europeana1914-1918.s3. Web viewDeze bundeling geeft geen beeld van een dorp in oorlogstijd, en...

Kroniek 1915 - 1919

Vooraf

Wat volgt is een bijna letterlijke weergave van een bundel met notaboekjes, brieven, zichtkaarten en enkele andere teksten s volgende tekst gegroeid. Om praktische redenen is dit geheel gesplitst in vier bestanden.

Het eerste gedeelte is een zo goed mogelijke letterlijke weergave van een bundel met brieven die tussen februari 1915 tot juli 1919 zijn geschreven door of gericht aan een oorlogsvrijwilliger.

Alle beschikbare brieven uit de oorlogsperiode zijn opgenomen. Bij nazicht blijkt dat een beperkt aantal brieven niet werd bewaard.

De eerste brieven zijn geschreven door twee oorlogsvrijwilligers, en elke brief is gericht tot de eigen familie. Meer dan waarschijnlijk gebeurde dit om de kosten te drukken.

Wanneer enigszins mogelijk en niet storend is de oorspronkelijke tekst gevolgd, waarin soms sneller wordt gedacht dan geschreven, leestekens wel eens ontbreken en ook taalfouten voorkomen.

De brieven uit het eerste jaar aan het front zijn geschreven met potlood, bepaalde zinsneden zijn moeilijk of niet te lezen.

Deze bundeling geeft geen beeld van een dorp in oorlogstijd, en evenmin van het leven van de soldaat. Tot november 1918 verhindert censuur elke schrijver het uitvoerig vermelden van namen en feiten. Wel is er de bezorgdheid van de, niet steeds genoemde, gezinsleden om het welzijn van hun zoon en broeder en de wens van de soldaat met het thuisfront verbonden te blijven. Na de wapenstilstand is de roes van de overwinning en een vlotte mogelijkheid tot briefwisseling merkbaar.

Het tweede deel bevat de herinneringen aan de oorlog zoals ze door soldaat zelf in een notaboekje zijn neergeschreven vanaf het vertrek uit België tot de periode waarin hij deel uitmaakte van het bezettingsleger in Duitsland.

Het derde deel omvat de teksten van “Oorlogsliederen”. Aansluitend is er een opsomming van de brieven aangetroffen in de bundel en ook de vermeldingen van brieven waarvan elders is geschreven dat ze werden ontvangen. Hieruit is af te leiden dat enkele teksten niet bewaard bleven.

Het vierde deel geeft enkele copies van de nog leesbare oorspronkelijke brieven en aantekeningen.

Toelichting: De betrokken gezinsleden zijn:

Vader geboren in 1854Moeder 1857Frans 1888Domien 1890Louisa 1892August 1895Celine 1900

November 1999Digitale versie: Bijgewerkt in augustus 2013

Brieven

(waarschijnlijk het eerste briefje, vanuit Nederland?, zonder datum,op een blaadje van 9,5 bij 15 cm., geschreven met potlood)

Morckhoven

Wij zijn met een weinig sukkelen er over geraakt.Dus een goeden dag aan allen van ons beiden

August BiermansFrans Schellens

En nu beste ouders moed voor God en Vaderland

(op keerzijde)

Zoodra wij kunnen zullen wij meer tijdingen schrijven.Nog een goede dag voor de geburen en vrienden.

----------------------------------------------------

(van F. Schellens, geschreven met potlood)

Parigné l’ Evêque den februari 1915

Beste Ouders, Zusters en Broeders

Met groote aandoening wachten wij op het antwoord van u indien gij onzen brief ontvangen hebt en indien gij hem niet ontvangen hebt doe ik er nog een klein verhaal over in den volgenden brief, wij zullen het weten zodra wij eenen brief ontvangen hebben van u allen.

Wij bevinden ons hier nogal goed, wij hebben nog al veel kameraden, wij zijn veranderd van woning en nu liggen wij bij mannen van Beersse van Vorselaer en eene van Meerbeek en andere mannen.

Met blijdschap laten wij ook nog weten dat, als wij uit de soldatenmis kwamen bij twee kennissen kwamen Ernest Lausnay en Alfons Druits van Norderwijk

Wij zitten hier gans in de bergen, fruitboomen met de macht en nog zijn de appelen duur. Men ziet geen stuk land of er staat een boom. Alles is hier duur, men kan niets goedkoper krijgen dan in België (dan de wijn) de wijn is hier uiterst goedkoop alhoewel dat wij hem weinig drinken. Het eten is nogal goed, ‘s avonds nog een weinig meer petatten en het is klaar. De schoenen van August zijn maar slecht, doch men hoopt dat er haast ander zullen aankomen. De mijn zijn nog goed, ik ga veel gemakkelijker dan vroeger. Ze delen hier alle dagen kleedsel uit. ik heb eenen sjerp en August een paar kousen en eene onderbroek. Onderkleeren zijn hier genoeg. Maar August viel in stukken aan zijne broek en aan zijn kousen, die heb ik uit zijn handen genomen en zelf gemaakt omdat ik dacht dat hij er geen verstand van had. Des nachts hebben wij het ook nogal warm, wij hebben elk twee dikke sarsis en elk een bed. ’t Is wel maar strooi maar wij slapen toch goed. De exercitie dat gaat nog al vooruit, in het eerst zag ik nogal af met die franse komandes maar nu versta ik er al veel van. Wij doen toch alles juist terwijl er velen zijn die bijna niets verstaan.

Het kan wel zijn dat wij binnen enige weken naar het kamp van Louvaurs zullen trekken. Het kroop in het nogal hard in ons benen met dat marsjeren altijd berg op en berg af maar men wordt het allen gewoon. Steenweg ziet men hier niet het zijn het zijn hier allen wegen van keien, als

het droog is zijn het er goede maar als het regent slecht doch dan moeten wij niet marsjeren daar er te veel met slechte schoenen zijn.

Er zijn hier vrijwilligers met de macht, hier een klein half uur van het Dorp liggen wij met tweehonderdvijftig en in het Dorp en rondom samen rond de drieduizend. dus kunt gij weten dat het er hier nogal gaat. ‘s Avonds in het dorp ziet men hier volk met de macht, maar de tijd is niet lang het is van zes uren tot acht dan moet iedereen binnen zijn. Ieder heeft eenen nummer op zijne mouw genaaid en daaraan kent men de verschillende mannen der kompagnie. Wij hebben nummer zeven, het begint van Nummer een en er zijn al negen Compagnies.

De brief die wij geschreven hebben voor de dezen was zonder temper omdat ze zegden dat er geene moest op zijn doch de dezen hebben wij nu eenen opgeplakt om te zien wat het was.

Hoe is het al in Morckhoven want wij zijn nieuwsgierig om te weten wat het is in het dorp en omstreken, het doet aardig zo niets nieuws meer te weten.

Ja Beste Ouders het is nog al hard voor U en voor ons zoo in eens van malkander te scheiden en zoo verre doch, het is voor het Vaderland daarom beste Ouders zusters en broeders schep moed zoals wij het is te hopen dat wij malkander nog al dikwijls mogen schrijven.

Wat zeggen de menschen er al van dat wij zoo gauw weg waren en zijn er na ons nog vertrokken, hoe heeft smet het zooal, doe hem een goeden dag als ook aan alle vrienden en geburen. Daar wij niet veel nieuws weten sluiten wij onzen brief.

Ontvang de beste groeten van uwe zonen en broeders.F. SchellensAug. Biermans

Adres NaamSoldat Volontaire Nr Matricule9e Centre d’ Instruction August 63337 Compagnie Frans 6332Parigné l’EvêqueSarthe (France)

------------------------------------

(deze brief is geplooid en in twee helften gescheurd, gedeeltelijk onleesbaar)(de door de bestemmeling op brieven uit Morckhoven vermelde nummering is met potlood aangebracht)

Eerste brief1 (genummerd met potlood)

1 Maart 1915

Duurbare Broeder

Met de grootste blijdschap hebben wij gisteren van U eenen brief ontvangen. Nu weten wij toch dat gij het goed maakt, met ons is het ook goed. In de eerste dagen was het bij ons maar droevig, maar toen wij wisten dat gij goed aangekomen waart, waren wij veel geruster. Tot nu toe gaat alles naar wensch.(de volgende lijnen zijn moeilijk leesbaar, een poging:)

Wij hebben nu toch weeral 435 binnen getrokken, van onzen 2den jaarschen Flip, op Diest markt.

Onzen Do zegt dat ge toch zoo een heeten waart in ‘t bed. ....................... grooten klant kwijt zijn, aan het botermelk en aan de patatten.

Het werk gaat nogal goed vooruit, we hebben al wat gereed liggen voor patatten te planten, maar onzen Do zou willen dat ge alle weken een dag of twee naar huis kwaamt beet schrabben, daar gemissen wij u het meeste aan, want onzen Do laat er wat meer aarde aan en nog mogen ze hem zonder suiker er op.

Uw portret en brief hebben wij des Woensdags al ontvangen en den tweeden Zondag daarna hebben die van zjoken hier geweest en Mel heeft er wel omtrent een half uur staan op zien zoodat ze het toch wel goed genoeg zal gezien hebben.

Denis Luyten is een stuk van zijnen duim kwijt met de machienen. Karel heeft nog altijd spijt geloof ik dat hij bij u niet. Het groot deel van de menschen geeft u toch gelijk ze zeggen dat gij beiden nog laat zien dat gij Vaderlandsliefde in uw hert hebt en nu maar moed beste broeder gij hebt toch uw plicht gedaan, blijf uwe belofte getrouw en God zal alles wel op zijn beste schikken en dan zullen wij ook veel geruster zijn alhoewel uw afwezigheid zoo in eens nogal hard valt. Uwe plaats aan tafel is soms ook al ingenomen door de kat. Terwijl ik deze regelen schrijf haalt den grijzen juist ne ........... uit de schotel van het verken dat wij verleden week geslacht hebben.

Dus beste broeder houd u maar kloek en gezond en tracht uwe ongemakken met moed en verduldigheid te verdragen het is toch voor het Vaderland en voor ons aller welzijn. Wij zullen u in onze gebeden indachtig zijn.

De hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw zusterCeline

PS Onlangs heeft men eenen brief ontvangen van Emiel Van Dijck in een volgende brief zullen wij trachten u het adres te bezorgen en dat van A. Van Tongel. Celine

----------------------------------------------

2 (genummerd met potlood)

7 Maart 1915

Teergeliefde Broeder

Daar wij van u een brief ontvangen hebben en uw adres nu weten zullen wij u maar enige regelen toesturen. Uw eerste brief vanuit Frankrijk is ons niet toegekomen daarom moet ge zorgen dat ge er altijd eenen tember op plakt. Wil ons laten weten hoe gij het gehad hebt op uwe reis en of ge niet over uw tong gedaan hebt op zee, vergeet ook niet te melden wanneer ge daar aangekomen zijt en wat gij dagelijks zoo al tusschen uwe tanden krijgt en of ge solden krijgt. Hebt gij daar al Maartsche buien gezien, den eersten Maart heeft het hier volop gedonderd s namiddags heeft het eenige minuten zo donker geweest dat we dachten dat de wereld verging. Over ons hoeft ge u niet ongerust te maken men heeft ons wel wat dreigementen gedaan maar het is er bij gebleven er zal dus niets meer van komen. Anders gaat hier

alles zijnen normalen gang juist als vroeger het is nog altijd dezelfde bezetting en er gebeuren hier nog ruim zooveel lafhartigheden als vroeger maar aan alles komt een einde en dan zal het hier nog al eens kletteren. Tante brazilia heeft haar leed nogal met haar overal te gaan verschoonen

De eetwaren zijn sinds uw vertrek hier nog in prijs gestegen. De aardappelen en het koren mogen niet meer buiten de gemeente, de prijs van de aardappelen is vastgesteld op 12 f en het koren op 35 f. De grootste boeren weten hoeveel koren zij moeten leveren wij moeten 300 Kg leveren anders hebben wij niet te klagen Verleden week hadden wij 38 pond boter aan 1,80 f. ‘t pond de verkens zijn tot boven 2 f. de kilo anders hebben wij u niet veel bijzonders te melden met den oorlog is het juist hetzelfde als over eene maand er is hier nog geene verandering te zien de brieven komen er nog zoo goed door als vroeger daarom maar dikwijls schrijven en de datum niet vergeten

Wij zullen zeker alle weken wat tijding laten dat zal ons allen veel geruster maken. Wij zijn allen zeer kontent over u, daar gij laat zien dat gij nog Vaderlandsliefde bezit tracht dus altijd maar wel uw plicht te doen wij zullen u indachtig zijn in onze gebeden en als ’t God belieft zullen wij malkaar misschien spoedig wederzien. Vergeet dus uwe beloften niet.

De hartelijkste groeten van ons allen en bijzonder vanUw verkleefde zusterCeline

---------------------------------------


15 Maart 1915


Daar wij uw adres nu weten zullen wij die gelegenheid maar waarnemen om u wat tijding te laten weten tot nu toe gaat alles goed wij zullen misschien wel tweemaal hetzelfde schrijven daar wij niet goed weten of gij alle brieven wel ontvangt met onze gezondheid gaat het goed en ik hoop dat het met u ook wel goed zal zijn van te veel eten zult ge niet ziek worden maar van te veel wijn drinken misschien die is daar nogal veel en goedkoop volgens ik verneem ge moet er dus maar wat gebruik van maken terwijl ge de kans hebt ge moet op ons niet te veel denken en u maar wel amuseren dat gaat hier ook zoo nogal gelijk vroeger. Smet heeft Jef Leirs tegenwoordig voor kameraad en ze doen somwijlen nogal eens zot vooral in de zwaan, smet is er vooral goed thuis maar de d.... zijn in ons dorp ook nog zoo goed thuis als vroeger men zegt dat Gustaaf wel somwijlen in ‘tschuurken komt slapen maar ze zullen hier misschien niet lang meer blijven het voetvolk is hierachter al veel naar het front gegaan zoodat ze ze moeten gaan nodig hebben. Volgens men hier denkt zullen er voor u misschien geen meer overschieten maar des te beter het zal misschien nog eerder gedaan zijn als wij denken zooveel te liever.

Alles gaat bij ons nogal goed tot nu toe het werk gaat goed vooruit wij hebben ons patattenland ligt al half gereed zoodat wij er wel intijds zullen door zijn maar wij zullen er nogal rap mede in gang zijn want ik denk van mij hier ook niet laten te pakken het kan wel zijn dat ik u nog achterna kom tot nu toe hebben ze de lijst van de burgerwacht niet moeten hebben maar de klassen van 12 en 13 wel nog twee dan hebben ze mij er ook bij en dat zou wel mogelijk kunnen zijn daar de jongens van 18 tot 25 jaar nu allen opgeroepen zijn bij Koninklijk besluit volgens laatst in de gazet stond ’t is daarom weeral niet waar zeker.

Dus heb maar moed beste broeder tot nu toe is alles goed gegaan het zal nog ook op zijn best vergaan tracht maar wel uw best te doen en uwe ongemakken met moed te verdragen en vooral uwe plichten getrouw te vervullen dan zullen wij met Gods hulp malkander nogal spoedig wederzien.

De hartelijkste groeten van ons allen en vooral van (in een ander handschrift:) Uw teerbeminde broeder

Domin

-------------------------------------------

(twee handschriften, van A. Biermans en van F. Schellens, geschreven met potlood)(op de eerste en de tweede bladzijde:)

P. den 23 Meert 1915

Beste Ouders, zusters en broeders,

Het doet mij een groot plezier van u weder een brief te ontvangen en te verneemen dat u allen in goede gezondheid verkeert en alles nog rustig is in de gemeente doch soms nog wel eens last met van de soort van Gustaaf. Ze willen de mannen van 18 tot 25 jaar de poeper aanjagen het was veel beter dat degene die thuis kunnen gemist worden naar hier kwamen hier is er wat rustiger te leven en de plicht ook van te komen.

Het Koninklijk besluit is gegeven voor die van 18 tot 25 die in het buitenland verblijven maar daarom mogen er wel komen uit het binnenland het welk voor veel hun plicht is, beste broeder Domien ik kan u geen ongelijk geven den hoop te komen vervoegen zoo het daar wat warm zou worden ik ken uw hart het is spijtig dat gij tehuis zoo slecht kunt gemist worden ik denk dat het een plezier is boonen uit een buis te blazen naar ....

Gij melde in den eersten brief van het adres te zenden naar Emiel Van Dijck en Aloïs Van Tongel doch den tweede hebben wij niet ontvangen gelief dus in een volgenden brief het ons mede te deelen dan konden wij er soms mede in briefwisseling komen.

Wij bevinden ons hier in de beste gezondheid en denken het van u ook altijd zoo te kunnen verneemen tot na het eindigen van deze reuzenstrijd en wij na den grooten kuisch bij u rustig kunnen terug komen

Ontvang in afwachting van dit ogenblik een warmen handdruk en van verre de Hartelijkste Groeten van

Uw zoon en broeder Aug. Biermans

(op de derde en de vierde bladzijde:)P. Den 23 Meert 1915

Beminde Ouder Zuster

Met deze laat ik u weten dat wij uwen derden brief hebben ontvangen den 22ste doch den tweeden niet volgens wij boven op uwen brief kunnen vernemen daar den dezen maar 7 dagen heeft onderweg gebleven en den 1sten 17 dagen zoo kan het zijn dat wij hem binnen eenige dagen ontvangen blijft zoo in gang met schrijven want ik verlang alle weken nieuws van u te ontvangen. Volgens ik kan vernemen zijt gij allen nog goed gezond zoals ik en ik verneem ook dat gij weer een anderen sooi hebt en mij wondergoed vervangt. Ge moet maar een zondag nemen om eens naar hier te komen sooi dan zullen wij wel eens eene goede flesch drinken doch niet te vroeg want we mogen niet gaan voor na 6 uren ’s avonds tot half negen plezier hebben wij hier genoeg zooveel we willen zoowel als thuis.

Volgens ik ook verneem zijn de verkens ook duur veel meer dan hier gij trekt ook nog al veel bloem. Het eten dat wij hier krijgen is ook zeer goed ’s morgens wit brood en koffie en somtijds konfituren en ’s middags soep met een goed stuk vleesch ’s avonds petatten met vleesch onder en des Zondags nog een goeden boterkoek. Het mes dat we nu maken is zeer goed want de strond blinkt.

Volgens ik verneem beginnen ze al veel klassen verveerd te maken doch ik ben weg en laat ze maar komen nu moet ik gaan sluiten nog een goeden dag aan geburen vrienden en kennissen. de Beste Groeten van Uw Zoon en Broeder

Frans Schellens

--------------------------------------

4 (genummerd met potlood)29 Maart 1915


Daar het nu al wat geleden is, dat wij nog geschreven hebben en wij van u niets meer ontvangen, zullen wij u nog maar eenig nieuws laten weten, maar in ‘t kort daar wij niet zeker zijn dat het daar komt er is toch niets bijzonders te melden tot nu toe is alles goed gegaan wij zijn allen nog goed gezond en het werk gaat goed vooruit wij staan er zoo goed voor als op andere jaren het petattenland ligt bijna gereed maar nu vandaag kunnen wij niet voort daar het tamelijk hard gevrozen is. Ik denk dat het daar wel warmer is. Uwe broek hebt gij misschien wat dichter moeten trekken maar dat is toch niet erg dan gaat ge ook wat gemakkelijker. Als ge thuis zijt dan zullen wij het er rap terug aan hebben dan is het beste nog niet goed genoeg voor u. Wij hebben nog niets te kort en wij hebben tot nu toe alles mogen houden behalve honderd kilo voor de gemeente maar dat is niets er is alle weken toch nog bloem zoo dat alles nog goed gaat. Als wij van malkaar maar wat meer vernamen maar ge moet daarom op ons niet te hard denken, doet uw plicht en leeft voorts maar zoo gerust als ’t mogelijk is als ’t God belieft zal alles nog wel goed verlopen en zullen wij malkander nog spoediger weerzien als wij denken en dat zal wel de gelukkigste dag van ons leven zijn.

Dus beste broeder doet maar wel uw plicht, volbreng uwe Paaschplicht en vergeet uwe christelijke plichten niet, wij zullen u in onze gebeden indachting zijn.

De hartelijkste groeten van ons allen en bijzonder van Uwe verkleefde zusterCeline

(in een ander handschrift:) (PS) Er staat wel niet veel in voor u August maar ge weet dan toch dat alles goed is en het schrijven gaat toch zoo moeilijk dat het goed was dat gij het adres dat hier volgt somwijlen maar eens moest gebruiken

Blijvende postBaarle-Hertogvoor M. LaureijsMorckhovenbij Herenthals

5 brief

11 April 1915

Duurbare Broeder

Met de grootste blijdschap hebben wij van u wederom een brief ontvangen en weten wij dat gij het nog altijd goed maakt, met ons is het ook nog altijd goed wij zijn allen nog goed gezond en alles gaat hier nog altijd zijnen normalen gang juist gelijk vroeger het werk gaat goed vooruit ons patatten zijn al half geplant en het land ligt bijna allemaal gereed. In de stal gaat ook alles goed wij hebben verleden week nog een kalf verkocht dat ik nog gekocht heb terwijl gij weg zijt en waar wij bijna 2 fr per dag aan gewonnen hebben ons verkens van Oolenmarkt zijn nu ook bijna verkoopens gaar en die zijn tot ruim 2 f de kilo zoodat het nogal aanbrengt en als het zoo blijft dan is het bijzonder goed voor de boeren, koren hebben wij ook wel wat moeten leveren aan de gemeente maar wij hebben toch nog zeker zooveel als op andere jaren en er komt nog altijd regelmatig bloem aan ook rijst, mais, boonen, en erwten. De patatten gaan voor de comiteit weg ge ziet wel dat alles nog op zijn beste gaat.

De bezetting die vroeger in ons dorp gelegen heeft en later in H.... is nu ook weg maar het ging tijd worden ook het was nog ruim zoo erg als vroeger het ging zelfs zoo ver dat ze Denis Luyten ’s avonds al wat komen insmeren hebben terwijl hij zich aan ‘t wasschen was hij is zoo in broek en hemd gaan loopen naar het schrans. Het was volgens men zegt omdat hij van hen wat veel gezegd had en dat door de lafaards van de berg moet terug gezegd zijn dat moet ge ze wreken als de tijd gekomen is.

Tot nog toe zijt gij de eenige die van ons dorp weg zijn ge ziet dat de grootsprekers de bangste nog zijn maar gij beiden met weinig er van te zeggen hebt laten zien dat gij moed en Vaderlandsliefde in uw hert hebt dat zeggen het grootste deel van de menschen hier ook tracht dus dien moed te behouden en uw plichten goed te volbrengen vooral jegens God. Wij zullen u ook vooral indachtig zijn in onze gebeden, ons Louise en Leonie hebben al negen achtereenvolgende Dinsdagen naar de mis ter ere van de H. Antonius a Padua geweest.

Heb dus maar moed beste broeder met Gods hulp zal alles nog op zijn best verloopen en zullen wij misschien malkander gauw wederzien.

De hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw verkleefde broeder Domin

Emiel Van Dijck12 Brigade 42 BatterieArtillerie 3 DivisieLe Havre France Belgisch Leger

volgen

-----------------------------------------

(twee handschriften, van F. Schellens en van A. Biermans, geschreven met potlood)

(op de eerste en de tweede bladzijde:)

Den 16 april 1915

Beste Ouder en Zuster

Met groot plezier hebben wij gisteren uwen 4den brief ontvangen doch dat vind ik aardig dat gij van ons geen enkele brief meer ontvangen hebt na den eersten. Doch ik verneem er ook in dat gij allen nog goed gezond zijt het doet mij plezier op mij moet gij niet denken van wegens gezondheid ik leef hier zooals een visch in het water als er iets gezegt word onder malkander dat ons niet aanstaat dan zeggen wij altijd: Veegt er uw ... aan wij zitten top in Frankrijk. Gij schrijft mij ook dat gij denkt dat er iets op handen is en gij zoud ook willen dat het gauw gedaan was, dat is waar maar ik zou toch eerst eens een slag leveren dat ik eens mijn goesting kan doen met mijn kolere.

Dien ouden grijzen uit de ...... niet leesbaar) denkt toch ook nog op mij en al de andere, doet ze allen nog een goeden dag.

Daar ik niet veel nieuws weet ga ik mijnen brief sluiten in afwachting van een antwoord.Van A. Van Tongel heb ik al twee maal tijding gehad.De Beste Groeten, de goede gezondheid en een warmen handdruk van verre van uw Zoon

en BroederFrans Schellens

(op de derde en de vierde bladzijde:)

De 16 April 1915

Allerliefste Ouders broeders en zusters

Zooals wij door uwen 4 brief komen te vernemen komen de brieven door ons gezonden niet al te best te recht het spijt mij grootenlijks dit te vernemen gij zult ook wel zijn als ik: zooveel nieuws mogelijk te ontvangen.

Het doet mij plezier te vernemen dat gij allen nog in goede gezondheid en bij u thuis alles nog goed is. Bij mij is het ook goed zoo gij dien brief verzonden in de goede week ontvangen hebt zult gij soms gezien hebben dat er niets over mijn gezondheid instond dit komt omdat ik toen eenige dagen ziek ben geweest doch nu is het weer heel goed. Gij hebt ons ook gevraagd hoe het is met het eten en solde: ik kan u mededelen dat het eten goed is brood vleesch soep pattaten waar ze bijna allen hun buik kunnen mede vullen en dan nu en dan sardinen, eieren, konfituur enz..

De solden kan er ook door het zijn drij harden per week dus daar kunnen wij nog al veel mede doen het een en ander zoo al mede koopen, drinken doen wij niet veel goed bier is hier niet en slechte wijn drinken wij niet meer.

In de laatste dagen hebben wij nog al veel gemarcheerd en nog al moeten draaien doch dat doet niets zoo worden wij alles zoo al gewoon daardoor hebben wij wat tijd nodig gehad voor dezen brief te schrijven. Laat ons hopen op een kortelings en zegevierde thuiskomst en zou het zijn dat het wat lang zou duren dan denk ik wel een meuken fransch te kunnen spreken tegen ik terugkom want ik ben nu vandaag verplaatst in de rang en sta nu top in de Walen doch het gaat heel goed tussen ons. Wij onze Paaschplicht gedaan ik heb in de Paaschtijd 2 maal geweest.

Ontvang de hartelijkste groeten en een warmen handdruk Van Uwen Zoon en BroederAug. Biermans

-----------------------------------------


18 April 1915

Beminde Broeder

Met groote voldoening hebben wij van u wederom een brief ontvangen en vernemen wij tevens dat gij het nog altijd bijzonder goed maakt. Dezen heeft wel wat langer onderweg geweest als degene welke gij eenige dagen later geschreven hebt maar het is toch altijd met groote blijdschap dat wij van u iets vernemen. Met onze gezondheid gaat het tot nu toe met allen nog opperbest en anders gaat alles ook nog goed, van de verkens van Oolenmarkt zullen wij er misschien in ’t kort twee kunnen verkoopen en dat zal nogal aanbrengen wij hebben tegenwoordig twee mestkalveren staan en die zijn ook nogal duur. Wij hadden geen patatten overgegeven voor de comiteit en nu moeten wij er ook geen leveren voor den D... want die heeft ze nu aangeslagen er moeten er op ons dorp over de 300 zakken voor weg, voor het koren geeft men al 60 fr maar er mag er geen buiten het dorp gaan en daar geeft men er maar 35 voor. Wij hebben anders nog ruim genoeg en de bloem komt nog altijd. Het werk gaat dank zij het goede weder goed vooruit ons patatten zijn geplant en wij hebben niets meer te mesten dan een hoek haverland zoodat wij door het bijzonderste weeral door zijn.

Toekomende Donderdag moeten ze weer naar Herenthals gaan maar ik ben er toch nog niet bij men is er nog twee klassen af zoodat ik nog gerust kan thuis blijven doet gij uw plicht voor het Vaderland ik zal aan de plichten jegens het huisgezin niet te kort komen dat weet ge wel en dan zal met Gods hulp alles nog wel op zijn best verloopen. Hoe gaat het al met uwe broek hebt gij ze nog niet moeten vaster gespen gij krijgt volgens ik verneem wel goed eten maar nogal wat minder als thuis ge moet u niets te kort doen dat kunt ge toch daar nogal wat trekt en nogal wat bij hebt gij moet het daarom niet nutteloos verkwisten laat ons als ge nog schrijft weten hoever ge al gevorderd zijt.

Wij hebben eens gemeld dat ge langs eenen anderen weg eens moest schrijven maar wij hebben nu ondervonden dat het langs de eerste weg nog het beste gaat. Langs daar is de 1e 3e 5e en 6e brief weggegaan. Gij moogt daarom langs een andere weg wel proberen wij hebben dat eens geschreven om dat dolf en juul weg gehaald zijn maar het gaat daarom toch nog voort en als gij op een ander adres in Holland moet schrijven dat zult gij dan wel zien op de enveloppe zegt zij.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw teergeliefde broederDomin

(twee handschriften, van F. Schellens en van A. Biermans, geschreven met potlood)(op de eerste en de tweede bladzijde:)

P... den 25 April 1915

Beminde Ouder en Zuster

Met deze kom ik u tog nog maar eens te schrijven alhoewel ik verneem dat mijne briefen slecht te rechte komen alhoewel ik de uwe allemaal ontvang.

Met mij gaat het hier nog altijd goed, de gezondheid kan er ook goed door alhoewel ik vanaf svrijdags smiddags tot szaterdags smiddags niet al te gezond heb geweest doch dat is nu toch gedaan.

Gedenkt gij ook hoe snel de tijd voorbij vliegt het is nu al bijna drij maanden dat wij van huis weg zijn eer ik nu nog eens drij maanden langer weg ben kan ik al veel meer tegen gekomen zijn.

Hier blijft alles hetzelfde ze klappen er ook op aan zooals ze thuis deden den eenen keer zeggen ze dat en dan dees, het eten dat wij krijgen is zeer goed wij krijgen alle weken bijna twee keeren drij eieren bij de petatten s avonds en smul appelsienen sjocolad en koekskens. Van het eten hebben wij nog niets af te keuren. Van Aloïs Van Tongel heb ik ook al twee brieven gehad. Ernest Smets Emiel Van Dijck en Pol Van Dijck van Wiekevorst had hij ook gezien, Jos van Meerbeek en Frans Holemans die zitten in het kamp Ruchard. Nu ga ik mijnen brief sluiten in afwachting van een antwoord. Doe nog een goeden dag aan de geburen, vrienden en kennissen.

De Beste Groeten van Uwen Zoon en BroederFrans Schellens


P... den 25 April 1915

Allerliefste Ouders zusters en broeders

Met blijdschap kan ik u mededeelen dat ik nog in de beste gezondheid ban en ik hoop van u allen het zelfde altijd te kunnen verneemen. Gij schrijft dat onze brieven zoo slecht te recht koomen gij kent dan zoveel geluk niet dan wij, wij hebben ze allen ontvangen en hoopen dat gij ook wat meer geluk krijgt met het ontvangen. wij schrijven met Aloïs Zwaan dat het een groot plezier is een brief te hooren aflezen van u.

Wij hebben gezellen gekregen om ons mede te amuseeren of oefenen doch het misschien nog een tijd zal duuren eer wij daar goed mede klaar zijn dan zal het hooi zoo al stillekens gaan rijp zijn.

Voor mis te hooren hebben wij nog al een goede gelegenheid er zijn alle zondagen twee missen voor de soldaten waarvan een met sermoen door den almoezenier en goede zulle.

Van heeft het er nog al gespannen een mis in open lucht met muziek door een corps van kamp Auvers waar er tot nu nog veel van de klas 14 gelegen hebben en nu weg zijn. Het krioelde hier nog al op de markt van soldaten.

Beste Ouders broeders en zusters met deze ga ik mijne brief sluiten met de hoop dat gij hem wel zult ontvangen. Een goede dag aan de geburen en vrienden.

Ontvang de beste groeten en een warmen handdruk van verre vanUw Zoon en broederAug. Biermans

7e briefM. .. 2 Mei 1915

Duurbare Broeder

Daar het weeral veertien dagen geleden is dat wij nog geschreven hebben zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen het is in dien tijd moeilijk geweest om er nog iet door te krijgen daar de grens te straf afgezet was maar nu moeten er weder veel weg zijn.

Het gaat ons nog altijd goed wij zijn allen nog goed gezond en het werk is goed intijds gedaan geraakt en de bezetting is ook nogal hard verminderd in eenigen tijd die hier vroeger lagen zijn ook verplaatst maar niet ver genoeg want ze kunnen somtijds nog

komen. Juul vooral die komt hier somtijds nog eens aan volgens men zegt want men kan hem moeilijk zien daar hij dikwijls met den avond komt van de andere komen er geen meer daar ze te ver verwijderd zijn.

Het gaat hier anders nogal goed er wordt nog niet veel opgeëischt, aardappelen heeft hij wat aangeslagen maar die waren er nog genoeg en van de onze zijn er toch geen bij daar wij geen overgegeven hadden de prijs is 9 frank, hij heeft de helft betaald en de andere helft betaalt hij als ze geleverd worden zegt hij, strooi hebben ze in Wi. moeten leveren, maar hier nog niet, het valt nogal mede tot nu toe er is weinig veranderd terwijl gij weg zijt en jongens zijn er ook geen meer vertrokken, nu kunnen ze alle maanden eens naar H.. gaan en daar hebben moeten teekenen en eene kaart gekregen waar ze ook op geteekend hebben, en die ze altijd bij moet hebben, de laatste keer zijn ze gemeten ook, ge ziet wel dat ze er nu voor goed aan vast zijn en dat is nu voor die van 92 tot 97, ik zijn er dus nog niet bij, wij hebben wel eens moeten gaan, maar als wij ginder waren zegden ze dat er geen moesten komen als die er nog geweest waren; dus kan ik nog altijd gerust thuis blijven, het is toch ook moeilijk voor mij ook, gij hebt dan toch uw plicht gedaan voor het Vaderland en ge zijt dan toch ook uit de handen van de D... wat dat het hier nog zal zijn dat weten we ook niet, alhoewel het nu nog goed is voor de boeren vooral, wij hebben deze week een kalf en een verken weggedaan, het verken aan 2f de kilo zoodat het nogal aanbrengt, en wij kunnen er nog een verkoopen, wij hebben ook een goed kalf staan dat wij nog nooit zulk gehad hebben, koren hebben wij ook nog genoeg, en tarwe ook nogal wat, en die gebruiken wij bijna niet daar de bloem nog altijd komt, het koren is hier al tot 80 fr de 100 kilo maar dan moet het in ‘t geheim weg gedaan worden, anders is het maar 35 fr dat voor het dorp moet geleverd worden.

Er komt hier nogal regelmatig nieuws aan van de soldaten van ons dorp hebben wij van geen meer vernomen dat ze dood zijn, dien van sus konijn moet in zijn krijgs-gevangenschap gestorven zijn en van Frans De Bie heeft men ook nog niets vernomen, van die vroeger kanonier te voet waren zijn er die moeten leeren te peerd rijden, volgens zij schrijven, tracht dus ook maar bij de cavallerie of artillerie te gaan als ‘t mogelijk is.

Tegen dat gij dezen brief krijgt zult gij misschien al bijna geoefend zijn vergeet dan vooral uw plichten jegens God en ’t Vaderland niet wij zullen u in onze gebeden indachtig zijn, dan zal God het wel op zijn beste schikken een goeden dag van Denis Luyten.

De hartelijkste groeten van ons allen en vooral van Uw verkleefde broederDomin

(waarschijnlijk bij deze brief, of de volgende, hoort volgend blaadje:)

Terwijl deze brief gereed was om te vertrekken hebben wij van u een brief ontvangen dien gij den 16 april geschreven hebt dus het antwoord op onze 4den brief het is nu moeilijk om te schrijven zoo als wij vroeger schreven kunnen wij niet meer schrijven daar de heele familie vast zit voor A. Van Looy volgens men zegt. Dus moet ge maar schrijven gelijk gij den dezen laatste geschreven hebt.

Blijvende post enz.... of op het hiernavolgend adres (dit ontbreekt echter)8 (genummerd met potlood)

14 Mei 1915

Duurbare Broeder

Het is nu weeral wat geleden dat wij nog geschreven hebben, dus zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen, wij zijn gewoon van zoo omtrent alle veertien dagen eens te schrijven, maar het is tegenwoordig moeilijk om er nog iets door te krijgen.

Het gaat ons allen nog altijd goed, wij zijn nog goed gezond en anders gaat het ook goed, het werk is goed gedaan geraakt en met de boerderij gaat het ook goed wij hebben in ’t kort nogal wat kunnen verkoopen en dat brengt nogal aan wij hebben twee verkens weggedaan aan 2 fr. de kilo, en wij hebben ook een goed kalf staan waar wij ook wel omtrent 2 fr. de kilo zullen van maken zoodat het voor de boeren nog altijd goed is,

maar des te beter, gij moet daarom geen spijt hebben dat ge weg zijt het is hier toch maar triestig en vooral voor de mannen van uw jaren, ze moeten nu alle maanden eens naar H... gaan, en de eerste keer hebben ze daar een kaart gekregen die ze nu altijd moeten bij hebben, het is nu niet meer mogelijk om weg te geraken als voor Jef Leirs die is weg dat ziet ge daarvoor wel zoodat het wel waar was wat wij dachten.

Smet is die weeral zijn kameraad verloren nu neemt hij geene meer zegt hij, hij is bijna altijd in de zwaan alles gaat hier dus zijn gang gelijk vroeger D.. zien wij tegenwoordig zooveel niet meer, in N. zijn er eenige die zijn daar om bij de boeren de patatten gereed te maken, wij zijn nogal goed dat wij er geen moeten aan leveren ons lange patatten zijn al gehakt die staan goed, en ons koren staat ook goed, er staat hier nogal veel slecht.

Het heeft hier al gedonderd ook en hij heeft nogal dicht bij geweest, hij heeft bij Aloïs Leirs eenige pannen afgeslagen en eenige steenen uit den gevel en is zoo in den regenbak beneden gekomen.

Dus beste broeder ge ziet dat tot nu toe alles nogal goed gegaan is heb dus maar moed het kan misschien nog veel beter verloopen als wij denken zoolang als gij uw plichten jegens God en ’t Vaderland maar trouw vervult moet ge voor niets bevreesd zijn en dan zullen wij malkaar misschien spoedig wederzien.

Ontvang in afwachting van dit oogenblik de Hartelijkste groeten van ons allen en vooral van

Uw verkleefde broederDomin

Smet en Karel hebben nu ook een kaart ontvangen

Mr l abbé Geuens1e division de cavalerieColonne d’ ambulancede l’ armée Belge

-----------------------------------------------------

(een handschrift, van A. Biermans, geschreven met potlood)

P. den 18 mei 1915

Beminde ouders, broeders en zusters

Gij kunt begrijpen beste ouders welk een plezier het ons doet een van huis te ontvangen en u te kunnen melden dat wij uwen 7e en ook onzen 7e brief ontvangen alsook de bloem welke er in stak. Wij zouden ook graag genoeg zoo iets dergelijks of een zicht van hier er willen bij voegen doch het wordt tegenwoordig moeilijker voor het schrijven van hier.

Ik bevindt mij in de beste gezondheid en in de hand ben ik ook nogal redelijk goed een bascule heb ik hier nog niet gezien voor mij eens te wegen en denk dat ik mijn gewoon gewicht nog wel krijg zoo dacht ik toch als ik zooeven voor de spiegel stond. Ik hoop van u hetzelfde te vernemen.

Dat het werk vooruit gaat dat verneem ik ook doch kreegt ge niet gedaan ik kan toch niet komen helpen. Nu hier eens een weinig graan staan, de patatten zijn hier volop aan ’t boven komen doch men plant er ook nog, klaver heb ik hier vandaag zooveel gezien als er in Morckhoven staat. Wij ontvangen zooeven een brief van Emiel Van Dijck hij schrijft dat hij mager en gezond is en over drie weken van huis heeft ontvangen.

Beste Ouders broeders en zusters daarmede sluit ik mijnen brief en in God hopende op spoedig malkander weerzien. Ontvang de hartelijke groeten van Uw zoon en broeder

Aug. Biermans

--------------------------------------------------

9e brief25 Mei 1915

Beminde Broeder,Het doet ons allen een groot plezien dat wij van u weder een brief ontvangen

hebben en vernemen dat gij het toch nog altijd goed maakt, alhoewel gij eenige dagen ziek zijt geweest volgens gij schrijft, met ons is het nog goed wij zijn allen nog goed gezond en met het werk en de boerderij gaat het goed de patatten zijn bijna allemaal gehakt en de lange zijn al eenige dagen aangeaart en die staan bijzonder goed, patatten en koren hebben wij nog genoeg wij hebben nog niets moeten leveren voor den d. terwijl gij weg zijt, het brood is ook altijd nogal tamelijk wit omdat er de bloem nog altijd door komt alles is hier nogal duur het vee vooral de verkens zijn nu al tot bij de twee frank gestegen en wij hebben een kalf verkocht staan van 1,90 fr. de kilo, dat zal nogal aanbrengen, de boter die is nogal goedkoop anders gaat hier alles zijnen normalen gang zooal de jonge mannen moeten zich nu maandelijks gaan laten zien naar H. de bezetting veranderd soms nogal eens en zij is verminderd ook.

