EHBO tweede graad TSO en BSO - European Food...
79
Deel 11 : EHBO Inhoud 1. Herhalen van de leerstof eerste graad 2. EHBO tweede graad 1
Transcript of EHBO tweede graad TSO en BSO - European Food...
Deel 11 : EHBOInhoud
1. Herhalen van de leerstof eerste graad
2. EHBO tweede graad
1
Leerdoelstellingen EHBO
Algemeen doel: De leerlingen vertonen te allen tijde het aangepaste gedrag gericht op het
voorkomen van ongevallen op de werkvloer. Bij ongevallen op de werkvloer reageren de leerlingen snel en adequaat.
Herhaling leerstof eerste graad:
1. Wondzorg
1.1. Brandwonden: De leerlingen kunnen aangeven hoe zij in de keuken brandwonden kunnen
voorkomen. De leerlingen kunnen zeggen wat te doen bij brandwonden. De leerlingen passen de correcte behandeling voor brandwonden toe.
1.2. Snij- schaaf- en steekwonden: De leerlingen kunnen aangeven waarop zij moeten letten om wonden te
voorkomen. De leerlingen gebruiken blauwe beschermpleisters bij wonden aan de hand. De leerlingen kunnen verwoorden waaruit de eerste hulp bestaat. De leerlingen passen de correcte eerste hulp toe.
2. Kneuzingen: De leerlingen kunnen aangeven hoe zij kneuzingen kunnen voorkomen. De leerlingen gebruiken ijs bij kneuzingen.
3. Bloedingen De leerlingen kunnen een knelverband aanbrengen bij ernstige bloedingen.
4. Bewustzijnsstoornissen De leerlingen volgen de voorschriften, voorzien bij flauwvallen op, gericht op
eerste hulp.
5. Vergiftigingen
6. Alcohol en drugs intoxicatie De leerlingen kunnen in eigen woorden risico's aangeven voor alcohol en
drugs. Bij gebruik of aanbod van verboden producten melden zij dit.
2
EHBO tweede graad
2.1. Nuttige telefoonnummers De leerlingen kunnen volgende telefoonnummers geven:
1. Medische urgentie2. Brandweer3. Algemeen noodnummer4. Politie5. Antigifcentrum6.
2.2. EHBO Kist De leerlingen kunnen op de werkvloer en stageplaats aangeven waar de
EHBO kist zich bevindt. De leerlingen kunnen opnoemen welke producten absoluut in de EHBO kist
moeten aanwezig zijn en vermelden waartoe die dienen. De leerlingen kunnen 5 zaken opnoemen die wenselijk zijn maar niet
verplicht en aangeven waarom zij die wenselijk vinden.
2.3. Hartmassage De leerlingen kunnen de pleisters van het hartbewakingstoestel op de juiste
wijze aanbrengen. De leerlingen kunnen het hartbewakingstoestel op de juiste wijze bedienen. De leerlingen kunnen de handen voor de hartmassage op de juiste plaats
leggen. De leerlingen kunnen manuele hartmassage correct uitvoeren (ritme, druk
en duur). De leerlingen kunnen het algemene noodnummer voor medische urgentie
geven.
2.4. Ademhalingsobstructie De leerlingen kunnen de juiste techniek toepassen bij een
ademhalingsobstructie tgv verslikken.
2.5. Verstuikingen, ontwrichtingen en breuken De leerlingen kunnen bij een breuk het slachtoffer in een stabiele positie
brengen zonder te verplaatsen. De leerlingen kunnen een schouderverband aanleggen. De leerlingen kunnen een hand- en armspalk aanleggen.
Evaluatie en toetsing
3
De evaluatie van de doelstellingen gebeurt na het doornemen van het deel over EHBO en wordt getoetst op het vertoonde gedrag bij de leerling.Gebruik de zelfevaluatiefiche om te toetsen in welke mate de leerlingen inzicht hebben verworven.
Herhaling eerste graad:
4
Didactische tips:
Verdeel de klas in gelijke groepen. Kleef per groep een brandtrap op bord, je kan die ook tekenen. De leerkracht stelt vragen. Elke groepje dat het juiste antwoord door middel van een kaartje in de lucht steekt mag één trede naar beneden. Bij een fout antwoord dient men één trede omhoog te gaan. Het groepje dat als eerste veilig buiten is geraakt heeft gewonnen.
Vragen:
1) Hoeveel minuten dient men de brandwonde onder koud stromend water af te koelen?
a. 10b. 20c. 15 d.
2) Wat moet je als eerste doen om een snijwonde te verzorgen a. Een pleister erop kleven b. Spoelen met koud stromend water. c. Ontsmetten.
3) Wat gebruikt men bij het stelpen van steekwonden?a. Steriel drukverband b. Knevelbandc. Driehoeksverband
4) Wat doe je best bij een kneuzing?a. IJs opleggen b. IJs opleggen en het lichaamsdeel hoger liggen.c. Leg een driehoeksverband aan en leg het getroffen lichaamsdeel
lager
5) Wat is de goede methode bij eerste hulp van een bloedneus?a. Laat de persoon naar achter buigen terwijl hij de neus dichtknijptb. Laat de persoon rechtop zitten met het hoofd licht voorover en laat
de neus 5 tot 10 minuten dichtknijpen c. Laat de persoon rechtop zitten, met het hoofd licht naar achter en
laat de neus 5 tot 10 minuten dichtknijpen.
6) Wat doe je als een persoon flauw valt?a. Kleding losser maken, persoon in een rustige omgeving leggen met
de benen iets hoger dan de rest van het lichaamb. Kleding losser maken, persoon in een rustige omgeving leggen met
de benen iets lager dan de rest van het lichaamc. Kleding losser maken, persoon in een rustige omgeving plat leggen.
5
7) Hoofdpijn, misselijkheid en braakneigingen zijn symptomen van:a. Flauwteb. Hersenschudding c. Vergiftiging
8) Wat is het juiste nummer van het antigifcentrum?a. 070 245 245 b. 070 345 345 c. 070 235 235
9) Wat doe je zeker niet bij blaarvorming?a. Ik koel de wonde af onder ijskoud stromend waterb. Ik koel de wonde af onder koud stromend water en dek de wonde af
met een steriel verbandc. Ik prik de blaren door met een steriele naald
10) Jan, werkt in de keuken en moet dringend zijn ovenschotel uit de oven halen. Wat kan hij doen om brandwonden te voorkomen?
a. De oven voorzichtig open doenb. De oven voorzichtig open doen en ovenwanten gebruiken c. De oven opendoen en gebruik maken van een keukenpapiertje
11) Lies, een keukenhulpje, heeft zich gesneden aan haar vinger. Wat doe je?
a. Je reinigt de wonde met warm water, je ontsmetb. Je reinigt de wonde met koud water en brengt een blauwe
vingerpleister aan.c. Je reinigt de wonde met koud water, ontsmet en brengt een blauwe
vingerpleister aan.
12) Welke van de drie onderstaande situaties moet Ahmed toe passen om snijwonden voor hem en zijn collega’s te voorkomen.
a. Hij laat een glas vallen en loopt door naar de zaal, hij ruimt dit straks wel op.
b. Hij laat een glas vallen en raapt de grootste stukken op.c. Hij laat een glas vallen en ruimt alles grondig op met een bezem
13) Welke van onderstaande situaties is het beste om kneuzingen te voorkomen?
a. Het personeel in de zaal loopt niet en doet steeds de deuren toe. b. In restaurant Picco Bello valt een ober over de handtas van een
klant.c. Het personeel wil de klanten snel bedienen en loopt gehaast de
keuken in.
14) Een klant in je restaurant krijgt een bloedneus, dit duurt nu toch al lange tijd. Welke onderstaande tip kan je aanbieden om de persoon in kwestie te helpen?
a. Een koude doek in de nek leggen b. Een warme doek in de nek leggenc. Een koude doek op het voorhoofd leggen
15) Alex, de ober van restaurant ‘het hof’ heeft een bloedneus, welke
6
onderstaande situatie mag je nooit doen? a. Je probeert het bloeden te stoppen en stopt watten in de neus. b. Je houdt zijn hoofd licht vooroverc. Je laat hem zijn neus snuiten
16) Fatima is de afwasser van het restaurant. Ze laat echter een glas vallen in het afwaswater en neemt erin. Ze heeft een diepe snijwond, er zit een stuk glas nog in. Wat doe je het beste in deze situatie?
a. Dek de wonde af met een steriel verband zonder druk uit te oefenen en verwittig de hulpdiensten
b. Leg een steriel drukverband aan en verwittig de hulpdienstenc. Haal het glas eruit, leg een steriel verband erop en verwittig de
hulpdiensten.
17) Welke van onderstaande antwoorden geeft de juiste drie stappen weer bij eerste hulp bij vergiftiging?
a. Veiligheid eerst, vaststellen bewustzijn en ademhaling, alarmeren b. Vaststellen bewustzijn, vaststellen ademhaling, alarmerenc. Veiligheid eerst, alarmeren, eerste hulp toepassen
18) Wat mag je zeker niet doen bij een persoon die verschijnselen van vergiftiging heeft?
a. Laat het slachtoffer niet braken b. Spoel de resten van mond en/of lippenc. Geef op eigen initiatief zeker niets te eten en te drinken
19) Een persoon vertoont verschijnselen van vergiftiging door contact met de huid. Welke van onderstaande zaken mag je zeker niet doen?
a. Wrijf op de huid en breng een kalmerend zalfje aan b. Spoel de huid overvloedig met waterc. Controleer de ademhaling
20) In onderstaande situatie is een persoon vergiftigd door inademing. Piet schiet te hulp. Welk van onderstaande situatie kan hij het best uitvoeren?
a. Hij laat de persoon frisse lucht inademen, hij belt naar de hulpdiensten en volgt de richtlijnen op en controleert ondertussen regelmatig het bewustzijn en de ademhaling.
b. Hij geeft de persoon een glas water om te drinken, belt naar de hulpdiensten en controleert ondertussen regelmatig het bewustzijn en de ademhaling.
c. Hij laat de persoon frisse lucht inademen en erna een glas water drinken, terwijl hij naar de hulpdiensten belt.
