ECKFELDT, NAT REV | MOL CELL BIOL, 2005

Enthousiasme omwille van embryonale stamcellenEnthousiasme omwille van embryonale stamcellen

• Wordt niet oud en differentiWordt niet oud en differentiëëert in alle celtypesert in alle celtypes

• Dus: embryonale stamcellen kunnen alle ziektes helen?Dus: embryonale stamcellen kunnen alle ziektes helen?

Maar, problemen met ES cellenMaar, problemen met ES cellen

• Teratomas (niet kwaadaardige tumor)Teratomas (niet kwaadaardige tumor)

• Allogeen (van andere persoon) Allogeen (van andere persoon)

• Ethische vragenEthische vragen

KU LEUVENKU LEUVEN

• Wordt oud Wordt oud

• DifferentiDifferentiëëert in meerdere, maar niet alle celtypesert in meerdere, maar niet alle celtypes

Maar, volwassen stamcel is enige die klinisch gebruikt Maar, volwassen stamcel is enige die klinisch gebruikt wordtwordt

• BloedstamcelBloedstamcel• Huidstamcel Huidstamcel • HoornvliesstamcelHoornvliesstamcel• KraakbeenstamcelKraakbeenstamcel• ……

Volwassen stamcelVolwassen stamcel

KU LEUVENKU LEUVEN

Maar, …Maar, …

• Niet duidelijk dat MAPcellen even potent zijn als embryonale Niet duidelijk dat MAPcellen even potent zijn als embryonale stamcellen!stamcellen!

Enthousiasme omwille van volwassen stamcellenEnthousiasme omwille van volwassen stamcellen

• Sommige worden ook niet oud en differentiSommige worden ook niet oud en differentiëëren in vele ren in vele

celtypesceltypes

• Dus: volwassen stamcellen kunnen vele ziektes genezen?Dus: volwassen stamcellen kunnen vele ziektes genezen?

• Kan misschien autoloog (zelf)Kan misschien autoloog (zelf)

• Geen ethische bezwarenGeen ethische bezwaren

• Geen tumoren (teratomen)Geen tumoren (teratomen)

KU LEUVENKU LEUVEN

- Cel therapie- Cel therapie– Nieuwe Nieuwe groeifactoren? groeifactoren?

– Nieuwe medicaties?Nieuwe medicaties?

– Toxiciteit screen?Toxiciteit screen?

– Ziektemodel?Ziektemodel?

WAT ZIJN DE VERWACHTINGEN WAT ZIJN DE VERWACHTINGEN VOOR STAMCELLENVOOR STAMCELLENEmbryonale stamcellenEmbryonale stamcellen

““Pluripotente” volwassen stamcellen (zoals MAPcellen)Pluripotente” volwassen stamcellen (zoals MAPcellen)Weefselspecifieke Weefselspecifieke stamcellenstamcellen

KU LEUVENKU LEUVEN

Is creIs creëëren en gebruik van ES cellen immoreelren en gebruik van ES cellen immoreel

• Afhankelijk van religie, morele status van blastocyst (vroege embryo) is ergens tussen “weefsel” en “mens”

• Wettigt het doel (genezen van ziekte) de middelen (blastocyst vernietigen) ?

• Onderscheid tussen embryo’s gecreëerd voor in vitro fertilisatie en embryo’s gecreëerd voor wetenschappelijk onderzoek

WetgevingWetgeving

Belgium:Belgium:

Creëren van ESC van IVF spare embryo’sCreëren van ESC van IVF spare embryo’s ja ja

Creëren van ESC van PGD embryo’sCreëren van ESC van PGD embryo’s ja ja

Creëren van embryo’s met als doel om ESC te creërenCreëren van embryo’s met als doel om ESC te creëren “ja”“ja”

Somatic nuclear transfer SNTCSomatic nuclear transfer SNTC “ja” “ja”

SNTC met niet humane cellenSNTC met niet humane cellen neen neen

Humaan/dier chimerasHumaan/dier chimeras neen neen

Reproductief klonenReproductief klonen neen neen

USA:USA:– GOVERNMENT FUNDEDGOVERNMENT FUNDED

Creëren van ESC van IVF spare embryo’sCreëren van ESC van IVF spare embryo’s neen neenGebruik ESC gecreëerd met niet EC funding Gebruik ESC gecreëerd met niet EC funding neen neenCreëren van ESC van PGD embryo’sCreëren van ESC van PGD embryo’s neen neenPGD-ESC gecreëerd met niet EC funding PGD-ESC gecreëerd met niet EC funding neen neen Creëren van embryos met als doel om ESC te creërenCreëren van embryos met als doel om ESC te creëren neen neenSomatic nuclear transfer SNTC)Somatic nuclear transfer SNTC) neen neenESC gecreëerd via SNTC met niet EC funding ESC gecreëerd via SNTC met niet EC funding neen neenSNTC met niet humane et cellenSNTC met niet humane et cellen neen neenHumaan/dier chimerasHumaan/dier chimeras neen neenReproductief klonenReproductief klonen

neenneen

– PRIVATE FUNDEDPRIVATE FUNDED

All OK (Except reproductive cloning? But no law against it)All OK (Except reproductive cloning? But no law against it)

WetgevingWetgeving

Europese Commissie:Europese Commissie:

Creëren van ESC van IVF spare embryosCreëren van ESC van IVF spare embryos neenneen

Gebruik ESC gecreëerd met niet EC funding Gebruik ESC gecreëerd met niet EC funding jaja

Creëren van ESC van PGD embryosCreëren van ESC van PGD embryos neen neen

PGD-ESC gecreëerd met niet EC funding PGD-ESC gecreëerd met niet EC funding ja ja

Creëren van embryo’s met als doel om ESC te creërenCreëren van embryo’s met als doel om ESC te creëren neen neen

Somatic nuclear transfer SNTC)Somatic nuclear transfer SNTC) neen neen

ESC gecreëerd via SNTC met niet EC funding ESC gecreëerd via SNTC met niet EC funding jaja

SNTC met niet humane et cellenSNTC met niet humane et cellen neen neen

Humaan/dier chimerasHumaan/dier chimeras neen neen

Reproductief klonenReproductief klonen neen neen

WetgevingWetgeving

Morele vragen rond stamcelonderzoekMorele vragen rond stamcelonderzoek

1. Morele status van de blastocyst

2. Stamcellen kunnen leven verlengen?

Science … is desirable not only for… also, and principally, for the conservation of health, which is

without doubt the primary good and the foundation of all other goods in life….

R. Descartes (Discours de la Méthode, 1637)

… Many die too late, and a few die too early. “Die at the right time”. …

F. Nietzsche, Alzo Sprach Zaratoustra

Morele vragen rond stamcelonderzoekMorele vragen rond stamcelonderzoek

1. Morele status van blastocyst

2. Stamcellen kunnen het leven verlengen

3. Stamceltherapie voor iedereen?

Stamceltherapie voor iedereen?Stamceltherapie voor iedereen?

• Kost– Autologe therapie niet financieel haalbaar

– Allogene therapie nog > tienduizenden Euros/behandeling

• Nood voor stamcelbanken– Wie betaalt?

– Hoe groot, hoeveel HLA-types?

– Indien limiet, welke HLA types?