Er komen hier somtijds nogal eens jonge mannen door welke nog optrekken volgens men zegt, maar hier zijn er geene meer welke dat nog durven als Jef Leirs die is er met Marie van dennebosch van door getrokken hij zit nu in Antwerpen waar hij zoekt te trouwen want hij is hier al afgeroepen maar het gaat tijd worden ook volgens men zegt.

De brieven van u komen er nogal door alhoewel hard onverschillig wij hebben er nu zeven ontvangen verleden woensdag hebben wij dien ontvangen die gij den 16 April geschreven hebt en daags daarna nog eenen van den 15 Meert, dien gij den 28 Meert geschreven hebt was het rapste hier dien hadden wij den 9 April al zooals gij vroeger geschreven hebt moet gij niet meer schrijven daar dolf en zijn familie het niet meer doen, gij kunt schrijven op blijvende post enz... gelijk gij dien van 16 April geschreven hebt of op het adres dat ge in uwen 8e brief gevonden hebt als gij dien ontvangen hebt maar dat gij hier zult in vinden zal zal nog het beste zijn denk ik. Aloïs Van Tongel heeft zijn portret afgestuurd stuur het uwe ook eens op als gij in soldatentenue getrokken kunt worden het zou ons allen veel genoegen doen.

Ontvang de hartelijkste groeten van ons allenUw verkleefde broederDomin

(onderaan de eerste bladzijde is na een scheidingslijn volgende tekst toegevoegd, in hetzelfde handschrift als het P.S. in de vierde brief, wat laat veronderstellen dat het van de moeder of de zuster is van F. Schellens, en dat er twee brieven in dezelfde omslag vertrokken:) Gust ik heb nu wat meer geschreven als doo maar het is tog voor u allenbij en ge moet tog maar zien dat ge kunt bij een blijven ik hoop tog van Malkander weer te zien,

---------------------------------------------

(twee handschriften, van F. Schellens en van A. Biermans, geschreven met potlood)

(op de eerste en de tweede bladzijde:)

P. den 8 juni 1915

Beminde Ouder en Zuster

Zonder van u enig nieuws te hebben ontvangen kom ik u nog maar eens te schrijven en het zal zeker de laatste wel zijn welke ik u van hier toestuur want wij staan alle dagen gereed om de helft dichterbij te komen.

Met de gezondheid gaat het nog altijd opperbest ik denk wel dat ik wat zwaarder geworden ben dan dat ik thuis was zoodus is het hier zeer goed.

Het is hier ook al verschillige graden heeter dan thuis volgens de menschen zeggen moeten ze hier rond juli en augustus ’s middags binnenblijven omdat het te warm is doch het is aan te nemen want wij staan ’s middags bijna recht onder de zon.

Nu ik heb ook tijding gehad van A. Van Tongel Emiel Van Dijck Joseph Sepion en Jan Biermans doch van Ernest Smets of Leonard Truien nog niet waar ik ook heb heen geschreven. Ge moet eens weten hoeveel fruit hier staat. Het doet hier een plezier om ’s avonds eens eene wandeling te doen en de boeren te horen vloeken wanneer zij met het gespan bezig zijn. Ze doen nog al wat meer vloeken springen dan ik tegen de honden zunne he he. Nu ga ik mijnen brief sluiten tot dat ik wat dichter bij kom. In afwachting van een antwoord

De Beste GroetenFrans Schellens


P. 8 juni 1915Beminde Ouders broeders en zusters

Ik weet beste ouders dat gij zoowel als wij tracht om eenig nieuws te ontvangen. Het is waar het is nu al eenige dagen geleden dat wij nog geschreven hebben doch ik zal er u de oorzaak van mededeelen.

Wij wisten dat het niet een al te langen tijd meer zou duren of een groot deel onzer Compagnie zou van hier vertrekken. Bij de bepaalde was ik bij doch çois niet en wij dachten dat het ons onmogelijk zou zijn geweest zijn gelijk te vertrekken doch nu zal het wel zijn dat deel ik u met blijdschap mede en ik hoop dat wij nu wel bij malkaar zullen blijven; als ook wij verwachten nieuws van Ernest Smets deze is bij de travailleurs over gegaan en daarmede zal zijn adres verandert zijn.

Beminde ouders broeders en zusters hoe gaat het met uwe gezondheid ik hoop dat het met u ook zoo goed is als met mij met mij kan het niet beter ik weeg zo ruim 75 Kg zoo ik denk 2 Kg teveel want als ik thuis was had ik nooit het blikg... en hier soms verdoemelijk, vandaag weer van dat liedje. Hoe gaat het zoo al in M. is er daar nog niet een vertrokken om ons te komen vervoegen, Charles met Miel Leirs of iemand, waarom komen niet het is hier zo goed als de zon niet te heet is doch dan kruipen ze maar onder een appel- of kastanjeboom die staan hier den een tegen den ander en daar nog eenen onder.

Met deze sluit ik mijnen brief ik zal hem tot thuis wel niet kunnen volgen maar toch haast een eind. Ontvang de hartelijkste groeten en een warmen handdruk van Uw Zoon en broeder.

August Biermans Een goeden dag aan Charles en Denis Luyten Schep moed Vooruit voor God en Vaderland

------------------------------


Den 8 Juni 1915

Beminde Broeder,

Daar ik nu nogal tijd heb zal ik u nog maar enige regelen toesturen daar ik weet dat gij nieuwsgierig zijt om van huis iets nieuws te ontvangen

Het gaat ons allen nog goed wij zijn allen goed gezond en met het werk staat het ook goed want wij hebben bijna niets te doen wij moeten nog eenige patatten aanhakken maar ‘t is er ruim droog voor het heeft in veertien dagen niet meer geregend en nu is het hier nogal heet er zijn er dan ook al eenige aan ‘t hooien maar wij zullen toch nog wachten tot toekomende week ‘t is toch nog ruim vroeg en het is in veertien dagen niet hard meer gegroeid daar het te droog en te koud was het heeft verleden week wel eens gevrozen.

De boerderij gaat dus altijd nogal goed vooruit als men maar iets te verkoopen heeft dat brengt nogal aan daar alles hier veel duurder is dan vroeger het koren is in ‘t kort wat afgeslagen de verkens zijn nog altijd over de 2 fr. de kilo en de kalveren zijn ook omtrent 2 fr. de patatten zijn rond de 12 fr. de zak maar er zijn er bijna geen meer te veel bij de boeren daar ze er bijna allen moeten leveren hebben aan den D. voor 9 fr. de zak maar van de onzen heeft hij er geene wij hebben nu later nog eenige zakken verkocht aan 12 fr. maar wij zullen er nogal gauw nieuwe hebben, maar met de oogst is het slechter gesteld het koren is veel slechter, maar het onze dat gaat nogal dat in ‘t blok en op de streep staat goed en de tarwe staat ook goed.

Het is anders zoo nog bijna altijd hetzelfde er wordt hier nu zoo van alles verteld maar mij dunkt dat het misschien nogal lang kan duren eer dat wij hier wat verandering zien want men hoort hier niet veel meer van het noordwestelijk front in het zuiden wordt meer gedaan denk ik daar er zoo al van alles af gezegd word dat men in vreemde gazetten gelezen heeft en hier staat bijna niets meer in van daar.

Men heeft hier niet veel last meer van de d. want men ziet er bijna geene meer de bezetting is overal hard verminderd men kan nu al goed rijden zonder pasport maar ik heb toch bijna altijd een gehad maar nu haal ik er geen meer, men zou des zondags per velo rijden om den tijd om te krijgen want het is hier maar stil gekegeld word hier nu nog al veel gedaan daar er nu twee cemente banen liggen een in de zwaan en een bij zjefken dens.

Jonge mannen die optrekken komen er hier nog dikwijls door ik geloof dat het tegenwoordig nogal goed gaat, maar hier zijn er geen meer die zulks durven gij zijt de eenige geweest welke laten zien hebben dat gij Vaderlandsliefde in uw hert hebt tracht die te behouden nu vooral want tegen dat gij dezen brief ontvangt zult gij misschien al moeten in slag gaan, vervul dan uwe plichten getrouw jegens God en Vaderland dan moet gij voor niets bevreesd zijn en dan zal God het wel op zijn beste schikken.

Ontvang de hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw toegenegen broederDomin

11 brief10 Juni 1915

Beminde Broeder,

Het is wel maar twee dagen geleden dat wij nog geschreven hebben, maar daar wij nu een gelegenheid hebben om den brief goed weg te krijgen zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen daar gij toch altijd nieuwsgierig zijt om iets te ontvangen, het gaat anders nog al goed er zijn er bijna geene die zooveel ontvangen als wij, wij hebben er van daar nu toch al negen ontvangen de laatste waren die van de 25 April en dien van de 5 Mei, van de soldaten die aan het front staan ontvangt men tegenwoordig maar weinig tijding er wordt hier wel gezegd dat Emiel Van Dijck zijne beenen af zijn maar van waar het gekomen is weet men niet te zeggen, Van Remi Dens weet men ook niets meer en Karel Daems is krijgsgevangen zegt men van Frans De Bie heeft men ook nog niets

gehoord men heeft anders geen tijding ontvangen dat ze zouden dood zijn als van dien van Sus konijn die zou in zijn krijgsgevangenkamp gestorven zijn.

Met onze gezondheid is het nog altijd goed, en het werk is ook goed gedaan geraakt tot nu toe het zal misschien wel wat erger worden maar wij zullen er goed genoeg door geraken als wij maar mogen gezond blijven, toekomende week denken wij van gaan te hooien het onze staat nogal behoorlijk goed de oogst staat wel zoo goed niet maar als wij alles maar mogen houden en dat denk ik wel, hij heeft hier toch nog niets aangeslagen als wat aardappelen met de boerderij gaat het bijzonder goed, wij hebben vandaag een kalf weggedaan waar wij ruim 250 fr. van ontvangen hebben dat is nogal veel beter dan vroeger, wij hebben er 2,50 fr. per dag aan verdiend maar nu hebben wij er geene meer staan, maar als gij het intijds laat weten wanneer gij naar huis komt, zullen wij zorgen dat wij eenen hebben om in de keuken te trekken want dat zal wel de gelukkigste dag van ons leven zijn, en die zal wel eens komen als het God belieft.

Gij zult misschien verwonderd zijn als gij al ons brieven ontvangt, dat gij er dikwijls ander adressen in vind maar wij weten ook niet langs waar het beste is gij kunt het nu beter zien dan kunt gij langs daar het dikwijlste schrijven.

Ontvang de hartelijkste groeten van ons allenUw toegenegen broederDomin

---------------------------------

12e brief17 Juni 1915

Teergeliefde Broeder,

Daar wij nu weder een goede gelegenheid hebben om een brief weg te krijgen zullen wij u maar eenige regelen toesturen alhoewel er nu maar slecht tijd voor is want wij zijn volop aan ‘t hooien en het droogt hard, wij hebben eergisteren voor het eerst gemaaid, en hebben nu al vijf karren binnen als het morgen nog zoo droogt dan geraken wij met dat uit den dries weg, wij zullen er daar wel acht bijeen krijgen het gaat dus nogal vooruit met het hooien ik ben nu al drij achtereen volgende dagen voor 3 uren er uit geweest, want wij worden het gewaar dat gij weg zijt maar wij zullen er met Gods hulp wel door geraken als wij maar mogen gezond en bijeen blijven tot nu toe gaat het toch nog altijd goed er heeft toch nog niemand ziek geweest.

Het is tegenwoordig moeilijk om tijding hier te krijgen want het is nu 3 weken geleden dat wij van u nog iets ontvangen hebben wij hebben terwijl al vier brieven geschreven daar wij ze nu goed weten weg te krijgen als gij de negende brief ontvangen hebt daar zult gij dan wel een adres in gevonden hebben het zal het beste zijn van zoo te schrijven denk ik, gij kunt dat het beste zien, de dezen en de vorigen zijn ook langs daar weg gegaan, de tiende niet, gij moet dus ook altijd op een adres niet schrijven, gij weet wel, hoe meer wij ontvangen hoe liever, nu vooral nu ge misschien aleens moet in de slag gaan, maar wees er niet bang voor, als gij uw plicht voor God en Vaderland getrouw vervult moet ge voor niets bevreesd zijn.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allenUw verkleefde broederDomin

----------------------------(Zonder datum, eerste deel in een ander handschrift, geschreven met paarse inkt.)

Zeer Geachte Vrienden

Wij komen U ook een briefje te zenden, want, ge zoudt ons nog kunnen vergeten met deze droevige en langdurige tijden van de oorlog en hopen van U A. en F. spoedig terug te zien we hebben u wel gezien op de schouwplank maar dat is niet voldoende.

Vroeger lachten en klapten er niet meer tegen ons, we lachen zoo dikwijls tegen u maar gij tegen ons niet. Is de schrik niet uit, van in de Groenstraat toen namde wel de paar nu zijn ook de boonen moeten krom wassen omdat ge de boonstaken hadt omvergelopen. Ge zult toch wel zoo goed zijn voor ons een briefke er bij te steken, want al is den afstand nog zoo groot.

Van waar wij U ons vriendschap bodenWij zenden per briefje U dus groetenVergeet ons niet bij wat Gij doet.

Vele .... Complimenten vanMarie en Ludovica Schellens

(onderaan toegevoegd:) Gij zult misschien denken als gij dezen brief ontvangt dat het met mij nog is gelijk vroeger, maar ik heb er maar eens meer geweest terwijl gij weg zijt.

Domin

-------------------------

(een handschrift, van A. Biermans, geschreven met potlood)Adinkerke 25 juni 1915

Beste Ouders, broeders en zusters

Daar het nu weeral een tijdje geleden is dat ik nog geschreven heb en nu met mijne verplaatsing kom ik u nog eenige regelen toe te sturen. Met groote blijdschap kan ik u mededeelen de goede staat mijner gezondheid en ik hoop van u hetzelfde te verneemen.

Liefste ouders ik zal u nog eenige regels schrijven over mijne reis: wij zijn den 15 uit P. vertrokken met vollen luister en blijdschap onder het speelen van muziek scheiden wij van onze vrienden. Ja iedereen was opgeruimd daar nu de zoolang naar gewachte dag daar was en nu onze plicht voor het Vaderland konden gaan doen.

Gansch den trein was bevlagd wij reden over Le Mans, La Hutte, Colombiers, Alençon enz. Den eersten dag in den nacht komen wij in Elbeuf - St Aubin en nemen eene andere linie. Dan in den morgen begint het schoone zicht aan te komen in Bretanje schoone vooruitstekende bergenreeks tegen een stroom, rijden dan door een bosch waar ik niet gaarne te midden wil instaan. Het is heel groot en schoon om zien passeeren dan Rouen eene groote en schoone stad en rijden over twee kolossale bruggen dan over Abbeville en Boulogne aan zee. Dit is mij dunkens een der schoonste steden om langs boven in oogschouw te nemen, rijden dan langs de duinen der zee tot in Calais en zoo voort naar hier waar wij woensdagmorgen aankomen dan nog een tijd te voet en dan komt het oogenblik dat ieder bij zijn Compagnie moet gaan daar worden veel vrienden van elkander gescheiden alsook ik en Cois hij is zelfs in een ander Battaillon dan ik nu moeten wij malkander ook schrijven want wij doen beurtelings tranchee de een en in de andere regio.

Nu over het leven alhier ik u met blijdschap melden dat het hier heel goed is in de tranchees was ik het zelfs gewoon den eerste van de 4 al het gaat er van boem boem langs alle kanten dat gaat bij mij schoon en weinig gevaar geweervuur heb ik nog niet bijgewoond daar kan ik niet over spreken. De streek langs het front ligt gans plat Ramscappelle ook voor een deel.

Nu heeft men ons ingelijfd bij een regiment zonder een kennis. Mijn vriend de enkele van de 7 comp. van P. bij mij heeft hier zijn broeder gevonden; een kennis heb ik vandaag gezien bij het 11, dien van Cois van Lowiekes van Oosterwijck. Liefste Ouders wees niet ongerust ik zal mij altijd gereed houden en bereid zijn en mijne plicht doen voor God en Vaderland.

Ontvang de hartelijkste groeten van uw zoon en broederAug. Biermans

Adres13 reg. de ligne3/2 3 B 2 C4 D.A.B. en campagne

-----------------------------

12 brief13 (genummerd met potlood)

30 Juni 1915

Duurbare Broeder,

Daar het nu weeral veertien dagen geleden is dat wij nog geschreven hebben zullen wij u nog maar een brief toesturen, het is tegenwoordig moeilijk het is nu ruim een maand geleden dat wij van u nog een brief ontvangen hebben, het waren er toen twee gelijk een van den 29 April en een van den 5 Mei wij hebben terwijl al dikwijls geschreven daar wij denken dat ze nu goed daar geraken gelijk wij nu schrijven, gij zoudt nu niet meer mogen schrijven gelijk gij vroeger altijd geschreven hebt want die geraken er niet meer door geloof ik, als gij ons laatste brieven ontvangen hebt dan zult gij wel gezien hebben hoe gij het moet doen, het is moeilijk om te schrijven hoe het nu gaat, maar ons adres alleen schrijven is nog het beste, op die manier gelijk we ze nu weg sturen is er niets meer noodig, ik heb er toch zoo al gezien die zoo geschreven waren.

Het gaat met ons allen nog altijd goed, wij zijn allen nog goed gezond en over de boerderij hebben wij ook niet te klagen het werk is ook altijd goed gedaan geraakt wij hebben maar zeven dagen moeten hooien het is al binnen van over acht dagen.

Het zal hier nogal rap oogst zijn denk ik, het koren dat wij eerst gezaaid hebben is al bijna rijp en wij staan er nog goed voor wij hebben nu nog veel meer als op andere jaren, het is tegenwoordig nog 49 fr. de zak maar het heeft tot 80 fr. geweest; nieuwe patatten worden er ook al gekocht die zijn zoo rond de 12 fr. de 100 kil, als de onze niet afgevrozen waren dan hadden wij misschien ook kunnen gaan uit doen de boter is nu ook hard in prijs gestegen, zij is nu 3,80 fr. de kilo, de verkens zijn nu ook omtrent 2,50 fr. de kilo zoodat alles hier nogal duur is, maar dat is voor ons nog zoo slecht niet dat brengt nogal aan als men dan iets te verkoopen heeft, het gaat dus alles nog al op zijn beste als het maar spoedig gedaan was dat wij malkander al eens konden wederzien, want ik zou willen dat ik eens tot bij u kon komen want het is nogal hard van zoo lang van malkander gescheiden te zijn maar als het God belieft zal het toch wel eens komen.

Er is weinig nieuws te melden het is hier nog bijna altijd hetzelfde men hoort hier zoo al van alles vertellen en gazetten komen er ook niet meer, maar daar kon men toch ook niet veel van gelooven gij zult beter weten hoe het er mede staat dan wij tracht maar moed te houden beste broeder er zal toch wel eens een einde aan komen.

Ontvang intusschen in afwachting daarvan de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van Uw verkleefde broeder

Domin

-------------------------

(in midden door plooien beschadigd en moeilijk leesbaar)14 (genummerd met potlood)

6 Juli 1915

Beminde broeder

Daar wij de brief seffens niet kunnen wegkrijgen hebben zullen wij er nog maar eenige regelen bijvoegen wij zullen binnen een dag of twee misschien gaan pikken dat vroeg gezaaid is dat omtrent rijp genoeg er zijn er die al in gang geweest hebben ge moest eens voor een of twee komen dan kunnen wij er eens door gaan gelijk verleden jaar maar wij zullen het toch wel afkrijgen, ze zijn al aan ’t lange patatten uitdoen maar de onze zijn te slecht ze zijn te hard afgevrozen maar anders gaat alles toch bijzonder goed met onze gezondheid is het ook allerbest gij hoeft dus op ons niet te hard te denken wij mogen tot nu toe niet klagen.

Met de kameraden is het bijna hetzelfde alhoewel het bijna is dat zij u vergeten zijn daar zij niet terug schrijven ze zien op de kosten denk ik. Charel is bijna alle Zondagen in W... alhoewel hij er niet meer verkeerd en smet zit al den tijd dien hij heeft in de zwaan met wie hij het meeste doet weet ik niet maar hij is er bijna niet weg te houden.

Die uit de zwaan zijn verleden week wel eens in slag geweest en fien was ervan geteekend in haar gezicht.

Zjef Leirs zit nog altijd in Antwerpen met zijn marie anders is hier weinig nieuws. Voor terug te schrijven zal het beste zijn gelijk in de brief stond waar van geburen wat bij in was beter kan ik het niet aanduiden.

Houd u maar kloek en gezond en ontvang de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


----------------------


14 Juli 1915

Beminde broeder

Na lang wachten hebben wij toch weer wat tijding van u ontvangen een brief dien gij den 8 Juni geschreven hebt en een van cois dien den 18 Juni geschreven was en daardoor vernemen wij dat gij nu aan het front zijt en dat ge nu niet meer bijeen zijt maar ge zijt toch niet ver van malkander verwijderd dus zult ge noch wel dikwijls kunnen bijeen komen en kunnen wij ook nog ondereen schrijven wij weten uw adres nu niet het zal nu wel veranderd zijn maar gelijk vroeger zal het ook nog wel terecht komen dat van cois dat

weten wij en hij kan het dan nog aan u afgeven gij zult toch nog veel kunnen bijeen komen.

Wij vernemen door uwen brief dat gij toch nog al in goede gezondheid zijt en dat ge nogal wat zwaarder geworden zijt nu moet ik tegen u wat onderdoen maar dat doet ons allen een groot plezier want wij hadden nogal dikwijls ongerust geweest dat gij te weinig eten zoudt gehad hebben daar gij thuis altijd goed geëeten hebt ge moet dus toch niets te kort gehad hebben maar zoolang als gij geld hebt moet ge u niets te kort doen en als gij dat zoudt nodig hebben dan moet ge het maar laten weten dan zullen wij moeite doen om iets daar te krijgen want het zal waarschijnlijk nogal lang duren want er is hier zoo weinig verandering te zien als dat de bezetting hard verminderd is, met de jonge mannen is het nog altijd hetzelfde die moet nog altijd maandelijks naar H.. gaan van mede te nemen hoort men wel niets meer maar het zal daar wel veel plezanter zijn als hier want hier is het des zondags maar triestig en toch gij hebt uw plicht gedaan God zal u wel bijstaan als gij jegens hem uwe plichten getrouw vervult en wij weten ook niet wat ons nog te wachten staat, maar ik moet wel thuis blijven daar ik nu bijna niet meer kan gemist worden met onze gezondheid gaat het tot nu toe met allen opperbest en met de boerderij ook het koren is ruim half af en wij hebben vandaag een kar patatten uitgedaan die zijn maar slecht daar zij te hard afgevrozen waren maar het zal toch nogal aanbrengen daar ze 14 fr. de zak zijn ze moeten dus zoo goed niet zijn.

Daar ik nu het bijzonderste toch geschreven heb zal ik den brief maar gaan sluiten gij zult hem toch wel kunnen lezen alhoewel hij maar slecht geschreven is ik had maar slechten tijd daar wij nu volop in ‘t werk zitten maar wij zullen er toch goed genoeg door geraken ik ben nu voerman geworden ook ik heb lang genoeg gewacht om het te leeren.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw verkleefde broederDomin


21 Juli 1915

Beminde broeder

Daar wij van u nu wederom een brief ontvangen hebben zullen wij maar eenige regelen terug schrijven en u laten weten dat wij allen nog in goede gezondheid zijn en ik hoop dat het met u ook wel goed zal zijn want ik heb gezien dat gij nogal wat zwaarder geworden zijt.

Het schrijven gaat tegenwoordig goed verleden week hebben wij er twee ontvangen een van u dien van den 25 geschreven was en een van cois waar de datum in uitgedaan was het was de tweede van hem van aan het front en een week vroeger hebben wij er ook twee ontvangen een van de 8 Juni en de andere van cois van de 19 in de laatste van cois was veel in uitgedaan wij denken geheel de beschrijvenis van zijne reis van het kamp tot aan het front en dat hij er van Zjef Leirs in staan had ook eenige woorden maar dien brief moet op de censuur geopend geweest zijn en die van u niet maar gelijk cois geschreven had is toch het beste die komen er bijna zeker door ik denk dat gij het wel weet hoe gij het moet doen niets dan ons adres schrijven ik zou het gaarne schrijven hoe het gaat en wie er voor zorgt maar het is te gevaarlijk hij moest maar eens in d... handen komen er zijn er bijna geen die zoo dikwijls iets ontvangen als wij wel A. Heylen van Emiel die schrijft ook dikwijls maar er zijn er geen tien in ons dorp die weten hoe ons brieven weg gaan nu hebben wij er in ‘t kort al wat geschreven ook bijna alle weken eene en nu gaan er twee gelijk weg wij moeten nu maar naar elk een schrijven daar gij nu niet meer bijeen zijt, er is hier weinig nieuws te melden het is hier maar stil in de week ziet men het bijna niet dat het oorlog is maar des Zondags is het hier maar triestig dan is er hier maar weinig plezier te maken en Zjef Leirs is ook nog altijd weg, wij

zitten nu top in het werk van gisteren is het koren af wij hebben nog al lang moeten pikken daar het maar slecht weder was en wij tusschenin 20 zakken aardappelen uitgedaan hebben aan 14 fr. de zak dat brengt nogal aan en nu vandaag hebben wij 7 karren koren binnen gehaald, den do is vandaag eerst beginnen te pikken dat gaat dus nog gelijk vroeger, morgen moeten de jonge mannen van de klassen van 12 tot 17 zich weder eens gaan laten zien maar het is toch hunne schuld dat ze u gevolgt hadden.

Maar ik heb u nog een bijzonder nieuws te melden daar zou het soms in het huishouden hard kunnen mede veranderen ons Louise zou tegen half Maart gaarne trouwen daar het nu zoo goed aan komt. Celin Willems gaat naar het klooster en nu scheiden ze er daar uit en ze zouden gaarne hebben dat er iemand op de boerderij bleef en komt voor Louis het beste aan en die doet het gaarne ook en daar zij later die kans misschien niet meer zal hebben kunnen wij er toch slecht gaan tegenin komen omdat wij ze slecht kunnen missen, als wij allen niet kontent zijn doet zij het niet zegt zij, gij zult er dus wel over kontent zijn denk ik, ik zal er wel voor zorgen dat de boerderij nog vooruit tot dat gij thuis zijt gij weet toch wat ik u belooft heb en dat vergeet ik niet, dus ik voor thuis en gij voor ‘t Vaderland.

In afwachting van malkanders wederzien de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van



28 Juli 1915

Beminde broeder

Daar wij nu wederom een brief kunnen weg krijgen zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen wij schrijven nu bijna alle weken en nu voor elk eenen daar gij nu niet meer bijeen zijt het gaat met ons allen nog altijd goed wij zijn allen goed gezond en wij hopen dat het met u ook wel goed zal zijn het werk gaat zoo al tamelijk goed vooruit alhoewel het maar regenachtig is en wij hebben nog twee karren staan en gisteren heeft het wederom hard geregend en nu zijn wij aan aardappelen uit doen wij hebben al dertig zakken weg en wij zullen er nog wel twintig kunnen weg doen en dat aan 14 fr. de zak dat brengt nogal aan wij hebben zjef van Rooy bij gekregen om helpen uit te doen daar wij nu juist volop in ‘t werk zitten maar binnen een week zal het ergste wel voorbij zijn wij hebben ook Julie van Bouwel bij ons voor eenige dagen zoodat alles hier op zijn beste gaat ge moet dus op huis niet te hard denken het is tot nu toe altijd nog op zijn best vergaan volgens ik zoo al verneem zal het nog lang duren maar als ‘t God belieft zal de dag van malkanders weerzien toch wel eens komen en dat zal wel de schoonste dag van ons leven zijn het is zeker hard van zoolang van malkander gescheiden te zijn maar wij zullen trachten het geduldig te verdragen en ‘t is toch voor het Vaderland ik gevoel het nog het meeste van allen.

Er is hier maar weinig bijzonder nieuws alles gaat hier zijnen normalen gang de d... laten ons nogal goed met rust wel komen zij bijna dagelijks iets aanplakken of iets zeggen maar er komt niet dikwijls iets van zoo nu weer dat de boeren het koren zouden moeten afgeven om onder geheel de bevolking te verdeelen maar zoo heeft er zoo dikwijls iets geweest daarom kwam er niets van het was anders maar triestig want wij hebben nu nog veel oud koren. Van de toestand van de oorlog hoort men hier bijna niets

en dan men kan er bijna niets van gelooven. Van de oorlog van gisteren avond in de geburen daar weet ik meer van. Schoon Celin en suikeren zjef hadden het tegen mie vroemans ze maakten zooveel lawijd dat er wel meer als 25 man er op afgeloopen kwamen maar het bleef toch maar alleen bij woorden maar die heb ik genoeg gehoord.

Hiermede ga ik mijnen brief sluiten daar de tijd mij ontbreekt en gij nu toch weeral wat weet van thuis als ik beteren tijd heb zal ik wat meer schrijven, de laatste brief dien wij van u ontvangen hebben tot nu toe is dien van de 25 juni, schrijf maar zoo dikwijls mogelijk wij zijn nog altijd zeer kontent over u daar gij uwe plichten goed doet volgens ik verneem.

Ontvang de hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw verkleefde broederDomin

Doet ook nog een goeden dag aan Frans Schellens en zegt als hij een D... ziet dat hij maar moet denken dat het eenen is van die ons doen gaan loopen heeft en dat hij hun dat moet wreken.

18 (in potlood)

4 Augusti 1915

Beminde broeder

Daar wij wekelijks eene goede gelegenheid hebben om een brief weg te krijgen zullen wij u maar eenige regelen toesturen daar wij weten dat gij er naar tracht om iets van huis te ontvangen, het is met ons allen nog goed wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u ook nog wel goed zal zijn het is wel niet zeker dat gij nog 75 kgr weegt gelijk gij daar hebt geschreven maar ge kunt het met wat minder ook doen zoowel als ik.

Met het werk is het ook nogal goed wij hebben van gisteren de tarwe binnen en ons lange patatten zijn ook uit wij hebben er 48 zakken weggedaan het is wel niet veel volgens den hoek maar het bracht toch nogal aan zoo aan 14 fr den zak.

Zooals gij ziet gaat alles hier zijnen gang bijna als vroeger op de werkdagen kan men het bijna niet zien dat het oorlog is maar des Zondags dan ziet men het nogal hard dan is het hier maar triestig er word hier zooal wat gekegeld maar anders ziet men in de herbergen niet veel en ver van huis kan men ook bijna niet geraken daar men niet mag rijden zonder paspoort en daarbij kan nog niemand geen krijgen als een werkman en een koopman zoodat er daar wel meer plezier zal te maken zijn als hier, met de kameraden is het ook nog altijd zooals vroeger smet is bijna altijd in de zwaan en Karel zit bijna alle Zondagen in Wi... maar daar hij vroeger veel kwam eer gij weg waart daar is het gedaan maar hij komt alle Maandagen eens naar fons om er hooren af te klappen.

Met brieven gaat het altijd goed verleden Zondag hebben wij eenen ontvangen van Cois dien van de 14 Juli geschreven was en den laatste die wij van u ontvangen hebben is dien van de 25 juni van Alois van Tongel en Emiel van Dijck hebben ze Zondag ook eenen ontvangen.

Van Frans de Bie weet men nog niets en van Remi Dens weet men ook niets zeker waar hij is. Gij en Cois zult misschien gaan denken dat men van u niet veel geneert

daar Leonie gaat trouwen dat zult gij van Cois al wel vernomen hebben en ons Louise tegen half Meert ook dat zult gij in een vorige brief wel gezien hebben, voor ons zal het dan zeker moeilijk zijn maar wij zullen er toch wel door geraken zoowel als nu wij hadden zeker liever gehad dat zij gewacht had tot gij thuis waart maar als ‘t God belieft kan het misschien nog zijn en komt het altijd zoo goed niet aan als nu. Celine gaat naar het klooster en dan moeten zij er wel uitscheiden en er zou dan toch iemand van hun op de boerderij moeten blijven en dat komt voor Louis het beste aan wij hebben haar hare goesting laten doen ik denk dat gij er ook wel zult over tevreden zijn. En nu over mij ik blijf mijn woord getrouw ik heb er maar eens meer geweest terwijl gij weg zijt en het zal wel gedaan blijven, gij zult misschien denken dat ik er zoo lang mede gewacht heb om u dat te schrijven maar ik dacht dat gij in het begin zoudt gedacht hebben het zal weder niet lang duren dus moet gij het nu niet denken als gij alle brieven ontvangen hebt dan zult gij gezien hebben dat u ook niet vergeten zijn, daar heb ik bij op staan dat het gedaan was maar dat weten zij niet dat ik het daar bij op geschreven heb.

Nu moet ik gaan sluiten ontvang dus de beste groeten van ons allen en vooral van


19 (genummerd met potlood)11 Augusti 1915

Duurbare broeder

Alhoewel het bijna drij weken geleden is dat dat wij van u nog tijding ontvangen hebben zullen wij maar eenige regelen toesturen van Cois hebben ze verleden week nog eenen ontvangen en eenige dagen vroeger nog eenen en volgens wij ondervinden moeten onze brieven er toch nogal goed doorkomen wij schrijven nu dikwijls ook alle weken eens daar het gemakkelijk is om ze weg te krijgen. Hoe het gaat en wie er voor zorgt kan ik niet schrijven daar het te gevaarlijk is maar voor antwoord moet ge maar schrijven op ons adres alleen zoo hebben wij er nu toch al eenige ontvangen ook de laatste van Cois had hij zoo ook geschreven en die was binnen de drie weken hier.

Het gaat met ons allen nog bijzonder goed wij zijn allen goed gezond en ik verwacht van u hetzelfde en met de boerderij gaat het ook opperbest wij hebben terwijl gij weg zijt al zooveel binnen getrokken dat gij het bijna niet zoudt kunnen gelooven maar als men iets te verkoopen heeft dat brengt nogal aan de patatten die zijn wat verminderd maar van ons lange hebben wij van allen 14 fr gehad maar ander hebben wij er nog niet uitgedaan toekomende week misschien er gaan er anders nogal wat weg alhoewel ze nog groen staan het is bijna of de boeren ze gaarne aan de D... verkoopen want ze zijn er allen voor geloof ik ze worden nu hier aan de statie geladen maar anders rijdt de trein hier nog niet maar het zou misschien kunnen komen daar de d... de ijzerenweg nu aan ‘t maken zijn.

De verkens zijn omtrent 3 fr de kilo en wij zullen er wel kunnen verkoopen daar wij er nogal veel hebben eenen van rond de 160 kilo twee van omtrent 90 kilo en twee van rond de vijftig een kalf hebben wij ook verkocht staan aan 120 fr dat is maar weinig maar het is een vaars en die mogen ze niet slachten en van de boter hebben wij laatst 4,20 fr. gehad de kilo zoodat gij ziet dat het voor de boeren hier heel goed is wij hebben in het half jaar dat gij weg zijt veel geld ingetrokken en er gaat zooveel niet meer weg als vroeger daar er nu geen voedermeel is om te koopen de bloem komt ook nog altijd maar wij hebben geen meer gehaald daar wij nu veel tarwe hebben en het toch altijd maar

grijze is gij ziet dus dat er hier maar weinig verandering is en volgens ik hier zie denk ik dat de oorlog nog lang kan duren men zou wel zeggen dat den d... ze groot vandoen heeft daar de bezetting altijd maar verminderd gisteren en eergisteren vooral hebben wij wederom hard hooren schieten gij zult beter weten dan wij hoe het er mede staat en hoe eerder gedaan hoe liever dat de gelukkige dag van malkanders weerzien moge aanbreken maar gij hebt toch uw plicht gedaan gij moet dus niet ongerust zijn als gij u altijd maar gereed houdt voor God en Vaderland.

Veel nieuws heb ik u niet te melden van hier het gaat hier met alles zoo al stillekens aan vooruit plezier zult gij daar meer hebben als er hier te maken is er trouwen er hier nog al veel alhoewel het oorlog is. Zjef Leirs dat weet ge wel zeker die is nog altijd weg Louise Wuyts is getrouwd en toekomende Dinsdag dan trouwt Leonie dan moet Cois dus op het werk niet meer denken.



25 Augusti 1915

Duurbare broeder

Daar het nu weeral veertien dagen geleden is dat wij nog geschreven hebben zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen wij waren wel gewoon van alle weken te schrijven maar gelijk wij ze weg deden ging het niet goed meer daar er eenige gepakt waren en het nu voor eenige tijd stil lag ik kan het niet schrijven hoe het gaat maar het is zoo nogal een heele vertakking en er zijn er weinige die er aan bekent zijn maar volgens ik verneem gaat het zoo het beste voor te schrijven.

Gij zult wel ondervinden want wij hebben langen tijd niet anders geschreven als zoo het is anders moeilijk want er komen er bijna geen meer met brieven het is lang geleden dat wij nog iets ontvangen hebben van u het was dien van de 25 Juni geschreven van Cois hebben ze er nu twee ontvangen den laatste was dien hij geschreven had met antwoord bij voor die van de groenstraat gij zult wel weten van wie hij zal het naar u wel geschreven of voort gestuurt hebben zeker als gij dien brief van hun ontvangen hebt dan zult gij wel gezien hebben dat ik er maar eens meer geweest heb terwijl gij weg zijt het zal dus nu wel gedaan blijven ge ziet dus wel dat ik er kan weg blijven Cois Willems gaat er nu henen en Carel is nu bijna alle Zondagen in W. bij het smetjen smet die is bijna altijd in de zwaan ik geloof dat hij met asten wat in ‘t spel is fien die heeft tegenwoordig geenen ofwel het zou moeten zijn dat ze nog een in t’ h... kruipt gelijk gij wel weet van wat moet gij van mij hebben.

Zoodus ge ziet dat alles hier zooal stillekens aan voortgaat gelijk vroeger als dat men des Zondags zooveel niet meer ziet toekomende Zondag zou het moeten kermis zijn maar het zal niet te zien zijn denk ik als misschien bij Zjef dens daar is het prijskegeling daar ligt nu een cimente baan daar is soms nogal wat te zien er word nog voor meer geld gekegeld als vroeger fons is nog altijd de groote man verleden Zondag had hij naar meerbeek geweest en daar is hij honderd frank verspeeld volgens men zegt maar den zondag te voren had hij er hier zeventig gewonnen ge ziet wel hoe het er hier tegenwoordig gaat onze frans kan er toch ook altijd nog goed aan uit ge weet dus het

bijzonderste nieuws weer eens verleden Zondag hebben de jonge mannen hun weer eens moeten gaan laten zien aan den D... zij moeten nu alle maanden hun gaan laten zien

Op ons moet ge ook niet hard denken gaat met ons allen nog bijzonder goed wij zijn allen nog in de beste gezondheid en het werk gaat ook nogal goed vooruit wij zullen Zondag het land wel zuiver hebben denk ik en wij hebben al zeventig zakken patatten weg en van de minste hadden wij nog 10 fr de zak wij hebben tot nu toe niets moeten afgeven aan de d... terwijl gij weg zijt. Voor te trouwen ziet men naar den oorlog niet hard want Leonie gaat trouwen dat weet ge al zeker en Leonie de Vries is verleden Zondag ook afgeroepen en ons louise zoekt ook te trouwen tegen half Meert maar ge moet daar niet op denken wij zullen er wel door geraken ik zal er wel voor zorgen doet gij maar uw plichten voor God en Vaderland dan zullen wij malkander spoedig wederzien.


Om te schrijven gelijk wij schrijven moet gij op uwen brief niets dan ons adres schrijven

(in het midden van het blad vaak onleesbaar door plooien)21 (genummerd met potlood)

21 September 1915

Duurbare broeder

Daar ik denk van wederom een brief weg te krijgen zal ik u nog maar eenige regelen schrijven het is nu wederom wat geleden daar het zoo moeilijk is om er nog iets door te krijgen er komen bijna geen brieven meer en daarbij durft men het bijna niet zeggen als men eenen ontvangen heeft wij hebben van u nog maar een brief ontvangen van aan het front het was dien die den 25 Juni geschreven was en ............ (?) er wel 4 of 5 ontvangen hebben verleden week nog twee van in Juli en eene van de 16 augustus hoe komt het dat wij van u niet meer ontvangen gij en Cois komt toch nog dikwijls genoeg bijeen volgens ik zie in de laatste brieven dus moet gij toch ook wel weten hoe gij ze moet wegsturen zoowel als Cois ik kan het juist niet schrijven hoe het gaat maar ik denk dat het zoo gemakkelijk gaat gij zult het wel ondervonden hebben dat gij ze goed ontvangen hebt of niet in een maand tijd hebben wij bijna niet geschreven daar het toch niet ging om zoo iets weg te krijgen maar vroeger alle weken.

