draaiboek Tijdsreizigers projectkamp 2014

Idee Kids vzw – Zwaantjesstraat 33 – 9090 Melle – 070 22 55 66 – monifoon: 0497 41 82 31 Pagina 1 van 54

[email protected] – www.ideekids.be

IIddeeee KKiiddss PPrroojjeeccttkkaammpp

((11ee tt..ee..mm.. 66

ee lleeeerrjjaaaarr))

TTiijjddssrreeiizziiggeerrss

WE SPRINGEN IN ONZE TELETIJDMACHINE EN BEGINNEN BIJ DE DINO’S IN DE OERTIJD, TREKKEN NADIEN

NAAR DE ROMEINEN MET HUN GLADIATORENGEVECHTEN EN MAKEN KENNIS MET GRIEKSE GODEN. IN DE

MIDDELEEUWEN WANEN WE ONS ECHTE RIDDERS EN PRINSESSEN EN WE WERPEN OOK EEN BLIK IN DE

TOEKOMST. REIS JE MEE? *

* De ouders en kinderen krijgen deze voorstelling van het kamp. Houd er rekening mee dat dit alles waargemaakt wordt DEEL 1: zie bundel ‘Idee Kids projectkamp algemene info’

DEEL 2: Tijdsreizigers Cover + beschrijving + inhoud

1. MAANDAG .................................................................................................................................................... 4 2. DINSDAG .................................................................................................................................................... 21 3. WOENSDAG ............................................................................................................................................... 29 4. DONDERDAG ............................................................................................................................................. 37 5. VRIJDAG ..................................................................................................................................................... 45

IDEE KIDS VZW

Zwaantjesstraat 33, 9090 Melle

T: 070/22 55 66 Monifoon 0497 41 82 31

Facebook: [email protected]

E-mail: [email protected] URL : www.ideekids.be



Lieve moni

In deze bundel vind je een suggestiedraaiboek.

Je kan dit niet van naaldje tot draadje te volgen want elke groep en elke moni is anders! Dit suggestiedraaiboek

heeft enkel de bedoeling jou ideeën aan te reiken, inspiratie te geven en vooral goesting te doen krijgen in het

thema. Maak gerust jouw eigen draaiboek!

Het is logisch dat de tijdsindeling niet precies zal kloppen, want dit is afhankelijk van zoveel dingen: je eigen

inspiratie, het niveau en werktempo van jouw groepje, het weer…

Dit suggestiedraaiboek kan een leidraad bieden indien nodig, maar het liefst van al zien we graag jouw

persoonlijke toets terug in de activiteiten.

Jouw creatieve brain? Ready? Set! Go!

Voor een bezoek of workshop kunnen we niet ieder draaiboek aan iedere kampplaats en iedere week

aanpassen. Het precieze tijdstip van het bezoek wordt jou nog meegedeeld via de bezoekenfiche die je een

week voor aanvang van ons ontvangt.

Als jouw bezoek bijvoorbeeld op woensdagvoormiddag plaatsvindt i.p.v. op donderdagnamiddag, dan kan je op

donderdagnamiddag de activiteit doen die in het draaiboek op woensdagvoormiddag gepland stond.

Het draaiboek kan je steeds uitgeprint terugvinden op de kampplaats (map draaiboeken), ook de themabox

en de themamap kan je terugvinden op de kampplaats. Vraag ernaar bij de kampverantwoordelijke. We

doen ons best om het materiaal op het juiste moment op de juiste plaats te krijgen.

Mocht dit niet het geval zijn, laat dit zeker weten aan je kampcoördinator. Wij proberen dat dan zo snel mogelijk

in orde te brengen.

Veel plezier deze week!



WEEKSCHEMA (zie ook dagindeling pagina 4)

MAANDAG

DINOSAURIERS uit de OERTIJD

DINSDAG GRIEKEN EN ROMEINEN

WOENSDAG RIDDERS EN

JONKVROUWEN uit de MIDDELEEUWEN

DONDERDAG UITVINDERS EN ONTDEKKINGS- REIZIGERS uit de

NIEUWE TIJD

VRIJDAG ROBOTTEN uit de

TOEKOMST

OPENING 9u tot 9u10

Openingstoneeltje OERKNAL

aerobic aerobic aerobic aerobic

ACTIVITEIT 1 9u10-10u20

Groep 1: Kennismakingsspelletjes Groep 2: Kennismakingsspelletjes

Groep 1: Romeinse brood en spelen Groep 2: Grieks borstbeeld

Groep 1: Ridderschild of ridderjuweel Groep 2: Een ommuurd

kasteel

Groep 1: Ontdekkingen en uitvindingen Groep 2: Gouden

armbanden

Groep 1: De ruimte in! Groep 2: Robotten

PAUZE10u20-10u40 Toilet, koek en drinken

ACTIVITEIT 2 10u40-12u

Groep 1: Ontwerp

teletijdmachine Groep 2: Lascaux

Groep 1: Grieks borstbeeld Groep 2: Romeinse brood en spelen

Groep 1: Een ommuurd

kasteel Groep 2: Ridderschild of

ridderjuweel

Groep 1: Gouden

armbanden Groep 2: Ontdekkingen

en uitvindingen

Groep 1: Robotten Groep 2: De ruimte in!


Groep 1: Oerschilderen Groep 2: Ontwerp teletijdmachine

Groep 1: Romeinse mozaïek Groep 2: Griekse en Romeinse goden spel

Groep 1: Ridders- en

jonkvrouwenquiz Groep 2: Riddertraining

Groep 1: Ontdekkingsreizigers! Groep 2: Schip in een fles

Groep 1: Flits door de

tijd-quiz Groep 2: Flits door de tijd-quiz

PAUZE 14u20-14u40 Toilet, koek en drinken


Groep 1 en groep 2 (samen): Dino-stratego

Groep 1: Griekse en Romeinse goden spel Groep 2: Romeinse mozaïek

Groep 1: Riddertraining Groep 2: Ridders- en

jonkvrouwenquiz

Groep 1: Schip in een fles Groep 2: Ontdekkingsreizigers!

Voorbereiding voorstelling+generale repetitie

AFSLUITER 15u50-16u00

15u45: Voorstelling ouders

* Tijdens dit kamp is een UITSTAP gepland. Met dit kamp bezoeken jullie een historische plaats in de buurt van de kamplocatie. Dit kan een museum zijn, een nagebouwde nederzetting enz. Op de bezoekenfiche (vraag aan je kv) lees je waar jullie naar toe gaan en wanneer.



1. MAANDAG

8u55: Om 8u55 worden alle kinderen verzameld op de verzamelplaats. Monitoren helpen hier actief aan mee: schoentjes aan doen, springkasteel plat (= verifiëren of er geen kleuters meer op zitten, stopcontact uittrekken, wanneer alle lucht er uit is, mag het springkasteel dubbelgevouwen worden). De kampverantwoordelijke doet een ‘startmoment’. Van de monitoren wordt verwacht dat ze hier actief aan meedoen en de kinderen stimuleren om ook mee te doen. Kleutermonitoren gaan actief op zoek naar kindjes die huilen of nog in de armen van papa of mama blijven om hen op een lieve manier op te vangen en te betrekken bij het startmoment. 9u00: Alle monitoren verzamelen hun eigen groepje deelnemers en neemt die meer naar een plaats waar je je kamp kan starten. 9u00-9u20: Aanwezigheidslijst aanvullen + ontvangen de kinderen en vertellen hen dat we deze week een echte reis in de tijd zullen maken. Voor dit kamp is het belangrijk dat je als moni over achtergrondkennis beschikt. Elke dag komt een andere tijdsperiode aan bod. Zorg zelf dat je geïnformeerd bent en dat je over de gepaste verkleedkledij beschikt. Hieronder vind je alvast een aantal sites met wat achtergrondinfo: http://www.geschiedenisvoorkinderen.nl/ http://www.aduis-knutselen.nl/werkbladen/geschiedenis/default.aspx?startId=151 http://www.schooltv.nl/vroegerenzo/2204077/werkstukken/ http://www.ksu-montessorischoolbw.nl/website/index.php?pag=64 Je kan met je medemoni elke dag een toneeltje opvoeren over de tijd waarin de kinderen zullen terechtkomen met hun teletijdsmachine. 9u20-10u20: ACTIVITEIT 1 De groep wordt verdeeld in 2 leeftijdsgroepen. Zorg ervoor dat de groepen ongeveer even groot zijn (= 16 à 17 kinderen per groep). Broertjes en zusjes, vriendjes en vriendinnetjes mogen uiteraard samen blijven (ook al hebben ze een verschillende leeftijd). Vanaf nu wordt er verder gewerkt in deze 2 leeftijdsgroepjes. Groep 1: Kennismakingsspelletjes (in afzonderlijke groepen)

benodigdheden # algemeen materiaal (knutsel-of spelkoffer) extra materiaal

De alles over mij robot 16 Themamap

Blad papier 16

Doos kleurpotloden 1

Wat: Deze week gaan we op reis door de tijd. Op maandag komen we terecht bij de dinosauriërs in de oertijd, op dinsdag bij de Grieken en Romeinen, op woensdag bij ridders en jonkvrouwen uit de middeleeuwen, op donderdag bij de uitvinders en ontdekkingsreizigers van de nieuwe tijd en op vrijdag bij de robotten in de toekomst. Voor we met onze teletijdmachine vertrekken, leren we elkaar en de tijden waar we heen gaan wat beter kennen.



Werkwijze: DINOSAURIERS uit de OERTIJD: snel reageren! Als je als oermens een gevaarlijke mammoet zag, moest je je snel en goed kunnen reageren. Stel je voor dat je plots oog in oog staat met een wild dier? De kinderen zitten op stoelen in een kring. Iemand staat in het midden. De moni roept twee 2 namen. Deze 2 personen proberen dan van plaats te veranderen, zonder dat de persoon in het midden op hun plaats kan komen zitten. Als het de persoon in het midden toch lukt om een plaats in te nemen, dan moet de persoon die daar wou gaan zitten in het midden gaan staan. Als de moni ‘Dinosauriers’ roept, moet iedereen van plaats verwisselen. Voor de oudste groep: roep telkens drie namen. Dit geeft iedereen meer kansen en maakt het spel spannender. GRIEKEN EN ROMEINEN: Stevige tempels? Alle kinderen gaan per 3 staan. 1 kind is de keizer, de 2 andere kinderen vormen een dak boven het hoofd van het de keizer, zij vormen de tempel. 1 kind blijft over en staat tussen alle andere kinderen. Dit kind moet proberen de plaats in te nemen van 1 van de andere kinderen. Dit kan hij doen door 1 van de volgende 3 dingen te roepen: brand, aardbeving of overstroming. Bij brand: de keizers moeten hun tempel verlaten en zo snel mogelijk in een andere tempel gaan staan. De tempels mogen gewoon blijven staan. Bij aardbeving: de tempels moeten zo snel mogelijk met iemand anders een nieuwe tempel vormen boven een keizer. De keizers mogen gewoon blijven staan. Bij overstroming: de tempels en de keizers moeten opnieuw beginnen en terug een tempel en een keizer vormen met andere kinderen. Keizers kunnen hierbij tempels worden en tempels keizers. RIDDERS EN JONKVROUWEN uit de MIDDELEEUWEN: Ridder/jonkvrouw/Merlijn Alle kinderen staan in een kring. Een kind staat in het midden. Hij wijst een deelnemer (B) aan en roept ridder/jonkvrouw/Merlijn – B – 1,2,3. B moet, samen mijn zijn beide buren, voordat A is uitgesproken is de ridder/jonkvrouw/Merlijn samen met zijn twee buren uitbeelden. Zijn B of zijn buren te laat, doen ze een foute beweging of slaan ze de bal helemaal mis, dan wisselt die persoon met het kind in het midden. Dit moet binnen drie seconden gelukt zijn, anders is B af. B is altijd degene die af is, ook al maken zijn buren de fout. Het doel van A is dus om B (of de buren) een fout te laten maken. Jij als moni bent de jury en beslist wie er al dan niet in het midden moet komen. Ridder: Als er ridder B 1,2,3 geroepen wordt, zet B zijn twee handen in de heupen. C en D houden beiden een zwaard vast en verdedigen A. Jonkvrouw: B zet zijn linker – of rechtervoet voor en houdt met twee handen zijn jurk vast. C en D maken een buiging. Merlijn: B houdt zijn toverstaf vast en C en D worden in kikkers omgetoverd en zitten in kikkerstand op de grond. UITVINDERS EN ONTDEKKINGSREIZIGERS uit de NIEUWE TIJD: uitvindingen springen De kinderen gaan in een kring op de grond liggen. Ze zijn allemaal uitvindingen die niet mogen vernietigd worden! Eén persoon moet rechtstaan en over al de uitvindingen springen. Voor hij springt moet hij eerst de uitvinding/persoon zijn naam zeggen waar hij over gaat springen. Zo moet hij heel de kring rondgaan. Als hij de naam fout zegt, moet er gewisseld worden met die persoon. Je kan meerdere personen tegelijkertijd laten springen. De persoon die ligt moet controleren of zijn naam correct gezegd werd. Je kan de twee springers elkaar proberen te laten tikken: hoe sneller ze de namen weten, hoe sneller ze vooruit gaan!



