Examinering in de beroepspraktijk van het mbo

Een uitdagend evenwicht

Halvard Jan HettemaServicepunt examinering mbo

23 november 2016

Geheel van maatregelen

Betrouwbaarheid van afname in de reële beroepscontext

is afhankelijk van:

• vele factoren

• is een combinatie van deze oplossingsrichtingen

Een opleiding:

• kiest altijd voor een geheel van maatregelen

• onderbouwt de gemaakte keuzes

• heeft de risico’s in beeld

• en weet hoe met deze risico’s wordt omgegaan

Oplossingsrichtingen

1. Beschikbaarheid van een heldere visie op examinering

binnen de reële beroepscontext

2. Werkprocessen examineren binnen de reële

beroepscontext

3. Omgaan met de diversiteit in bedrijven

4. Streven naar een onafhankelijke en objectieve

beoordeling

5. Het belang van deskundige beoordelaar(s)

6. Zicht en grip op de examinering

1. Heldere visie

Verhelder de visie op examineren in de reële beroepscontext

• Formuleer uitgangspunten, maak duidelijke keuzes en

onderbouw deze keuzes.

• Stem af met het werkveld voor draagvlak.

Deel de visie en draag deze actief uit met het werkveld

• Zorg dat alle betrokkenen op de hoogte zijn van de visie op

examineren.

2. Werkprocessen examineren

Een goede voorbereiding is het halve werk

• Een degelijke voorbereiding en kennis van de examenlocatie is

nodig om werkprocessen in de reële beroepscontext te

kunnen examineren.

Analyseer de examenlocaties

• Zorg dat tijdig een beeld is van de (on)mogelijkheden van de

examenlocatie en leg afspraken vast in contracten,

vaststellingsplannen of contactformulieren.

3. Diversiteit in bedrijven

Waarborg de complexiteit en het niveau van de

examenopdrachten, bijvoorbeeld door:

• professionele gesprekken te voeren tussen docenten en

praktijkopleiders;

• uitgewerkte examenopdrachten voorzien van herkenbare en

eenduidige beoordelingscriteria;

• met (landelijke) referentieopdrachten te werken;

• betrouwbaarheid van de beoordeling te vergroten: op

meerdere momenten in verschillende settings examineren.

4. Onafhankelijke en objectievebeoordeling

Zoek geschikte combinaties van assessoren

• Zoek naar manieren om te zorgen dat

de begeleider van de student niet de enige beoordelaar is.

Organiseer de inzet van beoordelaars op een slimme manier

• Het vraagt creativiteit om op een haalbare, uitvoerbare

manier de inzet van meerdere beoordelaars te realiseren.

5. Deskundige beoordelaar(s)

Blijf investeren in trainen en eventueel certificeren van

assessoren

• Kennis van het kwalificatiedossier, juiste gebruik van

exameninstrumenten en vaardigheden verbeteren

(observeren, gespreksvoering, geven van feedback)

Besteed aandacht aan het moment tussen de afname en de

beoordeling

Houd de competenties van assessoren in beeld

6. Zicht en grip op examinering

Verzamel informatie over het verloop van het examen

• Woon het examen bij als examencommissie

• Voer net na afloop van het examen verificatiegesprekken

• Gebruik informatie uit processen-verbaal

• Bevraag studenten en beoordelaars na het examen

Evalueer de gang van zaken

• Analyseer beschikbare gegevens en destilleer hieruit

verbeterpunten: waar zitten risico’s?

• Borg de kwaliteit, tref gepaste maatregelen zie toe op de

uitvoering

Oplossingsrichtingen

1. Beschikbaarheid van een heldere visie op examinering

binnen de reële beroepscontext

2. Werkprocessen examineren binnen de reële

beroepscontext

3. Omgaan met de diversiteit in bedrijven

4. Streven naar een onafhankelijke en objectieve

beoordeling

5. Het belang van deskundige beoordelaar(s)

6. Zicht en grip op de examinering

Oplossingen uit de praktijk1. Visie: afstemming met het werkveld

2. Werkprocessen examineren: analyse werkomgeving

3. Diversiteit: gesprekken voeren met praktijkbegeleider

4. Onafhankelijk/objectief beoordelen: inzetten beoordelaars

5. Deskundige beoordelaars: hoe houd je zicht op kwaliteit?

6. Zicht en grip: hoe borg je de kwaliteit?

Hoe doe je dat nu?

Welk knelpunt/dilemma signaleer je nu?

Hoe probeer je dat op te lossen?

Hoe doet je collega dat?

Welk idee zou je kunnen gebruiken?VR

AG

EN

Oplossingen uit de praktijkHoe doe je dat nu?

Welk knelpunt/dilemma signaleer je nu?

Hoe probeer je dat op te lossen?

Hoe doet je collega dat?

Welk idee zou je kunnen gebruiken?

VR

AG

EN

Oplossingen uit de workshopVisie

• Opl. gaat naar leerbedrijven voor trainen van deskundigheid en toelichten visie

Deskundigheid / onafhankelijkheid/ zicht en grip examencommissie

• Deskundigheidsformulier ontwikkelen voor praktijkbeoordelaars die

voorafgaand aan examenafname worden ingevuld (en besproken)

• Bij AG: vanwege te grote diversiteit processen in het onderwijs en bpv,

volgen, examinering in simulatie uitvoeren

• Bij specifieke opleidingen inrichten van speciale examenlocaties

• Assessorentraining aanbieden aan praktijkbeoordelaars

• Steekproeven laten afnemen door oud-docenten/examinatoren

• Oud-docenten inzetten als check op examenlocatie

www.examengidsmbo.nlOm uit te proberen: wat weet ik nu?een geslaagd examen!