- 1 -

Erfgoeddag in Hasselt 2012

KATTEGAT

STRAAT

TRICHTERHEIDEWEG

HERK

ENRO

DESI

NGEL

HERKENRODESINGEL

DEM

ERS

TRAA

T

SLA

CH

THU

ISK

AA

I

KOLEN-

KAAI

MANTELIUS- STR.

VILDERSSTRAAT KE

MP

ISC

HE

STE

ENW

EG

MARTELARENLAAN

THONISSENLAAN

ELFD

E LI

NIE

STR

AAT

KURINGERSTEENWEG

ZUIV

ELM

ARKT

LOMBAARD- STRAAT

WALPUTSTRAAT

ALDESTRAAT

RAAMSTR

AAT

PERSOONSTRAAT

HEMEL

RIJK

MELDERTSTRAAT

KUNSTLAAN

DIESTERSTRAAT

KAPELSTRAAT

DR

. WIL

LEM

SS

TRA

AT

KO

NIN

G A

LBER

TSTR

AAT

H

OO

GS

TRA

AT

RIDDERSTRAAT

CAPUCIE

NEN

STR

AAT

SIN

T-JO

ZEFS

STR

AAT

MAASTRICHTERSTRAAT

KONINGIN ASTRIDLN

. D

E S

CH

IER

VELLA

AN

KOLO

NEL DUSARTPLEIN

GUF

FENS

LAAN

SPOORWEGSTRAAT

STADSOMVAART DE G

ERLA-

CHESTR.

OUDE LUIKERBAAN

WELVAARTSTR.

TOEK

OM

STS

TR.

SINT-

TRUID

ERST

EENWEG

GOUVERNEUR VERWILGHENSINGEL

GEBRANDESTRA

AT

VO

OR

STR

AAT

.

GENKERSTEENWEG

LUIKERSTEENWEG

BOERENKRIJGSINGEL

GOUVERNEUR ROPPESIN

GEL

PRINS BISSCHOPSSINGEL

UNIVERSITEITSLAAN

KE

MP

ISC

HE KA

AI

HE

ND

RIK

VA

N

VELD

EKES

ING

EL

KURINGERSTEENWEG

BAMPSLAAN.

DIEPENBEKERWEG

BURG. BO

LLEN

STR.

NO

RM

AND

IE-

KONING BOUDEWIJN AUTOSNELWEG

TOREN-PLEIN

JENEVER-PLEINVAN

VELDEKEPLEIN

RUNKSTERSTEENWEG

RUNKSTERSTEENW

EG

MAASTRICHTERSTEENWEG

KONING BOUDEWIJNLAAN

THO

NIS

SEN

LAAN

GUFFENSLAAN

DEM

ERST

RAAT

DORPSSTR.

HAVERMARKT

RIDDERSTRAAT

MAASTRICHTERSTRAAT

GASTHUISSTRAAT

ISAB

EL

LASTRAAT

WITTE NONNENSTRAAT

MINDERBROEDERSSTR. PAARDSDEMERSTR.

BADDERIJSTRAAT

BO

NN

E FAN

TENS

TRA

AT

SCHR

IJN

WER

KERS

STR.

GROEN-PLEIN

BOTERMARKT

ZWAN

E-ST

R.

O.-L

.-VR

OUW

-ST

R.

PORTMANSSTR.

RIDDER

MAAG

DENDRIES

CELL

EBRO

EDER

S-

STRA

AT

FRUITMARKT

VISMARKT

GU

IDO GEZ ELLESTR.

GENKERSTEENWEG

STADSOMVAART

STATIONS-PLEIN

CAS

TERS

TRAA

T

LEOPOLDPLEIN

GRENSLANDHALLEN

PROVINCIEHUIS

L.U.C.

ALBERTKANAAL

DEMER

JAPANSE TUIN

KAPER-MOLEN-

PARK

GE

NK

CULTUREELCENTRUM

MO

LENPO

O

RT

GROTE MARKT

Rederijkersstr

KURINGERSTEENWEG N2

HE

RK

EN

RO

DE

DR

EE

F

ZOLDERSE KIEZEL

E313 A13

E313 A13

E313 A13

1

Hasselt steekt je vriendschappelijk de hand toe op Erfgoeddag 2009!Op de Grote Markt zullen straatcomité’s of de zogenaamde ‘rotten’, in aanloop naar de Virga Jessefeesten van 2010, herinneringen ophalen. Tafels met foto’s vormen als het ware een openluchttentoonstelling.