ROBOTTEN uit de TOEKOMST – De alles over mij robot De kinderen krijgen een tekening van een robot uit de themamap en mogen hem volledig invullen en kleuren. De robotten kunnen opgehangen worden op de kampplaats en gebruikt worden voor verdere activiteiten later tijdens de week. Historisch zelfportret Iedereen krijgt een blad papier. Er zijn kleurpotloden en gewone potloden beschikbaar. Iedereen maakt een zelfportret maar dan als historisch figuur naar keuze. Zorg voor enkele herkenbare eigenschappen, bijvoorbeeld kleur haar en kapsel, ogen, vorm van neus, maar voor de rest van het lichaam teken je een historisch figuur (bvb Napoleon, een oermens, een ridder…) naargelang de periode die jou het meest aanspreekt. Daarna worden de tekeningen bij de moni verzameld en wordt er per tekening geraden van wie dit zelfportret zou kunnen zijn. Groep 2: Kennismakingsspelletjes (in afzonderlijke groepen) 10u20-10u40: PAUZE: laat alle kinderen naar het toilet gaan. Daarna verzamelt iedereen in de refter om een koek te eten en water te drinken. Een koek en water is gratis ter beschikking van Idee Kids. Zorg ervoor dat alle kinderen drinken. Bij veel zon worden alle kinderen ingesmeerd met zonnemelk. 10u40-12u00: ACTIVITEIT 2 Groep 1: Ontwerp teletijdmachine


Blad papier


Stoelen, tafels

Oude lakens 3 Zorgt moni voor

Karton

Knutsellijm 1

Rol plakband 1

Touw

Verf

Beker 4

Penselen 16

Water

Schaartje 16

Wat: Om aan onze tijdreis te beginnen moeten we eerst een teletijdmachine ontwerpen. Wie kent een teletijdmachine? Waarvoor wordt een teletijdmachine gebruikt? Wat heeft een teletijdmachine nodig? (kort gesprek met de kinderen) Werkwijze:

• Elk kind krijgt een blad papier om zijn/haar teletijdmachine op te ontwerpen.

• Wat moet een teletijdmachine zeker hebben? Welke kleuren? Laat ze zo vrij mogelijk in de invulling van hun teletijdmachine.

• Daarna stellen we elk om beurt onze machine voor. Op het einde kiezen we met z’n allen een ontwerp dat we zo goed mogelijk na gaan maken.



• Eerst en vooral kiezen we een geschikte locatie voor onze teletijdmachine, waar hij ergens de hele week kan blijven staan, aangezien we ons telkens naar een andere tijd moeten kunnen flitsen

• De oude lakens kunnen we verven en als decoratie gebruiken voor onze teletijdmachine.

• Het komt er dus op aan creatief met aanwezig materiaal om te springen.

• Zorg dat de teletijdmachine voldoende groot is dat we (om beurt) elke ochtend erin kunnen kruipen om naar een andere tijd te flitsen.

Groep 2: Lascaux


Spel Lascaux 4 Themabox

Wat: Dit kaartspel speelt zich af in de Franse grotten van Lascaux. Deze grotten zijn tegenwoordig een populaire toeristische attractie vanwege hun realistische schilderingen van reusachtige dieren. Fossiele bewijzen tonen aan dat deze wezens daar in die tijd daadwerkelijk hebben geleefd. De oudste afbeeldingen dateren uit het Stenen Tijdperk, zo tussen 13.000 en 15.000 voor Christus. Tijdens het spel gaan de kinderen op ontdekkingstocht door de grotten om verschillende grotschilderingen te verzamelen. Werkwijze: Draag goed zorg voor dit spel met de kaarten en materialen! Zo kunnen andere monitoren dit ook op hun kamp gebruiken!



13u00-13u05: Aanwezigheidslijst invullen en terugbezorgen aan kv. 13u05-14u20: ACTIVITEIT 3 Groep 1: Oerschilderen


Eieren 5 Themabox

Krijt

Satéstokje 4

Penseel 16

Water

Wat: We gaan naar een tijd waarin de mensen in grotten leefden. Wat gebruikten ze toen om mee te schilderen? Toen maakten ze verf met eieren. Werkwijze:

• Meng verfstof met het geel van een vers ei met een stokje. Goed roeren en daarna snel verwerken in een grotschildering.

• Je kan eventueel om het nog echter te maken eerst stoepkrijt vermalen en daarmee het ei mengen.

• Je kan verschillende kleuren verf maken.

• Daarna kan iedereen aan zijn grotschildering beginnen.



Bij tijd over kunnen we het toonmoment voor vrijdag oefenen: op vrijdag is er een toonmoment voorzien, voor alle aanwezige kampen op de kamplocatie. De ouders komen kijken naar alle groepjes. Voor het toonmoment mogen de jongsten en oudsten samen een toonmoment voorbereiden. Hier kunnen ze elke dag een kwartiertje samen aan oefenen. Het toonmoment duurt max. 5 minuten per kamp (= groep 1 + groep 2 samen) Groep 2: Ontwerp teletijdmachine Zie maandag, activiteit 2, groep 1 14u20-14u40: PAUZE: Laat alle kinderen naar het toilet gaan. Daarna verzamelt iedereen in de refter om een koek te eten en water te drinken. Een koek en water is gratis ter beschikking van Idee Kids. Zorg ervoor dat alle kinderen drinken. Bij veel zon worden alle kinderen ingesmeerd met zonnemelk. 14u40-15u50: ACTIVITEIT 4 Groep 1 en groep 2 (samen): Dino – stratego + dinospellenboek


Gekleurde kaartjes Knipt moni uit gekleurd papier

Strategokaartjes 1 Themamap

Kosteloos materiaal voor dino-ei (vb bal) 2

Algemene info over dinosauriërs. Overloop – aangepast aan het niveau van je groep – op een interactieve manier (via vragen, laat hen zelf vertellen wat ze allemaal weten over dino’s)

● Waarom noemen we hem 'dinosaurus'?

De naam dinosaurus betekent eigenlijk reuzenhagedis.

(Dino = Reusachtig, Saurus = Hagedis/Reptiel) Wat wij eigenlijk onder dinosauriërs verstaan, zijn de landreptielen, dus de sauriërs die op het land leefden. Vaak wordt ook verteld dat de sauriërs die 'in het water' of 'in de lucht' leefden óók dinosauriërs waren, maar deze twee groepen rekenen we toch niet tot de dinosauriërs! Dinosauriërs konden (in tegenstelling tot de betekenis van hun naam) zo klein zijn als reptielen of kippen, maar óók vele malen groter dan een olifant!



● Wanneer leefden de dinosauriërs? De dinosauriërs leefden 225 miljoen tot 65 miljoen jaar geleden. De meeste dinosauriërs leefden in het tijdperk Mesozoicum, waarin we respectievelijk de perioden Trias, Jura en Krijt onderscheiden. Alleen door opgravingen en het bestuderen van fossielen zijn we over de dinosauriërs iets te weten gekomen van hun bestaan, hun bouw, hun eetgewoonten, enz..

Opgravingen

● Hoe zagen ze eruit? Als je dinosauriërs in soorten verdeelt, kun je op verschillende dingen letten: 1/ Hun manier van voortbewegen: 1 Op twee poten (achterpoten) 2 Op vier poten De reden hiervan was de bouw van hun bekken. Zo konden we 2 soorten (orden) onderscheiden, respectievelijk: de vogelbekken-dinosauriërs en de hagedisbekken-dinosauriërs.

Op twee poten Op vier poten

(De afbeeldingen van bovenstaande dinosauriërs zijn niet in verhouding tot hun werkelijke grootte.)

2/ Hun huid: Meestal hadden dinosauriërs een geschubde huid. Dat kon zijn 1 pantservormig 2 met stekels



3 met kammen 4 met horens Hierdoor hadden ze vaak een heel bizar uiterlijk.

1 pantservormig

2 met stekels

3 met kammen

4 met horens

● Wat aten de dinosauriërs? De dinosauriërs of dinosaurussen kunnen we onderverdelen in 3 soorten wat betreft hun eetgewoonten: - de carnivoren = vleeseters - de herbivoren = planteneters - de omnivoren = alleseters Aan hun gebit kun je zien wat voor soort eters het waren...



Links de schedel van een planteneter en rechts die van een vleeseter

In het echt zagen ze er zo uit:

Kop van een planteneter

Kop van een vleeseter

● Hun nestverzorging De sauriërs die eieren legden, verzorgden hun nest altijd goed.



● Wat waren de grootste dinosauriërs? De 'Langnekken' waren de grootste soort dinosauriërs. Langnekken worden eigenlijk sauropoden genoemd. Hieronder zie je enkele sauropoden in vergelijking met de mens...

● Wat zijn de bekendste soorten dinosauriërs? De dinosauriërs kenden honderden verschillende soorten. De bekendste waren:

Iguanodon Brontosaurus Diplodocus Stegosaurus Tyrannosaurus Triceratops Brachiosaurus Allosaurus Styracosaurus Velociraptor Ankylosaurus Compsognathus Archeopteryx

● Weten we alles van de dinosauriërs? NEE! We geven ze meestal een bruine of groene kleur, omdat ze veel op hagedissen lijken.| Of dat klopt, weten we niet! Er zijn namelijk ook hagedissen die felle kleuren hebben. En zo zijn er nog wel meer onopgeloste vragen zoals:



- Hoe snel konden ze zich bewegen...? - Hoe oud werden ze...? - Waarom werden sommige soorten zo groot...? - Zagen ze kleuren of alleen zwart-wit...? - Welke inwendige organen hadden zij...? - Hadden ze oogleden en uitwendige oren...? - Werden ze vaak ziek...? - Hoe was hun bloed samengesteld...? - Waren er herkauwers bij de planteneters...? - Waren ze al zelfstandig als ze uit het ei kwamen...? - enz...

