www.odisee.be

Externe reflectie Gezinswetenschappenmaart 2016

Sociaal-Agogisch Werk

ExternereflectieGezinswetenschappen

!/!

Datum Maandag'(maart,-'.Commissie Voorzitter -KatrienStruyven,Prof.dr.aandevakgroepEducatiewetenschappen,

VrijeUniversiteitBrussel

Commissieleden -HansVanEwijk,Em.HoogleraarUniversiteitvoorHumanistiek,Utrecht,Nederland-YvesDebbaut,medewerkerKindenGezin-HadewijchDeDoncker,ankerpersoonOnderwijsenKwaliteitstudiegebiedOnderwijsOdisee-DebbyVanDerHoeven,studentOrthopedagogieOdisee

Verslaggever -ElsAlaerts,medewerkerdienstOnderwijsenKwaliteitOdisee

Waarnemer -PatrickVandenBosch,stafmedewerkerKwaliteitszorgVLUHR Opleiding Directeur -TanjaNuelant,studiegebieddirecteur,trajectbegeleider

Opleidingshoofd -TineCappellen,opleidingshoofd,trajectbegeleider,coördinator

eindproefenproject,docent

Docenten Speeddating+groepsgesprek:-LiesbethDevriendt,trajectbegeleider,studiebegeleider,projectbegeleiderVolwassenen-JorisDewispelaere,coördinatorpraktijkverdiepingenwerkplekleren,docent-KristienNys,docent,project-eneindproefbegeleider,onderzoeker-AlexandreReynders,docent,projectbegeleiderJongvolwassenen,onderzoeker-AnikStevens,ankerpersoonOnderwijsenKwaliteit,onderzoekerTOP-ID-HansVanCrombrugge,docent,project-eneindproefbegeleider,onderzoekerSpeeddating:-GerdDeClerck,projectbegeleiderVolwassenen,coördinatorenprojectbegeleiderJongvolwassenen-KathleenEmmery,coördinatorKenniscentrum,docent

Studenten Speeddating+groepsgesprek:-AnickVerstraete,!deopleidingsfaseVolwassenen-ElienMeire,#deopleidingsfaseJongvolwassenenSpeeddating:-AssiaBouziane,!deopleidingsfaseJongvolwassenen-MartineBuyle,#de–!deopleidingsfaseVolwassenen

Werkveld/alumni Speeddating+groepsgesprek:-VeerleDevillé,CKGDeKleineVosSpeeddating:-SarehJalilian,-NicoletteVandeputte,

!/!

!.InleidingDeexternereflectiekadertindebewakingvandeopleidingskwaliteitineigenregiebinnenOdisee:hetzogenaamdeASTOR-project(Audit,Studiemateriaal,Toetscommissie,OpleidingsevaluatieenReflectie).DeexternereflectiesluithetASTOR-projectaf.Daarbijwordtdooreenonafhankelijkecommissie,ondersupervisievandecelkwaliteitszorgvandeVLUHR,nagegaanofdepraktijkvandeopleidingbeantwoordtaandevisievandeopleiding,inovereenstemmingismetdemissieenspeerpuntenvanOdiseeenspoortmeteenaantalkwaliteitscriteria.Deexternereflectievindtplaatsgedurendeééndagenomvatvolgendeelementen:- deskresearchwaarbijdecommissieledendekwaliteitsfichesvandeopleidingenhetdaarbij

horendestavingsmateriaaldoornemen;- speeddatingwaarbijdecommissieledentijdenseenindividueelgesprekvragenkunnenstellen

aaneenvertegenwoordigervanhetbeleid,dedocenten,destudentenenhetwerkveld/dealumni;

- eengroepsgesprektussendecommissieenvertegenwoordigersvandeopleiding(beleid,docenten,studenten,werkveld/alumni);

- eenafsluitendoverlegwaarbijdecommissieperkwaliteitskenmerkdebelangrijksteconclusiesnoteert.

Ditrapportbevateenverslagmetdebevindingenvandecommissieovereenaantalkwaliteitskenmerken,samenmeteenaantaltipsvoordetoekomst.DeexternereflectievandeopleidingGezinswetenschappenkadertineenpilootprojectdatbinnenOdiseeplaatsvindtin,-./-!"#$enwaarbijookdeopleidingenBouwenToegepasteInformaticabetrokkenzijn.Demethodologievandeexternereflectieisgedurendedezepilotsnoginontwikkelingenhetverslagmoetdanookmetdatvoorbehoudwordengelezen.

!/!