Gelijk wij nu schrijven daar mogen wij niet te veel over zeggen of schrijven bij ons weet het niemand als ik, maar om uw brieven zoo ook terug te krijgen moet gij niets schrijven dan ons adres alleen mij dunkt dat gij het ook moet weten daar de brieven van Cois zoo ook geschreven waren het is tegenwoordig moeilijk om brieven te smokkelen de grens is overal afgemaakt met electrische draden het is dus heel gevaarlijk als het nog wat erger wordt dan is het onmogelijk om er nog iets over te krijgen maar als ge het adres weet van een geinterneerde soldaat in Holland of een burger uit .... (?) die er nog woont daar moet gij ook kunnen henen schrijven wel niet alles maar toch al het met uwe gezondheid is zij konden het dan voort naar ons schrijven met de Post daar men uit Holland naar Belgie mag schrijven maar er mag over de oorlog niets instaan daar het de duitsche censuur moet passeeren.

Alles gaat hier zoo al stillekens aan vooruit zooals vroeger als er bijna dagelijks maar geen duitsche kwamen met wat komplimenten zij hebben altijd wat nieuws aan te plakken nogal goed dat het zoo altijd niet moet zijn gelijk zij aanplakken want dan waren de boeren over niets meester dan zou men met de vruchten nog niet mogen doen wat men wilt vroeger was het dat men geen haver mocht afvoederen het graan was nog niet binnen toen moest men al gaan over geven hoeveel men had de aardappelen ook al nu is het dat men zooveel graan niet mag laten malen gelijk men wil gerst mag niet meer

gemaald worden met koren zal het toch weeral zoo erg niet zijn als men zegt want dan mochten wij nog niet half genoeg laten malen van hetgeen wij nodig hebben en den overschot zou men dan moeten afgeven aan 25 fr de zak aan hun maar het zal zoo weeral niet zijn want wij hebben nog niets moeten afgeven terwijl gij weg zijt wij hebben dus niet te klagen want met de boerderij gaat het heel goed als men maar iets te verkoopen heeft dat brengt aan nu hebben wij weer een kalf verkocht staan aan 150 fr en een verken zouden wij ook kunnen weg doen die zijn omtrent 3 fr de kilo maar wij zullen maar wat wachten gij moest zoo eens onvoorziens thuis komen dan zou het eens kermis zijn want nu was er hier niet veel van te zien gij zult ze misschien meer gevierd hebben als wij, morgen kunnen de jonge mannen weer eens naar H. voor den d.. eens draaien.

Met ons werk staan wij er goed op de toemaat is binnen wij hebben maar een week moeten hooien de patatten zijn uit en het land ligt allemaal gereed om te mesten wij hebben vandaag al wat gezaaid en ik heb voor de eerste maal voren uitgereden maar ‘t is er naar ook, er zijn er bij om hazen in te vangen ge ziet dus dat alles op zijn beste gaat en met ons gezondheid is het ook opperbest en ik hoop dat het met u ook zoo wel zal zijn en als het God belieft zal het zoo wel blijven dat er maar eens een einde aan kwam maar het veranderd zoo weinig mij dunkt dat het nog lang kan duren gij zult er misschien meer van weten want wij vernemen hier niets als voordeel van den D.. anders mag men het in de gazet niet zetten maar er zal toch wel eens een einde aan komen en .............. (onleesbaar) toch dat wij malkander weder zullen zien is zeker maar triestig van zoolang gescheiden te zijn maar gij hebt toch uwe plicht gedaan gij moet op ons niet te hard denken houd u altijd maar goed gereed voor God en Vaderland dan dan moet gij voor niets ongerust zijn en denk maar het is Gods wil.

Gisteren hebben wij van u nog een goeden dag gehad van Leonard Truyen dien had er nogal van velen een goeden dag in staan zoo vernemen wij somtijds wel iets van u maar wij zouden toch zoo gaarne iets van u ontvangen in afwachting van een brief de hartelijkste groeten van ons allen

Uw verkleefde broeder Domin

---------------------------

22 (genummerd met potlood)28 September 1915

Beminde broeder

Daar wij weder eene gelegenheid hebben om een brief weg te krijgen zal ik u nog maar eenige regelen schrijven alhoewel het nog geen week geleden is ik schrijf nogal dikwijls en ik denk dat ze allemaal nog al goed terecht komen er zijn er niet velen die zoo goed weten hoe schrijven gelijk wij het is tegenwoordig moeilijk en het wordt niet veel meer gezegd wanneer men eenen heeft gehad uit schrik dat het zou verraden worden daarom kunnen wij het ook tegen iedereen niet zeggen waar wij ze weg doen dat wil niet zeggen dat gij niet dikwijls moogt schrijven want hoe meer wij van u ontvangen hoe liever gij zult zoo ook wel zijn gij zult ze nog al goed ontvangen er zullen er nogal velen zijn die er zooveel niet ontvangen gelijk gij wij krijgen er wel niet veel maar ik heb nog liever dat gij ze goed ontvangt want gij zult zeker nieuwsgierig zijn om nieuws van hier te ontvangen tot nu toe is alles goed gegaan wij zijn allen nog altijd goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn alles gaat hier zooal stillekens aan vooruit als de tijd die vervliegt snel het is nu al negen maanden dat gij weg zijt tot nu toe is alles nogal goed uitgevallen als dat het wat lang duurt dat er verandering komt men hoort hier somwijlen nogal hard schieten dat men zou zeggen dat ze dichterbij gekomen zijn maar men verneemt er bijna niets van gazetten komen er bijna niet en van die er komen kan men ook niet veel gelooven de trein rijdt hier nu ook voor het minste tweemaal per dag somtijds meer men ziet ze nogal veel rijden met hooi en strooi dat zijn ze nu volop aan ’t opeischen tot nu toe zijn wij er met 1080 kilos hooi vanaf maar de haver dat zal ook niet lang meer duren het is

nu op het dorp gekomen dat men maar 1 1/2 kilos per paard per dag mag houden wij zullen er dus met de krinschen niet vanaf zijn als wij geen weg kunnen steken want wij hebben nogal veel wij zullen ruim 1000 kilos hebben koren zullen wij ook in ‘t kort moeten afgeven maar dat is voor de voeding comiteit volgens zegt dat gaat hier hard onverschillig men had moeten overgeven hoeveel men had en die het hoog overgegeven hadden moeten veel afgeven wij zijn er nogal goed van af 1120 kilo moeten wij afgeven er zijn er die naarmate zij hebben veel meer moeten afgeven men weet nu ook hoeveel men maar mag gebruiken men moet iedere maand als men naar de molen rijdt een briefje halen waar op staat hoeveel men gaat laten malen het mag niet meer zijn als men per maand mag laten malen en men krijgt alle maanden maar een maar men kan het tot hiertoe goed wagen om zonder briefje te rijden men vraagt er nooit naar wij mogen maar 117 kilos per maand laten malen voor ons en voor het vee daar kan men niet veel mede doen maar wij hebben er nog niets naar geleden daar wij nogal veel liggen hadden als het opkwam wij zullen zoo ver niet meer behoeven naar de molen te rijden men is een stoommolen aan ’t plaatsen in het huis van Louis Sprengels een zoon van de maalder van Heultje heeft dat gekocht.

Met de jonge mannen hier is het zoo al stillekens nu hebben ze allemaal moeten gaan tot 30 jaar gij zult misschien zeggen dat ik van mijn woord niet ben maar het is nogal erg als men zijn werk goed heeft en er is toch over de grens bijna niet meer over te geraken ik zal dus maar blijven zoo lang ik kan en zorgen dat de boerderij zooal stillekens aan in gang blijft want als ons Louise weg is kunnen wij zeker niemand meer missen en er is weinig kans om daartegen verandert te zijn maar anders heb ik woord gehouden want met die van tuns is het voor goed gedaan ik heb er maar eens meer geweest terwijl gij weg zijt zoodat ik er wel weg kan blijven ik heb wel een ander maar dat zal zeker niet lang duren denk ik het is fien van .... (moeilijk leesbaar) van de Voortkapel dan weet ik toch waar ik des zondags zooal moet blijven dat is anders maar moeilijk het is hier maar stillekens. Karel die weet waar blijven dien gaat maar naar Wiekevorst dat hij er een heeft dat geloof ik niet en smet dien is de geheele Zondag in de zwaan hij doet het tegenwoordig met de ast geloof ik en lien is aan ’t dik worden daar heeft remie voor gezorgt. Gij schrijft dat gij nogal veel geld nodig hebt wij zullen er eens 5 frank insteken om te probeeren dat het er door komt. Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen


---------------------------

23 (genummerd met potlood)22 October 1915

Duurbare broeder

Met de grootste blijdschap hebben wij van u wederom wat tijding ontvangen het waren er nu twee gelijk een die van den 31 Augusti geschreven was en eene van de 9 September van Cois waren er ook twee bij de eene was half van u geschreven gij kunt wel weten hoe content dat wij waren van er zooveel gelijk te ontvangen vooral omdat het zoolang geleden was dat wij van u nog iets ontvangen hadden wij hadden nog maar eene van aan ’t front ontvangen van Cois waren er meerder door gekomen verleden week nog eenen brief met zijn portret in die was op een ander adres geschreven als de laatste nu ze kunnen er zoo misschien ook wel goed door komen maar gelijk gij dien geschreven hebt die wij laatst ontvangen hebben is toch het beste zoo schrijven wij nu al langen tijd gij zult wel ondervonden hebben dat ze er zoo goed door komen, over eenige weken ging zoo goed niet daarmee hebben wij in ’t kort zooveel niet meer geschreven en de brieven van u zullen er dus ook zoo goed niet door gekomen zijn er zullen er toen misschien al eenige verloren gegaan zijn, maar nu moet het wederom goed gaan, daarom maar schrijven niets dan ons adres alleen meerder uitleg hoe het gaat of wie er voor zorgt mag ik u niet geven

het zal daar misschien toch wel bekend zijn daar er toch nogal verschillige zoo schrijven schrijf dus maar zoo dikwijls mogelijk dan is er toch de meeste kans dat er iets door komt wij zullen ook dikwijls schrijven als het zoo blijft gaan maar nu hadden wij in ’t kort niet veel meer geschreven omdat wij van u in langen tijd niets meer ontvangen hadden en wij dachten dat er veel onderweg bleef.

Over de toestand hier is er niet veel bijzonders te melden alles gaat zooal stillekens aan vooruit met het werk staan wij er goed op wij hebben bijna gedaan met zaaien nog een zil koren maar daar staan nog tollen op en de laatste tarwe zullen wij morgen zaaien dus wij zijn vroeger als op andere jaren het weder is altijd nog al goed geweest in de stal gaat ook alles goed wij hebben nog altijd 6 koeien en een rund vee hebben ze nog niet opgeeischt maar met het voeder gaan ze beginnen toekomende week moet M. 40000 kilo hooi leveren, wij zullen rond de 1000 kilos moeten leveren, en haver zal misschien ook volgen daar die den 31 October zou moeten gedorschen zijn, hij heeft anders nog niets moeten hebben hier terwijl gij weg zijt als wat aardappelen maar toch geen als die over gegeven hadden die er te veel hadden hij zal misschien denken dat hij er moet gaan uit trekken want volgens men hier zooal hoort moet hij in ’t kort klop gehad hebben men verneemt er hier anders niet veel van gij zult beter weten hoe het er mee staat tot nu toe hebben wij anders niet te klagen gehad wij hebben dit jaar goed geweest daar alles nogal duur is dat de boeren te verkoopen hebben maar ik zou toch willen dat het maar spoedig gedaan was dat wij malkaar weerzagen het is maar triestig zoolang van malkander gescheiden te zijn maar gij hebt toch uw plicht gedaan voor het Vaderland tracht ze jegens God ook altijd getrouw te vervullen dan moet gij voor niets bevreest zijn en dan zal hij alles wel op zijn beste regelen met uwe gezondheid gaat het toch ook nogal goed volgens ik in uwe laatste brief gezien heb zijt gij wel een weinig ziek geweest maar het was toch niet als het sport volgens ik verneem dat krijgt men overal, met onze gezondheid gaat het ook goed onze Frans heeft verleden week wel wat ziek geweest maar het is nu wederom geheel gedaan het gaat dus alles op zijn beste.

In uwe brief vraagt gij naar Emile Willems die is nog altijd in Engeland hij zal niet meer moeten strijden zijn arm zal nog wat stijf zijn in een volgende brief zal ik u het adres toesturen nu weet ik het nog niet men hoort hier anders weinig van de soldaten er schrijven er bijna geen zoodat wij nogal geluk hebben ik heb laatst eens geschreven dat gij langs Holland naar een geinterneerde ook kunt schrijven dat moet gij niet doen dat gaat niet meer.

Geld opsturen zal nogal moeilijk zijn wij kunnen het wel eens probeeren met eenige franken maar er is veel kans dat het er uit gehaald wordt als gij het groot zoudt noodig kunt gij het misschien van Judo Geuens wel krijgen of van een andere kennis die er genoeg hebben dan kunnen wij het hier aan de ouders geven als wij het weten.

Hiermede ga ik mijne brief sluiten daar de plaats ontbreekt.Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen


(onderaan de tweede bladzijde is bij geschreven)gij hebt naar portretten gevraagt ik heb het mijne er bij in gedaan dan hebt ge toch al een ik zal er nog opsturen

-------------------------------------

24 (genummerd met potlood)28 October 1915

Duurbare broeder

Daar het nog wel maar eene week geleden is dat wij u nog geschreven hebben zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen wij zullen nu nog maar eens gelijk schrijven dan kan de eene het maar voort sturen naar de andere als gij niet bijeen zijt.

Op 10 October hebben hebben wij nog twee brieven van u ontvangen een den 31 Augusti en een van 9 September het was anders al lang geleden het is tegenwoordig nogal moeilijk het is wel wat gebetert tegen over eenigen tijd maar wij hebben nogal geluk gehad in het schrijven want volgens gij schrijft hebt gij onze brieven nogal goed ontvangen dat is toch het bijzonderste dan verneemt gij toch zoo nogal hoe het hier zoo al gaat tot nu toe is het nogal goed gegaan wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u ook zoo wel zal zijn het werk gaat ook goed vooruit nog een zil koren moeten wij zaaien maar daar staan nog tollen en vandaag hebben wij onze laatste haver gedorschen met den dorschmolen bij wies l. die moet den 31 October gedorschen zijn van den d.. die zal er dan wat moeten van hebben denk ik nu zal hij misschien met de krinsen niet content zijn gelijk verleden jaar tot nu toe is het anders nog niet erg geweest deze week hebben wij 1080 kilos hooi moeten leveren anders heeft hij van ons nog niets gehad terwijl gij weg zijt volgens men anders zooal zegt zal hij van alles moeten hebben hij zal er misschien gaan vandoor trekken als dat maar eens was dat zou ik willen dan zouden wij malkaar nogal spoedig kunnen wederzien voor er hier vandoor te trekken is het bijna niet meer mogelijk over de grens kan men bijna niet meer over dan met levensgevaar daar ze overal afgespannen is met electrische draden volgens ik altijd gezegd heb zou ik het nu moeten doen hebben want nu heb ik gisteren ook eens moeten gaan teekenen voor den d.. men ziet er hier anders niet veel meer er is bij ons nog geen eene binnen geweest terwijl gij weg zijt ze hebben ze aan het front groot noodig denk ik.

Over het nieuws hier kan ik u niet veel bijzonders schrijven als dat die hollander uit de zwaan (max) in positie komt dat het remie is dien zoiets gedaan heeft dat zult gij wel weten, men zorgt hier dus nogal om in ‘t volk te blijven.

Nu ga ik mijnen brief sluiten in een volgende brief zal ik u weder wat meer schrijven.


-------------------------------

25 (genummerd met potlood)15 November 1915

Beminde broeder

Daar het wederom veertien dagen geleden is dat ik nog geschreven heb zal ik nog maar eenige regelen toesturen het gaat ons allen nog goed wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop van u hetzelfde en anders gaat hier alles ook tamelijk met het werk staan wij er nogal goed voor en het dorschen zullen wij misschien nogal veel met de molen doen de haver hebben wij er al mede gedorschen die moest den 31 October gedorschen zijn maar wij hebben toch nog geene moeten afgeven.

Met de boerderij gaat het ook goed het brengt nogal aan als men iets te verkoopen heeft de boter is ruim 5 fr. de kilo en de varkens rond de 2,50 fr wij hebben onlangs nog een verkocht waar wij ruim 280 fr van getrokken hebben daar moest men er vroeger bijna drij voor wegdoen.

De paarden zijn hier ook duur er worden er dus velen verkocht maar ze gaan allemaal naar den d... van Dijck had van de zijne 2000 fr en boer engelen ook geloof ik als het zoo voort gaat blijft hier niets als jonge paarden maar ‘t is toch nog beter dat hij er veel voor geeft als dat men ze moet afgeven dat valt nogal mee hij heeft nog niet veel opgeeischt maar alles duur koopen wel tot de raaptollen aan 5 fr de 100 kilo als het zoo voort gaat zal het nogal wat zijn eer dat het wederom eens zomer is maar wij hebben tot hier toe nog niets te kort gehad.

Hoe het hier anders zoo al gaat daar heb ik niet veel over te melden, als dat smet van huis gaan loopen is het is nu al de derde of vierde maal hij zit in de zwaan geloof ik daar was hij des Zondags toch ook den heelen dag.

Toekomende Zondag is het Oolenmarkt en de d.. hebben aangeplakt dat ze weder zoo bloeiend beloofd te zijn als vroeger jaren maar het zal nogal wat minder zijn men zal er zoo al eens henen gaan omdat men anders toch niets ziet er zijn hier vandaag wederom verscheidene d... door getrokken het is de eerste maal terwijl gij weg zijt men zag er nooit geene als twee of drij welke op patrouille reden die van vandaag waren alle nog zeer jonge dat het de laatste maar eens waren maar er is nog zoo weinig van het einde te zien in de gazet heb ik nu toch al eens gezien dat men in D... ook hard voor de vrede begint gaan te schrijven dat de vrede maar eens kwam want het duurt te lang dat wij van malkander gescheiden zijn ik zou er veel willen voor doen om eens bij u te kunnen komen, somtijds zou ik willen dat ik bij u was ik denk dat het daar plezanter is als hier maar ik kan te huis niet gemist worden en men kan er toch bijna niet meer over.

Gij hebt naar Emiel Willems gevraagt die is nog altijd in Engeland maar zijn adres weet men hier niet hij schrijft altijd naar Alfons er komen hier toch maar weinig brieven en het wordt nogal dikwijls gezwegen wij krijgen er ook niet veel ik denk dat gij ze wel beter krijgt de laatste van u was dien van de 9 September welke wij begin October gekregen hebben over veertien dagen hebben wij nog een goeden dag gehad van u dien van Gommaar Thys had het geschreven.

Nu zal ik mijn brief maar gaan sluiten tracht maar getrouw uw plichten te vervullen voor God en Vaderland dan zal God alles wel op zijn beste regelen en zullen wij malkaar nogal spoedig wederzien.

Ontvang in afwachting daarvan de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


---------------------------------

26 (genummerd met potlood)18 November 1915

Duurbare broeder

Daar wij nu wederom een brief van u ontvangen hebben zal u nog maar eenige regelen toesturen wij schrijven nu bijna alle weken de brief die wij nu ontvangen hebben is dien van den 11 October gij schrijft daarin dat gij de brieven toch zoo slecht ontvangt wij hebben altijd wel geschreven maar dien tijd zoo dikwijls niet daar het toen niet goed ging ik denk anders dat gij de brieven wel zoo goed zult ontvangen hebben als anderen wij hebben altijd nogal goed geweten waar wij ze moesten wegdoen het gaat zoo goed niet meer als vroeger het is nogal moeilijk om er nog iets over te krijgen daar de grens overal afgespannen is met electrische draden daar waar de vaart dicht bij de grens is niet maar daar is het toch ook nogal moeilijk want daar is ook altijd wacht men hoort niet veel meer zeggen als er iemand geschreven heeft want als er tegenwoordig gepakt worden met brieven het is bijna altijd door verraad.

Tot nu toe is alles nogal goed gegaan wij zijn allen nog goed gezond en met de boerderij gaat het ook bijzonder goed het werk is altijd nogal goed op tijd gedaan geweest en de schuur zullen wij ook wel uitkrijgen daar wij misschien nogal veel zullen met den molen dorschen er is aangeplakt dat alles den 15 December moet gedorschen zijn maar het zal toch zoo nauw niet komen met het opeischen valt het ook nogal mede wij hebben nog niets moeten afgeven als hooi, haver dat zou misschien in ‘t kort wel kunnen zijn, koren is er al geleverd maar wij nog niet wij moeten 1120 kilos leveren het is nogal veel maar er zijn er die naarmate zij hadden veel meer moeten afgeven wij hadden nogal een goede oogst en het koren is toch voor de voedingscomiteit volgens men zegt men had moeten overgeven hoeveel koren men had en met hoeveel personen men was en hoeveel vee men had en dan werd het uitgerekend hoeveel men noodig had maar dat was nog niet half genoeg maar wij zullen toch wel genoeg hebben daar wij veel meer hebben als wij overgegeven hadden. Het zal misschien toch nogal erg worden eer de

oorlog gedaan is als hij nog lang zou duren voor de boeren zoo niet daar die nogal veel hebben dat anderen moeten koopen daarmee heeft het voor de boeren altijd nog heel goed geweest wij hebben nu een goed jaar gehad omdat alles duur was dat wij te verkoopen hadden men kan wel zooveel kalveren en verkens niet meer mesten als vroeger maar het brengt nu veel meer aan wij hebben over tijd een verken verkocht waar wij twee honderd in de tachtig frank van trokken die zijn nu tot omtrent 3 fr de kilo en boter is nu omtrent 6 fr de kilo dat brengt nogal aan men koopt hier tegenwoordig alles wat maar eten is de raaptollen aan 5 fr de 100 kilo de beeten aan 8 fr en de peeën aan 9 fr dat gaat allemaal naar Duitschland denk ik daar moet het nogal wat erger zijn als hier daarmede zou het somwijlen nogal spoedig kunnen veranderen men zou anders zeggen dat er geen einde aan komt het is altijd hetzelfde men hoort tegenwoordig bijna alle dagen hard schieten men zou zeggen dat ze dichterbij zijn maar men verneemt er toch niets van gij zult er misschien meer van weten.

Volgens ik in uwen brief zie hebt gij wederom wat gereisd hebt gij congé gehad gij schrijft dat gij veel geld noodig gehad hebt en dat het goed was dat wij wat opstuurden het is nogal gevaarlijk het zal misschien moeilijk zijn om daar te krijgen maar wij zullen toch probeeren wij hebben er nog eens 5 fr in gedaan nu zullen wij er eens 10 in doen als dat er komt daar kunt ge toch weeral wat mede doen maar gij kunt aan Judo Geuens ook wel vragen gij zult zijn adres wel weten die moet geld genoeg hebben dan schrijft gij het maar naar huis dan kunnen wij het hier terug geven zoo heeft hij er nogal voortgeholpen. Gij vraagt hoe het zooal in ‘t dorp gaat zoo al stillekens als verleden Zondag heeft het nogal rumoerig geweest toen heeft dien uit de zwaan ruzie gehad tegen Remie dennebosch gij zult wel weten waarvoor ik heb het toch nog geschreven en tegen de garde heeft hij het ook al gehad er zaten er twee van Heultje te zingen en men mag het tegenwoordig niet doen en toen had de garde eene in den bak gezet en daarmee kwam het geloof ik verleden Zondag was er toch wat meer te zien omdat het Oolen markt was daar was de oorlog niet hard te zien daar was volk genoeg ze hadden nu te lang moeten binnen blijven er waren er genoeg ook, ze waren nogal goedkoop, zeg tegen Ernest Smets dat hij niet moet bang zijn dat het in broeckhoven altijd nog even slecht gaat die zullen er nog wel zijn tegen hij terug komt en anders die max uit de zwaan zal ze misschien voor hem wel ophouden als het een meisje is hiermee moet ik mijnen brief gaan sluiten daar er geen plaats meer is. Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


----------------------------------------

(geschreven met potlood)20 november 1915

Zeer beminde Ouders broeders en zusters

Met groote blijdschap kan ik u melden dat ik mijne brieven goed ontvang. Het is nu al wat geleden dat ik nog geschreven heb, daar ik maar weinig tijd had, ik moest gaan vrienden bezoeken.

Terwijl mijn laatste brief heb ik nu al verschillende kennissen gezien, ik heb bij Charles en Wannes Bon geweest zij hebben een brief bij den mijne gestoken zoo gij hem niet ontvangen hebt gelief dan een goede dag te doen aan hunne ouders en vrouwen.

Ik ben ook geweest bij: Judo Geuens, Emiel Heylen, Jos Seppion, A. Van Tongel, Jos Van Meerbeek, Jan Biermans, L. Truyen, Aug. Van Den Berghe, Alf. en Witten Truyts, Aug. Geuens Zoerle? Gelief eens een goeden dag te doen aan de ouders of familie van deze mannen, het is met allen goed ze zijn allen in de beste gezondheid zoowel als ik en ik hoop van u allen ook de beste gezondheid.

Einde October heb ik de brieven ontvangen geschreven den 14 en 25 Aug. en 21 Sept. Juist met Allerheiligen dien van 14 Oct. met uw adres Domien, den 16 Nov. dien van 22 en 17e dien van 28 Oct. met het briefje in dus alles gaat goed.

Weinig nieuws heb ik te melden want daar is niet veel.Ik meende vandaag Ernest Smets gaan te bezoeken maar hij was hier weg tot

donderdag.Ik denk dat daar alles noch wel goed is, zoowel als hier.Maar hoopende dat er haast een einde aan gaat komen sluit ik mijne brief, met

deze gedachte voor God en Vaderland.Ontvang de hartelijkste groeten Van U allen Beminnende Zoon en broeder

Aug. Biermans

Schrijf zoo mijn adresA 15 3 B / 2Armee BelgeEn Campagne


29 November 1915

Duurbare broeder

Daar wij nu wederom bijna veertien dagen geleden is dat wij nog geschreven hebben zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen en u tevens laten weten dat het hier nog altijd goed gaat, wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop van u hetzelfde het schrijven is tegenwoordig nogal moeilijk de laatste brief die wij van u ontvangen hebben was dien gij den 11 October geschreven had de vorige waren die van 31 Augusti en den 9 September zij hadden allen zoo omtrent eene maand onderweg geweest gij schrijft in uwe laatste brief dat gij zoo weinig brieven van huis ontvangt wij schrijven anders nogal dikwijls maar rond dien tijd wat minder toen ging het maar slecht ik denk dat gij ze nu wederom wel zoo goed zult ontvangen als vroeger volgens ik in uwe brieven zag ging het toen toch heel goed wij hebben ze ook altijd nogal goed ontvangen als nu terwijl gij aan het front zijt nu is het veel minder maar er komen er toch niet veel meer door voor anderen ook niet wij hebben altijd nogal dikwijls geschreven bijna alle veertien dagen en soms alle weken maar er zijn er niet velen die ze zoo goed weten weg te krijgen als wij het is zoo gelijk gij nu altijd schrijft wanneer gij niets schrijft dan ons adres alleen zoo is het tot nu toe nog altijd goed gegaan. Hoe het hier zooal gaat daar is niet veel bijzonders over te melden als met de boerderij gaat het nog altijd goed vooruit wij hebben nog altijd zooveel vee gelijk vroeger en ik denk dat wij het nog wel zullen kunnen blijven houden alles is hier nu duur als men maar iets te verkoopen heeft dat brengt nogal aan daarmee is het voor de boeren altijd nog bijzonder goed geweest de paarden die zijn ook duur die zijn zooal tot 2000 fr gestegen er zijn er hier nu veel verkocht ook het zijn nu bijna alle jonge paarden die hier nu staan maar wij hebben de onze nog wij zullen hem maar houden.

Het werk gaat hier ook goed vooruit wij hebben de schuur al half uit wij hebben het nu met den molen gedorschen bij Alois Leirs wij zullen het dus dezen winter nogal gemakkelijk hebben, als ik er nu maar door kon zou ik misschien wel tijd hebben om u te komen bezoeken daar zou ik nog al wat willen voor doen.

Ik heb geschreven dat onze Louise tegen half Meert ging trouwen het zou misschien wel wat vroeger kunnen zijn daar Celine niet gaarne zoolang wacht om naar

het klooster te gaan het zal dus misschien korts na Nieuwjaar al zijn maar wij hebben toch al eene meid gehuurd daartegen het is de zuster van Louise Laenen gij zult ze misschien niet kennen daar ze vroeger altijd in Wiekevorst gewoond heeft. Gij hebt al eens geschreven dat het goed was wat geld op te sturen wij hebben het al wel gedaan maar het is nogal erg om zoo daar te krijgen geloof ik in de brief voor dezen was 10 fr in en in een vorige 5 maar als gij het nodig hebt moet gij Judo Geuens of andere kennissen die genoeg hebben maar vragen wij kunnen het hier aan de ouders terug geven

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen Uw verkleefde broederDomin

----------------------------------------


8 December 1915

Beminde broeder

Daar wij nu wederom een brief van u ontvangen hebben zullen wij u ook maar eenige regelen toesturen daar wij ze tegenwoordig nogal goed kunnen wegkrijgen wij schrijven tegenwoordig bijna alle weken gij zult wel ondervinden dat wij er voor zorgen dat gij uwe brieven goed ontvangt. Met groote blijdschap kan ik u mededeelen dat het met ons allen nog goed is wij zijn allen goed gezond en volgens ik verneem gaat het met u ook altijd nog goed dat doet ons groot plezier zoo iets te vernemen volgens ik zie zijt gij daar heel goed daar gij van dag tot dag dikker wordt volgens gij schrijft dat is met mij niet aan mij is niets aan te krijgen tot nu toe hebben wij nog niets te kort gehad.

Met de boerderij gaat het nog altijd goed er is wel precies zooveel niet te verkoopen als vroeger maar het brengt nu meer aan de kalveren die zijn niet veel duurder maar de verkens zijn tot 3 fr de kilo de boter is ruim 5 fr voor de aardappelen geeft men zoo al 12 fr maar dan moet het wat in ‘t geheim doen daar den prijs op 8 fr gezet is van d... raaptollen worden er ook nogal veel verkocht die zijn 5 fr de 100 kilo en de peeën 10 fr dat gaat allemaal naar den d... geloof ik maar in ons dorp zijn er nog bijna geene verkocht maar de boeren van W... hebben al veel weg gedaan ge ziet dat er voor de boeren nogal geld te maken is als zij willen het heeft dus voor de boeren een goed jaar geweest het zal nu wel wat minderen maar ze kunnen er nu wat tegen ook wij hebben ook in een jaar tijd nogal wat verdiend.

Met het brieven ontvangen gaat het tegenwoordig goed volgens gij schrijft, wij hebben er van u wel niet veel ontvangen maar anderen ontvangen er bijna geene meer de laatste die wij nu ontvangen hebben was die van Allerheiligen waarin gij schrijft dat er bijna geen zijn die er zooveel ontvangen als gij er was ook een briefje in van Charel bon en de brief van August van den berg er zijn er ook weinigen die weten hoe het gaat met de brieven en het is gevaarlijk om het tegen anderen te zeggen daar het dan dikwijls te veel geweten word door die het niet moeten weten maar ge moet zoo maar schrijven gelijk gij nu altijd geschreven hebt, niets dan ons adres dan ontvangen wij ze langs waar wij ze wegsturen zoo hebben wij het nu al een half jaar gedaan, gij zult ze in dien tijd wel goed ontvangen hebben het heeft wel eens wat slechter gegaan over een maand of drie toen konden wij zoo dikwijls niet schrijven en van dien tijd zouden er misschien wel kunnen onderweg gebleven zijn ook gij kunt het dus tegen uwe goede kennissen die niet veel meer ontvangen zeggen dat zij niets moeten schrijven dan het adres van huis alleen gij had er nu nog bijstaan langs baarle hertog dat is niet noodig ik zou willen kunnen schrijven hoe het gaat en wie er voor zorgt maar het is te gevaarlijk moest de brief eens in d... handen komen. Om u het adres van Emiel Willems te bezorgen dat is moeilijk Alfons schrijft er altijd henen langs een burger in Holland met den d... post maar er mag dan geen adres instaan van een soldaat zoodat ze hier zijn juist adres niet weten als het mogelijk is om het u te laten weten zullen wij het doen. Ons Louise zal misschien korts na

Nieuwjaar al trouwen maar wij hebben al eene meid de zuster van Louise Laenen zoodat wij er toch wel zullen doorgeraken


----------------------------------------

(geschreven met potlood)

.... 16 December 1915

Zeer Beminde ouders, broeders en zusters

Met veel plezier heb ik gisteren twee gelijk ontvangen een van den 15 Nov en een van de 18 Oct, maar mijn liefste broeder wat hebt gij nu gedaan het was den zondag van den 15 Nov Oolenmarkt en den zondag voor den 18 Oct geweest, ge weet zekers al niet meer welke maand het is, maar missen is mogelijk.

Ik zie dat het met u allen nog goed is ik kan u melden dat het met mij ook uitstekend is. Ik ben in de beste gezondheid, en ik hoop dat bij het ontvangen van mijn brief, met ons allen nog hetzelfde is.

Ik ben over 8 dagen nog bij alois Zwaan geweest op de gewone plaats van de mannen van M... Daar zijn alois, Jef Sep. en Jan B. en de mannen van H. goed thuis. Alois vroeg mij of ik het nieuws al weette van M; ik vroeg hetwelk, ik deed of ik niets wist, van onzen langen zegde hij, ik zegde, ze zal wel trouwen alhoewel ik het beter wist en nu verneem ik dat den Do ruzie heeft gehad tegen remie, wat zegde Do zooal altijd maar milliard, milliard zekers dat zou ik eens willen hooren hebben als dat in gang was.

Ik schreef het naar Ernest Smets maar het antwoordt dat zou ik eens willen laten lezen Judo dan zoudt gij een beet moeten lachen. Hij schreef dat zij bij hem wat meer hun hond moesten binnen houden en hond van Van Roy ook dan was dat niet gebeurt.

Ik ben ook bij Jef Van Meerbeek en Emiel H. geweest, zoo zij er in ‘t kort niets meer af ontvangen gelief een goeden dag te doen aan de ouders van de mannen die ik genoemd heb, bijzonder van Ernest die heeft weinig geluk met zijn brieven.

Ja, beste Ouders broeders en zusters het deed mij een groot plezier dien brief te ontvangen met het portret van mijn vader toen moest ik met mijn vinger eens tot aan mijne oogen komen. O, Ja zoo lang van u allen moeten gescheiden van u allen die mij zoo duurbaar zijn.

Ik heb het ander portret en de 10 die er bij staken goed ontvangen nu zal ik toch wel een tijdje voort kunnen.

Nu ga ik sluiten, de facteur is daar, en ontvang de hartelijkste groeten vanUw duurbare zoon en broederAug.

Mijn adres zoo schrijven:A 15 3/2hier niets, Divisie niet Armée Belge

---------------------------------------------


23 December 1915

Duurbare broeder

Daar het nu wederom veertien dagen geleden is dat wij nog geschreven hebben zal ik u nog maar eenige regelen toesturen om u te melden dat wij allen nog in de beste gezondheid zijn en ik hoop dat het met u ook zoo wel zal zijn het gaat hier altijd nogal tamelijk goed het werk hebben wij altijd nogal goed op tijd gedaan gehad en staan wij er zeker goed op wij hebben bijna gedaan met dorschen wij hebben het nu bijna allen met molen gedorschen bij w.. leirs maar het is nu toch bijna overal gedaan daar de schuren den 15 December moesten uit zijn maar het kwam toch zoo nauw niet want de haver moest den 1 November gedorschen zijn en daar hebben ze nog niet naar omgezien, gisteren is er wel moeten geleverd worden maar toch al de haver niet wij hebben er 200 kilo moeten leveren nu zijn wij van de krinsen wederom vanaf koren is hier nog maar eens moeten geleverd worden toen was er van ons nog geen bij wij moeten 1120 kilos leveren ’t is nogal veel maar als wij het andere mogen houden zullen wij er goed genoeg door geraken de bloem komt ook nog altijd met de aardappelen zal het misschien erger worden die zijn in de zomer bijna allen weggedaan daar ze toen duur waren en nu zouden er moeten zijn voor de comiteit en voor den d... en men kan er bijna geen meer bijeen krijgen en toch den d... geeft maar 8 fr en anders kan men er tot 13 fr van krijgen maar dan moet het in ‘t geheim gebeuren.

Zooals ge ziet zal het erg zijn om in ’t spek te blijven daar er nu bijna geen verkens meer kunnen gemest dat men er moet aan voederen is te duur wij hebben er tot nu toe altijd nogal kunnen mesten nu hebben wij er toch nog 5 waaronder 2 van rond de 150 kilos. Koeien hebben wij ook altijd dezelfde nog er zijn anders al veel boeren die er minder hebben en nu dat er zooveel raaptollen en peeën verkocht worden zullen er nog veel weg gaan wij hebben nog geen voeder verkocht daar de koeien nu ook veel opbrengen de kalveren zijn duur en de boter is 5 fr de kilo ge ziet dat het voor de boeren niet slecht is zoolang men niet meer moet afgeven maar dat zou kunnen erger worden er is kans dat het in ’t kort wederom paardenmonstering is en dan is er veel kans dat wij den onzen zouden kwijt geraken.

Volgens ik verneem krijgt gij tegenwoordig de brieven zeer goed tegen andere jongens ge ziet dat wij er dus genoeg voor doen, wij krijgen ze ook nogal goed wel niet veel maar anderen ontvangen er bijna geen de laatste dien wij van u ontvangen hebben was dien gij met Allerheiligen geschreven hebt en dien van A van de Bergh was er ook bij dat zal nu drij weken geleden zijn. Hoe het hier zooal gaat daar is niet veel over te melden des Zondags is het hier maar stil in de zwaan ziet men tegenwoordig zeker niet veel meer maar lien heeft bijna plaats vandoen voor twee daar ze zoo dik is smet die is er nog bijna den geheelen zondag en Charel is alle zondagen naar W... alles gaat hier dus zoo al stillekens vooruit maar hoelang den oorlog nog zal duren dat weet men niet alhoewel er hier al veel gezegd wordt dat hij niet lang meer kan duren mocht het eens waar zijn dan zouden wij malkander spoedig kunnen wederzien.

Ontvang in afwachting daarvan de hartelijkste groeten van ons allenUw verkleefde broederDomin

----------------------------------------


30 December 1915

Duurbare broeder

Daar wij van u nu wederom eenen brief ontvangen hebben zullen wij u ook wederom maar eenige regelen toesturen het schrijven gaat tegenwoordig nogal goed dien wij nu ontvangen hebben is dien van den 20 November over drij weken dien van Allerheiligen en ook die gij er bij gedaan had zoodat het nogal goed gaat met het ontvangen want anderen ontvangen er bijna geen wij schrijven ook nogal dikwijls wij hebben nu al lang bijna alle weken geschreven hoe meer wij schrijven hoe meer kans gij hebt om er eenen te ontvangen gij zult zoo wel zijn als wij zooveel nieuws mogelijk te ontvangen en nieuwsgierig zijn hoe het hier zooal gaat, tot nu toe gaat alles goed wij zijn allen nog goed gezond en volgens ik verneem is met u toch ook nog goed dat doet ons een groot plezier zooiets te vernemen.

Op ons en de boerderij moet gij niet hard denken want tot nu toe is het altijd bijzonder goed gegaan voor de boeren heeft het nog altijd bijzonder goed geweest vooral die veel verkocht hebben alles is nu duur wij hebben niets verkocht als wat wij goed konden missen en nog hebben wij in een jaar tijd veel geld ingetrokken en wij zijn van alles nog al goed voorzien strooi hebben wij zeker veel en graan hebben wij ook nogal den d... is anders tegenwoordig nogal in gang met op te eischen verleden week hebben wij 200 kilo haver moeten leveren toekomende maandag moeten er aardappelen geleverd worden wij voor ons deel moeten er 15 zakken leveren maar wij zullen die toch nogal kunnen missen en het is voor de voedingscomiteit volgens men zegt die gaan naar de groote steden waar er bijna geen zijn de d... moeten het uitvoeren daar de boeren ze dan liever afgeven omdat ze er schrik van hebben de d... heeft er genoeg daar hij ze in de zomer maar gekocht heeft aan een groote prijs zooveel hij er kon krijgen hooi hebben wij over lang al moeten leveren strooi dat zou misschien in ‘t kort ook kunnen zijn

Vandaag hebben ze hier naar de boeren komen zien hoeveel haver hooi of strooi ze hadden maar het waren er nogal goei ze schatten het niet te hoog de haver maar 300 kilo het hooi dat weet ik niet maar het zal niet veel zijn daar ze alles niet gezien, strooi dat kan nogal veel zijn maar als wij dat nog wat moeten afgeven dat is zoo erg niet dat hebben wij nogal veel wij mogen er dus tot nu toe nog niet hard over klagen. Met het werk staan wij er ook goed op wij moeten maar ruim 2 karren meer dorschen wij hebben bijna alles met den molen gedorschen alles gaat dus tot nu toe nog op zijn beste wij hebben nog altijd dezelfde koeien en het rund is bijna zoo groot als een koe de boter is altijd nog rond de 5 fr de kalveren zijn ook duur en de verkens nog ruim 3 fr de k. en vee brengt dus nogal wat op de koeien zijn dus ook duur als de oorlog nog lang duurt zal het nogal wat worden eer dat het zomer is zal er misschien nogal geleden worden anders hier op de dorpen ziet men het bijna niet dat het oorlog is de boeren hebben altijd eten genoeg als ze niet te veel moeten afgeven des Zondags ziet men hier niet veel er is hier niet veel plezier te maken gekegeld wordt hier nogal veel gedaan het verkeeren gaat hier met sommigen stillekens aan nog wat vooruit Charel is alle Zondagen in W. bij ’t smetjen en smet ligt bijna altijd in de zwaan J. van genechten is met Oolenmarkt met die van Zjoken mede geweest maar dat hij er nog henen gaat weet ik niet en ik heb woord gehouden met die van tuns is het gedaan en zeg tegen Cois dat het niet schoon is van hem seffens maar aan te geven gelijk hij in het briefje deed dat hij er henen geschreven heeft zeg dat ik hem dat wel zal in zijn steert kneepen he. he. anders moogt gij beiden gerust zijn er zullen er wel genoeg over schieten want lien blomme en mie de metser hebben nog geenen en dien daar altijd klapte van de zijne met de massa te verkoopen die zal er ook nog wel hebben en misschien nog meer daar zorgt de max voor. Tegen dat gij dezen brief ontvangt zal ons Louise misschien getrouwt zijn zij zoekt het einde Januari te doen verleden Zondag is de have voor de overname al geschat.

