Fietsroutes in Waregem

56

description

Kies uit tal van mogelijke fietsroutes en ontdek zo Waregem vanuit het zadel van je stalen ros!

Transcript of Fietsroutes in Waregem

Page 1: Fietsroutes in Waregem
Page 2: Fietsroutes in Waregem

www.waregem.be/daguitstappenwww.waregem.be/horeca

Page 3: Fietsroutes in Waregem

Inhoud

• Vlasroute-15km• FairTraderouteWaregem-17km• FairTraderoutedeelgemeenten-24km• Transportdoordeeeuwenheen-25km• TussenZavelputenSpoorwegberm-28km• DeTaeyeTour-30km• WaregemseHoevenroute-34km

Page 4: Fietsroutes in Waregem

4 Vlasroute

Hetvlas,‘linumusitatissimum’ofvrijvertaald‘uiterstnuttiglinnen’,iswellichtafkomstiguit het Midden-Oosten, hoewel sommigen beweren dat het afkomstig is uit dehoogvlaktenvanAzië.HetvlaskomtmeenaarEuropametdeeerstelandbouwersdiehier rond2000voorChristus inwijken.Uitopgravingenblijktdathetvlas toen reedsgebruiktwerdomallerleiweefselstemaken.

Totrond1500wetenwevrijweinigoverhetvlas.IndeMiddeleeuwenwasVlaanderenvooralbekendomzijnwollenweefsels(hetVlaamselaken).

De vlasproductie had een eerder landelijk karakter enwerd vooral binnen het eigenlandbouwershuishoudenverwerktengebruikt.HetzwaartepuntvandevlasnijverheidlagtoenvooralinHenegouwenenNoord-Frankrijk.

Na 1500 verschuift de vlasnijverheid ook naar Vlaanderen en reeds in 1518 werdinKortrijkeen lijnwaadhalleopgericht.Vooral inde18eeeuwkenthetvlaseengroteopgangenwordthetdebelangrijkstehuisnijverheid inVlaanderen.Dithadvooral temakenmetdesterkebevolkingsontwikkeling,waardoorereengrotevraagwasnaartextiel.Anderzijdsveroorzaaktediebevolkingsaangroeieensterkeversnipperingvandelandbouwbedrijven,waardoordekleineboerenmoestenuitziennaareennevenactiviteit.

In1839beginthetmechanischspinnenvanhetvlasenkortdaaropookhetmechanischweven.Dezevernieuwingenzorgdenvooreenineenstortingvandelinnenproductiealshuisnijverheid.Devlasnijverheidwerdnuopgesplitstinverschillendedelen.Erwasdevlasteeltdoordelandbouwer,devlasvezelbereidingtotvoorhetspinnen,hetspinnenzelfentenslottehetweven.

Dezevlasvezelbereidingwordtstilaaneenindustrieopzichzelfenkendevooralinde20eeeuweensterketechnischeontwikkeling.Hierdoorgingdeproductienogsterkvooruitmaarbegonhetaantalarbeidskrachtensterktedalen.

NadeTweedeWereldoorlogkreeghetvlaseensterkeconcurrentmetdeopkomstvandekunstvezel.Dedalendevraagnaarlinnendeedheelwatbedrijvenverdwijnenvooralin de zestiger jaren,maar de vlasnijverheid overleefde ook deze crisis en heeft nogsteedsenkelebelangrijkebedrijveninonzeregio.Daarnakendedevlasnijverheidgoedeenslechteperiodenomdathetvlaszoalselkevezelsterkovergeleverdisaandegrillenvandemode.

Historiek

Vlasroute - 15 km

Page 5: Fietsroutes in Waregem

5Fietsroute 15 km

Start:Sint-MartinuskerkDesselgem

Hoebereikjedestartplaats?

DekerkvanDesselgemistebereikenviadeE17,afrit5,Waregem,waarnaje de Expresweg N382 volgt richting Sint-Eloois-Vijve en daar de N43neemtrichtingKortrijk. InDesselgem–aande tweedeverkeerslichten-slajerechtsafrichtingcentrum.

VanuitWaregemkanjehetbestaansluitenopdeVlasrouteviaSint-Eloois-Vijve.AandekerkneemjeSchoendaelestraatrichtingDesselgem.Indezestraatvindjenogenkeleduidelijkerestenvanverspreidevlashandel:zieondermeervlasschuurenouderoterijopnr.56.

InDesselgemkanjeaandePitantiestraatofaandeZilverbergstraatrechtsafslaan en de vlasfietsroute volgen of gewoon verder de NieuwstraatvolgentotaandekerkvanDesselgem.

• viahetfietsnetwerkkanjefietsenvanfietsknooppunt90(achterkantstationWaregemindeRogerVansteenbruggestraat)naarknooppunt62(kruispuntWetstraatenKwadestraatinDesselgem)enverderdevlasroutevolgen;

• viadefietsknooppunten80(LeiebrugSint-Eloois-Vijve)-52-54enbijdeLeiebrugDesselgem-OoigemhetfietsnetwerkverlatenrichtingkerkvanDesselgem;

• via de fietsknooppunten 55 (Beveren-Trakel) onmiddellijk devlasfietsroutevolgen (vanafdeSint-Jansstraat inBeveren-Leie)ofverdernaarknooppunt54enbijdeLeiebrugDesselgem-OoigemhetfietsnetwerkverlatenrichtingkerkvanDesselgem.

Tip: wie vanuit Waregem komt (via de Vijfseweg) richting de kerk van Sint-Eloois- Vijve, passeert hoe dan ook het voormalige spoorwegstation van Sint-Eloois-Vijve (Vijve Statie - Vijfseweg 200). Dit station werd in 1913 als halte gebouwd op de lijn Ingelmunster-Waregem-Anzegem, die dateert van 1868, en vervulde een belangrijke rol in het transport van vlas. Onder de kroonlijst bevinden zich figuratieve tegels met taferelen uit de vlasnijverheid. De hele stationssite is beschermd.

Praktische info

62

90

Page 6: Fietsroutes in Waregem

6 Vlasroute

Hoewel heel wat van het rijke vlasverleden verdwenen is, ontdek je op deze fietstocht toch nog tal van restanten. Verschillende straatnamen in onze stad verwijzen naar de vlasbewerking: Hekkeniersstraat, Hekelweg, Zwingelweg, Repelstraat, Roterijstraat, enz...

Je start aan de kerk van deelgemeente Desselgem. Met de rug naar de hoofdingang van de kerk, rijd je links de Liebaardstraat in, richting Beveren-Leie.

Sint-Martinuskerk Desselgem - van Belle-orgel De neoclassicistische Sint-Martinuskerkwerd opgetrokken in 1841-1843 tervervanging van een oudere hallenkerk,met bewaarde 18e-eeuwse westtoren.Indekerk is er eenbijzonder17e eeuwsevan Belle-orgel. In 1940 beschadigdenhevige bombardementen de orgelkast.Herstellingenwerdenuitgevoerd,maarhetorgelbleefstil totnazijn restauratie indejaren 1990. Omdat het orgel bestond uittweehistorischewaardevolleinstrumenten,werd het binnenwerk van het 19e-eeuwseLocke-orgel ineennieuwekastgeplaatst,waardoor de kerk nu bestaat uit tweevolwaardighistorischeorgels.

Vlasmagazijn - Liebaardstraat 28

De vlasindustrie kende haar bloeitijdin onze regio in de periode van hetInterbellum.Wezagenindejaren1920en‘30hoehetstraatbeelddrastischwijzigdedoor de vlasindustrie. Verspreid over deWaregemsegemeenten,maarvooralindedeelgemeentenBeveren-LeieenDesselgemzag je overal vlasschuren, woningen metaangebouwde magazijnen of botehuizenen hier en daar ook warmwaterroterijenopduiken. In vele gevallen was erook sprake van zwingelkoten of zelfsgeïndustrialiseerdezwingelarijen.

Op nr. 28 zie je een halfvrijstaandewoning met geïncorporeerd vlasmagazijndie dateert uit 1920 en werd gebouwddoor vlaskoopman Desideer Callu. In detoegangsweg totOCDeMoteheb jeeengoedzichtopdeerachtergelegen roterij,lateromgebouwdtotwasserij.

Briek Schotte - Briek Schotte plein, hoek Liebaardstraat/Meierie

Geboren in Kanegem (1919-2004),woonde Briek jarenlang in Desselgem.Alberic Schotte, bijnaam Yzeren Briek,was vlaswerker tot zijn negentiende. Hijis één vanonze legendarische flandriens,die tweemaal de Ronde van Vlaanderen

Page 7: Fietsroutes in Waregem

7Fietsroute 15 km

won, in 1942 en 1948 en tweemaalwereldkampioen werd, in 1948 en 1950.Hij namook viermaal deel aan deRondevan Frankrijk en werd er tweede in 1948achterGinoBartali.HijisereburgervandestadWaregem,waarhijookbegravenisopde stedelijke begraafplaats. In 2010 wasDesselgem het ‘Dorp van de Ronde’ omBriekteeren.JaarlijkswordtinDesselgemnogdeGrotePrijs‘BriekSchotte’gereden.

Vlasschuur - Liebaardstraat 115Deze vlasschuur, gebouwd in 1911door vlaskoopman Remi Seynaeve, iseen element uit de vlasnijverheid dat jeherhaaldelijk zal tegenkomen op je route.Jemerkt de verbouwing van de vroegerehogetoegangspoortenrechtsdegeslotenopeningvaneenvroeger laadluik.Typischvoor de vlasschuren zijn de hogepoortenvóór-enachteraanhetgebouw.Ditzorgdevoordedoorgangvandehooggestapeldevlaswagens.

Opvallend is dat veel van de vroegevlasschuren en -magazijnen opgetrokkenzijn inmetselwerk.Opheteindvande19e

eeuwwaren er heel wat klei-ontginningenin onze streek; ook in Beveren-Leieen Desselgem waren er plaatselijkesteenbakkers.Hetmetselwerkmaaktelaterplaatsvoorconstructiesinbetonelementen.

In de driehoekige puntgevels is veelaleen heiligennis aanwezig. Ze wordenbeschouwdalsvolksgeloof,omdevlassertebehoedenvoorbrandenblikseminslag.

Botehuis /botekoperLiebaardstraat: onder andere nrs. 162, 174, 178 en 186 en iets verder in Beveren-Leie op nr. 232,...

DeLiebaardstraatisnaastdeKortrijksewegeen typische vlassersstraat. Hier warenheel wat botekopers gehuisvest. Debotekopers kochten het afgewerkte vlasop en verkochten het aan de spinnerijen.De botekoperswoningen herken je aande legendarische halve deuren in demagazijnen naast de woningen. Net alsbij ons zijn ze in andere landen reedseeuwenlang in gebruik in woonhuizen,dierenstallen, bewaarplaatsen en vooral inrenpaardenstallen.

In de vlaswereld van de Leiestreekwaren de halve deuren typisch voor dezogenaamde ‘magazijnen’ of ‘botehuizen’in de lintbebouwing van de Kortrijksewegen de Liebaardstraat in Beveren-Leie enDesselgem. Nu zijn deze ruimtenmeestalomgebouwd tot garage of gebruikt alsuitbreidingvandewoning.

Page 8: Fietsroutes in Waregem

8 Vlasroute

Dezehalvedeurenwarenindevlassers-wereld ideaal voor de luchtverversingmaarmaakten ook dat er extra licht wasomhetgezwingeldvlastesorterenenopte maken. Tevens kon men mondelingeafsprakenmakenmet de botekopers vande diverse verzendingshuizen, zonder degehelevoorraadtemoetentonen.

Inhunmagazijnengavendebotekopersnogeenlaatsteopsmukaanhetgezwingeldvlasenwerdhetverderverpaktvoorverzendingnaardespinnerijen.Eenbaalvlasbestonduit 72 ‘poten of boten’ van elk ongeveer1,5 kg. Volgens traditie moest een baalvlas 103 kg bevatten en werd er slechts100kgbetaald.Deprijsdiedebotekopersmet de vlassers overeenkwamen wasvoorwaardelijk en werd pas definitiefals het vlas in hun magazijn geleverd engekeurdwas.

Een mooi voorbeeld van een halve deurvindjeopnr.206.

Voorbij de Kleine Liebaardstraat kom je al in deelgemeente Beveren-Leie en neem je de eerste straat rechts, de Nijverheidsstraat. Je neemt nu de tweede straat rechts, de Deken De Bostraat.

Tip: Indien je echter nog een ommetje wilt maken richting de Kortrijkseweg zie je aan de overzijde van de Kortrijkseweg, op nr. 372 een voormalige vlasserswoning met aanpalend zwingelarij en vlasmagazijn met de typische halve deuren.

VlasnijverheidIn 1960werd het laatste gedeelte vandeKleine Heerweg (vanaf de Hoonakker- enKerkdreef)omgedooptindeNijverheidstraatenverwijstnaardeindejaren1950reedsaanwezige bedrijven van bescheiden

omvang,ondermeereenaantalweverijenen een beginnend vlasmachinebedrijf opnr.134enenkelevlasschuren.

Nijverheidsstraat 134, Werkhuizen Union.Het bescheiden constructiewerkhuisvoor de productie van machines voorde vlasnijverheid, gesticht in 1947, groeitin de jaren 1950 uit tot een belangrijkconstructiebedrijfenisnunogsteedsactief.

Deken De Bo

LeonardLodewijkDeBo(1826-1885)werdinBeveren-Leiegeborenen isgekendalstaalkundige en dichter. Hij werd dekenin Poperinge. Hij wordt vooral herinnerddoor zijn taal- en dialectonderzoek, metals bekendste werk zijn WestvlaamschIdioticon, waarmee hij een van devoorvechters van het West-Vlaamsedialect was. Verder verschenen van hemook talrijke gedichten en kruidenkundigewerken.

Je volgt de Deken De Bostraat tot aan de Hoonakkerdreef, die je rechts oprijdt tot het einde. Je rijdt de Grote Heerweg links in tot aan het kruispunt met de Sint-Jansstraat.

Natuurgebied ‘De Zavelput’ DezavelputishetmakkelijksttebereikenviadeSint-Jansstraat,maaropjerechterzijdeindeGroteHeerweg,vóórdewoningmetnr. 91 is er een niet verharde wegel metaanduiding‘DeZavelput’.

De zavelput in de nabijheid van hetGoedteBeaulieu (eeuwenoudehoevedie totdeFrankische tijd terug klimt en eind 2011erkend werd als beschermd monument)is de waterplas die ontstaan is uit eenzandwinning. Bij de stopzetting van deontginning in1986heeftde stadhet5hagrootgebiedaangekocht.

Page 9: Fietsroutes in Waregem

9Fietsroute 15 km

De put werd gevoed door grond- enregenwater en werd een interessantevijverbiotoop. Aan de noordoostzijdeontwikkelde zich een wilgenzoom metvlak daarvoor een lisdoddenvegetatie.Gelegen langs de Leie heeft de Zavelputeen gunstige ligging omdat de vogelsmeestal de rivieren volgen voor dewinter- en zomertrek. Vanuit de kijkhutzie je misschien een bonte verzamelingwatervogels zoalsde tafel-, kuif-krak-enslobeendofeenblauwereiger.

d‘ Oude Plaetse Beveren-Leie

OpdehoekvandeGroteHeerwegendeSint-Jansstraatziejedeherberg’tLeckerkeen even verder in de Sint-Jansstraat‘tFonteintje.Beidezijntegenwoordigdrank-en eetgelegenheden, maar zijn -gezienhun ligging dicht bij de Leie- altijd nauwverbonden geweest met het vlas. Beidefungeerdendestijdsookalsgemeentehuisvan Beveren-Leie. In ’t Leckerke is in degelagzaal ‘den bak’ (of gevangenis vantoen)tebezichtigen.

Jebevindt jehieropd’OudePlaetse,hetvroegerecentrumvanBeveren-Leie.In1940wordt zwaar gevochten tussen Belgischetroependie ingegravenzittenopde linkerLeieoever en de aanvallende Duitsers

diede rivierwillenoversteken.Op23mei1940 wordt de 18e-eeuwse parochiekerkvan Beveren-Leie aan de Sint-JansstraatopgeblazendoordeBelgischetroepen,omzodeoprukkendeDuitserseenuitkijkpostoverdeLeievlakteteontnemen.