Vragen genoeg dus, waar nog lang niet allemaal antwoorden op zijn...

● Hoe zijn de dinosauriërs uitgestorven? Er bestaan veel theorieën over het uitsterven van de dinosauriërs. Eén van de theorieën is dat door langdurige droogte de planten harder werden, waardoor de planteneters te maken kregen met verstoppingen en uiteindelijk stierven. Maar er zijn meer theorieën: - De dinosaurussen stierven door een virus... - Een verhoogde temperatuur op aarde... - Vulkaanuitbarstingen... - Honger... - Een komeet op de aarde...

- Grote bosbranden... - Of was het een combinatie van factoren? Paleonthologen zijn nog steeds op zoek naar de ware reden...



Dino-stratego Wat: We zijn de laatste 2 overlevende dino-stammen op de planeet. We hebben beiden nog één dino-ei dat we heel hard moeten beschermen, want het is onze laatste kans tot voortbestaan. Vooraleer we met het eigenlijke spel kunnen beginnen, moeten we eerst ons dino-ei nog maken vanuit allerlei kosteloos materiaal dat we op de kampplaats vinden (kranten, plakband, enz.) Werkwijze:

• De groep wordt in 2 ploegen verdeeld: de rode dino-stam en de blauwe dino-stam. Elke groep krijgt tien minuten om een eigen kamp te installeren.

• In elk kamp ligt het dino-ei bij de moni (vb bal met blauw en rood papier rond).

• Elke dino krijgt een controlekaart (gekleurd kaartje met blauw of rood kruis er op) en een pionkaartje (dinokaartje met blauw of rood kruis er op)

• Wanneer 2 dino’s van een ander kamp elkaar tegenkomen tikken ze elkaar. Op hun kaart kijken ze wie het hoogst in rang is.

• De winnaar krijgt de pionkaart van de verliezer. De verliezer krijgt de controlekaart van de winnaar.

• De winnaar geeft zijn gewonnen pionkaart af aan de moni in zijn kamp. Hij krijgt een nieuwe controlekaart en kan weer weg.

• De verliezer geeft de gekregen controlekaart af aan zijn moni en krijgt een nieuwe pionkaart. Ook hij kan weer ten aanval. Vergeet niet om zowel de pionkaart als de controlekaart te voorzien van ofwel een blauw ofwel een rood kruis aan de achterzijde.

• Opgelet! De stegosaurus kan tussen de benen lopen van de Tyrannosaurus, dus hij kan die verslaan! De tyrannosaurus wint van de stegosaurus.

• Het dino-kamp dat de meeste punten behaalt, mag op heuse dinowijze (op handen en voeten en met de nodige triomfantelijke houding) het dino-ei uit de anderen hun kamp gaan halen en zijn verzekerd van hun voortbestaan als dino…

Aandachtspunten:

• Als 2 vijanden van dezelfde rang elkaar kruisen doen ze blad-steen-schaar of hanengevecht om uit te maken wie de winnaar is.

• Start met een leuke inkleding (Er waren wel degelijk verschillen tussen de dino’s, in hun sterkte en kracht, hoe sterker en gevaarlijker hoe hoger de punten in het strategospel.)

• Motiveer de spelers om tactisch te spelen.

• Deel in het begin niet te veel hoge rangen uit. Doe dat geleidelijk.



Tyrannosaurus Rex Brontosaurus Diplodocus 10 punten 8 punten 6 punten

Triceratops Velociraptor Stegosaurus 4 punten 2 punten 1 punt 15u50-16u00: AFSLUITER: Ruim samen met de kinderen het lokaal op en voorzie elke avond een zelfde afsluitmoment met je groepje. Vandaag zijn ze als tijdreizigers vertrokken voor een boeiende reis.Je kan elke dag een verhaal voorlezen uit het grote geschiedenisboek. (Dit is een Nederlands boek => vervang Nederland telkens door Belgie) Vandaag: Jagers en boeren (o.a. brons/ijzer, goden)

Morgen gaan de kinderen aan de slag met mozaïek in de Romeinse tijd. Vraag hen om een voorwerp mee te brengen van thuis om te bekleven met mozaïeksteentjes. Ze kunnen bijvoorbeeld een juweeldoosje bekleden, een fotokadertje, een tafeltje, een dienblad, een kom...

16u00: Zorg ervoor dat je samen met je groepje op de verzamelplaats bent voor het gemeenschappelijke verzamelmoment.



2. DINSDAG

9u00-9u20: Aanwezigheidslijst aanvullen + Griekse-aerobic. Op het nummer gaan we in een kring de sirtaki doen. Hou er rekening mee dat de andere groepen ook met aerobic starten dus overleg samen voor een nummer. Ieder kan dan verspreid staan met zijn eigen groep en de eigen specifieke aerobic doen. Voor beeldmateriaal van de Sirtaki: http://www.youtube.com/watch?v=hIp5jO1Nk38


Muziekinstallatie 1

Cd 1 Zorgt moni voor

9u20-10u20: ACTIVITEIT 1 Groep 1: Romeinse brood en spelen


Linten in crepe papier 2

Wat: Vandaag komen we terecht in Rome bij de gladiatoren. Wie kent gladiatoren? Wie kent ‘brood en spelen’? Geef een woordje uitleg, aangepast aan de leeftijdsgroep waarmee je te maken hebt. Documentatie vind je hieronder.

HET AMFITHEATER Dit gebouw werd gebruikt voor spelen met dieren en gladiatoren, deze waren vrijwilligers die zich aansloten bij een groep om daar een training te krijgen en zo te leren vechten in de arena. De winstpremies lagen erg hoog. Een slaaf kon zijn vrijheid verdienen, een vrij man kon bij succes driemaal het jaarloon van een legionair opstrijken. Succesvolle gladiatoren konden beroemd worden en een eigen fanclub hebben. De gladiatoren streden man tegen man met verschillende wapens, zoals: dolken, drietanden, netten en korte zwaarden. De verliezer kon om genade smeken door zijn hand op te steken. De gevechten in het amfitheater in Rome of ook wel Colosseum genoemd waren het spectaculairst en trokken het meeste volk. Het Colosseum kon 45.000 toeschouwers plaatsen. Het verloop van een dag in het Colosseum lag nauwkeurig vast. Het begon in de voormiddag met een jacht, waarbij de daarvoor opgeleide gladiatoren in de arena op wilde dieren jacht maakten en ze doodden. Het kon ook dat ongewapende mannen het moesten opnemen tegen leeuwen en tijgers of dat dieren onderling tegen elkaar werden opgejaagd. In de namiddag volgden enkele tweemansgevechten elkaar op. Het amfitheater is een typisch Romeinse vorm. Het lijkt op twee tegen elkaar geschoven theaters, want het had een ovalen speelvloer met daaromheen oplopende tribunes.



HET CIRCUS Minder wreed maar vast even opwindend waren de wagenrennen in het circus, ook een typisch Romeins gebouw. Daar verdedigden wagenmenners van twee- of vierspannen hun kleuren in helse races. De wagenmenners waren gekleed in de kleuren van hun ploeg. Ze droegen op hun borstkas leren banden om gebroken ribben te voorkomen, beenkappen en een helm. Het meest bekendste circus was het Circus Maximus, gelegen te Rome. Het was 600m lang, 200m breed en bood plaats aan ongeveer 250.000 toeschouwers. De lichte, snelle wagens moesten zeven rondjes rijden en scherpe bochten nemen, zodat ongelukken veel voorkwamen. Tijdens de race mochten de rijders alle mogelijke trucs uithalen: het publiek genoot ervan. Winnaars werden dan ook als echte sporthelden geëerd. Het Romeinse circus was een langwerpige paardenrenbaan; aan de uiteinden bevond zich een eindpaal waar de wagens moesten omzwenken.

Werkwijze: We spelen ook een aantal gladiatorengevechten!

• Hanengevecht: We staan in een kring, iedereen kiest een ‘gevechtspartner’ uit. Om beurt gaat een groepje in het midden van de groep staan. De 2 tegenspelers gaan elk op 1 been staan. Ze moeten elkaar proberen met beide voeten op de grond doen krijgen, dit kunnen ze doen door de ander met gekruiste armen springend tegemoet te komen (op één been dus) en door de ander op die manier een duw te geven op de grond doen belanden. Als er een winnaar is bij één groepje, is het de beurt aan het volgend groepje. Als je ziet dat de kinderen het leuk vinden, kan je de verschillende winnaars (of verliezers) ook nog tegen elkaar laten spelen en zo uiteindelijk tot de ultieme winnaar te komen.

• Armworstelen: We verdelen ons opnieuw in groepjes van 2. dit spel spelen we best aan tafel. De tegenstanders zitten tegenover elkaar aan tafel. Beiden leggen één arm op tafel. We pakken elkaar bij de hand vast en proberen zo snel mogelijk de hand van de tegenstander tegen de tafel te krijgen (ellebogen moeten op tafel blijven!). Hou voldoende in de gaten dat de kinderen niet te hardhandig met elkaar omspringen, anders wordt het spel stopgezet.

• Staartenkoning: We staan in een kring, iedereen kiest een ‘gevechtspartner’ uit. Om beurt gaat een groepje in het midden van de groep staan. Elk kind krijgt een sjaal (de staart van de hagedis) in zijn/haar broek. Let erop dat de sjaal bij beide partijen even diep zit. De bedoeling is om zo snel mogelijk de staart van de tegenstander te pakken te krijgen. Ook hier kan je eventueel de winnaars of verliezers tegen elkaar laten spelen

• Trek de os: één persoon zet zich op handen en knieën. De andere legt zich ruggelings op de eerste, met zijn benen geklemd achter de armen van de onderliggende. De tegenstanders doen hetzelfde. Beide teams reiken elkaar op deze wijze de handen. Het spel : bij het startsignaal beginnen beide deelnemers van elkaar weg te kruipen, om zo de andere partij uit positie te krijgen. Het spel is afgelopen als één van beide partijen uit balans gaat en valt.

• Berenklem: de deelnemers gaan hoofd / voeten op elkaar liggen. Dwars tussen hen in komt de " beer " te liggen. De klemmers houden elkaars enkel stevig vast. Het spel : bij het startsignaal gaat de " beer " zich proberen te bevrijden uit de klem. De klem gaat dit proberen te voorkomen. Het spel is afgelopen als de " beer " los is.



• Haak: de deelnemers gaan naast elkaar liggen. Met het achterwerk naast elkaar. Het spel : het start signaal gaat 1, 2, 3. Bij 1 en 2 gaan de deelnemers het been in de lucht werpen en op 3 haken ze in elkaar en proberen ze elkaar over te trekken. Net als bij armworstelen dus.

• Ossentemmer: het touw wordt tot lus geknoopt. De twee tegenstanders haken het touw onder hun oksels en gaan omgekeerd van elkaar weg zodat het touw strak staat. Het spel : bij het startsignaal trekken beide tegenstanders met hun bovenlichaam aan het touw en proberen zo hun tegenstander op de grond te trekken. Handen mogen niet gebruikt worden.

