EEN BAANBREKENDE VISIE OP OPVOEDING VOOR KINDEREN … · VOOR DE KINDEREN VAN NU JAARGANG 9 NR. 2...

48
DIGITAAL MULTIMEDIA MAGAZINE VOOR DE KINDEREN VAN NU JAARGANG 9 NR. 2 April 2020 EEN BAANBREKENDE VISIE OP OPVOEDING VOOR KINDEREN VAN NU THEMA TRAUMA als SPRINGplank PURE CHILD Extra voorleesverhaal: Prinses Fortia ontdekt speelelfenland - deel 12 PAK DE STRESS AAN TIK JE VRIJ TRAUMA bij KINDEREN GEWORTELD in de modder LIEFDE VOORBIJ de materie NAAR SCHOOL na Corona HERSTEL op een fysieke & speelse manier met TRE KUNST en TRAUMAVERWERKING

Transcript of EEN BAANBREKENDE VISIE OP OPVOEDING VOOR KINDEREN … · VOOR DE KINDEREN VAN NU JAARGANG 9 NR. 2...

  • DIGITAAL MULTIMEDIA MAGAZINEVOOR DE KINDEREN VAN NU

    JAARGANG 9 NR. 2April 2020

    ✶✶

    ✶✶✶✶✶

    EEN BAANBREKENDE VISIE OP OPVOEDING VOOR KINDEREN VAN NU

    THEMA

    TRAUMAals SPRINGplank

    PURECHILD

    Extra voorleesverhaal: Prinses Fortia ontdekt speelelfenland - deel 12

    PAK DE STRESS AANTIK JE VRIJTRAUMA bij KINDERENGEWORTELD in de modderLIEFDE VOORBIJ de materieNAAR SCHOOL na CoronaHERSTEL op een fysieke & speelse manier met TREKUNST en TRAUMAVERWERKING

  • 2-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    PURECHILD 12 2019-3

    Lieve mensen,

    Deze editie is wel heel bijzonder, toeval of niet, dit thema: “ Trauma als springplank” hadden wij in 2019 vastgelegd. En we zitten nu net in een tijd waarin mensen stress, angst, chaos en onzekerheid ervaren. En dit zijn net de oor-zaken die op langere

    tijd een trauma kunnen veroorzaken. Wij willen graag de springplank van zo een hele ervaring belichten.

    Chaotische situaties zoals we deze nu belevenzijn voor ons naar orde strevende mensen moeilijkte aanvaarden. Ze spelen echter een onmisbare rol in de levensprocessen van elke mens. Ze heb-ben als doel om de vastgeroeste orde te door-breken zodat er nieuwe inspiraties kunnen wordenopgenomen en dus nieuwe wegen kunnen worden ingeslagen. Chaos en orde zijn twee handen op één buik, orde vervalt tot chaos en chaos zelf zoekt vanzelf weer de orde op.

    Aldus een zware beproeving leidt ons uiteinde-lijk opnieuw naar vooruitgang, een verrijking in het menselijk leven. Tenminste als we ons niet vast laten zetten door opgekropte emoties, ge-fixeerde ideeën, het ons laten beperken door alleen naar de rationele kant van de zaken te kijken.

    Mochten we zelf als volwassene meer vertrou-wen in het leven hebben, het dieper besef dat er zoveel meer is dan we met ons ratio kunnen vatten, en elke beproeving kunnen zien als een uitdaging om te groeien, zouden we alvast een goed voorbeeld zijn voor de kinderen.

    Natuurlijk zijn ervaringen zoals misbruik, oorlog,een plots verlies van een geliefde, hard. Maar hoe we daar mee omgaan nadien maakt een hemelsgroot verschil, voor de verdere rest van het leven. Wanneer we hier naar blijven kijken als angstig slachtoffer en hoe erg de wereld ofhet leven is, dan geraak je geen stap meer vooruit.Maar wanneer je deze ervaring kan laten stromenen zien als een moeilijke uitdaging, die uiteindelijkzal leiden tot iets veel beter, een mooier mens, tot iemand waarvan je nooit gedacht had dit te

    doen, dan heb je heel dit gegeven getransfor-meerd. En zal er geen sprake meer zijn van een trauma maar van een onwaarschijnlijke oppor-tuniteit om grootse dingen te doen.

    Magdalena had 10 jaar geleden nooit gedacht dat zij uitgever van een magazine zou worden. Een zware hersenbloeding van haar partner waardoor hij links hemiplegisch werd, zo een zes jaar geleden, gaf haar leven plots een heel andere uitkomst. Door het verdriet en de pijn te doorvoelen en te doorwerken elke dag opnieuw is het PURE CHILD concept nu haar droom geworden, haar echte levensmissie. Zonder dit gebeuren had zij niet de uitdaging gehad om in haar kracht te staan en dit magazine te runnen.

    Lieve lezers, wij hopen en wensen dat jullie metdeze editie heel wat steun en tools krijgen vanonze schrijvers om jullie persoonlijke en collectieve zware ervaringen te gebruiken als springplanktot een beter, mooier en waardevoller leven.In respect naar elk levend wezen toe.

    De redactie

    Overstappen van angst naar vertrouwen

    https://www.youtube.com/watch?v=llKxn5Hf8LE

    How childhood trauma affects health across a lifetime | Nadine Burke Harris

    https://www.youtube.com/watch?v=95ovIJ3dsNk

    Hoe los je trauma’s, angsten en nare (jeugdherinneringen) op

    https://www.youtube.com/watch?v=RsJXoHxlR7A

    Lied: Sasha Sloan - Older (Lyric)

    https://www.youtube.com/watch?v=r1Fx0tqK5Z4

    Magdalena TrochRudy Van Damme

    https://www.youtube.com/watch?v=llKxn5Hf8LE https://www.youtube.com/watch?v=llKxn5Hf8LE https://www.youtube.com/watch?v=95ovIJ3dsNk https://www.youtube.com/watch?v=95ovIJ3dsNk https://www.youtube.com/watch?v=RsJXoHxlR7A https://www.youtube.com/watch?v=RsJXoHxlR7A https://www.youtube.com/watch?v=r1Fx0tqK5Z4 https://www.youtube.com/watch?v=r1Fx0tqK5Z4

  • 4-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    PURECHILD 04 2020-5

    InhoudInspiratie

    02 Voorwoord+filmpjes05 Tekst: Stralen in het donker 02 Tekst: de grotere zin v/h leven10 Tzolkind: De rode Hemelwandelaar12 Het leven een dans van geven en namen16 Sehoona: Helende tekening25 Een kind in overlevingsmodus62 WIJTIJD: Kop of munt 70 Tik je vrij

    Inzicht

    06 Trauma bij kinderen14 Liefde voorbij de materie18 Geworteld in modder22 Herstel op een fysieke en speelse manier met TRE26 Een levensles30 Trauma weg- voelen, bewegen, spelen34 Pak de stress aan

    Onderwijs

    40 Naar school na Corona 42 Elvenschool TV Lancering

    Gezondheid

    50 Natuurlijke hulp52 Het potentieel van kokos55 Gerecht: Seitanfingers

    Bloesemremedies

    56 De kracht van pijn

    Mindfulness

    58 Stilte geeft je vleugels

    Yoga

    64 Trauma als springplank66 Voor ouder & kind: Inner Conflict Resolver Reflex

    HappyKidsMassage

    68 Buik massage

    Creatief zijn

    74 Kunst en traumaverwerking76 Van angst naar levenskracht door collages

    De Natuur

    80 Dieren communiceren: Kracht putten

    Boeken

    88 Boek in de kijker: Ontwrichte kinderen in het onderwijs89 Boeken voor kinderen: Wat Viktor voelt: Ik ben bang Een buik vol geheimen Alles wat was90 Boeken voor ouders: Hulp bij trauma in de kindertijd Luister naar mij Bevrijding van trauma, angst en onmacht91 Boeken voor leerkrachten: De traumasensitieve school Heftig!

    82 Voorleesverhaal: Prinses Fortia

    deel 12

    Ja, er moeten mensen zijn met tranen als zilveren kralendie stralen in het donkeren de morgen groetenals het daglicht binnenkomt op kousenvoeten.

    Weet je, er moeten mensen zijn die bellen blazenen weten van geen tijd.Die zich kinderlijk verbazenover iets wat barst van mooiigheid.

    Ze roepen van de daken dat er LIEFDE is en WONDER als al die anderen schreeuwen: “Alles heeft geen zin“.Dan blijven zij roepen: “Nee, de wereld gaat niet onder.” en zij zien in ieder einde weer een nieuw begin.

    Zij zijn een beetje clowneerst het hart en dan het verstand en ze schrijven met hun paraplu: I Love you in het zandomdat ze zo gigantisch in het leven opgaanen vallen en vallen en vallen en opstaan.

    Bij dat soort mensen wil ik horen: die op het tuinfeest in de regen blijven dansenook als muzikanten al naar huis zijn gegaan

    de muziek gaat doorde muziek gaat door.

    Toon Hermans

    46Kinderverhaal:

    Fedor de rups en de storm

  • PURECHILD 04 2020-76-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    TRAUMA bij kinderen

    Kinderen of jongeren die schokkende gebeurtenissen hebben ervaren, kunnenlast krijgen van emotionele en psychische problemen. Als traumatische ervaringenzich herhalen, is het risico op nieuw trauma groter. Onverwerkte trauma’s kunnenop lange termijn invloed hebben op de (sociaal-emotionele) ontwikkeling van kinderen.

    HET VERHAAL VAN CHARLOTTE

    Charlotte heeft een moeder die altijd heel erg gemene dingen tegen haar zegt en haar kwalijk neemt dat vader vertrokken is. Charlotte heeft zichzelf aangeleerd om haar hoofd helemaal leeg te maken als iemand boos op haar wordt. Ze wordt niet boos of verdrietig, ze voelt niets en wordt zo goed als ‘onzichtbaar’.

    Het woord ‘trauma’ betekentin het Grieks: verwonding.Trauma is: een emotioneleen/of lichamelijke wonde.Het kind heeft een schok-kende gebeurtenis meege-maakt en zijn reactie daar-op valt onder het trauma. Die reactie is afhankelijk van persoon tot persoon. Trauma is iets persoonlijks:

    ieder van ons reageert anders op een schokken-de gebeurtenis. Als het trauma niet verwerkt geraakt dan zal het kind vaak last hebben van onder meer overweldigende emoties (stress) en lichamelijke klachten. Vaak denken mensen aan oorlog en misbruik bij het woord trauma. En ja, dat valt zeker onder die noemer te plaatsen. Er zijn echter ook andere zaken, schokkende gebeurtenissen, die voor kinderen tot trauma kunnen leiden. Ik som er een aantal op:

    • pesten• geweld tussen ouders (of andere familieleden)• een onverwachts overlijden van een dierbare• medisch trauma (na een operatie)• zwangerschapstrauma (reeds in de buik onder

    stress staan)• emotionele verwaarlozing door de ouders• oorlogsgeweld, terrorisme, rampen

    Trauma kan de ontwikkeling van je kind ernstig verstoren. Hun veilige basis valt weg en dat heeftinvloed op de rest van hun leven. Daarom is het belangrijk om zo vlug mogelijk het trauma te (h)erkennen en hulp in te schakelen. Want soms kan je dit als ouder niet alleen.

    HET VERHAAL VAN PETER

    In het derde leerjaar zit Peter. Hij is 8 jaar en ‘ter-roriseert’ de klas. Dat is omschrijving van de juf. Hij is agressief naar de andere kinderen en doet niet wat er gevraagd wordt. De juf zit met haar handen in het haar. Het gedrag is ernstig en de klasgenootjes zijn bang van Peter. Er zijn zelfs al ouders komen klagen. Wat niet geweten is, is dat Peter last heeft van nachtmerries. Peter is thuis met zijn mama, broer en zus gevlucht voor

    hun vader die hen sloeg. Peter vindt de school-omgeving bedreigend, het is voor hem geen veilige plek.