Even verder, op het einde van de straat,richting Leie, merk je nog het vroegerekerkhofdatnaastdekerklag.Hetnieuwecentrum van Beveren-Leie ontwikkeldezichzowateenkilometerverder,terhoogtevandehuidigeKerkdreef.Ook indeSint-Jansstraat, de voormalige Dorpsstraat,vind je meerdere vlasserswoningen enschuren.

Je volgt de Sint-Jansstraat links tot aan de Roestraat.

NV Depoortere, Kortrijkseweg 99, Beveren-LeieOmsloten door de Roestraat, Sint-Jansstraat, Schoolstraat en Kortrijksewegligt het bedrijf nv Depoortere, producentvanvlasbewerkingsmachines.

Tot aan de Eerste Wereldoorlog werdener geen echte machines gebruikt in devlasproductie. Vanaf 1920 echter werdenmachines ontwikkeld, zowel voor debewerkingvanhetvlasophetveld,alsvoor

Page 10: Fietsroutes in Waregem

10 Vlasroute

deproductievandevezelzelf.Eénvandieeerste bedrijven was de firma Julien enRichard Depoortere. Ze bouwden zowelzwingelturbinesalsslijtmachines.Deeerstedoorpaardengetrokkenslijtmachinewerdin1923teIzegemgedemonstreerd.Hierdoormoesthetvlasnietlangermetdehanduitdegrondgetrokkenworden,wateenzeervermoeiend werk was. NV Depoortereis nog steeds toonaangevend voor deproductievanvlasbewerkingsmachinesenvoert haar producten uit over de gehelewereld.

Via de Roestraat rijd je rechts de Schoolstraat in en neem je links de Koning Albertstraat.

VlasvezelindustrieTotvoorkortwashierhetvlasvezelbedrijfInterlin gevestigd. Omwille van stof- engeurhinder werd de verlenging van deexploitatievergunning geweigerd. Navele jaren onderhandelen werd de sitein 2009 afgebroken en opgekocht doorWoningbouw Huyzentruyt die hier eengemengd woonproject ‘site Interlin’ heeftingericht.

Het bedrijf Interlin dat in 1957 werdopgericht,verwerktealséénvandeeerstehetvlas’afval’,delemen,totvlasvezelplaten,dievooralindemeubelnijverheideensterkeafzetvonden.

Dezelemenzijndehoutachtigedelenvandevlasstengel,dievrijkomenbijhetzwingelen.Lange tijd waren deze lemen afval in deechtezinvanhetwoordenwerdenzedanook verbrand, eerst als huisbrandmiddelof gewoon in open lucht, later in destoomketelsbijhetwarmwaterroten.

Bijdeproductievan‘leemplaten’,dievooralna de Tweede Wereldoorlog boomde,werdende lemengezuiverden vermengdmetlijmomdaarnatewordensamengepersttot een plaat. Nu worden boomstammenverpulverd en op deze manier verwerkttot houtvezelplaten, die van een beterekwaliteit zijn en de vlasvezelplaten bijnavolledighebbenverdrongen.

Je fietst in de Koning Albertstraat tot aan de Kerkdreef, die je rechts inslaat. Je dwarst de Kortrijkseweg en volgt die links 200 m richting Gent. Je slaat rechts de Paanderstraat in, neemt links de Leenriestraat en vervolgens de Beveren-Dries en de Blommestraat tot aan de Sprietestraat in deelgemeente Desselgem. Je duikt hier onder de spoorweg door en volgt verder de Sprietestraat tot aan de Meelstraat

Tip: De bebouwing geeft je een beeld van de vroegere stationsbuurt rond de inmiddels verdwenen ‘Desselgemstatie’. Desselgem kreeg in 1869-’70 een station met loskaai voor kolen en vlas, gelegen naast de spoorwegovergang. In diezelfde periode wordt het tracé Liebaardstraat/Sprietestraat rechtgetrokken en gekasseid. Door de bouw van de brug over de Leie in 1872 (verbinding met Ooigem) en de bloei

Page 11: Fietsroutes in Waregem

11Fietsroute 15 km

van de vlasnijverheid zorgt dit voor een sterke ontwikkeling van de wijk ‘Spriete’ en de vestiging van diverse handelaars in gezwingeld vlas, botekopers en verder een viertal herbergen, waarvan één met weegbrug.

Vlasnijverheid anno 21e eeuw

Meelstraat 1 Deinventarisvanhetvlaserfgoedvermeldtdat hier reeds in 1932-’33 een roterij metwarm- en koudwaterbak opgetrokkenwerd in opdracht van landbouwer AugustSteelandt. Later werd er een zwingelarijbijgebouwd, uitgebreid na WO II metnieuwe schuren. De bedrijvigheid in deroterijwerdpasin1994stilgelegd;deroterijwerdin2011afgebrokenenvervangendoorindustriëlenieuwbouw.DezwingelarijendevlasschurenzijnnogsteedsingebruikdoorhetmodernevlasbedrijfDewaele.

Tegenwoordig wordt het vlas nog steedsaangevoerdvanuitde typischevlasakkersinWallonië,waarnogmeerderevlassersuitonzeregioactiefzijn.

MetondermeerdehedendaagsetechnologievanmachinesvanNVDepoorterewordthetgerotevlasverwerkttotruwgezwingeldvlas.EénvandebelangrijksteafnemersisChinadatdit vlas verderbewerkt tot gesponnengarenenallerhandeeindproducten.

Het zwingelen

Oorspronkelijk werden de lemen meteen soort houten hakmes van de vezelgeslagen. Later verscheen de stermolen.Hiermee werd op een half mechanischeen ook snellere manier gewerkt. Dezwingelturbinesverschenenrond1920.

In de huidige zwingelarijen gebeurendiversehandelingenineenlangemachine.Het opgerolde vlas komt op eenmachineterecht die het vlas eerst ontrolt.Vandaargaathetdooreenrepelmachine,dieerhetzaadafhaalt(bijveldrotenwordtpasnahetrotenontzaad)enreinigt.Verdergaathetvlasdoordebrakel.Bij hetbrekenofbrakelenwordtdevlasstengeldoortweetegenelkaarlopende en gekartelde cilinders gedraaid,waardoordehoutpijpgaatbreken.Vroegerwasditeenapartebewerking,diedoordevlassers ook ‘slienderen’ werd genoemd,omwillevandietweetegenelkaardraaiendecilinders.

Tenslotte gaat het vlas nu in dezwingelturbine,waarbijeerstdeonderkantvan de stengel tussen de zwingelmessenkomt. Hierbij wordt de gebroken houtpijpvan de vezel geslagen. In het tweedegedeeltevandeturbinewordtdebovenkantdanbewerkt.Evenalshetbrekenwashetzwingelen vroeger een aparte activiteit.

Page 12: Fietsroutes in Waregem

12 Vlasroute

Het afval van het zwingelen bestaat uitlemen en de korte vezel, ook kroten ofklodden genoemd. De lemen gaan zoalshoger gezegd naar de vlasvezelindustrie,terwijl de klodden nog eens gezuiverdworden en ook naar de spinnerijen of depapierfabriekkunnen.

Je volgt nu verder de Meelstraat tot aan de Leemputstraat. Hier sla je linksaf en volgt de Leemputstraat, over de spoorwegbrug tot aan de Waregemstraat. Je rijdt de Waregemstraat kort links in en houdt halt aan de roterij van Rafael Lavens

Tip: Verderop richting Desselgem zie je de nieuwe vestiging van de firma Unilin uit Ooigem (denk aan Quickstep). Uiteraard was de vlasindustrie aan de andere kant van de Leie even belangrijk en kende ook het bedrijf Unilin in 1960 zijn oorsprong in de verwerking van vlasspaan- of leemplaten. Later werd de houtvezel de basis van de groei en bloei van deze voor onze regio belangrijke industrietak... zie ook Interlin in Beveren-Leie.

WarmwaterrotenDesselgem, Waregemstraat 165HetrotenvanvlasineenwarmwaterroterijwerddoordegebroedersVanSteenkisteuitWevelgemoppuntgesteldtussen1902en1911.DeveleproblemenmethetLeieroten(vooral conflicten met milieuvervuilingen vissterfte, maar ook stormvloed enoverstromingen) en het uiteindelijk verbodin 1943 leidde tot een gestage aangroeivan roterijen in onze streek, vooral vanafdejaren1920.DezeroterijwerdgebouwddoorvlashandelaarRemiLavenseniseentypische vlassite uit de jaren 1940 metroterij, zwingelarij en vlasschuren. Heteerstemagazijndateertvan1931.

Voorhetwarmwaterrotenwordthetontzaadvlas ineenbetonnenbakgeplaatst,zodatalle gebundelde stengels verticaal staanenderotinggelijkmatigverloopt.Nadatdedeurgeslotenis,wordtdebakgevuldmetkoudwaterenmoethetvlasongeveerachturenweken.Danwordtditwaterafgelatenenwordtdebakopnieuwgevuldmetwatervanongeveer35graden.Tijdensderotinggaanzichbepaaldebacteriënontwikkelendiedepectineloswekendiezichtussendevezel(buitenkant)endehoutpijpbevindt.

Hetvlasblijftgedurendedrietotvijfdageninderootputendetemperatuurwordtoppeilgehoudendoordagelijkseengedeeltewateraftelatenendaarnawatervan60tot70gradenbijtevullen.Hetiseenkunstomhetrotenophetgoedemomenttestoppen.Wanneer het vlas te vroeg uit de putgehaaldwordt,heeftmenmoeilijkhedenbijhet zwingelen, omdat de vezel niet goedloslaat.Wordt het vlas te laat uit de putgetrokken,dangaatdevezelechtrottenenwordthijwaardeloos.

Let opdeonderdelendiebij alle roterijenkenmerkend zijn: de rootkamers met

Page 13: Fietsroutes in Waregem

13Fietsroute 15 km

bovengelegen waterbak en klimijzers,de ijzeren schuifdeuren op hangrail,stookkamerenbakstenenschoorsteen.

Tegenwoordigwordtteruggebruikgemaaktvan het dauw- of veldroten en blijft het‘gesleten’vlasopdevooralWaalseakkersliggentothetvoldoendegerootisenwordtdan in grote balen aangevoerd naar deresterendeVlaamsezwingelbedrijven.

Je keert even op je stappen terug en neemt links de Kwadestraat, dwarst de Gentseweg, volgt de Zilverbergstraat en steekt de Nieuwstraat over. Sla rechtsaf en volg de Opstalstraat tot aan de Spildoornstraat. Hier sla je linksaf en even verder rijd je links de Robijnstraat in die je volgt tot aan de Dolagestraat. Je volgt die even rechts en slaat onmiddellijk links de Hooistraat in en neemt rechts de Leiestraat die je volgt tot aan de Leie.

Tip: Aan het einde van de Robijnstraat zie je de restanten van de vroegere roterij van het vlasbedrijf Lefebvre, nu eigendom van een rietdakbedrijf. Indien je de Dolagestraat tot het einde rijdt richting de Leie, zie je links een mooie ruïne van een alleenstaande roterij, daterend van 1928.

Leieroten

Je volgt straks een kort stukdeTrakelweglangs de Leie, die vroeger gebruikt werdom de schepen te ‘trekken’ of te ‘jagen’(vandaarooksynoniem jaagpad)vanopdeLeieoever.ZekerindeperiodevanhetrotenindeLeiewasgeengemotoriseerdtransporttoegelaten en moest men, meestal methandkracht de boten trekken. De huidigeLeie is rechtgetrokken indeperiode1974-’77,maarinvroegeretijdenwasdeLeieeenzeerbochtigerivier,mettragestroming,dusideaalvoorhetrotenvanvlas.

De Leie heeft jarenlang een belangrijkerol gespeeld bij het roten van het vlas.Het Leieroten ontstond in de 19e eeuw.Voordienwashetverbodenom indeLeiete roten, maar handige vlassers maaktenafleidingskanaaltjesnaarhunrootputteninde grond en lieten hetwater daarna naardeLeieterugvloeien.Vanaf1800gingmenroteninhekkensindeLeiezelf.

Ditwarengrotehoutenbakken,diegevuldwerdenmetvlasendaninhetwatergelatenwerden.Daarnawerdhethekkenbelastmetzwarestenenomhettedoenzinkenenzohet vlas onderwater te houden.Wanneerhetvlasgerootwas,werdendestenenvande hekkens gehaald. De hekkens werdenterug op de oever getrokken door de‘hekkeniers’enleeggemaakt.

Het waren de Engelse kooplui die hiervanaf1839verschenen,diedeLeiehaarbijnaamvandeGoldenRivergaven.HetLeievlaswasbijhenzeergeliefdomwillevanzijngoedekwaliteit.

Page 14: Fietsroutes in Waregem

14 Vlasroute

Je slaat links in en volgt verder de Leie in westelijke richting. Wanneer je over de Leie kijkt, zie je het Sas van Ooigem. Naast de moderne sluis ligt een geklasseerde drietrapssluis waarin de schepen vroeger tweemaal na elkaar versast werden vanuit het kanaal Roeselare-Leie en omgekeerd.

Waar de Abdijstraat op de Trakelweg komt, rijd je linksaf. Van de Abdijstraat kom je in de Ter Lindenstraat.

Abdijstraat - Munkenhof

De naam Abdijstraat verwijst naarde Gentse Sint-Pietersabdij die in detiende eeuw een groot stuk van hetDesselgemsegrondgebiedinbezitkreegvan de Vlaamse Graaf. De abdij gaf denederzetting de naam Thrassaldinghem,wat leiddetotdenaamvandelaterdaargevestigdeparochie,Desselgem.

DehistorischehoeveHetMunkenhof,diedoorderechttrekkingvandeLeie,zichnuaandeanderekantvandeLeiebevindt,washetbestuurscentrumvandezeabdijen behield eeuwenlang zijn invloed inde regio. Aanvankelijk bevonden zich

daar het leenhof, de schepenbank, degevangenis,eentiendenschuurenz.Laterhaddendepachtersdefunctievanbaljuwof waren de bewoners generaties naelkaarburgemeestervanDesselgem.

Je vervolgt je weg via de Leiestraat. Aan de Nieuwstraat sla je rechtsaf en volgt deze tot je terug de kerk van Desselgem – het begin- en eindpunt van deze fietsroute – in het zicht krijgt.

Tip: Ook de Nieuwstraat wordt getypeerd door de grote aanwezigheid van voormalige vlasserswoningen. Let bijvoorbeeld op nr. 50 met verlaagde laadpoort en nr. 7, vlasschuur met heiligennis.

Page 15: Fietsroutes in Waregem

15Fietsroute 15 km

Page 16: Fietsroutes in Waregem

16 Fairtrade Route Waregem

Fairtrade Route Waregem - 17 kmJe start aan de Oxfam WereldwinkelWaregem (1 Oxfam Wereldwinkel Olmstraat 32). Met de rug naar deWereldwinkel aan de linkerkant, rijd jerechtdoor op het kruispunt en volg je deOlmstraattotaandeMarkt.

Aandesplitsingmetdestationsstraatvolgjedewegrichtingdekerk.Vervolgensdraaijelinksmeelangsdekerkengajerechtdoorde Keukeldam in (2 Bandini Keukeldam 11).Jegaatdeeerstestraat rechts in,deGuido Gezellestraat, en op het einde slajerechtsafindeHolstraat(3 De Postelein Holstraat 40).Enkelemetersverdersla jelinksafdeSchakelstraatinenopheteindegajeterugnaarlinks.NuziejeschuinaandeoverkantCultuurcentrumDeSchakelenjerijdthiervoorbij.

Onmiddellijk na Cultuurcentrum DeSchakelsla je rechtshetpad indat looptlangs de Bibliotheek. Je houdt links aanlangsdevijversenpasseertvoorbijbistroHetBoothuis.VervolgensgajedebrugovertotaandeZuiderlaan,hierneemjeophetrondpuntdeeersteafslagnaarrechts.Aande eerste verkeerslichten sla je linksaf deHenriLebbestraatin(4 Devos Andre Henri Lebbestraat 108). Je volgt deze weg ensteekt voorzichtig de Expresweg over. JefietstverderendeHenriLebbestraatgaatoverindeDeerlijkseweg.