Nu ga ik mijnen brief sluiten en wensch u een zalig en gelukkig nieuwjaar en denk wel dat wij in dat jaar malkander wel zullen weder zien dat zal de gelukkigste dag van ons leven wel zijn vervul maar trouw uwe plichten voor God en Vaderland ik zal mijn best doen om voor het huisgezin te zorgen als dat niet was zou ik misschien al bij u geweest hebben.


Gij hebt nogal eens geschreven dat het goed was dat wij wat geld opstuurden wij hebben het nu tweemaal gedaan eens 5 fr en eens 10 fr wij weten nu nog niet of gij ze ontvangen hebt of niet wij zullen het nu maar laten daar het toch maar gevaarlijk is als gij noodig hebt vraag het dan maar aan Judo Geuens die heeft toch genoeg volgens ze zeggen schrijf dan maar naar huis hoeveel gij gehad hebt dan kunnen wij het hier aan zijne ouders terug geven.

Domin

(geschreven met potlood)...... 1 Januari 1916

Beminde Ouders, Broeders en Zusters

Heden op den schoonen dag van het Nieuw jaar kom ik u mijne geachte wenschen aanbieden, nu het nieuw jaar 1916 is aangebroken.

Laat ons hoopen dat het gelukkiger is dan het verloopen jaar en het ons den schoonen vredestijd zou terug brengen, en den dag waar wij zoo naar trachten, den dag van malkanders weerzien.

Met blijdschap heb ik gisteren weer twee brieven ontvangen een geschreven van den 29 Nov en een van de 8 Dec, ik vond ook in dien van den 29 de Molenstraat met ons huis dat deed mij een groot genoegen dat eens te ontvangen, maar ik vind er de woorden niet bij: u gust doet den kruiwagen naar ‘t schuur die zon daar altijd op of seffens rijden ze hem kapot!! dat dacht ik als ik hem zag staan.

Ik ben op den vooravond van Kerstmis bij Emiel H. en Jef van Meerbeek geweest, ik heb er mede met de kaart gespeeld tot 12 uren toen is Emiel naar de mis gegaan maar ik kon niet mede gaan, ik heb toch het geluk gehad de Kerstmis te hooren.

Ik was juist bij Charles Bon toen hij een brief kreeg van huis dien was tevreden, het was geleeden van den 26 juni, “ja ja gust jongen” zegde Charles “dat is antwoord op dien brief van u”.

Alois Van Tongel heeft het nieuws toch ook al vernomen van hunne max hij weet ook dat ze het zal ophouden of niet, Ernest Smets heeft er al achter gevraagd. Alois gaat naar Ernest schrijven dat hij eene schoone occasie weet voor hem, en van die maar mee te pakken, ik heb in de andere brieven gezien dat hij ze laat loopen dat vindt ik zeer laf.

Ik heb de twee kleine portretten ook goed ontvangen het deed mij veel genoegen dit te ontvangen.

Ik verneem ook dat ons Louise korts naar Nieuwjaar gaat trouwen het zou goed kunnen zijn dat bij het ontvangen van dezen brief zij reeds getrouwd is, ik wensch haar veel geluk en zegen in het nieuwe huishouden, wat zou het mij plezier doen zoo ik hun dit mondelings kon wenschen.

Aan u allen ouders broeders en zusters nogmaals de wensch een zalig en gelukkig nieuwjaar, en de hoop van malkanders spoedig wederzien.

Ontvang de hartelijkste groeten vanUw dierbare zoon en broederAugust Biermans

---------------------------------


9 Januari 1915 (schrijffout, moet 1916 zijn)

Duurbare broeder

Daar het nu al eenige dagen geleden is dat wij nog geschreven hebben zullen wij u nog maar eenige regelen toesturen en u tevens laten weten dat alles hier nog op zijn beste gaat wij zijn allen nog altijd in de beste gezondheid en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn met de boerderij is het altijd nogal goed wel moet er soms wel wat afgegeven worden maar tot nu toe hebben wij nog niets te kort gehad haver hebben wij 200 kilo moeten leveren voor de voedingscomiteit hebben wij verleden maandag 15 zakken aardappelen moeten leveren morgen moeten wij ruim de helft van het koren dat wij moeten leveren wegdoen te zamen is het 1120 kilo het is nogal veel maar wij zullen met het andere goed genoeg toekomen.

Met het brieven weg krijgen heeft het met ons tot nu toe goed gegaan dat zult gij wel ondervonden hebben er zullen er daar weinige zijn die ze zoo goed krijgen gelijk gij denk ik wij zouden er wel kunnen voor zorgen maar het is nogal gevaarlijk om tegen velen te zeggen hoe wij ze weg krijgen ge kunt nooit niet weten hoe het verraden wordt en men wordt er nogal hard voor gestraft er zijn er niet velen die het nog doen daar het toch nogal moeilijk is en moest het eens zijn dat gij er geene meer ontvangt ge moet daarom niet ongerust zijn op ons want het zou soms wel kunnen zijn dat het zoo ook gedaan geraakte gelijk wij ze nu weg doen en het is niet zeker dat wij er dan nog zouden vinden om ze weg te doen, gij hebt er soms nogal verschillende in staan waar wij dan een goeden dag zouden moeten voor doen wij kunnen het daarom altijd niet doen daar wij het geheim houden als wij een brief ontvangen hebben maar ge kunt toch tegen de mannen van hierachter zeggen dat het met allen nog goed gaat namen kan ik er niet gaan inzetten tegen Alfons D. van N. kunt gij zeggen dat zijn ouders in ‘t kort drij brieven van hem ontvangen hebben maar die van Ernest L. hebben in langen tijd niets meer ontvangen geloof ik ge kunt tegen de kennissen wel eens zeggen hoe gij schrijft maar hoe ik ze weg doe dat mag ik niet zeggen. De laatste brief dien ze van Cois ontvangen hebben was dien van 1 November dien gij toen geschreven hebt hebben wij ook ontvangen en dien van u van 20 November hebben wij over 14 dagen ontvangen de brieven die wij zooal ontvangen zijn zooal een maand of wat meer onderweg van u en Cois komen er omtrent evenveel door maar als gij schrijft moogt gij malkander niet vergeten dan kunnen wij malkander beter gerust stellen.

Tegen dat gij dezen brief ontvangt zal ons Louise misschien getrouwd zijn zij wordt vandaag voor de eerste maal afgeroepen en de trouwdag is bepaald op 29 Januari als er geen verandering komt het is dus juist op den dag dat gij opgetrokken zijt een jaar is dus rap voorbij het heeft tot nu toe altijd nogal goed geweest maar ik zou toch wel bij u willen zijn maar nu is er geen kans meer men kan er bijna niet meer over en ik heb mij nu al drijmaal moeten laten zien en ik kan thuis niet meer weg ik zal dus voor het huisgezin doen zooveel ik kan en zorgen dat het zonder ongeluk nog in zulken goeden staat is gelijk toen gij vertrok doet gij maar goed uwe plichten voor God en Vaderland.


Ziehier het adres van Emiel Willems Mijnheer Emiel Willems Coleyhill, 23 Reading Engeland

-------------------------------------



Duurbare broeder

Daar wij nu de gelegenheid hebben om een brief weg te krijgen en wij van u nu wederom eenen ontvangen hebben zullen wij u ook nog maar eenige regelen toesturen de brief die wij nu van u ontvangen hebben is dien van de 16 December waarin ik zie dat gij het altijd nog goed maakt maar ik zie nooit dat gij er al eens dichtbij geweest zijt of dat gij al moeten helpen hebt dat moogt gij misschien niet schrijven ik heb wel eens gezien dat gij schreef dat gij er nog geenen gezien hebt des te beter wij zien er hier alle dagen zij brengen bijna alle dagen iets nieuws alhoewel het toch dikwijls niet veel bijzonders is.

Zij hebben anders in ‘t kort nogal veel noodig gehad maar wij hebben toch nog veel moeten leveren wij konden het toch allen nogal missen over eenige weken 200 kilo haver verleden week 600 kgr koren en 1500 kgr stroo maar er zijn nog maar 500 kgr weg toen waren er geen wagons meer de week er voren hebben wij 1500 kgr aardappelen geleverd de aardappelen en het koren is voor de voedingscomiteit volgens men zegt ge ziet dat het toch nog zoo erg niet is maar het is in ‘t kort wederom paardenmonstering en dan is er nogal veel kans dat wij den onzen kwijt geraken als wij er mede rijden want er staan er niet veel beter meer er zijn er nogal veel verkocht daar ze nu duur waren er zijn er nogal veel verkocht van rond de 2000 fr zoo is het hier met alles het is allemaal hard in prijs gestegen koeien van 1000 fr is geen aardigheid meer de kalveren zijn ook duur wij hebben verleden week nog een weg gedaan van 192,50 fr de verkens zijn wat verminderd daar is een prijs voor gesteld zoo is het met veel het koren mag niet meer verkocht worden als 23,50 fr anders zou het misschien wel komen tot 80 fr of meer ge ziet dat het toch nog al wat is voor die het moeten koopen maar voor de boeren is het des te beter daar het nogal aanbrengt als men iets te verkoopen heeft wij hebben ook nogal goed geweest en wij zijn van alles nogal goed verzien wij hebben nog altijd zooveel vee als vroeger voeder hebben wij wel mat minder maar wij hebben nog zoveel stroo dat wij rond dezen tijd nog nooit zooveel gehad hebben ge ziet dat het met ons nog altijd op zijn best vergaan is met onze gezondheid is het ook opperbest en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn.

Hoe het hier zoo al gaat daar kan ik niet veel over schrijven als dat het hier maar stil is er is des Zondags niet veel te zien en met de geburen is het ook zoo nog hetzelfde zoodat ik u niet veel bijzonders kan melden en toch het is moeilijk men bijna geen namen schrijven daar dat nogal gevaarlijk is daarmee zou men kunnen weten van waar hij komt als hij in d... handen kwam. Het zal niet lang meer duren of het zal hier veranderen volgens het nu geregeleerd is zoekt ons Louise te trouwen den 29 Januari dus denzelfden dag dat gij vertrokken zijt dien dag zullen wij dus zeker niet vergeten mocht de dag van malkanders wederzien maar eens aanbreken dien zouden wij nog minder vergeten.


adres van Emiel Willems Mijnheer Emiel Willems Coleyhill, 23 Reading Engeland

------------------------------



Duurbare broeder

Alhoewel het nog maar acht dagen geleden is dat ik nog geschreven heb zal ik u nog maar eenige regelen toesturen daar wij nu wederom eene goede gelegenheid hebben het schrijven gaat met ons tegenwoordig nogal goed wij schrijven nogal dikwijls en wij ontvangen ze nogal goed ook wij ontvangen alle maanden eene de laatste die wij nu ontvangen hebben over 10 dagen was den dien van 16 December van Cois was er toen ook eenen bij van anderen komen er weinig door er zijn er niet velen die weten hoe wij schrijven het moet nogal geheim gehouden worden daar het somwijlen dan rap verraden is wij hebben altijd goed gezwegen en daarmede hebben wij ze altijd goed kunnen weg krijgen dat zult gij wel ondervonden hebben er zullen er weinig zijn die ze zooveel ontvangen gelijk gij geloof ik maar het zou somwijlen ook wel kunnen gedaan geraken zoo en het zal moeilijk zijn ze anders weg te krijgen ge moet daarom op ons niet ongerust zijn als gij niets meer ontvangt het kan daarom met ons ook wel goed zijn gelijk het tot nu tot altijd geweest is wij zijn allen nog opperbest gezond en ik hoop dat het met u ook zoo wel zal zijn met de boerderij gaat het ook goed het werk is altijd goed op tijd gedaan geweest nu staan wij er zeker goed op wij hebben vandaag al een hoek aardappelenland gereed gemaakt met dorschen hebben wij ook al wat gedaan wij zijn van alles nog altijd goed voorzien wij hebben altijd dezelfde koeien nog alhoewel er veel boeren zijn die er minder hebben van voeder zijn wij ook nogal voorzien strooi hebben wij zeker genoeg wij hebben wel wat moeten leveren maar dat worden wij niet hard gewaar aardappelen en hooi hebben wij ook moeten leveren maar dat konden wij toch nogal missen en het word toch tegenwoordig nogal betaald, paardenmonstering zal het misschien in ‘t kort ook zijn als wij den d... niet kunnen bedriegen dan is er veel kans dat wij den onzen ook kwijt zijn maar het zal nog wel gaan denk ik want het zou nu erger zijn als verleden jaar daar er nu bijna geen meer te koop zijn en ze nu duur zijn wij hebben anders in een jaar tijds goed geweest wij hebben veel ingetrokken daar alles zeer duur was het bijzonderste nieuws hier zooal is dat lien zwaan een jonge zoon heeft en louise vroemans een jonge dochter en dat smet al drie weken van huis weg is en nu in de zwaan is.

De dag dat gij vertrokken zijt zal zeker niet te vergeten zijn daar de trouwdag van ons Louise ook op dien dag bepaald is zoo dat het niet lang meer zal duren maar wij zullen er toch wel doorgeraken daar wij toch al eene meid hebben maar dien dag zal niet hard gevierd worden het zal niet veel feest daar er langs beide zijden eenen te kort is het adres van Emiel heb ik er al twee maal bij gedaan ik zal het er nog eens bij voegen hiermede ga ik sluiten doe aan de kennisse jongens een goeden dag vooral aan Cois en zeg dat het met allen nog heel goed is.


Mijnheer Emiel Willems Coleyhill, 23 Reading Engeland

------------------------------


23 Maart 1916

Duurbare broeder

Daar het bijna twee maanden geleden is dat wij nog een brief hebben kunnen weg krijgen en er nu wederom kans is om eenen weg te krijgen zal ik u maar eenige regelen toesturen en u laten weten dat het met ons allen nog goed is wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn alhoewel het nu al wat geleden

is dat wij van u nog iets ontvangen hebben de laatste was dien van 1 Januari geschreven dien hebben wij op het einde van de maand ontvangen terwijl hebben wij nu niets meer ontvangen of hebben wij bijna niets meer kunnen weg krijgen het is tegenwoordig heel moeilijk om nog iets weg te krijgen en of ik dezen zal weg krijgen dat weet ik ook nog niet goed.

Wij hebben tot hier toe nog niet te klagen gehad wij hebben nog niet te kort gehad en het werk is altijd goed op tijd gedaan geweest en voor de boeren heeft het altijd nog bijzonder goed geweest daar alles duur is dat ze te verkoopen hebben wij hebben ook bijzonder goed geweest dit jaar alhoewel wij nogal wat moeten afgeven hebben als wij nu alles mogen houden zullen wij er toch goed genoeg komen tot dat de nieuwe vruchten gewassen zijn en alles is tot hiertoe nogal betaald geworden wij hebben nog geen voeder voor de beesten te kort gehad alhoewel wij er nog zooveel hebben als vroeger ons paard hebben wij ook nog wij zijn er met de laatste monstering toch weeral vandoor gekomen en nu hebben wij ons aardappelenland al half gereed liggen.

Voor die hier alles zooal moeten koopen is het maar slecht daar alles zoo duur is voor de verkens geeft men tot 4 fr de kilo de drooge hespen zijn tot 7 fr de kilo en voor varkensvet geeft tot meer als 10 fr de k. de boter is geweest tot 6,50 fr de kilo en de kalveren zijn ook duur wij hebben laatst nog eenen verkocht van 265 fr het was vroeger maar eenen van 100 aardappelen of koren is zoo erg niet daar hebben ze een prijs op gezet ge ziet als men maar iets te verkoopen heeft het brengt nogal aan.

Dat ons Louise getrouwd is van den 29 Januari zult gij al wel vernomen hebben uit vroegere brieven zij stelt het heel goed het adres van Emile zult gij nu ook wel hebben denk ik daar ik het er vroeger nogal dikwijls in gezet heb en of gij uw geld allemaal ontvangen hebt moet gij ook eens laten weten als gij kunt het is te zamen 30 fr dat ik al opgestuurd heb nu kan ik het niet wagen van er wat in te steken daar ik niet zeker ben dat hij er door komt maar als gij het groot noodig hebt moet gij het aan Judo Geuens of andere kennissen maar vragen dien er genoeg hebben ik heb over eenige weken nog 50 fr mede gegeven met die zochten over te gaan dan konden zij het uit Holland voort sturen maar het is mislukt zij zijn er niet over geraakt. Over het nieuws hierachter kan ik u niet veel schrijven het is te gevaarlijk zij zouden kunnen weten vanwaar hij kwam als zij hem vast kregen er is toch niet veel bijzonders als dat smet al over 2 maanden van huis weg is hij is nog altijd in de zwaan.

Hiermede moet ik gaan sluiten met de hoop dat wij malkander spoedig zullen wederzien wij zullen u in onze gebeden niet vergeten ons Celine gaat nog wekelijks naar Antoniusmis in H.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allenUw verkleefde vroederDomin

---------------------------------

(geschreven met potlood)16 April 1916

Zeer Beminde Ouders, broeders en zusters

Het is nu al een langen tijd dat ik nog iets ontvangen heb van u, ik tracht er naar weer een brief te ontvangen dat zou mij een groot genoegen doen, ik weet niet waarbij het mag komen het is al 9 weken geleden dat ik den laatsten van 25 Januari ontvangen heb.

Met mijne gezondheid is alles opperbest en ik hoop van u hetzelfde, eten kan ik nog altijd even goed, als juist een teljoor of 10 of 12 botermelk per dag dat mankeert mij nog, maar toch zoo ben ik gemakkelijker van lijf.

Hoe gaat alles zooal tegenwoordig ik geloof dat daar achter al veel armoede geleden wordt zooals ik gehoort heb van mijn kameraad, eene van Beersse dat is mijne kameraad van als ik binnen gekomen ben, nu is hij weg voor eenige dagen, hij is een

weinig ziek, hij zegde dat er daar zelfs al burgers waren die naar Holland vluchten van den honger, het is te hopen dat het op mijne Gemeente nog zoo erg niet is.

Ik geloof wel dat ge mijnen laatsten brief al wel zult ontvangen hebben waarin ik schreef dat een brief ontvangen hadt van Emiel Willems en aan mijne zuster en schoon-broeder de hartelijkste gelukwenschen in het huwelijksbootje en op de hoeve.

Ik had in langen tijd niet meer geschreven ik wachtte en bleef wachten achter een brief.

In ’t kort ben ik bij niet veel kennissen niet meer geweest t’is te zien dan bij Remy Dens en Fr. De Win dien in ’t kort nogal gezien hij heeft over eenige tijd vernomen dat zijne vrouw dood is, dat is maar droevig voor Frans. Cois zie ik soms nogal.

Ik heb over eenige dagen naar Judo Geuens om wat geld geschreven als ik het ontvangen heb zal ik u laten weten hoeveel ik ontvangen heb.

Het is nu Palmzondag als ik morgen vroeg tijd krijg ga ik mijn Paschen houden anders ga ik overmorgen en laat ons hoopen dat in ’t mogen gedaan zijn. Laat er ons God voor bidden.

Ontvang mijne hartelijkste groeten van uwen zoon en broederAugust

Mijn adres is niet meer als vroeger, nu:B 2073/2Armée Belge

(anders niets)

PS Ik had maar een slechte plaats voor te zitten nu moet ge het maar raden als ge het niet kunt lezen.

---------------------------------


21 Mei 1916

Duurbare broeder

Daar het al zoo lang geleden is dat wij nog iets kunnen wegkrijgen hebben en daar het nu misschien mogelijk is zal ik maar eenige regelen schrijven en u tevens laten weten dat het met ons allen nog goed is wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn het is nu al zoo lang geleden dat wij er nog iets van vernomen hebben de laatste dien wij ontvangen hebben was dien van met Nieuwjaar geschreven en terwijl hebben wij er bijna geen meer kunnen wegkrijgen maar nu zal het misschien wederom gaan en er zullen er nu wel gaan doorkomen ook denk ik hetgeen ons zoo zou verheugen want wij trachten er zoo naar om van u iets te ontvangen want wij vernemen nu niets meer van daar er is in drij maanden bijna niets meer doorgekomen.

Op ons moet ge niet te hard denken het gaat hier tot nu toe nog heel goed wij hebben nog niets te kort gehad de boeren lijden er niet door maar die hun eten allemaal moeten koopen daar is het erger voor daar alles zoo duur is voor de boeren is het goed het brengt nogal aan als men iets te verkoopen heeft wij hebben deze week een kalf weggedaan aan 3,15 fr de kilo en de varkens zijn 4 fr de kilo en de boter is ruim 6 fr daaraan zou men zeggen dat het toch niet lang meer kan duren ons Louise stelt het ook heel goed hiermede moet ik gaan sluiten ik denk van in ‘t kort meer kunnen te schrijven.



Vriend Francois daar ik uw nieuw adres weet en dat van mijn broeder niet zal ik hem maar naar u sturen dan kunt gij hem bezorgen.

23 Mei 1916

Duurbare broeder

Daar ik nu de gelegenheid heb om een brief weg te krijgen zal ik u nog maar eenige woorden toesturen het is anders langen tijd moeilijk geweest om nog iets weg te krijgen na einde Januari hebben wij er maar twee kunnen weg krijgen van toen is het geleden dat wij van u nog iets ontvangen hebben de laatste dien wij ontvangen hebben was die gij met Nieuwjaar geschreven hebt maar nu zal het wel wat gaan beteren ik denk wel dat wij van u binnen eenige tijd wel eenen zullen ontvangen over drie dagen hebben ze van Cois eenen ontvangen het was eenen die in Maart geschreven was maar er stond van u zoo weinig in gij moet in ‘t vervolg zien dat gij er van malkander wat meer inzet want het is eene vertroosting als wij maar vernemen dat gij nog goed gezond zijt. Over twee dagen hebben wij nog eenen brief weg gedaan welke half voor u en half voor Cois was.

Over onze gezondheid kan ik u melden dat het met ons allen opperbest is en ik hoop dat het u zoo ook wel zal zijn met de boerderij gaat het ook nog goed het werk is altijd nogal goed op tijd gedaan geweest en voor de boeren is het tot hiertoe nog altijd bijzonder goed geweest beter als vroegere jaren daar alles nu zoo duur dat men te verkoopen heeft wij hebben ook nog al veel ingetrokken in een jaar tijds en wij zijn van alles nog goed genoeg voorzien ook wij hebben tegenwoordig meer vee als voor den oorlog wij hebben nu tegenwoordig zeven koeien en een rund zoodat wij een zouden kunnen missen maar wij hadden gewacht tot de veers gekalfd had het is die wij gehouden hebben hetwelk een kalf was in de vlucht zij heeft wat miskalft wij hebben te hard moeten trekken zoodat het kalf dood was maar de veers zal er wel vandoor komen ze zijn anders duur want van minder als 1000 fr zijn er geen meer zoodat het nogal zal aanbrengen als wij een koe verkoopen maar het is zoo met alles verleden week hebben wij een kalf weg gedaan waar wij 378 fr van trokken en morgen moeten wij een verken wegdoen dat zal ook zooveel uitdoen wij hebben 4 fr de kilo de boter is ook ruim 5 fr de kilo zoodat het nogal wat is voor die alles moeten koopen er word nog al te werk gegaan op de boeren ze kunnen het allen niet goed lijden dat die lompe boeren van vroeger nu zooveel geld intrekken maar toch zou ik willen dat de oorlog gedaan was en ik zou gaarne alles afgeven dat wij in de oorlog verdiend hebben alhoewel het toch ook al wat is ik moet het niet schrijven daar het andere niet hoeven te weten.

Hoe het hier anders gaat daar kan ik u niet veel bijzonders over melden als dat het des Zondags maar stil is de jonge mannen die de Zondags gaan voetbal spelen naar de berthei om om hun tijd om te krijgen.

Smet dien heeft het niet nodig die vind zijn werk in de zwaan waar hij nog altijd is maar Carel dien is ook bij de voetbalclub en over mij kan ik u schrijven als dat ik tegenwoordig met Marie Verswijvel verkeer en ons Louise stelt het ook heel goed op hare boerderij. Hiermede moet ik gaan sluiten daar de plaats ontbreekt in afwachting dat wel haast een einde gaat aan komen vervul maar trouw uwe plichten voor God en Vaderland dan zal alles wel op zijn beste eindigen.

De hartelijkste groeten van ons allen en vooral van Uw verkleefde broederDomin

------------------------------

(Bovenaan met inkt in een ander handschrift het adres:)Mr Charles Biermans met stempel:Molenstraat KOSTELOOSMorckhoven BESTELLENbij Herenthals

(geschreven met potlood)

België 1 Juni 1916

Zeer Beminde Ouders, Broeders en Zusters

Met groote blijdschap heb ik gisteren wederom een brief ontvangen die geschreven was van den 23 Maart die heeft nogal lang onderweg geweest maar tegenwoordig wordt het heel moeilijk.

Wat was het mij een vreugde wederom een brief te ontvangen en te vernemen dat gij allen nog goed gezond zijn ik kan u hetzelfde mededeelen ik was zeer ongerust ik wist niet wat het mocht zijn dat ik in drie maanden niets meer ontvangen had het was geleden van den 10 Februari die met het portret van mijne twee zusters hij was geschreven van den 25 Januari 4 dagen voor het huwelijk van ons Louise, ik was ongerust daar ik dacht dat men soms een brief gepakt had of soms verraden had over de brieven.

Ik ben tegenwoordig in de beste gezondheid en anders ben ik nu ook goed voor eenige tijd. ik ben vroeger nogal veel bij kennissen geweest zooals Alois Zw. Jan B. Judo G. enz...nu zal het weer een heelen tijd vragen ik ben er weer zoo ver van weg als eerst maar hier is het nogal goed wij kunnen malkander ook gemakkelijk schrijven.

Ik ben in ‘t kort nogal bij veel kennissen geweest, Coike Boeckx, mijne twee broeders van Feeltje van de k.. alei do ge moet daarmee niet lachen, Fons Tr. en anderen. Van Dijck van Nor. van R. is dood van over 14 dagen ik denk van binnen 2 dagen eens naar zijn graf te gaan zien. Die van Jan Gestjes dien moet volgens Alois Zw. zegt hier niet ver van waar ik nu ben begraven liggen als ik morgen eens tijd heb ga ik eens naar zijn graf zoeken.

Gij vraagt mij of ik alles ontvangen heb, ja die zijn allen hier geraakt.Het is spijtig dat die andere som er niet over geraakt is, want alles is hier nogal

duur, ik heb het eens aan Judo gevraagd maar hij kon toen moeilijk, hij was toen juist bij de mannen van ons dorp voor een heelen tijd, maar nu is het toch zoo erg niet meer.

Beste ouders, broeders en zusters laat ons God bidden en op hem hoopen, schep moed en ontvang intusschen de beste groeten

Uw dierbare zoon en broederAugust

Mijn adres is B 207 3/2 Armée Belge(dat is alles)

Met Cois is alles nog goed als den oorlog nog lang duurt wordt hij nog goudsmid want hij doet niets dan maar ringen maken.

---------------------------

Den 11 - 6 - 1916


Met blijdschap heb over 2 dagen 2 brieven te gelijk ontvangen die Cois ontvangen had en verneem dat gij allen nog in de beste gezondheid zijt. Ik heb de 5 fr gevonden die gij er bij ingestoken had.

Met mij is alles nog goed en met alle mannen van mijn dorp geloof ik. Ik ben over eenige dagen in Adinkerke op ‘t kerkhof geweest, ik heb er gevonden Gust Van Dijck van R. gevallen den 12 Mei, Saelens Wi.. en Van de Bosch van Heultje, dezen laatsten gevallen den 11 Mei.

Ik heb gisteren een postbon ontvangen van Judo Geuens van 20 fr gelief het daar maar aan zijne ouders weer te geven, hij juist in verlof geweest naar Lourdes zoo zegde zijn kozijn van Z.

Als gij mijne andere brief ontvangen hebt zult ge wel omtrent weten waar ik zit.Veel nieuws heb ik niet veel te schrijven ik heb van A V T vernomen al zijn

kleeren en alles verbrandt is hij had niets meer dan schoenen, broek, vest, en kepi, dat is wel zoo erg niet als juist dat al zijn gedenkenissen welke hij meende te bewaren verbrandt zijn.

Ik heb Cois zijn brieven ook gelezen zooals ik zie is het daar niet veel oorlog verkeert daar en dat trouwt maar dat hooren en zien vergaan als dat zoo blijft duren ga ik de vrede tekenen want anders ga ik er over schieten als het nog een weinig duurt gaan er geen meer zijn als mie de m. en lien Bl.

Ja Do ik zie dat gij ook weer een ander hebt, een die een weinig grooter is dan die ander. Wat doet gij nu in de week verkeeren zeker als gij naar B. gaat werken.

En ik zal met marie B. naar O.. kermis niet meer kunnen gaan ik heb gehoord dat zij gaat trouwen.

Ik geloof dat de prijs veel vermindert is want er worden er zooveel verkocht.Het is vandaag de hoogdag van Sinxen ik ben vandaag te biechten en Communie

geweest. Laat op God hoopen dat het rap mogen gedaan zijn. Ontvang mijne hartelijkste groeten

Uw ZoonAugust Biermans

NB Ik ben bij Ed. Steurs geweest hij heeft mij gevraagd of ik een goeden dag wilde in zetten voor tante trees hij is bij fons Mattijs (?) . Fons Steurs is nog altijd in Rusland.

-----------------------------------


18 Juni 1916

Duurbare broeder

Daar ik nu wederom de gelegenheid heb om een brief weg te krijgen zal ik u nog maar eenige regelen toesturen en u tevens laten weten dat het met ons allen nog opperbest gaat wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn wij hebben nu over drij weken toch wederom een brief van u ontvangen het was dien van 16 april het heeft anders langen tijd slecht gegaan nu hebben wij er in ‘t kort toch wederom wat kunnen weg krijgen het is anders moeilijk want er zijn er velen welke in langen tijd van hunne jongens niets meer ontvangen hebben gij kunt weten hoe men daar door lijdt als men zoo weinig verneemt want het altijd met blijdschap als men een brief

ontvangt er wordt nogal naar het einde van den oorlog getracht en men zou zeggen dat er geen einde aan komt wij vernemen er hier niets van als dat er soms al eens gezegd wordt dan is de oorlog gedaan maar als de tijd daar is dan is er geene verandering te zien gij kunt er misschien meer van weten wij mogen anders niet hard klagen want voor de boeren heeft het altijd nog bijzonder goed geweest, gij schrijft daar in uwen brief dat gij denkt dat er nogal veel honger geleden wordt in de steden is het tegenwoordig maar erg geloof ik maar hier in de dorpen ziet men het bijna niet als dat er velen zijn die geen aardappelen meer hebben maar die waren er vroeger ook wij hebben nog niets te kort gehad wij hebben dagelijks nog spek maar die het moeten koopen daar is het erger voor want het kost tot 8 fr de kilo maar wij hebben zooveel varkens geslacht als op andere jaren en met de boerderij gaat het ook goed het werk is altijd goed op tijd gedaan geweest wij zijn van alles nog goed voorzien wij hebben tegenwoordig 7 koeien een rund en 3 kalveren en 3 varkens dus zeker zooveel als vroeger de koeien brengen tegenwoordig nogal op wij hadden verleden week bijna voor 100 fr boter die is ruim 6 fr de kilo en de kalveren zijn ook duur ruim 3 fr de kilo, zoodat er nu meer met het boeren te verdienen is als vroeger maar toch zou ik willen dat het gedaan was en dat wij malkander konden wederzien want het valt hard van zoolang van malkander gescheiden te zijn.

De tijd gaat hier zooal stilaan vooruit zonder veel bijzonders om den tijd des Zondags om te krijgen is er op alle dorpen bijna eene voetbalclub hier waren ze er bijna eerst bij men speelt bijna alle Zondagen tegen vreemde dorpen dat is het eenigste dat er zooal te zien is, in de herbergen in ’t dorp ziet men bijna niets.

Hoe gaat het met Cois zegt tegen hem dat ze van gisteren 9 kleine verkens hebben van hunne zeug en dat hij maar moet zien thuis te zijn tegen dat die vet zijn en dan kan hij die van Zjoken ook al eens verzoeken op de verkenskermis doet hem ook nog een goeden dag van mij.

Vervul maar trouw uwe plichten jegens God en Vaderland in afwachting dat er welhaast een einde gaat aan komen


---------------------------

B... den 5 - 7 - 16


Ter gelegenheid van mijn verjaardag wil ik niet uitstellen u eenige woorden te schrijven.

Ik kan u mededeelen dat ik nog altijd in de beste gezondheid ben en ik hoop van u allen hetzelfde.

Mijn laatste brief die ik ontvangen heb is dien van de 21 en 23 Mei waar gij 5 fr. bij steken had.

Als ge mijn andere brief ontvangen hebt zult ge wel vernomen hebben dat van Judo 20 fr ontvangen heb gij kunt ze daar aan zijne ouders weergeven, ik heb gisteren, juist een gazet gekregen van mijn aalmoezenier, een Heylen van Wolsdonk, hij kent Judo heel goed.

Judo heeft over eenigen tijd naar Lourdes gewees, mijn aalmoezenier nu ook ik kwam hem gisteren tegen, ik zag hem juist een paternoster aan een geven en heb hem toen ook een gevraagd, hij heeft mij een gegeven als ook een medallietje.

Ja lieve moeder den paternoster zal ik bewaren zoolang ik kan om als ik eens zal wederkeeren aan u te geven. Mijn kerkboek heb ik nog het couvert is er wel af hij is wat verfrommelt maar ik zie de letters toch nog staan.

Mijn paternoster van huis ben ik over eenige dagen verlooren ik geloof over 5 dagen.

Ik denk dat er te H.. niet veel volk op kermis zal geweest zijn, ik geef er niets om dat ik er niet geweest ben, die er geweest hebben zeggen, dat al die er waren toch een lief hadden, ik zal dan toekomend jaar komen dan zullen ze misschien een weinig goed kooper zijn.

Maar dat is daar toch iets, dat trouwt daar maar, en verkeert maar juist of ze kunnen dat later niet meer.

Do ik zie dat gij ook een ander hebt, ik denk dat als ge nu naar B.. gaat dat ge ook al niet harder werkt als ik vroeger.

Ik ben eens bij Ed. Steurs geweest en heeft mij gevraagd eens een goeden dag te doen aan tante trees kent gij die do,

Met Cois en al de mannen van ons dorp is alles nog wel, tot zoover ik het weet.Ik laatst een brief gehad van Emiel Willems, hij heeft mij geschreven dat het kon

zijn dat hij moest binnen gaan, naar een school om een stiel te leeren, hij van adres verandert ik zijn adres den volgenden keer mede deelen.

Dit artikel heb ik in die gazet gevonden ik denk dat, do, dat er laten in zetten heeft en dat het van s... v... komt, ik vond er iets in van asperges.

Zeer beminde Ouders, broeders en zusters, ik moet gaan sluiten het wordt te donker. Laat ons hoopen van weldra malkander weer te zien, en ontvang mijne beste groeten

Uw duurbare zoon en broederAugust

---------------------------

38 (genummerd met potlood)15 Augusti 1916

Duurbare broeder

Daar ik nu wederom eens de gelegenheid heb om een brief weg te krijgen kan ik niet nalaten om u eenige regelen toe te sturen het is nu al geleden van in Mei dat ik nog iets kunnen weg krijgen heb het is moeilijk om nog iets weg te krijgen dat zult gij daar wel ondervonden hebben er zullen er wel zijn die zooveel niet ontvangen als gij ik heb altijd nogal goed geweten hoe ze weg te krijgen men weet het tegenwoordig bijna niet wie het doet het wordt te veel verraden en ze worden zoo hard gestraft dikwijls genoeg tot 2 jaar en meer het zal door den duur geheel gedaan geraken om er nog iets door te krijgen, tegenwoordig moet het wederom beter gaan daar wij er nu in een week tijd drij ontvangen hebben een dien van de 11 Juni en drij dagen daarna dien van 1 Juni en 5 Juli, gij kunt weten hoe blijde wij waren het was geleden van einde Mei dat wij nog iets ontvangen hadden het was dien van de 16 April dan zijn wij toch wederom veel geruster want gij moet niet denken dat wij u vergeten zijn ik zeker niet vooral als ik hoor schieten denk aan u daar ik denk dat gij daar gevaar lijdt ik zou er nogal wat willen voor doen om u weer te zien want het valt mij hard van zoolang van u gescheiden te zijn, volgens ik verneem hebt gij van Judo Geuens een paternoster van Lourdes gekregen gij moest de belofte doen van eene bedevaart naar Lourdes te ondernemen als gij gelukkig moogt thuis komen dan zal ik veel geruster zijn want dan ben ik bijna zeker dat gij gelukkig thuis komt.

Op ons moet gij niet hard denken wij zijn allen nog opperbest gezond en met de boerderij gaat het ook heel goed het werk gaat nogal goed vooruit het koren en de tarwe is binnen wij hebben al 60 zakken aardappelen weg gedaan er waren er bij van 18 fr de zak zoodat het nogal aanbrengt nu zijn ze er maar 10 meer tot nu toe heeft het voor de boeren heel goed geweest het zal misschien wel erger worden maar zij hebben in dien oorlog al veel geld ingetrokken wij hebben ook al wat kosten gedaan wij hebben nu een

aalkelder met varkenskoten erop dat zal ons een groot gemak zijn met het vee is het ook goed wij hebben tegenwoordig 7 koeien 1 rund en 1 kalf alsook eene zeug met 8 jongen ruim 14 dagen oud en nog twee andere varkens. gij ziet dat het met de boerderij heel goed staat als het zoo maar kan gedaan geraken want tot nu toe heeft men er hier bijna niet door geleden.

Met de jongens is het zooal altijd nog hetzelfde wij moeten maandelijks eens naar de controol gaan en onze kaart laten stempelen het zijn die van 1885 tot 1899 des Zondags is het hier maar stil plezier is hier niet veel te maken men speelt hier alle Zondagen maar voetbal om den tijd om te krijgen en men gaat er al eens henen zien om van huis weg te zijn gij schrijft dat er hier zooveel trouwen en gij denkt dat er geene meer zullen zijn tegen dat gij terug komt daar moet gij niet op denken want zij zijn nooit zoo goedkoop geweest als nu en het is omdat de meisjes denken dat zij er zullen over schieten omdat er zooveel jongens weg zijn dat ze zoo gemakkelijk trouwen denk ik en van Mie B... moet gij geen spijt hebben want zij kan toch geen kleine verkens pakken en de varkenskweek brengt tegenwoordig veel op.

Het eenigste vermaak dat hier is dat is het voetbalspel daar gaat men al eens henen zien om van huis weg te zijn in de herbergen ziet men hier bijna geen volk wij zijn dicht bij de kermis maar die zal ook niet hard te zien zijn wij zullen er later wat voor bij kermissen.

Ik heb vroeger nogal geld bij ingestoken het is toch maar gevaarlijk als gij het daar van kennissen kond lenen en het is beter volgens men zegt moeten er nogal veel zijn die nogal wat verdienen van deze van stiel doen Ferdinand van Goubergen van H. die moet er al veel geholpen hebben maar dien zult gij daar misschien niet zien maar Frans de Win dien moet er ook nogal veel hebben en daar hebt gij toch nogal bij geweest

Hiermede moet ik gaan sluiten en ontvang in afwachting van een spoedig wederzien de hartelijkste groeten van ons allen


------------------------------

2 October 1916

Duurbare broeder

Daar ik nu wederom de gelegenheid eens heb om een brief weg te krijgen en het toch al zoo lang geleden is dat wij nog eenen konden weg krijgen, de laatste die ik geschreven heb is die van de 15 Augusti toen hadden wij er op eenige dagen drie ontvangen twee van in Juni en eenen van den 5 Juli later hebben wij geenen meer ontvangen het gaat tegenwoordig moeilijk om er nog iets over te krijgen dat het toch maar eens wat beter ging want tegenwoordig denk ik hard op u want men heeft nu al eenige dagen hard hooren schieten men zegt dat het zou kunnen gaan veranderen vandaag heb ik voor de eerste maal een vliegmachien gezien terwijl gij weg zijt maar van welke zijde het een was dat weet ik niet Zeppelins zijn er hier nogal overgekomen dat er toch maar eens een einde aan kwam tot nu toe heeft alles hier nogal goed gegaan wij zijn allen nog opperbest gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn met de boerderij gaat het goed het werk is altijd nogal op tijd gedaan geweest ik denk dat wij deze week wel omtrent half gedaan krijgen met zaaien van vee zijn wij ook nog goed voorzien wij hebben tegenwoordig 7 koeien en 2 runderen die zullen er genoeg komen daar men geen hoornvee meer mag slachten onder de twee jaar maar het word daarom toch wel gedaan verkens hebben wij er ook zeven wij moeten zien dat wij wat in ‘t spek blijven en de verkens zijn toch duur ook, zoo rond de 5 fr de kilo en den d... heeft er over een half jaar ook wat aan ‘t opeischen geweest maar hier zijn er toen geen weg gegaan.

