Maatschappelijk verantwoord handelen/ondernemen

Dilemmatraining aan de hand van een stappenplan voor (bedrijfs-) ethische analyse

Drs. J.L.C. Marechal

Maatschappelijk verantwoord handelen/ondernemen

Drs. J.L.C. Marechal

Indeling van “een uurtje ethiek”

• Deel 1: Een model voor (bedrijfs-) ethische analyse• Deel 2: Een praktische opdracht• Deel 3: Tot slot: waarom integer ondernemen?

Wat is ethiek?

• Ethiek is een benadering van de werkelijkheid die zich richt op hoe mensen goed (menswaardig) behoren (normatief) te handelen (praktisch)

• “Gij zult het goede doen”… maar wat dat precies inhoudt daar valt over te praten

Deel 1: Een model voor (bedrijfs-) ethische analyse: Een Casus

• Men wil Uw bedrijf inhuren voor een miljoenen order. Eén eis: er mogen geen homoseksuelen meewerken aan het project. De opdrachtgever wijst vanuit zijn geloof homoseksualiteit af. Teken je de “geen homoverklaring” wel of niet? Motiveer.

Een systematisch ethische reflectie op de casus m.b.v. een stappenplan

• Stap 1: analyse van de probleemsituatie en/of dilemma

• Stap 2: het ontleden van de probleemsituatie en/of dilemma

• Stap 3: het formuleren van het ethische probleem• Stap 4: het verzamelen van materiaal voor een

oplossing vanuit de beginsel- en gevolgenethiek • Stap 5: welke oplossing is de meest verantwoorde?

Stap 1: analyse van de probleemsituatie en/of dilemma

• De omschrijving van de casus die U ethisch wilt analyseren

Stap 2: het ontleden van de probleemsituatie en/of dilemma

• Welke optieken zijn in het geding?• Welke waarden zijn in het geding?

Stap 3: het formuleren van het ethische probleem

• Als je een ethisch probleem duidelijk wilt formuleren dan zet je de verschillende waarden tegenover elkaar.

Stap 4: het verzamelen van materiaal voor een oplossing vanuit de beginsel- en

gevolgenethiek

• Antwoorden vanuit de beginselethiek• Antwoorden vanuit de gevolgenethiek

Beginselethiek

• De intentie/bedoeling van de daad staat centraal• Handelen uit plichtsbesef en niet uit neiging• De waardigheid van de mens is een centraal

beginsel • Praktische tip: vraag je steeds af hoe het zou zijn

als anderen zo zouden handelen zoals jij?

Gevolgenethiek

• Ethisch juist handelen is doelen realiseren

• Het welzijnsmaximaliseringsbeginsel staat hierbij centraal

• Het gevolg/resultaat van de handeling moet dus goed zijn en niet in goede bedoelingen blijven steken

Stap 5: welke oplossing is de meest verantwoorde?

• Maak een gemotiveerde keuze tussen de oplossing van de beginsel- en gevolgenethiek

Deel 2: Praktische opdracht

• Formuleer een ethische casus uit Uw dagelijkse praktijk als ondernemer

• Bespreek de casus in de groep m.b.v. het stappenplan

Een systematisch ethische reflectie op de casus m.b.v. een stappenplan

• Stap 1: analyse van de probleemsituatie en/of dilemma

• Stap 2: het ontleden van de probleemsituatie en/of dilemma

• Stap 3: het formuleren van het ethische probleem• Stap 4: het verzamelen van materiaal voor een

oplossing vanuit de beginsel- en gevolgenethiek • Stap 5: welke oplossing is de meest verantwoorde?

Deel 3: Waarom integer ondernemen?

• Integriteit is een levenshouding waarbij menswaardig handelen centraal staat

• Integriteit hoort bij een professionele verantwoordelijkheid

• Integriteit verbetert het Corporate image van het bedrijf (Zo’n imago moet je wel waarmaken)

www.jurgenmarechal.nl