Aan de splitsing sla je linksaf in deVichtseweg(5 Jan Degraeve Vichtseweg 25)en jevolgtdezewegtotoverdebrugE 17. Vervolgens rijd je de eerste straatlinks in, de Brabantstraat (6 chocolatier Vanhoutte Brabantstraat 30), je blijftrechtdoorfietsenendezestraatgaatoverindeMannebeekstraat.Jevolgtdezestraattotaanhetrondpunt,jeneemtde3eafslagenbentnuindeIndustrielaan.

JegaatonderdeE17ensladeeerstestraatrechtsaf,deKleithoekstraat.Aandesplitsingga je rechtsaf indeBlauwepoortstraatenvolg dezeweg tot aan de Expresweg. Je

gaatrechtdooraandeverkeerslichtentotindeFranklinRooseveltlaan.

Deze weg volg je tot aan het rondpunten neem de tweede afslag in de FelixVerhaeghestraat.Jefietstverderenaandesplitsing sla je linksaf indeBessemstraat(7 Vanoverbeke Bessemstraat 65).Dezeweg volg je tot aan deT-splitsingmet deNokersewegenjeslaatrechtsaf.

Je slaat de eerste straat linksaf, deDriekavenstraat,enopheteindevandezeweg ga je terug linksaf. Je gaat rechtsafin de Grasdreef en aan de T-splitsingmet de Gentse Heerweg (8 Deweer Gentse Heerweg 20) ga je naar rechts.Aan de tweede straat sla je linksaf in deDrogenboomstraat, je fietst rechtdoor totaan de tweede splitsing en slaat rechtsafin de Kievitstraat (9 Van den broeke Kievitstraat 7).

Na het bezoeken van het FairTrade-adreskeer je terug naar de Drogenboomstraatenga rechtsaf.Aanhet kruispuntmetdeZultsewegsla je linksafenfietsverder totaandetweedesplitsingmetdeWaterstraatenslahierrechtsaf.Jevolgtdezestraattotin de Lentedreef (10 Farmco lentedreef 100).Vervolgensfietsjeonderdespoorwegdoor tot aan deOudeSpoorwegbermenvolghetfiets-

pad links naar beneden. Je passeertknooppunt 90 en slaat linksaf in deVijfseweg.

Op het kruispunt (11 Fresh & Cool Isabelle Stationsstraat 172) ga je aande verkeerslichten naar rechts in deNoorderlaan en vervolgens neem je deeerstestraatlinksindeOlmstraat.

Page 17: Fietsroutes in Waregem

8

7

6

5

3

12

10

Fietsroute 17 km 17

9

FairTrade routepunt

4

11

Page 18: Fietsroutes in Waregem

18 Fairtrade Route deelgemeenten

Fairtrade Route deelgemeenten - 24 kmJe start aan Wereldwinkel Desselgem(1 Wereldwinkel Nieuwstraat 8). Met derug naar deWereldwinkel aan de linkerkantslajelinksafaandeverkeerslichten.Jefietstrechtdoorenjeslaatrechtsaf(2 Casa El Vid Liebaardstraat 150)deKleineLiebaardstraatin.JeslaataandeeerstestraatlinksafenaandeT-splitsinggajenaarrechts.

Voorbijdewegversperringvoormotorfietsengajenaarlinksenopheteindeslajerechtsaf.Jevolgtdezewegenaandesplitsingga jelinks de Deken de Bostraat in. Deze blijf jeverderfietsen(3 Vercruysse Johan Beveren-Dries 4) en aan het kruispunt steek je deKortrijksewegoverenvolgjeBeverenDries.

AandesplitsinggajerechtsdeLeenrieststraatin en op het einde sla je linksaf dePaanderstraat in. Net voor de brug ga jerechts de Stuivenbergstraat in. Juist voorde Kortrijkseweg neem je de fietswegelaan de linkerkant en je volgt deze tot aande Leenakkerstraat. Vervolgens steek jedeLeenakkerstraat over enben je nu indePoekelaan.

Aan de T-splitsing fiets je rechtdoor tot(4 Champignons Desmet Poekelaan 40) en keer je daarna terug richting deLeenakkerstraat. Aan de T-splitsing in dePoekelaanslajerechtsafenvolgjedeweg(5 Ostyn Poekelaan 76).Aandesplitsingfietsjerechtsaf richtingdespoorwegenga jedoordespoorwegtunnel.Jeneemtdeeerstestraatlinks,deCourtensstraat,enaandeT-splitsinggajeteruglinksafdeWagenaarstraatin.

Jevolgtdezewegenaanhetkruispuntsteekje de Paanderstraat over. Je fietst verder (6 Putman Willem Wagenaarstraat 200)enopheteindevandestraatslajerechtsafdeDesselgemstraatin.EnkelemetersverderslajelinksafindeDesselgemknokstraat.JesteektdeDesselgemseSteenwegoverenvervolgtjewegindeDesselgemKnokstraat.Aanhetkruispuntga je rechtdoor inde (7 Haerinck Harelbekestraat 13) Harelbekestraat en op

heteindevandezestraatgajenaarrechtsindeSpitaalstraat.

Je steekt de Deerlijkseweg over en je volgtde Nieuwenhovestraat tot op het einde.VervolgensslajelinksafindePlatanendreefenbijdetweedesplitsinggajerechtsaf.Jezietnu(8 Goed ten Nieuwenhove)enjuistvoordepoortvolgjehetfietspadaanderechterkant.JevolgtditpadtotaandeBlauweZwaanstraatenvervolgensdraaijelinksmee.

Je fietst voorbij het rondpunt aan derechterkantenvolgtdeBlauweZwaanstraat.JegaatoverdebrugvandeE17enslaatdeeerstestraatrechtsaf(9 Ducatteeuw Wouter Blauwe Zwaanstraat 30). Daarna keer jeterug en steek je de Blauwe ZwaanstraatovernaardeLepelboomstraat.Jevolgtdezewegenopheteinde,aandeT-splitsing,slajelinksafindeVichtseweg.Jegaatterugdebrugoverenslaatdeeerstestraatlinksin.

Je steekt het kruispunt over en kort na debocht ga je rechtsaf in de Europalaan. Opheteindevandezeweggajerechtsaf indeKerkhofstraat. Aan de tweede splitsing slajeterugrechtsafindeDeerlijkseweg.Opheteerste kruispunt sla je linksdeMirakelstraatin.Jevolgtdezewegenaandesplitsingslaatje rechtsaf in de Caseelstraat (10 Declerck Marleen Caseelstraat 76).

JevolgtdezestraattotaandeDesselgemsewegwaar je oversteekt en verder fietst in deTapuitstraat.Jefietstonderdespoorwegbrugengaatverdertotaandesplitsing.Hierslajelinksaf in de Kruiskesstraat die onmiddellijkovergaatindeWetstraat.

Aan de tweede straat sla je rechtsaf, deWaalshoekstraat in. Op het einde van dezestraatsteekjedeGentsewegovernaarlinksenenkelemetersverderslajerechtsafinde

Pitantiestraat.Aanhet rondpuntneem jedeeersteafslagrechtsenjefietstverdertotaandeeerstestraatlinks.

Page 19: Fietsroutes in Waregem

19Fietsroute 24 km

Je slaat de Leiegoeddreef (11 Lambrecht Leiegoeddreef 9) in en aan de T-splitsingsla je linksaf indeVijve-Trakel. Je volgtdezeweg langsdeLeieverder totaande tweedesplitsingenhierslajelinksafindeLeiestraat.

Aanhetkruispuntgajerechtdoorenjedraaitmeeindebocht.VervolgenshoudjelinksaanenfietsjeverdertotaanhetkruispuntmetdeNieuwstraat.

1

2 3

4

56

7

8

9

10

FairTrade routepunt

11

Page 20: Fietsroutes in Waregem

20 Transport door de eeuwen heen

Als we de verkeerswegen doorheenWaregem bekijken, dan merken we –te beginnen met de Leie als oudsteverkeersweg–datzesteedsmeerzuidelijkhun weg zoeken. Eerst hebben we deheerwegen op de heuvelruggen, die vooreen groot deel de Leie volgen. Daarnakomt de Gewestweg Gent-Kortrijk. NogmeerzuidelijktreffenwedandespoorwegaanennogdieperwerddeE17aangelegd.De verklaring is eenvoudig… de wegentrokken bewoning aan in de buurt enwanneereennieuwetransportweggezochtwordt, moet die zijn tracé zoeken waarminder bewoning is, dus meer naar hetzuidentoe.

Laten we die wegen die voor Waregemtoch zobelangrijk geweest zijn, even vandichtbijbekijken.

We starten onze tocht aan het station van Waregem. De Ring rond Waregem, de R35, werd in verschillende fasen aangelegd en in gebruik genomen.

Het station te WaregemDe tijd vande industriële revolutiebrachteen nieuw vervoermiddel aan, de trein –eerstdestoomtrein,laterdedieseltreinendeelektrischetrein.

De spoorlijn Gent-Rijsel werd ingeredenop 25 augustus 1839. Dit bracht vooronze streek ernstige veranderingen metzichmee.ZozienwedatteWaregemheelwatbelangrijkebedrijven rondhetstationontstonden.TijdensdeEersteWereldoorlogwerden de spoorweginstallaties in Waregem sterk uitgebreid. In 1917moesten daarvoor het kasteeltje Boulez,de hofstedenVanpraet en ‘hetVapeurke’plaatsmaken.

Op 19 oktober 1918 werden stationen spoor gedynamiseerd door dewegtrekkendeDuitsers.Sporenengebouw

werden grondig vernield. Het voorlopigstationdatdaarnaopgetrokkenwerdheefthetnoodgedwongenzeer lang ‘voorlopig’uitgehouden.

Pasin1980werdhethuidigstationsgebouwopgetrokken. Dit ging samen met deelektrificatie van de lijn Kortrijk-Gent. Bijdie gelegenheidwerden bruggen over despoorlijnenopgetrokkenoveralwaarwegende sporen dwarsten. Meteen verdwenendebewaakteenonbewaakteoverwegen.

Sinds13december2009ishetWaregemsestationopgewaardeerdnaardestatusvanIC-station.Omdaterdagelijksezowat1800menseninofvandetreinstappeninonzestad, stopt de IC-trein Antwerpen – LilleFlandresopweekdageneninhetweekendookinWaregem.

Van hieruit rijden we naar de lichten toe en gaan links de spoorwegbrug onder. Iets verder slaan we links de Vandewoestijnelaan in en volgen de fietswegel tot we in de Roger Van Steenbruggestraat komen. Daar gaan we rechts en nemen naast nr. 36 de fietswegel die uitkomt in de Guldensporenlaan, die we rechts meevolgen. Aan het einde slaan we rechtsaf de Jan Borluutstraat in tot we aan de Vijfseweg uitkomen met voor ons het oude station van Sint-Eloois-Vijve.

Het station te Sint-Eloois-VijveTussen1868en1870werddespoorlijnvanAnzegemoverdeHeirweg,Waregem,Vijveen Ingelmunster naarTielt aangelegd. Detrein die erover reed kreeg de volksnaam‘tKamielke”.Grotesnelheidkonhij zekerniethalen,vooralalsmenzijnkronkelendtracé bekijkt. Rond 1883werd het eerstestation gebouwd en heeft dienst gedaantot voor de EersteWereldoorlog en werdtijdens de periode 1914-1918 zwaar

Transport door de eeuwen heen - 25km

Page 21: Fietsroutes in Waregem

21Fietsroute 25 km

beschadigd. Het vroegere stationte Sint-Eloois-Vijve is merkwaardigdoor de keramiektegels (als een friesaangebrachtonder de dakgoot) die deverschillendestadiavandevlasbewerkingvoorstellen.

We nemen links de Vijfseweg en rijden richting het centrum van Sint-Eloois-Vijve. Aan de lichten steken we over, de Posterijstraat in. Op de hoek links zien we de Posterij.

De PosterijNadeaanlegvanderijkswegKortrijk-Gent(1716-1718) kwam hier een belangrijkepaardenposterij (huurplaats van paardenenrijtuigen)totstand.Hierstoptedagelijksde postkoets Kortrijk-Gent voor despoorweg er kwam. Ook zijn ligging aandeLeiedroegbij tothetbelangvanSint-Eloois-Vijvealsverkeersknooppunt.Reedsin deRomeinse tijdwas het een snijpuntvan de historische heerwegen Kassel-TongerenenBavai-Oudenburg.DePosterijisdusvanoudseenbelangrijkkruispunt.

Iets verderop slaan we voor de brug links de Barrage in. We blijven deze trakelweg langs de Leie volgen.

De Leiebrug Sint-Eloois-Vijve

Dezebrugwasheelbelangrijk.Zevormdeniet alleen de verbinding van beideoevers, maar was ook een kruispunt vanheerwegenendeverbindingswegvanLeienaarSchelde.Reedsin1502wordtereenvalbrug vermeld.Wie er over wilde of eronderdoor wilde varen per schip moesttolrecht betalen. Maar in 1580 werd debrug verwoest en vervangen door eenoverzetbootje. Al was het verlangen naareenbruggroot, tochzouhetduren tot in1778 vooraleer die er kwam. Er werd tolbetaaldtotaandeFranseRevolutie.Pasin1838werddebrugeigendomvandestaat.

In1950kwameennieuwenaoorlogsebrugtotstand.Zerusteop18blokkenvanieder80000kg,was30mlang,20mbreeden6mhoog.Dehuidigebrugkwamerinapril1978. De rijweg van 9m nuttige breedtewordt geflankeerd door twee voetpadenvan2m40diebuitendebooginuitkraginggebouwdzijn.

De sluizenEven verder stroomafwaarts vinden wesluizen. Op 27 december 1862 vond deaanbesteding van de eerste sluis plaats.In 1863 was het in baksteen gebouwdekunstwerkklaar,afzonderlijkgebouwdvandestuw.

Dit was een zeer belangrijke gebeurtenisin de geschiedenis van de Leie, wanthierdoorwerd niet alleen een aanzienlijkeverbeteringvandewaterafvoerbekomen,doch de diepgang van de schepen konmeteen van 1,20mop 1,80 mgebrachtworden.

De eerste sluis overleefde hetoorlogsgeweld van 1914-1918 maar in1940werdzesamenmetdestuwzozwaarbeschadigd dat ze praktisch volledigvernieuwdmoestenworden.

Page 22: Fietsroutes in Waregem

22 Transport door de eeuwen heen

Na de Tweede Wereldoorlog werd eenstuwsluis gebouwd die een schip van300 ton kon versassen. De nieuwe stuwheeft schuiven die automatisch hetwaterop peil houden voor de scheepvaart. Desluisdeurenwordenelektrischbewogenendekolkmeet43,30mbij6m.Deaanlegvandeeerstesluisbrachtnieuwebedrijvigheidmee.Heelwatschepenwerdenhiergelostenvoordepaardendiedeschepentrokkenwarenstallennodig.

TijdensdeverbredingswerkenvandeLeieindejaren1970werdechtereengrotesluisgebouwd,enkelehonderdenmeterverderstroomafwaarts, op grondgebied Sint-Baafs-Vijve.Plannen voorde vernieuwingvandezesluiszijnindemaak.

De oude sluis te Sint-Eloois-Vijvewerd begin 2000 omgebouwd tot eenaanlegplaatsvoorriviertoerisme.OokwerddevzwWaregemYachtClubopgerichtvoordeuitbouwvaneenjachthaven.Injuli2001gingdejachtclubofficieelvanstartenteldeeen vijftiental ligplaatsen. Al vlug bleeker grote interesse voor de yachthaven enwerduitbreidingnoodzakelijk. Erwerdenveertigligplaatsenvoorzien,metdenodigevoorzieningen voor water en electriciteit,alsookmetcamerabewaking.

Barrage

Omhet overstromingsgevaar van de Leiein tedijken voorzaghetKoninklijkBesluit

van29maart1841inhetbouwenvaneenstuwofeenbarrage.Op5 juli1842werddeeerstesteenvanditkunstwerkgelegdentweejaar laterop6 juli1844wasallesafgewerkt. De aanleg van die barrageveranderde de Vijfse dorpskern in nietgeringemateenzoverscheenindiedagenhet ‘Gildehuis–nu ‘TerLeie’ -waarEmielClausin1849geborenwerd.

