Een miljoen douchebeurten - · PDF fileSystem 800xA versie 6? − Hoe haal ik het maximum...

The customer magazineof the ABB Group

Benelux

Een miljoen douchebeurtenUniek zonnecollectorenveld in Almere

Nieuwe ABB Robotics Master ClassesZo houd je robots topfit

Energiekwaliteit de hoogte inLaagspanningscondensator QCap beantwoordt aan hedendaagse behoeften

2 I 14

De opener

08 11Perspectief“Met de Robotics Master Classes willen we kennis delen en de weg wijzen naar bepaalde informatie”, aldus Martin van der Have.

Alfons Goos,CEOABB Benelux

Aan de slagABB werkt mee aan de realisatie van een zonnecollectorenveld dat helemaal is ingebed in een woonwijk. Een bijzonder project.

Een ander energiebeleid gebaseerd op een nieuwe visieIn België is de continuïteit van de ener-gievoorziening de komende winter niet gegarandeerd. Een akelige verrassing … Hoe is het zover kunnen komen, en vooral: wat doen wij eraan?Tegen 2020 verplicht de Europese Unie haar lidstaten om 20 % van hun energie uit hernieuwbare bronnen te halen. De subsidies voor hernieuwbare energie en de splitsing tussen energieprodu-centen en -distributeurs waren echter een aanslag op de rendabiliteit van de producenten. Bovendien veroorzaakten ze onzekerheid in de markt, die nog extra wankelde onder de snelle ontwik-keling van de schaliegasproductie en de kernramp van Fukushima. Een coherent energiebeleid in België ontbrak de laatste 10-15 jaren en op de koop toe krijgen wij af te rekenen met technische proble-men in de kerncentrales ... Windparken en zonnepanelen leveren al elektriciteit,

maar om deze complexe energiestromen in real time te monitoren en beheren, is een intelligent en versterkt net noodza-kelijk. Daarenboven is de Benelux geen eiland in het Europese energielandschap en zijn investeringen in interconnecties dus dringend nodig. Verder zullen het vergunningsproces voor deze investerin-gen, de ETS rechten en de subsidierege-lingen voor hernieuwbare energie moeten herbekeken worden. Het is dus tijd voor een nieuwe lange termijnvisie, met bindende afspraken over kernenergie, fossiele energie, hernieuwbare energie, de invoering van nieuwe technieken en marktmechanis-men met alle stakeholders zodat de voorwaarden gecreëerd worden voor een positief investeringsklimaat. Misschien is het goed om te kijken hoe Nederland tot een energieakkoord is gekomen. Wat ze-ker is: ABB heeft alles in huis om eender welke visie en beleidsoptie technologisch te ondersteunen.

et cetera 2|14 - Een uitgave van ABB Benelux - Concept Head Office - Hoofdredactie Marco Moerland - Redactiecommissie Jos Bernaards, Karin Bot-Molenaar, Sabbah Doudou, Brian Jagmohan, Marco Moerland - Werkten mee aan dit magazine Hilde Vercaempt, John Edwards, Nando Harmsen, Thierry Lambinet, Filip Van Loock, Peter van der Horst, Marco Mertens, Philip van Ootegem, Ivan Roda - Copyright 2014

et cetera abonnement aanvragen, wijzigen of opzeggen? Surf naar onze website: www.abb.com/benelux. Op dit adres kunt u zich abonneren op ons blad, uw gegevens wijzigen of uit onze database laten verwijderen.

et cetera 2|14

2 ABB et cetera 2|14

30 For a better worldABB profileert zich als een toonaangevende speler in de productie en distributie van windenergie. Verschillende initiatieven vormen het overtuigende bewijs.

Inhoud

Polsslag4 Flexibele laagspanningscondensatoren

Verbeterde energiekwaliteit dankzij QCap.6 ‘Power Quality’-game en Gebruikersdag

Interactieve ABB-app.7 Slimmer omgaan met energie

ABB’s deelname aan Universal Smart Energy Framework.

Perspectief8 Hoe houd je robots in topconditie?

ABB organiseert nieuwe Robotics Master Classes.

Aan de slag11 Zoneiland Almere van Nuon

Unieke installatie met oplossingen op maat van ABB.14 Flexibiliteit, schaalbaarheid en continuïteit

Systemec en ABB creëren samen modulaire datacenters.16 Zuiver drinkwater

De Watergroep doet een beroep op ABB-technologie voor waterprocesinstallaties.

19 Nieuwe QCap-condensatorABB-robots belangrijkste onderdelen van volledig geautomatiseerde lijn.

21 Modernisering van grote draaiovenABB installeert motor van 7 ton voor Dumont-Wautier.

De wondere wereld24 ABB-robot in legoblokken

IRB120 wordt functioneel speelgoedexemplaar.

38 ProductVestigingen in Nederland en Italië slaan de handen in elkaar voor een nieuwe serie verdelers ‘pro E comfort MISTRAL’.

Over en weer26 Uiterst precies bestuurde robots

AcoTech B.V. en ABB kijken verder dan standaardoplossingen.

For a better world30 Strijd tegen klimaatverandering

ABB actief in de frontlinie met windenergie-oplossingen.

Product34 M2M-netwerkanalyzer

Inzicht in energieverbruik en efficiëntie.35 DTC880 Thyristor controller

Nauwkeurige aansturing van elektrothermische processen.

35 OCTOPUS-OnboardGeïntegreerd systeem voor beslissingsondersteuning op zee.

36 AVC en RPCPCS100 Power Quality-portfolio breidt uit.

37 A200-L turbochargerMeer doorvoer met dezelfde efficiëntie.

38 Nieuwe serie energieverdelers ‘pro E comfort MISTRAL’Vruchtbare samenwerking tussen Nederlandse en Italiaanse vestigingen.

Het jaar…39 Deze keer: het jaar 1929

Stroomkwaliteit verbeteren.

3ABB et cetera 2|14

Polsslag

Onlangs lanceerde ABB de QCap-laagspannings condensatoren voor standaard reactieve industriële en commerciële stroomcompensatietoepassingen. Door de oorzaken van een te lage vermogensfactor aan te pakken, verbetert QCap de energiekwaliteit in laagspanningsinstallaties.

QCap: de flexibele laagspanningscondensator voor de behoeften van vandaag

Nu hebben we een cilindrische condensator voor alle stan-daardtoepassingen”, vertelt Raymond Ma, Regional Sales

Manager (NAM, SAS, NAS). “Tot voor kort was er geen hoogwaardig cilinder-vormig product op de markt met de ver-eiste mate van betrouwbaarheid. Daarom hebben we eerst achterhaald waar de klant precies behoefte aan had. Hoewel ABB nog niet eerder een cilindrische op-lossing had ontwikkeld, hebben we een enorme hoeveelheid ervaring in het ont-werpen van andere types condensato-ren. Deze oplossing, inclusief alle onder-delen, is volledig ‘in-house’ ontworpen en gebouwd. QCap sluit perfect aan bij onze bestaande systemen: de behuizing is kleiner dan die van concurrerende pro-ducten.”

Extreme tests “Om optimale specificaties en ma-terialen te bepalen, moet je begrijpen wat er in de condensator gebeurt, en hoe deze in de praktijk wordt gebruikt”, vertelt Cyrille Lenders, R&D Engineer. “Condensatoren hebben vaak last van diëlektrische oververhitting. Het aanpak-ken van de thermische opbouw was dan ook een van onze prioriteiten. Op basis

van onze ervaring en gesprekken met klanten hebben we bepaald aan welke storingscondities de condensator zou worden blootgesteld. We hebben diverse omgevingen, zoals productie-installaties, zo realistisch mogelijk gesimuleerd en sterk uiteenlopende scenario’s bedacht. Naast computermodellen hebben we de condensatoren ook onderworpen aan vrij extreme laboratoriumtests. Gelukkig ging alles goed! We testen ieder afzon-derlijk exemplaar nu aan de hand van cri-teria die de internationale normen over-treffen.” “Voor de kwaliteit van een condensa-tor zijn twee factoren essentieel”, aldus Raymond Ma. “Een daarvan is het mate-riaal – een moderne condensator bestaat voor ongeveer 90 % uit dunne polypro-pyleenfilm. De andere factor is de mon-tage. Op basis van zo’n zeven decennia ervaring met het ontwerpen en bouwen van condensatoren kunnen we op beide punten hoge kwaliteit en consistentie garanderen. Klanten hoeven zich dus geen zorgen te maken over ‘downtime‘ of onderbreking van hun processen. De condensator draagt bij aan het behalen van hun duurzaamheidsdoelstellingen, maar voorkomt ook eventuele sancties door het niet naleven van milieuregels.

Onze technologie voor overdrukontkop-peling garandeert dat de condensator tot het einde van zijn levensduur veilig blijft werken, en zichzelf op dat moment ont-koppelt.”

Eigenschappen QCap• ‘Droog type’ ontwerp• Veilige afdichting en technologie voor

overdrukontkoppeling• ABB ‘in-house’ gemetalliseerde folie met

uitstekende diëlektrische eigenschappen• Optimale thermische dissipatie• Lange levensduur• Hoge betrouwbaarheid• Gestandaardiseerde reeks cilindrische

condensatoren• Makkelijk te installeren in condensatorbank• Voldoet aan internationale normen,

CE-gecertificeerd• Ontwerp zorgt voor lage verliezen • Vermindert of elimineert dure boetes voor lage

vermogensfactor• Verminderde stroomverliezen in kabels en

transformatoren• Verhoogde transmissiecapaciteit in kabels• Toegenomen beschikbare

transformatorcapaciteit


Polsslag

Optimaliseren van de technologie “Hoewel alle condensatoren tech-nisch gezien min of meer gelijk zijn, heb-ben we manieren gevonden om de be-staande technologie te optimaliseren”, voegt Cyrille Lenders toe. “Bijvoorbeeld door een kleiner element met een gro-tere diameter te gebruiken. Dit verbetert de dissipatie, en helpt voortijdige uitval voorkomen. Een kritische factor is het vermogen om hoge voltages te verwer-ken met lage verliezen. Vaak gebruiken fabrikanten simpelweg grotere hoeveel-heden metaal, waarmee de verliezen weliswaar worden verminderd, maar die ook de levensduur van de condensator verkorten. Minder metaal levert dan weer hogere verliezen op, maar ook een be-tere weerstand. Deze twee factoren heb-ben we optimaal in balans gebracht. Het verliesarme ontwerp resulteert in een la-gere temperatuur en verhoogt de levens-duur van de condensator.” “De temperatuur met tien graden verlagen is een echte doorbraak,” al-dus Raymond Ma. “Veel condensatoren zijn te duur of te hoog gespecificeerd voor standaardtoepassingen. Daarom introduceren we QCap, tegen een zeer competitieve prijs. We zien grote kan-sen voor dit product, met name in op-

komende economieën. Om tegemoet te komen aan de behoeften van markten in alle regio’s, zullen we de reeks grondig aanpassen. Op dit moment willen we uit-breiden naar hoogspanningsproducten, maar ook naar veel lagere vermogens. Sommige toepassingen vragen namelijk

om aanpassingen in hele kleine stapjes. ABB’s nieuwste productgamma richt zich op het conditioneren van stroom en het waarborgen van hoge kwaliteit. De QCap past perfect bij deze filosofie.”

Raymond Ma, Regional Sales Manager (links) en Cyrille Lenders, R&D Engineer bij ABB Jumet (rechts).

