7/27/2019 Fair Trade 16

1/1

Eenduivelsdilemma,

dat is hetRond1880 stond deNederlandse textielindustrieernetzovooralsdeBengaalsenu.AanModint-directeurJef Wintermans devraagwatzijnkledingbranche daarkan betekenen.INTERVIEWFleurde Weerd

Na de ramp in de Rana Plaza-fabriek is de discussie losge-barsten over het gebrek aanfatsoenlijke productievoor-

waarden en lonen in lage-lonenlanden zoals Bangla-desh. Vanuit de industrie is

gereageerd: zeker negentig kledingbedrijvenondertekenden een bindend verdrag om de vei-ligheid van Bengaalse fabrieken te verbeteren.

We vragen Jef Wintermans, directeur van Mo-dint, de Nederlandse brancheorganisatie voortextielbedrijven, wat kledingbedrijven doen en

hoe ver hun verantwoordelijkheid reikt.

Hoefairtradezijn deNederlandse textiel- en

kledingbedrijven in Bangladesh?Er gebeurt meer achter de schermen danzichtbaar is. Zeker de helft van de bedrijven isop de een of andere manier bezig de handel ofeen onderdeel ervan te verduurzamen. Ze zijnaangesloten bij een organisatie als Fair Wear,laten inspecties doen, werken met een van de150 keurmerken of hebben eigen programmasom de werkomstandigheden te verbeteren.Maar veel bedrijven maken dit niet openbaar.

Waarom niet?Ze hebbentochbaatbij een

goede reputatie?Ten eerste omdat hun doelgroep de consu-ment is. Niet de kritische burger die s avondsnaar Pauw & Witteman kijkt, maar de klantdie bepaalt of hij deze jas wil kopen. De infor-

matie die een bedrijf de klant geeft, moet inhun ogen over mode gaan.

Daarnaast zijn bedrijven bang dat als ze ditopenbaar maken ze worden afgerekend op watze net doen. Als ze zeggen dat ze metbiologisch katoen werken, wijzen critici met-een op chemicalin in de verf en op kinderar-beid. Of ze onderzoeken of de schapen die de

wol leveren wel goed worden behandeld.

Honderdvijftigkeurmerken, dat klinkt niet

alsofer n plan is.

Voor bedrijven is de veelheid van systemenook een crime. In sectoren waar de vijf of tiengrootste spelers meer dan de helft van demarkt bedienen, is het mogelijk verduurza-mingsafspraken te maken waaraan iedereenzich committeert. In de textiel- en kleding-industrie zijn zelfs de groten te klein om dit teregelen. Het is een enorm concurrerendemarkt, dus als jij wel meedoet en anderen nietkun je als bedrijf snel je deuren sluiten.

Watzijn debelangrijkstemisstanden inBangladesh?

Dezelfde als 130 jaar geleden in de Nederland-se industrie: te lange werkdagen, te lage lonen,slechte veiligheid. Maar de globalisering en detechnologie hebben ertoe geleid dat burgers inhet Westen nu kritische vragen stellen of orga-nisaties als de Schone Kleren Campagne steu-nen. De reflex van kledingbedrijven was langetijd bemoei je niet met mijn zaak of maar wehebben wel aan alle regels voldaan. Nu de pu-blieke opinie zich tegen hen keert, zien ze indat ze daar iets mee moeten.

Watmoet er gebeuren?In Bangladesh vormen veiligheid en gezond-heid op de werkplek de grootste problemen.

Wij zijn voor een internationale aanpak vanuitde industrie in samenwerking met de Bengaal-se bonden en de regering. Maar ik wil wel ge-zegd hebben dat de Nederlandse industrie eenzeer beperkte invloed heeft op het geheel. We

zien de problemen, maar maken tegelijkertijdmaar 1 procent uit van de kledingindustrie.

Daarkunje je achter verschuilen.WaaromopenendeNederlandsebedrijvenniet

samen eengoedefabriek?Zo werkt de markt nog niet. De concurrentieis te groot. Bedrijven zijn vooral bezig met huneigen voortbestaan. Dat is hun eerste prioriteit.