    Het verhaal van Peter is geen unicum. Veel kinderenop school hebben trauma opgelopen. Jammer genoeg stel ik zelf vast in mijn praktijk, dat leer-krachten en scholen geen idee hebben van wat er aan de hand is en zich enkel gaan richten op het zogenaamde ‘storende’ gedrag. Terwijl er net heel wat meer achter zit. Hoe je deze situatie als leer-kracht kan aanpakken, lees je verder in het artikel.

    OP WELKE SIGNALEN KUN JE LETTEN

    Het kind heeft last van beelden die iets met hettrauma te maken hebben. Deze angstige herin-neringen of herbelevingen dringen zich regel-matig op – zonder dat het kind daar iets aan kan doen. En meestal willen ze niet praten over die terugkerende beelden en de emoties die ze er-bij voelen; in andere gevallen praten ze er juist heel veel over en kunnen er niet mee stoppen. Gewoonlijk ‘verstoppen’ of ‘verhullen’ kinderen hun trauma in de manier waarop ze zich uiten. Maar met enige moeite kunnen de signalen voor hun omgeving toch te herkennen zijn:

    De uitingen van een kind dat zich onveilig voelt, zijn in drie categorieën te verdelen: VECHTEN (FIGHT) VERSTARREN (FREEZE) VLUCHTEN (FLIGHT)

    • Kinderen gaan bepaalde gespreksonderwerpen, plaatsen of situaties soms stelselmatig uit de weg (vermijding = flight). Dit kan heel subtiel zijn, verpakt in smoezen en afleidingsmanoeuvres.

    • Kinderen kunnen vluchten door zich af te zonderen of door helemaal op te gaan in een (compu-ter)spel of andere bezigheid (vermijding).

    • Het kind praat heel negatief over zichzelf of geeft zichzelf overal de schuld van.• Sombere, depressieve stemming en onverschilligheid: niets kan het kind schelen of boeien.• Een getraumatiseerd kind kan plots heel prikkelbaar zijn en in woede uitbarsten (plotselinge spanning).• Het kind neemt soms opvallend grote risico’s, of vermijdt juist elk risico op een overdreven manier.• Concentratieproblemen kunnen ook een uiting zijn van trauma.

    • huilen• gebalde vuisten, neiging tot stompen• gespannen kaakspieren• tandenknarsen• grommen• agressieve blik in de ogen• agressieve stem opzetten• stampvoeten, schoppen• verknoopte maag• voelt zich ‘als een bom’ of ‘vulkaan die op uitbarsten staat’

    • voelt alsof bewegen niet meer kan, er ‘iets vastzit’

    • koud, ‘bevroren’ of ‘verdoofd’ gevoel• verbleekte huid• stijf of zwaar gevoel• adem inhouden, ademnood• angstig gevoel,

    hartkloppingen• op de hoede voor

    bedreigingen

    • onrustige of verdoofde benen• angst, oppervlakkige ademhaling• onstuimige blik in de ogen• bewegen met benen en voeten• rusteloosheid, beklemd

    gevoel, gespannen• jachtigheid, onrust• veel bewegen• ‘onzichtbaar’ worden, zichzelf wegcijferen

    OOK OP SCHOOL

  • 8-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Voed

    ing al

    s medici j n

    h i p p o c r ate s

    Info en inschrijven op de nieuwsbrief: www.amanprana.euVerkrijgbaar in de biowinkel of thuis geleverd via www.amanvida.eu

    AMANPRANA

    SERENE LEVENSKRACHT

    Mijn kinderen leren, spelen en sporten de hele dag. Daarom is hun ontbijt belangrijk. Ze hebben ‘s ochtends een gezonde start nodig. Mijn kinderen houden van de waanzinnige smaak van Amanprana choco.

    Ze zijn dol op die pot boordevol hazelnoten. En ik hou van de natuurlijke en biologische ingrediënten die ik mijn kinderen geef. De Amanprana choco is rijk aan kalium, ijzer en vitamine E. Het is een goede bron van magnesium, zink en calcium. Ik hecht er belang aan dat de Amanprana choco geen palmolie bevat. Ook geen chemische zoetstoffen, geen geraffineerde suikers en geen zonnebloemolie.

    De meeste choco’s bevatten 40 tot 60% geraffineerde of bruine suikers. Amanprana choco bevat 0% geraffineerde suiker. Amanprana choco bevat de voordelen van 28,5% kokosbloesemsuiker. Er zitten meer antioxidanten in kokosbloesemsuiker dan in kiwi, mango, wortel of tomaat.

    Een wereld van verschil voor mijn kinderen want geraffineerde of bruine suikers bieden 0% antioxidanten.

    Gezellig ontbijten met lekkere én gezonde choco van Amanprana

    Wat je moet weten over de voordelen van kokosbloesemsuiker in onze Amanprana choco

    Glycemische Index GI: hoe lager de GI, des te stabieler je suikerspiegel: voor langdurige energie zonder ups en downs

    Geraffineerde suiker 68 Oersuiker, Rapadura 61 Kokosbloesemsuiker 35

    Per 100g kokosbloesem bruine witteBron: SGS Filippijnen en SGS Antwerpen* suiker suiker suiker Stikstof 202 mg 10 0 Fosfor 79 mg 3 0Kalium 1030 mg 65 2.5 Calcium 6 mg 24 6Magnesium 31 mg* 7 1Chloride 470 mg 18 10 Zwavel 26 mg 13 2 Borium 0,6 mg 0 0 Zink 2,2 mg 0,2 0,1Mangaan 0,26 mg* 0,2 0 Ijzer 5,1 mg* 1,3 0,1 Koper 0,35 mg* 0,06 0,06 Chroom 12 µg - 0Inositol 258mg* - -

    0% PAlMolIe, 45% hAZelnoten

    01-NL-Pure Child-Choco-Mei2020-Adv.indd 1 23/03/2020 16:07

    HOE ALS OUDER JE KIND ONDERSTEUNEN

    Wanneer je als ouder vermoedt dat je kind schokkende ervaringen heeft opgedaan, biedt dan je kind extra steun aan en – eventueel in overleg met de huisarts – snel hulp te zoeken. Zorg ervoor dat je kind volkomen veilig is – op school, thuis en onder familie en vrienden – zodat traumatische ervaringen zich niet kunnen herhalen. Vervolgens kun je ervoor zorgen dat je een zo normaal mogelijke situatie creëert, waarin je kind leert, speelt, sport en meedoet met leeftijdsgenoten. Het kind moet zich veilig gaan voelen en erop kunnen vertrouwen dat de stabiele omgeving langere tijd standhoudt.Ben je als ouder zelf deel van het trauma van je kind, zorg dan dat je zelf hulp zoekt.

    HOE ALS LEERKRACHT EEN KIND BEGELEIDEN?

    Een leerkracht die weet heeft dat een leerling schokkende dingen heeft meegemaakt, kantraumasensitief lesgeven: met gevoel voor hettrauma. Hij reageert met begrip op het gedragvan het kind en voelt aan wat het kind dwarszit, hij verdiept zich in het specifieke probleem en begrijpt het kind vervolgens veel beter. Kennis van de verschijnselen die zich kunnen voordoen bij trauma, helpen de leerkracht om kalm te reageren en de emoties van het kind bespreek-baar te maken. Het trauma gaan oplossen is nietde bedoeling, maar wel dat het kind zich veilig in de klas gaat voelen. Wat dus beter werkt dan gemopper en dwang, is kijken of je je eigen gedrag kunt aanpassen.

    Enkele tips:

    • Wees je bewust van je eigen lichaam. Neem de boosheid van het kind niet over.• Reageer niet vanuit een opwelling. Blijf rustig.• Erken de emoties: ze overkomen het kind immers.• Praat zachter en zo weinig mogelijk, raak het kind niet aan. Als het kind wilt gaan, en dat kan op

    een veilige manier, laat het dan gaan. Blokkeer de uitgang niet als het niet nodig is.• Eis niets. Het kind zal het niet begrijpen.• Blijf kalm. Zo geef je het goede voorbeeld aan het kind: jouw kalmte zal hem helpen om te kalmeren, hij kan het immers niet zelf.• Wees écht! Kinderen, maar zeker die met traumatische ervaringen, prikken zo door je heen!

    • Een leerkracht die de signalen kent, is voor-bereid en blijft rustig als de emoties zich uiten: blijven luisteren, begrip tonen voor wat het kind zegt, erover meepraten (‘aansluiten’).

    • Kinderen met traumagerelateerde problemen hebben vaak een minder goed functionerend

    kortetermijngeheugen. Het helpt als de leer-kracht de lesstof in kleine porties aanbiedt,

    en zorgt dat de leerling niet uitgeput raakt.• Praat met het kind. Een kind met trauma

    kan zelf vaak uitstekend verwoorden wat hij moeilijk vindt op school en aan welke onder-steuning hij behoefte heeft. De leerkracht die zich in een persoonlijk gesprek opstelt als ver-trouwenspersoon en steunpilaar krijgt vaak directe aanwijzingen die zijn ondersteuning inhoud en richting kunnen geven.

    • Onderschat het talent van getraumatiseerde kinderen niet. Leerproblemen komen vaak

    TRAUMASENSITIEF LESGEVEN

    Gemakkelijk gezegd, gemakkelijk gedaan? In tegendeel, als leerkracht vraagt het vaak dat je je oude bril afzet en een ‘trauma bril’ opzet. Hieronder enkele tips die je kunnen helpen om op een traumasensitieve manier les te geven.

    door het trauma. Een klas terugzetten of naar een lager onderwijsniveau verplaatsen helpt deze kinderen niet. Vertrouwen van de leer-kracht in het kind, steunt en stimuleert hen wel.

    • Ouders weten vaak te weinig van trauma. Voorlichting van de school aan ouders is belangrijk voor de opvang thuis; voor voor-lichting over de effecten van traumatisering en over de omgang met getraumatiseerde kinderen kan de school ook een professional inschakelen, bijvoorbeeld ’t Zonnekind.

    Vanessa Lauwerswww.tzonnekind.com

    www.amanvida.eu

    http://www.tzonnekind.comhttp://www.amanvida.eu

  • Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    www.tzolkind.nl [email protected]

    http://www.tzolkind.nlmailto:info%40tzolkind.nl?subject=

  • 12-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Het leven een dans van GEVEN &ONTVANGEN

    We leven momenteel in een wereldwijde pandemie van angst en schaarste.Maar hoe zou het zijn om te weten dat er altijd onbeperkte mogelijkheden zijnom overvloed in je leven te creëren, ongeacht de omstandigheden waarin je leeft.

    Sujith Ravindran

    de pure vreugde van het ontvangen? Als je niet kan ontvangen zonder een gevoel van schuld, dan staat je vrije wil een overvloedige stroom in de weg. Het veld vertelt: je mag ontvangen en jij zegt: ‘oh, nee, het is niet nodig’. Welk signaal geef je dan naar het veld?

    Wat houd je tegen om te geven of te ontvangen?

    • je angst• angst dat er een verborgen motief is als

    iemand iets geeft• innerlijke schaarste: afwezigheid van zelfliefde

    en we vertrouwen er niet op dat anderen aardig voor ons zijn

    • onwaardig: ik heb niets te geven

    Als je weigert te geven of te ontvangen, ver-stoor je de stroom. Op het moment dat je de stroom verstoort, stort deze realiteit als het ware in (verdwijnt). Dus als je besluit dat je niet gaat geven, dan stop je ook de stroom van ont-vangen. Stromend water vindt vitaliteit wanneer het stroomt. Als water stilstaat, vervuilt het.

    Stap 3: Welk talent kun je overvloedig delen?

    Toen ik mijn talent onderzocht dat ik overvloedigen onvermoeibaar kan delen met de wereld, en waar ik het meest gelukkig van wordt, merkte ik dat dit sprookjes schrijven is. Het is een talent waar ik nooit vermoeid of verveeld van wordt.

    Dus besloot ik om alle verhalen en liedjes voorkinderen die ik de afgelopen 15 jaar heb gemaaktgratis online beschikbaar te maken. Dit heeft me zoveel vreugde gegeven en zoveel nieuwe kansen gecreëerd die zich nu ontwikkelen. Als ik begin te geven, reageert het Quantum veld.