Gezelligheid troef ook op domein Abdijsite Herkenrode. Twee families, die ooit de abdijgebouwen bewoonden, komen er na vele jaren weer samen. Vanuit het nabijgelegen Kuringen tot het verre Brazilië en Canada worden familieleden verwacht.

De reünie gaat gepaard met de voorstelling van twee publicaties, gegidste rondleidingen op de site, een babbelbox, een zoektocht en tekenwedstrijd voor kinderen, en een praatcafé: voor elke bezoeker wat wils.

In Huis Hoste wordt een inspirerende vriendschap tussen drie architecten belicht in een tentoonstelling.

1

2

4

5

1 62 73 84 95 10

Het Stadsmus

Nationaal Jenevermuseum Hasselt

Toerisme Hasselt

Grote Markt = centraal infopunt

standbeeld de Gerlache op Guffenslaan

Provinciale Bibliotheek Limburg

Literair Museum

Vormingplus

Virga Jessecollege

Groenplein 6 - VTI Ursulinen

3

5

6

7

9

8

10

Dames en heren, Erfgoedliefhebbers,Helden zijn van alle tijden, alleen de manier waarop ze verschijnen en geportretteerd worden verschilt nog al eens. Je hebt de gemaskerde Batman, de iconisch eenvoudige look van Kuifje, het gewelfde harnas van een ridder en het afgelikte designerkostuum van een James Bond. Elke erfgoedwerker komt ze wel eens tegen in die boeiende zone tussen toekomst, heden en verleden. De Franse historicus Marc Bloch ziet die zone als de “solidariteit tussen de tijdperken”. Die was volgens hem zo sterk dat “tussen verschillende tijdperken inzicht alleen gestalte kan krij-gen in de vorm van tweerichtingsverkeer. Wie het verleden niet kent, kan onmogelijk het heden begrijpen.” Bloch schreef dat in 1941 en besefte dat interpretaties van het verleden altijd gekleurd zijn: “Kende ik van binnen-uit wat het voor een leger betekent om te worden omsingeld, voor een volk om te worden verslagen, voordat ik zelf de ongehoorde walging had ervaren waarmee zoiets gepaard gaat? Wist ik echt, voordat ik zelf, tijdens de zomer en de herfst van 1918, de vreugde van de overwinning had inge-ademd waar dat mooie woord voor staat?” De Fransman had gevochten in de Eerste Wereldoorlog en trok als 52-jarige opnieuw ten strijde in de Tweede Wereldoorlog. Zijn woorden blijven, maar hun betekenis heeft een tragisch kantje. Hij werd namelijk drie jaar later opgepakt als verzets-man, gemarteld en in juni 1944 door de Duitsers gefusilleerd. Gelukkig maar dat scripta manent: mensen laten sporen na. Daarom moeten we zorg dragen voor die sporen, herinneringen, beelden en ver-halen uit ons gemeenschappelijk verleden, met het oog op de toekomst. Dat is de opdracht van de erfgoedsector en Vlaanderen veert helemaal op door die opdracht. De duizenden erfgoedwerkers hebben dat effect door een mooie mix van enthousiasme, inzet, competentie en passie. De wil om te tonen, te vertellen, te delen, kritische vragen te stellen, te dui-den, te sensibiliseren en in dialoog te treden is de drijvende kracht van Erfgoeddag. Een thema als ‘Helden’ – zowel in fictie als in de realiteit – is daar ideaal voor. De meest uiteenlopende verenigingen kunnen zich rond zo’n inhoudelijk interessant en vormelijk verrassend programma verza-melen en dragen zo bij tot het grote succes van Erfgoeddag. Deze twaalfde editie brengt op zondag 22 april een recordaantal deel-nemers op de been: 550 organisaties bieden u via ruim 700 activiteiten de kans om die solidariteit tussen het heden en het verleden op een of andere manier te ervaren. Het programma is gevarieerd en veelzijdig en geeft u ook de kans de binnenkant van het erfgoedbedrijf te leren ken-nen. Ik wens u een bijzonder boeiende en verrijkende Erfgoeddag!

Joke SchauvliegeVlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur

Voorwoord

- 1 -

- 3 -

Erfgoeddag staat dit jaar in het teken van inspirerende helden.

Grote helden, kleine helden, helden in de schijnwerpers of helden achter de schermen, … iedereen heeft wel iemand naar wie hij of zij kan opkijken. Helden inspireren, omwille van hun zin voor avontuur, omwille van hun doorgedreven zoektocht naar die ene oplossing die levens kan redden, omwille van hun zorg voor anderen of voor de geschiedenis van de stad. Vandaag komen al deze ty-pes aan bod. Sommige helden kregen een standbeeld, andere een straatnaam, andere helden gaan wat anoniemer door het leven.