Prestaties QCap

Spanningsbereik 380V tot 600V

Frequentie 50 en 60 Hz

Aansluiting Driefase

Netto uitgangsvermogen 12.5 tot 30 kvar

Tolerantie op capaciteit 0 % / +10 %

Verliezen Typ. <0,2 Watt/kvar (alleen diëlektrisch)Typ. <0,5 Watt/kvar (inclusief ontlaadweerstand)

Ontlaadweerstand Ontlading van Un tot 50V in 1 minuut

Max. toelaatbare spanning 1.3 x In voor doorlopend gebruik

Max. toelaatbare stroom 30 % piekspanning gedurende maximaal 1 minuut

Behuizing Aluminium

Kleur Onbehandeld aluminium

Aanhechting 1 stud (M12)

Afmeting (DxH) 90 x 417 mm

Gewicht Circa 3 kg

Aansluitpunten Kooischroeven

Min. ruimte boven apparaat 20 mm

Aarding Aarde-aansluiting op aanhechtpunt behuizing

Uitvoering Uitsluitend binnengebruik

Temperatuur -25 °C / +55 °C (class D volgens IEC60831)

Hoogte waarop condensator functioneert

Tot 2000 m

Beschermingsgraad IP20

5ABB et cetera 2|14

De nieuwe game maakt klanten, prospecten en medewerkers duidelijk hoe ABB-oplossingen en -expertise bijdragen tot op-

timale prestaties van energienetwerken. De ‘Power Quality Challenge’-app toont op een leuke, inzichtelijke manier hoe harmonische vervuiling en een te lage spanning het netwerk in een hotel en fabriek kunnen beïnvloeden: lichten en schermen gaan flikkeren, processen wor-den vertraagd en de werking van appara-tuur wordt verstoord. In extreme gevallen kan de stroom zelfs helemaal uitvallen. Het virtueel toepassen van een aantal ‘Power Quality’-oplossingen vergroot de efficiency en minimaliseert uitval ... met een hoger rendement als resultaat.

Verbeterde stroomkwaliteit De interactieve app legt snel en een-voudig uit hoe reactieve compensatie van het blindvermogen en het filteren van harmonischen de stroomkwaliteit in

netwerken kunnen verbeteren. Wanneer het niveau van bepaalde harmonischen in een elektrisch systeem te hoog wordt, leidt dat tot energieverlies of zelfs uit-val. Het portfolio van ABB biedt diverse oplossingen die deze harmonischen op-sporen en verwijderen.

Veel systemen hebben ook te kam-pen met te hoge spanningspieken. Nauwkeurig gestuurde reactieve com-pensatie van het blindvermogen zorgt ervoor dat de spanning nergens te hoog oploopt. Hierdoor worden gebruikers in staat gesteld de ‘uptime’ van systemen te maximaliseren, maar bijvoorbeeld ook om de regelgeving op dit gebied na te leven.

Zelf de ‘Power Quality Challenge’ testen?Behalve leerzaam is deze game ook ge-woon heel leuk om te spelen. Surf dus snel even naar www.abb-powerquality-challenge.com. Er is ook een offline-ver-sie beschikbaar voor de iPad via https://itunes.apple.com.

Polsslag

ABB lanceert ‘Power Quality’-game

ABB Gebruikersdag 2014Woensdag 19 november 2014

Virtueel toepassen van ‘Power Quality’-oplossingen vergroot de netwerkefficiëntie.

Een klantenevenement vóór en dóór gebruikers binnen de pro-ces-, water- en infra- industrie. Tijdens deze middag ontvangt

u onder andere antwoorden op de vol-gende vragen:

− Hoe speelt ABB in op Industrie 4.0? − Wat is de toegevoegde waarde van

System 800xA versie 6? − Hoe haal ik het maximum uit Asset

Management met de standaard tools van ABB?

− Welke nieuwe geavanceerde meet- en analysesystemen zijn er van ABB?

− Welke 3 service verbeteringen heeft ABB doorgevoerd om mijn producti-viteit te verbeteren?

− Wat houdt ‘My Control System’ in? − Hoe speelt ABB in op energiebespa-

ring en uitstootvermindering? − Welke nieuwe oplossingen zijn er

ontwikkeld om mijn plant veilig te stellen?

− Wat is de toegevoegde waarde van de overname van Spirit IT door ABB?

Neem voor meer informatie contact op met uw account manager.


Smart Metering biedt de oplos-sing: locaties waar energie wordt opgewekt, getranspor-teerd of verbruikt, kunnen met

dit systeem in real time worden gemeten, bewaakt en aangestuurd. Hoe? Dankzij het ‘Smart Grid’, het digitale net dat al deze meetlocaties verbindt. Om de ontwikkeling van dit soort ‘slimme energie’-producten te ver-snellen, houdt Universal Smart Energy Framework (USEF) zich bezig met het uitwerken van specificaties en richtlijnen voor deze nieuwe manieren van energie-voorziening. Als alles goed gaat, zullen die fungeren als een katalysator voor het realiseren van een gemeenschappelijke markt. Hoewel het USEF-concept oor-spronkelijk werd ontwikkeld voor lokale energiemarkten, is het in principe immers ook toepasbaar voor wereldwijde slimme energienetten. In de komende decennia kunnen deze oplossingen dus op grote schaal worden uitgerold. Goed nieuws voor de partijen die al binnen de bestaande energiewaar-deketen opereren. Maar ook innovatieve nieuwkomers van buiten de energiewe-reld, die de markt helemaal op z’n kop kunnen zetten, krijgen dankzij dit kader de mogelijkheid een nieuwe markt op poten te zetten en ‘slimme energie’-pro-ducten of diensten te ontwikkelen en te leveren.

“Power and Productivity for a better world” Door deel te nemen aan USEF beves-tigt ABB haar pioniersrol op het gebied van duurzaamheid en technologische in-novatie. Als toonaangevend bedrijf vindt

ABB het belangrijk om haar verantwoor-delijkheid te nemen op dit vlak. Steeds meer opdrachtgevers stellen duurzaam ondernemen overigens als een belang-rijke eis aan partners binnen de volledige keten. ABB werkt onder andere met de CO2-prestatieladder. Dit instrument helpt om structureel en permanent met CO2-reductie bezig te zijn. Daarnaast gebruiken alle vestigingen in de Benelux 100% groene elektrische energie met bijbehorend keurmerk. Het wagenpark van ABB bestaat sinds vier jaar uit wa-gens met energielabel A en B. Op die manier levert ABB een bijdrage aan een schoner milieu.

Polsslag

ABB stapt in Universal Smart Energy Framework foundation

Smart Grids en Smart Metering: slimmer omgaan met energie.

Door wereldwijd productie- en verbruiksprocessen te optimaliseren, kunnen we slimmer leren omgaan met energie. Daartoe is het belangrijk om energieleveranciers – en dat zijn tegenwoordig ook particulieren – in staat te stellen hun productie en verbruik optimaal te monitoren en te beheren. Ook in de steeds dynamischer wordende energienetwerken!

Wat is USEF?

USEF is een samenwerkingsverband tussen energieleveranciers, netbeheer-ders, fabrikanten van elektrische instal-laties, consultants en ICT-bedrijven. Naast ABB werken ook Alliander, DNV GL, IBM, ICT Automatisering, RWE-Essent en Stedin samen in USEF.

7ABB et cetera 2|14

Perspectief

Sinds enkele jaren organiseert ABB Robotics goed bezochte ‘Master Classes’ in de Benelux, waar zowel klanten als het team van ABB van veel nieuwe informatie worden voorzien. Binnenkort gaat er een nieuwe cyclus van start, deze keer voornamelijk gericht op robotserviceproducten.

ABB Robotics Master Classes: kennisdeling en ‘community building’


Perspectief

Zo’n twee jaar geleden kwam onze collega en Product Manager Jan Bronkhorst op het idee om ‘doktersspreekuren’ te

organiseren”, vertelt Martin van der Have, Sales & Marketing Manager Robotics Benelux en verantwoordelijk voor de ver-koop van robot- en serviceproducten. “Hier kunnen dan integratoren en eind-klanten die met ABB-producten werken – of willen gaan werken – vragen stellen. Daar wilden we graag nog wat omheen organiseren en zo zijn we begonnen met onze Robotics Master Classes. Die ble-ken een behoefte in te vullen en werden van meet af aan goed bezocht! Iedereen is welkom. Ook mensen die eens willen komen ‘snuffelen’.”

Robotonderhoud Tijdens iedere Master Class wordt een presentatie gehouden en bezoe-kers krijgen de gelegenheid om vragen

te stellen die op dat thema betrekking hebben. Iedere reeks Master Classes behandelt een nieuw thema. Dat kan ro-botveiligheid zijn, of programmeren met Robot Studio. Na het volgen van een volledig programma aan Master Classes krijgen deelnemers een gratis licentie en ze worden gewezen op de Robot Studio ‘community’. Aankomende sessies han-delen over het onderhoud van robots en bieden praktisch advies over hoe je deze in topconditie kunt houden. De Master Classes passen binnen een bredere stra-tegie: ABB wil meer persoonlijke aan-dacht geven aan haar relaties en deze persoonlijke contacten onderhouden en versterken. Vaak weten mensen bijvoorbeeld niet welke services er allemaal beschikbaar zijn, of waar ze bepaalde reserveonder-delen kunnen krijgen, vertelt Martin. “Wij wijzen deelnemers tijdens de Master Classes op allerlei praktische zaken of

functionaliteiten die ze anders misschien niet zo snel zouden hebben ontdekt. Aan de andere kant leren wij ook veel over hoe klanten onze producten in de prak-tijk gebruiken en waar ze behoefte aan hebben. Daar kunnen wij onze diensten, informatievoorziening en strategie ook aan aanpassen.”

Unieke toepassingen “Helaas zien we nog wel eens dat bij eindklanten of systeemintegratoren ken-nis verloren is gegaan”, gaat Martin van der Have verder. “En we zien gelukkig dat er jong talent wordt aangetrokken. We willen door dit programma kennis de-len, mensen de weg wijzen naar bepaal-de informatie en ze met elkaar in contact brengen. Klanten wisselen onderling er-varingen uit tijdens de Master Classes en vertellen elkaar graag hoe ze bepaalde zaken hebben opgelost. We stimuleren deelnemers om zelf ‘communities’ op te

Martin van der Have, Sales & Marketing Manager Robotics Benelux (links) en Luc Wellens, Service Engineer Robotics (rechts).

9ABB et cetera 2|14

Perspectief

bouwen rond bepaalde thema’s. Mensen uit dezelfde sectoren trekken tijdens de Master Classes vaak naar elkaar toe en praten regelmatig lang na. Klanten heb-ben vaak vragen die heel nauw verwant zijn aan hun eigen business. Dan is het handig als we een case kunnen bespre-ken die betrekking heeft op hun sector. Zo hebben we films laten maken over een installatie bij een bierbrouwerij en een fabriek waar uitsluitend ‘refurbished’ robots worden ingezet.”

Klantenkwesties leren kennen Luc Wellens, Service Engineer Robotics, heeft enkele tientallen jaren ervaring opgedaan op het gebied van dienstverlening, inbedrijfnames en in-structie. “Dit laatste gaat van het voorbe-reiden van offertes tot het beheer van de trainingrobots en het samenstellen van lesprogramma’s voor klanten. Master Classes organiseren en houden hoort ook bij deze activiteiten. Master Classes duren in de regel een ochtend of een middag en worden op ABB-locaties ge-houden. Er is ook een Master Class van vijf dagen waarin nieuwe integratoren le-ren om met onze robots te werken. Hier beginnen we echt vanaf de basis, en dat wordt enorm gewaardeerd.”

Zelf komt Luc Wellens nu en dan nog voor verrassingen te staan. Vaak kan er meteen een oplossing worden aangedra-gen, maar het komt ook wel eens voor dat iemand de robots op een wel heel unieke manier in wil zetten. “Ieder pro-ductieproces is anders, dus elke klant heeft andere behoeften. Onze robots kunnen lassen, lijmen, monteren, schil-deren en met heel uiteenlopende materi-alen werken, en vaak worden materialen en processen gecombineerd. In bepaal-de gevallen is nauwkeurigheid belangrij-ker dan snelheid, maar soms is het juist andersom. Sommige processen laten zich makkelijker robotiseren dan andere. Tijdens de Master Classes komen dit soort kwesties bovendrijven en kunnen we gericht zoeken naar oplossingen.”