21) Zweten, verwijden van de pupil, beven en misselijkheid zijn kentekenen van:
a. Alcohol of druggebruik b. Vergiftigingc. Flauwte
22) Je ziet Maxim herhaaldelijk een glaasje whisky drinken tijdens de praktijkles. Wat doe je?
a. Je ziet het onveilige gedrag en meldt dit spontaan aan de leerkracht.
7
b. Je zwijgtc. Je spreekt Maxim er over aan na de praktijkles.
Herhaling leerinformatie eerste graad1. Wondzorg1.1. Brandwonden
Wat is het?
Er zijn verschillende vormen van brandwonden. De ernst ervan is afhankelijk van: het verbrande oppervlak, de oorzaak, de diepte van de wond en
8
de algemene toestand van het slachtofferBrandwonden worden opgedeeld in 3 graden op basis van de uiterlijke kenmerken:
Eerstegraadsbrandwonden herken je aan roodheid en een pijnlijke, licht gezwollen huid.
foto: www.brandwonden.be
Tweedegraadsbrandwonden uiten zich in: lichte zwelling, pijn en blaren.
Wanneer de blaren openspringen zie je een rode of witte wonde.
foto: www.brandwonden.be
Derdegraadsbrandwonden herken je aan: een bruinzwarte of grauwwitte huid en geen pijn.
De zenuwen zijn verbrand en de huid heeft haar normale soepelheid verloren. Rond derdegraadsbrandwonden liggen meestal wel pijnlijke tweede- en eerstegraadsbrandwonden.
foto: www.brandwonden.be
9
Eerste hulp.
Koel de brandwonde met fris stromend water gedurende minstens 15 minuten. Door het afkoelen trekken de kleine bloedvaatjes in de huid samen zodat vochtverlies beperkt blijft. Bovendien branden de wonden niet verder in de diepere huidlagen in. De pijn en de zwelling worden tevens verminderd.
Alleen bij kleine brandwonden van eerste of tweede graad breng je nadien een brandzalf als Flamazine aan.
Grote brandwonden ( 5 maal de oppervlakte van een hand ) koel je af met lauw water ( 25 °C ) om onderkoeling en verwonding door de kou te voorkomen.
Verwijder nooit vastgekleefde kleding, maar neem onmiddellijk contact op met de arts.
Worden de brandwonden veroorzaakt door een bijtend product, dan dien je de wonden gedurende 45 minuten met lauw water af te spoelen. Verwijder hierbij de kleding behalve daar waar die in de wonde is ingebrand. Draag hierbij zelf beschermende handschoenen.
Prik blaren nooit door maar dek die af met een steriel gaasje, zo voorkom je de kans op infectie. Blaren die opengesprongen zijn, moeten worden gereinigd en ontsmet zoals lichte huidwonden.
Foto: blaar Corbisimages 42-22329932
Verwittig onmiddellijk de hulpdiensten ( tel. 100 of112 ) en/of neem contact met de huisarts:
als de brandwonden groter zijn dan 5 keer de grootte van je hand, of als er brandwonden zijn aan het hoofd, hals, handen, voeten of
geslachtsorganen of als de brandwonden het gevolg zijn van een chemisch product, of als er zich ademhalingsproblemen voordoen.
1.2. Snij- , schaaf- en steekwonden
Wat is het?
Er zijn verschillende soorten wonden. Bij schaafwonden is enkel de bovenste huidlaag afgeschaafd waardoor de kleine zenuwuiteinden beschadigd zijn. Bloeding is het gevolg van beschadiging van de kleine haarvaatjes in de opperhuid.Bij snijwonden is de opperhuid dieper beschadigd en treedt er een grotere bloeding op. Diepe snijwonden kunnen zelfs een groter bloedvat beschadigen met hevige bloeding tot gevolg. De kans op infectie is groter dan bij schaafwonden.Steekwonden kunnen het gevolg zijn van een voorwerp, maar ook van voedingsproducten zoals vinnen van een vis of de doorns van een rog. Vaak is de bloeding niet erg, toch is het infectierisico hoog!
Eerste hulp.
Was eerst je handen.
10
Reinig elke wonde eerst met overvloedig stromend water. Schaafwonden kunnen vervolgens met water en zeep gereinigd worden, begin hierbij steeds in het midden en wrijf naar buiten toe. Spoel de schaafwonde vervolgens nogmaals goed met stromend water en droog voorzichtig af met een niet pluizende propere handdoek of met steriel gaas. Breng bij schaafwonden aan de hand een blauwe pleister aan.
Foto: blauwe pleisterBron: www.mext.be
Snijwonden worden alleen gereinigd met stromend water. Indien er geen glasresten of vreemde voorwerpen in de wonde aanwezig zijn kan men het bloeden stelpen door 5 minuten de wonde dicht te drukken met een steriele kompres. Ontsmet de wonde met een waterige oplossing van chloorhexedine of isobetadine. Gebruik geen eosine, alcohol, Dettol of mercurochroom. Deze zijn giftig of onvoldoende werkzaam. Kleine snijwonden waarbij de bloeding is gestopt, dek je nadien af met een steriel gaasje en bij snijwonden aan de hand gebruik je een blauwe pleister (zie foto).
Grote of diepe snij- en steekwonden met veel bloedverlies dienen te worden gestelpt met een steriel drukverband. Gebruik nooit een garrot (= knevelband). Dek de wonde voorlopig af, bij openstaande wonden is het goed een propere natte keukenhanddoek op de wonde aan te brengen. Laat de wonde zo snel mogelijk hechten door de huisarts of spoeddienst. Grote of diepe snijwonden worden nooit zelf ontsmet!
Verwittig onmiddellijk de huisarts of de hulpdiensten:o bij ernstige bloedingen; snijwonden die meer dan 1 mm openstaan;o wonden met glassplinters of andere resten; o schaafwonden waar het vuil niet volledig kan verwijderd worden;o grote wonden met geraffelde of ruwe wondrand;
11
o wonden aan gezicht, oog of geslachtsorganen;o als er tekenen zijn van ontsteking zoals roodheid, pijn, zwelling,
warmte of een kloppend gevoel;o als je meer dan 4 jaar niet bent ingeënt tegen tetanus.
2. Kneuzingen
Wat is het?
Als je ergens tegenaan valt, een stoot krijgt of ergens klem raakt, kun je je flink bezeren en een kneuzing oplopen.Door de klap raken kleine bloedvaatjes in de huid beschadigd. Daardoor verspreidt het bloed zich in het onderhuidse weefsel. Daar krijg je dan een blauwe plek en is er meestal ook een zwelling. Soms kan er ook een spierscheur ( = volledige of gedeeltelijke onderbreking van de spiervezels ) of een verstuiking ( = gewrichtsbanden worden overrokken soms met beschadiging van het gewrichtskapsel ) optreden. Ook bij een spierscheur of een verstuiking is er zwelling en onmiddellijk of iets later ook een bloeduitstorting te zien.
Eerste hulp
Koel het getroffen lichaamsdeel af met koud stromend water of met koude doeken of met ijsblokjes gedurende minstens 10 minuten. Zorg dat het ijs niet onmiddellijk op de huid komt maar wikkel dit in een droge doek; anders kunnen er vrieswonden ontstaan. Kou vermindert de bloeduitstorting, de zwelling en de pijn.
Leg bij verstuiking of spierscheur een elastisch drukverband aan. Immobiliseer het getroffen lichaamsdeel en leg het iets hoger zodat de
zwelling gemakkelijk kan wegtrekken. Ga bij verstuiking of spierscheur naar de huisarts of naar de spoeddienst van
het ziekenhuis.
3. Bloedingen
Wat is het?
Een bloedneus ontstaat door een gesprongen bloedvaatje in de neus. Bij verwondingen kan een ader of slagader beschadigd zijn wat leidt tot ernstig bloedverlies; soms spuitend bij slagaderlijke bloedingen. Een daling van de bloeddruk en onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen en andere organen kan hierbij het gevolg zijn.
Eerste hulp
12
Bij neusbloeden Ga bij neusbloeden rechtop zitten met het hoofd licht voorover. Snuit eerst de neus om bloedklonters te verwijderen. Hou de neusvleugels 5 tot 10 minuten dichtgeknepen Raadpleeg de huisarts indien na 2 pogingen of na 20 minuten de bloeding
niet stopt. Stop nooit zelf watten in de neus.
Bij ernstige bloedingen Hou het lichaamsdeel met de wonde omhoog. Indien een vreemd voorwerp in de wonde aanwezig is verwijder dit nooit
zelf. Maar verwittig onmiddellijk de hulpdienst 100 of 112. Dek de wonde af met een steriel verband zonder druk uit te oefenen. Bij open wonde zonder vreemd voorwerp leg een steriel drukverband aan. Verwittig zo snel mogelijk de hulpdiensten.
13
4. Bewustzijnsstoornissen
4.1 Flauwvallen
Wat is het?
Als je flauw valt verlies je voor korte tijd het bewustzijn. Je hebt een tijdelijke verminderde bloedtoevoer naar de hersenen en je hartslag vertraagt. Je wordt bleek en zweet. Je voelt je plots onwel en valt eventueel.Er kunnen verschillende oorzaken zijn van flauwte, één ervan is een stoornis in de suikerhuishouding in het lichaam. Daarom is het goed na een flauwte toch even de huisarts te raadplegen om eventuele oorzaken op te sporen.
Eerste hulp.
Is de persoon niet gevallen maak spannende kledingstukken losser en laat de persoon voorover buigen met het hoofd tussen de knieën. Hou deze houding gedurende een 10-tal minuten aan.
Eventueel breng je een vochtige koude doek aan in de nek. Zet de persoon geleidelijk recht en zorg voor frisse lucht. Is de persoon wel gevallen laat de persoon op zijn rug liggen en maak
spannende kleding los. Breng de benen iets hoger dan de rest van het lichaam. Breng een koude natte doek aan op het voorhoofd of rond de hals. Is de persoon na één tot twee minuten niet terug bij bewustzijn verwittig
onmiddellijk de hulpdiensten.
4.2 Hersenschudding
Wat is het?
Een hersenschudding is het gevolg van een zware klap op het hoofd of van een val waarbij men het hoofd zwaar tegen iets aanstoot. Er is geen beschadiging van het hersenweefsel zelf. Je raakt even bewusteloos en kan je van de klap zelf niets meer herinneren. Hoofdpijn, misselijkheid en braakneigingen kunnen voorkomen. Zelden kan bij een zware hersenschudding na verscheidene uren nog een bloeding optreden.