!.Rapporteringperkwaliteitskenmerk!-ProfielKwaliteitskenmerkDeopleidingheefteenduidelijk,specifiekprofieldataansluitbijdeonderwijsvisievanhetstudiegebiedevenalsbijdemissieendestrategischespeerpuntenvandeinstelling.Uitdeactiesvanhetstrategie-enwerkingsplanenanderinformatiefofdemonstratiefmateriaal(o.a.verslagenvanhetkernteam)blijktdatdeopleidingessentiëleelementenuitdeonderwijsvisieindeonderwijspraktijkrealiseert.Watwordtalssterkervaren?

- Sterkdoordachtengezinsgerichtprofiel,hetisduidelijkwaarvoorde–unieke–opleidingGezinswetenschappenwilstaan.

- Deprofielanalysediewerduitgevoerddoordeopleiding,inclusiefvalidering.- Hetaanbiedenvantweetrajecten.Deopleidingbetekentvoorheelwat(volwassenwerk-)

studenteneenbelangrijketweedekans.- Hetpluralismebinnendeopleiding.

Tipsomverderteoverwegen

- Het kan belangrijk zijn voor de opleiding om zich naar de toekomst toe eveneens teverhouden tot (en vaker samen te werken met) andere opleidingen, o.a. binnen hetstudiegebiedSociaal-Agogischwerk.

- Indebrochure zijndeopgesomdeberoepsmogelijkhedenergbreed.Methetoogopdeprofilering van de opleiding zou het duidelijker zijn om meer concrete voorbeelden tegebruikenvanjobsdiespecifiekgerichtzijnop(hetwerkenmet)gezinnen.

!-LeerresultatenKwaliteitskenmerkDeleerresultatenvandeopleidingvormeneenheldereenspecifieke invullingvande internationaalen landelijkgevalideerde domeinspecifieke leerresultaten. De leerresultaten zijn geconcretiseerd in kerndoelen, gekoppeldaan opleidingsonderdelen en met het nagestreefde beheersingsniveau zoals beschreven in hetcompetentiemodelvanOdisee. Dit isverifieerbaarindeECTS-fichesenineenmatrixwaarderelatietussendekerndoelenvandeopleidingendeopleidingsonderdelenzichtbaarwordt.Watwordtalssterkervaren?

- De opleiding hanteert een duidelijk leerresultatenkader. De opbouw domeinspecifiekeleerresultaten–opleidingsspecifiekeleerresultaten–kerndoelenisduidelijkenzitgoedinelkaar.

- Hetgebruiktejargonisduidelijkenvoorstudentenherkenbaar.- De leerresultaten zijn gericht op innovatie, levenslang leren, persoonlijke groei,

diversiteit…- Deopleidingvoerdeeenuitgebreidprofielonderzoek.

Tipsomverderteoverwegen

- Afhankelijk van het doorgenomen document, is er sprake van drie, vier of vijfberoepsrollen.

- Decommissiesteltvooromhierduidelijkheidintebrengen.- Deberoepsrol‘maatschappelijkeantenne’zousterkeruitgewerktkunnenwordenalsrolen

nogmeeraanbodkunnenkomenindeopleiding.- De generieke competenties in het profiel zouden volgens de commissie specifieker

vertaaldkunnenwordenvoordeopleidingGezinswetenschappen.

!/!

!-CurriculumKwaliteitskenmerkHetcurriculumvandeopleidingsluitaanbijdemeestrecenteontwikkelingeninhetvakgebied,inhetwerkvelden ismaatschappelijk relevant. Inhet studiemateriaal vandekerndisciplines vandeopleidingkomenactuelevakinhoudenaanbod.Debetrokkenheidvanhetwerkveldbijdeevaluatieenontwikkelingvanhetcurriculumisgedocumenteerd (o.a. verslagen van de resonantieraad, de focusgesprekkenmet docenten over structureleinteractiemethetwerkveld).Deimpactvanresultatenenactiviteitenuitonderzoekendienstverleningophetonderwijswordenexemplarischaangetoond.Watwordtalssterkervaren?

- Eenduidelijkengestructureerdcurriculum.- Hetaanbiedenvantweetrajecten.Deopleidingonderscheidtzichvanandereopleidingen

door het aanbieden van een traject voor volwassenen en de mogelijkheid om daarbijwerkervaringtevaloriseren.Zowelhetmaatschappelijkbelanghiervanalsdekansenvoordeopleidingomzichzoteprofilerenzijnvolgensdecommissiesterk.

- De wisselwerking tussen de opleiding en het Kenniscentrum en de betrokkenheid vanstudentenbijdeprojectenvanhetKenniscentrum.