De veelheid aan bewonderenswaardige figuren resulteert in een grote varië-teit in activiteiten. Tentoonstellingen, fietstochten, wandeltochten, een vertel-theater of een gezinswandeling, je kan van al deze dingen proeven op de Erf-goeddag. De organisatoren stemden hun initiatieven inhoudelijk op elkaar af, zodat je bijvoorbeeld over Adrien de Gerlache op verschillende plaatsen meer te weten kan komen. In Ter Hilst bundelden twee organisatoren de krachten om het historische verhaal van hun wijk in de kijker te plaatsen. Op het oudste vliegveld van België kan je kennismaken met een Hélène Dutrieu, de eerste vrouwelijke pilote van het land, die vele mannelijke collega’s het nakijken gaf. De beelden van de Spaanse kunstenaar Cristóbal Gabarrón, die op de Guffen-slaan te zien zullen zijn tot en tot en met 6 mei, stonden eerder in New York, Sevilla en Lissabon: grijp je kans om deze kleurrijke werken in Hasselt te bekij-ken!

Het wordt een dag met een zeer gevarieerd programma, waarop we hopen u te mogen begroeten!

Karolien MondelaersSchepen van cultuur en erfgoed

- 3 -

Workshop fotografieIn Hasselt, Leuven en Kortrijk is Erfgoeddag ook dit jaar het onderwerp van een gratis fotoworkshop georganiseerd door CJP. 30 fotografen gaan in de stad op zoek gaan naar het beeld van dag en worden daarbij bijgestaan door speci-alisten. Complete fotografie-onwetenden krijgen een dril-cursus vooraleer ze op pad gaan en de meer ervaren -26-ers mogen zich aan een verfijningsopleiding verwachten.Op het einde van de dag nemen de professionele fotogra-fen al het materiaal mee naar huis en kiezen per stad ook het beste beeld! De winnaar mag zich aan lokale publiciteit en dus 15 minutes of fame verwachten!

Deze activiteit wordt ge-organiseerd door CJP, met

ondersteuning van de Erfgoedcel Hasselt en het

Vrij Technisch Instituut (Ursulinen).

De stoomcursus start om 10 uur en gaat door in het

Vrij Technisch Instituut (Ursulinen), Groenplein 6.

In de namiddag trekken de jongeren de stad in, onder begeleiding van een professionele foto-

graaf. Achteraf bewerken ze onder begeleiding van

diezelfde fotografen de foto’s, opnieuw in het Vrij Technisch Instituut (Ursu-

linen), Groenplein 6.Wil je er graag bij zijn?

Inschrijven kan via CJP.be! De plaatsen zijn beperkt

en vol is vol.

Workshop:

CJP haalt Erfgoeddag voor de lens van

de camera!

- 4 - - 5 -

In 2005 schreef Willy Schuyesmans het boek De Winter van de Belgica, dat het verhaal vertelt van Antwerpenaar Jan Van Mirlo, die samen met Adrien de Gerlache de poolnacht meemaakte op de Belgica.

Henk Mesuere (Koraal vzw) herwerkte dit boek tot een prachtig verteltheater voor klein en groot. Hij neemt je mee op ontdekking naar het zesde continent. Veertig minuten lang word je ondergedompeld in de sfeer van een maan-denlange, ijskoude poolnacht en beleef je de obstakels en vreugdes van de scheepslui op Antarctica.

Virga Jessecollege, Guffenslaan 27, 3500

Hasselt.Het verteltheater begint

om 15 uur. Je schrijft je hiervoor best in:

tine.rock@hasselt.beof 011 23 96 97.

Het verteltheater is een initiatief van de Erfgoed-cel Hasselt in samenwer-

king met Koraal vzw, New Belgica vzw en het Virga

Jessecollege.

Verteltheater:

Jan Van Mirlo, ontdekkings-reiziger naar het

onbekende Zuidland

Tentoonstelling:

Adrien de Gerlache en de Belgica

In 1897 vertrok de Hasselaar Adrien de Gerlache met zijn Belgicaexpeditie naar de Zuidpool. Dat het de eerste overwintering op Antarctica zou worden, kon niemand voorzien. In de lange en extreem koude poolnacht vonden de Gerlache en de andere expeditieleden toch nog de moed om wetenschappelijke informatie te verzamelen over het zesde continent. Ze openden daarmee de ogen van vele andere avonturiers en wetenschappers die na hen de Zuid-pool kwamen ontdekken.