Trakel

Meteenzijnwebelandbijdetrakelwegen.OvergansdelengtevandeLeieisopbeideoevers een Trakelweg aangelegd, zodatvoetgangers en fietsers hier ongestoordkunnenwandelenenfietsen.Trakelsvindenhun oorsprong in de tijd dat de schepenwerden voortgetrokken door ofwelpaardenkracht ofwel door mankracht.Deze trekweg of trakel lag oorspronkelijkalleenopdelinkeroevervanderivier.

Aangrijpend zijn nu nog de schilderijenen foto’s met de beelden van vrouwen,mannen en ook kinderen die zwaarvoorover neigend met de lederen bandvan het trekzeel op borsthoogte om torsenarmengespannen,stapvoorstap,hetzware schip een vijftiental meter achterzichdoorheenhetLeiewatersleuren.

Voorbij de brug in Desselgem, zien we op onze linkerkant een hoeve. Iets verder nemen we het pad naar links en komen via deze weg uit op de

Page 23: Fietsroutes in Waregem

23Fietsroute 25 km

Grote Heerweg. We slaan links af en nemen bijna onmiddellijk terug rechts de Hoonakkerdreef. We slaan na de tweede straat rechts af en volgen de fietswegel omrand door een statige rij bomen.

Als we bijna aan het einde zijn, zien we nog een fietswegel aan onze linkerkant. We volgen deze en slaan vervolgens links af in de Bermkouter. Op het einde brengt een derde fietswegel ons tot in de Tomberg. Daar gaan we links en steken de Kleine Heerweg over. Op het einde van de Elfde-Julilaan volgen we links mee, de Koning Albertstraat, tot we aan de Kortrijkseweg N43 uitkomen.

De heerwegenDe heerwegen zijn historische wegendie gebaand werden over de hoogstekouterruggen, dit wellicht reeds 3000jaargeleden.Langsheende rechteroeverwasereendergelijkehistorischeheerwegdie liep vanKortrijk totDeinze. InDeinzevolgde hij dan via een brug de linkerLeieoever tot in Gent. Gans het tracévan deze weg is nog goed te volgen. InBeveren-Leie staat die heerweg nu nogbekendals‘GroteHeerweg’.InDesselgemen Sint-Eloois-Vijve als ‘Nieuwstraat’ en‘Schoendalestraat’.

Bij de voormalige Sint-Annakapel taktde Kleine Heerweg af van de GroteHeerweg. Vooraleer hij de WaregemseMarkt aandoet verandert hij al eens vannaam: Nijverheidstraat, Waregemstraat,Desselgemseweg, Jozef Duthoystraat,Stormestraat,…

Opgravingen en oppervlaktevondstenverricht gedurende de laatste jarenop Waregems grondgebied, hebbenaangetoond dat in de buurt van dieheerwegen zich Gallo-Romeinse

nederzettingenbevonden.Erwerdenzelfssporenvanijzertijdbewoningaangetroffen.

In 1716-1717 werd de oude bochtigeverbindingsweg (Kortrijk - Gent — deGrote Heerweg) vervangen door eensteenweg die lijnrecht door de dorpensneed.Tussen1937en1966noemdemendeGroteHeerwegwel eens ‘hetBeverseMacadamke’, dank zij het mooi smalbetonwerk.

NaastdeGroteenKleineHeerwegwasernog de heerweg dieKortrijk overDeerlijkmetWaregemverbondendiesamensmoltmetdeKleineHeerwegindeStormestraat.Hetislangsdezewegdatdeeerstekernenmeteenkerkjeenbewoningzijnontstaan.

We gaan links af en volgen een klein stukje van de Kortrijkseweg, om nadien rechtsaf te slaan in de Paanderstraat te Beveren-Leie. We beklimmen de brug en slaan onmiddellijk links af, de Omloopstraat in. We volgen de weg langs de spoorweg Gent-Kortrijk tot aan het voormalige Desselgems station dat inmiddels afgebroken is. Op het einde buigen we rechts mee en steken de Sprietestraat over om iets verder de Meelstraat in te slaan op onze linkerkant.We vervolgen onze tocht verder richting Nieuwenhove, slaan de Leemputstraat rechts in en volgen nadien de Achterstraat. Op het einde rechtsaf de Spitaalstraat in en rechtdoor over de lichten. Op het einde van de Nieuwenhovestraat gaan we links en nadien terug rechts de Blauwe Zwaanstraat. We beklimmen de tweede brug van onze tocht over de E17.

Page 24: Fietsroutes in Waregem

24 Transport door de eeuwen heen

De autosnelweg E17

Bij de aanvang werd die E3 genoemd.Deze autosnelweg werd geleidelijk aan indelen ingebruikgenomen.Op28oktober1971 werd het noordervak (Waregem -Kortrijk-Oost) ingewijd. Op 20 december1972volgdehetzuidervak(Kortrijk-Oost-Gent). De E17 werd een zeer belangrijkeverkeersader en voor Waregem had datheelwatvoordeligegevolgen,dankzij eenaf- en oprit op Waregems grondgebied.Over die snelweg werden negen bruggengebouwddiedeverbindingverzekerenmethetzuidelijkedeelvandegemeente.

We steken de straat over en volgen de Plasstraat links mee. Aan de splitsing gaan we rechts de Brabantstraat in en volgen deze weg verder tot we aan de rotonde komen.

Hier volgen we het fietspad dat aangelegd werd op de voormalige spoorweglijn Anzegem-Waregem-Ingelmunster-Tielt. Dit pad loopt enkele kilometers verder door tot aan het station van Waregem. Onderweg kruisen we de expresweg N382.

Spoorweg Anzegem-Waregem-Ingelmunster-Tielt

Deze spoorweglijn werd aangelegd in deperiode1870-1880.De treindieopdie lijnreedkreegdevolksnaam‘tKamielke.Gezien

het kronkelend tracéwas het immens nietmogelijkomeenhogesnelheidtehalen.

Er was indertijd op deze lijn een haltevoorzien in de Lebbestraat. Precies opdeze plaats stond de herberg van ArthurVandenbroucke,metname‘DeWachtzaal’.Toepasselijke naam want de reizigerskonden daar wachten op de trein. Sedert1985isdezelijnevenwelbuitengebruik.

De spoorwegberm van deze spoorlijn ister hoogte van het station te Sint-Eloois-Vijve vrijgemaakt en werd uitgebouwd totnatuurgebiedenwandelpad.

Expresweg N382

Op29april1977werddezewegtussendeE17endeHenri Lebbestraatopengesteld.De verlenging naar de Desselgemsewegkwamerpasop1juli1978.

We fietsen verder tot het eind van dit fietspad dat ons tot aan de achterkant van het station brengt, de eindbestemming van onze tocht.

Page 25: Fietsroutes in Waregem

25Fietsroute 25 km

Page 26: Fietsroutes in Waregem

26 Tussen Zavelput en Spoorwegberm

We starten aan de stallingen van het park Baron Casier in de Stationsstraat 34.

HetstadsparkgrenstaanhetMarktpleinenisdegroenelonginhethartjevanWaregem.

Hetkasteelwerdinhetmiddenvande19e

eeuw inneoclassistischestijlopgetrokkendoor Felix Deruyck. In 1897 kwam baronCasiererwonenenlietdezuidelijkevleugelaanbouwen.

Sindsdien was het kasteel steeds doorde erfgenamen Casier bewoond tot hetdomein in 1977 eigendom werd van degemeenteWaregem.

In1982werdhetdomeinopengesteldvoorhet publiek.Het park, dat ongeveer 8 habeslaat, bezit prachtige groepen oudebomen,beschiktovervijversmetfonteinenenheeftgoedonderhoudenwandelpadenengroen.Sedert1983isinhetkasteeleentea-roomondergebracht.

We verlaten het park en komen via de parking uit aan de Marcel Windelsstraat. We slaan rechtsaf en aan het volgende kruispunt kijken we goed uit onze doppen en gaan linksaf, de Putmanstraat in. We nemen vervolgens de eerste straat rechts, de Meiweg. In deze straat slaan

we rechtsaf tussen de huisnummers 38 en 40 en komen zo uit aan de ring rond Waregem ter hoogte van de Oosterlaan. We volgen de ring rechts mee tot we aan de verkeerslichten komen.

Aandeoverkantvandewegziejeonderwegdehoeve‘GoedterBauwhede’.Dezehoevedateertuitde14eeeuwenhingafvandeheren van Ingelmunster. De hoeveherenhadden een pak feodale rechten: lagerrechtsprakenenvisrechtopdeGaverbeek.

We gaan aan de lichten links en slaan de Zultseweg in. We nemen onmiddellijk de straat links nog voor we goed en wel in de Zultseweg zijn.

Op het einde slaan we links af, de Lentedreef in. Iets verderop duiken we de spoorweg onder en volgen we rechts mee het oude spoorwegberm op.

De spoorwegberm is een uitloper vande Slekkeput. Naar het schijnt is diteen legendarische plaats voor veelWaregemnaars,ondermeeromdatnogalwat koppeltjes er in hun gloriejarenrendez-vous hielden en er dus velennog mooie herinneringen aan hebben.De spoorwegberm ligt op de grens van

Tussen Zavelput en Spoorwegberm - 28 km

Page 27: Fietsroutes in Waregem

27Fietsroute 28 km

West- en Oost-Vlaanderen en maaktdeeluitvandeoudespoorlijnWaregem-Ingelmunster die sinds 1985 niet meerin gebruik is. De berm is anderhalvekilometer lang en situeert zich in eenvroeger overstromingsgebied van deGaverbeek. Het is de ideale plaats omtegenietenvanhetlandschap,denatuuren de open vlaktes. Het is zelfs eenvan de weinige plaatsen waar men delevendbarendehagedisnogaantreft.

Op onze rechterkant passeren we een oud Pools treinwagonnetje.

Deze wagon doet dienst als een gezelligen educatief infopunt. Van april tot enmet oktober kan je er kennismaken metdiverse educatieve en sensibiliserendeinformatiepanelen, foto’s en andere zakenzoalszaden,braakballen,skeletten,…

Waar een onverharde weg het spoor kruist, gaan we over de rails en volgen deze weg (Koestraat) rechts mee tot we aan de Meersstraat komen.

Liefhebberskunnenevenhalthoudeneneenmooiewandelingmakenlangshetspoor.

We slaan de Meersstraat links in en blijven deze straat volgen. We laten de Ommegangstraat dus op onze rechterkant liggen. Een flink stuk verder draaien we rechts de Ommegangstraat in, om vervolgens links de Gaverbeekstraat te volgen. Even verder komen we uit aan de Gentseweg, die we voorzichtig oversteken. Aan de T-splitsing slaan we linksaf waar we over de Gaverbeek rijden die hier in de Leie uitmondt. We vervolgen onze weg en nemen de eerste kasseiweg rechtsaf, de Leiesas. We volgen het jaagpad links richting Sint-Eloois-Vijve tot 100 meter voor de brug waar we links afslaan om onmiddellijk terug rechts in te draaien, de Emiel Clausstraat in. Aan het einde van

deze straat gaan we rechts en steken we de brug over. Voorbij de Leie nemen we drie keer de eerste straat rechts, zodat we ons terug op het jaagpad bevinden, maar deze keer aan de andere kant van de oever. Voorbij de brug, vlak voor de hoogspanningsleiding, zien we op onze rechterkant een oude Leiearm met zicht op Sint-Baafs-Vijve. We blijven rechtdoor rijden en zien in de verte aan de rechterkant het André Demedtshuis (de vroegere pastorij).

Hier zien we nog restanten van hettypische Leielandschap met zijn vroegerevlasnijverheid.

Vergeet ook niet om tijdens je tocht dekanaalberm te bewonderen, die door hunlintvormige structuur het ene natuurgebiedmet het andere verbinden en zo deverspreidingmogelijkmakenvanplantendier.

Omdat de Leie gebruikt werd voor hettransport van stenen, werden de kerkengebouwd langs de Leie. Op beide kantenvan de Leie ontstonden zo, naast de reedsbestaandekerken rondhoevenenkastelen,bijkomendeparochies.Rond1100werdenertweekerkengebouwd,deeneopgrondvandeSint-BaafsabdijendeandereopgrondvandeSint-Pietersabdij.

Page 28: Fietsroutes in Waregem

28 Tussen Zavelput en Spoorwegberm

Voor we de brug onderdoor fietsen, kunnen liefhebbers even verderop het andere uiteinde van de Oude Leie Sint-Baafs-Vijve bewonderen. We vervolgen onze weg langs het jaagpad en rijden onder de brug door. Even verder wijken we even af van de Leie en volgen links mee. Even verder draaien we rechts mee langs het kanaal Leie - Roeselare. Aan de overkant van het water links bevindt zich het natuurreservaat ‘Oude Leiearm’.

Dit reservaat is ontstaan uit een OudeLeiearm. De rietkraag vormt eenwaardevollebiotoopvooronderanderedekleinekarekietenderietgors.

Aan de grote weg steken we het kanaal over en rijden direct terug links naar beneden, via het waterpompstation.

Het kanaal is een visrijk gebied. In dewinter is dit een echte pleisterplaats voorwatervogels. Tussen de vele meerkoetenendewildeeendenzienwehierookvaakaalscholvers,tafel-enkuifeenden.

Eenmaal voorbij het sas volgen we verder het jaagpad. We passeren rechts het Munkenhof en laten het water links liggen.

De historische hofstede Munkenhof waseeuwenlanghetcentrumvanmachtenhetgrondbezitvandeGentseSint-Pietersabdij.Tien eeuwen lang woonden er monnikenopdehoeve,vandaardenaamMunkenhof.DoorhetrechttrekkenvandeLeie,kwamhetMunkenhofopeeneilandteliggen.

Op de Desselgemsestraat gekomen, steken we links de brug over en gaan we onmiddellijk terug rechts het jaagpad Beveren-Trakel op. We bevinden ons nu aan de andere kant van de oever.

AandeoverkantvandeLeieligtOoigembos.Dit is een beschermd natuurgebied met

enkele fraaie meidoornhagen aan deweiden rondomhetbos.Een idealeplaatsvoor de buizerd om te overwinteren terwijldeboomvalk er ’smorgens zijn nestplaatsheeft.

We volgen het jaagpad ongeveer twee kilometer tot we de Sint-Jansstraat kruisen op onze linkerkant. Links rijden we langs de hoeve Beaulieu. Even voorbij de hoeve kunnen liefhebbers hun fiets aan de ketting leggen voor een mooie wandeling in het natuurgebied de Zavelputten.

Goed te Beaulieu

VlakbijdeLeie,evenbuitenhetcentrumvanBeveren-Leie,ligthetGoedteBeaulieu.Eenmerkwaardige hoeve met een zeer oudegeschiedenis die teruggaat tot de 5eof 6e

eeuw.

De hoeve speelde een erg belangrijke rolin de ontstaansgeschiedenis van het dorpaandeLeieengroeideindemiddeleeuwenuit tot de kernhofstede vande heerlijkheidBeaulieu.

Page 29: Fietsroutes in Waregem

29Fietsroute 28 km

Opvallendbijdezehoeveisdewatergrachtwaarvan we vandaag nog sporen in hetweilandkunnenzien.

Zavelputten

Dewaterplas indeZavelputten isontstaanuiteenzandwinning.Bijdestopzettingvandeontginningin1986heeftdegemeentehet5hagrootgebiedaangekocht.Deputwerdgevoeddoorgronden regenwaterenwerdzoeeninteressantevijverbiotoop.

Aan de noordoostzijde ontwikkelde zicheen wilgenzoom met vlak daarvoor eenlisdoddenvegetatie. Gelegen langs de Leieheeft de Zavelput een gunstige liggingaangezien de vogels meestal de rivierenvolgenvoordewinter-enzomertrek.

Vanuitdekijkhutziejemisschieneenbonteverzameling watervogels zoals tafel-, kuif-,krak-enslobeendofeenblauwereiger.

We volgen verder de Sint-Jansstraat tot aan het kruispunt met de Grote Heerweg, waar we rechtdoor rijden. We slaan nadien de eerste straat linksaf, de Kleine Heerweg, om vervolgens de Schoolstraat rechts in te slaan. Deze volgen we tot we aan de Kortrijkseweg uitkomen. Aan het kruispunt drukken we best even op

de knop van de lichten vooraleer we oversteken, de Stuivenbergstraat in.

