NIEUWS UIT MOLDOVIŢA

Nr. 23 - DECEMBER 2012

EEN DORP VOOR EEN DORP UN SAT PENTRU UN SAT

EEN DORP VOOR EEN DORP UN SAT PENTRU UN SAT

In deze laatste en donkerste maand van het jaar houden wij eraan om al onze vrienden vanMoldoviţa even in het voetlicht te plaatsen voor de sympathie, de aanmoediging en de steun

die we van ieder mochten ondervinden. We wensen aan allen de warmte en het licht van Kerst-mis toe, met vele positieve ervaringen en een goede samenwerking in het nieuwe jaar.

December is ook de maand dat vakantieplannen worden gemaakt. Het overaanbod van dereisbestemmingen maakt de keuze dikwijls moeilijk, maar wij hebben slechts één goede tip:'Wie Moldoviţa bezoekt, kan er tenminste met ons over meepraten'. Lees er meer over in dittoerisme-nummer.

Detail uit 'De aanbidding van het kind Jezus', één van de vele mooie fresco's in de orthodoxe kerk van Moldoviţa.

- 2 -

Dag 1: Op weg naar een onbekend deel van deKarpaten

- Vlucht van Brussel naar Bacau en verdere trans-fer per bus naar Vatra Moldoviţei.

Dag 2: Unesco-erfgoed en museum van beschil-derde eieren

- Dagwandeling vanuit het hotel naar het kloostervan Moldoviţa. Op de terugweg bezoeken wehet “Eiermuseum” van Lucia Condrea, waar wekennismaken met de kunst van het eischilderen.

Dag 3: Ontdekken van de leefgewoonten inMoldoviţa

- In de voormiddag vrij bezoek aan de lokalemarkt te Moldoviţa.

- In de namiddag: ontdekken van het cultureleleven in het dorp en een treinrit naar Argel (heenen terug) met het oude stoomtreintje “MocaniţaHuţulca”.

- ’s Avonds genieten we van een barbecue enfolklore.

Een aanbod van Pasar in samenwerking met ADR-Toerisme

(Noordelijke) Karpaten ontsluierd Wandelreis met als uitvalsbasis Moldoviţa 

van 21 juni tot 2 juli 2013 

Dag 4: Grenswandelen

- Karpatenwandeling van Vatra Moldoviţei naarArgel.

- Terug met het “lokale vervoer”.

Dag 5: De Karpaten en de herders

- Met de bus naar Demacușa van waaruit we eenstevige, dagvullende bergwandeling makennaar de voet van de Feredeu en het meer vanPascanu tot bij de herders.

De kloosters van Bucovina

- Na het bezoek aan de herders terug naarMoldoviţa.

- Om 19 uur barbecue met de hele groep.

Dag 6: Op weg naar ons nieuw hotel in Voroneţ

- Vertrek naar Câmpulung en bezoek aan hetHoutmuseum.

- Bezoek aan het klooster van Humorului.

- Met de bus naar ons nieuw onderkomen: hotel“Perla Bucovinei”.

- Bezoek aan het klooster van Voroneţ en omge-ving.

- ’s Avonds traditie en folklore in het hotel.

Voroneţ

Lucia Condrea

Dag 7: Ontdekken van de schatten van Bucovina

- Met de bus naar Cacica, voor een bezoek aande oude en de nieuwe zoutmijnen.

- Verder naar Marginea, met een bezoek aan depottenbakkerij (zwarte keramiek).

- Als afsluiter: een bezoek aan het klooster vanSuceviţa.

Dag 8: Bergwandelen in de buurt van het Rarau-gebergte

- Stevige dagwandeling in het Raraugebergte.

Dag 9: Een tocht van een nonnen- naar eenmonnikenklooster

- Met de bus naar Moldoviţa.

- Een unieke tocht van het klooster van Moldoviţanaar het klooster van Putna.

Dag 10: Het klooster van Dragomirna

- Met de bus naar Suceava en bezoek aan hetopenluchtmuseum met bouwwerken door deeeuwen heen.

- Bezoek aan het klooster van Dragomirna metlunch in het klooster.

Dag 11: Vrije dag in Voroneţ

Dag 12: Terugreis

- Transport naar de luchthaven in Bacau.

- Vlucht Bacau-Brussel.

- 3 -

Inbegrepen:

- Vlucht Van Brussel naar Bacau enterug.