Adrien de Gerlache werd in Hasselt geboren, en woonde een tijdje in een nu verdwenen woning aan de Guffenslaan. Vandaag ligt het Virga Jessecollege op de plek van die woning en het college huisvest dan ook graag de reizende Belgicatentoonstelling.

Virga Jessecollege, Guf-fenslaan 27, 3500 Hasselt.

De tentoonstelling is gratis en doorlopend te bezoeken tussen 10 uur

en 18 uur.

De tentoonstelling is een initiatief van de

Erfgoedcel Hasselt, in samenwerking met New Belgica vzw en het Virga

Jessecollege.

- 6 - - 7 -

Provinciale Bibliotheek Limburg, Martelarenlaan

17, 3500 Hasselt.De lezing gaat door

om 14 uur. Je schrijft je hiervoor best in: pbllezin-

gen@limburg.be of 011 29 59 00. Er zijn maximaal

100 plaatsen.

Deze lezing is een orga-nisatie van de Provinciale

Bibliotheek Limburg en de Erfgoedcel Hasselt.

4.000 kilometer sneeuw en ijs, soms in een laag tot 4,5 kilometer dik. Temperaturen die kunnen dalen tot 85 gra-den onder nul. Blizzards en onpeilbare onderaardse meren. Het gevoel dat je volledig van de wereld bent. Antarctica is een buitengewone, maar gevaarlijke omgeving waar je als mens niet kunt overleven. Wie er meer dan honderd jaar geleden naartoe wilde, mocht niet bang zijn. En de in Has-selt geboren Adrien de Gerlache was niet bang! Samen met zijn reisgezellen vertrok de leider van de Belgica-expeditie op 16 augustus 1897 voor een spannend en bloedstollend avontuur, waarbij ze als allereerste mensen zouden over-winteren in het Zuidpoolgebied.

Gekruid met veel anekdotes en rijkelijk geïllustreerd met audio- en beeldmateriaal brengt reisjournalist en auteur Johan Lambrechts deze held uit Hasselt weer tot leven. En hij neemt je mee op een adembenemende reis naar het koudste, ijzigste, winderigste en droogste continent ter wereld.

Lezing:

Adrien de Gerlache en Antarctica

(Johan Lambrechts)

Deze openluchttentoon-stellling is te bezoeken op de Guffenslaan, ter hoogte van het stand-

beeld van Adrien de Gerlache aan de Gerla-

chestraat. Na Erfgoeddag is de tentoonstelling nog

te bekijken tot enmet 6 mei.

Deze tentoonstelling is een initiatief van de

Erfgoedcel Hasselt insamenwerking metHugieia Art Gallery.

In 1992 maakte de bekende Spaanse kunstenaar Cristóbal Gabarrón een cyclus van 10 beelden over de “ontdekker” van het Amerikaanse continent. De beelden stonden eerder in New York, Sevilla en Lissabon en gaan op Erfgoeddag het gesprek aan met het beeld van die andere ontdekkingsrei-ziger, Adrien de Gerlache: “Waren wij avonturiers of hel-den?” En ook: “Wat zijn de gevolgen van onze ontdekking?”

Tentoonstelling:

Los Silencios de Colon (Cristobal Gabarron)

P R O V I N C I A L E B I B L I O T H E E K L I M B U R G

Tijdens een kleine pauze tijdens de lezing kan je ook gaan kijken naar enkele unieke documenten over Adrien de Gerlache, in het bezit van de Provinciale Bibliotheek Limburg. Meer informatie hierover vind je bij de tenstoonstelling Oude Drukken, zie p. 8.

- 8 - - 9 -

Provinciale Bibliotheek Limburg, Martelarenlaan

17, 3500 Hasselt.De opnames gaan door

tussen 9 uur en 10 uur. Je schrijft je hiervoor best

in, vanaf 2 weken voor de uitzending: www.radio1.be. Er zijn maximaal 100

plaatsen.

De lezing is een organi-satie van de Provinciale Bibliotheek Limburg en

Radio 1.

Het wekelijkse Radio 1 boekenprogramma ‘Friedl’ brengt een gast die vertelt over zijn favoriete boeken. Naar aanlei-ding van Erfgoeddag wordt het programma voor een live publiek opgenomen in de Provinciale Bibliotheek Limburg en wordt er een gast uitgenodigd, die zeker aansluit bij het thema ‘Helden’. Kom luisteren en ontdekken wie de gast is!