We bevinden ons hier in een laaggelegengebied. Er waren hier dus veel vennenen vochtrijke gronden. Tussen deStuivenbergstraat en de Kortrijkseweg lagtotkortnaWOIIhetgewadenwerdhetvoorpaardenalsdrinkplaatsgebruikt.

Goed te Schaecx

Iets verderopde linkerkant zienwe ‘GoedteSchaecx’.DenaamstamtvandefamilieSchaecdiein1444dezehoeveinhaarbezithad.Vroeger lagdezehofstedebesloten ineen ruim stelsel van watergrachten die nugrotendeelsgedemptzijn.DezehoevegaatterugtoteennederzettinguitdeFrankischetijd,dusde6eof7eeeuwvanonzetijdrekening.

Deze hofstede had in de vorige eeuw eengrote kudde schapen en daarvoor had zeeenschaapherderindienst.

Doorheen dit landbouwgebied volgen we de Stuivenbergstraat langs de spoorweg en draaien links mee naar de voet van de brug. Daar slaan we de Paanderstraat links af en nemen iets verderop rechts de Leenriestraat. Deze blijven we volgen tot we weer naast de sporen rijden.

Page 30: Fietsroutes in Waregem

30 Tussen Zavelput en Spoorwegberm

Op het einde van de weg, vlak voor de spoorwegbrug, nemen we de fietstunnel onder de spoorweg. Eenmaal aan de overkant volgen we opnieuw de spoorlijn richting Kortrijk. Aan de Ingelramstraat slaan we linksaf en vervolgen we onze weg door de akkers. Waar de weg rechts draait, rijden we rechtdoor om dan de eerste straat op onze linkerkant in te slaan, de Knokstraat. We volgen deze straat tot aan het kruispunt, waar we de straat oversteken. Aan het volgende kruispunt gaan we links, de Leemputstraat in, om vervolgens rechts de Achterstraat in te slaan. Deze straat volgen we tot aan de T-splitsing met de Caseelstraat, die we links inslaan. Iets verder in de straat passeren we langs de gelijknamige hoeve ‘Goed ter Caysele’.

Goed ter Caysele

Het Goed ter Caysele behoorde tot hetgebiedvandeherenvanIngelmunster,dieheeldikwijlshungriffieropdezeheerlijkheidonderbrachten. De hoeve branddegrotendeels uit op 25 juli 1851 door eenblikseminslag en hield er een tijdlang denaam ‘tVerbrandHof aan over.Vooral hetwoonhuis en de oostelijke schuur haddenvandebrandtelijden.

Depoortmetdelagegebouwenlinksenheteerstedeelvandegroteschuurrechtsvandepoortgaan terug totde18eeeuw.Dezehoeve was vroeger ook volledig omwald.Merkwaardig is vooral de poort, waar vierkapitelenwerdeninverwerkt.Inhetmiddenvandepoortvindenweeengrotewitsteenmet een halfreliëf. Centraal in deze steenstaat een uurwerk, eronder een moeilijkte herkennen schild, rechts een paard enlinks een man. Men beweert dat dit zoubetekenen: ‘Boever, let op uw tijd’. Boeverstaathiervoorboerenknecht.

We blijven de Caseelstraat volgen en laten de Oude Desselgemstraat rechts liggen. Aan het kruispunt steken we voorzichtig de Desselgemseweg over, de Tapuitstraat in. Ongeveer 200 meter voorbij de spoorweg, ter hoogte van huisnummer 63, slaan we linksaf een voetwegeltje in.

Kerkwegeltjeswarenervroegerbijdevleet.Deze veiligewegen zijn ideaal om van derustendenatuurtegenieten.

Aan het einde van dit wegeltje slaan we rechtsaf de Kruiskesstraat in. We rijden door tot we terug aan de Tapuitstraat komen, waar we de Waterstraat rechtdoor inrijden. Aan de T-splitsing volgen we links mee en komen zo tot aan de fietsbrug over de Expresweg. Aan het volgende kruispunt rijden we rechtdoor om dan de volgende straat rechtsaf te slaan, onder de spoorweg door. Aan de kerk van het Gaverke, volgen we de Broekstraat en rijden zo verder tot aan de Jozef Duthoystraat. We gaan links richting het centrum en steken het kruispunt aan de lichten over. Via het rondpunt rijden we de Stormestraat in en komen zo uit op de Markt, vlakbij ons beginpunt.

Page 31: Fietsroutes in Waregem

31Fietsroute 28 km

Page 32: Fietsroutes in Waregem

32 De Taeye Tour

Deze fietstocht toont je tien Waregemse woonwijken die werden gerealiseerd door huisvestingsmaatschappijen als Helpt Elkander, Mijn Huis en de Nationale Maatschappij voor Kleine Landeigendom. De naam verwijst naar Alfred De Taeye, oud-minister van Volksgezondheid en Gezin, die in 1948 een voorstel indiende dat zou leiden tot de Wet De Taeye. Eén van de grote aandachtspunten binnen het overheidsbeleid na de oorlog was het voorzien van goedkope, comfortabele woningen voor de gehele bevolking. De huisvestingswet “De Taeye” voorzag staatspremies om individuele woningbouw te stimuleren. In 1954 werd de honderdduizendste “De Taeye-premie” uitgereikt te Waregem. Er zouden er nog vele volgen.

Torenhof

Met de rug naar ingang van de kerk draai je kort af naar links en vervolg je de Markt, die overgaat in de Keukeldam. Over de rotonde neem je dan de tweede afslag naar de Zultseweg. Niet veel verder kom je op je rechterzijde de Torenlaan tegen. Wanneer je deze inslaat treed je het Torenhof binnen.

Op de gronden die de SamenwerkendeMaatschappij voor Goedkope WoningenHelpt Elkander in de vroege jaren 1960hadaangekocht,verreesdegrootstewoonwijkvan

Waregem,hetTorenhof.Denaamverwijstnaarhetreedsafgebroken,19e-eeuwsetorentjevanEertbruggeendebijhorendevillaInDeToren.Dithuisvestingsprojectwerdindejaren1960en 1970 in verschillende fases gerealiseerd.TienWaregemsearchitectenwerdeningezetinderealisatievandittotaalproject,waarbijerookeenkleuterschool,winkelsenspeelpleinenen585woongelegenhedenwerdeningericht.Met22woningenperhectareheefthetTorenhofdegrootstewoningdichtheidvandestad.

De woonwijk wordt gekenmerkt door eeneigentijdse architectuur, met modernerijwoningen en nieuwe bouwtypes, zoals de“duplexwoning”, de bel-etagewoning, depatiowoningendehoogbouw.

Wanneer je de Torenlaan inrijdt, neem dan even de tijd om wat zijstraatjes te verkennen. Je vindt er prachtige voorbeelden van eigentijdse sociale woningbouw. Zoek daarna de Torenlaan terug op. Aan het einde van de Torenlaan ga je links, op de Kruishoutemseweg, en steek je de ringweg over. Dan ga je onmiddellijk rechtsaf, de Zuiderlaan op. Na een halve kilometer neem je links de Nokerse Weg. Op het einde van de Nokerse Weg ga je schuin rechts de Hazewindstraat in. Die rijd je verder ten einde en sla dan rechtsaf. Deze straat, de Bessemstraat, loopt even later over in de Brouwerijstraat. Sla een beetje verderop op een kruispunt de Nachtegaallaan in.

Villapark

Vanaf de Nachtegaallaan begint een tweede grote woonwijk, het Villapark.

De Nationale Maatschappij voor KleineLandeigendom richtte haar werking inhoofdzaak op de ontwikkeling van delandelijke woning en was vooral actief inplattelandsgemeenten waar ze het wonen

de Taeye Tour - 30 km

Page 33: Fietsroutes in Waregem

33Fietsroute 30 km

‘op de buiten’ aantrekkelijker probeerdetemaken en daarbij ook de kleinschaligelandbouwenveeteelttrachttetestimuleren.Het gemeentebestuur van Waregem kondoorhetlandelijkkaraktervandegemeentete onderlijnen de Maatschappij ervanovertuigen ook op haar grondgebied eenwoonwijkaanteleggen,mitsdebewonerszich verbonden gedurende 30 jaar aankleinveeteelttedoenendeinrichtingvandetuinniettewijzigen.In1955werdeneropdewijkVillapark,inhetvroegereBroukbos,56 bescheiden,witgeschilderdewoningengebouwd,diedankzijhunlandelijkkarakterrusteneenheiduitstraalden.

Neem vanuit de Nachtegaallaan de eerste straat links, de Ruitersdreef. Je slaat dan rechts de Groendreef in en houdt deze links aan tot je terug op de Nachtegaallaan komt. Ga vervolgens links terug de Brouwerijstraat op. Vervolg deze in de Vredestraat en ga na even rijden rechtdoor over de rotonde de Bieststraat op. Houd op het eind van de straat rechts aan en sla onmiddellijk links, de Mottestraat in. Na 200 m ga je rechts het smalle fietspad op de oude spoorweg op. Na een kleine kilometer kom je op de Expressweg. Deze volg je tot aan een kruispunt met op je linkerzijde de Desselgemse weg. Je steekt de Expressweg over en rijdt de Jozef Duthoystraat in.

Veertig Huizen en Nieuwhuizen

Niet veel verder kom je aan je rechterhand een parkeerpleintje met grote bomen

tegen. Erachter pronkt een derde grote Waregemse woonwijk. Je kan er gerust een blokje rondfietsen.

In 1922 werden door de huisvestings-maatschappij Helpt Elkander op de wijkTen Heede veertig woongelegenhedengebouwd,laterbekendalsdeVeertigHuizen.Dewoningenwerdensymmetrisch ingeplanttenopzichtevaneencentraalgelegengroenpleintjedatvandaagalsparkingfunctioneert.Ondanks dat de architectuur een zekereeenheid en uniformiteit uitstraalde, stond indezetuinwijkhet individuelewonenen levencentraal. Iederhuis kreegnamelijk eensmalachtertuintje, op de bouwplannen netjesafgeslotendooreentuinmuurmetpoortje.

Drie jaar later werd de woonwijk uitgebreidmet25woongelegenheden,dezogenaamdeNieuwhuizen. In tegenstelling tot deVeertigHuizen waren de nieuwe woningen veeleenvoudigerenbedoeldomarbeidersaantetrekken.In1929werdenernogeensveertieneenvoudigewoningenbijgebouwd.

Page 34: Fietsroutes in Waregem

34 De Taeye Tour

Door het privatiseren van de woningenging het oorspronkelijke karakter en dearchitecturale eenheid echter grotendeelsverloren.

Keer even op je stappen terug tot aan de Expressweg, steek hem over en ga links de Stijn Streuvelsstraat in. Neem na even rijden de tweede straat op je rechterzijde, de Vlasboemstraat. Sla op het eind van de Vlasbloemstraat rechtsaf naar de Hoogmolenstraat. Deze straat gaat uiteindelijk over in de Oude Desselgemstraat, die je links volgt. Na ongeveer 200 m ga je linksaf in de Caseelstraat, die later de Spitaalstraat wordt. Volg deze voor een tweetal kilometer. Steek vervolgens het kruispunt met de Deerlijkseweg over en neem de eerste straat links.

Wijk Nieuwenhove

Hier begint de rustig gelegen Wijk Nieuwenhove. Ga maar eens kijken op pleintje op je linkerkant.

Vier bouwfasen tussen 1953 en 1962gaven de Sint-Margrietwijk haarhedendaagse aanzien. De maatschappijHelpt Elkander verwezenlijkte de bouwvan 79 woongelegenheden, met eenopvallende architecturale verscheidenheidomhetindividuelewonenenlevenvande

huurderstebenadrukken.Analoogaandevier bouwfasen werden er vier stijlen entypologieënuitgewerkt.

Deeerstevijfentwintigwoningen,gebouwdin1953,wareneenvoudigvanvormgevingmeteentraditioneelinterieur.Devolgendetwaalfwoningen,gebouwdin1954,kregenonder invloed van de pas afgestudeerdearchitect Johan Van Geluwe een meereigentijdse uitstraling aangemeten. Inhetzelfde jaarwerdenernog24woningenopgetrokken, opnieuw in een eerdertraditionele bouwstijl.Van deze woningenhaddenerachteenbeperktebewoonbareoppervlakte van slechts 48m2; de eerstebejaardenwoningen van Helpt Elkander.Uiteindelijk bouwde de maatschappij in1962nog18bel-etagewoningen.Dit typewoning,metdeleefruimtesopdeverdieping,vondhaaroorsprongindeintroductievandegarage,diebij dit soortwoningenaanhetgelijkvloerswerdtoegevoegd.

Om naar de volgende wijk te rijden rijd je terug naar Caseelstraat via de Nieuwenhovestraat en de Spitaalstraat Ditmaal volg je echter de Spitaalstraat naar links, net voor deze in de Caseelstraat overgaat. Bij het eerste kruispunt ga je links de Achterstraat in. Op het eind van deze straat ga je naar rechts, de Leemputstraat in. Na ongeveer een kleine kilometer fietsen sla je bij hetkruispunt linksaf naar de Meelstraat.

Op het eind van deze weg ga je rechtsaf, de Sprietestraat in. Je fietst even onder de spoorweg en gaat vervolgens de eerste straat links in. Terug tegen de spoorweg ga je op het eind van de Sprietestraat naar rechts op de Blommestraat/Beveren-Dries. Na een goede 500 m fietsen neem je de tweede straat rechts en blijf je de Beveren-Dries volgen.

Page 35: Fietsroutes in Waregem

35Fietsroute 30 km

Je steekt de Kortrijksesteenweg over en komt dan in de Deken de Bostraat. Deze blijf je links volgen, voorbij het rondpunt tot je opnieuw een kruispunt tegenkomt. Daar ga je rechtsaf naar de Hoonakkerdreef, onmiddellijk links naar de Kleurvinge en op het eind van de straat ga je links op de Kouters.

Tomberg

Door inspanningen van de huisvestings-maatschappijMijnHuisgroeidedeTomberguit de grootste woonwijk van Beveren-Leie. Na enkele realisaties van Mijn Huisindevroege jaren1950 inondermeerdeNijverheidstraat endeDekenDeBostraatwerdenvandehandvandezelfdearchitect25woongelegenhedenopgerichtin1961inhetbeginvandeTomberg.Eentraditioneelzadeldak stond daarbij in contrast tot debijzonderelookvandevoorgevelsmethunbetonnen kadrering van de inspringenderaam-eninkompartijen,incombinatiemethetgebruikvantweesoortenbaksteen.

Tien jaar later bouwde de maatschappijnog70woningen,ontworpenineenstrakkeen moderne stijl. De witgeschilderdegevelvlakkenincombinatiemetdedonkerebaksteen geven de huizengroep een nogsteeds actuele uitstraling. Tijdens hettrekken van de funderingssleuvenwerdenbijzondere Gallo-Romeinse overblijfselenblootgelegd.In1976werddewoonwijkeenlaatstemaaluitgebreidmet28woningen.

In de Kouters neem je de eerste straat op je rechterkant, de Auwblauwstraat en vervolgens de eerste straat links, de Tomberg. Op het eind van de Tomberg ga je linksaf naar de Kleine Heerweg. Na even fietsen gaat deze straat over in de Nijverheidsstraat die je blijft volgen tot je aan een grotere baan komt, de Liebaardstraat. Die baan steek je schuin over. Vervolgens neem je de eerste straat links, de Meierie en na 100 m de Albrecht Rodenbachwijk rechts.

Rodenbachwijk

In 1955 kocht de maatschappij MijnHuis grond aan op de wijk Dries voorde aanleg van een nieuwe weg en deoprichting van 34 woningen. Negengroepen woningen werden rond tweelangwerpige groene pleintjes ingeplanden gevende kleinschaligeRodenbachwijkook vandaag nog een rustige aanblik.Het waren goedkope woningen met eeneenvoudige en sobere vormgeving vanhet exterieur en een minimale inrichtingbinnenin.Aanvankelijkwerderindekleinekeukenenkeleengootsteenmetonderkastgeplaatst en was er zelfs geen ingerichtebadkamer voorzien. Nochtans was devraag naar de woningen groot. Nog vóórde straat werd gelegd, werden de eerstewoningenreedsbetrokken.