Wij hebben er nu langen tijd geen last meer mede gehad het is lang geleden dat er nog iets opgeeischt is maar in den winter zal hij misschien wederom beginnen als hij er dan nog is maar als wij er maar zoo goedkoop van af zijn als verleden jaar dan ben ik kontent de aardappelen hebben dit jaar ook nogal aangebracht de minste die wij weg

gedaan hebben waren er aan 10 fr en wij hebben toch al bijna 100 zakken weg zij zijn wel zoo goed niet daar men zoo goed niet meer kan mesten strooi is er hier veel moeten geleverd worden, over eenigen tijd zou men geen meer mogen strooien hebben de d... hebben er bij ons drijmaal komen voor zien maar wij hebben er niet naar gezien het was maar bangmakerij geloof ik.

Hoe het hier anders zooal gaat daar kan ik u niet veel bijzonders over schrijven als dat hier des Zondags niets te zien was als er geen voetbal gespeeld werd daar gaat men al eens henen om de tijd om te krijgen plezier is hier niet veel te maken ik ben er nu ook bij er is hier een club opgericht, de veteranen gelijk men zegt wij hebben nu 4 maal gespeeld maar er is niet veel plezier bij als zich wat moede te maken en den tijd gaat er mede voorbij met wie ik nu verkeer dat zult gij wel weten want gij hebt er toch al op geantwoord en gij moet niet bang zijn dat er geene meer zullen over schieten er zullen er nog genoeg zijn anders brengt gij maar een Fransche mede, doet aan Cois een goeden dag en vraag hem of hij nog weet waar wij over twee jaar op dezen dag waren en zeg hem dat het met zijne familie ook bijzonder goed is.

Hiermede moet ik gaan sluiten laat ons hopen op een kortelings wederzien en ontvang de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


----------------------adres: (met stempel:)Mijnheer Charles BiermansMolenstraat KOSTELOOSMorckhoven BESTELLENbij Herenthals Prov. Anvers

Den 10 November 1916

Zeer beminde Ouders, Broeders en Zusters

Met blijdschap heb ik gisteren een brief van huis ontvangen, geschreven den 2 oct. en zie dat alles daar nog goed gaat dat ge allen nog in de beste gezondheid, met mij is het zelfde.

Ik ben over eenige dagen in verlof geweest voor zeven dagen, bij menschen die ik niet kende, het was voor gaan te werken, alhoewel ik niet veel moeten doen heb want het waren brave menschen.

Het heeft mij wel wat geld gekost maar niet veel, ik heb geld gevraagd aan Frans De Win, hij heeft mij 20 fr gegeven nu kan ik er toch noch al wat tegen, de menschen waar ik geweest ben hebben ook nogal wat gegeven, en hebben gevraagd of ik nog wil weer komen die menschen zal ik niet vergeten.

Frans de Win heeft mij gevraagd om een goeden dag te doen aan zijne ouders en aan Marie Van Hoof van H.

Ik heb van hem nu te samen 35 fr ontvangen dus kunt gij het helpen onthouden.Alois Van T. heeft ook in congé geweest naar Engeland naar Celine Dens, hij heeft er ze zelve ook goed geamuseerd, Celine heeft twee jonge zoonen. Alois verdient tegenwoordig nogal geld hij doet commerce in Chocolat, ..... (?), cigaretten. Cois is er over eenige dagen ook mede begonnen het is den besten stiel dien men kan aanpakken. Ik heb bij Cois nog bij geweest over eenige dagen, met hem is ook alles nog goed.

Ik heb daar zooeven een kaart ontvangen van Emiel Willems, met hem is ook alles nog goed, hij is nog altijd in Engeland, hij is er tegenwoordig in het werk.

Ik zal er zijn adres bij in zetten, want hij in langen niet meer ontvangen schrijft hij mij, hij is veel veranderd van adres: Emiel Willems

B 17

ElisabetvilleBentleyDurham England

Gij hebt mij gevraagd of ik wilde beloven van in bedevaart te gaan naar Lourdes, ik heb het belooft van te gaan, en laat ons God hopen dat er spoedig een einde zou komen aan dien droeve tijd, en dat de dag van malkander weerziens spoedig zou mogen aanbreken.

In afwachting bied ik u mijne hartelijkste groeten en een warmen handdruk van uw

Duurbare zoon en broederAug. Biermans

-------------------------------(met stempel:)Mr Ch. BiermansMorckhoven KOSTELOOSbij Herenthals BESTELLENProv. Anvers

BelgiëVrijdag 8 December 1916

Teerbeminde Ouders, broeders en zusters

Ik heb nu wat tijd om u een brief toe te sturen, en wil de gelegenheid waarnemen.Met mijne gezondheid gaat alles opperbest en ik hoop dat het met u het zelfde zal

zijn.Het is nu omtrent een maand geleden dat u brief van 2 Oct ontvangen heb, het kan

wel zijn zoo gij mijn ander brief hebt dat gij het al weet als ook dat ik in verlof ben geweest bij een Fransche boer, maar het is daar een andere gedoen dan hier en ik heb er mij goed geamuseerd. Het waren zeer goede menschen en ze hebben mij gevraagd of ik er nog wil weerkeeren.

Ik heb over eenige dagen nog bij Jan B.. Pol van D.. Alois van T.. geweest gisteren en vandaag ben ik bij Judo G. geweest, waar ik nu dezen brief aan het schrijven ben, is hij in een andere zaal hiernevens, maar morgen ga ik hier weg, het kan wel zijn dat ik dan seffens geen kennissen meer zie dan Cois en Frans De W.

Met al de mannen van daar is het nog opperbest, ik heb nog geen slecht nieuws vernomen.

Ik hoop dat daar ook nog alles wel is, in het dorp, hoe is het Do, ik geloof dat ge liever met den voetbal speelt dan ik, ik ben er lui voor.

Ge moet het in tijds laten weten als er geen meer zouden over schieten voor ons, dan ga ik seffens een Fransche zoeken voor mij.

Ik durf het slecht schrijven, maar ge moogt het tegen de jonge meisjes niet zeggen, dat al de dien die soldaat zijn geweest na den oorlog te lui zullen zijn voor te werken, ze zijn het slapen nu gewoon.

Veel nieuws kan ik u niet schrijven en weet ge waarom omdat ik zelf geen weet, een goeden dag kunt ge doen aan lien Blommé en ook aan eenige van de oudste van Broeckhoven.

Gelief een goeden dag te doen aan de ouders van Judo en ook bij Cois, van mij dan ook eene zulle.

Zeer beminde ouders ik ga eindigen en laat ons hoopen dat er spoedig een einde aan kwam, laat er ons God voor bidden.

Ontvang in afwachting van een klein antwoord mijne hartelijkste groeten vanUw duurbare zoon en broeder

August

(bovenaan het adres in een ander handschrift:)Ch. BiermansMorckhovenbij Herenthals

30 Januari 1917


Ik heb al lang gewacht dat ik nog geschreven heb, daar ik wachtte naar een brief van u allen, maar het is geleden van begin November.

Met mijne gezondheid is alles nog opperbest en ik hoop dat het met u allen ook nog goed is en gij allen nog goed samen zijt, want volgens het hier zooal vertelt wordt worden er veel weggevoerd, het is te hoopen dat ge allen nog goed samen zijt.

Gij zult u soms verwonderen dat mijn adres en dat van Cois niet meer hetzelfde is ik kan het u moeilijk schrijven wij zijn toch niet veel verder van malkander dan vroeger.

Ernest Smets is in verlof geweest naar Lourdes over eenige weken, het kan wel zijn dat ik in ’t kort ook ga.

Het is met de mannen van ons dorp nog goed voor zoover ik weet is het met allen nog opperbest.

Ik heb rond Nieuwjaar mijn portret opgezonden zoo gij het ontvangen hebt gelieft het mij te laten weten.

Gij zult ook nog wel de verjaardag nog niet vergeten zijn van over een en twee jaar, twee jaar is toch rap verloopen, want alles is nog in mijn geest of het van gisteren was.

Maar laat ons hoopen dat er in ’t kort een einde gaat aan komen, en wij weer bijeen zijn.

Een goeden dag van Cois met hem is alles nog opperbest. Een goede dag van mij aan zijne moeder, zuster en broeder.

Een goeden dag van Judo aan zijne ouders.Ontvang mijne beste groeten

Uw toegenegen zoon en broederAug.

C832e Cie

A B(in een ander handschrift, in potlood:)JudoIk heb er op geantwoord en geld gezonden

Alfons

------------------------------------

14 Februari 1917

Duurbare broeder

Daar er nu weer wat kans is om een brief weg te krijgen zal ik ze maar waarnemen het is nu al twee maanden geleden dat wij nog eene kunnen weg krijgen hebben, en toen hebben ze van Cois eenen ontvangen den laatste dien wij van u ontvangen hebben is dien gij den 5 Juli geschreven hebt het gaat tegenwoordig moeilijk om nog een brief weg te krijgen en er komen er geen meer door ook niet het zou ons anders een groot genoegen doen dat wij van u somtijds maar iets vernamen nu hebben wij uw adres gegeven aan bureau welke de toelating heeft om maandelijks er achter te vernemen hoe het met de soldaten gaat nu zullen wij misschien toch maandelijks kunnen vernemen of gij nog goed gezond zijt.

Op ons hoeft gij tot hiertoe niet ongerust te zijn wij zijn allen nog goed gezond en met de boerderij gaat het ook nog goed wij hebben nog altijd zooveel vee als vroeger en ons paard hebben wij ook nog altijd maar nu zegt men weder dat ze toekomende maand zullen weg moeten er zijn er anders al veel weg alles is hier tegenwoordig duur de petrol kost tot 7 fr de liter koffie is er niet meer te krijgen als heel duur en zoo is het bijna met al de winkelwaren voor de boter geeft men al tot 11 fr de kilo de verkens zijn rond de 7 fr de kilo de raaptollen hebben ze altijd gekocht aan 10 fr de 100 kilo en peeën aan 15 fr gij ziet dus dat het voor de boeren nog goed is daar alles duur is wat zij te verkoopen hebben wij hebben tot hier toe beter geweest als voor den oorlog daar de boeren zelf veel winnen wat ze grootst noodig hebben want er zullen er veel zijn die hunne aardappelen te vroeg zullen op zijn en er zijn er nu nog veel bevrozen spek wordt er bijna niet meer geëeten als van de boeren er wordt tegenwoordig al veel honger geleden geloof ik vooral in de stad op de dorpen zijn er veel die hun graan en aardappelen zelf winnen gij ziet dus dat de oorlog hier zou mogen gaan eindigen of dat er nog veel zal geleden worden de steenkolen zijn ook bijna niet meer om krijgen en aan 7 fr de 100 kilo. Anders gaat hier alles nog tamelijk er is hier niet veel volk medegenomen van de d... op ons dorp geenen en het is tot hier toe toch maar werkloozen geweest die hij medenam des Zondags is hier niet veel te zien als maar kaartspel daar heb ik er nogal wat mede verdiend maar ik zal er wat noodig hebben daar ik verleden Zondag gepakt ben voor te laat in de herberg te zitten en dat zal wel voor het minst 18 mark kosten er zijn er hier nog gepakt en die hebben toch zooveel moeten betalen en het is maar geld dat ze noodig hebben, gij zult het misschien ook groot noodig hebben maar het is ons onmogelijk om iets daar te krijgen als met in een brief te steken en dat is gevaarlijk om daar te krijgen er zullen er daar wel zijn die genoeg hebben dan moet ge het daar maar leenen, met ons Louise is het ook goed die heeft een jonge dochter van over een maand.

Hiermede moet ik gaan sluiten laat ons hopen dat de oorlog spoedig mocht eindigen dat wij malkander zouden mogen wederzien men zegt hier nu toch dat hij niet lang meer zal duren dat het maar eens waar was.

Ontvang in afwachting hiervan de hartelijkste groeten van ons allenUw verkleefde broederDomin

-------------------------------------

(midden op de eerste bladzijde een stempel “Poste des Alliés Baarle - duc”)

21 Maart 1917

Duurbare broeder

Daar er nu waarschijnlijk kans is om een brief weg te krijgen zal ik maar eenige regelen schrijven en u tevens laten weten dat het met ons allen nog opperbest is en ik hoop van u hetzelfde wij zijn allen nog in de beste gezondheid en met de boerderij gaat het ook altijd heel goed het werk is goed op tijd gedaan geweest tot nu toe wij zijn van alles nog goed voorzien gisteren hebben wij onzen van Geel weg gedaan voor 1236 fr gij ziet dat alles hier duur is voor de verkens geeft men tot ruim 10 fr de kilo de boter is ook ruim 10 fr de kilo voor het graan geeft men ook meer als 1 fr den kilo en voor de

aardappelen geeft men in de stad ook tot meer als 0,50 fr de kilo gij ziet dus dat het hier een duur leven is voor die geen gewin hebben wij hebben nog niets te kort gehad maar om eten genoeg te hebben moet men het toch weg steken precies als of men het gestolen had dat hebben wij toch altijd goed kunnen gedaan krijgen spek hebben wij ook nog altijd genoeg gehad wij slachtten jaarlijks 3 verkens daar zullen wij er goed genoeg mede komen van vee zijn wij altijd nog goed voorzien wij hebben tegenwoordig 5 koeien 2 runderen en 2 kalveren en 3 varkens waaronder eenen van 170 kilo ons paard hebben wij ook nog altijd maar men zegt dat het in ‘t kort wederom zal monstering zijn en dan is er veel kans dat hij zal weggaan maar als er nog maar ander zijn wij zullen toch wel een anderen kunnen gekocht krijgen want wij hebben toch al eenen verdiend maar tot nu toe zijn ze toch nog altijd betaald maar aan minderen prijs als de waarde is want als de paardenhandel moest vrij zijn dan was het wel eenen van 3000 fr en den d... komt niet hooger als 1800 fr maar moeten wij er al wat aan toegeven er is voor de boeren tot hiertoe genoeg te verdienen geweest en die hebben nog geen eten te kort gehad want in de steden word tegenwoordig al honger geleden, over 4 weken hebben wij van u een brief ontvangen het was eenen dien den 10 November geschreven was hij had wel lang onderweg geweest maar toch waren wij heel blijde dat wij van toch iets vernamen want de laatste dien wij van u ontvangen hadden was dien gij den 5 Juli geschreven had het gaat tegenwoordig heel moeilijk om er nog iets over te krijgen want het duurt somtijds wel 2 of 3 maanden dat wij eenen kunnen weg krijgen en dan zijn wij nog niet zeker dat hij er goed overgaat geld insteken dat kunnen wij tegenwoordig niet meer doen gij moet het daar maar leenen als gij kunt dan zullen wij het later hier wel vereffenen gij moet niets te kort nemen als gij het kunt doen met ons Louise is het ook heel goed zij heeft een jonge dochter van over 2 maanden zoodat gij als nonkel kunt thuis komen ik verkeer ook nog altijd met Maria V.

Terwijl ik uwen laatsten brief ontvangen heb ben ik veel geruster daar ik zie dat gij eene bedevaart naar Lourdes belooft hebt want als gij u stelt onder de hoede van de H. Moeder Gods dan zal alles wel op zijn best vergaan en er zal haast wel een einde gaan aan komen volgens men hier zooal zegt.



-------------------------------------

(met voorgedrukte adresruimte, en ingevuld in een ander handschrift:)BESTEMMELING - DESTINATAIRE:M Charles Biermans RUE Molen STRAATÀ Morckhoven TE bij Norderwijck

30 Maart 1917


Met blijdschap heb ik den brief van 14 Feb ontvangen en zie dat gij het allen nog goed stelt ik kan u hetzelfde mededeelen met mij is ook alles nog opperbest, alsook met Cois en al de mannen van ons dorp. Cois is juist in verlof.

Hebt gij het al vernomen Judo G. is aalmoezenier genaamd.Dat ons Louise een jonge dochter hadt heb ik reeds vernomen van Emiel

Willems hij had ook eene kaart ontvangen.Do wat hebt gij gedaan gij hebt wat te lang met de kaart gespeeld. ik speel

soms ook wat te lang met een bougie bij ons, maar dan verlies ik juist maar het slapen.

Ik heb gisteren een mandaat ontvangen van Alfons ... voor een waarde van 50 fr vijftig franken dat het door u gezegd werd of hij het zoo gezonden heeft weet ik niet, anders kunt gij het daar aan zijne vrouw weder geven.

Ik wensch u allen een zalige Paschen en hoopende van malkander weer te zien bied ik u allen mijne beste groeten en een warmen handdruk

Uw toegenegen zoon en broederAug. BiermansC 832 Cie

A B

------------------------------------

4 Mei 1917

Duurbare broeder

Daar het nu misschien mogelijk is om een brief weg te krijgen zal ik de gelegenheid maar waarnemen om u eenige regelen schrijven en u met groote blijdschap laten weten dat wij in ‘t kort van u nogal verscheidene brieven ontvangen hebben over drij weken hebben wij van u de twee brieven ontvangen die gij geschreven hebt den 1 en den 30 Januari met ook een portret van u bij gij kunt weten hoe blijde wij waren een portret van u te ontvangen daar hadden wij al zoo lang naar getracht wij hadden juist eenige dagen een groot portret laten namaken van dat gij uit Holland opgestuurd hebt als gij vertrokken zijt volgens ik op het portret zie zijt gij toch niet magerder geworden want gij ziet er nogal goed uit en uwen tenue gaat u goed ik zou u zoo eens persoonlijk willen zien daar zou ik nogal wat willen voor doen want gij moet niet denken dat ik u vergeten ben.

Eenige dagen voor dat wij die twee brieven van u ontvangen hadden hebben wij nog eene ontvangen van den 8 December en vroeger nog eenen van in November zoodat ze nogal goed afkwamen het is anders moeilijk om nog iets weg te krijgen het gaat tegenwoordig slecht om iets over de grens te krijgen maar gij moet daarom op ons toch niet ongerust zijn het gaat met ons allen nog goed wij zijn allen nog opperbest gezond en hebben tot hiertoe nog niets te kort gehad maar voor de boeren is het zoo erg niet die winnen hun eten zelf dat zij het grootste noodig hebben maar voor de menschen die al hun eten moeten koopen begint het gaan erg te worden want in de steden word tegenwoordig honger geleden volgens men zegt sterven er daar al veel aan gebrek om iets eten bij te koopen heeft men veel geld noodig en met het rantsoen dat men daar krijgt kan men niet in ’t leven blijven en het eten is te duur voor vele menschen om iets bij te koopen voor het koren geeft men hier 300 fr de 100 kgr en in ’t stad is het nog meer.

De aardappelen zijn ook ruim 1 fr de kgr en de boter is 12,50 fr de kgr en de verkens ook ruim 10 fr de kgr gij zoudt zeggen dat het zoo niet lang meer kan duren voor de louter geeft men wel 40 centiemen de liter, gij ziet dat het voor de boeren bijzonder goed is het is nu niets om wat geld bijeen te doen maar het boert toch niet plezant alhoewel wij er in de oorlog wat verdiend hebben maar ik zou ze toch allen willen afgeven als de oorlog morgen gedaan was en gij gezond mocht naar huis komen wij hebben tot hiertoe nogal geluk gehad het werk is goed intijds gedaan geweest en wij hebben ons paard nog niet moeten afgeven alhoewel er veel weg zijn.

Nieuws van hier kan ik niet veel schrijven als dat alles hier al stillekens aan zijn gang gaat het verkeeren gaat altijd nog vooruit ik heb nog altijd M. Verswijvel en trouwen doet er nu en dan ook al eenen maar er zullen er toch wel overschieten lien blommé is nog altijd om krijgen en het zou moeten lukken dat die van broekhoven allemaal verpast geraakten maar als gij een schoone fransche kunt vinden zou ik naar die oude toch niet wachten.

Des Zondags is hier ook niet veel plezier te maken verleden jaar werd er nogal met de voetbal gespeeld maar dat is al bijna gedaan met de kaart word er nogal gespeeld

daar heb ik deze winter nogal wat mede verdiend maar moet vroeg gaan slapen om 9 ure moeten de herbergen gesloten zijn als gij hier nog geweest waart gij al lang gepakt geweest denk ik en zoo gaat de tijd snel voorbij want mij dunkt dat het maar van gisteren is dat gij opgetrokken zijt laat ons hopen dat het niet lang meer zal duren en dat zou men denken volgens men hier zooal ziet laat er ons God om bidden dat er spoedig een einde mocht aan komen met ons Louise is het ook goed alsook met hare dochter, er is hier van ons dorp nog eenen weg die gij goed kent gij zult er al wel tijding van ontvangen hebben denk ik wie het is en waar voor hij er moeten uittrekken is kan ik u niet schrijven, doet een goeden dag van mij aan Cois en zeg dat het met het huishouden opperbest is hiermede moet ik gaan sluiten.


-------------------------------------

(met voorgedrukte adresruimte, en ingevuld:)BESTEMMELING - DESTINATAIRE:M Charles BiermansRUE Molen STRAATÀ MorckhovenTE bij Norderwijck

Den 26 Mei 1917

Teergeliefde ouders, broeders en zusters

Daar ik nu de gelegenheid heb u eenige regelen toe te sturen wil ik ze waarnemen om u te laten weten dat ik nog altijd goed gezond ben, het kan niet beter zijn, en ik verhoop van u allen ook hetzelfde.

Wij hebben hier gazet die alle maanden verschijnt met nieuws van Morckhoven, Herenthals en omstreken met de naam Herenthals. Over twee dagen heb ik gelezen dat er nog veel oude menschen sterven als den hoed, enz... ze gaan ook een nieuw kerkhof maken achter den hoed. Louis Spits trekt naar Hallaer enz... ik heb ook gelezen dat onzen van Geel verkocht is, maar nu kunt gij later maar zien van zelf de koeien te melken want nu melk ik geen meer.

Met de mannen alhier gaat alles nog opperbest. Bij Cois heb ik dezen nacht, rond 2 of drij uren, ben ik hem tegen gekomen, ik geloof dat hij naar het werk geweest was, met andere is ook alles heel goed, bij Paul Smets ben ik bij geweest voor den eerste maal hij stelt het heel wel. Emiel Hey... is wachtmeester bij de artillerie.

Het trouwen is daar nu wel wat gedaan zeker want ik ben erg ongerust er over te schieten als lien Blommé en Mie de metser er nog is laat het mij dan weten dan ben ik wat geruster.

Ik zie dat het moeilijk wordt iets weg te krijgen ik heb het al van veel ander vernomen.

Maar het is te hoopen dat het binnenkort gemakkelijker zal gaan dat zij zo ver niet moeten om gaan, laat ons het beste hoopen.

Hoopende dat er spoedig een einde zou mogen aan komen dat wij malkander kunnen weerzien bied ik u allen mijne beste wenschen

Uw toegenegen Zoon en BroederAugustC 832 Cie

Armée Belge

------------------------------------(bovenaan:)Voor Uw vriendAugust Biermans

22 Juli 1917

Duurbare broeder

Daar ik nu de gelegenheid heb om een brief weg te krijgen zal ik u nog maar eenige regelen schrijven het is nu langs eene andere zijde dan wij altijd geschreven hebben om te proberen of het zoo soms niet beter gaat want wij hebben in langen tijd niets meer ontvangen de laatsten dien wij ontvangen hebben is dien van de 1 en 30 januari met uw portret wij hebben terwijl ook maar weinig meer kunnen weg krijgen maar gij moet daarom niet ongerust zijn want wij zijn allen nog in de beste gezondheid en ik hoop dat het met u ook wel zal zijn het werk gaat goed vooruit het koren is af en wij hebben al 90 zakken aardappelen verkocht dit jaar gij ziet dus dat het met de boerderij nog opperbest gaat van vee zijn wij nog altijd zoo goed voorzien als voor den oorlog als dat wij ons paard moeten afgeven hebben over eene maand maar ons werk zullen wij toch wel gedaan krijgen met den os dien wij gekocht hebben want paarden zijn er niet meer te krijgen wij hebben aan de os wel 3600 fr moeten geven en van het paard hebben wij maar 1750 fr gehad maar wij hebben dit jaar al voor zooveel als wij moeten bijleggen aardappelen verkocht en wij hebben anders terwijl gij weg zijt ook nogal wat verdiend maar ik zou het gaarne afgeven als morgen den oorlog gedaan was en gij mocht gezond naar huis komen maar ’t is te hopen dat het wel eens zal zijn anders kan ik u weinig bijzonders schrijven het gaat hier zooal stillekens vooruit het leven is hier duur maar de boeren worden het niet hard gewaar daar alles wat zij te verkoopen hebben ook duur is.

Er zijn hier tegenwoordig 50 vluchtelingen van aan de Fransche grens welke daar weg gemoeten zijn gij moet dus dichterbij komen heb dus maar goeden moed er zal toch wel eens een einde aan komen als gij op een ander adres moet terug schrijven dan zal het in de brief wel te vinden zijn ik weet het nu nog niet Cois zal het u wel laten weten want wij schrijven nu gelijk in een brief voor u en voor Cois gij zult het malkander wel kunnen bezorgen deze week heb ik langs de andere zijde gelijk wij altijd geschreven hebben ook nog een weg gedaan geld opsturen dat gaat bijna niet meer als gij noodig hebt moet gij het daar maar leenen er zijn toch veel soldaten volgens ik verneem die er genoeg hebben met ons Louise en haar dochter is het ook goed.

Hiermede moet ik gaan sluiten ontvang intusschen in afwachting van malkanders wederzien de hartelijkste groeten van ons allen


-------------------------------------

(bovenaan een stempel: S M Poste des Alliés Baarle-duc)

29 Augusti 1917

Duurbare broeder

Daar de gelegenheid zich aanbied zal ik ze maar waarnemen en u eenige regelen toesturen want ik heb niet dikwijls de kans om een brief weg te krijgen het gaat tegenwoordig maar moeilijk als het zoo blijft voortgaan zal het nog geheel gedaan geraken.

Wij hebben toch over eenige dagen wederom eens twee brieven van u ontvangen de laatste die wij anders ontvangen hadden waren die van de 1 en 30 Januari en die wij nu ontvangen hebben zijn die van den 30 Maart en van de 26 Mei waarin ik zie

dat gij het altijd nog goed stelt met ons is het ook goed wij zijn allen nog in de beste gezondheid en anders gaat alles ook goed met het werk zijn wij goed bij en anders gaat de boerderij ook goed wij zijn van alles nog goed voorzien wij hebben tegenwoordig zes koeien twee runderen en 4 varkens en tegen de kermis nog eenen geslacht, het paard hebben wij niet meer dat is nu ruim twee maanden weg, voor den d... en nu hebben wij een os gekocht daar er toch bijna geen paarden meer te koop zijn maar wij zullen er ons werk ook wel mede gedaan krijgen.

Alles is hier tegenwoordig duur wil men een goede tenue hebben moet men zeker 200 fr betalen voor een paar schoenen bijna honderd winkelwaren zijn er bijna niet meer te krijgen en die er zijn, zijn peperduur rijst is er niet meer en wil men nog goede koffie hebben dan betaalt men meer dan 50 fr de kilogr maar men weet er zich toch in te verhelpen voor koffie gebruikt men maar gebrand graan en in de soep doet men maar wat meer patatten en groenten, dat hebben wij er mede dat wij met de kermis nu geen rijstpap gehad hebben als wij in de winter willen gaan spinnen zullen wij veel in den donkere moeten zitten want de petrol is tot 10 fr de liter ge ziet dus dat het leven hier tegenwoordig nogal kostelijk is die zijnen kost met een daggeld moet verdienen die kan het bijna niet maar voor de boeren is het nog bijzonder goed al wat die te verkoopen hebben is ook met geweld duur zooals de aardappelen zijn 20 fr de zak voor het koren geeft men tot 250 fr de zak maar men mag het aan dien prijs niet verkoopen want als men het moest weten men zou er misschien hard voor gestraft worden voor de boter geeft men tot ruim 15 fr de kilo de vette varkens zijn ook tot 15 fr de kilo en eene koe van 2000 fr is hier geene aardigheid meer gij ziet dus dat het voor de boeren niets is voor geld te maken het heeft er nog nooit zoo goed niet voor geweest om iets te verdienen maar plezant is het er daarom niet voor, vooral niet als men eenen in ‘t leger heeft en toch men moet met alles doen alsof men het gestolen heeft men is met alles op zijn rantsoen gezet en wat men meer heeft moet men afgeven en wat men mag houden is slechts genoeg om in ‘t leven te blijven want graan mag men maar 92 kgr per jaar en per man houden maar als men maar meer heeft kan men toch altijd goed wat weg steken maar die het niet gewonnen hebben kunnen het bijna niet gekocht krijgen de boeren zijn nu in tijd van oorlog ver vooruit geweest die winnen het voornaamste eten zelf en die hebben daarbij nogal wat kunnen verdienen wees dus tot hiertoe niet ongerust op ons.

Hoe het hier anders zooal gaat daar kan ik u weinig bijzonders over schrijven daar er niet veel voorvalt en dat het moeilijk is om er namen in te schrijven wij zijn hier in de kermisweek zij is kalm verloopen. ‘s Zondags is er wat voetbal gespeeld ‘s Maandags was zoo bijna een dag gelijk verloren maandag en Dinsdags is er wederom wat voetbal gespeeld en de club had nog wat volksspelen op de plein zooals zakloopen coursloopen en met kikvorschen rijden daarmede was daar zoo nogal wat volk omdat er de eerste twee dagen toch bijna niet gewerkt wordt gij ziet dat men de kermis toch wat blijft gedenken ik heb voor het groot deel van de kermis maar met de kaart gespeeld daar heb ik al wat mede verdiend dat is het eenigste wat men zooal kan doen des Zondags dat is met de kaart spelen en er om uit gaan ik ga nu nog altijd naar Maria V... ik denk niet dat ik nog zal veranderen ik heb tegenwoordig gezelschap aan Charel die gaat naar Jullie de tijd gaat hier dunkt mij snel vooruit en het blijft altijd hetzelfde het is bijna alsof het altijd zou oorlog blijven men ziet er hier weinig verandering als dat het allengskens wat slechter wordt en er aan alles begint gaan gebrek te komen als men dat nagaat zou men zeggen dat hij toch niet lang meer kan duren er wordt tegenwoordig nogal veel over vrede geschreven mocht hij eens spoedig weerkeeren en wij malkander spoedig mochten wederzien dat zou wel de gelukkigste dag van ons leven zijn laat er ons God om bidden vervul altijd maar trouw uwe plichten jegens God en Vaderland dan moet gij voor niets bevreesd zijn.

Ontvang in afwachting van malkanders wederzien de hartelijkste groeten vanUw verkleefde broederDomin

Bovenaan een stempel: S M POSTE DES ALLIÉSBAARLE - DUC

23 September 1915 (is foutief, moet zijn 1917)

Duurbare broeder

Daar wij de gelegenheid wederom hebben om een brief weg te krijgen zullen wij u nog maar enige regelen toesturen en u tevens laten weten dat het met ons allen nog opperbest gaat wij zijn allen nog in de beste gezondheid en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn het is anders moeilijk om van u nog iets te vernemen het laatste dat wij van u ontvangen hebben zijn de brieven van den 30 Maart en 26 Mei waarin wij zien dat gij het toch nog altijd goed stelt bij ons gaat ook alles nog goed het werk is altijd goed op tijd gedaan geweest en met de boerderij gaat ook alles op zijn best de vruchten staan goed wij hebben dit jaar al voor rond de 3000 fr aardappelen verkocht en wij zijn van alles nogal goed voorzien wij hebben nog zes koeien en twee runderen maar wij hebben nu eene koei verkocht staan voor ruim 900 fr en verleden week hebben wij een varken weg gedaan voor 1400 fr gij ziet dat het nogal aanbrengt die zijn 14 fr de kilo alles is hier duur de boter is geweest tot 20 fr de kilo men zegt dat men in de steden en in sommige streken waar geen aardappelen gewonnen worden 2 fr de kilo betaalt maar hier is de hoogste prijs zooal 0,50 fr de kilo maar dan mag men ze daar nog niet aan verkoopen want de hoogste prijs is hier van de d... gesteld op 20 fr de honderd kilo het koren dat men moet leveren aan de comiteit is ook maar ruim 30 fr de zak en anders geeft men er wel 300 fr voor gij ziet dat alles hier zoo duur is dat men zou zeggen dat het niet lang meer kan duren tegenwoordig neemt den d... wederom veel mede vandaag heeft het in H.. wederom paardenmonstering geweest er zijn er wederom veel mede gepakt maar van ons dorp maar 4 van andere dorpen zijn er naarmate veel meer gepakt het moet gekomen hebben dat die van hier laatst waren en dat hij zijn getal omtrent had wij moesten nu niet mede rijden gij zult het misschien al wel weten dat den onzen al weg is van de 14 Juni en toen hebben wij maar een os gekocht daar kunnen wij ons werk ook mede gedaan krijgen en er zijn toch bijna geen paarden meer om te koopen en men moet er wel tot 4000 fr voor geven en de d.. betaalt maar ten hoogste 1700 fr en als het dan gaat gelijk er nu twee bij zijn die hem nog geen jaar hebben dan geeft men er te veel aan toe.

Veel bijzonder nieuws kan ik u van hier niet schrijven daar ik er bijna geen namkjen kan inzetten en gij zult van fons misschien toch al wat vernomen hebben en des Zondags is hier toch niets te zien als wat voetbal of kaartspel de verkeerderij gaat zooal stillekens vooruit ik heb Charel nu voor maat dien gaat Jullie dat er geen meer zullen zijn daar moet gij niet bang voor zijn want mie de metser en lien blomme zijn er nog en trien bon is ook wederom weduwe.

Met ons Louise en haar dochter is het ook goed doet een goeden dag aan Cois en andere.

Hiermede moet ik gaan sluiten laat ons hopen dat er spoedig een einde zou aan komen men spreekt hier toch veel van vrede.

Ontvang de beste groeten van ons allen en vooral vanUw verkleefde broederDomin

29 October 1917

Duurbare broeder

Daar het nu misschien wederom mogelijk is om een brief weg te krijgen zal ik u nog maar eenige regelen schrijven en u tevens laten weten dat het met ons allen nog goed gaat wij zijn allen goed gezond behalve onze vader maar het is toch niet erg hij heeft

een abces op zijn tong maar het ergste is er af denk ik, den doctor heeft er vandaag door gesneden en nu zal het binnen een dag of drij wel genezen zijn.

Met de boerderij gaat het ook goed het werk is altijd goed op tijd gedaan geweest wij hebben al wel 10 dagen gedaan met zaaien zoodat wij nogal vroeg gedaan hadden alhoewel wij het met dien os moeten doen hebben van ons vee zijn wij nog omtrent voorzien gelijk vroeger wij hebben tegenwoordig 5 koeien 2 runderen en 4 varkens en voeder zullen wij er ook genoeg voor hebben want wij hebben al 26 karren beet bijeen en wij zullen zeker nog zooveel karren raaptollen hebben ook gij ziet dat wij van dat voeder nogal wat meer hebben als vroeger daar wordt hier tegenwoordig hard in gewerkt dat is omdat er nu bijna geen meel meer is voor het vee en verleden jaar zijn er veel raaptollen verkocht ook toen waren ze 10 fr de honderd kilo maar nu zijn ze zoo duur niet wij zullen er geloof ik geen verkoopen dat zijn ze waard om op te voederen ook daar alles nu duur is de boter is 13 a 14 fr de kilo ze heeft geweest tot 18 de varkens zijn ook ruim 12 fr de kilo en voor de louter geeft men wel 20 centen den liter zoodat de koeien nu nogal wat kunnen opbrengen, de aardappelen hebben dit jaar ook nogal opgebracht wij hebben er veel gehad wij hebben er dit jaar al rond de 200 zakken verkocht en allen aan 20 fr en meer de zak dat is voor de comiteit dat men zooveel maar geeft anders kan men wel 50 fr de zak maken maar daar moet men voorzichtig mede zijn want als den d... het moest weten zou men er niet goed mede zijn want dan zou men waarschijnlijk nogal veel boet moeten betalen daar werkt hij tegenwoordig hard in, zoo bij voorbeeld de aardappelen zijn hier allemaal geschat hoeveel ze kunnen opbrengen en men weet hoeveel men er mag gebruiken en die men meer heeft moet men leveren en levert men ze niet dan moet men 1 mark de kilo boet betalen voor die men te kort levert maar wij hebben de onze toch kunnen leveren en met het koren is het zoo ook want zoo hebben er in heultje 5 boeren omdat zij hun graan niet intijds wilden leveren gezamentlijk ruim 19000 fr boet moeten betalen maar als wij het onze leveren dat wij moeten leveren zullen wij toch nog wel eten genoeg hebben wij hebben nog geenen boet betaald als eens 80 mark voor de boter, men zou wekelijks de boter moeten naar de comiteit dragen aan 6,50 fr de kilo en anders kan men eens zooveel maken en bevind men dat men dat niet doet dan moet men boet betalen gij ziet hij doet maar met geweld om geld bijeen te krijgen, hij heeft er de boeren wat laten verdienen maar men zou zeggen dat hij ze zoekt terug te krijgen.

Het schrijven wordt tegenwoordig heel moeilijk men kan bijna niets meer weg krijgen en er komt omtrent niets meer door de smokkelaars zitten bijna allen vast de laatste brieven die wij ontvangen hebben zijn die van de 30 Maart en 26 Mei dat er maar eens een einde aan kwam dat wij malkaar eens mondelinks konden spreken dan zullen wij niet meer uitgeklapt geraken denk ik want gij hebt nu al wat gezien denk ik het is te hopen dat het eens zal komen dat zal wel de gelukkigste dag van ons leven zijn wie zou dat gedacht hebben dat het zoolang zou geduurd hebben en nog niets van het einde te zien men heeft altijd gezegd dat hij voor de winter zou gedaan geweest zijn maar de tijd word kort en als hij dan niet gedaan is dan zal er hier nogal wat geleden worden want de steenkolen zijn tot 15 fr de 100 kilo en er zijn bijna geen meer te krijgen maar wij zijn toch voorzien tegen dezen winter, anders kan ik u weinig nieuws mededelen als dat hier des Zondags bijna niets te zien is als wat kaartspel en dat het binnen 14 dagen Oolenmarkt is daar zullen er wederom genoeg zijn want ze zijn tegenwoordig goedkoop maar ge kunt er toch niet voor komen neem dan liever maar een Fransche die hebt ge bij de hand met ons Louise en hare dochter is het ook goed en met geheel het huisgezin.

Doet een goeden dag van mij aan Cois en andere kennissen.Hiermede moet ik gaan sluiten en ontvang intusschen de hartelijkste groeten van

ons allen en vooral van Uw verkleefde broederDomin

----------------------------------

(met voorgedrukte adresruimte:)BESTEMMELING - DESTINATAIRE: met stempelM Charles Biermans KOSTELOOSRUE Molen STRAAT BESTELLENÀ MorckhovenTE bij Norderwijck

(zonder datum)

Zeer beminde ouders, broeders en zusters

Daar ik nu een weinig tijd heb wil ik de gelegenheid maar nemen om u eenige regelen te schrijven.

Met mijne gezondheid is alles nog opperbest en ik hoop van u allen het zelfde.Ik heb over 14 dagen eens een bezoek gebracht bij Evarist Smets en zijne vrouw, zij vroegen mij als ik eens schreef een goeden dag te doen voor de familie, met hun gaat alles goed alsook met Alida, ik kom soms bij Judo, bij Cois en Frans Tops, met hen gaat alles goed.

Ik ga vandaag of morgen naar Remy Laureys en Denis Helsen, met hen is het op zijn beste.

Veel nieuws kan ik u niet schrijven want ik weet niet veel, maar ik denk wel dat wij kortelings malkander zullen kunnen spreken en omhelzen, als dat er aan dezen droevigen oorlog een einde gaat aan komen.

Hoe gaat het daar zooal met u ik denk wel van redelijk goed, goed moeten wij niet vragen want dat niet zijn.

Zijn er daar geen vluchtelingen aan gekomen van tegen het front. Ik heb vernomen dat er in Nor.. zijn van Wervik.

