(F)ACT (DOEN)

Harry Gras, Albert van Keijzerswaard, Casper Nusselder,

Margret Overdijk

Programma

• Wie zijn wij en waar werken wij.

• Korte inleiding in de geschiedenis van (F)ACT.

• De ingredienten van (F) ACT.

• De valkuilen.

• Tips hoe in te voeren.

Divisie WA, Altrecht SBWU

AltrechtSBWU

FACT - teamsACTteams

Cliënten met ernstige psychiatrische aandoeningen EPA

Woonbegeleiding ambulant & woonlocaties

Overige ketenpartners

(F)ACT Evidence Based practices

• Implementation resource kit( no280-00-8049) van substance abuse and mental health services administration,s (Samhsa) center for mental health services(cmhs) en de robert wood johnson foundation(rwjf)

• National program standards for ACT teams,Allnes,m.s.s.w.Knoedler. M.D., revised june 2003

Belangrijke principes

• ACT is een organisatie model en een benaderingswijze en geen casemanagementmodel

• Het voornaamste doel is herstel met behulp van de lokale gemeenschap

• Act kent acht belangrijke karakters• Act is ontwikkeld voor de meest moeilijke

doelgroepen• Hoe trouwer het model gevolgd wordt, hoe beter

de uitkomsten

Geschiedenis (F)ACT

• Gestart in Mendota mental health Institute, Madison, Michigan

• Ontwikkeld in de jaren 70• Grondleggers: Arnold Marx, Leonard stein, en Mary Ann

Test• Reactie op sluiting van de psychiatrische ziekenhuizen• Evidence based practice: onderzoeken gedaan naar

kosten effectiviteit, belasting familie en kwaliteit van leven

• Oprichting assertive community treatment association• Idee: geef ambulante zorg het niveau van klinische zorg

De gevolgen

• Nu is Act geïmplementeerd in 35 Amerikaanse Staten• Nu in Canada, Engeland, Zweden en Nederland en

andere Europese landen.• Uit onderzoek blijkt dat ACT leidt tot minder

opnamedagen en een stabielere woonomgeving• Plus een betere kwaliteit van leven en sociaal

functioneren• Patiënten zijn over het algemeen meer tevreden• In Nederland nu 30 ACT teams en 95 FACT teams• Bronnen: o.a patient outcomes research team (port),

universtity of maryland

Doelstellingen ACT

• Voorkomen van relapse en (her)opname

• Voorkomen van drop –out en maatschappelijk verval

• Integratie van patiënten in de lokale gemeenschap en maatschappij

Kenmerken van de doelgroep(patiënten met de grootste nood)

• Oorspronkelijk ontworpen voor 20 % van de langdurig zorgafhankelijke

• Denk aan schizofrenie, bipolaire stoornis etc.• Slecht sociaal functioneren in de lokale gemeenschap• Geen werk of daginvulling• Meerdere opnames achter de rug• Frequent in contact met de acute dienst• Bekend met verslavingsproblemen• Frequent in aanraking geweest met justitie• Slechte resultaten bij eerdere behandelingen, geen mogelijkheid tot

behandeling in een regulier zorgprogramma• Veel bijkomende psychosociale problemen• Bijkomende somatische problemen• Gebrekkige sociale vaardigheden• Eigenlijk resistent voor andere benaderingswijzen

Actieve ingredienten volgens the Dartmouth Assertive Community Scale(DACTS)

• Teambenadering• Kleine caseload• Gezamenlijke caseload• Gezamenlijke verantwoordelijkheid• Outreachend• Geen beperking in duur van de zorg• Flexibel• 24 uurs bereikbaarheid

Geschiedenis FACT

• GGZ Noord-Holland Noord ontwikkelde functie ACT (remmers van veldhuizen)

• FACT team zorgt in een sub regio voor alle ambulante LZA zorg

• De moeilijkste 20 % (draaideur, zorgmijders) krijgen uit dit team volwaardige ACT

• De rest (stabieler, minder zorg intensief) krijgt vanuit een mulitdispinair team met alle Act disciplines zorg, behandeling en rehabiliatie met individueel casemanagement

• Idee: twee werkwijzen binnen 1 team

Teamopbouw ACT(theorie)

• Verpleegkundigen• Maatschappelijk werkenden• Traject begeleiders• Psychiater• Psycholoog• Verslavingsdeskundige• Ervaringswerker • Arts• Teamsecretaresse• Teammanager

Voordelen ervaringswerker

• Geeft een voorbeeld van hoe het weer goed kan gaan en daarmee hoop

• Voorbeeld functie, modelling• Grotere sensitiviteit voor zorgvragen

(‘unmet needs’ )• Patiëntenperspectief• Er is enig onderzoek dat positieve

uitkomsten op patient niveau laat zien• Empowerment

Gemeenschappelijke caselaod

• Werkrelatie met meerdere hulpverleners uit hetzelfde team

• Dit is een natuurlijke wijze van relaties aangaan, gelijkend op de situatie in iedere groep