Fried’l (Radio 1) brengt boeken van en over

helden

Provinciale Bibliotheek Limburg, Martelarenlaan

17, 3500 Hasselt.De tentoonstelling is

doorlopend te bezoeken tussen 10 uur en 18 uur.

Deze tentoonstelling is een organisatie van de Provinciale Bibliotheek

Limburg.

Aan de hand van concrete voorbeelden toont de PBL het brede publiek alle aspecten van oude drukken: opbouw, onderdelen, afbeeldingen, banden, eigendomsmerken enz. Voor de Erfgoeddag haalt de PBL eigen stukken boven over de Zuidpoolreiziger Adrien de Gerlache en de Hasseltse dokter Louis Willems.

Tentoonstelling:

Oude Drukken

P R O V I N C I A L E B I B L I O T H E E K L I M B U R G

P R O V I N C I A L E B I B L I O T H E E K L I M B U R G

- 10 - - 11 -

Nationaal Jenevermuse-um, Witte Nonnenstraat

19, 3500 Hasselt.De lezing start om 14 uur 30, gevolgd door de wan-

deling. Rond 16 uur 30 kan je genieten van een

borreltje in het museum. Je schrijft je hiervoor best

in: tine.rock@hasselt.be of 011 23 96 97. Er zijn

maximaal 30 plaatsen.

Deze activiteit is een organisatie van het

NationaalJenevermuseum.

1857. Lokaal en wereldwijd slaat de zogenaamde “runder-pest” toe. Miljoenen stuks vee sterven en er heerst bittere armoede. Voor de toenmalige jeneverstokerijen waren run-deren onmisbaar. Tijdens een lezing met stadswandeling leer je meer over de gelauwerde Hasseltse huisdokter Louis Willems. Zijn gevecht tegen achterhaalde visies op ziektes redde Hasselt van de “runderpest” en maakte van hem een wereldautoriteit. Na de wandeling kan je genieten van een borreltje.

De wandeling houdt ook halt in de Provinciale Bibliotheek Limburg, waar een aantal belangrijke diploma’s van dokter Willems getoond worden in de tentoonstelling Oude Druk-ken (zie p. 8).

Lezing en wandeling:

dokter Louis Willems, redder van de Hasseltse

jenever (prof.dr. Patrick Reygel en Lu Quintiens)

Grote Markt, 3500 Has-selt. De tentoonstelling is doorlopend geopend van 10 uur tot 18 uur. Via een

parcours loop je naar Het Stadsmus, waar je ook de geschiedenis van de

stad en andere Hasseltse helden kan ontdekken.

Deze tentoonstelling werd samengesteld door

Het Stadsmus.

Sinds 2010 selecteert Het Stadsmus maandelijks een Has-seltse erfgoedkoning. Familiestukken en schatten op zolder vertellen vaak ook een uniek Hasselts verhaal. Kom kennis-maken met alle Hasseltse erfgoedkoningen, die als helden een puzzelstukje van de Hasseltse geschiedenis bewaren. De tentoonstelling start op de Grote Markt en eindigt in Het Stadsmus, waar je kennismaakt met het verhaal van de stad.

Tentoonstelling:

de Erfgoedkoningen van Hasselt

- 12 - - 13 -

10 tot 11 11 tot 12 12 tot 13 13 tot 14 14 tot 15 15 tot 16 16 tot 17 17 tot 18

Grote Markt Erfgoedcel HasseltVirga Jessecollege New Belgica + V irga

JessecollegeVirga Jessecollege verteltheater

Jan V an MirloKoraal vzw + V irga Jessecollege

Groene Boulevard Galerij Hugieia + Erfgoedcel Hasselt

Grote Markt Het StadsmusNationaal Jenevermuseum Nationaal Jenevermuseum

in samenwerking met de Provinciale Bibliotheek Limburg

Grote Markt en binnenstad jeugddienst

workshop Benjamin Le Roy over tekenen helden en antihelden

Vorming Plus Bokkenrijders (François V an Gechuchten)

Vorming Plus

Abdijsite Herkenrode Abdijsite HerkenrodeGrote Markt BoerenkrijgcomitéDe Magneet, Ter Hilst BoerenkrijgcomitéDe Magneet, Ter Hilst wandeling

