Eerste turap 2019

1

2

Voorwoord Algemeen De Planning & Control-cyclus van de gemeente Loppersum begint met een kadernota die vervolgens uitmondt in de begroting voor het volgende jaar. Daarna volgen twee tussenrapportages en de cyclus eindigt met de jaarrekening en het jaarverslag. Dit document is de eerste tussenrapportage van 2019. Functies van de turap Een tussenrapportage (turap) is een verantwoording van het college aan de raad over de voortgang van werkzaamheden van het lopende begrotingsjaar. We hebben twee keer per jaar een tussenrapportage. Een in het voorjaar (bestrijkt de eerste vier maanden van het jaar) en een in het najaar (bestrijkt de eerste acht maanden). Waarbij de laatste ook gelijk een opmaak is naar de jaarrekening. Indeling De turap kent de hoofdstukken ‘inleiding’, ‘programma’s’, ‘investeringen’, ‘risico’s’, ‘kwaliteitshandvest’, ‘servicenormen en betaaltermijnen‘, 'grondbeleid' en ‘voorgestelde wijziging begroting’.

3

4

Inhoudsopgave

Voorwoord .................................................................................................................. 2

Inhoudsopgave ........................................................................................................... 4

Inleiding ...................................................................................................................... 6

Programma 1 Dienstverlening en veiligheid ............................................................... 7

Programma 2 Werk, sociale voorzieningen en vrije tijd ............................................ 11

Programma 3 Wonen en leefomgeving .................................................................... 16

Investeringen ............................................................................................................ 19

Risico's ..................................................................................................................... 20

Kwaliteitshandvest .................................................................................................... 21

Servicenormen en betaaltermijnen ........................................................................... 22

Voorgestelde wijziging begroting .............................................................................. 24

5

6

Inleiding

Algemeen Deze eerste turap van 2019 geeft een beleidsmatige en financiële tussenstand. Een turap is een verantwoording op afwijkingen en belangwekkende ontwikkelingen.

Financieel Het saldo van de vastgestelde begroting 2019 was nihil. Deze eerste turap van 2019 heeft een nadelig saldo van € 480.746 voor bestemmen. Aangezien geen mutaties in reserves plaatsvinden is dit ook het saldo na bestemmen. Het nadeel wordt met name veroorzaakt door een toename van duurdere jeugdhulp. Deze toename over de eerste maanden van 2019 hebben we nu meegenomen. Uiterraard kan het rekeningsresultaat afwijken, omdat in de rest van het jaar nog onverwachte zaken kunnen plaastvinden. Tevens volgt nog een bijstellingsmoment, de tweede turap. De stand van de algemene reserve is afgerond € 2.681.625,- per 31-12-2018. We stellen u voor om het negatieve saldo van € 480.746 in 2019 te ontrekken aan de algemene reserve.

Leeswijzer Door het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zijn gemeenten verplicht hun P&C-documenten minimaal in te richten volgens de 3 W-vragen, 'wat willen we bereiken', 'wat gaan we daarvoor doen' en 'wat mag het kosten'. De voortgang van de W-vragen wordt bewaakt met de stoplichtmethode. Door een kleur te geven aan de indicatoren 'kwaliteit', 'tijd' en 'geld' is in één oogopslag te zien hoe het met de beleidsvoortgang staat.

Groen betekent dat alles conform plan verloopt. Het doel wordt bereikt en er wordt uitgevoerd wat we hebben afgesproken. Bij 'groen' is een extra tekstuele toelichting niet nodig.

Oranje betekent dat er een kans is dat het doel niet bereikt wordt. Een toelichting is in dat geval verplicht.

Rood betekent dat nu al helder is dat het doel niet bereikt wordt. De gewenste kwaliteit wordt niet gehaald, we lopen uit de planning of er is meer budget nodig dan verwacht. Een toelichting is ook in dit geval verplicht.

In het hoofdstuk 'voorgestelde wijziging begroting' treft u de financiële voor- en nadelen zoals die worden voorgesteld ter wijziging in de begroting 2019.

7

Programma 1 Dienstverlening en veiligheid

Omschrijving programma In dit programma treft u onderwerpen over de gemeentelijke dienstverlening en veiligheid.

Bestuur

Wat willen we bereiken? Een open dialoog tussen de raad, inwoners en het college. Wat gaan we daarvoor doen?

De raad, inwoners en andere partijen vroegtijdig betrekken bij de keuzes van gemeentelijk beleid.

Organiseren van bijeenkomsten met de raad om specifieke onderwerpen uitgebreider te bespreken.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Bestuurlijke toekomst

Wat willen we bereiken? Een nieuwe gemeente die de goede elementen van de gemeente Loppersum behoudt en door al haar inwoners zo snel mogelijk wordt ervaren als hun eerste en meest nabije overheid Wat gaan we daarvoor doen?

Afstemmen met Appingedam en Delfzijl om te bouwen aan een nieuwe gemeente waar inwoners per 1 januari 2021 volledig terecht kunnen als hun eerste en meest nabije overheid.

De rijksbijdrage voor de herindeling mede gebruiken om te zorgen dat we het voorbereiden van de nieuwe gemeente de komende jaren op een goede manier kunnen combineren met de dagelijkse dienstverlening aan onze inwoners.

Samen met onze inwoners invulling geven aan een passend afscheid van de bestaande gemeente Loppersum.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Gaswinning

Wat willen we bereiken? Een toekomsbestendige woon- en leefomgeving waarin onze inwoners veilig kunnen wonen en werken met behoud van ons cultureel erfgoed en kwaliteit van dorpen. Wat gaan we daarvoor doen?

De versterking koppelen aan verduurzaming en het levensloopbestendig maken van de woningvoorraad.