Eerste hulp.
Zorg ervoor dat iemand met een hersenschudding vrij kan ademhalen. Voorkom te fel licht. Roep zo snel mogelijk de hulp in van huisarts of spoeddienst.
14
5. Vergiftigingen
Wat is het?.
Vergiftigingen kunnen op diverse manieren voorkomen. Zij kunnen het gevolg zijn van inademen van giftige dampen of van het inslikken of eten van toxische producten ( voedsel, onderhoudsproducten, medicatie enz. ), van huidcontact of van inspuiting.Hierop gaat het lichaam reageren door een shocktoestand met al of niet bewustzijnsverlies.
Eerste hulp.
STAP 1 Veiligheid eerst• Betreed geen ruimte met giftige gassen of dampen• Vermijd contact met de huid of kledij van het slachtoffer (vb. doorhandschoenen te dragen)• Probeer de oorzaak weg te nemen
STAP 2 Vaststellen bewustzijn en ademhaling• Controle bewustzijn• Zorg voor vrije ademhalingswegen• Controle ademhaling
STAP 3 Alarmeren• Bewusteloos slachtoffer: 112 of 100• Bewust slachtoffer: eventueel (huis)arts• Advies vragen aan antigifcentrum: 070/ 245 24
STAP 4 Verdere eerste hulp(afhankelijk van manier van opname)
15
• Vergiftiging door inslikken:- Volg de richtlijnen van de hulpdiensten of het antigifcentrum- Maatregelen afhankelijk van het product (bijsluiter, etiket,productfiche)- Spoel de resten van mond en/of lippen- Laat het slachtoffer niet braken- Geef op eigen initiatief niets te eten of te drinken- Bij braken: bewaar het braaksel voor de hulpdiensten- Regelmatige hercontrole van bewustzijn en ademhaling
• Vergiftiging door contact met de huid of slijmvliezen:- Volg de richtlijnen van de hulpdiensten of het antigifcentrum- Spoel de huid overvloedig met water (zoals bij brandwonden)- Wrijf niet op de huid en breng geen producten aan- Regelmatige hercontrole van bewustzijn en ademhaling
• Vergiftiging door inspuiting:- Volg de richtlijnen van de hulpdiensten of het antigifcentrum- Regelmatige hercontrole van bewustzijn en ademhaling- Bij zwelling: afkoelen
• Vergiftiging door inademing:- Zonodig evacueren en frisse lucht laten inademen- Volg de richtlijnen van de hulpdiensten of het antigifcentrum- Bewust slachtoffer: halfzittende houding- Bewusteloos slachtoffer: stabiele zijligging- Regelmatige hercontrole van bewustzijn en ademhaling
16
6. Alcohol en drugintoxicatie
Wat is het?
Eigenlijk is intoxicatie door alcohol of drugs het zelfde als vergiftiging. Ook hier kan het lichaam in shock gaan met het verlies van het bewustzijn tot gevolg.Bedenk goed dat het toedienen van alcohol bij iemand die dronken is, strafbaar is en dat bij eventuele ongevallen je medeverantwoordelijk kunt gesteld.Tevens is dit ook het geval voor drugs.
Eerste hulp.
De eerste hulp is gelijk met deze van vergiftiging door inslikken of inspuiten.Verwittig onmiddellijk de hulpdiensten en indien nodig de politie.
17
EHBO Tweede graad
1. Didactische tips
Maak met de leerlingen een lijst van risico's in de keuken. Laat hierbij de leerlingen die lijst zelf opstellen en aangeven wat zij kunnen doen om deze risico's te verkleinen.
Opdracht: Laat de leerlingen in horecazaken bevragen welke ongevallen zich al hebben voorgedaan bij het werk; en laat ze daar een lijstje van maken. Bespreek nadien met hen wat men had kunnen doen om dit te voorkomen.
Opdracht: Organiseer voor de leerlingen een zoektocht naar de EHBO-kist binnen de school.
Vraag aan de leerlingen waar zich de EHBO-kist bevindt op de
stageplaats.
Vraag de verpleegster of verpleger van het medisch schooltoezicht om een demonstratie te geven van EHBO technieken.
Vraag de plaatselijke afdeling van het Rode Kruis of zij op een pop de hartmassagetechniek kunnen aanleren.
Bekijk met de leerlingen een videofilm over het aanleggen van verbanden en spalken.
Laat de leerlingen op elkaar oefenen in het aanleggen van verbanden en spalken.
Je kan vakoverschrijdend werken met het vak Nederlands i.v.m. de omschrijving van een aantal termen zoals vb. snijwonde, schaafwonde en steekwonde
Laat de leerlingen een kaartje maken met de nummers van de hulpdiensten zodat ze dit in hun portefeuille kunnen bewaren.
18
Laat de leerlingen zelf een tattoo ontwerpen of een ander label om bepaalde EHBO situaties te verhelpen.Een voorbeeld vind je hieronder alvast:
19
Temporary tattoos can be an effective way to help protect children with a tendency to wander off, and Tottoos — which we covered back in 2007 — is one example of a company that offers them. Recently one of our spotters alerted us to Baltimore-based SafetyTat, however, which not only sells such tattoos but even lets consumers design their own.
SafetyTat's new TatBuilder allows customers to choose from more than 100,000 possible combinations of styles in their SafetyTat tattoo. Background and border colours are among the variables they can control, as are the message text and accompanying icon. Two lines are available for contact information on each tattoo. Pricing for a package of 24 tattoos is USD 19.95.
Any sign yet that consumers are tiring of having it their own way? We sure haven't seen it. Keep the design-your-own innovations coming! (Related: Design your own custom-made beef jerky — Design your own pet food — Design your own swim shorts — Design your own jeans, custom-made for $145.)
Website: www.safetytat.comContact: [email protected]
Spotted by: Raymond Kollau
Laat de leerlingen zelf de pleisters aanbrengen op een oefenpop bij de praktijkles over het reanimeren met een hartbewakingstoestel (AED).
Laat de leerlingen zelf een manuele hartmassage uitvoeren op een oefenpop.
Schakel het medisch schooltoezicht in voor verdere informatie rond reanimeren.
Laat je leerlingen bij de les over ademhalingsobstructies beide technieken (rugslagen en borststoten) in groepjes van 2 à 3 personen oefenen.
Videofilm voor het aanleggen van verbanden
- http://www.hoe-doe-je-dat.nl/drukverband-aanbrengen-video-tutorial.html - http://www.tvclip.biz/video/ywN5tNQNoY4/wonddruk-verbandm4v.html - www.kanaal50.be/TV/gezondheidszorg - http://www.gezondheid.be/tv/index.cfm?fuseaction=main&tv=1&vid_id=8
(kruisverband)- http://www.gezondheid.be/tv/index.cfm?fuseaction=main&tv=1&vid_id=14
(spiraalverband)- http://www.gezondheid.be/tv/index.cfm?fuseaction=main&tv=1&vid_id=13
(scharnierverband)- http://www.resqvzw.be/?q=node/315 (geen video, maar wel handige
instructiekaarten)- http://www.youtube.com/watch?
v=UuK3cBZLfvs&p=B8848C5CD52BD4B8&index=43&feature=BF (snelverband)
- http://www.youtube.com/watch? v=o7PTTxdu_PY&p=B8848C5CD52BD4B8&index=39&feature=BF (driehoeksverband)
2. Leerinformatie
2.1. Nuttige telefoonnummers
Antigifcentrum: 070 245 245
Medische urgentie: 100
Algemeen nummer niet medische hulp: 101
Algemeen noodnummer ook in buitenland: 112
20
Inhoud van de oproep:1. Wat is er gebeurd? Wat zijn de gevaren?2. Waar is het gebeurd?3. Wie is het slachtoffer? Hoeveel slachtoffers zijn er?Wat is de toestand van het slachtoffer?
Vul het plaatselijk nr. in van
Brandweer:
Politie:
Huisarts:
2.2. De EHBO Kist
PlaatsDe EHBO kist moet op een vaste, goedzichtbare en makkelijk te bereiken plaats zijn aangebracht. Liefst in de nabijheid van risicovolle plaatsen.Er bestaan EHBO kisten met muurbevestiging in kleuren rood of wit met groen pictogram. Muurbevestigde kisten hebben de voorkeur op andere.