Zinvolle tijdsinvestering Het team heeft inmiddels gemerkt dat de handleidingen niet altijd optimaal wor-den gebruikt. Vaak realiseren gebruikers zich niet dat de antwoorden op hun spe-cifieke vragen daar al in staan. Ook wor-den de beschreven veiligheidsregels wel eens over het hoofd gezien. “Daarom be-steden we hier tijdens de Master Classes extra aandacht aan”, zegt Luc Wellens. “We krijgen door deze organisatie veel

informatie over wat er leeft bij de deel-nemers. Dat brengt ons weer op nieuwe ideeën. Zo zouden we graag eens een reeks sessies houden waar we dieper in-gaan op de inzet van robots bij ‘pick & place’-werkzaamheden.” “Na afloop van de Master Classes vragen we deelnemers altijd om een eva-luatieformulier in te vullen. Het doet ons goed om te zien dat deelnemers heel positief zijn over dit initiatief. Zo krijgen we na de meerdaagse Master Class altijd wel te horen dat mensen dit een uiterst zinvolle tijdsinvestering vonden.”

Luc Wellens in de demonstratieruimte.

Nieuwe reeks Master Classes• Master Class ‘1ste hulp bij IRC5-

storingen’: op 25 november in Zaventem en op 18 november in Ede, telkens van 8.30 tot 12.30 u.

• Master Class ‘Hoe houd ik mijn robot in topconditie?’: op 25 november in Zaventem en op 18 november in Ede, telkens van 13 tot 17 u.

• Master Class Robot Engineering: op 27 november in Zaventem en op 20 november in Ede, telkens van 8.30 tot 12.30 u.

• Master Class Remote Service: op 27 november in Zaventem en op 20 november in Ede, telkens van 13 tot 17 u.

Deelname is gratis, vooraf inschrijven verplicht. Voor vragen en inschrijvingen kunt u contact opnemen met Karina Debot ([email protected], +32 (0)2 718 63 61).


Aan de slag

Een miljoen douche-beurten per jaar met zonne-energieHet Zoneiland Almere van Nuon Warmte in de wijk Noorderplassen-West in Almere, is één van de grootste zonnecollectorenvelden ter wereld. Deze unieke installatie werd mede mogelijk gemaakt door ABB Measurement Products.

11ABB et cetera 2|14

Aan de slag

De installatie werd in 2011 in ge-bruik genomen en bestaat uit 520 zonnecollectoren, opge-steld op een oppervlakte van

7.000 m2 – ongeveer zo groot als ander-half voetbalveld. De collectoren vangen zonnestralen op en zetten de energie om in verwarming en warm water voor 2.700 nabijgelegen woningen. Het Zoneiland is in stedenbouwkundig opzicht volledig in-gebed in de woonwijk.

Restwarmte en zonne-energie “Nuon werkt nauw samen met de ge-meente Almere aan verduurzaming van de stad en de omliggende regio en dit project past perfect in dat streven”, aldus Gerrit Daalmeijer, Technisch Beheerder Installaties Nuon Warmte. “Door deze aanpak te kiezen, kunnen we de CO2-

uitstoot fors verlagen. In dit gebied zijn ruim 40.000 woningen aangesloten op stadsverwarming, waarvan 2.700 ook warmte ontvangen van het Zoneiland. Voor stadswarmte wordt restwarmte ingezet die overblijft bij centrales, fa-brieken of verbranding van afval. Een huis met stadsverwarming heeft gemid-deld 50% minder uitstoot van CO2. We wilden graag hierop voortborduren en meer met zonne-energie doen. De zon-necollectoren en de stadswarmte zorgen nu samen voor de verwarming en het warme kraanwater van de Almeerse wijk Noorderplassen-West.”

Elk jaar weer zonnewarmte! Er werd besloten om niet met zonne-panelen te werken die zonlicht in stroom converteren, maar wel met zonnecol-

lectors die water opwarmen. In dat wa-ter zit glycol, een stof die gemakkelijk warmte opneemt. Een warmtewisselaar geeft die warmte dan weer door aan het net. In de winter werkt het systeem overigens ook – zo lang de zon maar schijnt. Het Zoneiland is verbonden aan het stadswarmtetransportnet, dat de warmte overdraagt aan de wijknetten in Noorderplassen-West. Op de momenten dat het Zoneiland warmte levert, hoeft de centrale minder restwarmte aan deze wijk te leveren. Het Zoneiland produceert elk jaar on-geveer 9.000 gigajoule energie. Het ge-leverde water heeft een temperatuur van 80 à 90 °C. Hiermee wordt met warmte-wisselaars warm water bereid van circa 65 °C, meer dan warm genoeg om te douchen.

Nieuwe toepassing meettechnieken “ABB heeft vanaf de ontwerpfase meegedacht en oplossingen op maat ontwikkeld”, vertelt Arjan Meerveld, Business Development Manager ABB Measurement Products. “We hebben nauw samengewerkt met Nuon Warmte en met Scheer&Foppen, die het elektro-technische en waterzijdige gedeelte voor hun rekening namen. De communicatie tussen alle partijen verliep uitstekend. Door problemen te benoemen en op tafel te leggen, konden we heel gericht naar oplossingen zoeken. Al snel bleek dat er meer vereist was dan meetinstrumenten met standaardprestaties. De toegepaste meetinstrumenten zijn standaard uit een gegevensblad te selecteren, maar ze zijn stuk voor stuk toegespitst op de wensen en eisen voor dit project. Door de hogere prestaties en mogelijkheden van deze ABB-producten kunnen we voor de klant een meerwaarde creëren.”

Oude technologie in modern jasje “De installatie werkt met een water-circulatiesysteem. Het is dus erg belang-rijk om precies te weten hoeveel ener-gie er terugkomt uit de stad en hoeveel energie erheen gaat. We gebruiken daar-voor meerdere meetprincipes. Water is normaal gesproken heel gemakkelijk te meten met een gelijkveld electromagne-tische flowmeter (EMF). Maar omdat het water gedemineraliseerd is, en dus nau-

Gerrit Daalmeijer, Technisch Beheerder Installaties Nuon (links) en Arjan Meerveld, Business Development Manager ABB Measurement Products (rechts).


Aan de slag

welijks geleidt, hebben we een andere oplossing gekozen. ABB heeft één van de oudste technologieën ingezet: een wisselveld EMF, maar dan in een mo-dern jasje en voorzien van nieuwe tech-nieken zoals digitale procesverwerking. Daardoor kunnen we bij lage geleiding (vanaf 0,5 microsiemens/cm) een mag-netisch veld opwekken. In dit project moesten we echt op alles voorbereid zijn en hebben we veel verschillende tech-nologieën ingezet. Dan is het handig als je een breed scala aan mogelijkheden in huis hebt.” Omdat er een busbaan dwars door het zonneveld loopt, moest een van de flowmeters diep onder de grond wor-den ingegraven. Voor deze meter, die

te allen tijde uit het proces gehaald kan worden, is gekozen voor een pitotbuis die flow kan meten op basis van druk-verschil.

Toekomstgericht project “Dit is voor ons een heel mooi leer-traject geweest”, zegt Gerrit Daalmeijer. “Je zou deze aanpak overal kunnen ko-piëren, ook op grotere schaal. We heb-ben geen geheimen en iedereen mag komen kijken. Met mijn collega Charlie Ruiter verzorg ik presentaties en infor-matiebijeenkomsten voor bijvoorbeeld wethouders, klanten, scholen en allerlei organisaties. We hebben inmiddels grote delegaties over de vloer gehad, niet al-

leen uit heel Nederland maar ook uit bij-voorbeeld Zweden, China en Oekraïne.” “We zijn echt trots dat we aan dit toe-komstgerichte project mochten meewer-ken”, vertelt Arjan Meerveld. “Het is be-langrijk om dergelijke groene ideeën ook echt in de praktijk te brengen, discussies aan te gaan en ideeën uit te wisselen. Dit project heeft ons weer op nieuwe ideeën gebracht, waardoor we onze producten anders in kunnen zetten. Als je een duur-zamere wereld wilt realiseren, moet je dit soort dingen ook echt bouwen!”

2.700huishoudens

1mln.douchebeurten per jaar

5209.000gigajoule energie

zonnecollectoren7.000m2


Aan de slag

De modulaire datacenter-aanpak van Systemec en ABB

Systemec BV is sinds 1997 een zakelijke full-service Internet Service Provider en System Integrator. Vanuit de datacenters in Nederland en Duitsland biedt het bedrijf een zeer breed scala aan oplossingen voor internettoegang, datacommunicatie, VoIP, SaaS, connectiviteit en meer.

Samen met GSV paneelbouw en ABB werd een slimme energie-voorziening gerealiseerd, voor een toekomstbestendig, flexi-

bel en betrouwbaar datacenter op min. TIER3+ niveau. We richten ons als onafhankelijke partner voor het midden- en kleinbedrijf met name op het aanbieden van schaal-bare, flexibele totaaloplossingen”, vertelt Jos Derkx, Directeur Systemec BV. “Om dit te realiseren hebben we natuurlijk een schaalbare en flexibele infrastructuur no-dig, die ook nog eens altijd beschikbaar moet zijn. Onze klanten vragen om dien-sten die precies aansluiten bij hun wen-sen, maar hebben vooral ook behoefte aan continuïteit. Wij nemen deze vraag zeer serieus, omdat bedrijven tenslotte veel van hun kritieke processen aan ons uitbesteden.” Het tweede Systemec Datacenter in Venlo is als eerste datacenter met ABB hoofd- en Smissline-onderverdelers, in combinatie met een modulair Newave UPS-systeem, en ABB CMS en M2M-oplossingen uitgevoerd. Meerdere af-

delingen van ABB hebben uiterst nauw samengewerkt bij het ontwerp en de realisatie van deze totaaloplossing. ABB heeft het project verzorgd in samenwer-king met GSV paneelbouw, dat het vol-ledige ABB-traject heeft gemanaged.

Maximale uptime “We wilden ons tweede datacen-ter in Venlo graag modulair opbouwen, met het oog op maximale flexibiliteit en schaalbaarheid. Standaardisering is voor ons heel belangrijk, omdat we zo meer-dere systemen vanuit één punt kunnen bedienen en een zo hoog mogelijke upti-me kunnen garanderen. Met oplossingen van het ABB-systeem konden we deze modulariteit verwezenlijken.” “In 2011 sprak ik Jos Derkx op de beurs Elektrotechniek”, vertelt Servie Huybers, Product Marketing Manager ABB. “Destijds was Systemec zich aan het oriënteren op laagspanningssys-temen. We kwamen toen heel snel uit bij het Smissline TP systeem, omdat dit perfect aansloot bij de behoefte aan hun flexibiliteit en schaalbaarheid. Op

het unieke aanrakingsveilige railsysteem kunnen de componenten immers onbe-last worden gemonteerd of gedemon-teerd. En omdat het busboard volledig aanrakingsveilig is, kan dit dus ook zon-der gebruik te maken van persoonlijke beschermingsmiddelen.” Dit zogenaamde hot ‘swappen’ biedt naast flexibiliteit een grote bedrijfszeker-heid in vergelijking met conventionele systemen. En daarmee dus ook conti-nuïteit en geen fatale en kostbare down-time, wat in datacenters ondenkbaar is.

