Energy4Me : hoe kijk je naar pijn- en...

40
Energy4Me : hoe kijk je naar pijn- en vermoeidheidsklachten? Angela Cornelissen, ergotherapeut “De Onderwijsspecialisten” Barchem, 3 juni 2015

Transcript of Energy4Me : hoe kijk je naar pijn- en...

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Energy4Me : hoe kijk je naar pijn- en

vermoeidheidsklachten?

Angela Cornelissen, ergotherapeut “De Onderwijsspecialisten”

Barchem, 3 juni 2015

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Korte informatie over SOLK

•Gebruik modellen bij herstel

•Uitleg cursus Energy4Me

•Energie en nieuwe media

Programma

2

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Definitie SOLK:

‘We spreken van Somatisch Onvoldoende

verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) bij

lichamelijke klachten die langer dan enkele

weken duren en waarbij bij adequaat medisch

onderzoek geen somatische aandoening wordt

gevonden die de klacht voldoende verklaart.’

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•1995: is een psychisch probleem dat wordt veroorzaakt •door een combinatie van vroege ervaringen en een •luxerende gebeurtenis, en in stand gehouden wordt door de gevolgen •2013: is een lichamelijke klacht die is blijven bestaan terwijl de aanleiding tot het optreden van de klacht is •verdwenen en waarvan het herstel wordt verhinderd •door de aanwezigheid voor de klacht specifieke, in •standhoudende gevolgen

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klacht …….

4

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•85% van bevolking heeft elke week één of meer lichamelijke klachten •SOLK klachten verschillen niet van lichamelijke klachten: geen onderscheid op basis van oorzaak of aanleiding •Wèl verschil in verloop van de klachten: •SOLK blijft bestaan, terwijl de aanleiding tot het optreden van de klachten is verdwenen. •Kans op spontaan herstel neemt af naarmate de klachten langer bestaan. •Elk specialisme heeft zijn eigen SOLK : fibromyalgie, cvs, prikkelbare darmsyndroom, spanningshoofdpijn.

Lichamelijke klachten

5 Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Somatisatie: •De neiging lichamelijke klachten te ervaren en te •uiten, deze toe te schrijven aan lichamelijke ziekte en •er medische hulp voor te (blijven) zoeken, terwijl er •geen somatische pathologie gevonden wordt die de •klachten voldoende verklaart. •Sensitisatie: •Wanneer het inbraakalarm telkens bij het minste of geringste afgaat zonder dat er een inbreker wordt gevonden, dan is de werking van het •alarm niet in orde. De oorzaak ligt dan niet bij een eventuele inbreker, maar bij een verkeerde afstelling van het alarmsysteem. (http://paramedicipalissade.nl/beeld-samen/Uitleg-over-

het-sensitisatiemodel-pijn-en-centrale-sensitisatie.pdf)

Twee begrippen

6

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Verwijzing naar GGZ meestal teleurstellend (“het zit niet tussen

de oren”)

•1995: ontwikkeling Gevolgenmodel (vanuit cognitieve

gedragstherapie)

•Basis is de erkenning van het bestaan van de lichamelijke klacht!

Gevolgenmodel

7

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Gevolgenmodel

8

Oorzaak (mogelijk

onbekend)

Lichamelijke klacht

Gevolgen Kwaliteit van

leven

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Er is zelden sprake van aantoonbaar (causaal) verband tussen

veronderstelde oorzaak van de klacht en de klacht zelf.