    Het leven is een dans van geven en ontvangen

    Ontdek het sprookje: De 7 sleutels van over-vloed. Hoe Sufin van zijn dochter Surya leert om onvoorwaardelijk te ontvangen en te geven.

    Via inschrijving via vol-gende link: www.educatethefutu-renow.com/quantum-talk

    De sprookjes en liedjes voor kinderen vind je allemaal op www.elfenschool.be

    Een paar maanden geleden ontmoette ik een zeer inspire-rende man en leraar die een wereldwijde bestseller heeft geschreven over de 7 mystieke wetten van Overvloed (the 7 mystical laws of Abundance): Sujith Ravindran. Zijn inzichten hebben mijn leven helemaal veranderd. Ik was zo geïnspireerd dat ik een sprookje heb geschreven en omgezet heb in een geanimeerde video over de zeven princi-pes. We geven nu gezamenlijk webinars, berei-den onze online training voor en de publicatie van een gezamenlijk werkboek.

    In onze webinars bespreken we de zeven wetten. In dit artikel ga ik dieper in op de eerste wet van overvloed: the key of exchange.

    Stap 1. Onderzoek je motieven bij het geven

    Kan je geven zonder iets terug te verwachten, onvoorwaardelijk? Zoals een kind dat een schil-derij tekent voor zijn ouders of voor de leraar, gewoon voor het pure plezier van geven? Of verwacht je iets terug als je geeft? Of ben je bangdat anderen wat jij geeft niet zullen waarderen?

    Leven bestaat uit een wisselwerking van geven en ontvangen. Als we geven, creëren we en levenwe in flow. Als we stoppen met geven, beëindigenwe het creatieproces en sterft deze realiteit als het ware. Wat betekent dit? Dat als we onszelf weer in flow willen brengen, dan is het belangrijk dat we het ‘geven’ in onszelf activeren.

    Stap 2: Onderzoek je motieven bij ontvangen

    Kan je ontvangen zonder schuldgevoel, zonder na te denken wat je terug zou moeten geven? Zoals een kind dat een geschenk of een snoepje ontvangt en er volop van geniet, voor

    PURECHILD 04 2020-13

    http://www.educatethefuturenow.com/quantum-talkhttp://www.educatethefuturenow.com/quantum-talkhttp://www.elfenschool.be

  • PURECHILD 04 2020-1514-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020 Op een mooie najaarsavond in november 2018 keerden papa, mama, Jack en Liv nietsvermoe-dend terug van een verjaardags-brunch aan zee. Een vrachtwa-gen, een paar seconden en een vreselijke klap. De auto slingerde

    van de weg en kwam tot stilstand. Een onwezenlijke toestand, waarbij mama reflex-matig haar twee kinderen uit de auto haalde en hen beschermde tot er hulp kwam. Een opeen-volging van sirenes, hulpdiensten en de weg naar het ziekenhuis. Aan de kinderen werd verteld dat papa met een andere ambulance naar het zieken-huis gebracht zou worden. De kinderen werden van mama gescheiden en zouden pas uren later te horen krijgen dat voor papa alle hulp te laat kwam. Hij zou nooit meer terugkomen. Liv vroeg aan mama om haar wakker te maken, maar dit was geen film, maar een levensechte nachtmerrie.

    Een paar maanden geleden belde Katariena, demama, mij op. Ze had vernomen dat wij via lichaams-en creatieve therapie werken rond trauma. Zo ont-moetten we eerst Liv. Ik voelde intuïtief aan dat zij echter nog niet klaar was om het verhaal opnieuw te beleven, een methode die we bij traumawerk ge-bruiken. Bij haar werkten we ahv tekeningen en crea-tieve therapie om haar emoties te ontladen. Liv is de tweede in het gezin en heeft nog een oudere broer Jack. Hij nam ongetwijfeld de zorgen van zijn jongere zus over. Dat gebeurt systemisch wel vaker. Toen ik dit meldde aan mama Katariena, haalde ze aan dat Jack regelmatig klaagde over nekpijn. Dit terwijl er medisch niets aan de hand bleek te zijn. En zo kwam Jack naar ons. Hij had veel vragen die hij niet eerder had durven stellen, omdat hij wist dattoch niemand daar een antwoord op had. Hij bleef er echter mee worstelen en kon daardoor niet verder.

    We beleefden samen ‘het ongeval’ stapsgewijs op-nieuw en vonden de antwoorden die hij nodig had. Deze lichaamsgerichte therapie is gebaseerd op de inzichten van Dr. Peter A. Levine* die ervan uit-gaat dat je trauma kan helen door de emoties, diedoor het trauma zijn vast komen te zitten, te ontladenvia het lichaam. Men dient hierbij de lichaamsreactiesnauwkeurig op te volgen en wij, Nalin, maken hier-bij gebruik van de Emosymbo. De emosymbo is een non-verbaal visueel communicatiemiddel. Zo kan het kind op elk moment non-verbaal aange-ven wanneer het een behoefte heeft of overprik-keld raakt. Als therapeut kan je ze ook gebruiken als je merkt dat je even moet stoppen, want het is belangrijk om heel alert te zijn tijdens het proces.Tijdens de sessies voelden we ook steeds de aan-wezigheid van papa Steven en zo kreeg Jack een

    antwoord op al zijn vragen en kon hij een kader eneen plaatje schetsen dat voor hem klopt. Hiermeekan hij nu verder, sterker en krachtiger dan vroeger.Jack leerde dat iedereen in het leven een koffertjedraagt. Dat koffertje zit vol met ervaringen waarvanwij gevraagd hebben deze te beleven in dit leven op aarde. We hebben altijd zelf de keuze hoe wemet die ervaringen omgaan. En hoe zwaar of pijn-lijk ze ook zijn, ze dragen steeds een diepere bete-kenis in zich: een boodschap van hoop, groei enbewustwording dat er meer is voorbij de materie.

    Nu, anderhalf jaar later en enkele therapiesessieslater, stappen beide kinderen evenwichtig verder.De herinneringen aan papa zijn levendig aanwezig,maar ze zijn getransformeerd naar een diepe inner-lijke kracht, een weten dat connectie over het tast-bare heen, altijd mogelijk is. De vogel is hun symboolen ze weten dat papa nu vrij is. Hij is hun bescherm-engel en kracht die meereist op hun schouder.

    Nathalie Verlindewww.nalin.be

    Liv (8 jaar), Katariena (mamma) en Jack (11 jaar)

    Liefde voorbij de materieDit is het verhaal van Liv (8 jaar) en Jack (11 jaar). Zij verloren anderhalf jaar geleden hun papa in een dodelijk verkeersongeval. Sindsdien is alles anders. Waar toen geen woorden voor waren, zijn die er nog steeds niet. De stilte heeft plaatsgemaakt voor een diepe kracht. Ze kijken en luisteren zoals alleen kinderen kunnen kijken en luisteren en maken connectie met hun voel-sprieten. En wanneer er een vogel tegen het raam tikt of toevallig neerstrijkt op het strand, kijken ze naar elkaar en weten wat alleen zij kunnen begrijpen.

    Ik kan je niet zien met mijn ogenMaar ik zie je met mijn hart

    Ik kan niet met je pratenMaar je fluistert in mijn oor

    En ik fluister terugIk laat je gaan

    Ik laat je zweven en vliegenIk geef je vleugels

    Sla ze uit en vlieg zo hoog je kanWant ik weet dat jij me af en toe

    komt halen en meeneemtNaar een plaats die alleen wij

    kinderen kunnen zien en voelenEn als ik terugkeer ziet mama

    mijn ogen stralenVertel ik de woorden die haar

    moed en kracht gevenEn stappen we samen

    hand in hand verder

    Dank je wel papa

    http://www.nalin.be

  • PURECHILD 04 2020-1716-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020 Helende tekeningen voor jongeren

    Wat is de sehoona techniek?

    De Sehoona-techniek is een nieuwe, zachte zelf-hulp en transformatiemethode. Ik heb ze in de eerste plaats voor mezelf, voor mijn kinde-ren en mijn dichte familie ontwikkeld, later ook om andere mensen te helpen.

    Wat houdt dit in?

    De aanpak is heel eenvoudig: je werkt met een set van tekeningen die een zachte energie uit-stralen. Hun vormen en kleuren werken onmid-dellijk in op je onderbewustzijn en helpen je emoties en blokkerende gedachten los te laten.

    Je kiest zelf de tekeningen die je aanspreken. De transformatie gebeurt door naar de tekeningen te kijken en door met je handen een aantal eenvoudige bewegingen te maken.

    Elke tekening is rond en behandelt een bepaald thema zoals emoties loslaten, vrijuit spreken, jezelf zijn, loslaten, genieten, enz. Het zijn tel-kens transformaties waar iedereen op de ene of andere dag door gaat.

    Voor wie?

    • Ouders die hun kinderen willen helpen om gelukkiger te zijn, hun eigenwaarde te ver-sterken, hun talenten naar buiten te brengen.

    • Studenten die faalangst of concentratie- problemen hebben.

    • Hooggevoeligen die zich afvragen hoe ze zich beter kunnen voelen.

    • Jongeren die op zoek zijn naar zichzelf.

    • Volwassenen die rust en verdieping zoeken.

    • Grootouders die hun kleinkinderen willen helpen.

    • Leerkrachten die de sfeer in hun klas willen verbeteren.

    • Therapeuten die nood hebben aan een extra techniek.

    • Volwassene die vragen hebben omtrent de zin van hun leven.

    • Mensen die een trauma of een diepe kwetsuur willen verzachten.

    Kortom iedereen die deze techniek toepast wordt er rustig en blij van.

    Charlotte Bosteels maakt de tekeningen. Ze is in 2008 gestart en blijft maar teke-ningen bijmaken. Er bestaan twee sets van 52 kaarten met een begeleidend boekje.

    Kaarten te koop bij: www.sehoona.be mail: [email protected]

    Transformatie Laat je ware zelf naar boven komen, zuiver en schitterend. Diep in jezelf ben je een bron van pure vreugde en straling.

    https://www.sehoona.bemailto:info%40sehoona.be?subject=

  • PURECHILD 04 2020-1918-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Bij een trauma is je hart zo hard ge-broken dat je niet weet waar je met die diepe pijn heen moet. Uiteindelijk is overleven het enige wat je kan doen. Je oerbrein regelt vanaf dan je leven. Je gaat in vecht- of in vluchtstand. En ben je

    in schok gegaan bij een van die gebeurtenis-sen, dan bevries je. De situatie wordt vanaf dat moment emotioneel en fysiek bevroren.

    Vechten voor je leven

    Wie probeert te vechten tegen de pijn, heeft de pijn op de voorgrond en het leven op de achter-grond. De praktische kant van het leven kan je op dat moment niets meer schelen. Wat maakt het jou uit of je moet luisteren naar anderen? Informatie uit de buitenwereld raakt je niet. “Ze zoeken het maar uit”, denk je bij jezelf. Wat inte-resseert het jou dat je nog werk hebt liggen? Of huishoudelijke taken? Gaat echt niet gebeuren. Niet belangrijk genoeg. Je gaat sommige zaken in je leven verwaarlozen. De pijn staat op de voorgrond. Je vecht gevoelsmatig voor je leven. Je wordt een rebel. Je herkent dat vast wel bij iemand die je kent. Of bij jezelf of bij je tiener? 

    Vluchten: de deksel op het pijnpotje

    Maar andersom kan natuurlijk ook. Min of meer bewust negeren dat er iets mis is. Alles in een ‘pijnpotje’ stoppen en er een deksel opdraaien. Zo zit alles veilig verborgen. Althans, dat denk je. Het geeft tijdelijk veiligheid en gemak. Het leven komt op de voorgrond, het trauma wordt naar de achtergrond geduwd. Zo is het net alsof je alles onder controle hebt en kun je de situ-atie aan. Sommigen gaan zelfs compenseren met perfectionistisch gedrag. Heel gedetail-leerd moet het huis aan kant liggen. “Als het ligt zoals in die tijdschriften, dan heb ik alles onder controle.” Het leven lijkt perfect in orde. Ieder-een die je huis binnenkomt, denkt dat je het allemaal goed voor elkaar hebt gekregen. Een vals gevoel van gelukkig zijn, is dat. Maar ooit zal dat deksel eraf schieten. Je kunt niet blijven vluchten. En meestal gaat dat deksel er op een onverwacht en onhandig moment af. Ai!