Bescherming van ons cultureel erfgoed en het uitgangspunt ‘geen sloop zonder plan’ bij versterking toepassen.

Gemeentelijke middelen vrij maken om van goede plannen, de beste plannen te kunnen maken.

Initiatieven op het gebied van duurzaamheid, herstructurering, kwaliteitsverbetering in de openbare ruimte en ondersteuning van bewonersinitiatieven ondersteunen.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

O

G

8

Toelichting

De batch 1.467+ is in uitvoering. De uitvoering van batch 1.467+ loopt niet geheel vlekkeloos en stappen vragen meer tijd dan vooraf gedacht. Desondanks mag verwacht worden dat een deel van de plannen leidt tot concrete uitvoering in het veld ('bouwhekken') in de gemeente in 2019. Voor deelgebied 2 te Loppersum (rondom project 43) is een aannemer geselecteerd door de eigenaren. De ontwikkelingen in Loppersum-Noord zijn in beeld en worden in een totaalplanning gevat, zodat gefaseerd de uitvoering kan starten. In 't Zandt zijn stappen gezet om te komen tot werkorders, zodat de aannemersselectie kan starten.

Het door de lokale stuurgroep opgestelde lokale plan van aanpak heeft alle benodigde instemmingen gekregen. De benodigde financiële middelen zijn nu beschikbaar. De uitvoering is opgedragen aan het CVW. De uitvoering van het lokale plan van aanpak loopt enigszins achter op de planning. Enerzijds heeft dat te maken met het opnieuw opstarten van de uitvoering en verdwenen capaciteit en anderzijds blijkt dat beschikbare financiële middelen niet in bruibare vorm voor handen waren.

Waar mogelijk worden koppelkansen verkend en uitgewerkt om te komen tot kwaliteitsverbetering.

Financiën

Wat willen we bereiken? Een structureel sluitende begroting, waarin lokale lasten binnen de perken worden gehouden en geharmoniseerd met het oog op de bestuurlijke toekomst. Wat gaan we daarvoor doen?

Nieuw beleid toetsen aan de criteria houdbaar en haalbaar.

Lopende zaken bij de eerstvolgende heroverwegingsmogelijkheid kritisch beoordelen op nut en noodzaak.

Een begroting presenteren waarin de structurele lasten en structurele baten op het begrotingstotaal minimaal in evenwicht zijn.

De meer dan minimaal benodigde capaciteit in de reservepositie benutten voor duurzame investeringen.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

We blijven streven naar een structureel sluitende begroting. Wensen zullen met name incidenteel gefinancierd kunnen worden, tenzij afwegingen gemaakt worden.

Communicatie, burgerparticipatie en lokale democratie

Wat willen we bereiken? Een actieve en zelfbewuste (dorps)gemeenschap die initiatieven en verantwoordelijkheid neemt, waarbij we onze inwoners op een open en eigentijdse wijze informeren. Wat gaan we daarvoor doen?

We gaan actief naar de dorpen toe om te verbinden en zijn zichtbaar aanwezig. Van dorpenrondes door het college tot een actief zichtbare raad.

In Middelstum willen we een laagdrempelig steunpunt wonen, welzijn en zorg waar inwoners naar toe kunnen met vragen aan de gemeente.

We verhogen dorpsbudgetten, blijven de burgertoppen faciliteren en stellen een leefbaarheidsregisseur aan die bewoners kan ondersteunen of kan doorverwijzen.

Financiële voordelen die mogelijk ontstaan door zelfredzaamheid moeten ten gunste van het dorp komen.

9

Het samenspel tussen gemeente, leefbaarheidsregisseur, dorpenteams, dorpsbelangen en diverse inwonersinitiatieven zal onderdeel worden van de nalatenschap van Loppersum. Samen de schouders er onder. Om dit geheel goed in kaart te brengen en te houden, stellen we een integraal plan van aanpak op.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

We staan op diverse manieren in contact met de dorpen. Regelmatig vinden bijeenkomsten en overleggen met klankbordgroepen plaats. Jaarlijks word per dorp een dorpenoverleg georganiseerd, waarbij dorpsvereniging, college, dorpencoördinator, wijkagent en incidenteel een raadslid aanwezig zijn. Hierbij wordt gesproken over diverse onderwerpen die op dat moment in de dorpen spelen en onderwerpen die gemeentebreed zijn, bijvoorbeeld aardbevingsproblematiek en de herindeling. In de loop van dit jaar zal worden gestart aan het gezamenlijk werken aan een integraal plan van aanpak.

Organisatie

Wat willen we bereiken? Een slagvaardige en flexibele organisatie die goed toegerust is op bestaande en nieuwe taken en gericht is op dienstverlening aan inwoners. Wat gaan we daarvoor doen? Het huidige slagvaardige ambtelijke apparaat behouden en versterken. Dit is nodig om nieuwe en

bestaande taken aan te kunnen. De focus ligt hierbij op dienstverlening aan onze inwoners. Talentontwikkeling van de medewerkers. Talent willen we borgen en behouden. Om dit goed te

kunnen doen creëren we een soepele overgang om te borgen dat medewerkers meekunnen naar de nieuwe organisatie.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

We zijn bezig met het aanpassen van het functieboek. Zorgen dat medewerkers in de goede schalen zitten en duidelijke taakomschrijvingen hebben. Tevens hebben we functioneringsgesprekken en planningsgesprekken. Ook het opleidingsplan helpt hierbij.

Integraal veiligheidsbeleid

Wat willen we bereiken? Openbare orde die wordt gehandhaafd en een veilige woon- en leefomgeving voor inwoners. Wat gaan we daarvoor doen?

Regelmatig overleg met diverse organisaties (politie, RIEC, Openbaar Ministerie, Veiligheidsregio, Veiligheidshuis, Veilig Thuis, OGGZ, SWD en Werkorganisatie DEAL) over concrete veiligheidsvraagstukken in onze gemeente.