•Voor werken aan de gevolgen van de klacht is er vaak een betere

motivatie dan voor werken aan de mogelijke oorzaken van de

klacht

•Doel : optimaliseren van omstandigheden voor herstel van de

klachten

•Gevolgen : cognitief-emotioneel

• sociaal

• gedragsmatig

• lichamelijk

Oorzaak en gevolg

9

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

10

BUIKPIJN

Ideeën over de klacht/ betekenis

Cognitief

Onrustige gedachten

Problemen met aandacht en

geheugen

Gedrag

Onderactiviteit Gebruik

hulpmiddelen

Lichamelijke gevolgen

Spierspanning Conditieverlies

slaapproblemen

Sociale gevolgen

Verlies sociale rol Verlies contacten

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Cognitief-emotioneel:

dysfunctionele gedachten onderkennen

•negatieve gevoelens omzetten

Gedragsmatig:

dagritmeschema

•re-integratie plan

•opbouw lichamelijke conditie

Sociaal:

stimuleren om weer contacten te leggen, niet alleen via social

media

Gevolgen

11

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•1. catastroferende gedachten (bang) •2. niet accepterende gedachten (boos), • doorzetten •3. defaitistische gedachten(bedroefd) • terugtrekken,inactiviteit

Patronen

12

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

BPS-model

13 Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)

Biologisch

(lichaam)

Sociaal

(gedrag)

Psychisch

(geest)

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•De huisarts werkt met BPS model:

•-verdeling taken met praktijkondersteuner

•-ordening van problemen en klachten is belangrijk

•Actief vervolgen van de patiënt (dus vaste afspraken)

•Goed medisch onderzoek doen

•Duidelijk maken waar welke vragen gesteld kunnen worden

•Grenzen aangeven, ga niet harder werken dan de leerling!

Twee sporen beleid huisarts

14 Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Energizer

Maak tweetallen

Probeer om de knieën van

de ander aan te tikken

Elke tik is een punt

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

16

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Doel: Voorkomen en verminderen van schoolverzuim Actief en bewust keuzes maken Leren plannen van activiteiten zonder zich te laten lijden door de vermoeidheid of pijn Doelgroep: Leerlingen met pijn en/of energie problemen

17 Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)

Energy4Me

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Fysieke klacht of diagnose, m.u.v. hoofd- en buikpijn als enige klacht •Pijn en/of energieproblemen •Verzuim (n.a.v. de klacht) •Geen (lopende) revalidatiebehandeling •Motivatie van de leerling In staat zijn om te reflecteren (m.n. op eigen gedrag)

Criteria deelname

18

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Onderwerpen:

1. Kennismaking 2. Pijn, vermoeidheid en bewegen 3. Ontspanning 4. Samen met een ander 5. Social media en energie 6. Evaluatie

Cursus Energy 4me

19 Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Individueel leerlingen zien ; gebruik Activiteitenweger •Groepscursus ontwikkeld •Onderzoek HAN : App ontwikkelen door studenten

Zoektocht Energy 4 Me

20

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•https://www.youtube.com/watch?v=POWmae54SCA

21

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Je kan de golven niet stoppen,

•Je kan wel leren surfen!

Energie en sociale media

22

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

1985 informatie van 35 kranten

2011 informatie van 175 kranten

Nieuwe media en je energie

23 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Casus leerling

24 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Presteren heeft hoge prioriteit •“Meer dan driekwart van de tieners ervaart zoveel stress dat ze de kans lopen een burn-out te krijgen. 30 procent van hen kampt dagelijks met stress” (NOG sept 2014) “Toenemende stress onder jongeren schreeuwt om preventieve aanpak” (Gezondheidsplein, september 2014)

Jongeren en stress/ burn out

25 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Hoge eisen

26 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Zorg goed voor je accu

27 Energy en nieuwe media

Mentale energie

Lichamelijke energie

ACCU

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Spannende stress: De spannende stress is een positieve vorm

van stress. Het helpt je goed te presteren en extra alert te zijn in

bepaalde situaties.

•Frustrerende stress: De frustrerende stress treedt op onder

omstandigheden die frustraties oproepen, zoals in de file staan of

een collega die er met de pet naar gooit.

•Schadelijke stress: De schadelijke stress ten slotte is de

ernstigste soort. Deze ontstaat door teveel werkdruk, pesten,

traumatische ervaringen.

•Als die spanning blijft aanhouden en het lichaam niet terugkeert

naar een zogenaamd rustniveau, spreken we van chronische

stress.