21
InhoudWettelijke bepaling
Het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming ( ARAB ) sinds 1993 aangepast aan de Europese richtlijnen bepaalt dat elk bedrijf moet beschikken over een EHBO kist met de volgende minimale inhoud:
Artikelen in vast verband Elastisch knelverband 5 cm (1x) Reanimatiecanule (1x) Roestvrije schaar 14 cm (1x) Toelichtingnota: "dringende verzorging in afwachting van de
komst van de geneesheer"Artikelen in wisselend aantal
Per 10 industriële werknemers met maximum van drie veelvouden
Per 50 niet-industriële werknemers met maximum van twee veelvouden
Snelverband: verbandplakje 10 cm x 7 cm , gaaszwachtel 2 m x 5 cm
(2x) verbandplakje 14 cm x 12 cm, gaaszwachtel 2 m x 7 cm
(1x) Driehoeksverband: (steriel) 90 cm x 90 cm x 127 cm (1x)
Niet-elastische zwachtels 5 cm x 5m (2x) (bvb. Cambriczwachtel) 7 cm x 5m (2x)
Samengeperste hydrofiele watten (2 x 20 gr) Kleefpleister(zijden)
2,5 cm x 5 m (1 rol) 1,25 cm x 5 m (1 rol)
Gaaspleisterverband 6 cm x 1 m (1 rol) of een assortiment van verschillende breedten waarvan de totale lengte 1 m
22
Antiseptische oplossing: jodium en alcohol à 1% (30ml) of chloorhexidinegluconaat in alc. opl. van minstens 50 vol. % of een equivalent product
Roestvrije veiligheidsspelden in een doosje of op een kaartje (10 stuks)
Eventuele aanvullingen niet wettelijk verplichtMaterialen
Steriele gaasdoekjes 10 cm x 10 cm (20x) Melolinecompressen (niet inklevend; bij brandwonden of
wonden met veel wondvocht of bloed) 10 cm x 10 cm (of 5 cm x 5cm) (10x)
kleefpleister 10 cm x 10 m (1 rol) Tubegaze en applicator vinger of Finger Bob: netverband voor
vingerverwondingen (1x) Vingertoppleister (groot; bij snijwonden van vingertop) (20x) Hypoallergeen en elastisch wondverband met lange kleefstrip
(20x) compressen (waterdichte 2de huidcompressen) (20x) Driehoeksverband (niet steriel o.a. voor draagdoek) (1x)
Elastische zwachtels 10 cm x 4 m (4x) 7 cm x 4 m (4x)
Crêpezwachtels (steungevend) 10 cm x 4 m (2x) 7 cm x 4 m (2x) 5 cm x 4 m (2x)
Wegwerphandschoenen (verzorging van bloedende wonden) (4x)
Reddingsdeken uit aluminiumfolie (bij uitgebreide brandwonden) (1x)
Roestvrije pincet (1x) Koortsthermometer en omhulsel (1x)
Specialiteiten Flamazinezalf of koelende hydrogelcompressen: bij kleine
oppervlakkige brandwonden (eerste en tweede graad) Middel tegen spierpijnen Koortswerend en pijnstillend middel
FacultatiefAndere producten toe te voegen naargelang de wens van het bedrijf
Keelpastillen Maagproblemen Oogspoelvloeistof Oogspoelfles Coldpacs of instand-ice: bij kneuzingen Face-shield: ter bescherming van reanimator bij kunstmatige
beademing Handdesinfecterende gel: wassen van de handen Pincet voor verwijdering van splinters
23
Oogmagneet voor verwijderen van loszittende metaaldeeltjes in het oog
Absoluut nodig in horecazaken
Wettelijk verplicht: Elastisch knelverband 5cm (1x) Roestvrije schaar (1x) Snelverbanden in doos
10 cm x 7 cm (2x) 14 cm x 12 cm ( 2x)
Steriel driehoeksverband 90 cm x 90 cm x127 cm (1x) Hydrofiele watten 2 x 20g Gaaspleisterverband 6 cm x 1 m Kleefpleisters per rol
2,5 cm x 5 m 1,25 cm x 5 m
Chloorhexidinegluconaat oplossing ( Isobetadine ) Roestvrije veiligheidsspelden (10 stuks) Blauwe vingertoppleisters (20x) Niet steriel driehoeksverband ( draagdoek ) (1x) Wegwerphandschoenen (1 doos) Roestvrij pincet (1x) Branddeken (1x) Reanimatiecanule (1x) Toelichtingnota: "dringende verzorging in afwachting van de
komst van de arts"
Bijkomend wenselijk in horecazaken: Brandwondenzalf Koelende hydrogelcompressen Face-shield voor kunstmatige ademhaling Desinfecterende handgel Pincet voor verwijderen van splinters ( eventuele aanvullingen naar eigen inzicht )
2.3. Hartmassage
Punt” 2.3. Hartmassage” van de cursus EHBO is bijgevoegd als informatie
Gebruik van hartbewakingstoestel categorie 1
24
25
Hartmassage werkt beter zonder mond-op-mondbeademing
Hartmassage voor mensen die een hartaanval kregen buiten het ziekenhuis, is doeltreffender wanneer die wordt toegepast zonder mond-op-mondbeademing. Dat staat in een studie, gepubliceerd in de Journal of the American Medical Association.
De onderzoekers baseren zich op de gegevens van 4.415 volwassenen die
tussen januari 2005 en december 2009 een hartaanval kregen buiten het
ziekenhuis. Daaruit blijkt dat 5,2 procent van de mensen die geen hartmassage
kregen, overleefde. De overlevingsgraad steeg naar 7,8 procent voor de mensen
die hartmassage en mond-op-mondbeademing kregen, maar bedroeg 13,3
procent wanneer er alleen hartmassage was toegepast.
Borstkas
Volgens de onderzoekers is het beter om onderbrekingen te vermijden bij het
indrukken van de borstkas maar bij een mond-op-mondbeademing kan niet
anders. In de Verenigde Staten krijgen elk jaar zowat 300.000 mensen een
hartstilstand buiten het ziekenhuis. (belga/lvl)
Wat is een AED? AED is de afkorting van Automatische Externe Defibrillator, een computergestuurd toestel dat in staat is levensbedreigende hartritmestoornissen op te sporen, te analyseren en eventueel te behandelen door middel van een
26
elektroshock. Het hart kan na de stroomstoot weer zelf proberen een hartritme te krijgen. Het kenmerkende aan de AED, is dat dit in België door iedereen (dus zelfs kinderen) mag gebruikt worden, omdat het toestel 100% veilig is en gesproken instructies geeft.
Hoe werkt een AED voor EHBO?
1. Nadat u twee zelfklevende elektroden op de ontblote borst van het slachtoffer heeft aangebracht, begint de Automatische Externe Defibrillator met een analyse van het hartritme.
2. Als er sprake is van ventrikelfibrillatie (chaotisch trillen van het hart) geeft de AED aan dat er een stroomstoot aan het hart moet gegeven worden.
3. De stroom wordt, na een druk op de knop, of eventueel volledig automatisch, aan het hart afgegeven via de zelfklevende elektroden. Dit gebeurt enkel wanneer het veilig (en noodzakelijk) is om een schok toe te dienen!
4. Het fibrilleren zal dankzij deze schok stoppen en het hart krijgt de kans zelf weer een normale circulatie op te bouwen.
27
CATEGORIE 1 // Physio Control Lifepak CR Plus VolautomaatCategorie 1: mag door iedereen gebruikt wordenType: VolautomaatSpecificaties:
Voor de gebruiker met zeer weinig ervaring Eenvoudig gebruik in 2 stappen Beproefde, flexibele ADAPTIV™ bifasische technologie Uniek, rendabel batterijsysteem Licht en compact Zeer goed zichtbaar display Draadloze gegevensoverdracht en gegevensopslag De QUIK-PAK™ stimulatie,- defibrillatie- en ECG-elektroden maken snel en
nauwkeurig gebruik mogelijk
Ontworpen voor gebruik door de persoon die het eerste bij iemand met een plotselinge hartstilstand komt. Bestemd voor mensen met zeer weinig ervaring en vereist slechts twee stappen om een mogelijk levensreddende defibrillatieschok toe te dienen. De ADAPTIV bifasische technologie, waarbij de energie automatisch wordt aangepast aan het energieniveau dat voor het slachtoffer in kwestie nodig is. Mocht het hart niet reageren op de eerste schok dan kan het apparaat additionele schokken toedienen, toe maximaal 360 J. Dit kan de kans op een succesvolle defibrillatie vergroten, met als doel meer levens redden.Een inwendige computer analyseert het hartritme, waardoor mensen zonder medische opleiding een mogelijk levensreddende behandeling kunnen geven.Het display geeft de toestand van de CHARGE-PAK™ batterijoplader weer en maakt gebruik van eenvoudige pictogrammen om de status van het apparaat aan te geven.De elektroden zijn compatibel met alle apparaten en connectoren die met de QUIK-COMBO™-elektroden gebruikt worden.
Inclusief pakket: 2 sets Adult-elektrodes 1 CHARGE-PAK™ batterij Ambu-Rescue kit Draagtas Instructieboek + CD-ROM 5 jaar fabrieksgarantie AV Medical Standaard Service Pakket Voice prompt in de taal van uw keuze
28
Manueel toepassen van hartmassage
Je kan steeds via het oproepnummer 112 de instructies krijgen bij het concreet toepassen van manuele hartmassage.
29
Hart-long reanimatie
Deze levensreddende techniek kan in een heel scala van noodsituaties worden toegepast, waaronder:
hartaanvallen, verstikking en verdrinking
Deze spoedgevallen hebben enkele zeer belangrijke elementen met elkaar gemeen: het slachtoffer is bewusteloos en haalt geen adem meer.Wanneer het hart stopt, treedt de dood snel in: de afwezigheid van verse zuurstof kan binnen slechts een paar minuten onherstelbare schade aan de hersenen toebrengen en binnen acht tot tien minuten kan het slachtoffer dood zijn. Tijd is van overheersend belang bij iemand die bewusteloos is en niet meer ademt.De eerste regel is daarom: begin onmiddellijk met reanimatie. Voordat u met de reanimatie begint, moet u zich ervan vergewist hebben, dat de persoon inderdaad bewusteloos is en niet meer ademhaalt.
30
In het proces van hart (cardio)-long (pulmonale) reanimatie, kunnen drie afzonderlijke stappen worden onderscheiden:
A. het vrijmaken van de luchtwegenB. het beademenC. het herstellen van de circulatie (hartmassage)
Deze methode wordt ook wel de ABC-methode genoemd.
Hoe ga je te werk:
A. Het vrijmaken van de luchtwegen
Maak de luchtweg vrijIs alles goed? De eerste stap bij een bewusteloze is jezelf ervan te verzekeren dat hij niet gewoon ligt uit te rusten of slaapt. Vraag: “Is alles goed?”Klop hem op zijn schouder of schud hem door elkaar en vraag nogmaals: “Is alles goed?”Vraag dringend om hulp. Als u geen reactie krijgt, roep dan onmiddellijk hulp in. Als je alleen thuis bent, draai dan het alarmnummer (112 in Nederland, of 100 in België).Positie van het slachtoffer:Leg het slachtoffer op zijn rug. Rol hem, indien nodig om, zodat hij met zijn gezicht naar boven ligt. Ga naast hem op uw knieën zitten, haaks op de schouderlijn van het slachtoffer.Hoofd naar achteren, kin omhoog. Dit is de eerste greep voor het vrijmaken van de luchtweg. Leg de palm van je hand op het voorhoofd en druk dit naar achteren. Dit kan op zichzelf al voldoende zijn om de luchtweg te openen. Plaats indien nodig de middelvinger, ringvinger en pink langs de zijkant van de kaak en trek met duim en wijsvinger de kin naar voren en omhoog om de luchtweg nog verder te openen.Als je vermoedt dat het slachtoffer ook nekletsel heeft, moet u alleen de kin oplichten (zonder het hoofd op te lichten of de kaak open te drukken.)
31
Onderzoek de mond om te zien of er een vreemd voorwerp in zit. Zo ja, verwijder het dan door te lepelen met de vinger.