Boerenkrijg en burengeef

wandeling Boerenkrijg en burengeef

Wijkmanagement stad Hasselt + Padarijs vzw

Aero Kiewit Aero Kiewitgemeentehuis van Stevoort

wandeling Pater Raskin

Erfgoedcel Hasselt

VTI, Groenplein 6 CJP + Erfgoedcel Hasselt

Hier… … vinden deze activiteiten plaats, … je aangeboden door

CENTRAAL INFOPUNT ERFGOEDDAGBelgicatentoonstelling

tentoonstelling Cristobal Gabarron: Los Silencios de Colon

Provinciale Bibliotheek Limburg

Fried'l Lesage lezing Johan Lambrechts Provinciale Bibliotheek + Erfgoedcel HasseltOude Drukken: tentoonstelling documenten over dokter Willems en Adrien de Gerlache

tentoonstelling: De Erfgoedkoningen van Hasselt14 uur 30 - 16 uur 30: lezing + wandeling dokter Willems

gezinswandeling De Rattenvangers van Hasselt

Literair Museum Literair Museum

tentoonstelling Sprookjeshelden

workshop CJP

Belevingscentrum Abdijsite Herkenrode: Straffe Madammenfietsroute Boerenkrijg en burengeef

tentoonstelling Boerenkrijg en burengeef

tentoonstelling: Hélène Dutrieu

- 14 - - 15 -

Literair Museum, Bamp-slaan 35, 3500 Hasselt.

De tentoonstelling is doorlopend geopend tus-

sen 10 uur en 17 uur.

Deze tentoonstelling is een organisatie van het

Literair Museum.

Sprookjeshelden dragen opvallende kleren. Denk maar aan Assepoes of Klein Duimpje met zijn zevenmijlslaarzen! In de tentoonstelling Sprookjeshelden worden mooie kos-tuums uit prachtige tekeningen écht. De sprookjesboeken vertellen de verhalen erbij. Ontdek hoe (magische) kleding de held vaak helpt om de boze tegenstander te verslaan.

Voor kinderen zijn er speurtochten (van 5 tot 15 jaar).

Tentoonstelling:

De kleren van de keizer

De wandeling start op de Grote Markt en eindigt

op de Groene Boulevard. Je krijgt een wandelbro-chure met wedstrijdfor-mulier aan het Erfgoed-

dagtentje op de Grote Markt. De wandeling is

ongeveer 3 km lang en is ook met kinderen mak-

kelijk te doen met een buggy of een fietsje.

Om 14 uur start een be-geleide wandeling aan de Grote Markt, met Bert en

Hert in levende lijve!

Deze gezinswandeling werd samengesteld door

de Jeugddienst van de stad Hasselt in samen-

werking met deErfgoedcel Hasselt.

Atticus Rattig stuurde zijn rattenvrienden op verkenning om opnieuw de stad in te nemen! Bert en Hert vernemen het gruwelijke nieuws en treden meteen in actie. Ga samen met hen en met je gezin de krachten van de Hasseltse su-perhelden opwekken en versla samen de rattenverkenners van Atticus Rattig! Wie weet verover je ook wel een plekje in de Hasseltse geschiedenisboeken en win je een mooie prijs!

Jeugdauteur Guy Didelez schreef een spannend vervolg op de avonturen van Bert en Hert in Hasselt. Opnieuw dreigt er gevaar en kunnen Bert en Hert enkel met de steun van de kinderen de stad redden. De Hasseltse helden hebben unieke krachten die hen kunnen helpen: Adrien de Gerla-che, de Virga Jesse, de Langeman, Veldeke en dokter Wil-lems tonen wat ze kunnen.

Gezinswandeling:

De rattenvangers van Hasselt

- 16 - - 17 -

De bokkenrijder zette zich vast in onze beeldvorming als een rebel, als een arme maar intelligente fopper van het gerecht. Is het om die reden dat de Limburger deze goede slechterik zo koestert? De legende bevat het griezelige en het bovennatuurlijke, zoals nachtelijke vluchten op een bok, een godlasterende eed, zwarte rituelen,.. maar ook de gruwel van misdaden en brandbrieven. Helden of anti-helden?

Tijdens een lezing neemt François je mee in de geschiede-nis van de legende rond de Bokkenrijders. Wat is er waar van en wat niet? Voor welke idealen streden zij, en kan je dat als heldendaden beschouwen?

Vormingplus Limburg, Cellebroedersstraat 13-15,

3500 Hasselt.De lezing gaat door

om 10 uur. Je schrijft je hiervoor best in: www.

vormingpluslimburg.be of info@vormingplus-

limburg.be of 011 56 01 00. Er zijn maximaal 40

plaatsen.

Deze lezing is eenorganisatie van

Vormingplus Limburg en de Erfgoedcel Hasselt.

Lezing:

Bokkenrijders (François Van Gehuchten)

Literair Museum, Bamp-slaan 35, 3500 Hasselt.