Onderscheidend vermogen “Flexibiliteit en schaalbaarheid pas-sen bij onze doelstelling: ons onder-scheiden in de datacentermarkt”, zegt CFO Sjoerd Derkx, die verantwoordelijk is voor alle organisatorische en finan-ciële aspecten van Systemec. “Het is zelfs een belangrijk onderdeel van onze strategie. We bieden diensten voor klan-tengroepen die sterk afhankelijk zijn van hun IT-processen: klanten die zich geen seconde downtime kunnen permitteren, maar die ook snel, indien nodig, op een


financieel aantrekkelijke manier kunnen opschalen. Wanneer zij andere eisen aan hun systeem stellen, of als dat systeem moet worden uitgebreid, dan hoeven er niet opnieuw grote investeringen te wor-den gedaan, maar uitsluitend een paar componenten te worden uitgewisseld.” “Nog een unieke mogelijkheid van dit systeem is om gebruikers van het data-center alleen te factureren voor de ener-gie die ze daadwerkelijk hebben ver-bruikt. Het stroomverbruik van klanten loopt fors uiteen, van bijvoorbeeld 5 kW tot 30 kW per 19”-kast. Met het CMS-systeem kan het energieverbruik wor-den gemeten op componentniveau. Wie bij ons server- of co-locationcapaciteit huurt, zal dan uiteindelijk enkel moeten betalen voor het werkelijk verbruikte vermogen.” “Het energieverbruik wordt gemeten met het ABB CMS systeem, legt Servie uit. “We plaatsen stroommeetspoeltjes op de individuele Smissline-automaten die met een flatcable worden gekoppeld aan een control unit. Vanuit die control unit kunnen we via een PLC per groep

het opgenomen vermogen in kWh meten. Daarnaast geeft het CMS systeem bewa-king van load control en een voormelding tegen overload en unwanted tripping.”

Onvoorziene uitdagingen “In datacenters zijn downtimes echt volledig uit den boze”, licht Ruud Sormani, Sales Engineer ABB, toe. “Al helemaal als je actief bent in de markt voor mission critical-systemen. Daarom hebben we gezocht naar oplossingen die flexibel zijn, maar die ook het ri-sico op downtime minimaliseren. Het Smissline-concept maakt het mogelijk om onderdelen uit verdelers snel en makkelijk te repareren of te vervangen, of om apparatuur op een andere verde-ler aan te sluiten. Er is ook gekozen voor drievoudige redundantie. Naast UPS systemen zijn er ook nog back-upgene-ratoren aanwezig die op zowel op aard-gas als op diesel kunnen lopen. Indien het Datacenter verder wordt uitgebreid, kunnen we overigens meteen geïnte-greerde Power Quality-oplossingen aanbieden, zoals apparatuur voor de

correctie van cosinus phi en harmoni-sche vervuiling.” “Bij iedere uitrol loop je natuurlijk wel eens tegen onvoorziene uitdagingen aan”, besluit Jos Derkx. “Ook hier is dat gebeurd. Maar alle problemen zijn naar tevredenheid opgelost, dankzij de inzet van alle partners. We hebben zelfs sa-men de hele installatie door de bouwput naar binnen gesjouwd. De samenwerking met ABB en GSV - Voerendaal heeft ge-leid tot een uiterst betrouwbaar systeem dat volledig naar wens is uit te breiden en optimaal schaalbaar is. Dat past per-fect bij ons businessmodel en de actuele trends in de datacentermarkt. Op termijn willen we graag verder uitbreiden. Ons nieuwe twin-datacenter in Duitsland is ook voorzien van de ABB-oplossing. Zo zien we dat veel grote Duitse steden in de grensregio geen publiekelijk toegan-kelijk internetnetwerk hebben. Wanneer we ginds datacenters mogen gaan bou-wen, zullen we daar ABB en GSV zeker opnieuw in betrekken.”

Aan de slag

VLNR: Ruud Sormani, Sales Engineer ABB, Servie Huybers, Product Manager ABB, Jos Derkx, Directeur Systemec BV, en Sjoerd Derkx, Finance & IT Systemec.


Aan de slag

De Watergroep houdt het centraal met ABB


Aan de slag

De Watergroep, het grootste drinkwaterbedrijf in Vlaanderen, zuivert water voor uiteenlopende toepassingen en industrieën. Zo heeft De Watergroep al proceswaterinstallaties ontwikkeld voor ondermeer Pepsico, Farm Frites, Incopack, Citrique, Bravi en Marine Harvest Pieters, Taminco, EOC, Oleon en Fuji Oil. Hierbij maken ze volop gebruik van diverse ABB-producten.

Ook Rousselot in Gent, ’s we-relds grootste producent van gelatine, is klant. De Watergroep beheert, moni-

tort en beveiligt de apparatuur op de site van Rousselot met het 800xA-systeem, vanaf een centraal punt. “De Watergroep was helemaal overtuigd van de voordelen van een gecentraliseerd DCS-systeem”, vertelt Frederic Bodson, Sales Engineer Power Generation ABB. “Daarom zoch-ten we naar een manier om enkele kleine-re systemen te implementeren, verspreid over meerdere locaties. Hierbij moesten de kosten worden gereduceerd, maar alle voordelen behouden blijven.”

Centrale supervisie “Voorheen had elke afzonderlijke in-stallatie bij de klant een eigen supervisie-systeem. In de praktijk bleek echter dat er maar zelden medewerkers ter plaatse nodig waren. De computers stonden in een warme, vochtige en corrosieve omgeving en het gebruik ervan vereiste steeds een verplaatsing ‘on-site’. Het was dan ook een logische stap naar een centrale supervisie, die vanaf elke plek toegankelijk zou zijn.” Elke locatie gebruikt inmiddels de-zelfde 800xA hard- en software, wat het programmeren en onderhoud ver-gemakkelijkt. De rapportage is uniform en gegevens kunnen eenvoudig onder-ling worden vergeleken. Interventies en alarmlijsten zijn gemakkelijker te beheren en updates en upgrades hoeven maar een enkele keer te worden uitgevoerd. Omdat het systeem nu telkens wordt uit-

gebreid, en er niet iedere keer een nieuw systeem moet worden ontwikkeld en ge-installeerd, is de ingebruikname verkort van maanden naar weken.

Altijd en overal toegankelijk “Inmiddels worden er vijf installa-ties centraal beheerd met het 800xA-systeem van De Watergroep”, vertelt Ortwin Deroo, Senior Project Manager De Watergroep. “Uiteindelijk worden dat 20 tot 30 installaties, waar lokaal alleen nog een AC800M Controller staat. Dit systeem kan helemaal gevirtualiseerd worden en makkelijk worden uitgebreid of ingekrompen. Het concept kan overi-gens ook worden ingezet voor afvalwa-

terzuivering, vaak in kleine stations op verspreide locaties.” “Via zijn smartphone kan de beheer-der ook updates en waarschuwingen ontvangen”, vult Frederic aan. “De ge-bruikers kunnen overal ter wereld het proces monitoren en indien nodig in-grijpen. Zo bediende De Watergroep onlangs de installatie vanuit Suriname. Deze manier van werken biedt veel nieuwe mogelijkheden. Zo kun je nu bij-voorbeeld de aansturing voor meerdere locaties op een enkele, goed beveiligde plek onderbrengen en daarmee de veilig-heid vergroten. Elke klant kan zijn of haar ‘best practices’ ontwikkelen en delen, en er kunnen binnen het systeem ook

Automation Sentinel beschermt controlesystemen

Cybersecurity wordt in een opzet, waarbij belangrijke industriële installaties van op afstand worden aangestuurd, natuurlijk heel belangrijk. Zeker wanneer werk-nemers van andere bedrijven toegang krijgen. Controlesystemen zijn de rug-gengraat voor industriële installaties, maar vormen ook interessante doelwitten voor hackers. Een solide cybersecuritystrate-gie, bestaande uit een aantal niveaus ter bescherming van het besturingssysteem, is dus een must. De basis van cybersecurity is het steeds up-to-date houden van de ver-schillende softwareversies. Hiervoor heeft

ABB Automation Sentinel in het leven geroepen. Via deze service zorgt ABB dat de klant steeds de allerlaatste versie en update van de 800xA-software ter beschikking heeft, maar controleert ze ook de patches van Microsoft en McAfee om vast te stellen of deze geen problemen kunnen veroorzaken in combinatie met het systeem. Alleen patches waarvan definitief is vastgesteld dat ze veilig zijn, worden vrijgegeven.


Waterzuivering bij Rousselot

Het bij Rousselot in Gent gezuiverde kanaalwater, met drinkwaterkwaliteit, wordt voor een deel meteen in het primaire proces ingezet: het maken van gelatine, waaronder ook voor consumptie. De rest wordt gebruikt voor stoombereiding. De Watergroep analyseert de kwaliteit van het water wekelijks. Nadat het water uit het nabijgelegen kanaal is opgepompt, wordt het grove materiaal eruit gefilterd. Het water wordt

in een tank opgeslagen en nogmaals gefilterd. De volgende stap – ultrafiltratie – zuivert het water verder en als laatste behandelingsstap wordt omgekeerde osmose ingezet. De installaties zijn modu-lair opgebouwd: wanneer de ene module wordt doorgespoeld of gereinigd, blijft de andere in bedrijf. De milieuheffing wordt vastgesteld op het verschil in verontreiniging tussen bin-nenkomend en uitgaand water. Gebruikte

chemicaliën gaan uiteraard niet terug het kanaal in, maar naar de waterzuivering van de klant. Van al het water dat wordt opgepompt, wordt zo’n 70 % als proces-water ingezet en gaat 30 % terug naar het kanaal.

Aan de slag

verschillende autorisatieniveaus worden ingesteld. Zo zal De Watergroep een externe partij toegang verlenen tot een afgebakend deel van het systeem, waar zij enkel hun eigen installatie mee kun-nen beheren en toegang hebben tot alle relevante informatie.”

Volledig geïntegreerd “Op lange termijn wordt het kosten-voordeel alleen maar groter”, vervolgt Frederic Bodson. “Je hoeft slechts een keer een systeem op te zetten en te on-derhouden. Een server gaat gemiddeld

zo’n zeven jaar mee. Als je op iedere lo-catie het hele systeem moet vervangen, kom je fors duurder uit. Je moet natuur-lijk wel over een goed netwerk beschik-ken om alle locaties te kunnen verbin-den. Helaas liggen industriële parken en productiefaciliteiten soms ver van aan-sluitpunten. Een voordeel van onze aan-pak is het feit dat er ook een beveiligde 3G-verbinding tussen de installatie en de supervisie kan worden aangelegd.” “We moeten echt volledig kunnen ver-trouwen op het materiaal en de kennis van ABB”, besluit Ortwin Deroo. “Het is

geweldig dat de systemen nu volledig geïntegreerd zijn, zodat we ons kunnen richten op het bepalen wat een machine moet doen en geen tijd verliezen met eindeloos programmeerwerk. De geïn-tegreerde modules, software en uitge-breide visualisatie maken het makkelijk om voor ieder proces een oplossing te vinden.”

Frederic Bodson, Sales Engineer Power Generation ABB (links) en Ortwin Deroo, Senior Project Manager De Watergroep (rechts).

De Watergroep

De Watergroep levert diensten binnen de hele waterketen. Via een netwerk van 31.000 kilometer leidingen bedient het ruim 2,8 miljoen klanten in 170 Vlaamse gemeenten. De Watergroep beschikt over 57 grondwater- en 5 oppervlak-tewaterwinningen, samen goed voor een productie van 121,5 miljoen m³ in 2012. De Watergroep is ook een partner in de uitbouw van gemeentelijke riole-ringsnetten en werkt waterprojecten op maat uit voor bedrijven.


Dankzij de samenwerking met het bedrijf Wow Technology rolt sinds kort de nieuwe QCAP-condensator van de productielijn in de ABB-fabriek van Jumet. De belangrijkste onderdelen van deze volledig geautomatiseerde lijn? Robots van ABB natuurlijk!