    In schok: bevriezen

    Bevriezen is een extreme afgeleide van vluch-ten. Je bevriest wanneer de pijn die je fysiek of emotioneel voelt, zo groot is dat je lichaam je beschermt door te blokkeren. Er treedt een

    Kinderen die niet goed begeleid worden bij hun trauma, kunnen zich niet goed ontwikke-len. Ontwikkelen is namelijk vooruitgang, maar vooruitgang boeken met een gewicht dat vastzit aan je enkels, dat gaat niet. Het trauma houdt ze tegen in hun normale ontwikkeling, en als dat niet op tijd opgelost wordt, trekt dat diepe sporen. Pas als kinderen de juiste hulp en bege-leiding krijgen, kunnen ze weer gelukkig worden en weer in beweging komen. Dus onderschat hun trauma niet. Communiceer met je kind. Het is een ziel met een hoger bewustzijn en het wil de situatie begrijpen. Help je kind daarbij. Over-leg ook met een kindercoach. Als ouder weet je niet altijd alles wat er in je kind omgaat, omdat het je niet alles vertelt. Laat staan dat je altijd weet hoe je je kind het beste kan helpen. Een kindercoach kan jullie daarbij begeleiden. 

    Traumaverwerking

    Wie rondloopt met een trauma ervaart geen volheid of heelheid, maar losse puzzelstukjes. Flarden van zijn of haar oude zelf. Niet voor niets is de metafoor voor liefdesverdriet: een gebroken hart. Dat is wat een trauma doet. Het breekt de harmonie waarmee de verschil-lende delen die jou vormen, samenwerken. Het breekt kleine of grote stukjes af, waardoor alle delen uiteindelijk met kartelrandjes langs elkaar heen schuren. De stukken staan niet totaal los van elkaar, ze beïnvloeden elkaar nog steeds. Maar je voelt dat het niet goed zit en dat de boel met plakband bij elkaar gehouden wordt. 

    Wat je ook meegemaakt hebt, de eerste stap is het (her)kennen van je eigen overlevingsstrate-gie: vechten, vluchten of bevriezen. Daarnaast is het belangrijk om ieders manier van overlevente respecteren en er geen oordeel over te vellen.De één zal zijn zoektocht naar heling vroeg star-ten, de ander wacht tot er zo veel problemen zijndat het potje te klein is geworden en de deksel er vanzelf af schiet. Pas als de tijd rijp is en

    vorm van dissociatie op. De sensaties waar je op dat moment niet mee om kunt gaan, voel je niet. Je bent deels met je bewustzijn uit je lichaam. De emotionele, en soms zelfs de fysieke pijnen, worden ergens achterin je onderbewustzijn weggestopt. Zo ver weg dat je er niet meer bij kunt. Misschien heb je zelfs niet eens door dat er een pijnpotje verstopt zit in je onderbewustzijn. Prima oplossing, toch? Alleen zit die pijn die je zelf niet bewust opmerkt er wel. En die zorgt voor problemen waar je behoorlijk last van kan hebben. Je kan bijvoorbeeld constant bang zijn zonder dat je weet waar dat gevoel vandaan komt. Of je voelt je somber en depressief terwijl je ratio-neel alleen maar kan concluderen dat je een superleuk leven hebt. Ook kun je worstelen met slaapproblemen en verslavingsgedrag, waar-van je de oorzaak niet kunt achterhalen. Zo ook met excessief sporten, extreem gefocust zijn op je werk, ongezonde eetpatronen, alcohol- of drugsgebruik, maar ook dwangmatig gedrag. Het zijn allemaal manieren om je ‘bezig’ te houden, zodat je maar niet naar die pijn hoeft te gaan. Vandaar dat je deze problemen bij veel mensen met een trauma ziet, ongeacht hun overlevingsstrategie.

    Onderschatten

    Het is gemakkelijk om een trauma te onderschat-ten. Het gaat immers vaak om dingen die al evengeleden zijn gebeurd. Het zijn situaties, die misschien allang weer opgelost zijn. Maar een trauma is niet zoals de pijn die je voelt wanneer je met je elleboog tegen de deur aanloopt. Een pijn die meteen opkomt en ook snel weer weg-gaat. Het is veel meer als de fantoompijn van iemand die zijn been verloor. Het been is er niet meer en toch doet het pijn. En hoe vaak je ook jezelf vertelt dat het been allang geamputeerd is, de pijn gaat er niet door weg. Dit is hoe de meeste mensen een trauma ervaren. Je voelt nog altijd de pijn alsof het in het nu is. Zelfs als anderen het niet kunnen zien en ongeacht hoe vaak je jezelf voorliegt dat alles oké is. 

    Nog een misconceptie die ik vaak zie, is dat kinderen niet zo snel getraumatiseerd kunnen zijn. “Kijk eens hoe ze speelt, ze ziet er gelukkig uit!” Dat is echt een foute conclusie. Doordat de omgeving doet alsof er niets aan de hand is, gaat het kind twijfelen aan zichzelf. “Wat is nu waar? Wat is mijn gevoel? Of wat zie, hoor en voel ik in de buitenwereld?” Het kind gaat zijn traumaverwerking stopzetten, totdat die vragen beantwoord worden.

    Schoonheid, geworteld in modder

    Soms geraak je door een situatie helemaal van de kaart en heb je het gevoel dat je de controle verloren bent. Dan zit je midden in de chaos en kun je er niets aan doen. Een eenmalige gebeurtenis, zoals het plotselinge overlijden van een familielid of dierbare vriend, kan een trauma veroorzaken. Maar het kan ook een opeenstapeling van gebeurtenissen zijn. Bijvoorbeeld je job ver-liezen en te horen krijgen dat je partner je verlaat. Een familielid dat je pijn heeft gedaan als kind. Elke dag naar de school moeten die je haat. Let wel, al deze dingen kunnen een trauma veroorzaken, maar dat hoeft niet. Dat is van allerlei oorzaken afhankelijk, waaronder jouw eigen bewustzijn. 

  • 20-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Lazuli Kindercoach & Jongerencoach worden?Onze Visie? Bewuste Volwassenen, Gelukkige Kinderen & Jongeren!

    Hoe? We leiden volwassenen op tot Lazuli Kinder- & Jongerencoach... een gids op persoonlijk en spiritueel niveau. Kinderen hebben eigenlijk geen probleem maar hebben wel last van omgevingsfactoren nl. onze beperken-de overtuigingen en schoolsystemen. Wil je dat ze gelukkig én succesvol zijn, dan is een coach het allermooiste geschenk dat je hen kan geven. Zo groeien ze van A naar B en uiteinde-lijk tot Z ... en zelfs nog verder. Als Lazuli Kindercoach leer je o.a.: 3 hoe je beter omgaat met emoties zoals boosheid en angst;3 hoe je beperkende overtuigingen kan transformeren naar succesvolle;3 hoe je met taal- en taalpatronen de neurologie kan veranderen;3 hoe je gedrags- en leerproblemen, aanpakt, scheiding-, rouw & verlies;3 hoe het kind zelf de oplossing in zich zelf kan vinden. Kinderen zijn heel kwetsbaar, dus weten wat je doet is een must!

    Wie is de bezieler van Lazuli? Eva Storm, pionier en bedenker van de Lazuliwijs© methode3 14 jaar ervaring als Trainer & Coach, 3 25 jaar ervaring met kinderen & jongeren

    (alle soorten etiketten, HSP, indigo- & kristalenergie). 3 Mama en pleegouderDe trainingen:Eva legt in haar gecertificeerde trainingen de nadruk op het leren van professionele coachingstechnieken maar nog meer op het verhogen van je bewustzijn. Kinderen geven niet zomaar de sleutel tot hun innerlijke belevingswereld. Enkel aan hen die een voorbeeld zijn en reeds op zielenniveau staan. Als Lazuli Kindercoach leg je daarom een traject af waarbij je onvoor-waardelijk leert te communiceren vanuit verbinding. Hierdoor is elke coaching een diepgaande heling.

    Wens je op een holistische manier met de nieuwe generatie kinderen om te gaan, dan nodig ik je uit op onze Gratis Open Lesdag of maak een af-spraak met Eva. https://lazulitraining.be/gratis/

    mensen klaar zijn om aan zelfreflectie te doen, kan de traumaverwerking echt beginnen.

    De tweede stap is de losse puzzelstukjes terug samenleggen, zodat je heel kan worden. Je verkent daarvoor de vier niveaus waaruit je als mens bestaat: fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel. Kijk naar al die niveaus en stel vast wat je waar kan en moet oplossen. Zijn er blij-vende lichamelijke klachten? Beleef je steeds weer die emoties van toen? Blokkeer je als je terugdenkt aan de gebeurtenis in kwestie? Heb je een diepere betekenis gevonden waarom je de gebeurtenis hebt meegemaakt of ervaar je een spirituele leegte?

    Kies zorgvuldig wie je daarbij kan helpen. Als je nekwervels scheef zitten, stap je niet naar de buurvrouw voor hulp. Dan heb je een profes-sional nodig om dat op te lossen. Een trauma verdient dezelfde serieuze aanpak. Bedenk dus goed of het probleem waar jij mee worstelt werkelijk opgelost kan worden met een thee-kransje met je beste vriend(in). Als een trauma je belemmert in je leven en je geluk in de weg staat, is het goed om het probleem serieus en bij de wortels aan te pakken. 

    Trauma als springplank

    Een trauma los je dus niet in één, twee, drie op door het lezen van een online artikel. Maar er is ook goed nieuws. Je kunt namelijk wel degelijk na een trauma jezelf terugvinden, al je stukken helen en weer met elkaar in verbinding brengen. En als dat gebeurt, ben je niet alleen terug waar

    je was. Dan kun je springen om boven je oude zelf uit te stijgen naar wie je nog meer kan zijn. Want een trauma is een kans om op korte tijd heel veel over jezelf te leren. En dus ook een kans om op spiritueel gebied enorm te groeien. 

    Ook ik ben op die manier gegroeid. Mijn vaderis gestorven zonder dat ik daar bij kon zijn enafscheid  kon nemen. Dat is voor mij een traumageweest. De verwerking van alle pijn en verdrietdie daarbij kwam kijken heeft jaren geduurd. Het was niet zomaar gedaan. Het heeft mij veel geleerd over mijn spirituele levenslessen en overwie ik ben. Ik ben nu wijzer dan toen. Niet alleendoor de jaren, maar ook door die ervaring en alle zelfkennis die ik in dat proces heb opgedaan.Ik ben gegroeid als mens en ook als coach. 

    Een voedingsbodem voor iets moois

    Ik wil een trauma hier niet afschilderen als iets benijdenswaardigs of iets om toe te juichen. Ikontmoet in mijn praktijk mensen die soms vre-selijke dingen hebben meegemaakt en daar kunje met alle slingers van de wereld geen feest vanmaken. Ik gun andere mensen dan ook geen trau-ma. Wat ik ze wel gun, is dat ze de ellende vanhun trauma leren gebruiken als voedingsbodemvoor iets moois. Net zoals een waterlelie, die haarwortels in de modder heeft, om aan de opper-vlakte anderen te bezielen met haar schoonheid.

    Het is niet altijd gemakkelijk, maar je kan je angstenen valkuilen loslaten. Je zal jouw eigen veerkrachtontdekken die je zal helpen om verder te gera-ken, maar ook om weerbaarder te worden voorde rest van je leven. Je leert meer op jezelf tevertrouwen en in jezelf te geloven, want je weetdat je steviger in je schoenen staat dan voorheen.Alle opgedane zelfkennis kun je omzetten in spiri-tuele groei, want zelfkennis en spirituele groei gaan hand in hand. Zo wordt trauma een spring-plank naar zelfrealisatie. En dat geeft hoop.