Het opstellen en uitvoeren van gezamenlijk beleid met de gemeenten van de basiseenheid Ommelanden Noord, waarbij onder andere aandacht is voor ondermijning door georganiseerde criminaliteit.

Meer samenwerken bij de uitvoering van het veiligheidsbeleid met de DAL-gemeenten, onder andere bij problematische jeugdgroepen en bij overmatig drank- en drugsgebruik.

Overleg voeren met organisatoren, hulpdiensten en MRO over de veiligheid bij evenementen en over de ondersteuning die de gemeente daarbij kan geven.

Uitvoeren convenant jeugdsoos Flits en overleg over hangjongeren.

10

Deelname aan overleggen in het kader van de versterking van woningen en invulling geven aan het rookmeldersprojekt voor hulpbehoevenden.

Vergroten van de verkeersveiligheid in de gemeente door voorlichting, het nemen van concrete maatregelen en door toezicht.

Het vergroten van veiligheid in de openbare ruimte door in te zetten op onderhoud voor een veilige leefomgeving en deelname aan het convenant veiligheid spoorlijn Groningen-Delfzijl.

Het gemeentepersoneel zal zowel lokaal als regionaal blijven deelnemen en oefenen in de provinciale structuur voor crisismanagement.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

Over grotere evenementen hebben overleggen plaatsgevonden.

Eenkele casussen zijn behandeld waarbij sprake is van zorg en veiligheid.

Met partners hebben overleggen plaastgevonden ten behoeve van de politiedriehoek Ommelanden Noord.

Het rookmeldersproject zal nog worden gestart.

Over lopende zaken is regelmatig contact met de wijkagenten.

11

Programma 2 Werk, sociale voorzieningen en vrije tijd

Omschrijving programma In dit programma treft u onderwerpen over werk, sociale voorzieningen en vrije tijd.

Sociaal domein

Wat willen we bereiken? Alle inwoners van de gemeente Loppersum kunnen mee doen op de manier die bij hun past. Wat gaan we daarvoor doen?

We zetten in op maatwerk, netwerken van bewoners en preventie.

We blijven het integrale loket door ontwikkelen. Iedereen moet eenvoudig bij de gemeente terecht kunnen met vragen of voor hulp. Niet alleen voor zware hulp, maar ook voor de eenvoudige vragen op alle gebieden binnen het sociaal domein.

Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) willen we laagdrempeliger maken voor ouders; een plek waar ouders terecht kunnen met opvoedvragen of voor lichte hulp voor hun kind. Niet problematiseren, maar oplossingen bieden voor ouders en kinderen.

In het kader van transformatie gaan we nieuwe dingen uitproberen. We starten met praktische burgergerichte activiteiten en onderzoeken mogelijkheden voor samenwerking met de buurgemeenten.

Aandacht voor de opvang en begeleiding van personen met verward gedrag.

Investeren in een gezonde leefstijl en voldoende voorzieningen voor de jeugd en adequate huisvesting voor jongeren.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

R

Toelichting

In het kader van de transformatie zetten we in op maatwerk, integraal werken en preventie. De komende maanden zijn we aanwezig in de dorpen. We inventariseren wat nodig is en verbinden dit met het bestaande aanbod of passen het bestaande aanbod hierop aan. We zijn voor langere tijd in de dorpen aanwezig met behulp van een ''social lab''. Dit gezamelijk met de dorpsbelangen, welzijnsorgansiaties, woningcorporaties en andere partners.

De begroting Jeugdhulp wordt overschreden. De jeugdhulp is een open einde regeling en het gebruik komt niet overeen met het begrote bedrag, omdat het beroep op en de benodigde jeugdhulp hoger ligt.

Werk en inkomen

Wat willen we bereiken? Dat inwoners duurzaam meedoen en de mogelijkheid hebben een zinvolle bijdrage te leveren aan de maatschappij. Wat gaan we daarvoor doen?

Aandacht geven aan het bieden van een duurzaam sterke lokale arbeidsmarkt. Werk is van cruciaal belang voor de leefbaarheid en sociale samenhang in en tussen de stad en regio. Voor een duurzame arbeidsmarkt is een goede aansluiting van aanbod op vraag essentieel.

We investeren in kansrijke beroepen met scholing voor werkzoekenden en het beroepskeuze advies op scholen. Zo binden we jongeren aan de regio. Hier liggen kansen in de sectoren zorg en bouw.

Stevige inzet op Social Return on Investment (SROI).

Het vroegtijdig herkennen van financiële problemen bij de toegang tot de gemeentelijke dienstverlening en de integrale benadering op gebied van inkomen en schulden krijgen een verdiepingsslag. Het voorkomen van armoede of juist het tijdig bieden van hulp in geval van armoede en schulden moet in het DNA van de gemeentelijke dienstverlening zitten.

12

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Economie

Wat willen we bereiken? Stimuleren en faciliteren van een duurzaam en innovatief economisch klimaat met hoogwaardig internet in onze kernen en het buitengebied. Wat gaan we daarvoor doen?

Waar mogelijk stimuleren en faciliteren we behoud van kleinschalige werkgelegenheid.

We bevorderen dat sociale ondernemingen worden opgestart.

We grijpen mogelijkheden aan om binnen de regio en provincie voorop te lopen door snel internet versneld in te voeren in buitengebieden en in de dorpen.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

In het kader van "snel internet voor iedereen" krijgen inwoners in de buitengebieden (de zo genoemde witte adressen) de mogelijkheid zich aan te laten sluiten op het netwerk van RODIN welke geëxploiteerd word door Kabel Noord. De voorbereidende werkzaamheden zijn gestart, er wordt een back-bone aangelegd waarop de huisaansluitingen worden aangesloten. Er zijn vier ondersteunings masten gepland waarvan twee in de realisatiefase zijn.