ABB-robots voor de vervaardiging van de nieuwe QCap-condensator

De QCAP-condensator is speci-aal ontworpen om op een ge-automatiseerde productielijn te worden vervaardigd. “Steeds

verder automatiseren is de enige manier waarop we concurrerend kunnen blijven ten opzichte van onze Aziatische concur-renten”, aldus Henri Bonhomme, General Manager van ABB in Jumet. “Als we de goede ideeën die we ontwikkelen hier blijven uitvoeren, behouden we de lokale werkgelegenheid. Want in België mogen de loonkosten dan hoog zijn, de kwaliteit van de arbeid is dat ook. Bovendien cre-eert de automatisering zowel upstream als downstream banen waaronder die voor operators die de lijn bewaken.

Zesassige robots “Op het gebied van automatise-ringsproducten bieden wij diverse me-chanische en robotica-oplossingen”, zegt Nabil Matab, Sales Engineer ABB Robotics. “Bij ABB Jumet primeert flexi-biliteit en de kwaliteit van het eindpro-duct, dus met die kernwoorden in het achterhoofd hebben wij hen zesassige industriële robots voorgesteld. Hiermee kunnen complexe bewegingen worden gemaakt, die volledig zijn afgestemd op de verschillende te monteren onderde-len. Moet het product aangepast wor-

den? Dan bieden ze hiertoe de nodige ontwikkelingsmogelijkheden.” Op basis van deze keuze ging ABB Jumet op zoek naar partners om de pro-ductielijn, die werd opgedeeld in verschil-lende cellen, te bouwen. De fabriek vroeg hiervoor bij meerdere leveranciers offertes aan. Henri Bonhomme: “Uiteindelijk heeft Wow Technology ons met hun oplossin-gen en werkwijze voor elke cel overtuigd dat ze de geschikte partner waren om onze gewenste doelstellingen efficiënt en effectief uit te voeren. Bovendien hadden we al eerder met hen samengewerkt en kenden we hun expertise.”

De juiste robot “Voor onze projecten werken we bij voorkeur met ABB-robots”, vertelt Jean Demarteau, Managing Director van Wow Technology. “Niet alleen hebben ze de beste prijs-kwaliteitverhouding en bieden ze een programmeerbare, gebruiksvrien-delijke interface. Ook zijn ze zowel me-chanisch als elektronisch zeer robuust, nauwkeurig en snel.” Bovendien bena-deren de robots van ABB de bewegings-vrijheid van een persoon: met hun zes vrijheidsgraden – drie bewegingsassen en drie oriëntatiegraden – kunnen ze een object verplaatsen en in eender welke positie zetten.

De twee belangrijkste kenmerken van een robot zijn de nuttige last (van drie tot een paar honderd kilo voor ABB-robots) en zijn reikwijdte. Hoe hoger deze pa-rameters, hoe hoger de prijs van de ro-bot. Op basis van wat er geassembleerd moet worden, is de ideale oplossing dus om een zo compact mogelijke cel te ont-werpen en er de juiste robot in te zetten. “Tijdens deze fase kon Wow Technology gebruikmaken van de simulatiesoftware ‘Robot Studio’ van ABB Robotics”, licht Jean toe. “Hiermee kunnen we de robot in zijn industriële omgeving simuleren en de benodigde inbouwruimte berekenen.”

Ontwerp op maat Eenmaal geselecteerd en geleverd, werd de robot bevestigd op een frame om hem te immobiliseren ten opzichte van zijn omgeving. Vervolgens ontwierp en monteerde Wow Technology de grij-per en klauwen die in contact komen met het te hanteren onderdeel. Jean: «Om de kosten zoveel mogelijk te druk-ken, monteren we waar mogelijk twee verschillende mechanismen op dezelfde robot. Daarnaast ontwikkelen we ook de apparaten rond de robot, die hem de te hanteren onderdelen brengen en ze ver-volgens neerzetten: aanvoermagazijnen, triltafels, step feeders, transportbanden


Aan de slag

en opslagtafels. Net als de apparatuur waarmee de robot interageert trouwens, zoals systemen om te lassen, schroeven, lijmen, klemmen, zetten, lasergraveren en nog veel meer. In de allerlaatste fase – de ‘teaching’ – wordt de robot com-pleet geprogrammeerd. Zo leert hij de plaats kennen waar hij het onderdeel moet opnemen, welke route hij moet vol-gen, waar hij het weer moet neerzetten

en welke actie hij moet ondernemen. In cellen met meerdere robots zorgen we ervoor dat ze onderling optimaal samen-werken. Zijn er posten waar de stukken onvoldoende nauwkeurig geplaatst kun-nen worden? Dan koppelen we een ca-mera aan de robot, zodat hij de plaats exact kan bepalen.”

Finetunen van de lijn “De buitenmaten van elke QCAP-condensator zijn identiek, maar er zijn een vijftigtal modellen met elk een verschillend vermogen, frequentie en spanning”, ver-duidelijkt Henri. “Om de optimale pro-ductkwaliteit te garanderen, wordt elke condensator bovendien onderworpen aan een reeks tests die strenger zijn dan de huidige normen opleggen. Tenslotte

wordt de QCAP gevuld met een polyu-rethaanhars dat op geen enkele manier zijn veiligheidsvoorziening mag vervuilen. Daarom moet elke condensator voorzich-tig worden verplaatst en is een stollings-tijd van vier uur vereist tijdens de produc-tie. Met al deze beperkingen moest Wow Technology rekening houden.”

Hoewel de lijn zich nog in de afrondings-fase bevindt, is hij al sinds het voorjaar in gebruik. Om het tempo extra op te voe-ren krijgen de zes huidige robots binnen-kort overigens het gezelschap van een zevende. De eerste cellen werken alvast correct. De laatste – de meest complexe met drie robots – is nog in aanbouw, waardoor het werk momenteel handma-tig wordt gedaan. Zodra de kwaliteit en de traceerbaarheid van het eindproduct volledig gegarandeerd zijn en de laat-ste aanpassingen gemaakt zijn, zal de productielijn pas echt op kruissnelheid draaien.

“ We werken bij voorkeur met ABB-robots, die de beste prijs-kwaliteitverhouding en een programmeerbare, gebruiks-vriendelijke interface bieden.”

Cyrille Lenders, R&D Engineer bij ABB Jumet.


Aan de slag

De uitdaging: een motor van 1.200 kW installeren


Aan de slag

Vanaf de weg krijg je eigenlijk geen juiste indruk van de om-vang van de installaties van Dumont-Wautier. Eenmaal

door de tunnel die tegenover het kan-toor in de rots is gegraven, ontvouwt zich echter een indrukwekkend land-schap. Tussen twee kalkrotsen – over-blijfselen van de oude kalkgroeve – be-vinden zich de acht kalkovens van de fabriek. De imposante draaioven Nr. 4 heeft een 145 m lange buis met een diameter van meer dan vier meter, die op een gestaag tempo draait voor de decarbonatie van kalksteen of dolo-miet. De capaciteit van de mastodont bedraagt ongeveer 300.000 ton kalk of dolomiet per jaar en het brandstof- en grondstofverbruik is aanzienlijk. Om de CO2-uitstoot en het energieverbruik te beperken, maar ook om de grondstof-voorraad efficiënter te gebruiken, be-sloot de Groep om de oven te moder-niseren: de buis werd ingekort en een verticale voorverwarmer met een hoger rendement werd toegevoegd.

Projectleider Christian Uyttenhove: “De gerenoveerde draaioven Nr. 4 zal sa-men met de zeven andere ovens van de fabriek blijven werken in een goede ba-lans van verschillende oventechnologie-en. Zo kunnen we het grondstofgebruik zo veel mogelijk rationaliseren en de im-pact op het milieu nog verder beperken.”

Koppeling van twee motoren Vóór het opstarten van de nieuwe voorverwarmer in november werden een aantal interventies uitgevoerd: de ver-vanging van de brander en het plaatsen van een grotere afzuigventilator. Francis Delfosse, verantwoordelijke van de elek-trische dienst in de fabriek: “Bij een eenvoudige draaioven zijn er weinig be-perkingen en werkt de ventilator op een motor van 800 kW. Door de toevoeging van de voorverwarmer zijn een hogere afzuigcapaciteit en een flexibele bedie-ning van het debiet nodig.” En daar ver-schijnt ABB op het toneel. “Uit de studie die we uitvoerden, bleek dat het beno-digde vermogen voor de nieuwe venti-

lator 2.000 kW bedroeg”, vertelt Francis Delfosse. “Omdat we een 800 kW zware motor gekoppeld aan een frequentie-wisselaar hebben, kozen we ervoor om een tweede motor van 1.200 kW met frequentiewisselaar te plaatsen. De twee motoren zijn rechtstreeks gekoppeld door dezelfde wielas.” Gérard Detry, Sales Engineer van ABB Benelux: “Het grootste probleem was dat, ondanks het verschil in vermogen, de kracht gelijk verdeeld moest worden tussen de twee motoren, om een verdraaiing van de as te voorkomen. We moesten dus gebruik maken van een master-slave-relatie tus-sen de motoren, zodat zij hetzelfde kop-pel leveren ten opzichte van hun nomi-nale maat. Daarnaast moesten we ook aansluitingen op de bestaande transfor-mator en de nieuwe ventilator voorzien.”

Voorbereiding en installatie Na verscheidene technische vergade-ringen werden de motor en de snelheids-regelaar geselecteerd en de verschillende aansluitingen gedefinieerd. Francis: “We

De Lhoist Group is wereldleider in de productie van kalk. Voor hun vestiging Dumont-Wautier in Saint-Georges-sur-Meuse heeft de groep een beroep gedaan op ABB, in het kader van een grote investering voor de modernisering van een imposante draaioven. De uitdaging: een motor van 1.200 kW installeren, gekoppeld aan de huidige motor, voor de bediening van de afzuigventilator van de ovengassen.

Een motor van 7 ton voor de fabriek Dumont-Wautier


Aan de slag

wilden garanties over de parallelle wer-king van de twee apparaten en de tijdige levering, zodat de rookgasafvoer 100% betrouwbaar zou zijn vóór de plaatsing van de voorverwarmer.” Gérard: “De bouw van een motor van deze omvang

vergt zes maanden, en de koppeling van twee verschillende motorvermogens is niet courant. Maar de leveringstermijn werd volledig gerespecteerd.” Eind april konden de teams van Dumont-Wautier beginnen met de montage van de instal-laties. Dankzij de hulp van ABB werd deze klus in tien dagen geklaard: installa-tie van de kasten, trekken van de kabels,

plaatsing van de nieuwe motor – met een massa van 7 ton in een beperkte ruimte, mechanische en elektrische koppeling van de twee motoren en de aansluiting op de transformator en de ventilator. “De inbedrijfstelling nam vervolgens twee da-

gen in beslag: een voor het opstarten en een voor de fijnafstelling, gevolgd door een dag van opleiding over het master-slave-systeem. De unit is nu volledig operationeel.”

Optimaal rendement “Voor projecten van deze omvang vragen wij offertes aan bij verschillende

gespecialiseerde bedrijven. We selec-teren altijd leveranciers die kwalitatief hoogstaande producten en klantenser-vice bieden, zoals ABB, waarvan we al vijftig grote machines in de fabriek heb-ben staan. De laatste aanwinst is overi-gens de krachtigste laagspanningsmotor in de fabriek. Het voordeel van ABB-motoren? Hun prestaties. Het gebruik van frequentieregelaars is voordelig in termen van energiebesparing, wat maakt dat de return on investment snel bereikt is. Aangezien we al heel lang met ABB samenwerken, is er een vertrouwens-band ontstaan, zowel wat het materieel betreft als met het personeel, dat wij goed kennen.” Gérard: “De waarde van een servicecontract met ABB is dat er regelmatig contact is met de technici van ABB, die voor het onderhoud zorgen en het nodige advies geven. Zij kennen onze apparatuur, maar ook de toepassing van de klant.”

“ Aangezien we al heel lang met ABB samenwerken, is er een vertrouwensband ontstaan, zowel wat het materieel betreft als met het personeel.”

Projectleider Christian Uyttenhove (links) en Gérard Detry, Sales Engineer ABB Benelux (rechts).