Laat ons God hoopen dat wij spoedig malkander mogen wederzien, in afwachting van dit oogenblik bied ik u allen mijne beste groeten

Uw toegenegen zoon en broederAugustD 42e Cie

------------------------------------

Mr August Biermans D 42e CieArmée Belge

10 Januari 1918

Duurbare broeder

Daar er zich nu een gelegenheid aanbied om een brief weg te krijgen zal ik ze maar waarnemen en u laten weten dat het met ons allen nog opperbest is wij zijn allen nog in de beste gezondheid en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn wij hebben anders in langen tijd van u niet veel vernomen over omtrent twee maanden hebben wij van u nog eenen ontvangen maar van welken datum hij geschreven is dat weet ik niet dien had gij er niet opstaan maar het was dien waar gij in staan had dat gij bij Evarist Smets geweest waart in Augusti hebben wij er van u nog twee ontvangen eene van 30 Maart en eene van 26 Mei gij ziet dat wij van u niet veel meer ontvangen men kan er bijna niets meer over krijgen ze zitten bijna allen vast het is nog bij uitzondering dat wij dezen nog kunnen weg krijgen er zijn er weinigen die dat nog kunnen het zal door den duur

geheel gedaan geraken en bijna niet meer mogelijk zijn om nog iets van malkander te vernemen of men zou in Holland een persoon moeten hebben waar men kan henen schrijven en die het dan van daar zou voort schrijven.

Gij moet anders op ons niet ongerust zijn het gaat ons allen nog goed en met de boerderij gaat ook alles nog goed wij hebben tot hiertoe nog niets te kort gehad wij zijn van alles nog goed voorzien wij hebben tegenwoordig nog altijd zes koeien en een rund en drie varkens waarvan er toekomende week een zal moeten van sterven ons paard hebben wij in de zomer wel moeten afgeven maar wij hebben toen een os gekocht die zullen wij toch seffens niet moeten afgeven en daar kunnen wij ons werk ook mede gedaan krijgen van ander eten zijn wij ook goed voorzien daar wij het bijzonderste zelf gewonnen hebben zooals graan en aardappelen wij hebben wel omtrent 18 zakken koren moeten leveren maar wij hebben toch nog genoeg om te eten en aardappelen hebben wij wel meer dan 150 zakken verkocht de minste aan 20 fr de zak ge ziet dat het nogal aanbrengt van voeder voor de beesten zijn wij ook goed voorzien wij hebben 26 karren beet en 35 karren raaptollen gehad ge ziet dus wel tweemaal zooveel als wij vroeger hadden dat wij dus niet achteruit boeren.

Toekomend jaar zal ze wat verkleinen het land te b... is verkocht en wij hebben het maar half gekocht de andere helft heeft dien gekocht dien er tegenover woont gij zult wel weten wie het is de vader van mijne M...

Terwijl ik deze regelen schrijf brengt men uwen kleinen neef ten doop men heeft hem den naam gegeven van Alfons Augustinus gij ziet dat het hier nogal vooruit gaat over drie jaar wanneer gij vertrok was er nog geen sprake van een huwelijk een jaar daarop is zij gehuwd bijna een jaar daarop is zij moeder geworden van eene dochter den 11 januari en thans bijna een jaar later wordt haar zoon gedoopt zooals gij ziet passen ze nogal op maar als ze maar groot zijn kunnen zij er toch nogal wat gebruiken op de boerderij welke tegenwoordig ook goed vooruit gaat zij hebben er al wat verdiend terwijl zij daar zitten geloof ik.

Het voornaamste nieuws dat ik zooal te schrijven heb is dat de trouwziekte aan veel begint gaan aan te komen de zoon en dochter van den burgemeester gaan trouwen met wie Judo trouwt dat zult ge wel weten en Julie met August van Jan Sch.. de broeder van mijne vroegere beminde en de oudste zuster daarvan trouwt met den witten of Lodden van over de beek, en de oudste dochter van den Secretaris gaat ook al trouwen met Jan Dierckx van Oosterwijk en dan worden er nogal anderen genoemd maar dan ben ik nog niet zeker van het gaat er dus nogal eh

Hoe het hier anders zooal gaat daar kan ik u niet veel over schrijven plezier is hier niet veel te maken daar ziet men die grijze te dikwijls voor men begint anders al gaan te doen alsof het geen oorlog meer is het is bijna op alle dorpen Concert dezen winter den 16 en 23 December heeft het hier geweest anders is er hier niet veel te zien des Zondags als wat kaartspel en het is tegenwoordig voor het geld dat men speelt als men dat ziet dan ziet men dat er marken genoeg zijn het is peeën dat men altijd doet het grofste dat men hier zooal speelt is 1 mark elk iederen keer inzetten en tot 2 mark slagen maar in H.. speelt men wel tot 20 mark slagen men zegt als men geen 1000 mark kan laten zien dat men dan niet mag mede doen maar zondag of maandag hebben de d... er eens geweest en die hebben volgens den eenen 3000 mark en volgens andere zeggen 5000 mark afgenomen, ik heb hier ook lang mede gedaan maar nu is het gedaan denk ik, ik heb geweest dat ik ruim 300 fr winst had maar ik heb ze bijna allen terug gegeven en nu zal ik er maar uitscheiden. Doet van mij een goeden dag aan Cois en zeg dat het bij hem thuis alles nog op zijn beste is doet ook nog een goeden dag van mij aan al de mannen van ons dorp.

Hiermede moet ik gaan sluiten in afwachting dat er spoedig een einde aan dezen droevigen oorlog mocht komen en wij malkander kortelings konden weerzien

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van Uw verkleefde broederDomin

----------------------------

Mr August BiermansD 42e CieArmée Belge

25 Maart 1918

Duurbare broeder

Na lang te moeten wachten is het toch misschien nog eens mogelijk om een brief weg te krijgen het heeft langen tijd niet meer gegaan het is wel bijna vier maanden geleden dat ik nog eenen kunnen weg krijgen heb zoolang is het geleden dat wij van u nog iets ontvangen hebben ook over eenige dagen zijn eenige er door gekomen maar van u was er niets bij maar van Cois waren er twee bij daarin hebben wij gezien dat het met u nog altijd goed was gij kunt weten hoe blijde wij waren als wij zulks nieuws vernamen het is tegenwoordig heel moeilijk nog iets over te krijgen en er komen bijna geen meer door die er voor zorgen worden bijna allen gepakt en ze worden tegenwoordig toch zoo hard gestraft men zegt dat er al verscheidene van zijn door den kop geschoten er zijn er van hier rondom in ’t kort verscheidene voor gestraft er zijn er van 2 jaar 4 jaar tot eenen van 12 ook al gij kunt dus begrijpen dat er bijna geen meer te vinden zijn die het nog willen doen wij hebben in een jaar tijd van u niet veel meer ontvangen over omtrent een jaar hebben wij er van u nog twee ontvangen met uw portret bij en later hebben wij van u nog eenen ontvangen van in Maart en eenen van Mei en later nog eenen waar den datum niet opstond dat is dus maar weinig.

Met ons gaat het tegenwoordig nog goed wij zijn allen nog opperbest gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn met de boerderij gaat het ook goed het werk is altjd goed op tijd gedaan geweest wij zijn van alles nog goed voorzien wij hebben nog oprecht niets te kort gehad wij hebben tegenwoordig nog zes koeien en een rund een paard hebben wij niet meer dat hebben wij moeten afgeven den 14 juni maar wij hebben tegenwoordig een os en daar kunnen wij ons werk ook mede gedaan krijgen en met half Oogst hebben wij wat land minder dat te berteneinde is verkocht en wij hebben het half gekocht en de andere helft die er tegenover woont wij hebben dit jaar nogal een goed jaar gehad wij hebben wel omtrent 2000 fr moeten bijleggen voor den os bij dat wij van het paard getrokken hebben maar wij hebben anders toch nogal wat verdiend wij hebben dit jaar al ruim 200 zakken aardappelen verkocht de minste aan 20 fr de zak ge ziet dus dat ze bijzonder goed gelukt waren koren hebben wij 1875 kilgr moeten leveren maar wij zullen toch goed toekomen de beeten en raaptollen waren ook goed gelukt wij hebben er voor rond de 60 karren gehad dus eten genoeg voor het vee de boeren hebben nog niets te kort gehad die hebben wat marken kunnen verdienen maar den d... is aan ‘t moeite doen om ze terug te krijgen als men geen graan of aardappelen genoeg levert waar men voor aangeslagen is moet men ten minste een mark de kilogr boet betalen wij hebben nog niets moeten betalen als 80 mark voor geen boter genoeg te leveren alles begint hier gaan duur te worden de boter 20 fr de kilgr varkens 15 fr de kilgr koeien van 3000 fr is geen aardigheid en ossen van 5000 fr zoodat een boerenhaaf nogal wat waard is.

Het bijzonderste nieuws dat ik u te melden heb is dat de trouwzucht er hier begint gaan aan te komen bij Jan Sch... zijn er twee getrouwd mie met den Lodden gust met de kleinste van den burgemeester en do van den burgemeester met maria van G. en Jos van Genechten met de zuster van Zent en Zent heeft ook een en de dochter van de Secretaris is ook al getrouwd met Jan Dierckx van oosterwijk gij moet dus maar een Fransche zoeken en op hier niet meer verlaten, de familie is vergroot ons Louise heeft een jonge zoon en zeg tot Cois dat Leonie ook wederom eene jonge dochter heeft. Droevig nieuws heb ik ook te melden ik heb u nog al laten weten dat uw kameraad van vroeger Charel E... met Julie V... de jongste zuster van de mijne verkeerde die is over 10 dagen gestorven na slechts 8 dagen ziek geweest te zijn Charel is er hard door getroffen en ik ook want nu is het plezier voortaan gedaan in berteneinde denk ik.

Hiermede moet ik gaan sluiten in afwachting dat er spoedig een einde mocht komen aan dezen droevigen oorlog en wij malkander spoedig mochten wederzien.

Ontvang in afwachting daarom de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


----------------------------

(met voorgedrukte ruimte voor adres, en ingevuld:)BESTEMMELING - DESTINATAIRE: met stempelCharles Biermans KOSTELOOSlandbouwerRUE Molen STRAATÀ Morckhoven TE bij Herenthals

(zonder datum)


Met groote blijdschap heb ik gezien dat gij het allen nog goed stelt en nog allen in de beste gezondheid zijt, ik hoop dat het abces van vader wel goed zal genezen zijn, op mij moet gij niet denken met mijne gezondheid gaat alles nog op zijn beste, en ik denk wel dat ik vroeger nooit zoo zwaar niet zal gewogen hebben als dat ik nu weeg.

Ik zie ook dat het op de boerderij nog altijd goed gaat, dat er alles nogal duur is, maar dat gij toch nog niets tekort hebt gehad.

Met de mannen van ons dorp gaat alles nog wel. Dat gij het al vernomen hebt weet ik niet, Cois is een weinig ziek geweest, ’t is te zeggen ziek en niet ziek hij had wat brand op zijne beenen en rug, maar hij is nu al zooveel als genezen.

Ik heb over eenige dagen nog bij Judo Geuens geweest hij stelt het nog altijd heel goed, Emiel H... van Broe... is adjudant genoemd. Over acht dagen ben ik voor de eerste maal bij Cois van de Z. hoef geweest met hem gaat alles ook nog op zijn best dat moet gij niet vragen dat is nog altijd den zelfden, hij is nog altijd even wit en plezierig als vroeger.

Ik geloof dat het vandaag Aschwoensdag is het heeft wel geen Vastenavond geweest maar ik zie het kan Aschwoensdag zijn zonder vastenavond. Maar laat ons maar hoopen dat wij het toekomende jaar samen kunnen door brengen, en het zou soms nog rapper kunnen zijn als wij wel denken daarom laat ons op God hoopen dat die blijde dag spoedig zou mogen aanbreken.

Ontvang in afwachting van die dag mijne hartelijkste groeten van de u teerbeminnende

zoon en broederAugustZ 152 2 Cie A B

------------------------------------Mr August Biermans Z 152 4 2 Cie Armée Belge 10 April 1918

Duurbare broeder

Daar er misschien wederom gelegenheid is om een brief weg te krijgen zal ik ze maar waarnemen om u eenige regelen te schrijven en u te laten weten dat wij over eenige dagen van u een brief ontvangen hebben waardoor wij vernamen dat gij het nog altijd goed stelt en nog altijd goed gezond zijt den brief dien wij van u ontvangen hebben was dien gij met Aschwoensdag geschreven hebt en het was anders al 4 maanden geleden dat wij van u nog iets ontvangen hadden het gaat tegenwoordig maar moeilijk er zijn er bijna geen meer die er kunnen voor zorgen daar er al te veel vast zitten maar ge moet daarom toch maar dikwijls schrijven dan is er toch meer kans dat er eens iet over komt.

Gij moest noch maar eens een portret afsturen indien het mogelijk is dan konden wij eens zien of dat gij dikker geworden geworden zijt gelijk gij schrijft.

Met ons is het ook allen nog goed wij zij allen nog goed gezond en anders gaat alles ook goed als den oorlog nu maar kortelings mocht gedaan geraken tot hiertoe hebben wij er nog niet veel door geleden alles is hier wel niet meer te krijgen gelijk vroeger maar men weet zich toch al te behelpen het rijstpap eten dat is hier gedaan bij de boeren er komt nog wel rijst op ’t Comiteit maar de boeren krijgen er geenen af zoo is het nogal met veel maar dat men het grootste noodig heeft wint de boer zelf en daar moet een andere dikwijls gebrek aan lijden en men weet zich toch al te behelpen want koffie is er ook bijna niet meer en dan brand men maar graan om dien te vervangen en dat smaak ik al bijna niet meer.

Men heeft hier in den oorlog al bijna van alles geleerd siroop maken van peeën of beeten en peperkoek bakken hebben wij ook al dikwijls gedaan er komt tegenwoordig nogal veel kunsthoning op ’t Comiteit en dat gebruikt men daarvoor naar den winkel gaan moet men bijna niet meer doen alles komt op ’t Comiteit tot safraan toe dat er tabak ook kwam dat was goed want die is hier tot 30 fr de kilgr er zijn hier al sigaren die een frank kosten en borrels van een mark gij ziet dat het nogal kostelijk is om naar de herbergen te gaan het is ’s Zondags genoeg te zien men ziet bijna niets meer in de herbergen men moet nu maar zien dat men een lief heeft waar men kan henen gaan om de Zondag om te krijgen maar ik heb nu wat moeten stil liggen tengevolge van het sterven van hare jongste zuster die is nu bijna een maand overleden na slechts 8 dagen te zijn ziek geweest dat is voor Charel uw kameraad van vroeger een groot verlies hij heeft er omtrent 10 maanden met verkeerd nu is het plezier in b... gedaan denk ik want men is er daar hard door getroffen. Met ons Louise gaat ook alles goed die hebben al wat verdiend op de boerderij denk ik zij heeft al een jonge dochter en een zoon.

Cois heeft ook al twee kleine nichten het is dus hier nogal vooruit gegaan terwijl gij weg zijt maar ik zal maar wachten tot dat gij terug zijt maar gij moet naar mij niet zien zoek maar een Fransche als gij denkt dat er hier geen zouden zijn want er zijn er in ’t kort al veel getrouwd.

Hiermede moet ik gaan sluiten in afwachting dat er spoedig een einde mocht komen aan dezen droevigen oorlog men zegt hier dat het toch niet lang meer zal duren mochte het eens waar zijn dat zou toch de gelukkigste dag van mijn leven zijn als wij malkander konden weerzien laat er ons God voor bidden dat het spoedig mochte aanbreken.


(met voorgedrukte ruimte voor adres en afzender, en ingevuld:)BESTEMMELING - DESTINATAIRE: AFZENDER - EXPEDITEURM Charles Biermans Mr Aug. BiermansRUE Molen STRAAT Z 152À Morckhoven 2 CompagnieTE bij Herenthals Belgisch Leger

met stempel “KOSTELOOS BESTELLEN”

Donderdag 27 Juni 1918


Daar ik nu een weinig tijd heb wil ik van de gelegenheid gebruik maken om u eenige regelen te schrijven en u te laten weten dat ik nog altijd in de beste gezondheid ben, en hoop van u hetzelfde.

Gaarne zou ik u nu een portret zenden, maar ik heb nu geen op mij, en voor den oogenblik heb ik nu geen tijd, maar ik denk dat eer het 14 dagen voort is wel eens de kans zal hebben dan zal ik eens zien dat ik een kan weg krijgen.

Voor zoover ik weet gaat het met de mannen van ons dorp nog altijd goed, nu en dan zie ik nog al eens eene, bij Do G. kom ik nogal dikwijls bij, hij weet altijd nieuws van den eene of den andere.

Vergeef mij dat ik zoo weinig geschreven heb in de laatste tijden, er is altijd iets nu dit en dan dat en dan stelt men soms nogal een keer uit.

Over de laatste huwelijken die er daar gebeurd zijn, daar zijn er hier nogal veel van verschoten bijzonder van Leonie B... en ook van Jef van G... als dat zoo nog een weinig blijft duren zullen al de mannen die hier zijn nog verplicht zijn er hier een te zoeken, maar tot nu toe heb ik er nog niet aan gedacht, ik zal nog liever maar wat wachten, want de Kempen boven alles.

Met droefheid heb ik het afsterven vernomen van Julie V... het is ook droevig voor Charles, ik bied hem mijne innige deelneming, alsook aan hare ouders.

Dat den oorlog nog lang zal duren weet ik ook niet maar ik heb er toch goede gedachten, het zou zelfs kunnen zijn eer deze brief u bereikt dat het al veel zou kunnen verandert zijn, in afwachting van dit oogenblik laat ons God bidden voor het einde dezer droeve tijden.

Ontvang mijne hartelijkste groeten en een warmen handdruk van verreUw toegenegen zoon en broederAug.

-----------------------------

Mr August Biermans 2 Cie Z 152 Armée Belge

5 Juli 1918

Duurbare broeder

Daar ik nu wederom eene gelegenheid heb om een brief weg te krijgen zal ik u maar schrijven en u tevens laten weten dat het met ons allen nog opperbest is wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn met de boerderij is het ook goed wij zijn van alles nog goed voorzien wij hebben nog zooveel vee als vroeger wij hebben nu wederom een paard het heeft wel veel gekost maar wij hebben toch omtrent zooveel van den os getrokken zoodat wij daar toch nog niet veel aan toegegeven hebben, anders zijn wij nog van alles goed voorzien wij hebben nog niets tekort gehad.

Met de varkens hebben wij wel wat tegenslag gehad maar dat is niet erg dan moeten wij maar wat spek minder eten ander eten hebben wij toch nog genoeg daar hebben wij nog niet moeten over klagen het bijzonderste eten winnen wij zelf voor de boeren is het hier altijd nog al goed geweest die hebben nog wat kunnen verdienen maar ik zou al dat wij verdiend hebben toch gaarne afgeven als den oorlog maar gedaan was.

Hoe het hier zooal gaat daar kan ik u niet veel over schrijven alles gaat hier zoo al stilaan vooruit plezier is hier niet veel te maken maar het zal toch niet lang meer duren

volgens ik verneem van mijn vriend Alfons die heeft er nog al goeden moed in en die zal het zeker beter weten dan wij laat ons hopen dat het mochte waar zijn en dat wij malkander gezond mochten weerzien dat zou wel de gelukkigste dag van ons leven zijn, laat ons God bidden dat dien dag spoedig mochte aanbreken want het is toch al zoolang dat wij malkaar niet meer gezien hebben en het schrijven is ook zoo moeilijk de laatste brief dien wij van u gehad hebben is dien gij met Aschwoensdag geschreven hebt gij ziet dat er niet veel meer doorkomt maar ge moet daarom toch maar dikwijls schrijven dan hebben wij toch meer kans om iets te krijgen.

Hiermede zal ik maar gaan sluiten in afwachting dat er spoedig een einde mocht aankomen.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw verkleefde broeder Domin

---------------------------

Mr August Biermans Z 152 2 Cie Armée Belge

28 Juli 1918

Duurbare broeder

Daar het misschien mogelijk is dat er in ‘t kort iets weggaat en ik nu toch goeden tijd heb daar het Zondag is zal ik u maar eenige regelen schrijven alhoewel het lang geleden is dat wij van u nog iets ontvangen hebben de laatste dien wij van u ontvangen hebben is dien gij met Aschwoensdag geschreven hebt gij ziet dat het tegenwoordig maar moeilijk gaat gij moet maar dikwijls schrijven dan is er toch de meeste kans dat er iets door komt ik schrijf zoo dikwijls als ik weet dat er iets weggaat over drie weken heb ik nog eens geschreven toen waren er veel doorgekomen maar van u was er niets bij.

Als het zoo lang geleden is dan tracht men er naar om iets te vernemen met ons is tot hiertoe nog alles goed wij zijn allen nog in de beste gezondheid en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn er zijn hier anders nogal veel zieken er is hier eene ziekte welke men de Spaanse influenza noemt er zijn al velen die ze gehad hebben maar bij sommigen is het erg maar anderen weten er bijna niet van. Vader heeft het eenige dagen gehad en ik heb er ook een dag van in ‘t bed gesteken maar nu zijn wij er van af zooals gij ziet moet gij op ons niet hard denken het gaat met ons allen nog heel goed met ons Louise ook gij zult het toch al wel vernomen hebben die heeft al een dochter en een zoon zoodat ze nogal goed vooruit boert anders gaat het op de boerderij ook heel goed zoowel als met ons het werk hebben wij altijd goed op tijd kunnen gedaan krijgen en nu staan wij er ook nogal goed op er is nog niet veel koren binnen en het weder valt wat tegen en wij hebben het derde deel toch al binnen. Onzen oogst is dit jaar nogal gelukt zoowel als de vroege aardappelen wij hebben al 55 zakken weg en ze zijn nog niet half uit de vroege, als de late wat medevallen dan hebben wij er dit jaar wederom veel aardappelen zoowel als verleden jaar toen hebben wij er voor veel geld kunnen verkoopen wij hebben in den oorlog al goed geboerd als men nu maar iets te verkoopen heeft dat brengt nogal aan wij hebben verleden week eene koe verkocht de hobbel voor 2850 fr de aardappelen zijn 26 fr de zak dat is voor de Comiteit de smokkelaars geven wel tot 75 fr de zak gij ziet dus voor geld te maken dat is niets als men maar iets te verkoopen heeft maar als men iets moet koopen heeft men ook nogal wat noodig gij zult het misschien toch al wel vernomen hebben dat wij wederom een paard hebben wij hadden omtrent 7000 fr van den os gemaakt en wij hebben nog wat moeten bij leggen voor het paard maar het is er nu toch een waar wij het bewijs af hebben van den d... dat het niet zal opgeëischt worden.

Zooals gij ziet gaat het hier zooal stilaan vooruit voor vele menschen is het maar erg maar voor de boeren is het nog altijd goed een koopman en een smokkelaar kan ook

nogal wat verdienen maar voor andere menschen is het moeilijk om hun kost te verdienen het leven is hier nogal duur het eten is duur met geweld en kleedsel of schoenen is bijna niet meer om te koopen het is hoog tijd dat er aan dezen droevigen oorlog een einde gaat aan komen want anders zal het nogal wat worden in de dorpen is het nog niets maar in de steden zal het nogal wat worden maar volgens men zegt zal het toch niet lang meer duren men heeft het al zoo dikwijls gezegd maar het moet toch eens komen dat zou wel de gelukkigste dag van ons leven zijn als wij malkander konden wederzien. In afwachting daarvan zal ik maar gaan sluiten, ik zal hier nog een portret bijvoegen met ons Celine op en vier nichten gezusters welken gij toch wel zult kennen alhoewel ze al wat veranderd zijn.

Ontvang de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van Uw verkleefde broederDomin

---------------------------

(met voorgedrukte ruimte voor adres en afzender, en ingevuld:)BESTEMMELING - DESTINATAIRE: AFZENDER - EXPEDITEURM Charles Biermans Mr Aug. BiermansRUE Molen STRAAT Z 152À Morckhoven 2 CompagnieTE bij Herenthals Belgisch Leger

met stempel “KOSTELOOS - GRATUIT”

den 17 - 8 - 18


Daar ik nu een weinig tijd heb wil ik van de gelegenheid gebruik maken om u een briefje te schrijven en u te laten weten dat hier met mij nog alles goed gaat, nog al redelijk in de huid en ik verhoop van u allen hetzelfde.

Met de andere mannen van M... gaat hier ook alles nog op zijn best, dat Cois een tijdje heeft ziek geweest zult gij denkelijk al wel vernomen hebben, ik heb er nu over 4 dagen bij geweest en hij ziet er gezonder uit dan te vooren, en hij doet u allen een goeden dag, hij zegt ook als het zoo blijft voort gaan dat ze met een hoopje samen zullen beginnen te roepen Nonkel C... en nonkel gust.

Met Judo... is ook alles nog op zijn best, hij ziet er nog uit als vroeger hij is niet vetter of niet magerder geworden ik denk dat hij niet kan veranderen.

Bij ik zie staat het trouwen daar ook niet stil zij zien er niet naar, wensch Jef V.. G.. proficiat voor zijn tweeling.

Ernest Sm... is nu bakker geworden hij heeft nu een ander leven, rist is verhuisd en nog al verre, ik denk dat Alida nu al groot moet geworden zijn het is bijna een jaar geleden dat ik hen nog gezien heb, To doet u allen een goeden dag.

Laat ons allen goed bidden opdat er spoedig een einde aan mocht komen.Nu moet ik gaan sluiten want ik moet naar de vergadering van den Bond van ’t H.

Hart gij zult soms al ongerust geweest zijn dat ik het zou vergeten hebben, maar dat nog niet.

Ontvang intusschen mijne hartelijkste groeten en een warmen handdruk vanUw toegenegen zoon en broederAugust

------------------------------------

België 31 Augustus 1918


Met blijdschap heb ik gisteren uwen brief ontvangen dien gij geschreven den 4 Augustus dezen heeft nogal lang onderweg geweest tegen de twee andere die waren op 8 dagen hier in ’t brieven krijgen van huis heb ik nogal geluk ik geloof dat niet een onderweg is gebleven.

Ik verneem dat gij allen nog goed gezond zijt, ik hoop het binnen een dag of twee ook te zijn, nu is het veel aan het beteren ik heb nu 6 dagen excempt geweest ik had het ,sport, domin ik liep met men broek in mijn handen maar nu is het toch veel aan ’t beteren, als het zoowat over twee jaar geweest was dan kwam het bij het kermissen maar nu niet.

Ik heb over een dag of 10 bij Jos Eyckmans en heeft me gevraagd van een goeden dag te doen aan Philomien van haar zoon.

Paul Smets en Cois Heylen zijn ook aan ’t front aangekomen volgens Emiel Van Dijck mij schrijft is Cois kort bij hem. Gij vraagt ook nieuws over Remie Dens, Alois Van Tongel heeft naar Cois Schellens geschreven dat hij binnenkort terug naar ’t front komt hij is voor de tweede maal geblesseert geweest aan Drie Grachten.

Weet men daar waar Emiel Willems is ik er niets van ik heb het aan Leonard Truyen eens gevraagd die wist er ook niets van als gij zijn adres weet gelief het mij dan te laten weten.

Ontvang de hartelijkste groeten en een warmen handdruk vanUw toegenegen zoon en broederAugust Biermans

-----------------------------------

Calais 9 september 1918


Gij zult soms verwondert zijn als gij zult vernemen dat ik hier nu in het hospitaal ben ik had juist mijn brief geschreven den 31 Augustus als ik naar het visite ging en de dokter mij zegde dat ik naar het hospitaal zou gegaan hebben, of ik er van verschoot, ik was zooveel als genezen. Nu ben ik hier reeds 10 dagen want het is den 9 vandaag.

Ik heb hier gisteren het geluk gehad hier een kennis aan te treffen in een ander zaal, er komt hier een bij mij en zegde dat er nog een van bij Herenthals bij hem lag en, denkende dat het een klein was voor gaan te zien, en toen vond ik Aug. Dieltjens van de Dept hij ligt hier ook al een dag of acht nu gaat het hem toch veel beter maar hij heeft nog al hard ziek geweest, hij heeft nog niet veel op ’t front geweest, eerst in ’t kamp van Ruchard en toen aan ’t front hier in de keuken der onderofficieren een schoon karot nog schoonder dan ik hier nu heb, ik ben al hier een dag of zeven goed genezen en ik denk dat ik haast terug naar het front zal gaan vertrekken dan is het karotten trekken gedaan?

Ik denk wel dat gij mijn brief van 31 Aug. wel zult ontvangen hebben, gij schrijft dat men niets verneemt van Remi Dens. Alois Van Tongel schrijft dat hij binnenkort naar het front terug komt hij is voor den tweeden maal gekwetst geweest. Ik heb ook bij Jef Eyckmans geweest, dien stelt het ook heel goed. Hij heeft mij verzocht of ik zoo goed wilde zijn een goeden dag er in te zetten voor zijn moeder, gelief dus als het nog niet gebeurt is, dat te doen. Het zou soms wel kunnen zijn dat er nu intusschen tijd een brief gekomen is terwijl ik hier ben dien zou ik soms wel eens kunnen missen maar ik zal toch

binnen 10 dagen weer wel in mijn Compagnie zijn. Bij Cois heb ik nog bij geweest als ik vertrokken ben, hij heeft ook een lui leven gehad met zijn oog maar is gedaan denk ik. Kunt gij mij soms het adres niet bezorgen van Emiel Willems want ik weet hier niet welk zijn adres is of waar hij is. Hoe gaat het daar zooal in Morckhoven? Alles toch nog goed zeker, ziet ge daar nogal veel d... toch meer dan ik hier geloof ik, want ik na Januari geen meer gezien. Ze durven niet meer geloof ik. August Modest verzocht mij een goeden dag voor hem er bij in te zetten hij meende zelf een briefje mede te schrijven maar het ging nog niet goed, hij moet nog een dag of 4 wachten het gaat hem nu veel beter hij is zoo al wat aan ‘t eten dus een goeden dag aan zijne ouders met den uitleg van zijne gezondheid.

Hopende dat gij allen mijn brief in goede gezondheid zult ontvangen sluit ik mijn brief met de hoop van u allen binnen kort te kunnen terugzien.

Ontvang de duurbare groeten uit mijn hartUw toegenegen zoon en broederAug. Biermans

Hopital St PierreRue Four à ChauxCalaisA B

------------------------------------(met voorgedrukte ruimte voor adres en afzender, en ingevuld:)

BESTEMMELING - DESTINATAIRE: AFZENDER - EXPEDITEURCharles Biermans Aug. BiermansRUE Molen STRAAT Z 152À Morckhoven 2 CompagnieTE bij Herenthals Belgisch Leger

en boven aan met stempel “Kosteloos Bestellen”

den 17 - 9 - 18


Het is al eenige weken geleden dat ik u nog geschreven heb, met de hoop dat deze u zou kunnen bereiken, heb ik mij dan neer gezet; het is waar het is wel geen stoel en bank maar ik zit toch.

Hoe gaat het zooal met u aller gezondheid ik hoop dat het met allen nog goed gaat met mij is alles nog op zijn best, dat kan niet veel beter, ’t is te zeggen voor in den tijd van oorlog. Met de andere mannen gaat ook alles nog goed voor zoover ik het weet.

Ik heb over eenige dagen nog een brief ontvangen van fons hij melde mij dat lien Blommé getrouwd is, dat is toch niet waar zeker, ik denk dat er dan niet veel meer zullen te vinden zijn, maar het is waar zij moet ook maar eenen hebben gelijk Peer de Wever, en ik denk dat peer nu nog geen heeft.

Heeft den Do uit ’t dorp nog geen massa verkocht, of moet hij er nog meer op winnen.

Veel nieuws kan ik wel niet mededeelen, als dat alles tegenwoordig goed gaat, gij zult het soms al wel vernomen hebben, als het zoo voort gaat, zouden wij soms eer het vijf maanden voort is wel kunnen thuis zijn.

Dus laat ons hoopen dat het zou waar zijn, laat ons een gebed doen voor den goeden uitval.

Nu zal ik maar gaan slapen, het gaat stillekens tijd worden, en het is er morgen vroeg uit komen ze juist zeggen.

Ontvang intusschen mijne hartelijkste groeten en een warmen handdrukUw toegenegen zoon en broederAugust

(bovenaan de tweede bladzijde, in een ander handschrift, met potlood;)13 reg. de ligne3 bataillon2 Compagnie4 Divisie

------------------------------------

België 11 October 1918


Het is al eenige dagen geleden dat ik nu nog geschreven heb, ik dacht van maar te wachten tot ik weer op mijne plaats was, het welk nu ook al eenige dagen is.

Met blijdschap kan ik u mededeelen dat in de allerbeste gezondheid ben, dat is gelijk een haas, het kan niet beter zijn, en ik hoop van u allen ook hetzelfde, het zou mij plezier doen zulks te kunnen vernemen.

Beste Ouders broeders en zusters een ding spijt mij dat ik nu zoo weinig brieven ontvang, ik weet niet waar het mag aan liggen, of is het soms vermoeilijkt om ze over te krijgen mijn laatste die ik ontvangen heb was geschreven den 4 Aug. en heb hem ontvangen den 21 Aug. de drij voorgaande heb ik allen op korten tijd ontvangen die hebben maar 9 a 10 dagen onderweg geweest, met Cois is het juist hetzelfde.

Als ik dezen brief geschreven heb zal ik Cois nog eens gaan bezoeken, wij zijn nu weer eens gelijk hier, het was al een tijdje geleden dat ik er nog bij geweest was, nu vandaag en gisteren weer eens.

Ik denk wel dat ge mijne brief uit het gasthuis zult ontvangen hebben, waarin ik schreef dat ik daar bij een kennis lag, bij Aug. Dieltjens van de Dept, als er ik er eerst bij kwam was hij nogal hard ziek maar later was het toch beter, als ge dien brief niet ontvangen hebt doet dan een goeden dag aan zijne ouders, als hij nog niet geschreven heeft, hij was toen nog te slap er voor.

Hoe gaat het daar zooal in de gemeente ook nog altijd hetzelfde, ik geloof het wel, ’t zal zoo wel zijn als hier, ’t is hier ook nog altijd hetzefde, de jongemannen zijn er ook allen nog thuis zeker, en hoe is ’t hebben ze de poeper niet.

Ernest Smets krijgt ook al schrik niet van den oorlog maar dat er geen meer zullen zijn als hij thuis komt, een ding troost hem dat Mie de metser en lien blommé toch noch niet getrouwd zijn want dan geeft hij zijnen moed verloren, dan moet hij jongman blijven.

Gij hebt mij gevraagt dat ik soms geen geld van doen had dat het nog lang zou kunnen duren, ja beste ouders het was wel goed dat ge een weinig kon opsturen want met dat reizen wat geminderd, en is ’t rap gedaan zooveel te beter, ik hoop dat wat zult opsturen.

Laat ons God bidden en in Hem hoopen dat de schoone dag van malkanders weerzien welhaast mag aanbreken.

Daarmede sluit ik mijne brief en ontvang mijne innige en hartelijke groetenUw duurbare zoon en broederAug. Biermans

------------------------------------

Mr August Biermans

Z 152 2 Cie Armée Belge

3 November 1918

Duurbare broeder

Daar er wederom wat kans is om wat weg te krijgen zal ik nog maar eenige regelen schrijven alhoewel er nog eenen geschreven ligt die nog niet weg is maar er is terwijl al wat veranderd want volgens men hier zooal hoort zeggen kan den oorlog niet lang meer en volgens men hier zooal ziet is er toch wel wat verandering op handen en aan de vluchtelingen te zien die hierachter zoo al komen komt men daar toch hard vooruit het was bijna dat gij er in uwen laatsten iets van wist gij had er toen in staan dat gij dacht dat er verandering op handen was het is dus waar den laatsten dien wij ontvangen hebben is dien van den 27 Juni geschreven dien wij in Augusti ontvangen hebben waarin wij vernamen dat gij het altijd nog goed stelt gij schreef daarin dat gij uw portret nog eens zoudt afgestuurd hebben dat zou ons een groot genoegen doen want wij hebben van u nog maar een ontvangen terwijl gij aan ’t front zijt maar volgens het zoo nu al staat dunkt mij dat het niet lang meer zal duren of wij zullen malkander wel kunnen wederzien het is vandaag hier markt en er is veel volk er zijn hier gisteren veel vluchtelingen gekomen uit Vlaanderen men zegt dat er hier wel 300 komen wij hebben deze week nog Fransche moeten naar de grens voeren die mochten er over veel bijzonders kan ik u van hier ook niet schrijven als dat de politieke gevangenen of zoo gezegd de brievensmokkelaars allen zijn mogen naar huis komen.

Met ons gaat alles nog goed wij zijn allen nog in de beste gezondheid en met de boerderij gaat het ook goed wij staan er met het werk nogal goed op wij hebben toch gedaan met zaaien en van vee en have zijn wij nog bijna zoo goed voorzien als vroeger met ons Louise gaat het ook goed die boeren tegenwoordig ook goed en dat zij al eene jonge dochter en eene jonge zoon heeft zoodat de familie al wat vergroot is maar een droevig verlies hebben wij ondergaan met het afsterven van de vrouw van Nonkel Cois dat is ook maar erg met zooveel kleine kinderen blijven zitten.

Hiermede moet ik sluiten daar de brief moet gereed zijn.Ontvang in afwachting dat wij malkander spoedig mochten wederzien de

hartelijkste groeten van ons allen en vooral vanUw verkleefde broederDomin

---------------------------

(Op de achterkant van een prentbriefkaart van Liége, onder omslag verzonden)

Aken den 5 - 12 - 1918

Teergeliefde Ouders, broeders en zusters

De eerste gelegenheid de beste wil ik te baat nemen, om u eenige regels te schrijven.

Gisteren avond ben ik hier toegekomen, maar mijn regiment was hier nog niet. Ik ben van middag in mijn Compagnie.

Wij hebben nog al lang moeten reizen eer wij hier waren, maar nu gaat alles goed, zij hebben ons niets gezegd.

Hier in de stad gaat alles goed, de burgers zijn wel niet te goed gezind, maar in eenige dagen zal het wel worden gaan, het is spijtig dat wij hier niet blijven liggen, ik ben al aan ’t duitsch leeren.

Met dezen zend ik u een portret dat ik nu gekregen heb, laat mij de ontvangst melden.

Ontvang intusschen mijne hartelijkste groetenUw zoon

Aug.

-----------------------------

Morckhoven den 11 - 12 - 1918

Duurbare broeder

Met groote blijdschap hebben wij vandaag van u een brief ontvangen dien gij den 5 geschreven hebt het portret waar gij met vieren opstaat was er ook bij volgens ik zie zijt gij toch goed ginder geraakt en hebben ze er toch niets af gezegd dat het wat laat was. Hier is er niet veel bijzonders voorgevallen als dat er Zondag nog veel meer rumoer geweest heeft als den Zondag dat gij er bij waart er is Zondag nogal gedanst Cois heeft er nogal wat gezwierd met fien zwaan gisteren heeft hij er mede naar Herenthals geweest ik denk dat hij er bijna mede in gang is gelijk voor dat gij opgetrokken zijt hij heeft al eens naar die van zjoken froi weest zien ook hij was er nogal goed ontvangen hij had er zeven sigaren gekregen van Marie als zij er meer gehad hadt zou zij er meer gegeven hebben zegde zij die is hem nog niet vergeten geloof ik morgen zal hij terug vertrekken naar het hospitaal. Alois van Tongel heeft ook thuis geweest het is daarvoor dat ze Zondag gespeeld hebben alsook voor Denis Laenen en Frans Verlinden welke ook uit Holland zijn thuis gekomen die stoeffen niet hard die hebben volgens ik verneem ginder nogal wat honger geleden aan Suske de garde ziet men het goed die is nogal wat dunner geworden.

Alfons Faes de man van Antonie van de garde is ginder overleden van de griep en met Antonie is het ook niet goed daar hebben ze Zaterdag avond een depêche van ontvangen dat ze ook gevaarlijk ziek is dat ze de kinders moesten komen halen zooals ge ziet is het voor die in Holland gezeten hebben ook niet goed geweest. Terwijl ik dezen brief aan ‘t schrijven ben wordt hier juist den brief gebracht dien gij geschreven hebt voor ons Louise volgens ik zie hebt gij ze daar al uit hun bed gejaagd gij moogt ze daar wel wat plagen maar pas toch maar op dat gij uw leven niet in gevaar brengt met wat brutaal te zijn want ge kunt die moffen daar toch ook niet te ver betrouwen ik heb u nog wat nieuws te melden dat maar droevig is met Tist Verswijvel is het niet goed hij heeft al lang niet goed geweest en nu is het verleden week veel erger geworden hij moet het aan de maag hebben hij kan bijna geen eten meer verdragen en de doctor zegt dat hij er niets kan aan doen hij zou moeten naar Antwerpen gaan om laten uit te lichten en eerst dacht hij dat het niet noodig was en nu kan hij niet meer als hij zoo wat moet blijven verslechten gelijk de laatste week dan gaat het er niet lang meer mee duren.

Laat in tijds weten hoe gij het daar al stelt nu het goed gaat moet gij maar schrijven zoo dikwijls het mogelijk is en nu kunt ge toch gerust wat meer schrijven als het lang zou duren eer gij wederom kunt naar huis komen dan zou het wel eens kunnen zijn dat ik u eens zou komen bezoeken indien het mogelijk is.


--------------------------------

Morckhoven 11 December 1918

Beste Broeder,

Wij hebben vandaag uwe kaart ontvangen gij vraagt mij daarop u te vergeven dat gij niet meer tot hier geraakt zijt dat is niet noodig August vermits ik zelf ook niet geraakt ben tot in de Molestraat.