- luchthaventaksen en BTW.

- Alle transfers van en naar het hotelen alle andere transfers volgens programma.

- Verblijf in pension en/of hotel in vol pension (ontbijt,lunch of picknick en diner).

- Begeleiding door een ervaren Pasar-gids en plaat-selijke wandel- en/of cultuurgidsen.

- Bezoeken zoals vermeld in het programma.

- Uitgebreide Pasar-brochure.

- Annulatieverzekering

Niet inbegrepen:

- Lunch op de dagen van de verplaatsingen per bus.

- Dranken en persoonlijke uitgaven, fooi chauffeursen gidsen.

- Eventuele brandstoftoeslag en/of verhoging van deluchthaventaks.

Kostprijs:

1024 € per persoon (op basis van tweepersoonska-mer) Toeslag éénpersoonskamer: op aanvraag Pasar-, KWB- en ADR-leden genieten 25 € korting.

Inschrijven:

- via website: www.pasar.be/beveren-waas - ofwel via e-mail: dirkenann@skynet.be

Dirk Van de Velde

Dragomirna

Marginea

Suceviţa

Hotel ‘Perla Bucovinei

Vakantiebeurs

T ijdens het weekend van 8 en 9 december orga-

niseerde 'Pasar', met partner 'Govaka', de jaar-

lijkse vakantiebeurs in Ranst en Sint-Lievens-Houtem.

Roemenië was dit jaar het gastland en vermits er

een goede samenwerking bestaat tussen 'Pasar' en

'ADR-Toerisme', was dit een goede gelegenheid om

Roemenië kleurrijk in de kijker te zetten.

Een mooi gedocumenteerde stand, bemand door

Patrick Hauman, Jef Van Meerbergen, Jean-Pierre

Van der Elst (ADR-Toerisme), en Jef Van Hoof (ADR)

was de blikvanger van de beurs. Het traditionele

natje (!) bracht de proevers direct in de sfeer, en

onder de klanken van het Roemeense folklore-en-

semble 'Roma Luca' waanden ze zich reeds diep in

Roemenië. Succes verzekerd, ook op het Roeme-

nië-forum dat werd bijgewoond door 1800 bezoe-

kers, gespreid over de twee dagen.

- 4 -

HET KLOOSTER  VAN

MOLDOVIȚA  

Het monasterium van Mol-

doviţa werd gebouwd in

1532 door prins Petru Rares

(1483-1546), wiens buste en

woonhuis binnen de hoge

kloostermuren staan. Als teken

dat het klooster gebouwd werd door een vorst

staat de toren boven het heiligdom. De fresco's

werden aangebracht in 1537. In het open portaal

is een afbeelding van “het Laatste Oordeel” te

zien, minder groots dan in Voroneţ, maar wel met

een pittig detail: de katholieke monniken staan bij

de ‘slechten’ afgebeeld, dit naar aanleiding van

de godsdienstoorlog tussen katholieken en ortho-

doxen. De zuidermuur is heel goed bewaard en

toont ons een opmerkelijke hymne aan O.L.Vrouw.

De 24 fresco's werden gemaakt naar een gedicht

met 24 strofen, geschreven door de patriarch van

Constantinopel. Hij deed dit om O.L.Vrouw te be-

danken, omdat zij de stad had gered van een in-

vasie van de Perzen in 626. De meest monu-

mentale scène is echter "de Belegering van

Constantinopel" en "de Val van het Byzan-

tijnse rijk". Deze laatste is een hystorische

traumatische gebeurtenis voor de ortho-

doxe christenen van de Bucovina.

Binnen de stadsmuren is een vrij ongewone proces-

sie te zien, waarin de koningen mee opstappen. Er

wordt ook een miraculeuze icoon meegedragen,

waarvan wordt verteld dat voor Moldavië een gun-

stig tijdperk aanbrak vanaf het ogenblik dat dit vor-

stendom Moldavië de icoon van de Patriarch van

Constantinopel ten geschenke kreeg. Als men dit

beleg aandachtig bekijkt, merkt men dat de ge-

schiedenis werd aangepast aan de Roemeense

geschiedenis, want herkenbaar aan de kledij staan

binnen de stad de Moldaven en buiten de stads-

muren de Turken…

Bekijk de opmerkelijke stamboom van Jezus en let

op de zeer uitvoerig gedrapeerde kledij die het ge-

heel iets elegants en levendigs geeft.