Page 36: Fietsroutes in Waregem

36 De Taeye Tour

Vandaag behoort nog slechts een derdevandewoningentothethuurpatrimoniumvanMijnHuis.Tochbrachtdeverkoopvande woningen geen grondige wijzigingenmetzichmee,waardoordevisueleeenheidvandegehelewoonwijkbewaardbleef.

Op het eind van de Albrecht Rodenbachwijk kom je op de Kleine Driesstraat, waarna je rechtsaf afslaat naar de Desselgem-Dries. Na ongeveer 300 meter ga je links de Kasteelstraat in en fietst de zevende Groot-Waregemse woonwijk binnen, De Nieuwe Wijk.

De Nieuwe Wijk

De Kasteelwijk, in de volksmond betergekend als de Nieuwe Wijk, is hetresultaat van twee opeenvolgendebouwprojecten, telkenmale gerealiseerddoor de maatschappij Mijn Huis. Deeerste 60 woongelegenheden werden in1966 opgetrokken. De gevels kregen eenstrakkeindeling,waarbijdecombinatievanbakstenen metselwerk met beschilderdstucwerk erg typerend en beeldbepalendis.DesalnietteminoogtdeNieuweWijkeenharmonischeneigentijdsgeheel.

Vijf jaar later werd de wijk uitgebreidmet twee eengezinswoningen, een

bejaardencomplex met vijf kleinegelijkvloerse woongelegenheden en drieappartementsgebouwen, later officieusbenoemd als “aan d’appartementen”.Dezenieuwewoningenwareneenvoudigeropgevat, zonder stucwerk, en stekendaardooreenbeetjeaftegenoverdeouderewoningen. De appartementsgebouwenvallen eveneens op door hun gelebaksteenkleur en werden met ruimegroene tussenzones achter elkaaringeplant,waardoorereenaangenameenrustgevendeleefomgevingwerdgecreëerd.

Je vervolgt de Kasteelstraat, steekt de Nieuwstraat over en gaat verder in de Leiestraat. Deze straat houd je bij de eerstvolgende T-splitsing rechts aan tot je op de Leie uitkomt. Daarna sla je rechtsaf naar de Dolagestraat en blijft het pad naast de Leie voor enkele kilometers volgen.

Als je de Expressweg hebt gekruist, volg je het pad nog even tot je terug op een autoweg komt. Daar neem je rechts de Grottelaan. Op het eind van de Grottelaan ga je vervolgens even links de Schoendalestraat in en onmiddellijk rechts naar het Rozenhof.

Rozenhof

De maatschappij Helpt Elkander begonin 1956 met de bouw van 40 nieuwewoningen aan de Peter Benoitlaan.Beide straatzijden kregen hierbij eenandere architecturale opvatting, ingevulddoor twee verschillende architecten. Derealisatievandezehuizenvormdedaarmeede aanzet tot een groter woonproject,dat inde jaren1960doordeWaregemsemaatschappijwerdverwezenlijktengekendisalshetRozenhof.Op29juni1963vonddegezegende,eerstesteenleggingplaats

Page 37: Fietsroutes in Waregem

37Fietsroute 30 km

van de volgende 54 volkswoningen,waarvan zes huisjes voor bejaarden.Ookditmaal werd er niet voor gekozen eenarchitecturale eenheid en harmonie na testreven. Twee architecten ontwikkeldentweeontwerpen,methetzelfdegrondplanmaar met een verschillend exterieur. Eenderdetypewoningenwerddooreenderdearchitect gerealiseerd op basis van eenkleineroppervlakteeneenmeertraditionelevormgeving.In1966volgdeeenuitbreidingvandewijkmettieneengezinswoningenen21 woningen voor bejaarden, ontworpenopbasisvandevoorafgaandeplannen.

Je kan de tijd nemen om in de gezellige straatjes rond te fietsen, langs het Rozenhof, de Herlaarstraat en de Ernest Brengierstraat. Uiteindelijk kom je na het doorrijden van deze wijk uit op de Koekoekstraat, die je naar rechts inrijdt. Je blijft het volgen tot je de Gentse Steenweg oversteekt en verder gaat op de Roterijstraat. Na 300 m sla je vervolgens de derde straat linksaf, de Lindestraat en de tweede straat opnieuw naar links, de Hazelaarlaan in. Op het eind van de Hazelaarlaan ga je rechtsaf naar de Bilkhagelaan. Op het eind van de Bilkhagelaan ga je tot slot even naar rechts en onmiddellijk naar links de Lavendellaan in.

Bilkhage

De woningen op de Bilkhage dragenmet hun witgeschilderde gevels enschrijnwerk een typerende stempel vande Nationale Maatschappij van KleineLandeigendom, die in twee fasen tussen1962 en 1966 opdewijk deBilkhage 43woongelegenheden oprichtte. De eerstefase voorzag twee verschillende typeswoningen.Deenkelwoonstenhaddenmethun tipgevel aan de straatkant, een veeltraditionelere vormgeving, die een vageherinnering opriep aan de woningen vanhet Villapark. De tweewoonsten haddeneen meer eigentijdse uitstraling, metglasbouwstenenenverticalegevelstrokenin donkerrode baksteen, een moderne,minder herkenbare stijl in het oeuvre vande maatschappij. De woningen van detweede reekswarenerggelijkendaandehalfopenbebouwingvandeeerste reeks,met als belangrijkste verschil, de plaatswaardewoningenaanelkaargeschakeldwerden.Waardeeerstehuizengekoppeldwerden ter hoogte van de woonkamer,gebeurde dit bij de jongere woningentussen de garages. Op die manier werdhet ideaalbeeld van een individuele,vrijstaandewoningbenaderd.

Page 38: Fietsroutes in Waregem

38 De Taeye Tour

Je vervolgt de Lavendellaan tot het eind, gaat dan even links, de Baanstknokstraat, en vervolgens direct rechts de Hugo Verrieststraat in. Na een kleine 500 m ga je onder de spoorweg. Hier in de Tjollenstraat kom je in de tiende grote woonwijk, het Gaverke.

Gaverke

Het eerste grote wooncomplex vanWaregem werd tussen 1956 en 1965door de huisvestingsmaatschappijHelpt Elkander gerealiseerd. Meer danhonderd goedkope woningen gavengestalte aan de Gavertuin, beter gekendals het Gaverhof, op de voormalige wijkhet Gaverke. In het bijzonder werden ersociale huurwoningen gecreëerd voor dezogenaamde “uitgebloeide gezinnen”.Studies wezen namelijk op het belangvan zelfstandigheid en onafhankelijkheidvoor deze bevolkingsgroep. Bejaardenmoesten daarbij zo lang mogelijk in huneigen woning kunnen wonen. Om echterookdiversiteitinhetGaverhoftestimuleren,werden er verscheidene woningtypesvoor verschillende gezinssamenstellingeningericht en een gemengd voorkomen vanhuur-enkoopwoningenvoorzien.

Bovenopdeinitiële113woongelegenhedenwerd het Gaverhof in 1965 uitgebreid

met een bijkomende zestien woningenvoor bejaarden, op basis van dezelfdebouwplannendievoorde realisatievandebejaardenwoonsteninhetRozenhofenkelejareneerderwerdengebruikt.

Om de fietstocht af te ronden vervolg je de Tjollenstraat en ga je over de rotonde rechtdoor in de Zeswegenstraat. Op het eerstvolgende kruispunt ga je rechts de Westerlaan op. Na ongeveer 400 m steek je de Westerlaan over en sla je rechtsaf naar de Vennestraat. Op het eind van de Vennestraat sla je aan het rondpunt linksaf naar de Stormestraat. Deze blijf je volgen tot je weer aan de kerk van Waregem komt.

Page 39: Fietsroutes in Waregem

39Fietsroute 30 km

Page 40: Fietsroutes in Waregem

40 Waregemse Hoeveroute

Wat zeldzaam is of op het punt staat te verdwijnen, wordt dierbaarder. Zo ook onze hofsteden. Veel is al afgebroken of verdwenen. Maar er bestaat nog heel wat moois dat in ons landelijk en toeristisch patrimonium een grote plaats inneemt. Daarom deze fietstocht langs Waregemse hoeves.

We vetrekken vanaf de binnenplaats van het Goed te Nieuwenhove, Platanendreef 16.

Goed te NieuwenhoveHet Goed te Nieuwenhove is eenhoevecomplexdat inzijnhuidigetoestandnogingrotedelenteruggaattotde18eeeuw.Het gaat om het foncier van de vroegereheerlijkheid Nieuwenhove. Het foncierwashetgedeeltevaneenheerlijkheiddatbewoondenontgonnenwerddoordeheerzelf. Het grondbezit van de hoeve strektezichuitaanbeidezijdenvandeGaverbeeken omvatte vooral zandkouters en natteweiden.Nieuwenhovewas‘hetnieuwehof’vandeherenvanVichteenbestonduiteenkasteel met bijhorend neerhof. De eerstevermelding dateert van 1403 toen OliviervanderVichteheervanNieuwenhovewerd.Het verdwenen kasteel wordt rond 1758beschrevenalseenbakstenengebouwmetdrietrapgevels.

Dit kasteel brandde uit tijdens de FranseRevolutie.

Het complex lag oorspronkelijk binnen eengrote omwalling, waarvan nu nog gedeeltenbestaan. Het kasteel had binnen die groteomwalling nog eens een eigen gracht. Dehoevebestondtoenuiteenwoonhuis,schuur,stallingen, paardenstallen, duiventorenen poortgebouw. Deze gebouwen warengedeeltelijk in baksteen opgetrokken engedeeltelijk in vakwerk en voorzien vanstrodaken.

HetpoortgebouwbevatnoghetschildvandeherenvanNieuwenhove.Hetwoonhuiswerd heropgetrokken in 1757, maardaarvan blijven alleen de twee zijgevelsover. De rest van de huidige woningstamt uit het begin van de 19e eeuw. Deduiventoren (de enige nog bestaande ingroot-Waregem) is volledig in baksteenopgetrokkenmet hoeken in witsteen. Hetwas een recht voor sommige heren omeenduivenvlucht te houdenen vooral omzezonderenigeschadevergoedingtelateneten op de omliggende akkers. Geziende relatieveschaarstewaspluimvee indemiddeleeuwen een zeerdure delicatesse.De schuur, die nog volledig bestaat uiteen eikenhouten skelet, dat rust op eenbaksteenplaat,iseenmooivoorbeeldvanlandelijke architectuur. Het is een van de

Waregemse hoeveroute - 34 km

Page 41: Fietsroutes in Waregem

41Fietsroute 34 km

weinige nog resterende vakwerkschureninVlaanderen.Aandeachterzijdezijnnogrestenvanhetvroegereplakwerktezien.

Aan de Platanendreef nemen we links en rijden rechts mee de Nieuwenhovestraat in, die we volgen tot de Deerlijkseweg. Aan de verkeerslichten steken we over, richting Spitaalstraat. Zoals de bordjes aangeven volgen we de Spitaalstraat tot de splitsing met de Caseelstraat. Achter de firma Soliver zien we de omwalde hoeve het Goed te Sint-Jans. Daarvoor moeten we de Spitaalstraat verder volgen.

Het Goed te Sint-Jans

Deze hoeve ligt net buiten het parcours.WieerevenheenwilvolgtdeSpitaalstraatenzietdehoevedanaanderechterzijde.

Dezeomwaldehoevewasdekernvandegelijknamigeheerlijkheid.ZewasbezitvandeKommanderijvandeRiddersvanMalta.DeOrdevanMaltaheetteaanvankelijkdeOrdevanSint-Jan,waarnaardenaamvandehoeveookverwijst.Hetgoedmoetreedsbestaanhebbenin1312(opheffingvandeTempelorde), maar de eerste schriftelijkevermeldingdateertvan1370.ToenmaaktemenookmeldingvandeSpitaalmolen,dievan Sint-Jan afhing en de oudste molenvanWaregemzougeweestzijn.

De heerlijkheid bestond uit een fonciervan 26bunder (ongeveer 40 ha) enbezatin Waregem nog 16 bunders (22 ha)rentegrond.Verderhaddenzenogpercelenop Desselgem, Zwevegem, Tiegem enWielsbeke.Dezeheerlijkheidbezatookdehoogsterechtsmachtenhadomdieredendanookeengalg.

De plaatsnaam Spitaal (afgeleid vanhospitaal), die men hier in de buurtveelvuldigterugvindt,verwijstnaareenvande belangrijkste taken van de ridderordevan Malta, namelijk het herbergen enverzorgenvanreizigers.

De hoeve bezat een kapel die reedsverdwenen was in 1788.Verder bezat dehoeveeenduiventoren,varkensstallen,eenschaapsstaleneenbakhuis.Hetwoonhuisiszowathetenigedatnogisovergeblevenvan de vroegere hoeve,maar werd reedsgrondigverbouwd.

We volgen nu de Caseelstraat en komen hier voorbij het Goed te Caysele en even verder Klein Caysele.

Goed te Caysele Het Goed te Caysele behoorde tot hetgebiedvandeherenvanIngelmunster,dieheeldikwijlshungriffieropdezeheerlijkheidonderbrachten. De hoeve branddegrotendeels uit op 25 juli 1851 door eenblikseminslag en hield er een tijdlang de

Page 42: Fietsroutes in Waregem

42 Waregemse Hoeveroute

naam ‘tVerbrandHofaanover.Vooral hetwoonhuis endeoostelijke schuur haddenvandebrandtelijden.Depoortmetdelagegebouwenlinksenhetvandegroteschuurrechtsvandepoortgaanterugtotde18eeeuw.Dezehoevewasvroegerookvolledigomwald. Merkwaardig is vooral de poort,waar vier kapitelenwerden in verwerkt. Inhet midden van de poort vinden we eengrotewitsteenmet eenhalfreliëf.Centraalin deze steen staat een uurwerk, erondereenmoeilijkteherkennenschild,rechtseenpaarden linkseenman.Menbeweertdatditzoubetekenen:‘Boever,letopuwtijd’.Boeverstaathiervoorboerenknecht.

Goed te Klein Caysele

Wat verder rechts in de bocht vinden wehet kleinere broertje van Caysele. Hetbehoorde aan dezelfde eigenaars en wasvolledig omwald. De hoeve werd grondigverbouwd. Er kwam een nieuw woonhuiseneennieuweschuur.Achteraanophethofvindenweinhetverlengdevandehuidigewoningnoghetvroegerelagerewoonhuis.Verder resteren er ook nog delen van devroegerestallingenenschuur.

Aan het einde van de weg slaan we links af en volgen de Desselgemseweg tot aan de grens met Desselgem, na even alle krachten gebundeld te hebben om over de spoorwegbrug te komen. Net voor de grens met de deelgemeente Desselgem, zien we aan onze linkerhand het Goed te Hoger Damme.

Goed te Hoger DammeHoger Damme ligt op de rand van deDamkouter in het dal van de Krekelbeek.De omgeving van deze eeuwenoude siteisnogvrijmooien landelijk.Allegebouwenstaannogopdezelfdeplaatswaaropweze

aantreffen op de kaarten uit de 18e eeuw.De oudste vermelding van de hoeve in dedocumentenvandeGentseSint-Pietersabdijdateertuithetjaar1396.

Het woonhuis zit onder één dak metde vroegere paardenstal en bestaatuit 18e- en 19e-eeuws metselwerk. Depaardenstalwerdin1965bijhetwoonhuisingenomen. Het dak is versierd met hettypischdakruitertjemethetklokjedathetvolk voor de “getijden” of de maaltijdennaar de hofstede moest terugroepen. Dedwarsschuur dateert uit 1875, het jaartaldat indenoordelijke topgevelgeschilderdis. Naast de schuur zijn er twee ruimtendie bestemd waren als wagenhuis enbergplaats voor de koets. Het 18e-eeuwsbakhuisofovenbuurwerd

later verbouwd totmelkhuis.Merkwaardigis de overdekte poort die grotendeels uit19e-eeuwsmetselwerkbestaatmaarook

nog 18e-eeuwse delen vertoont. In dezoldertjes boven de poort overnachttenvroegerde“boevers”(boerenknechten)ende“trimards”(bietenmannen)diegeregeldde grote hofsteden aandeden voorseizoenwerk.

