Europese Eenheid

Dr. Hein RoelfsemaUtrecht University School of Economics

Inhoud

• Oorsprong van de Europese gedachte.• Leidende ‘Grand Theories’.• Opknippen in ‘Balassa stages’.• Economische effecten van regionale

integratie.• Monetaire Unie en crisis in Europa.

Douane Unie

• Handelsuitbreiding (HU): minder protectie leidt tot goedkopere producten uit het buitenland (+).

• Handelscreatie (HC): minder protectie leidt tot ‘scherpere’ comparatieve voordelen en verschuiving van binnenlandse productie naar handel (+).

• Handelsverschuiving (HV): goedkope producten van de wereldmarkt worden verdreven door duurdere producten van regionale handelspartners (-).

• Welvaartswinst als HU + HC > HV• Dat is meer waarschijnlijk als:

– Afbraak protectie groot is.– Vraag en aanbod elastisch is.– Handelspartners efficiënt zijn.

Gemeenschappelijke Markt

• Mobiliteit van productiefactoren: welvaartswinst door aanwending waar productiviteit hoog is.

• Kapitaal: verwachting is dat het stroomt naar ‘arme’ landen. Echter, agglomeratie-effecten kunnen juist leiden tot ‘core-periphery’ effecten.

• Arbeid: Stroomt naar ‘rijke’ landen. Verliezers daar waar arbeid vertrekt door ‘brain drain’. Maar, op langere termijn ‘brain circulation’ en ‘brain gain’?

Monetaire Unie

• Wat ging eraan vooraf: Eenwording in Duitsland.

• Een gemeenschappelijke munt is goed voor handel (+)

• Een gemeenschappelijke munt leidt tot suboptimaal nationaal macrobeleid (-).

• Waarom brengt een gemeenschappelijk monetair beleid de noodzaak tot fiscale harmonisatie?

Gemeenschappelijke Munt

KapitaalmobiliteitDecentraal macrobeleid beleid

Optimaal Valuta Gebied

Benefits

Costs

Handelsintegratie

Diepere oorzaken crisis in Europa

• Verschillen in productiviteitsgroei Duitsland en Zuidelijke lidstaten.

• Geen macroaanpassing zuidelijke lidstaten.• Sterke connectie banken en overheden,

kostbare ‘bail-outs’. • Nederland als zwakke broeder: van publieke

naar private schuld?