De workshop start om 15 uur. Je schrijft je hiervoor best in: literairmuseum@skynet.be of 011 22 26 24.

Deze activiteit werd georganiseerd door het

Literair Museum.

Helden blijven niet bij de pakken zitten, liefst van al ver-trekken ze met veel ‘boe en baa’ naar het andere einde van de wereld. De Ridder en Prinses uit ons verhaal vertrekken ook met grote trom, en dolen dan rond in een roadmovie vol slijmerige walvismagen en vrolijke kermissen. Tom Schoonooghe voert je mee in zijn tekenwereld waarin jij zelf ook een held wordt: een tekenheld!

Deze workshop richt zich tot kinderen van 6 tot 12 jaar.

Workshop:

De helden van Tom Schoonooghe

- 18 - - 19 -

De fietsroute start aan het Erfgoeddagtentje

op de Grote Markt. De route is vanaf eind maart

te downloaden via de website van de Erfgoedcel Hasselt: www.erfgoedcel-

hasselt.be.

Deze fietsroute werd sa-mengesteld door het Boe-

renkrijgcomité Ter Hilst in samenwerking met de dienst wijkmanagement

van de stad Hasselt.

Op 5 december 1798 werd in Ter Hilst een grote slag toege-bracht aan de Boerenkrijgers, die van in heel Vlaanderen in Hasselt bijeengekomen waren in hun strijd tegen de Franse overheersers. Er vielen meer dan 600 doden en de Boerenkrijgers zouden deze slag niet meer te boven komen. Vandaag herinneren de straatnamen van Ter Hilst nog aan deze helden, die voor hun idealen en voor zelfbeschikkings-recht streden: de Brigandstraat, de Jan Stolmansstraat, … maar ook het kapelletje aan de Oude Truierbaan werd opgericht ter herinnering aan de Boerenkrijgers.

Een fietstocht brengt je langs de tocht die de Boerenkrij-gers in de nacht van 4 op 5 december deden vanuit het centrum van Hasselt naar Ter Hilst, waar de vele slachtof-fers vielen. Aansluitend kan je ook de tentoonstelling over de Boe-renkrijg meepikken of de wandeling in de wijk Ter Hilst meedoen (zie p. 22 en 23).

Fietsroute:

Boerenkrijg en burengeef

Belevingscentrum Abdij-site Herkenrode, Herken-rodeabdij 4, 3511 Hasselt.

Deze tentoonstelling is doorlopend geopend van

10 uur tot 18 uur.

De vrouwen die Herkenrode gedurende 600 jaar bestuur-den, zijn echte heldinnen. Zij lieten Herkenrode, vaak onder moeilijke omstandigheden, uitgroeien tot de eerste en rijk-ste vrouwenabdij van de cisterciënzers in de Nederlanden.

Sinds 1998 werd met de inzet van vele partners en vrijwilli-gers gewerkt aan een nieuwe toekomst voor Herkenode. In september 2011 opende het Belevingscentrum zijn deuren. Hier wordt het verhaal verteld van de abdissen, de graven van Loon, de vele kunstschatten en bezittingen en de rijk-dom die de abdij op het hoogtepunt kende. Laat je in het Belevingscentrum onderdompelen in dit boeiende verhaal en maak een reis door de tijd. Misschien ontmoet je op de site wel een van die invloedrijke vrouwen?

Tentoonstelling:

Straffe madammen

- 20 - - 21 -

De wandeling start aan De Magneet, Brigand-

straat 1, 3500 Hasselt. Er zijn wandelingen om 14

en 16 uur. Je schrijft je hiervoor best in:

karolien.wouters@has-selt.be of 0470 17 36 12.

Er zijn telkens 35 plaatsen.

De wandeling is een organisatie van de dienst wijkmanagement van de

stad Hasselt en Padarijs vzw.

Pieter Corbeels, kanunnik Melin, … in 1798 kwamen de Vlaamse boerenkrijgers aan in Ter Hilst voor wat hun laat-ste strijd voor zelfbeschikkingsrecht zou worden. Een kapel en een jaarlijkse viering herdenken de vele slachtoffers hier vielen. De huidige bewoners van Ter Hilst, het Boerenkrijg-comité en Padarijs vzw vertellen in een wandeling over moed en geven de helden van toen en nu een gezicht.

Wandeling:

Boerenkrijg en burengeef

De Magneet, Brigand-straat 1, 3500 Hasselt. De

tentoonstelling isdoorlopend geopend

tussen 10 uur en 18 uur.

