en Muntenveiling P Wijkcentrum Wijkwaard Alkmaar (NL)24 t/m 26 mei 2012 MPO M Energieweg 7 IJsselstein (NL)2 juni 2012 Postzegelveiling J.J. de Bruin P/M H.F. Witte Centrum De Bilt (NL)30 juni 2012 Leopardi Veiling P Rijssensestraat 203 B Nijverdal (NL)31 augustus 2012 Brabantse Postzegel & en Muntenveiling P/M Kerver 14 Eersel (NL)1 september 2012 Brabantse Postzegel & en Muntenveiling P/M Kerver 15 Eersel (NL)15 september 2012 De Hollandse Postzegel en Muntenveiling P/M Wijkcentrum Wijkwaard Alkmaar (NL)15 september 2012 Leopardi Veiling P Rijssensestraat 203 B Nijverdal (NL)1 t/m 3 november 2012 De Nederlandsche Postzegel- & Muntenveiling P/M Leeuwenveldseweg 14 Weesp (NL)10 november 2012 Leopardi Veiling P Rijssensestraat 203 B Nijverdal (NL)16 november 2012 Brabantse Postzegel & en Muntenveiling P/M Kerver 16 Eersel (NL)17 november 2012 Postzegelveiling J.J. de Bruin P/M H.F. Witte Centrum De Bilt (NL)17 november 2012 Brabantse Postzegel & en Muntenveiling P/M Kerver 17 Eersel (NL)23 & 24 november 2012 De Nederlandsche Postzegel- & Muntenveiling M/B Leeuwenveldseweg 14 Weesp (NL)8 december 2012 De Hollandse Postzegel en Muntenveiling P/M Wijkcentrum Wijkwaard Alkmaar (NL)15 december 2012 Veilingen Van Osselaer P Frans Van Dijkstraat 47 Deurne (B)

Veilingagenda 2012Verklaringen van de afkortingen in de kolom Soort: P = Postzegelveiling / M = Muntenveiling / B = Bankbiljetten

Bij een groot aantal veilinghuizen waren de veilingdatums van 2012 nog niet bekend. Deze zijn daarom niet opgenomen in deze lijst. Onze excusses hiervoor en wij hopen dat we voor de lijst van 2013 meer vermeldingen op tijd ontvangen. Wilt u ook een vermelding in deze agenda voor 2013? Geef uw veilingdatum dan vóór 15 november 2012 door aan de redactie van deze krant (zie colofon).

FILAKRANT 2012 39

POSTZEGELVEILING

’LEOPARDI’VEILINGAGENDA 2012

in onze EIGEN VEILINGZAAL, Rijssensestraat 203B te Nijverdal.

• Veiling 177 14 januari• Veiling 178 3 maart• Veiling 179 5 mei• Veiling 180 30 juni• Veiling 181 15 september• Veiling 182 10 november

Wij zijn ook aanwezig met een stand op Filatelie aan de Rijn in Arnhem op 9 & 10 maart 2012

Vraag de GRATIS CATALOGUS!

Tevens renteloze voorschotten op grotere kollekties.

W.V. Leopardi, filatelistisch makelaar en beëdigd taxateur.

POSTBUS 1767440 AD NIJVERDALKANTOORADRES:RIJSSENSESTRAAT 203B7441 AD NIJVERDALTELEFOON 0548-655855FAX nr. 0548-655088EMAIL [email protected]

Nu

ook

op in

tern

et: w

ww

.Leo

pard

i.nl

LEUCHTTURM ALBENVERLAG GMBH & CO. KG · Postfach 13 40 · D-21495 Geesthacht Telefon +49 (0) 4152/801-0 · Fax +49 (0) 4152/801-222 · E-Mail: [email protected] · www.leuchtturm.com

Fila

telie

08/

11

PRESSO munt album

VOLTERRA UNOmunt cassette

3 in 1 Multitester• Incl. 9W UV lamp• Incl. wit licht voor watermark detectie• Incl. vergrootglas 2 x

Alle Euro koers munten engedenkmunten vanaf 1999.Incl. alle bankbiljetten.Wederom in het Nederlands!

Bestelnr. 341 623

A29,90

EURO Catalogus 2012

[NIEUW]

“5-in-1” pocket magnifier

Bestelnr. 341 652

A9,95

PERFECT DP SIGNUM draaistift band Voor SF-bladen, blanco bladen en hoezen. Incl. tekstvenster en papieren labels met landsnaam.

blauw Bestelnr. 341 220rood Bestelnr. 341 305groen Bestelnr. 341 304

A51,90(band incl. Cassette)

[MET LABELRAAM]

Bestelnr. 340 357

A25,90

• Incl. 2.5 x vergroting• Incl. 10 x vergroting• Incl. UV-lamp

• Incl. LED-Zaklamp

• Incl. pen

Bestelnr. 339 919

A7,95

Gezamelijke uitgifte ter viering van “10 jaar Euro“Om te vieren dat de eurobiljetten en -munten 10 jaar geleden zijn ingevoerd, zullen alle eurolanden in 2012 een gedenkmuntvan 2 A uitbrengen die geschikt is als betaalmid-del. In 17 eurolanden verschijnt een munt met hetzelfde thema die is voorzien van nationale inscripties in de betreffende landstaal.

Bestelnr. 341 622

A8,50

Bijpassende accessoires:

AZ_Jubiläumsausgabe NL_8-2011_Layout 1 23.08.11 12:23 Seite 1

40 FILAKRANT 2012

Filakrant 2012

Documents

Transcript of Filakrant 2012