Groep 2: Grieks borstbeeld


Klei

Tandenstokers/satéstokjes

Water

Klad papier 16


Voorbeelden borstbeelden Zorgt moni voor

Wat: Bij de Grieken werden er heel vaak borstbeelden gemaakt (hoofd en schouders). We gaan dit nu ook doen. Werkwijze:

• Vooraleer je goed met klei kan werken, dient de klei eerst goed gekneed te worden. Dit kan je doen a.d.h.v. een aantal spelletjes:

o Iedereen maakt van zijn/haar stuk klei een bol. Gooi de bol zo hoog mogelijk in de lucht en vang terug op. Ga per 2 staan en gooi tegelijkertijd jullie bol naar elkaar....

o Iedereen maakt nu van zijn/haar bol een slang. Eerst zo dik mogelijk, daarna zo dun mogelijk, daarna allemaal de dikte van een vinger. Alle slangen, van alle kinderen worden aan elkaar bevestigd tot een reuzenslang.

o De slangen worden terug van elkaar losgemaakt en iedereen heeft terug een eigen stukje klei. Nog even goed kneden tot de klei zacht en warm is en dan kunnen we aan de slag.

• Daarna gaan we over tot het maken van het borstbeeld

• Voorzie een brede basis (de schouders) waarop het hoofd dan terecht komt, zodat je borstbeeld nadien zeker kan rechtstaan

• Zorg ervoor dat er geen grote scheuren in de klei zitten, dit kan je verhelpen door deze met water dicht te wrijven. Het water maakt de klei ook wat flexibeler, doch niet teveel gebruiken, anders wordt het één grote modderpoel ☺.



• Bij het gezicht kan je met tandenstokers en de achterkant van verfborstels voor de details zorgen

Als het knutsel/schilder/tekenwerkstuk is afgewerkt, dan leggen de kinderen hun werkstuk netjes aan de kant (naam erop!), gaan de kinderen hun handen gaan wassen, worden de schilder- of lijmpenselen uitgespoeld, wordt al het materiaal terug op de juiste plaats gelegd. Het knutsellokaal steeds netjes achterlaten voor de volgende groep (geen verf, lijm snippers of knutselmateriaal meer op de grond of op de tafels!) 10u20-10u40: PAUZE 10u40-12u00: ACTIVITEIT 2 Groep 1:Grieks borstbeeld Zie dinsdag, activiteit 1, groep 2 Groep 2: Romeinse brood en spelen Zie dinsdag, activiteit 1, groep 1 13u00-13u05: Aanwezigheidslijst invullen en terugbezorgen aan kv. 13u05-14u20: ACTIVITEIT 3 Groep 1: Romeinse mozaïek


Voorwerp op mozaïek op te maken Briefje ouders

Spatels 16 Themabox

Mozaïek steentjes Themabox

Fylak hobbylijm Themabox

Stukken spons 16 Themabox

Plastiek handschoenen Themabox

Stukken stof

Satéstokje 16

Papiertape

Plastiek beker voor voegmiddel 16

Wat: De Romeinen maakten prachtige afbeeldingen met mozaïek. Deze mozaïeken werden veel gebruikt ter versiering van gebouwen op de wanden of de vloeren. Rijke mensen lieten ze aanbrengen in hun villa’s. Er werden mozaïekbedrijfjes opgezet. De kleine stukjes steen (tesserae) die gebruikt werden voor de ontwerpen, werden gesneden door slaven. Voor een vloer van 4 bij 4 meter waren wel 1,5 miljoen steentjes nodig. Veel Romeinse mozaïeken zien er nu nog net zo mooi uit als toen ze net gemaakt werden.

We maken onze eigen mozaïek!



Werkwijze:

• De kinderen zorgen ervoor dat de ondergrond waarop ze de mozaïek willen aanbrengen goed schoon is.

• Indien ze een bepaald patroon willen uitwerken, tekenen ze dit met potlood op hun voorwerp.

• De kinderen verzamelen een aantal steentjes die ze willen gebruiken voor hun mozaïek.

• Ze brengen lijm aan op de onderkant van elk steentje met een satéstokje en plakken dit op hun voorwerp.

• Ze doen dit voor al hun steentjes en zorgen ervoor dat er 3 à 5mm tussen elk steentje zit.

• Vestig de aandacht er op dat de kinderen ervoor zorgen dat de lijm niet boven de steentjes uitkomt. Verwijder indien nodig de overtollige lijm.

• Als het hele voorwerp bedekt is, laat het dan zeker 48u drogen. Later in de week:

• Voor het voegen geef je alle kinderen plastic handschoenen en dragen ze hun knutselschort.

• Dek de tafel af.

• Laat de kinderen controleren of alle steentjes vastzitten alvorens je gaat voegen. Als dit niet het geval is, moeten de losse steentjes vastgelijmd worden en moet er opnieuw gewacht worden.

• Delen die niet moeten gevoegd worden, plakken de kinderen af met tape.

• Maak als moni het voegmiddel klaar met water in plastiek bekertjes.

• Elk kind krijgt een bekertje. Doe dit niet in een Partena beker, want de beker krijg je achteraf nooit helemaal schoon!

• Laat de kinderen goed roeren met een houten spatel tot ze een dikke massa krijgen (+- zoals yoghurt).

• Wacht een tiental minuten voor je aan het voegen gaat.

• Nu voegen de kinderen met een stuk spons hun werkje. (Als de sponsen nog nieuw in de themabox zitten, mag je ze in stukken knippen)

• Als ze klaar zijn, wacht dan 30 minuten om het overtollige voegmiddel te verwijderen. Gebruik hiervoor een niet al te vochtig stuk stof.

• Tijdens het drogen zal er een soort sluier ontstaan op de mozaïek, die ze kunnen weghalen met een katoenen doek.

• Wacht zeker anderhalf uur vooraleer je de rest van het voegsel weggooit zodat je zeker weet dat er geen open plekjes meer bijgevoegd moeten worden.

• Laat de werkjes zeker 1 dag drogen op een koele plaats. Spoel de sponsen goed uit op het einde en verspil geen steentjes of poeder. Dit is duur materiaal!

Groep 2: Grieks en Romeinse goden ganzenbordspel

benodigdheden # algemeen materiaal (knutselmateriaal of spelkoffer)

extra materiaal (themabox,

themamap, briefje ouders, zorgt moni voor)

Krijt of grote rol papier

10 voorwerpen Te verzamelen op de kampplaats

Touw

Lege flesjes

Dobbelsteen 1 Van paardjesspel

Balpen 4

Potlood 8

Papier 20



Historische achtergrond: De volken in het Romeinse Rijk en het Griekse rijk hadden hun eigen cultuur, met hun eigen goden. De Griekse en de Romeinse goden lijken sterk op elkaar. De goden hadden allemaal hun eigen taak. Er was een god van de oorlog, een god van de landbouw enz. (Verwijs naar de vele beeldhouwwerken die de kinderen misschien reeds gezien hebben) De koning van de Romeinse goden was Jupiter. Hij was een luchtgod met als symbolen (herkenningstekens) de adelaar en de bliksemschicht. Jupiter leek erg veel op de Griekse god Zeus. De Grieken en Romeinen bouwden tempels voor alle goden en geloofden dat de goden daar echt in leefden. Ze mochten vaak zelf niet in de tempel. In de tempel stond een beeld, maar ze geloofden dat de god in het namaakbeeld zat. In veel Griekse en Romeinse huizen stond een huisaltaar. De pater familias (vader van de familie) bracht regelmatig offers aan het altaar.

Wat: We maken een reis door Griekenland en Rome en maken onderweg kennis met de Griekse en Romeinse goden. Wie kan er het meest opsommen op het einde? Voorbereiding moni: Teken een ganzenbord met 40 vakjes op de speelplaats met krijt of op de grote rol papier. Werkwijze: De kinderen worden verdeeld in 4 groepen en maken elk een god als pion. Zij moeten elk zo snel mogelijk als team het einde bereiken van het ganzenbord en zoveel mogelijk Griekse en Romeinse goden leren kennen. Het spel wordt gespeeld volgens de klassieke regels van het ganzenbordspel. Er zijn 4 verschillende vakjes:

- Standaard ganzenbordvakjes (Sla een beurt over, gooi nog een keer enz.) - Opdrachtvakjes. Slechts als de opdracht correct uitgevoerd is, mogen de kinderen hun weg

verder vervolgen. - Vraagvakjes. Komen ze op dit vakje, dan krijgen een vraag. Als de vraag correct is, mogen ze

een vakje verder. - Godenweetje! Als ze op zo’n vakje komen, dan krijgen ze van de moni de naam van twee

Griekse of Romeinse Goden met hun functie. Op het einde zullen ze er zoveel mogelijk moeten weergeven.

START 1. Ga 3 vakjes vooruit. 2. Opdracht 1: Grieken en Romeinen dronken hun drank uit kruiken, niet uit flesjes. Rond het

middel van alle kinderen uit de groep wordt een touw gehangen. Achteraan bengelt er een balpen. Op de grond staat een lege fles. Op het startsein moeten de kinderen proberen zonder handen de balpen in die lege fles te laten zakken. Om verder te mogen gaan, moeten alle kinderen de balpen in hun fles krijgen.

3. Gooi nog een keer! 4. Vraag 1: Welk houten dier gebruikten de Grieken om Troje te veroveren? Een draak/ een

koe/ een paard/ een hond 5. Godenweetje! 6. Ga 1 vakje vooruit. 7. Opdracht 2: Rome en Griekenland strekten zich uit over een heel groot terrein. Kennen jullie

je kampterrein? De moni heeft een bepaald voorwerp verstopt in de ruimte. De kinderen moeten het voorwerp vinden.

8. Ga terug naar start. 9. Opdracht 3: oorlog! Het ploegje dat op vakje 9 staat, kiest een ander ploegje uit om tegen te

spelen. De winnaar mag twee vakjes vooruit. --------------------------------- Grieken



Zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz scheidingslijn --------------------------------- Romeinen De Grieken zitten gehurkt met hun gezicht naar de Romeinen. De Romeinen zitten eveneens gehurkt met hun rug naar de Grieken. Als de moni twee keer in zijn handen klapt, draaien de Grieken zich om en lopen weg. De Romeinen draaien zich ook om en achtervolgen de Grieken. Ze proberen zoveel mogelijk Grieken te tikken. Elk ploegje speelt eens beide rollen. Het ploegje dat als Romeinen het meeste Grieken kon tikken, wint.

10. Godenweetje! 11. Gooi nog een keer en keer dat aantal vakjes terug. 12. Opdracht 4: Verkleed één lid van jullie groepje als Griek of Romein. 13. Ga twee vakjes vooruit. 14. Sla een beurt over. 15. Vraag 2: Hoe noemden de Grieken hun oppergod? Zeus/Athene/Poseidon/Venus 16. Godenweetje! 17. Ga vier vakjes achteruit. 18. Opdracht 5: Om te kunnen reizen doorheen de geschiedenis, moet je heel wat kunnen

onthouden. De kinderen krijgen 1 minuut om zoveel mogelijk voorwerpen te onthouden die op de tafel liggen. Nadien moeten ze er zoveel mogelijk van opschrijven.