In het interieur trekt de iconostase onze aandacht.

Zoals overal is ze in verguld hout uitgewerkt, maar

door de motieven tussen de verschillende regis-

ters is dit misschien wel de kunstzinnigste uitvoe-

ring van Moldavië.

Het woonhuis van Petru Rares werd ingericht

als museum. Men kan er gesneden meubilair

uit de 16de eeuw bezichtigen alsook de

twee meter hoge troon van de prins.

Het klooster van Moldoviţa werd in

1975 door de "Federation of Wri-

ters and Journalist on Tourism"

(FIJET) bekroond met de prestigi-

euze prijs van de Gouden Appel,

die in het museum te zien is.

- 5 -

MOLDAVISCHE KLOOSTERS

We zijn in de 15de eeuw. Stefaan de Grote re-geert over Moldavië, een machtige staat met

uitzonderlijke economische en artistieke ontplooi-ing. Na elke overwinning op de Turken liet hij eenkerkje bouwen. Zo ontstond er een eigen stijl: eenmengeling van traditionele volkskunst en Byzan-tijnse invloeden, maar zeer harmonisch. Een bij-zonderheid van deze orthodoxe kloosters vormende kleurige fresco's op de buitenmuren. Ze zijnwaarschijnlijk terug te voeren op de middeleeuwsegewoonte van deze streek, om op feestdagen dehele bevolking rondom de vorst te verenigen. Ver-mits vele mensen bij zo'n gelegenheid niet in dekleine ruimte van de kerk konden, kwam men ophet idee om ook de buitenmuren van de kerken teversieren met fresco's. Voor de ongeletterdemassa was het een educatief programma, eenbeeldverhaal: prentje na prentje werd hen niet al-leen de bijbel, maar ook grote historische gebeur-tenissen verteld. De behandelde thema's zijn destamboom van Jezus, het Laatste Oordeel, verha-len uit het leven van heiligen, de hemelse enaardse hiërarchie en het beleg van Constantino-pel.

- 6 -

Ondanks de grote temperatuurschommelingen enneerslag blijven, met uitzondering van de noord-zijde, de fresco's hun mooie kleuren behouden.Zelfs na analyses, die experten van de gebruikteverf- en kleurstoffen en van de ondergrond maak-ten, heeft men het geheim van de Moldavischekunstenaars nog niet achterhaald. Deze kloostersworden beschermd door de Unesco.

Frescotechniek, zie nieuwsbrief nr.16, maart 2010

www.moldovita.be.

Boven: de beschilderde kloostermuren van Suceviţa - Onder: detail uit de gevelfresco’s van het kloosterin Voroneţ

- 7 -

Moldoviţa

Ligging

Moldoviţa, een Noord-Roemeens

dorp met 5000 inwoners, is gelegen

op 550 m hoogte, aan de boven-

loop van de gelijknamige rivier. Het

strekt zich uit over de dorpen Argel,

Rasca, Demacuşa en Moldoviţa

en situeert zich in het hart van het

laaggebergte van de oostelijke

Karpaten, Obcina Feredeu en Ob-

cina Mare, op 30 km van de stad

Câmpulung Moldovenesc. Het be-

slaat de grootste oppervlakte van

de provincie Suceava, met hoog-

ten op de hellingen van de Fere-

deu: Pascanu (1479 m), Tomnaticul

Mic (1351 m), Turculova (1257 m),

Chicera Mica (1294 m) en Obcina

Mare (1200 m).

Ontstaan

Moldoviţa werd voor het eerst vermeld in do-

cumenten van het jaar 1443; het waren her-

ders uit de streek van Transsylvanië die er zich

vestigden. In de tweede helft van de 16de

eeuw kwamen ook Huţuli (etnische volks-

stam) naar Moldoviţa afgezakt. Zij waren

door Germaanse inwijkelingen verjaagd uit

hun oorspronkelijke woongebieden. De

Huţuli waren vooral vatenmakers en houtbe-

werkers. Vanaf de jaren 1700 zijn ze de voor-

naamste inwoners geworden in Moldoviţa,

waar de invloed van hun originele cultuur en

beschaving nog steeds merkbaar is. Ze zijn

een onafhankelijk volk in de oostelijke en de

noordelijke Karpaten; hun voorouders waren

- 8 -

Verantwoordelijke uitgever: Jos Wijnen, Pastoor Pungsstraat 2, Kruibeke - Redactie: Leo Nys, Patrick Hauman - Layout: Freddy Van Lommel