Tipsomverderteoverwegen

- Deopleiding zounaarde toekomst toekunnennadenkenover eenmeer themagerichteopbouw van het curriculum (i.p.v. talrijke leerlijnen),waardoor ook de talentbenaderingnogmeeraanbodzoukunnenkomen.

- GeziendeBrusselsecontext isdecommissievanmeningdatdeopleidingnogmeerzoukunneninzettenopinternationalisation@home.

- De commissie stelt zich de vraag of – in vergelijking met de jongvolwassenen – devolwassenenmeteenniet-gezinsgerelateerdejobvoldoendepraktijkervaringopdoen.

!-DocentenKwaliteitskenmerkDevoordeopleiding ingezettedocentenbiedendestudentenoptimaaldemogelijkheidom leerresultatentebehalen.DeCV’svanhetonderwijzendpersoneelsluitengoedaanbijdetoegewezenonderwijsopdracht.Uitdestudentenbevraging over het didactisch handelen van de docenten (BOLA’s – beoordelingonderwijsleeractiviteiten) blijkt algemene tevredenheid en/of zijn verbeteracties geïnitieerd. Er zijnmaattrajectenprofessionaliseringdiedeonderwijsontwikkelingen–innovatieinhetstudiegebiedstimuleren.Watwordtalssterkervaren?

- Eensterkteammetuitstekendeinhoudelijkeexpertiseeneenopenteamgeest.- Detevredenheidvandestudentenoverhundocenten.- De dubbele rol van veel docenten: docent – onderzoeker (o.a. &/( heeft een

doctoraatsdiploma),docent–praktijkwerker(o.a.talrijkegastdocenten).- Deopleidingiszichbewustvandenoodaanpedagogisch-didactischeondersteuningvoor

(gast)docentenenkomthierookaantegemoet.Tipsomverderteoverwegen

- Deopleidingkanstrevennaarmeerculturelediversiteitbinnenhetdocentenkorps.- Decommissieisvanmeningdatnieuweconcepten,bv.talent,nogverderdoorgesproken

kunnenwordeninhetteamenditvooralmethetoogopeenbredegedragenheid.

!/!

!/!

!-VoorzieningenenstudiebegeleidingKwaliteitskenmerkUit een beknopte beschrijving van de opleidingsspecifieke voorzieningen op het vlak van bibliotheek, ICT,infrastructuur, sociale voorzieningenblijktdatdezemakkelijke toegankelijk zijnenadequaat in relatie totdeambities van het studiegebied en de opleiding. De opleiding beschikt over (meet-)gegevens overstudie(traject)begeleiding en in-, door- en uitstroom van studenten en heeft, waar nodig, verbeteractiesgeïnitieerd. Uit de opleidingsevaluatie door studenten blijkt algemene tevredenheid over voorzieningen enstudiebegeleiding.Watwordtalssterkervaren?

- Sterkuitgebouwdetrajectbegeleiding.- Deeigen,kleinecampusendenabijheidtotdestudenten.Destudentenappreciërendit,in

hetbijzonderdestudentenvanhetvolwassenentraject.!-OnderwijsleeromgevingKwaliteitskenmerkDeonderwijsleeromgevingstimuleertdestudentenomeenactieveroltespeleninhetleerprocesendraagtbijtoteenvlottestudievoortgang.Aansluitendophetassessmentvanhetstudiemateriaaldoorstudentenzijner,waarnodig, verbeteractiesopgestart. Uitde inventaris vandedidactischewerkvormenblijkt eenvariatieeneenafstemmingopdeopleidingsfases.Eenexemplarischeshowcasetoontdeaansluitingvandeleeromgevingbij de diversiteit in de studentenpopulatie, de talentontwikkeling van studenten en de interactie met hetwerkveld. Uit de opleidingsevaluatie door studenten blijkt algemene tevredenheid over deonderwijsleeromgeving.Watwordtalssterkervaren?

- Erwordt ingezetopdifferentiatieendiversiteitbinnendewerkvormen.Dehoorcollegeswordenrijkeringevulddanbeschrevenindefiches.

- Hetaccentopwerkplekleren.Tipsomverderteoverwegen

- Erwordtsterkingezetophetlerenvandeindividuelestudent,o.a.doorzelfreflectie,maarhetzougoedzijnomvoordetheoretischevakkenooknogmeerintezettenophet‘samenleren’vanstudenten,bv.meergroepswerk,peerfeedback,…

- De koppeling tussen theorie en praktijk kan nog sterker. Naast het accent opvaardigheden,attitudes…zoude“bodyofknowledge”(theoretischebasis)meeraanbodkunnenkomeninhetpraktijkgedeelte.