19. Blijf staan tot je zes werpt. 20. Vraag 3: Welk woord of begrip hebben we NIET van de Grieken overgenomen?

Marathon/alfabet/democratie/aquaduct 21. Ga 1 vakje achteruit. 22. Godenweetje! 23. Opdracht 6: Grieken en Romeinen voerder vaak oorlog. Als soldaat moet je snel zijn en een

goede uithouding hebben! Alle kinderen uit het groepje moeten één rondje rond de speelplaats lopen.

24. Ga twee plaatsen vooruit. 25. Ga twee plaatsen achteruit. 26. Godenweetje! 27. Vraag 4: De Grieken geloofden dat hun goden op een berg woonden. Hoe noemden ze deze

berg? Olympos/ Panathinaikos/Venusberg/Vesuvius 28. Blijf staan tot je vier werpt. 29. Ga 3 plaatsen vooruit. 30. Godenweetje! 31. Ga één plaats achteruit. 32. Vraag 5: Hoe noemde men de plaats in Rome waar de belangrijkste gebouwen stonden?

Akropolis/Forum/bazaar/palazzo 33. Godenweetje! 34. Vraag 6: Wat zijn thermen? zeer strenge wetten/ plaats waar gladiatoren vechten/ lange kledij

van de Romeinen/openbare badplaatsen 35. Opdracht 7: De keizer was de belangrijkste persoon en werd dan ook vereerd. Draag elk lid

van het groepje 1 keer rond een tafel als een keizer. 36. Godenweetje! 37. Blijf staan tot je drie gooit. 38. Vraag 7: Wat zijn aquaducten? Rioleringen/waterleidingen/bruggen/tempels 39. Je mag twee vakjes vooruit! 40. Julius Caesar veroverde onze gebieden. Welk volk woonde hier toen?

Galliërs/Germanen/Franken 41. Einde!



Romeinse god

1. Amor 2. Aurora 3. Ceres 4. Diana 5. Mars 6. Neptunus 7. Pluto 8. Sol 9. Venus 10.Vulcanus

Griekse god

1. Eros 2. Eos 3. Demeter 4. Artemis 5. Ares 6. Poseidon 7. Hades 8. Helios 9. Aphrodite 10.Hephaistos

Functie van de god

1. god v.d. liefde 2. godin v.d. dageraad 3. godin v.d. landbouw 4. godin v.d. jacht 5. god v.d. oorlog 6. god v.d. zee 7. god v.d. onderwereld 8. god v.d. zon 9. godin v.d. liefde 10.god v.h. vuur

Als iedereen aangekomen is proberen ze de bovenstaande reeks zo goed mogelijk op te schrijven. Wie het meest goden kan aanvullen, wint! Hoe liep het verder af?

Honderden jaren later werd het Christendom steeds belangrijker. Het Romeinse rijk was inmiddels in 2 stukken verdeeld. Het Oostromeinse Rijk en het Westromeinse Rijk. Na de dood van keizer Diocletianus begon er een strijd om de macht over de Romeinse gebieden. Een van de 7 “vechters” was Constantijn. Op een dag in 312 kreeg Constantijn een visioen (soort droom). Hij was net in oorlog tegen zijn tegenstander Maximinius en Constantijn droomde dat hij de schilden van zijn soldaten moest bekladden met Christelijke symbolen (tekens). Omdat Constantijn erg godsdienstig was, deed hij dit. Constantijn won na zijn droom deze belangrijke veldslag. Constantijn dacht dat hij gewonnen had met de steun van de Christelijke god. Als bedanking besloot hij in 313 dat de Christenen niet meer opgepakt mochten worden. Vanaf nu af mocht je dus Christen zijn. Pas op zijn sterfbed besloot keizer Constantijn om zelf ook Christen te worden. Hij was dus de eerste Christelijke keizer.

14u20-14u40: PAUZE 14u40-15u50: ACTIVITEIT 4 Groep 1: Grieks en Romeinse goden ganzenbordspel Zie dinsdag, activiteit 3, groep 2 Groep 2: Romeinse mozaïek Zie dinsdag, activiteit 3, groep 1

15u50-16u00: AFSLUITER: Ruim samen met de kinderen het lokaal op en voorzie elke avond een zelfde afsluitmoment met je groepje. Je kan elke dag een verhaal voorlezen uit het grote geschiedenisboek. Vandaag: Grieken en Romeinen (o.a. Rome, Egypte) 16u00: Zorg ervoor dat je samen met je groepje op de verzamelplaats bent voor het gemeenschappelijke verzamelmoment.



3. WOENSDAG

9u00-9u20: Aanwezigheidslijst aanvullen + MIDDELEEUWSE aerobic (zie dinsdag), ditmaal nog steeds in een kring dansen, maar dan met de handen in de zij en regelmatig van richting verwisselen.


Muziekinstallatie 1


Geef als moni uitleg over de middeleeuwen: welke tijd was dit, hoe leefden de mensen enz. 9u20-10u20: ACTIVITEIT 1 Groep 1: Ridderschild of jonkvrouwjuweel


Karton

Verf

Penselen 16

Water

Beker 4

Touw of ijzerdraad

Kralen

Potloden 16


Schaar 16

Wat: Elke ridder heeft een wapenuitrusting: een zwaard, een harnas en een schild. Met het schild kunnen ze zich beschermen. Een schild is altijd mooi versierd met een tekening die ook voorkomt op hun vlag en soms ook op hun drinkbeker, hun bord… Jonkvrouwen dragen mooie juwelen! Werkwijze schild:

• Plak de tafels op voorhand af met papier.

• Bekijk met de kinderen een paar wapenschilden.

• Leg hen uit wat er allemaal in een wapenschild te zien kan zijn.

• Toon de vormen die hiervoor gebruikt worden: vierkant, kruis, ster, bol en bespreek deze vormen kort.

• Voorzie voor elk kind een stuk karton van +/- 30 cm x 40 cm, je zal dus op voorhand het karton in stukken moeten snijden. Teken op elk stuk karton de vorm van een schild.

• Knip op voorhand enkele sjablonen uit karton. Vb. franse lelie, sterren, kroon.

• De kinderen beschilderen hun eigen schild.

• Elk kind knipt twee stroken van karton uit die even lang zijn als het schild. Dit worden de handgrepen die achter op het schild komen. Vouw beide uiteinden van één strook om. Zet ze met plakband links op de achterkant van het schild vast. Doe het zo dat de strook bol staat. Plak de tweede



strook op dezelfde manier rechts achter op het schild. Buig het schild daarna zo dat de voorkant iets bol staat.

Eventuele variaties:

- De kinderen kunnen op hun wapenschild met papiertape eerst hun naam kleven voordat ze het schild verven. Als het schild droog is, halen ze de papiertape letters weg en staat hun naam op hun schild. Je kan dit ook met enkel de eerste letter van hun voornaam doen.

Werkwijze kralenketting:

Foto Schema Uitleg

Gebruik 2 draden. Ga met beide draden door 1 parel. Splits de draden en rijg op elke draad 3 parels. Voeg de draden terug tesamen en rijg er 1 parel door. Nu terug splitsen en 3 parels op elke draad rijgen... Herhaal de vorige stappen tot je ketting klaar is.

Gebruik 4 draden. Ga met de 4 draden door 7 parels. Splits de draden en rijg op elke draad 6 parels. Voeg de draden terug tesamen en rijg er 7 parels door. Nu terug splitsen en 6 parels op elke draad rijgen.... Herhaal de vorige stappen tot je ketting klaar is.

Gebruik 1 draad (lang genoeg)

Gebruik 2 draden



Groep 2: Een ommuurd kasteel


extra materiaal (themabox, themamap, briefje ouders, zorgt moni voor)

Bal

Kegels

Stoelen 16

Kaartjes met nummer 1 tot 10 Zorgt moni voor

Krant 1 Zorgt moni voor

Wasknijpers 16 Zorgt moni voor

Fluitje Zorgt moni voor

Kaartjes grondstoffen Themamap

Wat: Een kasteel is niet alleen mooi, maar ook biedt ook bescherming tegen invallen van andere legers. De ridders en jonkvrouwen, prinsen en prinsessen en kasteelheren en – dames van de stad willen allemaal een kasteel bouwen. Om een kasteel te kunnen bouwen, moeten ze uiteraard heel wat grondstoffen verzamelen. Wie kan het meest grondstoffen verzamelen en het grootste en stevigste kasteel bouwen? Voorbereiding moni: Knip de kaartjes met grondstoffen uit. Werkwijze: Groepsindeling Verdeel de kinderen in drie groepen aan de hand van een spelletje: als je één keer fluit moet iedereen op z’n buik gaan liggen, twee keer fluiten is per twee staan, drie keer fluiten per drie, vier keer per vier… Ga zo een tijdje door tot je het aantal keer fluit dat je nodig hebt om drie ploegen te vormen. Zorg ervoor dat de groepen visueel herkenbaar zijn. Dat kan door een kleurtje verf op de neus, een kaartje, een gekleurde bandana… Voor de kinderen is het handig als ze in een oogopslag kunnen identificeren wie er in hun ploeg zit. Spelverloop Hieronder staan 9 opdrachten waarbij de ridders en jonkvrouwen, prinsen en prinsessen en kasteelheren en – dames grondstoffen kunnen verdienen om te bouwen aan hun stad. Je kan de winnaar van het spel steeds een aantal grondstoffen geven, maar bij sommige spelletjes kan je ook de ploeg die als tweede eindigde ook grondstoffen geven. Op die manier verliezen de andere ploegen de moed niet, en schiet je spel sneller op. De kinderen kunnen steen, cement of hout verdienen. Jij bepaalt welk kaartje je geeft, maar om te kunnen bouwen hebben ze 2 stenen, 1 cement en 1 hout nodig. Wie op het einde het meest juiste combinaties kan afgeven, wint. De ploeg met het meeste kaartjes is dus niet noodzakelijk de winnaar.



• Over de slotgracht Baken een rechthoekig terrein af, het voorste stuk (1/3) is de slotgracht. In het vierkant dat overblijft staan twee van de drie ploegen. De derde ploeg staat aan de overkant van de slotgracht. Zij proberen om de beurt een bal (kanonskogel) over de slotgracht te werpen. Als dat lukt, mogen ze rond het veld beginnen lopen. Wanneer de bal gevangen is en terug aan de overkant van de slotgracht is, moeten ze stoppen met lopen en blijven staan waar ze staan. Wanneer de volgende bal geworpen wordt, mogen ze verder lopen. Speel dit drie keer, zodat elke ploeg een keer aan slag is. De ploeg met de meeste rondjes rond het veld wint.

• De ridder in de toren Er staan zoveel stoelen in het veld als er kinderen zijn. In het midden van het veld staat de moni. Wanneer die “ten aanval” roept, komen de ridders (alle kinderen) uit hun torens (van hun stoelen af). Ze tikken de moni, en gaan daarna zo snel mogelijk weer op hun stoel staan. Wie als laatste op zijn stoel staat, valt af. De ploeg waarvan aan het einde de meeste spelers overblijven is gewonnen.

• Kringrace Alle kinderen staan in een kring, om beurten iemand van elke ploeg (zodat er steeds twee anderen tussen jou en je ploegmaat staan). Er worden drie voorwerpen doorgegeven, voor elke ploeg één. De voorwerpen vertrekken op gelijke afstand van elkaar op een ander punt in de kring. Als het startsein gegeven wordt geven de ploegen hun voorwerp zo snel mogelijk door aan de volgende van hun ploeg. Zo proberen ze het voorwerp van de andere ploegen in te halen. Een ploeg wiens voorwerp wordt ingehaald valt af. Je speelt door tot één ploeg gewonnen is. Tip: Je kan dit ook met hoofddeksels spelen. De helm (ridders en jonkvrouwen), de kroon (prinsen en prinsessen) of de hoed (kasteelheren en dames) wordt dan niet doorgegeven maar op elkaars hoofd gezet.