Onderwijs

Wat willen we bereiken? Toekomstbestendige onderwijsvoorzieningen en een goede relatie met schoolbesturen, kinderopvang en onze inwoners. Wat gaan we daarvoor doen?

We bouwen drie nieuwe kindcentra (Stedum, Loppersum en Middelstum).

We versterken de Netwerkschool (‘t Zandt, Zeerijp en Westeremden) en bieden daar uitzonderlijke schoolpleinen die ook na schooltijd ontmoetingsplekken zijn voor de inwoners.

Blijven investeren in onze relatie met schoolbesturen, kinderopvang en onze inwoners. Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

De komende maanden zullen de drie nieuwbouw scholen worden opgeleverd. o KC Loppersum, oplevering begin mei, verhuisdatum midden juni. o KC Middelstum, opleverdatum eind juni, verhuisdatum, 2

e week juli.

o KC Stedum, oplevering midden juli, verhuisdatum eind augustus.

Verder zullen aanvullende maatregelen rond het verkeer worden opgepakt.

Betreffende KC Middelstum zal de bibliotheek worden gesloopt en op deze locatie een parkeerplek worden aangebracht. Dit is gepland voor het najaar 2019.

Voor het bouwkundig versterken zijn de volgende zaken aan de orde. o Abt Emo Westeremden zal begin mei worden opgeleverd, daarna wordt het

schoolplein aangelegd en kan in de 2e week van juli worden verhuisd.

13

o Wilgenstee Zeerijp, op dit moment wordt de tijdelijke school gebouwd, 2

e week van juli

wordt verhuisd naar de tijdelijke school, in de voorjaarsvakantie 2020 wordt terug verhuist.

o Voor 't Zandt wordt onderzocht of nieuwbouw mogelijk is.

Gezondheid

Wat willen we bereiken? Een gezonde leefwijze stimuleren en faciliteren voor onze inwoners. Wat gaan we daarvoor doen?

Gezondheid onderdeel laten zijn van beleid in het sociale en fysieke domein.

Investeren in een gezonde leefstijl en voldoende voorzieningen voor de jeugd.

in de breedste zin van het woord het stimuleren van sport en beweging, onder andere door middel van toegankelijke voorzieningen voor sport en recreatie.

Het bieden van ondersteuning in de ervaren sociaal maatschappelijke gaswinningsproblematiek. Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

We hebben voor het concept positieve gezondheid gekozen. Positieve gezondheid is het vermogen van mensen om zich aan te passen en regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. Deze benadering van gezondheid benadrukt meer de kracht van mensen en legt minder de focus op het afwezig zijn van ziekte.

We leggen in het gezondheidsbeleid vooral de focus op preventie en het stimuleren van beweging en gezond gewicht. Via het Huis voor de Sport en het lokale sportbeleid zijn vele sport- en beweegactiviteiten uitgevoerd. Hierdoor is de deelname aan sportverenigingen gestimuleerd. Het preventieprogramma van het CJG is onder andere gericht op het bevorderen van een gezonde leefstijl en gezond gedrag. Daarnaast geven we alle aandacht aan de problematiek rondom aardbevingen en daarmee samenhangend, gezond wonen.

Binnen de nieuwe omgevingswet, heeft het thema "gezondheid" een prominente plek gekregen. Hierbij gaat het zowel om handhaving van normen zoals luchtkwaliteit en geluidshinder, maar ook om voldoende groen, vrije speelruimte en inrichting van de ruimte die bijdraagt aan de kwaliteit van leven. Dit vraagt om integraal beleid en een intersectorale samenwerking. De omgevingswet zal in 2021 in werking treden.

Kunst en Cultuur

Wat willen we bereiken? Een veelzijdigheid in aanbod van kunst en cultuur voor inwoners en toeristen. Wat gaan we daarvoor doen?

We willen de amateurkunstorganisaties met elkaar verbinden en zorgen dat meer activiteiten in verschillende dorpen plaatsvinden.

We willen de cultuureducatie op de basisscholen ondersteunen.

We stimuleren kleinschalige activiteiten in de dorpen en in kerken in de vorm van theater- en dorpsvoorstellingen, concerten, kleine festivals, fairs en markten, dorpsfeesten en jeugdactiviteiten, maar we faciliteren ook tentoonstellingen en sportevenementen.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

14

Toelichting

We verlenen aan stichting IVAK een subsidie voor cultuureducatie op de scholen, het verbinden van amateurkunstverenigingen in de gemeente Loppersum en een goed netwerkaanbod in muziek- en andere kunst- en culturele activiteiten.

We ondersteunen de cultuureducatie op de basisscholen door de Rijdende Popschool te subsidiëren. De Rijdende Popschool is bedoeld voor alle inwoners van de gemeente Loppersum vanaf 8 jaar. Muziekeducatie word lokaal mogelijk gemaakt. In de dorpen Zeerijp en Stedum bestaat de popschool al jaren en wordt goed bezocht. In 2019 is dit uitgebreid met scholen in de buurt van 't Zandt en Westeremden.

We bieden leerlingen van groep 1 tot en met groep 8 in het primair onderwijs een extra educatief aanbod naar zes erfgoedinstellingen in de provincie Groningen. Dit is onderdeel van het project Culturele Mobiliteit.

We subsidiëren verschillende kleinschalige activiteiten in de dorpen en in kerken in de vorm van theater- en dorpsvoorstellingen, concerten, kleine festivals, fairs en markten, dorpsfeesten en jeugdactiviteiten, maar we faciliteren ook tentoonstellingen en sportevenementen.