B. Het beademen
Controleer of het slachtoffer ademt. Ga na of het slachtoffer ademhaalt. Houd uw oor vlak boven zijn mond. Kijk omlaag om te zien of door de ademhaling zijn borst op en neer gaat. Als u geen ademhaling kunt constateren, begin dan onmiddellijk met mond-op-mondbeademing.Adem voor het slachtoffer. De volgende stap is het ademen. Als geen noodapparatuur of professionele medische hulp aanwezig is, kan de toevoer van zuurstof naar de longen het best hersteld worden door middel van mond-op-mondbeademing.
Het principe van mond-op-mondbeademing is heel eenvoudig: je zorgt voor de ademlucht voor het slachtoffer. Je moet via de neus of de mond van het slachtoffer lucht uit je eigen longen in die van hem ademen.Geef twee langzame beademingen. Plaats jezelf naast het slachtoffer, haaks op zijn schouderlijn. Pas de hoofd-naar-achteren/ kin-omhoog-greep toe en knijp met duim en wijsvinger de neus van het slachtoffer dicht.Haal diep adem. Doe uw mond wijd open en plaats die stevig over de geopende mond van het slachtoffer. Adem uit in het slachtoffer. Haal uw mond van zijn mond af, adem in en voer de gehele handeling nogmaals uit. Bezorg hem zo twee grote ademhalingen.Let tijdens iedere beademing op de borst van het slachtoffer om te zien of de lucht die je in hem blaast, er inderdaad voor zorgt dat zijn longen uitzetten.Check of het hart klopt. Als je twee beademingen hebt gegeven, plaats dan twee vingers op de hals van het slachtoffer vlak naast de adamsappel.Als het hart pompt, zal de halsslagader aan beide zijden van de nek kloppen. Als je dat niet onmiddellijk voelt, plaats je vingers dan een paar centimeter hoger of lager om er zeker van te zijn dat je op de juiste plaats bent.Als er geen hartslag is. Als er geen halspols is (kloppen van de halsslagader), is hartmassage nodig om bloed naar de hersenen te laten stromen.Doorgaan met beademen. Als het slachtoffer wel een hartslag heeft, maar niet ademhaalt, ga dan door met de mond-op-mondbeademing. Blijf dezelfde techniek toepassen en blaas elke vijf seconden (twaalf keer per minuut) een flinke ademhaling lucht in de longen van het slachtoffer. Haal tussen twee beademingen je mond telkens weg. Luister naar tekenen van ademen en let op het bewegen van de borst.Als het slachtoffer ademt, maar zijn ademhaling is merkbaar zwak, oppervlakkig of moeizaam, kan mond-op-mondbeademing toch het beste zijn. Coördineer in dat geval je ademhulp met de ademhaling van het slachtoffer: adem uit wanneer hij inademt en laat hem eerst uitademen, voordat je hem opnieuw ademlucht geeft.Ga door met adem te halen voor het slachtoffer, totdat hij zelf weer ademt, of deskundige medische hulp is gearriveerd.
C. het herstellen van de circulatie (hartmassage)
32
Herstel de circulatie. De bloedstroom moet weer op gang komen om zuurstof naar de hersenen te voeren. Zonder zuurstof sterven hersencellen af en kan binnen enkele minuten onherstelbare schade optreden.Als je bij iemand die bewusteloos is geen pols kunt vinden, is hartmassage nodig om het bloed te laten stromen. Dit wordt ook uitwendige hartmassage genoemd. Het samenpersen en weer vol laten lopen van het hart moet worden gecombineerd met de mond-op-mondbeademing: de beademing brengt lucht naar de longen en vervolgens wordt door hartmassage het bloed dat nu van zuurstof is voorzien naar de hersenen en andere delen van het lichaam wordt gepompt.
Net zoals je bij mond-op-mondbeademing als ademhalingsmachine voor de longen fungeert, ben je bij het uitvoeren van hartmassage een kunstmatige pomp voor de hartspier. Plaatsing van de handen. Werk vanuit een geknielde positie haaks op de schouderlijn van het slachtoffer. Zoek de onderkant van het borstbeen in het midden van de borstkas, daar waar de ribben een V vormen. Plaats de palm van de hand direct boven deze V. Grijp met de andere hand de eerste hand vast, waarbij de vingers zich in elkaar haken. Houd de ellebogen op de plaats. Richt je naar voren en omhoog, zodat je schouders zich boven je handen bevinden; houd de armen daarbij helemaal gestrekt en je ellebogen op de plaats. Pomp het hart. Verplaats je gewicht nu op je handen, zodat je de borst van het slachtoffer indrukt (de borst moet daardoor bij een volwassene 4 tot 5 centimeter omlaag gaan). Tel, terwijl je dit vijf keer doet, elke slag hardop in een langzaam, gelijkmatig tempo; honderd-en-één, honderd-en-twee, enz. Herhaal deze procedure drie keer, zodat je de borst in totaal vijftien keer hebt ingedrukt. Haal adem voor het slachtoffer. Je moet het slachtoffer ook zuurstof geven. Gebruik daarvoor dezelfde techniek als hierboven is beschreven bij mond-op-mondbeademing. Pas de ’hoofd-naar-achteren/kin-omhoog-greep’ toe om de luchtweg vrij te maken. Knijp met duim en wijsvinger de neus dicht. Haal diep adem, plaats je mond helemaal over die van het slachtoffer. Adem uit in het slachtoffer. Herhaal
33
dat afwisselend pompen en beademen. Pomp vijftien keer de borst van het slachtoffer, beadem hem dan twee keer. Ontwikkel een regelmatig tempo door hardop mee te tellen. Als binnen één minuut geen hulp is gearriveerd en er is een telefoon bij de hand bel dan onmiddellijk en vraag om een ambulance; ga daarna weer verder met de reanimatie.
Reanimatie bij een kind. De procedure is in dat geval in wezen hetzelfde. Bedenk evenwel dat je bij een kind voorzichtiger moet zijn en minder kracht moet gebruiken. Ook moet het aantal hartmassages groter zijn. Gebruik voor de hartmassage maar één hand en beadem een kind voorzichtiger.Reanimatie met twee personen. De principes van reanimatie door twee personen komen overeen met die van reanimatie door één persoon, behalve dan dat de ene persoon nu de ademhulp verschaft, terwijl de ander het hart pompt in een tempo van zestig tot tachtig massages per minuut. Na elke vijf massages moet even worden gepauzeerd om de eerste hulpverlener een beademing te laten geven. Net als bij reanimatie door één persoon is het belangrijk, dat onmiddellijk om een ambulance wordt gebeld.
Hartmassage voor kinderen
Hoe geef je een hartmassage?
Hartmassage (reanimatie) babyAls je baby geen hartslag meer heeft, moet je direct handelen.
Als je samen met iemand bent, laat de ander dan 112 bellen. Begin zelf met de hartmassage. Ben je alleen, dan begin je eerst met het reanimeren van je baby (tenminste 1
minuut) voordat je 112 belt. Een uitzondering is wanneer je baby bijvoorbeeld bekend is met een hartkwaal, dan
bel je eerst 112 en daarna start je direct met de hartmassage.
Start de hartmassage Plaats wijs- en middelvinger midden op de borstkast van je baby.
34
Druk met de twee vingertoppen het borstbeen omlaag, ongeveer 1/3 van de diepte van de borstkas van de baby.
Neem de druk weg maar laat je vingers in contact met de borstkas. (Zo verlies je niet de juiste positie en verlies je geen tijd naar het zoeken van de juiste plek).
Herhaal deze "pompbeweging" met een snelheid van ongeveer 100 keer per minuut.
Blijf reanimeren totdat: De hulp arriveert. De baby een teken van leven geeft (bijvoorbeeld een spontane ademhaling of een
beweging).
Hartmassage (reanimatie) kind
Als je kind geen hartslag meer heeft, moet je direct handelen. Als je samen met iemand bent, laat de ander dan 112 bellen. Begin zelf met de hartmassage. Ben je alleen, dan begin je eerst met het reanimeren van je kind (tenminste 1
minuut) voordat je 112 belt. Een uitzondering is, wanneer je kind bijvoorbeeld bekend is met een hartkwaal, dan
bel je eerst 112 en daarna start je direct met de hartmassage.
Start de hartmassage Plaats de muis van 1 hand midden op de borstkas (Let er wel op dat je geen druk
uitoefent op of onder het zwaardvormig aanhangsel). Bij grotere kinderen plaats je de tweede hand bovenop de eerste en sla je de vingers
in elkaar. Hef de vingers omhoog om geen druk op de ribben van het kind te geven. Plaats
jezelf verticaal boven de borstkas van het kind en druk met een gestrekte arm het borstbeen ongeveer 1/3 van de hoogte van de borstkas naar beneden.
Neem de druk weg maar blijf handcontact houden met de borstkas. (Zo verlies je niet de juiste positie en verlies je geen tijd naar het zoeken van de juiste plek)
Herhaal deze pompbewegingen met een snelheid van ongeveer 100 keer per minuut.
35
Blijf reanimeren totdat: De hulp arriveert. Je kind een teken van leven geeft (bijvoorbeeld een spontane ademhaling of een
beweging).
36
2.4. Ademhalingsobstructie
2.4.1. Verslikking bij een volwassene of kind
Er bestaat een onderscheid tussen een lichte en een ernstige verslikking. De eerstehulpverlening verschilt naargelang het type.
Een lichte verslikking is doorgaans onschuldig, het slachtoffer heeft tijdelijk moeite met ademen.
Bij een ernstige verslikking is er een totale afsluiting van de ademhalingswegen door een voorwerp (bijv. een stukje eten). Men spreekt ook van een ademhalingsobstructie. Het slachtoffer kan helemaal niet meer ademen. Dit is een levensbedreigende situatie.
De meeste verslikkingen gebeuren tijdens het eten. Kinderen kunnen ook muntstukken of kleine speeltjes inslikken.
De eerste hulp voor verslikking bij een volwassene of kind (ouder dan 1 jaar) begint met de vraag: “Heb je je verslikt?”.
Als het slachtoffer: nog kan antwoorden op deze vraag of hij kan nog ademen of hoesten,
dan heeft hij een lichte verslikking. • Het volstaat dan om het slachtoffer aan te moedigen om te blijven hoesten. Voor de rest hoef je niets te doen. • Je blijft bij het slachtoffer tot hij terug normaal ademt.