• Jonkvrouw in nood Baken drie terreinen af waar een boom in staat. Van elke ploeg staat er iemand tegen de boom staan in het terrein van de andere ploeg, dit is de jonkvrouw. Probeer zo snel mogelijk je eigen jonkvrouw vrij te krijgen door haar aan te tikken zonder getikt te worden door de tegenpartij. Wie het eerst zijn jonkvrouw vrij krijgt, is gewonnen.

• Eén boer, twee ridders, drie struikrovers,… De drie ploegen staan naast elkaar op een rijtje (estafetteopstelling). Enkele meters verder ligt voor elke groep een aantal kaartjes omgekeerd op de grond met nummertjes erop van 1 tot 10. Bij het startsignaal loopt de eerste van elke ploeg naar de kaarten. Die mag één van de kaarten omdraaien. Heeft hij meteen geluk en staat nummertje één op de kaart die hij omdraaide, dan mag hij die kaart meenemen. Is dat niet het geval, dan loopt hij terug, zodat de tweede zijn kans kan wagen. Het is zo de bedoeling dat de kaarten in de juiste volgorde worden opgehaald: eerst één, dan twee, dan drie… Wie een verkeerde kaart omdraait, legt die weer netjes bij de rest. Welke ploeg haalt als eerste alle kaarten binnen?

• Levend dammen Alle inwoners van de stad hebben één zwakke plek: hun tenen. Als ze daar geraakt worden, zijn ze uitgeschakeld. De kinderen proberen elkaar zo snel mogelijk uit te schakelen. De ploegen staan in een driehoek tegenover elkaar. Om beurten mag elke ploeg op het signaal van de moni een sprong maken (met de benen samen). Wanneer iemand na zijn sprong met zijn handen de tenen van een tegenstander kan tikken, valt die tegenstander af. Ze mogen alles proberen om de voeten te tikken, maar hun eigen voeten moeten blijven staan waar ze zijn neergekomen.

• Steekspel De drie ploegen verdelen zich in duo’s. Het kind dat vooraan staat is het paard dat zijn ruiter moet beschermen. Het kind achteraan is de ruiter die de andere ruiters kan verslaan door een wasknijper op hun kleren te steken. Elke ruiter start met één wasknijper in de hand. De ploeg die op het einde van het spel het minste wasknijpers heeft (in de hand of op de kleren) is gewonnen. Spreek op voorhand af dat je kinderen de wasknijpers niet mogen weggooien.



• De draak en de schat De moni staat geblinddoekt en met een krantenknuppel op een stoel. Onder die stoel liggen een heleboel grondstoffen die de kinderen willen bemachtigen. Dat doen ze door te sluipen. Wie geraakt wordt door de krantenknuppel, mag niet meer meespelen.

• De boom in! De kinderen ontmoeten elkaar voor een duel in het bos. De enige manier om te vluchten? De bomen! Iedereen gaat per twee staan en geeft handen, zodat de armen een cirkel vormen. Iemand is de tikker, iemand anders (van een andere ploeg) wordt achternagezeten. Ontsnappen kan door onder de armen van een duo door te duiken en in de plaats van één van de twee kinderen in te nemen. Wie uit de cirkel geduwd wordt, wordt nu achternagezeten. Als je getikt wordt keren de rollen om. De ploeg waarvan bij het eindsignaal niemand de tikker of achternagezetene is, is gewonnen.

10u20-10u40: PAUZE 10u40-12u00: ACTIVITEIT 2 Groep 1: Een ommuurd kasteel zie woensdag, activiteit 1, groep 2 Groep 2: Ridderschild of jonkvrouwjuweel zie woensdag, activiteit 1, groep 1 13u00-13u05: Aanwezigheidslijst invullen en terugbezorgen aan kv. 13u05-14u20: ACTIVITEIT 3 Groep 1: Ridders en jonkvrouwenquiz!


Jutezakken 4

Kegels

Wat: Wie heeft de meeste kennis over ridders en jonkvrouwen?

Werkwijze: Tijdens een quiz kan je naast de quiz-vragen allerlei opdrachten inbouwen vooraleer de deelnemers het juiste antwoord geven: http://nl.scoutwiki.org/Quiz Je verdeelt de groep in groepjes van 3 a 4 kinderen. Je stelt een vraag uit de quiz. Dan overleggen ze per groepje over het juiste antwoord. Het moment dat ze het juiste antwoord denken te weten, wordt één van hen gekozen om het juiste antwoord te gaan aanduiden. Daartoe moeten ze eerst op een bepaalde manier bij de moni komen (de moni geeft een opdracht). De moni kan een hindernisparcours opstellen (met materiaal van op kamp), zodanig dat de kinderen telkens op een andere manier het hindernisparcours moeten afleggen:

- op één been (als ze vallen, opnieuw beginnen) - huppelen - achterwaarts - enz.



Vragen en antwoorden: 1. Hoe lang duurde de opleiding tot ridder?

1. 10 jaar? X 2. 5 jaar? 3. 15 jaar?

2. Wanneer werd het kanon uitgevonden? 1. 1650 2. 1350 X 3. 1450

3. Hoe oud was een jonkvrouw gemiddeld als ze trouwde? 1. 14 jaar? X 2. 18 jaar? 3. 20 jaar?

DOE-OPDRACHT: Per groepje moeten ze een klerenketting van 2 m maken. Wie is het eerste klaar?

4. Welke rechten had een middeleeuwse vrouw? 1. dezelfde als nu? 2. minder dan nu? X 3. ze mochten stemmen?

5. Wat werd als eerste gedaan in een kasteel als een oorlog dreigde? 1. vluchten voor de vijand? 2. wapens aanmaken? 3. voedsel verzamelen en opslaan? X

6. Wat was het meest effectieve middel wanneer troepen een kasteel willen veroveren? 1. pijl en boog? 2. kanon? 3. honger en wanhoop veroorzaken? X

DOE-OPDRACHT: Je bakent een parcours af die de groepjes moeten afleggen terwijl ze zaklopen. Ze staan in hun groepjes. Ieder eerste kindje van elke groep vertrekt met zijn jutezak tot aan de kegel. Daarna zo snel mogelijk (met jutezak) tot aan de groep. Daarna vertrekt het volgende kindje. Welke groep is als eerste klaar?

7. Wat is een maliënkolder? 1. een liefdesdrankje 2. een wapen? 3. een ‘jurkje’ van in elkaar gehaakte ijzeren ringetjes? X

8. Wat gebeurt er als je een ‘ridderslag’ krijgt? 1. dan word je ridder? X 2. dan word je gedood? 3. dan mag je voor het eerst met pijl en boog schieten?

DOE- OPDRACHT: We gaan in een kring staan. Iedereen kiest iemand van een ander groepje uit. Daarmee gaan we om beurt (één groepje per keer) hanengevecht doen. Dit gaat als volgt: We springen op één been met onze armen gekruist voor ons en op die manier moeten we proberen (via springen en duwen –niet té geweldig!) de andere op 2 benen te doen krijgen. Wie eerst op zijn beide voeten terechtkomt, is verloren.



Groep 2: Riddertraining

benodigdheden # algemeen materiaal (knutsel-of spelkoffer)


Stuk stof 1

Verschillende voorwerpen 10

Zwaard Themabox

Wat: Hoe goed zijn de ridderkrachten van de kids? Zijn ze klaar om de strijd aan te vatten? We trainen om voorbereid te zijn! Werkwijze: Om te leren hoe we snel kunnen wegduiken voor gevaarlijke personen spelen we 'kat en muis' (voor de gelegenheid dus ‘ridder’ en ‘dief’): iedereen staat in een kring en in het midden staan twee spelers: één is ridder en de ander is dief. Als de dief door de benen van iemand in de kring duikt wordt die persoon ridder en wordt de ridder dief. Ridders en jonkvrouwen moeten supersnel zijn als gevaar de kop op steekt! Iedereen staat in een kring. Als de moni tussen twee ridders en jonkvrouwen komt staan en een vlag omhoog steekt, moeten ze om ter snelste rond de kring lopen om de vlag terug te pakken te krijgen. Op het punt waar ze elkaar kruisen, moeten ze elkaar een hand geven. De snelste mag verder de kring rond gaan. Een ridder of jonkvrouw moet zich verstoppen als dat nodig is. We spelen ‘kiekeboe’. Een ridder of jonkvrouw telt af van tien terwijl iedereen zich verstopt. Vervolgens kijkt hij of zij rond tot hij niemand meer kan vinden. Dan telt hij of zij af van negen, maar ondertussen moet iedereen hem of haar kunnen tikken en zich terug verstoppen. Dan telt hij of zijaf van acht, enzoverder. De tijd wordt steeds korter en dus wordt het steeds moeilijker om je opnieuw te verstoppen. Wie gezien is, komt bij de ridder of jonkvrouw zitten. Een ridder of jonkvrouw moet zich serieus kunnen houden als dat nodig is. Een speler is de ridder of jonkvrouw, die zit in het midden. De andere kinderen kunnen hem of haarverschalken door hem aan het lachen te brengen. De kinderen mogen allemaal vragen stellen, maar de ridder of jonkvrouw mag alleen antwoorden met 'Ridders en jonkvrouwen'. Wie de vraag stelt die de ridder doet lachen, is als volgende aan de beurt. Ridders en jonkvrouwen moeten zich goed kunnen vermommen in andere figuren. We spelen 1,2,3 ridder. De moni staat aan de muur. De moni roept telkens wat er moet uitgebeeld worden: 1,2,3 sporter, 1,2,3 dier, 1,2,3 superster, 1,2,3 duiker… De kinderen worden verdeeld in twee groepen. De ene groep beeldt uit wat de moni zegt, de andere raden wat ze uitbeelden. Hetzelfde kan gedaan worden in kleine groepjes. Alle leden van het groepje beelden samen een standbeeld uit (dat ze samen gekozen hebben). De andere groepjes raden wat wordt uitgebeeld. Ridders en jonkvrouwen moeten goed kunnen luisteren om te weten wat er gebeurd rond het kasteel. (zoals ratten en raven) De groep wordt in 2 gedeeld. Eén groep ‘ridder’ en één groep ‘jonkvrouw’. Per groep staan de kinderen in een rij naast elkaar. Tussen beide groepen is ongeveer 2 meter. De moni verzint ter plekke een spannend verhaal dat plaatsvindt in de ridderwereld, waarbij je regelmatig de woorden ‘ridder’ en ‘jonkvrouw’ gebruikt. Als je het woord ‘ridder’ uitspreekt, loopt de groep ridders zo snel mogelijk weg tot aan een afgesproken plaats waar ze veilig zijn. De jonkvrouwen moeten dan de ridders proberen tikken. De ridders die getikt worden, sluiten aan bij de groep



jonkvrouwen. Als je het woord ‘jonkvrouw’ uitspreekt, moeten de jonkvrouwen zo snel mogelijk weglopen, enzovoort. Welke groep blijft het langst? Op het einde van de dag kan je elk kind tot ridder slaan met het zwaard.