    En mocht je in een moeilijke situatie zitten en eriets willen aan doen, stuur mij een mailtje. Ik heb en hele lijst van prachtige Lazuli Coaches. ;-)

    Eva Stormwww.lazulitraining.be

    https://lazulitraining.be/gratis/

    http://www.lazulitraining.behttps://lazulitraining.be/gratis/

  • PURECHILD 04 2020-2322-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    HERSTEL OP EEN FYSIEKE EN SPEELSE MANIER MET TRE

    Het is belangrijk om traumain deze brede context tebenaderen. Al de deel-aspecten van ons mense-lijk leven zijn immers ver-bonden met elkaar: onze emoties, ons fysisch-, psychisch- en mentaal leven. Een emotionele schok of langdurige stressheeft immers ook invloed op ons fysieke lichaam:we raken lichamelijk verkrampt, onze eetlust ver-mindert, slapen lukt minder goed, we voelen minder energie. En ook omgekeerd: een stevigeboswandeling, een verkwikkend bad is een wel-daad voor lichaam én geest.

    Wat is TRE?

    Als we kijken hoe we als mens reageren op een trauma of stress, hoe triviaal of ingrijpend ook, dan valt hier iets bijzonders op: we reageren altijd vanuit ons overlevingsinstinct, steeds op dezelfde manier: we krimpen in elkaar om ons-zelf te beschermen. Dit is sterker dan onszelf. Vanuit deze observatie is de methode TRE ontstaan om trauma, overmatige stress en spannin-gen te ontladen en diepgaand te herstellen. TREstaat hierbij voor Tension of Trauma Releasing Exercises, en bestaat uit een reeks eenvoudig aan te leren oefeningen die het ons mogelijk maken om fysiek, emotioneel, mentaal en ener-getisch uit onze kramp te geraken.

    David Berceli, een Amerikaanse welzijnswerker die vaak in oorlogsgebieden in het Midden Oostenactief was, heeft vanuit observaties tijdens zijn verblijf in deze traumatische gebieden deze methode ontwikkeld. Wat zag hij gebeuren?

    Bij bominslagen ging hij samen met de lokale bevolking schuilen in bomkelders, de volwasse-nen namen de kinderen op de schoot. Huilende,brullende, trillende kinderen in veilige armen vanvolwassenen. En wat deden deze volwassenen? Zij hielden zich sterk. Zij hielden zich sterk om een veilige bedding te geven voor hun kinderen,maar ook om zich een houding te geven ten op-zichte van de andere volwassenen. En dit laat-ste is wel een bijzondere observatie. Want wat betekent het om jezelf ‘sterk’ te houden? Jezelf sterk houden betekent je spieren aanspannen, niet bewegen, je tranen inhouden, en dat kan je op geen andere manier doen dan door gehele verstarring en je kramp vast te houden.

    Wat David Berceli bovendien ook observeerde, was dat kinderen tot de leeftijd van 2 à 3 jaar dit nog niet hoeven te doen. Nadien horen ze vaak de opmerking: ‘doe normaal’, ‘wees flink’, ‘houd je sterk’, ‘niet wenen’, en dergelijke, net zoals volwassenen zelf doen. We kennen dit allemaal. Onafhankelijk van de cultuur waarin we zijn op-gegroeid, zijn we het vanaf onze prille jeugd ver-leerd om zwak, beverig, onstabiel, huilerig te zijnzonder oordeel van buitenaf. En juist dit is zo ne-fast voor onze fysieke, psychische en emotionele gezondheid. Terwijl wat wij cultureel en maatschap-pelijk gezien beschouwen als ‘zwakte’, juist de kiembevat voor herstel, weerbaarheid en veerkracht.

    Leren van dieren

    Ook bij dieren werkt het overlevingsinstinct bliksemsnel bij bedreigende situaties. Ook dieren krimpen ineen, en gaan dan vluchten of vechten, afhankelijk van de situatie en hun rangorde: prooi- of roofdier. En toch zien we bij dieren geen blijvende verkramping. Zelfs prooi-dieren die ontsnappen aan een gewisse dood, leven daarna verder alsof er niets is gebeurd. Hoe doen ze het? Waar halen zij hun herstel-vermogen en veerkracht vandaan? Net als bij jongekinderen zien we dieren na grote span-ning trillen, vluchten, vechten of ontladen op een heel fysieke manier. We zien ze alle span-ning en stress van zich afschudden zodat ze volledig herstellen en verder kunnen zonder enig spoor van het voorbije trauma. Het is een droom die wij mensen voor onszelf en voor onze kinderen ook kunnen waarmaken, én het

    kan op een aangename ontspannen en speelse manier. De TRE oefeningen worden in een veiligkader aangeleerd zodat ieder na een vier- of vijftal sessies er zelf op een verantwoorde maniermee aan de slag kan. Dit kan thuis of verder ingroep volgens ieders voorkeur en mogelijkheden.

    Trauma als groeikans voor kinderen: leren van je eigen lichaam

    Door de trauma ontladende TRE oefeningen leren kinderen op een speelse manier hun eigenlichaam kennen en ervaren. Het is een terug ‘wakker roepen’ van wat hun overlevingsmecha-nisme altijd al wist: na verkramping volgt ontla-ding. En dit schept ruimte voor natuurlijke groei-processen. Een oppervlakkige snijwonde geneestvanzelf, dat weten we allemaal. Ook diepere wonden en grote spanningen en stress genezenvanzelf, als we ons lichaam hierin leren kennen en het de kans geven om het genezingsproces te laten gebeuren. Kinderen leren hierin hun lichaam kennen en vooral aanvoelen: wanneer is het voldoende? Wanneer heb ik teveel span-ning en heb ik even een ‘time out’ nodig? De

    In onze Westerse wereld is de gewoonte gegroeid om traumatische gebeur-tenissen op een voornamelijk psychologische manier te begeleiden. Trauma heeft dan ook een heel beladen betekenis gekregen, voornamelijk als psy-chisch letsel, vaak niet of moeizaam te genezen. Trauma beslaat echter een heel breed gamma aan kwetsuren, van zuiver fysieke over emotionele pijn, tot psychisch of mentaal diep verankerde stress symptomen.

    Kinderen getuigen

    • Je voelt letterlijk de spanning uit je lichaam verdwijnen.

    • Dit is een soort massage van binnen uit!• Ik heb vannacht 8 uur geslapen. Dat

    was lang geleden.• Ik moest hardop lachen omdat ik

    het zo grappig vond.• Heerlijk dat het niet zoveel inspan-

    ning vraagt.• Ik maak minder ruzie met mijn grote zus• Eindelijk eens geen ellenlang ver-

    haal van mezelf! Ik heb genoten van mezelf en van mijn lijf!

    • Het voelt aan als een heel zachte rechtzetting van alles wat scheef zat in m’n lichaam.

    • Het is heerlijk om te ervaren dat het een heel natuurlijk proces is, dat je alleen maar hoeft op te roepen en toe te staan.

    © Christophe Denys

  • PURECHILD 04 2020-2524-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Ontlaad op een snelle manier je lichaam in periodes van grote stress of angst, lang stilzitten of ‘in uw kot’ blijven. Ideaal voor heropstart van de klas, de school, het werk...

    TIP 1: BIBBERBEEN

    • Ga bij een muur staan op één been. Houd jezelf in evenwicht met een hand tegen de muur, en schud vanuit je buik het been waar je niet op steunt helemaal los. Schud je been zodat ook je voet lekker los bun-gelt van je been. Tel ondertussen langzaam tot 10.

    • Draai je dan om en doe hetzelfde met je andere been. • Merk dat je aandacht naar je buik is gezakt en dat je beter kan ademen.

    TIP 2: RIETJESADEM

    • Sta nu met je beide voeten op de grond, leg je linkerhand op je buik en je rechterhand op je borstkas. Sluit je ogen en adem nu rustig naar de hand op je buik. Doe dit 3 keer.

    • Bij je volgende uitademing blaas je alsof je door een rietje blaast. Je duwt alle lucht langzaam naar buiten tot je niet meer kan. Dan houd je je adem even vast, en blaast nog even alle lucht die toch nog in je longen zit eruit. Vul dan je longen helemaal opnieuw. Merk op dat je inademing vanzelf weer op gang komt.

    • Breng nu je ademhaling weer tot rust en voel het verschil. Open dan langzaam je ogen. Hoe is het nu met je lichaam? Welk deel van je lichaam voel je nu het best? Je lichaam is je dankbaar voor de aandacht die je het gaf. Een ontspannen gevoel, beter in je lijf, dat is jouw cadeau. Proficiat!

    Meer info over de ontstaansgeschiedenis en ontwikkeling van TRE vind je in het boek van David Berceli, ook in Nederlandstalige versie: ISBN 978 90 8954 447 6

    Christophe Denys is gezondheidstherapeut en werkt al sinds 2012 met TRE. Info en contact: www.traumaherstel.be - www.bibberkids.be

    signalen van hun eigen lichaam worden hierin de leidraad voor optimale groei, ontwikkeling en gezonde leercapaciteiten.

    Hoe gaan de TRE oefeningen in de praktijk?

    Via een 8-tal oefeningen wordt je lichaam klaar-gemaakt om echt en diepgaand te ontladen. Ontladen gebeurt door het op gang brengen van trillingen vanuit de Psoas spier, een grote dubbele spier die door je bekken loopt en aan-hecht aan je onderste ruggenwervels en aan de binnenkant van je dijbeen. In lighouding komen zo de trillingen op gang, waardoor je benen beginnen bibberen dat het een lieve lust is. Een heel leuke ervaring! Tijdens de sessies leer je ook hoe je de trillingen kan stoppen als het te heftig wordt, en hoe je ze ook weer kan opstar-ten. Zo heb je alles zelf goed in de hand.

    De trillingen ontstaan automatisch, je hoeft geenmoeite te doen om ze te laten gebeuren. Je

    lichaam doet dit zelf, net als ademhalen, en zal je heel dankbaar zijn dat het eindelijk de kans krijgt om ook op die manier ‘aan het woord’ te komen! Bovendien weet je lichaam precies hoe het op elk moment het beste trilt, hard of zacht, diep vanbinnen of juist uitbundig.

    Belangrijk is dat je de voorbereidende oefe-ningen goed aanleert en daarbij ook rekening houdt met wat je lichaam je vertelt: pijn hebben of doorbijten is uit den boze! Dat vraagt soms wat aanpassing, omdat we vaak de gewoonte hebben om ‘niet flauw te zijn’ en ‘onze grens te verleggen’. Daarmee gaan we echter voorbij aanwat ons lichaam ons wil vertellen: goed is goed genoeg. En dat is voor iedereen anders. Boven-dien zal je merken dat je lichaam na een tijdje TRE z’n grens automatisch verlegt en verruimt op een manier die precies goed en veilig voor je is.

    Christophe Denys

    In Overlevingsmodus gaan als antwoord op toxische stress verhoogt het hart en ademritme, de bloeddruk en spierspanning van een kind. Hun denkend brein wordt uitgeschakeld. Zelfbescherming wordt een prioriteit. Met andere woorden:

    “ IK HOOR JOU NIET, IK KAN NIET REAGEREN! IK WIL ME, GEWOON VEILIG VOELEN!”

    Wat gebeurt er bij een kind wanneer het in overlevingsmodus gaat?

    Door stress vermindert het vermogen om te reageren, om te leren leren en dingen te begrijpen, wat kan resulteren in problemen op school.

    Wat kunnen we doen om kinderen die een trauma beleefd hebben te helpen?

    Als ouder:

    Praat er over, blijf zelf rustig en zoek snel professionele hulp

    Als school:

    Trauma experts op school laten komen om de leerkracht mid-delen en tips aan te geven om kinderen.

    Als gemeenschap:

    Zorgen voor een omgeving waar kinde-ren zich veilig voelen.

    Maakt het moeilij-ker, om vrienden te maken en relaties te onderhouden.