Hoe gaat het daar zooal bij die vreemde ras want volgens wij hier in de gazetten zien hebben onze soldaten er de schrik in. Zijn ze ook zoo bang als wij in ’t begin ik geloof het niet gij immers moord en brand toch niet zoo als zij gedaan hebben, daarom moeten zij niet gaan vluchten gelijk wij naar de bergen, Nijlen, Broechem, Massenhoven, enz... en dan weet ge ’t nog, zoo ver te voet gelijk wij toen we daar omtrent 3 dagen gegaan hadden en ik dan nog met mijn klein schoenen en voeten vol blijnen (’k voel het nog als ik er aan denk) eindelijk Poppel bereikten. Hier is alles nog even goed van mijn schoonbroer Emiel hebben wij deze week ook nog een brief gehad hij schrijft dat hij binnen kort zal naar huis komen hij had er ook een portret bij gedaan en ziet er heel goed uit.

Ik dank u voor uwe goede wenschen ter gelegenheid van mijn verjaardag ik geloof dat gij er nog het meest op gedacht hebt van allen vermits gij de eenigste zijt die gedaan heeft. Ik wensch u een zalig hoogdag van kerstmis, die aanstaande is, daar ik u waarschijnlijk eerder niet meer zal zien of schrijven, moge het Goddelijk kindje veel zegen medebrengen voor ons allen en vooral vraag ik hem voor u die hier afwezig zijt. Mochtet gij maar spoedig wederkeeren in verlof maar beter nog voor altijd.

Liefste broeder ontvang met deze de beste groeten en een warmen handdruk van ons allen en een dikken kus van Gabrielle en Fonsken want de eerste herinnert nog goed onkel Gust en zal u nu nog wel beter leeren kennen als ge zoo al eens gaat naar huis komen hetgeen ik evenals uw ouders, broeders, zuster en schoonbroeder hoe eer hoe liever verlang.

Dus te blijde weerziensUw toegenegene zusterLouisa Biermans

--------------------------------

den 12 - 12 - 1918

Zeerbeminde ouders, broeders en zusters

Het is nu eenige dagen geleden dat ik nog geschreven heb, ik had u wel vroeger geschreven maar ik had niet te veel tijd, of beter gezegd, een weinig te lui om te schrijven, want gij moet weten een piot moet eerst een halven dag niet weten wat doen vooraleer hij zich aan het schrijven zet.

Eindelijk zijn wij toch op onze bestemplaats aangekomen, maar ik heb toch nog eenige marschen mogen meemaken.

Wij zijn nu reeds eenige dagen in Duitsland en alles is op zijn beste gegaan, gij kunt niet gelooven hoe bang zij zijn als zij weten dat er voetvolk af komt, wij zijn geweest dat wij op eene plaats binnen kwamen dat het volk begon te weenen als klein kinders, en vragen dat wij niets zouden gedaan hebben, dat zij alles zouden geven wat wij nodig hadden.

Anders gaat hier alles goed ik denk als wij hier eenige tijd gaan zijn, dat wij niet zullen moeten klagen.

Als ik seffens gedaan heb met schrijven zal ik eens gaan zien naar de Rijn, waar wij zoo naar gewacht hebben.

Hoe gaat het zooal in Morckhoven, als er nieuws is moet gij mij het laten weten.Aangaande het verlof zal het nog al lang duuren daar er verandering gekomen is,

als ze nu gaan is het voor 20 dagen in plaats van 8 maar nu gaat er maar een per dag.

Hoopende dat gij het allen nog goed stelt bied ik u allen mijn hartelijkste groeten en een warmen handdruk van


Allen een goeden dag van de sterken

(“sterken” is de bijnaam van zijn kameraad van Beersse)

------------------------------------

Morckhoven 17 december 1918

Duurbare Broeder

Daar het tegenwoordig gaat om te schrijven als wij willen zal ik de gelegenheid maar waarnemen en u maar eenige regelen toesturen en u tevens laten weten dat het hier alles opperbest gaat wij zijn allen goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn anders gaat alles hier ook goed er is nog veel plezier gemaakt terwijl gij weg zijt den eersten Zondag nadat gij weg waart hebben ze hier gespeeld voor Cois en Alois van Tongel toen is er nogal wat gedanst Cois heeft er toen nogal door gegaan met fien zwaan en nu verleden Zondag hebben ze weer gespeeld voor Judo Geuens die is thuis van over 5 dagen hij moet morgen vertrekken hij ziet er nogal goed uit maar zijnen arm kan hij nog niet veel bewegen zijn duim en twee voorste vingers kan hij al wat bewegen maar de twee andere nog niet het is niet zeker dat het nog geheel goed komt Emiel Heylen is ook thuis en Emiel van Dijck heeft ook voor tien dagen thuis geweest die uit Holland zijn bijna ook allen thuis of thuis geweest Alfons Faes de man van Antonia Deckers is ginder gestorven en zij is bijna geheel van haar verstand over zes dagen hebben wij uwen eersten brief van daar ontvangen dien gij den 5den geschreven hebt er was een portret bij waar gij met vieren opstaat gij hebt daar een bureau aangeslagen denk ik want gij hebt toen nogal wat geschreven.

Charel heeft ook eenen ontvangen hij heeft mij gevraagd om er een goeden dag van hem bij te doen volgens ik verneem hebt gij in Antwerpen nonkel Do toch gevonden want gij hebt er geslapen die waren toch ook wel content geloof ik dat zij u eens zagen de soldaten van ’t front zijn bijna allen thuis geweest behalve Paul en Ernest Smets, Remy Dens en Frans Clays uit de Streepstraat. Gisteren is er hier ook nogal wat plezier gemaakt de fanfare hadden gefeest en Alfons Hendrickx is gisteren ook thuis gekomen uit Holland het was juist twee jaar geleden dat ik hem nog gezien had het verjaarde gisteren dat ze hem eens willen vatten hebben bij Jos Leirs maar hij was ze te rap zij konden maar pakken waar hij geweest was hij is er nogal gelukkig van af gekomen hij ziet er nogal goed uit.

Volgens ik hier verneem moet er in uw regiment een soldaat zijn een zoon van vluchtelingen van Westrozebeke die hier verblijven en wonen nevens Rik Zwaan in het dorp de naam van de soldaat is Omer Desandre hij is cleron van de 11 Compagnie gaat er eens naar toe als gij kunt en zeg eens tot hem want het is niet zeker dat hij weet waar zijne ouders zijn want hij was van in ’t begin van de oorlog achter het front en is moeten soldaat worden vraag hem eens of hij naar zijne ouders wil schrijven volgens ik verneem zult gij nogal rap afgelost worden van ander gij zult dus misschien nogal rap wederom eens kunnen naar huis komen daar tracht ik weeral naar.



---------------------------------------------

Uerdingen den 18 - 12 - 1918

Teergeliefde Ouders, Broeders en Zusters

Met veel genoegen heb ik uw brief van den 11 ontvangen, ik weette niet waarbij het kwam dat ik geen nieuws kreeg, daar ik reeds geschreven had bij mijn aankomst in Aken.

Intusschen tijd heb ik nogal wat mogen afleggen met den schoenmakerstram het is te zeggen te voet, maar sedert eenige dagen is het nu toch gedaan wij zijn nu op ons plaats aangekomen.

De eerste dagen dat wij hier waren kon het nogal gaan, maar nu gij kunt begrijpen nu ik al eenige keren de stad het onderste boven gewandelt heb, wordt ik het hier zoo moede als koude pap! Wij liggen hier in een school, het zou gaan als wij zoo kort op malkander niet lagen maar nu kan men het niet houden van de warmte, en men verveelt zich met niets moeten te doen. Een geluk heb ik nog ik kan mij nog bezig houden met het kaartspelen van gisteren tot nu heb ik op 28 uren 20 uren aan het whisten geweest.

Anders hier dat gaat nogal stillekens aan als de piotten maar wat meer den baas waren, maar nu kunnen wij niet, wij hebben ook onze reglementen, wij moeten nu stoppen met ze vuil te bezien en ze eens goed tegen hun lijf te loopen ze durven toch niet antwoorden. Gisteren avond hebben wij toch een in ‘t droog gezet.

Van de burgers trekken wij ons niet veel aan, de deftige houden hun kwaad gezind en de andere die willen spreken moet men ook niet veel betrouwen, dat zijn er ook al van de beste niet, ik bezie zulk volk liever niet.

Wanneer ik zal kunnen komen weet ik niet dat zou nogal lang kunnen duren, daar er nu maar een per dag weg gaat, maar nu hebben zij 20 dagen.

Ontvang in afwachting van ons weerziens mijne hartelijkste groeten en een warmen handdruk van aan de Rijn


Zeg aan mijne nicht Louise dat ik spijt heb dat ik niet langer gebleven heb, zij zegde er toch niets vanAllen een goeden dag van de sterken

------------------------------------(op de achterzijde van een prentbriefkaart uit Uerdingen, zonder datum)

Ik zal u hier nog een zicht bijvoegen van de Rijn met een deel der stad waar ik nu zijn. Voor hoelang ik hier zal zijn kan ik u niet laten weten, wij weten het zelf niet.

Het is hier een kleine stad van ongeveer 12000 inwoners, het is nogal schoon, het is spijtig dat het winter is.

Do ik heb hier gisteren eene groote duitsche pijp gekocht als ik later eens in verlof kom zal ik er eenige medebrengen alsook zoo een hondje gelijk gij mij gevraagd hebt verstaat gij? Met deze sluit ik want de briefdrager is daar.

August

------------------------------------

Aug. Biermans Z 152

2 Cie

BL



Allen een zalig en gelukkig Nieuwjaar, dit is de eerste wensch die ik u zend bij den aanvang van het nieuwe jaar.

Laat ons hoopen dat het jaar O.H. 1919 ons den zoolang verwachte vrede medebrengt en ons allen het geluk mag schenken voor altijd te kunnen weerkeeren bij hun zoo nauw aan het hart liggende ouders en familieleden.

Dat het nieuwe jaar ons het geluk laat smaken, na eene zoo jarenlange afwezigheid, weer gerust en gelukkig te mogen zijn, op ons geliefd dorp Morckhoven hetwelk mij in de vier vervlogen jaren, zoo dikwijls al lachend voor mijn geest kwam als om te vragen, wanneer komt gij weer.

Liefste ouders, moge de goede God u het geluk geven, van nog lang en gelukkig te mogen leven, in het midden uwer kinderen die ik weet het, allen op ter meest lief hebben.

Liefste broeders en zusters laat ons op tijd een gebed storten voor het lang leven van vader en moeder, want het is dan dat men best begrijpt wat geluk het is goede ouders te hebben, als men hun bijzijn zoo lang moet derven. Laat ze ons allen op het meest lief hebben en helpen zooveel men kan.

Nog eens de hoop uitdrukkende dat blijde dag spoedig zou mogen aanbreken bied ik u allen mijne hartelijkste groeten en een warmen handdruk, met nogmaals de wensch, een zalig en gelukkig nieuwjaar

Uw toegenegen zoon en broederAugust

------------------------------

(op de achterzijde van een Kerstkaart, zonder datum, met de tekst: Gesegnete Weihnachten en handgeschreven “Gezegende Kerstmis”)

Aan allen een zalig en gelukkig Kerstmis, met de hoop het toekomende jaar in ons geliefd Morckhoven in uw midden te kunnen door brengen

August

------------------------------Aug. Biermans Z 152 2 Cie

BL Uerdingen den 30 - 12 - 1918


Voor het oogenblik weet ik niet waar aan beginnen. Ik heb nog een uur voor ik de wacht moet gaan staan, ik heb al een tijd mijn kop aan breken geweest met te denken op Morckhoven. Zoo heb ik daar gezeten ik weet niet hoe lang. Het is waar ik benijdde hen niet, die bezig waren met plezier te maken, maar ik zou er toch willen bij zijn, want volgens ik verneem kunnen zij tegenwoordig nogal plezier maken.

Ik heb over eenige dagen een brief gehad van mijn kameraad waar ik bij geweest ben van in juni 15 tot nu in October wanneer hij gekwetst geweest is. Het is van hem dat den ransel is, hij schreef dat hij in Oosterwijck lag bij Leonard Van Olmen en vroeg of Morckhoven er ver af lag. Ik heb hem seffens geantwoordt en geschreven dat hij eens moest naar ons gaan.

Ik heb gisteren den brief van den 19 ontvangen waar gij vroeg naar een jongen van West Roosebeke. Ik ben gisteren avond nog gaan zien maar hij was daar niet meer, hij is nu bij de mannen die laatst binnen gekomen zijn.

Ziehier zijn adres: Omer DesanderclaironGroupement IIWulveringhemW - VlBelgië

Hoe het hier al gaat, dat moet gij niet vragen. Wij hebben hier niet veel te doen, maar wij verveelen ons hier zoo zeer, alleen maar denkende, wanneer men nog eens kan naar huis gaan, en denken wel eens op het geluk dat diegeene hebben die nu in België liggen.

Als gij hier een soldaat ziet zitten al droomende (en die zijn er veel) moet men maar denken dat zijne gedachten bij zijne ouders en geliefden zijn.

Maar om deze reden moeten de burgers ons niet te veel in de weg loopen, over drie dagen was ik schildwacht een jongeling met zijne zuster en vriendin komen wat kort nevens mij gewandeld. Ik dacht gij niet maatje, het is hier verboden weg voor burgers en deed hem in de doos draaien. De tranen zijner vriendin konden niet baten, nu heeft hij er zes dagen een schoon leven, een weinig eten en niets doen als slapen.

Ik heb zoolang zitten droomen dat ze nu zeggen ‘t is tijd de wacht op.Met deze sluit ik mijnen brief en bied u allen mijne beste groeten en een warmen

handdrukUw toegenegen zoon en broederAugust

(waarschijnlijk bij deze brief is de volgende tabel en tekst:)

Etapen1 Aalter - Drongen 17-11-18 20 km2 Drongen - Laarne 19-11-18 20 km3 Laarne - Moerzeke 20-11-18 30 km4 Moerzeke - Willebroeck 23-11-18 30 km5 Willebroeck - Hever 24-11-18 20 km6 Hever - Betecom 25-11-18 20 km7 Betecom - Diest 26-11-18 27 km8 Diest - Alken 27-11-18 30 km9 Alken - Tongeren 28-11-18 17 km10 Tongeren - Milmont 30-11-18 18 km11 Milmont - Herve 31-11-18 (?) 17 km12 Herve - Montsen 2-12-18 15 km13 Montsen - Kettenich 3-12-18 14 km14 Kettenich - Aken 5-12-18 16 km15 Aken - Neusen 6-12-18 10 km16 Neusen - Julich 7-12-18 14 km17 Julich - Hoehnenkirchen 9-12-18 25 km

18 Hoehnenkirchen - Willich 10-12-18 23 km19 Willich - Uerdingen 11-12-18 13 km

--------379 km

OpmerkingenVan deze dagmarschen heb ik er eenige niet mede gemaakt, te zeggen van Alken

tot Aken maar heb dan in tegendeel eenige andere gedaan.Ziehier: Alken - Diest - Sichem 35 km van Einthout - Morckhoven 16 km; na

mijn verlof voor weer te keeren in mijne Compagnie van Aubel naar Aken 21 km dat maakt 72 km.

Ge ziet dat de mannen van den Ijzer nog niet versleten zijn, dat de piotten er nog tegen kunnen om de Rijn te bereiken

Uerdingen a/R den 19-12-18Aug. Biermans19de Linie regiment2de CompagnieBelgisch Leger

-----------------------------------------

31 - 12 - 18

Duurbare Broeder

Daar het wederom wat geleden is dat ik nog geschreven heb en ik tegenwoordig kan schrijven als ik wil zal ik de gelegenheid maar waarnemen en u eenige regelen schrijven veel nieuws kan ik u niet schrijven daar er niet veel bijzonders is den 27 hebben wij van u nog een brief ontvangen die gij den 18den geschreven hebt volgens ik daar in zie zijt gij het daar al moede dat is nogal rap dunkt mij alhoewel gij er nogal schoon leven hebt en gij zult er toch niet lang moeten blijven volgens ik hier zooal verneem want gij zult daar wel afgelost worden door andere van twee andere divisies.

Dat het lang zou duren eer gij nog congé krijgt dat is wel verveelend geloof ik maar als gij dan voor 20 dagen komt dan kunt gij er toch aan uit hier zijn ze nu allen thuis behalve Paul Smets en Denis van de Poel. Ernest Smets is thuis van over een dag of vier, terwijl ik juist aan ‘t schrijven was is Cois hier binnen gekomen die kwam wederom in congé voor tien dagen het plezier maken is hier voor het bijzonderste gedaan ze hebben nu alle Zon- en heiligdagen gespeeld en gedanst maar op het laatst zoo hard niet meer het was te dikwijls te doen men ging het wat moede worden. Het bijzonderste dat ik u te melden heb is dat de marken hier bijna uitgewisseld zijn er waren er hier nogal veel want er zijn er hier al voor 125000 fr uitgewisseld en ieder huisgezin kreeg maar voor 1000 m. en er zijn hier maar rond de 130 huisgezinnen zonder de vluchtelingen zoodat ieder huisgezin omtrent 1000 mark had gij moet uwe marken dus daar maar gebruiken gij weet als gij kunt dat gij u niets moet te kort doen als gij er geen meer hebt moet gij het maar laten weten als het mogelijk is zullen wij het zien daar te krijgen.

Wat dunkt gij ervan zouden er nog velen moeten binnen gaan volgens het aangeven zal het nogal wat zijn het moeten er hier 9 klassen zich gaan aangeven van 91 tot 99 zoodat het op mij juist afschampt volgens ik hier in de gazet zie moet 94 en 95 rond 15 januari al binnengaan hoe eerder hoe beter dan zoudt gij zooveel te eerder mogen naar huis komen.

Hiermede zal ik maar gaan sluiten in afwachting dat wij malkander spoedig zouden weerzien.

Ontvang intusschen de complimenten van Cois en de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van

Uw verkleefde broeder

Domin

------------------------------------

(op de achterzijde van een prentbriefkaart van Uerdingen a. Rh., Rheinpartie )

Mr Frans BiermansMolenstraat 16Morckhovenprov. AntwerpenBelgië

Den 2 - 1 - 1919

Beste Broeder

Ik zend u hier de plaats waar ik over twee uren nog aan ’t whisten was. Gij moest er bij zijn want onze vierde man kan te veel lawijd maken.

Onder die boomen heb ik er gisterenavond nog twee helpen aanhouden. Zij wilden ons voor den aap houden maar ’t lukte niet de waterlanders kwamen boven.

Ontvang de beste groeten van uw verkleefde broederAugust

---------------------------

(op de achterzijde van een prentbriefkaart van Uerdingen a. Rh., Markt mit Rathaus, de hoek van een straat is een X gemerkt en er is bijgeschreven: Daar stond ik de wacht als ik hem snapte)

Mr D. BiermansMolenstraat Morckhovenprov. AntwerpenBelgië



Graag had ik u eenige woorden geschreven op den dag van Nieuwjaar, maar ik heb te lang gekaart. Het is hier dat ik met Kerstdag eene in de doos doen draaien heb.

Alles gaat goed als ik maar partij heb voor te kaarten.Ontvang mijne beste groeten

Uw verkleefde broederAug.

---------------------------

(op de achterzijde van een prentbriefkaart van Uerdingen a. Rh., Partie am Rhein )

Melle Celine Biermans

Molenstraat Morckhovenprov. AntwerpenBelgië


Teergeliefde Zuster

Hartelijk dank voor uw Nieuwjaarsbrief, en laat ons hoopen dat de wenschen die gij mij doet mogen bewaarheid worden. Ziehier de plaats waar ik alle drij dagen een dag voor de venster zit.

De Rijn is nu schoon om zien. Zij staat buiten hare oevers, er is veel scheepvaart.Mijn innigste groeten aan mijn teergeliefde ouders en ook aan u

Uw verkleefde broederAug.

---------------------------

Morckhoven 8 - 1 - 19

Duurbare Broeder

Daar het wederom een week geleden is dat ik u nog geschreven heb en wij vandaag wederom een brief van u ontvangen hebben, het was dien van den 30ste, den 2den

hebben wij dien van den 26sten ontvangen welke ons allen zeer getroffen heeft als wij hem leesden het is zoo wel gelijk gij schrijft maar het is te hoopen dat de scheiding nu toch niet lang meer zal duren en en het is nu toch al veel beter als vroeger nu is er voor u toch zoo geen gevaar meer dat het nog al wat zou kunnen duren eer gij kunt naar huis komen dat moet u wel vervelen maar gij moet op ons niet hard denken wij zijn tot hiertoe nog altijd goed gezond en het is nu hier toch een geheel ander leven tegen als die moffen hier waren nu moeten wij toch met alles niet meer doen alsof wij het gestolen hadden. De marken zijn nu ook uitgewisseld maar het was tijd er waren er al veel die versleten waren gij ziet dus dat gij geene moet mede naar huis brengen.

De soldaten zijn nu hier allemaal thuis geweest behalve Denis van de Poel die zit in Duitschland. Cois is al voor de tweede maal voor 10 dagen thuis. Met Nieuwjaar is uw kameraad van Roeselare hier geweest hij was zooveel als hersteld van zijne wonden als nu kwam er weer een zweer op het zal misschien nog niet goed zuiver zijn. Volgens hij zegt zou die ransel dien gij thuisgelaten hebt van hem zijn, dien zouden wij hem terug moeten bezorgen zeker maar het is nu moeilijker den dag nadat hij hier geweest is moesten zijne ouders wederom terug naar Einthout trekken waar zij nog geweest waren maar hij komt misschien nog in Norderwijck daar is eene nicht van hem ik had u doen zoeken achter Omer Desander twee dagen daarna hadden zij er een brief van zoodat zij hem nu weten.

Ik heb u ook nog geschreven dat het met Tist Verswijvel niet goed was maar die is nu toch veel beter alhoewel het toch nog niet goed is, anders heb ik u niet veel bijzonder nieuws te melden als dat de vluchtelingen al aan ’t terug trekken zijn maar de onzen zijn nog niet weg.

Over twee dagen hebben de mannen van 96 tot 99 zich moeten gaan aangeven wanneer er zouden moeten binnengaan daar hoort men nog niets van. Hiermede zal ik maar gaan sluiten met de hoop dat het nieuwe jaar ons den vrede zoude schenken en gij voor goed in ons midden zoudt mogen terug keeren

Ontvang in afwachting daarvan de hartelijkste groeten van allen en vooral vanUw verkleefde broederDomin

--------------------------

Den 9 - 1 - 1919


Daar ik tegenwoordig nogal tijd heb wil ik er maar gebruik van maken om u te schrijven.

Ik heb daar juist een brief ontvangen van Gustaaf Pattyn, die bij Leonard Van Olmen geweest is, nu is hij op den Ossenstal in Einthout, hij zou liever in Oosterwijck gebleven hebben want ginder steekt het hem tegen. Hij zegt dat hij goed onthaalt was maar gij moet zien dat gij al de portretten van ieder soort niet weg geeft want hier is het moeilijk om mij te laten trekken.

Do gij hebt mij geschreven dat wij zouden afgelost worden, dat het kon waar zijn, het is maar, het gaat toch al een weinig beter dan in het begin, maar toch denkt men te veel op huis en nog het meest op de 20 dagen verlof die me te wachten staat. Voor het oogenblik kan ik nog niet laten weten wanneer ik zal kunnen komen, maar zal het in ’t kort wel eens vragen.

Ik weet niet hoe het gaat, dat men begint aan deze uit de Vlaanderen Brugge, Gent, enz..., of deze die eenmaal vijf dagen geweest hebben en het minste te laat gekomen zijn, maar ik denk dat het nog wel een goede maand kan duren.

Het zal dit jaar geen winter worden denk ik want het heeft hier nog niet gevrozen. Van als wij hier gekomen zijn tot over acht dagen heeft het altijd bijna geregend, de Rijn stond over zes dagen zoo hoog dat zij buiten hare oevers kwam. Het water stond meer dan vier meters boven het gewoon pijl. In ’t jaar nat! 1882 stond het nog drij meters hooger als nu, gansch de stad stond onder water.

Als de andere klassen binnen gaan en er zouden er bij zijn voor de vierde divisie, bijvoorbeeld 8, 10, 13, 18, 19, 20 laat het dan weten want volgens ze hier zeggen zullen er in ‘t kort gaan af komen, en het zou mij een kleintje zijn voor ze eens te gaan bezoeken.

Hoe gaat het tegenwoordig zooal in Morckhoven laat mij nu en dan al eens iets weten, en zegt tegen onze Frans dat hij ook al eens moet schrijven. Ik vindt het aardig het is bijna of hij het vergeten is.

Do doet een goeden dag aan Charles Engels en zegt dat het nu al een weinig beter gaat.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten vanUw verkleefde zoon en broederAugust

NB: Do in plaats van I D is het S D !-------------------------------

Crefeld den 13 - 1 - 1919


Met veel plezier heb ik dezen morgen den brief van onzen Do ontvangen en zie dat gij het allen nog goed stelt. Met mij kan het ook nogal goed.

Gij zult wel zien dat ik niet meer in Uerdingen ben, ik zijn nu hier in Crefeld eene nogal groote stad, omtrent 120.000 inwoners, dat is toch al een weinig grooter als daar waar wij eerst waren.

Nu lig ik hier in eene kazerne van de huzaren eene zeer groote, men heeft omtrent een kwartier nodig om rond te gaan, maar het is geene schoone.

Zij hebben nu juist komen zeggen dat wij morgen wederom moeten verhuizen. Wij gaan nu in de stad liggen in eene school, waar het juist is weet ik niet, maar zij zeggen dat het er goed is, zooveel te beter.

Gij schrijft dat mijn kameraad Pattyn van Rousselare bij ons geweest is, ik had het reeds vernomen, ik had het al vernomen hij had mij een brief geschreven uit Einthout van den Ossenstal.

Do gij vraagt mij wat gij moet doen met dien ransel, gij moet hem maar houden tot ik in verlof kom, ik zal dan dien ik nu heb daar laten, en kan dan tegen hem verwisselen als hij hier weerkeert.

Ik ben nog maar twee dagen hier en heb reeds mijn tijd verdeelt, om vier uren ga ik wandelen en kom dan een weinig voor vijf in de stad en ga dan voor een goed uur naar de cinema, en dan ga ik nog eenige pinten drinken, en keer dan weer en heb ik vaak ga ik slapen, maar nu vandaag ben ik dezen brief gaan schrijven.

Celine gij vraagt mij of ik niet naar de koopdag kom van den dennebosch, ik zou wel willen komen, maar het kan niet gaan, een ding moest gij doen een swaule en een wan, weet gij nog dat ik het eens gekocht heb op den koopdag van Nathalie Verdonk, dat is ook al een tijd voorbij.

Juist kan ik nog niet zeggen wanneer ik in verlof kom. Het zal nog eene goede maand duren denk ik.

Ja, nu gaat het toch al een weinig beter, ik verveel mij toch zoo niet meer, hier kan men ten minste toch eens wandelen zonder buiten de stad te zijn.

Nu zal ik maar gaan sluiten want ik krijg vaak, en moet morgen vroeg op staan rond acht uren dat kan nogal tellen voor een piot.

Ontvang intusschen mijne hartelijkste groeten en een warmen handdruk uit Crefeld

Uw verkleefde zoon en broederAugust

----------------------------Mockhoven 13 Januari 1919

Duurbare Broeder

Daar het zoolang duurt eer gij moogt naar huis komen en wij denken dat gij uw brood misschien maar droog moet opeten hebben wij gedacht dat het goed was dat wij wat boter opstuurden een pak van 2 kilo dat gaat met de post zegt men wij zullen het dus maar wagen om wat op te sturen als het verloren gaat is het dan toch niet erg. Wij sturen het tegelijk met dezen brief op dat de briefdrager het u zal bezorgen dat weet ik ook niet als gij dezen brief krijgt en het pak is er niet bij dan kunt gij maar eens gaan zien.

Hoe het hier zoo al gaat daar kan ik u niet veel over schrijven er is hier geen nieuws terwijl ik nog geschreven heb als dat Denis van den Poel nu ook thuis is.

Gisteren hebben ze bij ons Louise een brief van u ontvangen waarin gij schrijft dat gij misschien in ’t kort naar België komt hoe eerder hoe beter dan kunt gij misschien toch al eens naar huis komen.

Het adres van Alfons Willems isP. A. WillemsOnderpastoor der H. FamilieHelmetsche Steenweg 237Schaarbeek


Een goeden dag van ons allen aan den sterken----------------------------



Met een waar genoegen heb ik gisteren het pakje ontvangen, inhoudende boter en een stuk hesp en het welk verzonden was den 13e dus heeft het op vier dagen hier geweest.

Ik kan niet nalaten u uit ter harte te bedanken voor hetgeen gij gezonden hebt, het is waar, wij hebben hier eten genoeg, nu een stukje bij den boterham, het smaakt toch beter.

In het vervolg moet gij het zoo niet meer opzenden zonder ik het vraag ik zal het wel laten weten als ik iets zal noodig hebben.

Tegenwoordig gaan de brieven al goed, het is te zeggen deze die van België naar hier komen maar van hier naar België gaat nog zoo goed niet volgens ik kan zien.

Zij komen juist zeggen dat de koning Albert gaat komen, eerst naar de huzaren kazerne en dan naar hier, over twee dagen was hij hier ook in de stad hij wandelde hier rond in zijn gewoon kleedij. Als men hem niet kende men zou het niet gezien hebben.

Nu ga ik eerst patatten schellen en zal seffens voort schrijven.Het schellen is gedaan, vandaag is het goed gegaan het waren er groote.Ik zal eens met mijn inktpot schudden, want er is van twee soorten in. Ik had er bij

gegoten in het stadhuis maar het was geen goede, dat mij leeren duitsch goed te pakken, want er is op den dag van vandaag niet veel bijzonders bij.

Wanneer ik zal mogen in verlof komen weet ik nog niet. Het zou nog wel eene maand kunnen duren. Laat ons het maar zoo kort pakken als het kan, den dag zal wel eens aanbreken.

Hoe gaat het met u allen ik hoop dat gij allen nog in de beste gezondheid zijt, met mij is alles nog opperbest, ik ga mij vet mesten.

Ontvang intusschen mijne hartelijkste groeten en een warmen handdruk van verreUw toegenegen zoon en broederAugust

-------------------------


Duurbare Broeder

Daar wij vandaag wederom een brief van u ontvangen hebben en wij tegenwoordig kunnen schrijven als wij willen zal ik de gelegenheid maar waarnemen en u wederom maar eenige regelen toesturen en u tevens laten weten dat het met ons allen opperbest is wij zijn allen goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn volgens ik zoo al verneem zult gij daar toch niet lang meer moeten blijven volgens ik vernomen heb zouden er veel soldaten Brussel verlaten hebben en naar Duitschland marcheren dan zult gij toch misschien nogal dicht bij huis komen als gij terug kunt naar België komen als gij nu kunt naar huis komen zult gij toch overal eens kunnen komen want die van Boisschot zijn niet goed gezind omdat gij daar niet geweest waart.

Gij schrijft mij dat ik moet zien dat ik al de portretten niet weg geef daar moet gij niet bang voor zijn wij hebben van elk een dozijn laten namaken zoodat ze seffens niet zullen op zijn.

Bijzonder nieuws van hier kan ik u niet schrijven omdat er geen is alles gaat zoo al regelmatig er valt niets bijzonders voor het plezier maken is nu ook bijna gedaan het

dansen des Zondags is gedaan maar met verloren Maandag was het mosselfeest voor de fanfaren bij Luiten en toen hebben ze op den zaal nog eens gedanst over twee dagen is het bij den dennebosch koopdag geweest het ging nogal aan den prijs daar de man van Rosalie en Alfons malkander afbieden dat komt niet fel overeen.

De vluchtelingen zijn hier zooal stilaan aan ‘t vertrekken er zijn al 10 huishoudens weg die van ons nog niet maar blijven zij nog wat wij zijn er goed over content zij helpen nogal goed werken.

Dat de jonge mannen nog zullen moeten binnen gaan weet ik niet men had geschreven dat de klassen van 14 en 15 den 15 Januari zouden moeten binnengaan maar ik heb er nog niets van gehoord aangegeven zijn ze het zal dus misschien nog al wat duren eer ze afkomen. De ransel dien gij mede gebracht hebt is van Gustaal Pattyn. Wij zullen hem aan de Familie van hem bezorgen die in Norderwijck is als wij hem aan hem zelve niet kunnen bezorgen.

Over vier dagen hebben wij wat boter opgestuurd voor u als gij nog wat noodig hebt moet gij het maar laten weten een pak van 2 kilos kan men met de post opsturen.

Ontvang in afwachting van malkanders wederzien de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


een goeden dag aan den sterken

----------------------------


Beste Vriend August

Zeg jongen g zult al lang gedacht hebben dat ik geheel vergeten ben u te schrijven?? Neen jongen dat niet, maar te veel werk heeft het mij belet, ge weet ook goed genoeg dat ik er zoo top in gezeten heb, en t’ is nog niet gedaan, ook zit ik weer op het bureel bij Jos Leirs, ge weet wel hé, dat we toch ook moeten zien dat er nog iets bij binnen komt, anders kunnen wij niet blijven leven nietwaar?? en dat maakt dan den overschot van mijnen tijd of dag op.

Ik dank u vriend voor Uw brief, schrijft mij nog maar dikwijls t’ doet mij ook nog zoo goed iets van U te ontvangen.

Hebt ge nog geen hond voor mij tegengekomen? ik zou er toch zoo gaarne eenen hebben, maar niet van de grootste soort, ge weet wel welke ik zoo al best kan gebruiken, t’ zou mij toch zoo groot plezier doen.

Nu vriend, komt maar rap naar huis in verlof, t’ zal mij ook eens deugd doen U eens weer te zien, t’ is ook al bijna vier jaar geleden.

Zeg Gust geen genade voor die sm.... zullen, ze hebben het dubbel verdiend t’ geen ze nu krijgen.

Een goeden dag van ons allen, en ook van bij U thuis, alles gaat goed en t’ is te hopen dat het zoo zal blijven

Uw toegenegen vriendAlfons Hendricx

----------------------------


Beste Broeder

Met veel genoegen hebben wij vandaag uwen brief van 13 dezer ontvangen, waarin wij zien dat gij U meer op uw gemak bevind; nu eens aan ’t beteren zoo zal het wellicht nog redelijk goed komen. Gij hebt laatst in uw brief laten hooren dat gij van mij ook graag een briefje zoudt ontvangen; daarom ga ik ter deze gelegenheid eens beproeven eenige regelen bijeen te krijgen.

Met onze gezondheid gaat alles nog goed, met de uwe inschelijks hoop ik, enkel heb ik het bezoek gehad van een ongewenste gast achter in mijn hals, gij zult wellicht raden wat voor een plager dat ’t was, doch geen gewoone zulle want hij heeft mij van vrijdag avond tot dezen morgen niet zonder pijn gelaten, dan kwam de uitbarsting en de modder spatte uiteen, dezen middag liet ik ons Seline nog eenige brokken uit duwen en dan dachte ze omdat ik zoo wit wierd dat ik van mijne sus ging draaien, doch bleef nog altijd sus.

Wellicht zult ge wel gaarne wat vernemen uit Morckhoven; welnu het schijnt dat hier nogal gaarne geld verhandeld want ge hoort niets dan van koopen en verkoopen, pas is het bij Jos Helsen gedaan en nu begint men toekomende week bij Truyen met goed en haaf, gisteren zijn er ook nog twee huizen verkocht, dat van Livinus Jansens welk Denis Laenen en dat van de Postmeester dat Denis Dens heeft gekocht, doch men zegt dat het voor Jan Batist Van Rompaey is, de zwaule en de wande hebben we bij den dennebosch niet kunnen koopen. Ze ging te duur, ge moet weten er waren er daar twee die hun eigen moesten inspannen, Felicks en Fons, welk naar men zegt met Vastenavond denkt te trouwen met Louiske Vleugels, dus ge zult U moeten spoeden wilt ge hem daar nog weg krijgen en zoo geraken die oude uit Broeckhoven omtrent weg.

Een groot getal vluchtelingen zijn hier af getrokken, terug naar hunne streek, ook degene die bij ons waren zijn dezen morgen met den trein van acht ure viertig vertrokken; doch het is schoon scheiden, wij waren als vrienden samen gekomen, doch nog meer als echte vrienden gescheiden ik U hieronder hun adres neerschrijven. Gij kunt niet begrijpen hoe aardig dat ons nu voorkomt wij bevinden ons niet meer ’t huis het aantal personen is ruim met de helft vermindert de kelderkamer en ’t huis bijna ledig alles rondom zooveel stilder. Ik en onzen Do zullen nu onze kamer ledig is niet meer wachten en ook maar van het rattenverdiep naar ons verdiep verhuizen want het is niet plezant als ze u des nachts komen storen in uw slaap. Ik zal nu maar gaan uitscheiden want ik zou anders nog niet toekomen met mijn blad en wordt tijd om te gaan slapen.

Aanvaard teergeliefde broeder ons allerinnigste groetenUw zeergenegen BroederFrans

Mr Victor Debeuf - Devos Landbouwer Gheluwe (Koelenberg) Prov. West-Vlaanderen

--------------------------------------



Met veel plezier heb ik gisteren den brief van den 17de ontvangen en zie dat gij het allen nog goed stelt. Met mij is alles nog goed, het is te zeggen, goed gezond maar anders met al het schoon leven verveel ik mij toch zeer.

Do, gij schrijft mij dat de vluchtelingen nog bij ons zijn, die was ik min of meer vergeten. Zeg eens aan Marie: is dat waar, zou dat waar zijn, maar dat is toch niet waar zekers!

Is dien ander die bij sus ron geweest is al terug in verlof geweest. Ik heb al eens naar hem willen gaan maar hij ligt wat ver van hier.

Ik heb u over eenige dagen eens gevraagd of gij soms u wilde leeren scheeren dan zou ik u een koopen. De scheermessen zijn hier niet duur en in ‘t algemeen zijn zij zeer goed. Nu ben ik bijna in gespannen en het gaat al redelijk.

De avonden dat ik niets te doen heb weet ik bijna altijd wat doen, ziehier mijne gewoonte: om vier uur krijgen wij ons patatten een half uur later ga ik uit en ga ik naar den cinema tot zeven uren of half acht, dan drink ik nog een pint of twee en keer dan weer terug naar mijn kamer schrijf nog een brief of het een en ander dat ik nog te schrijven heb. Ik moet het wel niet, maar dat ik nu hier schrijf moet ik later niet doen als ik thuis ben.

Gij schrijft dat er nu zooveel niet meer gedanst, dan zijn zij maar als ik. Dien Zondag als ik thuis geweest ben, heb ik gedanst voor de vier en half jaar die ik achter was en voor een half jaar op voorhand.

Gij schrijft dat het bij den dennebosch niet te best overeen komt, dat is dan maar als vroeger dat is dan niet verandert. Wanneer gaan nu die andere klassen binnen gaan, dat duurt nogal lang. Zij zouden ons gemakkelijk mogen komen aflossen, dat zou ik liever hebben.

Ziehier mijn nieuw adres:Mr ..........19de Linie regiment2 Cie

4de Post-bureelBelgisch bezetting leger

of 19de reg. de ligne2 Cie

Bureau Postal Nr 4Armée Belge d’occupation

Gij zult al wel vernomen hebben dat ik het pakje ontvangen heb. Nu moet gij geen meer opzenden voor ik kom in verlof.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten vanUw toegenegen zoon en broederAugust

-----------------------


Duurbare Broeder

Met groote blijdschap hebben wij gisteren van u wederom een brief ontvangen dien van 17 waarmede wij tevens vernamen dat gij het pakje ontvangen hebt.

Gij schrijft dat wij niets meer moeten opsturen als gij het niet vraagt dan moet gij zien dat gij maar niet te lang wacht want ik denk dat gij het toch wel kondt gebruiken dat hier in stak gij ziet ook dat het heel gemakkelijk gaat dat wij het daar niet moeten voor laten.

Bijzonder nieuws kan ik u niet schrijven daar ik geen weet alles gaat hier zoo al regelmatig zijn gang de handel is wederom een beetje in gang de aardappelen zijn vrij die zijn er hier in 14 dagen nogal wat geladen de prijs is 20 fr de zak. Gij ziet nu de mof maar weg is nu zijn er genoeg en vroeger konden de burgers in de stad omtrent geen krijgen de boter is ook wel vrij maar zij mag niet meer dan 8,50 fr de kilo verkocht worden men geeft er anders veel meer voor maar er zijn er al verscheidene voor gepakt die ze te duur verkochten maar ’t is genoeg voor die ze moeten koopen ook.

Met ons allen is het bijzonder goed wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn, volgens ik zie hebt gij het daar nogal gemakkelijk gij had al eens moeten naar huis komen om helpen te dorschen want nu zullen wij ze den 29sten niet uit hebben gelijk over vier jaar maar veel zal er toch niet over schieten, nog een kar of vier a vijf hebben wij nog steken. Het gaat niet hard vooruit ik moet wat veel helpen koeipeer spelen daar de vluchtelingen nu weg zijn en die hebben altijd goed geholpen en Louise zal ook niet meer komen denk ik als gij eene meid te krijgen weet moet gij het ons maar laten weten zulle.