14u20-14u40: PAUZE 14u40-15u50: ACTIVITEIT 4 Groep 1: Riddertraining zie woensdag, activiteit 3, groep 2 Groep 2: Ridders- en jonkvrouwenquiz zie woensdag, activiteit 3, groep 1 Tijd over? Rond 1500 hadden rijke vorsten de macht in Europa. Om zich te verdedigen hadden ze machtige legers met vuurwapens. Veel sterker dan boogschutters en stadsmuren. Het gevaar loerde voor de koningen dus om de hoek. We spelen even een spelletje ‘moordenaartje’, waarbij de detectives de koningen proberen te beschermen.

• “Moordenaartje”: De kinderen liggen in een kring op hun buik en bedekken hun handen met hun ogen, zodat ze niet zien wat er gebeurt.

• Dan geeft de monitor 2 kinderen in de groep 1 tikje op de rug, die kinderen zijn de detectives.

• De monitor geeft ook 3 kinderen 2 tikjes op de rug, die kinderen zijn de ‘moordenaars’.

• Als de tikjes zijn uitgedeeld staat iedereen recht. Iedereen loopt door elkaar en kijkt in het rond.

• De kinderen die de moordenaars zijn, knipogen naar de andere kinderen, die zijn allen koningen. Als dat gebeurt, valt dat kind ‘dood’. Hij/zij gaat dus op de grond liggen.

• Gelukkig zijn er nog de detectives. Zij moeten zo snel mogelijk, voor alle kinderen ‘dood’ zijn, de ‘moordenaars’ vinden.

15u50-16u00: AFSLUITER: Ruim samen met de kinderen het lokaal op en voorzie elke avond een zelfde afsluitmoment met je groepje. Je kan elke dag een verhaal voorlezen uit het grote geschiedenisboek. Vandaag: Monniken en ridders (o.a. liefde, macht)

Morgen gaan de kinderen naar de nieuwe tijd. Vraag hen om een wc-rolletje mee te brengen.

16u00: Zorg ervoor dat je samen met je groepje op de verzamelplaats bent voor het gemeenschappelijke verzamelmoment.



4. DONDERDAG

9u00-9u20: Aanwezigheidslijst aanvullen + NIEUWE TIJDaerobic: We doen de polonaise (treintje) over de hele kampplaats


Muziekinstallatie 1


9u20-10u20: ACTIVITEIT 1 Groep 1: Ontdekkingen en uitvindingen

benodigdheden # algemeen materiaal (knutselmateriaal of spelkoffer) extra materiaal

Rol wit papier 1

4 verschillende kleurpotloden 4

Bal 1

Kegel 4

Jutezak 4

Lege kaart Tekent moni zelf

Ingevulde kaart Draaiboek

Wat: In de nieuwe tijd vonden heel veel ontdekkingen plaats. Er waren ontdekkingsreizigers die verschillende werelddelen ontdekten (Columbus ontdekte Amerika, Vasco Da Gama ontdekte Indië toen hij rond Afrika zeilde) en uitvinders die de basis legden voor onze moderne toestellen. We vertrekken op ontdekkingsreis. Wie ontdekt er het meest uitvindingen? Voorbereiding moni: Teken een rooster op een grote flap. Werkwijze: De kinderen worden verdeeld in 4 groepen. De moni heeft een uitvindingenkaart bij zich bij zich die niemand anders mag zien en op deze kaart staat waar alle uitvindingen verborgen liggen. Daarnaast hangt een grote affiche uit. De verschillende groepen voeren opdracht tegen elkaar uit. De winnaar van de opdracht mag 4 hokjes aanduiden op de kaart. De tweede mag 3 hokjes aanduiden, de derde mag 2 hokjes aanduiden en de verliezer mag 1 hokje aanduiden. Wanneer er op het aangeduide vakje een uitvinding ligt, zet de moni een kruisje in de kleur van de groep. Wanneer er niets op deze plaats ligt, zet de moni een bolletje in het vakje in het kleur van de groep. De groep die op het einde van het spel het meest uitvindingen heeft gevonden, wint maar uiteraard blijkt dat elke groep voldoende uitvindingen verzameld heeft om de wereld te laten zijn zoals hij nu is! Opdrachten:

• Estafette: De kinderen lopen rond een kegel en wisselen elkaar af.

• Zo lang mogelijke kleerketting maken.

• 10-bal: De groep die als eerst 10 keer naar elkaar kan passen in de winnaar.

• Estafette: De kinderen springen op 1 been rond de kegel en wisselen elkaar af.



Eerst groep 1 tegen groep 2 en groep 3 tegen groep 4. Daarna de winnaars tegen elkaar en de verliezers tegen elkaar.

• Estafette: De kinderen lopen op handen en voeten rond de kegel en wisselen elkaar af.

• Zo vlug mogelijk een piramide maken van 3 verdiepingen.

• Estafette: kruiwagen

• Estafette: zaklopen

Lege kaart

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 A B C D E F G H I J K L M N O

Ingevulde kaart (voor de moni)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 A x x B x C x x x x D x x

E x x x F x x G x H x x I x x x x J x K x L x x x x M x N x O x x

Te verdienen uitvindingen: Gloeilamp, naaimachine, kompas, boekdrukkunst, karveel (=verbeterd schip), vuurwapens, fotografie, fiets, lucifer, horloge, telefoon, naaimachine, penicilline, ritssluiting, vliegtuig.



Groep 2: Gouden armbanden


Lijm

Schaar

Krantenpapier Zorgt moni voor

Gouden spuitbus Themabox

Wc rolletjes Briefje ouders

Wat: Goud werd gebruikt voor koningen en koningen. Smeden maakten er de mooiste sierraden mee. We maken zelf onze eigen gouden juwelen … die we later wel nog eens zouden kunnen gebruiken. Voorbereiding moni: Voorzie een aantal kranten waar je de armbanden op kan leggen om te spuiten. Werkwijze:

• De kinderen knippen hun meegebrachte toiletrol doormidden in de lengte.

• Vervolgens knippen de het rolletje ook in de breedte doormidden.

• Ze bekleven hun toiletrol met de pasta.

• Daarna komen ze één voor één bij de moni (buiten) waar ze hun rolletje mogen bespuiten met goud.

10u20-10u40: PAUZE 10u40-12u00: ACTIVITEIT 2



Groep 1: Gouden armbanden Zie donderdag, activiteit 1, groep 2 Groep 2: Ontdekkingen en uitvindingen Zie donderdag, activiteit 1, groep 1 13u00-13u05: Aanwezigheidslijst invullen en terugbezorgen aan kv. 13u05-14u20: ACTIVITEIT 3 Groep 1: Ontdekkingsreizigers


Crepepapier

Materiaal op parcours te maken

Bal

Spelbord Zorgt moni voor

Papieren bootjes Zorgt moni voor

Kruiden Themabox

Wat: We gaan op ontdekkingsreis over de wereldzeeën om ons goud te ruilen voor kruiden. Wie vaart het verst met zijn schip en ontdekt verschillende kruiden?



Voorbereiding moni: vouw 4 papieren bootjes en maak een scorebord van golven. (met krijt op de speelplaats) Voorbeeld =

ST

AR

T

EIN

DE



Werkwijze: De kinderen worden opgedeeld in 4 teams als vertegenwoordigers van een ontdekkingsreiziger. 4 teams:

Christoffel Columbus

Vasco Da Gama

James Cook

Marco polo

De kinderen krijgen elk hun eigen schip en moeten zo ver mogelijk varen. Telkens als ze op een eiland botsen, mogen ze goud inruilen voor een kruid. Goud = de armbanden die ze in de voormiddag maakten. Is hun goud op, kunnen ze ook niet meer ruilen. Ze mogen proeven van/ruiken aan hun kruiden. De ontdekkingsreizigers die op het einde van het spel het meeste kruiden juist geraden hebben, winnen. Opdrachten:

• Golvenslag Elke ontdekkingsreiziger heeft een strookje crêpepapier in zijn groepskleur. Iedereen loopt rond op het terrein en moet proberen om twee staarten van een ander team te bemachtigen. De eerste vier die het eerst twee staarten van een gelijke kleur brengen naar de moni, verdienen 4 golven.

• Door de jungle Alle ontdekkingsreizigers staan aan de ene kant van het terrein, er worden 4 gelijke parcours opgesteld. Wie (= het hele team) is de snelste? Eerste groep mag 4 golven vooruit, tweede groep 3 golven, derde groep 2 golven en de laatste groep 1 golf.

• Tik tak boem: Op het eiland zijn er een of meerdere giftige planten (=ballen) die de ontdekkingsreizigers doorgeven, als er gefloten wordt (degene die fluit, mag echter niet kijken), vergiftigen de planten de ontdekkingsreizigers. Als je afvalt moet je neerliggen op je buik, diegene met de bal moet er over lopen om de bal te kunnen doorgeven. De laatste vijf die overblijven winnen een golf voor hun groep.

• Tikkertje slang: Elke groep vormt een slang door de handen aan elkaar te geven, de eerste van elke groep moet proberen de staart (=strook crêpepapier) van de andere groep te nemen. De groep moet aan elkaar hangen als ze willen tikken. De winnende groep krijgt 2 golven.

• Over en onder Alle spelers van elke groep staan achter elkaar. Ze geven een bal door boven het hoofd – tussen de benen – boven het hoofd enz. Eerste groep mag 4 golven vooruit, tweede groep 3 golven, derde groep 2 golven en de laatste groep 1 golf.

• In het water Alle ontdekkingsreizigers vertoeven op een eiland (een stuk terrein die afgebakend is), ze duwen de leden van de andere groepen van het eiland, maar moeten er zelf opblijven. Als iemand er uit geduwd is (duidelijk voorbij kegels), is hij af. De laatste vijf die overblijven, krijgen een golf.

• Schipper mag ik overvaren? De 4 laatste spelers die overblijven, krijgen 2 golven.



Groep 2: Schip in een fles


Lijm

Schaar

Papier

Kleurpotloden

Wat: Als ontdekkingsreiziger heb je natuurlijk een echt schip nodig! Werkwijze:

− Teken voor alle kinderen een fles op blauw papier of geef hen een voorbeeld.

− Laat hen een schip tekenen op plakken in de fles.

Extra: Indien je voldoende toiletrollen hebt kan je ook het schip als volgt maken:



14u20-14u40: PAUZE 14u40-15u50: ACTIVITEIT 4 Groep 1: Schip in een fles Zie donderdag, activiteit 3, groep 2 Groep 2: Ontdekkingsreizigers Zie donderdag, activiteit 3, groep 1

15u50-16u00: AFSLUITER: Ruim samen met de kinderen het lokaal op en voorzie elke avond een zelfde afsluitmoment met je groepje. Je kan elke dag een verhaal voorlezen uit het grote geschiedenisboek. Vandaag: Ontdekkers en hervormers (o.a. Leonardo, Marco Polo) 16u00: Zorg ervoor dat je samen met je groepje op de verzamelplaats bent voor het gemeenschappelijke verzamelmoment.