Page 43: Fietsroutes in Waregem

43Fietsroute 34 km

We volgen verder de Desselgemseweg die aan de gemeentegrens verandert in Waregemstraat. Aan het eerstvolgende kruispunt, “De Krekel” genoemd naar de vroegere café “De Krekel”, slaan we links af en belanden in de Leemputstraat, waar we de tweede spoorwegbrug over moeten. Net over die brug slaan we rechts af en komen we zo in de Meelstraat. Even verder aan de rechterkant, zien we het Goed te Mele.

Goed te MeleHetGoedteMele,gelegenindeMeelstraatontleentzijnnaamaanhetMedelewoudofMethelawoud.Datwoudwordtineenakteuit het jaar 965 als eikenwoud vermeld.Vanaf de 11e eeuw werd het gerooid omergeleidelijkaanhoeventegaanbouwen.Het Goed teMele is er één van.Vroegerwas deze hofstede volledig omwald. Depoortdeureninolmenhoutblevenvrijgoedbewaard.Vanaf1950werddeeeuwenoudewatergrachtgeleidelijkgedempt.

We volgen dan verder de Meelstraat tot het einde en slaan dan rechts af en volgen even de Sprietestraat, richting spoorweg. We gaan de brug niet over, maar rijden links naar de spoorweg, richting Gravenland. We volgen even de spoorweg Gent-Kortrijk en nemen dan links de Ingelramstraat, die we volgen tot aan de splitsing met de Wagenaarstraat. Vlakbij ligt de gemeentegrens tussen Beveren-Leie en Deerlijk. We slaan rechts af en blijven zo in Beveren-Leie. De eerste hoeve die we hier op de linkerkant zien is het Goed ter Hellen.

Goed ter Hellen

De benaming “Ter Hellen” dateert reedsuit 1572.Toen was deze hoeve bewoonddooreenzekereBetramTanghe.Dehoeveomvatte toen “huus, schuere, swijnscot,ovenbuer ende porte”. De betekenisvan “ter hellen” is hier: afgelegen plaats.Deze omwalde hoeve is ontstaan als een11e-eeuwseontginninginhetMedelewoud.Het poortgebouw is 18e-eeuws en heeftzijn olmenhouten poortvleugels vrij goedbewaard. Het woonhuis dateert van kortna 1834 en de stal ten noorden van ditwoonhuisvanna1911.

Page 44: Fietsroutes in Waregem

44 Waregemse Hoeveroute

Even verder moeten we rechtsaf en komen in het Ruifeleinde. In de eerste bocht links zien we de Elst, waar vooral de koepelvormige aardappelkelder opvalt.

De Elst

Denaamverwijstnaareenoudtoponiemindebuurtenbetekent“bijeengroepelzen”.Dehoeve isontstaanalsontginning inhetMedelewoud. In de geschreven bronnenwordt ze voor het eerst vermeld in 1480.Het oude woonhuis is 18e-eeuws maarwordt sinds 1870 niet meer als dusdaniggebruikt.Omstreeksdatjaarwerdeennieuwwoonhuisgebouwdopdewestkantvanheterf.Eveneensomstreeks1870verdweenhetbakhuisofovenbuur.Hetmoestplaatsmakenvoor een gemetselde aardappelkelder diegedeeltelijk indegrondsteektenwaarvande bovenkant met aarde bedekt is. Deschuur ende stallingenwerdenomstreeks1860-1870 ook helemaal vernieuwd. Depoortpijlersenhetsmeedijzerenhekkenzijn19e-eeuws.Omstreeks1989-1991werdenallegebouwenhiergrondiggerenoveerd.

Even verder zien we opnieuw de spoorweg opdoemen en een nieuwe brug. We volgen links de Omloopstraat en rijden rechts de brug op. Daarmee komen we in de Paanderstraat, maar niet voor lang, want bij het afrijden van de brug trekken

we onze remmen dicht en rijden links een landweg in. Dit is de Stuivenbergstraat die ons langs het Goed te Schaecx leidt tot aan de Kortrijkseweg.

Goed te Schaecx

DenaamstamtvandefamilieSchaecdiein1444dezehoeveinhaarbezithad.GoedteSchaecxisaltijdeenprachthoevegeweest.Vroeger lag deze hofstede besloten ineen ruim stelsel van watergrachten dienu grotendeels gedempt zijn. Op dezuidwestkant ligt de Stuivenberkouter, hetakkerlandvandezehoeve.

We maken hier best gebruik van de voetgangerslichten om de drukke weg Gent-Kortrijk over te steken naar de Schoolstraat, die we volgen tot aan de Roestraat (eerste straat links). Op het einde slaan we rechts af. Om de hoek zien we De Robijn. We volgen nu de Sint-Jansstraat en even voorbij De Robijn hebben we links De hofstede ten Poperputte.

De Robijn - De hofstede ten Poperputte De naam Robijn is ontleend aan een18e-eeuws toponiem in de buurt van dezehoeve. Vroeger liep de nu ingebuisdeVennebeek er omheen. De twee

Page 45: Fietsroutes in Waregem

45Fietsroute 34 km

19e-eeuwse gemetselde poortpijlers methet smeedijzeren hekken en de tweelindebomen bij de ingang vormen hetsieraadvandezehofplaats.

Hetwoonhuisdateert in zijnhuidigestaatuit 1865, te oordelen naar het jaartal ineen arduintegel in de topgevel aan destraatzijde.Devroegerekoestalwasopdeoostkanttegenditwoonhuisaangebouwd.Op de oostkant van het erf staat een18e-eeuws gebouw dat tot voor kort alswagenhuisenpaardenstalingebruikwas.

De schuur op de zuidkant van het erfmoet gebouwd zijn tussen 1778 en1834. Ze vertoont heel wat bouwfasen.Er zit ondermeer een aardappelkelderin verwerkt. Het 19e-eeuwse ovenbuurstaat ten noorden achter het woonhuishelemaal verbouwd in functie van detuinbouwhandeldieindeplaatsgekomenis van de vroegere landbouwactiviteitenopdehoeve.

Verderop links in de straat zien we tweekleine landbouwuitbatingen uit vroegeretijden. De hofstede ten Poperputte heefttwee gemetselde poortpijlers met een

sierlijksmeedijzerenhekken.Evenverderindedieptezienweeentweedehoevetjedatnueenboomkwekerijgewordenis.Delaaggelegen weide vóór deze hoeve heet vanoude tijden “de Poperput”. Poper is eenoudVlaamswoordvoor“riet”.

We volgen verder de Sint-Jansstraat tot we aan de Leie komen. Voor we Beveren-Trakel naar rechts oprijden, zien we de goed bewaarde hoeve Goed te Beaulieu.

Goed te Beaulieu

DebenamingGoedteBeaulieuduiktvoorhet eerst op in het jaar 1396. Daarvoorwordtdezesitevermeldinhetjaar965als“Beverna”.Hetgaathier inderdaadomdenederzettingdieaanleidinggaftot

hetontstaanvanhetdorpBeveren.Het isduidelijk een 6e- of 7e-eeuwse Frankischenederzetting,dichtbijdeLeie.

Oorspronkelijk was deze hoeve voorzienvan een omwalling in achtvorm, dus metopperhof en neerhof.Hetwashier, opdekouter ten zuiden van de hoeve, dat heteerste Beverse kerkje gebouwdwerd. Opdieplaatszienwenuenkelnoghetkerkhof.

Page 46: Fietsroutes in Waregem

46 Waregemse Hoeveroute

Het woonhuis is 18e-eeuws en staat nietop zijn oorspronkelijke plaats: het is metzijn voorgevel op een voor onze streekongebruikelijke wijze naar het noordengeoriënteerd. Oude kaarten wijzen er opdathetstondopdeplaatsvanhethuidigewagenhuis,datdateertuit1896.Deschuuropdeoostzijdevanheterfis19e-eeuws.Dekoestalwerdomstreeks1920vernieuwdtervervangingvaneenkleinerestal.

Het bouwvallig ovenbuur op de westkantis vroeg 19e-eeuws. Het oorspronkelijkpoortgebouw is reeds lang verdwenen envervangendoormindersierlijkebetonpijlers.Vandeomwallingrestnogmaareenkleindeel over op de noordkant. In de vorigeeeuw was deze hoeve met haar ruimeweilanden langs de Leie zeer belangrijkvoordevlasbewerking.Nietminderdan80“hekkens”of rootbakken lagen langshaargrondgebiedindeLeie.

We volgen de Trakelweg verder. De eerste hoeve die we nu voorbijrijden op de kouterrand is de Cleurvink. Ze kreeg het hard te verduren tijdens de Leieslag in 1940.

De Cleurvink

Langs het jaagpad komen we aan deachterzijdevandezehoeve.ZesitueertzichopdeplaatswaarvroegereenLeiemeanderdicht bij de kouter kwam.De hoevewerd

opdekouterrandgebouwdendaaromlagerooknooiteenwatergrachtomheen.Ookdezesiteistesituereninde6eof7eeeuw.

Haar oude naam luidde “Clervingem” of“Cleringem”. Door verschrijving werd hetuiteindelijk “De Cleurvink”. Het woonhuiskreeghet in1940hard teverduren tijdensdeLeieslag.Tot1917hadheteenstrodak.Destallingenvanheterfdaterenuit1889

(jaartal te zien in de zuidelijke topgevel).Ze zijn ondertussen sterk verbouwd. Dedwarsschuuropdezuidkant is19e-eeuws.Het bakhuis, tevens zwingelhuis staatgemetseld in de afzink van de Leie. Dehofplaatsisafgeslotenmettweegemetseldepoortpijlerseneensmeedijzerenhekken.

Terwijl we nu rustig genieten van de natuur in de Leievallei, volgen we verder de Trakel tot Desselgem. We rijden hier onder de brug door. Bij het bovenkomen zien we links op de andere oever van de Leie het Munkenhof.

Page 47: Fietsroutes in Waregem

47Fietsroute 34 km

Het Munkenhof

Wie het Munkenhof van dichterbij wilbekijkenmoetevendeLeiebrugovernaardeanderezijdevanhetjaagpad.DenaamisontstaanuitMonnikenhof,hethofvandemonnikenvandeGentseSint-Pietersabdij.Deabdijkreegdezehofstedegeschonkenomstreeks het jaar 964 vanwege deVlaamse graaf Arnulf. In die bewaardgebleven schenkingsakte heet het goed“Thrassaldinghem”,watbetekenthethemof heem van deThrassaldingers, dus deliedenvaneenzekereThrassald.

Thrassaldmoeteen6eof7e-eeuwseFrankgeweest zijn die op deze plaats dicht bijde rivier aan de rand van het vruchtbarekouterland zijn hoeve bouwde. Bij dekerstening (het massaal bekeren tot hetchristendom) van de streek werd bij dehoeve het eerste Desselgems kerkjeopgericht,vermoedelijkopdeplaatswaarzichnudegekanaliseerdeLeiebevindt.

De bouwgeschiedenis van deze hoeve isdankzij de goed bewaarde archieven vandeGentseSint-Pietersabdij,goedgekend.Zowetenwedatditgrootpachthofin1598door de geuzen van Oostende volledigin de as werd gelegd. Tot dan bestond

het grotendeels uit een houtconstructiemet plak-en-stakwerk. Nu nog ziet hetgebouwencomplexerindrukwekkenduit.

Het poortgebouw (in 1992 gerestaureerd)en de oude brouwerij met de vroegeregevangenistoren (herbouwd in 1983-1984)bevinden zich op de zuidwestkant. Hetwoonhuis met de 19e-eeuwse tabakastsluiten daarbij aan op de noordwestkantvanheterf.De ruimekoestallenbevindenzich op de noordwestkant en op dezuidoostkantzienweeenruimeschuurmetdelaat19e-eeuwsebrouwerijgebouwen.

Hetgebouwmiddenophet erf is 19e- en20e-eeuws.Hetgroteovenbuurofbakhuisenhetwagenhuisstaantenoostenachterdekoestallen.Vroegerstondhetwagenhuismidden de ruime hofplaats.Van de ruimeachtvormigewatergrachtenishelaasmaareen fractie bewaard gebleven. Het zalniemand verwonderen dat de bewonersvan dit grote pachtgoed doorgaansde ambtenaren en burgemeesters vanDesselgemleverden.

We volgen nu verder Desselgem-Trakel tot aan de Leiestraat, waar we rechts nemen. Wat verder slaan we opnieuw rechts af, de Hooistraat in. In de Ter Lindestraat vinden we het Goed ter Linden. We volgen de straat links.

Goed ter Linden De oudste vermelding van de naam vandeze vroeger volledig omwalde hofstedetreffenwe aan in een document uit 1415.Ineensluitsteendienuindegevelvanhetwoonhuisgemetseldzit,staathetjaar1749vermeld. Dat moet het jaar geweest zijnwaarin hetwoonhuis volledig nieuw en inbaksteenherbouwdwerdditinvervangingvanhetplak-en-stakgebouwvanvroeger.

Page 48: Fietsroutes in Waregem

48 Waregemse Hoeveroute

Tijdens de Leieslag van mei 1940 hebbenallegebouwenhiersterkgeleden.Deschuurbrandde volledig uit. De paardenstal tenwestenvanhetwoonhuiswerdgebouwdin1914en intussenbijdewoning ingenomen.In1920-1921verdweenhetpoortgebouwdatvergelijkbaarwasmetditvanhetGoedteMeleindeMeelstraat.DelandbouwactiviteitenopterLindengaanonverminderdverder.Vandaardevelerecentefunctionelegebouwendiedeoude toestand evenwel bijna onherkenbaarmaken.

Op het einde van de Ter Lindenstraat rijden we links en volgen onmiddellijk rechts de Leiestraat, waar we de eerste straat links inrijden en zo in de Opstalstraat komen. Een flink stuk verder zien we op de linkerkant het Goed te Zilverberghe.

Goed te Zilverberghe Denaamvandezemooiehoevewerdeerstopgetekend in1458.Totopheden is voordie naam nog geen verklaring gevonden.Ook deze hoeve was omringd door eenvierkante watergracht die nu totaal ge-dempt is.Hetwoonhuis is laat 18e-eeuwsen heeft reeds een verdieping watuitzonderlijk was voor die tijd. Het is nogversierdmeteendakruitertjemetwindhaanengetijdenklokje.

Inde19een20eeeuwwerdhetwoonhuisuitgebreid.De stallen opde zuidzijde vanheterfdatereneveneensuitde18een19eeeuw. De schouw in dit gebouw wijst eropdathierooiteenwoongelegenheidwasvoorinwonendpersoneel.

De schuur op dewestzijde van het erf isin de loop van de laatste decennia totaalverbouwdtotstalling.Opdeoostkantvanhet erf staat het 19e-eeuws wagenhuis.Het ovenbuur verdween hier omstreeks1950. De kloeke overhoeks gemetseldepoortpijlers en het smeedijzeren hekkenzijn 19e-eeuws.Vroeger was ook hier eengemetseld poortgebouw met houtenpoortenzoalsophetGoedteMeleenhetGoedterHellen.

We volgen de Opstalstraat tot het einde en rijden dan rechts de Pitantiestraat in. Aan de rotonde gaan we links richting Sint-Eloois-Vijve en volgen de Schoendalestraat. Voorbij de oude Leiearm nemen we de eerste straat links, de Leiegoeddreef die ons terugbrengt naar de Leie. Het huis nr. 12 is een mooi voorbeeld van een langgeveltype. Verder in de straat komen we ook voorbij het Goed te Mullem en het Goed ter Leijen.

Page 49: Fietsroutes in Waregem

49Fietsroute 34 km

Leiegoeddreef 12

Op de rechterkant van de straat zien weeenmooivoorbeeldvaneenhoevetjevanhet langgeveltype. Een “koeiplekje” dus.Hetwoonhuisopdeoostkantziteronderééndakmethetstalletjeenhetschuurtje.Vroeger stond er nog een schuur op deoostkantvanheterf.Wewetenditdankzijhet 18e-eeuws landboek van Sint-Eloois-Vijve.Hetovenbuuropdezuidkantvanheterfbestaatnog.