Kan het slachtoffer : niet meer antwoorden, hoesten of ademen,
dan heeft hij een ernstige verslikking. Soms hoor je nog een piepende ademhaling of doet het slachtoffer tevergeefs pogingen om te hoesten. • Bij een ernstige verslikking geeft je eerst 5 rugslagen met de hiel van je hand. • Als slaan op de rug niet helpt, geef dan 5 borststoten. • Is het probleem hiermee nog niet opgelost, geef dan afwisselend 5 rugslagen en 5 buikstoten. • Evalueer na elke slag of de hinder verdwenen is. • Als het slachtoffer het bewustzijn verliest, leg hem dan voorzichtig op de grond. Laat onmiddellijk de hulpdiensten alarmeren. Start met de reanimatie.
2.4.2. Rugslagen 1) Ga naast en een beetje achter het slachtoffer staan.
37
2) Ondersteun met een hand de borstkas en buig het slachtoffer goed naar voren. Zo zal het voorwerp als het losschiet naar buiten komen en niet dieper in de luchtweg terechtkomen.
3) Geef maximaal 5 stevige slagen tussen de schouderbladen van het slachtoffer. Doe dit met de hiel van je vrije hand. Elke slag moet bedoeld zijn om het voorwerp te verwijderen.
Controleer na elke slag of de luchtweg vrijgemaakt is. Als het voorwerp verwijderd is, is het niet nodig om de overige slagen te geven.
2.4.3. Borststoten 1) Ga achter het slachtoffer staan.
Plaats jezelf stevig tegen het slachtoffer (staand slachtoffer).
Plaats jezelf stevig tegen de stoel (zittend slachtoffer.
2) Breng je armen onder de oksels van het slachtoffer.3) Vorm met je ene hand een vuist op de onderste helft van het
borstbeen, boven het zwaardvormig aanhangsel en de onderste ribben.
4) Grijp de vuist met je andere hand vast.5) Moedig het slachtoffer aan om te hoesten en trek je vuist
krachtig naar je toe.6) Richt je kracht recht naar achter, in de richting van de
ruggengraat
38
2.5. Verstuikingen, ontwrichtingen en breuken
2.5.1. Wat is het?Bij een verstuiking worden de gewrichtsbanden gescheurd of uitgerekt. Het gewricht behoudt echter zijn normale stand.Kenmerken
Pijn bij beweging en bij druk. Zwelling en (soms latere) verkleuring. Je kan dit best vergelijken met de
gezonde zijde. Mogelijke instabiliteit van het gewricht.
EHBO Raad aan om het lidmaat te laten rusten. Breng het lidmaat in hoogstand. Koel af gedurende 10 minuten (maak je gebruik van een ijszak: leg er dan
minstens een zakdoek tussen). Dit mag enkele malen per dag herhaald worden gedurende de eerste 2 dagen.
Je kan een gel tegen de zwelling aanbrengen. GEEN warme zalven gebruiken gedurende de eerste 48 uren.
Leg een steunend verband aan. Laat bij blijvende last een arts contacteren.
39
2.5.2. OntwrichtingWat is het?Hier zijn de beschermende structuren van het gewrichten (gewrichtskapsel, gewrichtsbanden) gekwetst en zijn de botuiteinden die het gewricht vormen ten opzichte van elkaar verplaatst.Kenmerken
Pijn bij beweging en bij druk. Vormverandering ter hoogte van het gewricht, vaak met dwangstand (best
te vergelijken met de gezonde zijde). Het gewricht kan niet gebruikt worden. Zwelling en (soms latere) verkleuring.
EHBO Ontbloot ter hoogte van de ontwrichting. Laat het lidmaat stil houden. Breng ijs aan (niet rechtstreeks op de huid). Laten het slachtoffer vervoeren naar een ziekenhuis.
2.5.3. De breuk
Foto: botbreuk Corbisimages 42-24891716
Wat is het?Bij een botbreuk is er een beschadiging van het bot, waarbij de omliggende vaten, zenuwen, spieren, pezen en banden eveneens beschadigd kunnen zijn. Een botbreuk kan door verschillende soorten van geweldinwerking van buitenaf (slag, val, buiging, verdraaiing, samendrukking, ...) veroorzaakt worden. In zeldzame gevallen kan ook een ziekte of een langdurige overbelasting van een been de oorzaak zijn. Een onvolledige breuk wordt ook barst genoemd. Breuken kunnen het gevolg zijn van vallen, bij oudere klanten kunnen echter ook spontane breuken ontstaan.
SoortenVoor de hulpverlener is de volgende indeling van de breuken belangrijk.Gesloten breukEr is geen verwonding van de huid en er bestaat dus geen direct infectiegevaar.
40
Open breukIn het gebied van de breuk treft men een wonde aan die al dan niet direct met de breukplaats verbonden is. Soms steekt er een botstuk uit. Langs die wonde kunnen ziektekiemen naar binnen dringen.
Opgelet: ook een wonde zonder zichtbaar bot in de buurt van een breukplaats wordt dus beschouwd als een open breuk.
Gevaren Ernstig bloedverlies. Bijkomende verwonding van bloedvaten, zenuwen of inwendige organen
door scherpe botstukken. Infectie: bij open breuken.
41
Kenmerken van een botbreukZekere herkenningstekens van een breuk
Zichtbare botstukken of botsplinters in de wonde. Zichtbare veranderingen in de vorm of de stand van de getroffen
lichaamsdelen (kan ook bij ontwrichtingen). Verkorting. Abnormale beweeglijkheid. Beenknarsen bij het bewegen van het lidmaat.
Tracht nooit deze tekens op te wekken of uit te lokken.Onzekere herkenningstekens van een breuk
Meestal was er een krachtinwerking van buitenaf (bv. val, ongeval, slag of stoot).
Pijn in het gebied van de breukplaats; deze pijn verergert bij lichte druk op de drukplaats (drukpijn).
Zwelling en verkleuring op de plaats van de breuk. Niet meer kunnen gebruiken van het lidmaat; Het slachtoffer heeft een "krak" gehoord.
Als één van de onzekere herkenningstekens aanwezig is, dient ook in twijfelgevallen een botbreuk verondersteld te worden.Bij bewusteloze slachtoffers is grote voorzichtigheid geboden. Men dient immers volledig zelf naar aanduidingen van o.a. botbreuken te zoeken (ooggetuigen daartoe ondervragen).
EHBO bij botbreukenAlgemene richtlijnen
Houd het lidmaat onbeweeglijk (slachtoffer niet onnodig verplaatsen). Stelp eventuele bloedingen. Alarmeer de dienst 112. Breng koude aan ter hoogte van de breuk zonder druk uit te oefenen. In geval van een open botbreuk: breng een steriel kompres aan op de
wonde en maak dit vochtig met een waterig ontsmettingsmiddel. Daarbij mag je geen druk uitoefenen op de breukplaats.
Specifieke breuken: breuk voorarmKenmerken
Pijn; Onbruikbaarheid; Vervorming. Soms een niveauverschil ter hoogte van de pols
(bajonetstand). EHBO
Zie algemene richtlijnen breuken hierboven. Leg een draagdoek aan. Je kan eventueel zelf instaan voor het vervoer van het slachtoffer naar arts
of ziekenhuis.
Specifieke breuken: breuk ter hoogte van de bekkengordelVallen gaat bij bejaarde personen dikwijls gepaard met een breuk van het dijbeen.
42
Kenmerken Pijn aan één zijde van de heup. Het been aan de gebroken zijde is schijnbaar korter en vaak ligt de voet
aan deze zijde naar buiten gedraaid. In uitzonderlijke gevallen is stappen nog mogelijk maar pijnlijk.
EHBO Laat het slachtoffer op de rug liggen en verplaats het niet. Alarmeer een ziekenwagen.
Specifieke breuken: onderbeenbreukKenmerken
Pijn en zwelling op de breukplaats. Veranderingen in vorm. Onnatuurlijke stand van de voet. Pijn bij het stappen, of onmogelijkheid om te steunen.
EHBO Controleer naar verwondingen ter hoogte van de breukplaats.
Verwondingen worden steriel afgedekt. Doe de veters van de schoen aan de gekwetste zijde los. Leg ijs ter hoogte van de breuk. Raad het slachtoffer aan niet te bewegen. Zie erop toe dat niemand tegen het been stoot. Alarmeer een ziekenwagen.
43
Oefeningen BSO
Oefening 1: Nuttige telefoonnummers
Opdracht: Hieronder staan een aantal logo’s afgebeeld van hulpdiensten. Benoem de dienst en geef het telefoonnummer. Zoek indien nodig op in de gouden gids of op het internet.
Dienst: BrandweerTelefoonnummer: 100
Dienst: PolitieTelefoonnummer:
- algemeen: 101vb. Dendermonde: 052/25.12.00vb ________________________
Dienst: Medische urgentieTelefoonnummer België: 100Europees hulpnummer: 112
Dienst: AntigifcentrumTelefoonnummer: 070/ 245 245
Dienst: HuisartsTelefoonnummer: (persoonlijk)
Dienst: apotheekTelefoonnummer: (persoonlijk)
44
De volgende telefoonnummers zijn gebonden aan een bepaalde regio. Zoek het regionummer dat voor jullie van toepassing is bij de volgende diensten.
Apotheker van wacht: 0900/10.500
Dokter van wacht: dit nummer vind je op de website www.huisarts.be
Oefening 2: Gesprek met de medische urgentie
Casus: Vandaag is een belangrijke dag voor Michael. Voor het eerst mag hij meehelpen in de bar. Tijdens de middag is het ontzettend druk en moet hij drank halen in de kelder. Daar het zijn eerste dag is gaat hij er voor 200% voor. Alles verloopt vlot tot hij struikelt. Michael valt op de grond en heeft zeer veel pijn. Hij kan zijn voet amper nog bewegen.