Aan de slag

Een robot of speelgoed? Deze IRB 120 is het allebei. Twee ABB-ingenieurs die elkaar vonden in hun liefde voor Lego, bouwden de populaire robot van ABB na in de kleurige blokjes.

ABB–robot wordt spectaculair speelgoed

Toen Steffen Enemark, de Deense vicepresident van ABB Robotics, grapte of het moge-lijk was een ABB-robot na te

bouwen met Legoblokjes, kon hij niet vermoeden waar zijn vraag toe zou lei-den. Twee bijzondere ingenieurs, de Brit Kenneth Madsen en de Deen Lasse Lauesen, voelden zich immers onmid-dellijk aangesproken. Acht maanden lang werkten zij in het grootste geheim aan de Legoversie van de IRB 120. De verrassing was groot toen zij met hun functionele, spectaculaire speelgoed exemplaar naar buiten kwa-men. De interesse voor de stunt van Madsen en Lauesen werd trouwens nog versterkt door het succes van de bril-jante Legofilm die uitkwam op het mo-ment dat zij hun robot aan het publiek voorstelden.

Programmeerbare Lego Het verbaasde niemand dat uitgere-kend Kenneth en Lasse op de uitdaging van Steffen Enemark ingingen. Samen hadden zij net de Brickit Lego User Group opgericht om alle mogelijkheden van de programmeerbare Lego robotics van de Mindstorms-set te verkennen en te testen. Bovendien zijn zij ook lid van de Mindstorms Community, een groep van 70 volwassen Legofans die door de Deense speelgoedfabrikant zijn sa-mengebracht en worden gesponsord. Dankzij dit lidmaatschap vonden de twee ingenieurs vlot toegang tot de bouw-steentjes en tal van andere producten uit het Lego-assortiment. Samen leverden zij een haast perfecte kopie af van de IRB 120. De Legorobot beweegt op zes assen, net als het origi-neel en is met behulp van een Android-


De wondere wereld

app perfect te besturen. Toegegeven, hij is wat minder snel dan het ABB-model en kan geen lasten van 3 of 4 kg tillen, maar wie hem aan het werk ziet, herkent moeiteloos de typische bewegingen van het origineel.

Passie voor robots “Het was een complete verrassing toen ik hoorde dat Kenneth en Lasse een volledig functionele kopie van de IRB 200 hadden gebouwd”, reageert een breed lachende Steffen Enemark. “Acht maan-

den lang staken ze al hun vrije tijd – en heel wat spaarcenten – in dit project. Het resultaat is indrukwekkend. In die mate zelfs, dat van over de hele wereld vra-gen binnenlopen van mensen die abso-luut zo’n Legorobot willen bemachtigen. Persoonlijk vind ik deze robot het bewijs

dat wie met Legoblokjes aan de slag gaat, onvermijdelijk technisch-creatief moet gaan denken.” Lasse Lauesen knikt instemmend. “Kenneth en ik delen een passie voor robots. De afgelopen vier jaar brachten

wij verschillende robotica- en automa-tiseringsprojecten tot een goed einde met behulp van Legoblokjes. Deze IRB 120 laat zien waarom dit speelgoed zo populair is – ook bij volwassen technici. In de eerste plaats is het prettig werken – of spelen – met deze kleurige blokjes. En op wat je ermee kunt maken, mag je trots zijn. Van Lego kun je alles maken. Je verbeelding is de enige beperking.”

IRB 120 inspireert Met zijn 25 kg is de IRB 120 van ABB beslist geen reus. Maar dankzij zijn draagvermogen (3 tot 4 kg, afhankelijk van de configuratie), reikwijdte, hoge productiviteit en gunstige prijs, werd hij in minder dan geen tijd een van de meest succesvolle robots in productiebedrijven overal ter wereld. Recent lanceerde ABB een vernieuwde versie van deze robot. De nieuwe IRB 120T behield de zes as-sen van zijn voorganger, maar werkt 25% sneller. Hierdoor werd de robot meteen de benchmark voor snelle pick and pla-ce-toepassingen die niet alleen een hoge flexibiliteit, maar ook een nauwkeurig-heid tot 10 micron vereisen.

YouTubeOp YouTube is de lego robot in actie te zien. Ook laten de bouwers zien hoe zij deze bijzondere robot hebben samenge-steld. Kijk op http://www.youtube.com/watch?v=tZ5ciahN-Ig.

IRB 120 nagebouwd in Legoblokjes

Lasse Lauesen: “Van Lego kun je alles maken. Je verbeelding is de enige beperking.”


De wondere wereld


Over en weer

Robots worden vrijwel altijd op dezelfde manier ingezet, en dat is erg jammer!”, aldus Corné Henselmans, oprichter en eige-

naar van AcoTech B.V. “Onze expertise stelt ons in staat om robots in te zetten op plaatsen waar je ze misschien niet zo snel zou verwachten, maar waar ze wel de ultieme oplossing bieden of zelfs be-ter presteren dan beproefde systemen.” “Als je bijvoorbeeld CNC-bewerkingen wilt uitvoeren met een robot, dan weet die niet waar hij zich bevindt ten opzichte van de wereld om zich heen. Dat moet je voor hem in kaart brengen, door me-tingen, kalibratie en software-instructies. Met de juiste instructies kunnen we een robot bijna alles laten doen, zolang we maar op de juiste manier met hem kun-nen communiceren. Momenteel bouwen we zelfs een 3D-printer rond een kleine ABB-robot.” “We zijn gespecialiseerd in contour-bewerkingen vanuit bestaande data en hebben onze eigen software ontwik-keld voor het vertalen van bijvoorbeeld CAD-modellen naar uiteenlopende ro-botbewerkingen. Vanuit allerlei software

kunnen we data inlezen en bewerken, waardoor de robot uiterst nauwkeurig kan lassen, plasmasnijden, printen, lij-men, frezen, kitten, polijsten en meer. Complexe contourbewerkingen voeren we uit zonder dat we een extra vertaal-stap hoeven te maken, allemaal vanuit hetzelfde pakket. Zo hebben we vo-rig jaar voor de Nederlandse Aardolie Maatschappij een uitsparing voor een T-stuk met een waterstraal uitgesneden. De contour moest op een hoogte van zes meter op minder dan een halve millimeter nauwkeurig worden uitgesneden, zodat het T-stuk erin zou passen en in de pijp gelast kon worden. We sleepten voor dit project de jaarlijkse innovatieprijs van de NAM in de wacht.

Snel schakelen “We zijn in staat om een robot zeer precieze instructies te geven, maar die moet hij dan ook wel zeer exact uitvoe-ren, keer op keer. Dat betekent dat niet enkel de mechanica uiterst nauwkeurig moet zijn, maar ook dat de software juist moet worden geïnterpreteerd. Met ABB-robots is dat nooit een probleem. Sterker

nog, als je eenmaal met ABB hebt ge-werkt, wil je niet meer terug. Daarnaast heb ik door de jaren heen een goede re-latie met ABB opgebouwd en ze staan altijd klaar om ons te ondersteunen. Als ik tegen specifieke problemen aanloop, zoals erg geavanceerde elementen in de besturingssoftware, kan ik ze altijd bel-len.” “Onze samenwerking ervaren we als uiterst positief. Het is heel prettig om een grote organisatie als ABB achter ons te hebben staan. Als nieuwe klanten vragen of wij als klein bedrijf niet te kwetsbaar zijn, kan ik ze geruststellen door te ver-tellen dat ABB een uitstekende service-organisatie heeft die over onze schouder kan meekijken. Mochten we er een keer niet uitkomen, dan kan ABB dat opvan-gen met hun kennis en wereldwijde sup-portorganisatie, die bovendien bijzonder snel kan schakelen. Soms roept ABB dan weer onze hulp in of ze spelen leads door, bijvoorbeeld wanneer het om ge-avanceerd programmeerwerk voor klan-ten gaat. Het mes snijdt natuurlijk aan twee kanten: via bedrijven als het onze komt ABB weer in aanraking met allerlei

“ Robots kunnen meer dan je zou denken!”AcoTech B.V. biedt bedrijven ondersteuning op het gebied van robotica, projectbegeleiding, programmatie en het optimaliseren van bestaande processen. “Samen met de robots en de ondersteuning van ABB kijken we verder dan de standaardoplossingen.”


Over en weer

interessante, nieuwe markten en seg-menten, waar standaardoplossingen niet volstaan.” “We krijgen altijd snel de juiste men-sen binnen ABB te pakken. Als je langere tijd met elkaar werkt, ontwikkel je een bepaalde manier van communiceren: met een paar woorden kan ik duidelijk maken wat mijn probleem is, ik krijg de juiste vragen en krijg vervolgens een kort en duidelijk antwoord terug. Bovendien kunnen we elkaar van allerlei ontwikke-lingen in diverse sectoren op de hoogte houden. Zo wisselen we wel eens ideeën uit over de aanpak van bepaalde projec-ten. Aangezien de techniek zich ongelo-felijk snel ontwikkelt en systemen steeds complexer en meer met elkaar verknoopt worden, kun je ook niet alles zelf weten natuurlijk.”

Universeel én specifiek “Voor iedere denkbare applicatie kun je een aparte machine bouwen, maar wij zoeken net vanuit bestaande robots en onze software naar oplossingen op maat. De uiteindelijke functionaliteit wordt bepaald door een relatief kleine set instructies. We denken vanuit een universele oplossing met een zeer hoge basisnauwkeurigheid, die je kunt aan-passen voor specifieke toepassingen. In plaats van een betonprinter te ontwik-kelen en te bouwen, bedenken wij bij-voorbeeld hoe we beton kunnen printen met robots. Daarmee slaan we de pro-totypingfase, die meestal extreem duur is, helemaal over. Laatst wilde een klant weten of hij met robots in asfalt en beton zou kunnen frezen. In zo’n geval hebben we binnen een of twee dagen een heel

proefsysteem operationeel om aan te to-nen dat het inderdaad kan.” “Dankzij de flexibiliteit van de ABB-robots en onze eigen CNCsoftware kun je de functie van de robot bepalen, maar ook snel veranderen. In plaats van meerdere machines te kopen, hoeft een bedrijf misschien slechts eenmaal een investering te doen. Door bijvoorbeeld een aantal parameterinstellingen en de kop van de robot te veranderen, kun je dezelfde robot uiteenlopende functies toekennen. Als je hem wat ruimte en de juiste accessoires geeft, is er veel mo-gelijk. Daardoor zijn onze universele ro-botsystemen geschikt voor relatief korte of eenmalige projecten en gaat er een nieuwe wereld in robottechniek open: de mobiele, universele robot met lage opstartkosten.”

Transparant en open “Bij het uitwerken van oplossingen moeten we vaak rekening houden met hetgeen waarover een klant al beschikt. Met ABB lopen we nauwelijks tegen be-perkingen aan. De programmeeromge-ving is heel transparant en open, vrijwel zonder ‘black boxes’. De communicatie en compatibiliteit met andere systemen verloopt ook uitstekend. We hebben wel eens met robots van andere merken ge-werkt, omdat de klant die al had staan, maar dat geniet niet onze voorkeur. Dan moet je allerlei ‘workarounds’ en nood-oplossingen bedenken voor dingen die in de ABB-omgeving geen enkel probleem zijn. En als programmeur wil je zo elegant mogelijk programmeren.” “Vaak mislukken projecten met ro-bots, omdat er een verkeerde insteek

is gekozen: men houdt geen rekening met de beperkingen, maar al helemaal niet met de mogelijkheden. Veel klanten hebben geen idee van wat robots alle-maal kunnen! Het is voor ons dan ook best lastig dat mensen niet meteen aan robots denken wanneer ze voor een heel nieuwe uitdaging staan. Vaak kiest men voor een vertrouwd, kant-en-klaar ap-paraat, terwijl je beter iets nieuws kunt proberen.”