Goed te Mullem

Onmiddellijk aan de linkerzijde van destraat ligt het Goed te Mullem. Op hetlandboekvanSint-Eloois-Vijveuit het jaar1764, zienwe deze hofplaats toen almetzesgebouwen.Menkanvaststellendatersedertdien nog heel wat zijn bijgekomen.Er werd uitgebreid en verbouwd zodatnauwelijks nog iets origineels uit de 18e

eeuwtebespeurenvalt.

Ten zuiden langsde straat voordehoevezien we een 20e-eeuwse tabaksast, nubuitengebruik.Bijdetoegangspoortwerdeen vroegere zwingelarij gesloopt. Hetgebouw langs de straat naast de huidigeinkompoort,vertoontzeerveelbouwfasen.Het woonhuis staat ietwat ongewoon opdewestkantvanheterfmetdevoorgevelnaar het oosten gericht, zoals ook in hetlandboek weergegeven wordt. In 1905

branddeditwoonhuisvollediguitenwerdkort nadien heropgebouwd. In 1991werdhet grondig gerenoveerd. Paardenstal,koestallenendeoudedwarsschuur staanaan elkaar gebouwd op de noordkantvan het erf. Ze vertonen zeer veelopeenvolgendebouwfasen.Hetbouwvalligovenbuurstaathelemaaltenwestenachterhetwoonhuis, nog op dezelfde plaats alsin 1784.Opde zuidkant vandehofplaatsstaat een omstreeks 1900 gebouwdezwingerlarij en inhetmiddenbevindt zicheensterkverbouwdwagenhuis.

veel van de voornoemde gebouwen zijninmiddelsonderlingverbondeneninwendigtotaalverbouwdinfunctievandefruitteelt,dehuidigehoofdbezigheidopdehoeve.

Helemaal ten noordwesten achter dehofplaats,staateengrotevlashangaardienu gebruikt wordt als fruitopslagplaats.Tenwestenachterhetwoonhuisstaateensoortwaterreservoirmeteenwerkhuisdatdateertvanomstreeks1940.

Toen werd op de hoeve een tijdlang eentulpenbollenteelt gedaan. Voor onze streekdient deze hoeve eerder onder de groteregerekendteworden.Zeomvatteooit33haendetrekkrachtwerderverzekerddoorvijfpaarden.Hetlaatstepaardverlietin1972dehoeve.Hetwasindebloeitijdvandevlasnijverheidtevenseen belangrijke vlasroterij, dankzij de veleLeiemeersen waarover de hoeve beschikte.

Page 50: Fietsroutes in Waregem

50 Waregemse Hoeveroute

Goed ter Leijen

Hierzienweeenhistorischehoevedieerggeleden heeft tijdens de Leieslag in mei1940. Het woonhuis brandde volledig uitmet alles wat er in was. De eigenaar, deheerLefeveredetenHoveuitGent,lietnogdatzelfde jaar een nieuwewoning bouwenvolgens plannen van de Gentse architectCarette.

Vanhetoudehuiszijnnogeenpaarsporenovergebleven indekelderopdeoostgevelmetookeenrestantindeachtergevel.Opdewestkantiseendeelvandeoudewestgevelbewaard gebleven. Het langwerpigegebouwlangsdestraatissamengestelduiteenaantalonderdelendieuitverschillendetijdstippenstammen.

In het centraal gedeelte waar nu dedoorgang is, zijn er restanten van het18e-eeuwspoortgebouw.Zowelopdelinkeralsderechterzijdedaarvanwerdenerindeloopvande19een20eeeuwbergingenenstallingengebouwd.

Uiteindelijkgeraakteditgeheelindeloopvande20eeeuwonderéén langzadeldak.Opdezuidkantvanditlanggebouwzatooithetovenbuurofbakhuisnaasteencichoreiast.Opdewestkantvanheterfzienweeenlangedwarsschuuruitdevroege19eeeuw. Indeoostgevelzittendriedoorgangenmet lagergebouwdepoortenvoorhetwegtrekkenvandeleeggemaaktewagen.

De rechtse doorgangwerd alswagenhuisgebruikt. Op de westkant achteraande schuur is een moderne varkensstalaangebouwd.Op de zuidkant van het erfis er een overbouwdemesthoopmet eenruime koestal, beide dateren omstreeks1930.

In het verlengde van deze koestal zijn errestantenvaneenanderestaluitde19eeeuw.Globaalgezienstemtdeinplantingvandegebouwen nog overeen met die van hetlandboekvanVijveuit1764.Degebouwenzijn evenwel sterk gemoderniseerd en deruimten ertussen zijn dichtgeslibd doorallerleikleinegebouwen.

We rijden het jaagpad rechts op en volgen nu Vijve-Trakel. Een flink stuk verder nemen we rechts en komen zo in de Grottelaan. Aan de rechterkant ligt het Goed ter Steene. Naast de hoeve staat een bezienswaardige Lourdesgrot.

Goed ter Steene

Hier komen we bij de ongetwijfeld bestbewaardehofstedevanVijve,zekerwatdegebouwenbetreft.Diehebbennogduidelijkhun lossestanddiewe reedszienophetVijfse landboek uit 1764. Het erf wordtafgesloten met twee kloeke gemetseldepijlerseneensmeedijzerenhekdatuitdevorigeeeuwstamt.

Vroeger was de hoeve omwald in eenvierkant.Behalvedebeekmetafvoerwatervan een nabijgelegen verkaveling op dezuidkant van het erf aan de Lourdesgrot,is van deze watergrachten niets meerovergebleven. Op de oostkant vanhet erf zien we de ruime stallen dieuit de tongewelfjes gemetseld tussenstaalprofielen bestaan. Het opschrift “Hofter Linden” op de noordgevel van de stalisevenweleenuitvindingvandebewoners.

Page 51: Fietsroutes in Waregem

51Fietsroute 34 km

“Goed terSteene” is debenaming uit dearchiefstukken. De ondervinding leert datdergelijke “steentoponiemen” wijzen opGallo-Romeinsebewoninginhetbeginvanonzetijdrekening.

Opdeoostkantachterdestallenzienweeenruimeoverdektemesthoop,ook19e-eeuws.De strook tussen beide gebouwen isafgedekt en het geheel is in gebruik alsveestal. Op de zuidkant van het erf zienweeenzeermooiedwarsschuur.Zevalttedaterenopdewisselingvande18e en19eeeuw.

Deze schuur omvat twee doorgangen,een wagenhuis met graanzolder entwee aardappelkelders. Het dakgebintein olmenhout is bijna perfect bewaardgebleven. In de oostelijke zijgevel zien weeendrietalvarkenshokkeneneen“vertrek”van de oude stempel.Merkwaardig is hierde gemetselde buitentrap met deurtje dattoeganggeefttotdegraanzolderbovenhetwagenhuis. De topgevels hebben nog hunoudegemetselde“schichten”(vlechtwerkinhetmetselwerk).

Het woonhuis op de noordkant van heterf, staat traditiegetrouw naar het zuiden

georiënteerd met zijn lange voorgevel. Deachtramenmethunluikenendeinkomdeurzijnmooievoorbeeldenvanvroeg19e-eeuwsschrijnwerk. Sporen van een kleiner ensmaller18e-eeuwswoonhuiszijntezienopdeoostelijkezijgevelenopdehoekvandeachtergevel.

Daarzienwedekeldermetdevoutekamererboven. Helemaal ten noorden achter hetwoonhuisstaateenprachtiglaat18e-eeuwsovenbuur.Deachterzijdemetdeoven,werdherbouwdenuitgebreidinde19eeeuwzodathetgeheelnuonderéénzadeldaksteekt.

Indemeestegevallenheeftdeoveneenlageruitvallend zadeldakje. Op de oostkant vanhetwoonhuis, ten noorden van de stallen,staat nog een kleine laat 19e-eeuwse stalgebouwd.Hijvertoontallerleiaanbouwselsuitde20eeeuw.

Op de westkant van het erf staat eenprimitief 20e-eeuws “alaamkot”. Buiten heterfgetuigenverlatenrootputteneneengrotevlashangaar van de drukke vlasactiviteitenvan weleer. Momenteel is de uitbatingvoornamelijk gericht op zoogkoeien envleesproductie.

Page 52: Fietsroutes in Waregem

52 Waregemse Hoeveroute

Op het einde van de Grottelaan rijden we naar rechts en zijn we opnieuw in de Schoendalestraat. We nemen dan links de Staakmolenstraat, die ons tot aan de drukke gewestweg brengt. We steken over en komen zo in de Tapuitstraat. Onmiddellijk rechts zien we de Hoeve Vanderstichele.

Hoeve Vanderstichele

De eigenaars hebben als opschrift aandeze hoeve “t Cauwenhof” opgehangen.ZekerisevenweldatdefamilieCauwehiernooit gewoond heeft, wel even verderopin de “Tapuit”. De gebouwen van dezehoevezittenachtereenweliggroenschermverborgen.

Het woonhuis op de noordzijde van dehofplaats is totaal verbouwd in de loopvan de laatste veertig jaar. De schuur opdewestkantvanheterfiseentientaljarengeledenooktotwoonruimteverbouwd.Vande stallingen langs de straat is een deelgesloopt en de rest dient als bergruimte.Er is hier geen landbouwactiviteit meer.In 1764 was het nog een bedrijf van eengoede22ha.

We volgen de Tapuitstraat die ons tot aan Den Tapuit brengt. Deze plaats vormt de overgang tussen Vijve en Waregem. Vroeger bevond zich hier de herberg “Den Tapuit”. We blijven de Tapuitstraat volgen tot aan de Desselgemseweg. Hier moeten we linksaf langs de Desselgemseweg tot aan taverne De Toekomst. Hier gaan we rechtsaf en onmiddellijk weer links. Zo komen we in de Hoogmolenstraat, die we volgen tot het einde. We steken de Deerlijkseweg over en komen in de Industrielaan. Voor we links de Mottestraat nemen kunnen we nog even doorrijden tot aan De Mote.

De Mote

AanderechterkantvandeIndustrielaanligteenmooihoevetjeopeenmoteofaardenophoping.Inde18eeeuwwashetwoonhuisdaarbijnogomwald.Debedrijfsgebouwenlagen buiten de omwalling. Het woonhuisenbijgebouwwerdenvolledigvernieuwd.

De Mottestraat brengt ons aan het kerkplein van De Biest. We volgen de Bieststraat tot aan de Expresweg N382. Hier moeten we rechtsaf. We volgen even de Expresweg en nemen dan rechts de Blauwpoortstraat, die ons tot aan het Goed ten Bossche brengt, goed te herkennen aan zijn ast in het poortgebouw.

Het Goed ten Bossche of de Blauwpoorte

Deze hoeve lag vroeger vlak tegen debossen aan. Wat verderop over de E17zijnernoggroterestantenvandiebossen.Deze hoeve ontleende haar naam aande blauwe kleur van de poortdeuren. Zeis reeds sedert 1274 eigendom van hetHospitaal (nu OCMW) van Kortrijk. Hetgoed werd door de zusters aangekochtvan ridderWaltervanHamme,baljuwvanKortrijk.Hetwaseenbelangrijkeuitbating

Page 53: Fietsroutes in Waregem

53Fietsroute 34 km

diejarenlangbewoondwerddoordefamiliePutman.Dezefamilieleverdeinde18eeeuwverschillendeburgemeestersinWaregem.

Opvallend is het poortgebouw dat inmeerdere fasen werd omgebouwd totcichoreiast. Het gebruik van cichorei alsvervangmiddelvoorkoffiekendeeengroteuitbreidingdoordeContinentaleBlokkadevanNapoleontegenEngeland.

Wellichtwerdhetpoortgebouwdanookinde19eeeuwomgebouwd.Dezeastiseenvandeweinigeindestreek,dienogsteedswerkt.Typischvoordecichoreiastenwasook de weegbrug, die we hier aan deoverkant van de straat terugvinden. Hetwoonhuisendeschuurvertonendiversebouwfasen,dieteruggaannaarde18een19e eeuw. Er zijn ook nog restanten vaneenomwallingdievroegerzeeruitgebreidwas.

Op het einde van de Blauwpoortstraat moeten we naar links en we volgen even de E17. De Kleithoekstraat brengt ons tot Le Crebe.

Le CrèbeOverdegeschiedenisvandehoevewetenweeigenlijkvoorlopigheelweinig.Zestondwelinhet18eeeuwselandboek.Volgensde

schetsdaarhadzegeenomwalling.Hetwasweleenvrijuitgebreidgebouwencomplex,bestaandeuiteenwoonhuis,eenbakhuis,een poortgebouw en een tweetal anderebedrijfsgebouwen.

De naam die op het dak van de hoeveprijkt, komt uit de Tweede Wereldoorlog.Toen was deze hoeve de verzamelplaatsvanhet verzet inWaregemenkreeg tweeschuilnamen: Le Crèbe en de Doodaars.Deschuilplaatszatondereenhoutmijtdieopdehoevestondenvandaaruitwerdendeactiesvanhetverzet,(o.a.wapentrafiek)gecoördineerd.

De Kleithoekstraat brengt ons terug naar de Industrielaan. We rijden onder de brug door van de E17. Aan het rondpunt rijden we rechtdoor. We nemen de eerste straat rechts: de Brabantstraat. We volgen de Brabantstraat met de bordjes.

Bijna op het einde van deze straat nemen we links de Plasstraat. Op het kruispunt met de Ingooigemstraat gaan we rechts en steken we de Vichtseweg over. Zo komen we in de Blauwe Zwaanstraat. Net voor we de brug van de E17 overrijden zien we twee historische hoeven.

Page 54: Fietsroutes in Waregem

54 Waregemse Hoeveroute

Goed te Ketelshove of te KelishoveAande linkerzijdevandebrugvandeE17ligt het Goed te Ketelshove. Deze hoevewaarvan reeds meldingen zijn in 1487,behoordetotdeeigendommenvandeherenvanNieuwenhove.Hetkasteelhadtrouwenswat verder achter deze hoeve zijn groteboomgaarden. De hoeve is intussen sterkverbouwd. Alleen het woonhuis met zijndakruiterheeftnogeenzekerebouwtraditie.

Goed te Lepelbooms

TegenoverhetGoed teKetelshove, ligthetGoed te Lepelbooms eveneens eigendomvandeherenvanNieuwenhove.Ookdeze

hoeve werd reeds vermeld in 1487. Het isechternietduidelijkofhethiergaatomdeGrote, dan wel de Kleine Lepelboom. Dehoeveisvrijmooibewaard.Eenlepelboomis een grote Noord-Amerikaanse heester,diehierooitinonzestrekenwerdingevoerd.

Bovenop de brug zien we rechts in de verte terug het Goed te Nieuwenhove, het begin van onze tocht. Aan het einde van de Blauwe-Zwaanstraat moeten we naar rechts om weer aan het startpunt te komen.

Page 55: Fietsroutes in Waregem

55Fietsroute 34 km

Page 56: Fietsroutes in Waregem

Wie aan Waregem denkt, begintspontaan over de Waregem KoerseFeesten. Onze stad is niet voorniets dé paardenhoofdstad vanVlaanderen. De befaamde GroteSteeple Chase van Vlaanderen metde spectaculaire sprong over deGaverbeek, brengt sport en sensatieenloktjaarlijkseengrotemassanaarde Gaverbeekhippodroom. Ook deBallonhappening/Kinderstad, Parkieskasteekconcerten en vele andereevenementen brengen ieder jaarheelwatmensenopdebeenrichtingWaregem.

Maar Waregem is natuurlijk veelmeer dan dat. Trek je graag jewandelschoenenaanofhaal je lieverje fiets van de haak? Verdiep je jegraag in de historie van de stad?Of

snuif je liever een beetje cultuur op?Waregemheeftvoorelkwatwils.

Mensen die van cultuur houden, zijnin Waregem aan het juiste adres.Een voorstelling bijwonen in hetCultuurcentrum De Schakel is altijdgenieten,maar jekanooknieuweenmoderne kunstvormen ontdekken inhetprovinciaalPlatformvoorActueleKunstBe-Part.

Tot slot heeft Waregem heel watwinkelsmetcharmeenuitstraling.Jekan er gerust een dagje genieten enuitblazenopdetalrijketerrasjes,indetearoomsenrestaurants.Gezelligheidstaat hier zeker en vast centraal.Waregem, veel meer keuze dan jedenkt!

Ontdekookonzewandelroutes,vraagernaarindestadswinkel

FietseninWaregem,editiejuni2013