!-BeoordelingKwaliteitskenmerkDe beoordeling van studenten weerspiegelt het leerproces en concretiseert de beoogde leerresultaten. Deinventaris van evaluatievormen in deopleiding toont een variatie die recht doet aan diverse leerstijlen in destudentenpopulatie.De opleiding realiseert een adequate verhouding tussen ontwikkelingsgerichte feedback(formatief)eneindbeoordelingvanstudenten (summatief).Uitdeverslagenvande toetscommissieblijktdatniveau(werdbehaaldendatandereaanbevelingenvandetoetscommissieswordenopgevolgd.Watwordtalssterkervaren?

- Deopleidingheefteensterkuitgewerkttoetsbeleid.Docentenkrijgenveelondersteuningenfeedback,bv.internetoetscommissie,individuelefeedback…

- Studenten kunnen voor bepaalde vakken kiezen tussen een schriftelijk en mondelingexamen, waarvoor bovendien de nodige kwaliteitsbewaking voorzien is.Op die manierwordenoptimalekansengebodenaanstudenten.

!/!

- Erwordtnagedachtovermogelijkhedenomsterkestudententelatenexcelleren.Tipsomverderteoverwegen

- De commissie is vanmening dat het sterk uitgebouwde toetsbeleid op ditmomenterggerichtisopsummatieftoetsen.Naardetoekomsttoezoudeopleidingkunnenevoluerennaar meer formatief toetsen, meer geïntegreerde opdrachten met tussentijdseondersteuning(bv.peer-review),meertalentgerichtbegeleidenentoetsen,…enditruimerdanvanuithetzelfreflectiestandpuntvandestudent.Volgensdecommissieisditnualinzekere mate aanwezig in het traject voor jongvolwassenen, maar kan dit wordenuitgebreidinhettrajectvoorvolwassenen.

!-InformatieKwaliteitskenmerkDe opleiding verstrekt volledige en gemakkelijk leesbare informatie over alle fasen van de studieloopbaan.Studentenvindenophetstudentenportaalofdewebsiteopgepastetijdstippencorrecteenheldereinformatieover o.a. de programma-opbouw, het onderwijs- en examenreglement, de studietrajectbegeleiding, deexamenresultaten. Uit de opleidingsevaluatie door studenten blijkt algemene tevredenheid over dezeinformatievoorzieningen.Watwordtalssterkervaren?

- Er is duidelijke informatie beschikbaar over de opleiding op de website, in brochures,…Opmerkelijkisdeverwelkomendeenwaarderendetaaldiegebruiktwordtindebrochure.

- Ookoveraspectenalshetindividueelstudieprogramma(ISP),deexamens…isdenodigeinformatiebeschikbaar.

Tipomverderteoverwegen

- Hetkanvoorkandidaat-studenten interessant zijnom indebrochuremelding temakenvan de beroepsrollen en de leerlijnen; zo wordt de link met de beoogde leerresultatenexplicietgemaakt.

!-PubliektoegankelijkKwaliteitskenmerkInformatieoverdekwaliteitvandeopleiding ispubliektoegankelijk.Minstenszijndeverslagenvandeexternereflecties raadpleegbaar, evenals informatie over de opvolging van de aanbevelingen tot verbetering. Deopleidingenondernemenookandereactiesomdekwaliteitvanhunopleidingindekijkertezettenviao.a.socialemedia,nieuwsbrieven,studiedagen.Watwordtalssterkervaren?

- De factsheets, waarmee meetresultaten van de opleiding worden voorgesteld aanstudenten,zijneenpositiefnieuw initiatief.Decommissiewildeopleidingaanmoedigenomditzekerverdertezetten.

!/!

!"-StakeholdersKwaliteitskenmerkDeopleidingstimuleertbetrokkenheidvaninterneenexternestakeholders,onafhankelijkepeersenexpertenbijonderwijs en kwaliteitszorg. De opleiding biedt recente voorbeelden aan van een actieve en verankerdeparticipatie.Watwordtalssterkervaren?

- Debetrokkenheidvaneenruimegroepinterneenexternestakeholders.- De vertegenwoordiging van veel verschillende organisaties en belangengroepen in het

docentenkorps.- Deaandachtvoorstudentenparticipatie.

Tipsomverderteoverwegen

- Ondanksdevoorbeeldendiewerdengegeventijdenshetgroepsgesprek,zoudeopleidingnog kunnen nadenken over de verdere uitbreiding van de groep stakeholders met“gebruikers”(ouders,cliënten,…).

- De commissie is vanmening dat het goed zou zijn om in de toekomstmeer samen tewerkenmetdestakeholdersalsparticipanten,teevoluerennaarinitiatievenvanco-creatietussenstakeholdersenopleiding.