langrijke (eco-)toeristische attracties. Het Pension

Leonora ** in Rasca is, met een stalling voor 10

paarden, volledig uitgerust voor ruitertoerisme. Er

is ook mogelijkheid tot verblijf (3 tot 7 dagen) voor

liefhebbers van wandeltoerisme (hiking, trekking),

en bergcyclisme (mountainbike). Op aanvraag:

wandeltochten met paard en kar naar de be-

stemming van uw keuze, deelname aan thuisacti-

viteiten (melken van schapen en koeien, hooien),

ontbijt bij de schaapherders, folkloristische dansen

bij een houtvuur. Zaterdag en zondag rijdt de

Mocaniţa tot Argel en terug.

Ander toeristisch aanbod: de vele tradities en ge-

bruiken: Pasen, Kerstmis, Nieuwjaar, bezoek aan

kunstenaars (beschilderen van eieren, houtsnij-

werk, decoreren van flessen, weef- en borduur-

werk), de fresco's in de orthodoxe kerk en de kapel

van het seniorencentrum, het Dorpsmuseum en

het Eiermuseum, traditionele en folkloristische kle-

derdracht.

Op de zondagmarkt vindt ieder zijn gading tussen

het gevarieerde aanbod van voedingswaren, kle-

ding, gereedschappen, volkskunst en huishouding.

Een doeltreffende uitwerking van een toeristisch

en ecologisch programma in combinatie met het

culturele toerisme

in de regio rond

Moldoviţa en de

heuvelstreek van

Bucovina, zorgt

ervoor dat Moldo-

viţa een veelbelo-

vende "eco-toe-

ristische" bestem-

ming wordt.

Daciërs en Walachijnse herders, maar ze kenden

een andere historische ontwikkeling.

Recent

De infrastructuur kreeg een deuk: gestolen spoor-

staven (anno 2003 en 2004) en vernielde bruggen

en wegen (overstromingen in 2008 en 2009) deden

het dorp geen goed. Ook de houtindustrie ging fel

achteruit.

Met de bereidwillige medewerking van de Roe-

meen Dumitri Savin en de Oostenrijker Georg Ho-

cevar werden nieuwe spoorrails aangelegd voor

de Mocaniţa, het smalspoorstoomtreintje. In 2003

werd het 'Dorpsmuseum' (Muzeul Satului) opge-

richt om de Huţuli-cultuur en -beschaving te be-

waren en te promoveren. In 2004 rolde de

'Toeristische Gids - Monografische schets van

Moldoviţa' van de drukpers. In 2006 bouwde men

voor het ruitertoerisme een logiesplaats 'gite

d’étape', evenals 2 afdelingen voor natuurlijke ver-

werking van woudvruchten (aardbeien, bosbes-

sen, paddestoelen). Deze drie projecten werden

gefinancierd door de 'Stichting Carpaten - FDEC

Roemenië', ingevoerd door de Stichting 'Baltagul'

en gecoördineerd door Gica Iliesi, toenmalig voor-

zitter van de stichting.

De gemeenten Moldoviţa en Kruibeke zijn ver-

broederd sedert het jaar 1990 en officieel gejume-

leerd in 2000. Tijdens de lente van het jaar 2003

werd op initiatief van Patrick Hauman, coördina-

tor van het project 'Toerisme' van 'Een Dorp voor

een Dorp' (Kruibeke), in samenwerking met Gicã

Iliesi, voorzitter van de Stichting 'Baltagul' uit Câm-

pulung Moldovenesc, de werkgroep voor toeristi-

sche ontwikkeling van Moldoviţa opgericht (GIDE

= Grupul de Iniţiativ pentru Dezvoltarea Ecoturis-

mului Moldoviţa). Die gaat zich nu omvormen tot

'Vereniging Pro Moldoviţa - GIDE', met zetel in het

Dorpsmuseum. Dit gebouw zal uiteindelijk het 'Roe-

meens-Belgisch Cultuurcentrum' worden, dat een

toeristisch informatiecentrum zal omvatten.

Een onvervuilde natuur vormt het kader voor be-

Adressen voor toeristisch onthaal, programma's

en andere toeristische informatie kan bekomen

worden bij Mihaela Hiche, verantwoordelijke voor

toerisme Moldoviţa: hichemihaela@yahoo.com