    Verhoogt de stress-hormonen, waardoor het immuunsysteem verzwakt.

    Stress wordt minder goed verdragen, waardoor eerder conflicten worden

    opgezocht, agressiviteit toeneemt en de neiging om uit te dagen en te vechten.

    Verhoogt leerproblemen en leer-geheugen, die van permanente

    aard kunnen worden.

    Kan blijvende gezond-heidsproblemen veroorzaken.

    ?

    ?

    http://www.traumaherstel.behttp://www.bibberkids.be

  • PURECHILD 04 2020-2726-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Vanuit de psychologie kan je een onderscheid maken tussen een type 1 en een type 2 of complex trauma. Dat eerste gaat over een eenmalige ingrij-pende, niet misbruik gebon-den, traumatische gebeurtenis. Na zo’n gebeurtenis ontstaan er vaak klachten als herbelevingen, vermijdingsreacties, nega-tieve gedachten en gevoelens, en een veran-dering in reactiviteit (=prikkelbaar, moeilijk in slaap vallen/blijven, concentratiemoeilijkheden, overdreven waakzaamheid,…). Deze reacties zijn een uiterst normale reactie op een abnor-male gebeurtenis. Het is een reactie van het lichaam en de geest die tonen dat je het voor-val op allerlei niveaus aan het verwerken bent.

    Een type 2 of complex trauma gaat over een chronisch en/of seksueel trauma. Er is gedu-rende een langere tijd sprake van zich herha-lende traumatische ervaringen. Klachten die hier vaak bij voorkomen zijn somberheid, ang-sten, wantrouwen en een negatief zelfbeeld.

    Eén moment... en de wereld stond stil

    Enkele jaren geleden had ik zelf een traumati-sche ervaring die veel voor mij veranderd heeft. Ik leerde net rijden met de auto, en kreeg een ongeluk waarbij iemand ter plaatse het leven liet. Toen ik thuis nog vrolijk en vol goede moed instapte, had ik nooit kunnen denken dat zoiets zou gebeuren en deze gebeurtenis heel mijn leven zo ingrijpend zou veranderen. Het was een traumatische gebeurtenis, en het zorgde ervoor dat ik plotseling zelf diepgaand erva-ren heb wat het is om doorheen een trauma te gaan. Ik herinner me nog het moment onmid-dellijk na het ongeval, waarop ik uitstapte; ik was aanwezig maar ook niet, ik voelde alles en niets tegelijk. Ik kan dit het best omschrijven alsof ik aan de zijlijn stond te kijken naar wat er zich afspeelde, alsof ik er zelf niet actief bij betrokken was, en toch zat ik er helemaal in. Dit was een onbewust reddings-mechanisme weet ik nu, ik dissocieerde. Dat is een manier van je lichaam en geest om ervoor te zorgen dat je in zo’n verschrikkelijke situatie niet bezwijkt, want wat er op je af komt is te veel om in 1 keer in je op te nemen. Je voelt een intens verdriet, en de vraag “waarom ik?” gaat herhaaldelijk door je hoofd. Een enorm gevoel van angst overvalt je, angst voor wat in dat moment is, nog komen zal, en bovenop dat alles schuld, heel veel gevoel van schuld.

    Psychologische impact

    Als je iets traumatisch meemaakt word je zoda-nig overspoeld door schuldgevoel en allerlei andere emoties dat je je niet kan voorstellen dat je dit ooit zal kunnen verwerken. Ik herin-ner me nog het eerste dat ik dacht en zei de ochtend na mijn ongeval; ‘hier kan ik niet mee leven, ik wil er niet meer zijn’. Het lijkt op dat moment onjuist om zelf nog een gelukkig leven te leiden terwijl dat van iemand anders voorbij is. De weg naar heling lijkt zo ver weg, zo zwaar, en zo onmogelijk dat je het niet ziet zitten om er zelfs maar aan te beginnen. Er speelt een diepe innerlijke veroordeling waarbij je jezelf als dader ziet, wat het gevoel van schuld alleen maar groter maakt. Het is intens moeilijk om die gedachte om te draaien. Daar worstel ik nu, 6

    jaar later, nog steeds mee. Het besef dat je ook een slachtoffer bent, met je eigen verwerkings-weg, is moeilijk.

    Telkens wanneer ik mijn ogen sloot speelde het ongeval zich opnieuw af, het was iets waar ik geen controle over had en wat ik niet kon stoppen. Ook waren er overal wel triggers die me terugbrachten naar het gevoel van machteloosheid, en die ervoor zorgden dat er beelden naar boven kwamen. Ik beeldde me steeds mogelijke dodelijke ongevallen in waar ik zelf bij betrokken was. Ik wist het zeker, ik wilde nooit meer rijden. Die vermijding diende ik om te draaien in een actieve coping; met kleine stapjes terug de moed vinden om zelf te rijden. De eerste keer dat ik terug achter het stuur zat was intens, ik had nog maar zo weinig zelfvertrouwen over, en gevoelens van angst, onmacht, en verdriet overspoelden me. Het heeft enorm lang geduurd voordat ik me zeker genoeg voelde. En wanneer ik dan alleen in de auto zat, wilde ik uit onzekerheid bij elk kruis-punt steeds terugdraaien om te zien of ik nie-mand had aangereden. Ik was te weinig gecon-necteerd met de werkelijkheid, hyper alert en zag in alles een mogelijk gevaar. Ik keek ook heel anders naar dingen en plezier maken lukte niet meer, al probeerde ik dat wel.

    Een levenslesEen trauma is iets dat je

    overvalt, het is een intense situatie die je niet

    kan vermijden. Het zorgt voor een gevoel van

    machteloosheid, omdat je de situatie gewoon

    niet kan vatten, je hebt er geen controle over.

    Ik beeldde me steeds mogelijke dodelijke

    ongevallen in waar ik zelf bij betrokken was.

    Ik wist het zeker, ik wilde nooit meer rijden. Die

    vermijding diende ik om te draaien in een actieve

    coping; met kleine stapjes terug de moed

    vinden om zelf te rijden.

  • 28-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    In mijn opleiding psychologie heb ik geleerd dat dit niet geconnecteerd zijn met de werke-lijkheid een manier van onze geest is om met de gebeurtenis om te gaan. Op korte termijn is dit ook een effectieve overlevingsstrategie. Het is te veel en te intens, dus ontsnappen is even het beste. Op lange termijn is dit echter niet goed en moeten we een manier zoeken om terug te stappen in die werkelijkheid en besef-fen dat het gevaar geweken is.

    Wat helpt?

    Er is een typisch traject bij de verwerking van een type 1 trauma. Na de gebeurtenis is er eerst een soort verdoving waarbij je nog niet zo veel voelt. Je lichaam zit dan nog in de ‘sur-vival mode’ waarbij nog niet alle gevoelens en emoties worden losgelaten. Later wisselen herbeleving en ontkenning elkaar af tot er een integratie van de situatie in het zelfbeeld komt. Er zijn enkele zaken die de verwerking van een trauma kunnen verlichten. Zo zijn sociale steun en erkenning, een juiste schuldtaxatie, en een actieve coping erg belangrijk.

    Ikzelf had een enorm hecht en liefdevol net-werk dat me mee begeleidde en ondersteunde doorheen deze intense periode. De erkenning en steun die ik van hen kreeg over de zwaarte die ik moest dragen betekende ontzettend veel. Ook de gesprekken bij mijn psychologe hielpen me, vooral de erkenning die ik hier kreeg, en het weten dat er nog anderen hetzelfde mee-maakten. Ik voelde dat ze er voor me was, maar ik merkte tegelijk dat ze het nooit helemaal kon begrijpen, ze had het zelf niet meegemaakt.

    Ook de schuld leren leggen daar waar die thuis-hoort is immens moeilijk. Je bent geneigd jezelf als dader te bekijken, maar zolang er sprake is van een ongeluk is niemand dader, iedereen is slachtoffer. Ook actief aan de slag gaan met alle emoties en de kijk op jezelf is essentieel. Zo werd ik bijvoorbeeld aangemoedigd om niet te stop-pen met de rijschool, maar terug met hele kleine stapjes verder te doen, om zo van een passieve/vermijdende- naar een actieve coping (=manier van omgaan met de gebeurtenis) te gaan.

    Het missende puzzelstukje

    Dit zijn essentiële bouwstenen van een effec-tieve traumaverwerking, maar toch ervoer ik zelf dat er nog iets miste. Ik had nood aan verdere verwerking van het diepgewortelde gevoel van schuld. Mijn mama, die reeds veel ervaring heeft in het alternatief begeleiden van kinde-ren, jongeren en volwassenen, betekende hier voor mij enorm veel in. Wat zij me bracht was het missende puzzelstukje dat ik nodig had om de gebeurtenis te verwerken. Ik leerde me in gedachten te verbinden met de man van mijn ongeval. Ik sprak uit wat ik voelde en wat ik tegen hem wilde zeggen, alsof hij echt voor me zat, elke avond opnieuw. Pas zo kwam ik tot de dieper gelegen gedachten en emoties, pas zo kon ik me ontladen van dat schuldgevoel.

    Door het aanvoelen dat er iets ontbrak in de traditionele hulpverlening en doordat ik voelde dat ik een soort verantwoordelijkheid heb om uit deze gebeurtenis en voor deze man, iets ‘positiefs’ te halen, besloot ik om psychologie te gaan studeren. Ik wil de ervaring die ik zelf had gebruiken om anderen die een trauma meemaakten bij te staan en te begeleiden naar heling. Al heeft iedereen een heel persoonlijk verwerkingsproces, geloof ik dat het een meer-waarde is in begeleidingswerk, omdat je op een dieper niveau begrijpt waar, hoe diep iemand zit, en hoe die dan best geholpen kan worden.

    Trauma vormt een blijvend litteken

    Hoewel je het verwerkt, draag je het toch je hele leven mee, en zorgt het ervoor dat je anders naar het leven kijkt. Bepaalde dingen worden heel belangrijk, terwijl andere zaken de moeite niet meer waard lijken om over in te zitten. Het geeft je als het ware een nieuwe levensvisie en levenskracht.

    Merel Brams

    Ook de schuld leren leggen daar waar die thuishoort is immens moeilijk. Je bent geneigd jezelf als dader te bekijken, maar zolang er sprake is van een ongelukis niemand dader, iedereen is slachtoffer.

    Udo Erasmus, de wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert ontwikkelde verschillende Microbiotica supplementen specifi ek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhankelijk van de behoefte en de verschillende stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organismen zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.

    VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK

    BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS

    Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00 www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be

    voor meer informatie over de microbioticaproducten

    Udo’s Choice Microbioticavoor jong en oud!

    CHILDREN’S BLENDvoor kinderen

    5-15 jaar

    7 specifi eke bacteriestammen met

    5 miljard levensvatbare micro-organismen

    INFANTIS BLENDvoor kinderen

    3-6 jaar

    7 specifi eke bacteriestammen met

    3 miljard levensvatbare micro-organismen

    ADULT’S BLENDvoor volwassenen

    16-55 jaar

    6 specifi eke bacteriestammen met

    17 miljard levensvatbare micro-organismen

    ADVANCED ADULT’S BLEND

    voor senioren 55 plus of een extra behoefte aan

    bifi dobacteriën

    7 specifi eke bacteriestammen met

    34 miljard levensvatbare micro-organismen

    SUPER 8 HI-POTENCY

    met een bijzonder hoog percentage aan

    lactobacteriën

    8 specifi eke bacteriestammen met

    42 miljard levensvatbare micro-organismen

    SUPER 5 ZUIGTABLET

    in een zuigtablet, speciaal met een hoger

    gehalte aan L. Salivarius.

    5 specifi eke bacteriestammen met

    2 miljard levensvatbare micro-organismen

    LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA

    • Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifi eke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies.

    • Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn.

    • Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname.

    • Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.

    WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:

    OJ_adv Microbiotica_2018_297x210.indd 1 17/10/18 11:29

    www.gezondevetten.be

    http://www.gezondevetten.be

  • PURECHILD 04 2020-31

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Volgens kindertherapeut Carla van Wensen kan het kind soelaas vinden met het lichamelijk “voelen”. Het gaat op deze manier terug verbinding maken door aan te raken, liefde-vol aangeraakt te worden of door te bewegen. Je kan deze informatie en

    verdere duiding terugvinden in haar boeiende boek Prachtig lastig, onbegrepen gedrag en reflexpatronen. Hier valt dus weer op hoe sterk de lichaam-geest-connectie kan zijn. En effec-tief, reflexintegratie werkt heel goed!

    Hoe werkt reflexintegratie?

    Gelijk welke vorm van negatieve stress, zoals een trauma kan veroorzaken, kunnen het brein drij-ven om zich te willen beschermen. Het zoekt zijn heil dan in de primaire reflexen. We keren dan wat terug naar ons eerste levensjaar. Elke baby beschikt over reflexen, aangeboren bewegingen die als doel hebben om te overleven op fysisch niveau. Op het sociaal-emotioneel niveau gaan ze verbinden en cognitief zorgen ze er voor om het trauma te verwerken. Na de babyperiode zijn deze primaire reflexen vaak volledig verwerkt, geïntegreerd en gaan ze “uitdoven”. Van het moment dat we als kind of volwassene in een langere negatieve stresssituatie komen worden uitgedoofde reflexen echter terug in werking gesteld om het brein en het lichaam te bescher-men. En dit gebeurt volledig instinctief.

    In de reflexintegratietherapie bestaan er verschil-lende strekkingen en uiteraard ook bewegingen

    die heel heilzaam kunnen zijn. Zoals de Masgutova,MNRI Reflex Integration for trauma recovery dat je op YouTube kan terugvinden of op hun websitewww.masgutovamethod.com of www.masguto-vamethod.nl . Ook vind je veel belangrijke infor-matie over de babyreflexen en reflexintegratie terug bij Bodymap www.bodymap.be.

    Het fantasiespel als buffer

    Het belang van vrij spelen tijdens een trauma is volgens expert, Els Vandingenen, voor een kind van cruciaal belang. Het spel is het aan-gewezen middel om onverwerkte emoties en gevoelens te uiten en er mee om te gaan. Jonge kinderen moeten dus niet constant “bezig” gehouden, geëntertaind worden. Zij hebben die vrije tijd wel nodig om dingen te verwerken en zichzelf te reguleren op hun eigen manier. Els ziet veel heil in het vrije spel want dit zorgt ervoor dat het potje niet over-kookt bij kinderen in een crisisperiode. Kinde-

    Trauma wegvoelen, wegbewegen wegspelen!

    Het woord “trauma” heeft een heel zware lading… Maar dit hoeft echter niet zo erg te zijn. Een gewone heftige gebeurtenis, zoals de Corona-crisis, kan reeds verwarrend zijn en heel wat emoties oproepen bij het kind. Het is dan belangrijk om als ouder in eerste instantie deze emoties te aanvaarden en te benoemen voor het kind. Het blijft dan nog wel mogelijk dat je spruit er een aantal niet-verwerkte emoties en gevoelens aan overhoudt. Ze blijven negatieve stress veroorzaken en deze worden zichtbaar en voelbaar voor de buitenwereld in verschillende vormen. Het brein kan in “overleef-modus” gaan en je kind wil dan “vechten of vluchten”. Het kan zich uiten in conflictsituaties met broers en zussen, dwars gedrag en woedeaanvallen. Vaak kan je dit ook merken via de gelaatsuit-drukking, de hoge spanning van de spieren en de lichaamshouding. Trauma’s kunnen ook energie kosten en vergen dan veel van het immuunsysteem.

    Het spel is het aangewezen middel

    om onverwerkte emoties en gevoelens

    te uiten en er mee om te gaan.

    30-PURECHILD 04 | 2020

  • Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020 ren zoeken speelgoedfiguren op of gaan alleen

    of samen met andere spelgenootjes een rollen-spel opzetten. Via dit fantasiespel spelen ze hun stress er af! Eigenlijk gaan ze een verhaal uit-bouwen waarin hun “frustraties” worden nage-bootst, gespiegeld en binnen hun “kinderlijke” wereld ook een gepaste oplossing krijgen. We weten bijvoorbeeld dat kinderen in oorlogsge-bied “soldaatje” naspelen op straat indien het op bepaalde momenten wat veiliger is. Hun enige vorm om dit weliswaar ernstige trauma te kunnen verwerken lijkt wel. En terecht is ook om die rede het vrije spel een kinderrecht! Een geschikte uitlaatklep: “rough and tumble play”

    Naar mijn mening is dit ruig spelen ook een ideale vorm van “voelen”, bewegen en spelen om mogelijke trauma’s te verwerken. Jongens hanteren deze vorm van sociaal spel wel iets vaker dan meisjes. Het spel houdt veel fysiek contact, positieve emoties en gedeelde verha-len in. Daarbij merken we krachtige activiteiten op die heel wat energie vragen en lichaam en geest wat kunnen ontladen. Jagend lopen, springen, draaien en spelend vechten komen hier dus zeker aan bod. Dus, indien je kind de noodzaak voelt om zich wat uit te leven door eens spelend te vechten met broer of zus dan zouden we hen dit eigenlijk niet mogen ont-zeggen. We zien dit uiteraard als volwassene eerder graag in de tuin of een park gebeuren. En niet alleen in een crisisperiode want ruig spelen helpt hen ook de prefrontale cortex te ontwikkelen. Het is het deel van het brein dat instaat voor de sturing van gedachten, het regelen van emoties en daden. Ze oefenen op die manier ook hun sociale vaardigheden en hun fitheid en fysieke kracht.

    De natuur als helende factor

    Buiten mogen spelen en ravotten brengen zowel de zintuigen, het lichaam en het brein tot rust. Het kalmerend aspect van een speelbos of een stevige wandeling in de natuur is feno-menaal voor kinderen. Het helpt hen duidelijk om hun mogelijk hoog stressniveau te verlagen. Wie de bestseller leest van Richard Louv, Last child in the woods geraakt hier ook van over-tuigd. Ook indien kinderen veel binnen zitten voor schoolse taken en naar beeldschermen zitten te turen, werkt dit als een medicijn. Zelfs voor ons, volwassenen, heeft een fikse natuur-wandeling een even genezend effect…

    Guy Stevenswww.ontwikkelend-leren.be

    Ruig spelen kan een ideale vorm van voelen,bewegen en spelen zijn om mogelijke trauma’s te verwerken. Het spel houdt veel fysiek contact,positieve emoties en gedeelde verhalen in. Jagend lopen, springen,draaien en spelend vechten...

    Voor mij alleen

    Amanprana

    Voed

    ing al

    s medici j n

    h i p p o c r ate s

    De 2 beste Amanprana kokosolies:de meest fair trade ter wereld en de meest extra virgin+ ter wereld

    De meest fair trade kokosolie ter wereld

    Per pot van 490ml gaat er € 1,81 naar de Solomon dorpelingen. en € 0,94 per pot van 250ml.

    Help de Amanprana-Solomon-Niulife missie voort te zet-ten. Jouw aankoop geeft zin aan vele levens, geeft gezin-nen een inkomen en maakt mensen gelukkig. Samen maken we kokosolie 100% Fair trade. Hartelijk dank. De kokos handpers van Dr. Dan Etherington veranderde het leven van duizenden dorpelingen op de afgelegen Solomon eilanden. Nu leidt Dr. Dan een sociale onder-neming zonder winstoogmerk die onder de merknaam ‘Niulife’ de Solomon-kokosolie verkoopt. 100% van hun winst gaat terug naar de Solomon bevolking.

    De meest extra virgin+ kokosolie ter wereld

    het hele productieproces geschiedt bij maximum 45°C. een sprong verder dan extra virgin.

    Het vruchtvlees wordt gedroogd en geperst bij maximum 45°C. Daardoor blijven de enzymen actief en zorgen ze voor gemakkelijke vertering. Amanprana is langer houd-baar door de lage vochtigheid van max. 0,06% (40% beter dan de norm van 0,1%). En niemand doet beter dan onze 48 uur verser dan vers garantie: pellen, versnipperen tot pulp, 24 uur drogen en persen.

    ontgeurd

    premium

    (extra) virgin

    extra V i rg in+

    490ml 250ml 1000ml

    100ml

    325ml

    1600mlAMAnPRAnA

    2005ORIGINAL

    nr 1

    AMANPRANA

    SERENE LEVENSKRACHT

    Info en inschrijving op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu

    AMANPRANA KAN ONLINE BESTELD WORDEN. Amanprana is verkrijgbaar in de biowinkel. Maar wil je de deur niet uit, dan zijn alle Amanprana producten eenvoudig te bestellen op www.amanvida.eu. Bezoek deze biologische, ethische en duurzame webwinkel met 1001 producten: voeding, lifestyle, supplementen, lichaamsproducten en nog veel meer. Allemaal bio van degelijke merken. Vandaag voor 12u30 besteld = morgen in huis.

    35-NL-Pure Child-Amanprana Cocos-Solomon-Mei2020-Adv.indd 1 08/04/2020 15:59

    32-PURECHILD 04 | 2020

    www.amanvida.eu

    http://www.ontwikkelend-leren.behttp://www.amanvida.eu

  • PURECHILD 04 2020-3534-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Hoe je brein normaal werkt

    Wanneer je samen werkt, speelt of leert, maakt je brein een perfecte puzzel van alles wat je ziet, hoort, voelt, ruikt en proeft. Je speelt bij-voorbeeld samen een spel en er gebeurt iets grappigs. Vertel je daar nadien over, dan zie, hoor en voel je dat gebeuren alsof het nu is. Al je zintuigen helpen jou om over te brengen wat je bedoelt. In breintermen uitgedrukt, werken je bewustzijn (aandacht, concentratie) en je onderbewuste (database, automatische proces-sen) perfect samen. Je onderbewuste onder-steunt met zintuiglijke signalen het verhaal dat je vertelt. Door in elkaars ogen te kijken wordt de informatie van het ene brein naar het andere overgedragen (via spiegelneuronen). Op deze manier construeren we samen een leefwereld die voor ons allemaal betrouwbaar is.

    Controleverlies veroorzaakt black-out

    Maak je iets traumatisch mee – je wordt fysiek gekwetst, uitgesloten, vernederd, pijn gedaan, ongewenst seksueel benaderd, of er is voortdu-

    rende dreiging – dan ervaar je momenten van controleverlies. Op zo’n moment valt je bewust-zijn even uit en neemt je onderbewuste (= je automatische piloot die stuurt op veiligheid) het over. Op dat moment heb je een kleine of grotere black-out (seconden of minuten). Op momenten van black-out wordt alles wat je dan ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft met een alarmcode als trigger aan je alarmcentrum (amygdala) gehecht. De puzzel spat uit elkaar en de losse deeltjes zorgen vanaf dan voor alarm in je lichaam. Je alarmcentrum scant de werkelijkheid om na te gaan of het nu wél veilig voor jou is. Deze amygdala is voortdurend alert en zoekt automatisch naar de signalen die jou eerder beschadigden zodat je je op tijd, voor-aleer het controleverlies opnieuw gebeurt, in veiligheid kan brengen.

    Zodra je alarm aanslaat, ga je in stress

    Merkt je alarmcentrum enkele zintuiglijke signa-len die hoorden bij de alarmcontext, dan slaat je amygdala aan. Direct wordt je brein gealar-meerd. In je bijnieren worden stresshormonen

    aangemaakt, je krijgt hartkloppingen, ademt sneller, krijgt een droge keel, je spijsvertering valt stil, het bloed trekt uit je huid (koude rilling of koud zweet) naar je armen en benen zodat je klaar bent om te vechten of te vluchten. Je krijgt koude handen en voeten, en je immuniteit vermindert.