Over ABB Robotics

ABB is een van de grootste ontwikkelaars en leveranciers van zowel elektrische als hydraulische robots ter wereld. 1974: lancering van de allereerste pro-cessorgestuurde elektrische robot, de IRB 6.1991: de IRB 6000 komt op de markt, de eerste modulaire robot en destijds de snelste, meest accurate puntlasro-bot ter wereld, evenals een revolutionair polsgewricht.

1998: introductie van de FlexPicker. 2001: introductie van de IRB 7600, de eerste industriële robot die 500 kilo kon verplaatsen.In het afgelopen decennium werden diverse innovaties geïntroduceerd die het programmeren en bedienen intuïtiever en eenvoudiger maakten. 2005: een hele nieuwe productfamilie, waaronder de IRB 660, IRB 4450S, IRB 1600 en IRB 260, verschijnt op het toneel.

Het succes van de IRB120 – de kleinste ABB robot – resulteerde onlangs in de uiterst gebruikersvriendelijke, compacte IRB 1200.


Over en weer

Over Corné Henselmans

“Ik heb Operationele Technologie gestu-deerd, waarbij ik me met name heb toe-gelegd op automatisering en meet- en regeltechniek. In 1994 ben ik met auto-matiseringsprojecten begonnen, waarbij ik kennis heb gemaakt met de robots van ABB – waardoor ik meteen gecharmeerd was. Dat heb ik sindsdien gedaan.

Na een korte periode bij een System Integrator ben ik in 2007 voor mezelf begonnen. Inmiddels heb ik een aantal medewerkers in dienst en samen kun-nen we complete ‘turnkey’-projecten oppakken.”


Over en weer


For a better world

Al meer dan 125 jaar ontwik-kelt en installeert ABB com-plete oplossingen voor water-krachtcentrales. Vandaag is

het bedrijf zelfs de voornaamste techno-logieleverancier ter wereld voor hydro-elektrische centrales. Daarnaast heeft ABB zich in de voorbije drie decennia ook geprofileerd als een toonaangeven-de producent van oplossingen voor de productie en distributie van windenergie. Op die manier werkt het bedrijf actief mee aan de strijd tegen de klimaatveran-dering. Verschillende projecten vormen daarvan het overtuigende bewijs.

De kracht van water en wind op El Hierro Op de Canarische eilanden, 300 kilo-meter voor de Afrikaanse kust, zijn de ge-volgen van de opwarming van de aarde

al langer merkbaar. El Hierro, het kleinste eiland van de groep, wordt regelmatig geteisterd door bosbranden en de stij-ging van de zeespiegel zorgt voor onrust onder de bewoners. Velen gingen ervan uit dat zij wellicht de eerste slachtoffers zouden worden van de opwarming van de aarde. Tot voor kort verbruikten alle stroom-generatoren op het kleine Canarische ei-land jaarlijks 40.000 vaten diesel. En on-der het motto ‘verbeter de wereld, begin bij jezelf’ besloot El Hierro over te scha-kelen op winden waterkracht voor zijn elektriciteitsvoorziening. Vijf windmolens op de noordoos-telijke punt van het eiland, die dicht bij de hoofdstad staan, leveren nu meer groene stroom dan het eiland op het eerste gezicht nodig heeft. Een deel van die stroom wordt gebruikt om water uit

een reservoir van 150.000 kubieke me-ter op te pompen naar een bekken van 550.000 kubieke meter, 700 meter boven de zeespiegel. Zodra de wind het laat af-weten en de windturbines geen stroom meer produceren, stroomt het water uit het hoogste bekken weer naar het lagere reservoir en komen zes waterturbines in actie. De windmolens kunnen tot 11,5 me-gawatt produceren en de waterturbines 11,3 megawatt. Samen genereren zij drie keer meer energie dan de 11.000 inwo-ners en de 60.000 toeristen op El Hierro nodig hebben. De ‘overtollige’ elektriciteit gaat echter niet verloren: ze wordt ge-bruikt om zeewater te ontzilten. Daartoe werden drie installaties gebouwd die sa-men 11.000 kubieke meter water per dag produceren voor de plaatselijke irrigatie.

Technologie beschermt leefgemeenschappen in de frontlinie van de klimaatveranderingIn steden als Bangkok, Jakarta en zelfs New York neemt het overstromingsgevaar steeds toe. Dichter bij huis dreigt de stijging van de zeespiegel de Waddeneilanden van de kaart te vegen. “Alleen met creatief ondernemerschap kunnen wij de opwarming van de aarde met succes bestrijden”, stelt de Britse zakenmagnaat Richard Branson. Dat is ook het ondernemerschap waar ABB voor tekent.


For a better world

Gunstige winden van Aruba tot Zweden El Hierro is uiteraard niet het enige eilandproject van ABB. Door zijn ligging in de Caribische Zee, voor de noordkust van Venezuela, is Aruba het hele jaar overgeleverd aan sterke winden. En dat is net een voordeel, want een gebied aan de zuidoostkust van het Benedenwindse eiland bleek uiterst geschikt voor de bouw van een windpark. Vandaag leve-ren de tien drie-megawatt turbines van dat windpark 17 % van alle benodigde elektriciteit. ABB Nederland leverde alle verdeelstations en schakelinstallaties voor de middenspanningsvoorziening. Ook de 15.000 bewoners van het Kodiak-eiland in Alaska voelden sterk de dreiging van het broeikaseffect. Zij wilden niet lijdzaam blijven toezien en kozen voor de vliegwiel-gebaseerde PowerStore

technologie van ABB. Hiermee verzeke-ren ze zich van een stabiele stroomvoor-ziening via een micro-elektriciteitsnet dat voor 99 % wordt gevoed door winden waterkracht. Een ander micro-elektriciteitsnet is dat van Faial, een Portugese archipel in de Atlantische Oceaan, halfweg tussen Europa en de Verenigde Staten. Om het aandeel van windenergie in de stroom-voorziening te kunnen verhogen en het netwerk toch stabiel te houden, leverde ABB een geavanceerd controlesysteem.Naarmate de welvaart toeneemt in een land, stijgt ook het energieverbruik. Op de eilandstaat Mauritius besloten ze dat die verhoogde energieproductie geen schadelijke effecten mocht hebben op het milieu. Als tweede producent ter wereld van zonne-omvormers zal ABB daarom aan Mauritius de nodige appara-

tuur leveren om tegen 2015 circa 35 % hernieuwbare energie op te wekken en te distribueren. Tenslotte is er het Zweedse eiland Gotland, waar de bewoners meteen het belang inzagen van de Europese doel-stelling om tegen 2020 de CO2-uitstoot met 20 % te verminderen. Zij kozen voor de Ventyx-software van ABB om een van de meest intelligente micro-elektriciteits-netten ter wereld op te bouwen. Dankzij de ABB-technologie kunnen grote hoe-veelheden windenergie en andere her-nieuwbare energie op een betrouwbare en stabiele manier via dit micro-netwerk worden verspreid.

In het belang van de continuïteit Vele eilanden waren ooit ballingsoor-den ver weg van de bewoonde wereld. Vandaag zijn het woonplaatsen van leef-


For a better world

gemeenschappen in de frontlinie van de klimaatverandering. Om hun voortbe-staan te verzekeren, ontwikkelen zij nu in ijltempo nieuwe duurzame oplossin-gen voor alternatieve energiewinning en -voorziening. Daarbij kunnen zij rekenen op de geavanceerde kennis en actieve betrokkenheid van ABB. De strijd tegen de oorzaken van de klimaatverandering is immers niet enkel belangrijk voor het voortbestaan van de eilanden, hij is ook cruciaal voor de continuïteit van alle le-ven op aarde.

Het Canarische eiland El Hierro schakelde over op winden waterkracht voor zijn elektriciteits-voorziening.


For a better world

Voordelen − Inbouwdiepte: slechts 57 mm − Compact formaat: 96 x 96 x 77 mm − Uitlezen van gegevens − In- en output, zowel analoog als digitaal,

vrij programmeerbaar − Groot display − Eenvoudig te configureren

Low Voltage Products

Aardlekbeveiligingen toepassen en testenGratis technische gidsNieuwe ontwikkelingen op het vlak van pv- en gelijkstroominstallaties evolueren razendsnel. Maar hoe worden deze innovatieve installaties op de juiste manier beveiligd tegen foutstromen? Hoe worden die beveiligingen op hun beurt op de juiste manier getest? ABB speelt in de ontwikkeling van aardlekschakelaars een vooraanstaande rol. Onze nieuwe, praktische gids over aardlekbeveiliging gaat in op vragen over deze en andere topics. Download de gratis gids op www.abb.nl of via de QR-code.


M2M-netwerkanalyzer Efficiënt meten voor doeltreffende prestaties

Een efficiënte installatie zorgt voor optimaal energieverbruik. Door het meten van elektrische parameters, bijvoorbeeld met een M2M-netwerkanalyzer, krijgt men inzicht in het gebruik en verbruik van energie en zijn efficiëntere prestaties mogelijk.

Optimaal presterenDe nieuwe M2M-inbouwnetwerkanalyzer biedt een complete oplossing voor het meten en analyseren van één fase en drie fasen elektrische parameters in laag- en middenspanningsverdelers. De M2M meet spanning, stroom, frequentie, power factor, actief en reactief vermogen, actieve en reactieve energie. De analyzer maakt meting en analyse van de elektrische parameters in real time mogelijk. Daarnaast wordt de netkwaliteit gecontroleerd door het meten van de harmonischen (THD) en kunnen de meetresultaten eenvoudig worden uitgelezen met een energiebeheersysteem. Door die gegevensanalyse kan de installatie worden geoptimaliseerd.

Online demoOntdek de vele mogelijkheden van de netwerkanalyzer M2M met onze online demo op www.abb.nl onder ‘Nieuwe berichten’.


Product

Voordelen − Precisie en energie-efficiëntie voor ver-

warmen, drogen en verlichten − 20 A tot 4160 A − 400 V / 525 V / 690 V − Geschikt voor weerstands- en induc-

tieve belasting en infraroodstralers − Lagere energiekosten door geïntegreerd

load management en Multitap-functies

Met de nieuwe DCT880 biedt ABB haar klanten een thyristor vermo-gensregelaar voor nauwkeurige aansturing van zowel weerstands- en inductieve kachels als infraroodstralers voor toepassingen in de glas-, kunststof- en metaalbranches, maar ook in de voedselverwerkende industrie. Uiterst nauwkeurige 3-fasen stroommeting zorgt voor een accurate doorlopende weergave van de belasting. Door stroomoptimali-satie wordt de piekbelasting verminderd, waardoor de energiekosten ook aanzienlijk afnemen.

Gebruiksvriendelijk en flexibel De DCT 880 biedt alle voordelen van de bekende ABB ACS880-productreeks, zoals een meertalig tekstgebaseerd controlepaneel, een USB-interface en geavanceerde pc-tools. Drie vrij toewijsbare controllers kunnen met CoDeSys nauwkeurig worden geprogrammeerd. Daarnaast kunnen gebruikers ook kiezen uit verschillende aansturingsmethoden (fase, full-wave burst, half-wave en I, U-, P-en I2 control). Dankzij de ingebouwde NETA-21 webserver kan de hardware vanuit elke locatie worden aangestuurd en gemonitord. De drive heeft ook drie slots voor aanvullende I/O-modules. Fieldbus adapters maken het mogelijk om aansluitingen te realiseren op vrijwel alle soorten IT-netwerken.

Voordelen − Veiligere en efficiëntere operaties op zee − Geïntegreerde hard- en software − Flexibele totaaloplossing − Grote kostenbesparingen

Marine

OCTOPUS-OnboardGeïntegreerd systeem voor efficiëntie op zeeOCTOPUS is een geïntegreerd systeem voor beslissingsondersteuning in de zeevaart. Het OCTOPUS-assortiment bestaat uit een combinatie van hardware- en softwareproducten die samen een totaaloplossing bieden voor het veiliger en efficiënter uitvoeren van operaties op zee. Dit leidt tot grote kostenbesparingen voor bijvoorbeeld rederijen, charteraars en offshore contractors.