Je besluit de hulpdiensten te bellen. Wat moet je allemaal zeggen?Opdracht: Werk in groepjes van 2 personen en maak een dialoog tussen de baliebediende van de hulpdiensten en de persoon die naar de hulpdiensten belt. Jullie schrijven dit kort neer en daarna stellen jullie dit voor aan elkaar. Waaruit bestaat het gesprek
- Wie ben je?- Wat is er gebeurd?- Wat heb je al gedaan?- Het adres
Tips:- Rustig blijven- Duidelijk praten- To the point
Bv: (S= spoeddienst --- J= Jeroen, collega van Michael)S: Spoedgevallen Gent goedemiddag, wat kan ik voor u doen?J: Hallo, u spreekt met Jeroen Van Doornen. Mijn vriend is gevallen bij het opstappen op de trappen en hij kan zijn voet niet meer bewegen.S: Wat hebben jullie reeds gedaan?J: We hebben er ijs opgelegd.S: Ok. Ik stuur een ziekenwagen. Wat is het adres juist?J: Lindestraat 38 (voetbalterrein)S: De ziekenwagen is onderweg. Blijf waar je bent en verplaats het slachtoffer niet.
Oefening 3
45
Opdracht: Wat doe je in het algemeen bij huidwonden? Vul onderstaande oefening aan.
1. je wast je handen
2. je reinigt de wonde met overvloedig stromend water zodat het vuil verwijderd wordt.
3. je dekt de wonde af met een steriel verband.4. je controleert steeds je tetanusvaccinatie.
Oefening 4
Hieronder vind je een invuloefening. Iedere oefening handelt over een bepaalde wonden. Vul de ontbrekende woorden in.
1. De snijwonde
- Indien er geen vreemde voorwerpen in de wonde zitten, kun je het bloeden stelpen door 5 minuten op de wonde te drukken met een steriel kompres.- Ontsmet de wonde met een waterige oplossing van chloorhexedine of isobetadine.
Gebruik nooit alcohol!
- Bij een snijwonde aan de hand breng je een blauwe pleister aan.
Maar wat doe je nu bij grote snijwonden?
1) Stelp het bloeden met een steriel drukverband2) Niet zelf ontsmetten3) Laat de wonde hechten bij een arts.
2. De schaafwonde
- Deze wonde reinig je met water en zeep.- Droog deze wonde af met een propere handdoek of een steriel gaas.
3. De steekwonde
- Grote steekwonden dienen gestelpt te worden met een steriel drukverband- Dek een openstaande wonde af met een propere en natte keukenhanddoek. - Ontsmet de wonde nooit zelf!
46
- Laat de wonde hechten door een arts.
Oefening 5 : De EHBO kist
Ga op zoek naar de EHBO-kist op school en in je praktijklokaal. Controleer aan de hand van de checklist en wijs de leerlingen op het belang ervan.
Absoluut nodig in horecazaken Materiaal Kruisje bij aanwezig Roestvrije schaar
Snelverbanden
Steriel driehoeksverband
Hydrofiele watten
Kleefpleister
Ontsmettingsmiddel vb. Isobetadine
Elastisch knelverband
Veiligheidsspeld
47
Blauwe vingertoppleister
Wegwerphandschoenen
Roestvrij pincet
Toelichtingnota Is brochure met een samenvatting van maatregelen die kunnen genomen worden in afwachting van de geneesheer voorbeeld op site: http://www.sobane.be/nl/personeels/pdf/per_fic02.pdf
Oefening 6 : Hoe voer je een manuele hartmassage uit? Verbind de juiste afbeelding bij de juiste stap. (Bron: www.hetvlaamsekruis.be)
Hartmassage Stap
48
Stap 5: Plaats jezelf loodrecht boven de borstkas van het slachtoffer en leun met gestrekte armen voorover zodat het borstbeen 4 tot 5 cm diep ingerukt wordt
Stap 6:Mond-op-mondbeademing
Stap 1:Leg het slachtoffer op zijn rug zodat het met zijn gezicht naar boven ligt
Stap 2:Controleer of het slachtoffer nog ademhaalt
Stap 3:Start met de manuele hartmassage. Plaats de hiel van je hand op het midden van de borstkas van het slachtoffer
49
Stap 4:Plaats de hiel van je andere hand bovenop je eerste hand en strengel je vingers in elkaar
Oefening 7 : hartbewakingstoestel (AED)
Je maakt gebruik van een AED om iemand te reanimeren.a) Duidt op onderstaande tekening aan waar de pleisters moeten
aangebracht worden
(blanco) (oplossing)
50
b) Hoe verloopt de reanimatie met een AED-toestel?Verbind onderstaande afbeeldingen met de juiste stap
Afbeelding reanimatie met een AED-toestel De juiste stap
Stap 1
51
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
52
Stap 6
Tip: - Laat de leerlingen zelf de pleisters plaatsen op een oefenpop. - Laat de leerlingen zelf een manuele hartmassage uitvoeren op een
oefenpop. - Schakel het medisch schooltoezicht in voor verdere informatie.
Ademhalingsobstructie
Hieronder vind je twee technieken die je kunt toepassing in geval van verstikking.Benoem welke techniek er afgebeeld wordt en vul het stappenplan aan..
Techniek 1: Rugslagen
1. Ga achter het slachtoffer staan2. Ondersteun de borstkas met je hand en buig het
slachtoffer goed naar voren.3. Geef max. 5 stevige slagen (met de hiel van je
hand) tussen de schouderbladen van het slachtoffer
Techniek 2: Borststoten
1. Plaats jezelf stevig tegen de rug van het slachtoffer
2. Breng je armen onder de oksels van het slachtoffer
3. Vorm een vuist op de onderste helft van het borstbeen
4. Grijp de vuist vast met je andere hand5. Moedig het slachtoffer aan om te hoesten en trek
hem naar je toe6. Richt je kracht recht naar achter
53
Oefening 8Hoekenwerk: Verdeel de klas in 9 groepen. Elke groep krijgt een ander onderwerp (vb. in de keuken: vallen of uitglijden, in de keuken:verbanden). Het is de bedoeling dat de leerlingen over het onderwerp preventieve maatregelen kunnen geven. Daarna komt elke groep zijn maatregelen voorstellen. Andere groepjes kunnen dan misschien nog aanvullen.
=> hieronder staan enkele mogelijkheden.
A. In de keuken1. Vallen of uitglijden
Hoe voorkomen? Gebruik geschikt schoeisel (eventueel een antislipzool) Zorg voor een propere vloer Niet lopen in de keuken
2. VerbrandenHoe voorkomen?
Gebruik droge (geen natte !)doeken om warme voorwerpen vast te nemen
Laat steelpannen van de rand van het fornuis afwijzen Leg je hand niet op een hete kookplaat (controleer het fornuis
altijd) Deksels van potten openen van het lichaam weg Draag gepaste kledij (geen loszittende t-shirt of sjaal) Als je lang haar hebt, doe dit dan samen
3. SnijwondenHoe voorkomen?
Messen niet in de spoelbak gooien Draag veiligheidsschoenen Laat messen nooit rondslingeren Bewaar messen op een veilige plaats (liefst een messenblok) Wees voorzichtig bij het gebruik van scherpe voorwerpen Gebruik altijd een snijplank
4. ElektrocutieHoe voorkomen?
Let er op dat je bij het gebruik van elektrische toestellen het snoer buiten het bereik van water houdt.
Vervang gebroken of beschadigde elektrische snoeren5. Vergiftiging
Hoe voorkomen? Bewaar huishoudproducten in een gesloten kast Koop detergenten met een veiligheidsstop Doe gevaarlijke stoffen nooit in drankflessen van bv.
limonade.
54
B. In de zaal1. Valpartijen
Hoe voorkomen? Let op obstakels (stoelen, tafels, servetten, …) Draag geschikte kledij (geen lange schorten of rokken) Draag geschikt schoeisel (eventueel met antislipzool) Zorg voor een propere vloer Niet lopen in de zaal Deuren altijd sluiten
2. SnijwondenHoe voorkomen?
Wees voorzichtig bij het afruimen van tafels (messen) Maak gebruik van een veegblik als je iets gebroken hebt
3. VerbrandenHoe voorkomen?
Gebruik een dienblad of serveerwagen voor de bediening van warme gerechten/ vloeistoffen.
55
Oefeningen TSO
Oefening 1
Hieronder vind je 2 situaties waarin de souschef zich telkens verbrand. Geef een antwoord op de bijhorende vraagjes.
Situatie 1Jan,souschef in restaurant “De Resto”, moet de frituurolie vervangen. Hij had niet door dat de frituurolie nog heet was. Hij laat de olie door het kraantje lopen en toen spatte er olie op zijn waardoor hij zich verbrandde.
Hoe kon souschef Jan zijn brandwonde voorkomen hebben? Jan had moeten nakijken of de olie al voldoende was afgekoeld.
Wat moet Jan doen? Leg uit in 3 verschillende stappen.Stap 1: Jan moet zijn hand minstens 15 minuten onder lauw stromend water houden. (Zo blijft het vochtverlies beperkt zn verminderen de pijn en zwelling).
Stap 2:Breng op de brandwonde een brandwondenzalf aan en dek deze af met een steriel gaasverband. (infectiegevaar beperken)Opgepast! Indien er blaren optreden op de brandwonde, NOOIT openprikken!
Stap 3: Jan moet een arts raadplegen voor eventuele verdere verzorging en een tetanusinspuiting.
Situatie 2Lies (17 jaar) loopt stage in de keuken van brasserie “De Koekoek”. Tijdens de lunch is het erg druk en de spanning in de keuken is te snijden. De spaghettisaus is opgewarmd en moet naar de borden gebracht worden. Maar hier loopt het fout. Lies struikelt over een lege verpakking die op de grond ligt en de hete saus komt op de arm van souschef Wim terecht.
Hoe kon dit ongeluk voorkomen worden?Zorg er voor dat er geen obstakels in de keuken aanwezig zijn. Ruim steeds goed op.
Wat moet souschef Wim doen?Souschef Wim laat lauw stromend water over zijn arm lopen gedurende 15 à 20 minuten. Daarna smeert hij een brandwondenzalf op de brandwonde en dekt deze af met een steriel gaas. Bij het optreden van blaren raadpleegt hij een arts.
56
Oefening 2
Hieronder vind je een invuloefening. Iedere oefening handelt over een bepaalde wonden. Vul de ontbrekende woorden in.
1. De snijwonde
- Indien er geen vreemde voorwerpen in de wonde zitten, kun je het bloeden stelpen door 5 minuten op de wonde te drukken met een steriel kompres.- Ontsmet de wonde met een waterige oplossing van chloorhexedine of isobetadine.
Gebruik nooit alcohol!
- Bij een snijwonde aan de hand breng je een blauwe pleister aan.