    Zodra je lichaam in alarm gaat, krijg je stress-reacties (vechten, vluchten en verstarren). Vaak herken je deze reacties niet als stress, het is alsof dit ‘nu nodig is voor jou’. Krijg je een vechtreactie, dan ga je je verdedigen. Je argumenteert, verzet je, gaat in het verweer. Je toont je irritatie. Door middel van al dit verzet probeer je het te halen. Schiet je in een vlucht-reactie, dan wil je weg. Je hebt er genoeg van, je wilt stoppen, iets anders doen. Je stelt uit wat je feitelijk wilt bereiken. Je gaat iets eten of drinken, surfen op social media of gamen. Je wordt moe, je hebt geen energie om te doen wat je zou moeten of willen doen. Al deze vluchtreacties zorgen ervoor dat je wegkomt, weg bij het vermeende gevaar. Bevriest je lichaam, dan val je stil. Je kan moeilijk praten. Je krijgt pijn in je buik of hoofd. Je concentre-ren lukt niet meer of je voelt jezelf niet meer.

    Al deze stressreacties veroorzaken problemen in je leven: je conditie vermindert, je concen-tratie neemt af, het wordt moeilijk om je pro-blemen op te lossen, je voelt je geen deel meer van het geheel.

    Pak aan waar het zich voordoet: in je brein

    Deze triggers moeten dus van je alarmcentrum af. De stressreacties verpesten immers je nor-male leven. Je wilt automatische impulsen die jou aangenaam, speels, creatief en ontspan-nen laten zijn. Die impulsen krijg je niet door goede voornemens te maken of jezelf op je kop te zitten. Live The Connection heeft tools ontwikkeld, zoals ‘Het ABC van ontstressen’ om de alarmen los te weken van je amygdala en de gewenste lichaamsreacties te realiseren. Op www.ontstressen.nu en www.livetheconnection.be vind je (gratis) hoe je ‘Het ABC van ontstres-sen’ toepast. Door je te concentreren op wat jou nu in stress brengt, door commando’s te geven aan je automatische onderbewuste systeem én een kruiselingse beweging te maken, worden de triggers losgemaakt van je angstcentrum en wordt de puzzel opnieuw gelegd. De alarmen vallen weg en er is weer rust in je systeem.

    Stress opgelost, trauma’s verdwenen

    ‘Het ABC van ontstressen’ kan je zelf toepas-sen op alle stressvolle momenten van je leven. Je leert het online, gedurende live workshops of door het boek te lezen. Je kan ook zelf je dieperliggende trauma’s oplossen. Daar heb je meer tools voor nodig: je moet immers alle signalen die jou in angst, verzet of ‘wegwezen’ brengen tegelijkertijd onschadelijk maken. Dat kan! En dat leer je in de vierdaagse workshop, de Kernmodule.

    Hoe sneller je ‘Het ABC van ontstressen’ doet – gedurende of na een traumatische gebeurtenis – hoe gemakkelijker. Maak jij of maakt een van je kinderen iets erg mee, laat die daarop con-centreren terwijl die ‘Het ABC’ doet. Hoe snel-ler je de alarmen oplost, hoe minder schade de stressreacties jou en jouw dierbaren zullen berokkenen! Geniet van een verbonden brein, dat is voor iedereen het fijnste!

    Marina Riemslagh

    Pak de stress aan waar die zich voordoet: in je hersenen

    Trauma & Stress oplossen: het kan!Trauma verandert de werking van je brein: je geraakt erdoor in de stressmo-dus. Na trauma kan je zelf je hersenen weer in verbinding brengen. Want dat is nodig om weer gewoon jezelf te kunnen zijn.

    Door commando’s te geven aan je automatische

    onderbewuste systeem én een kruiselingse

    beweging te maken, worden de triggers los-

    gemaakt van je angst-centrum en wordt de

    puzzel opnieuw gelegd. De alarmen vallen weg en er is weer rust in je systeem.

    www.livetheconnection.com/nl

    http://www.livetheconnection.com/nl

  • GA VOOR BLIJVEND IMPACT, zowel persoonlijk als in je relaties en op vlak van je werk en je gezondheid!Tijdens de Kernmodule van Live The Connection leer je in vier dagen tijd je overtuigingen veranderen, komaf te maken met slechte gewoonten en oude patronen, de stress uit je relaties halen en je leven fundamenteel oriënteren op wat goed is voor jou en je omgeving.

    KORTING:Schrijf je in met €25 korting door deze code te gebruiken: CORE-LL2F-43GEDeze code is geldig tot 15 juni bij inschrijving voor een Kern-module in 2020 én is cumuleerbaar met de sociale korting voor wie een laag inkomen heeft of jonger is dan 25.

    Om iedereen de kans te bieden de diepte van Live The Connection te ervaren, worden er deze periode extra online Kernmodules georganiseerd. Wie nu online deelneemt, kan deze vierdaagse workshop daarna gratis live herhalen bij dezelfde Teacher.

    De reacties op de online Kernmodule zijn heel positief:

    “Online deelnemen werkt prima! Ik zag er eerst tegenop, maar achteraf kan ik zeggen, dat het heel goed kan. Ik kan zeggen dat dit een keerpunt is in mijn leven. Super dank-baar!”

    “Online de Kernmodule volgen is voor mij een ze-gen geweest. Vanuit thuis deze transformatieproces-sen ondergaan maakt me erg dankbaar. Er is zóveel gebeurd.”

    www.livetheconnection.com/nl

    Wanneer woorden tekort schietenEMOSYMBO

    een eenvoudig, non-verbaal visueel communicatiemiddel die de persoonlijke groei stimuleert

    ervaar je een probleem • heb je een behoefte,ben je overprikkeld • weet je het even niet, …

    dan biedt EMOSYMBO een oplossing

    Voor kinderen, ouders, opvoeders, leerkrachten, coaches en therapeuten. Te gebruiken in de therapie,

    thuis, in de klas en in de opvang

    eenvoudig, ecologisch, makkelijke hanteerbaar en meeneembaar energetisch oplaadbaar

    door middel van edelstenen

    [email protected] +32 476 473 117 Online te koop bij www.nalin.shop

    Eén set bestaat uit 3 symbolen (groene cirkel, blauwe driehoek en rood kruisje) en een handleiding. Voor praktijken en scholen hebben we een handig kistje met 12 sets.www.ontstressen.nu

    www.livetheconnection.com/nl

    mailto:nathalie%40nalin.be?subject=http://www.nalin.shophttp://www.ontstressen.nuhttp://www.livetheconnection.com/nl

  • RUBRIEK: ONDERWIJS

    FLANDERS EDUCATION De onderwijsbeurs met oog voor de toekomst

    WWW.FLANDERSEDUCATION.BE #hetonderwijsvanmorgen

    WWW.VENCA.BE

    ZATERDAG 17 OKTOBER 2020 Den Boomgaard - Antwerpsesteenweg 43 - 2520 Broechem

    www.venca.be

    http://www.venca.be

  • PURECHILD 04 2020-4140-PURECHILD 04 | 2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Pure

    Chi

    ld a

    pril

    2020

    Traumaspecifieke aanpak

    • Allereerst is kennis van zaken over de effecten van trauma op het leren en functioneren van leerlingen een noodzaak.

    • Creativiteit en compassie zijn noodzakelijk in de omgang met deze leerlingen. De oude, vertrouwde aanpak van de leraar werkt vaak niet. Creativiteit, nieuwsgierigheid, flexibiliteit, geduld en begrip zijn vereisten in de omgang met deze leerlingen.

    • De leerling verkeert in de survivalmodus, waardoor de hogere hersenfuncties (nadenken, zelfoverleg, beheersen van frustraties) op een

    laag pitje werken en de primaire angstreacties overheersen. Hierdoor laat de leerling krachtige

    emoties, agressie en frustratie zien, of juist stil en in zichzelf gekeerd gedrag. In beide ge-

    vallen is er geen sprake van een goede leer- en werkhouding. Het doorzien van deze trauma- response is een eerste vereiste.

    Kinderen en jongeren zijn heel veerkrachtig en de meesten zullen de corona-periode zonder veel problemen doorstaan. Er is echter een groep leerlingen diehet wel zwaar te verduren heeft en voor wie deze periode van quarantaine ernstige gevolgen kan hebben. Misschien hebben ze met corona besmette familieleden te maken gehad. Ook een angstige aanleg en verhoogde sensit-viteit kan een rol spelen. Maar ook de huiselijke omstandigheden bijvoorbeeld qua woonruimte en veiligheid binnen het gezin kunnen een negatieve bijdrage leveren. Hierna volgen een aantal handreikingen voor leraren die hun leerlin-gen weer terugzien op school na een lange periode van afwezigheid.

    • Leerlingen hebben na een trauma vaak pro-blemen met het verwerken van informatie en instructies, zowel verbaal als non-verbaal. Dit zit het leren behoorlijk in de weg. Bijkomende hindernissen zijn onder meer: de verwarring en twijfel die ze ervaren, concentratieproble-matiek, geheugenproblemen, gebrek aan besluitvaardigheid, verhoogde waakzaam-heid. Ook de regelfuncties die met planning en organisatie te maken hebben (doelen stel-len, besluitvorming, evaluatie, anticiperen op de gevolgen van je handelen) staan onder grote druk. Het is belangrijk dat de leraar, eventueel samen met medeleerlingen, de leerling probeert te ondersteunen.

    • Dit betekent niet dat er uit medelijden geringere eisen aan de leerling worden gesteld. Dat kan

    bij een aantal leerlingen het gevoel geven dat ze (opnieuw) worden afgeschreven. De leraar moet dezelfde verwachtingen blijven uitspre-ken als hij ook uitspreekt naar andere leerlin-gen. Wel zullen er meer ondersteuning,

    stimulering en een flexibeler houding gevraagd worden van de leraar. Expliciet ingebouwde

    succeservaringen zijn noodzakelijk om het zelfvertrouwen en het zelfbeeld van de leer-ling weer op te bouwen. Dit type activiteiten moet ook nadrukkelijk in het handelingsplan opgenomen worden!

    • Vanwege de impact van het trauma op de chemie en de werking van de hersenen is het te verwachten dat het gedrag van de leerling op bepaalde momenten, of zelfs voortdurend, opvallend anders zal zijn dan voorheen. Bij opvallend afwijkend gedrag van leerlingen is het noodzakelijk ook de mogelijkheid van trauma nader te onderzoeken. Het feit dat er een grote overlap van gedragingen is met gedragingen die inherent zijn aan andere pro-blematiek, vereist professionele diagnostiek.

    • Het is belangrijk dat leraren respectvol omgaan met de informatie die ze krijgen van de leer-

    ling. Het is lang niet altijd noodzakelijk tot in detail door te vragen over gebeurtenissen in het gezin. Belangrijker is dat de leerling voelt

    dat er een volwassene is die om hem geeft, zich zorgen maakt en hem veiligheid wil bieden.

    • Zoals al genoemd, zijn de opvallende gedra-gingen van de leerling een overlevingsstra-tegie. Wanneer de chaos in het gezin of de opvoedstijl van één of beide ouders de oor-zaak is van de stressreacties van de leerling, moet er zorgvuldig gecommuniceerd worden met de ouders over het gedrag van de leer-ling op school. Voorkomen moet worden dat informatie vanuit school de situatie voor de leerling thuis nog ondraaglijker maakt.

    • In het sociaal-emotioneel functioneren vallen getraumatiseerde leerlingen vaak uit. Ze maken

    gebruik van strategieën en vaardigheden die ze thuis hebben aangeleerd en waarmee ze

    overleven in het gezin. Meestal zijn deze stra-tegieën en vaardigheden niet passend in de schoolsituatie. De leerling moet geholpen worden bij het aanleren van sociale vaardig-heden die hem helpen op school te overle-ven. Het gaat daarbij onder meer om het op een gepaste manier aandacht vragen van een volwassene of het oplossen van meningsver-schillen met medeleerlingen.

    • Deze leerlingen zijn gebaat bij fysieke activi-teiten! Gymles, actieve pauzes en fysieke bezigheden zorgen ervoor dat het lichaam de proteïne BDNF (brain-derived neurotrop-

    hic factor) produceert. BDNF speelt een rol bij de vorming van nieuwe hersencellen en synapsen (plaatsen waar zenu