Recreatie en toerisme

Wat willen we bereiken? Toerisme en recreatie met kleinschalige initiatieven onze gemeente nog beter op de kaart zetten. Wat gaan we daarvoor doen?

Uitvoering geven aan Natuurlijk Loppersum, met een G7-fietspadenplan over kwalitatief goede paden, bebording en oplaadpunten voor e-bikes en auto’s.

We blijven aansluiten bij de regionale en provinciale plannen, maar kijken kritisch naar de opbrengsten en meerwaarde van de huidige subsidies.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

In het kader van recreatie en toerisme is een onderzoek gestart om de recreatieve paden binnen onze gemeente te upgraden. We hebben onderzoek gedaan naar de onderhoudstoestand van de 36 km recreatieve paden en een voorstel gedaan voor het vervangen.

Sport

Wat willen we bereiken? Sport en beweging stimuleren samen met de sportverenigingen en ondersteuning bieden bij verduurzaming van sportcomplexen. Wat gaan we daarvoor doen?

Uitvoering geven aan het sportbeleidsprogramma.

Actieve ondersteuning bij verduurzaming van sportcomplexen om zodoende oplossingen te kiezen die kosten besparen in het kader van milieurendement. Hierdoor spelen we middelen vrij voor het in stand houden van de sportverenigingen.

We werken samen met het Huis voor de Sport en de inzet van sportcoaches.

Het uitvoeren van de oefenhoeken op sportvelden in kunstgras. Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

15

Toelichting

De speerpunten van het sportbeleidsplan zijn of worden nog opgepakt.

We werken samen met het huis voor de sport en hebben sportcoaches ingezet in het kader van de combinatiefunctieregeling.

We zijn bezig om de oefenhoeken in Middelstum em Stedum dit jaar om te vormen van gras/zand in kunstgras.

16

Programma 3 Wonen en leefomgeving

Omschrijving programma In dit programma treft u onderwerpen over wonen en leefomgeving.

Wonen en leefbaarheid

Wat willen we bereiken? Een veilig, duurzaam en aantrekkelijk woon- en leefklimaat met samenhang in voorzieningen en sociale cohesie als basis voor ruimtelijke kwaliteit. Wat gaan we daarvoor doen?

We voeren het woon- en leefbaarheidsplan uit. Dat betekent met beleid bouwen en slopen tegelijk. De krimp gaat minder hard dan voorspeld en dus passen we ook het slooptempo aan. Sloop mag niet leiden tot een gedwongen verhuizing buiten het dorp. Hierbij leggen we zoveel mogelijk de koppeling met sloop en nieuwbouw in het kader van de versterkingsopgave.

Om het woon- en leefklimaat te bevorderen profileren we ons met aardbevingsbestendig bouwen voor veilige en duurzame woningen. Hierbij behoort ook welstandsluw bouwen tot de mogelijkheden. We merken dat de markt aantrekt en het aantal verkochte kavels toeneemt. Om te voorkomen dat de dorpen door de verschillende trajecten met betrekking tot sloop en nieuwbouw hun structuur en historische kenmerken verliezen, wordt ingezet op visieontwikkeling voor volledige dorpen. Stedenbouwkundige aspecten, de samenhang in voorzieningen én de sociale cohesie als basis, worden meegenomen.

Wij willen zoveel mogelijk rotte kiezen en lege plekken aanpakken en een nieuwe invulling geven. Een voorbeeld is de locatie Rusthoven. Binnen deze bestuursperiode willen wij zorgdragen voor een positieve herinvulling van het voormalige steenfabriek terrein Rusthoven.

Wij zetten ons in voor een koopgarantieregeling. Doelstelling hiervan is, dat een (huidige of nieuwe) huizenbezitter voor onbepaalde tijd een garantie krijgt van de waarde van de woning van vóór de aardbevingen of het moment van koop. Hiermee creëren we rust voor onze huidige en toekomstige inwoners. Via een dergelijke regeling kan de markt worden losgetrokken, zodat doorstroming ontstaat en de gemeente Loppersum ook op dit punt weer aantrekkelijk wordt.

Inzetten op behoud van verzorgingstehuizen binnen de gemeente en deze breder invullen voor wonen en zorg.

We blijven in overleg met Prorail om hen ertoe aan te zetten de onbewaakte spoorwegovergangen duurzaam te beveiligen danwel te verwijderen/vervangen.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

Met name in 't Zandt wordt de versterkingsopgave gekoppeld aan de doelstellingen van het Woon- en Leefbaarheidsplan. Voor de grootschalige (thans bekende) opgave van sloop en nieuwbouw in het oosten van 't Zandt is een nieuw stedenbouwkundig kader met betrokken eigenaren en de klankbordgroep 't Zandt opgesteld. Woongroep Marenland kiest in plaats van versterken voor sloop en nieuwbouw, waarbij ingezet wordt op kwaliteit, duurzaamheid en levensloopbestendigheid.

Met Woonzorg Nederland wordt gewerkt aan een nieuwbouwplan voor Wiemersheerd. Daarbij is aandacht voor ondersteunende functies in Wiemersheerd, die waarschijnlijk niet in de nieuwbouw opnieuw worden meegenomen, maar wel belangrijk zijn voor de ontwikkeling van het centrumplan voor de kern van Loppersum.

Het Gronings Landschap is voornemens de voormalige steenfabriek Rusthoven te Wirdum te kopen van de particuliere eigenaren. Helaas blijkt dat rond de ringoven dakbedekking is aangetroffen, bestaande uit bitumen met daarin asbestvezels. Gronings Landschap, provincie en gemeente trachten samen te komen tot financiering van de gewenste herontwikkeling.

We werken in Eemsdeltaverband aan een uitvoeringsprogramma van het woon- en leefbaarheidsplan.