De tentoonstelling is een organisatie van het

Boerenkrijgcomité Ter Hilst, in samenwerking met de dienst wijkma-nagement van de stad

Hasselt.

Kom het verhaal ontdekken van de honderden Boerenkrij-gers die in 1798 uit de binnenstad verdreven werden en in de buurt van wat nu Ter Hilst is, hun leven lieten. Een tentoonstelling laat je kennismaken met de historische context en het verloop van de laatste slag. De Magneet is ook de startplaats van 2 geleide wandelingen doorheen de wijk, waar de helden van toen en nu een gezicht krijgen.

Tentoonstelling:

Boerenkrijg in Ter Hilst

- 22 - - 23 -

De wandeling start om 14 uur aan het gemeen-

tehuis van Stevoort. Je schrijft je hiervoor best

in: toerisme@hasselt.be of 011 23 95 40. Er zijn

maximaal 20 plaatsen.

De tentoonstelling is een organisatie van de

Erfgoedcel Hasselt.

120 jaar geleden werd pater Joseph Raskin geboren in Stevoort. In de beide wereldoorlogen was hij een ware held. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd hij aan het front gevangen genomen, beschuldigd van spionage en ter dood veroordeeld, maar kon uiteindelijk ontsnappen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog spioneerde hij onder de codenaam “Leopold Vindictive”. In 1942 werd hij in Scheut opgepakt door de Gestapo en naar Dortmund gevoerd, waar hij op 18 oktober 1943 werd terechtgesteld en onthoofd. Twee jaar later werd zijn urne bijgezet in het familiegraf in Stevoort.

Een wandeling neemt je mee langs de plaatsen in Stevoort die aan hem herinneren.

Wandeling:

Pater Raskin (Stevoort)

Aero Kiewit, Luchtvaart-straat 98, 3500 Hasselt.

De tentoonstelling is doorlopend geopend tus-

sen 10 uur en 18 uur.

De tentoonstelling is een organisatie van Aero

Kiewit.

In 1910 werd in Kiewit het eerste Belgische vliegveld geopend en op dat moment haalde Hélène Dutrieu (1877-1961) ook haar vliegbrevet. Dat ze een loods had in Kiewit hoeft niet te verbazen: hier kon ze oefenen voor haar stunts.

Een tentoonstelling met foto’s, interviews en vliegtuigen toont je het ongelooflijke verhaal van een vrouw die met haar avonturen haar sporen naliet in een mannenwereld: van wielersport tot vliegstunts…

Sinds 2010 heeft Early Birds Kiewit haar thuishaven op het oudste vliegveld van België: Aero Kiewit. Op Aero Kiewit wordt de luchtvaartgeschiedenis levend gehouden door de restauratie of het nabouwen van oude vliegtuigen. Voor bijzondere gelegenheden, zoals de jaarlijkse opendeurdag van Aero Kiewit, worden oude toestellen naar Kiewit wor-den overgevlogen. Op termijn krijgt ook een museum zijn plaats in de loods. Op deze manier wordt functionerend erfgoed bewaard.

Tentoonstelling:

Hélène Dutrieu

- 24 -

Deze brochure werd samengesteld door de Erfgoedcel Hasselt

naar aanleiding van Erfgoeddag 2012.

Fotografie: Annemie America (stad Hasselt), New Belgica vzw,

Koraal vzw, Cristobal Gabarron, Hugieia Art Gallery, Johan

Lambrechts, Provinciale Bibliotheek Limburg, Filip Claessens, Het

Stadsmus, Nationaal Jenevermuseum Hasselt, Inge Leys, Lite-

rair Museum, Vormingplus Limburg, Stefan Dewickere (Erfgoed

Vlaanderen), Wijkmanagement stad Hasselt, Philippe Debroe

Coördinatie:

Tine Rock

Hanne Indekeu

Wettelijk depotnummer: D/2012/12.542/1

Oplage: 1500 ex

Druk: Drukkerij Baillien-Maris

Colofon

- 25 -

Het volledige programma van activiteiten in Vlaanderen op Erfgoeddag vindt je op www.erfgoeddag.be of in de gratis programmabrochure die je vindt in de openbare biblio-theek of telefonisch kan bestellen op het nummer 1700.

Erfgoeddag 2012 wordt mogelijk gemaakt dankzij de steun van volgende partners:

Meer informatie?

Contact:

Erfgoedcel Hasselt

Groenplein 1 | 3500 Hasselt | T 011 23 96 96

erfgoedcel@hasselt.be | www.erfgoedcelhasselt.be