Maar wat doe je nu bij grote snijwonden?
4) Stelp het bloeden met een steriel drukverband5) Niet zelf ontsmetten6) Laat de wonde hechten bij een arts.
2. De schaafwonde
- Deze wonde reinig je met water en zeep.- Droog deze wonde af met een propere handdoek of een steriel gaas.
3. De steekwonde
- Grote steekwonden dienen gestelpt te worden met een steriel drukverband- Dek een openstaande wonde af met een propere en natte keukenhanddoek. - Ontsmet de wonde nooit zelf!- Laat de wonde hechten door een arts.
Oefening 3
57
Los onderstaand kruiswoordraadsel op
Horizontaal Verticaal
1. Dit mag je met blaren nooit doen.
3. Wat doe je eerst bij een brandwonde?
4. Brandwonden moet je minimum … minuten laten afkoelen
5. Geef de naam van een bekende brandwondenzalf.
2. Dit mag je uit een brandwonde nooit zelf verwijderen
6. Vul het juiste antwoord in: Brandwonden afkoelen met koud – lauw – warm water?
Oefening 4
58
Wat doe je in het algemeen bij huidwonden? Leg de 4 stappen uit in max. 3 zinnen.
1. Je wast eerst je handen
2. Daarna reinig je de wonde met overvloedig lauw stromend water zodat alle vuil verwijderd wordt
3. Je dekt de wonde af met een steriel verband
4. Je controleert altijd of je tetanusvaccinatie nog in orde is. Zo niet, raadpleeg je arts.
Oefening 5Hieronder krijg je drie situaties. Los bij elke situatie onderstaande vragen op.
Situatie 1:Het is woensdagnamiddag en Jeroen heeft met een paar vrienden afgesproken om iets te gaan drinken in café “Volle maan”. De vrienden zijn gezellig aan het kletsen, maar Jeroen verlaat de groep eventjes om naar het toilet te gaan. Wanneer hij het toilet verlaat schuift hij uit op een natte plek op de grond. Jeroen valt met zijn arm op de grond.
Vraag Antwoord
Welk soort wonde? SchaafwondeWelke eerste hulp pas je toe? (1) Handen wassen
(2) wonde reinigen met water en zeep,(3) afdrogen met een steriel gaas.
Hoe kon je deze wonde voorkomen? Aandachtig zijn en kijken of er geen obstakels zijn
Situatie 2:De opnames van ‘De beste hobbykok van Vlaanderen’ zijn uitgelopen waardoor Peter Goosens te laat aankomt in zijn restaurant. Daarbij heeft hij ook nog eens het ongeluk dat zijn beste souschef ziek is. Hierdoor heeft hij heel wat
59
achterstand bij de voorbereiding van de lunch. Doordat hij zich begint op te jagen snijdt hij in plaats van de in de wortelen in zijn vinger.
Vraag Antwoord
Welk soort wonde? SnijwondeWaaruit bestaat de eerste hulp? (1) Handen wassen,
(2) wonde reinigen met water,(3) bloeden stelpen met een steriel kompres, (4) ontsmetten met een waterige oplossing,(5) breng een blauwe vingerpleister aan (Bij een grote wonde die hevig bloedt afdekken met een propere keukenhanddoek en laten hechten door een dokter. Niet zelf ontsmetten!)
Hoe kon je deze wonde voorkomen? Voorzichtig zijn bij het gebruik van messen, Jezelf beschermen door middel van handschoenen of vingerhoedjes
Situatie 3: De afwasser van de Snackcorner is druk in de weer. Hij wast een heleboel af. Hij neemt het koksmes en wil starten met het afwassen. Plots roept iemand hem. De afwasser schrikt en draait hem om met het mes in zijn handen, hierbij wordt de andere persoon echter gestoken.
Vraag Antwoord
Welk soort wonde? SteekwondeWaaruit bestaat de eerste hulp? (1) Handen wassen,
(2) wonde reinigen met water,(3) afdekken met een steriel gaas
Hoe kon je deze wonde voorkomen? Wees oplettend. Laat anderen niet schrikken.
Oefening 6 : De EHBO kist.
Ga op zoek naar de EHBO-kist op school en in je praktijklokaal. Controleer aan de hand van de checklist en wijs de leerlingen op het belang ervan.
Materiaal Kruisje bij Waarom is de aanwezigheid van dit
60
aanwezig materiaal belangrijk?Roestvrije schaar
Snelverbanden
Steriel driehoeksverband
Hydrofiele watten
Kleefpleister
Ontsmettingsmiddel vb. Isobetadine
Elastisch knelverband
Veiligheidsspeld
Blauwe vingertoppleister
61
Wegwerphandschoenen
Roestvrij pincet
Toelichtingnota Is brochure met een samenvatting van maatregelen die kunnen genomen worden in afwachting van de geneesheer voorbeeld op site: http://www.sobane.be/nl/personeels/pdf/per_fic02.pdf
Oefening 7
Door de stress in de keuken krijgt de souschef het ineens benauwd en hij valt op de grond. Je stapt naar hem toe en merkt op dat hij niet meer ademt. Wat doe je? Vul onderstaand stappenplan verder aan.
Stappen Aan te vullenStap 1: Controleer of de persoon bij bewustzijn
is of niet.
62
Stap 2: Controleer of er een ademhaling en/of hartslag is.
Stap 3: Contacteer de hulpdiensten
Stap 4: Rol het slachtoffer op zijn rug zodat het slachtoffer met zijn gezicht naar boven ligt.
Stap 5: Verwijder vreemde voorwerpen uit zijn mond.
Stap 6: Start de hartmassage
Stap 7: Ga naast het slachtoffer op je knieën zitten en plaats de hiel van je handen in het midden van de borstkas. Strengel je vingers in elkaar
Stap 8: Zorg ervoor dat je schouders recht boven de borstkas van het slachtoffer staan. Duw met gestrekte armen het borstbeen 4 à 5 cm loodrecht naar beneden. Geef 30 keer hartmassage en pas daarna 2 keer de mond-op-mondbeademing toe; hoofd naar achter: adem via de neus/mond lucht uit je eigen longen in de longen van het slachtoffer.
Stap 9: Herhaal!
Oefening 8
Je maakt gebruik van een AED om iemand te reanimeren.a)Duidt op onderstaande tekening aan waar de pleisters moeten aangebracht worden
63
(blanco) (oplossing)
b)Hoe verloopt de reanimatie met een AED-toestel?Verbind onderstaande afbeeldingen met de juiste stap
Afbeelding reanimatie met een AED-toestel De juiste stap
64
Stap 1
Stap 2
Stap 3
65
Stap 4
Stap 5
Stap 6
Tip: - Laat de leerlingen zelf de pleisters plaatsen op een oefenpop. - Laat de leerlingen zelf een manuele hartmassage uitvoeren op een
oefenpop. - Schakel het medisch schooltoezicht in voor verdere informatie.
Oefening 9
Hieronder vind je twee technieken die je kunt toepassing in geval van verstikking.Benoem welke techniek er afgebeeld wordt en vul het stappenplan aan..
Techniek 1: Rugslagen
66
1. Ga achter het slachtoffer staan
2. Ondersteun de borstkas met je hand en buig het slachtoffer goed naar voor.
3. Geef max. 5 stevige slagen (met de hiel van je hand) tussen de schouderbladen van het slachtoffer
Techniek 2: Borststoten
1. Plaats jezelf stevig tegen de rug van het slachtoffer
2. Breng je armen onder de oksels van het slachtoffer
3. Vorm een vuist op de onderste helft van het borstbeen
4. Grijp de vuist vast met je andere hand
5. Moedig het slachtoffer aan om te hoesten en trek hem naar je toe
6. Richt je kracht recht naar achter
Oefening 10 : Voorbeeld risicolijst
Hoekenwerk: Verdeel de klas in 9 groepen. Elke groep krijgt een ander onderwerp (vb. in de keuken: vallen of uitglijden, in de keuken:verbanden). Het is de bedoeling dat de leerlingen over het onderwerp preventieve maatregelen kunnen geven. Daarna komt elke groep zijn maatregelen voorstellen. Andere groepjes kunnen dan misschien nog aanvullen.
=> hieronder staan enkele mogelijkheden.
a. In de keuken1Vallen of uitglijden
Hoe voorkomen? o Gebruik geschikt schoeisel (eventueel een antislipzool)o Zorg voor een propere vloero Niet lopen in de keuken
2. VerbrandenHoe voorkomen?
67
o Gebruik droge (geen natte !)doeken om warme voorwerpen vast te nemen
o Laat steelpannen van de rand van het fornuis afwijzeno Leg je hand niet op een hete kookplaat (controleer het fornuis altijd)o Deksels van potten openen van het lichaam wego Draag gepaste kledij (geen loszittende t-shirt of sjaal)o Als je lang haar hebt, doe dit dan samen
3. SnijwondenHoe voorkomen?o Messen niet in de spoelbak gooieno Draag veiligheidsschoeneno Laat messen nooit rondslingereno Bewaar messen op een veilige plaats (liefst een messenblok)o Wees voorzichtig bij het gebruik van scherpe voorwerpeno Gebruik altijd een snijplank
4. ElektrocutieHoe voorkomen?o Let er op dat je bij het gebruik van elektrische toestellen het snoer
buiten het bereik van water houdt.o Vervang gebroken of beschadigde elektrische snoeren
5. VergiftigingHoe voorkomen?o Bewaar huishoudproducten in een gesloten kast o Koop detergenten met een veiligheidsstopo Doe gevaarlijke stoffen nooit in drankflessen van bv. limonade.
b. In de zaal6. Valpartijen
Hoe voorkomen?o Let op obstakels (stoelen, tafels, servetten, …)o Draag geschikte kledij (geen lange schorten of rokken)o Draag geschikt schoeisel (eventueel met antislipzool)o Zorg voor een propere vloero Niet lopen in de zaalo Deuren altijd sluiten
7. SnijwondenHoe voorkomen?o Wees voorzichtig bij het afruimen van tafels (messen)o Maak gebruik van een veegblik als je iets gebroken hebt
8. VerbrandenHoe voorkomen?o Gebruik een dienblad of serveerwagen voor de bediening van warme
gerechten/ vloeistoffen.
68
o Waarschuw klanten en personeel voor hete borden (vastnemen met een servet)
69