17

De verkoop van kavels in de uitbreidingslocaties neemt toe. Er zijn afgelopen drie maanden twee woningen verkocht en 5 opties verleend aan geïnteresseerde kopers.

Voor de bouw van sociale huurwoningen in Middelstum zuidrand door Woongroep Marenland en Wierden en Borgen is inmiddels een omgevingsvergunning aangevraagd.

Een externe partij ontwikkelt op dit moment een Centrumvisie Loppersum, zowel programmatisch als ruimtelijk, op basis van een woningmarktonderzoek en gesprekken met betrokken bedrijven en organisaties.

Openbaar groen

Wat willen we bereiken? Een goed onderhouden openbare groene ruimte, waarvoor inwoners mede verantwoordelijk zijn. Wat gaan we daarvoor doen?

Op basis van de uitvoering van beheerplannen houden we de ruimtelijke kwaliteit op orde.

Onderhoud besteden we aan en uitvoering toetsen we aan de hand van een beeldbestek.

We blijven aandacht besteden aan het duurzaam beheren van de openbare groene ruimte. Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

Het onderhoudsseizoen is op 1 april opgestart. De laatste restanten winterwerk (snoeien, bomenonderhoud, aanplant bomen) zijn medio april afgerond.

Verkeer, vervoer en infrastructuur

Wat willen we bereiken? Een goed onderhouden en duurzaam beheerde openbare ruimte en een veilige omgeving voor deelname aan het verkeer binnen en buiten de bebouwde kom. Wat gaan we daarvoor doen?

Aandacht blijven besteden aan het goed onderhouden en duurzaam beheren van de openbare ruimte en onze kapitaalgoederen.

Duurzaam investeren in bermonderhoud voor het behoud van de wegen in het buitengebied, maar ook qua veiligheid voor het overige verkeer en onze agrarische ondernemers.

Voor zowel het beheer van het openbaar groen als de infrastructurele werken willen we optimaal inzetten op Social Return on Investment (SROI). Investeringen in de openbare ruimte gaan op deze wijze hand in hand met aandacht voor mens en milieu.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

Gestart is met de vervanging van de Fraamklap.

Gestart is met de herinrichting 't Zandt, fase 3.

Het groot onderhoud van wegen en herstraten van trottoirs is gestart in april.

18

Duurzaamheid en milieu

Wat willen we bereiken? De gemeente Loppersum en haar imago op een positieve manier in verband brengen met energie en milieu, vooral door afbouw van fossiele brandstoffen als aardgas per 2030. Wat gaan we daarvoor doen?

We willen efficiënte verwerking van afval gericht op hergebruik en het verminderen van afvalstromen.

Inwoners maximaal faciliteren om energietransitie mogelijk te maken. Dat betekent enerzijds informatie en ondersteuning om bijdragen en subsidies beschikbaar te krijgen en anderzijds richting provincie en rijk duidelijk te maken wat er voor nodig is om de energietransitie te realiseren.

Verantwoordelijkheid nemen wanneer blijkt dat het inwoners niet lukt om zelf van het aardgas af te raken. Dat kan zijn in de vorm van directe ondersteuning, maar ook in de vorm van aanvullende financiële middelen als een duurzaamheidslening, aanvullende subsidies of ondersteuning bij voorfinanciering in de vorm van gebouw gebonden financiering. Het uitgangspunt in regels en verordeningen moet zijn dat nieuwbouw aardgasloos is. De versterkingsoperatie is in deze transitie een aanjager.

Verdere uitwerking en verdieping van het ambitieuze milieubeleidsplan door blijvende aandacht voor het milieu in al het doen en laten. Dus ook het vergroten van de biodiversiteit en actief monitoren van het bomenbeleid. Het is belangrijk dat lucht- en waterkwaliteit en geluidsemissies, door het juist naleven van wet- en regelgeving, ook in de energietransitie van goede kwaliteit blijven. Toezien op uitstoot van alle soorten kachels en het met inwoners bedenken van vuurwerkzones zijn hier voorbeelden van.

Indicator

Kwaliteit

Tijd

Geld

G

G

G

Toelichting

Begin 2018 is diftar ingevoerd. In 2019 is het eerste jaar geëvalueerd. Uit de resultaten blijkt een forse afname van het restafval, tegen een hoger afvalscheidingspercentage. De afvalstoffenheffing heeft geen noemenswaardige problemen opgeleverd.

Voor het verder terugdringen van zwerfafval worden inzamelvoorzieningen aangeschaft en meer aandacht aan bewustwording besteed.

Sinds juli 2018 kunnen particuliere woning-eigenaren een duurzaamheidslening aanvragen. In 2018 zijn 15 leningen toegewezen van in totaal ruim 162.000 euro.

De gemeente blijft het digitale energieloket odnersteunen en faciliteert lokale energiecoöperaties en Buurkrachteams waar mogelijk.

Enkele projecten van het energietransitieplan Loppersum zijn succesvol uitgevoerd (kleine windmolen Lopec) en andere worden momenteel verder ontwikkeld (warmtenet Loppersum-noord).

In 2018 is een rijksbijdrage van € 3 miljoen aangevraagd en ontvangen (proeftuin aardgasvrije wijken). In 2019 wordt een plan van aanpak opgesteld en worden in verschillende deelprojecten proeftuinen opgezet.

De gemeente organiseert drie keer per jaar het Platform duurzaamheid voor inwoners. Verder wordt deelgenomen aan jaarlijks terugkerende activitreiten als de boomplantdag, landelijke opschoondag, nacht van de nacht en dag van de duurzaamheid.

19

Investeringen Op dit moment zijn geen overschrijdingen of andere afwijkingen bij de lopende investeringen.