Kraanbewegingen opvolgenOnder meer het Nederlandse offshore-bedrijf Seaway Heavy Lifting heeft OCTOPUS-Onboard gekozen voor haar enkelromps-kraanschip Stanislav Yudin. Een deel van de installatie die Amarcon levert, is een interface voor de draaiende kraan, die 25.000 ton weegt. Hierdoor is er niet alleen doorlopend informatie beschikbaar over de status en de bewegingen van het schip, maar ook van de kraan. Zo wordt het mogelijk om op elk tijdstip de veiligste manoeuvres te bepalen en uit te voeren. En dankzij toegang tot OCTOPUS-Online zijn ook de collega’s aan wal steeds op de hoogte van de locatie en status van het vaartuig. In 2011 werd de Oleg Strashnov van Seaway Heavy Lifting al eerder uitgerust met deze oplossing.

Drives

DCT880 Thyristor controllerNauwkeurige, dynamische aansturing van elektrothermische processen


Product

Voordelen − Kleine afmetingen − Uiterst betrouwbaar − Hoge efficiëntie − Lage beheerskosten − Onderdelen makkelijk verkrijgbaar − Weinig onderhoud nodig

Voordelen − Modulaire oplossing − Hogere systeemefficiëntie − Vermindert systeemverliezen − Makkelijke ingebruikname en

configuratie − Makkelijke bediening met touch screen

interfaces

Power Quality

AVC en RPCPCS100 Power Quality-portfolio breidt uitHet PCS100-portfolio zorgt voor een betere stroomkwaliteit en stabielere netwerken. De geïntegreerde productreeks biedt betrouwbare, kostenef-fectieve oplossingen voor laag-en middenspanningsconversie, voor een breed scala aan voltages. De oplossingen zijn onder meer geschikt voor industriële installaties, data centers, microgridsystemen en shore-to-ship-toepassingen.

PCS100 AVC 400 VDe succesvolle PCS100 AVC-reeks werd uitgebreid met een scala aan producten voor 400 V, die ook kunnen worden ingezet in 380-, 400- en 415 V-netwerken. De PCS100 AVC 400 V werkt met zowel 50 als 60 Hz. Voor de eindgebruiker betekent dit lagere kosten per kVA en ook ruim-tebesparing. De PCS100 AVC 400 V zorgt voor doorlopende regeling en conditionering en is ideaal voor alle applicaties waarbij doorlopend schone stroom nodig is. Denk hierbij aan de halfgeleiderindustrie, medi-sche sector, data centers en productiefaciliteiten. Alle 400 V producten zijn CE-gecertificeerd. De productdocumentatie is in uiteenlopende talen verkrijgbaar en er is een uitgebreid assortiment aan reserveonderdelen beschikbaar.

PCS100 RPC Reactive Power ConditionerDe PCS100 RPC is de ideale oplossing voor het verbeteren van stroom-kwaliteit in commerciële en industriële installaties. Dit modulaire systeem reageert direct op elke gebeurtenis die de stroomkwaliteit kan beïn-vloeden, terwijl het vermogen doorlopend reactief wordt gecorrigeerd. De installatie en ingebruikname zijn relatief eenvoudig. Het doorlopend reactieve filter voorkomt stroomkwaliteitsproblemen die worden veroor-zaakt door spanningspieken en frequentievariaties. Het resultaat: hogere energie-efficiëntie door lagere systeemverliezen. Het operationeel bereik loopt van 100 kVA tot 2000 kVA met voltages van 380 Vac tot 480 Vac. Voor een volledige bescherming tegen uitval in combinatie met harmoni-sche correctie kan PCS100 RPC ook samen worden gebruikt met een PCS100 UPS-I.


Product

Voordelen − Efficiënter en compacter dan eerdere

productfamilies − 30% meer output − Compatibel met meer types tweetakt-

motoren − Lagere kosten voor aanschaf en onder-

houd − Geen concessies op drie belangrijkste

criteria: efficiëntie, drukratio en volume

Voordelen − Verhoogde efficiëntie − Geoptimaliseerde interactie turbolader

en motor − Lagere uitstoot van in het bijzonder NOx − Langere levensduur motoren

Turbocharging

Uitstoot, gewicht en kosten verlaagdA200-L turbocharger: hogere doorvoer, dezelfde efficiëntieDe geoptimaliseerde compressor van de nieuwe A200-L generatie zorgt voor een sterk verhoogde volumedoorvoer. In vergelijking met eerdere modellen ligt de output van de A200-L zo’n 30% hoger. Dit is de grootse toename binnen de turbocharger-technologie van de laatste 25 jaar en deze ontwikkeling biedt een aantal grote voordelen. Het compactere frame maakt het mogelijk kleinere turboladers te gebruiken. Ook kan er met een breder assortiment tweetaktmotoren worden gewerkt dan voorheen.

Forse besparingenVoor de klant betekent de kleinere afmeting dat er meer ruimte vrijkomt rondom de installaties. Daarnaast verlaagt het totale gewicht evenals de onderhoudskosten. De initiële investering wordt fors verminderd, net als de ‘total cost of ownership’. De totale besparing kan zelfs oplopen tot 25%. Het verminderde materiaalgebruik heeft uiteraard ook een positieve uitwerking op het gebied van duurzaamheid. Met deze nieuwe toevoe-gingen aan het turboportfolio zal ABB haar positie in de maritieme en energiemarkten verder kunnen verstevigen en uitbouwen.

Turbocharging

Variable Turbine Geometry in de kijkerOptimaliseert het rendementTien jaar geleden introduceerde ABB Variable Turbine Geometry (VTG), een turbochargertechnologie die de hoek en snelheid waarmee uitlaat-gassen turbinebladen raken doorlopend aanpast. De verhouding tussen lucht en brandstof verandert hierdoor voortdurend om de meest ef-ficiënte ontbranding te realiseren. Zo neemt het rendement van de motor toe en loopt de motor aanzienlijk soepeler, terwijl de uitstoot afneemt en de deellasten worden geoptimaliseerd. Dit brengt ook de temperatuur omlaag, waardoor de levensduur van de motoren flink wordt verlengd.

Flexibele turbinesVTG biedt grote voordelen voor uiteenlopende types twee- en viertakt-gas- en dieselmotoren bij verschillende toepassingen. Bijvoorbeeld in de maritieme, spoorweg- en energiesectoren heeft deze technologie zich al volop bewezen. De interactie tussen de turbocharger en de motor wordt namelijk doorlopend geoptimaliseerd waarbij bijvoorbeeld veranderingen in temperatuur worden meegenomen. Als resultaat hiervan verlaagt niet alleen de uitstoot van NOx, maar ook van koolstofmonoxide en onver-brande koolwaterstoffen. Door ‘Exhaust Gas Recirculation’ (EGR) toe te passen kan de uitstoot nog verder naar beneden worden gebracht.


Product

De nieuwe serie verdelers ‘pro E comfort MISTRAL’ biedt klanten de mogelijkheid om vrijwel alle soorten elektrotechnische installaties te maken, en dit zowel in industriële, commerciële als woonomgevingen te installeren. Deze verdelers, klasse IP65, bieden een hoge mate van veelzijdigheid, efficiëntie en veiligheid.“Het concrete idee voor Mistral ontstond in 2010”, vertelt Rob van Hoorn, Global Product Group Manager. “Er waren twee aanleidingen: enerzijds begon het bestaande productpro-gramma wat verouderd te raken en anderzijds bevatte het te veel varianten, waardoor we met overlappende productlijnen te maken hadden. Om het assortiment wat te vereenvoudigen, hebben we fors geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling. Voorheen hadden we 33 verschil-lende productfamilies, dat aanbod is nu flink gereduceerd.”

Betrouwbaar product met mooi design“Deze oplossing is het resultaat van een vruchtbare samenwerking tussen de ABB-vestigingen in het Italiaanse Marostica en het Nederlandse Ede. Tussen de twee partijen werd er uiterst nauw samengewerkt op het gebied van R&D, Product Management, Operations, Supply Management, MarCom en nog veel meer. Uiteraard zijn we tegen enkele culturele verschil-len aangelopen, maar door de open manier van communiceren en samenwerken heeft dat nergens tot problemen geleid. Beide locaties werden juist op hun kracht ingezet. We hebben ook een Italiaans ontwerpbureau betrokken, want ons doel was om betrouwbare technologie te combineren met een modern, aantrekkelijk design.” “Op basis van klantonderzoek heeft ons team gewerkt aan een aantal verbeteringen. Zo is de interne ruimte voor bekabeling groter geworden en kan dankzij het symmetrische ontwerp de deur links of rechts geplaatst worden. Er zijn drie productfamilies ontwikkeld, ieder met hun eigen voordelen, met modellen van klein tot groot. De serie is gemaakt van halogeenvrij (GTW650), recyclebaar thermoplastisch materiaal en de grootste unit biedt plaats aan maar liefst 72 modules. Ook de klemmentechnologie is verfijnd, zodat installateurs sneller en veilig kunnen werken. Deze producten zijn inmiddels alweer een tijdje op de markt en de reacties zijn uitstekend!”


Nieuw programma energie-verdelers MISTRALEen geslaagde Nederlands-Italiaanse samenwerking


Product

Het jaar...

Ook in 1929 was men er al van overtuigd dat er ge-streefd moest worden naar een zoveel mogelijk gunstige

arbeidsfactor in de toenmalige draai-stroomnetten. Extra belasting door een onnodig hoge stroomsterkte was toen al een aandachtspunt. Bij een tarief ge-baseerd op afgenomen schijnbaar ver-mogen droeg een gunstige cosinus phi bovendien bij aan lagere “stroomkosten” voor de industrie. Aan de Eerste Nederlandsche Cement-Industrie (ENCI) in Maastricht werden door Brown Boveri in 1929 synchroniseerbare asynchroonmotoren geleverd. Deze motoren werden gekop-peld met roterende compressoren van

320 pk, 500 omw. en 3000 Volt. De mo-toren dienden voor verbetering van de faseverschuiving en namen bij vollast een voorijlende stroom op. Op die ma-nier kon de arbeidsfactor van het totale afgenomen vermogen aanzienlijk verbe-terd worden. Reactieve compensatie door middel van condensatoren stond toen nog in de kinderschoenen zodat men genoodzaakt was andere oplossingen te bedenken om de stroomkwaliteit te verbeteren. Brown Boveri en Asea – de voorlopers van ABB – waren beide experts in de geperfectio-neerde fijnmechanische elektrotechniek. Daarmee was een alternatieve oplossing voor een verbeterde stroomkwaliteit mo-gelijk!

Het jaar 1929


Hernieuwbare stroom aansluiten op het netwerk?

Natuurlijk.

Elektriciteit opgewekt door water, zon en wind is overvloedig aanwezig in afgelegen gebieden zoals bergen, woestijnen en op zee. De toonaangevende energie- en automatiseringstechnologieën van ABB zorgen ervoor dat om en bij de 70 miljoen mensen kunnen genieten van hernieuwbare stroom door die stroom te integreren in het elektriciteitsnetwerk, en dit soms over zeer grote afstanden. Door onze inspanningen inzake hernieuwbare energie kunnen we de elektriciteitsnetwerken slimmer maken, en helpen we het milieu te beschermen en de klimaatverandering te bestrijden. www.abb.com/betterworld

Et C

eter

a 20

14-0

2 N

L.in

dd

14-1

0-20

14

JSB

Een miljoen douchebeurten - · PDF fileSystem 800xA versie 6? − Hoe haal ik het maximum...

Documents

Transcript of Een miljoen douchebeurten - · PDF fileSystem 800xA versie 6? − Hoe haal ik het maximum...