Gij schrijft en blijft schrijven dat het nog eene goed maand kan duren eer gij in congé kunt komen komt gij er dan niet dichter bij ik heb al gedacht dat het misschien zou goed zijn als gij congé krijgt voor eenige dagen te vragen voor naar de Vlaanderen te rijden. Als gij daar soms uw goed nog steken hebt dan kond gij het mede brengen en ik denk van er ook eens naartoe te rijden dan konden wij gelijk rijden maar gij moet het weten gij zult het beter weten als ik wat het beste is als gij uwen congé binnen eene maand hebt dan hebt gij er de vastenavonddagen bij.

Ontvang in afwachting dat wij malkander wederzien de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


----------------------------


Teerbeminde Ouders, Broeders en Zusters

Met een waar genoegen heb ik gisteren den brief van onze Frans, geschreven den 21 goed ontvangen en was zeer tevreden dat hij nu ook al eens schreef.

Ik had gisteren al eens willen antwoorden maar ik had niet veel tijd, gij moet weten ik ben nu de wacht. Het is van gisteren noen twee uren tot deze noen. Nu hadden wij het juist gevonden, het was juist kiezing en wij dachten niet meer of met zulk een dag gaan zij wat te laat op straat blijven en zullen er wel eenige in ‘t droog kunnen zetten voor een of twee dagen die dan eenige marken mogen afdoppen.

Wij hadden het gevonden. Het omtrent negen uren was als zij kwamen zeggen dat ik en de sterken moesten patrouille van negen tot een om diegeene die geene papieren hadden voor na tien uren op straat te zijn op te visschen.

Het was nog geen negen of wij hoorden een groep af gezongen komen, wij er op af het was geloof ik wel zoo maar juist op den hoek eenen straat kwamen wij er bij, wij sprongen er daar tusschen en zegde, die langs hier, gij langs daar en de andere terug.

Dat had gij moeten zien. Het was juist of er eene kat in een hoop musschen zou gevallen zijn, zij konden nogal loopen, een halve minuut later was er niet een enkele meer te zien.

Na tien uren hadden wij er geen geluk mede al die nog op straat waren hadden een bewijs de moeite die wij deeden kon maar niet helpen er was niets te vangen.

Nu is het ontrent zes uren en tegen mijne brief geschreven is zal mijn koffie hier zijn, dan ik eten en slapen.

Is het daar ook winter het is hier gisteravond beginnen te sneeuwen en het vriest nogal goed, dat wil niet zeggen dat ik hier koude heb, ik heb deze nacht gestookt dat de stoof gansch rood zag, het is toch op de kosten van Duitschland en de keizer is een kar gaan halen in Holland dus hebben wij er geen te kort.

Nu zal ik maar gaan eindigen want mijne oogen beginnen gaan toe te vallen en maar rap een uur of vier gaan slapen.

Ontvang intusschen de hartelijkste groeten vanUw toegenegen zoon en broederAugust

----------------------

Crefeld den 29 - 1 - 19199 uren ’s avonds


Ik heb nu wat gewacht om te schrijven omdat het nu dezen avond om negen uren juist vier jaren geleden is dat ik u allen verlaten heb om het leger te gaan vervoegen. Ja! wie hadt het toch durven denken dat ons afscheid zoo lang had kunnen duren, ik herinner mij nog goed den zoo beroerde avond, als ik vertrokken ben.

Zoo gij het eens zoudt vergeten, wil ik er een klein verhaal van geven: Als ik weergekeerd was van Herenthals, dan was Charles en Cois Willems al bij ons om naar Van Bael te gaan spinnen: als Charles mijn gedacht kende, was hij aanstonds tevreden van mede te gaan. Wij gingen het vragen bij boer Engels en spijtig voor Charles zijne ouders waren er niet tevreden over dus was het zijne plicht van thuis te blijven. Dan een bewijs van goed gedrag gaan halen op het gemeentehuis, het is dan dat ik zoo heb moeten redetwisten met den burgemeester, hij was te bang van de moffen hij dierf geen geven.

Van daar naar de Zwaan om nog een goeden dag te gaan zeggen. Do was al slapen als wij daar kwamen als hij vernam wat wij gingen doen, stond hij te keeren en te draaien als was hij bezeten, en zegde maar “ het is toch niet waar zeker”. Bij fons nog een bezoek gebracht daar een goede flesch gedronken en eenige cigaren in de kop juist of het ging regenen.

Als wij bij Cois kwamen begon er wat volk bijeen te geraken, al stillekens zakten wij af naar ons, ik weet nog dat ik aan het klein tafelken aan de half venster heb zitten eten, men had juist de eerste maal Amerikaansche bloem. Niet lachen a.u.b.!

Weet gij nog dat Jef Leirs bij ons was en maar zegde “tommen toch, die mannen hebben er moed op als ik zoover van huis niet was ging ik mede” en zeggen dat hij er tusschen 15 en 16 Mei er uit bolde met Marie, dat had hij dan ook niet gedacht.

Lieve moeder hoe dikwijls heb ik mij het oogenblik herinnert als gij met mij op de kelderkamer de goede raadgevingen van altijd mijne plichten goed te volbrengen voor God en Vaderland en bij het afkomen juist voor den zoldertrap uw moederlijken zegen gaaft met een kruisteeken, om mij te versterken en opdat God mij zou bewaren; Ja! hoe dikwijls heb ik mij dit oogenblik herinnert.

Hoe hard was het teergeliefde Ouders broeders en zusters van u allen te scheiden. Do hoe dikwijls en ik aan u niet gedacht voor kunnen te spelen en om K P koei peer boven de ketel te zetten.

Ik weet nog goed als ik vertrok dat ik meermaals om zag al denkende: zie ik het huis nog, zie de kerk nog, zie ik de molen nog, te zeggen de overblijfselen.

Vier jaren zijn intusschen verloopen welke zoo hard geweest zijn voor ons allen, maar laat ons hoopen dat na deze jaren van beproeving eens de zoete dag zal komen dat ik voorgoed in uw midden zal kunnen komen.

Ik ga eindigen, een goeden dag aan Charles en Cois Willems voor deze verjaardag en mijne hartelijkste groeten voor u allen


Aan allen een goeden dag van de sterken.

-----------------------------


Duurbare Broeder

Daar wij gisteren van u wederom een brief ontvangen hebben dien van den 23ste en vooral daar het voor ons vandaag een onvergetelijke dag is kan ik niet nalaten u eenige regelen te schrijven en u laten weten dat het met ons allen nog opperbest is en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal wezen. Wie zou gedacht hebben over vier jaren dat wij zoolang van malkander zouden moeten gescheiden blijven hebben en wat heeft het voor ons lang geduurd maar nu zal de scheiding niet lang meer duren is te hopen en nu is het toch zoo erg al niet meer daar wij nu toch naar malkander al kunnen schrijven als wij het willen en er nu voor u toch zooveel levensgevaar niet meer is. Dat geloof ik dat het u nu hard verveelt en gij nu hard op huis denkt nu gij weet dat het mogelijk is om kunnen thuis te komen en vooral nu gij al eens een weinig thuis geweest zijt. Maar dat moet gij allen maar op zijn lichtste stellen wij kunnen er God nog niet genoeg voor bedanken dat alles nog zoo goed afgeloopen is en dat wij allen tot hiertoe nog zoo goed en gezond gebleven zijn.

Gij vraagt of dien die bij Sus ron geweest is al in verlof geweest is, tot hiertoe nog niet er zijn er hier nog weinig thuis geweest voor 10 dagen. Remi Leirs die is ze nu aan ’t pakken die van Westroozebeke Omer Desander is gisteren hier geweest en heeft gevraagd om een goeden dag te doen aan u. Hij was met de vrijwilligers welke op weg waren naar Duitschland mede gekomen en was eens voor een dag naar hier gekomen. Hij denkt van binnen eenige dagen zijne 20 dagen congé te krijgen. Vandaag is ook nog Evarist Smets bij ons geweest hij is voor eenige dagen hier maar hij moet nog terug naar Frankrijk hij zag er heel goed uit.

Met de schuur is het bijna gelijk over 4 jaar wij hebben vandaag het laatste gedorschen de laatste dagen ging het nu nogal vooruit daar het wat gevrozen was en nu ligt er sneeuw.

Vandaag is het hier ook nog koopdag geweest bij Truyen in de voormiddag de have welke nogal duur verkocht is daar ze malkander wat geld uit den zak joegen, dezen namiddag zijn de huizen en het land verkocht. Charel heeft het huis gekocht voor ruim 7000 fr en wartje die villa aan ons delekens voor 750 fr het land op de bunders en den beemd welke gezamentlijk ruim een Hectare groot is heeft Witje Laureys gekocht voor over de 10000 fr gij ziet dus alles heel duur, er is hier dus geld genoeg. Wanneer er nieuwe klassen zullen opgeroepen worden daar hoort men nog niets van wat ze er mede van zin zijn weet ik niet.

Gij vraagt of het niet goed was scheermessen mede te brengen, doe dat maar als gij denkt dat het er goede zijn breng er maar gerust twee of wel meer mede.

Ontvang in afwachting dat wij malkander wederzien de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


Doet ook nog een goeden dag van ons allen aan uw kameraad den sterken

--------------------------------

Morckhoven den 29 Januari 1919


Daar het vandaag de verjaardag is van uw vertrek uit ons midden en ook van ons huwelijk wil ik nu eens er wat tijd afnemen om u eenige regelen te schrijven want het is al zoo lang geleden ja veel te lang maar gij weet toch ook wel dat ik mijne handen meer dan vol heb want ik moet nooit vragen wat ik moet gaan doen maar wel wat nu eerst en dat is de oorzaak van mijn weinig schrijven.

Ja liefste broeder vergeef het mij dat ik u zoo weinig antwoord geef het is niet omdat ik aan u niet denk neen verre van daar ’t is het veel werk en ‘s avonds moest ik er niet meer aan beginnen want ik wist goed dat ik dan seffens aan ‘t knikken was dat is nog altijd het zelfden met mij en hier zit ons moeder er niet bij om mij wakker te houden gelijk vroeger wanneer ik ’s avonds moest stoppen of naaien. Ja August waar is die tijd al henen dat wij vroeger samen waren, hij staat mij nog zoo klaar in mijn geheugen alsof het maar van gisteren was en bijzonder den dag van uw afscheid. Mocht toch maar spoedig den dag naderen dat gij weer voor goed in verlof mocht komen wat zou het een plezier zijn te vernemen dat het vrede was. Weet gij nog niet wanneer gij eens in verlof komt, alhoewel ik geheel content ben van uw laatste bezoek hier, verzoek ik u toch toekomende keer eens wat vroeger of liever wat langer te komen want gelijk laatst telt voor niet veel.

Gij had mij naar het adres gevraagd van Emiel ik weet het ook niet maar denk dat hij al wel naar u geschreven heeft hij heeft over 14 dagen nog hier geweest en zegde toch dat hij naar u ging schrijven. Het adres van Brussel is Eerw. heer Willems Helmetschesteenweg 237 Schaerbeek. Moest ge nu eens in Brussel komen dan kunt ge hun daar eens gaan bezoeken ik denk wel dat gij er zult welkom zijn. Vandaag is het hier bij Truyens koopdag geweest. Charel heeft het huis gekocht dat was toch te denken dat hij er zou gebleven hebben als hij kon.

Veel nieuws is hier niet zoo kan ik niet veel schrijven. In Wimpel bij Louis Van Dijck gaan er twee trouwen Gerard met Mina Moons van de zandkapel en Gust met een van Itegem het kan er door zoo twee gelijk van den preekstoel vallen. Hier in Morckhoven zal het trouwen zeker wel voor een tijd opgeschorst zijn ze hebben er verleden jaar te leelijk gedaan.

Liefste broeder ik moet gaan eindigen want het wordt al laat en de lamp begint te verdooven en ik heb geen petrol meer om bij te gieten en we wonen nogal ver van mie sep.

Hopende u binnenkort te zien bieden wij u onze beste groeten ook van Cois en Jef maar vooral van

Uw broeder en zusterLouis en Louise Willems Biermans


Duurbare Broeder

Daar het wederom omtrent een week geleden is dat ik u nog geschreven heb zal ik u wederom maar eenige regelen toesturen en u tevens laten weten dat het met ons allen nog opperbest is wij zijn allen nog goed gezond en ik hoop dat het met u zoo ook wel zal zijn. De laatste brief dien wij ontvangen hebben was den 31sten het was dien gij den 21sten geschreven hebt die was dus op korten tijd hier geweest op zulke korten tijd hebben wij van daar nog geenen gehad. Volgens ik daar in zie hebt gij er den schrik nogal in gij moet ze maar doen gaan loopen als ge kunt ze hebben mij ook dikwijls genoeg doen gaan loopen maar toch zou ik willen dat gij het aan een ander kond over laten en dat gij dan ook al eens zoudt mogen naar huis komen het heeft daar voor u al lang genoeg geduurd nu zegt men wederom dat er rond de helft van deze maand twee klassen zullen binnen moeten wat er zal van komen weet ik niet het gaat dunkt mij niet hard vooruit. Cois die is van de gelukkige hij heeft eerst 10 dagen thuis geweest later nog eens 20 dagen nu is hij van over twee dagen voor eene maand thuis maar hij is dan nogal veel twee huizen verder ik denk dat het er wederom mede is gelijk over vier jaren eer dat gij opgetrokken zijt dat zult gij zeker nog niet vergeten zijn zoomin als daar op dien Zondag avond toen zij zegde wat moet gij van mij hebben. Ik denk dat hij er door den duur nog niet goed zal mede zijn met zooveel thuis te zijn er zijn er hier anders nog bijna geene voor 20 dagen thuis geweest maar van die dichtbij liggen zijn er vele die nogal dikwijls naar huis komen. Emiel van Dijck komt alle veertien dagen naar huis. Florent de Peuter die is voor zestien dagen thuis.Over twee dagen hebben wij nog een brief gehad van die Fransche vluchtelingen die bij ons geweest zijn zij zijn nog allen goed en zij schrijven ons dat zij naar u drijmaal geschreven hebben en dat gij maar eens geantwoord hebt zij hadden u ook geschreven naar hen in congé te komen maar daar hebt gij niets op geantwoord schrijven zij als gij tijd hebt moet gij er nog maar eens hene schrijven gij zult beter een Fransche brief schrijven kunnen schrijven als wij het adres is nog hetzelfde. Hiermede zal ik maar gaan sluiten daar ik toch geen nieuws weet.Ontvang dus in afwachting dat gij eens naar huis komt de hartelijkste groeten van ons allen en vooral van


Doet ook een goeden dag aan den sterken over drij dagen heb ik er eene kaart van ontvangen.

------------------------------

(bij het bundel is ook volgende brief van 20 december 1918, taalfouten zijn niet verbeterd)

Thonon les Bains le 20/12

Cher Monsieur,

Deux mots pour vous donner des nouvelles de vos parents, qui sont en bonne santé. Ayant été près de 5 mois en quartier chez eux à Mourcouffe (= Morckhoven!) , et étant évacué nous avons été trés bien

et m’ ont prier de vouloir bien vous écrire étant arriver en France. Je vous envoie deux mots de leur part et en même temps vous demandez de les remercier en mon nom, car je ne sais les remerciés assez des bons soins qu’ils ont eu pour moi et pour mes enfants.

Des compliments de ma part chez Aloise Lers et leur dire que je suis arriver en France a bon port nous avons eu bien des fatigues mais nous sommes un peu remis.

Recevez Cher Monsieur mes salutations empressés

Mme Vansteenkiste Devos

Si vous voulez me donner de vos nouvelles voici mon adresse pour le moment

Mme Vansteenkiste DevosHotel Belle - RiveThonon-les-Bains

des que je serais arriver à destination je vous enverrais ma nouvelle adresse

---------------------------

Lank a / R 5 - 2 - 1919


Over twee dagen heb ik den brief van den 29 ontvangen hetwelk mij een groot plezier deed, en zie dat gij het allen nog goed stelt.

Gelijk gij kunt zien ben ik weer verandert van plaats, nu lig ik weer aan de Rijn, dat is weer een verandering eerst in een groote stad en nu in een dorp ik geloof nog kleiner als Morckhoven. Het is gemakkelijk er zijn maar vier of vijf herbergen dus moet ik niet veel gaan wandelen.

Voor het oogenblik ben ik weer de wacht aan de Rijn het kan nogal gaan ik moet maar 4 uren staan op de 24, maar gij weet hoe het gaat hoe schooner leven hoe meer men zich verveelt.

Gustaaf Pattyn dien van Roesselare dien bij ons geweest is, is gisteren avond weergekeerd, wat was hij tevreden dat hij ons allen weer zag, hij vroeg mij seffens of ik een goeden dag zou gedaan hebben als ik schreef, hij was zeer tevreden over zijn onthaal alsook over Leonard Van Olmen.

Het zou goed kunnen zijn dat wij allen nog samen in verlof zijn, als er geen groote verandering komt kom ik den 23 Feb en den sterken den 2 maart, Pattyn rond den 14 maart het zou wel eens kunnen dat het eenige dagen later is voor allen.

Er zijn hier veel mannen die hier schoenen koopen, gij moest mij eens de prijs laten weten te zeggen van gewone schoenen geen te beste kwaliteit. De prijs voor een paar is 40 tot 45 marken en daar de marken maar 0,67 fr waarde hebben komt dat op omtrent 30 fr. Het is waar het zijn geen te beste, zeg eens uw gedacht er over.

Do ik heb over eenige dagen nog een scheermes gekocht en denk dat het een zeer goed is, ik zal er nog een koopen dan kunt gij en onze Frans u maar leeren scheeren, of anders scheer ik u, den sterken heb ik ook al drij keeren geschooren, het is juist maar durven.

Als gij allen eene groote Duitsche pijp wilt voor gedenkenis van mijn verblijf alhier, zal ik er zoo een kleintje mede brengen, niet te groot maar een 1,20 m lang.

Zoo gij denkt dat ik hier nog het een en ander kan koopen dat hier goedkooper is, laat het mij dan weten als het maar geen 100 Kg weegt.

Ik heb vernomen dat Louiske Vleugels gaat trouwen. Do het gaat tijd worden dat gij een zoekt tegen ik in verlof kom ofwel zijn zij allemaal weg, dus ziet er een te vinden voor binnen drij weken en als mie de metser zou trouwen laat het mij dan aanstonds weten.

Hoopend een klein antwoordje te ontvangen op mijne vraag bied ik u allen mijne hartelijkste groeten

Uw verkleefde Zoon en BroederAugust

Aan allen een goeden dag van den sterken en Gustaaf Pattyn

----------------------------Morckhoven 8 - 2 - 19

Duurbare Broeder

Met groote blijdschap hebben wij over 2 dagen uwen brief van de 29sten geschreven ontvangen waar wij allen zoo zeer door ontroerd waren, ja zoo vier jaar van malkander gescheiden te zijn is lang vooral vroeger toen het zoo moeilijk was om van malkander iets te vernemen dat was zeker erg voor u dat gij niet te huis waart maar gij moest op ons toch zoo hard niet denken daar er voor ons toch zoo geen levensgevaar was gelijk voor u, dat was het ergste voor ons daar hebben wij altijd te hard moeten op denken daar er voor u altijd zooveel levensgevaar was maar God dank het is nog op zijn beste gegaan.

Ik heb het mij toch nooit kunnen voorstellen dat gij niet meer zoudt naar huis gekomen hebben gij kunt wel begrijpen hoe het voor mij was als gij in ’t begin weg waart bij het eten was het altijd bijna of het op een ander was het was dan altijd zoo stil voor mij ik was het niet gewoon zoo gerust te kunnen eten en op het werk dat deed ook wel aardig er werd dan bijna niet geklapt tegen dat wij vroeger bijna nooit stil zwegen.

Ik kon nu mijn hart ook zoo goed niet meer ontlasten gelijk ik het vroeger gewoon was te doen tegen u. Nu vandaag vooral hadt gij moeten tehuis zijn dan had gij wat kunnen helpen koeipeer spelen want dat moet ik tegenwoordig nogal veel doen daar wij geene meid hebben. Louise zal niet meer komen denk ik maar het zou kunnen gebeuren dat het grootste meisje van die vluchtelingen die bij ons geweest zijn terug komt tot wij eene meid hebben. Vandaag was het maar slecht om koeipeer te zijn want het vriest hier tegenwoordig nogal hard het was koud aan ’t beeten schrabben.

Nieuws kan ik u bijna niet schrijven daar er hier al niet veel bijzonders voorvalt als dat Leonie Bowen vandaag eene jonge dochter gekregen heeft. Morgen is zij een jaar getrouwd en volgens ik zooal gehoord heb zouden morgen fons dennebosch en Louisken Vleugels kunnen van den predikstoel vallen. Meer kan ik u bijna niet schrijven en het zal nu toch zoolang niet meer duren zeker gij zult in ’t kort wel eens kunnen naar huis komen zeker en dan kunnen wij het mondelings doen.



---------------------------


Beste Vriend August

Ik heb Uw brief van 1 - 2 - 19 goed ontvangen, en ben kontent te vernemen dat alles met U nog goed gaat. Zeker verlang ik er ook naar u te zien. t’is nu al meer dan vier jaar dat wij van elkander ben gescheiden, en nog is het niet gelukt eens bij elkaar te komen, maar t’komt toch eens, en nu we toch de moffen er onder zitten hebben, nu is het toch beter, de rest zal toch wel komen hé. Zorg maar goed ze zooveel boet te doen betalen als ge kunt, want hoe meer, hoe liever. Ze hebben het hier ook gelapt, dus moeten ze het maar dubbel terug krijgen.

Nu vriend, kan de kommissie niet gaan, daar kunnen wij ook niet aan doen, maar als het gaat zorg er dan maar eens voor.

Hier met ons gaat alles goed, en ik hoop wel het zoo te kunnen houden, den kleine is al plezier dat er aan is, en allen zijn goed gezond, wat kunnen we beter vragen.

Nu vriend, ik verwacht U zoodra mogelijk, en zorg voor eenige dagen hoor dat ge sito niet moet terug gaan.

Ontvangt intusschen mijne oprechte groetenUw toegenegen vriend(get:) Alfons Hendricx

---------------------------Morckhoven 13 - 2 - 19

Vriend August

Eindelijk zal ik de pen eens opnemen om U eenige regelen te schrijven, er is nu nog al tijd en omdat ik denk er u een weinig plezier mede te doen.

Verleden week heb ik den brief gelezen dien gij naar Uwe ouders geschreven hebt waarin gij den dag van uw vertrek indachtig maakte om vrijwillig voor het vaderland te gaan strijden, ik dacht nu niet aan dien dag maar nu ik het las kan ik hem goed in mijn geheugen prenten.

Ja ik zie u nog vertrekken gaarne zou ik mede gegaan hebben maar daar mijne ouders het niet toelieten was het mij onmogelijk maar het kan mijn geluk zijn alhoewel ik tusschen dien tijd droeve dagen geteld heb maar laten wij het droeve met het goede aannemen gelijk het komt, het is immers de wil van God. Voor u zal het ook wel droevig geweest zijn zoolang van uwe familie verwijdert te zijn niet wetende hen ooit weer te zien maar eens voorgoed weergekeerd zult gij er zooveel te beter de kracht van gevoelen welk geluk het is in het midden zijner familie te leven.

Nu over wat anders hoe stelt gij het al in de bezetting ik denk van redelijk goed het is wel ver van huis maar ik geloof dat het wel plezant is dat volk op hunne hielen te doen draaien. Ik zou ook wel eens die gelegenheid willen hebben maar zij zouden er zich van beloven wanneer er klassen zullen opgeroepen worden weet ik niet ik hoor er voor het oogenblik niets van.

Uw broeder Judo heeft mij gezegt dat gij binnen kort in verlof komt en dan gaan wij eens een zak rapen halen nietwaar.

Ik ga eindigen want anders zouden uwe oogen zich bezeren van zulk geschrift te lezen en in afwachting van u binnen kort te zien

Uw vriendKarel

---------------------------------

Lank a / R 14 - 2 - 1919


Ik heb vandaag den brief ontvangen van den 8 dezer en zie dat gij het allen nog op zijn best stelt, met mij is ook alles nog op zijn besten.

Ik had u over eenige dagen geschreven dat ik tegen den 24ste zou in verlof gekomen hebben, ik heb er vandaag eens achter gehoord, het zal zeker twee dagen later zijn voor ik daar zal zijn.

Ik, den sterken en Pattyn hebben gisteren wel twee uren aan het redetwisten geweest. Door den langen duur kwamen wij toch te accoord, wij gaan eerst samen naar Beersse, den volgende dag bij ons en dan naar Einthout. Wij moeten toch overal eens komen.

Ik zal ook nog moeten helpen verhuizen bij Tante Lien, dus gij ziet ik zal nog werk hebben. Het zou kunnen zijn dat ik eens naar achter den Ijzer gaan om alles te halen.

Vandaag heb ik mij ook eens laten trekken maar niet alleen. Eerst met het peloton samen, dan ik, den sterken en Pattyn, en dan met een Antwerpenaar als wij aan het boksen waren, als zij vroeg gedaan zijn zend ik er van ieder nog een af. Ik zal ze per aanbevolen brief opzenden op ons Celine haar naam, zij moet ze dan bij den briefdrager maar afteekenen.

In de laatste dagen heb ik maar weinig geschreven. Ik was er te lui voor, als wij een half uurken vrij hadden waren wij aan het whisten. Vandaag hebben wij gespeeld van 8 1/2 tot 12 en van 1 tot 4, van 4 1/2 tot 7 uren, gij ziet wij zijn nog niet gauw moede. Het ander spel als kloppen enz.. gaat ons ons niet maar onze kaarten worden te oud als het niet heel klaar is kennen wij geen herten uit koekens. Het is tijd dat ik een boek kom halen.

Pattyn is aan het lachen met den sterken omdat ze in de Kempen tegen een kalf meuten zeggen en een klein verken zeggen, enz...

Wat zijn wij allen tevreden omdat wij samen zullen thuis zijn en dan eens een goed glas kunnen drinken.

Celine als ik kan zal ik een gedenkenis voor u medebrengen, ik weet nog niet wat laat eens weten wat gij het liefst wilt. Want voor het vrouwvolk iets koopen kan ik niet goed, het mannevolk eene pijp en het vrouwvolk een koffiepot, maar ik koop toch geene zulle!

Ik ga nu nog eens gauw een briefke schrijven voor de vluchtelingen.Ontvang intusschen mijne hartelijkste groeten


Aan allen een goeden dag van den sterken en Pattyn

---------------------------------

Langst a / R 24 - 3 - 1919


Wat was het mij hard gisteren morgen van u te moeten scheiden want mijne 24 dagen verlof hadden mij weer zoo schoon terug gebracht in mijn familiekring en vroeger gewoonte dat men niet kan begrijpen hoe aardig het doet als men zijn dienst moet terug aanpakken.

Ik heb in Aarschot nog moeten wachten tot 9 uren, een weinig voor negen zegde men dat de verlofgangerstrein niet door kon tengevolge eener ontriggeling in Qaetrecht (?) tegen Gent, dus kan ik niet beter als een anderen trein te nemen. Het paste juist, een trein met troepen der 6 Divisie, die in de statie voorkwam, maar met de gauwte op te wippen en daarmee was ik ook op weg naar Duitschland.

Toch heb ik dikwijls gedacht had ik maar gewacht want het was er maar koud in onze beestenwagen, ik mag gerust zeggen beestenwagen want er stonden acht paarden en men was maar met vijf man en dan de twee deuren open waar wij juist voor zaten.

De reis was nogal goed gegaan, om 7 uren en minuten was ik in Neuss op eenige Km van Dusseldorf, om 8 uren was ik in Obercassel de voorstad van Dusseldorf veranderen van tram en daarmeer op weg naar Lank nog een half uur te voet en een weinig na negen uur was ik in de Compagnie.

Dezen morgen was ik nog niet goed wakker of men was al aan ’t zagen: allei gij der uit lammen, gij hadt maar meer moeten slapen in congé, gij zult nu goed kunnen werken, zoudt gij het nog kunnen loopgraven maken, dan dacht ik dat het thuis beter was. Zij zegden het toch maar om te lachen zulle!

Nu wat anders, met al mijn vragen en denken waar zou het regiment zijn had ik nog tijd genoeg. Volgens ze zeggen zal men eerst den 3 of 4 april hier vertrekken weet gij naar waar? naar Brussel. Het is waar het had kunnen beter, in Leuven bijvoorbeeld, maar met het redelijke moet men niet klagen hé.

Celine, gij zult nu toch niet van uw neus maken dat ik niet genoeg schrijf, het is toch een schoon begin.

Do zijt gij goed over den ijzerweg kunnen rijden met uw twee velos.Ontvang intusschen mijne hartelijkse groeten en een warmen handdruk voor u

allen Alice inbegrepen.Alice seffens denkt gij nog dat ik u zou vergeten hebben.

August

Nieuw adres: Mr.....19de linie reg2de CieCaserne Prince AlbertBrussel

---------------------------------

Brussel 4 - 4 - 1919


Vergeef mij nu zoolang gewacht te hebben voor te schrijven, Celine ik had u wel gezegd van dikwijls te schrijven maar nu wilde ik wachten tot ik in Brussel toegekomen was. Het is maar ik heb van de stad nog niet veel gezien. Ik zal in ‘t kort mijne reis uitleggen.

Gisteren morgen om 1/2 7 zijn wij vertrokken uit Langst waar wij op 800 meters van de Rijn, en kwamen rond 9 uren aan in Uerdingen om er den trein te nemen maar voor

al de wagens en karren op den trein waren was het omtrent 12 uren, eenige minuten later waren wij op weg naar België “zurück nach die heimat” zouden de moffen zeggen, of wij tevreden waren.

Om 4 uren ik Aken, daar geëeten, en om 5 uren voort en wat later waren wij in België. De reis ging goed in Hasselt twee uren blijven staan en geraakte er in slaap en sliep tot in Leuven, om 3 1/2 kwamen wij in Brussel aan, een uur later kwamen wij in de kaserne, en wat later lag ik weer in slaap en deed mijn best tot den briefdrager kwam en de brief van 1 dezer ontving.

Nu wat anders, morgen vroeg om negen uren moet ik vertrekken naar de kaserne der gendarmen. Ik moet nu gaan dienst doen van gendarm of piottenpakker. Do dat zal het zijn ik zal er de schrik nogal in krijgen, denkt gij het ook niet? Ik zou nu willen dat het in eene gendarmerie op de dorpen was dan zou ik een schoon leven hebben.

Als gij schrijft, doet het dan maar op dit adres van hier ik zal binnen eenige dagen wel kunnen melden waar ik ben.

Ik denk dat rik Zwaan geluisterd heeft naar peer de Wever, dat hij maar een moest hebben, hij denkt uitgesteld is niet vergeten.

Do het is niet schoon van u, niet eens tot Wiekevorst te gaan, gij weet dat ik niet kan komen; gij schrijft dat het er maar leelijke zijn, gij wilt zeggen dat er in Morckhoven schooner zijn! verstaan, had ik het maar geweten. Do zwijgen zulle:

Ontvang intusschen mijne hartelijkste groeten en een warmen handdrukUw toegenegen Zoon en broederAugust

---------------------------------

Zaventhem 12 - 4 - 1919


Gij zult al nieuwsgierig geweest zijn om te weten of ik goed hier gekomen ben; alles is goed gegaan, reeds om half een was ik in Mechelen, tot dan had ik altijd goed door gereden altijd eender aan maar ik juist buiten Mechelen was toen was het wat anders. Het begon te regenen.

Had ik maar de regen achter gehad maar ik kreeg hem juist in mijn oogen, het heeft zelfs geweest dat ik wel dertig meters reed zonder mijn oogen open te doen.

Ik ben gisteren avond naar Schaarbeek weest zien of het koffer al weg was, het huis waar fons gewoond heeft was gesloten; bij boer van Dam daar nevens heb ik geweest maar hij kon het ook niet zeggen.

Ik vroeg er de prijs van een dame-velo, het is 375 fr, op andere plaatsen heb ik nog niet kunnen gaan zien, ik moest nog naar fien Van Olmen. Ik had haar seffens gevonden, het koffer had zij reeds ontvangen, en zij had eenige dagen geleden geschreven.

Do gij moet het niet kwaalijk nemen, ik heb er nog al een tijd zitten klappen, dat is toch niets zeker, zoolang zelfs dat als in in Schaarbeek den tram naar Dieghem wilde nemen deze reeds zijn voeten was gaan wasschen, ik stond daar, en heb te voet naar Dieghem mogen gaan, dat is een goede les van zoolang bij het vrouwvolk te zitten klappen.

Do naar ginder heb ik nog niet geschreven ik heb nog niet een halve dag aan een stuk tijd gehad.

Celine zoodra ik de kans heb ga ik eens goed rond zoeken en zoo ik er een gevonden heb zal ik het seffens laten weten.

Den brief heb ik nog niet ontvangen het zou wel kunnen dat hij binnen eenige weken met zijn lamme voeten hier aankomt.

Ontvang mijne hartelijkste groetenUw toegenegen Zoon en broederAugust

-------------------

Zaventhem 27 - 6 - 1919


Dezen morgen heb ik uwen brief van eergisteren goed ontvangen en ik zie dat gij het allen nog goed stelt. Met mij is alles nog opperbest.

Ik had u al vroeger geschreven, maar ik dacht zeker deze week eens naar huis te komen, maar door het slechte weer is het niet geweest van te komen. Zondag heb ik op kermis dienst geweest en voorts was het te slecht weder, ik had vast in ’t gedacht op Wiekevorst kermis te komen, maar dan is het voor straatjes kermis.

Celine gij vraagt mij voor te komen helpen hooien. Had gij het gezwegen dat sus ron met het zijne weg was ik had anders wel kunnen komen op goed val het uit. Gij kunt zien dat gij in ‘t vervolg met sus ron gelijk hooit dan kom ik helpen.

Gelijk gij hier nevens (nota: achteraan deze brief) ziet heb ik mijne tafel al gemaakt, het is de eerste maal op gansch mijn diensttijd.

Gij vraagt voor naar Herenthout kermis te komen. Ik zal komen als het eenigszins mogelijk is, al moest ik hier ’s avonds om 5 uren vertrekken om ’s morgens om 7 uren hier te zijn maar komen doen ik.

Ik zie dat ze het daar niet goed kennen om kermis te vieren, hier gaat het beter hier vecht men niet ofwel een slag met de vuist en gedaan. Wij hadden zoo goed op het volk gelet met de kermis dat wij zelf aan ‘t dansen zijn gegaan en ’s morgens om 6 uren thuis kwamen.

Ik ga nu maar sluiten met de hoop in ’t kort thuis te zijn.In afwachting bied ik allen mijne hartelijkste groeten

Uw toegenegen Zoon en BroederAugust

26, 27, 28, 29, 30 juni 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 juli

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Verstaat gij dat ? dat zijn de dagen die ik nog moet dienen. Doet zooals ik, doet dagelijks een nummer en een streepje uit om niet te misrekenen.

En het zal waar zijn, ik heb het dezen morgen gelezen in de gazet, als een ministerieel besluit, dus zal het wel waar zijn.

---------------------------------

Zaventhem den 3 Juli 1919

Teerbeminde Ouders, broeders en zuster

Met veel plezier heb ik dezen morgen uwen brief ontvangen en zie dat gij het allen nog goed stelt, naar mij moet gij nu niet vragen gij kunt wel begrijpen dat alles goed gaat.

Ik meende u in het begin der week te schrijven maar gij moet begrijpen het is hier Zondag en Maandag kermis geweest en dat zat nog wat in ’t lijf maar toch is het wat weinig 2 dagen.

Volgens ik vandaag vernomen heb zal ik hier den 11ste ’s middags vertrekken om ten 2 uren in Laeken te zijn en hier dan ’s avonds weer naar het regiment tot den 17 wanneer ik af gaan. Maar dit wil niet zeggen dat ik den zelfden dag thuis kom want men heeft mij reeds gevraagd om hier des avonds naar een souper te komen, hetgeen ik moeilijk zal kunnen weigeren.

Gij denkt dat het weer zal zijn als verleden Zondag en acht dagen met Wiekevorst kermis, ik had gekomen maar gij weet toch ook wel dat die van den kuiper daar waren, moest gij hooren zeggen dat zij naar Herenthout kermis gaan doet dan de komplimenten en voeg er bij dat ik ze zal laten staan als ik de kans heb, zijn zij nog niet bekomen of voedert sus geenen klaver.

Ik zal denkelijks Zondags komen en hier vertrekken naar den middag om tegen 3 uren daar te zijn, maar vast kan ik het nog niet zeggen, want als het weer zoo is als vandaag is het niet mogelijk.

Gij vraagt of gij mijne pik moet scherpen daar kunt gij al aan beginnen terwijl gij een pijp smoort als gij verkensmest moet uitdoen. Het is wel niet zeker dat ik ze veel zal gebruiken, daar ik denk van de gelegenheid gebruik te maken daar wij mogen reizen aan 1/4 van den prijs. Ik denk van eens naar Gheluwe te gaan en eens naar ’t front.

Hoopende dat den tijd niet te lang zal duren om de 14 streepjes van de deur te vagen bied ik u allen mijne beste groeten

Uw toegenegen Zoon en BroederAugust

---------------------------------

Rousselare Den 18 - 4 - 1920

Beminde Hoorloogs Vriend

Ik heb hover eenigen tijd eene kaart ontvangen van u waarop ik gezien heb dat het met u altijd nog goed was. het is te hopen dat gij nu mijnen brief nog al zeer zult ontvangen.

Beste Vriend gij zul zeker denken dat ik mijnen Hoorloogs Vriend vergeten heb, neen dat niet zulle dat zal ik niet vergeten want wij waren te goede kameraden ik en gij en sterken dat was maar een dat weet gij ook wel, maar nu den tijd aanbreekt al te mets eens om te schrijfen zietoe dat wij hier nog allang moeten werken moeten is het woord niet maar als men getrouwt is staat men ook nog een bitje voor den vooruit niet waar. hetgeen ik nu ook doe de pinten dat heb ik geheel vergeten nu zijn er vele zondagen dat ik er geen meer drink den zondag naar de mis met het vrouwtje en dan is het xxxx (niet leesbaar) en wij verstaan malkaar geheel goed en wij zouwden er geheel goed door gaan maar wij hebbe nog wat degenslagen. ik ben 7 maanden getrouwt 2 maal heeft mijn vrouwtje ziek geweest goed god zij gedankt nu is het gezond gelijk

eenen bliek in het water met mij is het ook al iets geweest ik ben 2 dagen voor nieuwjaar afgevallen van 8 meters hoog gelukkig heeft het niet erg geweest. eenige dagen werk verlet en dan was het weder gedaan en nu Vrijdag heb ik weder een ongeluk gehad mijn grooten teen is bijna gesmeerd en kan bijna niet gaan. Nu het is gods wil daar is niets aan te doen maar niet te min wij laten onzen moed niet vallen wij gaan er toch door daar er hier veel geld te winnen is zietoe van de ambachtsmannen ik kan nog niet klagen maar de baasen hebben bij mij toch gescheeten. Nu Beste Vriend hoe stelt gij het nog en geheel uw huis laat het mij eens weten A.U.B. Nu Beste Vriend daar den Zomer nu aan de deur is denkt ik wel dat ik u eens zal zien nu zal het al de moeyde zijn om eens te komen den stad werd geheel herstelt en het is al veel verbetert. Nu Vriend sluit ik mijnen brief en druk u de hand van uit Rousselare en later wel eens van bij uwen toegenegen Hoorloogs Vriend

Gustaaf Pattyn CasteleynNoordlaan N 68Waterdam, Rousselare

----------------------------------

(op briefpapier van hotel St Victor et Bretagne te Lourdes)

Lourdes den 3/7/20

Ik heb nu een weinig tijd en wil u nu eenige woorden over mijn verblijf alhier.De streek is uitermate schoon om zien, en de goddelijke diensten zijn zeer

indrukwekkend om te volgen.Veel tijd heeft men hier niet om rond te gaan. ’s Morgens om 6 1/2, 7, 7 1/2 mis

aan de grot, om 8 uren eten 9 u mis met sermoen daarna rozenkrans 11 1/2 eten. 2 u lof met sermoen om 3 u bad der zieken en aanbidding aan de grot, om 4 u H. Sacramentsprocessie en zegen der zieken, om 6 1/2 eten 8 u lichtprocessie.

Van Donderdag op Vrijdag hadden wij de nachtaanbidding van 10 tot 2 met nachtmis. Gisteren middag om 11 1/2 u zijn wij met eenige naar de grot van Betheram geweest. Het is de schoonste welke ik gezien heb en waren op 800 m onder den top van den berg.

Wij vertrekken hier maandag om 11 1/2 en denk dinsdag thuis te zijn.Mijn innigste groeten uit Lourdes

August

----------------------------------

----------------------

europeana1914-1918.s3. Web viewDeze bundeling geeft geen beeld van een dorp in oorlogstijd, en...

Documents

Transcript of europeana1914-1918.s3. Web viewDeze bundeling geeft geen beeld van een dorp in oorlogstijd, en...