20

Risico's In het kader van het sociaal domein, is het zeker dat de inkomsten jaarlijks lager worden door de kortingen die door het rijk worden opgelegd. In 2019 worden de inkomsten en uitgaven budgetneutraal verwerkt. De ontwikkelingen aan kortingen op het sociaal domein gaat echter meerjarig door, terwijl bij instandhouding van het huidige beleid verdere kostendaling onder druk staat. Deze zullen zeer nauwgezet worden gemonitord. Dit levert meerjarig risico's op. Dit geldt ook zeker voor de budgetten met betrekking tot de BUIG. Ook dit jaar hebben net als afgelopen jaren veel inspanningen verricht om de kosten te laten dalen van onze Gemeenschappelijke Regelingen en in ieder geval niet op te laten lopen. Tot nu toe blijkt de invloed op deze kosten klein waardoor we deze toch ten laste van de budgetten hebben moeten brengen. Dat we lastig in staat zijn de kostenstijging van de GR-en te beïnvloeden is en blijft een risico voor de toekomst. De organisatie is ook in 2019 krap berekend op reguliere werkzaamheden. De extra werkzaamheden die voortvloeien uit het gaswinningsdossier gaan de reguliere spankracht van de organisatie te boven, evenals extra kosten die hiermee gemoeid zijn door hogere apparaatskosten. We zijn blij dat we in de begroting middelen op hebben kunnen nemen om de organisatie te versterken en de apparaatskosten die hiermee gepaard gaan te kunnen opvangen. Daarnaast staan we aan de vooravond van een herindeling, dit heeft ook gevolgen voor workload van huidige medewekers. Er is een bedrag ad € 100.000 beschikbaar gesteld vanuit de herindeling om extra formatie in te zetten voor regulier werk. In het kader van informatiebeveiliging wordt steeds meer bewustwording en beheersmaatregelen gevraagd om te voorkomen dat informatie over burgers openbaar kan worden. De gemeente is bij uitstek een informatie-verwerkend bedrijf. Informatie is voor de bedrijfsvoering van iedere gemeente van essentieel belang en de informatievoorziening speelt daarin een cruciale rol. Door de als gevolg hiervan steeds verdergaande automatisering, de wettelijke verplichting om informatie slechts éénmaal op te vragen, de komst van basisregistraties, de plannen van de overheid voor een persoonlijke Internet pagina, elektronische gegevensuitwisseling met derden, publicatie van regelgeving en plannen via Internet, et cetera, wordt de samenleving steeds afhankelijker van een betrouwbare informatievoorziening. Steeds meer gegevens worden als gevolg hier van aan onze gemeente en aan de overige overheden toevertrouwd en burgers en bedrijven moeten daarbij kunnen rekenen op een betrouwbare verwerking. De versterkingsopgave heeft voor de gemeente grote gevolgen. In principe is de gehele gaswinning budget neutraal opgenomen in de begroting, en worden lasten vergoed door het Rijk en of andere instanties. Toch blijft er een risico op budgetoverschrijding. Verder kunnen door de NAM of NCG toegezegde middelen lager uitvallen of uitblijven. Om bovengenoemde risico's het hoofd te kunnen bieden worden ruim voldoende reserves aangehouden om extra kosten op te kunnen vangen als deze zich voordoen.

21

Kwaliteitshandvest Hieronder treft u de gemeten waarden tot en met april 2019 betreft de afhandelingstermijnen die in het kwaliteitshandvest zijn vastgesteld.

Onderwerp Afhandelingstermijn Totaal aantal Op tijd In percentage

WMO Hulp bij het huishouden 8 weken P.M. P.M. P.M.

WMO Begeleiding 8 weken P.M. P.M. P.M.

Gehandicaptenparkeerkaart 8 weken P.M. P.M. P.M.

Jeugd 8 weken P.M. P.M. P.M.

Leerlingenvervoer 8 weken met mogelijkheid tot eenmalig 4 weken verlenging 3 3 100%

Omgevingsvergunning regulier 8 weken bij regulier procedure met mogelijkheid tot eenmalige 6 weken verlenging

47 47 100%

Omgevingsvergunning uitgebreid 26 weken bij regulier procedure met mogelijkheid tot eenmalige 6 weken verlenging

4 4 100%

Subsidies 8 weken 84 84 100%

Bezwaar 12 weken met mogelijkheid tot eenmalig 6 weken verlenging 3 3 100%

Wet openbaarheid bestuur 8 weken 1 1 100%

Toelichting Door omstandigheden zijn de waarden van vier onderwerpen op moment van opstellen van deze rapportage nog niet beschikbaar. In de tweede tussenrapportage 2019 zal de informatie opgenomen worden.

22

Servicenormen en betaaltermijnen

Servicenormen

Hieronder treft u de gemeten waarden tot en met april 2019 betreft de servicenormen die zijn vastgesteld voor de afhandeling van meldingen van burgers.

Categorie Standaard Gemiddelde Overschrijding Totaal aantal Aantal meldingen

termijn afhandelingstermijn termijn meldingen niet op tijd afgehandeld

(werkdagen) (werkdagen) (werkdagen)

Wegen 6 4 0 95 7

Gebouwen 9 7 0 53 3

Openbaar Groen 10 3 0 69 0

Afvalinzameling 4 2 0 49 3

Openbare verlichting 11 4 0 59 0

Verkeer 25 8 0 26 0

Borden 6 3 0 43 2

Rioleringen 2 1 0 24 1

Water 9 4 0 10 0

Overlast 10 3 0 18 0

Straatmeubilair 7 2 0 19 1

Speelvoorzieningen 10 5 0 5 0

Plaagdierbestrijding 10 4 0 6 0

Bruggen 9 4 0 2 0

Begraafplaatsen 7 3 0 4 0

Gladheidsbestrijding 5 1 0 6 2

Geen categorie toegekend 0 0 0 4 2

Overige/diversen 10 2 0 3 1

Totalen van alle meldingen in deze periode

3,6 495 22

23

Toelichting Het is de bedoeling dat 90% van de meldingen binnen de gepubliceerde servicenormen worden afgehandeld.