Stress

28

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Gevoeligheid voor stress heeft te maken met de balans tussen de draagkracht die je hebt en de draaglast die je te verduren krijgt. Als je een hoge draagkracht hebt, kan je draaglast groter zijn.

Stress

29 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Vicieuze cirkel….

30 Energy en nieuwe media

Vermoeidheid

Afname van activiteiten

Gevoel van onvermogen

Stress

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Adrenaline •Hartslag, bloeddruk, alertheid stijgt •Geest vernauwt Vaak geen acuut levensgevaar, maar onze hersenen reageren vanuit primitief brein •Endorfine •Geeft energie en welbevinden •Zelfvertrouwen en reduceert pijn •Hartslag en ademhaling zijn rustig •Na zelfgekozen “afzien”

Evenwicht

31 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

Energie: •Hersenen 2% van je lichaamsgewicht,

•20% van je energie.

Onze hersenen draaien op glucose en er kan geen voorraad

aangelegd worden.

Hersenen zijn als een spier: te trainen!!

Tips: Laat het idee los dat je de hele dag productief moet zijn

Begin de ochtend met prioriteiten stellen (en niet met mail!)

Neem regelmatig pauzes

Wissel hersenintensieve activiteiten af met simpel werkje

Zorg voor routines en vaste ritmes

Verdeling energie

32 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Trek 4 lijnen op papier

•1. Schrijf op de bovenste regel:

•Multitasken is een dief

•Schrijf op de tweede regel:

•1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

•Wacht op start.

•2. Schrijf m-1-u-2-l-3-t-4-i

Invloed op tijd-kwaliteit-stress

“Multitasking”

33 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Reageren op email, Twitter, Facebook etc : beloningshormoon dopamine komt vrij (prestatie, sociale verbondenheid) en dat werkt verslavend •Email negeren terwijl je doorwerkt, maar blijft denken aan email: IQ daalt met 10 punten, brein blijft schakelen •Info die je bij dubbeltaak opslaat, verdwaalt in je hersenen •Elk geluid alarmeert je: is het leuk, belangrijk, onzinnig? Je houdt elke keer je adem in (alertheid)

Aandacht

34 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Zoek met leerling wat hem/haar helpt te focussen •Zorg voor lege momenten (rust voor het brein); zet op tijd alles uit Goede planning: keuzes maken per dag en per week Check op vaste momenten je email Zoek samen naar wat de leerling wil bereiken (doel) Leer nee zeggen Leer grenzen stellen

Tips voor leerlingen

35 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Zorg voor een opgeruimde werkplek •Rust uit als je thuiskomt •Gebruik Pommodoro •Beloof jezelf iets leuks in de pauze •Niet nadenken of je zin hebt, gewoon doen •Wacht niet op de ideale situatie

•Beloning komt later (twee marshmellows!)

Tips van jongeren zelf

36

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

- 2x 25 minuten met een pauze van 5 minuten

- Clear Focus

Pommodoro-techniek

37 Energy en nieuwe media

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

•Headspace app: 10 daags meditatie-oefenprogramma •Twilight /Flux: vervangt blauwe licht in rood licht na zonsondergang (melatonine wordt daardoor wel aangemaakt) •VGZ mindfulness-coach : aandachts- en ontspanningsoefeningen •http://www.nouddehaas.nl/index.php/downloads/aandachtsoefeningen •https://www.passendonderwijs.nl/nieuws/routekaart-voor-passend-onderwijs-zonder-thuiszitters/

Internet/apps/boeken

38

De Onderwijsspecialisten | Dienstverlening

www.strategischlui.nl •www.youtube.com/Boekfocus •www.pimpyourmind.nl •Boeken: Pijn, waarom? Ben van Cranenburgh •Focus Justine Pardoen Prestatiegeneratie Jeroen van Baar Stop met stressen Ruggenberg en Stegeman Socialbesitas Mayke Calis en Herm Kisjes Waar blijft de ziel Bert Keizer, arts, filosoof

39