Vooral nu ze zon last hebben van de crisis.Daarom is het veiligheidsakkoord uit juni

ook revolutionair. Negentig bedrijven van alle

Eentip voorde textielindustrie?

Opbasisvanwat ikheb geleerd

vande goudketen?Die hebik niet.

Wezijnnogmaar netbezig,

maaktHarriet Lambdirect duide-

lijk. Elke sector heeftzijn eigen

principes,eigen complexiteit en

dusook eigenoplossingen, legtde

Britse directeurvan de Fairtrade

Foundationuit.

Opbasisvanhaar jarenlange erva-

ringbinnenfairtradesignaleert

Lambwel eenbelangrijke ontwik-

keling:de consumentis bereid

meer geld neer te tellenvooreen

eerlijk product.Ze ziet hetookge-

beuren inde goudhandel. Lamb:

Goudkoop je voorspecialegele-

genheden.Een trouwerijof de her-

denkingvan een historischmo-

ment.Mensenwillenhunsieraden

nietverstrengeld zienmet de pijn

vanmijnwerkers.Daar moeten we

gebruik vanmaken.

Peruaansemijnwerkershakkenvaakmetbotte bijlenin rotsen

zonder hardehelmenen bescher-

ming voor hunogen. Metblote

handenmengen zegouddeeltjes

metkwiken cyanide.De resten

vandezegiftigestoffenverbran-

denze inhet bijzijn vandorpsbe-

woners.Een zeergevaarlijke situ-

atie,omdathetmengsel het

zenuwstelselkan aantasten, zegt

Lamb.

Dat de FairtradeFoundationhet

voor elkaarheeftgekregen omzes

kwik- en cyanidevrijemijnen uit de

grond te stampen, geeftLamb

goedemoed.Deproblemenin de

textielindustrielijken verschrikke-

lijk complex,maar datleekhet te-

gengaanvanapartheidook.Als de

heleketen wordt aangepakt, ver-anderen dingen heelsnel. Letdus

niet alleenop de fabrieken, maar

ookop dekatoenboeren ende ver-

werkers.

Maak dewinkelprijsniet te hoog

PeterdAngremondis erg te spre-

kenover de gewillige fairtrade

koper. Maar datalleen isniet vol-

doendeomeen ommekeer teweeg

tebrengen.De marktmoet er ook

klaarvoor zijn. Toenwevijftien

jaargeledenmet fairtradebana-

nenbegonnen,waren wenog niet

zover.De vraaggroeide,maar

boeren kondenniet allesleveren

ende kwaliteit liet soms tewensen

over.

Vandie kinderziektes zijnde bana-

neninmiddelsgenezen. Dieweg

moeteerlijkekatoenookafleggen.

Er kanvoldoende geleverdwor-

den,maar voorwerkelijkeveran-

deringis eenlange adem nodig.

Enheelwat overredingskracht.

DAngremond: Dehoogstebaas

van supermarktketen PlusSjaakdeKortegingdriejaar geleden

metMaxHavelaarmee naar bana-

nenplantages in Colombia.Daar

was eenprojectgaande omde af-

zetvan fairtradebananenin Ne-

derland te vergroten. De Korte was

bijhet zien vande plantagesmet-

eenonder de indruken besloot

datPlusalseerstesupermarktin

Nederlandgeheel overstapte op

fairtradebananen.

DePlusbaasnam ookhetuitzon-

derlijkebesluit omzijnprijsnietof

nauwelijks te latenverschillen van

dievan regulierebananenin ande-

re supermarkten.DAngremond

zegt hierover:Alsje te veel na-

druk legt opprijs, worden dekant-

jes ervanaf gelopen.Dat hebben

wepas geleden noggezien indevleesindustrie,waar bedorven

vleesals goedwerd verkocht.

Daar zitten consumenten absoluut

niet opte wachten.Bedrijven als

Plus diegenoegen nemenmet een

lagere winstmarge omColombi-

aanseboerente helpen, hebben

doordeze stapbewusteconsu-

menten gekregenen daardooreen

zekerder toekomst.

GOUD BANANEN

Voor eerlijk goudwil de klant welextrabetalen

ZATERDAG OKTOBER

fairtrade

16