5. VRIJDAG

9u00-9u20: Aanwezigheidslijst aanvullen + ROBOT aerobic (zie dinsdag). We bewegen als robots op de muziek


Muziekinstallatie 1


9u20-10u20: ACTIVITEIT 1 Groep 1: De ruimte in! Ons zonnestelsel op de speelplaats


extra materiaal (themabox,

themamap, briefje ouders, zorgt moni voor)

Skippybal 1

Knikker 2 Zorgt moni voor

Kleine kralen 2

Bal 1

Tennisbal 1

Klein balletje 2

Klein steentje 1 Te zoeken op de kampplaats

Kinderen 9

Ballonnen 16

Propje papier 1

Kroonkurk 2

Wat: In de toekomst zullen we waarschijnlijk naar verschillende planeten kunnen reizen. We bouwen ons zonnestelsel na met alle planeten. Werkwijze: Wil je weten hoe ver de planeten van de zon en van elkaar af liggen? En hoe groot ze ongeveer zijn? Doe dan deze proef. Ga naar een ruime plek, de speelplaats bijvoorbeeld. Leg de skippybal neer. Dat is de zon. Elk kind pakt een voorwerp en neemt een aantal stappen vanaf de zon. planeet voorwerp afstand tot de zon

Mercurius kraal kleine stap = 40 cm

Venus knikker 2 kleine stappen = 70 cm

Aarde knikker 2 gewone stappen = 1 m

Mars kraal 3 stappen = 1,5 m

Jupiter Tennisbal 10 stappen = 5,2 m

Saturnus Propje papier 19 stappen = 9,5 m

Uranus kroonkurk 38 stappen = 19 m

Neptunus kroonkurk 60 stappen = 30 m



Staan jullie op je plek? Leg je ‘planeet’ op de grond. Ga zelf aan de kant staan. Kijk eens om je heen. Tussen de zon en Neptunus ligt niet veel. Een paar kralen, bal, tennisbal, klein balletje, steentje en knikkers. Verder is er niets, alleen leegte. Nu snap je vast wel waarom het heelal ook wel ‘de ruimte’ wordt genoemd. Je eigen zonnestelsel



Lijm 4

Schaar 8

Wit papier 32

Kleurpotloden

Verf donkerblauw of zwart 1

Penselen 16

Kleurplaat planeten 16 Themamap

Wat: We maken ons eigen zonnestelsel op papier. Werkwijze:

• Elk kind neemt twee bladen papier en knipt ze in de lengte doormidden. Zo bekom je vier stroken.

• De kinderen kleven de vier stroken aan elkaar.

• Vervolgens schilderen ze de volledige strook donkerblauw of zwart.

• Vervolgens worden alle planeten uitgeknipt in ingekleurd met kleurpotlood.

Afwerking:

• Als het heelal droog is, worden de planeten er op bevestigd.

• Bespreek met de kinderen waar welke planeet komt. OF (bij een actieve groep die geen zin heeft om te knutselen) Astronautentraining



Doek/sjaaltje 1

Wat: Eén van de mogelijkheden die de toekomst voor ons in petto heeft, is reizen naar Mars en zelfs de optie om ons volledige hebben en houden naar daar te verhuizen en daar te wonen. Om dit te kunnen zullen we ons een beetje moeten trainen. We zijn even allen astronauten om ons voor te bereiden op deze situatie.



Werkwijze:

• Erop of eronder Een astronaut moet zich in verschillende hachelijke situaties weten te redden. De kinderen gaan naast elkaar liggen. Geef ze allen een nummer. De even kinderen gaan plat op de grond liggen (gezicht naar beneden) en de oneven kinderen gaan op handen en knieën staan. 1 persoon zal onder de ene en boven de andere moeten kruipen om aan de andere kant te geraken. Op een fluitsignaal zullen de andere kinderen wisselen van houding. Laat de kinderen vooral hun schoenen uittrekken.

• Het nummerspel Een astronaut moet namelijk in staat zijn om snel te handelen en tegelijkertijd zeer geconcentreerd te zijn. De groep wordt in 2 verdeeld en dan krijgt iedereen per groep een nummer. De ene groep zit aan de ene kant van het terrein en de andere groep aan de andere kant. In het midden wordt een doek gelegd. De monitor zegt een willekeurig nummer. De kinderen van beide groepen met dat bepaald nummer lopen zo snel als ze kunnen naar het doek en moeten die proberen naar hun kamp te krijgen zonder getikt te worden. Als ze getikt worden, moeten ze het doek afgeven aan de tegenstander. Die probeert dan ook de doek naar zijn kamp te brengen zonder getikt te worden. Als hij dan weer getikt wordt, moet hij het doek terug afgeven, enz. totdat het doek eindelijk in het kamp is aangekomen. Dan krijgt die groep een punt. Daarna zegt de monitor een ander nummer.

• Oefening met de zwaartekracht De kinderen staan allen achter een lijn en moeten lopen tot achter een andere lijn. Eén kind staat in het midden van het terrein. De kinderen moeten tot over de andere lijn lopen zonder gepakt te worden door de astronaut in het midden. Als de astronaut in het midden ervoor kan zorgen dat je volledig van de grond raakt, voegt dat kind zich bij hem/haar en probeer je ook zoveel mogelijk andere kinderen op te heffen.

• Oefening 2 met de zwaartekracht

We verdelen ons in 2 groepen. 1 groep op springkasteel en de andere groep op de trampoline. We proberen zo lang mogelijk in de lucht hangen en dit zwevend met gestrekte armen en benen. Zo kunnen we al een beetje aan wennen aan ons astronaut zijn.

• Vertrek naar de ruimte

We leggen stoelen plat neer op de grond. Ieder neemt plaats op een stoel. De moni geeft een signaal dat de raket bijna vertrekt. We tellen allen samen af…3,2,1. We maken schuddende bewegingen door het vertrek met de raket.

Groep 2: Robotten uit de toekomst


Blad papier 16


Wat: We tekenen onze eigen robotten uit de toekomst. Werkwijze: Zie volgende bladzijde



10u20-10u40: PAUZE 10u40-12u00: ACTIVITEIT 2 Groep 1: Robotten uit de toekomst Zie vrijdag, activiteit 1, groep 2 Groep 2: De ruimte in! Zie vrijdag, activiteit 1, groep 1 13u00-13u05: Aanwezigheidslijst invullen en terugbezorgen aan kv. 13u05-14u20: ACTIVITEIT 3 Groep 1: De grote flits door de tijd quiz!


Blad papier 3

Alcoholstift 1

Rol plakband 1

Na een volledige week in de tijd gereisd te hebben, is het nu tijd voor een ware ‘flits door de tijd’ quiz: (het juiste antwoord staat in het vet) Je verdeelt de groep in groepjes van 3 a 4 kinderen. Je stelt een vraag uit de quiz. Dan overleggen ze per groepje over het juiste antwoord. Het moment dat ze het juiste antwoord denken te weten, wordt één van hen gekozen om het juiste antwoord te gaan aanduiden. Daartoe moeten ze eerst op een bepaalde manier bij de moni komen (de moni geeft een opdracht), daar hangen 3 bladen met A, B en C op. Als ze dus denken dat het juiste antwoord op de vraag A is, moeten ze bij A gaan staan, B bij B, enz. Voorbeelden van opdrachtjes om tot de moni te geraken: op één been, koprollend, enz.

1. In welk jaar ontdekte Christoffel Columbus Amerika?

• 1992

• 1492

• 1792

2. Hoe noemen we de Romeinse vechters in het Amfitheater?

• Gladiolen

• Gladde jongens • Gladiatoren

3. Wie van de 3 is geen Dinosauriër?

• Tyranosaurus Rex • Spongebobaurus Tex

• Brontosaurus

4. Wie vond de teletijdsmachine uit? • Professor Barabas

• Professor Gobelijn

• Professor Niemendal



5. Wie zijn de typische Gallische helden?

• Suske en Wiske

• De rode ridder

• Asterix en Obelix

6. Wat is de naam van de snelste vikingboot?

• Hangar

• Drakkar

• Barbaar

7. Wanneer vonden de Middeleeuwen ongeveer plaats? • Tussen het jaar 300 en 1500

• Tussen het jaar 1500 en 2000

• Tussen het jaar 2000 voor christus en 1500 voor christus

8. Hoe noemde men de tochten die ridders ondernamen om oorlogen te gaan winnen?

• Kuistochten

• Kruistochten • Oorlogstochten

9. Wie is geen bekende figuur uit de geschiedenis?

• Napoleon

• Ridder Arthur

• Pretman

10. Wie vond de telefoon uit? • Bell

• Allo allo

• Meneer Telefoon

11. Op welke planeet zouden we eventueel nog kunnen leven als de aarde zou vergaan? • Mars

• Maan

• Venus

12. Wat is ‘Jurassic Parc’?

• Een bekende film over dinosauriërs • Een bekende film over Asterix en Obelix

• Een bekende film over de Middeleeuwen

13. Hoe noemt men het ontstaan van het heelal?

• Het begin

• De oerknal • De oerbal

14. Wat zijn fossielen?

• Versteende overblijfselen van vroeger • De naam voor de ridders van Koning Arthur

• De uitwerpselen van dinosauriërs



15. Wat is de naam van de bekendste Disney-robot?

• Marcel • Wall-E

• Kwallie

16. Hoe kwamen de mensen in de prehistorie aan hun eten?

• Ze gingen naar de dichtstbijzijnde supermarkt

• Door te jagen

• Ze aten bladeren van de bomen

17. Wat dronken kinderen in de Middeleeuwen?

• Water (was te gevaarlijk wegens te vervuild, van water drinken kon je toen erg ziek worden)

• Bier

• thee

18. Waarin sliepen Romeinse soldaten? • Tent

• Hotel

• Mobilhome

19. Hoe aten de Romeinen?

• Terwijl ze naar tv aan het kijken waren • Terwijl ze neerlagen

• Terwijl ze aan het lopen waren

20. Wie waren er eerst, de Romeinen of de ridders? • De romeinen

• De ridders

• Ze leefden samen Groep 2: zie groep 1 (maar aparte groepen)

14u20-14u40: PAUZE 14u40-15u50: ACTIVITEIT 4 GENERALE REPETITIE!!!!!


Muziekinstallatie 1


15u45-16u15: toonmoment voor alle mama’s en papa’s (van alle kampen)


Muziekinstallatie 1




Tijdens het toonmoment doet elk kamp (dus niet per leeftijdsgroep) een korte opvoering (max. 5 min per kamp). Wanneer jouw kampgroep niet aan het optreden is, dan zorg je dat ze netjes neerzitten en naar de andere kinderen kijken. Hou al je kinderen in de gaten en tel regelmatig. Als een kindje naar toilet moet, dan zorg je ervoor dat er tijdens het afsluitmoment zeker een monitor meegaat. Verwittig een andere moni, zodat die jouw groep in de gaten kan houden.



Bronnen

@ http://members.home.nl/keesdebrouwer/index.htm: site met tijdmachine met uitleg over alle onderdelen uit de geschiedenis op kindermaat. @ http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/ @ http://www.aboutbelgium.net/subpaginas/z-smartkid.html @ http://geschiedenis.leukestart.nl/ @ http://www.jeugdwerknet.be/spelen/ @ http://blog.hwtm.com/2012/04/amazing-egyptian-spa-themed-birthday-party/ @ http://taakkaarten.nl @ http://www.artsonia.com/museum/art.asp?id=17050635&exhibit=483707&gallery=y @ http://jufshanna.blogspot.nl/2013/07/schip-in-een-fles_2.html

draaiboek Tijdsreizigers projectkamp 2014

Documents

Transcript of draaiboek Tijdsreizigers projectkamp 2014