• Teamrelatie is veel minder vatbaar voor discontinuïteit (van 2 kanten)

• Hulpverlener minder burn-out, ruimte voor bespreken tegenoverdracht

Teamopbouw FACT bij 220 patiënten

• 0,8-1 fte psychiater

• 1.0 meewerkend voorman

• 7 fte cm, waarvan 1fte verslavingsdeskundigheid en 2fte spv

• 0,8 fte psycholoog

• 0,6 fte ervaringswerker

• 0,5 fte trajectbegeleidster

Verschillen ACT -FACT

• Doelgroep 20 % van de moeilijkste ACT –FACT Alle epa in een regio

• Aantal patiënten ACT, 100. FACT, 220-250• Teamopbouw ACT, breed multidisciplinair.

FACT= vaak act met psycholoog en woonbegeleiders

• Caseload 1: 10(ACT) 1: 15/25 (FACT)• Psychiater ACT 1:100. FACT 0,8: 200• Op Act bord alle patiënten. Fact 20/30: BOPZ

Tevredenheid (F) ACt

• (F)act patiënten, familie en professionals zijn tevreden

• Continuïteit van zorg, daardoor meer kans op rehabilitatie en herstel

• ACT in grote steden en FACT in rurale gebieden• FACT werkt als team in een kleinere subregio of

in een wijk, hierdoor beter bekendheid met de wijk, kans op kwartiermaken, contact buurtmeester, signalering

• Contact met eerste lijn • Kansen voor casefinding en casebinding

(F) ACT +: helpt richtlijnen helpt implementatie van richtlijn schizofrenie

• Toolkit farmacotherapie

• Toolkit Cognitieve gedragstherapie

• Toolkit Gezinsbehandeling/psycho- educatie

• Toolkit Arbeidsrehabiliatie (IPS)

• Verslavingsproblematiek (IDDT)

(F) ACT Kwaliteitscyclus

• (F) Act biedt veel mogelijkheden tot het gestructureerd invoeren van een kwaliteitscyclus met de nodige borging

• Iedereen een behandelplan, rehabilitatieplan en signaleringsplan

• Honos,Can, Cgi of Mansa geïntegreerd in de behandelcyclus, terugrapportage op geaggregeerd niveau

• Professionalisering• Onderzoek dient altijd tot aanscherpen van praktijk• Implementatie MD richtlijnen• Leren werken volgens uitkomstenmanagement

Valkuilen of belemmerende factoren

• Geen compleet team of niet multidisciplinair• Onvoldoende commitment management• Geen onderdeel van instellingsvisie: geen circuit• Geen trekker, geen meewerkend voorman• Geen vaste psychiater of te weinig- pillenboer• Solistische inslag medewerkers teamleden ook

actief in andere teams teamleden mogen geen ademende agenda hebben

• Inhoudelijk Kernprocessen Act niet volledig ingevoerd (Assesment, volledige beoordeling, behandelplan, werkwijze effectieve teams enz.)

(F) Act is teamwork Definitie van katzenbach (1999)

• Beperkt aantal mensen, minder dan 12 leden• Complementaire vaardigheden; technisch, functionele,

besluitvormings-en interpersoonlijke• Een gemeenschappelijke doelstelling en deeldoelstelling• Een aantal gemeenschappelijke concrete

prestatiedoelen of gezamenlijke te behalen resultaten• Een gezamenlijke geaccepteerde werkaanpak,

waarbinnen de leden zelf het werk doen en ook de leidinggevende een uitvoerende taak verricht

• De teamleden voelen zich wederzijds aanspreekbaar en aansprakelijk

• Het idee: van het creëren van clubgeest, werkvreugd en plezier

Waarom faalt een team?

• Veel onrust• Onduidelijkheid, geen visie, missie, doelstellingen, rollen,

taken en werkafspraken• De doelen zijn niet SMART geformuleerd• Onderlinge verwachtingen zijn niet uitgesproken• Slecht aangegeven grenzen en verantwoordelijkheden• Ongeschikte leden• Gebrek aan training in teamwork• Ongeschikte leiderschapstijl• Ineffectieve vergaderingen• Geen verantwoordelijkheid nemen

Hoe nu (F) Act in te voeren en belemmeringen te voorkomen?

• Middels bijvoorbeeld het doorbraak model

• PDSA

PDSA in vliegende vaart

Waarom?

Doorbreken

DOEN

actie

snelheid

deadlines

Resultaten

Maar het invoeren of doorbreken is ook

oog hebben voor het proces

Niet alleen de bestemming is

belangrijk maar ook de reis ernaar toe

De doorbraakmethodiekNolan-model

1. Wat willen we bereiken? (smart-doel)

2. Hoe weten we of een verandering een verbetering is? (meten)

3. Welke verandering kunnen we invoeren die tot een verbetering leidt? (veranderen)

plan

act

do

R. Huijsman, vrij naar Deming

BSC

study

Borgen

Succes met de voortgang