In de eerste vier maanden zijn 96% van de meldingen op tijd afgehandeld. Het is de bedoeling dat het vastgestelde gemiddelde afhandelingstermijn van 8,7 werkdagen niet wordt overschreden.

In de eerste vier maanden bedroeg het gemiddelde afhandelingstermijn 3,6 werkdagen. De afhandelingstermijnen worden ruimschoots gehaald. Het streven om 90% van de meldingen binnen de standaard termijn af te handelen is ruimschoots gehaald.

Betaaltermijnen Hieronder treft u de gemeten waarden tot en met april 2019 betreft de betaaltermijnen crediteuren.

Betaaltermijn crediteuren Heel 2017 Heel 2018 T/m april 2019

0-20 dagen 91% 84% 91%

21-30 dagen 97% 93% 97%

31-40 dagen 98% 96% 98%

41-50 dagen 99% 98% 99%

50> dagen 100% 100% 100%

24

Voorgestelde wijziging begroting Hieronder treft u de voorgestelde wijziging van de begroting 2019.

Programma 1 Dienstverlening en veiligheid

FCL Naam product ECL Naam economische categorie Toelichting Huidig Voorstel Verschil L/B I/S

600100 Raad en Commissies 11000 Raadsleden Door een structurele wettelijke verhoging voor de

vergoeding van raadsleden, zijn we genoodzaakt deze

kosten structureel te verhogen.

€ 94.000 € 184.000 € -90.000 L S

Programma 2 Werk, sociale voorzieningen en vrijetijd

FCL Naam product ECL Naam economische categorie Toelichting Huidig Voorstel Verschil L/B I/S

672400 Beheer algemene begraafplaatsen 34600 Onderhoud In 2019 zijn een aantal werkzaamheden gepland waarvoor

geen raming is opgenomen in de begroting. Het gaat om:

- Urnenmuur te Middelstum.

- Achterstallig onderhoud lijkenhuisje te 't Zandt.

- Alle columbaria in de gemeente opknappen.

- Hekwerk begraafplaats Middelstum achteringang.

- WC's in lijkenhuisjes en havens.

€ 2.605 € 21.105 € -18.500 L I

661400 Armoede- en schuldenbeleid 42402 Bijdrage Volkskredietbank De begroting 2019 van de Volkskredietbank is gewijzigd,

hierin zijn onder andere extra personeelskosten

opgenomen vanwege arbeidsvoorwaarden en de inhuur van

een interim-directeur.

€ 90.000 € 111.000 € -21.000 L S

661000 Bijstandsverlening 41114 Vergoeding van het Rijk Het (nader voorlopig) budget BUIG 2019 is naar beneden

bijgesteld. Het verwerken van de voorlopige realisatie 2018

zorgt voor een neerwaartse bijstelling van de rijksbijdrage.

€ 3.112.600 € 3.043.081 € -69.519 B S

668200 Individuele voorzieningen Natura - Jeugd 42426 Bijdrage RIGG ZIN Jeugd De indicatiewaarden en decalaratiewaarden van de

jeugdhulp zijn voor de eerste maanden van 2019

toegenomen. Met name de toename van de duurdere

jeughulp zorgt voor de hogere uitgaven.

€ 1.998.051 € 2.268.791 € -270.740 L S

25

Programma 3 Wonen en leefomgeving

FCL Naam product ECL Naam economische categorie Toelichting Huidig Voorstel Verschil L/B I/S

Algemene dekkingsmiddelen en overige

FCL Naam product ECL Naam economische categorie Toelichting Huidig Voorstel Verschil L/B I/S

693200 Onroerende zaakbelasting woningen 34524 Overige kosten Kosten waarderingskamer en landelijke voorziening WOZ,

voorheen landelijk gefinancierd nu per gemeente.

€ - € 1.750 € -1.750 L S

691300 Overige financiële middelen 21400 Dividend uitkering Het dividendpercentage is eenmalig verhoogd naar 50%,

tezamen met de behaalde winst leidt dit tot een hogere

dividend uitkering.

€ 40.000 € 68.690 € 28.690 B I

633000 Nutsvoorzieningen 21400 Dividend uitkering Dividend Enexis valt hoger uit op basis van het resultaat

over 2018.

€ 102.500 € 117.073 € 14.573 B I

521100 Rente 21000 Rente De rentelast van de aangetrokken langlopende geldlening

op 7 mei 2019.

€ 702.087 € 756.087 € -54.000 L S

521100 Rente 21200 Rente In 2019 zijn twee kasgeld leningen aangetrokken, het

rentepercentage hierop is negatief waardoor we een

rentebedrag ontvangen in plaats van betalen.

€ 63.017 € 61.517 € 1.500 L I

Totaal saldo -480.746€

26

Wij stellen u voor om het nadelig saldo van € 480.746 in 2019 te onttrekken aan de algemene reserve. Het nadelige structurele effect van € 507.009,- zal meegenomen worden in de opstelling van de begroting 2020.

Mutaties reserves en voorzieningen

FCL Naam product ECL Naam economische categorie Toelichting Huidig Voorstel Verschil L/B I/S

Totaal saldo -€

Hogere lasten incidenteel -18.500€

Hogere baten incidenteel 43.263€

Lagere lasten incidenteel 1.500€

Lagere baten incidenteel -€

Saldo incidenteel 26.263€

Hogere lasten structureel -437.490€

Hogere baten structureel -€

Lagere lasten structureel -69.519€

Lagere baten structureel -€

Saldo structureel -507.009€

Saldo Turap -480.746€